Onderzoek ‘Drankgebruik onder jongeren’ Door NCRV Altijd wat 1 april 2011 Het onderzoek is uitgevoerd onder 1.183 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Het gaat daarbij om een representatief getrokken steekproef uit het onlinepanel van PanelClix. PanelClix heeft als één van de eerste online panel leveranciers het kwaliteitskeurmerk ISO-26362 uitgereikt gekregen. Kwaliteit van de datacollectie staat daarin centraal. Het onderzoek is uitgevoerd volgens een zogenoemde splitrun methode. Waar bij één groep een uitgebreide introductie tekst (zie bijlage) heeft gelezen (met feiten omtrent drankgebruik onder jongeren in Nederland) en waarbij een tweede groep geen introductietekst voorgelegd heeft gekregen. In dit resultatenoverzicht hebben we deze groepen uitgesplitst. Groep A: De groep die wel een introductie met feiten over drank gebruik onder jongeren heeft gelezen Groep B: De groep die geen introductie met feiten over drank gebruik onder jongeren heeft gelezen Tijdens het televisieprogramma zijn de resultaten van groep B gebruikt.
Wat vindt u een goede leeftijdgrens voor het verkopen van alle dranken met een alcoholpercentage van onder 15%, bv bier en wijn?
Groep A (n=583)
17
70
13 16 jaar 18 jaar
Groep B (n=570)
18
0%
61
20%
40%
21
60%
80%
21 jaar
100%
Wat vindt u een goede leeftijdgrens voor het verkopen van zwaar alcoholische dranken (bv cognac en whisky)?
Groep A (n=583)
36
62
16 jaar 18 jaar Groep B (n=570)
32
0%
20%
67
40%
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
60%
21 jaar
80%
100%
Pagina 1
Op welke leeftijd vindt u het acceptabel dat een jongere voor het eerst ………….. tot zich neemt?
een slok drank
Jonger dan 12 jaar 12 jaar 13 jaar 14 jaar 15 jaar 16 jaar 17 jaar 18 jaar 19 jaar 20 jaar 21 jaar Ouder dan 21 jaar Nooit Totaal
een glas drank
regulier en zelfstandig drank
Groep A
Groep B
Groep A
Groep B
Groep A
Groep B
0 1 1 3 7 35 6 31 1 1 6
2 1 1 5 9 30 6 25 1 2 6
0 0 0 2 4 28 8 39 1 2 8
0 0 0 2 6 25 7 33 1 3 10
0 0 0 0 1 12 4 53 2 2 16
0 0 0 1 1 14 4 44 2 3 15
3 5
4 8
4 5
6 7
5 6
11 7
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
Pagina 2
Rangordevraag. Wie is verantwoordelijk voor drankmisbruik. Overheid.
Groep A (n=583)
8
18
30
44 1 2
Groep B (n=570)
8
19
28
3
44
4 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Ouders Groep A (n=583)
67
20
7 6 1 2
Groep B (n=570)
67
20
8 5
3 4
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Jongeren Groep A (n=583)
19
40
21
20 1 2
Groep B (n=570)
18
40
20
3
23
4 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Drankverkopers
Groep A (n=583)
6
22
42
30 1 2
Groep B (n=570)
7
21
45
3
28
4 0%
20%
40%
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
60%
80%
100%
Pagina 3
Nu volgt een aantal stellingen: Jongeren onder de 16 die alcohol drinken en worden betrapt moeten beboet worden. Groep A (n=583)
11
16
42
27
Geheel mee oneens
Mee oneens Neutraal Groep B (n=570)
13
17
38
29
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Door de leeftijdsgrens voor alcoholische dranken naar 18 te zetten zullen jongeren minder gaan drinken.
Groep A (n=583)
10
28
30
28
4
Geheel mee oneens Mee oneens
Neutraal Groep B (n=570)
12
35
25
23
5
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Het is geen overheidstaak jongeren tot 18 jaar zoveel mogelijk te beschermen tegen een ongezonde levensstijl.
Groep A (n=583)
13
29
23
26
9
Geheel mee oneens Mee oneens Neutraal
Groep B (n=570)
14
29
22
26
10
Mee eens
Geheel eens 0%
20%
40%
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
60%
80%
100%
Pagina 4
Drankverkopers die drank verkopen aan jongeren onder de 16 moeten hun vergunning kwijt raken.
Groep A (n=583)
12
22
42
22
Geheel mee oneens Mee oneens Neutraal
Groep B (n=570)
10
20
44
24
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
60%
80%
100%
De ouders van jongeren onder de 16 die alcohol drinken moeten beboet worden.
Groep A (n=583)
7
21
29
32
12
Geheel mee oneens Mee oneens Neutraal
Groep B (n=570)
7
25
28
25
16
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Het is voor ouders makkelijker hun kind van de drank te houden als de leeftijdsgrens naar 18 wordt opgehoogd
Groep A (n=583)
6
28
30
31
5
Geheel mee oneens Mee oneens Neutraal
Groep B (n=570)
8
29
32
25
6
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Gemeenten mogen zelfstandig experimenteren met een leeftijdsgrens van 18, als zij denken dat dat goed is.
Groep A (n=583)
14
25
21
31
8
Geheel mee oneens Mee oneens
Neutraal Groep B (n=570)
20
23
26
22
8
Mee eens Geheel eens
0%
20%
40%
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
60%
80%
100%
Pagina 5
Bijlage A: Introductietekst groep A
Binnenkort beslist de Tweede Kamer over een nieuwe Drank- en Horecawet. Belangrijkste maatregelen uit de nieuwe wet: supermarkten die drie keer alcohol verkopen onder de leeftijdsgrens worden harder aangepakt. gemeentes mogen zelf winkels en cafe’s gaan controleren. naast de verkopers kunnen ook jongeren beboet worden, als ze onder de 16 in het openbaar alcohol bij zich hebben. De leeftijdsgrens voor de verkoop van alcohol verandert niet: het blijft 16 jaar voor drank met een alcoholpercentage onder 15% (bier en wijn),en 18 jaar voor alle alcohol.
Het Trimbos-instituut (Kennisinstituut voor geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en maatschappelijke zorg), de GGD Nederland, en kinderartsen zijn voor een grens van 18 jaar voor alle alcohol. Zwaar alcoholgebruik beschadigt de groei van jonge hersenen onherstelbaar. Hersenen groeien e ste namelijk tot het 18 jaar, en ontwikkelen zich verder tot het 22 jaar. Artsen zeggen: hoe later ze beginnen met alcohol, hoe beter.
Nederlandse jongeren drinken relatief veel en vaak. Meer dan een derde heeft op de basisschool wel eens alcohol gedronken. Bijna 80% van de 16-jarigen drinkt regelmatig alcohol. Gemiddeld 8,2 biertjes per weekeinde. 18% van de 16-jarige jongens drinkt 21 glazen bier of meer per weekeinde. De laatste jaren zijn 12 tot 14 jarigen minder gaan drinken dan voorheen. De groep van 15-16 jarigen is niet minder gaan drinken.
Zeker 150 Nederlandse gemeenten, waaronder de grootste vier gemeenten, willen de grens verhogen naar 18: Zeker 16-17-jarigen raken sneller de weg kwijt, en verliezen ook sneller alle remmingen. Bovendien wordt de handhaving bemoeilijkt het onderscheid tussen alcohol voor 16 (bier en wijn) en 18 (zwaar alcoholisch).
Uit diverse onderzoeken blijkt dat het verhogen van de minimumleeftijd waarop jongeren alcohol kunnen kopen een zeer effectieve methode is om alcoholgebruik onder jongeren uit te stellen, de consumptie onder jongeren omlaag te brengen, en alcohol gerelateerde problemen, waaronder ongelukken, te verminderen.
Supermarkten verkopen nog altijd alcohol aan jongeren onder de 16 jaar. Uit proeven blijkt dat in 3 van de 4 gevallen 15-jarigen alcohol aan de kassa kunnen kopen.
Altijd wat – Drankgebruik onder jongeren
Pagina 6
