op weg naar kookgoud jan Eva Gladek over circulaire economie Antea Group magazine nr. 2 masterclass Topkok De Librije

Antea Group magazine nR. 2

jan. 2016

masterclass

Topkok De Librije

op weg naar kookgoud De tuinen van Paleis Het Loo

Koninklijke renovatie van een baroktuin Trends & ontwikkeling

Eva Gladek over circulaire economie

Groot dromen.

Het verschil wíllen maken.

Drive. Investeren in jezelf. Kritisch zijn. Het uiterste vergen. Doorzettingsvermogen. Jezelf blijven verbeteren. Verder kijken. Anders denken. Lef. Keuzes maken. Uitgaan van eigen kracht. De rust bewaren. Passie voor wat je doet. FOCUS. Zeker weten dat het goed zit. Flow. Jezelf waarmaken.

Gewoon de zijn.

beste

Topprestaties

Antea Group

Alleen het hoogste podium telt

www.anteagroup.nl

Understanding today. Improving tomorrow.

4

antea group magazine -

inhoudsopgave

directiebericht - antea group magazine

12

32

5

Directie

Rob van Dongen en Menno Smits

Het waargebeurde verhaal over postbode Fred die zoveel van zijn werk houdt dat hij altijd iets extra’s doet voor de mensen bij wie hij post bezorgt. Een metafoor die staat voor de manier waarop wij u als klant meerwaarde willen bieden: door passie in ons werk en door continu in contact staan met u als klant.

INHOUD

Eindelijk lente!

5 Directiebericht 6

Kort nieuws

9 In de spotlights 10 In Beeld 12 Masterclass 17 In het hart

28

26 Projectreportage

Zoals de seizoenen elkaar opvolgen, zo volgt ook

28 trend & ontwikkeling 31 Langs de Meetlat

op de COVER

12 28 32

32 klant interview

en groei wisselen elkaar af. En wellicht is het gek

34 Hoe werkt het?

om hartje winter over de lente te beginnen. Maar

36 Jong geleerd…

Masterclass

Topkok De Librije op weg naar kookgoud

trend & ontwikkeling

Eva Gladek over circulaire economie

toch willen wij dit graag doen. Want, we merken

37 Internationaal 38 MVO-nieuws

het in onze eigen organisatie en daarbuiten:

39 Pitchstop 360

er ontstaat weer ruimte om te ondernemen,

Colofon Antea Group Magazine is een uitgave voor relaties van Antea Group. Geproduceerd door Team PR&C. Fotografie: Pieter Ale de Boer, Kyonne Leyser en Henk Riswick Teksten: Bert Kobus, Winneke Kok, Mark Gordijn en Sonja Knols Oplage: 10.500

klant interview Paleistuinen Het Loo

koninklijk puzzelen op de vierkante meter

de economie haar eigen ritme. Periodes van krimp

Contactgegevens redactie telefoon (0513) 63 45 67 E-mail [email protected]

klimaatneutraal

het gevoel dat we weer vooruit kunnen kijken. Dit betekent niet dat we de draad van weleer op kunnen pakken. De wereld van nu is wezenlijk anders dan de wereld die we achter ons laten. Ze volgt andere wetten, regels en aannames. En hoe onstuimig dit ook voelt, u mag hierin van Antea Group een bestendige koers verwachten. Wat die koers is? We willen het beste ingenieursen adviesbureau van Nederland zijn. De beste zijn, betekent dat je continu investeert in mensen, bedrijfs processen en klanten. We leggen de lat hierbij hoog. Zo maakten driehonderd Antea Group-collega’s het afgelopen jaar kennis met de Fred-Factor.

In een wereld van snelle technologische veranderingen, exponentiële groei van data, internationali satie en urbanisatie is innoveren een voorwaarde om koploper te zijn. Nu wonen er ontzettend veel slimme mensen in ons huis, maar hoe zorg je ervoor dat ze gaan vernieuwen? Immers, innovatie kun je niet sturen en ontstaat juist op plekken waar je dit niet verwacht. Antea Group wil daarom een ideale voedingsbodem voor innovatie creëren. De komst van een innovatiemanager, nauwe samenwerking met universiteiten, kennisinstituten en innovatiebureau Six Fingers dragen hieraan bij. Deze inspanningen betalen zich uit. In prestatie metingen scoren wij steeds vaker ‘Best of Class’. En we lopen voorop met iEHS, OWMonit, GBI 6 en BDOK. Een nieuwe generatie diensten waarin we, dankzij IT-oplossingen, data ontsluiten en verrijken met onze specialistische kennis. Of het nu gaat om veiligheid, beheer van de openbare ruimte of bodemkwaliteit: we zorgen voor effectievere en snellere adviezen. Ook internationaal kijken we vooruit. Onze opdrachtenportefeuille in het buitenland is verdubbeld. We werken hierbij nauw samen met de landenorganisaties in Frankrijk, België, Colombia en de Verenigde Staten. Maar we zoeken ook de samenwerking met kleine lokale specialistische bureaus. Dit mondde onder meer uit in een prachtig project voor de ontwikkeling van een industriële zone langs het Panamakanaal. Er is geen fijner moment dan het aanbreken van de lente. Zeker gesteund door de positieve resultaten van vorig jaar. Maar groei zit ook in de ontwikkeling die we als organisatie hebben doorgemaakt. En zo treden we de toekomst tegemoet: zelfbewuster dan ooit en met een sterke focus op datgene wat we zo graag doen: u als opdrachtgever het beste bieden dat wij in huis hebben.

natureOffice.com | NL-215-342990

gedrukt

Rob van Dongen en Menno Smits

6


7

kort nieuws

Trede 3 Veiligheidsladder ProRail behaald

Ruim 200 reacties lezersonderzoek:

Veiligheid voorop Werken zonder ongelukken. Het is cruciaal voor onze klanten, medewerkers en andere betrokkenen bij de projecten die we uitvoeren. Want, de impact van een ongeluk is enorm. Wij investeren daarom bewust in veilig werken en veiligheidsbewustzijn. De Veiligheidsladder van ProRail biedt hiervoor een uitstekende kapstok: begin november 2015 behaalden we trede 3 van deze ladder.

ontwerp tot en met realisatie. Ook van onze onderaannemers verwachten we hetzelfde niveau. Trede 3 betekent onder meer dat we als organisatie transparant zijn over onze inspanningen, dat we alle betrokkenen aanspreken op veiligheid en dat we veilig gedrag positief stimuleren. Onze ambitie? Een sterke positie op trede 3 en daarna een stevige stap naar trede 4!

Wat u als klant mag verwachten? Dat ons veiligheidssysteem op orde is en dat veiligheid bij ons structureel onderdeel is van alle werkprocessen. In álle projectfasen waarborgen we de continuïteit en veiligheid; van

Meer weten?

DANK, DANK, DANK! Wat vindt u van het AG-magazine? Wat gaat goed en wat kan beter? In de vorige editie bent u uitgenodigd voor het lezersonderzoek. We kregen ruim tweehonderd ingevulde enquêtes terug. Heel waardevol, want met de uitkomsten kunnen we het magazine nog beter afstemmen op de wensen van onze lezers. Hartelijk dank voor uw feedback! Benieuwd naar de uitkomsten? Hier volgen de highlights: • Het AG-magazine krijgt gemiddeld een 7,9. De meerderheid van de respondenten geeft het magazine een 8 of hoger.

Auke Jan Andringa adviesgroepmanager Rail Tel. (06) 22 79 06 75 Email: [email protected]

• 86% van de respondenten vindt de frequentie goed (twee keer per jaar). • 98% van de lezers bekijkt het AG-magazine tussen de vijf en twintig minuten, een derde hiervan zelfs meer dan 20 minuten.

Vijf Nederlandse nominaties bekend

In de race voor Innovation Award 2015

• De best gelezen rubrieken zijn: de projectreportage, het projectnieuws en het kader over

Hoe kan het nóg beter, slimmer of duurzamer? Overal ter

innovatieve projecten. De rubriek Tweets & Social Media en de Infographic scoren wat minder. • Alle respondenten vinden de leesbaarheid voldoende of goed. • 99% van de lezers die de enquête invulden vindt de layout voldoende of goed. • Voorbeelden van verbetersuggesties: extra achtergrondinformatie plaatsen op www.anteagroup.nl, vacatures meer etaleren en het magazine (ook) digitaal verzenden.

wereld stellen onze ingenieurs en adviseurs zich deze vraag. Elk jaar mondt dit uit in vernieuwende oplossingen en diensten voor onze opdrachtgevers. Daar zijn we trots op. Daarom reiken we elk jaar de Innovation Award uit voor het meest innovatieve idee binnen Antea Group. Namens de Nederlandse vestigingen zijn de volgende vijf inzendingen genomineerd:

Drie veel gestelde vragen over de verplichte energie-audit

Heeft uw organisatie al actie ondernomen?

Voor grotere ondernemingen is het sinds 1 juli 2015 verplicht om een energieaudit uit te voeren. Een maatregel Open Air Line ESP Uniek concept om fijnstof uit de lucht te filteren, vooral bij stadssnelwegen en tunnelmonden.

die voortkomt uit de Europese Energy Efficiency Directive (EED). Deze wettelijke richtlijn is een eerste stap om het energieverbruik binnen uw gebouw eens in zijn totale context te bekijken. Doelstelling: directe CO₂- reductie, maar ook een blijvend lagere energierekening.

Energy Label Water Pump Stations Slimme methode voor energiebesparing en CO₂-reductie bij gemalen. RAMS Revolutionaire ontwerpmethode waarmee infrastructuur wordt getest op betrouwbaarheid en beschikbaarheid. Predicting and presenting urban pluvial flooding Het voorspellen en presenteren van wateroverlast als gevolg van neerslag. JLD dike stabilizer Zeer innovatieve en maatschappelijk verantwoorde techniek voor dijkverbetering. Bij de nominaties is gekeken naar criteria als realiseerbaarheid, imago en internationale bruikbaarheid. Alle landenorganisaties van Antea Group kunnen vijf ideeën inzenden voor de Innovation Award. Een internationale jury kiest het winnende projectteam. Dit team krijgt de kans om haar innovatieve idee te presenteren in de andere vier landen.

1. Voor wie geldt de EED? De EED geldt voor ondernemingen met meer dan 250 medewerkers en/ of een jaaromzet > € 50,- miljoen of een jaarlijkse balanstotaal > € 43,miljoen. Hieronder vallen multinationals, commerciële gebouwenbeheerders en bedrijven met afzonderlijke filialen zoals Albert Heijn en Gamma. Bedrijven die meedoen aan het Meerjarenakkoord, het Energieakkoord of de emissiehandel zijn vrijgesteld. Dit geldt ook voor bedrijven met een gecertificeerd monitorings systeem (waaronder Antea Group).

2. Wat kan Antea Group hierin betekenen? Wij kennen de richtlijn tot in de puntjes, maken de vertaalslag naar eventuele consequenties én voeren energieaudits uit. Daarnaast kijken wij met u naar andere actoren die nu of in de toekomst bepalend kunnen zijn voor de ontwikkeling van uw energieverbruik. Afhankelijk van het type bedrijf en de faciliteiten wordt dit gedaan door een gecombineerd team met energie specialisten van Bouw & Energie en Milieu. Elke opgave in uw gebouw is voor ons een BIGr-uitdaging, Bewuster in Gebouwen.

3. Ons bedrijf heeft nog geen actie ondernomen, en nu? Er is nog veel onwetend- en onduidelijk heid over deze richtlijn, bij organisaties en bij de uitvoeringsdiensten die de controles uitvoeren. Heeft u nog geen acties ondernomen? Dan is het advies om uitstel aan te vragen door een brief te richten aan de voor u relevante Omgevingsdienst. Meer informatie: Tanja Lendzion Tel. (06) 51 99 04 91

8


kort nieuws

IN DE SPOTLIGHTS - antea group magazine

Professionals in de...

Vertel uw verhaal & win het magnum opus van Jonnie Boer

Wat is uw topprestatie? Trainen tot je niet meer kunt en altijd werken aan een beter idee: hét recept van Jan Smink voor culinaire topprestaties. We zijn echter ook benieuwd naar uw verhaal. Een ultramarathon, een onmogelijk geacht project of de overwinning van uw allergrootste angst? Welke topprestatie heeft u geleverd? Waarom deed u dit, door wie werd u geïnspireerd en hoe diep moest u gaan? De meest inspirerende inzending belonen we met ‘Puurst’. Het vierhonderd pagina’s tellende magnum opus van sterrenkok Jonnie Boer over de (r)evolutie van smaak, de rijkdom van Nederland op culinair gebied en 50 recepten bewerkt door Ronald Giphart. De winnaar wordt in het volgende AG Magazine bekend gemaakt. Hoe? Zet uw verhaal (maximaal 400 woorden) op papier en stuur dit voor 1 maart 2016 naar [email protected]

Provincies geven kleur aan assetmanagement Veel provincies maken momenteel werk van assetmanagement. Een logische ontwikkeling, want beheer van assets is cruciaal en tegelijk kostbaar. Met assetmanagement kan het beheer zo effectief, efficiënt en transparant mogelijk

spotlights! Écht knap, die medewerkers van ons. Diverse collega’s van Antea Group leverden de afgelopen tijd mooie prestaties. Daar zijn we trots op en daarom zetten we ze in het kader van onze Écht Knaparbeidsmarktcampagne graag in de spotlights. Want, talent verdient een podium.

Geert Roovers leidt lectoraat Antea Group en Hogeschool Saxion Afgelopen najaar startten Antea Group en Hogeschool Saxion een lectoraat Bodem en Ondergrond. Het lectoraat richt zich op onderzoek naar de duurzame ontwikkeling van onze bodem en ondergrond. Schaliegas, aardgaswinning, ondergrondse opslag van Co2: de bodem is belangrijk binnen de duurzame ontwikkeling van Nederland. Met het lectoraat willen Antea Group en Saxion nieuwe wetenschappelijke inzichten vertalen naar nieuwe toepassingen en oplossingen én nieuwe onderwijsmodules voor het hoger onderwijs. Dr. Ir. Geert Roovers leidt het lectoraat. Roovers werkt bij Antea Group als senior consultant op het gebied van ruimtelijke besluitvormingsprocessen, water en infrastructuur.

worden ingevuld. Antea Group ondersteunt beheerorganisaties hierbij, zoals de provincies Noord-Holland en Fryslân. Noord-Holland klaar voor volgende stap Provincie Noord-Holland werkt en beheert al volgens de principes van assetmanagement. Als eerste wegbeheerder binnen de Nederlandse overheid behaalde ze in november 2015 het certificaat ISO 55001. In aansluiting hierop is Antea Group gevraagd onderzoek te doen naar en een visie te formuleren op de gewenste aanvullende functionaliteiten van hun beheersysteem GISIB. Zodat beheer volgens assetmanagement nóg meer gestalte krijgt. Het gaat dan bijvoorbeeld om het maken van gebieds- en netwerkplanningen, het genereren van managementinformatie en het eenvoudig kunnen raadplegen van allerlei extra assetkenmerken. Inmiddels zijn de wensen van provincie medewerkers geïnventariseerd tijdens interviews. De gewenste functionaliteiten van GISIB zijn vervolgens gekoppeld aan verschillende fasen van het iAMPro model (kennisportaal infrastructuur Asset Management Professional). In januari 2016

Records sneuvelen op de Hoge Veluwe

starten we tijdens brownpapersessies met het bouwen aan twee ‘aangrijpings punten’ uit dit model: Risico’s & prestaties en Integrale planning. In het voorjaar van 2016 formuleren we een visie en advies wat betreft uitbreiding of aanvulling van GISIB én implementatie en gebruik van de nieuwe mogelijkheden. Fryslân op weg naar kwaliteitsgestuurd beheer Ook Provincie Fryslân wil haar areaal meer kwaliteitsgestuurd beheren. Een belangrijke stap is het aanschaffen en vullen (NEN2767) van een nieuw, gestandaardiseerd beheerinformatiesysteem; een belangrijke voorwaarde voor assetmanagement. Antea Group gaat de rol van programmamanager invullen, om deze andere werkwijze (passend bij assetmanagement) en technische overgang te implementeren in de provinciale organisatie. De programmamanager coördineert en bewaakt daarbij de voortgang en samenhang van het traject. Het totale programma bestaat uit tien verschillende projecten.

Het mooiste hardloopparcours van Nederland, een zon overgoten dag. Ruim 2200 sportievelingen namen in oktober deel aan de Hoge Veluweloop. Antea Group is al enkele jaren hoofdsponsor van dit populaire loopevenement. En of het nu ging om ‘de tien’, ‘de halve’ of de 42 kilometer lange trailrun: het Nationale Park vormde een adembenemend decor voor de verschillende hardloopafstanden. Bijna honderd werknemers en relaties van Antea Group kwamen in actie. Voor hen stond een Écht Knappe aanmoediging langs de route. Het hielp: op alle afstanden sneuvelden enkele tientallen persoonlijke records.

Derde lichting studenten onderzoekt impact Omgevingswet De programma manager maakt deel uit van een landelijk provinciaal netwerk dat de ontwikkeling van assetmanagement stimuleert en vorm geeft.’ Meer informatie: Jan-Lucas Hof Tel. (06) 51 19 96 10 Email: [email protected]

De ontwikkeling van de Omgevingswet volgen we al sinds het prille begin. Hamvraag: welke impact gaat de Omgevingswet hebben op uw organisatie? Om dit in kaart te brengen, roepen we onder meer de hulp in van ambitieuze afstudeerders. Inmiddels hebben we een derde lichting studenten samengebracht. De onderzoeksgroep neemt de consequenties van de Omgevingswet voor bestuurders, adviseurs, initiatiefnemers en de fysieke leefomgeving onder de loep. Omdat de studenten verschillende achtergronden hebben, bekijken ze de Omgevingswet vanuit hun eigen invalshoek. Momenteel wordt een onderzoeksvoorstel uitgewerkt, waarbij twee instrumenten centraal staan; de Omgevingsvisie en het Omgevingsplan. De studenten worden vanuit het kernteam Omgevingswet begeleid door Robert Forkink en Edwin Oude Weernink.

POWERED BY:

9

10


11

in beeld

Machtig damwandwerk in hartje Friesland Smalle Ie, Headammen, Grietmansrak: voor de watersporters onder ons klinkende namen. Populaire waterwegen in hartje Friesland. De veertig jaar oude walbeschoeiing langs dit vaarwater was aan vervanging toe: één van de grotere damwandprojecten van het afgelopen jaar. Zeshonderd meter aan oude beschoeiingen werden verwijderd, nieuwe damwanden kwamen ervoor in de plaats. Balken van zes meter lang en 70 millimeter dik: dubbel zo groot als in de vorige constructie. De damwandplanken zijn 100% FSC-verantwoord:

gezaagd en geschaafd in Afrika en per boot naar Antwerpen gebracht. Het hout van de oude beschoeiing is grotendeels hergebruikt. Door in twee teams te werken, konden wij het werk vier weken sneller realiseren dan in het bestek was begroot. Planning en organisatie, aan- en afvoer van materiaal, het graven en plaatsen zelf: dankzij een geoliede samen werking kwam het werk ruim voor de kerst gereed. Resultaat: oevers om door een ringetje te halen én voldoende bescherming voor de komende decennia.

12


13

MASTERCLASS

Chef-kok Jan Smink:

Koning van de kookthriller Nog geen tien jaar geleden deed hij de afwas bij paviljoen De Driewegsluis. Daar waar de saus nog gewoon van de groothandel komt. Inmiddels kookt Jan Smink zich een weg naar de wereldtop. Als wedstrijdkoker is hij in Nederland ongeëvenaard, maar ook internationaal gooit hij hoge ogen. In deze masterclass vertelt Smink wat zijn recept is voor topprestaties.

Foto: Henk Riswic

‘De Bocuse doe je een paar keer in je leven, anders haal je de vijftig niet’

k

14


15

masterclass

‘Een uur op mijn kont zitten in de wetenschap dat de concurrentie wél aan het trainen is, dat kan ik niet’ Daarom liet ik een ontwerper zes houten plankjes maken als bijpassende onderzetter. Gaat misschien ver, maar ik was wel de enige die zich hiermee onderscheidde.’

Over

Jan Smink Als boerenzoon was hij voorbestemd om het bedrijf van zijn vader over te nemen. Toch koos hij voor de keuken. Smink ging van jongs af aan voor het hoogst haalbare. ‘Ik wil niet eindigen op een plek waar de jus uit een pakje komt.’ Toen hij voor zijn leerjaar in een goed restaurant uit België terecht kon, bedacht hij zich geen moment. Smink: ‘Een jaar lang in een aftandse stacaravan op een camping. Zonder familie en vrienden om me heen. Dat was zwaar.’ Maar de investering betaalde zich uit. Terug in Nederland mocht Smink naar de STER-klas, de zwaarste culinaire opleiding. Hij werd de beste van zijn jaar en ging aan de slag bij het gerenommeerde Heeren van Harinxma. Daar werd hij op zijn 21ste souschef. Tegenwoordig werkt Smink bij sterrenrestaurant De Librije en geeft hij les aan de talentenklas van ROC Friese Poort.

De Bocuse d’Or, de meest gevreesde kookwedstrijd ter wereld. Nog nooit zag het podium in Lyon de vaderlandse driekleur. Als het aan Jan Smink ligt, komt hier verandering in. Vorig jaar werd team Nederland onder aanvoering van De Librije-kok negende. Een topprestatie, maar Smink wil meer. Hij maakt zich op voor de wereldfinale van 2017. De eerste hobbel is genomen: de Nederlandse voorrondes won hij glansrijk. ‘De concurrentie is moordend: maar een kans heb je altijd.’

Altijd willen winnen. Het zit diep, bekent Jan Smink (27). ‘Zelfs bij een potje squash met vrienden moét ik de beste zijn.’ Zijn gedrevenheid is voelbaar, zelfs op een druilerige dinsdag in z’n trainingskeuken. De boomlange chef-kok (1.97) verwisselt drie keer van stoel, springt meerdere keren op om met smartphone zijn verhaal te onderstrepen of verdwijnt ineens uit het zicht om iets uit de vriezer te trekken. ‘Volgens mijn vrouw ben ik zelfs in mijn slaap nog aan het koken.’ Die oefenkeuken staat in de showroom van Dalmolen Keukentechniek, Wolvega. Smink liet er een exacte kopie van de wedstrijdkeuken in Lyon bouwen. Zelfs de drie stopcontacten zitten op dezelfde plek. Smink: ‘Hier kan ik samen met mijn commis Sander Verhaaf (de rechterhand van Smink) in wedstrijdomstandigheden trainen. Dat scheelt. Je weet precies waar je moet werken, wanneer en waar je je apparatuur moet aansluiten. Details, maar alles helpt in een wedstrijd waar elke minuut telt.’ De Bocuse d’Or, voor de culinair ongeletterden onder ons, wat is dat voor fenomeen? ‘Zie het als de Olympische Spelen van het koken. De zwaarste en meest prestigieuze kookwedstrijd ter wereld. De ambiance is enorm, de concurrentie slopend. Je neemt het op tegen 23 landenteams. Elk team bestaat uit een chef-kok en zijn commis. In vijf uur en 35 minuten moet je veertien vis- en

veertien vleesgerechten op tafel krijgen. Drieduizend man op de tribunes, een jury van internationale sterrenkoks beoordeelt. Timing en techniek is belangrijk: een minuutje te laat en je krijgt strafpunten. Maar ook je presen tatie is doorslaggevend: je moet vernieuwend zijn, de jury imponeren. Niet voor niets dat je knotsgekke kunststukken voorbij ziet komen.’ RTL5 Over de Kook, twee keer de nationale Bocuse, de Zilveren Champignon: je won ze allemaal. Wat is jouw geheim? ‘Je moet alles uit jezelf halen, niets aan het toeval overlaten. Tot je niet meer kunt én dan nog één stap verder. Dit begint met trainen, trainen en nog eens trainen. Zeker voor de Bocuse. Elke vrije dag sta ik met Sander in de trainingskeuken. Een dagje trainen betekent dat we twaalf uur bezig zijn. Elk gerechtje kook je een paar honderd keer. Het is slijpen, schaven. Jezelf altijd afvragen: waar kan ik nog beter? Ik ben pas tevreden, wanneer ik de perfectie heb bereikt.’ Wat is de kick van het wedstrijdkoken? ‘Ik vind het prachtig om de grenzen op te zoeken, de concurrentie te slim af te zijn. Daar ben ik maandenlang mee bezig: hoe kan ik ze verslaan? Afgelopen najaar stond ik in Ahoy in de nationale voorronde van de Bocuse. Je bent hier verplicht om je visgerecht op een voorgeschreven bord te presenteren. Ik vind zo’n bord saai en ouderwets.

Waar komen deze ideeën vandaan? ‘Overal waar ik kom, ben ik bezig met koken. In het bos, bij mijn ouders op de boerderij of wanneer ik een bouwmarkt inloop: Ik zoek altijd naar een eigen twist. Daarnaast is Jonnie Boer (De Librije) mijn grote voorbeeld en leermeester. Die man is geniaal: hij proeft mee, geeft commentaar, vertelt me waarop ik moet letten, zet de puntjes op de i. Hij is iemand die mij anders leert kijken.’ En dan belandt er zomaar een opgezet parelhoenskelet op je schaal? ‘Inderdaad. Voor de finale in Lyon moesten we met parelhoen koken. We kregen het idee om het geraamte centraal te stellen op de schaal die we aan de jury presenteerden. Stad en land heb ik afgebeld om iemand te vinden die een parelhoenskelet op kon zetten. Ik kwam uit bij de conservator van het natuurmuseum in Leeuwarden. We hebben die arme man flink onder druk gezet, de tijd was natuurlijk krap. Ik heb twee exemplaren laten maken.

Voor het geval dat hè… Je wilt niet dat zo’n geraamte in Lyon in stukjes uit de koffer komt.’ Hoe manage jij 28 gerechten in vijf uur en 35 minuten? ‘Allereerst doe ik dit niet alleen. Mijn commis Sander is enorm belangrijk. Hij vult mij aan, poetst foutjes weg. Samen kennen we alle 335 minuten door en door. We doen elke week tijdstrainingen en zijn continu bezig om ons hierin te verbeteren. Met coach Lars Aukema, mijn voormalig commis en collega bij De Librije en teambegeleider Leendert Klaassens wordt ervoor gezorgd dat we alles zo efficiënt mogelijk inrichten. Tijdens de wedstrijd zelf hebben we 13 timers voor onze neus, zodat we de planning tot op de minuut nauwkeurig bijhouden.’

Over de Bocuse d’Or De Bocuse d’Or bestaat sinds 1987 en is vernoemd naar chef Paul Bocuse (1926), de legendarische kok die aan de basis stond van de ‘nouvelle cuisine’. De wedstrijd is elke twee jaar in Lyon. Er zijn nationale voorrondes; de winnaars ervan kunnen zich via continentale competities kwalificeren voor de eindstrijd in Frankrijk. Smink deed als commis voor het eerst mee in 2011 (Marco Poldervaart). In 2015 ging Smink als chefkok naar de wereldfinale. Hij werd negende. De beste Nederlandse prestatie ooit.

En hoe zit dat met de stress? ‘Tijdens de wedstrijd ervaar ik die niet. Dan zit ik in een flow. In de voorbereiding ga ik wel tot het gaatje. Wat dat betreft is de Bocuse een avontuur dat je niet te vaak moet aangaan, anders haal je de vijftig niet. In 2011 deed ik als commis aan mijn eerste Bocuse mee. Een week voor de wereldfinale stond ik te janken in de keuken van Lauswolt,

Foto: Kyonne ley

ser

16


masterclass

waar ik destijds werkte. Jongen dit kan zo niet, zei Marc van Gulick, de eigenaar. Hij regelde een sportmasseur voor me. Ik heb drie dagen op de behandeltafel gelegen. Ik probeer nu de balans te vinden. Maar dat is lastig. Een uur op mijn kont zitten in de wetenschap dat de concurrentie wél aan het oefenen is, dat kan ik niet. En ja, dan rijd ik toch maar weer even naar de oefenkeuken.’ Steur en kaviaar Smink trekt een la van zijn vriezer open en haalt er een diepgevroren parelhoen uit. ‘Weet je dat ik in aanloop naar de wereldfinale zeker 300 hoenderen heb gebruikt?’ Voor de Europese finale van dit voorjaar zal er vooral steur in de vrieskist liggen. ‘Deze week kreeg ik de opdracht voor Boedapest binnen: we moeten koken met kaviaar en steur. Lastig, steur is in Nederland moeilijk te krijgen. Dus ik ben druk bezig om dit te regelen. Ik moét die vis van binnen en buiten leren kennen.’

Jonnie Boer over Jan Smink Chef-kok Jonnie Boer en eigenaar van driesterrenrestaurant De Librije is een mentor voor Jan. We vroegen Boer naar de kwaliteiten van Jan Smink. Jonnie: ‘Jan is ontzettend creatief en innovatief. Hij is niet bang om nieuwe technieken of onverwachte smaken toe te passen. Daarnaast is Jan erg gedreven, dat kan ik in hem waarderen. Jan is op dit moment ontzettend goed bezig. Dat wordt natuurlijk bevestigd door het behalen van de nationale Bocuse-titel. Ik weet zeker dat hij een goede kans maakt bij de Europese finale in Hongarije. Ook naast de Bocuse d’Or zie ik zijn toekomst vol vertrouwen tegemoet: we gaan nog veel meer van hem horen! Of Jan nog verbeterpunten heeft? Jan is bescheiden, wat hem siert, maar hij mag ook overtuigd zijn van zijn eigen kunnen.’

Het zijn vooral de Scandinaviërs waar hij ontzag voor heeft, bekent Smink even later. ‘Denemarken, Noorwegen: daar wordt écht op hoog niveau gekookt. Je vindt er de beste restaurants ter wereld. De Bocuse nemen ze heel serieus. De landenteams trainen er vijf dagen per week. Ze werken met een budget van twee miljoen euro. Kunnen wij niet zeggen.’ Smink mijmerend: ‘We doen het culinair gezien steeds beter in Nederland. Een podiumplek bij de Bocuse zou ons land echt op de kaart zetten.’ Wat kan het bedrijfsleven leren van de culinaire wereld? ‘Ik zeg altijd: je moet druk zijn wanneer het rustig is. En rustig blijven wanneer het druk is. Ik denk dat dit voor veel organisaties en projecten geldt.

in het hart - antea group magazine

Wanneer je jouw energie in de voorbereiding legt, niets aan het toeval overlaat, dan weet je zeker dat als het er écht om gaat, je alles onder controle hebt. Dan kun je tijdens de finale beheerst werken. Dat geeft rust en focus en dan ben je op je best.’ Maak je nog fouten ondanks al die vlieguren? ‘Die maak je altijd. Maar je weet dat de concurrent dat ook doet. Het gaat erom wie de grootste fout maakt. Tijdens de Europese voorrondes in Stockholm in 2014 liet de kok in de keuken naast mij, tijdens het uit serveren zijn bord uit z’n handen vallen. Eén jaar voorbereiding in één tel naar de Filistijnen. Die man hebben ze daarna even afgevoerd naar een rustig plekje, die was flink over de kook…’ Is een podiumplek tijdens de wereldfinale in 2016 haalbaar? ‘Ik neem mijn ervaring mee en kan volop trainen in een professionele wedstrijdkeuken: wie weet wat er mogelijk is. Ik focus eerst op de Europese voorrondes. Die zijn over een paar maanden in Boedapest. Dat is al topniveau. Wie bij de eerste twaalf eindigt, gaat naar Lyon. Dan wil ik echt kijken waar mijn plafond ligt. Tuurlijk, stiekem droom ik ervan om die Scandinaviërs eens goed zenuwachtig te maken.’ En stel, je belandt bij de eerste drie… ‘Je kijkt wel eens met een scheef oog naar de winnaars. Rasmus Kofoed, bijvoorbeeld. Hij haalde al eens brons, zilver en goud. Nu is hij eigenaar van Geranium in Kopenhagen, één van de beste restaurants ter wereld. Of dat mijn voorland is? Ik ben nog jong. Ik heb mezelf tot doel gesteld om tot mijn dertigste door het stof te gaan, keihard te investeren. Wat er daarna op mijn pad komt, zie ik wel.’

In het hart

Ingenieurswerk op topniveau Wilt u een aardbevingsbestendige dijk aanleggen, een sportpark in kwetsbaar veenweidegebied realiseren of ’s werelds bekendste ijshal verbouwen? Ook al ligt de lat hoog en wordt het uiterste gevraagd van onze organisatorische en technische kennis: onze mensen zetten hun talent elke dag in om deze uitdagingen tot een goed einde te brengen. Acht projecten die dit onderstrepen.

Crowdfunding: help Smink op weg naar goud Terwijl de concurrentie met miljoenenbudgetten werkt, is de spoeling voor Smink dunner. Reiskosten, materialen en vooral tijd: deelname aan de Bocuse is een kostbare zaak. Via crowdfunding zoekt Smink sponsoren die hem willen steunen op weg naar de wereldfinale in Lyon. Voor meer informatie:

www.jansmink.nl

17

18


19

in het hart

Nieuw sportpark vraagt om topprestaties

Contractbeheersing is

De Omzoom bij Assendelft is niet alleen één van de grootste sportparken

Systeemgerichte Contractbeheersing (SCB) is een contractmanage-

dat momenteel in ontwikkeling is. Het is ook één van de lastigste.

mentmethode waarbij de opdrachtgever ‘op afstand’ toezicht houdt op

Want, leg maar eens negen hectare sportpark aan in een kwetsbaar

werk dat een aannemer uitvoert. Deze kan zijn eigen werkmethoden

veenweidegebied. Sompige grond, bijzondere natuur en veel water.

hanteren, zolang aan de eisen van de klant wordt voldaan. Project

‘Alles hier is puzzelen’, vertelt projectmanager Jaap Schuurman.

manager Jaap van Veen vertelt hoe systeemgerichte contractbeheer-

Korfbalvelden, een honk- en softbalveld en een atletiekbaan. Maar ook parkeer terreinen, fiets- en wandelpaden en beplanting, Schuurman: ‘Ik denk dat dit één van de grootste sportprojecten uit de historie van ons bedrijf is. Van ecologen tot geotech neuten: meer dan twintig topspecialisten zijn nodig om dit werk mogelijk te maken.’

sing in zijn werk gaat bij de bouw van de Spaarndammertunnel in

Maximale kwaliteit met Best Value Met een Best Value aanpak gaat de gemeente Zaanstad voor de best mogelijke kwaliteit binnen het besteedbare budget. ‘Best Value betekent dat we op basis van onze prestaties en ervaring zijn geselecteerd om dit mogelijk te maken. En dat de gemeente bij alle keuzes die wij maken volledig het vertrouwen geeft. Uiteraard

moeten we wel aantonen dat we de goede dingen doen.’ Het is dé kans om te laten zien waartoe wij in staat zijn, vindt Schuurman. ‘Of het nu om de korfbalvelden of de recreatiepaden gaat: voor elk onderdeel hebben we een maatwerkoplossing. Zo leggen we de atletiekbaan aan op Hoge Snelheids Palen (HSP). Daarnaast maken we de ondervloer van de baan van reststoffen: een innovatieve methode voor verantwoorde recycling.’ Tachtig procent van het werk is inmiddels afgerond. Atletiekvereniging Lycurgus, honk- en softbalvereniging Cromtigers en korfbalvereniging Furore kunnen al dit voorjaar hun intrek nemen op een sportpark van topniveau.

alle partijen begrijpen

Amsterdam. ‘Bij de bouw van deze tunnel komt veel kijken: qua tunneltechniek en omgeving. We werken midden in Amsterdam met veel woningen en druk verkeer. Er zijn veel stake holders die op de hoogte moeten zijn en blijven. De gemeente biedt de aannemer in dit project grote ontwerpen uitvoeringsvrijheid, maar wil wel aantoonbaar hebben dat een beheerst proces tot de vereiste kwaliteit leidt. Dit vraagt om ervaring met contractmanagement én kennis van tunnelbouw. Als contractbeheerder staan wij tussen de opdrachtgever en aannemer in en zorgen ervoor dat het beide kanten op goed loopt. We kennen de opdracht, toetsen de werkzaamheden

en rapporteren aan de gemeente. Dit project wordt overigens uitgevoerd door een Duitse aannemer, Max Bögl. Een zeer ervaren partij, maar van huis uit gewend aan een manier van werken met een grotere rol voor de opdrachtgever en minder verantwoordelijkheid voor de aannemer. Hoe we ervoor zorgen dat het werk goed verloopt? Wij hanteren een eigen stijl binnen Systeemgerichte Contractbeheersing. We toetsen op afstand, juist door dichtbij het project te zijn. We zijn veel op locatie, spreken met opdrachtgever en -nemer en weten wat er speelt. We kijken niet alleen kritisch mee, maar zijn ook een sparringpartner wanneer het project erom vraagt.’

20


21

in het hart

Omvangrijke

bodemsaneringsoperatie

Spoorzone Breda

Wessel van Oeffelen, bodemadviseur bij Antea Group, werkt voor de Stichting Bodemsanering Nederlandse Spoorwegen (SBNS) in Breda. De opdracht: Maak een overkoepelend plan voor sanering van de aanwezige bodemverontreinigingen en verzorg de projectbegeleiding. ‘En sanering was nodig. Als gevolg van voormalige activiteiten waren op het emplacement 14 gevallen van ernstige bodemverontreiniging aanwezig. Deze zijn de afgelopen jaren gesaneerd, veelal in combinatie met herontwikkeling van het gebied. Zo is een grondwaterverontreiniging met gechloreerde koolwaterstoffen gesaneerd in combinatie met bouwputbemaling voor nieuwbouw van de OV-terminal.’ Chris van de Meene, regioprojectmanager bij SBNS vindt het Antea Group team enthousiaste bodemspecialisten. ‘Het is bijna een vriendenclub, zo lijkt het. Ze werken met een goede rolverdeling die ‘ontzorgt’ en dat voelt goed. Behalve kennis van weten regelgeving zijn ze goed bekend met de lokale situatie en bevoegd gezag, waardoor ze snel kunnen reageren.

Eerherstel van schaatstempel Thialf Op

tweehonderd

passen

lopen

van

kantoor

Heerenveen

werkt

Michael Sapulette aan de vernieuwbouw van Thialf. Vernieuwbouw, een contaminatie van verbouw en nieuwbouw die de lading volledig dekt. De schaatstempel krijgt een nieuwe look door gebruik van onderhouds arm materiaal, wordt energiezuiniger door toepassing van zonnepanelen en is duurzaam doordat diverse onderdelen zoals een deel van het dak worden hergebruikt. Michael Sapulette: ‘Het is ons doel om Thialf weer 21e eeuw-bestendig te maken, daarnaast heeft Thialf zelf een hoger doel; de snelste laaglandbaan ter wereld zijn en blijven. Alles waaraan wij met alle partners werken, staat in het teken van dat doel. Zo is het gelukt om de meest vlakke betonvloer ter wereld te leggen voor de best mogelijke schaatsbaan. Ja, daar komt heel wat bij kijken. Schaatsijs van topniveau maken is pure wetenschap. Ballast Nedam is de bouwer binnen dit

contract, wij doen de contractbeheersing. We begeleiden het bouwproces en bewaken budget en planning. We zien toe dat het werk volgens de contractspelregels verloopt. Daarnaast zijn we betrokken bij de voorbereiding van de terreininrichting rondom het stadion. We zorgen ervoor dat dit werk in 2016 wordt aanbesteed. Vooralsnog verloopt alles volgens plan en kunnen we straks uitkijken naar de toptijden die deze baan mogelijk moet kunnen maken. Daar werken we hard aan.’

Bijvoorbeeld toen door bemaling bij aanleg van de nieuwe reizigerstunnel een grondwaterverontreiniging begon te verplaatsen. Al in 2004 is met de betrokken partijen een raamsaneringsplan op hoofdlijnen ontwikkeld. Hierdoor waren vergunningen al vroeg beschikbaar en liepen bouw processen geen vertraging op. De invulling van elke bodemsanering gebeurde vervolgens aan de hand van de bouwplannen. Antea Group waarborgt ook de continuïteit. Seniors worden op den duur opgevolgd door anderen die als junior zijn ingestroomd. Maar de opgebouwde kennis blijft bestaan. Zo wordt een frisse blik met bestaande kennis gecombineerd.’ Voor meer informatie over dit project, zie de uitgaven ‘Bodemsignaal’ van SBNS (www.sbns.nl/nieuws) en www.ViaBreda.nl

22


23

in het hart

De meest enerverende vierkante kilometer in

Harderwijk

Een blakend Zuiderzeestadje, maar wel met een stationsgebied dat bepaald geen visitekaartje was. Het NS-station van Harderwijk en omgeving kampten met verouderde faciliteiten, slechte bereikbaarheid en een rommelige entree. Plannen bij ProRail om het Randstadspoor door te trekken naar Harderwijk boden een kans voor herontwikkeling. Reden voor de gemeente Harderwijk, ProRail en NS om de handen ineen te slaan. Een megaklus. Op nog geen vierkante kilometer gaat zo’n beetje alles op de schop: een nieuw stationsgebouw, een verkeerstunnel onder het station, een fietstunnel, een nieuw busstation, een nieuwe P+R en een heringericht stations plein. Een metamorfose die alleen mogelijk is met ijzersterke plannen, sterke contracten en een uitgekiende voorbereiding. In opdracht van de gemeente Harderwijk stelde Antea Group (met SD+P Management & Advies) de contracten op voor een groot deel van de nieuwe infrastructuur. Een puzzel an sich: want hoe laat je in dat contract voldoende ruimte aan de markt om oplossingen te ontwerpen en te realiseren, maar stuur je wel op kwaliteit en

minimale hinder voor reizigers, onder nemers en omwonenden? ‘In elk geval geen kwestie van u vraagt, wij draaien’, vertelt projectmanager Hans Holterman. ‘Dit begint bij meedenken met de gemeente, maar ook kritisch durven zijn. De gemeente gaf hierin volop ruimte en vertrouwen. Dit gaf ons de energie om onze expertise te benutten.’ Daarmee is het stationsgebied even de meest enerverende vierkante kilometer in Harderwijk. Alhoewel het werk in volle gang is, is het aantal klachten dat de gemeente binnenkrijgt, minimaal. Een prestatie gezien de impact van het project. Dit werd gezien: ook na de contractfase bleef Antea Group een volwaardig sparringpartner voor het integrale projectteam.

Zevenbergen vindt haar stadsmuren terug We schrijven het jaar 1426 na Chr. Hertog Filips de Goede van Bourgondië trekt een troepenmacht samen bij Zevenbergen. De stad heeft zich tot zijn ongenoegen aangesloten bij rivale gravin Jacoba van Beieren. Na een beleg van zes weken geeft Gerrit van Strijen, heer van Zevenbergen, zich over. Filips spaart de stad, maar de bewoners zullen zich niet langer veilig wanen achter hun stadsmuren. Op gezag van de Hertog worden de muren omvergetrokken. ‘Vergis je niet’, vertelt archeoloog Hans Koopmanschap bijna zeshonderd jaar later, ‘hiermee verwoestte Filips een deel van de identiteit van de stad: een ware schande voor Zevenbergen.’ Onder aanvoering van Koopmanschap gaven de archeologen van Antea Group de stad vorig jaar haar stadsmuren terug. Aanleiding was het project ‘De Roode Vaert’, een grootscheepse reconstructie van de binnenstad. Onderdeel van dit plan is onder meer de Kasteeltuin (waar ooit Kasteel Zevenbergen stond) die wordt ingericht als parkeerplaats. ‘De gemeente Moerdijk wil tijdens dit werk goed zorgen voor het bodemerfgoed.’ Koopmanschap: ‘We hebben met de gemeente en de regioarcheologen

de archeologie in het grotere project verweven. Uitgangspunt was: behoud de resten waar mogelijk en graaf ze op wanneer het niet anders kan. Zo behaal je met minimale ingrepen, maximaal resultaat.’ Uiteindelijk is de oude stadsmuur over een lengte van tachtig meter onderzocht. Hierbij kwamen complete muurdelen aan de oppervlakte, sommige funderingen bleken nog half omvergetrokken in de grond aanwezig. De uitwerking van de opgraving is in volle gang. Als straks het rapport gereed is en gepresenteerd wordt, is het project voor de Kasteeltuin afgerond. Koopmanschap: ‘Een uniek moment in de archeologie: nog nooit eerder werd er in Nederland onderzoek gedaan naar een omvergetrokken stadsmuur.’

24


25

in het hart

Eerste Nederlandse

aardbevingsbestendige dijk Onze dijken kunnen veel hebben, maar ze zijn niet gebouwd op aardbevingen. Daar hadden we in ons land tot voor kort nog weinig kaas van gegeten. Door de aardbevingsproblematiek staan de dijken in Groningen vandaag de dag in een ander licht. Ze moeten niet alleen bestand zijn tegen het wassende water, maar ook tegen een mogelijke ‘5 op de schaal van Richter.’ Neem de kade van het Eemskanaal in Groningen. Hier wordt bij Garmerwolde gewerkt aan de eerste aardbevings bestendige dijk van Nederland. Everard van Wilgenburg (projectleider, Antea Group) werkt samen met Bert Jan Pol (projectleider bij opdrachtgever Waterschap Noorderzijlvest) en Deltares en Rijkswaterstaat. Van Wilgenburg: ‘Wat in 2013 begon als een conventionele dijkversterking mondde uit in een unieke opdracht: maak de dijk aardbevings bestendig. Deltares stelde een theoretisch model op, wij vertaalden dit naar de praktijk. Hierin zat voor ons een enorme uitdaging. We begaven ons op onbekend terrein, in die zin dat er nog geen

Schoon schip

dankzij snuffelpaal

In Zuid-Holland geldt per 1 januari 2016 voor binnenschepen een verbod op het ontgassen van benzeenhoudende producten. De maatregel draagt bij aan een schonere binnenvaart en een schoner milieu. Het verbod heeft een flinke impact voor allerlei partijen: waar moet je als binnenschipper heen met je restdampen en hoe ga je als overheid dit verbod handhaven? Coert Ruseler (adviesgroepmanager, Antea Group) werkt samen met Erik van der Wal, (senior beleidsmedewerker, provincie Zuid-Holland) aan deze vraagstukken. Eén van de oplossingsrichtingen is de ontwikkeling van een volgsysteem. Coert: ‘Preventie en handhaving spelen een belangrijke rol in ons onderzoek. Hoe kunnen we binnenschippers belonen voor positief gedrag, wat zijn locaties waar je verantwoord kunt ontgassen en hoe komen we overtredingen zo snel mogelijk op het spoor? Dit begint onder meer met inzicht in wat er gaande is op het water. We werken daarom aan een programma dat bestaande informatie uit diverse bronnen

combineert. De E-nose of snuffelpaal is één van die bronnen, een instrument dat een ontgassing op afstand kan detecteren. In combinatie met meteorologische- en scheepsinformatie kan de ‘dader’ worden geïdentificeerd. We zijn nog in de ontwikkelfase maar we zitten op koers naar een schonere en veiligere oplossing.’ Erik van der Wal: ‘Het is prettig samen werken met gedreven en deskundige mensen. Ze zijn voortvarend en sturend in hun aanpak. Dat werk efficiënt. Ook dat ze initiatiefrijk zijn, wat een groot voordeel is bij zo’n complex project als dit. Afspraak is afspraak en het resultaat is er naar.’

richtlijnen voor waren. Dit betekent net zolang brainstormen, modelleren en doorrekenen om tot een oplossing te komen die voldoet aan de eisen en die past binnen het budget en de planning.’ Bert Jan Pol: ‘Dit project kenmerkt zich door het steeds veranderen van essentiële uitgangspunten van proces en ontwerp. Antea Group anticipeert hier sterk op en weet steeds de juiste kennis toe te passen en de juiste keuzes te maken. Daarnaast is hun aanpak gestructureerd en wordt er continu op gelet of de ingeslagen weg met de doelstellingen van de opdracht gever overeenkomen.’

26


27

projectreportage

Onder de loep: het eerste TunnelAlliantie-project van Nederland

Een túnnel graag! Met een goed gevuld winkelwagentje op weg naar nieuw tunnelconcept

Met de TunnelAlliantie introduceerde ProRail een nieuw concept om spooronderdoorgangen te realiseren. De allereerste ‘alliantie-onderdoorgang’ is inmiddels in volle voorbereiding en staat gepland bij de Hoven, Gelderland. Antea Group Magazine ging op onderzoek uit: de TunnelAlliantie, hoe werkt dat? Tegenover Hanzestad Zutphen ligt het buurtschap de Hoven, landelijk gelegen langs de IJssel. De kern van de Hoven wordt sinds jaar en dag doorsneden door de N345. De provinciale weg is belangrijk voor de bereikbaarheid, maar zorgt ook voor een flinke verkeersdruk op de Hoven. Om de veiligheid, de bereikbaarheid en de leefbaarheid te vergroten legt de provincie Gelderland een rondweg aan. Eén van de grote uitdagingen is de plek waar de rondweg de spoorlijn Zutphen Apeldoorn kruist. Projectmanager Arthur Smith van de provincie Gelderland: ‘De nieuwe rondweg is ‘te gast’ in het landschap en mag bestaande structuren niet aantasten. De bouw van een onderdoorgang lag daarom voor de hand. Toen we dit aan ProRail voorlegden, werden we op de mogelijkheid gewezen om dit via de TunnelAlliantie te realiseren.’ Een grondig boodschappenlijstje De bouw van onderdoorgangen stond jarenlang synoniem aan faalkosten. Het ontbreken van goed conditionerings onderzoek, late wijzigingen van stakeholdereisen en onduidelijkheden in de scope: veel tunnelprojecten liepen fors uit de klauwen. Met de TunnelAlliantie biedt ProRail een gestandaardiseerde aanpak om tunnelprojecten efficiënter en effectiever te ontwikkelen. Samenwerking, templating en gedeeld eigenaarschap zijn belangrijke ingrediënten. Zo werden vijf vaste aannemers gecontracteerd voor de realisatie van deze tunnelprojecten. Het alliantietraject is echter geen ontzorgmodel. Smith: ‘ProRail dwingt je

van meet af aan om de zaken goed op orde te hebben. Voordat onze tunnel wordt aanbesteed bij de aannemers, moeten we een overdrachtsdossier opstellen. Het boodschappenlijstje van ProRail is niet gering: het is aan de initiatiefnemer om dit winkelwagentje te vullen. Dit gaat van planologische inpassing tot het in kaart brengen van stakeholdereisen. Daarnaast heb je een flinke onderzoekslast: archeologie, flora en fauna, kabels en leidingen, niet gesprongen explosieven. Dit hele pakket vergt veel spoorse kennis.’ De provincie schakelde hiervoor Antea Group in. Björn Heijmer (links) en Auke-Jan Andringa (rechts): ‘We volgen de ontwikkelingen rondom de TunnelAlliantie op de voet. En we weten dat de aanleg van een onderdoorgang en het opheffen van een overweg voor veel initiatiefnemers geen standaardklus is. Als erkend partner van ProRail en met onze ervaring in het ontwerpen en begeleiden van tunnelprojecten, stelden we een dienstenpakket samen waarmee we initiatiefnemers in de studiefase ontzorgen.’ Spoors denken Terug naar Gelderland. Met hulp van Antea Group nam de provincie die eerste ‘horde’ met succes. Heijmer: ‘Vooral op de spoorspecifieke vraagstukken boden wij meerwaarde. De exacte ligging van de onderdoorgang bijvoorbeeld. In de eerste plannen zou het traject een portaal van de bovenleiding kruisen. Het verplaatsen van een portaal is echter complex. We hebben de ligging van het traject daarom iets aangepast. We adviseerden ook over de conditionerende

onderzoeken. Is je sonderingsonderzoek compleet genoeg? Is een ballastonderzoek wel nodig voor die paar ton vrijkomende ballast die je af gaat voeren?’ Smith: ‘Voor ons onmisbare expertise om het dossier goed en volledig in te vullen. We zijn nu door naar fase twee: het opstellen van het aanbestedingsdossier. Hiervoor is ProRail ‘in the lead’. De vijf gecontracteerde aannemers doen elk nog een review. Zo krijg je een uitvraag die weinig meer aan het toeval overlaat. Je weet dat je een plan op de markt zet waarin risico’s zo goed mogelijk zijn afgedekt en waarmee je helder hebt wat het project gaat kosten.’ Het is nu afwachten wat het resultaat is van deze aanpak. Smith: ‘Mijn gevoel zegt dat we een stevig fundament onder dit werk hebben gelegd. Zeker gezien het commitment van alle partijen om dit project te laten slagen. Maar het is de praktijk die uiteindelijk uitwijst wat het werkelijke resultaat gaat zijn.’ Meer weten over de Tunnel Alliantie? www.tunnelalliantie.nl

Vier fases om tot een tunnel te komen Het alliantietraject bestaat uit vier fasen: de studiefase, de contractvoorbereiding, de minitender en het ontwerp en de uitvoering. Voor initiatiefnemers ligt de focus op de studiefase. Hierin stel je het overdrachtsdossier op. Zodra dit dossier wordt geaccepteerd, start de contractvoorbereiding. In deze fase werkt ProRail het overdrachtsdossier uit tot een herkenbaar aanbestedingsdossier. De vijf raamcontractanten doen een review en slijpen het dossier verder bij. Zodra het aanbestedingsdossier groen licht krijgt, volgt een minitender onder de vijf aannemers. Resultaat van deze aanpak: tegenstrijdige eisen of onduidelijkheden worden vooraf uit de aanbesteding gehaald. Dit minimaliseert de kans op meerwerk. Uiteraard blijft een toevalvondst (een niet gesprongen explosief of bodemverontreiniging) een risico dat bij de opdrachtgever ligt.

28


29

Trend & ontwikkeling

Circulaire economie

Voorbij gesloten grondstofcycli Producten, diensten, gebouwen en wijken creëren die waarde toevoegen aan mens, milieu én de economie. Dat is in een notendop waar het begrip circulaire economie om draait. Een gesprek met Eva Gladek, CEO van het in circulaire projecten gespecialiseerde advies- en ingenieursbureau Metabolic, over de implicaties van circulair denken op de keuzes voor energie, grondstoffen, contracten en eigenaarschap.

Wat rond 2002 begon als ‘cradle-tocradle’, het idee dat je producten volledig herbruikbaar zou moeten ontwerpen om de afvalberg te verminderen, is een decennium later geëvolueerd tot een heuse ‘circulaire economie’. Waar idealistische motieven in de begintijd de hoofdrol speelden, worden circulair produceren en bouwen nu steeds meer als een kansrijk verdienmodel gezien. Eva Gladek, oprichter van Meta bolic, verbindt sinds 2012 mensen, milieu en technologie met elkaar op een duurzame, gezonde en tegelijk winstgevende manier. De industrieel ecoloog richt zich vooral op stedelijke gebieden, omdat daar de meeste winst te behalen valt. ‘Steden beslaan maar drie procent van het aardoppervlak, maar zijn wel verantwoordelijk voor zestig tot tachtig procent van de broeikasgassen. Daarnaast produceren ze het meeste afval, en consumeren ze meer dan zeventig procent van de natuurlijke bronnen. Tegelijkertijd

komt tachtig procent van de innovatie ervandaan. Als we het verschil willen maken, moeten we daar dus beginnen.’ Imiteren van natuurlijke ecosystemen Circulaire economie gaat in Gladeks optiek niet alleen over het sluiten van grondstofcycli, maar ook over het imiteren van natuurlijke ecosystemen in de manier waarop je je bedrijf of maatschappij organiseert. Daarnaast moet je de invloed meenemen van infrastructuur, producten of diensten op menselijke gezondheid en geluk, stelt ze. Maar als je zoveel aspecten mee moet nemen, hoe kun je dan de circulariteit van een project beoordelen, bijvoorbeeld in een aanbesteding? Gladek: ‘We brengen het huidige systeem in kaart. Bij producten kijken we bijvoorbeeld naar de diensten eromheen. En dan gaan we dat hele proces

optimaliseren, in plaats van een enkel element. Ik geef vaak het voorbeeld van de gloeilamp. Die hebben we uitgefaseerd omdat hij zo inefficiënt met energie omgaat. Maar de spaarlamp die ervoor in de plaats is gekomen, bevat giftige stoffen. Als je je niet concentreert op het hele systeem, maar slechts op één aspect ervan, dan krijg je vaak oplossingen met onbedoelde negatieve bijeffecten.’ Anders denken Om dit soort bijeffecten te ondervangen, moeten opdrachtgevers bij aanbestedingen anders gaan denken, vindt de duurzaam ondernemer. ‘Vaak wordt gezegd: we hebben een weg nodig, kom maar met een plan. Je zou echter meer op een metaniveau doelen moeten stellen: vraag je eerst goed af wat het probleem is, en laat het dan over aan de creativiteit van de projectontwikkelaars of een weg dat probleem inderdaad het beste oplost.’

30


Trend & ontwikkeling

‘Als je je niet concentreert op het hele systeem, maar slechts op één aspect ervan, dan krijg je vaak oplossingen met onbedoelde negatieve bijeffecten’ Daarnaast zijn organisatorische zaken als eigenaarschap en verantwoordelijkheid aan herziening toe, betoogt ze. ‘Denk aan elektronica. Wat als je je laptop niet zou kopen van de fabrikant, maar zou leasen? In dat geval is de producent verantwoordelijk voor het onderhoud en het recyclen van het materiaal. Hij is ook de aangewezen verantwoordelijke: hij weet welke materialen erin zitten en hoe je die er weer uit moet krijgen. En hij krijgt zo een prikkel om die computer zo te ontwerpen dat hij lang meekan zonder onderhoud. Tot slot is het in zijn belang dat de elektronica netjes wordt ingezameld aan het einde van zijn levensduur.’ De Ceuvel: levend lab Gladeks advies- en ingenieursbureau ontwikkelt niet alleen theoretische gereedschappen om de transitie naar een circulaire economie mogelijk te maken, maar brengt nieuwe ideeën ook direct in de praktijk in de wijk De Ceuvel in Amsterdam-Noord. Op de vervuilde grond van een oude scheepswerf is een tijdelijk kantorenpark gevestigd dat bestaat uit tweedehands woonboten. ‘We maken de vervuilde grond schoon met planten.

Er is geen rioolaansluiting, we zuiveren alle afvalwaterstromen biologisch op het terrein. Uit dat afvalwater winnen we onder andere fosfaat terug, wat we weer inzetten voor voedselproductie. Een groot deel van de materialen die in de gebouwen zitten, is teruggewonnen uit reststromen. Zo hebben we een partij afgedankt dubbel glas gebruikt voor de ramen, en daar hebben we de gebouwen omheen ontworpen. Alle gebouwen zijn geoptimaliseerd voor energiegebruik en lichtinval, en zijn bedekt met zonnepanelen om elektriciteit op te wekken.’ En over een jaar of tien, als de grond schoon is, vertrekken de kantoren weer en kan het terrein

31

LANGS DE MEETLAT - antea group magazine

bewoond worden. De Ceuvel is niet af, maar blijft constant in beweging, vertelt Gladek. ‘We gebruiken het terrein als een soort levend lab om nieuwe technologieën uit te testen. Zo maken we nu drinkwater van opgevangen regenwater met een kleinschalig systeem dat eigenlijk is ontwikkeld voor arme landen. Komend voorjaar komen er drijvende biogasinstallaties die het organisch afval uit het café omzetten in gas waarop het café kan koken. Technologisch gezien kan er steeds meer. Het is nu zaak dat alle betrokkenen, van overheid tot lokale aannemer, daadwerkelijk de wil hebben om circulair te gaan werken.’

Circulair aanbesteden Op 10 december 2015 organiseerde het platform De Duurzame Leverancier, waarvan Antea Group een van de partners is, een klankbordbijeenkomst over circulair aanbesteden. We vroegen twee deelnemers naar hun visie op circulair ondernemen. Jules Tonneijck, inkoper van de gemeente Houten

50

47

1

200

Langs de Meetlat

15

3,5

Flow27

55

Een 47 km lange planstudie tussen Houten en knooppunt Hooipolder Bij grote opdrachten als deze is het essentieel de wensen van de klant tot in het detail te kennen om in lijn hiervan de opdracht uit te kunnen voeren. Samen met Movares, Tauw en Goudappel Coffeng legde Antea Group het juiste plan neer voor de opdracht, de verbreding van de A27.

‘Consumenten en ondernemers denken nog veel te veel eerst aan de portemonnee. Daarom vind ik het de taak van ons als overheid om circulaire economie in de praktijk te brengen en als voorbeeld te dienen. In de gemeente Houten doen we dat op kleine schaal in de woningbouw, maar bijvoorbeeld ook door het plaatsen van windmolens. Houten werkt overigens al veel langer duurzaam. Zo hebben we sinds de jaren tachtig een biezenveld om ons rioolwater te zuiveren.’

Sladjana Mijatovic, programmanager Stedelijke Innovatie, gemeente Amsterdam

Grote plannen René de Boer is Projectmanager bij Antea Group. Hij werkt hier al ruim 20 jaar en ambieerde het werken aan de grote plannen en projecten. René neemt ons mee door Flow27. ‘Flow27 is zo’n groot plan. In dit plan, gebaseerd op het voorkeursbesluit, creëren we 47 km aan verbrede snelweg om de A27 te laten bijdragen aan een robuust wegennetwerk met voldoende alternatieve routes in geval van calamiteiten. In 2019 zal het verkeer weer in een vloeiende ‘flow’ kunnen bewegen. 47 km snelweg inclusief 4 rivierkruisingen ‘Tot die tijd vormen 4 rivierkruisingen nog een forse uitdaging. We realiseren in ons plan veel extra stroken met name door de aanleg van 3 nieuwe bruggen en 1 brugverbreding. Bij Gorinchem komt een extra brug in zuidelijke richting naast de Merwede brug en ook bij de Hagensteinse brug komt een extra brug in zuidelijke richting. Bij brug Keizersveer komt een kopie van de bestaande brug met 3 stroken en een vluchtstrook voor alleen het verkeer in noordelijke richting. De vierde rivierkruising is bij Houten waar de Houtense brug wordt verbreed en ruimte voor 7 stroken wordt gecreëerd.’

Meer cijfers en feiten van Flow 27 ‘Circulaire economie is een belangrijke beleidskoers binnen onze Agenda Duurzaamheid. Niet alleen uit idealisme, maar we zien er ook een waarde- en verdienpotentieel in voor de stad. We kijken daarom naar andere business modellen, ook binnen de eigen organisatie. Zo zijn we sinds kort geen eigenaar meer van ons kantoormeubilair. Wij zoeken samenwerking met partners uit de stad om circulaire transitie te versnellen. Soms is dat door belemmeringen weg te nemen, soms door zelf het goede voorbeeld te geven. Ik hoop dat we in de toekomst niet meer praten over afval, maar alleen nog over grondstoffen. Alles is van waarde.’

Lengte 47 km wegverbetering Aantal knooppunten 3, te weten Everdingen A27 / A2, Gorinchem A27 / A15, Hooipolder A27 / A59 Ontgraving 1,5 miljoen m3 grond Deklaag dik 1 miljoen m2 Geleiderail ruim 200 km Markering ruim 400 km Geluidschermen ca. 15 km Damwand ruim 3,5 km Aantal kunstwerken vervangen of maken 50 Oppervlakte van deze kunstwerken zo’n 100.000 m2 Nieuwe matrixborden 350 Te vernieuwen portalen 55

32


33

Klant interview

Unieke renovatie baroktuinen Paleis Het Loo

Koninklijk puzzelen op de vierkante meter Een ‘once in a lifetime’ project is het. Met unieke aanpak, spannende momenten en een resultaat waar Willem III zijn vingers bij zou aflikken. De spectaculaire renovatie van de baroktuinen bij Paleis Het Loo is bijna afgerond. Cor van Aggelen (Rijksvastgoedbedrijf) en Tanja Lendzion (Antea Group) blikken terug op een gedurfd traject met Koninklijke allure.

De regen valt met bakken uit de lucht. Zwijgend kijkt het duo Van Aggelen/ Lendzion naar het waterballet in de omgeploegde tuinen van Paleis Het Loo, het is begin 2015. De geplande baroktuinen lijken wel een zwembad. Het is een van de uitdagingen die zich aandienen tijdens de ingrijpende tuinrenovatie van de afgelopen jaren. Maar het komt goed. En hoe. Even terug in de tijd. Midden jaren zeventig wordt Paleis Het Loo in

Apeldoorn omgebouwd tot nationaal museum. Besloten wordt om de landschapstuin te reconstrueren naar de zeventiende-eeuwse baroktuinen (Boven- en Benedentuin, Koning- en Koninginnetuin) zoals aangelegd door de eerste bewoners koning-stadhouder Willem III en Mary Stuart. Een grondige renovatie volgt, met uniek resultaat. Vijfentwintig jaar later staat eigenaar Rijksvastgoedbedrijf voor een grote uitdaging. De beregeningsinstallatie in de tuinen lekt, de grote aantallen buxushaagjes zijn aangetast door schimmel. Bovendien is de reconstructie in de jaren tachtig gebaseerd op bronnen en uitgangspunten die nu worden heroverwogen. Dit betreft vooral de invulling van parterres (vlakken) en figuren in de tuinen. Conclusie: renovatie is noodzakelijk. Gedurfd Projectmanager Cor van Aggelen van het Rijksvastgoedbedrijf krijgt het megaproject onder zijn hoede. ‘Ons doel was om met de inzichten en

technieken van nu een tuin met allure van toen te realiseren. Maar hoever en gedetailleerd ga je ‘terug-restaureren’? Hoe kom je tot een optimum, kijkend naar historie, onderhoud, kosten en uitvoerbaarheid? Het vraagt om een stabiel en tegelijk flexibel team dat open, oplossingsgericht en deskundig opereert. Een denktank die durft én realiseert. Want gedurfd is het, er zijn weinig vergelijkbare baroktuinen in de wereld. Dat winning team hebben we gevonden met De Enk, DMI, Stolwijk, Van Asbeck en Antea Group.’ Samen met onder meer hoofd tuindienst Zieleman, tuinconservator Ek en hoofdconservator Bierens de Haan van Paleis Het Loo worden keuzes gemaakt in relatie tot historische inkleuring en toekomstig betaalbaar onderhoud. Cor: ‘De plattegronden van Van Staden en Reetz uit het begin van de achttiende eeuw werden de basis voor deze reconstructie, maar moesten eerst nog worden verfijnd en vertaald naar AutoCAD.’

Regen, storm en bevroren grond Er liggen nogal wat uitdagingen klaar voor het team. Tanja: ‘Er mocht alleen worden gewerkt van september tot mei, terwijl de tuinen wél toegankelijk moesten blijven voor publiek. Dat vraagt een gefaseerde flexibele planning en zeer flexibele uitvoerders, want de weersomstandigheden spelen bij zo’n renovatie een grote rol. We zijn regelmatig geconfronteerd met regen, storm en bevroren grond.’ Ook het budget is uitdagend. Cor: ‘Het geld voor de renovatie kwam gefaseerd beschikbaar, er was geen constante geldstroom. Eerst alleen voor de Boventuin, pas later voor de overige delen. We konden dus niet in één keer ons complete projectplan met planning en bijbehorende uitvoering realiseren.’ En dan de vertaling van AutoCAD naar echte staalfiguren in de tuinen. Tanja: ‘Dit bleek een spannende puzzel.’ Dagelijkse klim naar paleisdak Als de eerste financiering rond is en de tekeningen klaar zijn, start het werk in de tuinen. Na het benodigde sloop- en grondwerk worden de stalen figuurdelen voor de parterres gemaakt. Bij de vorige renovatie betrof dit nog kunststof. Cor: ‘De stukken van elk twee vierkante meter kwamen per vrachtwagen naar de paleistuinen en werden ter plekke in elkaar gelast. Dit werd letterlijk puzzelen op de vierkante meter. Steeds gefaseerd, te beginnen bij de Boventuin.’ Later wordt het een nog meer verfijnde puzzel voor de Beneden-, Konings- en Koninginnetuin.

Tanja: ‘De eerste lading staal voor deze fase bleek niet genummerd. Nou, dat gebeurde ons later dus niet weer! Dagelijks klommen we naar het paleisdak om te checken of de puzzel nog klopte.’ Steeds als een parterre in elkaar is gepuzzeld, komen er verschillende soorten gekleurd grind op de juiste wijze in de figuren en worden de parterres beplant. Cor: ‘Er is gekozen voor Ilex crenata; Japanse hulst. Het is een sterk en passend alternatief voor de buxus. Voor de complete tuinen waren ruim 150.000 stuks nodig.’ Wereldwijde belangstelling Gedurende het hele project zijn continu proefopstellingen gemaakt, is gediscussieerd en geschaafd. Tanja: ‘Tijdens zo’n langlopende klus moet je snel anticiperen op alle uitdagingen die je tegenkomt. We hebben echt met elkaar gepionierd.’ Langzamerhand krijgen de paleistuinen weer hun prachtige historische gezicht. Momenteel wordt het grind van de paden nog aangepakt, om meer kleurverschil te creëren met de parterres. In het voorjaar van 2016 is alles klaar. Cor: ‘Het geheel kan dan zeker weer dertig jaar mee. Het is ons gelukt om binnen het budget te blijven en er is wereldwijd belangstelling voor onze aanpak. Deze tuinen zijn feitelijk vanuit één sterk team gemaakt, het is iets blijvends waar je aan bijdraagt. Dat is mooi. Zoiets gebeurt je slechts once in a lifetime!’

‘De paleistuinen krijgen weer hun prachtige historische gezicht’

Samen werken aan Paleis Het Loo Naast de tuinreconstructie zijn de afgelopen jaren vele andere werkzaamheden uitgevoerd in relatie tot de formele tuinen van Paleis Het Loo. Zoals de restauratie van de fonteinen, het opnieuw vergulden van alle beelden, de aanpak van taluds en renovatie van ornamenten (waaronder Berceaux) en beelden. Verder zijn er ook verschillende onderhoudsprojecten aan de gebouwen. Voorbeelden zijn de renovatie van daken van de hoofdgebouwen, een pilotproject asbestsanering en onderzoeksprojecten ten behoeve van de toekomstvisie van Paleis Het Loo.

Paspoortje tuinreconstructie Afmetingen tuinen Koningstuin: 3.400 m² Koninginnetuin: 3.100 m² Benedentuin: 19.600 m² Boventuin: 20.500 m² Cortenstaal In de tuinen is 200 ton cortenstaal verwerkt. Beplanting In de tuinen zijn 152.719 Ilex crenata geplant. Paden 23.233 m² paden is voorzien van een nieuwe opbouw en nieuw grind.

34


35

hoe werkt het?

Energielabel van Antea Group zorgt voor

Verduurzaming van gemalen Nederland is een land van gemalen. Duizenden grote en kleine pompen vijzelgemalen houden ons land droog door water van een lager naar een hoger niveau te brengen. Helaas behalen negen van de tien gemalen niet het rendement dat zij zouden kunnen behalen. Gemalen verliezen energie door achterstallig onderhoud, een te hoge opvoering van het water of een te laag pomptoerental. Sommige zijn zelfs ware energieverkwisters. De ingenieurs van Antea Group ontwikkelden een energielabel waarmee gemalen zich in alle soorten en maten eenvoudig laten meten. Ook stelden we een algemene diagnose voor de verschillende soorten gemalen én bedachten een serie oplossingen waarmee die gemalen een hoger rendement kunnen opleveren.

Onze oplossingen: eren Uitvo o n ESC van ee any): Comp e c i v y Ser iets. (Energ st u n Dit ko dige w hui u t r e ste aart U inve f besp o n e . uitgav osten zelfs k

Naast het doorvoeren van

Elk gemaal kent een

een aantal andere algemene oplossingen wordt er in extreme gevallen onderzocht of er specifieke fouten in het systeem of de aansturing van het gemaal te vinden zijn.

optimaal toerental bij een bepaalde capaciteit en opvoerhoogte van het water. Antea Group kan dit optimale toerental vaststellen.

Door afspraken met energieleveranciers te maken over de inzet van gemalen bij harde wind of felle zon, kan meer gebruik gemaakt worden van groene stroom.

Ook het secundaire energieverbruik voor bijvoorbeeld verwarming en verlichting kan vaak worden verminderd.

Met weerstations in de gaten houden wanneer het gaat regenen om op basis daarvan te bepalen wanneer de pompen worden ingeschakeld.

Hoe werkt het energielabel?

1 Quickscan Om het energielabel te bepalen, doen de ingenieurs van Antea Group een Quick Scan bij het betreffende gemaal. Hiervoor wordt eerst data verzameld, waaronder het energieverbruik voor de opvoer van het water en het energieverbruik van het gemaal in zijn geheel.

2 Rekentool De verzamelde data gaat in een rekentool waarvoor Antea Group een formule ontwikkelde.

3 Energielabel De rekentool berekent het energielabel van het gemaal, dat is gebaseerd op het rendement, het nuttige energieverbruik over een bepaalde periode en het werkelijke energieverbruik over diezelfde periode.

4 Oplossingen Op basis van de verkregen informatie bepalen we waar de verbeteringen liggen en welke oplossingen hiervoor nodig zijn. Deze worden vervolgens doorgevoerd.

Meer informatie: Klaas de Haan Tel. (06) 51 54 23 43 Email: klaas.dehaan@anteagroup

36


JONG GELEERD...


Jong geleerd…

internationaal

37

Masterplan voor een economische zone langs Panamakanaal

Ingenieurs brengen bouwput naar het

klaslokaal Wat moet je kunnen om te worden gevraagd om een masterplan uit te denken voor een economische zone op een voormalige schietbaan van het Amerikaanse leger? Richard Smallegange, directeur Stafgroep Internationaal en project

Waarom is dit project Antea Group gegund? ‘Het project is ons gegund om drie redenen. We wilden het project graag, we leverden een optimaal plan voor de laagste prijs, maar bovenal gaven we de juiste antwoorden op aanvullende vragen. Ze wilden harde bewijzen van onze expertise. Referentieprojecten alléén waren niet voldoende. Ook wilden ze handtekeningen zien ter verificatie van de betreffende opdrachtgevers.’ Wat houdt het Masterplan in? ‘Wij werken aan een haalbaarheidsonderzoek voor een nieuw economisch hart in het gebied tussen de

snelwegen 1 en 4, aan de westoever van het Panamakanaal. De locatie lijkt ideaal voor een groots logistiek centrum. En of dat zo is, daartoe brengen wij de economische mogelijkheden in kaart. We werken samen met collega’s van Antea Group Colombia en met CroonenBuro5 als stedenbouwkundige expert. De derde partner, Stig, is een externe partner en specialist op het gebied van havenbouw en water vervoer. In het gebied bevinden zich ook twee grote sluizen waaraan gewerkt wordt. Het is de bedoeling dat als de sluizen klaar zijn, ons masterplan ook klaar ligt om uitgevoerd te worden.’

directeur, geeft het antwoord.

Inogen Worldview Conference in Rotterdamse haven Wat komt er bij de bouw van een aquaduct kijken? En waar moet je allemaal aan denken wanneer je een nieuwe brug ontwerpt? Meer dan twintig schoolklassen in Noordoost-Fryslân krijgen binnenkort antwoord op deze vragen. Vijf collega’s van Antea Group gaan de scholen langs om leerlingen kennis te laten maken met de techniek achter de bouw van kunstwerken en wegen.

Sinds twee jaar wordt er hard gewerkt aan De Centrale As in Noordoost-Fryslân. Op dit moment één van de grotere infraprojecten in Nederland. Tientallen ingenieurs en adviseurs van Antea Group zijn bij de contracten uitvoeringsfase van het werk betrokken. De komst van 43 nieuwe kunstwerken en vijfentwintig kilometer nieuw asfalt heeft een flinke impact op de omgeving. Voor de provincie Fryslân zaak om de samenleving bij dit project te betrekken. Zo kunnen scholen een kunstwerk adopteren. Leerlingen volgen de ontwikkeling van dit kunstwerk en worden uitgenodigd voor een projectbezoek. Techniek Verkeersveiligheid, ecologie, landmeten: binnen dit initiatief worden rondom diverse thema’s lessen gegeven. Namens Antea Group initieerde Jelle Gerbrandy een lessenserie over bouwtechniek.

‘Als kleine jongen woonde ik naast een bouwbedrijf en in mijn omgeving werd destijds veel gebouwd. Ik vond dit fascinerend. Als er ergens een bouwput was, stond ik er met mijn neus bovenop om te ontdekken wat er gebeurde en waarom. Ik denk dat dit nog steeds voor veel kinderen geldt.’ Met een lesbrief en interessante proefjes om bijvoorbeeld het principe van waterdruk duidelijk te maken, wil Gerbrandy schoolkinderen laten zien wat erbij de bouw van een aquaduct of brug komt kijken. ‘De megakranen, graafmachines en vrachtwagens kennen ze wel, maar de techniek erachter blijft vaak onder belicht. Maar het is machtig mooi werk en samen met mijn collega’s vertel ik daar graag over. De kinderen van nu, zijn de ingenieurs van morgen. Wie weet kunnen we hen via deze lessenserie enthousiast maken voor ons vak.’

De Inogen Worldview Conference doet op 19 april 2016 Rotterdam aan. De conferentie, georganiseerd door mede-oprichter Antea Group, staat in het teken van de hedendaagse problematiek in het havengebied. Toonaangevende sprekers gaan namens havenindustrie, havenautoriteiten en overheden in op milieu- en veiligheidsaspecten in de haven van Rotterdam. Uiteraard zullen experts van Antea Group ook hun inbreng leveren. Meer informatie over het congres is te vinden op www.inogenet.com

Antea Group versterkt zich in Brazilië en Frankrijk Antea Group heeft haar internationale reikwijdte vergroot. In december verwierven we een minderheidsbelang in het Braziliaanse milieuadviesbureau Angelbrasil Geologia e Meio Ambiente Ltda (Angel). In Frankrijk werd milieu adviesbureau Groupe IRH Environnement overgenomen. Groupe IRH Environnement is een milieuadviesbureau. Het bedrijf voert activiteiten uit op het gebied van lucht- en waterbemonstering, drinkwater- en afvalwatermanagement en bodem-, grondwater- en afvalwatersaneringen. IRG beschikt daarnaast over 20 jaar ervaring in afvalwaterbehandeling, een wereldwijde groeimarkt. Groupe IRH Environnement heeft bijna 400 medewerkers in dienst. In 2014 bedroeg de omzet 40 miljoen euro. Angel is gespecialiseerd in milieu onderzoek, bodem- en grondwatersaneringen en advies over duurzaamheid en QHSE. Klanten zijn onder meer multinationals en Braziliaanse industrie- en transportbedrijven.

Angel is gevestigd in Sao Paolo en heeft ruim dertig wetenschappers, ingenieurs en consultants in dienst. Antea Group en Angel zijn aandeelhouders van Inogen, het mondiale netwerk van adviesbureaus op het gebied van milieu, veiligheid en duurzaamheid.

38


39

MVO nieuws

Op koers met CO2-reductie Onze CO2-footprint over het eerste halfjaar van 2015 is bekend. De CO₂-uitstoot per fte voor scope 1 en 2* is licht toegenomen vergeleken met dezelfde periode in 2014. Voor scope 3* is de uitstoot per fte afgenomen. De verwachting is dat we onze overall-doelstelling behalen: een totale CO₂-reductie van 25% per fte in 2015 (ten opzichte van basisjaar 2009). In de eerste helft van 2015 gebruikten we meer aardgas dan in het eerste halfjaar van 2014. Dit komt omdat er meer koudere dagen waren. Wel is het verbruik van onze kantoorpanden per graaddag (rekeneenheid) gedaald, we zijn dus wat zuiniger geworden. Er zijn iets meer zakelijke en woon-werk kilometers afgelegd. Per fte is het papierverbruik flink gedaald in de eerste helft van 2015, waaruit blijkt dat het follow-me printsysteem resultaat heeft.

Goede keuze

Groene stroom en bosgecompenseerd gas Antea Group, Centric en Strukton hebben als collectief voor drie jaar een energiecontract afgesloten met Greenchoice. Om dit te onderstrepen plantten de bedrijven vijftien bomen in Parkbos de Haar in Haarzuilens, onder toeziend oog van een boswachter van Natuurmonumenten. Het contract met Greenchoice gaat per 1 januari 2016 in. Antea Group, Centric en Strukton (behorend tot Sanderink Investments) nemen vanaf dan groene stroom en bosgecompenseerd gas af. De groene stroom is afkomstig van Nederlandse wind. Het gasverbruik wordt door Greenchoice gecompenseerd via bosaanplant en -bescherming in natuurgebieden. De drie bedrijven hebben elk een sterk verankerd mvo-beleid, gekoppeld aan hun eigen organisatie en activiteiten. Met Greenchoice is gekozen voor een bedrijf uit de top tien van meest duurzame energiebedrijven van Nederland.

We liggen op koers om onze reductie doelstellingen in scope 1,2 en 3 te halen. De komende jaren blijven we werken aan CO₂-reductie. Naast CO₂-reductie binnen ons wagenpark en onze gebouwen willen we extra besparen op verbruik van water en elektriciteit. Verder zetten we in op CO₂-reductie in de keten. De komende jaren gaan we daarom in gesprek met opdrachtgevers en leveranciers over hoe we hen kunnen helpen om hún doelen te behalen.

Meer weten? www.anteagroup.nl/overons/ duurzaamheid *Scope 1 betreft directe emissies, bijvoorbeeld door verbranding van aardgas voor verwarming van kantoren. Scope 2 betreft indirecte emissies; om elektriciteit te leveren stoot een energie centrale bijvoorbeeld CO₂ uit. Scope 3 zijn overige indirecte emissies, zoals woon-werkverkeer en papierverbruik.

In de rubriek PitchStop360 krijgen medewerkers van Antea Group de gelegenheid

Help uw organisatie vooruit met data

Zo schakel je van data naar informatie ‘Data. Onze wereld is ermee vergeven. We meten, brengen alles in kaart. Steeds vaker realtime en 24/7. Door dit enorme data-aanbod, zien we vaak niet meer wat we ermee kunnen. Zonde. Want data is waardevol. Om processen slimmer en veiliger te maken, voor een beter inzicht in de wereld om ons heen. Maar hoe maak je van data informatie die werkelijk iets toevoegt? Het antwoord gaat verder dan ICT-oplossingen. Het gaat om de combinatie tussen techniek en inhoud. Lucht, bodem, onze openbare ruimte: we kunnen over nog zoveel gegevens beschikken, data wordt pas informatie wanneer je de context begrijpt. Abstract, ongrijpbaar? Misschien, totdat je ziet wat mogelijk is. Neem de beheerders van kabels en leidingen in ons land. Goed voor tweehonderdduizend graafbewegingen per jaar. Voordat de schop de grond ingaat, is onderzoek verplicht. Wat is de bodemkwaliteit, zijn er gezondheidsrisico’s?

Informatie waarmee monteurs hun voorzorgsmaatregelen nemen. Twee honderdduizend vooronderzoeken: ze kosten tijd. Tijd die er bij een acute storing niet is. En zo gaat er duizenden keren per jaar ergens een schep de grond in, zonder dat de risico’s in beeld zijn. Bij provincies, gemeenten en omgevingsdiensten is bodemdata voor handen. Breng deze data bijeen en je weet van nagenoeg elke plek in Nederland wat de bodemkwaliteit is. Vind een strategisch partner (NAZCA-IT Solutions) die al die bodemdata beheert en beschikbaar stelt. Verrijk deze gegevens met kennis van bodemkwaliteit en veiligheid. Waar moet tijdens de voorbereiding rekening mee worden gehouden? Welke verontreiniging valt binnen welke kwaliteitsklasse? Wat betekent dit voor de beschermingsmaatregelen van monteurs? Tot slot: ontwikkel een GIS-oplossing die informatie op een heldere manier ontsluit. Resultaat? We noemen het Bodem Digitaal op de

om een product, markthema of dienst in maximaal 360 woorden voor het voetlicht te brengen. Deze editie: Bas Boonstra en Mark Deuring.

Kaart (BDOK). Een online datadienst. Zodra een monteur weet waar hij moet graven, raadpleegt hij z’n mobile device. Hij klikt op een digitale kaart een graaflocatie aan en krijgt direct in beeld of er een verontreiniging aanwezig is, welke voorzorgsmaatregelen en persoonlijke beschermingsmiddelen nodig zijn. Snel, actueel en vooral veilig. Dit najaar kwam de eerste opdracht binnen: onze datadienst gaat alle bodeminformatie in Noord-Brabant en Limburg ontsluiten voor netbeheerders. Een grote stap naar een toekomst waarin data ons werk én onze wereld veiliger, eenvoudiger en inzichtelijker maakt. Want dat is de kracht van data.’

Hoe kan informatie uw werkprocessen eenvoudiger, beter en sneller maken? Neem contact op met: Bas Boonstra: Tel. (06) 10 98 29 30 Mark Deuring: Tel. (06) 53 79 95 21

40

Koninklijke baroktuin nodig? (Of toch een spoorwegtunnel…) Wilt u een Koninklijke baroktuin aanleggen of renoveren? Weet dan dat de ingenieurs van Antea Group alles in huis hebben om dat voor elkaar te krijgen. Van het ontwerp tot en met de uitvoering. En heeft u toevallig géén prinsheerlijke gaarde nodig, maar wél een spoortunnel of een planstudie? Dan kunt u ook bij ons terecht. Want Antea Group is het ingenieursen adviesbureau achter talloze projecten in Nederland en daarbuiten.

Antea Group. Ingenieurs en adviseurs met beide benen op de grond.

Kijk voor al onze projecten op

www.anteagroup.nl

op weg naar kookgoud jan Eva Gladek over circulaire economie Antea Group magazine nr. 2 masterclass Topkok De Librije

Recommend Documents