Verslag van de Themabijeenkomst
Basisregistratie Topografie op 4 september 2008
Hoofdpunten Basisregistratie Topografie (BRT) Samenvatting presentaties Belangrijkste vragen en antwoorden Ten slotte
O
p 4 september 2008 vond in Den Haag een eerste themabijeenkomst plaats over de Basisregistratie Topografie (BRT). De dag is georganiseerd in nauwe samenwerking tussen Kadaster, ministerie van VROM en VNG. Deze informatieve
dag bood de deelnemers de kans om de gebruiksmogelijkheden van de BRT met elkaar te delen. Er zijn vier presentaties verzorgd en in de middag vond een uitgebreide paneldiscussie plaats. Deze brochure is bedoeld als verslag voor de deelnemers aan de dag. Voor degene die niet aanwezig was, biedt het informatie over de invoering van de Basisregistratie Topografie. De brochure begint met een aantal hoofdpunten van de Basisregistratie Topografie (BRT) die op meerdere momenten van de dag naar voren kwamen. Daarna volgt een hoofdstuk waarin een verslag wordt gedaan van de presentaties. De vragen en opmerkingen die naar voren kwamen tijdens de paneldiscussie staan apart vermeld.
1
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
Impressies bezoekers FLORIS DE BREE werkt bij TNO - Data Informatie Nederlandse Ondergrond (DINO) Wij gaan op termijn naar verwachting de basisregistratie Ondergrond uitvoeren. De kogel is nog niet officieel door de kerk, maar wij hopen dat dit binnenkort wel zo zal zijn.
Hoofdpunten Basisregistratie Topografie (BRT)
Voor ons was de bijeenkomst vooral bedoeld om te kijken hoe andere organisaties, zoals het Kadaster, een en ander hebben geregeld. TNO DINO is als het ware het Kadaster van de ondergrond. Zoals Kadaster allerlei gegevens over de bovengrond vastlegt, doen wij het voor de ondergrond. Je ziet daarom ook dat we heel veel raakvlakken hebben qua organisatie. De wet- en regelgeving waar wij tegenaan lopen, is grotendeels identiek aan die van het Kadaster. Onze toekomstige basisregistratie ondergrond gaat bijvoorbeeld om boringen en sonderingen die in de grond worden genomen, maar ook de geologische kaart. Waar we kunnen leren van het Kadaster, doen we dat heel graag. We willen uiteraard niet opnieuw het wiel uitvinden. Ook bij de inrichting van onze organisatie kijken we veel naar onze grote broer met 175 jaar ervaring.
Wat is de BRT? De BRT bestaat uit TOP10NL: het digitale topografische bestand van het Kadaster, dat bruikbaar is op een schaalniveau tussen 1: 5000 en 1: 25000. TOP10NL is ontstaan vanuit luchtfoto’s, veldopnamen en reeds bestaande bestanden.Kleinere schalen horen ook bij de basisregistratie. Dit zijn de schalen: 1:50.000, 1:100.000, 1:250.000, 1:500.000 en 1:1.000.000. Deze zijn nu nog niet in de basisregistratie opgenomen. Vanaf 2010 is dat wel het geval. Het bestand is uniform, consistent en landsdekkend. Dit betekent dat u het als basis kunt gebruiken voor heel Nederland. In TOP10NL zijn de twee bronbestanden, TOP10vector en TOP10wegen, geïntegreerd en objectgericht gemaakt. Elk object heeft een unieke identificatie, één of meer geometriën en een set attributen. Afnemers kunnen eigen data aan TOP10NL koppelen. TOP10NL kent een naadloze dataset, waarbij de geschiedenis bewaard blijft en is gebaseerd op (inter)nationale standaarden en het gegevensmodel NEN 3610. Sinds 1 januari 2008 is de Kadasterwet aangepast en is de BRT officieel een basisregistratie, die verplicht gebruikt moet worden (zie de uitleg hieronder). De reeds lang bestaande TOP10vector zal technisch uitgefaseerd worden. Waarschijnlijk stopt het Kadaster in 2011 met het actualiseren van TOP10vector.
• G ebruiksplicht
Overheden en andere organisaties met een publieke taak zijn bij de uitvoering van hun werkzaamheden wettelijk verplicht om zogenoemde authentieke gegevens uit de basisregistraties te halen. Dit geldt ook voor derden, die in opdracht van een overheidsorganisatie werken. In het geval van de BRT betekent het dat iedereen van dezelfde referentie geometrie uitgaat (iedereen gebruikt hetzelfde “plaatje van Nederland”). De gebruiksplicht is gerelateerd aan het schaalniveau (1:10.000 en afgeleide bestanden op kleinere schaal).
2
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
• E enmalige inwinning, meervoudig gebruik
• Eigendommenkaart woningbouwvereniging
De gegevens in de BRT zijn objectgericht en authentiek. Ze ge-
• Parkeersysteem voor stadstoezicht
ven de actuele situatie en de fysieke werkelijkheid weer op het
• Binnenwaterbeheer
moment van inwinning. Gebruikers van de BRT hoeven dezelfde topografie niet nogmaals zelf in te winnen. De BRT hergebruikt op haar beurt ook weer gegevens uit andere basisregistraties, waar dit kan.
• T erugmeldplicht
• K leinschalige topografie in eigen beheer
De vier grote gemeenten maken kleinschalige topografie in eigen beheer. Op dit moment maken zij afspraken met het Kadaster om die topografie aan te leveren t.b.v. de BRT. Wellicht zijn er meerdere gemeenten die hun eigen topografie
Als gebruikers twijfelen aan de juistheid van een gegeven, zijn
willen aanleveren t.b.v. de BRT. Deze afspraken dienen wel zo
ze verplicht dat te melden aan de beheerder van de BRT. Het
snel mogelijk gemaakt te worden, omdat anders de gebruiks-
Kadaster heeft een terugmeldvoorziening voor de BRT: https://
plicht voor het bestaande TOP10NL bestand geldt.
brtmeldingen.kadaster.nl. Een terugmelding kan betrekking hebben op authentieke gegevens uit de BRT, maar ook op gegevens uit andere basisregistraties. In dat laatste geval zal het Kadaster ervoor zorgen dat de melding wordt doorgeleid naar
• T oekomstige ontwikkelingen
Het ontstaan van de BRT staat niet op zich. Het is eerder het begin van veel meer nieuwe ontwikkelingen.
de houder van de betreffende registratie.
• V oorbeelden van gebruik
Denk daarbij aan: • Het inrichten van webservices (werkt drempelverlagend)
De BRT moet worden gebruikt waar dit passend is (bijvoorbeeld
• Aanleveren van was/wordt bestanden
bij toepassingen die de gemeentegrenzen overstijgen). Als
• Visualisatie van de NL-producten
een grotere schaal noodzakelijk is, kan bijvoorbeeld de GBKN
• Automatische generalisatie, waarbij gekeken wordt naar
gebruikt worden (bijvoorbeeld voor een leidingenplan).
andere Europese projecten • Drie dimensionale topografie, omdat de hoogte component
Voorbeelden waar de BRT gebruikt (kan) worden, zijn: • Bestemmingsplan buitengebied • Structuurvisie • Verkeer- en milieukaarten (geluidskaarten)
steeds belangrijker wordt
• F inanciering
Voor Topografie is in de rijksbegroting met ingang van 2009 een
• Gebieden buiten gemeentegrenzen (bos- en landbouw)
centraal budget gecreëerd dat de productiekosten en ontwik-
• Kaarten voor op straat
kelkosten van de BRT dekt. Dit betekent dat de productiekosten
• Kaarten als bewegwijzering
centraal zijn gefinancierd en dat er over de de leveringskosten
• Intermediair schaalniveau voor viewers
nog overleg plaatsvindt. De drempel voor gebruik wordt hiermee een stuk lager. n
Inhoud van de dag: samenvatting van 4 presentaties Ruud van Rossem, ministerie van VROM: Basisregistraties algemeen en Uitgangspunten BRT & Aart Jan Klijnjan, Kadaster: BRT; werking en vooruitblik. Sinds 1 januari 2008 is de Kadasterwet zodanig gewijzigd, dat de
1 januari 2009. De BRT maakt deel uit van een stelsel van
BRT als basisregistratie is aangewezen. Het eerste jaar is een
basisregistraties, dat een “Andere overheid” nastreeft.
overgangsjaar; feitelijk is het gebruik van de BRT verplicht per
3
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
Basisregistraties Basisregistraties bevatten de vitale gegevens van de overheid, zoals de gegevens van alle burgers, bedrijven en instellingen. Het zijn systemen waarin zogeheten authentieke gegevens van hoge kwaliteit worden vastgelegd. Door die hoge kwaliteit kan de overheid deze gegevens zonder verder onderzoek in haar werk gebruiken. Om de gegevens te kunnen delen zet de Nederlandse overheid het stelsel van basisregistraties op. Door de registraties aan elkaar te koppelen kan de overheid altijd snel over betrouwbare en actuele gegevens beschikken. En dat is belangrijk. Bijvoorbeeld bij de Ruud van Rossem
bestrijding van rampen of fraude. Bovendien hoeven burgers en bedrijven niet telkens opnieuw hun gegevens te verstrekken aan gemeenten, provincies en andere overheden. Ten slotte bespaart het stelsel van basisregistraties kosten, aangezien gegevens op minder plekken beheerd hoeven te worden. De realisatie van het stelsel van basisregistraties is een enorme uitdaging voor de overheid. Registratiehouders, zoals het Kadaster, hebben de taak om de basisregistraties op grond van een aantal eisen in te richten. Elke basisregistratie doorloopt dat proces volgens een eigen planning. Kijk voor meer informatie op www.routeplanner.nl.
• D e Overheids Service Bus (OSB)
Door aan te sluiten op de OSB kan een overheidsinstantie berichten uitwisselen met de basisregistraties van andere overheden. Op dit moment kunnen alleen de bestaande basisregistraties gebruikmaken van de OSB. In de toekomst worden alle overheden erop aangesloten. Dat betekent wel dat die overheidsinstanties zich moeten aanpassen aan de OSB-standaard. Voor het gebruik van de OSB betaalt de instantie aansluitkosten.
• D e Terug Meld Faciliteit (TMF)
Bij gerede twijfel kan een gegeven worden teruggemeld via de landelijke TMF. Deze voorziening routeert de terugmelding naar de relevante registratiehouder. De TMF informeert de terugmelder over de uitkomst van het onderzoek naar de terugmelding. Gemeenschappelijke • De
Ontsluiting Basisregistraties (GOB) Overheidsinstanties zullen voor hun dienstverlening de gegevens Aart Jan Klijnjan
uit verschillende basisregistraties moeten combineren. Dat kan alleen als de ontsluiting van informatie eenduidig plaatsvindt.
Het stelsel van basisregistraties is gebaseerd op drie belangrijke
De GOB gaat deze eenduidige ontsluiting mogelijk maken. Dit is
principes: gebruiksplicht, eenmalige inwinning & meervoudig
bijvoorbeeld van belang als een burger voor de verbouwing van
gebruik en de terugmeldplicht. Deze voorwaarden zijn al belicht in
een woning, een sloop-, bouw- en/of kapvergunning nodig heeft.
het hoofdstuk “Hoofdpunten van de BRT”.
Aansluiten op en werken met het stelsel Recent heeft er een prioritering plaatsgevonden van programma’s
Overheidsinstanties kunnen zich voorbereiden op de realisatie van
die te maken hebben met de e-overheid. In het Nationaal Urgentie
het stelsel van basisregistraties. Bijvoorbeeld door te analyseren
Programma (NUP) heeft de doorontwikkeling en ingebruikname
welke gegevens een instantie gebruikt en welke gegevens, met
van de BRT een hoge prioriteit gekregen.
inachtneming van de privacy regels, uit welke basisregistraties afgenomen moeten worden. Overheidsinstanties kunnen daarvoor
Drie generieke technische voorzieningen
gebruikmaken van de stelselcatalogus, waarin een overzicht van
Alle basisregistraties én alle overheidsinstanties die de gegevens
alle (authentieke)gegevens is opgenomen. Ook kunnen overheids-
afnemen, gaan gebruikmaken van drie generieke technische
instanties vaststellen wie binnen de organisatie welke gegevens
voorzieningen, die ontwikkeld worden door het programma
nodig heeft, zodat die personen geautoriseerd kunnen worden om
OverheidsDienstenPlatform (ODP).
van die gegevens gebruik te maken.
Hiernaast worden de voorzieningen besproken.
Specifiek voor de BRT is er een gegevenscatalogus basisregistratie Topografie opgesteld.
4
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
De BRT heeft ook koppelingen met andere basisregistraties, om daar gegevens op te halen:
• G emeente-, Provincie- en Rijksgrenzen uit de BR Kadaster
Impressies bezoekers
• N amen van openbare ruimten uit de BR Adressen • W oonplaatsnamen en begrenzingen uit de BR Adressen • G ebouwen uit GBKN en BR Gebouwen.
Frank Voermans is data-analist bij team Onderzoek,
(kadastrale kaart)
De huidige TOP10NL kent een lange historie en maakt vanaf 2008 dus deel uit van het stelsel van basisregistraties. Binnenkort zal ook de BAG en even later de GBKN (Basisregistratie Grootschalige Topografie ofwel BGT) volgen. In de toekomst zullen de gegevens uit die basisregistraties gekoppeld worden.
Informatiebeheer en Datamanagement van de Gemeente Roosendaal. Wat me opviel was dat er veel gemeentes op de bijeenkomst waren die nog geen gebruik maken van TOP10NL of TOP10vector. Dat ze toch de moeite hadden genomen om naar Den Haag te komen om te kijken wat ze er mee zouden kunnen. Dat geeft aan dat ze serieus omgaan met het stelsel van basisregistraties en dat ze willen weten wat
Websites waar u meer informatie kunt vinden, staan genoemd onder het hoofdstuk: “Ten slotte”.
de TOP10NL aan meerwaarde biedt. Voor ons is het belangrijk om over de gemeentegrenzen heen te kunnen kijken. Maar als grensgemeente willen we ook over de landsgrens kijken. Voor het bijhouden van de TOP10NL zal het stelsel van Basisregistraties input leveren. Wij zouden het waarderen als de TOP10NL ook wordt bijgehouden voor een stukje België, waar het stelsel van basisregistraties geen input zal leveren. Verder zouden wij het prettig vinden als het Kadaster als dataleverancier van TOP10NL, het voortouw wil nemen met een voorbeeld presentatie; hoe je zelf de gegevens uit het objectgerichte bestand (relationeel) kan opslaan en kan presenteren in je eigen geo-omgeving. Zodat niet alle 450 gemeentes zelf het wiel uit hoeven te vinden. Dat zal voor het gebruik van de TOP10NL een flinke impuls betekenen.
Ad van der Meer
Ad van der Meer, Gemeente Amsterdam: Meer dan een kaart, kleinschalige topografie bij de gemeente Amsterdam Amsterdam heeft een rijke historie als het gaat om kleinschalige topografie. Men is hier 100 jaar geleden mee begonnen. De gemeente stelt specifieke eisen aan de inhoud en de actualiteit van het topografische bestand. Het zelf vervaardigde bestand wordt nu geleverd aan het Kadaster, waar het ingepast wordt in TOP10NL. Voordelen van het eigen bestand zijn:
• a ctualiteit van een half jaar mogelijk • h ogere precisie (1:5.000) in stedelijk gebied wenselijk • h ogere detaillering • hogere kwaliteit gegevensmodel, straatnamen. Er is een samenwerkingsmodel ontstaan tussen Amsterdam en het Kadaster, waarbij technische, bestuurlijke en financiële 5
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
afspraken zijn gemaakt. Hierbij wordt ook gekeken naar andere
Impressies bezoekers RIK DUURSMA is gegevensmanager bij de gemeente Haarlemmermeer Het was een nuttige bijeenkomst. Nuttig in de zin van: wat gaat er nou precies gebeuren. Wel fijn dat dat nu eindelijk een keer verteld werd. Maar het lag in de lijn der verwachting. We gebruiken nu nog de rasterkaarten TOP10.000 en TOP50.000 in vectorvorm voor allerlei beleidstaken en voor het maken van structuurvisies. Verder gebruiken we ze voor rampenbestrijding en voor verkeers- en vervoersmodellen.
“zelfkarterende gemeenten”. Conclusies model TOP10NL:
• Nog deels gericht op visualisatie • Kent erg uitgebreide catalogus • Niet-consequent toegepaste NEN 3610 Het model TOP10NL is nu bevroren. Het geeft een goede basis richting een geïntegreerd model. Hiervoor is verdere discussie en onderzoek nodig. Amsterdam is graag bereid om daarin mee te doen.
Jan van Sambeek, Provincie Noord-Brabant: Implementatie TOP10NL en gebruik TOP10vector
Schiphol valt onder de gemeente Haarlemmermeer. Samen met de partners die ook betrokken zijn bij de rampenbestrijding hebben we een hele infrastructuur opgezet. Wij gaan ook werken met TOP10NL. De actualiteit daarvan is een stuk groter dan het materiaal dat we nu gebruiken. Voor ons is dat heel belangrijk evenals de objectgerichtheid. Wij hebben veel gedetailleerde informatie. We kunnen dan dingen mogelijk aggregeren op een hoger niveau. Daar moeten we naar kijken. Dat zijn wel verwachtingen; we Jan van Sambeek
hebben het nog niet operationeel. Het thematische kaartenwerk kun je wat makkelijker maken door het ene thema aan of uit te zetten. Ik heb nog wel een beleidsmatige tip. Dat het nationale wegenbestand aansluiting zou vinden bij de basisregistratie Topografie. Dan kunnen we daar ook de inhoudelijke informatie aan koppelen zoals hectometerpalen enz. Dat is voor de coördinatie bij rampen erg handig.
De provincie gebruikt TOP10NL vooral voor:
• Beleidsplannen (streekplan) • Werkkaarten • Toekennen en in kaart brengen van vergunningen en subsidies • RLG • DURP • RIS De implementatie van TOP10NL is geschied in samenwerking met Dienst Landelijk Gebied, de Provincies en het OGT (zie ook hoofdstuk: “Ten slotte”). TOP10NL wordt geleverd in GML en moet geconverteerd worden. Dit heeft tal van technische problemen en vragen opgeleverd. De opgedane ervaringen staan beschreven in de sheets van Jan van Sambeek (zie “Ten slotte” voor de details). Uiteindelijk zijn er na de implementatie van TOP10NL wel wensen geformuleerd:
• Afstemming met en van alle Kadastrale data • Gemeentegrenzen • Beschikbaarheid via webservices • Groeien naar TOPNL • Komen tot TOP3dNL • Opbouwen van een community om kennis en ervaring uit te wisselen
6
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
Belangrijkste vragen en antwoorden 01-01-2008 is de wet van kracht! Wat zijn de voorwaarden voor gebruik,
Onze gemeente geeft straatnamen door aan producenten van
hoelang mag TOP10vector nog gebruikt worden?
navigatiesystemen. Dit kan het Kadaster niet bieden.
Kern; gebruiksplicht van dezelfde ondergrond van Nederland, dus
Probeer het gebruik te promoten, ook bij die doelgroep.
iedereen gebruikt het zelfde ‘plaatje’. Einddatum voor TOP10vector
We realiseren ons dat producenten van navigatiesystemen willen
zal medio 2011 zijn.
het liefst ‘dagverse’ info hebben maar zo ver zijn we nog niet! We zien het als uitdaging om de kaart actueel te maken en
Hoe zit het objectmodel in elkaar en moet ik op alles terugmelden?
te houden.
De objecten zijn beschreven in het Gegevensmodel TOP10NL en de daarbij horende Objectcatalogus. In principe kan op de volledige
Gemeenten hebben de meeste wijzigingen wel in beeld maar moeten
bestandsinhoud worden teruggemeld.
die zowel worden gemeld aan de GBKN als aan de Top10NL? Zolang GBKN en TOP10NL nog niet op elkaar zijn afgestemd,
Wat is precies de toegevoegde waarde van de TOP10NL t.a.v. de GBKN?
zal men bij beide moeten melden.
Als GBKN terecht wordt gebruikt moet je die niet inruilen voor TOP10NL.
Hoe gaan we om met de (verschillen in) de inwiningsregels tussen GBKN en TOP10NL (trottoir sloot)?
Vervalt de bebouwing uit de GBKN omdat die nu in de BAG zit?
Inwinningsregels van TOP10NL en GBKN zullen op elkaar moeten
Gebouwen uit de GBKN zijn een potentiële kandidaat om in de
worden afgestemd. Er is echter nog een lange weg te gaan.
BAG te worden opgenomen. Echter, GBKN definitie gebouw en BAG
Tevens moeten bij een uniform registratiesysteem ook de
gebouw sluiten nog niet goed op elkaar aan.
inwinningsregels centraal moeten worden afgesproken en is standaardisatie noodzakelijk.
7
Verslagsbrochure themabijeenkomst Basisregistratie Topografie
Ten slotte
Advies bij implementeren en belangenvertegenwoordiging
Terugmelden van fouten in de BRT
Gebruikers die hun mening willen geven over de BRT, vragen hebben of meer willen
Als u twijfelt aan de juistheid van gegevens
weten kunnen dat op 3 manieren doen:
in de BRT, dan kunt u dat terugmelden via:
• Bij de vertegenwoordiger van hun organisatie in de Gebruikersraad van het
https://brtmeldingen.kadaster.nl.
Kadaster. Meer informatie is te vinden op: www.kadaster.nl, Kies voor Het
•
Kadaster, Hoe werken we?
Algemene informatie
Via het Overlegorgaan Gebruikers TOPvector producten (OGT). Harry van der Werf,
Als u algemene informatie zoekt over de
de voorzitter van het OGT, was panellid en laat weten dat eindgebruikers via
BRT, kunt u kijken op de volgende sites:
het OGT met het Kadaster van gedachten kunnen wisselen over de inhoud en de
www.kadaster.nl/basisregistraties
implementatie van de BRT.
www.vrom.nl/basisregistraties
Lidmaatschap van het OGT kost 70 euro per jaar. Meer informatie is te vinden op: www.ogtweb.nl.
• Gemeentelijke gebruikers kunnen via de EGEM-i adviseur informatie inwinnen, wat voor hun specifieke situatie de meest geschikte
manier is om de BRT te implementeren en er gebruik van te maken. Kijk voor meer informatie op: www.egem-iteams.nl.
Redactie Carlo Duinkerken (Kadaster), Cecilia Vintges (Kadaster) en Elise Wagenmaker (VROM) Fotografie Imre Szany Vormgeving en print Kadaster Multimedia
8
