Op vakantie met Ciao tutti www.ciaotutti.nl | Ciao tutti Special #10 | juni 2014
Ciao tutti! Een groot gedeelte van het jaar reizen we door Italië, om nieuwe plekken te ontdekken, mooie verhalen op te tekenen en onze ervaringen op foto vast te leggen. 365 dagen per jaar doen we daarvan verslag op Ciaotutti.nl. We genieten hartje winter van warme chocolademelk in Turijn, wandelen door Rome als de eerste bloemknoppen ontluiken en zien de bomen en wijnbladeren in Zuid-Tirol diep rood kleuren als de herfst inzet. Het meest genieten we echter van Italië als de zomer in aantocht is. Niet alleen omdat het Italiaanse landschap toch op zijn allermooist is als de zon er zijn stralen over uitspreidt, maar vooral omdat iedereen opleeft als de warmte van de zon de Italiaanse laars verwarmt. Groot en klein, jong en oud, noord en zuid, allemaal genieten ze zichtbaar van het leven buiten. Terrassen worden opgezet, ijscokarretjes rijden klingelend hun rondje door de kleine dorpjes, duiven badderen in de fonteinen en de zomerse kleding komt eindelijk uit de kast. Tel daarbij op dat bij bijna alle Nederlanders en Belgen de vakantiekriebels de kop opsteken; er wordt volop gedroomd van een duik in het zwembad, een kleurrijke markt en eindelijk tijd voor dat fijne
boek dat al een paar maanden ligt te wachten. Kortom: in deze tijd van het jaar wacht Italië nog meer dan anders op ons – en op jullie. Of je nu weken door de laars gaat trekken, maar korte tijd weg kan of helaas nog even moet wachten op een Italiaans weerzien, met deze zomerse Ciao tutti Special kom je al helemaal in de stemming. We nemen jullie mee naar de prachtigste bestemmingen, naar Le Marche, Puglia en de Amalfikust bijvoorbeeld. Maar ook naar Rome, voor een verfrissende wandeling door de stad, en naar tien unieke Unesco-sites door het hele land. We laten jullie meegenieten van de Palio in Siena, van de leukste musea en van de mooiste stranden. We geven een heleboel praktische tips en trakteren op een aantal zomerse recepten, boekentips en een paar fijne leesfragmenten waarmee je je meteen in Italië waant. Bij elkaar heeft dit een Ciao tutti Special opgeleverd die niet mag ontbreken in je koffer als je zuidwaarts reist. Waar wachten we nog op? Andiamo! Buon viaggio! Saskia, Hans & Willemijn
INHOUDSOPGAVE Andiamo! Op naar la bella Italia Zon, zee en zand De mooiste Italiaanse stranden Gelatissimo Tijd voor een ijsje! Italië Paradijs voor i piccoli Ciao tutti tipt… de leukste Italiaanse boeken voor i bambini In vacanza! Hoe vieren de Italianen zelf eigenlijk vakantie? Il Palio Als het mooiste plein ter wereld zindert van passie Leesfragment Olijven met oregano – Nicky Pellegrino Amalfikust Adembenemend mooi Keep it cool! Tips voor de Italiaanse zomerhitte Ciao tutti tipt… vier heerlijke boeken voor op vakantie Museummania Bijzondere musea in Italië Pinokkio Marionet met een klein hartje Italië ABC La vita all’italiana The Italian way of life Simply Italian Thuis koken met de Chiappa Sisters Viva Italia! Een zomer vol feest
pagina 6 pagina 12 pagina 26 pagina 40 pagina 45 pagina 48 pagina 55 pagina 79 pagina 85 pagina 94 pagina 99 pagina 102 pagina 109 pagina 114 pagina 141 pagina 146 pagina 153
Ciao tutti’s leestips om van te likkebaarden Soldi & Saldi De kunst van het geld (uitgeven) Ciao tutti’s fotowedstrijd Leesfragment Villa Toscane – Linda van Rijn Vliegen met Da Vinci In de voetsporen van Da Vinci Proost! Op een zonnige zomer! Rome Ontdek de fonteinen van de Eeuwige Stad Shoppen all’italiana Le Quattro Stagioni Le Marche Ongekend mooi! Werelds erfgoed 10 unieke Unesco-sites in Italië Leesfragment De belofte van de zee – Francesco Zingoni Puglia Gekust door zon en zee Ciao tutti tipt… de mooiste boeken over de Italiaanse meren
pagina 170 pagina 173 pagina 180 pagina 181 pagina 186 pagina 190 pagina 192 pagina 195 pagina 206 pagina 211 pagina 220 pagina 228 pagina 249 pagina 255 pagina 269
‘You may have the universe if I may have Italy’ Giuseppe Verdi
Voor we ons neervlijen op een ligbedje aan zee, willen we graag nog de tien mooiste stranden volgens Skyscanner met jullie delen. Op nummer één de ‘Baai van de Bloesem’, oftewel de Baia delle Zagare, tussen Vieste en Mattinata (Gargano, Puglia). Het strand biedt een prachtig zicht op de Faraglioni, de bijzonder gevormde rotsen in zee. De baai dankt zijn naam aan het feit dat het hier het hele jaar door ruikt naar zagara, sinaasappelbloesem. In combinatie met het geluid van de zee, de warme zonnestralen en het uitzicht op de rotsen inderdaad een paradijselijk strand!
De volgende negen plekken in de top tien worden ingenomen door: *Scala dei Turchi, Agrigento (Sicilië) *Chiaia di Luna, Ponza (Lazio) *Cala Spinosa, Santa Teresa di Gallura (Sardinië) *Marina dell’Isola, Tropea (Calabrië) *Fetovaia, Elba (Toscane) *Spiaggia dei Conigli, Lampedusa (Sicilië) *Marina Piccola, Capri (Campanië) *Cala Mariolu, Baunei (Sardinië) *Cala Rossa, Favignana (Sicilië)
Modern ijstalent Toscane mag naast Buontalenti ook anno nu trots zijn op een groot ijstalent. Het is Sergio Dondoli, de ijskunstenaar die in zijn piepkleine gelateria in San Gimignano volgens velen het lekkerste ijs van de wereld bereidt. De keuze is overweldigend, maar dé specialiteit van deze wereldberoemde ijsmaker is Crema di Santa Fina. Sergio: ‘Toen ik dat ijs een paar jaar geleden voor het eerst goed genoeg vond om te verkopen, kwam toevallig onze pastoor binnen. Hij wilde mijn nieuwe smaak wel proeven. Gelukkig vond hij het heerlijk. Hij wilde het ijs direct zegenen, aangezien het de naamdag van onze stadsheilige, Santa Fina, was (12 maart). Zo ontstond onder de inwoners van San Gimignano het geloof dat alle zonden van de vrouwen die Santa Fina-ijs eten, vergeven worden.’ Op 12 maart is het daarom nóg drukker dan anders! Zijn kleine ijssalon aan het Piazza della Cisterna is een geliefd adresje voor zowel locals als wereldberoemde sterren. Er hangt bijvoorbeeld een briefje van Tony Blair aan de muur, een gesigneerde foto van Robin Williams en een heleboel lyrische bedankjes in het Italiaans. Hoogwaardigheidsbekleders nodigen hem continu uit om demonstraties te komen geven of om zijn wereldberoemde ijs te maken als afsluiting van belangrijke diners. Maar Sergio staat het liefst in zijn eigen gelateria in San Gimignano. Als hij er niet is, smaakt het ijs er niet hetzelfde. Het belangrijkste bestanddeel van zijn recept is namelijk zijn grote liefde voor het vak, aldus hijzelf. En dat proef je!
De wolvin zien we ook terug op het Piazza del Campo, op de Fonte Gaia, de prachtige fontein die even na 1400 werd ontworpen door Jacopo della Quercia. De fontein ontleent haar naam aan de vrolijke festiviteiten waarmee de bevolking van Siena de komst van het water tot op het Piazza del Campo vierde: gaia betekent namelijk vrolijk. Ook nu hangt er op elk moment van de dag iets van vrolijkheid in de lucht rondom de fontein. Kinderen rennen rondjes, gadegeslagen door hun oma’s die met elkaar de nieuwste roddels uitwisselen. Niets heerlijker dan even te zitten mijmeren te midden van deze dagelijkse ‘drukte’.
De lekkerste limoncello Tijdens je bezoek aan de Amalfikust moet je elk diner natuurlijk afsluiten met de lokale trots: een glas limoncello. De lekkerste citroenlikeur wordt volgens de Amalfitani precies hier gemaakt, met citroenen die hoog boven zee hebben kunnen genieten van volop zonneschijn. Elke familie en elke trattoria heeft een eigen recept. Allemaal erg smakelijk, maar wij zijn vooral erg enthousiast over de limoncello die we in Cetara proefden. In het kleine limoncellofabriekje aan het Piazza Europa mogen we van Gaetano proeven, In zijn heiligdom, Liquore Artigianale Agrocetus geheten, worden we ingewijd in het hele proces van limoncello maken. We zien de citroenschillen drijven in een mengsel van suiker, alcohol en water. Het
geheim? Alleen lokale citroenen, veel geduld en een paar geheimen, die al generaties lang in de familie van Gaetano zijn en die hij niet met ons kan delen. Gelukkig deelt hij wel genereus van zijn limoncello; voor we het weten zijn onze glaasjes weer aangevuld en natuurlijk krijgen we een fles mee voor thuis. Grazie Gaetano!
Maak je eigen granita van watermeloen! Wat heb je nodig? 500 gram watermeloen (in stukjes) | 75 gram suiker | 100 ml water | het sap van een halve citroen Warm het water en de suiker op middelhoog vuur, zodat de suiker oplost in het water, zodat je een stroperige massa krijgt. Laat ietwat afkoelen en meng de suikersiroop dan met de gepureerde watermeloen en het citroensap. Schep het mengsel in een goed afsluitbare bak en zet deze circa vijf uur in de diepvries. Roer het ijs tussentijds geregeld los met een vork, zodat je de grove ijskristallen krijgt die een granita zo lekker maken. Serveer de watermeloengranita, samen met wat losse stukjes watermeloen, in een mooi glas.
Maria MARIA IS LETTERLIJK TE VINDEN OP ELKE STRAATHOEK. IN DE VORM VAN KLEINE ALTAARTJES, FRESCO’S OF VERGEELDE BIDPRENTJES.
Soldi & Saldi DE KUNST VAN HET GELD (UITGEVEN)
Acqua in bocca! Deze Italiaanse uitdrukking betekent niet dat het water je in de mond loopt, maar dat je iets geheim moet houden. Waar de uitdrukking precies vandaag komt, weten we niet – maar logisch is het wel. Probeer maar eens iets te zeggen met een mond vol water…