Op onderzoek! Ik ga op onderzoek naar: ..........................................................................................................................................................................
Dit weet ik al: ..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................
Waar gebeurt de waarneming? in de klas ter plaatse:
.......................................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................................................................
Wat neem ik mee?
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.1 |
K1
Op onderzoek! Waarnemingsblad Wat zie ik? .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
Wat hoor ik? .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
Wat ruik ik? .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
Wat voel ik? .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
Wat proef ik? .................................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................................. ..................................................................................................................................................................................
Wat valt mij nog meer op? ....................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................
Ik noteer met steekwoorden. Ik maak, waar nodig, een tekening. Ik breng verslag uit aan mijn klasgenoten.
K2 | 1.1
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Vol met witte stippen Dit heb je nodig • • •
een rijpe paddenstoel uit de winkel een schaar een blad gekleurd papier
Zo ga je te werk Stap 1
Knip de steel van de paddenstoel eraf zodat je enkel nog de hoed hebt.
Stap 2 Leg het hoedje op een blad gekleurd papier. Laat nu twee dagen liggen. Daarna kun je het hoedje voorzichtig optillen. Zorg ervoor dat je paddenstoel niet in de tocht ligt.
Stap 3
Materiaal opruimen. Mooi zo.
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.2 |
K3
Groene blaadjes
-
-
-
K4 | 1.3
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Het snaterende eendje
De haan De eend De koe De duif © Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.3 |
K5
Het snaterende eendje
De ezel Het varken
Het paard Het schaap K6 | 1.3
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Het snaterende eendje
balkt knort kraait snatert © Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.3 |
K7
Het snaterende eendje
loeit kirt of koert
hinnikt blaat K8 | 1.3
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Het snaterende eendje
blaft mekkert De hond De geit © Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.3 |
K9
Mijn hond is mijn vriend
K10 | 1.3
✁
✁
✁
✁
✁
✁
✁
✁
✁
✁
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Hoe verzorg ik mijn huisdieren en kamerplanten? Zijn alle insecten schadelijk? INFORMATIEKAART 1 • Naam: Bladluis • Korte beschrijving: Bladluizen zijn 1 tot 4 mm groot. Het zijn kleine weke, peervormige insecten met lange voelsprieten. Hun lichaam is doorzichtig en kan wit, groen, roze, rood, geel, zwart, blauw of bruin zijn. Het zijn schadelijke insecten die overal voorkomen in tuinen en moestuinen. Ze zijn verzot op fruitbomen, sierstruiken, bloemen, groenten, kamerplanten. Hun grootste vijand is het lieveheersbeestje.
INFORMATIEKAART 2 • Naam: Lieveheersbeestje • Korte beschrijving: Een kever, meestal rood of geel met zwarte stippen, tot één cm groot. De meeste lieveheersbeestjes en hun larven zijn vleeseters. Ze voeden zich met grote aantallen insecten: voornamelijk bladluizen, maar ook mijten, schildluizen en kleine rupsen.
INFORMATIEKAART 3 • Naam: Rode bosmier • Korte beschrijving: Mieren leven altijd in groepen. Een groep heet een volk of kolonie. Rode bosmieren zijn erg nuttig: het zijn afvalopruimers en ze verdelgen veel schadelijke insecten.
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.6
K11
INFORMATIEKAART 4 • Naam: Kakkerlak • Korte beschrijving: Kakkerlakken zijn platte, meestal bruine, middelgrote tot grote insecten. Leven graag in groepen bij elkaar. Ze zijn vooral ‘s nachts actief. Kakkerlakken kunnen etenswaren onbruikbaar maken door eraan te knagen en door ze te bevuilen. Op deze manier kunnen ze ziekteverwekkende bacteriën overdragen.
INFORMATIEKAART 5 • Naam: Honingbij • Korte beschrijving: Honingbijen leven in volkeren. De honingbij geeft de mensen honing en zorgt voor de bestuiving van planten, vooral fruitbomen. Imkers houden en onderhouden bijenvolkeren.
K12 | 1.6
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
vrijdag
donderdag
woensdag
dinsdag
maandag
Een nat en winderig weertje - De weerbeer
1.11 |
K13
K14 | 1.11
------
Schrijf de naam van de maand bovenaan. Vul de dagen van de week in naast de datum. Noteer de temperatuur elke dag op hetzelfde moment. Noteer uit welke richting de wind komt. Kijk eventueel naar de windhaan. Noteer de soort neerslag als die er was. Teken dan een zon, wolken of beide om de bewolking aan te geven.
°C
..........................................
°C ..........................................
°C ..........................................
°C ..........................................
°C
°C
..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C ..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C
°C ..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C ..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C
°C ..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C ..........................................
°C
..........................................
°C
..........................................
°C
°C ..........................................
°C ..........................................
wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................
22 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................
15 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................
8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . wind: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................
1 ........................................... 2 ........................................... 3 ........................................... 4 ........................................... 5 ........................................... 6 ........................................... 7 ...........................................
Maand: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zo kijk ik naar het weer ...
Opdrachten:
Een nat en winderig weertje
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Een nat en winderig weertje
N NW
NO
W
O
ZW
ZO
Z
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.11 |
K15
Mijn schoolgerei uit hout, plastic of metaal
K16 | 1.14
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Ik eet lekker en gezond - Eetschema Wat heb je vandaag gegeten? Datum: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Tijdstip
Maaltijd
Voedsel - drank Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ontbijt ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tussendoortje ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Middagmaal ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tussendoortje ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Avondmaal ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
Voedsel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Tussendoortje ............................
................................................................................
Drank. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ................................................................................
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.17 |
K17
Help, wat nu?
Twee kinderen spelen ’s avonds in de huiskamer en er dringt een inbreker het huis binnen.
Twee auto’s botsen tegen elkaar. Er zijn gekwetsten.
Mama en papa koken in de keuken. Plots ontstaat er vuur omdat de handdoek op het fornuis is gevallen. Het vuur verspreidt zich snel en heel de keuken staat in brand. Mama, papa en de kinderen reppen zich naar buiten.
Twee broers spelen in de garage. Eén van de broers drinkt van een witte fles. De inhoud is giftig. Nadat hij gedronken heeft, voelt hij zich niet lekker. De broers vertellen alles aan mama en papa.
Je bent op reis in Duitsland. Je steekt de straat over en je wordt geraakt door een auto. Je bent bij bewustzijn, maar je hebt pijn aan je linkerbeen. Je hebt ook schaafwonden. Mama en papa weten niet goed wat ze moeten doen.
Je ouders gaan uit elkaar. Je wereld staat op zijn kop. Je bent erg verdrietig, want je hebt het helemaal niet zien aankomen. Je wilt er met niemand over praten omdat je bang bent voor hun reactie.
K18 | 1.20
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Blub, de goudvis Goudvissen zagen we heel lang geleden niet bij ons. Ze kwamen uit China, uit Vietnam of uit Japan. Deze vissen worden gekweekt omdat ze zo mooi zijn. De goudvis is een sterke vis. Hij heeft weinig verzorging nodig. Onze gewone goudvis behoort tot de familie van de karpers. Goudvissen zijn alleseters. Dat wil zeggen dat ze zowel planten als vlees eten. Een goudvis kan tot 40 cm lang worden en kan 15 tot 28 jaar oud worden.
Verzorging Goudvissen kunnen in koud water leven, zowel in een aquarium als in een vijver. Ze kunnen niet tegen plotse verandering van temperatuur. Let er bij het verversen van het water op dat het nieuwe water dezelfde temperatuur heeft als het oude. De vijver of aquarium moet genoeg water hebben zodat er veel zuurstof voor de vissen aanwezig is. Kies dus voor een voldoende groot aquarium. Als een goudvis te veel zonlicht krijgt, kunnen de vinnen of de hele vis verbranden en zwarte vlekken vertonen.
Goudvissen leven graag in groepjes samen. Zorg er voor dat ze niet alleen in een aquarium zitten. Ze voelen zich thuis in een omgeving waar veel verschillende dingen staan. Plaats ook enkele waterplanten in het aquarium. De vissen verstoppen zich er graag in. Goudvissen moeten ook planten kunnen eten.
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.22 |
K19
Om de mond van de goudvis niet te kwetsen plaats je in het aquarium best geen kiezels met scherpe randen. De vis met de handen vangen, kan de vis kwetsen. Gebruik daarom een schepnet.
Voeding Naast gedroogd voer hebben goudvissen ook levend voedsel nodig. Dit zijn bijvoorbeeld watervlooien. Wormen mag je nooit geven omdat deze ziekten kunnen hebben. Laat de vissen niet te veel eten. Twee keer per dag droogvoer is genoeg. Levend voer geef je best één keer per week. Als je dit een keertje vergeet is het niet zo erg.
Denk er aan: alleen als je vissen goed verzorgd, blijven ze gezond. Geef ze het juiste voer en ververs op tijd het water.
K20 | 1.22
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Een voor- en een achterkant
Noteer hier wat jullie leuk vinden, wat goed is, Noteer hier wat jullie niet leuk vinden, wat wat het leven aangenaam maakt … slecht is, wat het leven op den duur moeilijk maakt …
+
–
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
Noteer hier wat jullie leuk vinden, wat goed is, Noteer hier wat jullie niet leuk vinden, wat wat het leven aangenaam maakt … slecht is, wat het leven op den duur moeilijk maakt …
+
–
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
............................................................................................................................
........................................................................................................................
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.25 |
K21a
Een voor- en een achterkant
Noteer hier wat jullie leuk vinden, wat goed is, wat het leven aangenaam maakt …
+
Noteer hier wat jullie niet leuk vinden, wat slecht is, wat het leven op den duur moeilijk maakt …
–
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
Noteer hier wat jullie leuk vinden, wat goed is, wat het leven aangenaam maakt …
+
Noteer hier wat jullie niet leuk vinden, wat slecht is, wat het leven op den duur moeilijk maakt …
–
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
K21b | 1.25
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Een voor- en een achterkant
Noteer hier wat jullie leuk vinden, wat goed is, wat het leven aangenaam maakt …
+
Noteer hier wat jullie niet leuk vinden, wat slecht is, wat het leven op den duur moeilijk maakt …
–
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
1.25 |
K21c
geoxideerde fietsketting
K22 | 2.4
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
De loopfiets
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
2.6 |
K23
De hoge bi
K24 | 2.6
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
De veiligheidsfiets
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
2.6 |
K25
De moderne fiets
K26 | 2.6
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
Mijn stripheld
✁Ik red je er wel uit! Je moet niet bang zijn.
✁
Wat een mooie dag. Wie zou ik vandaag kunnen helpen?
✁ Weer een blij gezicht! Ik moet verder, dag…
✁Help, snik, mijn kat durft niet naar beneden, snik!
✁Haha! Gezien! Je hebt verloren.
✁Oei! Ik zie een jongen in de schuur zitten. Ik denk dat die opgesloten zit.
✁ Oh nee, jullie waren verstoppertje aan het spelen!?!
© Plantyn, Mechelen - De Basis voor Wereldoriëntatie 3a - kopieerbladen
3.2 |
K27
