Op weg naar de speerpuntennotitie lokaal gezondheidsbeleid Boxmeer 2009 – 2011: Speerpunten voor Boxmeer?? Esther Hendriks 24 september 2009
Op weg naar speerpuntennotitie?
• Wat doen/deden we al? • Welke gezondheidsproblemen gaat Boxmeer aanpakken? • Accenten bij oplossingen? • Input oa: a. gezondheidsinformatie Boxmeer b. overige aandachtspunten vanuit de GGD (oa vergrijzing) c. uw input vandaag
Doel en opbouw presentatie GGD • Informatie over de gezondheidssituatie Boxmeer (GGD) • Andere GGD-suggesties ivm speerpuntennotitie
Het goede nieuws! • De Nederlander, ook in Boxmeer, leeft langer en langer in goede gezondheid levensverwachting: • totaal: ♂ circa 76 jaar; ♀ circa 81 jaar • in goede ervaren gezondheid: 62 jaar • in goede geestelijke gezondheid: 68 jaar
• Veel mensen in Boxmeer ervaren hun gezondheid als goed
Het minder goede nieuws
• Bepaalde gezondheidsproblemen komen veel voor • Aanzienlijk verlies van gezondheid door ongezond gedrag en overgewicht • Hardnekkige sociaal-economische verschillen
De 6 volksgezondheidsproblemen • Hart- en vaatziekten • Kanker • Ziekten bewegingsapparaat • Chronische luchtwegaandoeningen • Diabetes • Psychische stoornissen
Zes volksgezondheidsproblemen in Boxmeer? • Hart- en vaatziekten en kanker belangrijkste doodsoorzaken – bijna 60% van de mensen sterft aan een van deze twee ziekten
• Grootste ziektelast door hart- en vaatzieken en psychische stoornissen – Een op de 9 volwassenen ervaart een slechte psychische gezondheid (in regio 1 op de 7) – Eenzaamheid komt veel voor
• Artrose, coronaire hartziekten en diabetes meest voorkomende chronische ziekten – Een op de 5 ouderen heeft artrose – Eén op de 8 ouderen heeft diabetes
• Chronische luchtwegaandoeningen komen ook veel voor – ca. 10% van de bevolking lijdt aan astma/COPD
Alvast 5 speerpunten nav 6 gezondheidsproblemen • Roken • Schadelijk alcoholgebruik • Overgewicht (bewegen en voeding) • Diabetes • Depressie
Boxmeer en de 5 speerpunten
• Hoe ‘scoort’ Boxmeer op de 5 speerpunten? • Wat is het gezondheidsprobleem dat hiermee samenhangt? • Aandachtsgroepen
Preventie van roken: waarom? Gevolgen van roken: • veroorzaakt 13% van totale ziektelast • belangrijke oorzaak van o.a. longkanker, chronische longziekten en hart- en vaatziekten • 30% van alle kanker, 20% van hvz gevolg van roken • ook schadelijk voor omgeving
Aandachtsgroepen: • jeugd • lage SES • niet westerse allochtone mannen
Preventie van schadelijk alcoholgebruik: waarom? Gevolgen van schadelijk alcoholgebruik: • veroorzaakt 6,6% van totale ziektelast • verhoogt risico op • kanker en hvz • alcoholverslaving • agressie, criminaliteit, ongelukken in verkeer
• alle alcoholgebruik onder 16 is schadelijk • grotere kans op acute alcoholvergiftiging • negatief effect op hersenen • grotere kans op overmatig gebruik en verslaving later
Schadelijk alcoholgebruik: aandachtsgroepen? • alle alcoholgebruik: jeugd onder de 16! • binge drinken jongeren • overmatig alcoholgebruik: volwassenen
Preventie van overgewicht: waarom? Gevolgen van overgewicht: • veroorzaakt 10% van totale ziektelast • hoger risico op: • diabetes, hart en vaatziekten, kanker • aandoeningen bewegingsapparaat • psychische klachten
Aandachtsgroepen: • jeugd • lage SES • niet westerse allochtonen
Preventie van diabetes: waarom? • In top 10 van lijst veroorzakers grootste ziektelast • Diabetes geeft verhoogd risico op: – hvz – blindheid – aantasting nieren en zenuwstelsel
• Vanwege vergrijzing komende 10 jaar in Boxmeer toename aantal mensen met diabetes te verwachten
Preventie van diabetes: aandachtgroepen? • • • • •
jongeren met overgewicht mensen met een lage sociaal economische status allochtonen met een bovenmatig risico zwangere vrouwen mensen die al diabetes hebben maar die dit nog niet weten
Preventie van depressie en eenzaamheid: waarom? Depressie: • • •
in top 5 lijst veroorzakers grootste ziektelast grote maatschappelijke gevolgen (ziekteverzuim, zorgkosten) gaat vaak samen met angststoornissen en alcoholmisbruik
Eenzaamheid: • • •
van invloed op psychische en lichamelijke gezondheid leidt tot hoog gebruik van o.a. slaap- en kalmeringsmiddelen onder ouderen in Boxmeer
Prev. depr. en eenzaamheid: aandachtsgroepen? Depressie: • •
mensen die hoog risico hebben (chronisch zieken, kinderen van ouders met psychische stoornis, vrouwen, ouderen, allochtonen, lage SES) mensen met reeds enkele depressieve klachten
Eenzaamheid: • • •
alleenstaanden chronisch zieken (kwetsbare) ouderen
Leefstijl
roken
20 26
overmatig alcoholgebruik
16 14
onvoldoende groente en fruit
89 88
lichamelijke inactiviteit
38 41
seksueel risicogedrag
9 10
ernstig overgew icht
8 11 0
10
20
30
40
50
60
70
percentage 19- t/m 64-jarigen Boxmeer
Hart voor Brabant
80
90
100
Volwassenen Boxmeer • Wat zijn de bevindingen voor Boxmeer? – Leefstijl (roken, bewegen) en overgewicht wat gunstiger dan in regio – Overmatig alcoholgebruik ongunstiger dan regio – Diabetes: 3% volwassenen; 13 % 65-plussers – ---------------------------------------------------------------------– Ongezond gedrag komt nog veel voor – Overgewicht is een groot probleem – Roken, alcoholgebruik en lichamelijke inactiviteit belangrijkste leefstijlfactoren
Leefstijl jongeren 6 8
roken alcoholgebruik
55 49
binge drinken
39 34
overgew icht
7 11
geen lid sportvereniging
25 30
onvoldoende groente en fruit
82 87
seksueel risicogedrag
11 13
Boxmeer %
Hart voor Brabant %
5 4
softdruggebruik 0
10
20
30
40
50
60
percentage 12- t/m 18-jarigen
70
80
90
100
Jongeren Boxmeer 2007/2003, B.- regio • Wat zijn de bevindingen voor Boxmeer? – Sporten gunstiger dan regio – Overgewicht 12-18 j. stabiliseert (191 jongeren=7%) iets gunstiger dan in regio (11%) – Consumptie groente en fruit (0-11 j.,12 -17j.) iets gunstiger dan in regio – Beleving psychische gezondheid iets gunstiger dan regio – ----------------------------------------------------------------– In 2007 wordt diabetes gemeld !(0,5%) – Vooral alcoholconsumptie jongeren nog steeds zorgwekkend – 57% (=1534 dronken eerste glas onder 16 jaar) – 6 % 12-17 j. rookt nog steeds dagelijks (landelijk dalend) – Onveilig gevoel op school toegenomen (2% naar 9%) – Ongewenst gedrag toegenomen (zwartrijden!) (1 op 3) – Sportblessures (1 op 7)
Bevolkingsprognose bevolkingsprognose 2005-2015 35.000 30.000 25.000 20.000 15.000
1.780 2.273 8.372
2.051 2.721 8.732
2.297 3.654
75+ 65-74 jaar
8.332
6.347
5.698
5.187
5.320
5.345
5.198
5.414
5.207
5.111
2005
2010
2015
10.000 5.000 0
45-64 jaar 30-44 jaar 15-29 jaar 0-14 jaar
Ouderen en vergrijzing
• In de toekomst is meer en andere zorg nodig: – – – –
Groei totale bevolking 1% Groei 65-plussers 38% Toename chronisch ziekten Toename zorggebruik sectoren verpleging en verzorging – Eenzaamheid : 43% is matig of ernstig eenzaam (10% ernstig)
Focus beleid 2010-2011 • De gezondheidsproblemen in Boxmeer zijn niet anders dan die in de rest van Nederland! • Vandaag: – Welke gezondheidsproblemen/speerpunten voor beleid kiest Boxmeer? – Welke aandachtsgroepen krijgen met name accent? – Welke oplossingsrichtingen krijgen accent? (fysieke omgeving, sociale omgeving, leefstijl)
Vanuit de GGD HvB • Speerpunten in Boxmeer: de 5 landelijke (incl landelijke handreikingen) + vergrijzing (meer/andere zorg) • Focus op investeren in gezond gedrag • Specifieke aandachtsgroepen: ouderen, jongeren, lage SES
Vanuit de GGD HvB • Benadering: meer aandacht voor integrale aanpak vanwege meer effect • Kiezen voor effectieve interventies • (Nog) meer werk maken van de regierol van de gemeente • Rol rond zorg verder ontwikkelen
Uw couleur locale? Uw ervaring? Uw mening? Uw advies aan de gemeente?
Binge drinken door jongeren
56
60 % 50 41 40
29 30
23
22 20
14
10
5 0
0
1
3
1
0 12 jongens
meisjes
13
14
15
16
17 Leeftijd
regionale cijfers!
