P910633
Voka - Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde | jaargang 32 | april 2014
+ SPECIAL Immo
p. 20
Luc Monsieur en Ben Smismans, The Renovation Company
“EEN VERHAAL VAN GESLAAGDE MARKETING” p. 20
FALL-OUT VAN CRISIS TEISTERT PERSONEELSBESTAND p. 17
Ontdek Voka digitaal! http://vokahalle-vilvoorde.appwise.be/
1STE LUCHTVAARTDAG GROOT SUCCES p. 15
Voor elk archief een oplossing.
Van klein tot groot.
zoveel meer dan archiveren
Papier- en filmarchivering
Demagnetiseren
Magnetische dragers bewaren
Digitaliseren en digitale archieven
www.merak.eu
Software Escrow
Labo en Farmaceutisch (ULT)-archief
Consultancy
Inhoud Inhoud 03 Editoriaal 05 Bedrijfsnieuws 07
Belangenbehartiging 08
∙∙ 6/10 voor Vlaams Beleid 2010-2014 Luchthaven 15 ∙∙ Eerste Luchtvaartdag lokt 10.000 bezoekers aan Brussels Airport
Talent – arbeidsmarkt 17
∙∙ Fall-out van crisis teistert personeelsbestand
Special Immo 20
∙∙ The Renovation Company:
Een verhaal van geslaagde marketing Interview met zaakvoerders Luc Monsieur en Ben Smismans ∙∙ Nieuwbouw kmo-projecten: een positief verhaal voor koper en ontwikkelaar ∙∙ Donkere wolken boven de vastgoedsector ∙∙ Zaventem: ‘With love’ for business and industries ∙∙ De energieparameters onder de loep
Talent – personeelsbeleid 36
∙∙ Opvanggesprek als springplank naar psychosociaal welzijn
∙∙ De impact van de 6de staatshervorming op de arbeidsmarkt
Talent – menselijk kapitaal 38
∙∙ KMO-bedrijfsleiders zijn klaar voor PLATO! ∙∙ (Bedrijfs)jurist krijgt klankbord Innovatie 40 ∙∙ Voka bouwt mee aan Track 25, de Vlaamse cross-mediaregio ∙∙ Starter overtuigt farmasector met nieuw communicatiekanaal
Internationaal Ondernemen 42
∙∙ Exportbedrijf in de kijker: Moeyersons ∙∙ Tunesië en Algerije spelen hun troeven uit ∙∙ Brussels Diplomatic Academy ∙∙ Expat aan het woord: Carlo Ciapparelli (IMS Health) Milieu & Ruimtelijke ordening 48 ∙∙ Overgangsperiode voor hemelwater ∙∙ Waterinfo.be bundelt alles over Vlaamse waterlopen Sociaal, Fiscaal & Juridisch 49 ∙∙ Naar een duurzaam partnerschap met de sociale economie
∙∙ Kamerjurist: Hoe kan ik juridische conflicten vermijden? Businessnetwerking 51 ∙∙ Minister Geens licht beleid toe Uw Voka agenda 52 Nieuwe leden 53 Voka las voor u 54 ∙∙ Iedereen baas! van Saskia Van Uffelen
Structurele Partners
Rapport van de Vlaamse Regering - deel 1
6/10 voor Vlaams Beleid 2010-2014
8 Fall-out van crisis teistert personeelsbestand
17 De impact van de 6de staatshervorming op de arbeidsmarkt
37 Minister Geens licht beleid toe
51 › Op de cover: Ben Smismans en Luc Monsieur, zaakvoerders van
The Renovation Company (Foto: Studio Dann)
Sleutelpartners
april 2014 | ondernemers | 3
De boel draaiende houden, da’s de magie van energie.
Bel 03 270 68 79 voor uw offerte op maat of kijk op www.essent.be
De stille motor achter veel bedrijven. Dat willen we zijn bij essent.be. We gaan voor gelukkige klanten, met een optimale service en competitieve prijzen. U focust op uw bedrijf, wij zorgen voor de energie om uw ambitie te volgen. Zo geniet u optimaal van gas en elektriciteit: dat is het engagement van essent.be.
Onze energie. Daar geniet u van.
Editoriaal
Colofon Huis van de Ondernemer Medialaan 26 B-1800 Vilvoorde tel. 02 255 20 20 fax 02 255 20 30
[email protected] website: www.voka.be/halle-vilvoorde
Redactie Paul Hegge, hoofdredacteur,
[email protected] Cliff Van Craen, eindredacteur,
[email protected] Kris Timmermans, redacteur,
[email protected] Ilse Balis,
[email protected] Anja De Clercq,
[email protected] Freek De Witte,
[email protected] Birgit Heroes,
[email protected] Bart Moens,
[email protected] Johanna Neyt,
[email protected] Kristof Lowyck,
[email protected] Katrien Roels,
[email protected]
Ontwerp & druk Artoos Communicatiegroep
Publiciteit Kris Timmermans,
[email protected]
Abonnement 10‑nummers: € 40 Per los nummer: € 4 Kosteloos voor de leden van Voka - Kamer van Koophandel Halle - Vilvoorde
Verantwoordelijke uitgever Jean-Charles Wibo, voorzitter Voka Halle-Vilvoorde Het overnemen van gehele en/of gedeeltelijke bijdragen is slechts toegelaten mits de uitdrukkelijke toestemming van de verantwoordelijke uitgever.
Lid van de Unie van de Uitgevers van de periodieke pers
Dit magazine is gedrukt op chloorvrij papier
ACCREDITED CCI BELGIUM
IntegratieONTsporing In 2008 probeerde Vlaanderen de procedure voor grote en nieuwe infrastructuurprojecten van het RUP (Ruimtelijk UitvoeringsPlan) en MER (MilieuEffectenRapport) te versnellen en te integreren: het integratiespoor. De Raad van State had 3 jaar nodig om dit integratiespoor te vernietigen omdat – dixit het rechtscollege - de informering van de burger niet enkel online, maar ook via de geschreven media of aanplakborden had moeten gebeuren. Om de intussen gerealiseerde plannen toch te valideren stemde het Vlaams Parlement een reparatiedecreet. Twee jaar later, op 31 juli 2013, vernietigde het Grondwettelijk Hof echter dit reparatiedecreet. Resultaat: quasi alle belangrijke ruimtelijke ordeningsplannen opgesteld onder deze Vlaamse regering dreigen ongrondwettelijk te zijn. Met andere woorden, alle vergunningen die hierop gebaseerd zijn, kunnen nu door bijvoorbeeld buurtbewoners en actiecomités met veel kans op slagen worden aangevochten en vernietigd. Voor Vlaams-Brabant zou dit zijn voor investeringsprojecten in de zones van de: • Afbakening kleinstedelijk gebied Aarschot, Diest, Tienen • Afbakening stedelijk gebied Halle • Afbakening Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel • Afbakening Regionaalstedelijk gebied Leuven • Economisch knooppunt van Ternat en Londerzeel en het bijzonder economische knooppunt Kampenhout-Sas Om aan de opmerkingen van de rechtscolleges tegemoet te komen, heeft het Vlaamse parlement nu een nieuw decreet voor de versnelde realisatie van complexe investeringsprojecten goedgekeurd. Zeven criteria bepalen wat wel of niet te boek mag worden gesteld als ‘complex project’. Het project moet onontbeerlijk zijn voor een noodzakelijke verbetering van de woonkwaliteit, de milieukwaliteit, de economische ontwikkeling of de mobiliteit. In het nieuwe systeem stapt een projecteigenaar met zijn project naar de overheid (Vlaamse regering, provincieraad of gemeenteraad) en die neemt een startbeslissing. Dat is meteen het begin van het voortraject. Daarin wordt het project technisch getoetst
(onder andere op milieu- en mobiliteitseffecten) en nadien aan het publiek voorgelegd. Na dat inspraakmoment neemt de betrokken overheid een voorkeursbesluit, meteen een definitieve keuze. Vervolgens worden de plannen verder uitgewerkt. Bedoeling is om de bestaande plannings- en vergunningsprocedures te integreren, alsook de verschillende bestaande publieke consultatierondes. Die uitwerkingsfase wordt afgesloten met een projectbesluit. Door die aanpak verlopen een aantal procedurestappen die nu na elkaar gebeuren in de toekomst parallel en geïntegreerd. Vraag is of dit decreet nu de toets van de rechtscolleges zal doorstaan en hoeveel jaren wij hierop moeten wachten om dit te weten? En wat met de planningen en vergunningen van de voorbije 5 jaren? Toch inspraak organiseren bij de burgers, ditmaal nadat de mogelijkheid tot inspraak wel via kranten en aanplakking bekend is gemaakt ? Het organiseren van deze inspraak zal evenwel in veel gevallen, 5 jaar na datum, leiden tot nieuwe elementen waarvoor een nieuwe plan-MER kan geëist worden en zo de carrousel van nul kan herbeginnen. Vlaanderen schiet zichzelf sowieso in de voet. Door de complexiteit van de procedures en reglementen geraken we niet meer uit aan onze eigen decreten, besluiten en reglementen. Politici en ambtenaren willen met meer regeltjes de maatschappij beter ordenen vanuit de onrealistische droom om onze samenleving perfect en harmonieus te maken voor iedereen. Het gevolg is totale rechtsonzekerheid en extra vertragingen van minimum 2 tot 5 jaar voor investeringsprojecten en de ontwikkeling van bedrijfsruimte. En dat voor plannen die dateren van 2008! De slotsom is dat de Vlaamse Regering de hele voorbije legislatuur er niet in slaagde om één project van enige omvang van de grond te krijgen. Een totale ONTsporing zonder excuses…
Jean-Charles Wibo Voorzitter Voka Halle-Vilvoorde
Graag uw reacties via
[email protected] 5
april 2014 | ondernemers | 5
Verhoog uw productiviteit in de cloud. HAAL MEER UIT UW IT. Als onderneming wil u investeren in groei en toegevoegde waarde voor uw klanten. Dankzij de cloud kan u IT snel en kostenefficiënt inzetten. Zonder dure investeringen in hard- en software. Werk productiever en mobieler met een performante en hyperbeveiligde IT-infrastructuur in de cloud.
Ontdek de voordelen van onze Cloud Services op www.cheops.be/cloud-services of bel 03 880 23 00 voor een afspraak.
Bedrijfsnieuws
Artoos neemt Hayez over Artoos uit Kampenhout pikt in op de groeiende consolidatietrend in de grafische sector en neemt de Brusselse drukkerij Hayez over. Beide drukkerijen behouden hun commerciële identiteit maar wensen hun productie en logistieke activiteiten te centraliseren net buiten Brussel. Christophe Segaert, gedelegeerd bestuurder van Artoos verduidelijkt: “Artoos wil niet aan de zijlijn toekijken in een sector die volop in beweging is. We zoeken met veel zorg en zonder haast naar partners om een groep te vormen waarin alle partijen elkaar kunnen versterken ten dienste van hun klanten. In Hayez vonden we een gelijkstemde Brusselse onderneming, waardoor Artoos zijn klanten ook in het Brusselse een
nog betere commerciële ondersteuning kan bieden.” Maximilien Hayez, die binnen de nieuwe groep gedelegeerd bestuurder van Hayez blijft, is enthousiast: “Onze klanten en medewerkers bleven Hayez trouw, ondanks enkele moeilijke maanden. Dankzij de oplossing die we met Artoos vonden, kunnen we continuïteit garanderen voor zowel medewerkers als klanten, en kunnen we hen voortaan zelfs een bredere waaier van diensten aanbieden.” De productie en logistieke activiteiten worden zo snel mogelijk overgebracht naar de moderne site van Artoos in Kampenhout. De commerciële organisatie van Hayez, die haar naam behoudt, zal naar een nieuwe Brusselse locatie verhuizen. De voorbije
maanden werkten beide drukkerijen al intensief samen. Christophe Segaert: “Omdat we opdrachten en klanten op dezelfde manier benaderen, met de nodige beroeps ernst en kwaliteitsbewustzijn, merken we dat dit natuurlijk en vlot verloopt. We beseffen dat het voor de medewerkers van Hayez een aanpassing wordt om het atelier waar ze zo lang gewerkt hebben in te ruilen voor een nieuwe werkomgeving, maar we gaan ons uiterste best doen om hen echt welkom te doen voelen bij Artoos.” • www.artoos.be www.hayez.be
T&T Design is snelste
groeier in Vlaams-Brabant T&T Design uit Ternat won voor VlaamsBrabant de trofee van ‘Trends Gazelle 2014’, als snelst groeiend middelgroot bedrijf. “We trekken de wereld rond, op zoek naar de beste interieurproducten” zegt Eddy Derick, samen met echtgenote Effie Maurau zaakvoerder van de interieurgroep. “Van elk soort artikel verkopen we maar één model. Daarmee halen we hoge volumes, waardoor we de kostprijs kunnen drukken”. De Vlaams-Brabantse Gazellen zijn 200 bedrijven die tussen 2008 en 2012 hun omzet, cashflow en personeelscijfer sterk zagen toenemen. Gecombineerd realiseerden ze een omzetgroei van 6,2 miljard euro en creëerden ze 10.150 jobs. Door de aanwezigheid van een pak multinationals in de Brusselse rand is minder dan de helft van
de Brabantse groeibedrijven in Belgische handen. In vergelijking met vorig jaar is dat aantal wel toegenomen van 41 naar 46%. De best vertegenwoordigde sector is de transport en logistiek. Opvallend in Vlaams-Brabant is het grote aantal kennisbedrijven: vier op tien gazellen zijn Farma-, IT-, advies- of elektronicabedrijven. Dat is meer dan het dubbele dan in Limburg of West-Vlaanderen. Bij de grote bedrijven was de hoofdprijs weggelegd voor het Leuvense Thrombo genics. De spin-off kende in 2011 en 2012 een opmerkelijke groei dankzij de succes volle afronding en de goedkeuring van het oogmedicijn Jetrea in de VS. In de categorie van kleine ondernemingen won Vanhoeyveld B&M. Vanhoeyveld voert openbare werken uit in de driehoek Brussel-
Leuven-Antwerpen. Het is sterk gegroeid na de overname van een betoncentrale in 2004. VeroTech uit Heverlee ten slotte mag voor een jaar de titel “Starter van het Jaar” dragen. Deze start-up legt zich toe op projectsourcing voor ingenieurs. • www.ttdesign.be
Belgacom wordt Proximus Eind dit jaar zullen alle producten en diensten van Belgacom worden samengebracht onder één commercieel hoofdmerk: Proximus. Belgacom wil daardoor zijn vaste, mobiele en IT-oplossingen beter combineren en vereenvoudigen. “Niet alleen de IT- en telecommarkt, maar ook het Belgacom aanbod is de voorbije jaren sterk geëvolueerd”, zegt Bart Van Den Meersche, Executive Vice President
van Belgacom’s Enterprise Business Unit. “Onze klanten maken steeds vaker gebruik van gecombineerde oplossingen. Vaste, mobiele en IT-technologieën groeien steeds meer naar elkaar toe en worden meer en meer als één geheel beschouwd. Hoog tijd dat wij op commercieel vlak ook de grenzen doen vervagen. De merknaam Proximus weerspiegelt ons streven om zo dicht mogelijk bij onze klant te staan.”
Het nieuwe commerciële hoofdmerk zal eind dit jaar van kracht zijn en voorlopig verandert er dus niets. De continuïteit van alle diensten blijft gegarandeerd. De vertrouwde bedrijfsnaam achter het nieuwe merk blijft Belgacom NV. Dat is en blijft ook de werkgever van 15.000 werknemers. • wwww.belgacom2proximus.be
april 2014 | ondernemers | 7
Belangenbehartiging
Rapport van de Vlaamse Regering – deel 1
6/10 voor Vlaams Beleid 2010-2014 Na 5 jaar maken we een rapport op voor de Vlaamse Regering en komen we tot een resultaat van 6/10 punten. Inhoudelijk heeft deze Vlaamse regering geen slecht werk geleverd, maar de implementatie laat te wensen over. De politiek in Vlaanderen geraakt steeds meer verstrikt in eigen wetten en procedures waardoor de Vlaamse regering bijzonder traag schakelt. Tot onze scha en schande moeten we zelfs constateren dat de federale overheid sneller kan schakelen. In deze editie laten we drie Vlaamse ministers aan het woord over onderwijs, arbeidsmarkt, ruimtelijke ordening en milieu. In de volgende editie horen we drie andere ministers over mobiliteit, innovatie en investeringen, energie en sociale economie.
Onderwijs 10% van de jongeren verlaat het secundair onderwijs zonder diploma of getuigschrift. In Brussel is dit maar liefst 20%. Deze cijfers zijn sinds 2004 quasi onveranderd. Voor vele jongeren betekent dit een rechtstreeks toegangsticket tot de werkloosheid. Wat heeft u de voorbije jaren gedaan om dit cijfer terug te dringen? Welke maatregelen zijn nodig om de ongekwalificeerde uitstroom verder te doen dalen? Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel: “Eén van de belangrijkste uitgangspunten van de hervorming van het secundair onderwijs is de vermindering van de ongekwalificeerde uitstroom. Welbevinden, positieve studiekeuzes en inzetten op werkplekleren zijn enkele voorbeelden uit het masterplan hervorming secundair onderwijs die hieraan tegemoet komen.”
›› Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel
8 | ondernemers | april 2014
“Verder heb ik een geïntegreerd actieplan vroegtijdig schoolverlaten laten goedkeuren op de Vlaamse regering. Dit is een samenwerking tussen de onderwijsoverheid, de onderwijskoepels, de interprofessionele sociale partners, de strategische adviesraden VLOR en SERV, Syntra Vlaanderen, VDAB en WSE. Voor de uit-
werking van het plan maakten we gebruik van het Europees referentiekader waarbij we inzetten op preventieve, interveniërende en compenserende acties. Verder bevat het actieplan maatregelen rond monitoring, analyse/identificatie en coördinatie die evenwel kaderen in een globaal onderwijsbeleid dat eveneens belangrijke effecten wil bereiken op het vlak van vermindering van vroegtijdig schoolverlaten.”
Jongeren laten zich bij hun studiekeuze te sterk leiden door het imago of de ligging van een school of de studiekeuze van vrienden. Welke maatregelen heeft u getroffen om jongeren een studiekeuze te laten maken op basis van hun talenten of passies?
Belangenbehartiging Minister Smet: “Ik heb de studiekeuzewebsite, www.onderwijskiezer.be, een pak gebruiksvriendelijker gemaakt met extra informatie over verloning in bepaalde beroepen, alsook over STEM (Science – Technology – Engineering – Mathematics). Onderwijskiezer.be is bedoeld voor leerlingen, ouders en leerkrachten die op zoek zijn naar objectieve, onafhankelijke en kwaliteitsvolle informatie over het gehele onderwijslandschap. Elke leerling krijgt hierdoor een professionele schoolloopbaan- en studiekeuzebegeleiding vanaf de kleuterschool.” “Voorts organiseren de centra voor leerlingenbegeleiding en het Agentschap voor Onderwijscommunicatie elk jaar in de vijf Vlaamse provincies studie-informatiedagen (SID-in). Laatstejaars secundair onderwijs maken er kennis met de brede waaier aan studie- en beroepsmogelijkheden na het secundair onderwijs. Zo helpen we die leerlingen in hun studie- of beroepskeuze.” “Tenslotte beoogt de hervorming secundair onderwijs om op verschillende leeftijden talenten te ontdekken en te ontwikkelen. Tot vandaag blijft een juiste studiekeuze moeilijk, onder meer door (te) vroeg (moeten) kiezen en de vele studierichtingen. Dankzij het goedgekeurde masterplan hervorming secundair komt daar verandering in. Leerlingen zullen bewuster kiezen voor hun interesses en voor het leertraject dat voor hen het meest geschikt is. De rationalisering van het studie-aanbod is reeds begonnen.”
Vandaag weerhoudt het negatief imago van het TSO en BSO jongeren en hun ouders om voor deze richtingen te kiezen. Nochtans roepen de bedrijven om technische profielen. Wat heeft u gedaan om het imago van TSO en BSO op te krikken? “Om de keuze voor technische richtingen te stimuleren, lopen momenteel heel wat acties. Ik pik er enkele uit. Zo is er het Roadies-project van Klasse, VDAB en DBO, waarin 2 jongeren een jaar lang iedere week een ander beroep uitvoeren. In het televisieprogramma ‘Iedereen beroemd’ brengen ze wekelijks verslag uit over hun ervaringen. Roadies! Daarnaast is er de Onderwijskiezer, waarbij naast de keuze uit studierichtingen ook de keuze voor beroepen in beeld wordt gebracht. Via deze onderwijskiezer worden jongeren onder meer geïnformeerd over technische beroepen. Ook voorzie ik subsidies voor het Beroepenhuis, waar leerlingen beter zicht te krijgen op de concrete invulling van beroepen. Specifieke aandacht voor het aantrekkelijk maken van technische opleidingen is er ook in het STEM-actieplan.” “Verder wens ik zeker ook te wijzen op de activiteiten van de RTC’s op dit terrein en meer bepaald op de actie ‘Techniek is sjiek’,
gericht op het geven van technische vorming aan leerkrachten uit het basisonderwijs. Op die manier wordt getracht reeds op vroege leeftijd kinderen warm te maken voor techniek. Een grotere inhoudelijke afstemming van de opleidingen op de behoeften van de arbeidsmarkt zal ook verwezenlijkt worden met de invoering van de beroepskwalificaties.”
Het is belangrijk dat jongeren in contact gebracht worden met de bedrijfswereld. Wat heeft u gedaan om werkplekleren te stimuleren? “Het masterplan hervorming secundair onderwijs stelt uitdrukkelijk dat werkplekleren een essentiële plaats krijgt in alle arbeidsmarktgerichte studierichtingen in de 3e graad. Door de uitbouw van dit werkplekleren wordt een belangrijke stap gezet in de herwaardering van elke beroepsgerichte opleiding, inclusief de deeltijdse systemen van leren en werken.” “De leerlingenstage wordt opgenomen in het lessenrooster van het eerste en tweede leerjaar van de derde graad TSO en het eerste, tweede en derde leerjaar van de derde graad BSO. De verplichte invoering van de leerlingenstages kan gedifferentieerd worden naar onderwijsvorm, studiegebied of structuuronderdeel.” “Op vraag van sectoren en bedrijven worden convenanten afgesloten met onderwijskoepels of individuele scholen. Deze convenanten zijn engagementen tussen de betrokken ondertekenaars en bieden een kwalitatieve en kwantitatieve stimulansen voor het uitbouwen van een performant systeem van werkplekleren.” “Enkele scholen gebruiken nu reeds de voorziene marge in de regelgeving om een ruime component werkplekleren te voorzien in bepaalde opleidingen. De regelgeving stelt immers geen bovengrens aan het aantal uren werkplekleren in een opleiding, met als enige voorwaarde dat de leerplandoelstellingen gerealiseerd worden. Voorbeelden zijn te vinden bij samenwerkingen tussen AUDI en KTA Halle.”
Een grote hindernis bij werkplekleren is de wildgroei aan stelsels van werken en leren met elk hun eigen finaliteiten, reglementeringen, doelgroepen en vooral verantwoordelijkheden hinderen ondernemers en scholen om tot duurzame werkverbanden te komen. Welke maatregelen zijn er genomen of welke maatregelen wil u nemen om deze te vereenvoudigen?
Evaluatie Onderwijs Gevraagd door Voka
Gerealiseerd
Niet gerealiseerd
Versoepeling en uitbreiding IBO
Versoepeling: nu kunnen bedrijven ook een contract van bepaalde duur afsluiten voor minstens de duur van het IBO
Geen uitbreiding tot 17.000; slechts 14.000 gehaald
Ruimere activering 50+
Aanpassing 50+ premie Uitbreiding begeleiding tot 58 jaar
Uitzendsector blijft uitgesloten
Ongekwalificeerde uitstroom onderwijs terugdringen
Actieplan te laat en niet effectief om de trend te keren
Hervorming Secundair Onderwijs
Masterplan goedgekeurd
Geen zekerheid en plan voor uitvoering masterplan
Veralgemening werkplekleren
Intentie opgenomen in masterplan
Geen wetgevend kader, enkel ad hoc met beperkte sectoren en scholen
april 2014 | ondernemers | 9
Belangenbehartiging “Een hervorming en harmonisering van de statuten is inderdaad een must waarbij de bestaande overeenkomsten onderling beter op elkaar worden afgestemd. Om hierover te reflecteren, werd een ambtelijke werkgroep ‘harmonisering statuten werkplek leren’ opgericht. Hierin zetelen, buiten de onderwijsverstrekkers, ook de afgevaardigden van de arbeidsmarktaktoren. De resultaten van deze werkgroep werden ook teruggekoppeld naar de Sociale Partners via het VESOC-platform. Ook Voka werd nauw betrokken bij dit overleg.“ “Deze denkoefening over een harmonisering van de statuten in het stelsel van leren en werken gaat samen met het formuleren van een globale visie op het gehele systeem van leren en werken. Nadenken over hoe een leerovereenkomst eruit moet zien, impliceert dat men ook nadenkt over hoe het leertraject zelf opgezet dient te worden. Vandaar dat er dit jaar een grondige evaluatie van het decreet Leren en Werken is voorzien. Ook de zesde staatshervorming zal zijn consequenties hebben.”
Met het ‘Masterplan hervorming S.O.’ heeft de Vlaamse regering een belangrijke stap gezet richting beter onderwijs. Het bindend karakter van de maatregelen binnen het masterplan zijn echter onduidelijk. Lopen we niet het risico
dat de concrete uitvoering zal afhangen van de goodwill van de onderwijskoepels en de scholen? “Nee, begin 2014 keurde de Vlaamse regering een uitrolplan goed. Van elke beslissing uit het masterplan secundair onderwijs wordt daarin aangegeven hoe de maatregel verankerd geworden is of zal worden en wanneer. De verankering kan decretaal gebeuren, via een besluit van de Vlaamse regering (BVR) of een ander middel. Hervormen in onderwijs is altijd een samenspel en een overleg tussen overheid, vakbonden en werkgevers en nu is dat niet anders.”
Het masterplan voorziet een evaluatiemoment in 2016. Hoe zal dit eruit zien? Wie zal evalueren? “Het is enkel een evaluatie van de invulling van de matrix die de indeling van de nieuwe studierichtingen vormgeeft. Die evaluatie gebeurt aan de hand van de eindtermen en beroepskwalificaties. Als je de gehele inhoud (eindtermen + specifieke eindtermen + ev. beroepskwalificaties) van een studierichting bekijkt, wordt nagegaan of de kwaliteit van de studierichting voldoende gegarandeerd. De evaluatie gebeurt door de overheid samen met de onderwijsverstrekkers.”
Arbeidsmarkt
Voka vraagt een efficiënt en sterk vereenvou digd doelgroepenbeleid. Wat vindt u hiervan?
De loonkost voor de bedrijven is te hoog. Welke maatregelen heeft u genomen om de loonkost te milderen?
“Volledig akkoord. Je ziet het bos door de bomen niet meer. Laat ons eerst en vooral algemeen en lineair een loonlastenverlaging doorvoeren. En laat ons tegelijk eens kijken welke doelgroepmaatregelen we wel en niet nodig hebben. En of we sommige niet beter samenvoegen. Dat zal een stevige oefening worden, want er zijn bijzonder veel verschillende maatregelen en groepen. We zullen nu die maatregelen kunnen aanpassen op de grootste knelpunten van de Vlaamse arbeidsmarkt: de jongeren zonder diploma en de 50-plussers. Die weg ben ik al ingeslagen. Ik heb bijvoorbeeld de 50+-premie hervormd, zodat het interessanter wordt om een werkloze 50-plussers aan te werven. En voor jongeren zet ik vooral in op werkervaring via werkin leving, instapstages en de populaire IBO’s. Ook in die systemen zijn tegemoetkomingen voor de werkgever voorzien.”
Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport: “De loonkosten zijn uiteraard vooral een federale bevoegdheid. Daar wordt de vennootschapsbelasting bepaald, daar worden de werkgeversbijdragen bepaald enzovoort. Maar waar ik zelf kan ingrijpen, heb ik het ook gedaan. Nu kan je bijvoorbeeld de onroerende voorheffing voor nieuwe investeringen aftrekken van de onroerende voorheffing die je vandaag betaalt. Dat stimuleert bedrijven om te blijven investeren. En ook de overdracht van familiebedrijven heb ik interessanter gemaakt door de schenkingsrechten naar 0 te brengen. Als je dus op voorhand nadenkt over hoe je bedrijf verder zal leven als jij afscheid neemt, ›› Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, heb je een enorm belastingsvoordeel. Ruimtelijke Ordening en Sport Ook dat is een maatregel voor de continuïteit van het ondernemerschap.”
België kent een wildgroei aan tewerkstellings maatregelen en doelgroepen. Ondernemers zien door de bomen het bos niet meer. 10 | ondernemers | april 2014
Belangenbehartiging
Evaluatie Arbeidsmarkt Gevraagd door Voka
Gerealiseerd
Niet gerealiseerd
Van job- naar werkzekerheid
Eenheidsstatuut is complex, duur en weinig activerend
Met meer aan de slag
Competitiviteitspact (loonmatiging 2 jaar en beperkte lastenverlaging) Beperkte degressiviteit werkloosheidsuitkering Verstrenging wachtuitkeringen
Langer aan de slag
Leeftijd vervroegd pensioen wordt geleidelijk opgetrokken tot 62 jaar - SWT verstrengt brugpensioen traag
De tewerkstelling van kansengroepen (50-plussers, laaggeschoolden, personen met een arbeidshandicap en allochtonen) blijft ruim onder de doelstellingen van het Pact 2020. Welke verklaring ziet u hiervoor? “Het klopt dat we voor een aantal van hen onder de verwachtingen blijven. Maar laat ons niet vergeten dat we een heel grote crisis –hopelijk- achter de rug hebben. De crisis sleept ook veel langer aan dan economen allerhande hadden voorspeld. Dat speelt zeker mee in de werkzaamheidsgraad van die groepen. Daarnaast zetten nog te weinig bedrijven volop in op talent en competentie. De oude paden worden nog te weinig verlaten. Nochtans ben ik er echt van overtuigd dat de weg van talent en competentie de enige is om je bedrijf sexy te houden.“ “Maar ik zie toch hier en daar ook beterschap: de tewerk stellingsgraad van 50-plussers is tijdens deze regeerperiode goed gestegen: van 35% naar 43%. Op 5 jaar tijd, en in tijden van crisis, is dat geen slecht cijfer.”
Welke initiatieven heeft u de voorbije jaren getroffen om de tewerkstelling van kansengroepen te stimuleren? “Dé basis van mijn beleid is dat nieuwe denken in talent en competentie, gecombineerd met maatwerk. Niet iedereen die één bepaald, vaak uiterlijk, kenmerk deelt, heeft dezelfde talenten en competenties, of dezelfde afstand tot de arbeidsmarkt. Niet allemaal zullen ze dus nood hebben aan dezelfde ondersteuning. VDAB is op dat vlak een voorloper in Europa. We moeten allemaal mee denken in functie van wat iemand kan in plaats van te focussen op iemands gebreken.”
In onze regio blijken taal en mobiliteit de twee grootste hinderpalen te zijn voor anderstalige Brusselse en Vlaamse werkzoekenden om aan werk te raken. Welke maatregelen heeft u genomen om deze hinderpalen weg te nemen? Welke bijkomende maatregelen zijn volgens u nodig? “Nederlands op de werkvloer is belangrijk. Zowel voor de veiligheid, als voor de sociale integratie van mensen. We blijven dus continu inzetten op kwalitatieve taalcursussen. Hier in de streek hebben we goede samenwerkingsverbanden, bijvoorbeeld in Airport Academy. Die bundeling van krachten, is een heel mooi voorbeeld van de weg die we moeten inslaan.” “Wat de mobiliteit betreft, lijkt het me belangrijk dat we de kwaliteit verhogen. Mensen moeten zeker zijn dat ze effectief op de aangegeven uren zullen aankomen of vertrekken. Meer dan nóg
Lastenverlaging moet 6x hoger liggen om loonkostenhandicap te halveren
Ingreep ambtenarenpensioen noodzakelijk
extra aanbod bijpompen, lijkt me dat de grootste uitdaging. Vanzelfsprekend samen met blijvende investeringen in onze wegen.”
Ruimtelijke ordening Welke belangrijke realisaties werden op vlak van ruimtelijke ordening tijdens de afgelopen legislatuur verwezenlijkt? Minister Muyters: “Daar moet ik niet lang over nadenken: de omgevingsvergunning. Jo Libeer, gedelegeerd bestuurder van Voka, noemde dat de grootste stap in ruimtelijke ordening in 20 jaar en ik geef hem volmondig gelijk. Er stond niks van in het regeerakkoord, maar ik heb het toch maar mooi kunnen realiseren. Terwijl andere regeringen er hun tanden op hebben stukgebeten.” “Ik heb dan ook nog het nieuwe decreet versnelling van investeringen, waarbij grote projecten sneller en meer rechtszeker zullen verlopen. Van 11 procedure-stappen gaan we naar 3 beslissingen en 2 inspraakmomenten. De inspraak blijft uiteraard gevrijwaard, maar er zijn nu beslismomenten die een beslissing echt vastklikken. Dat is een enorme vereenvoudiging, die heel goed onthaald wordt in de bedrijfswereld.” “En ook de digitale bouwaanvraag is er vanaf 1 juni, waardoor alle documenten volledig digitaal afgehandeld zullen kunnen worden. Want laat ons eerlijk zijn: je bouwdossier tot 7 keer afdrukken en die stapels papier naar het gemeentehuis brengen: dat is toch écht niet meer van deze tijd! De architecten berekenden voor zichzelf dat alleen al het niet meer moeten afdrukken van al die plannen en formulieren, een jaarlijkse besparing oplevert van 5 miljoen euro. Dat is een enorm bedrag.”
In Halle-Vilvoorde is er een nijpend tekort aan beschikbare bedrijventerreinen en is er al een decennium lang stilstand. Reconversie van bedrijventerreinen leidt alleen maar tot stadsontwikkeling. Green fields, zoals MeiseWestrode, laten al 30 jaar op zich wachten. De weinige voorstellen voor bedrijventerreinen in het Vlaams Strategische Gebied rond Brussel staand op losse schroeven. Kortom, inzake bedrijventerreinen lijken er weer 5 jaar verloren. Kunt u dit becommentariëren? “Veel GRUP’s hebben te kampen met een gerechtelijke procedures van mensen die betrokken zijn. Zeker ook het VSGB. Maar ik ben het niet eens dat er in deze 5 jaar geen ruimte gecreëerd is voor ondernemingen. In al mijn plannen van De Panne tot Maaseik heb ik steeds gewaakt over een voldoende kwalitatief aanbod.” april 2014 | ondernemers | 11
Belangenbehartiging Welke ingrepen gebeurden om plannings- en vergunningsprocedures te vereenvoudigen en te versnellen, en daarenboven ook het algemeen belang te laten primeren? “Naast mijn drie grote verwezenlijkingen van daarnet op vlak van vergunningen, heb ik een hele reeks quick wins gerealiseerd. In de eerste plaats denk ik aan de vrijstelling en de melding: voor een aantal eenvoudige werken is het niet meer nodig om een vergunningsaanvraag in te dienen, maar kan je zo bouwen, of volstaat
het om de werken gewoon te melden aan het gemeentebestuur.” “We hebben ingegrepen in de beroepen van de ene administratie tegen de andere. Dergelijke beroepen kunnen nu alleen nog ingesteld worden door leidend ambtenaren. Dat heeft ertoe geleid dat die beroepen met 90% zijn gedaald! Het toepassingsgebied van de projectvergadering, waarbij iedereen rond de tafel wordt gebracht om van gedacht te wissel, is uitgebreid. We hebben een V.I.P.-cel op poten gezet om vastgelopen dossiers weer in gang te trekken samen met de initiatiefnemer. Ik kan wel nog even doorgaan, maar ik vrees dat jullie ruimte op is…”
Evaluatie Ruimtelijke ordening Gevraagd door Voka
Gerealiseerd
Niet gerealiseerd
Voldoende bedrijventerreinen
Decreet ruimtelijke economie creëert een positief kader voor bedrijventerreinen
- Tekort aan bedrijventerreinen in probleemregio’s niet weggewerkt ( in onze regio nog steeds onvoldoende bedrijfsterreinen – geformuleerde taakstelling ( die niet meer zou bestaan) wordt niet gehaald + geen monitoringsysteem beschikbaar - Nog steeds geen enkele realisatie van bedrijventerreinen in het kader van START.
Snellere en rechtszekere vergunningsprocedure
(ontwerp) Decreet Omgevingsvergunning (koppeling milieu- en bouwvergunning). Decreet goedgekeurd, nu nog wachten op uitvoeringsbesluiten
Rechtsonzekerheid voor 70-tal belangrijke R.U.P.’s : er werd geen oplossing geboden voor de verschillende RUPs die volgens het integratiespoor werden uitgewerkt en door een arrest van het grondwettelijk hof, nu onder druk komen te staan. Hersteldecreet biedt geen oplossing op lange termijn: * Afbakening kleinstedelijk gebied Aarschot, Diest, Tienen * Afbakening stedelijk gebied Halle * Afbakening Vlaams Strategisch Gebied rond Brussel * Afbakening Regionaalstedelijk gebied Leuven * Economisch knooppunt van Ternat en Londerzeel en het bijzonder economische knooppunt Kampenhout-Sas
(ontwerp) Decreet Complexe projecten = nieuwe aanpak waardoor verschillende stappen die nu na elkaar gebeuren binnen proces, voortaan meer geïntegreerd verlopen. Dit moet een tijdswinst betekenen waardoor belangrijke investeringsprojecten sneller gerealiseerd kunnen worden.
Milieu Welke belangrijke realisaties werden op het vlak van milieu- en natuurbeleid tijdens de afgelopen legislatuur verwezenlijkt?
›› Joke Schauvlieghe, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur
12 | ondernemers | april 2014
Joke Schauvlieghe, Vlaams minister voor Leefmilieu, Natuur en Cultuur: “Heel belangrijk voor onze economie is de omslag die we gemaakt hebben van een afvalbeleid naar een duurzaam materialenbeleid. Afval zien we voortaan als een grondstof voor nieuwe producten. Daarvoor heb ik het Afvalstoffendecreet omgevormd tot een Materialendecreet. Vlaanderen is arm aan grondstoffen. Dat maakt ons afhankelijk van het buitenland. Daarom moeten we alle materialen zoveel als mogelijk hergebruiken in een biologische of technologische kringloop.”
“De afgelopen legislatuur heb ik fors geïnvesteerd in waterzuivering: 688 miljoen euro aan subsidies voor gemeenten, 1,25 miljard euro voor de nv Aquafin en 175 miljoen voor het operationeel waterbeheer. Dat zie je ook in het straatbeeld. Er zijn wel altijd ergens riolerings- of waterzuiveringswerken aan de gang. Dankzij deze investeringen doet onze waterkwaliteit het beter. Sedert 2012 voldoet Vlaanderen ook aan de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater. Ook voor de bestrijding van wateroverlast heeft de Vlaamse Regering extra inspanningen gedaan. Er kwamen verschillende gecontroleerde overstromingsgebieden bij.”
Belangenbehartiging “Vlaanderen voldeed ruimschoots aan het Kyoto-doel (20082012). Tegelijk maakten we een nieuw Vlaams Klimaatplan 20132020, richtten we een Klimaatfonds op en startten we concrete acties, zoals de premie voor muurisolatie en hoogrendementsglas.” “Om het initiatief in Vlaanderen ademruimte te geven, knipten we in de administratieve rompslomp van ondernemers en plantten we een mijlpaal: de invoering van de omgevingsvergunning. Gedaan dus met een aparte milieu- en een bouwvergunning. Vanaf 2015 kunnen ondernemers één omgevingsvergunning aanvragen. Die is van onbepaalde duur, hoeft niet opnieuw te worden aangevraagd, en garandeert rechtszekerheid aan de ondernemer en inspraak aan de burger. De natuur- en bosregelgeving was te complex. We hebben die fel vereenvoudigd en tegelijk de financiering opengezet voor elkeen die wil bijdragen aan de natuurdoelstellingen. Drastisch snoeien in de papiermolen deden we ook voor de sportvisser. We deden hetzelfde met de versnipperde jachtregelgeving: we ontdeden ze van de ballast en brachten ze van 17 uitvoeringsbesluiten terug naar 4.”
Ons Vlaams milieubeleid focust erg op vergunningsplichtige activiteiten. Nochtans wijst onderzoek uit dat onze bedrijven maar een beperkte bijdrage leveren in tal van milieudrukken. Milieu-impacten zoals fijn stof of NOx zijn echter vooral afkomstig uit het buitenland of van niet vergunnings-plichtige activiteiten ( verkeer, verwarming, … ). Hoe verdedigt u het Vlaams milieubeleid? “De afgelopen jaren is de luchtkwaliteit in Vlaanderen veel verbeterd. Dat er een positieve trend is, duidt erop dat het volgehouden beleid loont. Ik ben er mij van bewust dat de industrie in belangrijke mate heeft bijgedragen aan de reductie van de uitstoot van bv. fijn stof, stikstofoxide (NOx), zwaveldioxide (SO2) en een aantal zware metalen zoals nikkel, lood, koper en vanadium. Maar, het Vlaams beleid focust niet enkel op vergunningsplichtige
activiteiten. De Belasting op Inverkeerstelling (BIV) is sedert 2012 gebaseerd op milieukenmerken van de auto (CO2 en fijn stof). Het Vlaams luchtkwaliteitsplan werd in maart 2012 goedgekeurd door de Vlaamse regering. Met dit plan wil ik de uitstoot van stikstofoxiden terugdringen. Een aantal van deze maatregelen hebben ook een impact op de uitstoot van fijn stof. In dit plan zijn heel wat acties opgenomen voor het terugdringen van verkeersemissies. Voorts legt dit plan de nadruk op maatregelen bij landbouw en gebouwenverwarming, en uiteraard ook de industrie. Dit plan heeft dus een bredere horizon dan enkel onze industrie. Een gelijkaardige aanpak heb ik trouwens gehanteerd voor het Vlaams klimaatbeleidsplan waar ik ook heb gestreefd naar een geïntegreerde aanpak over de verschillende beleidsdomeinen en sectoren heen.” “Luchtverontreiniging is een ruim begrip. Terwijl sommige polluenten een eerder lokaal effect hebben, worden andere vaak over zeer grote afstanden getransporteerd voor ze een impact hebben, zodat een nationale of internationale aanpak zich hier opdringt. Een aanpak op maat is dus nodig. Eind 2013 stelde Eurocommissaris voor Milieu Potocnik het pakket luchtkwaliteit voor. Ik volg dit Europees initiatief van heel nabij op en zal er over waken dat Europa haar lidstaten ambitieuze maar realistische ambities oplegt. Het is voor onze Vlaamse industrie ook belangrijk dat we blijven streven naar een gelijke speelveld binnen Europa.”
Waarom stimuleert de Vlaamse Overheid geen milieuconvenanten of charters op KMO-niveau? “In uitvoering van het NEC-emissiereductieprogramma werden in 2009 en 2010 milieubeleidsovereenkomsten afgesloten met de chemiesector, glasproducenten en elektriciteitsproducenten. Ook inzake de aanvaardingsplichten zijn er meerdere milieubeleidsovereenkomsten lopende. Milieubeleidsovereenkomsten worden afgesloten met een volledige sector. Vermits Vlaanderen vele KMO’s telt, zijn zij automatisch betrokken bij een milieubeleidsovereenkomst. Daarin kunnen eventueel specifieke bepalingen voor specifieke groepen zoals KMO’s opgenomen worden.” •
Evaluatie Milieu Gevraagd door Voka
Gerealiseerd
Niet gerealiseerd
Milieureglementering mag de concurrentiekracht niet verhinderen
Brede publieke consultatie voor aankomende milieuregelgeving (o.a. Vlarem), met tijdige rechtzettingen/correcties tot gevolg
Uitsluiten van “goldplating” waarbij België verder gaat dan wat Europa voorschrijft zodat bedrijven benadeeld worden, onder meer op het vlak van milieu en arbeidsmarktbeeld.
Stimuleren van milieu convenanten of charters
sectoren
KMO’s
In de editie mei van Ondernemers Halle-Vilvoorde maken we het rapport op voor de onderwerpen mobiliteit, innovatie en investeringen, energie en sociale economie.
[email protected] 02 300 58 00
april 2014 | ondernemers | 13
www.volkswagen.be
LAAT U NIET OVERKLASSEN. RIJD IN PREMIUM CLASS.
De Passat Variant Premium Class vanaf 495 €/maand excl. BTW . (1)
Ruimte en comfort. Als u dat niet verdient, verdient niemand het, want u rijdt dag in dag uit in een bedrijfswagen. De Passat Variant Premium Class is dan ook dé wagen op uw niveau. De grootste binnenruimte van zijn categorie, een erg complete uitrusting. Met deze auto reist u duidelijk in een hogere klasse. Maar waarom oordeelt u niet zelf? Meer info bij uw concessiehouder of op volkswagen.be Pack Premium Class bevat ondermeer: • Zetelbekleding in leder
• Elektronische klimaatregeling
• Panoramisch open dak
• Navigatiesysteem
• Metaalkleur
• Parkeersensoren voor- en achteraan
4,3 - 6,4 L/ 100 KM • 113 - 149 G CO2/KM Afgebeeld model ter illustratie. Milieu-informatie (KB 19/03/2004) : www.volkswagen.be
(1) Volkswagen Passat Variant Comfortline 1,6 TDI BMT 105 pk uitgerust met het pack Premium Class Catalogusprijs incl. BTW: € 37.398,00. Huurprijs incl. BTW: € 598,95/maand. Offerte in Verhuur op Lange Termijn «Full Service» Volkswagen Finance berekend op basis van 60 maanden en 100.000 km. Aanbieding voorbehouden aan professionele gebruikers. Onder voorbehoud van aanvaarding van het dossier door D’Ieteren Lease n.v., Leuvensesteenweg 679, 3071 Kortenberg met maatschappelijke zetel te 1050 Brussel, Maliestraat 50. FSMA 20172 A. Prijzen op 01.04.2014 en geldig tot 30.04.2014. Volkswagen Finance is een commerciële benaming van D’Ieteren Lease n.v. en van Volkswagen D’Ieteren Finance n.v.
Luchthaven
Eerste Luchtvaartdag lokt 10.000 bezoekers naar
Brussels Airport
30.000 mensen, verspreid over tientallen locaties en 140 activiteiten, hebben de eerste Luchtvaartdag bezocht. Onze nationale luchthaven, Brussels Airport, ontving zelf ruim 10.000 bezoekers. Naar analogie van drie succesvolle Vlaamse Havendagen werd er op 8 maart een eerste Luchtvaartdag georganiseerd met als bedoeling het brede publiek kennis te laten maken met de luchtvaartactiviteiten en de mensen die werken in de luchtvaartsector. Jong en oud kon in gebouw 117 terecht voor uitleg op de standen van de verschillende luchthavenbedrijven. De A330 van Brussels Airlines en de demonstratie van DHL buiten op het tarmac trokken heel wat kijklustigen. Ook de busrondritten naar de brandweer, de winterops-voertuigen, het waterzuiveringsstation, Jetairport en de gegidste rondleiding zaten afgeladen vol. De luchtvaart is continu in beweging en omvat een brede waaier aan activiteiten en jobs van onderhoudstechnicus tot luchtverkeersleider. Ook de opleidingsmogelijkheden voor een job in de luchtvaart werden in de spots gezet.
›› Ministers Crevits en Peeters maakten van hun bezoek aan de stand van het Luchthavenhuis graag gebruik om even een foto te laten nemen waarop ze als stewardess en piloot afgebeeld werden.
Motorfunctie binnen economie
›› Op de stand van het Luchthavenhuis konden mensen terecht voor alle info over jobs op Brussels Airport.
Luchtvaart in volle actie Het thema van deze eerste Luchtvaartdag was “Ontdek de luchtvaart in volle actie”. Met de Luchtvaartdag willen Vlaams ministerpresident Kris Peeters en Vlaams minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits de luchthavens en de luchtvaartsector een grotere bekendheid geven. De luchtvaart speelt immers een cruciale rol voor de Vlaamse economie en de tewerkstelling. Op Brussels Airport namen beide ministers plaats in de cockpit van een Airbus A330, brachten ze een bezoek aan de brandweer kazerne en werden ze geïnformeerd over de activiteiten van Belgocontrol. Ook werd er veel aandacht besteed aan jobs en opleidingsmogelijkheden in het ‘Luchthavenhuis’.
De luchthavens en luchtvaartpartners zijn bijzonder opgetogen met de grote opkomst. Brussels Airport stelde samen met de luchthavens van Antwerpen, Kortrijk-Wevelgem en Oostende-Brugge, de Vlaamse MotorVliegclubs, de lucht- en ruimtevaartindustrie, Defensie en de VDAB hun activiteiten aan het grote publiek voor. Minister Crevits apprecieert het gezamenlijk initiatief van de luchthavens en de luchtvaartpartners om aan deze eerste Luchtvaartdag mee te werken. De luchtvaart vervult immers een motorfunctie binnen de Vlaamse economie. Minister-president Kris Peeters benadrukte het belang van de Luchtvaartdag: “Vlaanderen wil tegen 2020 de beste Europese regio zijn op het vlak van slimme en duurzame logistiek. De Vlaamse luchthavens en bedrijven in de luchtvaartsector spelen hierin een centrale rol. De Luchtvaartdag is een uitstekende gelegenheid om kennis te maken met de sector van binnenuit. Verder investeren in de infrastructuur en de sector, die een toegevoegde waarde van 3,5 miljard euro heeft en meer dan 40.000 werknemers werk geeft, is de boodschap om deze ambities waar te maken.” • www.luchtvaartdag.be www.luchthavenhuis.be
april 2014 | ondernemers | 15
PARTNERS IN BUSINESS
EEN A3-PRINTER DIE HET U MAKKELIJK MAAKT In het bedrijfsleven streeft u naar een zo hoog mogelijke efÀFLsQWLH0HWGHQLHXZH%URWKHU0)&-':KHEWXDOYDVW HHQLGHDOHSDUWQHUDOVKHWRSSULQWHQRIVFDQQHQDDQNRPW 'H]HPXOWLIXQFWLRQHOHSULQWHUGUXNWVQHOHQKDDUVFKHUSDI RS$IRUPDDWRRNGXEEHO]LMGLJ9LD1)&DIGUXNNHQHQ VFDQQHQYDQDIPRELHOHWRHVWHOOHQJDDWYORWHQHHQYRXGLJ (QKLMGHQNWRRNDDQXZEXGJHWGDQN]LM]LMQKRRJUHQGHPHQW LQNWSDWURQHQGUXNWXJHJDUDQGHHUG]XLQLJDI
MEER INFORMATIE OP WWW.BROTHER.BE
:(/.20%,- PRINT 3.0
Talent - arbeidsmarkt
Collectieve ontslagen regio Halle-Vilvoorde 2013 (bron: VDAB)
265 Hewlett Packard Belgium
143 LSG Sky Chefs Brussels International BVBA Gate Gourmet Belgium
115 Belplas Industries Beersel
115 TNT Express Belgium NV
100 Catala
Fall-out van crisis
teistert personeelsbestand De sluiting van Ford Genk en de bijna 10.000 mensen, waarvan ongeveer 5.000 bij de toeleveranciers, die hierdoor hun job verloren, kreeg veel media-aandacht. Heel wat minder aandacht was er voor de iets meer dan 1.400 banen die in 2013 door collectief ontslag verloren gingen in onze regio en nog minder voor de duizenden jobs die verdwenen in de KMO’s.
Is de arbeidsmarkt al hersteld van de crisis? De economische crisis hield lelijk huis in de Belgische arbeidsmarkt. In de periode 2008-2009 gingen maar liefst 20.000 arbeidsplaatsen verloren. Goed voor een netto-daling van 0,5%. Met een verlies van 1.663 jobs (netto-daling van 1,3%) werd onze regio bijzonder hard getroffen. In tegenstelling tot de Belgische arbeidsmarkt herstelde de arbeidsmarkt van Halle-Vilvoorde heel wat trager en tekende deze pas in 2010-2011 opnieuw positieve cijfers. Deze lichte opflakkering was echter van korte duur. In 2012 kende de Belgische economie een kleine terugval met een daling van het aantal arbeidsplaatsen tot gevolg (zie figuur 1). Sinds het tweede kwartaal van 2013 zien we een voorzichtig herstel van de economie, maar op de arbeidsmarkt zijn er echter nog maar weinig tekenen van beterschap.
Niet alleen banen verloren Deze netto-evolutiecijfers zijn interessant omdat zij ons een globaal beeld geven van de richting waarin onze economie evolueert. Tegelijkertijd verbergen zij wel de ruimere dynamiek van zowel de
Vooral laatstgenoemde gebeurtenissen halen vaak de kranten koppen, waardoor de indruk ontstaat dat een economisch woelige periode overwegend negatieve gevolgen heeft. Echter, ook in periodes van laagconjunctuur creëren bedrijven onverminderd nieuwe jobs (net zoals er veel jobs verdwijnen in economisch gunstige tijden). Alleen wordt daar zelden of nooit over bericht!
“Pas in de periode 2010-2011 liet de arbeidsmarkt in Halle-Vilvoorde opnieuw positieve cijfers optekenen, om in 2012 alweer een kleine terugval te kennen. Het voorzichtige economische herstel sinds 2013 trekt zich tot nu toe nog niet door tot de arbeidsmarkt.” Tot voor de economische crisis in 2008 uitbrak, verdwenen er gemiddeld jaarlijks vijf van de honderd bestaande jobs en werden er voor elke honderd bestaande zeven nieuwe gecreëerd. Aangezien er beduidend meer jobs gecreëerd dan vernietigd werden, steeg de werkgelegenheid jaarlijks gemiddeld met 1,5%. Tussen 2008 en 2009 werden er echter heel wat minder jobs gecreëerd, terwijl er veel jobs verloren gingen. In die periode verdwenen er in Halle-Vilvoorde iets meer dan 9.700 jobs en kwamen er slechts 8.000 bij (zie figuur 2).
2.0% 1.5% 1.0% 0.5% 0.0% -0.5% -1.0% België
-1.5%
creatie van jobs door startende en groeiende ondernemingen als de vernietiging van jobs door krimpende en stoppende ondernemingen.
2008-2009
2009-2010
2010-2011
›› Figuur 1: Netto-evolutie arbeidsplaatsen in % (bron: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en DynaM-belgium.org)
Halle-Vilvoorde
2011-2012
In de daaropvolgende jaren slaagt de jobcreatie er onvoldoende in om het verlies aan jobs te compenseren. Kijken we naar de sectoren, zien we dat in onze regio vooral de sectoren ICT, handel en horeca, en industrie rake klappen kregen (zie figuur 3). Deze evolutie leidt ertoe dat er onvoldoende arbeidsplaatsen geboden kunnen worden aan de steeds toenemende beroepsbevolking met een stijging van het aantal werklozen tot gevolg. april 2014 | ondernemers | 17
Talent - arbeidsmarkt
82 Gate Gourmet Belgium BVBA en European Airport Services
82
79
In2Communication
65
PerkInElmer
Een trend die zich zowel volgens het Federaal Planbureau als onze eigen conjunctuurbarometer (figuur 4) zal verderzetten in 2014.
“Om meer jobs in bedrijven te creëren en zodoende onze huidige levensstandaard en sociale zekerheid te kunnen behouden, is een loonlastendaling noodzakelijk. Indien arbeid ten opzichte van kapitaal relatief goedkoper wordt, wordt het voor een bedrijf interessant om bepaalde arbeidsplaatsen te behouden en nieuwe te creëren.” Loonkost en tewerkstelling zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Wanneer de loonkost stijgt en er een gelijke hoeveelheid toegevoegde waarde wordt geproduceerd, stijgt de loonkost per eenheid product. Resultaat: de inzet van werknemers wordt duurder, de kosten voor het bedrijf stijgen en de interne concurrentiekracht wordt aangetast. Om de interne concurrentiekracht te herstellen, zal het bedrijf trachten om de productiviteit te verhogen door onder andere duurdere arbeid te vervangen door kapitaalintensieve productiemethodes, nieuwe technologieën in te zetten en arbeidsintensieve activiteiten te outsourcen. Het eindresultaat is dat elke euro omzet met minder werknemers wordt gerealiseerd en de tewerkstelling in de onderneming daalt. De loonkosten in ons land zijn de laatste jaren toegenomen en liggen vergeleken met onze drie voornaamste buurlanden een heel pak hoger. Onze uurloonkost bedraagt 37,2€ ten opzichte van 34,2€ in Frankrijk, 32€ in Nederland en 30,4€ in Duitsland. Vergeleken met deze landen hebben we een loonkostenhandicap van 15,5% (zie figuur 5).
Kluwen van maatregelen De voorbije jaren hebben zowel de Vlaamse als de Federale overheid heel wat maatregelen genomen om de loonkost te milderen
60
IC Companys Belgium
56 DS Smith Packaging Coordination center en DS Smith Packaging Marketing
Saturn Meir Antwerpen NV
en zo de tewerkstelling te stimuleren of te creëren. Uit een recente studie van Idea Consult in opdracht van Voka blijkt dat het accent van de Vlaamse maatregelen in sterke mate ligt op het creëren en ondersteunen van jobs voor kansengroepen, zoals langdurig en/of laaggeschoolde werklozen, leefloners en personen met een arbeidshandicap, in de sociale economie en bij de overheid zelf. Slechts 15% van het Vlaams budget gaat naar de privésector. De maatregelen binnen het federaal werkgelegenheidsbeleid zijn hoofdzakelijk tewerkstellingsstimuli en veel minder gericht op jobcreatie, waarbij vooral de RSZ-kortingen sterker gericht zijn op het stimuleren van tewerkstelling in de privésector. Groot nadeel van deze maatregelen is dat zij niet alleen veel in aantal, maar ook bijzonder complex in uitwerking zijn. 15000 10000 5000 0 1499
2171
3193
2006-2007
2007-2008
-1663
-512
529
1499
2010-2011
2011-2012
-5000 -10000 -15000
2005-2006
Jobdestructie door stopzettingen
Jobdestructie door krimpers
2008-2009 2009-2010 Jobcreatie door starters
Jobcreatie door groeiers
Netto-evolutie
›› Figuur 2: Jobcreatie en –destructie Halle-Vilvoorde juni 2005-juni 2013 (bron: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en DynaM-belgium.org)
Met de zesde staatshervorming worden 23 federale maatregelen geregionaliseerd. Hierdoor krijgt Vlaanderen meer instrumenten in handen voor een arbeidsmarktbeleid op maat van de regio, zoals de RSZ-kortingen voor specifieke doelgroepen en de controle op werkzoekenden. De regionalisering van het doelgroe-
Bouw
Informatie en communicatie
Openbaar bestuur en onderwijs
Adm. en ondersteunende diensten (incl. uitzendarbeid)
Handel en horeca
Gecreëerde jobs
2519
1786
1672
5823
12703
2721
1733
Verdwenen jobs
-2684
-2547
-1015
-4990
-14726
-805
-3846
Netto-evolutie
-165
-761
657
833
-2023
1916
-2113
Gezondheidszorg
Industrie en nutsectoren
›› Figuur 3: Netto-evolutie tewerkstelling in absolute cijfers per sector in Halle-Vilvoorde 2008-2012 (bron: Rijksdienst voor Sociale Zekerheid en DynaM-belgium.org)
18 | ondernemers | april 2014
Talent - arbeidsmarkt
53
48
Sabena Technics Bru
44 Giesecke & Devrient
Le Cobourg
38
34
E.ON Generation Belgium
Unamic /HCN
24 Warner Music Benelux
23 Pentax Ricoh Imaging Europe
16 DS Smith Packaging Marketing en DS Smith
Nood aan een loonlastendaling TOTAAL WERKLOOSHEID 18500 18000
FORECAST
17500 17000
- 12 maanden
16500 16000 15500
Lineair (FORECAST)
15000 14500 2014_7
2014_6
2014_5
2014_4
2014_3
2014_2
Lineair (12 maanden)
2014_1
14000
›› Figuur 4: Verwachte totale werkloosheid (bron: Conjunctuurbarometer Voka – Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde 20/02/2014)
Echter, om meer jobs in bedrijven te creëren en zodoende onze huidige levensstandaard en sociale zekerheid te kunnen behouden, is een loonlastendaling noodzakelijk. Indien arbeid ten opzichte van kapitaal relatief goedkoper wordt, wordt het voor een bedrijf interessant om bepaalde arbeidsplaatsen te behouden en nieuwe te creëren. Het is de redenering die in het jaarverslag van de Nationale Bank steekt, alsook blijkt uit recente simulaties van de KU Leuven en eerdere berekeningen van de Nationale Bank en het Federaal Planbureau. In het door Voka aangedragen pact om een economische groei van 2% (groei die nodig is om onze sociale zekerheid te vrijwaren) te bewerkstellingen, stelt Voka voor om onze competitiviteit te herstellen door de werkgeversbijdragen met 25% te laten dalen. Gekoppeld aan een indexhervorming moet dat de komende vijf jaar 165.000 banen in de private sector opleveren. •
[email protected] - 02 255 20 19
[email protected] - 02 255 20 28
penbeleid vormt de ideale gelegenheid om het Vlaamse arbeidsmarktbeleid efficiënter en effectiever te maken. Voka wil dat het doelgroepenbeleid zich richt op onderstaande doelstellingen: 1) Ten eerste moeten minder maatregelen resulteren in een breder bereik. 2) Daarnaast moeten de maatregelen beter afgestemd worden op de Vlaamse arbeidsmarkt, vooral met aandacht voor ouderen en jongeren. 3) Het moet ook meer gericht zijn op stimulering van tewerkstelling in het bedrijfsleven in plaats van jobs te creëren in aparte silo’s. Waar dit toch gebeurt, moet de creatie van een job ook leiden tot resultaten in termen van meer doorstroom in tegenstelling tot vandaag waar de meeste doelgroepwerknemers de jobs nooit verlaten. 4) De maatregelen moeten ook minder complex zijn in voorwaarden (Vlaamse en federale definities verschillen) en uitvoering (vandaag door Werk en Sociale Economie, RVA, RSZ en RSZPPO) waardoor werkgevers beter kunnen anticiperen op wat bestaat. €40
35% 30%
€30
25% 20%
€20
15% 10%
€10 €-
BE
8.8%
16.3%
22.4%
32.9%
FR
NL
DUI
EU17
uurloonkost
5% 0%
% verschil
›› Figuur 5: Uurloonkost in euro en procentueel verschil van de uurloonkost van België tegenover de drie buurlanden en EU17 in 2012
april 2014 | ondernemers | 19
The Renovation Company:
Een verhaal van geslaagde marketing
20 | ondernemers | april 2014
Special Immo
Zelden zo’n ingrijpende marketingswitch gezien als bij het verbouw- en renovatiebedrijf ‘Aiding Group’ uit Sint-Pieters-Leeuw. Die veranderde onder leiding van zaakvoerders Luc Monsieur en Ben Smismans begin dit jaar haar naam in ‘The Renovation Company’. Dit was de laatste en wel overdachte fase in het herstructureringsproces dat het bedrijf onderging. Een herstructurering met als duidelijk doel zich te wapenen tegen de toekomst : een antwoord te bieden op de uitdagingen die ons de komende jaren te wachten staan. En dat zijn er in de bouwsector heel wat. Tekst: Joris Herpol – Beelden: Studio Dann
Al enkele jaren staat de sector onder zware druk door o.a. concurrentie uit Oostbloklanden, dewelke via het systeem van ‘detachering’ de mogelijkheid creëert voor buitenlandse firma’s en werknemers om hier te komen werken aan dumpingprijzen . Daar bovenop merken we recent dat niet alleen de arbeidskrachten, maar tegenwoordig ook de producten massaal afkomen uit het buitenland”, zegt zaakvoerder Luc Monsieur van ‘The Renovation Company’. “Maar er is niet alleen de concurrentie uit Oost-Europa. Ook door de steeds strengere wetgevingen, onder andere EPB, veiligheidsnormen, alle mogelijke attesteringen, steeds toenemende sociale verplichtingen en administratie, noem maar op ... wordt bouwen voor veel mensen gewoon te duur. Bouwen volgens de normen en met respect voor alle wetgevingen wordt misschien iets dat voor een select publiekje betaalbaar blijft. Mensen zoeken daarom alternatieven, en daardoor is er ook een duidelijke verschuiving naar kleinere renovatieprojecten en een zoektocht naar goedkopere arbeidskrachten. Deze laatsten nemen het soms niet zo nauw met de wetgevingen en zijn spijtig genoeg haast oncontroleerbaar.” “We zien dus duidelijk in de markt dat er twee grote typen klantengroepen ontstaan: een groep voor wie enkel de prijs en het budget belangrijk is en een groep die wil dat er gebouwd wordt volgens de geldende wetgevingen, met juiste attesteringen en zekerheid van de tienjarige aansprakelijkheid en die rekenen op een correcte dienst na verkoop en opvolging. Heel onze recente marketing is opgebouwd rond deze laatste doelgroep.” “Bouwondernemingen die in het ‘lage prijs’ segment wensen te concurreren zullen het in de toekomst heel moeilijk krijgen indien zij niet anticiperen op bovengenoemde situatie. Dat zeg ik niet alleen, dat zeggen ook mijn collega’s, waarvan ik weet dat verschillende het vandaag reeds moeilijk hebben om concurrentieel uit de hoek te komen, vnl. in de vakgebieden,
afbraak - en metselwerken, chapewerken, plakwerken, vloeren en gyprocwanden. Voor een bedrijf zoals het onze is het belangrijk een goede mix maken tussen deze arbeidskrachten voor de grovere werken en eigen teams te hebben voor de fijnere werken. Het juiste type mensen inzetten op de juiste werven wordt de uitdaging van de toekomst : service en vooral correcte diensten aanbieden op maat van de klant! Daar kunnen wij het verschil maken.”
Naamsverandering “Wij hebben meer dan 2 jaar geleden beslist te anticiperen op al deze veranderingen in de bouwsector en stippelden een welbewuste strategie uit. We vonden o.a. dat onze naam ‘Aiding Group’ te weinig aansloeg. Mensen die de firma niet kenden wisten in feite niet waarvoor we stonden, met name totaalrenovatie van A tot Z. Wij vonden dat ‘The Renovation Company’ veel beter aanduidt wat wij doen: met name renoveren. Belangrijk was ook dat dit duidelijk verstaanbaar was in beide landstalen. Met onze slogan ‘DE REFERENTIE in totaalrenovatie en interieurinrichting’ dekken we de boodschap die we willen brengen volledig en zetten we ons bedrijf duidelijk op de kaart. Na lang en rijp beraad voerden we de naamsverandering begin dit jaar door. En het bleek meteen een schot in de roos te zijn. Onze doelgroep voelt zich duidelijk aangesproken.”
“Wie zich in de bouwsector niet aanpast aan de marktomstandigheden, krijgt het moeilijk.” “We hebben daarnaast de laatste 2 jaar ook een herstructurering doorgevoerd. We werken in totaal met 25 personeelsleden en verschillende onderaannemers waarmee we een speciale vertrouwensband gedurende jaren hebben opgebouwd.
Het aantal mensen dat bij ‘The Renovation Company’ werkt, bleef ongewijzigd, alleen is het aantal bedienden verminderd en het aantal arbeiders –zeg maar productieven- vermeerderd. Dit om onze ‘vaste kostenstructuur’ op een betaalbaar niveau te houden. Ook werd er veel geïnvesteerd in een performanter administratie- en informaticasysteem.” “Er kwamen nieuwe, snellere hard- en software, het administratief beheerspakket werd verder op punt gesteld. Door deze ingrepen konden we onze marge vrijwaren en zijn we ervan overtuigd de concurrentie ook in de toekomst aan te kunnen. We merken vandaag reeds dat onze ‘switch’ op gebied van marketing de juiste beslissing was, want we kregen meteen in de drie maanden na de naamsverandering gevoelig meer prijsaanvragen binnen, met een mooi gevuld orderboekje voor een groot deel van het jaar als gevolg”, weet Monsieur, die van a tot z verantwoordelijk is voor interieurinrichting en maatwerk binnen ‘The Renovation Company’.
“Geen megaprojecten” Zaakvoerder Ben Smismans is dan weer de drijvende kracht binnen de woningrenovatie en totaalrenovatie. “We mikken met ‘The Renovation Company’ vooral op particulieren. Mensen die de tijd niet hebben om hun renovatie zelf te coördineren. We gaan niet voor megaprojecten, maar specialiseren ons in kleine totaalrenovatieprojecten zoals een volledige aanbouw aan de woning met keuken en woonkamerinrichting, complete badkamers en zolders, noem maar op. Metsers, schrijnwerkers, loodgieters, vloerders en vele andere vakmensen zijn de steunpilaren van de onderneming. Daarbovenop coördineren wij het volledige project, er is 1 aanspreekpunt en alles wordt geregeld. Mensen vertrouwen hun project aan ons toe en rekenen er dan ook op dat we dat tot een goed einde brengen. Onze meerwaarde zit hem in het maken van goede afspraken: zeggen wat we doen, en doen wat we zeggen. Dat is april 2014 | ondernemers | 21
Voka Vastgoed Club Dé club voor wie met vastgoed begaan is De Voka Vastgoed Club Brussel Vlaams-Brabant geeft u de opportuniteit om buiten uw gebruikelijke vakvereniging in contact te komen met alle actoren in de vastgoedwereld. Centraal in deze club staat netwerken en het uitwisselen van kennis en ervaring met sprekers en onderling. Bent u investeerder, vastgoedpromotor, architect, notaris, landmeter, jurist, bankier, toeleverancier, vastgoedmakelaar, expansiemanager, facility manager, actief in de bouwsector of kortom professioneel bezig met vastgoed? Deze ‘corps de métiers’ krijgen dankzij de Voka Vastgoed Club een netwerkplatform om vakoverschrijdend ervaringen uit te wisselen. Vanaf juni 2014 zal de Voka Vastgoed Club elk kwartaal een netwerkevent organiseren, telkens op andere inspirerende locaties.
[email protected] - 02 300 58 06
U zorgt U zorgt voor voor uw zaak uw zaak – wij–voor wij voor uw kantoor uw kantoor en diensten en diensten
Business Incubator Offices
IICB nv Z.1 Researchpark 310 1731 Zellik 02 481 60 60
[email protected] www.iicb.be
Modern Functioneel Kader rustig en goed gesitueerd langs de Brusselse Ring exit 10 Terbeschikkingstelling van goed uitgeruste Polyvalente Kantoren en Ruimten Formule Easy In – Easy Out op maandbasis Meertalige en Uitgebreide Secretariaats- en BackOffice diensten Performante Call Center Services Performante Hoge Snelheidslijn Internet met VPN en Email Toegang Domiciliëring van Bedrijven en niet-residentiële dienstverlening Seminarie & Lounge Faciliteiten tot 50 personen mét audiovisuele uitrusting Beheersbare en duidelijke All-In kosten
Special Immo
het streefdoel van ‘The Renovation Company’. Goede afspraken gaan onder meer over kwaliteit, dienstverlening, timing, maar ook het respecteren van het budget. Wij merken dat er nog heel wat cliënteel bereid is hiervoor een correcte prijs te betalen. Onze klanten zijn dan ook onze beste reclame, want tevreden klanten komen terug, of maken mond-aan-mond reclame voor je bedrijf”, zegt Smismans.
Bouwcentrum Opmerkelijk is dat ‘The Renovation Company’ ook maar één vestiging meer heeft. Luc Monsieur: “Zes jaar geleden zaten we in feite versnipperd over drie locaties, maar we kochten in 2007 een terrein op de Bergensesteenweg te Sint-Pieters-Leeuw van 1,6 hectare. Daar centraliseerden we al onze activiteiten en we richtten er een soort ‘bouwcentrum’ op. Bedoeling was om onderaannemers of leveranciers -waarmee we al jaren goed werken- de mogelijkheid te geven zich ook hier op deze site te vestigen. Euromat, dat machines voor de
bouw verhuurt, deed dat al anderhalf jaar geleden. We hebben zeer frequent wel één of ander type kraan of ander zwaar werfmateriaal nodig op een werf, en dan is het natuurlijk meegenomen dat de leverancier hier gewoon op het bedrijventerrein is gevestigd. De tijdsbesparing en rendabiliteitstoename is reeds bewezen en kan in de toekomst alleen maar toenemen.
“Liever een kleiner competent bedrijf, dan een mastodont die de concurrentie niet aan kan.” Een andere onderaannemer die zich samen met ons in 2008 vestigde op de bedrijfssite, is ‘The Kitchen Company’. Zij zijn onze onderaannemer voor keukens. Merk op dat ook hier de marketingstrategie doorgetrokken is in de naam van beide bedrijven. We gaan er duidelijk samen voor. Samen sterk.”
“Momenteel zijn we nog in onderhandeling met twee andere onderaannemers die onze waarden en uitstraling op de bedrijfssite meer in de verf kunnen zetten. Er is nog plaats voor ruim 2.000m² aan bedrijfsruimte, dus ons ‘bouwcentrum’ met bevoorrechte partners kan nog groeien. We zijn echter wel zeer selectief. We zoeken naar synergiën, vooral in het kader van kostenbesparing en dienstverleningsverhoging. Het voordeel om met verschillende onderaannemers op één site gecentraliseerd te zijn, is ook flexibiliteit. Indien daar bovenop de activiteiten nauw aansluiten aan onze doelgroepen is ‘kruisbestuiving’ nog een extra pluspunt. Hun klanten worden onze klanten en omgekeerd.” “We zoeken het allemaal ook niet te ver: negentig procent van onze activiteiten bevindt zich in een straal van 15 tot 20 kilometer rond onze site. We mikken doelbewust op het Pajottenland en de westrand van Brussel, omdat we vinden dat alle tijd die je in de file staat, kwijt bent aan rendement”, besluit Monsieur. •
Geschiedenis van ‘The Renovation Company’ 1992: oprichting van de bouwonderneming Aiding Group 1994: verhuis naar ‘Stroppen’ in Halle 1997: opening van de Interlukktoonzaal voor keukens 2004: uitbreiding van de locatie in Stroppen, met een tweede locatie met opslagruimte en atelier 2005: opening van de toonzaal voor inbouwkasten op de tweede locatie 2007: aankoop van de bouwgrond om alles te centraliseren 2009: opening van de huidige vestiging in Sint-Pieters-Leeuw en samenwerking met The Kitchen Company 2012: uitbreiding van de vestiging in Sint-Pieters-Leeuw voor onderaannemers en toeleveranciers 2013: verwelkoming van Euromat op de site 2014: Om de kern van hun activiteiten beter weer te geven verandert ‘Aiding Group’ haar naam in ‘The Renovation Company’. ›› “Onze meerwaarde? Goede afspraken maken: zeggen wat we doen, en doen wat we zeggen.”
www.therenovationcompany.be
april 2014 | ondernemers | 23
Special Immo
BBF breidt uit
met honderd extra flats BBF is nog steeds sterk aanwezig in de markt als aanbieder van serviced apartments. Meer nog, BBF breidt uit met alweer een nieuw gebouw, residentie Square, gelegen tussen de Grote Markt en het Muntplein in Brussel. BBF is gespecialiseerd in het verhuren van appartementen sinds 1992 en heeft een portfolio van meer dan 1.500 eenheden in Brussel en Boedapest. De flexibele verhuurpakketten bevatten uitstekende oplossingen voor korte en lange termijn accommodatie voor zakenreizigers en voor expats en professionals uit het buitenland.
appartement te delen met bvb. een collega en de huur te verdelen. Aangezien elk appartement voorzien is van een keuken kan de huurder zijn eigen gerechten klaarmaken wanneer hij of zij graag wil. Niet zelden zijn de huurders expats die graag hun eigen gerechten op het menu zien. De uitstekende ligging van de appartementen met het openbaar vervoer op wandelafstand is eveneens een troef. Tenslotte heeft zowat elk gebouw van BBF een eigen ondergrondse parking, zodat huurders er ook steeds met hun wagen terecht kunnen.
Op maat reserveren
›› Voor de lange termijn accommodatie, minimaal één jaar, biedt BBF ongemeubileerde appartementen aan op strategische locaties die je de keuze bieden om je eigen meubels te installeren.
Met een nieuwe campagne zet BBF zes belangrijke troeven in de kijker. Door een flat in plaats van een hotelkamer te huren voor een langere periode, bespaar je tot 30 procent of meer. De appartementen zijn gemiddeld een stuk ruimer dan een standaard hotelkamer en zijn ingericht in een eigentijdse stijl. BBF rekent huur aan per appartement en niet per persoon. Het is ook mogelijk om een
Naast deze pijlers biedt BBF ook een uitgebreide dienstverlening zonder zorgen: een ruime keuze uit meer dan 1.500 units, gratis online en telefonische reservatie zodat de klant precies op maat kan reserveren én ondersteuning krijgt van een professioneel team. Voor de lange termijn accommodatie, minimaal één jaar, biedt BBF ongemeubileerde appartementen aan op strategische locaties die je de keuze bieden om je eigen meubels te installeren. De gemeubileerde appartementen zijn dan weer voorzien van huishoudelijke en andere diensten. Je kan kiezen uit een gamma van studio, één-, twee- en drie-kamer appartementen. De meertalige bedienden helpen iedereen graag verder van bij de reservering tot het einde van de huurperiode. Dit garandeert een zorgeloos verblijf.
›› De uitstekende ligging van de appartementen met het openbaar vervoer op wandelafstand is een grote troef.
24 | ondernemers | april 2014
›› Door een flat in plaats van een hotelkamer te huren voor een langere periode, bespaar je tot 30 procent of meer.
Nummer één keuze Mede door de aantrekkelijke prijzen wordt tijdelijke huisvesting met services steeds meer de nummer één keuze voor veel bedrijven bij het kiezen van accommodatie voor hun werknemers. Die service wordt gewaardeerd, want BBF is de onbetwiste marktleider in Brussel en wil dit door innovatie binnen het bedrijf ook blijven. Je kan alle troeven ontdekken op de website www.bbf.be, die bovendien in vijf talen is vertaald. •
Special Immo
Nieuwbouw kmo-projecten
Een positief verhaal voor koper en ontwikkelaar
Iedere KMO die vandaag op zoek gaat naar een nieuwe bedrijfsruimte komt vroeg of laat voor dezelfde keuze te staan: ga ik voor nieuwbouw of renoveer ik een bestaand bedrijfsgebouw? Meer en meer kopers opteren voor de eerste keuze, maar waarom? Tekst: Michiel Bontinck (Structura.biz) Als ondernemer kan u er haast niet meer naast kijken: de nieuwbouw ontwikkelingen van (aaneengeschakelde) KMO-gebouwen, opgericht in mooie clusters, doorweven met brede aangelegde wegenissen omzoomd met streekeigen groen. Vaak wordt op plan reeds een groot gedeelte verkocht.
Casco Zo’n projecten worden casco afgeleverd: u koopt een geïsoleerd bedrijfsgebouw, toegankelijk via een grote poort, binnenin afgewerkt met een gepolierde betonvloer en voorzien van buitenschrijnwerk en wachtbuizen voor de nutsvoorzieningen. Door één overspanning krijgt men een open ruimte zonder hindernissen met een aanzienlijke vrije hoogte. De keuze van basisstructuur, staal of beton, wordt veelal gemaakt naargelang de ondergrond en gewenste flexibiliteit. Voor de eindgebruiker is het resultaat bijna evenwaardig. De koper kan de inrichting volledig naar wens en zo efficiënt mogelijk uitvoeren. Ook de snelheid van het bouwproces, de gehanteerde kwaliteitsnormen en duurzaamheid van nieuwbouw projecten zijn een enorme troef. Bij de aankoop van een bestaand gebouw dient men vaak nog te investeren om aanpassingen uit te voeren. Er dient dus eerst afgebroken te worden vooraleer men kan opbouwen wat de soms lagere aankoopprijs meteen ook minder aantrekkelijk maakt. Een bijkomend voordeel van nieuwbouw is de huidige btw-regeling, waarbij zowel grond als constructie verkocht worden met btw zodat men integraal de betaalde btw kan recupereren tegenover het verlies als pure kost van de registratierechten bij de aankoop van een bestaand gebouw.
daaraan gekoppeld de prijs. Een te groot gebouw mag dan nog lager in prijs per m² zijn, de totale aankoopprijs blijft hoger dan die van een kmo-unit. Voor de regio Brussel (periferie) en de assen BrusselAntwerpen (A12 – E19) en Brussel-Gent (E40) merken we een significante toename van het aantal units sinds 2010. Een stijging van slechts 24% in 2010 naar een piek van 70% aandeel in 2011 in het totale aantal verkopen. Vanaf 2012 stellen we terug een geleidelijke daling vast (‘12: 65%, ‘13: 46%), hoofdzakelijk het gevolg van een stijging in het totale aantal verkopen (‘10 – ‘11: +8%, ‘11‘12: +7,5%, ‘12-‘13: +79%). Het aantal verkochte KMO-units steeg tussen 2012 en 2013 met 42%. In verhouding tot onze jaaromzet maakte de waarde van verkochte entiteiten in 2010 slechts 6,5% uit van de totale omzet uit verkoop. In 2011 steeg dit naar 54% om in 2012 opnieuw te dalen naar 28%. Anno 2013 bleef dit aandeel ongeveer stabiel (27%). Na de ‘boom’ begin dit decennium heeft het aanbod de vraag op een aantal locaties zo goed als ingehaald maar er zijn nog veel blinde vlekken waar de vraag voldoende groot blijkt om kwalitatieve ontwikkelingen te realiseren. • www.structura.biz
al onze realisaties op www.SWIMMINGPOOLS.be
Strategische plaatsen Het feit dat de nieuwe ontwikkelingen worden gebouwd op strategische plaatsen, rekening houdend met de verkeersproblematiek van vandaag en niet die van 20 – 30 jaar geleden, bezorgt de oplossing voor het huisvestingsprobleem van meer en meer ondernemers. Als ontwikkelaar is het belangrijk om rekening te houden met de verschillende factoren die meespelen in het succes van een nieuwbouw kmo-project: ligging (bereikbaarheid), beschikbare oppervlaktes en uiteraard de kostprijs. De verschillende aspecten zijn complementair en zijn ook te hanteren in volgorde van hun impact op het verkoopproces: de ligging blijkt nog steeds hét doorslaggevende argument voor een kmo om de beslissing te nemen waarbij lokale verankering van klanten en personeel een grote rol spelen.Secundair wordt er vooral gelet op de beschikbare oppervlaktes van elk project met
Ook de Willy Naessens van industriebouw…
WORTEGEM-PETEGEM T. 055 39 03 90 TESSENDERLO T. 013 29 27 17 OVERIJSE T. 02 657 39 16
april 2014 | ondernemers | 25
Wat gebeurt er op kantoor? GDW Security is dé specialist voor beveiliging in Halle-Vilvoorde en omstreken. Zo weet u altijd wat er gebeurt.
Vrijblijvende beveiligingsstudie? Bel 02 720 99 90 of mail
[email protected]
Inbraakdetectie
Branddetectie
Camerabewaking
Toegangscontrole
www.gdwsecurity.be
EUROPESE TOPLOCATIE
Ideaal gelegen aan één van de drukste verkeersaders van Europa (rotonde Groot-Bijgaarden) vindt u bedrijvencentrum zellik.biz. Dit bedrijvencentrum biedt een totaalconcept van:
• • •
ALL-IN FORMULE
MODERNE ARCHITECTUUR
1.200 m2 bureauruimte, opgesplitst in 20 eenheden van 35 m2 ruime onder- en bovengrondse parkeerfaciliteiten ten dienste van klanten en bedrijven Een gemeenschappelijke ruimte van 500m2 waaronder 5 vergaderzalen, elk voorzien van alle moderne faciliteiten met een capaciteit van 12 tot 22 personen
NU OOK
VERGADERR UIMTES TE HUUR
Zuiderlaan 14, 1731 Zellik • +32 (0)2 808 20 20 • www.zellik.biz •
[email protected]
Special Immo
“Veel meer dan alleen maar een kantoor”
Bedrijvencentrum Vilvoorde pas gemoderniseerd Het Bedrijvencentrum Vilvoorde, gelegen aan de Mechelsesteenweg 277 in Vilvoorde, biedt 54 moderne kantoorunits aan vanaf 21m² tot 68m² met een mogelijkheid tot uitgebreide diensten op basis van gedeelde kosten. Er is een aangepaste bedrijfsruimte met volledige privacy voor kantoren en opslagruimten. Door een vestiging in het Bedrijvencentrum, zullen uw vaste kosten worden beperkt. Het Bedrijvencentrum geeft ondernemers alle ruimte en vrijheid om eigen keuzes te maken, maar doordat ze omringd zijn door andere bedrijven, staan ze in het Bedrijvencentrum nooit alleen: “You ‘ll never walk alone”.
Bijkomend voordeel is dat ondernemers in het Bedrijvencentrum ook aan netwerking kunnen doen, omdat er heel wat andere ondernemers met potentieel zijn gevestigd. Kortom: het Bedrijvencentrum is een kostenvriendelijke oplossing, op maat van elk bedrijf, met een motiverend bedrijfsmilieu en het imago van een moderne onderneming.
Onze troeven: - Een professionele, stimulerende werkomgeving - Ultramoderne kantoorapparatuur, vergaderzalen (tot 25 personen) en uitrusting
bedrijven. Ook heel wat van de residenten zijn ondernemingen uit het buitenland. Het Bedrijvencentrum biedt ook doorgroeimogelijkheden. De aangepaste kantoren zijn uitgerust met communicatie-infrastructuur en individuele airconditioning. Wat diensten betreft, kan u er als ondernemer rekenen op onthaal en receptie, volledige postbehandeling, individuele telefoonbeantwoording, secretariaatsdiensten en kopieerdienst. Er zijn ook gemeenschappelijke voorzieningen zoals keuken, sanitair, volledig uitgeruste vergaderzalen met WiFi, ruim parkeerterrein en een lobbyruimte.
- Flexibele dienstenovereenkomst - Extra diensten en professioneel personeel
›› Het Bedrijvencentrum Vilvoorde biedt vergaderzalen met ultramoderne uitrusting tot 25 personen
plek aan voor enkele uren, een paar dagen, een week, in een flex-kantoor. Dat is instapklaar, en u kan er zich afzonderen om geconcentreerd te werken aan voordelige tarieven. •
- Topligging: vlot bereikbaar, korte ligging van Brussels Centrum en Brussels Airport
Volledig gemoderniseerd Het Bedrijvencentrum Vilvoorde is volledig gemoderniseerd. Zowel binnen in het gebouw, als buiten het gebouw werd alles grondig gerenoveerd. Binnen kreeg het Bedrijvencentrum onder meer een moderne onthaalruimte, fraaie vergaderzalen, goed uitgeruste kantoren met alle faciliteiten en volledig vernieuwd sanitair. Langs de buitenzijde werd de gevel volledig gerenoveerd en kreeg het kantorencomplex een moderne, hedendaagse ‘look’. Het Bedrijvencentrum Vilvoorde biedt plaats aan zowel starters als bestaande
›› Het Bedrijvencentrum Vilvoorde is volledig gemoderniseerd. Ook langs de buitenzijde kreeg het kantorencomplex een moderne, hedendaagse ‘look’.
Vragen, info of een rondleiding? Aarzel niet en contacteer Carla Vandervorst, Manager van het Bedrijvencentrum Vilvoorde. Bedrijvencentrum Vilvoorde NV Mechelsesteenweg 277
Flex-kantoor
1800 Vilvoorde
Bent u nog niet toe aan een permanente kantoorruimte? Het Bedrijvencentrum biedt een rustige en professionele werk-
www.bcvilvoorde.be -
[email protected]
Tel. 02 252 52 55 - Fax. 02 252 53 38
april 2014 | ondernemers | 27
Special Immo
Groep Heylen & De Lage Landen realiseren unieke renovatie
Nieuwe thuisbasis voor bedrijf met hart voor de maatschappij
Groep Heylen en De Lage Landen Leasing, dochter van Rabobank, slaan dit jaar de handen in elkaar voor een innovatief en ambitieus verhuis- en werkproject. In november verhuist de hoofdzetel van het financieringsbedrijf, dat in België vooral gekend is voor haar activiteiten onder de naam Athlon Car Lease, naar een gerenoveerd kantoor bij de voormalige magazijnen van de vroegere GIB-groep in Machelen. Een site die intussen al bijna 10 jaar in verval is geraakt. Voor Groep Heylen een uniek project in hun geschiedenis van projectontwikkelaar, voor De Lage Landen Leasing een cruciale hoeksteen voor hun transitietraject van een traditioneel bedrijf naar een onderneming met een hart voor de maatschappij. Niet louter een verhuisproject De site met de magazijnen, in de volksmond ook wel de ‘Nopri’-site genoemd, dateert van begin jaren ‘70. De 21.000m2 werden tot voor kort door de GIB-groep nog gedeeltelijk gebruikt. In een ander gedeelte van de magazijnen centraliseert Athlon Car Lease, dochtermaatschappij van De Lage Landen Leasing, sinds 2010 haar einde contract wagens om ze klaar te maken voor doorverkoop. Het verderop gelegen kantoorgebouw op de site staat echter al bijna 10 jaar te verkommeren en was danig in verval. De Lage Landen Leasing loopt al een tijdje rond met verhuisplannen. “Onze huidige hoofdzetel in Zaventem voldoet niet meer”, legt Erwin Ollivier, General Manager bij De Lage Landen Leasing uit. “Het gebouw is te klein en de locatie weerspiegelt niet langer onze visie op mobiliteit noch onze visie op de ideale werkomgeving.” In november verhuizen de 200 werknemers
›› “Onze toekomstige site in Machelen wordt een warm nest waar iedereen zich welkom voelt”, zegt Erwin Ollivier, General Manager van De Lage Landen Leasing.
28 | ondernemers | april 2014
van het financieringsbedrijf. “We kozen deze locatie heel bewust”, gaat Erwin Ollivier verder. “Het feit dat al een klein gedeelte van onze activiteiten op deze site plaatsvond heeft geen rol van betekenis gespeeld. Wat wel de doorslag gaf was het ongelooflijke potentieel dat de site bood om een werkomgeving te creëren die rust en menselijkheid uitademde. De site heeft alle troeven die we zoeken: een perfecte ligging ingebed in een groene omgeving, een aangename structuur op basis van laagbouw en voldoende vierkante meters die het mogelijk maken om onze ambitieuze plannen tot uitvoering te brengen. Als onderneming willen we in al wat we doen innovatief en maatschappelijk relevant zijn; in de eerste plaats voor onze klanten, maar ook voor onze medewerkers, de buurt, de bredere maatschappij. Onze toekomstige site moet deze visie uitstralen, een warm nest waar iedereen zich welkom voelt.” Voor het project doet De Lage Landen Leasing een beroep op de expertise van Groep Heylen, een Kempische projectontwikkelaar met een expertise in semi-industriële bouwprojecten. Guy Wastiau uit Westerlo, vaste partner van Groep Heylen, werd aangesteld als architect. “De renovatie van de Noprisite in Machelen is een unieke kans voor ons”, zegt Marc Luyckx van Groep Heylen. “Ook hier starten we van het ‘second life principle’ en kiezen we resoluut voor architecturale meerwaarde, multifunctionaliteit en duurzaamheid. We bouwen geen nieuwe betonnen blok, maar benutten de bestaande structuur en ruimte optimaal,
zonder enige toegift op het vlak van de strenge eisen qua milieu- en werkomgeving. We leveren hier het tastbare bewijs dat hergebruik op deze schaal perfect werkt. Dit project is tevens een mooi bewijs dat kantoren niet per definitie thuishoren in een klassiek kantorenpark.”
Buurtbewoners De Lage Landen Leasing wil ook de buurtbewoners een toegevoegde waarde bieden. “Dat we dit vervallen gebouw opnieuw een functie geven, is op zich al een meerwaarde voor de buurt”, vindt General Manager Erwin Ollivier. “Maar we gaan verder. Het unieke stukje natuur, ontstaan door de jarenlange leegstand, willen we behouden, ondersteunen en zo een stukje biodiversiteit verankeren op een boogscheut van Brussel. Daarnaast gaan we ook in dialoog met de buurtbewoners via de speciaal ingerichte website www.dllconnect.be, waarmee we op een interactieve manier willen informeren over onze plannen. Wat we allemaal nog in petto hebben, onthullen we pas bij onze verhuis dit najaar“, besluit Erwin Ollivier. En die verhuis staat gepland op 7 november, op die dag ruilen de 200 medewerkers van De Lage Landen Leasing hun werkplek in Zaventem in voor een nieuw verhaal in Machelen. “We zijn ervan overtuigd dat het resultaat bijzonder zal zijn en heel wat ogen zal openen. Hoe De Lage Landen Leasing invulling geeft aan deze site zal een rolmodel zijn voor andere innovatieve kantoorrenovatieprojecten”, besluit Marc Luyckx. •
Special Immo
Buitenlandse investeerders vinden weg naar Realty
Realty: Alles over vastgoed
onder één dak
In Tour & Taxis wordt op 13, 14 en 15 mei 2014 voor de zesde keer ‘Realty’ georganiseerd. Dat is een grote vastgoedbeurs waarop iedereen die met professioneel vastgoed begaan is, zijn gading zal vinden. De organisatie is in handen van Artexis, die als marktleider in België gespecialiseerd is in beurzen en evenementen. Er zijn nog vijf standen vrij, maar ook die zullen snel verhuurd geraken.”
Naast een grote focus op de zorgsector, onder andere voor projecten rond ziekenhuizen en serviceflats, slaagt organisator Artexis erin om ook meer dan honderd buitenlandse investeerders naar Tour & Taxis te halen. Daarnaast zoomt Realty ook in op de toeristische sector met hotels en themaparken, en er is ook aandacht voor professioneel vastgoed: retailers, maar ook bedrijven die op zoek zijn naar warehousing, kantoorruimte, noem maar op…
“Realty is de ideale ontmoetingsplaats voor iedereen die betrokken is in de Belgische vastgoedsector. Naast de talrijke conferenties en seminaries kan je er contacten leggen met alle belangrijke spelers op de Belgische vastgoedmarkt.” Met de zesde editie van ‘Realty’ bewijst Artexis dat het vastgoedevenement dé ideale ontmoetingsplaats is voor iedereen die betrokken is bij de Belgische vastgoed sector. Realty mikt op nationale en internationale investeerders, bedrijfsleiders, projectontwikkelaars en –makelaars, managers van bedrijfsvastgoed, lokale- en gewestelijke overheden, aannemers, architecten, kortom iedereen die met professioneel vastgoed bezig is. Wie overweegt om in Belgisch vastgoed te investeren, ook internationale beleggers, is bij Realty duidelijk aan het juiste adres.
Netwerking “Realty is ook het uitgelezen vastgoedevenement waar je aan netwerking kan doen. Je kan er contacten leggen met alle belangrijke spelers op de Belgische vastgoedmarkt. Er zijn ook non-stop conferenties en seminaries met alle tips & tricks voor vastgoedinvesteringen in België; met gastsprekers uit binnen- en buitenland. Maar er is ook fiscaal advies, investeringsopportuniteiten, pps-partnerships, noem maar op. Dankzij meet & greet-sessies worden intensieve contacten met zo’n honderdtal buitenlandse investeerders mogelijk gemaakt.”
Kwaliteit “We mikken vooral op kwaliteit, niet zo zeer op kwantiteit”, zegt Gregory Olszewski van Artexis. “Vorig jaar kregen we zo’n 6.300 bezoekers over de vloer, en dat zal zowat stabiel blijven. We hebben niet de ambitie om daarin sterk te groeien, we willen aan de standhouders vooral de ‘kwaliteit’ van de bezoeker garanderen. Zo zijn ze er zeker van dat de mensen die naar ons vastgoedevenement komen, dit écht doen omdat ze geïnteresseerd zijn en plannen hebben. En dat zijn precies de bezoekers waarop de standhouders mikken: investeerders die effectief een project willen realiseren. En dat kan in een waaier aan sectoren zijn: de zorgsector of in retail-, logistiek-, overheidsof een andere sector: op onze beurs vinden ze specialisten die hen kunnen helpen met de aanvraag van vergunningen, planningen, financiering, noem maar op. Momenteel schreven er zich zo’n 130 standhouders in die gebruik maken van in totaal 8.000m² bruto oppervlakte in Tour & Taxis Brussels.
“Zeker te noteren: op donderdag 15 mei is er in samenwerking met KU Leuven en KULAK een seminarie over zorgvastgoed. Dat biedt heel wat opportuniteiten, want de behoeften in de zorgsector blijven groeien. Op dinsdag 13 en woensdag 14 mei is er een seminarie rond investeren, met onder andere de focus op stadsontwikkeling. Hoe kunnen we op een duurzame manier wonen, werken en winkelen realiseren? Het is één van de vragen waarop we antwoord geven”, besluit Gregory Olszewski. •
REALTY 2014 13, 14 en 15 mei Tour & Taxis Brussels, Havenlaan 86c, 1000 Brussel Toegang voor drie dagen: - Online: vanaf 135 euro - Ter plaatse: 165 euro Info & tickets: www.realty-brussels.com
april 2014 | ondernemers | 29
Donkere wolken boven de vastgoedsector Enkele weken geleden sloot Batibouw 2014 zijn deuren en zoals elk jaar zien we overal dezelfde krantenkop opduiken: “de balans is positief”. Maar als we de bezoekerscijfers van de beurs wat beter bekijken, ziet het ernaar uit dat de crisis ook hier heeft toegeslagen. In vergelijking met 2007, toen er nog 362.000 bezoekers waren, is het bezoekersaantal in 2014 met haast 20% gedaald (291.000 bezoekers, 1.7% minder dan in 2013), dus bijna 71.000 bezoekers minder. Dat is uiteindelijk ook logisch: het cijfer strookt met de terugloop van de gezinsinvesteringen in nieuwbouw tussen 2007 en 2013. Die evolutie blijkt ook uit de bouwvergunningen: de uitreiking van vergunningen staat op een laag pitje in vergelijking met vóór de crisis: zo werden er van 2004 tot 2008 gemiddeld 25.500 vergunningen per jaar uitgereikt voor huizen en 30.000 voor appartementen. In 2013 is er echter een terugval van respectievelijk 10% en 18%. De activiteit is zich wel geleidelijk aan het herstellen. Ondanks het bijzonder moeilijke klimaat is het aantal bouwvergunningen in 2013 met 2,3% gestegen (raming op basis van de eerste elf maanden): + 9% voor appartementen tot 27.100 vergunningen en - 5% voor huizen tot 20.800 vergunningen (het laagste cijfer van de voorbije vijftien jaar) ten opzichte van 2011. De stijging is kleiner dan in 2012 (+ 5,6%) en er is nu een verschil tussen de twee marktsegmenten, terwijl in 2012 zowel de huizen als de appartementen erop vooruitgingen. Uit enquêtes bij architecten blijkt dat de stijgende tendens qua aantal bouwconstructies waarschijnlijk nog
sterker zal worden in 2014, maar dat het nog enkele jaren zal duren voordat we weer op het niveau van vóór de crisis zitten. De malaise in de bouwsector laat zich ook voelen op de secundaire markt. Sinds 2008 is de prijsstijging van bestaand residentieel vastgoed fors vertraagd. De prijsstijging blijft hoger dan de inflatie (gemiddelde prijsgroei van + 13,7% sinds 2008 ten opzichte van 9% voor de inflatie), maar zal naar verwachting op 2,3% uitkomen in 2013, na 2,8% in 2012. In 2013 hadden we eigenlijk een grote groei verwacht omdat er nog altijd verschillende positieve factoren samenvielen: het economische herstel en het verhoogde consumentenvertrouwen, samen met een ommekeer van de werkloosheidscurve, de nog altijd zeer lage rente en een inbreng van spaargeld die nog niet werd verstoord door ingrijpende fiscale veranderingen. Maar ook al gaat de renteverhoging die aan het einde van de zomer van 2013 werd ingezet langzaam verder in 2014, toch zou het daarna wel eens voor lange tijd gedaan kunnen zijn met de reële groei (hoger dan de inflatie). Sinds 2008 pakken immers wolken samen boven de Belgische vastgoedmarkt die waarschijnlijk een onweer zullen veroorzaken zodra de rente weer klimt, een proces dat traag op gang is
Julien Manceaux Senior Economist ING België
gekomen sinds het einde van de zomer van 2013. We mogen de oorzaak van de grotere kloof tussen prijzen en inkomens niet uit het oog verliezen: gunstigere financieringsvoorwaarden gedurende tien jaar en een gigantische overdracht van spaartegoeden van Belgen naar hun vastgoedvermogen (in een context waarin het woningaanbod in even wicht was). Die twee fenomenen zullen de komende jaren niet meer zo gunstig zijn: de renteverhoging zal de koopkracht van de gezinnen beperken en zij zullen dat niet kunnen opvangen met een grotere overdracht van spaargeld. Bovendien kunnen wijzigingen in vastgoedfiscaliteit de instroom van spaargeld naar de vastgoedmarkt ondermijnen (door de belastingheffing op huur gelden bijvoorbeeld) en de natuurlijke vertraging ervan versnellen (de vertraging van de instroom van spaargeld naar vastgoed is immers vooral te wijten aan de vergrijzing van de bevolking en de terugkerende risicoappetijt van de beleggers). De belangrijkste motoren die in het voordeel speelden van de prijsgroei in het laatste decennium zullen bijgevolg voor lange tijd vastlopen. Daarom menen wij dat de stijging van de vastgoedprijzen gemiddeld lager zal zijn dan de inflatie in het decennium 2008-2017, na een uitzonderlijke rendement tijdens het decennium 1999-2008.
ING België nv – Bank – Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789 Verantwoordelijk uitgever: Inge Ampe - Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel – 708650N – 04/14 © Editing Team & Graphic Studio - Marketing ING Belgium
Special Immo
AOS Studley:
35% besparing
“Tot door optimale onderhandeling en keuze bedrijfsgebouw” Door de keuze van een optimale bedrijfslocatie en een doorgedreven onderhandeling kan een onderneming tot 35% op de huurkosten besparen. En precies daarin is AOS Studley gespecialiseerd. Deze internationale en onafhankelijke speler in de vastgoedwereld heeft heel wat ervaring in het begeleiden van ondernemingen in hun zoektocht naar een optimale bedrijfslocatie. Doordat AOS Studley geen eigen vastgoedportefeuille heeft, werken hun vastgoedexperts uitsluitend in het belang van de klanten-eindgebruikers.
“Om tot de ideale keuze van een bedrijfs gebouw te komen, gaat AOS Studley niet over één nacht ijs”, zegt Senior Director Jeroen Govers van AOS Studley. “We werken in een ‘tenant representation’ opdracht, waarbij we huurders van bedrijfsgebouwen vertegenwoordigen om te onderhandelen over de huurprijs en het huurcontract van een nieuw –of soms het huidigebedrijfsgebouw. We brengen daarvoor eerst de behoeften van de klant in kaart. We kijken naar zijn noden, en gaan vervolgens op zoek naar een mogelijk bedrijfsgebouw. We bakenen een ‘targetzone’ af op basis van onder andere de woonplaats van de medewerkers, de bereikbaarheid voor de klanten, de visibiliteit van de gebouwen, bereikbaarheid (wagen zowel als openbaar vervoer), enzomeer. Zo komen we tot een ‘longlist’ van mogelijke bedrijfsgebouwen die in aanmerking komen. Daar filteren we een shortlist uit om dan een drie- tot vijftal panden over te houden waarvan we een gedetailleerde analyse maken. We nemen onder andere de parkeermogelijkheden onder de loep, onderzoeken de technische aspecten zoals onder andere de ventilatie, bekabelingsmogelijkheden, koelingsmogelijkheden en kunstlichtkwaliteit. We bekijken ook de ruimtelijke aspecten: is de maatvoering van de kantoren in lijn met de behoeften, is er niet teveel plaatsverlies of onnuttige ruimte, hoe zijn de circulatiemogelijkheden in het gebouw en ook de toegangsmogelijkheden tot de verdiepingen zijn belangrijk. We gaan na of het ge-
›› Jeroen Govers, Senior Director van AOS Studley
bouw op tijd beschikbaar is, en indien het een gebouw in aanbouw is, dan evalueren we of de opleveringsdatum geen risico inhoudt voor de klant. Eveneens wordt het financiële plaatje bestudeerd: niet alleen de huurkosten, maar ook de exploitatiekosten, welke gebruikslasten zijn er, wat zijn de belastingen, hoe hoog zullen de éénmalige kosten van de verhuis en inrichting oplopen. We houden echt met alle kosten rekening, en de benodigde oppervlakte heeft op elke kost haar invloed. Uiteindelijk kiezen we aan de hand van de objectieve criteria voor het optimale gebouw. Dat kan een te bouwen nieuwbouw, een bestaand gebouw in de huurmarkt, of zelfs het huidige gebouw zijn waarin de onderneming momenteel is gevestigd. Na de huuronderhandelingen met de eigenaar komen we tot de ideale keuze op basis van kwalitatieve en financiële criteria”, legt Govers uit.
Kostenreducerend
trouwbare en efficiënte partner is, blijkt uit de kostenbesparingen die bedrijven na de keuze realiseren. Jeroen Govers: “Besparingen van 20 tot zelfs 35% door onze doorgedreven onderhandelingen zijn geen uitzondering. We krijgen heel wat positieve feedback van onze klanten, wat wijst op een grote klanttevredenheid. Zo zijn er internationale ondernemingen die ons aanbevelen bij andere bedrijven. Via onze tussenkomst hebben zij de kost van het gebruik van hun bedrijfsgebouw drastisch kunnen terugdringen ten gevolge van onze tussenkomst. Een onderneming die zowel in binnen- als buitenland beroep doet op de diensten van AOS Studley, formuleerde het zo: “Voor het zoeken van het ideale gebouw aan de beste huurvoorwaarden, huisvestings-scenarioanalyses, de valorisatie van ons vastgoed, enz. kunnen we bij AOS Studley steeds rekenen op een goed luisterende professional die in staat is onze noden te begrijpen en om te zetten in realiseerbare oplossingen. Door hun onafhankelijke positie in de markt, waarbij ze nooit optreden voor bv vastgoedaanbiedende partijen, zijn we ook zeker dat onze belangen steeds op een objectieve wijze behartigd worden.”
Dat AOS Studley voor de zoektocht naar een ideaal bedrijfsgebouw een zeer be-
april 2014 | ondernemers | 31
Special Immo
Pellikaan innoverend in Lean Bouw, Design and Build en duurzame passiefbouw
Creativiteit en innovatie
“ maken kwalitatieve projecten betaalbaar” Ook dit jaar zet de crisis zich in de bouwsector voort, maar Algemeen Directeur Johan Tousseyn van Bouwbedrijf Pellikaan blijft optimistisch. “De crisis laat zich ook wel voelen in de utiliteits- en sportbouw, maar dat heeft voor Bouwbedrijf Pellikaan minder gevolgen omdat wij volop inzetten op creativiteit, innovatie en toegevoegde waarde. Lean Bouw, Design and Build en duurzame passiefbouw bieden een serieuze meerwaarde doordat we hoge kwaliteit garanderen en bovendien een kostenbesparend project realiseren.
Sinds haar oprichting in 1947 realiseerde Bouwbedrijf Pellikaan meer dan duizend sportaccommodaties. Vertrouwen, kwaliteit, overleg, flexibiliteit, milieu en veiligheid staan hoog in het vaandel van deze bouwonderneming geschreven, die via doorgedreven bespreking met de klant de noden en wensen in een adequaat concept vertaalt. Pellikaan heeft vestigingen in België, Engeland, Nederland en Duitsland, waar het ook de belangrijkste speler is wat de bouw van sportaccommodatie betreft. De totale jaaromzet bedraagt meer dan 100 miljoen euro. In al die jaren heeft Bouwbedrijf Pellikaan een serieuze knowhow opgebouwd, dat in tijden van crisis een onmiskenbaar voordeel is. “We zijn niet alleen actief in de utiliteitsbouw, maar bouwen ook zwembaden, sportcomplexen, kantoor- en schoolgebouwen, wellnesscentra, industriebouw en residentiële gebouwen”, zegt Algemeen Directeur Johan Tousseyn. “Doordat de huidige bouwbarometer in Vlaanderen rood kleurt, verscherpt de concurrentie, maar dat is op zich niet erg. Integendeel, zo worden er nieuwe technieken en evoluties getest.” ›› Pellikaan tekent voor de uitbating van verschillende leisure clubs in het Nederlandse Amersfoort, Apeldoorn, Breda Goirle, Maastricht en Tilburg.
“Lean Bouw” “Neem nu de Lean Bouw. Dat is een methodiek waarbij alle bouwpartners ertoe komen om de doorlooptijd te verminderen, de efficiëntie te verhogen, en dus de kosten naar beneden te halen. Daardoor zijn we concurrentiëler dan collega’s. Alle bouwpartners en de klant zelf worden beter van deze methode, en wij passen die dan ook in onze projecten toe. Het komt erop neer dan we “verspillingen” of zaken die dus geen toegevoegde waarde leveren, elimineren. Bouwbedrijf Pellikaan levert op dit vlak echt baanbrekend werk. Een recent project is bijvoorbeeld een residentieel wooncomplex in Destelbergen. Daar realiseren wij een vijftigtal koopappartementen met een twintigtal commerciële ruimten en een grote ondergrondse parking. Daar passen we Lean Bouw toe met succes. We garanderen minstens dezelfde kwaliteit, alleen wordt de kostenstructuur aangepakt waardoor de klant substantieel kan besparen.”
›› ”In het Nederlandse Papendal leverden we een immens sportcomplex op voor het Nederlands Olympisch Comité. Daar worden nu topsporters voorbereid voor de Olympische Spelen.”
32 | ondernemers | april 2014
“Een ander project is het ‘Huis in de Stad’ in Tienen. Daar wordt een woonzorgcentrum (WZC) uitgebreid met zowat een verdubbeling van de huidige capaciteit. Er komen naast gemeenschappelijke ruimten 32 kamers en 6 studio’s voor mensen met een mentale beperking bij. Ook hier wordt het project volgens het principe van ‘Lean Bouw’ gerealiseerd.”
Special Immo
›› Het Woonzorgcentrum ‘Huis in de Stad’ in Tienen is een mooi voorbeeld van zowel de ‘Lean Bouw’- als ‘Design and Build’-methode van Pellikaanbouw.
voorziening van de MIVB in Ukkel, het sportcentrum van de Europese Commissie in Overijse en de school ‘De Ladder’ in Anderlecht staan op het orderboekje. Bouwbedrijf Pellikaan is overigens geselecteerd als kandidaat voor ‘scholen voor morgen’. We zijn één van de dertien consortia die hieraan meewerken. Voorts legt Bouwbedrijf Pellikaan ook zeer fel de nadruk op duurzaamheid en passief bouwen. Zo bouwen we in Sint-Katelijne-Waver een sporthal die energieneutraal is. Ook in de residentiële sector zijn we voorlopers in de passiefbouw.”
›› De productiehal van Verano (foto: Bart Gosselin)
‘Design and Build’ “Naast ‘Lean Bouw’, speelt bouwbedrijf Pellikaan ook de troef van de ‘Design and Build’-methode uit. Zowel de ontwerp- als bouwfase ligt dan in onze handen, en doordat wij net heel wat knowhow in huis hebben, krijgt de klant meteen het beste prijs-kwaliteitontwerp. Het ‘Huis in de Stad’ in Tienen is niet alleen een mooi voorbeeld van Lean Bouw, maar ook van Design and Build. Er was voor dit project al een architect aangeduid, maar in goed onderling overleg kon die onze knowhow in zijn plannen implementeren, waardoor het project betaalbaar werd, en de opdracht aan Bouwbedrijf Pellikaan werd toegewezen. ‘Design and Build’ passen we toe in verschillende gradaties, en ook in zeer uiteenlopende projecten en sectoren. Zo hebben we het hotel met 75 kamers op de site van Total voor Best Western in Ruisbroek gerealiseerd. Maar we zijn nu volop bezig met de realisatie van een groot leisure-complex in Edegem, waar we volgens het Design and Build-principe in september 2014 zouden kunnen beginnen. Dichterbij in de regio realiseerden we al het nieuwe kantoor en productiehal voor Verona zonnewering in Neder-Over-Heembeek. Maar ook een turnhal in ›› Johan Tousseyn: “‘Design and Build’ passen we Wolvertem (Meise), een toe in verschillende gradaties en in uiteenlopende appartementsgebouw aan projecten en sectoren. Zo realiseerden we voor de Tramlaan in Wolvertem; Best Western in Ruisbroek het hotel met 75 kamers op de site van Total.” (foto: Filip De Smet) het clubhuis met tennis-
›› School ‘De Ladder’ in Anderlecht staat in het orderboekje van Pellikaan.
Buitenland Bouwbedrijf Pellikaan is ook in het buitenland actief. Zo tekent Pellikaan voor de uitbating van verschillende leisure clubs in het Nederlandse Amersfoort, Apeldoorn, Breda Goirle, Maastricht en Tilburg. Johan Tousseyn: “In Nederland hebben we zopas in Papendal ook een immens sportcomplex van 10.000m² opgeleverd voor het Nederlands Olympisch Comité. Daar worden topsporters voorbereid voor de Olympische Spelen. Er is zelfs een indoor looppiste voor de honderd meter sprint aangelegd. De Royal Town Planning Institute in Londen reikte ons de award uit voor ‘Best Build Project’ met het indrukwekkende ‘Glass Mill Leisure Centre Lewisham’, omvattende een zwembad met publiekstribune, gymzaal, twee dansstudio’s en wellnessruimtes, sauna en stoombad, clubruimte, klimmuur, crèche, receptie, vergaderzalen, enzomeer…” Op de website www.pellikaan.be vindt u verdere informatie, referenties en foto’s van enkele projecten. • Pellikaan Bouwbedrijf NV Excelsiorlaan 1 - 1930 Zaventem Tel: +32 (0)2 720 58 45 - Fax +32 (0)2 721 34 70 E-mail:
[email protected]
april 2014 | ondernemers | 33
Special Immo
Zaventem: ‘With love’ for business and industries
Wie het woord ‘Zaventem’ hoort, denkt aan de luchthaven, industrieterreinen en files langsheen de ring. Wanneer je de volgende keer staat aan te schuiven in je auto, probeer je dan de volgende rijke geschiedenis voor de geest te halen. E19
E40
Luchthaven
Zaventem Keiberg
Lozenberg
E40
Zaventem-Zuid
E40
E40
400 jaar industrie Naast landbouw, ontstonden reeds in de 17e eeuw langs de Woluwerivier de eerste watermolens die aan de grondslag lagen van de industrialisering van Zaventem. De gerestaureerde Stockmansmolen getuigt van deze bloeiende periode, waarbij tientallen molens werden opgericht. De watermolens voor graan werden vanaf het begin van de 19e eeuw stilaan omgebouwd tot papiermolens. De grote groep van papiermolens, ‘Papeteries de Saventhem’, bevoorraadde vanaf het einde van de 19e eeuw per spoor bijna alle Brusselse kranten met het Zaventemse papier. Daarnaast werd de ontginning van zandsteengroeven een bloeiende activiteit dankzij de populariteit van de Zaventemse zandsteen als bouwmateriaal. Door de toenemende industrialisering werd bovendien de opkomst van de baksteen bevorderd. Tijdens de industriële revolutie schoten lederbedrijven, koperweverijen en zelfs een autofabriek als paddenstoelen uit de grond en bewees de plaatselijke bevolking toen al zin te hebben voor initiatief en ondernemen. Vanuit deze 34 | ondernemers | april 2014
weg
een
sest
ven
Leu
interesse in industrialisering ontwikkelde Ivo Maupertuis het witloofverwarmingssysteem dat in heel België werd overgenomen. De autofabrikant Arthur De Coninck van Excelsior bedacht ook het revolutionaire remsysteem, geïmplementeerd in de internationale auto-industrie. Na de Tweede Wereldoorlog sloten de grote fabrieken uit het verleden echter hun deuren door gebrek aan voldoende kapitaal voor renovatie en door de buitenlandse concurrentie.
Ontstaan bedrijfsterreinen vanaf de jaren 70 Vanaf de jaren 60 begon Zaventem zijn troeven uit te spelen als perfecte bedrijfs locatie, in de nabijheid van de nationale luchthaven, het spoor en vlakbij de nationale hoofdstad Brussel. Toen al werd Zaventem ‘verkocht’ als ‘The best spot in Europe’, tot ver buiten zijn grenzen. De locatie was zo aantrekkelijk dat Britse ontwikkelaars uit Londen vluchten uitvoerden om de regio te verkennen en bedrijfsterreinen te bepalen. Onder de indruk van de geografische inplanting tegenover Brussel,
maar zonder rekening te houden met de exponentiële groei van het verkeer in de komende decennia. In 1977 werden de KMO-zones Zaventem-Zuid, Lozenberg en Keiberg op het gewestplan ingekleurd, terwijl de ring van Brussel pas in 1980 werd voltooid.
De kortzichtigheid van ontwikkelaars Bij de bedenking en de ontwikkeling van de bedrijfsterreinen in Zaventem, speelden de privé-ontwikkelaars een prominente rol. In de markt van onroerend goed zijn 3 grote spelers: de bouwpromotor die de zone ontwikkelt tot een concept dat mogelijke huurders aanspreekt. Eens het concept is uitgewerkt, verkoopt hij het aan een belegger (vaak banken en pensioenfondsen). De belegger of promotor haalt zijn rendement uit de huurgelden.
”Zaventem was als bedrijfslocatie zo aan trekkelijk dat Britse ont wikkelaars vanuit Londen vluchten organiseerden om de regio te verkennen en bedrijfsterreinen te bepalen” Omdat de promotoren in Zaventem zoveel mogelijk vierkante meter wilden verkopen, werd er geen aandacht geschonken aan de verkeersontwikkeling, met name de aanleg van parkings, voet- en fietspaden binnen de bedrijfszones. Door de structurele fouten van bij de aanleg van de bedrijvenzones en de onvoorspelbare boom van bedrijven in de regio, worstelen we nu nog steeds met de veilige verkeersafwikkeling voor de duizenden werknemers. •
[email protected]
Special Immo
Building Management System Scan
De energieparameters onder de loep De BMS Scan van Electrabel optimaliseert de instellingen van uw gebouwbeheersysteem en laat toe tot 3%op uw energiefactuur te besparen, zonder extra investering. Steeds meer tertiaire gebouwen beschikken over een computersysteem voor het gecentraliseerd, technisch beheer van o.a. airco (HVAC) en verlichting. Deze systemen moeten perfect ingesteld zijn om overconsumptie te vermijden. Dat wordt gecontroleerd door de BMS Scan (Building Management System), een dienst die Electrabel aanbiedt aan bedrijven. Daarbij worden de instellingen van technische toepassingen gecheckt, aanbevelingen geformuleerd om
ze te optimaliseren en worden er eventueel correcties aangebracht. “Gemiddeld identificeert een BMS Scan 10 mogelijke besparingen bij een klant”, verduidelijkt Gaëtan Deckers, Senior Operational Marketeer bij Electrabel. “Als het systeem dat mogelijk maakt, worden de parameters gewijzigd. Zo begint men meteen te besparen, in de meeste gevallen zonder extra investering. En is de terugverdientijd van deze dienst slechts enkele maanden.”
Ecodynamisch bedrijf Tour & Taxis, eigenaar van het Koninklijk Pakhuis en de tentoonstellingsruimtes aan de Havenlaan langs het kanaal in Brussel, deed begin 2012 een beroep op de BMS Scan van Electrabel. Olivier Kempen, Facility Manager van Tour & Taxis, prijst zich daarmee heel gelukkig. “Wij beheren 45.000m² aan kantoren en handelsruimten en 17.000m² zalen voor beurzen en salons, in gebouwen die aan het begin van de vorige eeuw werden gebouwd. Dat heeft ons niet verhinderd een ‘Ecodynamisch bedrijf’ te worden (een bedrijf dat het Brusselse milieucharter naleeft). Wij willen onze score nog verbeteren door een tweede ster in de wacht te slepen. De BMS Scan van Electrabel legde enkele zwakke punten bloot in ons gebouwbeheerssysteem.” Olivier Kempen voegt eraan toe dat het milieuaspect van de verbeteringen groot is, maar dat ook het financiële aspect niet te verwaarlozen is. “De vermindering van de ventilatie ’s nachts zou leiden tot een elektriciteitsbesparing van 2 000 euro per jaar. Wanneer we een gedeelte van de lucht die tijdens de dag wordt afgezogen opnieuw laten circuleren, kunnen we het verbruik van aardgas met 12,5% verminderen, wat goed is voor 22 500 euro per jaar.”
Rapportering “Een rapport met cijfergegevens is erg belangrijk. Op basis van de cijfers kunnen we meten welke mogelijkheden de investering biedt, de aandeelhouders overtuigen ons de nodige budgetten toe te kennen en de investeringen inplannen naargelang het verwachte rendement of de prioriteit”, besluit Olivier Kempen. •
›› Olivier Kempen, Facility Manager van Tour & Taxis: “Het verbeteren van het gebouwbeheerssysteem is goed voor het milieu, maar ook het financiële aspect is niet te verwaarlozen. De vermindering van ventilatie ’s nachts zal leiden tot een elektriciteitsbesparing van 2 000 euro per jaar.”
Wilt u uw gebouwbeheersysteem van naderbij laten bekijken? Surf naar www.electrabel.be/hvac
april 2014 | ondernemers | 35
Talent - personeelsbeleid
Opvanggesprek als springplank naar
psychosociaal welzijn De cijfers van Premed over meldingen van psychosociale belasting op het werk laten de belangrijke rol van het opvanggesprek zien. Een gesprek met de preventieadviseur psychosociale aspecten kan een handvat zijn om problemen op het werk effectief aan te pakken. Daarnaast kan van hieruit een bemiddeling of andere interventie worden opgezet, die het probleem constructief proberen op te lossen. Tekst: Hanno van Eldik (Premed)
In drie jaar tijd is het aantal meldingen van psychosociale belasting op het werk met ruim 20% gestegen. Dit blijkt uit onze registratie van vragen tot opvang en/of tussenkomst bij psychosociale problemen. Behandelde Premed in 2011 nog 135 van dergelijke dossiers, in 2012 steeg dit aantal naar 160. Dit niveau bleef vorig jaar even hoog, met 163 dossiers in 2013.
opvang na traumatiserende situaties, alcohol- en drugsproblemen, en coaching. Combinatie ongewenst gedrag
Ongewenst seksueel gedrag Geweld
Stressproblemen
2% 7% 4% 7%
Om welke problemen gaat het? Het merendeel van de meldingen gaat over pesten op het werk. In 2011 maakte dit thema 71% van alle meldingen uit, maar in 2012 en 2013 daalde dit wel naar respectievelijk 59% en 51%. We zien een toename in het aantal conflictsituaties die bij ons worden aangekaart: van 9% in 2011 naar 21% in 2012 en 19% in 2013. Ook zien we dat er vaker stressproblemen worden besproken: in 2011 lag dit nog maar op 6%, maar in 2013 steeg dit naar 10% van alle dossiers. Geweldskwesties namen toe van 2% in 2011 naar 4% in 2013. Ongewenst seksueel gedrag bleef stabiel rond de 2%. Het komt steeds vaker voor dat er een combinatie van verschillende ongewenste gedragingen wordt gemeld: een stijging van 3% in 2011 naar 7% in 2013. Overige thema’s, die in mindere mate aan bod komen, zijn emotionele problemen, 36 | ondernemers | april 2014
Conflictsituatie
Pesten op het werk
10%
Formeel of informeel? Deze trend wordt verklaard door een toename van de cases die informeel behandeld worden. Het aantal informele dossiers steeg van 125 in 2011 naar 154 in 2013. Ruim 90% van alle dossiers kent dus een informele afhandeling. Het kan hierbij gaan om een interventie bij de hiërarchische lijn, een teambegeleiding, bemiddeling, coaching, of eenvoudigweg een opvanggesprek met gepast advies. Het aantal formele dossiers, waarbij een klacht wegens pesten of ander grensoverschrijdend gedrag wordt onderzocht, daalde licht en blijft onder de 10% van alle dossiers.
Andere
19%
51%
Wie zijn klager en aangeklaagde? In alle drie jaren komt ongeveer 90% van alle meldingen van werknemers en zo’n 10% door oversten. De persoon die in het verhaal wordt ‘aangeklaagd’ is in 40% van de dossiers een leidinggeven. We zien hierin dat conflicten of pesterijen vaak een hiërarchische component hebben: dikwijls gaat het om moeilijkheden tussen een werknemer en zijn/haar leidinggevende. Het percentage aangeklaagde leidinggevenden daalt wel licht: van 48% in 2011 naar 42% in 2013. Dit geldt ook voor de gevallen waarin de werkgever wordt aangeklaagd, dat daalt van 19% naar 8%. Het aantal cases waarin geen persoon wordt aangeklaagd stijgt van 11% naar 19%; een verwijzing naar de toename van meldingen over o.a. stressproblemen.
Hoe vinden we een oplossing? Er zijn verschillende interventiemogelijkheden: van informele tot formele. Eerst proberen wij het oplossend vermogen van de persoon zelf aan te spreken. Het opvanggesprek is idealiter een springplank, die de werknemer helpt om de probleem-
situatie zelf op een goede manier aan te pakken. De cijfers suggereren dat dit grotendeels ook lukt. Het aandeel dossiers dat bij ‘onthaal / advies’ blijft schommelt rond de 60%. Soms houdt dit ook een kleine opvolging in: het contacteren van de werkgever of leidinggevende, het versturen van een schriftelijk advies, een opvolggesprek, of overleg met de arbeidsgeneesheer zijn hiervan voorbeelden. Ongeveer 25% van de dossiers vraagt een informele interventie, zoals een tussenkomst bij de hiërarchische lijn, een risicoanalyse, teambegeleiding, etc. Er wordt nog (te) weinig ingezet op bemiddeling als conflictaanpak, al zien we hiervan het percentage wel stijgen van 1,5% in 2011 naar 5,5% in 2013. Een beloftevolle aanpak voor de toekomst wellicht, want het is een mogelijkheid om gedragen win-win oplossingen te vinden.
Wat brengt de toekomst? We verwachten in de eerste helft van 2014 een aanpassing van het KB van 17 mei 2007 betreffende de voorkoming van psychosociale belasting op het werk. Er wordt meer nadruk gelegd op de collectieve aanpak, het preventieve luik en een verbreding van de scope, nl. het behandelen van psychosociale risico’s in ruime zin (stress, conflicten, onvrede, sociale onrust, overspanning en burn-out,… ). Hierdoor hopen we dat werknemers die problemen ervaren al in een vroeg(er) stadium met hun verhaal naar buiten komen. Dit kan o.a. de kans op een constructieve uitweg vergroten. Wordt zeker vervolgd. •
Voor vragen over psychosociale belasting op het werk, en wat u als werkgever hier preventief aan kan doen, verwijzen wij u graag door naar onze gespecialiseerde preventieadviseurs. U kunt hen bereiken via 016 308 111 of
[email protected]. www.premed.be
Talent - personeelsbeleid
6de staats hervorming op de arbeidsmarkt De impact van de
Het Vlinderakkoord over de zesde staatshervorming draagt bepaalde bevoegdheden rond fiscaliteit en arbeidsmarktbeleid over naar de deelstaten. In dit artikel geeft SD Worx een bondig overzicht van de mogelijke gevolgen voor uw organisatie. Tekst: SD Worx
Personenbelasting en bedrijfsvoorheffing
Controle en opleiding van werklozen
De totale personenbelasting zal bestaan uit de federale personenbelasting en de gewestelijke personenbelasting. De federale overheid heft belastingen op basis van de federale fiscale wetgeving, terwijl de gewesten opcentiemen kunnen heffen op een deel van de personenbelasting. Op deze zogeheten gereduceerde belasting kan het gewest ook forfaitaire kortingen of belastingverminderingen/vermeerderingen toepassen. De aangifte en procedure in de personenbelasting blijft een federale materie.
De controle en sanctionering van de actieve en passieve beschikbaarheid van werklozen komt volledig bij de gewesten te liggen, hoewel de regelgeving een federale materie blijft. De gewesten bepalen ook autonoom welke studies en beroepsopleidingen een uitkeringsgerechtigde werkloze kan volgen, en welke personen hiervoor in aanmerking komen. Daarnaast worden de gewesten bevoegd voor de programma’s rond arbeidsmarktbegeleiding van leefloners.
De bedrijfsvoorheffing blijft een volledig federale bevoegdheid. De gewesten kunnen in de toekomst wel kortingen geven op de bedrijfsvoorheffing (zoals het geval was met de Vlaamse jobkorting), maar dit gebeurt steeds in overleg met de federale overheid.
De RSZ-kortingen voor doelgroepen en de activering van werkloosheidsuitkeringen worden ook geregionaliseerd.
Outplacement De gewesten worden bevoegd voor bepaalde inhoudelijke juridische aspecten, de terugbetaling van outplacementkosten aan
bedrijven en het opleggen van sancties aan ondernemingen die niet in regel zijn met de heersende voorwaarden.
Educatief verlof en economische migratie Het betaald educatief verlof komt in handen van de gewesten, terwijl het industriële leerlingenwezen naar de gemeenschappen gaat. De bevoegdheid voor arbeidskaarten A en B en de beroepskaart voor zelfstandigen wordt ook geregionaliseerd.
Startbaanovereenkomsten en sociale economie Volgende items gaan naar de gewesten: start- en stagebonussen voor stagiairs uit het alternerend onderwijs, de werkhervattingstoeslag voor oudere werklozen en eenoudergezinnen en de overige federale programma’s sociale economie. De startbaanovereenkomsten in het kader van globale projecten gaan zowel naar de gewesten als de gemeenschappen.
Loopbaanonderbreking in de publieke sector De voorwaarden en de financiering van de loopbaanonderbreking voor lokale, provinciale, communautaire en regionale openbare ambten wordt overgeheveld. Dit geldt ook voor de functies binnen het onderwijs.
Wat blijft er federaal? De regels die tot het arbeidsrecht en de sociale zekerheid behoren blijven federaal, evenals de voorzieningen voor sociaal overleg en het loonbeleid. Ook het sluiten van cao’s blijft een federale bevoegdheid. Hetzelfde geldt voor de bevoegdheden van de structurele RSZ-verminderingen en de vrijstelling op de doorstorting van de bedrijfsvoorheffing. Alle bepalingen rond uitzendarbeid blijven federaal, al worden de gewesten en gemeenschappen wel bevoegd om uitzendarbeid in hun diensten en besturen toe te staan. • april 2014 | ondernemers | 37
Talent - menselijk kapitaal
KMO-bedrijfsleiders zijn klaar voor PLATO! Maandagavond 24 maart gaf Voka Halle-Vilvoorde het startschot voor alweer de negende editie van PLATO. In het PLATO traject ligt de nadruk op het delen van kennis via een klankbord van gelijkgezinden. De besognes van KMObedrijfsleiders worden er besproken onder professionele begeleiding, zodat deze obstakels uiteindelijk uitdagingen én resultaten opleveren. Foto’s: Studio Dann
Vier groepen van 17 KMO-bedrijfsleiders zullen vanaf april 2014 tot december 2015 maandelijks samenkomen om ervaringen en kennis met elkaar te delen. Deze bedrijven zijn er alvast klaar voor: Albert Premier, Be-One, B-Estates, Bloomz, Bluesalt HR, Boekhoudkantoor De Bie & Anthonissen, Care 4 Drivers, Chips-Service, Ontoforce, Companyweb, Connect&Forward, D & D Isoltechnics, De Wit, Ecoworks, Electro 80, Etugest Accountancy, Expat & Co, Expo-Etcetera, FIBIZ Partners, Flavori, Flexpoint, Freestone, Garage Don Bosco, Gdw Security, Green Art-Iga, Guina, Helon Architecten, HR Builders, ING, Intersystems, Jodima, Kemenpeer, KPMG Fiduciaire, Kronos Systems, Mgh, Mpi, Mincko, Nauta, Novaedes Brussels, Panache Media, Pardaen & co, Peremans, Peri, Phitoclasic, Proveq Belux, Royer, SAP Belgium, SDWorx, Semaforce, Sette Piatti, Sms Solutions, Soma Construct, Structura Business Property, Tack Designburo, The Belgian, Transport Van Praet,Van Overstraeten, Vanhie, Vc Wood Brussels, Vedefar, Vendetium, Vergo, Vermec, X-Treme • Meer weten over PLATO?
[email protected] 02 255 20 27
38 | ondernemers | april 2014
Talent - menselijk kapitaal
Lerend Netwerk voor (Bedrijfs)juristen
(Bedrijfs)jurist krijgt klankbord (Bedrijfs)juristen zijn er op ingesteld om een beknopt maar zo volledig mogelijk antwoord te geven op meestal vertrouwelijke vragen. Ze worden vaak geconfronteerd met verschillende, soms tegenstrijdige belangen, met korte deadlines, delicate en uiteenlopende materies. Veelzijdigheid dient gecombineerd te worden met nauwgezetheid en de kunst van het communiceren. Geen eenvoudige taak, zeker als men niet steeds kan rekenen op een klankbord binnen de organisatiestructuur. Daarom startte Voka Halle-Vilvoorde vorig jaar met een Lerend Netwerk voor (Bedrijfs)juristen. Voor 16 bedrijfsjuristen uit verschillende bedrijven en sectoren meteen de start van een boeiend traject van kennis- en ervaringsdeling.
Tijdens de eerste sessie kregen de deelnemers uitgebreid de kans om nader met elkaar kennis te maken en hun ervaringen als jurist toe te lichten. Om het debat extra pit te geven, deelde Jean-Paul Van Avermaet, managing director van G4S Belgium en Luxembourg, zijn visie op de ‘ideale en perfecte (bedrijfs)jurist’. Het zal u niet verbazen dat de visie van onze deelnemers niet steeds gelijk was aan deze van de bedrijfsmanager, met een leerzaam gesprek als resultaat. Op basis van een brainstorm werden meteen de thema’s voor de volgende sessies bepaald. Tijdens de volgende sessie werd dieper ingegaan op de vraag hoe een jurist zijn impact op de organisatie kan vergroten. Welk rol kan een juridisch departement spelen binnen de totale organisatie. De noodzaak voor een jurist wordt zelden in twijfel getrokken. Echter, hoe duidt een jurist zijn toegevoegde waarde als economische waarde. Is deze meetbaar en rapporteerbaar?
Multi-inzetbaar Een juridisch departement kan binnen een bedrijf ingezet worden op verschillende niveaus gaande van een sterke flexibele jurist die een waardevolle bijdrage levert op basis van zijn juridische expertise, over een business partner die de zakelijke doelstellingen van het bedrijf en de sector begrijpt, tot een strategische partner en vertrouwenspersoon van het management. Om als jurist door te groeien tot het hoogste niveau dient men, naast de juridische expertise, nog enkele vaardigheden eigen te maken. Een strategisch partner behartigt de belangen van het bedrijf voor alles. Hij begrijpt de commerciële en zakelijke doelstelling van de onderneming en formuleert zijn advies en oplossingen vanuit dit inzicht.
Hij voegt economische waarde toe aan de ‘business’ en denkt mee over innovatie en kostenefficiëntie. De taakstelling van de jurist is met andere woorden niet evident. Tips en tricks van een expert als Dirk Maertens van de groep Bignon De Keyser, gecombineerd met ervaringsuitwisseling met collega-juristen gaven de deelnemers alvast heel wat informatie om mee aan de slag te gaan binnen hun eigen organisatie.
Informatie is cruciaal Een ander thema dat besproken werd is het informatiemanagement. Overzicht en toegang tot (digitale) informatie is binnen elk juridisch departement een absolute noodzaak. Er wordt immers op de (bedrijfs) jurist gerekend om (zelfs nog jaren later) aan te tonen hoe bepaalde beslissingen en besluitvormingsprocessen tot stand kwamen. Daarbij zijn documenten van alle betrokken partijen, binnen én buiten de organisatie, van belang. De vraag is dan hoe men deze stroom aan documenten in allerlei vormen en formaten beheert, digitaliseert, structureert en stroomlijnt, rekening houdend met de noodzakelijke beveiliging, privacy, overzichtelijkheid, zoek- en vindmogelijkheden. Twee deelnemers deelden de door hen gehanteerde bedrijfsprocessen en – systemen, verrijkt met de expertise
van Thierry de Vries (RealDolmen) Stefan Vanhooren (SAP Belgium).
Informatie is cruciaal Andere thema’s die in groep besproken werden zijn ‘Hoe blijf ik up-to-date in mijn vakgebied?’ Welke nascholing, vakliteratuur, congressen worden aangeraden door de andere bedrijfsjuristen. Twee nieuwe wetsvoorstellen die in de loop van vorig jaar werden goedgekeurd gaven op hun beurt ook weer voldoende gespreksvoer voor kennis- en ervaringsdeling. Het betreft de nieuwe Pandwet. Deze wet hervormt op revolutionaire wijze het domein van het pandrecht, eigendomsvoorbehoud en retentierecht. Deze wet heeft ongetwijfeld een impact op de normale bankpraktijk, maar ook op de algemene voorwaarden en leverancierszekerheden en de bijhorende processen van onze commerciële bedrijven. Ook het nieuwe juridisch kader dat elektronisch aangetekende zendingen eindelijk mogelijk maakt en waarbij ook elektronische archivering en tijdsregistratie wordt opgenomen in het economisch recht, leidde tot een zeer boeiende interactie: wat staat ons te wachten en vooral wat staat ons te doen? •
Start tweede editie Lerend Netwerk (Bedrijfs)juristen: 13 mei 2014 Gedurende één jaar tijdens vijf sessies intensief ervaringen uitwisselen met 15 collega’s uit diverse bedrijven en sectoren en leren van elkaar. Op een interactieve wijze gaan we aan de slag met eigen cases, vragen en problemen. Ervaringsuitwisseling, vakinhoudelijke kennis en netwerken zijn de sleutelbegrippen waarrond dit netwerk opgebouwd wordt. Meer info en inschrijven:
[email protected], 02 255 20 16 april 2014 | ondernemers | 39
Innovatie
Voka bouwt mee aan Track 25, de Vlaamse cross-mediaregio Vilvoorde kent al jaren een belangrijke concentratie van audiovisuele bedrijven. Niet enkel met zenders als VTM, 2Be, Ring TV, Kanaal Z, Vitaya, VIER en Vijf, maar ook met dienstverleners die zich in de onmiddellijke nabijheid van de mediabedrijven clusterden, zoals Miles Translation, Lites of Videohouse. Dat is geen toeval. Vilvoorde heeft immers geografische troeven, nog veel ruimtelijke ontwikkelingsmogelijkheden en natuurlijk al een levendig netwerk van bedrijven in de audiovisuele sector. In de bredere sector van cross-media heeft ook Mechelen zich de laatste jaren ontpopt tot een belangrijke vestigingsplaats. Reden genoeg voor beide steden om de handen in elkaar te slaan en elkaar te gaan versterken met het project “Track 25, de Vlaamse cross-mediaregio”, gesteund door de Vlaamse overheid.
Symbool van innovatie Voor de naam ‘Track 25’ moeten we terug in de tijd, naar 5 mei 1835. Die verwijst namelijk naar eerste Belgische spoorlijn 25 van Brussel via Vilvoorde naar Mechelen. Meteen ook de eerste spoorlijn van het hele Europese vasteland. Het was een hele gebeurtenis: aan een slakkengang van 37 kilometer per uur baande die eerste
trein zich puffend een weg weg tussen de gapende massa. En mocht u eraan twijfelen, ook die eerste trein had vertraging: 23 minuten om precies te zijn. Die spoorlijn werd het symbool voor de eerste industriële revolutie in ons land en gaf een belangrijke impuls aan de industriële groei van Brussel, Vilvoorde en Mechelen. En daar bleef het niet bij. Exact 100 jaar na de eerste treinrit,
op 5 mei 1935, reed dan de eerste elektrische trein, met Koning Leopold II aan boord, op deze lijn.
Van industriële naar digitale revolutie Vandaag, na 179 jaar, staat de as VilvoordeMechelen opnieuw symbool voor iets nieuws: het stimuleren van de Vlaamse cross-mediasector, één van de trekkers van de huidige digitale revolutie. Bovendien past het beeld van het dichte spoornetwerk perfect in het plaatje van de cross-media, waar contacten en samenwerkingen ontstaan en innovatieve projecten tot stand komen. Hoe dat precies zal gebeuren, dat wordt op – jawel - 5 mei bekend gemaakt. De stad Vilvoorde, Flanders Smart Hub Development, Voka - Kamer van Koophandel Halle-Vilvoorde, Voka - Kamer van Koophandel Mechelen, stad Mechelen en Thomas More staan alvast klaar om van ‘Track 25’ een succes te maken. We houden u op de hoogte! •
[email protected] www.flanderssmarthub.be
40 | ondernemers | april 2014
Innovatie
Starter overtuigt farmasector met nieuw communicatiekanaal
Patrick Scheerlinck runt al meer dan 20 jaar het bedrijf psp communications actief in bedrijfscommunicatie. Het bedrijf maakte samen met haar klanten de overstap van papier naar digitale communicatie (apps en augmented reality). In januari 2012 kreeg hij bezoek van Alain Bauduin. Alain had 20 jaar ervaring met communicatie naar artsen, maar was het pendelen naar Brussel moe en zocht werk dichter bij huis. Patrick kon hem binnen psp niet direct iets aanbieden, maar de vraag van Alain zette hem wel aan het denken. Wat als ze de farmabedrijven een nieuw communicatiekanaal naar de artsen konden aanbieden? Het idee voor Medicatablet was geboren! Tekst: Elke De Rijck, Innovatiecentrum Vlaams-Brabant
Omdat noch Patrick, noch Alain contacten hadden in de farma, werd Jean-Luc Haleng als 3de partner aangetrokken. Hij had 35 jaar ervaring in marketing en sales binnen de farmasector.
Het businessmodel Medicatablet is een medisch portaal dat op een snelle en gestructureerde manier relevante informatie aanbiedt aan artsen. Deze informatie staat onder toezicht van een medisch comité. Farmabedrijven kunnen aanwezig zijn op het Medicatablet portaal met productspecifieke content en dit bij een goed afgelijnde groep van artsen (bv. neurologen of gynaecologen, huisartsen, ...). De aantrekkelijkheid van het portaal voor de artsen schuilt in het feit dat het naast de productinformatie van het farmabedrijf ook nog tientallen andere nuttige medische apps, tools en informatiebronnen bevat. Zo kan de arts alle dikke boeken uit zijn consultatieruimte verwijderen en vervangen door 1 tablet. Dit maakt dat ook de artsen bereid zijn gevonden een stukje van de kostprijs te betalen. Artsen die nog geen tablet hebben kunnen ook bij Medicatablet terecht voor een huurtablet. Zo maakt elke arts kennis met de meerwaarde van Medicatablet.
Running Lean Tussen idee en werkelijkheid zitten vaak vele jaren, maar niet zo bij Medicatablet. Bij de volledige eerste ronde van prospectiegesprekken bestond alleen nog maar een mockup van het platform. De eerste klant tekende een contract in december 2012, nog voor het bedrijf formeel was op-
gericht. Wat dan volgde was een periode van keihard werken om te kunnen leveren wat beloofd en besteld was. Hierbij werd ook de input van eindgebruikers (de artsen) gevraagd. Intussen telt Medicatablet ongeveer 1000 gebruikers (artsen) en elke dag komen er nog bij. Medicatablet is ook volop aan het aanwerven.
Grootste moeilijkheden De grootste moeilijkheden kwamen uit onverwachte hoek. Apple bleek een enorm klantonvriendelijk en stug bedrijf om mee te werken. Een aanvraag voor offerte voor 1000 tablets werd op hoongelach onthaald. Pas toen het businessplan op tafel lag bij Apple werd Medicatablet ‘au sérieux’ genomen. De tweede grote hindernis waren de banken. Het argument was telkens hetzelfde: Medicatablet is een startend bedrijf. Een doodzonde in de ogen van de banken! Eigen middelen dienden aangewend te worden, een bijzondere ervaring.
Grootste successen Voor het Medicatablet team komt de grootste voldoening uit het feit dat iets gecreëerd werd uit het niets en dat dit vervolgens succesvol in de markt gezet werd. Zowel de commerciële partners als de artsen zijn intussen razend enthousiast. Een “click-rapport” toont aan dat de artsen bijna iedere dag hun Medicatablet app gebruiken en hieruit veel interessante informatie halen. Een eerste tevredenheidsonderzoek onder alle deelnemers in februari 2014 gaf uitermate positieve resultaten. Een reële win-win. De voldoening die hieruit gehaald wordt, werkt volgens Patrick
›› Jean-Luc Haleng, Patrick Scheerlinck en Alain Bauduin
als een pijnstiller voor alle groeipijnen en financiële moeilijkheden die je als startend bedrijf tegenkomt. De commerciële partners vragen Medicatablet intussen om hun concept ook aan te bieden in groeilanden zoals Brazilië, Chili, Maleisië, maar ook meer westerse landen komen zeker nog in aanmerking. Het ziet er dus niet naar uit dat alle groeipijnen al achter de rug zijn. •
Meer weten over Medicatablet? www.medicatablet.be. Medicatablet werd ondersteund door het Innovatiecentrum Vlaams-Brabant. Wenst u meer informatie over de dienstverlening van het Innovatiecentrum? Neem dan een kijkje op www.innovatiecentrum.be.
april 2014 | ondernemers | 41
Internationaal ondernemen
Exportbedrijf in de kijker
Reputatie brengt
internationale
klanten aan
Moeyersons is een carrosseriebedrijf dat de kastopbouw maakt voor opleggers en vrachtwagens. Gestart als eenmanszaak in 1955, is het bedrijf uitgegroeid tot een van de weinige, gewaardeerde spelers op de markt. Hoe komt het dat een bedrijf dat tot voor kort niet over een verdelersnetwerk beschikte, in het buitenland toch bestellingen van een jaar arbeid ontvangt vanuit landen zoals Noorwegen, Marokko of Rusland? We vroegen het aan Lieve Meurant, CEO van Moeyersons uit Londerzeel.
Wat doen jullie en wat maakt jullie zo gewaardeerd? “Moeyersons maakt kasten voor opleggers en vrachtwagens. Door haar industriële benadering van maatwerk stellen we onze klanten in de mogelijkheid om kostenreductie en extra winst te realiseren”, begint Lieve Meurant. “Door onze research en development –we hebben 3 ontwikkelaars in huis- slagen we erin om in 3 verschillende segmenten hoogwaardige kasten te bouwen. Het eerste segment is dat van de regionale distributiewagens waarbij er diverse speciale toepassingen zijn. Zo maken we opleggers met schuifdeuren voor waarde artikelen zoals tv’s, sigaretten of kunst en temperatuurgecontroleerd transport. Zo maken we ook stille wagens voor nachtgebruik, voor transporteurs die hun warenhuizen ‘s nachts bevoorraden.
“We trekken volop de kaart van internationalisatie. De Belgische markt is een vervangingsmarkt, geen groeimarkt. De focus ligt nu vooral op de buurlanden, later op groeimarkten voor bepaalde nicheproducten.” Het werk binnen de vrachtwagen gebeurt dan quasi geluidloos voor de buitenwereld. En we bouwen versterkte wagens voor intensief heftruckverkeer. Een tweede segment is dat van de uitschuivende wagens, waarin Moeyersons wereldwijd nr. 1 is. Hele receptievloeren, hospitaalruimtes of zelfs autocontroleruimtes worden opgebouwd volgens de reglementaire afmetingen en schuiven, eens tot stilstand gebracht, uit in de breedte en in de hoogte. Tot slot is er ook nog het segment van de ietwat ‘speciale’ wagens zoals captatievoertuigen, mobiele operatiekwartieren, kinewagens, arbeidsgeneeskundige wagens, meetwagens voor pollutiemeting, eventwagens, cateringwagens, transport opleggers voor classic cars, speciale wagens voor het leger enz.“
Jullie hebben aardig wat opdrachten in het buitenland. Hoe geraken jullie aan bestellingen zonder buitenlandse vertegenwoordigers? “Moeyersons bestaat meer dan 50 jaar en heeft in al die jaren 42 | ondernemers | april 2014
›› Moeyersons was één van slechts twee Europese bedrijven die de mobiele technische keuringswagen voor de Noorse Autokeuring konden produceren. De oplegger kan langs weerskanten en omhoog openschuiven.
Internationaal ondernemen wereldwijd en vooral in Europa een uitstekende reputatie opgebouwd. Zo koos bijvoorbeeld de Noorse Autokeuring voor haar mobiele technische keuringswagen voor Moeyersons. Er waren maar 2 bedrijven in Europa die de uitschuivende (uitschuiven langs weerskanten en omhoog) wagen konden bouwen.” “Voor de opbouw van mobiele medische wagens zijn er ook slechts een handvol specialisten in Europa. Omwille van haar degelijke kwaliteit en mede dankzij de ondersteuning van Flanders Investment & Trade (FIT), koos het grootste hospitaal van Marokko voor Moeyersons om de uitbouw van haar mobiel hospitaal te realiseren. Heel vaak komen bedrijven via een search op het internet tot bij ons terecht. En anderzijds dient er gezegd dat onze wagens wel in heel Europa te zien zijn. De captatiewagens zijn bv een rijdende reclame voor Moeyersons; onze website staat erop vermeld. Toekomstige klanten die een nood hebben, noteren dat adres en kwamen aldus in het verleden tot bij ons terecht. Momenteel is Moeyersons volop een verdelersnetwerk aan het uitbouwen in Nederland, Duitsland en Frankrijk.”
Doen jullie enkel export of ook import? Hoe geraken jullie aan leveranciers? “We importeren ongeveer 15% à 20% van onze materialen, vnl. uit de ons omringende landen”, gaat Lieve Meurant verder. “Ook hier gaat het om relaties die door de jaren heen zijn opgebouwd. Soms is het ook zo dat bedrijven die vroeger in België produceerden naar het buitenland zijn verhuisd. Omdat zij leverancier zijn van specifieke onderdelen, zijn we bij hen blijven inkopen. We zijn constant op zoek naar nieuwe producten d.m.v. vakliteratuur, het bezoeken van beurzen, en door informatie te verzamelen via het internet.”
›› Deze wagen, bestemd voor Dubai, werd volledig uitgerust voor professionele fysiotherapie
tuig. Onze wagens zijn zo geconstrueerd dat deze elementen tot een minimum worden beperkt. Bij de recente ‘visfile’ op de Brusselse Ring wisten we dat het niet over een van onze wagens ging. Ladingverlies bij een crash is bij onze wagens quasi uitgesloten, omwille van onze specifieke constructietechniek.”
Wat zijn de moeilijkste aspecten bij handel met het buitenland en hoe overkom je die problemen? “De voertuigen die we produceren voor de verschillende landen moeten steeds conform de lokale wetgeving zijn. De regelgeving qua breedte, hoogte en maximumlading verschillen nogal eens per land. In Europa valt dit mee. Europa werkt er dan ook aan om die regelgeving meer en meer uniform te maken. Toch zijn de verschillen niet te onderschatten. Om ons te informeren onderhouden we contacten met de technische controleorganisaties, zoals RDW in Nederland, Tüv in Duitsland, of bevragen we ons via lokale dealers van de trekkers en opleggers. Onze jarenlange ervaring geeft ons ook hier weer een groot voordeel.” “Buiten Europa bevragen we ons steeds of het voertuig conform de Europese regelgeving kan worden gebouwd. Voor dat grote order in Marokko hebben we ons bijvoorbeeld ter plaatse moeten bevragen.”
Plannen voor de toekomst voor nieuwe landen? Hoe onderzoeken jullie de markt?
›› Lieve Meurant, CEO van Moeyersons: “Bij de recente ‘visfile’ op de Brusselse Ring wisten we dat het niet over een van onze wagens ging. Ladingverlies bij een crash is bij onze wagens quasi uitgesloten, omwille van onze specifieke constructietechniek”. (foto: Studio Dann)
Wat is jullie unique selling proposition in het buitenland? “Wij zijn gefocust op een aantal nicheproducten, waarvoor we door de jaren heen een uitmuntende reputatie van degelijkheid hebben opgebouwd. Wij beogen de globale goedkoopste ‘Total Cost of Ownership’ van een wagen voor onze klanten. Na de investering spelen immers ook stilstand, onderhoud, verlies van lading en dergelijke meer hun rol in de kostprijs van een voer-
“We trekken volop de kaart van internationalisatie. De Belgische markt is een vervangingsmarkt, geen groeimarkt. Om te kunnen groeien dienen we buiten de landsgrenzen te kijken, eerst naar de buurlanden, en dan verder naar groeimarkten voor bepaalde niches, zoals voor medische voertuigen en uitschuivende voertuigen: het Midden-Oosten, Rusland en de Maghreblanden. In het najaar neemt Moeyersons ook deel aan de IAA, het is dé internationale beurs van opleggers en vrachtwagens. Moeyersons professionaliseert alsmaar verder. Zo zetelt bij ons nu ook een externe bestuurder in de Raad van Bestuur die ervaring heeft in de sector. Ook de teams binnen Moeyersons werden versterkt”, besluit Lieve Meurant. •
Moeyersons kort • Voor boekjaar 2013-2014 een verwachte omzet van ongeveer 8 miljoen € (30% stijging t.o.v. 2013) • 44 voltijds equivalenten in dienst • Vestiging in Londerzeel is enige locatie
april 2014 | ondernemers | 43
Internationaal ondernemen
Dichter bij de eindmarkt produceren
Tunesië en Algerije
spelen hun troeven uit
Je hoort het in meer dan één sector: produceren in China wordt minder aantrekkelijk. De lonen stijgen, de kwaliteit gaat achteruit en de afstand laat snel op de bal spelen niet toe. Grote kledingmerken hebben dat al begrepen: zij produceren dichter bij huis. Turkije en Marokko leveren de nieuwe productiecapaciteit. Algerije maakt zich op om zijn graantje mee te pikken. We bezochten Kamers van Koophandel in Tunesië en Algerije en vonden gedreven mensen die naar Europa, maar ook naar Afrika en het Midden-Oosten kijken.
Tunesië klimt uit zijn put Tunesië is de laatste drie jaar regelmatig in de kijker geweest. De aanleiding voor de volksopstand die later bestempeld werd als de Arabische lente, was de zelfverbranding van een fruitverkoper in het Tunesische stadje Sidi Bouzid op 17 december 2011. Verkiezingen volgden met de overwinning van een gematigde islamitische partij, Ennahda. En dan volgden aanslagen op oppositieleiders en een bevolking die vond dat Ennahda de zaak niet in de hand had. Maar, in tegenstelling tot in andere landen zoals Libië, Egypte, Jemen en Syrië, gleed
het land niet af naar chaos. Een coalitie van het sterke maatschappelijke middenveld, bestaande uit de werkgeversorganisatie, de vakbond, de advocatenassociatie en de journalistenbond, dwong het parlement tot de nodige maatregelen, zoals het aanstellen van een technocratenregering en het opstellen van een voor iedereen aanvaardbare grondwet. Op 26 januari 2014 werd de nieuwe –voor Arabische landen progressieve- grondwet gestemd met een grote meerderheid door het verkozen parlement. Voka Halle-Vilvoorde coacht de directie van
de Kamer van Koophandel van Sousse, de derde grootste stad van het land en een van de meest welvarende regio’s met de steden Monastir, Mahdia, Kerouan en Sousse. We bezochten de Chambre de Commerce et d’Industrie du Centre in januari om een coachingprogramma van een jaar op te zetten. Het is een regio met sterke bedrijven in de bouw-, voedings-, visserij- en textielsector, in schoenen en in artisanale producten zoals zilver- en lederbewerking en werktuigen. En uiteraard: de toeristische sector. Ons bezoek leerde ons dat het land klappen heeft gekregen: er is veel werkloosheid en mensen hunkeren naar betere tijden. Men doet er traditioneel zaken met Zuid-Europa (Frankrijk, Italië, Spanje), met Duitsland, maar ook met Libië, Algerije, Burkina Faso, Senegal, Ivoorkust en het Arabisch schiereiland. In tegenstelling tot het Zuiden (Gafsa, Metlaoui), dat steeds een beetje stiefmoederlijk behandeld werd maar waar wel de fosfaatmijnen zijn gevestigd, is deze streek steeds bevoordeeld geweest (Bourguiba was van Monastir, Ben Ali was van Sousse). Naast de coaching, tracht Voka Halle-Vilvoorde met de CCIC een beurs rond Cleantech op te zetten in het Palais de Expositions in Sousse. We hopen naar het einde van 2014 een eerste Tunesische handelsdelegatie in Vlaams-Brabant en Brussel te ontvangen.
Algerije op een keerpunt?
›› In februari was Voka Halle-Vilvoorde in Algiers te gast bij de Chambre Algérienne de Commerce et d’Industrie (CACI). Op de foto Saâdane Kadri en Brahim Alioua (CACI) met Louis Delcart (Voka Halle-Vilvoorde)
44 | ondernemers | april 2014
2014 is voor Algerije, net zoals voor België, een sleuteljaar. Op 17 april 2014 zijn er presidentsverkiezingen. Abdelaziz Bouteflika, de president die rust bracht na de gewelddadige jaren 90, stelt zich niet meer verkiesbaar en lijdt aan een slepende ziekte. Hij bleek echter geen groot hervormer. Het land heeft nood aan een wederopstanding,
Internationaal ondernemen aan privatisering, aan arbeidsethiek, aan vernieuwing. De verwachtingen zijn hoog gespannen, maar met 10 presidentskandidaten is er nog geen zekerheid. Daarnaast is de nationale voetbalploeg geplaatst voor Brazilië en komt ze in haar eerste wedstrijd op 17 juni e.k. uit tegen België. Tijd dus om deze tegenstander beter te leren kennen. In februari bezochten we Algiers en werden we ontvangen door de Chambre Algérienne de Commerce et d’Industrie (CACI), de Algerijnse Federatie van Kamers van Koophandel. Algerije is een open en solvabel land. Er zijn momenteel veel programma’s voor publieke investeringen, dus interessant voor Europese bedrijven. Hoewel een voormalig socialistisch onder Ben Bella, Boumedienne en Chadli Bendjedid, ontwikkelt de particuliere sector in het land zich nu met succes. Enige uitzondering: de banksector, waar de eerste privébanken overkop gingen door wanbeheer. Veel kleine en middelgrote bedrijven hebben relaties met het Europese KMO’s. De meeste contacten zijn met Frankrijk, Spanje en Italië. China is daarnaast omnipresent, zowel in de grote bouwwerken als in de supermarkten. De meeste KMO-samenwerkingsverbanden worden opgezet in sectoren als de voedingsindustrie, chemische activiteiten inclusief cosmetica en in de geneesmiddelensector. Er zijn verscheidene grote mechanische bedrijven: Renault assembleert auto’s, vrachtwagens en bussen, evenals Van Hool. Dacia staat op het punt een assemblagefabriek te openen in Oran. Wat Algerije vooral mist, is technologische knowhow. CACI organiseert om de 2 jaar een beurs over omgekeerde onderaanneming. Opdrachtgevers stellen hun opdrachten voor op zoek naar potentiële
›› Louis Delcart (Voka Halle-Vilvoorde) en Ouahiba Behloul (CACI)
onderaannemers. Afgelopen herfst waren er 60 opdrachtgevers en 800 bezoekers van bedrijven. 90% van de uitvoer van het land is echter nog steeds gas en petroleum, natuurlijke rijkdommen die nog steeds de bulk van ’s lands inkomen vormen. We trachten met de Algerijnse Kamers van Koophandel en het departement Vlaanderen Internationaal een school voor maintenance in Algerije op te richten. Hoewel
Algerije goeie vaklui kent, meestal tewerkgesteld in de grote bedrijven zoals het gas- en petroleumbedrijf Sonatrac, is er een schrijnend gebrek aan onderhoudsvaardigheden en –mentaliteit die zowel de publieke als de privé-bedrijven handenvol geld kosten. In verband daarmee ontmoetten we verscheidene regionale Kamers van Koophandel van industriële centra, zoals Oran, Annaba, Blida en Gardaia. De voedings industrie is er goed ontwikkeld, plastiekindustrie ook, ceramiektegels, mechanische nijverheid, meststoffen, chemische nijverheid en bouw. •
De meer intense contacten met de Tunesische en Algerijnse Kamers van Koophandel laten toe een inkomende en uitgaande handelsmissie te organiseren. We ontvangen een inkomende handelsmissie uit Algerije op 13 en 14 mei 2014. Tegen het einde van 2014 hopen we ook een handelsdelegatie uit Tunesië in België te begroeten. Geïnteresseerde bedrijven kunnen ons nu reeds verwittigen zodat we de selecties van de inkomende bedrijven kunnen aansturen.
›› Voka Halle-Vilvoorde coacht de directie van de Kamer van Koophandel van het Sousse, de 3de grootste stad van Tunesië. Op de foto: Seffen Faten en Faten Basly met in het midden Louis Delcart (Voka Halle-Vilvoorde)
[email protected] 02 255 20 18
april 2014 | ondernemers | 45
Internationaal ondernemen
Brussels Diplomatic Academy Brussel wordt door zijn grote concentratie aan diplomaten terecht het Washington DC van Europa genoemd. Tegelijk zijn vele Europese bedrijfshoofdzetels gevestigd in het Brusselse gewest. Om tegemoet te komen aan de specifieke opleidingsbehoeften van zowel diplomaten als het bedrijfsleven, richtte de Vrije Universiteit Brussel de Brussels Diplomatic Academy op. Voka Halle-Vilvoorde en Voka Metropolitan zullen dit initiatief mee ondersteunen en promoten. Ondernemers sprak met Gunter Gaublomme, Director van de Brussels Diplomatic Academy. Vanwaar het initiatief voor een Brussels Diplomatic Academy?
ik toe aan internationale organisaties, hoe neem ik deel aan internationale openbare aanbestedingen, hoe kan mijn handels- of investeringsconflict opgelost worden, hoe ga ik te werk bij mijn marktprospectie zoals het bekomen van marktinformatie en de keuze van distributiekanalen en potentiële partners,…”
“Gelegen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, beschikt de Vrije Universiteit Brussel over een unieke troef”, zegt Gunter Gaublomme. “Brussel heeft een grote concentratie aan diplomaten en bovendien zijn vele Europese bedrijfshoofdzetels gevestigd in het Brussels Gewest. Hieraan zie je meteen de link en interactie tussen diplomatie en bedrijfsleven.” “Voor onze universiteit was dit de aanleiding om een Diplomatieke Academie op te richten. Immers, zowel diplomaten als bedrijven die internationaal gaan hebben specifieke opleidingsbehoeften. Door het samenspel tussen diplomatie en bedrijfsleven hebben wij ervoor geopteerd te focussen op economische diplomatie, eerder dan op de traditionele politieke diplomatie. Economische diplomaten en bedrijven zijn immers met dezelfde materie bezig: marktonderzoek, internationale alliantievorming, internationale openbare aanbestedingen, lobbying, geschillenbeslechting, projectfinanciering, publiek-private samenwerking, bescherming van intellectuele eigendom, …” “Het is deze focus op economische diplomatie en internationaal ondernemen die onze Diplomatieke Academie uniek maakt. Daarbovenop komt onze opleidingsfilosofie die gericht is op praktische toepasbaarheid. Om die reden bestaat ons docentencorps zowel uit academici als ervaringsdeskundigen. En er is meer: om de vinger aan de pols te houden en de kwaliteit te garanderen is er een Advisory Board die bestaat uit professoren, praktijkexperten en vertegenwoordigers van organisaties belast met de economische diplomatie.”
Waarom is de Academy een geschikt instituut voor bedrijven? “Internationaal ondernemen, of het nu export, import of direct investeren betreft, is vaak een bedrijfseconomische noodzaak: extra marktaandeel verwerven, nivelleren 46 | ondernemers | april 2014
Tot wie binnen de bedrijven richt de Academy zich?
›› Gunter Gaublomme, Directeur van Brussels Diplomatic Academy
van cash flow schommelingen, dicht bij de klant zijn, directe toegang tot de grondstoffen, verticale integratie, kostprijsreductie,… De Brussels Diplomatic Academy behandelt elke vorm van bedrijfsinternationalisatie en dit in al zijn aspecten (juridisch, financieel, fiscaal,…). Zodoende kan men via ons opleidingsaanbod een ‘helicopter view’ inzake internationaal ondernemen bekomen. Een bijkomende en verrijkende meerwaarde die wij bieden is ons opleidingsaanbod dat traditioneel tot het domein van de economische diplomatie behoort: hoe lever
“Het brede opleidingsaanbod van de Academy richt zich tot eenieder die belast is met export, import of investeren, alsook tot de juridische diensten wiens hulp wordt ingeroepen ingeval van conflict met een klant, leverancier, overheid of enige andere partij. Concreet denken we dus aan het international sales team, aankoopmanagers, investment managers, inhouse legal counsels, inhouse tax counsels, de personen belast met de logistiek en verzekeringen,…”
Wie zijn de doelgroepen voor de Academy? “De Academy richt zich tot eenieder die betrokken is bij de internationalisering van het bedrijfsleven. Dat zijn natuurlijk de bedrijven zelf, maar ook advocaten, consultants en diplomaten”, besluit Gunter Gaublomme. •
Brussels Diplomatic Academy organiseert dit voorjaar volgende Master Classes en Topical Seminars: ‘How to Cooperate with National and International Work Councils’ – 6 mei 2014 ‘Cross Cultural Communication’ – 13 mei 2014 ‘Lobbying in the EU / EU Lobbying Principles’ – 26-27 mei 2014 ‘Private Security Services in Europe: a Partner in Preventing Crime’ – 13 juni 2014 ‘Investment Arbitration’ – 1 & 2 september 2014, 8 & 9 september 2014 ‘Lobbying in the EU / Exploring the Role of Alliances’ – 15-16 september 2014 ‘How to Prevent and React to Employee Crime’ – 23 september 2014 ‘Lobbying in the EU / Relationships of EU Business and Associations’ – 29 september 2014 Leden van Voka Halle-Vilvoorde en Voka Metropolitan krijgen 10% korting op de seminarieprijs. Surf snel naar www.vub.ac.be/en/brussels-diplomatic-academy
Internationaal ondernemen
The Expat Voice The metropolitan region around Brussels is home to thousands of expats, working in the European institutions, multinationals and countless other organisations. What are their experiences with our business culture, work floors and our –perhaps quirky- Belgian habits? Ondernemers Halle-Vilvoorde seeks out one expat voice, willing to share his insights and anecdotes. In this edition, we interview Carlo Capparelli, General Manager of IMS Health for Belgium and Luxembourg and Italian native. How do you experience crosscultural differences in business situations? “I experience cross-cultural difference as an Italian living and working in Belgium after having lived and worked in the UK and in Spain. I acknowledge their existence and am respectful of the different points of view and ways of working of people coming from different countries. Understanding cultural differences and over coming language barriers are considerations people should have when dealing with business with people of different cultures. ”
Could you describe the differences in communication? “Although at the very beginning people seem talking more softly and are more passive than others about sharing ideas or making suggestions, I soon realized this can be turned into almost the opposite when you get to know people better or the discussion is taking place in a small group or on a one-to-one basis. My character and way of communicating is definitely more assertive but this does not mean necessarily more productive as I have soon realized that less talk or discussion does not mean less action. ”
How would you describe business meetings or discussions? “It depends but in general the approach to meetings and or discussions is exploratory, relationship-oriented and flexible. I have experienced very good listening skills, but this does not automatically mean agreement with you. If the meeting or the discussion involves negotiation I personally felt, and at times struggled with it, that it is initially non-committal, attempting to build bridges between divergent interests. Your counterparts will be receptive to your ideas provided they make basic sense and
in generally compromise intelligently in order to eliminate a problem.”
How important is relationship building to make business deals? “It is important as it is almost everywhere. In every business deal there is a human/relationship-oriented element. The weight of it in influencing the outcome may vary but I personally think it always play a role. Building relationship for me is about transparent communication, demonstrating value and capabilities and keeping my promises/ commitment. I never stopped to think if being a foreigner is an advantage or not. I think that the country has a very long history of dealing with foreign people and you definitely sense they are at ease with it; English is widely used and accepted like I have never seen in any other place. Ultimately business is business whether you are a foreigner or not.”
How do you experience the hierarchy within your company “I work for an international company with a relatively simple structure and only a few hierarchical levels. But hierarchy is more a perception than an actual reflection of the structure that your organization has; it is about the way people see it and I would say that hierarchy is felt more here compared to other experiences I had in the past.”
How do you experience the power of the unions? “I am Italian so being confronted with a strong presence of unions was neither a surprise nor something I have difficulties to accept. I think that the contribution of unions is very important for the well-being of an organization. Obviously at times you can be confronted with different views or different objectives but I think discussions can be very constructive and outcomes improved through the dialogue with unions.”
›› Carlo Ciapparelli, General Manager Belgium & Luxembourg (IMS Health)
What anecdote reflects, in your opinion, the Belgian culture? “Purely anecdotal but revealing is what happened when I arrived in Belgium. I needed to get the residence permit sorted and had an appointment to do so at the ‘commune’. I arrived at their offices and started to speak in broken French, which was probably more Italian with a French accent than anything else, I moved to English when I got really stuck and could not find better words to respond to the questions they had and all this did not create any issue for the public servant I was dealing with; he understood all that I said without blinking! Something that would have never happened anywhere else.” •
Interested in sharing your expat story? Let us know via
[email protected]!
april 2014 | ondernemers | 47
Milieu & ruimtelijke ordening
Overgangsperiode
voor stedenbouwkundige verordeningen hemelwater Vanaf 1 januari 2014 geldt een nieuwe gewestelijke stedenbouwkundige verordening voor regenwaterputten, infiltratie- en buffervoorzieningen en gescheiden lozing van afval- en regenwater. Bron: Provincie Vlaams-Brabant
Binnen de zes maanden past de Provincie Vlaams-Brabant haar provinciale verordeningen aan de gewestelijke verordening aan. Na die aanpassing bestaan er geen tegenstrijdigheden meer. De provinciale verordening kan enkel strengere voorwaarden opleggen, geen mildere. In de overgangsperiode moet zowel aan de gewestelijke als aan de provinciale verordeningen voldaan worden. In de praktijk is de nieuwe gewestelijke verordening strenger dan de ‘oude’ provinciale verordeningen, op één uitzondering na: de nieuwe gewestelijke verordening legt geen beperkingen op aan het materiaalgebruik voor verhardingen. De provinciale verordening verplicht daarentegen het gebruik van doorlatende materialen. •
Waterinfo.be bundelt
alles over Vlaamse waterlopen
De Vlaamse waterbeheerders hebben de handen in elkaar geslagen en het resultaat van die samenwerking is www.waterinfo.be , een nieuwe en gedetailleerde website waar alle actuele informatie over overstromingsrisico, getijden, neerslag en droogte te vinden is. De portaalsite bundelt alle info die nu nog op verschillende websites staat zoals overstromingsvoorspeller.be, waterstanden.be,… Betrouwbare waterstandgegevens en voorspellingen zijn immers cruciaal om overstromingsschade zoveel mogelijk te beperken. Men kan hier ook de overstromings- en hydrografische kaarten terugvinden die gebruikt worden voor de watertoets. Dit is een instrument waarmee de overheid die beslist over een vergunning, een plan of een programma inschat welke impact ervan is op het watersysteem. De website toont de nieuwste overstromingsgevaarkaarten die kopers en verkopers van gebouwen en woningen kunnen raadplegen om de overstromingsgevoeligheid van het vastgoed te kennen. Bovendien zijn alle historische metingen van waterstanden, debieten of neerslag voor iedereen te downloaden. • www.waterinfo.be
[email protected] 02 255 20 33
48 | ondernemers | april 2014
Sociaal, fiscaal & juridisch
Naar een duurzaam partnerschap met de sociale economie Beschutte werkplaatsen (BW) zijn flexibele ondernemingen die op een kwaliteitsvolle manier opdrachten uitvoeren aan marktconforme prijzen. Hun missie: werk op maat aanbieden aan hun werknemers met een arbeidshandicap. Daarom zetten ze in op de ontwikkeling van commerciële partnerschappen met hun opdrachtgevers. Hebt u al zo’n partnerschap overwogen? Wanneer een bedrijf zonnepanelen installeert of een goed doel sponsort, dan engageert het zich voor de maatschappij. Kiezen voor een commercieel partnerschap met een bedrijf dat personen met een arbeidshandicap tewerkstelt, is eveneens een vorm van maatschappelijk engagement. In België werken 26.000 personen met een arbeidshandicap in een 100-tal beschutte werkplaatsen. Deze werkplaatsen beantwoorden aan dezelfde (kwaliteits)vereisten als eender welk ander bedrijf, maar onderscheiden zich door het sociale doel dat ze nastreven : de tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap. Hun uitgangspunt is dan ook anders dan dat van reguliere bedrijven: in plaats van personeel te zoeken voor het beschikbare werk, zoeken ze werk dat aangepast is aan de noden van hun werknemers. Een beroep doen op een werkplaats voor één van de 200 diensten of producten die ze aanbieden, helpt de werkplaatsen om hun missie te vervullen. En dankzij de expertise die de beschutte werkplaatsen sinds jaren opgebouwd hebben in de aanpassing van het werk aan de noden van haar werknemers, zijn de mogelijkheden tot samenwerking letterlijk onbeperkt !
Uitbreiding van MVO-beleid Ondernemingen die actief werken rond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) onderscheiden zich op een aantal kenmerken. Eentje is de samenhang en consistentie van haar activiteiten. Wanneer het MVO-beleid zich beperkt tot de afdelingen marketing en communicatie, dreigt het beperkt te blijven tot “window dressing”. Een uitbreiding van het MVO-beleid naar de aankoop- en productieafdelingen biedt meer garantie op een gedragen en volwaardig MVO-beleid. Door de samenwerking met een beschutte werkplaats uit
te breiden van een klassieke commerciële relatie naar een duurzaam partnerschap, kan een bedrijf nog een stap verder zetten in haar MVO-beleid. In een dergelijk partnerschap kunnen zowel de belangen van de klant als de sociale doelstelling van de BW in acht genomen worden. De zoektocht om het uit te voeren werk zo goed mogelijk te laten aansluiten op de capaciteiten van de werknemers van de BW, kan het resultaat zijn van een nauwe samenwerking met de klant. Wanneer deze laatste zich daartoe engageert, levert hij een bijdrage aan de verdere ontwikkeling van het menselijke kapitaal in de beschutte werkplaatsen. U vindt op deze pagina een concrete illustratie van een samenwerking tussen een BW uit uw regio en de privésector. Moge het een inspiratiebron zijn!
Flexibiliteit troef Langs de ene kant: TWI, beschutte werkplaats uit het hartje van Brussel, die 160 mensen met een arbeidshandicap tewerkstelt en onder andere actief is in mailing, groenonderhoud, scanning, verpakking en vooral locatiewerk bij haar klanten. Langs de andere kant: Schneider Electric, producent van kleine en middelgrote series modulaire elektrische apparaten die over de hele wereld verkocht worden. De samenwerking? De werknemers van TWI zorgen in het atelier SBG van Schneider Electric in Ukkel dagelijks voor de pre-assemblage van twee- à drieduizend stopcontacten, het solderen van een duizendtal printkaarten en het persen van aardingspennen. En die samenwerking stemt beide partners tot tevredenheid. Robert Rinchon, fabrieksdirecteur van Schneider Electric: “Dankzij de werknemers van TWI, die intern bij ons het werk komen uitvoeren, kunnen we het aantal transporten tot een minimum herleiden. De levertermijn wordt op die manier
ingekort met het oog op een maximale klantentevredenheid. Dankzij de flexibiliteit van TWI, kunnen we de productie continu afstemmen op de vraag.”
“Maar er is meer: met een foutenmarge die niet hoger ligt dan 0,2% en een servicegraad van 98%, ligt ook de kwaliteit van het uitgevoerde werk bijzonder hoog.” TWI zorgt ervoor dat de bedrijfseconomische druk van deze prestaties niet doorgeschoven wordt op de werknemers met een arbeidshandicap. Thomas Caudron, algemeen directeur TWI: “Daartoe hebben we een flexibele pool arbeiders opgeleid die, indien nodig, van de ene dag op de andere kunnen inspringen bij Schneider Electric. Dit vereist een grote flexibiliteit van onze mensen, maar ze vinden deze variatie ook best leuk. Het voordeel voor ons is dat we bij Schneider Electric beroep kunnen doen op diensten zoals de kwaliteitscontrole, onderhoudsdiensten en processpecialisten. Een leerrijke ervaring! ” Conclusie: Een samenwerking met duidelijk omschreven en ambitieuze productievereisten, mét oog voor het welzijn van de werknemers. Een win-win-situatie voor beide partijen! • www.bwtwi.be
april 2014 | ondernemers | 49
Sociaal, Fiscaal & Juridisch
Betwist of onbeslist, vraag het uw Kamerjurist
Hoe kan ik juridische conflicten vermijden?
You can’t shake hands with a clenched fist, met deze uitdrukking wil VOBA, de Vlaamse Organisatie voor Bemiddeling en Arbitrage, aandacht vragen voor preventief contract management. De praktijk leert immers dat conflicten (uitputtend, tijdrovend en kostelijk) vermeden kunnen worden wanneer partijen vooraf duidelijk vastleggen waaraan en waaraf. Hier alvast enkele waardevolle tips op een rijtje.
Tip I - Eigendomsvoorbehoud Beding als verkoper bij een koopovereenkomst een ‘eigendomsvoorbehoud’ zolang de koper de volledige prijs niet heeft betaald. Bepaal schriftelijk dat dit eigendomsvoorbehoud een essentieel element is van de overeenkomst.
Tip 2 - Bindend aanbod Een aanbod dat alle essentiële elementen van een overeenkomst bevat, is in principe een voorstel tot contract en dus juridisch bindend. Zorg dat het aanbod steeds in tijd beperkt is.
Tip 3 - Offerte en algemene (verkoops-)voorwaarden Deel uw algemene voorwaarden mee aan het begin van de contractonderhandelingen of bij het overmaken van de offerte en laat ze bij voorkeur ter kennisname ondertekenen door uw wederpartij. Het volstaat niet deze voorwaarden in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad te publiceren, of deze neer te leggen op de griffie van een rechtbank of op de zetel van een beroepsvereniging of er zich toe te verbinden deze op verzoek van de wederpartij toe te zenden, om ze aan een wederpartij tegenstelbaar te maken. Als ze pas voor het eerst worden meegedeeld op de achterkant van de factuur is dat in principe te laat.
Tip 4 - Kennisname-,
aanvaardings- en uitsluitingsbedingen Uitsluitingsbeding
“Behoudens andersluidende bepaling zijn op deze overeenkomst de algemene voorwaarden van vennootschap X exclusief van toepassing. Wederpartij erkent dat zij 50 | ondernemers | april 2014
hiervan kennis heeft genomen en deze aanvaardt. De toepassing van de algemene voorwaarden van wederpartij wordt uitdrukkelijk uitgesloten” Bedingen over de levering “De leveringstermijn is steeds indicatief. Een overschrijding kan geen aanleiding geven tot beëindiging van de overeenkomst of tot schadevergoeding”. Let op: als de stipte uitvoering van de levering een essentieel element van de overeenkomst is, kan de verkoper zich op een dergelijk beding niet beroepen. Ook zal het bij een onredelijke vertraging door de rechter waarschijnlijk niet worden toegepast. Bevrijdings – of exoneratiebedingen Deze bedingen bevrijden de verkoper (gedeeltelijk) van zijn aansprakelijkheid bij een wanprestatie. Alhoewel de principiële geldigheid van de bedingen die derogeren aan de contractuele aansprakelijkheid buiten kijf staat op grond van het beginsel van de wilsautonomie, worden bevrijdingsbedingen met alsmaar meer gestrengheid bejegend door de wetgever, de rechtspraak en de rechtsleer. Men dient rekening te houden met drie beperkingen: • Een bijzondere dwingende wettelijke bepaling verbiedt een gehele/gedeeltelijke bevrijding van aansprakelijkheid. • Men mag zich niet bevrijden voor zijn persoonlijk bedrog (persoonlijke opzettelijke fout). Voor een zware fout daarentegen (waar het intentioneel element ontbreekt in vergelijking met bedrog) en voor opzettelijke fouten van aangestelden of uitvoeringsagenten mag men zich wel, zij het uitdrukkelijk, exonoreren. • De essentiële verbintenissen van de overeenkomst middels deze bedingen mogen niet worden uitgehold.
Bedingen over de facturatie en betaling: Neem een betalingstermijn op in de algemene voorwaarden. Als de vervaldatum van de factuur niet wordt bepaald, zal de factuur vervallen na dertig dagen. Bovendien is het aangewezen om een clausule op te nemen die de koper, in geval van niet- of laattijdige betaling, verplicht om intrest en een forfaitaire schadevergoeding te betalen. Vermeld in uw algemene voorwaarden dat de prijs moet worden betaald op de maatschappelijke zetel van uw onderneming. Daardoor kan een vordering tot betaling van de factuur voor de rechtbanken van het rechtsgebied van uw maatschappelijke zetel worden gebracht.
Tip 5 - Levering Reageer tijdig op geschriften en leveringstermijnen waarmee u het niet eens bent. Buiten een redelijke termijn geprotesteerde facturen en leveringen worden immers beschouwd als aanvaard en moeten dus ook betaald worden. Om bewijsproblemen te vermijden, reageert u het best schriftelijk en via aangetekende post. •
Een praktische leidraad nodig in het voorkomen en beheersen van conflicten? De Vlaamse Organisatie voor Bemiddeling & Arbitrage (www.voba.be) geeft in het boek ‘Slim omgaan met handelsconflicten – Conflictendraaiboek voor smarties’ een handig, summier maar to-the-point draaiboek. 02 255 20 16
[email protected]
Businessnetwerking
Minister Geens licht beleid toe Op donderdag 10 maart was Koen Geens, federaal Minister van Financiën, te gast in het Diegem Airport Hotel om zijn huidige beleidskeuzes toe te lichten én een sluier op te lichten van de agenda voor een volgende regering. Hij nam er voor de leden van Voka Halle-Vilvoorde en Voka Metropolitan geen blad voor de mond. “Er wordt voor 2014 een groei van 1,7% voorspeld. Dat is nog niet de 2% die Voka vooropstelde, maar ik vind dat allesbehalve een slecht resultaat”, zo stelde hij. Foto’s: Studio Dann
›› Mario De Vry (Belfius), Johan Tousseyn (Pellikaan Bouwbedrijf) en Eddie Bosmans (Belfius)
›› Koen Geens, federaal minister van Financiën: “Je kan een budgettair probleem niet meer oplossen door meer belastingen te heffen zoals dat vroeger wel het geval was.”
“Beste ondernemers, qua belastingen heb ik slecht nieuws voor u”
›› Jo Hofmans (Data Translations), Erwin Ollivier (Athlon Car Lease), Danny Vandormael (Seris) en Stephan Verwee (Intercommunale Haviland)
›› Anne Lenaerts (PMC Holding), Laurent Martin (AXA) en Marc Noppen (UZ Brussel)
›› Jan Kuiper (3M Belgium) en Freddy Vanlancker (Care 4 Care)
Voka start dit najaar met een Lerend Netwerk Bedrijfsfinanciering. Voka voelt de nood aan een levend en lerend netwerk voor bedrijfsleiders en financieel verantwoordelijken van KMO’s in de regio Vlaams-Brabant. In elke sessie gaan we diepgaand kijken naar 1 type financiering. U leert o.a. een ideaal financieringsmodel kennen, financiering d.m.v. eigen middelen, d.m.v. overheidsinstrumenten, d.m.v. private equity en d.m.v. bankleningen. En, wij leren u zeer concreet hoe u een sterk kredietdossier opbouwt zodat uw slaagkansen sterk toenemen.
[email protected] - 02 300 58 06
april 2014 | ondernemers | 51
Agenda
april - mei 2014
Contacteer ons voor meer informatie Anja De Clercq, Adviseur Vorming, Training en Opleiding - tel. 02 255 20 24 -
[email protected] Inschrijven kan via
[email protected] of via onze website www.voka.be/halle-vilvoorde.
Europees betalingsbevel 25 april U heeft ongetwijfeld Europese vorderingen die misschien achterblijven. Tijdens deze infosessie leert u hoe u dergelijke vorderingen zelf kan gaan incasseren in alle Europese landen.
Inspiratiesessie Leadership expedition 28 april
Wegwijs doorheen het doolhof van Milieuheffingen 20 mei
Leadership Expedition, is een 3,5 dagen onvergetelijke op maat gemaakte ervaring die u helpt een meer authentieke en impactvolle leider te worden.
Een onderneming in Vlaanderen kan geconfronteerd worden met milieuheffingen op heel wat verschillende niveaus. Tijdens dit seminarie laten we een expert aan het woord, die een overzicht brengt van een aantal relevante milieuheffingen op federaal en Vlaams niveau.
Door ervaringsgericht leren krijgt u inzicht in de vier street skills: Positieve focus, Wendbaarheid en Veerkracht, Proactieve creativiteit en Coöperatieve competitie.
ACTIVITEIT
DATUM
PLAATS
Uw e-mail efficiënt beheren
Lieve Woutters
25 april
Zakenreizen: hoeveel kost het?
Angelique Koedijk & Ilona Van Hemelrijck
13 mei
Geert Delobelle
15 - 16 mei
Van Bambost
28 april
Zie online agenda
24 april
Menno Meeldijk
25 april
Robert Thys & Krista Vankelecom
24 april
HUMAN RESOURCES
COMMERCIEEL Tweedaagse Account Management STRATEGISCH Inspiratiesessie Leadership expedition INTERNATIONAAL ONDERNEMEN Zakenreis naar Iran FINANCIËN Europees betalingsbevel DUURZAAMHEID De externe dienst voor preventie, meer dan alleen een factuur!
Uw organisatie is actief in de luchtvaart of luchtvracht business? Airport Academy creëert voor u maattrainingen in functie van de noden van uw bedrijf én aangepast aan uw activiteit. Neem contact op via
[email protected] – www.airportacademy.be – T 02 255 20 19.
52 | ondernemers | april 2014
Netwerking ACTIVITEIT
DATUM
LOCATIE
PLAATS
EXTRA
Verkiezingsdebat met lijsttrekkers Vlaams-Brabant
22/04/14
Voka VEV
Brussel
Alle Voka-leden en niet-leden
Dag van de Management Assistant
24/04/14
Colruyt Academy
Grimbergen
Management assistants
LAN Zaventem Zuid: Bedrijfsbezoek ABB met prof. Albrecht “Energiebehoud in onzekere tijden”
05/05/14
ABB
Nossegem
Leden uit regio Zaventem Zuid
LAN Diegem-Zaventem: Bedrijfsbezoek Bayer
12/05/14
Bayer
Diegem
Leden uit regio Diegem-Zaventem
Mobiliteitscongres
04/06/14
KBC
Brussel
www.mobiliteitscongres.be
Zomer Fladderie
19/06/14
Koloniënpaleis
Tervuren
Alle Voka-leden en niet-leden en hun genodigden, politici, …
Vokawards
11/12/14
Kanakna Productions
GrootBijgaarden
Alle Voka-leden en niet-leden en hun genodigden, politici, …
Nieuwe leden Voka Halle-Vilvoorde United Talent
Gosselin Forwarding Services
Golden Tulip Brussels Airport
Optimalisatie van bestaande medewerkers en aantrekken van nieuw talent
Freight forwarder
Hotel met restaurant en multifunctionele zalen
Steenokkerzeel - 02 253 40 11
[email protected] www.unitedtalent.be
Garage Bogemans Erkend servicepunt van Mercedes-Benz Grimbergen - 02 269 83 63
[email protected] www.bogemans.mercedes-benz.be
Ssi Schäfer Wereldwijde logistieke totaalaanbieder van automatische magazijnoplossingen en -inrichtingen Zaventem - 02 725 02 40
[email protected] www.ssi-schaefer.be
J.M.A. Tex Tweedehandstextiel Vilvoorde - 02 269 71 20
[email protected]
Machelen - 02 752 21 50
[email protected] www.gosselingroup.eu
Diegem - 02 713 66 66
[email protected] www.goldentulipbrusselsairport.be
Gosselin Moving
Raepsaet Product Design
(Inter)nationale verhuizingen voor particulieren, ondernemingen en overheden
Mechanische engineering, prototypebouw en industrieel ontwerp
Machelen - 02 752 21 50
[email protected] www.gosselingroup.eu
St-Katharina-Lombeek - 053 66 00 49
[email protected] - www.raepsaet.be
Vinea W.C.T.
DWVA
Wijnhandel met focus op Spaanse, Franse, Italiaanse, Duitse en Portugese wijnen
Boekhouding, consolidatie en fiscaliteit
Gooik - 02 460 86 00
[email protected] - www.vinea.be
[email protected] - www.dwva.be
BPIM
Ecoworks
Noodstroomsystemen en onderbrekingsvrije voedingen
Ontwerp, aanleg en onderhoud van zwemvijvers, groendaken, groengevels en rietvelden.
Wemmel - 02 456 05 60
Zaventem - 02 880 23 11
[email protected] - www.bpim.be
Vilvoorde - 02 657 77 31
[email protected] - www.ecoworks.be
Ricoh Belgium Verhuur, leasing, verkoop van printers, faxen, kopieermachines en bijhorende diensten en toepassingen
Vilvoorde - 02/558.22.11
Lid worden? Gewoon extra info?
[email protected] - 02 255 20 29
[email protected] - www.ricoh.be
april 2014 | ondernemers | 53
Voka las voor u
Iedereen baas! Over samenwerken met vier generaties Vanaf 2016 komt generatie Z op de werkvloer. Doordat babyboomers langer aan de slag blijven, zullen bedrijven en overheidsorganisaties uitzonderlijk vier generaties moeten laten samenwerken. Vier generaties die elk hun eigen kenmerken hebben en hun eigen bijdrage leveren aan de organisaties. Generaties met een eigen cultuur, eigen waarden, een eigen manier van werken. Hoe laat je vier generaties efficiënt samenwerken? Het is cruciaal om de verschillen tussen Generatie X, Y, Z en de babyboomers om te buigen tot een krachtig voordeel. Iedereen Baas! leert hoe deze verschillen met elkaar te verzoenen en ze bovendien als een troef uit te spelen voor uw bedrijf. Saskia Van Uffelen: “Dit boek gaat over mensen en over menselijk kapitaal, ons grootste goed in een economie die steeds meer gericht is op kennis en diensten. De transformatie waartoe ik oproep, wordt een hele opgave. Een groepsinspanning ook, want de veranderingen die we bedrijfsbreed zullen moeten doorvoeren, reiken verder dan de poorten van onze interne keuken. Ze zullen een impact hebben op onze partners en klanten. Want wanneer ons personeel bv. flexibel werkt van 10.30 tot 19.00 zullen zij daar uiteraard ook gevolgen van ondervinden.” Behalve een concreet en onmiddellijk toepasbaar stappenplan, bevat het boek talrijke tips & tricks. “Wanneer ik mijn lezers waarschuw voor alle transformaties die ze zullen moeten integreren, wil ik hen niet met een kluitje het riet insturen. Aan het einde van het boek heb ik dan ook een praktisch stappenplan toegevoegd, met een aantal essentiële etappes voor hen die ik ervan heb over-
Dankzij Voka Halle-Vilvoorde krijgt u 20% korting op dit boek. Surf snel naar de website www.lannooshop.be/VOKAHV
54 | ondernemers | april 2014
tuigd dat het tijd is om ons aan te passen aan de nieuwe generaties (en wel degelijk niet omgekeerd). Een mini-roadmap, als het ware, voor een tocht die lang en hard zal worden. Ik wil niemand ontmoedigen, maar we moeten realistisch blijven. Een cultuur verander je niet van vandaag op morgen. Dat doe je weldoordacht, zorgvuldig, stap voor stap, met veel volharding, en vooral: samen met je hele organisatie.” De bijzondere aandacht voor de rol van het digitale in de werking van bedrijven maakt Iedereen Baas! tot de ideale voor bereiding op de toekomst voor uw bedrijf.
Over Saskia Van Uffelen Saskia Van Uffelen werkt al meer dan 25 jaar in de sector van informatie- en communicatietechnologie (ICT). Ze had nationale en internationale functies in marketing en sales bij marktleiders als Xerox, Compaq, HP en Arinso. In 2008 werd ze CEO België en Luxemburg voor Bull en CSB Consulting. Onder haar leiding tranformeerde ze het bedrijf van een productgedreven leverancier naar een aanbieder van diensten en oplossingen. Als manager hecht Saskia Van Uffelen groot belang aan de menselijke aspecten van samenwerking binnen een bedrijf. Ze legt sterk de nadruk op het stimuleren van de synergiën tussen de verschillende generaties. In interviews en opiniestukken moedigt ze haar collega’s aan hier ook meer oog voor te hebben. •
Ook op zoek naar facilitaire expertise?
Facilicom kan u op vrijwel elk terrein de juiste mensen op de juiste plek leveren. We houden uw pand proper, zorgen voor de bewaking, maken elke dag een smakelijke lunch voor alle medewerkers, verzorgen het technisch onderhoud van uw pand, onderhouden uw fleet of nemen activiteiten geheel over. Ook verhuisprojecten of management opdrachten kunt u aan ons toevertrouwen. We kunnen alle diensten ook perfect combineren, daarbij profiteert u niet alleen van onze jarenlange kennis en ervaring, maar ook van mogelijke synergieën. Bij Facilicom denken we graag met u mee. Oók in het beheersen van de kosten. Wilt u weten wat Facilicom uw organisatie kan betekenen? Kijk voor meer informatie op www.facilicom.be of bel met 03 - 224 38 00. Wij zijn u graag van dienst.
De juiste mensen op de juiste plek
Headline This one’s for you Bij Brussels Airport steken we de handen graag uit de mouwen voor onze klanten. Voor hen staan we elke dag klaar, voor hen maken we onze luchthaven nog toegankelijker, voor hen maken we ze nog duurzamer. Dat doen we met 20.000 mensen, elke dag opnieuw. 20.000 paar handen met allemaal één groot hart – voor onze reizigers, voor u.
www.brusselsairport.be