Commissie SMM
BEZOEKADRES
Mosae Forum 10 6211 DW Maastricht POSTADRES
Postbus 1992 6201 BZ Maastricht
ONDERWERP
DATUM
voortgangsnotitie luchtkwaliteit Maastricht
23 mei 2013
BEHANDELD DOOR
DOORKIESNUMMER
R. (Rikkert) De Kort
043 350 nv vt
E-MAILADRES
FAXNUMMER
[email protected]
043 350 46 50
BIJLAGEN
ONZE REFERENTIE
UW REFERENTIE
Deze memo begint met de meest actuele status van de luchtkwaliteit in Maastricht en gaat daarna in op de voortgang van de nog lopende luchtkwaliteitmaatregelen.
Luchtkwaliteit in Maastricht De luchtkwaliteit in Nederland en daarmee de voortgang van het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) wordt gemonitord met de monitoringstool. Met dit landelijk dekkend model wordt de luchtkwaliteit jaarlijks berekend langs ondermeer alle grotere wegen in Nederland. Doel hiervan is om jaarlijks na te gaan welke locaties in Nederland wel of nog niet voldoen aan de grenswaarden voor NO2 en PM10. Het model wordt ondermeer gevoed met meetresultaten en gegevens aangeleverd door gemeenten. Ook Maastricht levert input aan voor dit model. Het gaat hier dan vooral om verkeersgerelateerde gegevens zoals intensiteiten en eigenschappen van wegen (snelheid, doorstroming, bebouwing, etc.), die voornamelijk afkomstig zijn uit het gemeentelijk verkeers- en milieumodel. De gegevens in de monitoringstool worden door gemeenten jaarlijks gecontroleerd en indien nodig geactualiseerd. Dit gebeurt met name door het vergelijken van de invoergegevens met recente verkeerstellingen en het toevoegen van ontwikkelingen die een verkeerstoename dan wel afname tot gevolg hebben. Deze gegevens worden vervolgens gebruikt voor het berekenen van de luchtkwaliteit en worden via een digitale kaart openbaar toegankelijk gemaakt op www.nsl-monitoring.nl. Op deze kaart is te zien wat de concentraties NO2 en PM10 zijn langs alle grotere wegen in Nederland. Ook is te zien welke invoergegevens zijn gebruikt voor het berekenen van deze concentraties.
PAGINA
1 van 5
Memo
Zoals in de begroting van 2012 opgenomen zal de commissie SMM en de raad geïnformeerd worden over de ontwikkeling van de luchtkwaliteit in Maastricht en de voortgang van de nog lopende luchtkwaliteitmaatregelen. Door ontwikkelingen rondom de uitvoering van de luchtkwaliteitmeting is besloten deze notitie niet meer in 2012 op te stellen maar de uitkomsten van deze ontwikkelingen af te wachten. Omdat inmiddels duidelijkheid is verkregen over het uitvoeren van de meting kunnen wij u op dit moment een vollediger beeld geven van de voortgang van de luchtkwaliteitmaatregelen.
De meest recente gegevens in de monitoringstool hebben betrekking op 2011. De gegevens hiervoor zijn in 2012 verzameld en verwerkt. Hiernaast laat het model ook de verwachte luchtkwaliteit voor de jaren 2015 en 2020 zien. De NO2 kaarten van Maastricht voor 2011 en 2015 zijn in onderstaande figuren weergegeven. Figuur: NO2-concentraties 2011
Memo
Figuur NO2-concentraties 2015
PAGINA
2 van 5
Ten opzichte van 2010 is de luchtkwaliteit in Maastricht verbeterd. Nederland dient sinds juni 2011 3 aan de grenswaarde van 40 µg/m voor PM10 te voldoen en in 2015 aan dezelfde grenswaarde van 3 40 µg/m voor NO2. Voor PM10 (niet weergegegeven op de kaarten) voldoet Maastricht al meerdere jaren aan de grenswaarde. Voor NO2 voldeden in 2011, van de gemeentelijk wegen in Maastricht, alleen enkele punten op de Viaductweg nog niet aan de per 2015 geldende NO 2 norm. In 2015 zal de luchtkwalitieit hier, o.b.v. de modelberekening, wel aan de grenswaarde voldoen. Wel zijn er nog enkele locaties langs de A2, dat een rijksweg is en onder de verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat valt, die naar verwachting ook in 2015 niet aan de norm voldoen. Deze resterende knelpunten worden opgelost met de realisatie van de tunnel. Op basis van de meest recente gegevens kan geconcludeerd worden dat de luchtkwaliteit in Maastricht langs de gemeentelijk wegen voldoet aan de gestelde normen ten aanzien van de luchtkwaliteit, waarbij het uitgangspunt is en blijft dat we blijven zoeken naar verdere verbetering. Wel is uit de gegevens op te maken dat op enkele locaties in Maastricht de luchtkwaliteit een belangrijk punt van aandacht blijft.
Voortgang luchtkwaliteit maatregelen
Fietsplan Vanuit het luchtkwaliteitplan betrof het hier met name de realisatie van de fietsenrekken voor station Maastricht. Deze rekken, waaraan de specifieke bijdrage vanuit het luchtkwaliteitplan aan het fietsplan is besteed, zijn in de eerste helft van 2011 geplaatst.
Groot onderhoud Tongerseweg De werkzaamheden aan de Tongerseweg zijn in 2012 afgerond. Bij de uitvoering hiervan zijn echter minder luchtkwaliteitsverbeterende maatregelen gerealiseerd dan oorspronkelijk voorzien. Het betreft dan ondermeer het verminderen van het aantal afslagen tussen de Javastraat en het Tongerseplein en het verwijderen van het langsparkeren. Het niet kunnen realiseren van deze verbeteringen hangt samen met de (nog) niet gerealiseerde herontwikkeling van het winkelcentrum Carré. Doordat er minder maatregelen zijn gerealiseerd dan oorspronkelijk voorzien, is een aanzienlijk deel van het budget niet gebruikt. De resterende gelden uit het LKP voor de Tongerseweg zijn ingezet om de luchtkwaliteit op en nabij de Galjoenweg te verbeteren. De aanpassing van de Galjoenweg inclusief het kruispunt met de Fregatweg was al voorzien. Binnen het plan hiervoor bestonden nog diverse mogelijkheden om te investeren in verbetering van de luchtkwaliteit. Wanneer Carré in de toekomst ontwikkeld wordt zal in het plan gezocht worden naar een optimale invulling, waarbij alle milieuaspecten waaronder luchtkwaliteit worden meegenomen. Eventuele maatregelen worden dan in het plan gefinancierd.
PAGINA
3 van 5
Memo
Met de presentatie van de eindevaluatie van het luchtkwaliteitplan in februari 2011 is aangegeven dat een aantal projecten, gericht op het verbeteren van de luchtkwaliteit, ook na de afronding van het luchtkwaliteitplan doorloopt. Het betreft een beperkt aantal maatregelen uit het oorspronkelijk luchtkwaliteitplan en een aantal aanvullende maatregelen gericht op de verdere verbetering van de luchtkwaliteit. Hieronder volgt per maatregel een korte toelichting.
Doseerpunten Willem Alexanderweg, Borgharenweg De doseerpunten Willem Alexanderweg, Borgharenweg worden niet uitgevoerd. Bij de nadere uitwerking van dit plan is geconcludeerd dat er op deze locatie onvoldoende ruimte is voor het realiseren van een doseerlicht Ook alternatieve oplossingen op deze locaties bleken niet haalbaar en/of te duur te zijn. In plaats hiervan worden doorstromingsmaatregelen op de Willem Alexanderweg genomen. Ook de hiervoor beschreven verbeteringen aan de Galjoenweg dragen bij aan een betere doorstroming op de Willem Alexanderweg.
Optimaliseren Akersteenweg en Bemelerweg De werkzaamheden aan de Akersteenweg zijn in 2012 afgerond. Het betrof het installeren van een doseerinstallatie, het optimaliseren van de groene golf op het Akersteenwegtracé, het invoeren van een verkeersafhankelijke regeling en verlenging van de busbaan. De selectieve afsluiting van de Bemelerweg is in overleg met de gemeente Margraten niet doorgegaan. Er bleek onvoldoende draagvlak te zijn voor het realiseren hiervan.
Onderdeel hiervan vormt ook het reduceren van het intern Maaskruisend verkeer. Met name dit deelaspect heeft een direct positief effect op de luchtkwaliteit in Maastricht. Het programma loopt tot 2016, maar er is een inspanningsverplichting om de doelstelling al eind 2014 te hebben behaald.
Meten luchtkwaliteit Al meerdere jaren is in het platform luchtkwaliteit Maastricht een discussie lopende over meten vs. berekenen van luchtkwaliteit. Deze discussie heeft er toe geleid dat in het voorjaar van 2010 een voorstel is uitgewerkt om de luchtkwaliteit in Maastricht voor een periode van 5 jaar structureel te gaan meten. Hiernaast heeft in oktober 2010 het huidige college in zijn coalitieakkoord het volgende opgenomen: “Er worden twee meetpunten ingericht om de luchtkwaliteit rondom de A2 te monitoren.” In totaal zullen er daardoor drie meetstations komen in Maastricht. Conform de toezegging aan de raadscommissie SMM is samen met het platform luchtkwaliteit een meetopzet uitgewerkt. Hierbij is ook gebruik gemaakt van de kennis en expertise die over dit onderwerp beschikbaar is bij de het bureau Advies en Onderzoek van de provincie Limburg. Deze afdeling beheert meerdere meetstations in Limburg en heeft uitgebreide ervaring met het meten van de luchtkwaliteit. In de zomer van 2012 is een collegenota aangenomen met daarin beschreven de meetopzet. In totaal komen er in Maastricht drie meetstations. Eén hiervan betreft het bestaande provinciale meetstation op de Nassaulaan, de andere twee nieuwe stations komen bij de Hoge Fronten en aan de Geusselt zijde van de noordelijke tunnelmond. De metingen zullen worden uitgevoerd met
PAGINA
4 van 5
Memo
Mobiliteitsmanagement Maastricht Bereikbaar Inmiddels is de uitvoeringsfase van Maastricht Bereikbaar, tegenwoordig Beter Benutten Maastricht Bereikbaar (BBMB) genaamd, in volle gang. De primaire doelstelling van het programma is: “Zorgen voor de opvang van de groei van automobiliteit van 10% in 2010-2016 door het realiseren van een samenhangend pakket aan maatregelen, die uitgewerkt zijn voor specifieke groepen van reizigers (forensen, het goederenverkeer, bezoekers tijdens topdagen en evenementen en het zakelijk verkeer).”
mobiele meetstations, die zwarte rook en PM2,5 meten. Hiernaast worden ook metingen met diffussiebuisjes gedaan op circe 30 locaties. De metingen met diffussiebuisjes zijn minder nauwkeurig, maar ook aanzienlijk goedkoper, waardoor op veel plaatsen wel een goede indicatie van de luchtkwaliteit kan worden gegeven. Het meetstation bij Hoge Fronten aan de zijde van de Acht Zaligheden is op 18 april jl. geopend. Gelijktijdig met de opening zijn de eerste diffussiebuisjes opgehangen. Rondom de start van meting is een persmoment georganiseerd. Conform de opzet in de collegenota zal de meting bij de Geusselt in de zomer 2014 worden gestart.
Onderhoud Ambyerstraat noord/zuid Het onderhoud aan het zuidelijk deel van de Ambyerstraat is inmiddels afgerond. De uitvoering van het centrale deel, dat autoluw zal worden gemaakt, en het noordelijk deel start in 2014. De voorbereidende werkzaamheden hiervoor worden in de zomer van 2013 opgestart.
Groen Hertogsingel Begin 2012 zijn de werkzaamheden hier afgerond. In totaal zijn 56 nieuwe bomen (Linde) geplaatst. Voor de bomen zijn speciale groeiplaatsen, ondergrondse bakken, aangelegd, die er voor zorgen dat de bomen beter en dieper in de ondergrond kunnen wortelen.
Voortzetting platform luchtkwaliteit Maastricht Het platform luchtkwaliteit is in 2011 en 2012 in totaal 9 keer bijeen gekomen. In 2011 vormde het uitwerken van de meetopzet een belangrijk onderwerp. In 2012 is met name gekeken naar de mogelijkheden om maatregelen te nemen die de luchtkwaliteit verder verbeteren. Hiervoor is inmiddels een concept lijst opgesteld waarover medio 2013, mede op basis van de beschikbare financiën, een voorstel richting het college zal worden gedaan. Locatiebeleid Het locatiebeleid, dat er op gericht is dat nieuwe bouwplannen en nieuwe functies (wonen, werken, etc.) op de ‘juiste’ locaties worden ingepland rekening houdend met de lokale luchtkwaliteit, is sinds september 2008 van kracht. In verband met een aanpassing in het landelijk beleid moet het locatiebeleid worden aangepast, dit zal in 2014 worden uitgevoerd.
PAGINA
5 van 5
Memo
P+R Maastricht Noord De aanleg van de P+R in combinatie met het station Maastricht Noord is gestart. Door het faillissement van de aannemer die het P+R-terrein zou aanleggen is echter vertraging opgelopen bij de realisatie van de P+R. Er moet een nieuwe aanbesteding worden gestart, die momenteel (april 2013) wordt voorbereid. Naar verwachting zal het terrein in de tweede helft van 2013, samen met station Maastricht Noord, in gebruik worden genomen.
