Hollands Kroon 2015 Onderwerp: Duurzaamheid in 2015 In deze omgevingsvisievisie is duurzaamheid benoemd als leidend en verbindend principe. Gezien de ambities van de rijksoverheid om van 5% duurzame energie in 2013 te groeien naar 14% in 2020 ligt hier nog een opgave. Hollands Kroon is een gemeente bij uitstek om deze duurzame ambities te realiseren. AMBITIE:
De ontwikkelingen binnen Hollands Kroon moeten duurzaam plaatsvinden waarbij de huidige generatie zoveel als mogelijk voorziet in zijn eigen behoeften, zonder de toekomstige generaties te beperken of af te wentelen op mensen die elders leven. Duurzaamheid kent vele gezichten en interpretaties.
KADER:
De basishouding van Hollands Kroon is er één van 'denken en doen aan duurzaamheid'. Of het nu gaat om o.a. duurzame economie, duurzaam ondernemen, duurzame stedenbouw, duurzaam beheer, duurzaam bouwen (levensloopbestendig), duurzame visserij, duurzame energieopwekking of duurzaam inkopen et cetera.
Hollands Kroon tot 2030 Onderwerp: Duurzaamheid tot 2020 Wereldwijd is er het besef dat het gebruik van grondstoffen bij een ongewijzigd consumptiepatroon eindig is. Besparing op het gebruik van grondstoffen en energie, en slim hergebruik (van afvalstoffen en mest) zijn de belangrijkste strategieën om uitputting te voorkomen. Private partijen (bedrijven en agrarische sector) en publieke partijen krijgen te maken met stijgende grondstofprijzen en hebben daarmee ook een financieel motief om te investeren in innovatieve technieken en duurzame oplossingen voor de dreigende stijgende schaarste aan grondstoffen en energie. KADER:
Hollands Kroon vervult een voorbeeldfunctie met betrekking tot en brengt dit tot uiting met het gemeentelijk inkoopbeleid en energiebeleid.
AMBITIE:
Tevens stimuleert Hollands Kroon duurzaamheid bij haar burgers, het bedrijfsleven en recreanten/bezoekers.
KADER:
Hollands Kroon zal continu manieren zoeken om duurzaamheid vorm te geven en toe te passen.
Figuur 1: Manieren om duurzaamheid vorm te geven
Dit gebeurt o.a. via regels in ruimtelijkeplannen en informatie. Actuele ruimtelijkeplannen geven het integrale beleid van Hollands Kroon vorm. KADER:
Hollands Kroon legt in ruimtelijkeplannen nadrukkelijk zaken rondom duurzaamheid en duurzaam bouwen vast.
Onderwerpen die het onderwerp Duurzaamheid raken: raakt alle onderwerpen We benoemen hier een aantal sub-onderwerpen: Deze onderwerpen zijn nadrukkelijk naar voren zijn gebracht tijdens de participatie.
Onderwerp: Windenergie tot 2020 In de Wieringermeer wordt druk gewerkt aan de realisatie van het windplan Wieringermeer in de vorm van het windpark Wieringermeer. Het windplan is niet slechts een ruimtelijk‐economisch ontwikkelplan, maar een integrale visie op de ontwikkeling van windenergie in relatie tot de duurzame
ontwikkeling van Wieringermeer. De uitwerking van het windplan heeft dan ook plaatsgevonden langs vier sporen, die samen de pijlers vormen waarop het plan evenwichtig moet rusten. Deze pijlers zijn ruimtelijke kwaliteit, milieu en ecologie, economische uitvoerbaarheid en draagvlak. Naast de windturbines die onderdeel uitmaken van het windplan staan er in Hollands kroon ook nog veel andere solitaire en windturbines in lijnopstelling. KADER:
Hollands Kroon staat positief tegenover windenergie, maar na de realisatie van Windpark Wieringermeer is er alleen nog ruimte voor opschaling van de windparken Waardpolder en Groetpolder. Alle andere turbines kunnen slechts door een qua afmetingen gelijke of kleinere turbine vervangen worden. Verplaatsing van windturbines is mogelijk. Dit is echter maatwerkbij waarbij ruimtelijke kwaliteit en de kwaliteit van de leefomgeving in algemene zin dient te verbeteren.
Volgende Onderwerp: Getijden energie tot 2020 Getijdenenergie is energie die wordt gewonnen door gebruik te maken van het verschil in waterhoogte tussen eb en vloed. De verwachting is dat getijdenenergie in de toekomst wereldwijd een cruciale rol zal spelen bij de overgang naar hernieuwbare energie en in Nederland goede kansen biedt voor de export en werkgelegenheid. KADER:
In Hollands Kroon is ruimte voor innovatie en initiatieven op het gebied van de opwekking van getijdenenergie. Met de overgang tussen IJsselmeer en Waddenzee beschikken wij ook baadwerkelijk over ruimte om dit soort initiatieven te faciliteren.
Volgende Onderwerp: Openbare verlichting tot 2020 Openbare verlichting wordt onderhouden en op basis van technische noodzaak vervangen. Vanuit het duurzame karakter is het een overweging om over te stappen op LED-verlichting. De financiële ruimte maakt het noodzakelijk om keuzes te maken. Een alternatief is ruimte creëren door in het buitengebied (deels) de verlichting te verminderen. UITWERKING: Duurzame openbare verlichting wordt nu nader uitgewerkt en zal in de (ontwerp) omgevingsvisie vertaald worden een duidelijke kaders en ambities. PM
Volgende Onderwerp: Zonneakkers tot 2020 Hollands Kroon ziet de voordelen in zonne-energie en ziet dat er vraag naar is vanuit de markt. Op dit moment is het alleen mogelijk om zonnepanelen op daken van huizen te plaatsen. Voor al het andere moeten vergunningen worden aangevraagd en soms bestemmingsplannen voor worden gewijzigd. Net als bij windenergie ontstaat de maatschappelijke discussie over de landschappelijke kwaliteit van deze zonneakkers. Mogen ze zichtbaar zijn of niet? Welke locaties zijn geschikt en onder welke voorwaarden? UITWERKING: Afstemming met de provincie en de regio. Er wordt een memo opgesteld over zonneakkers en de motivatie verplichting die beschreven is in ‘De ladder van duurzame verstedelijking’, wanneer deze klaar is, zal de inhoud geïntegreerd worden in de ontwerp omgevingsvisie. PM KADER:
De gemeente biedt diverse mogelijkheden voor zonneakkers, waaronder in ieder geval: - braakliggende bedrijventerreinen, - ondernemers in het buitengebied die zelfvoorzienend willen zijn, - initiatieven vanuit dorpen en wijken.
KADER:
Op de themakaart zijn de locaties aangegeven waar zonneakkers in ieder geval gewenst zijn. PM
KADER:
Hollands Kroon kiest er voor geen (vormvrije) MER uit te voeren Zonneakkers zijn immers niet benoemd in de D-lijst van het Besluit MER, d.w.z. niet MER-plichtig.
KADER:
De aanvragen worden getoetst aan volgende criteria: Landschappelijke inpasbaarheid: Een zodanige vormgeving en inpassing dat deze optimaal is afgestemd op bestaande danwel nog te ontwikkelen ruimtelijke, natuurlijke en cultuurhistorische landschapskwaliteiten.
Figuur 2: Voorbeelden dubbel gebruik ruimte
Maatschappelijk draagvlak: Voor zonneakkers nabij dorpen en/of wijken is maatschappelijk draagvlak een eerste vereiste. Zonneakkers bieden hier energetische voordelen voor bewoners, maar geven een andere beleving in het landschap. Energieafzet: Voor zonneakkers wordt altijd onderzocht in hoeverre de afzet lokaal kan plaatsvinden waarbij een win-win situatie kan ontstaan zowel voor de afnemer als voor de producent. De exploitant en de grondeigenaar maken hier afspraken over. Tijdelijkheid: De technologie van zonnepanelen is zodanig dat momenteel verwacht wordt dat een paneel 20 tot 25 jaar meegaat. Ook mede door het huidige subsidiestelsel is de economische afschrijvingsperiode van een paneel 20 tot 25 jaar. Dit betekent dat het verlenen van een WABO-vergunning de voorkeur geniet om zo de onderliggende bestemming na 20 á 25 jaar weer als zodanig te gebruiken.
Volgende Onderwerp: Duurzame agrarische sector tot 2020 De agrarische bedrijven in Hollands Kroon zijn zich bewust van het belang van duurzaam ondernemen, en willen hier bij hun bedrijfsvoering rekening mee houden. Om de duurzaamheidopgave te realiseren moet Hollands Kroon agrarische sectorbedrijven in staat stellen economisch duurzaam te zijn of worden. Dit betekent op de eerste plaats dat de agrarische sector in Hollands Kroon concurrerend moet zijn. Anders verdwijnen de agrarische sectorbedrijven, en zijn zij dus niet duurzaam. Om economisch duurzaam te zijn is kostprijsverlaging en productievergroting noodzakelijk om te kunnen concurreren. Om de opgave te realiseren moet dus (fysieke) ruimte worden geboden aan agrarisch ondernemers die het bedrijf willen vergroten. Daarvoor is ook een goede kennisuitwisseling tussen agrarisch ondernemers en de gemeente van groot belang. UITWERKING: Hollands Kroon kan duurzame agrarische sector voor een groot deel overlaten aan de sector en landelijke wetgeving, en wanneer er vraag komt meewerken aan initiatieven. Voor duurzame agrarische sector is agrarische grond nodig. Hollands Kroon zal ervoor moeten zorgen dat voldoende agrarische grond beschikbaar blijft. KADER:
Omzetting van agrarische sectorgronden in andere, niet agrarische, functies moet voorkomen worden. Hollands Kroon wil echter ook actief inspelen op het thema duurzaamheid en de sector actief stimuleren te investeren in duurzaamheid.
AMBITIE:
Hollands Kroon kan actief bijdragen aan het verbinden van de agrarische sectorbedrijven en bedrijven met innovatieve technologieën.
KADER:
Hollands Kroon faciliteert duurzame initiatieven in de agrarische sector met oog voor de omgeving. Hollands Kroon kan hiermee uitgroeien tot de duurzaamste gemeente van Nederland.
Einde Onderwerp: Duurzaamheid tot 2030 Noord-Nederland heeft een economische structuur die geschikt is voor een duurzame ontwikkeling. Sectoren die relatief sterk vertegenwoordigd zijn, zoals agrarische sector, agroverwerking, chemie en energievoorziening, kunnen met gerichte innovaties bijdragen aan een versterking van de regionale economie, terwijl tegelijkertijd grote ecologische voordelen mogelijk zijn. Hieruit volgt dat voor een duurzame ontwikkeling van Noord-Nederland trendbreuken nodig zijn. Fossiele grondstoffen moeten in 2040 vervangen zijn door hernieuwbare grondstoffen en er mogen geen emissies zijn die natuurlijke
kringlopen en ecosystemen verstoren. Om deze doelen te bereiken worden planten ingezet als grondstof voor voeding en materialen en wordt de zon de belangrijkste energiebron. AMBITIE:
Hollands Kroon omarmt nieuwe innovatieve duurzame (biotechnologische) technieken. Bijvoorbeeld technieken die onderdelen van de plant scheiden en in een bioraffinaderij vervolgens verwerkt worden. De chemische industrie kan een belangrijke rol spelen in de verwerking. Deze ontwikkeling kan leiden tot een versterking van de concurrentiekracht van de agrarische sector en de industrie, tot nieuwe werkgelegenheid en economische clustervorming.
AMBITIE:
Hollands Kroon is uitgeroeid tot de duurzaamste gemeente van Nederland.
Onderwerp: Windenergie tot 2030 Windenergie heeft zich door ontwikkeld en in plaats van ronddraaiende wieken gebruiken hun turbines de wervelingen die gecreëerd worden door de wind die langs de structuur blaast. De stille, wiekenloze turbines zijn niet alleen een overwinning op de klachten over de ergerlijke slagschaduw en het aanhoudende gezoem van de wieken van bestaande windmolens.
Figuur 3: Toekomst van windenergie
UITWERKING: Hollands Kroon staat positief tegen over windenergie en maakt dit mogelijk mits het geen afbreuk doet aan de ruimtelijke kwaliteit en er sprake is van landschappelijke inpassing.
Volgende Onderwerp: Getijden energie tot 2030 Getijdenenergie is niet meer weg te denken in de energie voorziening. Inmiddels 20% van de energie op aarde wordt geleverd via getijdenenergie. In Hollands Kroon wordt op grote schaalenergie bij de afsluitdijk getijdenenergie opgewekt. In de gemeente bevinden zich verschillende bedrijven die zich met dit onderwerp bezighouden en hun kennis en expertise exporteren naar andere delen van de wereld. Getijden energie heeft als voordeel dat het een stabiele energie voorziening is die niet zorgt voor landschapsvervuiling of andere vormen van overlast. Hollands Kroon is een van de belangrijkste gebieden in Nederland op het gebied van getijden energie. Zowel op het gebied van kennis als opwekking.
Volgende Onderwerp: Openbare verlichting tot 2030 Het programma Inkoop Innovatie Urgent van het ministerie van Economische Zaken organiseert marktontmoetingen innovatieve openbare verlichting. Samen met gemeenten en het Innovatie Platform Openbare Verlichting daagt zij bedrijven en kennisinstituten uit tot innovatieve, effectieve, duurzame, eenvoudige en inspirerende manieren om de veiligheid en leefkwaliteit van de openbare ruimte tijdens de donkere uren van de dag te Verbeteren. En zo tot een betere afstemming tussen vraag en aanbod te komen.
Figuur 4: Toekomst openbare verlichting
UITWERKING: Duurzame openbare verlichting wordt nu nader uitgewerkt en zal in de (ontwerp) omgevingsvisie vertaald worden een duidelijke kaders en ambities. PM
Volgende Onderwerp: Zonneakkers tot 2030 PM
Volgende Onderwerp: Duurzame agrarische sector tot 2030 De agrarische sector is belangrijke bron van duurzame energie worden. Voorbeelden: biogas uit mestvergisting (melkvee- en varkenshouderij), elektriciteit uit mestverbranding (pluimveehouderij), brandstoffen uit geteelde biomassa (akkerbouw). De toegenomen ambitie van de agrarische sector op het gebied van duurzame energie is niet alleen ingegeven om iets aan het klimaatprobleem te doen, maar is vooral economisch gedreven (mestoverschot, lage graanprijzen, hoge gasprijzen). De productie van duurzame energie door de agrarische sector is nog een niche, maar dat kan veranderen door gunstige marktomstandigheden en technische innovaties. Mestverwerking wordt ook verplicht gesteld vanuit het landelijk mestbeleid. Doordat duurzaamheid een steeds grotere rol speelt, worden er nieuwe innovatieve stalsystemen ontwikkeld die zowel het milieu, het dierenwelzijn als de arbeidsomstandigheden ten goede komen. Ook afnemers van agrarische sectorproducten, zoals zuivelfabrieken, leggen steeds meer de nadruk op duurzaamheid. Veel zuivelfabrieken willen dat hun leden actief aan de slag gaan met duurzaamheid. KADER:
Hollands Kroon faciliteert duurzame initiatieven in de agrarische sector met oog voor de omgeving.
Bijlagen losse pop-up Bijlagen. PM
Einde
Relevante informatie:
14093_website_gemeentelijkeduurzaamheid.pdf rapport-nederland-100procent-duurzaam2030.pdf
20150428-van-beleid-naar-realiteit-duurzame-gemeenten.pdf In Hollands Kroon zijn volop voorbeelden te vinden van agrarische bedrijven die voorlopen op het gebied van duurzaamheid. Van het efficiënt omgaan met zoet water in de bloembollen (project Spaarwater in Breezand) tot duurzame synergiën op het gebied van energie en co2 bij Agriport. Verder zijn in onze gemeente de modernste veestallen te vinden waar duurzaamheid en diervriendelijkheid hand in hand gaan met efficiënt ondernemen. Het lijkt vooral onbekendheid te zijn die discussies over schaalvergroting in de agrarische sector vertroebelen. Initiatieven die bijdragen aan verduurzaming van de agrarische sector zullen wij waar mogelijk positief tegemoet treden. Als hiervoor een ruimtelijke procedure nodig is moet er wel een belangenafweging plaatsvinden. Ook voorzien steeds meer agrarische bedrijven hun daken van zonnepanelen. Dit draagt eveneens bij aan een verduurzaming van de sector. De “Triple P” benadering, waarbij de P’s staan voor People (welzijn), Prosperity (welvaart) en Planet (omgevingskwaliteit). Om ook de rol en inbreng van de gemeente expliciet mee te nemen is als vierde “P” het Proces (organisatie, dienstverlening, taakuitvoering, samenwerking en partnerschap) toegevoegd. Deze extra “P” richt zich op een succesvolle regie en uitvoering van het omgevingsbeleid vanuit de gemeente, in samenwerking met haar publieke en private partners. In dit plan is de “P” van Proces nader uitgewerkt in de sturingsfilosofie voor het omgevingsplan en de omgevingsverordening. People (welzijn en leefbaarheid): wonen, onderwijs, veiligheid, gezondheid, zorg, sport en cultuur. Prosperity (welvaart en economie): bedrijvigheid en voorzieningen, agrarische sector en recreatie en toerisme. Planet (omgevingskwaliteit): milieu, klimaat, duurzaamheid, openbare ruimte, natuur, landschap, water, erfgoed, infrastructuur, verkeer en vervoer en bereikbaarheid. Proces (sturingsfilosofie): gemeentelijke organisatie, dienstverlening, samenwerking publieke en private partners, cultuur van werken.
