De bekendheid van palliatieve zorg bij de Vlaamse bevolking - een nulmeting
Onbekend maakt onbemind Promotor: Prof. Guido Van Hal Onder begeleiding van: Trudie Van Iersel, Jessica Fraeyman Studenten: Elynn Asselberghs, Saliha Chouyouhi, Hanna Clarys, Sébastien De Vroey, Lien Possemiers, Elias Storms, Marlies Van Nieuwerburgh, Marie Van Winckel, Jorik Vergauwen
1
Onderzoeksvraag • In opdracht van de Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen • „Leeronderzoek‟ Sociale Wetenschappen Universiteit Antwerpen • Een nulmeting • “In hoeverre is de Vlaamse bevolking bekend met palliatieve zorg en met het aanbod dat hiervoor bestaat?”
2
Methode • 9 Studenten • Literatuuronderzoek, kwalitatief vooronderzoek, pretest enquête • Gesloten vragenlijst gebaseerd op Nederlands onderzoek „Palliatieve zorg, doodgewoon?‟ TNS NIPO, 2009
3
Steekproef • 600 face-to-face straatinterviews, rekening houdend met leeftijd en geslacht • 5 Vlaamse provincies • Per provincie 120 interviews - Keuze stad/dorp op basis bevolkingsdichtheid - 60 interviews in urbane regio - 60 interviews in rurale regio
4
Kwantitatief onderzoek: steekproef
Bron: http://everyoneweb.com/WA/DataFilesregiocaxent/Vlaanderen.jpg
5
Definitie palliatieve zorg Na de eerste vraag werd volgende definitie voorgelezen:
“Palliatieve zorg is de zorg voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn. Patiënten ontvangen in hun resterende levenstijd lichamelijke zorg, alsook praktische en mentale ondersteuning samen met familie en vrienden. Dit met als doel een zo ideaal mogelijk afscheid en levenseinde.”
6
Spontane en geholpen bekendheid met PZ Spontane en geholpen bekendheid van de term „palliatieve zorg‟ bij de respondenten (N, %)
Spontaan bekend Geholpen bekend Onbekend Totaal
Frequentie
Percentage
480
80,0
64
10,7
55
9,2
599
100,0
(n = 600); 1 missing bij geholpen en onbekend
7
Spontane bekendheid met PZ Opleiding van de respondenten gekruist met spontane bekendheid (N, %) Opleiding
Spontane
Ja
Bekendheid
Nee Totaal
Lager en lager
Hoger
Hogeschool en
secundair
secundair
universiteit
57
150
267
68,7 %
73,5 %
87,8 %
26
54
37
31,3 %
26,5 %
12,2 %
83
204
304
100,0 %
100,0 %
100,0 %
(n =591); statistisch sig. voor Chi² p < 0,001
8
Spontane bekendheid met PZ Leeftijdscategorie van de respondenten gekruist met spontane bekendheid (N, %) Leeftijdscategorie
Spontane
Ja
Bekendheid
Nee Totaal
15 tot 29
30 tot 44
45 tot 59
60 plus
124
106
140
109
64,9 %
87,6 %
88,1 %
85,8 %
67
15
19
18
35,1 %
12,4 %
11,9 %
14,2 %
191
121
159
127
100,0%
100,0%
100,0%
100,0%
(n =598); statistisch sig. voor Chi² p < 0,001
9
Spontane bekendheid met PZ bekendheid van de doelgroep met PZ (N,%) Frequentie
Percentage van cases
384
80,2
Familie en naasten
40
8,4
Kankerpatiënten
45
9,4
Bejaarden
95
19,8
Pijnlijdende patiënten
38
7,9
Alzheimerpatiënten
7
1,5
…
…
…
Terminaal zieken
(n =479); per respondent waren er meerdere antwoorden mogelijk
10
Bekendheid van instellingen -
Ziekenhuis: 86,9% Thuis: 44,4% Rust- en verzorgingstehuis: 38,7% Palliatieve eenheid: 17,9% Dagcentrum: 10,4%
Correlatie geslacht en leeftijd
11
Bekendheid van de soorten zorg bekendheid van soorten zorg bij respondenten die spontaan bekend zijn met PZ (N,%) Frequentie
Percentage van cases
Lichamelijke zorg
318
66,4
Psychosociale zorg
296
61,8
Spirituele zorg
58
12,1
Omgevingszorg
79
16,5
Praktische hulp
62
12,9
…
…
…
(n =479); per respondent waren er meerdere antwoorden mogelijk
12
Kennissenkring en de Internationale Dag van PZ • 39% kent iemand die beroep doet/heeft gedaan op PZ • 14% heeft gehoord over de Internationale Dag van PZ
13
Zoeken naar informatie over PZ • Actief op zoek naar info: 13,8% • Vaakst geraadpleegde informatiekanalen: - Familie en vrienden - Internet - Ziekenhuis
14
Voorkeurskanalen voor informatie 1) Spontane bekendheid - Internet - Huisarts - Ziekenhuis
2) Geholpen bekendheid -
Internet Huisarts Ziekenhuis Mutualiteit Rust- en verzorgingstehuis
15
Conclusie • 80% spontaan bekend en 10% geholpen bekend • Hooggeschoolden weten meer dan laaggeschoolden • Ouderen weten meer dan jongeren - 45j en ouder: meer contact met terminaal familielid
16
Aanbevelingen • Meer info voor jongeren en laagopgeleiden • Meer info via internet verschaffen • Nadruk op zorg voor terminaal zieken EN familie en naasten • Nadruk op mogelijke thuiszorg
17
Bedankt voor de aandacht!
