Wethouder van Onderwijs, Jeugdzaken en Sport RIS170690_17-FEB-2010
S. Dekker
Gemeente Den Haag
Retouradres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag
Aan de voorzitter van de Commissie Jeugd en Burgerschap
Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk
BOW/2009.1181 - RIS 170690 Doorkiesnummer
070 - 353 29 35 E-mailadres Aantal bijlagen
1 Datum
16 februari 2010 Onderwerp
resultaten voortijdig schoolverlaten
Geachte mevrouw Zandstra, Het coalitieakkoord 2006-2010 besteedt veel aandacht aan jeugd. Daarbij staat voorop dat het met de meeste Haagse jongeren goed gaat. Zij halen hun diploma en vinden een baan of nemen deel aan een vervolgopleiding. Toch was het aantal jongeren dat voortijdig het voortgezet onderwijs (VO) de rug toekeerde zorgwekkend. Vanwege het ontbreken van een diploma vinden deze voortijdige schoolverlaters niet alleen moeilijker een baan, maar uit onderzoek blijkt dat zij ook eerder met de criminaliteit in aanraking komen in vergelijking tot jongeren die wel een diploma op zak hebben. Om deze reden zette het college de afgelopen jaren fors in het op het terugdringen van het aantal voortijdige schoolverlaters en een stevig toezicht op het naleven van de leerplichtwet. En met succes. Volgens de eerste voorlopige cijfers heeft Den Haag in het schooljaar 2008-2009 bijna 23% minder voortijdige schoolverlaters dan in het schooljaar 2005-2006. Op 27 januari 2010 heeft ook het ministerie voorlopige cijfers over het schooljaar 2008-2009 gepresenteerd. Deze cijfers laten zelfs een daling van 26% zien. Door tijdig ingrijpen zijn er in vergelijking met het schooljaar 2005-2006 bijna 500 jongeren minder uitgevallen. Daarmee behoort Den Haag op dit gebied tot de best presterende grotere steden van Nederland. Tevens verdubbelde het aantal herplaatsingen deze collegeperiode. Door deze herplaatsingen vinden jongeren gemakkelijker een baan op de arbeidsmarkt en hun draai in de samenleving. Dat is dus dubbel winst! Resultaten Eind 2007 sloot de gemeente Den Haag in het kader van de “Aanval op de uitval” een regionaal convenant voortijdig schoolverlaten (VSV) af met onderwijsinstellingen in de regio en het ministerie van OCW. Het doel was om het aantal voortijdige schoolverlaters binnen vier jaar met 40% terug te dringen. De gemeente Den Haag boekte in het tweede jaar van de convenantsperiode positieve resultaten. Het aantal nieuwe voortijdige schoolverlaters daalde volgens de eerste voorlopige cijfers van 1915 in het schooljaar 20072008 naar 1703 in 2008-2009. Inlichtingen bij
mw T. van Noort Postadres: Postbus 12 600, 2500 DJ Den Haag Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Internetadres: www.denhaag.nl
Telefoon: 070 - 353 29 35 Fax: 070 - 353 6210
2
BOW/2009.1181
Daarmee voldoet Den Haag ruimschoots aan het streefgetal van maximaal 1.765 voortijdige schoolverlaters. Onderstaande tabel geeft de prestaties van de gemeente Den Haag op het gebied van voortijdig schoolverlaten aan. Den Haag ligt op koers om de doelstelling, binnen vier jaar het voortijdig schoolverlaten met 40% te verminderen, te halen. Den Haag
2005/2006
2006/2007
2007/2008
Aantal jongeren dat het onderwijs zonder startkwalificatie verlaat gedurende het schooljaar* Resultaat ten opzichte van het VSVconvenant om 40% minder voortijdige schoolverlaters te hebben in 2010/2011** Percentage voortijdige schoolverlaters ten opzichte van het totaal aantal leerlingen gedurende het schooljaar*
2207
2124
1915
2008/2009 (voorlopig) 1703
= 0-meting
= 3,8% minder
= 13,2% minder
= 22,8% minder
7,1%
6,7%
6,1%
5,5%
* bron: cijfers IBgroep (zie ook www.voortijdigschoolverlaten.nl) ** Het betreft hier een cumulatief percentage
Ook het aantal herplaatsingen is de afgelopen jaren flink gestegen. Het gaat dan om snelle en gepaste herplaatsingen van jongeren naar school of werk. De onderstaande tabel geeft het behaalde resultaat in de afgelopen collegeperiode weer. Het aantal herplaatsingen is bijna verdubbeld. Hiermee is er sprake van een dubbel effect: het aantal voortijdige schoolverlaters neemt af en steeds meer jongeren worden teruggeleid naar school of werk. Den Haag
2005/2006
2006/2007
2007/2008
Aantal herplaatsingen* Stijging in het aantal herplaatsingen ten opzichte van de het schooljaar 2005/2006.
2115 =0-meting
2719 = 28,5%
4214 = 99,2%
2008/2009 (voorlopig) 4033 =90,7%
* bron : RMC Effectrapportages regio Haaglanden 2005-2006, 2006-2007, 2007-2008 en 2008-2009
Prestaties Om de bovenstaande resultaten te bereiken zijn er vanuit verschillende beleidskaders, te weten de reguliere RMC-regeling, Kwalificatieplicht, GSB-VSV/ DU Jeugd en het VSV-convenant verschillende activiteiten opgezet. De bijlage gaat dieper op deze beleidskaders en activiteiten in. In de afgelopen vier jaar verbeterde de registratie van het aantal voortijdige schoolverlaters sterk. Alle scholen in de regio Haaglanden hanteren nu het meldprotocol van het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC). Vrijwel alle jongeren die zonder startkwalificatie het onderwijs verlaten worden bij het RMC gemeld, geregistreerd en voor een gesprek opgeroepen of desnoods thuis opgezocht. Niet alleen de gemeente Den Haag stelde het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten als hoge prioriteit, ook de Haagse onderwijsinstellingen nemen hun verantwoordelijkheid. Dit heeft geleid tot de volgende resultaten: er is een sluitende zorgstructuur op VO-scholen waarin schoolmaatschappelijk werk en de zorgadviesteams een belangrijke rol spelen. Deze structuur regelt voor iedere leerling een onderwijsplek. De jongeren die dreigen uit te vallen worden opgevangen. Op het MBO is een dergelijke zorgstructuur nu in ontwikkeling; alle leerlingen uit het VMBO die de overstap maken naar het MBO krijgen activiteiten in het kader van loopbaanoriëntatie aangeboden. Ze worden zorgvuldig gevolgd en zonodig begeleid om er zeker van te zijn dat ze daadwerkelijk starten met een vervolgopleiding;
BOW/2009.1181
-
3
vooral de toegankelijkheid van het MBO verbeterde. Via opvang- of schakelklassen en verschillende instroommomenten vinden meer jongeren hun weg naar een startkwalificatie.
Ook ontwikkelde de gemeente Den Haag een aanpak om jongeren die het onderwijs al hadden verlaten weer terug naar school te krijgen. Casemanagers spraken deze jongeren aan en stimuleerden hun om zich weer in te schrijven voor een opleiding. Door deze inzet verdubbelde het aantal herplaatsingen in de afgelopen collegeperiode. Verder leverde de gemeente een financiële bijdrage aan opvangvoorzieningen, waar overbelaste jongeren die dreigen uit te vallen in een rustige en gestructureerde voorziening terecht kunnen. Voorbeelden hiervan zijn de reboundvoorziening voor het MBO, Werkmaattrajecten, loopbaanoriëntatie en coaching. Vooruitblik Het beleid op het gebied van voortijdig schoolverlaten zet de komende jaren in op: - een meer integrale en regionale aanpak. Een betere samenwerking zorgt voor een effectievere aanpak van verzuim en uitval. Als positief voorbeeld geldt het VOROC-systeem. Het Haagse onderwijs gebruikt dit systeem om de overgang van VMBO naar MBO individueel te registreren en indien nodig de leerling te begeleiden. Met deze aanpak onderscheidt Den Haag zich van andere gemeenten. Een verdere ontwikkeling van dit systeem zal de begeleiding van (risico)jongeren versterken; - het verbeteren van zorgstructuren, zodat iedere leerling gebruik kan maken van een onderwijsplek. Vooral de zorgstructuur binnen de ROC’s staat nog in de kinderschoenen; - het opstarten van meer en betere plusvoorzieningen voor ‘overbelaste’ jongeren. Een sluitende zorgstructuur kan nooit volledig voorkomen dat jongeren uitvallen. Naarmate het aantal voortijdige schoolverlaters afneemt, hebben de jongeren die toch uitvallen een betere begeleiding nodig. Alleen een zorgstructuur binnen de school is hiervoor onvoldoende. Het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid “Vertrouwen in de school” bevestigt dit. Het rijk heeft voor de kalenderjaren 2010 en 2011 bijna € 60 miljoen beschikbaar gesteld om plusvoorzieningen in de regio Haaglanden op te zetten. Deze plusvoorzieningen zorgen ervoor dat de overbelaste jongeren binnen boord blijven. Tevens werken de gemeente, ROC Mondriaan en Spirit4You aan een regionaal Actieplan Plusvoorzieningen, dat vóór 1 maart 2010 aan het ministerie van OCW wordt aangeboden. Tot slot De afgelopen vier jaar vonden er veel activiteiten plaats om jongeren zonder startkwalificatie terug naar school te krijgen dan wel voldoende voor te bereiden op volwaardige deelname aan de arbeidsmarkt. Eén ding hebben al die activiteiten gemeen. Het waren allemaal investeringen in de toekomst van jongeren. Sommige jongeren hebben een duwtje in de rug nodig om later op eigen kracht verder te kunnen. Elke jongere die het met dit duwtje op de arbeidsmarkt en in de samenleving redt, verdient deze investering in de toekomst dubbel en dwars terug. Met vriendelijke groet, de wethouder van Onderwijs, Jeugdzaken en Sport,
Sander Dekker
4
BOW/2009.1181
BIJLAGE
“Uitvoering VSV-beleid” Beleidskaders uitgelicht Deze notitie geeft een overzicht van de verschillende beleidskaders, de bestedingen en de nieuwste ontwikkelingen in de gemeente Den Haag op het terrein van voortijdig schoolverlaten. Regulier RMC-beleid Vanuit het Rijk wordt jaarlijks een specifieke uitkering toegekend aan de contactgemeente Den Haag voor uitvoering van de Regionale Meld- en Coördinatie functie (verder: RMC) zoals in de Uitvoeringsregeling bestrijding voortijdig schoolverlaten is opgenomen. Deze middelen worden ingezet om de samenwerking in de regio te organiseren, om een sluitende aanpak te realiseren, om de administratieve ondersteuning en registratie uit te voeren en voor trajectbegeleiding (of casemanagement), projecten en preventie. Sinds de jaren negentig moet de contactgemeente aan het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap rapporteren over de in het RMC-gebied behaalde resultaten en over de stand van zaken in de regio met betrekking tot de uit te voeren activiteiten in de zogenaamde Effectrapportage. Deze rapportage was voorheen uitsluitend bedoeld om beleidsinformatie te verzamelen voor het ministerie. Nu is het vooral een instrument voor de gemeenten en voor het rijk om de doeltreffendheid en doelmatigheid van de aanpak van voortijdig schoolverlaten te toetsen en onderling te vergelijken. Den Haag In het gebied Den Haag (Den Haag, Leidschendam-Voorburg, Rijswijk en Wassenaar) worden deze middelen besteed aan de registratie en aan het casemanagement. Het casemanagement wordt vanuit Den Haag aangeboden; de registratie doet iedere gemeente zelf. Met de huidige formatie casemanagement worden in het gebied Den Haag jaarlijks ruim 4000 jongeren begeleid naar een opleiding of (als het niet anders kan) naar een baan. Deze inzet kan daarmee als een effectieve beleidsmaatregel beschouwd worden. Daarnaast bestaat er in het veld grote tevredenheid over de inzet van de casemanangers voortijdig schoolverlaten. Concreet bestaat die inzet uit de volgende activiteiten: - alle gemelde voortijdige schoolverlaters worden per direct opgeroepen voor een gesprek; bij niet verschijnen worden zij thuis bezocht. Leerplichtigen krijgen hierin de hoogste prioriteit; - ‘oude’ voortijdige schoolverlaters (jongeren die uit voorgaande jaren nog geregistreerd staan als voortijdige schoolverlater) krijgen een brief met vragen over hun huidige situatie en worden zonodig weer opgeroepen en/of thuis opgezocht; - alle 4e jaars vmbo-leerlingen worden aangeschreven met de vraag of zij al zijn ingeschreven bij een MBO en of zij daar nog hulp bij willen hebben. Degene die niet reageren worden later weer benaderd en bij het uitblijven van respons uiteindelijk (veelal in de week van de kwalificatieplicht) thuis opgezocht; - op alle domeinen van het ROC Mondriaan zijn een aantal dagdelen per week casemanagers voortijdig schoolverlaten aanwezig om informatie te geven aan mentoren en aan dreigende schoolverlaters; - recent is een afspraak gemaakt met de dienst SZW dat casemanagers voortijdig schoolverlaten op het Werkplein de ‘oude’ voortijdige schoolverlaters oppakken om te participeren in de workshop terug naar school; - er zijn contacten met het Loket Instroom en Het Knooppunt over jongeren die niet meer terug kunnen naar het voortgezet onderwijs; - in de krachtwijken zijn casemanagers voortijdig schoolverlaten actief om samen met het Jongerenwerk ‘loslopende’ jongeren aan te spreken en in begeleiding te nemen; - op casuïstiek niveau leveren casemanagers voortijdig schoolverlaten een bijdrage aan de besprekingen op het Veiligheidshuis, in het CJG, de zorgadviesteams en het jongerenwerk in Scheveningen en Leidschenveen.
BOW/2009.1181
5
Kwalificatieplicht Sinds 1 augustus 2007 is de Kwalificatieplicht ingevoerd als beleidsmaatregel ter versterking van de leerplicht om voortijdige schooluitval te voorkomen. Jongeren tot 18 jaar die nog geen startkwalificatie hebben, zijn nu leerplichtig en moeten dus naar school. Hiervoor zijn extra middelen toegekend aan de contactgemeente van de RMC-regio’s, bedoeld voor het versterken van de structuur ter bevordering van de leerplicht en het naleven van de kwalificatieplicht. Den Haag In de gemeente Den Haag zijn deze middelen gebruikt om de formatie van de afdeling Leerplicht te versterken. Door Leerplicht wordt flink geïnvesteerd in het verbeteren van het verzuimbeleid bij het mbo: er zijn nu gedurende enkele dagdelen per week vaste leerplichtambtenaren aanwezig op de verschillende locaties van het ROC Mondriaan en het ROC Leiden. Ook het ROC Mondriaan investeert in een verbeterslag: sinds januari 2009 loopt er een door de gemeente Den Haag gefinancierd project “100% verzuim aanpak” en is het Haagse verzuimprotocol geïmplementeerd op alle domeinen van het ROC Mondriaan. Het gevolg is dat er aanmerkelijk minder 16/17-jarigen deel uitmaken van de groep voortijdige schoolverlaters, maar er wel een forse toename gesignaleerd wordt van meldingen bij Leerplicht. Het beeld is dat de huidige inzet effectief is, maar het zou wenselijk zijn om in 2010 te onderzoeken in hoeverre deze focus op 16/17-jarigen en de kwalificatieplicht ook daadwerkelijk bijdraagt aan het voorkomen van voortijdige schooluitval. GSB VSV/ DU Jeugd Vanwege de specifieke problemen die in de grote steden voorkomen, ontvangt Den Haag de zogenaamde GSB-middelen waarvan een deel specifiek bedoeld is voor de aanpak van voortijdig schoolverlaten. De andere gemeentes in de regio krijgen hiervoor in de plaats een extra uitkering bij de reguliere RMCmiddelen. De omvang van deze middelen wordt jaarlijks door het rijk vastgesteld. De GSB-middelen worden in 2010 vervangen door de Decentralisatie Uitkering Jeugd. Op dit moment lopen er nog onderhandelingen met het ministerie van Jeugd en Gezin, de G4 en de G32 over de gezamenlijke ambities en doelen hiervoor. Focus van de DU Jeugd is ‘overbelaste’ jongeren. Den Haag Deze GSB-VSV middelen worden voor een groot deel ingezet om het casemanagent voortijdig schoolverlaten te bemensen, zodat zij de activiteiten uit kunnen voeren die hiervoor zijn beschreven. Daarnaast wordt er nog een aantal andere activiteiten gefinancierd, die eraan bij dragen dat schoolverzuim en schooluitval vermindert en dat jongeren uiteindelijk betere kansen hebben op de arbeidsmarkt. De belangrijkste projecten zijn: - alle activiteiten van Spirit4You die ertoe bijdragen dat leerlingen uit het voortgezet onderwijs een goede keuze maken voor een vervolgopleiding (MBOgids, Skills, beroepsoriëntatie e.d.), dat decanen ‘hun’ leerlingen kunnen volgen naar het vervolgonderwijs (VOROC) en dat zij voor een betere begeleiding en warme overdracht kunnen zorgen (deskundigheidsbevordering mentoren, warme overdracht activiteiten); - de kwartiermaker 100% verzuimaanpak bij het ROC Mondriaan; - Basta-trajecten voor jongeren die (te) veel spijbelen door het ontbreken van structuren in de thuissituatie; - URway-trajecten voor jongeren die noodgedwongen thuiszitten door ernstige psychische problemen (fobieën); - ontwikkelen en updaten van de digitale handleiding voor scholen, ouders en jongeren; - nazorg voor jongeren die uit het praktijkonderwijs komen en hun plek zoeken in het bedrijfsleven of op het ROC - allerlei incidentele activiteiten om knelpunten in de zorg op te lossen of PR- activiteiten te organiseren (week van de kwalificatieplicht, dag van de leerplicht etc.)
BOW/2009.1181
6
VSV-convenant Met het VSV-convenant 2007-2011 heeft het Rijk 5,6 miljoen beschikbaar gesteld aan de RMC-regio Haaglanden om in vier jaar tijd het aantal nieuwe voortijdige schoolverlaters te reduceren met 40% ten opzicht van het schooljaar 2005/2006. In het convenant is vastgelegd dat deze middelen ingezet kunnen worden op vier thema’s: Monitoring, Coaching, Casemanagement+ en Trajecten. In de subregio Den Haag wordt op alle thema’s ingezet. Den Haag In het gebied Den Haag (Den Haag, Wassenaar, Rijswijk en Leidschendam-Voorburg) is afgesproken om de middelen niet te verdelen over de verschillende gemeentes, maar om hiermee gezamenlijk trajecten in te kopen en activiteiten te ontwikkelen: de productgroep Leerlingzaken van de Dienst OCW heeft de opdracht om een monitorsysteem op te zetten in het gebied Den Haag en deze montering uit te voeren voor alle jongeren tussen de 12 en 23 met een geschiedenis van schoolverzuim en/of voortijdige schooluitval. Met deze monitor moeten risicojongeren gevolgd kunnen worden in hun ontwikkeling om in kaart te kunnen brengen welke interventies het meeste resultaat opleveren; om voortijdige schoolverlaters met problemen (tegenwoordig: ‘overbelaste’ jongeren) beter te kunnen begeleiden is er budget vrijgemaakt om extra casemanagers voortijdig schoolverlaten+ in te zetten. Dat zijn casemanagers die vanuit hun expertise meer tijd en aandacht kunnen besteden aan de jongeren die meer nodig hebben dan een goed gesprek om hun weg naar school, opleiding of werk te kunnen vinden en te houden; het vinden en houden van geschikte coachingstrajecten voor (risico)groepen blijkt een lastige opgave. Er zijn verschillende pilots geweest (o.a. Prisma coaching voor Antilliaanse jongeren, Coaching met studenten van InHolland) wat echter niet tot het gewenste resultaat heeft geleid. Het probleem is om jongeren te vinden die bereid zijn met een dergelijke coach op te trekken en om coaches te vinden die daarvoor voldoende geschikt zijn. Het enige project dat wel succesvol is, is ‘Verlengde Coaching’ van het Johan de Witt College waarbij oud-leerlingen gedurende een jaar nadat zij van school zijn gegaan, door hun oud-mentor gecoacht worden op het mbo. De Leidse Universiteit heeft de effectiviteit hiervan onderzocht; binnenkort wordt het definitieve rapport verwacht. Bekeken wordt dan of dit project in samenwerking met Spirit4You te verbreden is naar andere vmbo-scholen in het gebied Den Haag; de inkoop van trajecten voor jongeren die extra ondersteuning nodig hebben loopt goed. De volgende trajecten/projecten worden gefinancierd: 1. voor de randgemeentes zijn extra JIT-trajecten ingekocht bij het Bureau Jeugdzorg. 2. voor moeilijk plaatsbare jongeren (jongeren die uit het systeem zijn gevallen door bv. detentie, zwangerschap, slechte thuissituatie) worden een aantal kleinschalige, alternatieve projecten gefinancierd. Deze projecten vangen de jongeren op, bieden structuur en begeleiding, en bereiden hun voor op een reguliere (BBL-)opleiding: - “Sleutelen Met Jongeren”, een garagebedrijf; - “D’Roem”, een lunch- en cateringbedrijfje en - “Komp-u-ter-hulp”, een project om jongeren met hardware vertrouwd te maken. Deze projecten voorzien in een behoefte voor jongeren die nergens meer terecht kunnen en halen met name door de persoonlijke benadering en grote betrokkenheid van de initiatiefnemers resultaten; 3. de Externe Rebound Mondriaan. Leerlingen die door gedragsproblemen niet te handhaven zijn in de reguliere opleidingen worden in deze voorziening tijdelijk opgevangen met de bedoeling om hen met extra begeleiding en ondersteuning weer terug te kunnen plaatsen in de reguliere opleiding; 4. loopbaantrajecten: jongeren die (dreigen) uit (te) vallen en niet goed weten wat ze willen en kunnen, worden doorverwezen naar het Mondriaan Loopbaancentrum voor een test en een loopbaanadvies. Hier wordt vanuit verschillende kanten veel gebruik van gemaakt;
BOW/2009.1181
-
7
financiering van de MBOgids Haaglanden. In deze een uitgave van Spirit4You voor alle 4e jaars vmbo-leerlingen in het RMC-gebied wordt een overzicht geboden van alle MBOopleidingen in de regio (ROC Mondriaan, IDcollege, ROC Leiden, Wellantcollege en de Lentiz onderwijsgroep) en nuttige adressen, zodat leerlingen samen met hun ouders een doordachte keuze kunnen maken uit het enorme aanbod van opleidingen.
Wet investeren in Jongeren De Wet Investeren in Jongeren (WIJ) is op 1 oktober 2009 in werking getreden. Deze wet komt er op neer dat de gemeente jongeren tot 27 jaar die zich op het Werkplein melden, niet langer een uitkering biedt, maar hen binnen drie maanden naar een baan, een leerwerktraject of een opleiding moet geleiden. Samen met de afdeling Voortijdig SchoolVerlaten en het ROC Mondriaan is bekeken hoe dit het beste gerealiseerd kan worden en daarover zijn de volgende afspraken gemaakt. Jongeren die zich op Werkplein Sorghvliet melden, worden binnen vijf dagen uitgenodigd voor een intensieve workshop, die wordt gehouden in het Speedmeet Centrum van het Werkplein. Hier wordt, ondermeer door een film, het belang van school en werk verder benadrukt. Deze workshop wordt gegeven door medewerkers van het ROC, het Werkgevers Servicepunt en de gemeente. De jongeren maken tijdens de workshop een keuze om terug te gaan naar school, aan het werk te gaan of, als dat niet lukt, gebruik te maken van een leerwerkaanbod. Niet kiezen voor school, werk of het leerwerktraject betekent geen inkomen. Jongeren van 16/17 jaar worden doorverwezen naar de afdeling Voortijdig SchoolVerlaten, evenals jongeren zonder startkwalificatie. Jongeren die kiezen voor een opleiding worden door het casemanagent Voortijdig SchoolVerlaten verder begeleidt. Voor moeilijk plaatsbare jongeren is door het ROC Mondriaan, in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven en de gemeente (diensten SZW en OCW) onlangs de pilot Werkmaat gestart. De verwachting is dat hiermee in het schooljaar 2009/2010 ca. 250 jongeren op weg kunnen worden geholpen. Een Werkmaat traject biedt kwetsbare jongeren die het niet lukt zelfstandig hun weg naar school of op de arbeidsmarkt te vinden, de mogelijkheid om op ieder moment van het jaar aan een praktijkgerichte opleiding binnen een bedrijf te beginnen. Het doel is om binnen een half jaar het diploma op niveau 1 voor Arbeidsmarkt geKwalificeerd Assistent (AKA) te halen en daarmee ook de weg te ontsluiten naar een startkwalificatie. Als dat niet mogelijk blijkt, wordt er voorzien in begeleiding naar een reguliere baan of andere duurzame plek op de arbeidsmarkt. De opleiding vindt buiten de reguliere schoolmuren plaats. In de ene variant wordt de rol van werkgever vervuld door de praktijktrainingen van Startbaan, het scholings- en praktijksimulatie instituut van de dienst SZW en een erkend leerbedrijf. Bij de andere variant gebeurt dit door werkcontexten bij echte werkgevers. Een goed voorbeeld hiervan zijn de 18 Werkmaatplaatsen bij vier bedrijven in de installatietechniek: Verkaart, Imtech, Kalisvaart en Dekker van der Geest. Elke 14 dagen wordt gestart en kunnen 12 – 20 jongeren gedurende de eerste twee weken instromen. De ROCdocent is fulltime verbonden met de groep en begeleidt hen bij het oplossen van eventuele belemmeringen. De gemeente (dienst OCW, productgroep Onderwijsbeleid) subsidieert het ROC Mondriaan om drempels bij werkgevers die hieraan meedoen weg te nemen of realiseert de Startbanen (dienst SZW). ROC Mondriaan financiert zelf de uitvoering van de opleiding. De jongeren ontvangen in eerste instantie studiefinanciering, eventueel aangevuld met een stagevergoeding. Plan van Aanpak Jeugdwerkloosheid Onlangs heeft staatssecretaris Klijnsma het convenant Jeugdwerkloosheid voor de regio Haaglanden getekend. Het beschikbare bedrag van € 3,6 miljoen, is verdeeld onder de negen Haaglanden gemeenten op basis van het aantal jongeren van 18-27 jaar per 1 januari 2009 (CBS), waarbij het geld wordt ingezet voor projecten die regionaal worden ingezet. In het Plan van Aanpak worden 21 activiteiten genoemd die ertoe moeten bijdrage dat de jeugdwerkloosheid niet verder groeit, maar juist afneemt. Bij 11 van die activiteiten speelt het onderwijs een grote rol. De dienst SZW is hiervan de trekker. Inmiddels is er een werkgroep gestart met vertegenwoordigers van de dienst OCW en het ROC Mondriaan om afspraken te maken over de uitvoering daarvan.
BOW/2009.1181
8
Plusvoorzieningen In Nederland zijn ongeveer 16.000 overbelaste jongeren. Dit zijn jongeren die kampen met een opeenstapeling van persoonlijke problemen van verschillende aard. Hierdoor lopen zij een groot risico om zonder startkwalificatie het onderwijs te verlaten en maatschappelijke ‘drop outs’ te worden. Met de tijdelijke stimuleringsregeling voor plusvoorzieningen willen de bewindslieden deze jongeren ook in tijden van economische crisis perspectief bieden op een werkend bestaan. Met deze bijzondere combinatie van onderwijs, zorg en arbeidstoeleiding wordt voorkomen dat overbelaste jongeren de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt mislopen. Het rijk stelt hiervoor dit en volgend jaar in totaal 60 miljoen euro beschikbaar. De plusvoorzieningen zijn geen nieuw schooltype, maar een uitbreiding van het aanbod op bestaande scholen voor voortgezet en middelbaar (beroeps)onderwijs. Het gaat om een samenhangende aanpak van onderwijs, zorg, arbeid en andere vormen van gerichte ondersteuning. Plusvoorzieningen kenmerken zich onder andere door kleinere onderwijsgroepen en snelle beschikbaarheid van zorgverlening, zoals schuldhulpverlening, verslavingszorg of woonbegeleiding. Het onderwijs is praktijkgericht, waarbij nauw wordt samengewerkt met de regionale of lokale arbeidsmarkt. Het opzetten van plusvoorzieningen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeenten en scholen. Inmiddels heeft de contactschool (ROC Mondriaan) in de regio Haaglanden de subsidie-aanvraag ingediend en zijn de eerste stappen gezet om te komen tot een regionaal actieplan dat te zijner tijd aan alle betrokken partijen (schoolbesturen, samenwerkingsverbanden, Bureau jeugdzorg, gemeentes) worden voorgelegd.
