Op bezoek in herinneringskamp Westerbork las ik dat er jaarlijks

Redactioneel En alweer is er nieuw jaar aangebroken, 2014. Wat brengt het ons? Nog meer oorlog, hongerende mensen, kinderen die opgroeien in angst en geweld? Of misschien toch iets minder geweld, iets meer vergeving en verzoening dan in 2013? Laten we de hoop hierop levend houden en voeden. Wanneer we door deze Nieuwsbrief bladeren dan is er alle reden om die hoop te koesteren, zoveel mensen die hun energie richten op het verbeteren van de wereld, op het verbeteren van de positie van vrouwen.

Ik was op een bijeenkomst van het ministerie van Justitie en Veiligheid over de VN resolutie 1325 “Vrouwen in oorlogsgebieden, vrede en veiligheid voor iedereen”. Een actieplan waaronder nu al 60 handtekeningen staan van organisaties die deze resolutie ondersteunen. Daar trof ik een Nederlandse politieagente, Joke Florax, net terug van de politiemissie naar Afghanistan. Ik was tegen deze politieuitzending omdat de lijn tussen leger en politiegeweld in een land in oorlog zo dun is, maar sprekend met Joke kantelde mijn opvatting gedeeltelijk. Joke, een bevlogen vrouw, was daar heen gegaan met haar eigen missie: het weerbaarder maken van vrouwelijke politieagenten in dit zo door mannen beheerst Kaboel. Binnenkort zijn de gemeenteverkiezingen, de Nederlandse Vrouwen Raad heeft een kampagne gestart VrouwenStemmen. Annemarie Jorritsma geeft haar tip: “Stem op een vrouw en liefst op de eerste niet-verkiesbare vrouw van de partij die jouw voorkeur heeft. Daarmee maak je de kans groter dat die vrouw toch in de raad komt door de voorkeursstemmen.” Dat is: strategisch stemmen. Nederlands grootste pensioenfonds PGGM stopt met beleggen in vijf Israëlische banken omdat deze betrokken zouden zijn bij het financieren van de bouw van joodse nederzettingen. Is het toeval dat dit besluit nu genomen nu PGGM een vrouw, Else Bos, aan de top heeft?

Terwijl ik dit schrijf zijn de ‘vredesbesprekingen’ over Syrië in Geneve nog maar net begonnen, maar Syrische vrouwen hebben duidelijk laten horen dat er geen echte vrede mogelijk is zonder dat er ook vrouwen bij de onderhandelingen zijn betrokken. Hun lijst met eisen en voorwaarden voor vrede hebben ze klaar.

We staan aan de vooravond van de Nuclear Security Summit.Op 24 en 25 maart 2014 vindt deze in Den Haag plaats. Tientallen wereldleiders - waaronder Poetin, Xi Jinping en Obama - vergezeld door duizenden delegatieleden en de voltallige wereldpers komen naar ons land. Onderwerp van gesprek is de nucleaire dreiging door terroristen en schurkenstaten. Voor het gemak vergeten de wereldleiders de nucleaire balk in eigen oog. Want nog steeds staan duizenden kernwapens op scherp. Ook in Nederland. Misschien komt er iets positiefs uit? Laten we die hoop en positieve energie bundelen en wie weet komt er een straaltje hiervan op de Summit binnen. Thea Vermeiren

1

Geloven in Vrede

Inge van der Velde: “ Het verhaal moet doorgaan” p bezoek in herinneringskamp Westerbork las ik dat er jaarlijks een prijs is voor een lesopzet met als thema ‘Verzet dat niet verdwijnt’ en dat Inge van der Velde die prijs vorig jaar had gewonnen. Via een mailtje deed ik navraag en kwam ik in contact met Inge in Marienberg. Inge van der Velde (20) hield op de ba- van Auschwitz woonde ze een aantal sisschool een spreekbeurt over War dagen in huizen van voormalige SS’ers. Child, en op de havo interviewde ze Het getuigt van veel lef, vindt Inge, dat kinderen van NSB-ouders. Ze ontdekte zij mee durfden te gaan naar de plek die dat ook zij de dupe waren van de oor- hen aan zo veel leed herinnert. “Je kon log. Recentelijk won Inge een prijs voor zien dat het hen raakte daar te zijn; je een lessenserie Verzet dat niet ver- raakte zelf ook geëmotioneerd.” Tijdwijnt. Wat zou ik doen? Ieder jaar dens de rondleiding door het kamp roept Herinneringscentrum Westerbork deelden ze hun verhaal. Ook heeft men studenten op een lesopzet bij hen in te samen op 2 mei een stille tocht en een dienen. Inge kreeg een beeld van Truus herdenkingsbijeenkomst gehouden. Er Menger, een geldprijs en een bos bloe- werd een bloemenkrans gelegd bij de men. De prijs werd op het herinne- muur waarop de landen genoemd staan ringscentrum uitgereikt tijdens een waaruit de vrouwen afkomstig waren. concert van Maarten Peters, trekker van Ook werden er bloemen gelegd op het het project Wat zou ik doen? Inge water van een meertje dat de asresten woont in Mariënberg, is derdejaars stu- van de vermoorde en verbrande vroudente aan de Pedagogische Academie wen bevat. Maarten Peters zong liedevan Hogeschool Windesheim en loopt ren. De studenten kregen in het kader momenteel stage op een basisschool in van geschiedenislessen ook opdrachten om bepaalde dingen uit te zoeken. de regio. ’s Avonds was men samen. Dan praatToen Inge op school hoorde dat studen- ten ze of luisterden ze naar muziek. ten mee konden naar vrouwenkamp Ravensbrück heeft ze meteen ingetekend Toen Inge thuiskwam wist ze: dit veren een motivatie geschreven. Met dertig geet ik nooit. Je kijkt niet meer naar de anderen, onder wie twee overlevenden Tweede Wereldoorlog als iets dat voorvan dit concentratiekamp, een dochter bij is; de gevolgen zijn er nog steeds. van een gevangene en een overlevende De overlevenden vroegen de studenten

O

2

de herinnering levend te houden en ervoor te zorgen dat het nooit meer zal gebeuren. Met een klasgenote die ook meeging naar Ravensbrück, heeft Inge voor verschillende groepen op school en de docenten presentaties verzorgd. En Inge maakte een lesopzet voor de bovenbouw van het basisonderwijs, de groepen 6, 7 en 8.

aan een gecombineerde groep 7/8 met vijfentwintig jongens en meisjes.

Les 1: de Tweede Wereldoorlog – Het verzet De bedoeling is dat de kinderen na de les de belangrijkste gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog weten, vooren nadelen van in het verzet zitten kunnen benoemen, en kunnen beschrijven wat zij zouden doen. Na een film over de Tweede Wereldoorlog volgt een interview van de dvd die voor het landelijke project is gemaakt. Inge koos het interview met Mieke van den Burger-Steensma, omdat haar verhaal heel persoonlijk is, en kinderen zich daardoor met haar

Project Wat zou ik doen? Verzet dat niet verdwijnt Het is de bedoeling dat de opzet voor de drie lessen op de website van Herinneringskamp Westerbork wordt gezet; hieronder zal ik alvast iets over de lessen en de reacties van de kinderen schrijven. Inge heeft de lessen gegeven 3

Les 2: keuzen maken / je verzetten De doelen van les 2 waren: – de kinderen kunnen keuzen benoemen die mensen gemaakt hebben in de Tweede Wereldoorlog; – ze weten dat er verschillende organisaties zijn die zich verzetten en kunnen er een paar noemen; – ze kunnen benoemen wat ze in kranten gevonden hebben.

konden identificeren. Mieke hielp een joods vriendinnetje dat ondergedoken was. Bij het gesprek over eventuele eigen keuzen in een oorlog, praatten de kinderen actief, luisterden ze goed naar elkaar en durfden ze eerlijk te zeggen dat ze dat waarschijnlijk niet zouden durven.

Inge voerde het project uit op een school waar de kinderen door de geschiedenislessen al veel wisten over de Tweede Wereldoorlog. Ze vonden Inges les ‘leuk’ omdat die heel anders was, en omdat ze belangstelling hadden voor deze oorlog. Het viel op dat juist de erg levendige leerlingen heel belangstellend en actief waren. Ze vertelden wat ze – vooral van hun opa’s – wisten over de oorlog, namen actief deel en keken de filmpjes met grote aandacht. Vooral Miekes keuze zette hen aan het denken over wat ze zelf zouden kunnen doen.

De tweede les werd op dinsdag gegeven, twee dagen na de eerste. Het bleek dat het filmpje over Mieke duidelijk veel indruk had gemaakt, en ook konden de kinderen nog de voor- en nadelen noemen van in verzet gaan. Ook bleken ze met hun opa’s in gesprek te zijn geweest. En ze hadden veel meer kranten bij zich dan verwacht: ze waren dus heel gemotiveerd.

4

Er werden verschillende filmpjes vertoond: Michael Jackson met zijn Earth Song, waarbij over oorlog, milieuvervuiling en aantasting van de regenwouden wordt gezongen. De kinderen noemden een aantal ‘verzetsorganisaties van nu’, bijvoorbeeld Greenpeace. Door een lied van Marco Borsato en Ali B werd de aandacht gericht op het feit dat er nu nog overal oorlogen zijn.

Vervolg Inge gaat haar lessenreeks nog uitbreiden, omdat ze het project ook op haar stageschool mag gaan uitvoeren. Ze zorgt er dan voor dat de opzet aansluit bij deze kinderen. We hebben samen besproken wat het zou betekenen als een van mijn nichtjes, die onderwijzeres zijn in Leiden, Den Haag en Zoetermeer, deze lessen zouden geven. Want in de steden zitten vaak ook vluchtelingenkinderen in de klas. Voor Inge was het duidelijk dat je de opzet dan moet aanpassen aan de samenstelling van de klas.

In groepjes hebben de kinderen daarna in de kranten gezocht naar verhalen en situaties van nu waarin mensen zich verzetten. Het was de tijd van Sinterklaas, en dus kwamen de zwartepietendiscussie en de keuzen die je maakt, langs. Maar ook de oorlog in Syrië. Ook bij de presentatie van de gemaakte posters viel het Inge op hoe ‘stevig’ de leerlingen stonden voor hetgeen ze gevonden en gekozen hadden.

Ik vond het heel inspirerend met Inge te praten. Ze zette me ook aan het denken: niet alleen basisschoolleerlingen, maar eigenlijk zou iedereen eens moeten stilstaan bij de vraag ‘Wat zou ik doen?’. Op mijn vraag welke wens Inge heeft voor ons als vredesvrouwen, antwoordde ze: “Blijf doorgaan en vertel het verhaal over oorlog, verzet en vrede aan jongeren.”

Les 3: onze eigen keuze / verzet Het doel van les 3 was dat de kinderen iets bedachten waartegen ze zich zouden gaan verzetten, en dat ze dit zouden kunnen uitvoeren. De les vond een week na de vorige plaats.

Lineke Schakenbos

Door het werken met de kranten waren de kinderen geactiveerd, en kon Inge hen gemakkelijk de volgende stap laten zetten: bedenken waartegen zij zich nu zouden kunnen verzetten. “We hebben toen een lijstje gemaakt van zaken waartegen je je allemaal zou kunnen verzetten. Daar kwamen de zwarte pieten, pesten en de teloorgang van het regenwoud uit. Van het laatste hebben de kinderen posters gemaakt.”

Voor meer informatie over het project Wat zou ik doen? kun je terecht bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork, Oosthalen 8, 9414 TG Hooghalen, (0593) 59 26 00, [email protected] / www.kampwesterbork.nl Heb je vragen aan Inge: [email protected]

5

Nederland koploper in steun aan vrouwen in conflictgebieden rijdag 13 december vond het publieksevent ‘Women in Warzones: Security for All’ plaats, het jaarlijkse evenement van het Nederlands Actieplan 1325 over vrouwen in conflictgebieden. Het was een bevlogen middag in de overvolle Max van der Stoelzaal op het Ministerie van Buitenlandse Zaken, waarbij onder leiding van Kirsten van den Hul (winnares van de Joke Smit-Prijs 2013) gesproken werd met Defensie, Politie, activisten en vredesorganisaties waarom zij zich inzetten voor vrouwen in (post)conflictgebieden. “We zijn allemaal van verschillende bloedgroepen, maar we gaan allemaal voor hetzelfde doel. Vrede én veiligheid voor mannen én vrouwen” aldus Joke Florax, genderspecialist van Politie Nederland.

V

heidsresolutie 1325 over Vrouwen, Vrede en Veiligheid lééft. Dat voel je als je hier binnenkomt.”

Maar liefst 14 organisaties, waaronder het Ministerie van Justitie en Veiligheid, Politie Nederland en twaalf maatschappelijke organisaties hebben hun handtekening gezet onder het gezamenlijk Actieplan 1325, dat loopt tot en met 2015. Het actieplan telt daarmee nu bijna 60 ondertekenaars en is hiermee uniek in de wereld: in geen enkel ander land werkt de overheid met maatschappelijke organisaties samen en kent de problematiek zo’n brede steun. En zoals Minister Opstelten in zijn speech aangaf: “als uit deze middag een ding goed duidelijk is geworden dan is het dit: de Verenigde Naties veilig-

Drie activisten uit conflictgebieden riepen Nederland op om vrouwen in (post)conflictgebieden te blijven ondersteunen. “Laat ons niet in de steek” riep Leeda Yaqoobi, plaatsvervangend directeur van het Afghan Women’s Network (AWN), het publiek op. De veiligheidssituatie in Afghanistan is de afgelopen tijd verslechterd en activisten vrezen de periode na het vertrek van de internationale troepen. Kleine verbeteringen zijn zichtbaar zoals het feit dat 6

ook nooit iets krijgen.” De rol van diasporagroepen is daarbij cruciaal: terugkeren naar je land van herkomst met een boodschap laat zien dat je er nog steeds bent en opkomt voor je rechten. “Oorlog zal nooit het laatste woord hebben”, aldus Stéphanie.

steeds meer Afghaanse meisjes naar school gaan. “We willen jullie juist ook de successen laten zien, dat jullie steun helpt. Maar het werk is nog niet gedaan. Blijf ons alsjeblieft steunen” zei Saeed Parto van het Afghan Public Policy Research Organisation (APPRO).

Renée Jones-Bos (Secretaris Generaal van het Ministerie van Buitenlandse Zaken) gaf aan dat er in 13 jaar na het aannemen van de VN Veiligheidsraadresolutie 1325 al veel is bereikt: “We hebben al grote stappen gezet, maar de Nederlandse inzet kán beter en moét beter.” De eerstvolgende uitdaging is de Nederlandse bijdrage aan de VN missie in Mali. Volgens Commodore Theo ten Haaf (Plaatsvervangend Directeur Operaties, Ministerie van Defensie) worden gender-aspecten in alle elementen van de missie naar Mali meegenomen. “Niet omdat het moet, maar omdat het werkt.”

Jorge Guzmán, coördinator van het Strengthening Democracy Project (PFD) zet zich in voor politieke participatie van vrouwen in Colombia. Hij is sceptisch over de rol van vrouwen in het vredesoverleg tussen de Colombiaanse regering en de rebellen van de FARC en de ELN. Vrouwen spelen geen hoofdrol in de onderhandelingen. Maar hij houdt vol want “een inclusieve democratie sluit vrouwen niet uit”. Voorzitter van Burundian Women for Peace and Development (BWPD) Stéphanie Mbanzendore zei: “Men moeten stoppen met huilen en beginnen om voor zichzelf op te komen. Als je nooit iets vraagt, zal je

7

Elisabeth van der Steenhoven (directeur WO=MEN Dutch Gender Platform) sloot de dag af: “Vrouwen zijn op drie manieren cruciaal in een conflictgebied: als intermediair tussen vechtende partijen, als bron van inlichtingen en als vredesonderhandelaar. Daarom is het belangrijk dat Nederland via het NAP meer gebruik maakt van de kracht van deze vrouwen”. Aankomende jaren zal dit nog verder concreet worden uitgewerkt middels gezamenlijke initiatieven en samenwerkingen tussen NAP-ondertekenaars in o.a. Afghanistan, Syrië, Libië , Egypte, Burundi, Colombia, DR Congo, Sudan en Zuid-Sudan.

Zowel de intelligence eenheden die de inlichtingen zullen gaan vergaren, als de 30 politiemensen die de Malinese politie zullen gaan trainen, zullen expliciet worden getraind op gender-aspecten en op de uitvoering van de Resolutie 1325. Zowel voor Defensie als voor Politie Nederland is gender onderdeel van hun ‘core business’: het creëren van veiligheid voor de gehele bevolking.

IKV Pax Christi schrapt 'Christi'

Vredesorganisatie IKV Pax Christi schrapt de verwijzingen naar het christendom uit haar naam. De club gaat vanaf nu verder als 'Pax'. Dat Christi zat alleen maar in de weg, zegt directeur Jan Gruiters in een interview in Trouw. "De christelijke verwijzing 'Christi' belemmerde ons om een groter publiek enthousiast te krijgen voor het vredeswerk." Het besluit is vooral ingegeven door pr-overwegingen, want het betekent niet dat de organisatie ineens herijkt wordt. Het blijft een christelijke organisatie. "Pax is niet zomaar een studieclubje met morele waarden."

Joke Florax, die zelf Afghaanse politievrouwen heeft opgeleid, weet als geen ander dat geen veiligheid kan worden bereikt zonder de actieve inzet van politievrouwen. Florax is dan ook erg verheugd dat Politie Nederland het Actieplan ondertekent en zich nu officieel committeert aan aandacht voor gender en uitvoering van de resolutie 1325 in haar beleid.

8

Joke Florax: Een jaar agent in Afghanistan en overwegend positieve en verrijkende ervaring. Zo kijkt collega Joke Florax terug op haar tijd in Afghanistan. Toch waren er – zoals verwacht – ook enkele spannende momenten. Bijvoorbeeld die keer dat zij en haar Europese collega’s vijftien uur onder vuur kwamen te liggen van de Taliban en dekking moesten zoeken in de bunker van het complex waar ze bivakkeerden. ‘Schoten, explosies en helikopters in de lucht. We zagen niets, heel angstaanjagend.’

E

kens van jarenlange onderdrukking met zich mee. Hun levensverhalen grijpen Florax naar de keel, zoals dat van de 28-jarige vrouw die op haar tiende tijdens het buitenspelen door haar ouders naar binnen wordt geroepen. ‘Een uur later was ze getrouwd en nog geen jaar later moeder.’ Of van de gescheiden politievrouw met kromme vingers: haar echtgenoot sloeg alle botten tot aan de schouder kapot. Gelijkwaardigheid is binnen het Afghaanse korps nog ver te zoeken: agentes krijgen soms alleen maar keukentaken, op politiebureaus

Joke Florax belt haar zuster Ellie – wijkteamchef IJtunnel – om te vertellen dat ze in gevaar is. ‘Mijn twee dochters liet ik in het ongewisse. Ik wilde ze niet ongeruster maken dan nodig. Uiteindelijk bleken niet wij het doelwit, maar de nabijgelegen Amerikaanse ambassade.’ Diep onder de indruk is Florax nog steeds van de gedrevenheid van de Afghaanse politievrouwen. ‘Om drie uur ‘s nachts staan de vrouwen al op voor het huishouden en om te koken voor het gezin, daarna storten ze zich de hele dag op hun politietaken.’ Veel politievrouwen in opleiding dragen de litte9

praten mannen vaak niet eens met ze. ‘De vrouwen stellen zich bescheiden op, lachen doen ze niet omdat ze dan als hoer worden gezien. Seksuele intimidatie en zelfs verkrachtingen zijn niet ondenkbaar’, zegt Florax. Florax ziet het als haar missie iets voor deze agentes te betekenen. Niet alleen door ze op te leiden, maar ook door ze erop te wijzen dat mannen en vrouwen voor de Afghaanse wet gelijk zijn. Verder brengt ze vrouwen met elkaar in contact, zodat ze elkaar kunnen steunen en een plek binnen de politie kunnen verwerven. ‘Dat moeten ze doen op een manier die past binnen hun eigen culturele achtergrond. Op hun beurt zijn ze een voorbeeld voor andere vrouwen binnen en buiten het korps.’

stond. Vrouwen tellen bij de politie volop mee.’ Florax hoopt dat meer collega’s haar voorbeeld volgen door zich in te zetten voor politiemensen die werken onder minder goede omstandigheden. ‘Ook in Nederland voerden vrouwen een lange strijd. Het delen van onze positieve ervaringen en het laten zien van hoe het ook kan, helpt hen in de strijd voor gelijke rechten.’ Heeft Florax in een jaar een verschil kunnen maken? ‘Ik gaf de Afghaanse vrouwen en politie hooguit een heel klein duwtje in de rug. Het duurt nog generaties voor ze er zijn. Toch ben ik hoopvol gestemd.’

Het thuisfront: half bewolkt met zonnige vooruitzichten.... Van Rob, de man van Joke Florax Tja, de Nobelprijs van het thuisfrontcomité mag wat mij betreft naar Skype. De acties van het thuisfrontcomité zijn goed bedoeld maar niet aan mij besteed dus ik hou het bij skypen. Heerlijk om iedere dag elkaar even te zien: lange-afstandsLatten noem ik dat; houdt de relatie fris. Maar alle gekheid op een stokje, alhier in Purmerend en Almere (onze korte ‘afstands-latrelatie’) is de situatie, het gemis en soms heftige berichtgeving ook wel eens minder leuk. Afscheid nemen na weer een verlofperiode en weer uitkijken naar de volgende heeft ook zo zijn grenzen en inmiddels ben ik na 9 maanden toch echt aan het aftellen naar de einddatum 16 februari 2012. De andere kant van de medaille is echter dat ik me toch ook een beetje onderdeel voel van de missie. Dat begon

Florax vindt een bondgenoot in een Afghaanse kolonel. De man heeft geen zoon, maar wel zes dochters en kijkt door hun ogen naar de toekomst van het land. ‘Hij bejegende de politievrouwen met respect en regelde van alles voor ze, zoals cursussen. Helaas is hij nog een uitzondering op de regel.’ Terug in Nederland telt Florax haar zegeningen. ‘Ik ben blij dat mijn wieg hier

10

het alleen zijn en ook niet zo somber over hetgeen jullie bereiken in Afghanistan, dat vraagt nog veel tijd en energie en kent geen garanties. Ik hoop dat mijn Joke er straks met veel emotie, positiviteit en voldoening op terug gaat kijken. We zullen het er ons hele leven zeker nog over hebben. Ik hoop dat jullie en alle andere ‘thuisfronters’ diezelfde mooie ervaring hebben, Insha’Allah. Overgenomen uit Blauwe Veerkracht, magazine voor agenten en hun thuisfront bij schokkende gebeurtenissen.

eigenlijk al met die bizarre en stompzinnig lange aanloop- en selectieperiode die ik beroepshalve met stijgende verbazing heb ervaren. Daarna een heel mooi afscheid waarbij iedereen zo zijn mening heeft over zin en onzin van de missie. Vervolgens het vertrek en de ervaringen van Joke aanhorend uit Kabul, de reacties lezend op haar weblog en de continue belangstelling van iedereen: hoe is het met Joke en hoe gaat het met jou? Je beseft dat dit impact heeft en zeer bijzonder is en ik ben derhalve ook de boodschapper van hetgeen Joke ervaart, doet en realiseert. Dat vertel ik natuurlijk met de nodige trots en uiteraard volstrekt objectief over haar prestaties, een betere PR-functionaris kan ze niet hebben. Kortom, ik had dit ook niet willen missen. Ik was enthousiast vooraf en dat geldt nog steeds. Dus de opgave van een jaartje ‘afstandslatten’ is absoluut de moeite waard. Alleen, zappend op de bank thuis in plaats van samen onder het genot van een wijntje en borrelhapje gezellig ‘ouwenelen’, het is draaglijk vanuit de overtuiging dat het er toe doet, wat Joke doet en wat jullie allemaal doen. Dus ik ben niet zo somber over

Samen tegen racisme en discriminatie Amsterdam, zaterdag 22 maart een landelijke demonstratie

Het Comité 21 maart is een initiatief van verschillende maatschappelijke organisaties. Met het oog op 21 Maart, Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie organiseert het Comité op zaterdag 22 maart een landelijke demonstratie in Amsterdam. Het Comité roept kerken, vakbonden, maatschappelijke en religieuze organisaties, antidiscriminatiebureaus en politieke partijen op gezamenlijk de krachten te bundelen in de strijd tegen ongelijkheid, racisme en discriminatie. U kunt zich voor voor nadere informatie wenden tot [email protected]. Of telefoon: 020-622 1820 en 020-428 8825 11

Start campagne VrouwenStemmen p 10 januari 2014 kwam een dertigtal vrouwen, vertegenwoordigers van diverse vrouwenorganisaties bij elkaar om samen als Nederlandse Vrouwen Raad de landelijke start te maken van de campagne VrouwenStemmen. De campagne zelf wordt gevormd door de lokale activiteiten van de organisaties, samen met vrouwen uit hun achterban, om vrouwen te informeren en te motiveren voor het gemeentelijk beleid.

O

In de lichte, kleurige Burgerzaal van het stadhuis van Almere gaf Dorenda Gerts, voorzitter van de NVR, de aftrap voor de campagne VrouwenStemmen. “Het is ongelooflijk belangrijk dat er meer vrouwen in de gemeenteraden komen. Veel taken die te maken hebben met het zorgen voor elkaar worden vanaf 2015 de verantwoordelijkheid van de gemeente. Die taken worden voor het grootste deel door vrouwen gedaan: als mantelzorger, als beroepskracht in de zorg, als vrijwilliger. Het is daarom zo goed dat gemeenteraden, die beslissingen nemen die voor vrouwen ingrijpende konsekwenties hebben, uit mannen én vrouwen bestaan.”

gemeester van Almere, voor haar tijd voor deze campagne en de gastvrijheid in Almere. Vervolgens overhandigde ze een fysiek exemplaar van de Toolkit Vrouwenstemmen aan Jorritsma. De Toolkit is voor vrouwenorganisaties digitaal beschikbaar op www.nederlandsevrouwenraad.nl/vrouwenstemmen. Alle aanwezigen markeerden de start van de campagne door het openen van de campagne-paraplu’s.

Dorenda sprak haar uitdrukkelijke wens uit dat de campagne VrouwenStemmen een langlopende en eigenlijk ‘continue campagne’ wordt. “Na maart gaan we ons als NVR voorbereiden op de verkiezingen van over 4 jaar waarbij we dan aandacht besteden aan het motiveren van meer vrouwen om zich kandidaat te stellen.”

Annemarie Jorritsma gaf aan dat ze blij is met deze campagne. “Eigenlijk zou het percentage vrouwen in gemeenteraden 52% moeten zijn want dat is het percentage vrouwen in het land. Dat zou een goede afspiegeling zijn.” Ze is er niet gerust op als ze kijkt naar de kandidatenlijsten: “daar staan te veel witte mensen en te veel mannen op”. Haar tip: “Stem op een vrouw en liefst

Dorenda bedankte Annemarie Jorritsma, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en bur-

12

op de eerste niet-verkiesbare vrouw van de partij die jouw voorkeur heeft. Daarmee maak je de kans groter dat die vrouw toch in de raad komt door de voorkeursstemmen.” Dat is: strategisch stemmen. Over de functie van raadslid zei Jorritsma: “Een raadslid is niet een deskundige en moet dat ook niet zijn, maar is volksvertegenwoordiger. Het is de taak van ambtenaren om de raad zo te informeren dat ze keuzes kunnen maken.” Er komt veel op het bordje van de gemeenten te liggen door de decentralisatie van rijkstaken, aldus Jorritsma en voor veel van die zaken geldt dat ze voor vrouwen (en hun gezin) belangrijk zijn en dat dus juist vrouwen zich daarmee moeten bemoeien.

hoeven niet deskundig te zijn, maar moeten wel voeling hebben met de mensen in de gemeente.” Annemarie Jorritsma sloot daarop aan door te zeggen dat gemeenteraadsleden niet heel veel tijd moeten stoppen in het bestuderen van stukken, maar vooral goed naar de mensen moeten luisteren, en naar ze toe moeten gaan. Ze zei dit als reactie op de opmerking van Truus Houtepen van Vrouwenbelangen, zelf, naast een fulltime baan, 12 jaar actief geweest als fractievoorzitter in een gemeenteraad, dat het raadslidmaatschap veel tijd en soms ook geld kost, en dat een vrij te bepalen agenda noodzakelijk is. “Raadsleden moeten ook leren uitleggen waarom je iets soms anders moet doen dan wat men had gedacht”, aldus Jorritsma. “Dat is een uitdaging.” Lili Brouwer van FNV Vrouw zette dit kracht bij door de keerzijde te noemen van de weblogs die nu veelal door raadsleden worden beheerd. “Geen ‘selfies’”, was Brouwer van mening, “liever naar mensen toe gaan en met ze praten.”

Kars Veling, directeur van Pro Demos (het voormalige Instituut voor Publiek en Politiek) onderstreepte de noodzaak van voortdurende aandacht voor de lokale politiek en de betrokkenheid van vrouwen daarbij: een langlopende campagne van 8 of 12 jaar zou goed zijn. In het nieuws is de laatste tijd dat het moeilijk is om kandidaten te vinden voor de gemeenteraad. Waarom is dat? Deels doordat de gemeente te ver weg lijkt, deels doordat het aanzien van de politiek niet zo goed is. “Democratie staat of valt bij de betrokkenheid van mensen”, aldus Veling. “Daarvoor is nodig dat mensen zich verantwoordelijk voelen voor de wereld om hen heen, ook voor de lokale samenleving.” Hij pleitte ook voor “een herwaardering van de positie van raadslid. Het aanzien van raadsleden moet beter worden: we moeten ze eren en prijzen. Ze hebben een grote verantwoordelijkheid. Ze

Tekst: Lotte Wouters, projectleider Campagne VrouwenStemmen Foto's: Louise de Bok-Hofman, www.bokhof.nl.

13

“Als vrouw heb ik dat extra zintuigje, dat niet-pluis gevoel”

Ik ben enthousiast over alles wat Op woensdag 19 maart 2014 zijn de helpt om meer vrouwen actief te verkiezingen voor de gemeenteraad. In het kader van de Campagne krijgen in de politiek', stelt Anja VrouwenStemmen interviewt Timmer. 'In de landelijke politiek Rinske Bijl voor de Nederlandse gaat het goed, maar lokaal blijft het achter. Ook hier in Almelo zijn maar Vrouwen Raad vrouwen die een rol spelen in de gemeentepolitiek. 9 van de 35 raadsleden vrouw. Terwijl het allang bewezen is dat divers samengestelde teams beter presteren.' Zelf draagt Timmer haar steentje bij als voorzitter van de Vrouwen in de PvdA (ViP). 'Wij hebben nu voor de gemeenteraadsverkiezingen met veel vrouwen gesprekken gevoerd. Zo wilden wij hun stimuleren actief te worden. Met succes: een aantal van hen staat nu op een verkiesbare plaats op de lijst.' Meer macht Dat vrouwen dat extra zetje soms nodig hebben, weet Timmer uit eigen ervaring. 'Verschillende mensen uit mijn omgeving vonden dat ik voor de Verhitte discussies Tweede Kamer moest gaan. Dat was Timmer komt uit een rood nest. 'Met voor mij een reden om dat ook daad- een fanatieke vakbondsvader en altijd werkelijk te doen.' Ze was toen al vijf pittige maatschappelijke discussies aan jaar raadslid in Hengelo, waarvan het tafel.' Die discussies werden nog verlaatste jaar ook fractievoorzitter. Na zes hitter toen haar oudere zussen – ze is de jaar in de Kamer kwam ze weer terug jongste van acht dochters – vriendjes in de lokale politiek. Dit keer als wet- kregen die níet van de PvdA waren. houder in Almelo. 'Lokaal kan ik het Zelf werd ze lid van de PvdA toen ze meeste verschil maken', denkt Timmer. een jaar of twintig was. Ze werd vrijwel 'Het effect van de besluiten in de meteen bestuurlijk actief. Maar deelde Tweede Kamer is natuurlijk groter, daar ook eindeloos folders en rozen uit op maak je wetgeving. Maar als wethou- straat. der heb je meer invloed en daarom meer macht.' 14

'

mijn kennis zich zo enorm verbreed.' Voorlopig slokt het wethouderschap nog een groot deel van haar tijd op. Met werkweken van 50-60 uur blijft er weinig tijd over voor haar hobby's, zoals motorrijden, zeilen en racefietsen. De onregelmatige werktijden is Timmer wel gewend. Voordat ze de politiek in ging werkte ze twintig jaar in de zorg. 'Dat moest ik combineren met een jong gezin. Nu zijn de kinderen het huis uit, dat scheelt.' Wat haar wel opvalt: 'Tegenwoordig protesteren gelukkig ook mannen steeds vaker als er een vergadering om 18 uur wordt gepland. Die willen ook gewoon thuis eten met hun gezin.'

Niet-pluis gevoel In een gezin met alleen dochters waren de verschillen tussen jongens en meisjes in ieder geval geen thema. 'We deden gewoon allemaal alles. Zowel de afwas als het klussen en banden plakken.' In haar portefeuille heeft ze nu ook niet veel zaken die specifiek vrouwen aangaan. Toch denkt ze dat ze als vrouwelijke politicus anders opereert dan een mannelijke. 'Ik handel soms wat meer op basis van intuïtie. Als ik het gevoel heb dat iets niet deugt bijvoorbeeld. Mannen zijn toch meestal wat zakelijker. Als vrouw heb ik dat extra zintuigje, dat niet-pluis gevoel.' Thuis eten Bij de gemeenteraadsverkiezingen hoopt Timmer op een goede uitslag voor de PvdA. Ze wil graag nog een periode als wethouder aan de slag. Mocht dat niet lukken, heeft ze nog geen concrete plannen. 'Ik vind wel weer wat. De afgelopen jaren hebben mijn netwerk en

Tip Tot slot nog een tip voor vrouwen die twijfelen over een politieke carrière: 'Praat erover met een bestuurslid, een wethouder of een raadslid. Mail, schrijf, bel, ga er langs. Alleen zo kom je erachter of het iets voor je is.'

Ik wens ieder het allerbeste voor 2014 en hopelijk wat minder oorlogssituaties voor de mensen in de wereld. Er is wél "een weg naar vrede", vind ik, namelijk ons consumentengedrag. Ik las in de Trouw dat we gemiddeld hier in het rijke westen 30 slaven in dienst hebben elders! Dit zijn de onderbetaalde werkenden in arme landen in de textiel, cacaoplantage en smartphonesfabricage, enz. Die moeten veel te hard werken en worden ook wel af en toe opgesloten! Ik schrok daar van , maar de enige weg is om deze producten te vermijden! Laten we dus zo goed mogelijk "slavenvrij" inkopen en bewust leven! We hebben als Consumenten veel macht. Sophie Hiddema

15

PGGM stopt met beleggen in Israëlische banken uit protest tegen nederzettingen ederlands grootste pensioenfonds PGGM stopt met beleggen in vijf Israëlische banken omdat deze betrokken zouden zijn bij het financieren van de bouw van joodse nederzettingen. Daarover bericht de Israëlische krant Haaretz vandaag. Het fonds trekt zijn investeringen terug op basis van een oordeel van de Verenigde Naties, die in verschillende resoluties de nederzettingen als illegaal bestempelen. In Israël wordt deze interpretatie van het internationaal recht betwist. Omdat na gesprekken met de vijf banken blijkt dat dialoog geen verandering teweeg zal brengen, belegt PGGM niet langer in deze ondernemingen. De Israëlische banken zeggen dat de wetten in het land hen niet verbieden om hun diensten te verlenen aan de nederzettingen. PGGM heeft tientallen miljoenen euro's geïnvesteerd in Bank Hapoalim, Bank Leumi, First International Bank of Israel, Israel Discount Bank en Mizrahi Tefahot Bank. Hun imago loopt door de affaire enige schade op. Ook bestaat de mogelijkheid dat andere instellingen het besluit volgen. Meer bedrijven stoppen activiteiten De afgelopen weken besloten meer Nederlandse bedrijven hun activiteiten in Israël te stoppen. Waterbedrijf Vitens stopte de samenwerking met zijn Israëlische collega's van Mekorot. Ingenieursbureau Royal HaskoningDHV

N

De nieuwe CEO van PGGM, Else Bos.

beëindigde de betrokkenheid bij de bouw van een afvalwaterzuiveringsproject in Oost-Jeruzalem. PGGM is met een beheerd vermogen van zo'n 150 miljard euro een van de grootste pensioenfondsen van Nederland.

Timmermans: vertrek PGGM uit Israël beslissing bedrijf zelf De Nederlandse bedrijven die de afgelopen maanden hun samenwerking met Israëlische partners hebben opgezegd vanwege de nederzettingen hebben dit zelf besloten. Dat zei minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) in de Tweede Kamer. 'Het zijn beslissingen die bedrijven zelf nemen en dat heeft wel degelijk te maken met de maatschappelijke discussie. PGGM doet dit op basis van hun 16

eigen idee', aldus Timmermans. SGPKamerlid Kees van der Staaij verweet de minister tijdens het vragenuurtje in de Kamer dat het Nederlandse ontmoedigingsbeleid voor bedrijven die zakendoen 'in of ten behoeve van' de nederzettingen onduidelijkheid oplevert en schadelijk is voor de relatie met Israël. Van der Staaij sprak over 'een boycot-achtige sfeer'. Timmermans herhaalde zijn standpunt dat het ontmoedigingsbeleid 'al jaren staand beleid' is en dat juist de koppe-

ling met een boycot of sancties zorgt voor onduidelijkheid. 'We zijn tegen een boycot en tegen sancties. Bedrijven vinden het niet onduidelijk. Als ik het wel tegenkom, ligt het meer aan politiek onbegrip'. Volgens de bewindsman is de kern van de zaak dat Van der Staaij de nederzettingen niet als illegaal ziet en het kabinet wel. 'Wat Israël is, daar hebben de heer Van der Staaij en de Nederlandse regering een verschil van mening over.'

Actie: ABP, trek Nederlands pensioengeld terug uit Israëls bezetting van Palestina bedrijven om hun voorbeeld te volgen. Veel wijst erop dat het ABP komende weken uitgroeit tot nationale 'battle ground', waarbij de Israellobby vermoedelijk grof geschut zal inzetten tegen het fonds. Aan ons, burgers, de taak om hier een glashelder en krachtig statement tegenover te plaatsen: een massaal getekende petitie en een brievenactie naar ABP, als een niet mis te verstaan signaal uit de samenleving: “ABP , trek Nederlands pensioengeld terug uit Israëls bezetting van Palestina.”

Vanuit de Nederlandse universitaire wereld is een petitie gestart om pensioenfonds ABP te dwingen haar investeringen af te bouwen in bedrijven die betrokken zijn bij Israëls bezetting van Palestina. Na het kersverse besluit van de grootste pensioenbelegger PGGM om zijn relatie met vijf Israëlische banken te beëindigen, laat ook pensioenfonds ABP weten in gesprek te zijn met Israëlische banken, wegens betrokkenheid bij de bezetting. ABP zegt dat dit gesprek nog jaren kan duren.

1. Teken de petitie http://www.petities24.com/abp_stop_fu nding_israeli_apartheid 2. Verspreid de petitie–via uw website, email, facebook. 3. Stuur een brief of e-mail aan het ABP

Samen in actie voor een Domino effect Mocht het lukken het ABP op korte termijn te kunnen bewegen tot desinvestering, dan zal dat een groot effect hebben op andere Nederlandse én buitenlandse 17

Voorbeeldbrief (email ABP: [email protected])

Aan: Directie en bestuur van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds ABP Geachte dames en heren,

Via mijn sociale netwerk en de media ben ik geïnformeerd dat het ABP Nederlandse pensioengelden heeft geïnvesteerd in Israëlische banken en andere bedrijven (waaronder Veolia en G4S), die actief betrokken zijn bij de Israëlische bezetting van Palestina (i.c. de Westoever inclusief Oost-Jeruzalem). Zoals u weet is die bezetting fundamenteel in strijd met de internationale rechtsorde, en zijn de Israëlische kolonies die onder die bezetting zijn gesticht illegaal. U investeert in bedrijven die betrokken zijn bij de zwaarste misdaden die de mensheid kent. Ik laat u weten dit onacceptabel te vinden, en roep u op uw investeringen in alle bij de bezetting betrokken ondernemingen per direct ongedaan te maken. Ook roep ik u op hierover zo spoedig mogelijk een publieke verklaring af te leggen. Met vriendelijke groet, [naam, adres]

Zanger Tim Akkerman is Ambassadeur van Vrede Zanger Tim Akkerman (33) is een jaar lang Ambassadeur van Vrede voor vredesbeweging PAX. Dat maakte Akkerman bekend tijdens een bijeenkomst in TrouwAmsterdam. Speciaal voor PAX werkt de zanger aan een lied over vrede, waarmee hij mensen wil aanspreken die zich net als hij persoonlijk gedreven voelen zich voor vrede in te zetten. Akkerman: “Vrede hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn. Begin gewoon in je eigen omgeving.” Het lied, getiteld Brave of our hearts, komt op de nieuwe album The Journey van Akkerman te staan die dit voorjaar verschijnt. Brave of our hearts is een mars voor vrede waarin de Haagse zanger zijn eigen ideeën over vrede verwoordt. Akkerman: “Ik heb me vaak afgevraagd hoe lang we er nog mee doorgaan ons te laten leiden door agressie in plaats van door sympathie voor de ander. Bevrijdingsfestival Akkerman brengt Brave of our hearts voor het eerst live ten gehore tijdens het Bevrijdingsfestival in Den Haag op 5 mei. In de bij het lied behorende clip spelen ook vredesboodschappen van ‘gewone’ mensen een rol. 18

Geen mens is illegaal Voor de hele gemeenschap geldt één en dezelfde wet, voor jullie zelf en voor de vreemdelingen die bij jullie wonen, voor alle komende generaties. Er bestaat voor de Eeuwige geen onderscheid tussen jullie en vreemdelingen. Dezelfde wetten en regels gelden zowel voor jullie als voor de vreemdelingen.” Numeri 15:15-16

“

openbaar vervoer bereikbaar. Er wordt ook gezamenlijk naartoe gereden met auto’s. Vertrek om 13.30 uur vanaf NS Station Amsterdam Zuid (naast restaurant Wagamama, Zuidplein 12). Er zijn geruchten over een bestemmingswissel van dit gevang. Kijk voor u komt eerst voor het laatste nieuws op www.schipholwakes.nl of bel 06 – 3029 5461. Van de website kan ook een poster gedownload worden om op te hangen of door te sturen.

Geen mens is illegaal Naast de ingang van de Schipholtunnel staat een gevangenis met plek voor honderden mensen die niet in Nederland mogen (ver)blijven omdat ze niet over de juiste papieren beschikken. Binnen de metershoge muren bevinden zich ook een rechtbank en een Aanmeld Centrum met ruim honderd tweepersoonscellen voor mensen die oorlog en vervolging zijn ontvlucht en in Nederland asiel willen aanvragen. In de lijdenstijd staan wij stil bij wat er in deze gevangenis met mensen gebeurt. Wij geven een teken van solidariteit aan de grensgevangenen. Tevens maken wij duidelijk dat wij grote vragen hebben bij het opsluiten van mensen die niets misdaan hebben. Dit doen we door middel van wakes bij het Justitieel Complex Schiphol. Deze wakes worden ook in 2014 telkens vanuit de traditie en het gedachtegoed van verschillende geloofsgemeenschappen gehouden: 16 maart, 23 maart, 30 maart, 6 april, 13 april Palmzondag, 18 april Goede Vrijdag, 20 april Pasen.

Meer info over deze wakes en over wakes bij de migrantengevangenissen Kamp Zeist en Rotterdam Airport op: www.schipholwakes.nl

De wakes zijn bij het JC Schiphol, Duizendbladweg 100, Badhoevedorp van 14.00 – 15:30 uur. Dit gevang is per

19

De herdenking van Nelson Mandela in Johannesburg Het leek veelzeggend dat geen blanken waren uitgenodigd iets te zeggen, zij zaten als het ware in het beklaagdenbankje, want hadden de donkere mensen veel leed berokkend in de wereldgeschiedenis.. Het leek er zelfs op dat deze bijeenkomst een verschuiving in de verstandhouding tussen blank en zwart bevestigde, een verandering die door Nelson Mandela werd bekroond.

p dinsdag 10 december kwamen wereldleiders en koningen naar Zuid-Afrika om deze strijder voor gelijke rechten tussen donkere en blanke mensen te eren. Het was een bonte verzameling, zowel visueel als politiek-historisch, want alle werelddelen waren vertegenwoordigd met hun historische achtergrond. Zware delegaties uit vele landen kwamen in Johannesburg de laatste eer betonen : presidenten, oud-presidenten en uit Europa koningen en ministers. WillemAlexander en minister Timmermans vertegenwoordigden Nederland .

O

Deze bijeenkomst lijkt van grote historisch importantie! Het einde van de blanke suprematie leek hier duidelijk naar voren te komen. Eindelijk gerechtigheid voor vele onderdrukten? In ieder geval een keerpunt in de geschiedenis, namelijk dat blank en zwart gelijkwaardig samen moeten werken in de geest van Madiba, de koosnaam van Nelson Mandela. Barack Obama zal dit verder uitdragen! Het was tevens op deze 10 december “de VN-dag van de Rechten van de Mens”, misschien was deze herdenking symbolisch voor de wereld?

Er werd gespeeched door de presidenten van Brazilië, Cuba, de Verenigde Staten, Namibië, China en India. Europa kwam er niet aan te pas, geen enkele blanke sprak. Vooral de toespraak van Obama was zeer indrukwekkend en hij sprak helemaal in de geest van de overledene, namelijk over de verzoening en samenwerking tussen getinte en blanke mensen in de wereld.

Sophie Hiddema

20

Bommen in Volkel blijven er voorlopig heus liggen n de vorige Nieuwsbrief hadden we een artikel uit Trouw overgenomen waarin jongeren uit Groningen, studenten en net afgestudeerden, een oproep aan de babyboomers deden, de leden van de protestgeneratie, die nu de macht in handen hebben, om hun idealen van een kernwapenvrije wereld eindelijk eens uit te voeren.

I

Een paar dagen later verschijnt er een stuk van publicist Frank van de Linde in Trouw die aangeeft dat als mensen eenmaal aan de macht komen ze vast komen te zitten in (inter)nationale machtsstructuren. Minister van Buitenlandse Zaken Timmermans is daar zelf een goed voorbeeld van. Als Kamerlid verklaarde hij “De kernwapens in Nederland zijn net zo nuttig als de tepels op een mannetjesvarken”. Als minister toont hij zich opeens voorstander voor het behoud en zelfs de modernisering van de kernwapens op Volkel. Hij kwam met zijn Beleidsbrief nucleaire ontwapening en non-proliferatie, een bloemlezing over de inzet van Nederland bij de realisatie van een wereld zonder kernwapens, Global Zero, waarbij ons land zich opwerpt als ‘aanjager’ en ‘bruggenbouwer’ om onderhandelingen tussen de kernwapengrootmachten Amerika en Rusland zoveel mogelijk te ondersteunen. Maar deze onderhandelingen slepen zich al decennialang voort en het einde is nog lang niet in zicht. De NVMP(artsen voor Vrede) schreef minister Timmermans een brief waarin zij stelt dat de rol van ‘aanjager’ en ‘bruggenbouwer’ impliceert dat Nederland juist het voortouw

neemt en van de gebaande paden afwijkt. Zo wil Timmermans niet dat de aandacht voor de humanitaire gevolgen van nucleaire wapens leidt tot een discussie over het eenvoudigweg verbieden en illegaal verklaren van deze wapens. Als artsen zijn zij van mening dat deze gevolgen wel degelijk doorslaggevend zouden moeten zijn in de discussie over kernontwapening. De enige remedie hiertegen is namelijk preventie: afschaffing van, en een verbod op, kernwapens. Ook had Nederland niet mogen ontbreken bij de 125 VN-staten die onlangs opriepen dat kernwapens onder geen enkele omstandigheid ingezet mogen worden. En er kan veel actiever voort21

Frans Timmermans ontmoet John Kerry

maken dat het serieus wil werken aan een kernwapenvrije wereld. Een eerste vereiste daartoe is een vastomlijnd tijdpad om dit ideaal stapsgewijs, maar onomkeerbaar, te bereiken. Zonder zo’n tijdpad zijn we immers zo weer 30 jaar verder in een wereld vol nutteloze kernwapens. Artikel uit De NVMP/AVV-nieuwsbrief winter 2013 De nieuwsbrief is een produkt van de Nederlandse (NVMP) en Vlaamse Artsen voor Vrede

gebouwd worden op de wens van een Kamermeerderheid om de Amerikaanse kernwapens op Volkel niet te vernieuwen. Stuk voor stuk concrete stappen waarmee ons land duidelijk kan

8 maart Hoevelaken viert internationale vrouwendag Op 5 maart 2014 organiseert de werkgroep Internationale Vrouwendag Hoevelaken een feestavond voor vrouwen van Hoevelaken en omgeving. Locatie: Grand Café en Zalencentrum De Haen. Dit jaar is het Thema: MOED. De opening wordt verzorgd door: Janne Poort-van Eeden. Ze geeft haar persoonlijke visie op - en motivatie voor - het werken in Vrouwen voor Vrede. En ze vertelt over deze organisatie en haar doelstelling. Daarna volgt een toneelstuk over Aletta Jacobs gespeeld door Marijke Kots. (zie: www.MarijkeKots.nl ) Aletta Jacobs voerde vanaf 1883 tot 1919 strijd voor het vrouwenkiesrecht. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zette zij zich in voor de vrede. Een moedige vrouw! Marijke belicht het leven van Aletta vanuit haar strijd voor emancipatie en rechtvaardigheid. Zij wil in deze voorstelling een andere Aletta laten zien. Een Aletta die alleen maar gelijkwaardigheid wil van man en vrouw. Een Aletta met haar vragen en twijfels..... Een Aletta met een ongekend rechtvaardigheidsgevoel. U bent van harte uitgenodigd om deze avond mee te maken, zodat u kunt overwegen om deze actrice ook in uw werkgroep uit te nodigen. Er zijn verschillende stands met info o.a. van Vrouwen voor Vrede en Amnesty International. Informatie: Trees Brouwer 033-2535440 22

Van het bestuur In verband met het statutair aftreden van enkele bestuursleden, zoeken we versterking van het bestuur. We zoeken daarvoor vrouwen die affiniteit hebben met de doelstelling van Vrouwen voor Vrede en bereid en in staat zijn om enkele keren per jaar - ongeveer 6 à 8 keer - bij elkaar te komen en verder de vrijwilligers te ondersteunen bij hun activiteiten. Taken van het bestuur zijn: - Het voorbereiden van een Algemene Ledenvergadering in maart: maken van een jaarverslag, financiële afrekening, begroting en werkplan. - Het organiseren van een Landelijke ontmoetingsdag in de herfst. - het stimuleren en inventariseren van de activiteiten van de plaatselijke groepen. - Het onderteunen van de redactie van de Nieuwsbrief, de website en de andere sociale media. - Ondersteunen van secretariaatsmedewerkster. - Contacten onderhouden met diverse vrouwen- en vredesnetwerken en -organisaties in Nederland, zoals WILPF Nederland (Women's International League for Peace and Freedom), het Platform Vrouwen & Duurzame Vrede, de Nederlandse Vrouwenraad e.d. - Op de hoogte blijven van ontwikkelingen op het gebied van gender, vrede en veiligheid, nationaal en internationaal. - Coördineren van activiteiten, die Vrouwen voor Vrede alleen of in samenwerking met anderen onderneemt.

We zoeken enthousiaste vrouwen die op bestuurlijk niveau willen bijdragen aan een versterking van de vredesbeweging in Nederland en daarbuiten. Uw reactie zien we graag tegemoet voor 15 maart 2014 per email of per brief bij Janne Poort - van Eeden Diependaalse Drift 31 1213 CN Hilversum Tel. 035-6242127 email:[email protected]

23

Algemene Ledenvergadering Vrouwen voor Vrede op 22 maart 2014

10:00 uur 10:30 uur 10:35 uur 11:00 uur 11:10 uur 11:40 uur 12:00 uur

13:00 uur

Deze zal worden gehouden in de benedenzaal van de Johanneskerk, Westsingel 30 te Amersfoort

Inloop met koffie Opening en welkom Vaststellen verslag Algemene Ledenvergadering (ALV) 2013 Mededelingen, aanmelding kandidaten voor het bestuur Goedkeuring jaarstukken - Jaarverslag 2013 - Jaarrekening 2013 Controle door de kascommissie van de jaarrekening Verkiezing nieuwe kascommissie Goedkeuring plannen voor 2014 -Werkplan 2014 - Begroting 2014 Verkiezing nieuwe bestuursleden Wat verder ter tafel komt

13:15 uur

Lunchpauze met optreden van de Raging Grannies Lunch: voor soep wordt gezorgd; zelf brood meenemen s.v.p.!

14:15 uur

Beelden van Economie We verdiepen ons op een creatieve manier in het thema Vrouwen, Vrede en Economie. Vrouwen Vredeslied, samen met Raging Grannies Sluiting van de vergadering.

15:30 uur

De jaarstukken en begroting staan midden februari op de website en kunnen bij het secretariaat worden opgevraagd. 24

Stichting Karel: Langer Leuker Leven

gezet en de stap is gemaakt om deze stichting in zijn (koos)naam op te richten. Stichting Karel streeft voor ouderen een leuker, langer leven na, in de breedste zin van het woord. En wij willen dit doen door het organiseren van kleinschalige projecten en activiteiten op het gebied van cultuur, vrije tijd, bewegen en ontmoeten. Vooral het ontmoeten staat hoog op de lijst. Meer contact met de kinderen, familie en mensen van alle leeftijden. Zodat ze (maar ook wij later) leuker, langer kunnen blijven leven en minder alleen zijn of minder alles alleen te hoeven (te) doen. De website gaat half februari de lucht in: www.stichtingkarel.nl. Ideeën zijn welkom!

Twee jaar geleden is mijn vader overleden. Het lijkt nog zo dichtbij. Mijn vader was lang ziek. Een man die tot het laatste moment mijn stoere krachtige vader wilde zijn. Pas achteraf beseften wij, mijn zusje en ik, dat hij het laatste jaar erg eenzaam geweest moet zijn. Hij wilde zijn dochters niet met zijn ziekte belasten. Nu ik ouderen in de Pijp bezoek, merk ik dat het iets van deze generatie is. Deze generatie wil hun kinderen (drukke dertigers en veertigers) zo min mogelijk om hulp vragen. Achteraf heb ik daar verdriet van en had ik er zoveel meer voor hem willen zijn. Want willen we niet allemaal op een mooie prettige manier oud worden? Met onze dierbaren om ons heen. Mijn zusje en ik besloten iets hiermee te doen. Op vier oktober 2013 is Stichting Karel opgericht. Op de dag van de ouderen en St. Franciscus, naamgenoot van onze vader, Frans Bonink. Zijn koosnaam was Karel. Hij heeft ons aan het denken

De fotografe Caro Bonink verrijkt ons tijdschrift regelmatig met een foto en een bijbehorend commentaar.

25

Vrouwen voor Vrede Ridderkerk schenken

Nu liggen er plannen voor het bijbouwen van 2 leslokalen plus de aanschaf van het benodigde les- en speelmateriaal. Ook hier is een keukengebouwtje gepland. De armste kinderen zullen worden ondersteund met schoolgeld. Er werken 2 gediplomeerde leerkrachten op de school. Ook is het de bedoeling dat de leerlingen minstens één maaltijd per dag krijgen. De ouders zijn vaak te arm om hiervoor garant te staan. Met het opstarten van een naaiatelier (er zijn ook naaimachines opgestuurd) kunnen schooluniformen door hen zelf gemaakt worden (zonder uniform en schoeisel kunnen kinderen niet naar school). Ook hiervoor hebben veel ouders geen geld.

In de maand december ondersteunen Vrouwen voor Vrede de Gambia-Manduar Nursery School in Manduar, Gambia met 2000 euro In maart 2012 gingen Eddy en Wil Potters op vakantie naar Gambia. Wat zij daar zagen, vooral wat de onhygiënische situatie met watervoorziening betreft, was voor hun de aanleiding om een hulpproject te starten. In Gambia wordt nog veel gebruik gemaakt van open waterputten die de dorpsbewoners zelf graven. Dit water is niet hygiënisch omdat er vuil in de putten zit. Bovendien zijn deze putten niet veilig en regelmatig overlijden er kinderen omdat ze in de putten vallen. Naast waterputten worden er ook waterpompen gebruikt. Echter 75% van de waterpompen in Gambia is kapot, waardoor naar schatting 70% van de bevolking geen toegang heeft tot schoon water. In mei 2012 is ook in de open waterput bij de Manduar School in Manduar een leerling gevallen en verdronken. Deze gebeurtenis was aanleiding om deze school uit te kiezen als hulpproject.

In de afgelopen periode is al veel bereikt, zoals het aanleggen van een hygiënische en veilige watervoorziening, renovatie van vloer en muren, aanschaf schooluniformen, het aanleggen van een toilet- en keukengebouwtje, het verzenden van toiletartikelen e.d., verzenden van schoolartikelen en boeken.

Alle goederen worden met een gerenommeerd verzendbedrijf naar Gambia opgestuurd. Dit bedrijf heeft mensen in Gambia in dienst die ervoor zorgen dat de goederen snel en veilig op hun be26

het LWEI in Sri Lanka (afgezien van enkele administratieve kosten, gemiddeld 1,3% van het jaarlijks budget). De financiële steun vanuit de Foundation maakt het mogelijk voor het LWEI om de hoog kwalitatieve cursussen tegen een relatief laag tarief aan te bieden waardoor de cursussen betaalbaar worden voor de jongeren in het arme gebied in Sri Lanka. Gedurende 3 maanden (een zogenaamde batch) volgen jongeren tussen 15-26 jaar intensieve lessen Engels en/of ICT. Elke batch studeren 60-80 studenten aan het instituut, wat neerkomt op circa 200 studenten per jaar verspreid over de drie batches van elk 3 maanden. Na het behalen van het examen krijgen zij een (internationaal) erkend certificaat. De lessen worden door de meeste studenten gevolgd na het eindexamen op de middelbare school. Het niveau van Engels op de middelbare school is doorgaans laag en IT-lessen vormen vaak geen onderdeel van het curriculum. De aansluiting van het reguliere onderwijs in Sri Lanka op de arbeidsmarkt of op vervolgstudies is beperkt. Met een behaald certificaat van het LWEI vergroten de jongeren hun kans op een baan of op toelating tot de universiteit. Het team dat verantwoordelijk is voor de dagelijkse bedrijfsvoering van het instituut bestaat uit 7 Sri Lankanen, waaronder een schoolhoofd dat de school leidt. De staf

stemming komen. Het contact met de school verloopt via een vast persoon, zodat altijd duidelijk is waar het meest behoefte aan is.

Als project voor de maand januari 2014 ondersteunt Vrouwen voor Vrede met 2000 euro de Lideke Wery Foundation t.b.v. opleidingskansen voor jonge mensen in Sri Lanka. De Lideke Wery Foundation is opgezet in 2005 ter nagedachtenis van Lideke Wery, die tijdens haar huwelijksreis door de tsunami in 2014 om het leven kwam. Haar man, familie, vrienden en collega's hebben de Lideke Wery Foundation opgezet met als doel om jongeren in een door de tsunami getroffen gebied grotere kansen te bieden voor verdere ontwikkeling. De Lideke Wery Foundation heeft in dit kader in een arm gebied aan de westkust van Sri Lanka het Lideke Wery Educational Instituut (LWEI) opgezet. Jaarlijks krijgen rond de 200 jongeren de mogelijkheid om aan dit instituut hoog kwalitatieve cursussen te volgen en een erkend Engels of ICT-certificaat te behalen. Door deze kans te grijpen, kunnen de jongeren hun capaciteiten verder ontwikkelen en hun toekomstmogelijkheden vergroten. Alle personen die zich inzetten voor de Foundation in Nederland doen dit op vrijwillige basis waardoor de inkomsten van donaties volledig ten goede kunnen komen aan de activiteiten van

Lideke Wery

27

wordt geadviseerd door een Nederlandse adviseur die in Sri Lanka woont. Het instituut wordt daarnaast ondersteund door een Nederlandse projectcoördinator, die als vrijwilliger werkzaam is en die tevens een geselecteerde student is om gedurende vier maanden verschillende projecten uit te voeren op het instituut met als doel verdere kwaliteitsverbetering. Naast de ontwikkeling van de studenten richt het instituut zich ook op de ontwikkeling van het personeel. Stafleden volgen jaarlijks IT, Engels of manage-

mentcursussen, wat uiteraard ook weer ten goede komt aan de kwaliteit van het onderwijs van het instituut. Het instituut heeft een lokale Raad van Commissarissen die toezicht houdt en waaraan het management eens per kwartaal verantwoording aflegt. Deze toezichthouder en adviseur heeft ruime ervaring in het Sri Lankaanse bedrijfsleven en een goede kennis van de lokale context. De staf en studenten van het LWEI zetten zich in voor de lokale gemeenschap door één maal per trimester een activiteit te organiseren, zoals bijvoorbeeld het opruimen van de buurt.

CDA-atoompacifiste Frouwke Laning-Boersema overleden 1937-2014

Frouwke zat voor het CDA in de Tweede Kamer, ze was en bleef atoompacifiste. En zo hebben wij als vredesvrouwen haar leren kennen en als voorvechtster voor kernontwapening. Frouwke was arts en in die hoedanigheid was ze natuurlijk ook in de vredesbeweging actief. En toen we een keer met haar aan het vredeswerk waren zei ze dat ze op haar pieper moest letten: als er rond het Binnenhof iets met iemand gebeurde, dan deed zij de eerste opvang. Frouwke: in het groot en het klein een warm hart voor mensen en moeder aarde. Frouwke diende in 1981 een 'gravamen' (erkend bezwaar) in tegen de kernwapenparagraaf uit het CDA-program. Zij wees het gebruik en bezit van kernwapens sterk af en stemde dan ook jaarlijks tegen de paragraaf nucleaire bewapening van de defensiebegroting. Ook interrumpeerde zij op 1 maart 1984 minister-president Lubbers in zijn antwoord op vragen van Ria Beckers (PPR) over de plaatsing van kernwapens. Laning-Boersema verwees toen naar een positieve reactie van Russische zijde op een initiatief van Vrouwen voor Vrede, tijdens een gesprek tussen beide partijen in New York. Lineke Schakenbos

28

Syrische Vrouwen willen meepraten oals inmiddels bekend is en er in allerlei radio – en TV programma’s over wordt gesproken, wil een groep van 50 Syrisch vrouwen een belangrijke rol spelen bij de onderhandelingen over het beëindigen van het moorden in Syrië. Ook minister Timmermans heeft de rol van vrouwen onderstreept. Zijn woorden zijn: “vrouwen maken geen oorlog” en” vrouwen hebben een grote rol in het invoeren van een vredesakkoord . Syrische Vrouwen laten de wereld weten dat de toekomst van Syrië niet alleen in handen is van hen die wapens dragen”.

Z

internationale normen worden nageleefd en er sprake is vrijheid van spreken en geloof) hiervoor de basis legt. De onderstaande 15 punten houden direct verband met het stoppen van de gevechten, het bevorderen van het vredesproces en het verbeteren van de humanitaire situatie, 1. Neem het Geneve I communiqué aan en laat de vrouwen en mannen vrij die zijn ontvoerd door de verschillende groepen. 2. Stop de belegeringen en sta medische en humanitaire hulp toe onder supervisie van een onafhankelijke commissie onder internationaal toezicht. 3. Voer onmiddellijk een staakt het vuren in als een eerste stap naar een permanent einde van militaire operaties. Begin direct onderhandelingen op lokaal, nationaal en internationaal niveau, met actieve en ruime deelname van Syrische maatschappelijke organisaties. 4. Doe een beroep op de UN Veiligheidsraad om de inspanningen van de UN Arabische Liga te ondersteunen, door in te stemmen met het

De “Syrian Women’s Initiative for Peace and Democracy” heeft een document opgesteld over de doelen die ze in Geneve willen bereiken. Hieronder een vertaling van dit document. Syrische vrouwen en mannen, als ook de internationale gemeenschap, zijn gericht op de Geneve II vredesconferentie. Wij zijn Syrische vrouwen van verschillende achtergronden en posities en we vertegenwoordigen een breed scala van vrouwen- en maatschappelijke organisaties. We komen bij elkaar omdat we het lijden van de Syrische bevolking uit de eerste hand kennen en onaanvaardbaar vinden. We delen de hoop van het Syrische volk dat met de Geneve II conferentie een serieuze stap wordt gezet in het beëindigen van het geweld en bloedvergieten in Syrië. We geloven dat het Geneve I communiqué ( = het beëindigen van elke vorm van tirannie en het begin maken met de transitie naar een democratische, pluralistische en verenigde staat , met ruimte voor het maatschappelijke middenveld, waar mensenrechten volgens

29

5.

6. 7.

8.

toelaten van onderhandelaars, observatoren en peacekeepers/blauwhelmen. Neem onmiddellijk maatregelen om het geweld tegen vrouwen te stoppen ( Resoluties van Veiligheidsraad 1820,1888,1960); bescherm vrouwen en meisjes tegen seksueel misbruik, kind huwelijken, mensenhandel en verkrachting. Werk samen met buurlanden en stel op internationaal niveau zeker dat alle niet-Syrische strijders het land worden uitgezet. Maak een eind aan alle willekeurige detenties, rechterlijke uitspraken en ambtelijke besluiten en hef alle reisverboden op voor activisten, politici en verzeker hun bewegingsvrijheid. Zorg voor veilige en waardige terugkeer van alle vluchtelingen naar hun woon- en verblijfplaatsen. Zorg voor bepalingen over compensatie, gezinshereniging en garandeer gelijke behandeling van vrouwen en mannen in dit proces.

9. Maak onmiddellijk een eind aan het rekruteren van kindsoldaten ( UN resolutie 1261,1612 en1882). Begin onmiddellijk een nationaal scholingsprogramma waarin alle ideologische curricula uit verdwenen is en waar een modern curricula gebaseerd mensenrechten, gelijkwaardigheid van burgers en het recht van kinderen op onderwijs centraal staat. 10. Hef na het tekenen van een overeenkomst onmiddellijk de economische sancties op en lanceer een transitieproces. 11. Ontmantel alle willekeurige tribunalen en terreur gerelateerde rechtbanken, en ook de sharia-commissies, en installeer opnieuw burgerrechtspraak in heel Syrië. 12. Ontwikkel een nationaal plan om kwetsbare structuren te beschermen, zowel op het terrein van economie, veiligheid, bestuur en cultuur als de infrastructuur in Syrië. 13. Neem maatregelen om alle officiële afspraken en documentatie veilig te

Syrische Vrouwen bij de Verenigde Naties eisen hun plaats aan de onderhandelingstafel op

30

stellen en doe dit samen met de maatschappelijke organisaties. 14. Herstructureer en hervorm veiligheids- en politieorganisaties in lijn met internationale normen en mensenrechten en gelijkheid van vrouwen en mannen. 15. Berecht en lever uit alle daders van

oorlogsmisdaden en misdaden en lanceer het proces van hervorming van het justitioneel apparaat. Zie ook http://www.unwomen.org/en/news/stories/2014/1/press-release-on-syrianwomen-meeting#sthash.y65GeleJ.dpuf Doortje Kuis

Saskia Adriaens: Op de grens van oorlog en vrede et alleen een grens als scheidslijn raken ze elkaar bijna aan. Aan de ene kant bombardementen en de meest gruwelijke misdaden tegen burgers. Nog geen tien meter daar vandaan kunnen mensen weer ademhalen en in vrede leven. Hier aan de grens van Zuid-Turkije en Syrië komen deze twee werelden bij elkaar. En dat is onwerkelijk. Hele gezinnen die bepakt en bezakt te voet een veilig onderkomen zoeken in het gigantische vluchtelingenkamp Kilis waar al duizenden andere Syriërs hen zijn voorgegaan. Hoewel de vraag is hoe veilig het echt is. Vorig jaar nog werden er schoten vanuit Syrië op dit kamp afgelost…

M

31

Verslaggeefster Saskia Adriaens ging voor een reportage naar de grens van Zuid-Turkije en Syrie. Ze schreef hierover een persoonlijk blog. "Op de grens van oorlog en vrede"

Ik zie een meisje in een roze dikke winterjas. Wat zal ze zijn, zes of zeven jaar? Ze lacht. Niks aan de hand zou je denken. Gelukkig is ze nog te jong om echt mee te krijgen wat er aan de hand is. Maar hoe ziet haar toekomst eruit? Het huis achtergelaten in oorlogsgebied. Onder de warme vleugels van haar moeder meegenomen in deze koude namiddag op zoek naar eten en warmte. Ze hebben het gehaald. Ik zie ze door

zijn handen op het stuur, hij lijkt besluiteloos. Moeder zit ernaast en klemt een grote tas op schoot tegen zich aan. Gaan ze terug? Het lijkt wel of ze nog twijfelen. De schemering valt in. De wind voelt koud. Een jongen rolt een koffer achter zich aan. Hij loopt achter zijn vader aan. Alsof hij haast heeft. Blote voeten in sandalen. Zo’n tien meter erachteraan komen moeder en dochter. Ze lopen naast elkaar met ieder een tas over de schouders. Het lijkt erop dat dit gezin net is aangekomen. Vader omhelst en kust een andere man. Die is met een auto. Gelukkig, ze hebben een lift. Al die tijd staat een jonge vrouw met een roze gebloemde hoofddoek en donkerblauwe lange jas voor een hek. Ze heeft een zwarte reistas in haar handen. Zou haar lift niet zijn gekomen? Als ik naar haar kijk, slaat ze haar ogen neer. Ik kan er niks uit aflezen. Geen hoop, geen verdriet, geen emotie. Hier op de grens van oorlog en vrede is het alleen maar overleven.

de poorten van het gigantische kamp naar binnen gaan. Het is tragisch.

Tragisch als je honderden trucks in een kilometerlange rij ziet wachten voor de grens omdat ze niet naar binnen kunnen. Omdat rebellen, strijders en het leger elkaar binnen afslachten en het leven voor burgers onmogelijk maken. Hoezo burgeroorlog? Uit veiligheidsoverwegingen is de grens voor de vrachtwagens afgesloten. Maar ondertussen bevatten deze trucks voedsel en medicijnen die van cruciaal belang zijn. De voorraden in het land raken op. Die schaarste zorgt ervoor dat de voedselprijzen tot ongekende hoogte stijgen. Enkele mannen laden dozen hulpgoederen van een truck over in een personenwagen. Pas tot die uitpuilt wordt de achterklep zover mogelijk dichtgedaan. Een stoffen band houdt de dozen bijeen. Daar gaat ie. De grens over. Over de geelbruine, droge heuvels. De oorlog in.

Een andere personenauto, knalgeel, volgeladen met spullen en een gezin. De auto staat stil. Met de koplampen richting de grens van Syrië. Op de achterbank zitten drie kleine kinderen. Een jongetje heeft zijn voorhoofd tegen de zijruit aan gelegd. Vanuit zijn ooghoeken kijkt hij naar buiten. Vader heeft

De reportage die Saskia maakte in dit gebied werd op dinsdag 21 januari 2014 uitgezonden bij de NCRV. Aan de vooravond van het Syriëoverleg sprak Saskia Adriaens met de Syrische activiste Rajaa Altalli in de Zuid-Turkse grensstad Gaziantep over de rol van vrouwen in het conflict. Zij is directeur van het Centrum voor Democratie in Syrië. Altalli heeft maar liefst 1500 jonge activisten voor haar werken, in negen verschillende provincies in Syrië. 32

Geen Vrouwen, Geen Lente en keer per jaar organisert het Ministerie van Buitenlandse Zaken de zgn ‘Henriette van Lynden Lezing’. Deze lezing is Vernoemd naar Henriette Johanna Cornelia Maria barones van Lynden-Leijten (1950-2010), Nederlands diplomaat. Werd in 2001 ambassadeur in Bulgarije en was daarna directeur Noord-Afrika en Midden-Oosten op het ministerie van Buitenlandse Zaken. Op 28 april 2009 werd zij aangesteld als ambassadeur in Vaticaanstad.Van Lynden overleed in 2010 aan de gevolgen van kanker. Met deze lezing probeert de organisatie het debat over Noord-Afrika en het Midden-Oosten gaande te houden. Dit jaar vond de ‘Henriette van Lynden nam het hoofdredacteurschap over van Lezing’woensdag 22 januari 2014 in haar broer en moest een stevige strijd leAmsterdam en ging over de deelname veren om gezag te verwerven bij de van Arabische vrouwen aan het poli- veelal oudere - mannen. Maar zij ziet tieke proces sinds het begin van de Ara- het niet als een strijd van man tegen bische revoltes: ‘No Woman, No vrouw; veel mannen steunen haar: Spring: Arab Women, Gender Equality "Zorg vooral dat je mensen en groepen niet stereotypeert." and Political Participation’ Wat mij is opgevallen tijdens de Henriette van Lyndenlezing, is dat de twee Zij vergeleek de revolutie met een gevrouwen uit het Midden Oosten de situ- boorte: het kost veel pijn en moeite, en atie zo positief bekeken. Naast Ragia als het kind - de nieuwe maatschappij Omran uit Egypte sprak ook Nadia al- er eenmaal is, moet je nog heel veel Saqqaf uit Jemen. Zij is hoofdredacteur zorg en moeite investeren om het tot een van de Engelstalige Yemen Times. Zij volwassen democratie te maken. Er is nu een nieuwe grondwet in Jemen en zij vindt hem lang niet slecht. Er komt nog een referendum over. Maar daarvoor moeten zij in dialoog gaan, er zijn zoveel stammen in Jemen die alleen bezorgd zijn over zichzelf en niet over hun land. Het is een lange weg, maar zij is hoopvol. Ook in andere landen is het gelukt: Zuid-Afrika, India, Brazilië en ook in Europa is men een lange weg gegaan.

E

33

sociale media. Op de vraag hoe wij in het westen hen kunnen helpen, was het antwoord: kom niet met je eigen agenda, maar luister naar ons. Er zijn al best veel contacten met organisaties in het westen. En er zijn meer partnerschappen nodig, kleine groepjes die zich vormen op verschillende niveaus. Op het gebied van democratie zijn wij als tieners: we hebben ruimte nodig en steun, maar wees niet bevoogdend.

Nadia al-Saqqaf

Een ander punt wat beiden benadrukten was, dat zij zoveel geleerd hebben van wat er elders op de wereld gebeurt. En dat voor een belangrijk deel door de

Janne Poort-van Eeden

Uien, Pepsi en andere protesttips p 25 januari 2011 stroomde het Tahrirplein in de Egyptische hoofdstad Caïro vol met vijftigduizend demonstranten. Het was het begin van de val van president Hosni Mubarak. Drie jaar later lijken chaos en geweld nog steeds het land te regeren. Maar de gewone Egyptenaar is er wel degelijk beter van geworden, zegt mensenrechtenadvocaat Ragia Omran. Je zult maar vrouw zijn in Egypte. 2013, red.) was een stap terug voor Je krijgt te maken met seksuele intimi- vrouwen, maar nu zijn we weer op de datie, vrouwenbesnijdenis, toegenomen goede weg. Het huidige militaire regeweld en islamisme. Egypte eindigde gime is weliswaar niet democratisch gehelemaal onderaan de lijst van 22 Ara- kozen, maar de totstandkoming onlangs bische landen, volgens een onderzoek van de nieuwe grondwet is een stuk devan Thomson Reuters. Vrouwen hoop- mocratischer verlopen dan onder eerten de winnaars te worden van de revo- dere leiders.” lutie, maar ze zijn de verliezers, Volgens de internationaal gelauwerde concludeert de Britse mensenrechten- mensenrechtenadvocaat betekent de nieuwe grondwet een vooruitgang voor organisatie. vrouwen. “De staat moet er vanaf nu op “Ik ben het daar totaal mee oneens”, toezien dat vrouwen dezelfde kansen zegt de Egyptische advocaat en zelfbe- krijgen als mensen om deel uit te maken noemd feminist Ragia Omran. “De in de hoogste bestuurlijke en rechtsprevrouwen in Egypte zijn hier niet over kende organen. Vrouwen hebben hun geconsulteerd. Het bewind van Muba- recht opgeëist, hun stem wordt nu geraks opvolger Morsi (afgezet 3 juli hoord. Ze zijn vertegenwoordigd in

O

34

toegeworpen vanaf de balkons rond het plein."

Mandela in Egypte Ja, Egypte anno 2014 is gepolariseerd, zegt Omran. "Zuid-Afrika is onze inspiratiebron. De verzoening die daar heeft plaatsgevonden. Wij hebben ook een Nelson Mandela nodig. Ik weet zeker dat er Mandela's rondlopen in Egypte, maar die moeten hun rol pakken." Omran heeft weinig begrip voor heimwee naar de Mubarak-tijd. "Mensen zeggen: ' Onder Mubarak was het land tenminste stabiel', maar ik vind dat het Egyptische volk beter verdient dan dat. Dertig jaar lang hadden ze geen inspraak. Ze hadden niet het gevoel dat ze een volwaardige burger waren. Nu bemoeit iedereen zich overal mee. Iedereen heeft wel ergens wat over te zeggen." Mensen buiten Egypte zijn heel ongeduldig, zucht Omran. “'Ze zijn niet klaar voor democratie', dat is zo’n stereotype uitspraak die je vaak hoort. Geloof me, Egyptenaren zijn ook ongeduldig. Maar het kost tijd. De internationale gemeenschap moet niet meer naar dictators luisteren, zoals ze decennia gedaan hebben, maar naar de gewone mensen. Ik ben hoopvol dat we de energie, passie en het positieve gevoel van het Tahrirplein niet verloren gaat." Ragia Omran sprak op 25 janiuari 2014 ter gelegenheid van de jaarlijkse Henriëtte van Lyndenlezing in de Rode Hoed, Amsterdam.

Ethel Kennedy geeft de Robert F. Kennedy Mensenrechtenprijs 2013 aan Ragia Omran

vakbonden en in maatschappelijke organisaties. Alleen in de regering zijn vrouwen en jongeren nog te weinig gerepresenteerd.”

Uien vanaf het balkon Omran was erbij, op 25 januari 2011, op het Tahrirplein. Het was het begin van de 18-daagse revolte die president Mubarak op 11 februari 2011 deed opstappen. De opstand werd ook wel de Facebookrevolutie genoemd. "Dat was het ook echt", zegt Omran. "Totdat internet plat werd gelegd, waren sociale media zoals Twitter en Facebook voor ons van vitaal belang om te netwerken met activisten uit de hele Arabische wereld. Tunesié waar de Arabische Lente begon, was ons grote voorbeeld." Van vrienden uit Tunis kregen de actievoerders praktische tips. "Bijvoorbeeld hoe we ons konden beschermen tegen traangas. Je moet een sjaal om je gezicht wikkelen en deze inwrijven met ui en azijn. En als je niet lekker wordt van het gas: Pepsi drinken en op je gezicht smeren. We kregen zelfs uien en azijn

Lonneke van Genugten Bron: OneWorld

35

Ican conferentie in Berlijn over ‘inhumane wapens’ amens Vrouwen voor Vrede en Peace Brigades International ben ik, samen met Oda Veldhuyzen van Zanten en Lieve Schravesande, naar de Berlijnse conferentie over Humanitarian Disarmament geweest op 23 en 24 Januari 2014. Vanuit Nederland was er een flinke delegatie van IKVPaxchristi en Reynold Klooker van War Resisters International (PAIS) was er. De andere gasten waren lobbyisten uit Noorwegen, Duitsland, United Kingdom en Frankrijk.

N

wapens zijn, omdat ze gewoon niet bruikbaar zijn voor militaire doeleinden. Per definitie kun je dit soort wapens niet gebruiken om de bevolking te beschermen, want hun kenmerk is immers om de bevolking te schaden.

Tot onze verrassing ging het in eerste instantie niet over nucleaire ontwapening, maar over alle bewapening die grootschalige humanitaire gevolgen heeft, de zogenaamde “indiscriminate weapons” zoals chemische wapens, cluster bommen, landmijnen, en ook kernwapens. Sommigen rekenen ook “killing robots” tot deze groep (drones), maar dat ligt toch weer anders, ik kom daar nog op terug. Het blijkt dat deze definitie de aandacht trekt van een veel grotere groep politici – en regeringen – en ook van humanitaire instellingen zoals het Rode Kruis en Rode Halve Maan en Handicap International. Bovendien blijkt dat ook hoge militairen uit allerlei landen, ook de Verenigde Staten van Amerika, erg tegen dit soort

Één van de sprekers, Richard Moyes, wist het goed te brengen: “het zijn wapens die ontwikkeld worden door gezondheidsprofessionals met de opzet om mensen afschuwelijk pijn te doen, ziek te maken en blijvend te verminken en/of te doden en om de verantwoordelijkheid daarvoor dan toe te schuiven aan regeringen.” Hij vervolgde: “Dezelfde regeringen die zich eindeloos uitsloven om de gezondheid van de bevolking te beschermen en verantwoordelijkheid nemen voor het verbieden van schadelijke medicijnen of genotmiddelen, besteden geen enkele aandacht aan de gezondheidsrisico’s van deze wapens. Je kunt dat niet begrijpen. Of misschien toch wel, misschien is het omdat je liever niet nadenkt over nare dingen of omdat die wapens in theorie niet voor 36

Arms Trate Treaty in de VN behandeld worden en is met meerderheid van stemmen aangenomen.

eigen onze bevolking zijn, maar voor vreemdelingen, die we niet kennen en die we dus niet als mensen beschouwen? Helaas, verkeerd gedacht. Dit soort wapens (h)erkennen geen grenzen. De gevolgen gaan absoluut zeker weten over die grenzen heen, zowel in de ruimte als in de tijd. ”

Dan nog even over de “killing robots”. In theorie zijn die wapens juist heel precies gericht op hun doel. Beter? Nou nee, want waar het om gaat is of je controle over je wapens houdt. En het idee is om “killing robots” te ontwikkelen die automatisch functioneren en dus niet meer afhankelijk zijn van iemand die op de knopjes drukt. Iemand die misschien een geweten heeft of zo. Dus bij deze wapens moeten de intelligente burgers er bovenop zitten, want het is best wel een high tech computergestuurde wetenschap, die gemakkelijk aan onze controle ontsnapt.

Kortom, op basis van humanitaire en gezondheidsargumenten is in 2009 een brede coalitie gevormd die het gebruik en de ontwikkeling van al deze wapens wil verbieden. Voor het verbod op landmijnen is er een aantal jaren geleden al een internationaal verdrag getekend; dit jaar is er een breder Arms Trade Treaty (met betrekking tot “conventionele” bewapening) overeengekomen op het niveau van de Verenigde Naties. Een reden om een feestje te vieren. Één van de sprekers maakte duidelijk dat de VN Commissie die verantwoordelijk is voor de controle op wapengebruik samengesteld is door vertegenwoordigers van de 5 landen die kernwapens bezitten, dus dat schoot maar niet op. De Control Arms Campaign heeft om die commissie heen gewerkt en gewoon landen direct aangesproken op hun mening over wapenhandel. De campagne heeft in minder dan 4 jaar voor een meerderheid van landen gezorgd, en toen kon de

Tenslotte Nederland. Er liggen nog 17 duizend kernwapens klaar in de wereld, waarvan er een aantal in Nederland klaarstaan; hoeveel en waar is niet bekend. Ze zijn het bezit van de Verenigde Staten van Amerika. Natuurlijk moeten die dingen weg, want als er een ongelukje mee gebeurt doordat het materiaal veroudert of doordat degenen die erover waakt even de weg kwijt is, gaat de hele 37

planeet eraan. Maar wie beslist erover? Misschien Nederland zelf, al of niet samen met de NATO. Maar ook de andere landen om ons heen hebben er levensbelang bij dat er geen kernwapen gelanceerd wordt op hun gebied. Wellicht kunnen we hen vragen ons te verlossen van het kwade?

(Boedhistisch). Ze zijn bezig een stadion te vullen met koren die in mei 2015 samen gaan zingen voor de vrede, zo’n 70 duizend mensen. Toen ze hoorden van de Nederlandse Raging Grannies waren ze helemaal in hun nopjes: die moeten ook mee komen doen. En tenslotte: we hebben de mensen van IKVPaxchristi gesproken en vooral over Syrië. We hebben hen voorgelegd dat hun organisatie uitstraalt dat “waar de wapens spreken, de geweldloze activiteiten moeten wachten”. Ze waren het daar zelf niet mee eens, hoewel het Syrië-beleid niet hun afdeling is. Ze drongen er bij Vrouwen voor Vrede op aan om te komen praten want ja: juist waar de wapens spreken is geweldloze actie nodig om de moed erin te houden en om mensen voor te bereiden op de juiste keuzes.

Er waren veel meer sprekers en er is ook veel meer over te zeggen, maar dit waren voor ons, als relatieve leken in het onderwerp, de duidelijkste punten om dóór te geven. Achter een gordijn waren op een gegeven moment een aantal mensen bezig met een discussie over gender en ontwapening. Ze kwamen er niet uit, helaas. Wat dat betreft is Nederland met het gedachtegoed van Vrouwen en Duurzame Vrede een stuk verder op weg. Helaas is het me niet gelukt om dit in de discussie in te brengen. In de wandelgangen kwamen we twee dames uit Engeland tegen die lid waren van een religieuze vredesgroep

27 januari 2014, Joke Oranje en Lieve Schravesande

Meerderheid van de leden ABP hebben bezwaar tegen investeringen in kernwapenproducenten weederde (64%) van de leden van het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds zegt problemen te hebben met investeringen die het ABP doet in bedrijven die kernwapens of onderdelen voor kernwapens maken. Dat blijkt uit een peiling die tv-programma EenVandaag liet uitvoeren naar aanleiding van het onderzoek Don't Bank on the Bomb van IKV Pax Christi. Uit het in oktober 2013 verschenen onderzoek Don't Bank on the Bomb bleek dat in Nederland vier financiële instellingen investeren in bedrijven die betrokken zijn bij de ontwikkeling, bouw en onderhoud van kernwapens. Het ABP is met ruim 929 miljoen euro de grootste investeerder bij deze bedrijven. Op 7 januari besteedde

T

38

EenVandaag uitgebreid aandacht aan het onderzoek van IKV Pax Christi. Acht op de tien (78%) van de leden van het ABP geeft aan dat ze nooit op de hoogte is gesteld van dergelijke beleggingen, blijkt uit het onderzoek onder het Opiniepanel van EenVandaag. 59 procent vindt dat het ABP haar leden eerst om toestemming moet vragen als het gaat om controversiële producten als kernwapens. Ook ING en AEGON investeren in bedrijven betrokken bij de bouw en het onderhoud van kernwapensystemen. 'Maar bij banken kun je als klant je geld weghalen, aan een pensioenfonds zit je vast', zegt Wilbert van der Zeijden van IKV Pax Christi in de uitzending. Het ABP geeft daarop het volgende antwoord: ABP heeft er voor gekozen om de nationale wetgeving en internationale verdragsverplichtingen van de Nederlandse overheid als norm te nemen om te beoordelen waar het fonds wel en niet in belegt. Kernwapens maken veel discussie los. Wij willen dan ook als ABP een objectief kader om te beoordelen waar het pensioenfonds wel en niet in wil beleggen. Het fonds volgt daarom de lijn van de Nederlandse overheid. ABP volgt de ontwikkelingen in de Nederlandse en internationale politiek over kernontwapening. Mocht er een wijziging optreden in de Nederlandse opstelling of in de wetgeving dan is dat aanleiding om het ABP-beleid te heroverwegen. Tot op heden heeft een dergelijke wijziging niet plaatsgevonden.

Kamervragen over beleggingen banken in kernwapenindustrie

Op 14 oktober 2013 stelden Klaver (GroenLinks) Van Bommel, Jasper van Dijk en Ulenbelt (allen SP), vragen over investeringen in de kernwapenindustrie en de investeringen van banken hierin. De Minister van Buitenlandse Zaken, Frans Timmermans beantwoordde de volgende vragen.

Vraag 1 Bent u bekend met het rapport van IKV Pax Christi over de wereldwijde investeringen van bedrijven in de Kernwapenindustrie? Antwoord Ja.

Vraag 2 Klopt het dat ING, Aegon en de pensi39

wapenstaten echter niet. In Nederland opererende financiële instellingen dienen zich te houden aan de nationale wetgeving, waarin ook Nederlandse verdragsverplichtingen, zoals die van het NPV, zijn vervat. Binnen deze wettelijke kaders hebben financiële instellingen een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van hun beleggings-en investeringsbeleid. Financiële instellingen kunnen derhalve beleggen in bedrijven die direct of indirect betrokken zijn bij de productie van of handel in (onderdelen van) kernwapens. Omdat deze instellingen van mening kunnen verschillen over het al dan niet acceptabel zijn van bepaalde beleggingen en investeringen, kunnen zij hun beleid op verschillende wijze invullen. Het is daarmee de verantwoordelijkheid van de financiële instellingen om in overleg met hun stakeholders draagvlak te bewerkstelligen voor hun beleggingsbeleid. Het kabinet heeft niet het voornemen het wettelijk kader hierop aan te passen.

oenfondsen ABP en Zorg en Welzijn op dit moment in totaal voor 1,7 miljard euro hebben geïnvesteerd in bedrijven betrokken bij de productie van kernwapens? Antwoord Deze informatie is niet beschikbaar. Pensioenfondsen en banken zijn primair zelf verantwoordelijk voor hun beleggingsbeleid. Ze leggen hierover verantwoording af aan hun intern toezicht en in hun jaarverslag.

Vraag 3 Is het kabinet bereid om een ontmoedigingsbeleid te voeren voor de vier Nederlandse ondernemingen die in het onderzoek worden genoemd? Vraag 5 Ziet u mogelijkheden om wetgeving in Nederland in te voeren om investeringen in kernwapenproductie te ontmoedigen of te verbieden? Zo ja, bent u daartoe bereid? Indien neen, waarom niet?

Vraag 6 Is het kabinet bereid om zich in het buitenland sterk te maken voor desinvesteringen in de bedrijven betrokken bij kernwapenproductie?

Vraag 4 Is het waar dat landen als Australië, Nieuw Zeeland en Zwitserland wetgeving hebben ingevoerd om investeringen in de kernwapenindustrie te verhinderen?

Antwoord vraag 3, 5 en 6 Nederland is verdragspartij bij het Nucleaire Non-Proliferatie Verdrag (NPV) en streeft naar een wereld zonder kernwapens. Het kabinet heeft dit recent aangegeven in de Beleidsbrief nucleaire ontwapening en non-proliferatie, d.d. 24 oktober 2013, Kamerstuk 33783-1. Het NPV verbiedt het bezit van kernwapens door de erkende kern-

Antwoord Er wordt geen verbod inzake het investeren in bedrijven die onderdelen voor kernwapens maken overwogen. Eventuele verbodswetgeving met betrekking tot dergelijke investeringen in andere landen is tegen deze achtergrond niet relevant. 40

Het Jerusalem’s Vrouwen Parlement

Deze vrouwengroep in Oost-Jeruzalem is verbonden aan het community centrum van de Al Quds Universiteit. Het parlement heeft uitsluitend vrouwelijke leden, en houdt zich bezig met de gevolgen van de bezetting op het leven van vrouwen in Oost-Jeruzalem. Vrouwen hebben een zeer kwetsbare positie vanwege het ontbreken van verantwoordelijke autoriteiten en maatschappelijk instituties. Wafa is één van de oprichtsters van het vrouwenparlement in Oost-Jeruzalem: "Vrouwen hebben een belangrijke rol te vervullen, omdat zij de hoogste prijs betalen in instabiele gemeenschappen. Daarom moeten vrouwen een doorslaggevende rol spelen om de gemeenschap weer op het rechte pad te brengen. Tijdens onze werkzaamheden in Jeruzalem waren er vrouwen en moeders van gevangenen en mensen waarvan het huis was vernietigd. Deze vrouwen spraken over hun gevoelens van haat en wraak, over gevangenneming en huizen die vernield waren, over familieleden die waren omgekomen door de Israelische bezetting. Door er met elkaar over te praten konden we het zoeken van de dialoog versterken en de haat verwerpen. Nu proberen deze vrouwen vreedzaam te protesteren, bijvoorbeeld door te staken in het hoofdkwartier van het Rode Kruis om hun solidariteit met de gevangenen te betuigen. Ook ondersteunen ze vrouwen die hun huis zijn kwijtgeraakt en helpen ze hen onderdak te vinden." 41

Sinaasappels en zonneschijn die de kinderen zogenaamd liefdevol had opgevangen en ze werd bovendien ernstig bedreigd. Ze probeerde zoveel mogelijk families weer samen te brengen, maar vaak waren de ouders al overleden. Ik heb het nagezocht op internet en het klopt allemaal.

Gisteren had ik een blog willen schrijven, maar ik kwam er niet aan toe. Ik keek namelijk naar de film ‘Oranges and sunshine’ die de BBC uitzond. Deze film vertelt het verhaal van een Engelse maatschappelijk werkster, Margaret Humphreys, die rond 1984 toevallig een paar aanwijzingen kreeg dat er in de jaren ‘50 weeskinderen naar Australië waren gedeporteerd. Eerst geloofde ze er niks van, maar toen ze de zaak uitzocht, bleek het om duizenden weeskinderen te gaan die zonder begeleiding met scheepsladingen tegelijk naar de andere kant van de wereld werden gestuurd om daar hard te werken. Als ze klaar waren met stenen sjouwen en vloeren dweilen, kregen ze nog een paar uur school. Ze werden misbruikt op alle mogelijke manieren.

Pas in 2010 heeft de Britse overheid excuses aangeboden en een fonds opgericht voor reiskosten. Tussen 1920 en 1967 (!!) zijn 150.000 kinderen van 3 tot 14 jaar naar Australië en Canada gedeporteerd met medewerking van de overheden. Australië heeft in die periode zelfs een half miljoen kinderen uit verschillende landen binnengehaald als gratis werkkrachten. De misdadigers waren natuurlijk op.

Margaret ontdekte dat deze wezen helemaal geen wees bleken te zijn. De kinderen werden toevertrouwd aan de zorgen van de kinderbescherming omdat het thuis niet goed ging, en de ouders kregen te horen dat hun dochter of zoon was geadopteerd door een liefhebbend gezin en het nu veel beter had dan bij de echte ouders. Toen de kinderen volwassen waren, geloofde niemand hun verhaal over een schip waar ze als kind op hadden gezeten. Margaret werd op alle fronten tegengewerkt door de Australische overheid, de Britse overheid, en de religieuze orde

Het blijft fascinerend, die geschiedschrijving. Maar met dit soort nieuwe kennis weet ik nooit zo goed raad. Ik weet iets totaal nieuws over de beschaafde samenleving. Namelijk dat die beschaving op sommige gebieden ook niet meer is dan een oppervlakkig laagje. En het duizelt me: wat weten we allemaal nog meer niet?

Blog Margriet Hunse 6-1-2014 Margriet Hunse geeft in ieder nummer van Passage Magazine haar visie en beleving bij een opmerkelijk evenement. Daarnaast schrijft zij nog columns voor haar eigen blog 'Margriet schrijft'.

42

Ilco van der Linde, MasterPeace, ontvangt VN Vredesprijs Tijdens het United Nations Correspondents Association Gala in New York ontving Ilco van der Linde, MasterPeace medeoprichter, een award. Secretaris-generaal van de VN, Ban-ki Moon, overhandigde deze bijzondere erkenning gedurende de jaarlijkse UNCA ceremonie. Tevens werden speciale awards uitgereikt aan MasterPeace ambassadeurs Emmanuel Jal, voormalig kind soldaat en nu hip hop activist voor de vrede en zanger DMC (Darryl McDaniels). Stevie Wonder en Michael Douglas werden ook erkend voor hun humanitaire inspanningen. “We zijn vereerd om deze erkenning namens de wereldwijde MasterPeace beweging in ontvangst te mogen nemen. De razendsnelle groei van MasterPeace hebben we te danken aan de vele collectieve acties van wereldburgers die de afgelopen drie jaar hun unieke talenten hebben ingezet voor het bouwen aan vrede,” zegt Mohamed Helmy, medeoprichter en CEO van MasterPeace. “We zullen onze misse blijven uitdragen om zo de dialoog door middel van kunst, muziek en onderwijs

te bevorderen. Dit gaan we vieren met grote wereldwijde evenementen, waaronder het ‘MasterPeace in Concert & Peace Conference’ op de komende ‘Internationale Dag van de Vrede’ op 21 september 2014.” “Muziek is een krachtig middel voor de vrede. We kijken ernaar uit nog meer, sociaal bewuste, wereldmuzikanten samen te brengen om vrede te vieren en onder de aandacht te brengen op de Internationale Dag van de Vrede 2014.”

43

Veiligheidssituatie van Afghaanse vrouwen verslechtert n het jaar voor de buitenlandse troepen uit Afghanistan zullen vertrekken blijkt de veiligheidssituatie voor Afghaanse vrouwen snel verslechterd te zijn. 32% leeft in een onveiliger situatie in vergelijking met 2012. Dit wordt duidelijk uit een tweede onderzoek, gedaan door Cordaid, het Afghan Women Network en de Afghanistan Public Policy Research Organisation over de veiligheidssituatie van Afghaanse vrouwen in deze periode waarin de NAVO troepen zich terug trekken. De bevinding van dit rapport is dat het barrièrs. Er worden meer gevallen van slechter wordt. geweld tegen vrouwen en gedwongen De vrijheid van vrouwen wordt inge- en vroege huwelijken gemeld. perkt door de familie, omdat de politie de veiligheid op straat niet kan waar- Het rapport geeft aanbevelingen voor borgen, omdat ze niet voldoende mate- - de NATO (o.a. train de Afghaanse rieel hebben en niet voldoende zijn veiligheidsdienst, militairen en politie op het gebied gender, heb zorg getraind. voor de deelname van vrouwen aan Vooral met het zicht op de aanstaande de verkiezingen, dit alles in het presidents verkiezingen in april 2014 is dat kwalijk. kader van de VN resolutie 1325). - het Afghaanse bestuur (o.a. selecteer zorgvuldig de politie- functionarisDe toegang tot justitie is voor vrouwen sen, geef ze een herkenbaar uniform, heel moeilijk. Vanwege de wijdverbreide corruptie en vanwege culturele train ze goed).

I

44

- toegang tot werk en het openbare leven (o.a. laat meer vrouwen werken bij het landelijk bestuur, vooral in de landelijke gebieden, train de mannen in gender gevoelig gedrag) - de samenleving (o.a. de media moeten meer berichten over vrouwenrechten en mogelijkheden), academici en religieuze scholen moeten samenwerken om geweld tegen vrouwen uit te roeien. - de internationale gemeenschap(o.a. intensiveer ontwikkelingsprogramma’s waar de buitenlandse troepen weg zijn, ondersteun technisch en financieel maatschappelijke en vooral vrouwenorganisaties, help het rechtssysteem te verbeteren).

voornaamste oorzaken zijn corruptie en het gebrek aan professionaliteit, vooral in de landelijke gebieden. Er is een groot tekort aan mankracht en aan goed opgeleide mensen. Vrouwen die het geluk hebben te kunnen werken, hebben last onder andere van telefonische bedreigingen vermoord te worden. Vrouwen kunnen voornamelijk werken in meisjesscholen of in de gezondheidszorg (ziekenhuizen). De regering van Afghanistan zal moeten aantonen dat ze bereid en in staat is om het mogelijk te maken voor vrouwen deel te nemen aan het sociale, economische en politieke leven .

Voor het originele rapport zie: http://www.cordaid.org/media/publications/Transition_monitor_Afghanistan_october_2013_cycle_2.pdf

Voor dit onderzoek zijn 300 vrouwelijke leiders verspreid over 8 provincies ondervraagd. Daaruit ontstond het behoorlijk negatieve beeld dat vrouwen niet betrokken worden bij veranderingsprocessen en dat er geen sprake is van gender bewustzijn. En dat de nationale veiligheidsdiensten niet sympathiek staat tegenover behoeftes van vrouwen en kinderen en mensenrechten in het algemeen. In de verschillende provincies is onderzocht hoe het staat met - de veiligheid van vrouwen en met - de toegankelijkheid voor vrouwen van het recht - toegankelijkheid van werk en publieke leven - mobiliteit voor vrouwen en toegang tot openbare diensten

Janny Beekman

Er wordt geconcludeerd dat de politie en het leger niet goed functioneren. De

45

Geknipt voor u!

filmregisseur Wim Wenders de documentaire ‘Il Volo’ over het speciale dorp. Aanvankelijk wilde hij een film maken over bootvluchtelingen. Maar hij raakte zo enthousiast over Riace, dat zijn film zich focuste op wat daar gebeurt. (Mondiaal Nieuwsbrief, 20 oktober 2013)

Gastvrij dorp in Zuid-Italië Het Zuid-Italiaans kustdorpje Riace vangt al vijftien jaar lang op gastvrije manier vluchtelingen op. Domenico Lucano, de huidige burgemeester, vatte vijftien jaar geleden het plan op om de dalende bevolking in zijn dorp aan te pakken. Met de duizenden vluchtelingen die jaarlijks Italië proberen te bereiken was voor Lucano de rekensom snel gemaakt: “Waarom vangen we die mensen niet gewoon op en brengen we wat leven in de brouwerij?” In ruil voor gratis onderdak in woningen die toch leeg stonden moesten vluchtelingen werken en Italiaans leren. Er leven op dit moment een kleine tweehonderd migranten en zo’n 1600 autochtone bewoners. Lucano hoopt dat het totale aantal inwoners verder zal stijgen tot de oorspronkelijke drieduizend. In 2010 maakte de gerenommeerde

Enige tijd terug berichtten we over zr. Megan Rice (82), die in de zomer van 2012 met Greg Boertje en Michael Walli dwars door vele hekken, velden en bossen trok, onontdekt door alarmen, rondvliegende drones met infrarood camera's en bewakers met ‘shoot to kill’ bevel, om bij de immense muur van de opslagfabriek voor atoomwapens in Tennessee (VS) voor nucleaire ontwapening te bidden. De drie zijn in mei j.l. schuldig bevonden aan het in gevaar brengen van de nationale veiligheid. Ze mogen het vonnis dat pas in 2014 wordt geveld, niet in vrijheid afwachten. Want, zei de rechter, de regering beschouwt hen als gewelddadige terroristen. (Los Angeles Catholic Agitator)

Amerikaanse non ‘terrorist’

46

Boekenrubriek “Lieve Shuhra en Shaharzad, toen ik klein was kende ik de woorden oorlog, raket, gewonden, moord en verkrachting niet.Woorden die helaas alle Afghaanse kinderen tegenwoordig kennen.” Dit staat op de voorkant van het boek Brieven aan mijn dochters, geschreven door Fawzia Koofi. Zij is politica en activiste voor vrouwenrechten en onderwijs, ook voor meisjes. En ze is vice voorzitter van het parlement. Omdat haar moeder bij haar geboorte heel zwak was en zij als achtste kind een meisje was, liet men haar in de hete zon liggen. Maar door haar gebrul (een dag lang) kreeg haar moeder medelijden met haar. En zij dacht: “Als zij dit overleeft moet ze misschien toch blijven leven.” Zo begon het leven van een vrouw die arts wilde worden, maar haar vader achterna ging en politiek actief werd. Over mooie belevenissen, maar ook over de grote problemen die het leven met zich mee bracht heeft zij in dit boek

geschreven. Het beschrijft een periode van ongeveer dertig jaar van een familie uit het hoge noorden van Afghanistan. Een niet heel rijke, maar wel invloedrijke familie. Een boek om in één adem uit te lezen.

47

Stiltekringen in het hele land Amsterdam Elke woensdag: Wake tegen de wapenhandel Beursplein 13.00-14.00 uur: Saskia Molin, tel. 020-6764625. Iedere eerste Vrijdag van de maand: 12.45-13.45 uur bij het Lieverdje op het Spui. Vrouwen in het zwart. Wake voor vrede in Israël/Palestina. Info: Lily v.d. Bergh, tel. 020-6223661 www.vrouwen inhetzwart.nl. Drachten Stille Wake op koopavond donderdag voor de Doopsgezinde Vermaning in het centrum. Breda Vredeswandeling. Iedere eerste zaterdag van elk nieuw seizoen wordt er een stiltewandeling gehouden om de Asterdplas van ongeveer een uur. Mannen zijn ook welkom. De stiltewandeling is een initiatief van Stichting Ondersteuning Katechese. Voor informatie H. Stassen -76-5651987 en/of M. Visbeen 076-5813312 Groningen Stille Wake door Vrouwen en Mannen in het Zwart om de week op zaterdag. Tijd: 13.00-14.00 uur op de Grote Markt. Leuze: Israël stop de bezetting van Gazastrook en Westelijke Jordaanoever. email: [email protected] Leeuwarden Iedere laatste donderdag van de maand 19.30-20.00 uur vredeswake bij de Waag. Utrecht Wake van Vrouwen in het Zwart Utrecht. Laatste zaterdag van de maand op de stadhuisbrug in Utrecht van 13.00-14.00 uur, mannen in het zwart zijn ook welkom. Stil protest tegen de bezetting van Gazastrook en Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem en voor de ontruiming van de settlements. Voor meer info of deelname of i.v.m. wel/niet doorgaan van de wake, tel. 030-2413646 of e-mail: [email protected] Zeeland Iedere woensdag in Koudekerke. 18.30-20.00 uur, Kerk op het Dorpsplein. Regelmatig ook stiltekringen in Middelburg.Voor meer informatie: Lidy Weststrate tel. 0118-552170. Maastricht Laatste donderdag van de maand op de markt in Maastricht van 18.15-19.15 uur, mannen in het zwart zijn ook welkom. Stil protest tegen de bezetting van Gazastrook en Westelijke Jordaanoever en Jeruzalem en voor de ontruiming van de settlements. Voor meer info of deelname of i.v.m. wel/niet doorgaan van de wake, tel. 0611307410 of email: [email protected]

48