ONDERZOEK NAAR KWALITEITSVERBETERING MBO
MBO Amersfoort te Amersfoort Medewerker marketing en Communicatie / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker)
definitief 12 april 2013
Plaats: BRIN: Onderzoeksnummer: Onderzoek uitgevoerd in: Conceptrapport verzonden op: Rapport vastgesteld te Utrecht op:
Amersfoort 30RR 128147 Januari 2013 28 februari 2013 12 april 2013
INHOUD
1 Inleiding .................................................................................................... 1 2 Conclusie en vervolg ................................................................................... 3 2.1 Conclusie ............................................................................................. 3 2.2 Vervolg ................................................................................................ 3 3 Resultaten ................................................................................................. 5 3.1 Medewerker marketing en communicatie – 90530 / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) - 90532 ................................... 5 3.2 Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) - 93200 ........... 6 Bijlagen........................................................................................................ 9 Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebied/kwaliteitsgebieden ............................... 9 Bijlage II Overzicht cp-codes/cluster van opleidingen .................................... 10 Bijlage III Beoordeling indicatoren Medewerker marketing en communicatie – 90530 / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) – 90532 ......................................................... 11 Bijlage IV Beoordeling indicatoren Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) - 93200...................................... 12
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs voerde op 21 januari 2013 een onderzoek naar kwaliteitsverbetering uit bij MBO Amersfoort, School voor economie en ondernemen. Dit onderzoek heeft betrekking op de opbrengsten van de cp-code eca 10, niveau 4 en eca 15, niveau 3 en de kwaliteit van het onderwijsproces voor de volgende opleidingen: cp-code eca 10 Medewerker marketing en communicatie eca 15 Financiële beroepen
opleiding(en) - 90530, Medewerker marketing en communicatie, niveau 4 - 90532, Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker), niveau 4 - 93200, Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker), niveau 3
De aanleiding voor dit onderzoek is het volgende. In het kwaliteitsonderzoek uitgevoerd op 7 en 18 april 2011 bij Amarantis te Utrecht en Maarssen bij de opleiding Medewerker marketing en communicatie / Medewerker marketing en communicatie (Assistent communicatiemedewerker) / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) en in het onderzoek naar kwaliteitsverbetering uitgevoerd op 4 april 2011 bij Amarantis te Amsterdam bij de opleiding Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) bleek er sprake te zijn van tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijsproces. De tekortkomingen voor de opleiding Medewerker marketing en communicatie / Medewerker marketing en communicatie (Assistent communicatiemedewerker) / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) hadden betrekking op samenhang, maatwerk, voorzieningen, beroepspraktijkvorming, intake, bejegening en omgang en systematische kwaliteitszorg en beoordeling. De tekortkomingen voor de opleiding Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) hadden betrekking op maatwerk, leertijd, didactisch handelen, begeleiding in de instelling, intake en systematische kwaliteitszorg en beoordeling. Ook waren de opbrengsten van beide opleidingen onvoldoende. Geconstateerd is daarbij dat er sprake was van zeer zwak onderwijs. Vanwege de defusie van Amarantis voeren wij het onderzoek naar kwaliteitsverbetering niet alleen uit bij de locatie waar de vorige keer de tekortkomingen geconstateerd zijn, maar bij de nieuwe instellingen die mboonderwijs verzorgen en waarbij deze opleidingen actief zijn. Hierdoor kunnen wij een oordeel geven dat recht doet aan de situatie bij de betreffende instelling. Omdat de vorige onderzoeken niet in Amersfoort uitgevoerd zijn, hebben wij ons in dit onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij MBO Amersfoort gericht op alle aspecten van het onderwijsproces en op de opbrengsten. De onvoldoendes voor systematische kwaliteitszorg en beoordeling, beoordeeld onder het Toezichtkader BVE 2009, hebben niet geleid tot een volledig onderzoek van gebied 4 onder het Toezichtkader BVE 2012. Wel zijn er in voorkomende gevallen aandachtspunten inzake kwaliteitsboring geformuleerd. Wij hebben gesprekken gevoerd met studenten, docenten en management, hebben aanvullend documenten onderzocht en onderwijsactiviteiten geobserveerd.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 1 van 12
In hoofdstuk 2 leest u de conclusies waaronder ook het vervolg van het toezicht voor de instelling. De resultaten van het onderzoek naar kwaliteitsverbetering kunt u lezen in hoofdstuk 3. De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het Toezichtkader bve 2012. Omdat het vorig onderzoek was gebaseerd op het oude waarderingskader bve van 2009, hebben wij gebruik gemaakt van een conversietabel. Hieruit blijkt hoe het oude waarderingskader samenhangt met het nieuwe waarderingskader. Genoemde documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. De normering is als bijlage I toegevoegd aan dit rapport. Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruikgemaakt van cijfers van schooljaar 2010-2011. Vanwege de defusie van Amarantis is het niet mogelijk om de cijfers uit BRON te genereren per nieuwe instelling, vandaar dat uitgegaan is van de cijfers die door de instelling verstrekt zijn. In bijlage II zijn de opleidingen van de onderzochte cp-codes opgenomen.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 2 van 12
2 Conclusie en vervolg In dit hoofdstuk geven we aan welke conclusie we trekken uit het onderzoek naar kwaliteitsverbetering en, indien van toepassing, het vervolg.
2.1 Conclusie Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Medewerker marketing en communicatie / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1. Onderwijsproces 3. Opbrengsten
Goed
Voldoende • •
Onvoldoende
Slecht
Het oordeel leidt ertoe dat we geen vervolgtoezicht uitvoeren bij Medewerker marketing en communicatie / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker). Het onderzoek naar kwaliteitsverbetering bij Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) heeft geleid tot de volgende oordelen: Kwaliteitsgebied 1. Onderwijsproces 3. Opbrengsten
Goed
Voldoende •
Onvoldoende
Slecht
•
Het oordeel leidt ertoe dat we vervolgtoezicht uitvoeren bij Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker). In de volgende paragraaf wordt de aard van dit vervolgtoezicht nader uitgewerkt.
2.2 Vervolg In onderstaand schema is het vervolgtoezicht te lezen. eca 15, niveau 3 Beoordeling
Toezichtvorm
Vervolgtoezicht
Onderwijsproces is nu voldoende, maar niveau opbrengsten is wederom onvoldoende*.
Aangepast toezicht vanwege onvoldoende opbrengsten*.
• Na circa een jaar onderzoek naar kwaliteitsverbetering.
* Het oordeel van de opbrengsten betreft de opleidingen binnen de cp-code/clustering van opleidingen, zie bijlage II voor het overzicht waaruit blijkt op welke opleidingen dit oordeel van toepassing is. In het vervolgtoezicht opbrengsten worden alle bijbehorende opleidingen betrokken.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 3 van 12
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 4 van 12
3 Resultaten In dit hoofdstuk vermelden we de oordelen over de kwaliteitsgebieden en geven we tevens een toelichting op de oordelen van de onderzochte opleidingen.
3.1 Medewerker marketing en communicatie – 90530 / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) - 90532
Oordeel per aspect Hieronder geven we het oordeel op de aspecten per kwaliteitsgebied voor de opleiding Medewerker marketing en communicatie/ Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) weer. In bijlage III is de beoordeling van de onderzochte indicatoren van de betreffende aspecten per kwaliteitsgebied voor deze opleiding opgenomen. Kwaliteitsgebied Aspect Gebied 1: Onderwijsproces Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Gebied 3: Opbrengsten 3.1 Rendement
Voldoende
Onvoldoende
• • • • • • • • • •
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage 1 voor normering per gebied.
Beschouwing De opleiding wordt in twee varianten aangeboden, een driejarige opleiding en een tweejarige sprintopleiding die de student specifiek voorbereidt op doorstroom naar een hbo-opleiding. Afgelopen jaren was er binnen het team een relatief groot verloop van personeel; sinds kort is er meer stabiliteit met meer structuur en continuïteit tot gevolg. Het team heeft het afgelopen jaar prioriteit gegeven aan het op orde brengen van het curriculum en de dagelijkse onderwijskwaliteit. Het heeft echter nagelaten kwaliteitsborging expliciet te verantwoorden of te actualiseren. Dit is een belangrijk aandachtspunt voor de opleiding. Onderwijsproces De kwaliteit van het onderwijsproces is voldoende. Studenten voelen zich veilig en docenten zijn makkelijk benaderbaar. De opleiding houdt bij de intake rekening met de achtergrond en motivatie van de student. Bij de toelating tot de sprintopleiding wordt rekening gehouden met de
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 5 van 12
uitkomst van een AMN test, het gemiddelde cijfer vmbo- theoretische leerweg en het intakegesprek. De opleiding differentieert door het aanbieden van zowel een sprintopleiding als een reguliere beroepsopleiding. De studenten in de sprintopleiding moeten de stof in een kortere tijd tot zich nemen en zij krijgen extra vakken ter voorbereiding op het hbo. Binnen de verschillende uitstroomvarianten is er echter weinig maatwerk zichtbaar bij de moderne vreemde talen, dit is een aandachtspunt. Hierbij wordt er weinig tot geen versnelling of verdieping aangeboden. Daarbij moet opgemerkt worden dat er vanwege ziekte weinig continuïteit is voor het vak Duits. Wat betreft de beroepspraktijkvorming (bpv) blijkt dat het vinden van geschikte bpv-plaatsen door het economische klimaat moeilijker is dan voorheen. Het team speelt daar op in door de eerstejaars studenten voortaan pas in de derde periode in plaats van de tweede periode stage te laten lopen, zodat zij met meer kennis en vaardigheden aan de slag kunnen en interessanter zijn voor werkgevers. Opbrengsten De opbrengsten zijn met een jaarresultaat van 83,1 procent en een diplomaresultaat van 83,1 procent voldoende. Voor de beoordeling van de opbrengsten, gebaseerd op de gegevens 2010-2011 zijn de resultaten van de cpcode eca 10, niveau 4 gebruikt. In bijlage II is te zien welke opleidingen hierbij betrokken zijn.
3.2 Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) - 93200 Oordeel per aspect Hieronder geven we het oordeel op de aspecten per kwaliteitsgebied voor de opleiding Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) weer. In bijlage IV is de beoordeling van de onderzochte indicatoren van de betreffende aspecten per kwaliteitsgebied voor deze opleiding opgenomen. Kwaliteitsgebied Aspect Gebied 1: Onderwijsproces Programma 1.1 Samenhang 1.2 Maatwerk Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch handelen* 1.4 Leertijd 1.5 Leeromgeving Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding* 1.8 Zorg Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijkvorming* Gebied 3: Opbrengsten 3.1 Rendement
Voldoende
Onvoldoende
• • • • • • • • • •
De aspecten met een * zijn kernaspecten, zie bijlage 1 voor normering per gebied.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 6 van 12
Beschouwing Het onderwijs kenmerkt zich door een gestructureerd en inhoudelijk afgestemd programma. Door de samenstelling van diverse niveaugroepen, wordt de studenten de mogelijkheid geboden om op diverse niveaus uit te stromen en zo mogelijk ook nog te versnellen. Studenten weten de weg waar het gaat om informatie of klachten en voelen zich veilig. Het team heeft het afgelopen jaar een teamactiviteitenplan (TRAP) ontwikkeld, maar dit dient nog onvoldoende als sturingsmiddel voor het team. Er wordt wel gemonitord door onder andere het uitvoeren van enquêtes, maar het is niet helder wat vervolgens met de resultaten wordt gedaan. Kwaliteitsborging is daarmee een belangrijk aandachtspunt voor de opleiding. Onderwijsproces De kwaliteit van het onderwijsproces is voldoende. Studenten zijn over het algemeen tevreden over de lessen en het handelen van de docenten. Via een enquête, maar ook een enkele klacht, hebben zij zich uitgesproken over het functioneren van de docenten, de studieloopbaanbegeleider, het verloop van de lessen en de studiebegeleiding. Dit resulteert in duidelijke en bruikbare uitkomsten. Het gebrek aan terugkoppeling ervaren studenten als een gemis. Tijdens de voorlichting en intake besteed de opleiding veel aandacht aan de motivatie van de keuze van de toekomstige student. De begeleiding tijdens de opleiding is afgestemd op de intake. Studenten ervaren voldoende begeleiding tijdens de opleiding waarbij wij geconstateerd hebben dat de studieloopbaanbegeleider goed zicht heeft op de voortgang en resultaten. Er wordt voldoende maatwerk geboden door de diverse trajecten en door de ondersteuning bij de diverse vakken tijdens de studie-uren die wekelijks aangeboden worden. Nadeel van het maatwerk is dat studenten soms in verwarring raken over onder andere opdrachten en examentrajecten door de diverse niveaus binnen een les. De absentie in de ochtenduren is hoog, ondanks dat het team zijn best doet om de absentie te bestrijden door afwezige deelnemers hierop aan te spreken. Absentie blijft daarmee een aandachtspunt. Door de crisis verloopt de plaatsing van studenten in de bpv moeizamer, maar tot op heden zijn alle studenten geplaatst. Opbrengsten De opbrengsten zijn met een jaarresultaat van 60 procent en een diplomaresultaat van 23,1 procent onvoldoende. Voor de beoordeling van de opbrengsten, gebaseerd op de gegevens 2010-2011 zijn de resultaten van de cp-code eca 15, niveau 3 gebruikt. In bijlage II is te zien welke opleidingen hierbij betrokken zijn. De opleiding is zich bewust van de lage opbrengsten in dit jaar. Dit had te maken met een groep bbl-studenten die via een re-integratietraject de opleiding volgden. Door de economische omstandigheden konden zij of geen baan vinden of zij raakten de baan weer kwijt, waardoor zij voortijdig met de opleiding moesten stoppen.
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 7 van 12
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 8 van 12
Bijlagen Bijlage I Normeringen kwaliteitsgebied/kwaliteitsgebieden De normen Op basis van het onderzoek spreekt de inspectie oordelen uit waarbij zij gebruik maakt van een normering. Deze bestaat uit: 1.
2. 3.
Een normering per indicator: wanneer wordt voldaan aan de indicator? Hiervoor gebruikt de inspectie portretten: de aangetroffen situatie voldoet aan de indicator indien deze over het geheel genomen voldoet aan de beschrijving in het portret. Het gaat hier om een weging van het geheel met hantering van toleranties. Een normering per aspect. Een normering per kwaliteitsgebied. Deze normering wordt hieronder toegelicht.
Voor de normering van het gebied Onderwijsproces zijn drie kernaspecten benoemd. De kernaspecten zijn aspect 1.3 Didactisch handelen, aspect 1.7 Studieloopbaanbegeleiding en aspect 1.9 Beroepspraktijkvorming. Normering onderwijsproces bij een onderzoek kwaliteitsverbetering Goed
Voldoende
Onvoldoende Slecht
• Aan acht van de negen aspecten is voldaan. • Aan alle kernaspecten is voldaan; daarbij is tevens aan alle indicatoren voldaan. • De elementen in het portret worden op een uitstekende wijze uitgevoerd. • Aan zeven van de negen aspecten is voldaan. • Aan alle kernaspecten is voldaan. • Voor elk aspect aan alle indicatoren is voldaan, daarbij mag 1 indicator onvoldoende zijn als een aspect meer dan 2 indicatoren omvat. • Er wordt voor het grootste deel aan de omschrijving van de portretten van deze indicatoren voldaan, waaronder de essentiële onderdelen. • Aan één of meer kernaspecten is niet voldaan. • Aan drie, vier of vijf aspecten is niet voldaan. • Aan geen van de kernaspecten is voldaan. • Aan zes of meer aspecten is niet voldaan.
Voor de beoordeling van de opbrengsten is gebruik gemaakt van onderstaande norm. Voor een oordeel voldoende moet tenminste aan één van de twee normen zijn voldaan. Niveau 1 2 3 4
Jaarresultaat 60,7 56,5 65,3 64,2
Diplomaresultaat 45,1 45,2 67,3 67,3
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 9 van 12
Bijlage II Overzicht cp-codes/cluster van opleidingen Hieronder is per onderzochte cp-code/cluster van opleidingen aangegeven welke opleidingen betrokken zijn bij het bepalen van de opbrengsten. Overzicht cp-codes. CP-code: eca 10 Crebo: 10036
Niveau: 4 Opleiding (uitstroom): Commercieel medewerker marketing en communicatie
90530
Medewerker marketing en communicatie
90532
Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) Medewerker marketing en communicatie (Medewerker evenementenorganisatie)
90534
CP-code: eca 15 Crebo: 10049 93200
Niveau: 3 Opleiding (uitstroom): Boekhoudkundig medewerker Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker)
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Pagina 10 van 12
Bijlage III Beoordeling indicatoren Medewerker marketing en communicatie – 90530 / Medewerker marketing en communicatie (Marketing medewerker) – 90532 In onderstaande tabel is de score weergegeven van de indicatoren waarnaar een onderzoek heeft plaatsgevonden. Wanneer er geen score is vermeld betekent dit dat er geen aanwijzingen waren dat het oordeel van het eerdere onderzoek onderzocht moest worden. Gebied 1: Onderwijsproces Aspecten Programma 1.1 Samenhang
1.3.3
Leertijd
1.5
Leeromgeving
1.4.1 1.4.2 1.5.1 1.5.2
Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding*
1.6.1 1.6.2 1.7.1 1.7.2
1.8
1.8.1
Zorg
Onvoldoende
Indicatoren
1.1.1 1.1.2 1.2 Maatwerk 1.2.1 Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch 1.3.1 handelen* 1.3.2
1.4
Voldoende
1.8.2 Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijk1.9.1 vorming* 1.9.2 1.9.3 1.9.4
Inhoud Programmering Differentiatie
• • •
Interactie Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten Feedback op de leeractiviteiten en de leerresultaten Benutting Werkdruk Schoolklimaat Materiële voorzieningen
• •
Voorlichting Intake en plaatsing Informatievoorziening Studieloopbaanbegeleiding Eerste- en tweedelijnszorg Derdelijnszorg
• • • •
Voorbereiding studenten en bedrijven Plaatsing Begeleiding door het bedrijf Begeleiding door de opleiding
•
•
• • • •
• •
• • •
De aspecten met een * zijn kernaspecten
Gebied 3: Opbrengsten Aspecten 3.1 Rendement
Voldoende Indicatoren 3.1.1 Rendement
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Onvoldoende
•
Pagina 11 van 12
Bijlage IV Beoordeling indicatoren Financiële beroepen (Financieel administratief medewerker) - 93200 In onderstaande tabel is de score weergegeven van de indicatoren waarnaar een onderzoek heeft plaatsgevonden. Wanneer er geen score is vermeld betekent dit dat er geen aanwijzingen waren dat het oordeel van het eerdere onderzoek onderzocht moest worden. Gebied 1: Onderwijsproces Aspecten Programma 1.1 Samenhang
1.3.3
Leertijd
1.5
Leeromgeving
1.4.1 1.4.2 1.5.1 1.5.2
Begeleiding 1.6 Intake & plaatsing 1.7 Studieloopbaanbegeleiding*
1.6.1 1.6.2 1.7.1 1.7.2
1.8
1.8.1
Zorg
Onvoldoende
Indicatoren
1.1.1 1.1.2 1.2 Maatwerk 1.2.1 Leren in de onderwijsinstelling 1.3 Didactisch 1.3.1 handelen* 1.3.2
1.4
Voldoende
1.8.2 Leren in de beroepspraktijk 1.9 Beroepspraktijk1.9.1 vorming* 1.9.2 1.9.3 1.9.4
Inhoud Programmering Differentiatie
• • •
Interactie Ondersteuning en begeleiding van de leeractiviteiten Feedback op de leeractiviteiten en de leerresultaten Benutting Werkdruk Schoolklimaat Materiële voorzieningen
• •
Voorlichting Intake en plaatsing Informatievoorziening Studieloopbaanbegeleiding Eerste- en tweedelijnszorg Derdelijnszorg
• • • •
Voorbereiding studenten en bedrijven Plaatsing Begeleiding door het bedrijf Begeleiding door de opleiding
•
•
• • • •
• •
• • •
De aspecten met een * zijn kernaspecten
Gebied 3: Opbrengsten Aspecten 3.1 Rendement
Voldoende Indicatoren 3.1.1 Rendement
Onderzoek naar kwaliteitsverbetering mbo – MBO Amersfoort
Onvoldoende •
Pagina 12 van 12
