en e r aa elijk n eg iend w Op ior vr is Sen enhu k Zie
De zorg voor ouderen wordt steeds complexer. Mensen worden ouder, hebben meerdere aandoeningen tegelijkertijd, wonen langer thuis en komen zieker in het ziekenhuis. Reden genoeg voor de ouderenorganisaties om een keurmerk te ontwikkelen die de ziekenhuizen seniorvriendelijker moet maken. Ziekenhuizen die de organisatie van zorg en omgeving hebben aangepast aan de wensen en behoeften van ouderen en voldoen aan de normering, ontvangen het keurmerk. De kwaliteitscriteria zijn samengesteld door ouderen en mantelzorgers en getoetst in 130 ziekenhuislocaties. De toolkit ‘Op weg naar een Seniorvriendelijk Ziekenhuis’ die voor u ligt, richt zich specifiek op de kwaliteitscriteria voor de fysieke omgeving van het ziekenhuis en gaat over drie van de in totaal vijftien kwaliteitscriteria voor een Seniorvriendelijk Ziekenhuis. Let wel: toepassing van deze drie kwaliteitscriteria betekent dat u op de goede weg bent maar geeft geen garantie voor het keurmerk! In deze toolkit gaan we in op: wat zijn voor ouderen belangrijke aspecten van gastvrijheid? Hoe kunnen zij zich het beste oriënteren? Wat hebben zij nodig om zich er op hun gemak te voelen? Wat draagt bij aan hun gevoel van zelfstandigheid? Hoe kan het comfort voor ouderen in ziekenhuizen verbeterd worden? We onderscheiden vijf categorieën in deze toolkit: aankomst, ontvangst & toegankelijkheid, oriëntatie & routing, beleving en functionaliteit & comfort. Elke categorie bevat heldere, toepasbare adviezen die allemaal visueel zijn ondersteund door in eigen huis ontwikkelde pictogrammen. Simpel en doeltreffend, precies zoals de toolkit bedoeld is. Concrete en vooral praktische handvatten voor ziekenhuizen om hun inrichting en omgeving te laten aansluiten bij de behoeften van ouderen. En, door dat te doen bij te dragen aan het welbevinden van ouderen. Broekbakema Unie KBO Erik van Eck Manon Vanderkaa Architect-directeur Directeur 2
!
‘GOEDE ARCHITECTUUR DRAAGT BIJ AAN HET WELZIJN VAN OUDEREN’
ave g p o s Inhoud
ngst Ont va ms t & o k n a 9 A -1 blz 04
g Belevin 53 4 4 blz
eid kelijkh Toegan ngst & 0 - 33 a v t n O blz 2
outing tie & R Oriënta 41 - 50 blz
for t & Com aliteit n o ti c Fun - 65 blz 54
n Colofo blz 66
3
Aankomst & Ontvangst Hoe kunnen ziekenhuizen ervoor zorgen dat er een goede eerste indruk ontstaat?
K+
R
K+
R R K +K + R
4
K+ R
K+
R
! P
!
5
K+ R 01
Ride & s s i K ISS &
ende K or voldo atsen om o v rg o Z la parkeerp tten bij de RIDE ze te f a ende ouderen g, Spoedeis an v n a n g e in hoofd ingang EH) en . (S lp u H oli’s lende p verschil
6
K+ R 02
Royale en laat s SEN p r e e k par LE PARKEERPLAlsAtoTelgoed YA f ro Maak RO nd met rollator o a m ie t a d zo en. f uitstapp kan in- o
7
K+ R 03
heeerr / w u o r bijzond Gast v
worden m mensen o Zij deerd en bij r a gewa e help hulp t je d an e een h appen. Dez st en de het uit t niet alle t er rg er bevord m maar zo nsen ro o me e z e doorst d . or dat voelen ook vo ct welkom e ir d zich
8
K+ R
K+ R 04
nheid e g e l e Zitg NHEID ELEGE
G Ter wijl oor ZIT Zorg v iss & Ride. t kan K ze bij de wordt wegge tend o zit t u a n de eve t n ë i t a de p
n. wachte
9
K+ R 05
Goede room doorst ORSTROOM
O bij de EDE D Een GO filevorming t sen. t a m voor ko e par keerpla te is id im R u & r Kiss r keer nde pa Voldoe an belang. v daarbij
10
11
06
ar kingueel P t e l a V (event g) KING
PAR oedin VALET n kleine verg eerd. e rd e a a n tege r gew ijzonde b t d r o w
12
P
K+ R 07
bus Shut tkleeerplaatsen (tde)e
van de par Indien ijderd liggen TTLEU w r H ver ve iedt een S b entree omst. it k BUS u
13
08
els Obst ak ELS zoals
rSTAK m OB par kee Voor ko ugget jes op is e k a r r s p var ken . Indien er s e z e d n ak plaat se obst akel, ma n e e ls n e van ee tbaar midd ich dan z r. u le k
! 14
09
en Helling LLINGEN,
eile HE en met s m te s t Voor ko t ig voor men lst oel. s o r la n e is e dit r en in o t a ll o een r
!
15
10
at ieve n r e t l A at sen ak a l p r e par ke parkeergaragesmvaaken
n n vinde eft deels te hting Oudere ric it he D . d n ppe in vervele ijls kra inig ruimte). w ik d e e met d eergarages (w ERNATIEVE rk LT a A p r n o a o v v aarom Zorg d PLAATSEN. R E PARKE
16
P
17
K+ R 11
appen t s t i u nt Droog beteke
apping vervolf overk o l en e if Een lu UITSTAPPEN achten in w G n O e O s DR men te. unnen gens k rije wachtruim v d in w n ee
18
19
Ontvangst & Toegankelijkheid Wat kunt u doen om de gastvrijheid bij de ontvangst te verbeteren?
5
20
)
?
!
21
5 01
kelv a t s b o Vlak en eplein entre
rij
ELVRIJ BSTAK voor O & K LA al or een V specia van Zorg vo PLEIN, ikers u r b e E d g E R T lv n o e g en EN ienden n. Een naar slecht z en rolst oele dpad rs grin oze. of rollat o den b in it u le p e entre ng is ofdinga de ho
22
23
5
02
igende d o n t i U ’s entree
ENDE icht op NODIG IT U elijk z k a Ma et duid at mensen m ’S E ENTRE at iebalie zod or inf orrm vo de inf o ten waar ze we . t n c e e n n ir d ku erecht mat ie t
24
25
03
gang r e o t d f oo Ho o ANG v
G FDTOE deur e HOO ienbare loop ur. d ij b d e b s Zorg g de ktrisch toegan een ele draaideur als hebben vaak e rs naast d dere bezoeke k bij de u ur. Den nten o e l a id r a a r e Voo d im n t e mpar oor e angst v aan grote co or. ur draaide wegingssens be en een
26
) 27
04
/heervoor w u o r v rgen Gast n ER zo
/-HE brenge ROUW st en GASTV vrij ont vang ig naar de st od een ga nt indien n ntueel een ië ve t e a p de t de k me ok kunnen zij n le p e O t r. la a r juiste c e v l of golf ij het t ieve c rolst oe egeleiden b -a o r np t b uis. Ee pat iën -heren ziekenh ouwen en t e h n r va aan de st v ate bij an ga inzet v belangrijke m ziekenhuis. in st vrij draagt als ga g in r e d waar
28
05
mat ie r o f n i n d aa Beper k er v lo e /
v alie en en o is de b lkom om e Vo o r k ie. De f ocus we asten at ar de g ast vrouwen inf orm a w k g ple n door of een gehete n e d r o w en. of -her
29
06
ende g i d o n t Ui balies DE
N ODIGE r UITN el de o o v g r Zo ap ow waar z r handic ger BALIES et en zonde la n e e m k o n mense unnen. Dus o iënt in tk de pat wordt r a a terech w e li te a g b o o h de deel in oel op gelijke ij voor keur t b ls r een ro . Creëe lazen tusg proken aanges balie zonder ssenwand en tu een op . Een glazen d en is nd en senwa lverhog rempe wer kt d ast vrij. g minder
30
?
07
ijd Wacht WACHTTIJD,
nsen r de unicee ren. Me ijn. Comm posit ief er va z e o t an dt dit wor n waar ze a a d weten
31
08
evingG. g m o e Veiligeen VEILIGE OMuizGeEnVIN is
or ziekenh der zich Zorg vo erse iv n ie d dat ee ziekenhuis Bij ateerd t t e s h n o c r o ge hij/zij vrij do r dat zomaar even zonde t personeel e eg kan b oken wordt. H hierin een pr r vult e v is aanges u ve rol. h t zieken n een pro-act ie van he e l o rijke r belang
32
!
09
oiletILET t A V I M O LIDE T
is n e A r V a INDER goed zichtba der in He t M e m d t at he en t ij te all lijk. Voor kom d aardoor er w e k n is a t g t oe orden p slo t oilet o tel moet w u valide le een s eerst . ld gehaa
33
Oriëntatie & Routing Wat moeten we doen om vanzelfsprekende en aangename routes te creëren?
34
!
35
01
oute r b u s oute & HOOFD- en r d f o o H id in t op
che o ef onders Niet alles h st de Maak er . e S f E UT Gee l SUBRO of inf ozuil. en dee e f o d g r n o r li b a e a d n f d f éé na en gee aar ee route n gebouw aan er wijzing of t rv van he e een doo k duidelijke k k aa le E M te. ter p route volgrou beeld r e v it d n ee bijvoor weg dient , . n r e e d d r n o routes 32. O ald te w g la s a af erh als h nogma
36
02
t at ie . n ë i r o Goede DE ORIËNTATIEn
leure GOE or een steunk zet. Zorg vo t ingen of ge h den in Windric daarbij wor kunnen
37
03
t iezuil vrij a m r o f In IEZUIL e RMAT e
O tr de INF ij de en Plaat s akels dicht b en. k k st van ob e centrale ple er en and
38
! 04
eringde z j i w g in Bewe G
de ERIN g op .m. GWIJZ BEWE an belijnin v i. n v ole aanbev vorm oudere wordt n d e n o r g n lopen. e d ien kromd e g slecht z n die mense
39
05
st Contra CONTRAST
oende pijlen or vold ewijzerings o v g r .B Zo s daard r n e a t t t n s te le en gro en gebruike rs op een rd let te n en bo t lichte tergrond. Ee e m n e h r c e k a n kleur o e donker is het licht-d een mat te in p r o ie s t ter eld h voorbe met wit te le t s a . r t d n n co gro achter zwar te
40
WIT
06
ijzeringde w g e w at Be ert d
le de rvaring icht bij ne De e IJZERING d a g e b W de op BEWEG ee en op tr . Maar hoofden ak in orde is er in het rd va n ve grond heid ingen e verdiep t de duidelijk andere m e f. e a n k a a uis ziekenh wegwijzering v be van de
41
07
de lif t eft n i m e St ange T die a
et t ig de LIF als pr EM in Een ST bent, wordt je waar n. e r a v r e
42
43
Beleving Hoe creëren we een inspirerende en uitnodigende ziekenhuisomgeving, een omgeving waar je je thuisvoelt?
44
DOC
45
01
vende e g t s u R ing inricht
n T I N G. RICH o or ee Zorg v EVENDE IN G RUST
46
02
Groen planten en
rm van zijn een in de vo ’s GROEN uinen & pat io ngename )t a n a e n n e (bin me ëren. iddel o te cre prima m en sfeer ing omgev
47
03
nde Bruise g in omgev BRUISENDE
, en winkels o ok e e t re m e Creëer d n a VING it en OMGE aanslu rant u a die . n e v rest , le n s ninge jk ie li z e r g o a o d v het bij
48
04
mer Huiska e wachtruimte
nnen el in d isgevo ont spa Een thu r een meer el bereik oo vo zorgt v it thuisge amer als D tk h c r. a e w sfe hten. or de te ric je do MER in A HUISK
49
05
Natuuwranden
dia vende Rustge beelden. R NATUU
50
met
06
ot o’s an de f t e r t r Po op v FOTO’S
T g. ORTRE kennismakin Hang P te s r e e als ar t sen
DOC 51
07
localezorgt r u e l u dit Co het CALE,
O r UR L aardoo COULE r kenning w t. k r e e t s h voor rdt ver voel wo thuisge
52
53
Functionaliteit & Comfort Welke aspecten kunnen we inzetten om de functionaliteit te verbeteren en het comfort te vergroten?
54
55
01
t iek AkoeOsESTIEK is
van orgt K z A t e oed , he n g n Een g la e bij aa lijk b draagt t ie. a wezen n ic e n u rust comm voor e pret t ig n e e
56
02
Vlakke g er kin G w f a r e IN vlo WERK iet OERAF
VL nn AKKE glad e aan Een VL ieel, niet te ld e e b or nt is esse d. Denk bijvo is en iet s d n e n cht zie glimm ntrast. die sle an co iemand en. Denk a all laat v
57
03
r t abele o f m o C st oelen truimte
wach EN in de s STOEL t t a E la L P E e B m A T OR laren COMF exemp de zit. k o en o erhoog en en v leuning
58
04
Koffie
uimten wachtr eerd in rd a KOFFIE zonder gewa het ij t b t m word enaa eraang v en n. wachte
59
05
ruimte te & t h c a W ruim TE oende
IM old voor v e WACHTRU 1). Zorg d n a d in eit er capacit t oelen (me ls o r voor
60
06
n Trappe en
laat ste s te r de e e en buig in r de e e N k E r P a g P e M A bij TR m bij het b en treden ning n o e u g le in n trapleu e. Laat de doorlopen. d en ein bordessen e d ij b
61
07
angen voor g e g n La EN GANG en
ge) el e ij (lan ventue Zorg b ningen en e leu zit jes, nst. ie d s u b
62
63
64
65
COLOFON VOOR NADERE INFORMATIE: Unie KBO JULIANAPLEIN 2 5211 BC ‘S-HERTOGENBOSCH 073-6123475
[email protected] WWW.SENIORVRIENDELIJKZIEKENHUIS.NL DIT BOEKJE IS TE DOWNLOADEN OP: WWW.BROEKBAKEMALAB.COM WWW.SENIORVRIENDELIJKZIEKENHUIS.NL
A BAKEM
BROEK
RIEK ERPFAB E ONTW L L E N VAN AL G SCHIEH EWEG 1 LL E N N VA RDAM ROTTE C B 3044 .nl 4780 010 413 AKEMA L ROEKB B A.N @ M E K INFO A M ROEKB LAB.CO WWW.B OEKBAKEMA R WWW.B
