Op naar de tweede ronde
Jaarplan en begroting 2012 Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Zeist, februari 2012
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Inhoud
Inleiding
4
1. Terugblik op 2011
5
Toetsen van concept-visitatierapporten
5
Betrekken van kantoorruimte
5
Bijeenkomst in het kader van de aanpassingen in de visitatiemethodiek
5
Rapport Anderiesen
6
Aanpassing van visitatiemethodiek voor de allerkleinste corporaties (< 500 vhe)
6
Oriëntatie Gebruikersraad en College van Deskundigen
6
Aanpassing staffel
6
Aanpassing wijze van factureren
7
Accreditatie van de bestaande visiterende bureaus
7
Digitale Nieuwsbrief
7
Certificering visitatoren
7
2. Activiteiten 2012
9
Professionalisering College van Deskundigen
9
Visitatoren: deskundigheidsbevordering: Visitatie Masterclass
9
Website
9
Afronden accreditaties
10
Aanscherpen Accreditatiecriteria
10
Draagvlak Gebruikersforum
10
Oprichtersoverleg
10
Publicatie over de uitkomsten van 4 jaar visiteren
10
Symposium
11
2
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Nieuwsbrieven
11
Huurdersorganisaties mobiliseren in gebruik visitatierapport
11
Visitatie en toezichthouders
11
Start evaluatie
11
3. Financiën
12
Begroting 2012
12
Prognose inkomsten en uitgaven
14
De ontwikkeling van de kosten, de opbrengst en het resultaat
16
Overzicht reserves
16
Bijlage 1 Beknopt activiteitenoverzicht 2012
17
3
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Inleiding
2012 is het jaar dat alle corporaties tenminste éénmaal gevisiteerd moeten zijn en een deel van de corporaties al weer begint of reeds begonnen is aan de tweede ronde. Op het moment van schrijven van dit jaarplan was een kleine 10% van de corporaties nog niet gevisiteerd, 90% dus wel. In de afgelopen twee jaar zijn ruim 300 corporaties gevisiteerd. Een fantastische prestatie! 2012 is daarom het jaar om stil te staan bij de uitkomsten van deze visitaties. Wat heeft het opgebracht en welke lessen zijn er te trekken uit al die visitatierapporten? Wij zullen hier een publicatie en een symposium aan wijden. 2012 is ook het jaar om na te denken over hoe verder: welke aanpassingen zijn gewenst en noodzakelijk in het visitatiestelsel opdat het ook voor de tweede en volgende rondes waarde houdt voor de corporatie en haar belanghouders? Hiertoe zullen wij dit jaar van start gaan met een Gebruikersforum en een College van Deskundigen. Zij kunnen ons voeden met ervaringen uit de praktijk. Tot slot blijft de kwaliteit van de uitgevoerde visitaties voor ons een speerpunt. Dat betekent dat we steekproefsgewijs de concept-rapportages blijven toetsen op de gevolgde methodiek en de transparantie van het oordeel en dat we werk maken van deskundigheidsbevordering van visitatoren door het twee maal per jaar organiseren van een masterclass voor alle visitatoren. Versterken van de professionalisering en van het draagvlak zijn de belangrijkste speerpunten in 2012. In het voorliggende jaarplan 2012 leest u na een korte terugblik op 2011 de beschrijving van de geplande activiteiten voor 2012 met bijbehorende financiële inzage. Liesbeth Marchesini-Franso Directeur-bestuurder
4
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
1. Terugblik op 2011
De SVWN is als onafhankelijke stichting opgericht door het ministerie van Binnenlandse zaken, Aedes, De Nederlandse Woonbond en de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties en heeft tot doel het visitatiestelsel te bewaken, te beheren en door te ontwikkelen. Hiervoor zijn in 2011 de volgende zaken geïnitieerd en gerealiseerd: Toetsen van concept-visitatierapporten In 2011 (vanaf januari) is gestart met het werken met de aangepaste visitatie methodiek: Maatschappelijke Visitatie 4.0. In het begin hebben wij omwille van een uniforme toepassing van de methodiek alle rapporten getoetst op de toepassing van de methodiek en de transparantie van het oordeel. In de loop van 2011 zijn we dat steekproefsgewijs gaan doen. Door de eenduidigere methodiek zijn de verschillen in rapportage tussen de bureaus aanzienlijk kleiner geworden. Betrekken van kantoorruimte In maart is een eigen kantoorruimte betrokken. Er zijn drie werkplekken geïnstalleerd en er kan gebruik gemaakt worden van drie verschillende spreek-/vergaderruimtes. Bijeenkomst in het kader van de aanpassingen in de visitatiemethodiek Op 4 april is een bijeenkomst voor belangstellenden gehouden waarin de aanpassingen in de visitatiemethodiek zijn toegelicht en de aangepaste methode formeel is aangeboden aan de oprichters van de SVWN. De bijeenkomst is bezocht door ruim 60 personen (m.n. vanuit de corporaties).
5
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Rapport Anderiesen In mei is het rapport van de Commissie Inventarisatie Visitatie (onder voorzitterschap van de heer drs. G. Anderiesen) gepresenteerd. De commissie constateert een groot draagvlak in de sector voor visitatie, met name bij diegenen die een visitatie hebben laten uitvoeren en die bekend zijn met het systeem. De aanbevelingen die gericht zijn op een verbetering van het stelsel hebben wij alle actief opgevolgd. Aanpassing van visitatiemethodiek voor de allerkleinste corporaties (< 500 vhe) Op verzoek van Aedes is een aanpassing van de methodiek voor de allerkleinste corporaties vastgesteld. Er bestond al een werkwijze voor corporaties met minder dan 1.000 vhe. Deze was echter nog te omvangrijk en kostbaar voor de allerkleinsten. De corporaties met minder dan 500 vhe kunnen nu een visitatie laten uitvoeren voor maximaal € 5.000,-. Oriëntatie Gebruikersraad en College van Deskundigen Ons voorstel om een Gebruikersraad in te richten werd in eerste instantie niet door alle oprichters omarmd. Wij hebben adviesbureaus B&A de opdracht gegeven om een oriëntatie uit te voeren bij de oprichters over de eisen en wensen die er leven m.b.t. de inrichting van een Gebruikersraad en een College van Deskundigen. Op basis van deze uitkomsten wordt in 2012 daadwerkelijk een Gebruikersforum ingericht en het College van Deskundigen bemenst. Aanpassing staffel Eénmaal per vier jaar, bij de start van de visitatie vragen wij een bijdrage aan de corporaties. De bijdrage is afhankelijk van de omvang van de corporatie. Deze staffel hebben wij per 1 oktober jl. aangepast: de staffel maakte de
6
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
belasting voor de kleine corporaties onevenredig hoog. In overleg met de oprichters is de staffel herzien. De totale kosten voor de corporaties nemen niet toe, alleen de lasten worden eerlijker verspreid. Aanpassing wijze van factureren De vierjaarlijkse factuur die corporaties ontvangen bij de start van een visitatie wordt vanaf 2012 niet meer door ons verstuurd maar door de bureaus. De voorbereidingen hiervoor zijn in 2011 getroffen. Accreditatie van de bestaande visiterende bureaus De bureaus die vanuit het verleden een voorlopige accreditatie hadden zijn in 2011 formeel door een daarvoor ingestelde Accreditatiecommissie onder voorzitterschap van de heer P. Corstiaans getoetst aan de accreditatiecriteria. Voor bijna alle bureaus leidde deze procedure tot een accreditatie onder voorwaarden. Deze bureaus hebben een jaar de tijd gekregen om aanpassingen te plegen opdat zij na afloop van dat jaar kunnen voldoen aan de criteria. Hiervoor zullen in de zomer van 2012 nieuwe accreditatiegesprekken en -bezoeken plaats vinden. KWH heeft naar aanleiding van de toetsing besloten per september 2012 te stoppen met visitatie: de accreditatie staat niet toe dat eigen leden worden gevisiteerd. KWH kiest ervoor zich niet deze beperking op te leggen. Digitale Nieuwsbrief Vanaf februari verzenden wij ca. éénmaal per kwartaal een digitale nieuwsbrief naar alle relaties (ca. 600). Certificering visitatoren In de statuten is bij de oprichting van de Stichting vastgelegd dat er naast een stelsel van accreditatie ook een stelsel van certificering van visitatoren zou
7
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
worden opgezet. In het afgelopen jaar is gewerkt aan de vormgeving hiervan. Waar we al snel tegen aanliepen is dat er door certificering dubbel werk zou ontstaan: accreditatiecriteria eisen van de bureaus dat ze een kwaliteitsbeleid hebben m.b.t. hun visitatoren: de werving en selectieprocedure, de beoordelingsprocedure en het inwerk- en opleidingsplan moet beschreven zijn en aantoonbaar geïmplementeerd. Het door SVWN zelfstandig beoordelen van visitatoren leidt tot extra werk en extra kosten, waarbij deze zelfstandige extra beoordeling niet overtuigend leidt tot een betere kwaliteit. Besloten is dan ook voorlopig geen invulling te geven aan certificering van visitatoren. Daarentegen zullen de accreditatiecriteria op dit punt aangescherpt worden en zal er vorm gegeven worden aan deskundigheidsbevordering voor alle visitatoren.
8
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
2. Activiteiten 2011
In 2012 wordt voortgebouwd op de fundamenten die in 2010 en 2011 zijn gelegd. Dat wil zeggen voortgang op de ingeslagen weg naar verdere profes sionalisering en versterking van het draagvlak en de gezaghebbendheid. Maar ook vooruitkijken: op naar de tweede ronde: in welke richting zal het stelsel en de methodiek zich moeten gaan ontwikkelen.
Professionalisering College van Deskundigen Het College van Deskundigen wordt geïnstalleerd en zal in 2012 invulling aan haar rol geven. Zij wordt hierbij gevoed door de input vanuit het opgerichte Gebruikersforum. Visitatoren: deskundigheidsbevordering: Visitatie Masterclass Er wordt in 2012 invulling gegeven aan deskundigheidsbevordering van visitatoren: twee maal per jaar zullen wij hiervoor bijeenkomsten (laten) organiseren waar deskundigheidsbevordering met betrekking tot toepassing en harmonisering van de visitatiemethodiek en met betrekking tot visitatie vaardigheden op de agenda zullen staan. Van de bijeenkomsten zal een aanwezigheidsregistratie worden bijgehouden. Indien dit te zijner tijd zinnig wordt geacht, kan op de website inzicht worden gegeven in de gevolgde nascholing per visitator. Website De uitstraling van de website en de toegankelijkheid van de visitatierapporten op de website willen we verbeteren (kleuriger, interactiever). Tevens willen we de communicatie met het Gebruikersforum faciliteren vanuit de website (mogelijkheid om documenten te delen en een vanuit de SVWN gemodereerde forumdiscussie te voeren). Daarom wordt in 2012 de website opnieuw opgezet.
9
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Afronden accreditaties In de zomer van 2012 worden de in 2011 gestarte accreditatieprocedures afgerond. In deze procedure zijn voorwaarden gesteld die in 2012 door de Accreditatiecommissie worden getoetst. Aanscherpen Accreditatiecriteria Naar aanleiding van de ervaringen die in 2010 en 2011 zijn opgedaan met de accreditatiecriteria en naar aanleiding van het feit dat is besloten om geen certificering van visitatoren op te zetten, zullen de accreditatiecriteria worden herzien en aangescherpt. Deze zullen ook met de oprichters worden besproken.
Draagvlak Gebruikersforum Het Gebruikersforum gaat in 2012 van start. Ervaringen van gebruikers worden gebruikt om het visitatiestelsel te verbeteren. Op 21 maart vindt de eerste bijeenkomst plaats. Deelnemers (18 personen) zijn voorgedragen door Aedes (5x), de VTW (5x), de Woonbond (5x) en de VNG (3x). Oprichtersoverleg Ook in 2012 zal overleg met onze oprichters worden gevoerd. Specifiek zal hier de toekomst van het visitatiestelsel op de agenda staan. Ook de aanbevelingen die voortkomen uit het Gebruikersforum zullen in het Oprichtersoverleg worden besproken. Publicatie over de uitkomsten van 4 jaar visiteren 2012 is het jaar dat alle corporaties een eerste visitatie moeten hebben afgerond. De ervaringen en uitkomsten van deze visitaties worden geïnventariseerd. Er zal een publicatie worden gemaakt die terugblikt op de eerste ronde.
10
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Symposium In combinatie met deze rapportage zullen we in samenwerking met Aedes, de VTW, de Woonbond en BZK een symposium organiseren om de resultaten van deze eerste ronde voor het voetlicht te brengen en vooruit te blikken naar de tweede ronde. Doelgroep zijn nadrukkelijk huurdersorganisaties, bestuurders en toezichthouders. Nieuwsbrieven We maken ook in 2012 weer gebruik van elektronische nieuwsbrieven om onze belanghouders te informeren. Huurdersorganisaties mobiliseren in gebruik visitatierapport In samenwerking met de Woonbond zullen regionale bijeenkomsten worden georganiseerd waarin huurdersorganisaties worden geïnformeerd en geënthousiasmeerd over het gebruik van het visitatie-instrument. Visitatie en toezichthouders In samenwerking met de VTW worden deskundigheidsbevorderingsbijeenkomsten georganiseerd met betrekking tot visitatie. Start evaluatie Eind 2012 wordt een start gemaakt met de evaluatie van de SVWN en het visitatiestelsel die statutair is voorgeschreven. Hiervoor zal een onafhankelijk onderzoeksbureau een opdracht worden gegeven. De evaluatie zal in 2013 worden afgerond.
11
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
3. Financiën
Bij de oprichting van de SVWN is door de oprichters een begroting opgesteld. Deze begroting ging uit van een jaarlijks kostenniveau van de SWVN van gemiddeld ca. € 570.000,-. Bij het daadwerkelijk van start gaan van de SVWN is deze begroting met instemming van het algemeen bestuur van Aedes neerwaarts bijgesteld naar € 550.000,-. De SVWN is zich er terdege van bewust dat de sector zich momenteel in zwaar weer bevindt en dat er een grote druk is om de bedrijfskosten van corporaties omlaag te brengen. Voor de SVWN betekent dit een zo sober mogelijke organisatie, waarbij de kwaliteit van de taakuitvoering van de SVWN gegarandeerd blijft. In 2012 liggen de kosten incidenteel hoger door de geplande publicatie en een symposium van € 50.000,- en door de investering in de verbetering van de website. De kosten en opbrengsten worden voor 2012 als volgt begroot:
Inkomsten 2012 Jaarlijkse contributie
€ 133.000
4-jaarlijkse visitatiebijdrage
€ 60.000
Accreditatiefee
€ 60.000
Certificeringsfee
€ 0
Oprichtingsbijdrage
€ 40.800
Visitatie-masterclass
€ 12.000
Renteopbrengst
€ 7.500
Totale inkomsten
€ 313.000
12
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Uitgaven 2012 Vergoeding RvT
€ 19.250
Vergoeding CvD
€ 25.000
Salarissen
€ 320.000
Vervoer
€ 20.000
Communicatieadvies/-ondersteuning
€ 30.000
Advieskosten
€ 20.000
Kosten opleidingen personeel
€ 10.000
Kantoorhuur
€ 18.000
Zaalhuur
€ 6.500
Kantoorkosten
€ 20.000
Automatisering en telecom
€ 10.000
Kosten website
€ 20.000
Administratiekosten
€ 30.000
Accountantskosten
€ 6.000
Investeringen in inventaris en
€ 3.000
apparatuur Drukwerk en promotie
€ 40.000
Symposium en publicatie
€ 50.000
Onvoorzien
€ 10.000
Totale uitgaven
€ 617.750
Resultaat
€ -304.450
Omdat in de afgelopen twee jaar veel visitaties zijn uitgevoerd en daarmee ook relatief veel is bijgedragen aan de SVWN kan het verlies van 2012 ten laste worden gebracht van de reserves.
13
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
De prognose van de inkomsten en de uitgaven en daarmee van het resultaat staat voor 2010-2014 hieronder weergegeven:
Opbrengsten in euro’s Jaarlijkse contributie 4-jaarlijkse visitatiebijdrage
1)
Accreditatiefee Oprichtingsbijdrage
2010
2011
2012
2013
2014
149.000
133.000
133.000
133.000
133.000
454.931
319.000
60.000
150.000
420.000
56.660
70.000
60.000
60.000
60.000
161.400
27.200
40.800
0
0
12.000
12.000
12.000
Visitatie-Masterclass Renteopbrengst Totaal opbrengsten Kosten in euro’s Vergoeding RvT
2)
Vergoeding CvD Salaris en soc. lasten bestuur Beleidsmedewerkers Secretariaat Vervoer Communicatieadvies/-ondersteuning Advieskosten
2.916
7.500
7.500
5.000
5.000
824.907
556.700
313.300
360.000
630.000
2010
2011
2012
2013
2014
11.000
15.655
19.250
19.250
19.250
16.278
0
25.000
25.000
25.000
130.553
135.000
140.000
145.000
145.000
77.551
120.000
100.000
100.000
100.000
9.304
30.000
40.000
40.000
40.000
22.042
17.000
20.000
20.000
20.000
0
20.000
30.000
30.000
30.000
13.145
20.000
20.000
20.000
20.000
Kosten opleidingen personeel
10.000
Kantoorhuur
0
13.000
18.000
18.500
19.000
2.673
6.500
6.500
6.500
6.500
13.065
18.000
20.000
20.000
20.000
6.973
6.000
10.000
10.000
10.000
819
2.000
20.000
5.000
5.000
Administratiekosten
22.155
30.000
30.000
30.000
30.000
Accountantskosten
2.806
6.000
6.000
6.500
7.000
704
1.500
1.500
1.500
1.500
Investering apparatuur
0
1.500
1.500
1.500
1.500
Drukwerk en promotie
15.588
25.000
40.000
40.000
40.000
0
10.000
10.000
10.000
10.000
Zaalhuur Kantoorkosten Automatisering en telecom Kosten website
Investering inventaris
Onvoorzien Congres
50.000
Totaal kosten
344.656
477.155
617.750
548.750
549.750
Resultaat
480.251
79.545
-304.450
-188.750
80.250
14
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
1) jaar
2) aantal visitaties gem bedrag
totaal
2008
21 ? ?
2009
34 ? ?
2010
140
3250 456000
2011
110
2900 319000
2012
2011: 1/3 x € 3500 + 3 x € 3500 + 1 x € 4000; 2012 ev: 4 x €3500 + 1 x € 5.250
50 1200 60000
2013
50
3000 150000
2014
120
3500 420000
15
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
De ontwikkeling van de kosten, de opbrengst en het resultaat
1.000.000
480.251
800.000
-304.450
79.545
80.250
-188.750
600.000 opbrengsten
400.000
kosten
200.000
resultaat
0 2010
-200.000
2011
2012
2013
2014
-400.000
De Stichting heeft geen vreemd vermogen. De reserves zullen zich bij bovenstaande resultaten als volgt ontwikkelen: 800 800
660.000
600
580.000
500 400
360.000
300
250.000
200 100 0
170.000 70.000 2009
2010
2011
2012
2013
16
2014
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Bijlage 1 Beknopt activiteitenoverzicht 2012 Activiteiten
Periode 2012
Professionalisering Bemensen en start College van Deskundigen
Maart 2012
Aanpassen website
Maart 2012
2 Visitatiemasterclasses
April en november 2012
Aanscherpen Accreditatiecriteria
Juni 2012
Afronden accreditaties
September 2012
Draagvlak Gebruikersforum
Start maart 2012
Oprichtersoverleg
Voorjaar en najaar 2012
Achterban VTW informeren over visitatiestelsel
Voorjaar 2012
Publicatie 4 jaar visitatie
Juni 2012
Symposium
Juni 2012
Nieuwsbrieven
Doorlopend
Huurders mobiliseren in het gebruik van
2 bijeenkomsten
het visitatierapport
voor de zomer 2012
Selectie bureau dat evaluatie gaat uitvoeren
Najaar 2012
Overig Vergaderingen RvT
6 februari 7 mei 3 september 26 november
17
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland
Stichting Visitatie Woningcorporaties Nederland Postbus 226 3700 AE Zeist www.visitaties.nl
[email protected]
18