Onafhankelijk vakblad voor lassen, lijmen en snijden
Nummer 10 | oktober 2015
Welding Week 2015
LASTECHNIEK
VOORWOORD - oktober 2015
Colofon
Veranderend vakmanschap
www.vakbladlastechniek.nl Uitgave ISSN 0023-8694 Lastechniek wordt uitgegeven in opdracht van het Nederlands Instituut voor Lastechniek (NIL) in samenwerking met het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL). Redactie Bert de Jong, Fleur Maas, Rolf Mul, Leo Vermeulen, Bart Verstraeten, Margriet Wennekes Eindredactie Margriet Wennekes, Leo Vermeulen (techniek) Uitgever Bert de Jong Advertenties Con-Sell, Rolf Mul T 06 12 50 90 58 - E
[email protected] Redactieadviesraad Paul Barendse, Ruud van Bezooijen, Tim Blok, Leen Dezillie, Rob Helmich, Marcel Hermans, Michel van ‘t Hof, Piet van der Horst, Michael Jak, Pieter Keultjes, Marco Kraaijeveld, Maurice Mol, Ed Mulder, Johan Schelfhorst, Frank Smit, Wil van der Stap, Erik Steenkist, Gregor Tokarenko, Fred Vasquez, Adriaan Visser
5433210/2.1'4&4&(/4)+4/10/2'4&2154+,,*#
‘Als toeleverancier kan ik niet meer zonder lasrobot.’
Adressen Nederlands Instituut voor Lastechniek Postbus 190 - 2700 AD Zoetermeer T 088 018 70 00 - E
[email protected] - www.nil.nl Belgisch Instituut voor Lastechniek vzw Technologiepark 935 - B-9052 Zwijnaarde, België T +32 9 292 14 05 - F +32 9 292 14 01, E
[email protected] - www.bil-ibs.be OPUS communicatie-ontwerp Fruitweg 24 j - 2321 GK Leiden, T 071 589 56 44 - F 071 541 41 50 E
[email protected]
Abonnementen Voor particulieren in Nederland € 62,50 op privé-adres, voor bedrijven in Nederland per abonnement. Voor studenten en senioren geldt in Nederland een speciaal tarief. Voor abonnementen in België kunt u contact opnemen met
[email protected] Prijzen zijn excl. btw. Lastechniek verschijnt tien keer per jaar en wordt toegezonden aan deelnemers van het Nederlands Instituut voor Lastechniek (NIL) en het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL) en andere geïnteresseerden en belanghebbenden in de verbindingstechniek. Voor vragen over abonnementen kunt u terecht bij het NIL of het BIL voor België. Het abonnement geldt voor een geheel jaar. Opzeggingen per aangetekend schrijven vóór 1 oktober van het lopende jaar.
5433210/2.1-,31+24*4-4/,3)(4/10/2'4&2154+,,*1(31 %23$43#1"54+123!41 ,3,23()1*,/22+1*4-4/4314131 4431)23+,3+414312$41*,.,*(+4(+1+4$4314431)4/4/41/(123&4/1&(41
Verzendadres wijzigen? Stuur dan het etiket met verbeterd adres retour. Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de regels voor het Advertentiewezen gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland.
(3-4+4/(3$431,/431414431$/22+1&44*1-,314+1*,4/.1!4.4/1.(+1 $4/,,.+1,*.14*&(3$1(4&+1231&,,/(1&414+41+4)32*2$(414312/+
Ontwerp en lay-out OPUS communicatie-ontwerp, Leiden.
134**41431443-2&($41/2$/,''4/(3$ 13+43(4-4123&4/+43(3$1(312+,/1,41 14/-()41+/,(3(3$1431,/+1&()+1(1( 14)(,*(+43121*,1431/22+$4(4&
+4*1 11 11 (32-,*.4*&(3$)2'1 -,*.4*&(3$)2'
Hoewel de informatie gepubliceerd in deze uitgave zorgvuldig is uitgezocht en waar mogelijk gecontroleerd, sluiten de uitgever en de redactie uitdrukkelijk iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele onjuistheden en/of onvolledigheid van de verstrekte gegevens. ©2015 - Overname van artikelen is slechts mogelijk na verkregen schriftelijke toestemming van de uitgever.
12'*4+41 +4'431(+1 31,3&
Wordt een lasser straks de beheerder van een lascel? Welke vaardigheden zijn daarvoor nodig en hoe kunnen opleidingen daarop inspelen? Een regelmatig terugkerende vakbeurs als Welding Week, met innovaties op het gebied van lassen, verbinden en snijden, laat zien dat vakmanschap continu aan verandering onderhevig is. De veranderingen als gevolg van toenemende automatisering van lasprocessen vraagt om andere competenties en een ander soort vakmensen. Tijdens een bezoek van staatssecretaris Sander Dekker van OCW aan Harwig en TSH Vakopleidingen in Emmen werd getoond wat er al gedaan wordt om de juiste vakmensen op te leiden en te behouden voor het regionale bedrijfsleven. Meer hierover vindt u in deze uitgave. Voor de metaalsector is innovatie van levensbelang. Ondernemingen die zich daarvoor inspannen kunnen ook in 2016 rekenen op financiële steun van de overheid. Wat we verder gaan merken van de kabinetsplannen die gepresenteerd zijn in de Miljoenennota kunt u lezen in het openingsartikel. Onlangs verscheen een inspirerend, gratis te downloaden e-book over vakmanschap. De term vakmanschap wordt vaak geassocieerd met beroepen die handvaardigheid vereisen, maar is van toepassing op alle soorten beroepen. Verkopers van lasapparatuur of lastoevoegmaterialen bijvoorbeeld, hebben zich steeds verder ontwikkeld van ‘talking brochures’ tot volwaardige gesprekspartners, die dankzij hun inhoudelijke kennis een meerwaarde te bieden hebben. De klant wordt kritischer en steeds meer aankopen vinden plaats via internet. Maar een deskundig advies, toegesneden op de situatie van de klant, blijft mensenwerk. Daarmee kan de vakman zich onderscheiden en dat is ook wat veel exposanten tijdens Welding Week uitdragen. De roep om vakmensen blijft groot, zeker in de metaalsector. Het is belangrijk kinderen al op jonge leeftijd te laten kennismaken met techniek. De Kinderboekenweek van dit jaar levert daaraan alvast een bijdrage, met het thema ‘Raar maar waar: natuur, wetenschap en techniek’. Deze maand besteden veel basisscholen extra aandacht aan dit thema, bijvoorbeeld in de vorm van projectlessen. Met het oog op veranderend vakmanschap zullen kinderen naast techniek ook andere vaardigheden moeten aanleren, zoals ICT, organiseren en vreemde talen. Tot ziens op de beurs; vakmensen onder elkaar! De makers van Lastechniek
The strong connection
Inhoud #10 oktober 2015 LASTECHNIEK wordt uitgegeven door OPUS communicatie-ontwerp in opdracht van het Nederlands Instituut voor Lastechniek in samenwerking met het Belgisch Instituut voor Lastechniek
42
www.vakbladlastechniek.nl
42
04 08 31
Vanuit de verbindingswereld Nieuwsberichten Welding Week Beursinformatie Welding Week en Subcontracting 2015, met plattegrond en exposantenlijst
Een innovatie op het gebied van orbitaal pijplassen is de Firefly, ook wel Welding Bug genoemd
4
Foto: Majero Fotografie
44 48 52 57 58 60 62
Wat zegt de Miljoenennota over de toekomst van de metaalindustrie Vragen rondom verplichte CE-markering Lasapparatuur: huren, leasen of kopen? Lasrobots tekenen met staal Willem de Welder Programma BILNIL lassymposium Vaktrots Brancheregister
52
38 Cover: OPUS co/EasyFairs
60
Foto: Raymond den Haan
LASTECHNIEK
oktober 2015
BERICHTEN - oktober 2015
LASTECHNIEK
Staatssecretaris Dekker bracht werkbezoek aan Harwig en TSH Vakopleidingen in Emmen Kwalitatieve mismatch
Verdwijnen technisch talent In een nieuw bedrijfspand van Harwig Installatiegroep in Emmen worden de staatssecretaris en een gezelschap van tachtig ondernemers, opleiders en bestuurders ontvangen door Bernard Nederhoed, directeureigenaar van Harwig Installatiegroep. Hij opent de bijeenkomst met een korte schets van zijn bedrijf. Harwig is gespecialiseerd in elektrotechniek, sanitairtechniek en klimaattechniek, met daarnaast een afdeling beveiligingstechniek. Nederhoed uit zijn zorgen over het verdwijnen van hoger opgeleid technisch talent uit de regio. “Een belangrijke ontwikkeling in de installatiebranche is BIM (Building Information Modeling); ontwerpsoftware waar we mensen voor nodig hebben op hts-niveau. Het onderwijs in onze regio zou daarop moeten inhaken. Verder kiezen nog teveel jongeren voor ‘amusementsstudies’ als sport en bewegen of paardenmanagement.”
Samenwerking bedrijfsleven en onderwijs De directeur van TSH Vakopleidingen, Harold Scholing, vertelt hoe TSH inspeelt op de behoeften vanuit het bedrijfsleven. TSH begon als bedrijfsschool voor de elektrotechniek. Nu biedt het ook opleidingen in de metaal-
4
techniek en het schildersvak. “We hebben zo’n 600 klanten. We weten wat er bij bedrijven speelt en passen daar onze opleidingen op aan. Vraaggestuurd opleiden noemen we dat.” Harold Scholing gaat vooral in op de vele carrièremogelijkheden in de metaaltechniek. “Jonge lassers komen vaak met een handvaardigheidsdiploma niveau 2 in dienst van een bedrijf. Binnen het bedrijf kunnen ze zich naar behoefte verder ontwikkelen door het volgen van hogere theorieopleidingen.” TSH heeft als bedrijfsschool ook een goede samenwerking met het reguliere onderwijs, zoals het Drenthe College in Emmen en Assen, besluit Harold Scholing zijn verhaal.
Demo’s Na deze presentaties is het tijd om in de praktijk iets te laten zien van het aanbod aan vakopleidingen. In de praktijkruimte geven leerlingen van TSH demonstraties op het gebied van elektrotechniek, lassen, schilderen en de montage van zonnepanelen. Docenten geven een korte toelichting op de inhoud van de verschillende praktijk-opleidingen en beantwoorden de vragen van de geïnteresseerde gasten.
Foto: Majero Fotografie
Op initiatief van het Drentse bedrijfsleven bracht staatssecretaris Sander Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een werkbezoek aan Emmen. Harwig Installatiegroep en TSH Vakopleidingen lieten zien wat zij in samenwerking met het vmbo en mbo doen om vakmensen op te leiden tot de technische specialisten waar de regio behoefte aan heeft. Ook werd besproken wat er nodig is om technisch talent in de toekomst te behouden voor de regio.
Erik Oosterveld, arbeidsmarktonderzoeker bij UWV, laat zien hoe de arbeidsmarkt voor techniek in Drenthe zich ontwikkelt als gevolg van het economisch herstel. Kern van zijn betoog: “Er is in deze regio sprake van een kwalitatieve mismatch. Ondanks het grote aantal werkzoekenden is er een gebrek aan specifiek opgeleide mensen.” Vergrijzing, toenemende automatisering en flexibilisering zijn ontwikkelingen die volgens Oosterveld grote gevolgen hebben voor de arbeidsmarkt. Vooral op mboniveau is er veel behoefte aan scholing en omscholing om de scheefgroei aan te pakken.
Economisch herstel Voor de forumdiscussie nemen vier deskundigen plaats in een panel. Naast staatssecretaris Sander Dekker zijn dit Kees Versteeg, rector van het Hondsrugcollege; Bouke Arends, wethouder van de gemeente Emmen, en Bernard Nederhoed, directeur van Harwig Installatiegroep. Discussieleider is Hans Haerkens, directeur van Technasium Nederland. Staatssecretaris Dekker opent de discussie. “De economie groeit weer en onze volgende uitdaging is: hoe zorgen we voor voldoende jonge mensen om het werk aan te nemen?” De vernieuwing in het vmbo kan daaraan bijdragen volgens Dekker. “Er komt meer ruimte voor samenwerking met ROC’s en het regionale bedrijfsleven. Dat is belangrijk om de opleidingen te laten aansluiten op behoeften in de regio.” Kees Versteeg constateert dat het aantal leerlingen in de techniek niet stijgt. “De koppeling met bedrijven in de provincie zou eerder moeten plaatsvinden. Het zaadje moet al vroeger geplant worden en leerlingen moeten het idee hebben dat ze goed werk in de regio kunnen vinden.” En wat doet de gemeente Emmen om de kennisbasis voor het bedrijfsleven te versterken? Wethouder Bouke Arends: “We zijn gebaat bij een goede mbo- én hbo-opleiding. Stenden Hogeschool zou uitgebreid moeten worden met meer technische opleidingen. Jongeren
v.l.n.r.: Bouke Arends, Kees Versteeg, Bernard Nederhoed, Sander Dekker en discussieleider Hans Haerkens
zoeken dat onderwijs nu elders.” Arends roept bedrijven op om gebruik te maken van het geld dat in het kader van regioplan ‘Vierkant voor werk’ is gereserveerd voor het opleiden van werknemers. Bernard Nederhoed krijgt de vraag of hij in de regio Emmen een gezonde basis ziet om zijn bedrijf verder te ontwikkelen. Nederhoed: “Er zijn goede initiatieven, zoals meer positieve aandacht voor techniek. Maar we hebben behoefte aan een hbo-opleiding in de elektrotechniek. Die missen we nu en daarmee gaat een belangrijk deel van onze aanwas uit de regio weg.” Maar weten kennisaanbieders voldoende waar bedrijven behoefte aan hebben en wordt er wel voldoende samengewerkt? Wethouder Arends roept op om net als in het mbo ook de hbo-opleidingen aan te pakken. Kees Versteeg voegt daaraan toe: “Laten we ons niet beperken tot mbo en hbo. Ik pleit voor een doorlopende leerlijn. Ook de jonge leerling moeten we enthousiast maken voor technische beroepen.” Dekker deelt de zorg voor behoud van talent in de regio. “Goede regionale onderwijsinstellingen zijn belangrijk. Laat zien welke toekomstperspectieven er zijn en begin al op jonge leeftijd met het aanleren van nieuwe vaardigheden, zoals organiseren, samenwerken, ICT en vreemde talen.”
5
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Hoopvol boek over VAKMANSCHAP Veel mensen maken zich zorgen over het verdwijnen van vakmanschap. Oudere vakmensen gaan met pensioen, en er lijken onvoldoende jongeren te zijn om de uitstroom op te vangen. In een pas verschenen, gratis e-book gaat Lindsie van der Horst op zoek naar antwoorden en houdt ze een pleidooi voor de herwaardering van vakmanschap.
ten is dat alles vroeger beter was. Ze schrijft: “We zijn welvarender dan ooit en ons welzijn is drastisch beter dan enkele honderden jaren geleden. Maar in de razende vaart van vooruitgang zijn we wel iets kwijtgeraakt. Namelijk het begrip voor hoe dingen gemaakt worden.” Volgens Lindsie ligt daarin meteen de kern van de oplossing. Door weer oog te krijgen voor de manier waarop dingen tot stand komen, zal het respect voor de ma-
Begrip Lindsie van der Horst, dochter van Piet van der Horst, een in de laswereld bekende vakman en specialist in TIG-lassen, schreef het e-book naar aanleiding van de gesprekken met haar vader, thuis aan de keukentafel. In frisse bewoordingen laat ze zien dat respect voor vakmensen alles te maken heeft met begrip voor hoe dingen gemaakt worden. Dat kan variëren van een mooi gerecht of kleding, tot meubilair of een gelast werkstuk. Maar ook de dienstensector is gebaat bij vakmanschap. Een definitie uit ‘De Ambachtsman’ van Richard Sennet: “Vakmanschap staat voor een duurzame, basale menselijke drijfveer, het verlangen om werk goed uit te voeren omwille van het werk zelf.”
kers vanzelf toenemen.
Over Lindsie Lindsie van der Horst helpt als zelfstandig professional beginnend leidinggevenden met, zoals ze zelf zegt “het gedoe dat leidinggeven kan zijn”. Haar inspirerende ebook “Had je maar een vak moeten leren” is gratis te downloaden als pdf via onderstaande website.
Respect voor de makers Het laatste wat de schrijfster van het e-book wil beplei-
www.praateensmetlindsie.nl
advertentie
3-daagse Workshop
AWS D1.1 en D1.6 Meer informatie over deze workshop vindt u op www.nil.nl 6
De NILBIL Verbindingsgids is een uniek naslagwerk voor professionals in de verbindingstechniek. Technische informatietabellen en tekeningen vormen een belangrijk onderdeel van de gids. Deze zorgvuldig geselecteerde informatie is bedoeld als een leidraad bij het interpreteren van normen, procedures en specificaties. Verder bevat de gids informatie over de belangrijkste overkoepelende organisaties, een overzicht van erkende opleidingsinstellingen en het stroomschema van las- en laskaderopleidingen. De NILBIL Verbindingsgids is een uitgave van vakblad Lastechniek, in samenwerking met het NIL en het BIL. De gids is uitgevoerd als een handzaam en robuust boekje, bedoeld voor intensief gebruik op de werkvloer. Voor € 30, - excl. 6% btw en verzendkosten kunt u in het bezit komen van dit praktische naslagwerk. Bestellen is eenvoudig. Ga naar www.vakbladlastechniek.nl en klik op de cover van de Verbindingsgids.
LASTECHNIEK
LASTECHNIEK
oktober 2015
BERICHTEN - oktober 2015
Bent u nu klaar voor een bezoek aan Welding Week 2015? De 10e editie van Welding Week vindt plaats op 20, 21 en 22 oktober 2015 in Antwerp Expo. Dit vierjaarlijkse evenement geeft een goed overzicht van het actuele aanbod van producten en diensten op het gebied van lassen, verbinden en snijden van metalen en kunststoffen. Masterclasses, een Matchmaking Event en Demoroutes zorgen voor de nodige dynamiek op de beursvloer. Tegelijk met Welding Week wordt Subcontracting georganiseerd, de vakbeurs voor industriële toelevering.
monstraties van exposanten kunt u verwachten als onderdeel van de Demo & Innovation Route. Voor een overzicht en het programma kunt u terecht op de website van Welding Week.
Matchmaking Event Op woensdag 21 oktober wordt samen met Enterprise Europe Network het ‘Matchmaking Event’ georganiseerd. Doel is om bedrijven in contact te brengen met potentiële binnen- en buitenlandse partners om samenwerkingsmogelijkheden te onderzoeken met betrekking tot zakendoen, overdracht van technologie of R&D. Belangstellenden kunnen een ‘rendez-vous’ van 20 minuten aanvragen. Inschrijving is mogelijk tot 19 oktober via de site van Welding Week 2015. Deelname is gratis, maar het aantal plaatsen is beperkt.
Masterclasses In zes masterclasses presenteren BIL, NIL, VCL en Clusta de meest recente inzichten over uw vakgebied. Trends in MIG/MAG- en TIG-lassen, oppervlaktebehandelingen en kwaliteitsbewaking zijn enkele onderwerpen die daarbij aan bod komen. Kenniscentrum en innovatie-ondersteunende organisatie Clusta verzorgt op donderdagochtend 22 oktober enkele lezingen op het gebied van trends en innovaties in coatings en het vermijden van transportschade. Inschrijven voor de masterclasses kan via www.welding.be. Bij aanmelding voor 11 oktober bedragen de kosten € 50,- p.p. (excl. btw). Bij aanmelding na 10 oktober geldt een tarief van € 110,p.p. (excl. btw).
Subcontracting 21 en 22 oktober Praktische informatie Locatie: Antwerp Expo Jan Van Rijswijcklaan 191 BE-2020 Antwerpen www.antwerpexpo.be
Tijdens de laatste twee dagen van Welding Week wordt de beurs Subcontracting gehouden. De focus ligt daarbij op thermische- en oppervlaktebehandeling. ‘Surface & Coatings technology’ is een speciale zone waar professionals die op zoek zijn naar oppervlaktetechnieken, gespecialiseerde aanbieders kunnen ontmoeten.
Welding Week Fotowedstrijd Data en openingstijden: Dinsdag 20 oktober 2015 10:00-17:00 Woensdag 21 oktober 2015 10:00-20:00 Donderdag 22 oktober 2015 10:00-17:00
Demo & Innovation Route Bekijk de inspectie van de lassen in een tank door een Airscouter-bril, of bezoek een live snijdemonstratie met een waterstraalsnijmachine. Deze en andere live de-
8
Voor een gratis bezoek aan Welding Week 2015 kunt u zich online registreren via de website van Welding Week 2015. www.welding.be
Net als vier jaar geleden is er een fotowedstrijd, die open staat voor iedereen die een mooie foto weet te maken van eigen laswerk. Denk aan een foto van een bijzondere constructie die u thuis of op uw werk heeft gelast, een mooie foto van een lasproces, enzovoort. Verschillende inzendingen zijn al te bekijken op de website van Welding Week, waar bezoekers hun stem kunnen uitbrengen op hun favoriete foto. De winnaar van de wedstrijd krijgt de kans op een interview en een gratis publicatie in Metallerie.
9
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Bezoek onze stand tijdens Welding Week: F4040 (Hal 4)
Nieuwste stiftlasapparatuur van Hruschka bij Batenburg Tijdens Welding Week presenteert Batenburg Bevestigingstechniek onder meer de nieuwste stiftlasapparatuur van de Duitse fabrikant Hruschka. Zo zal de specialist in bevestigingsartikelen op de stand onder andere een nieuw condensator stiftlasapparaat presenteren.
voorbeeld ook in uw eigen assemblage veel tijd (en dus geld) besparen om alle bevestigingsartikelen voor een bepaald product in één set bijeen te hebben. Ook is het mogelijk om uw eigen producten (zoals een montagehandleiding) in de door ons samengestelde set te laten opnemen.”
Lasstiften, isolatienagels en vlakstekkers
Leverancier van Hruschka
Het complete assortiment van Batenburg Bevestigingstechniek bestaat uit 50.000 verschillende bevestigingsartikelen en aanverwante producten. Naast alle stiftlasproducten levert het bedrijf stiftlastoestellen, zowel voor condensatorontlading als transformator / invertertechnologie.
Het klantenbestand bestaat voornamelijk uit bedrijven in de automobielindustrie, elektrotechniek, apparatenbouw en de staal-, plaat-, en kunststofverwerkende industrie. Het bedrijf is binnen de Benelux uniek leverancier van stiftlasapparatuur en –toebehoren van Hruschka, en tevens master distributor voor onder andere TR-Fastenings.
Bevestigingstechniek Batenburg Bevestigingstechniek is gespecialiseerd in bevestigingstechniek en systemen voor logistieke dienstverlening. “Wij zijn volledig thuis in de wereld van de standaard bevestigingsartikelen volgens de normen DIN en ISO”, aldus een woordvoerder. Een andere dienst van Batenburg Bevestigingstechniek is het leveren van samengestelde artikelen. “Hierbij worden diverse bevestigingsartikelen samengevoegd tot een set, die bijvoorbeeld bij uw product meegeleverd kan worden om het op locatie te laten monteren of aan de wand te bevestigen.” Uiteraard zijn er meerdere toepassingsmogelijkheden voor bevestigingsartikelen. “Het kan bij-
10
Diensten “Wij hebben jarenlange ervaring als logistieke partner in het voorraadbeheer voor onze klanten van bevestigingsartikelen en overige C-delen, door levermethoden als JIT, KanBan, Ship-to-Line en Two-Bin. Maar ook reguliere losse orders en projectleveringen zijn mogelijk.” Batenburg Bevestigingstechniek is gecertificeerd volgens ISO 9001:2008, waarbij tevens aan de eisen van de automobielindustrie kan worden voldaan. www.batenburg-bevestigingstechniek.nl HAL 4 Stand F4160
In de lasindustrie gaat vaak veel tijd verloren met het positioneren van grote werkstukken. Kostbare tijd, waarin de lasser moet wachten tot hij verder kan met zijn werk. Met een relatief kleine investering in een manipulator of rolstelling is dit probleem verleden tijd. Zo kan de lasser zijn tijd en energie optimaal benutten en comfortabel zijn werk doen. Kies ook voor gemak en efficiëntie op uw werkvloer. Kies voor Dumeta. • • • •
Manipulatoren, draaitafels, lasrolstellingen, klauwplaten, etc. Lage investeringskosten, hoge kwaliteit Oplossingen op maat Goede tussenstap naar verdere automatisering
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
LASTECHNIEK
oktober 2015
Binzel toont overzicht van het hele gamma Binzel Benelux toont in nauwe samenwerking met Abicor Binzel en Abicor Binzel Robotic Systems een overzicht van het hele gamma, van wolfraamelektroden en laspistolen tot stroombronnen voor lasrobots en een virtuele lastrainer. Het accent ligt daarbij op de nieuwste producten.
Wolfraamelektroden en TIG-toortsen Abicor Binzel biedt universeel inzetbare, geslepen E3 wolfraamelektroden voor TIG-lassen. “De slijpkwaliteit is van groot belang, maar slijpen is een tijdrovend en soms gevaarlijk karwei. Daarom biedt Abicor Binzel optimaal aangeslepen elektroden met de best passende lengte, vooral bedoeld voor de TIG-lasser die on-site vaak in moeilijke omstandigheden moet werken.”
Nieuwe laspistolen en afzuigunit Binzel Benelux presenteert de nieuwste laspistolen, zoals de laspistolen van het type ABIMIG® W T. “Dit type laspistool heeft een hogere capaciteit dan de klassieke laspistolen van gelijke grootte, omdat het geavanceerde koelsysteem de slijtonderdelen - zelfs bij zeer hoge belasting - optimaal beschermt. De spatbescherming zorgt voor een hoge levensduur van de gasmondstukken. Deze zijn, net als de zwanenhalzen, voorzien van een nikkelcoating om de spataanhechting tot een minimum te beperken.” Een ander nieuw type laspistool, de RAB GRIP HV, is voorzien van een afzuigmondstuk. “De aangepaste geometrie van het afzuigmondstuk en de zwanenhals garanderen een optimale toegankelijkheid. Het dunnere en lichtere slangenpakket zorgen voor minder fysieke belasting.” Voor puntafzuiging bij het lassen van roestvaste materialen is de FES-200 W3 ontwikkeld. Deze lasrookafzuigunit is gekeurd door het Institute for Occupational Safety (IFA). De unit is voorzien van een speciaal filterpatroon voor een contactloze wissel en geeft een geluidssignaal bij verzadigd filter.
De ABITIG® GRIP 500W is een lastoorts die geschikt is voor zware belastingen, zoals het lassen van dikwandige materialen, zowel op gelijkstroom als op wisselstroom. Voor moeilijk toegankelijke lasnaden zijn de ABITIG® GRIP Little 90/180W toortsen ontworpen.
Virtueel leren lassen Abicor Binzel biedt samen met Soldamatic een virtueel platform voor het trainen van MIG/MAG-, TIG- en elektrodelassen. “Het is dé methode om de jeugd warm te maken voor het lassersvak. De inzet van de lassimulator heeft diverse voordelen, zoals het aanleren van ergonomisch verantwoord werken, het verhogen van de kwaliteit van het laswerk, en het verminderen van gezondheids- en veiligheidsrisico’s.”
klassieke boogtypes, puls- en dubbelpulsboogtypes als met MIG-solderen. De machine beschikt over een gasdebietcontrole en ook kan het elektronisch gasspaarsysteem EWR geïntegreerd worden. ABIDOT® is een hulpmiddel voor contactloos programmeren van lasrobots en wordt in plaats van het gasmondstuk op de zwanenhals gemonteerd. “Vier laserstralen komen samen in het instelbare TCP. De optimale positie van de toorts is bereikt wanneer op het werkstuk slechts één punt zichtbaar is. Op deze manier kan het zo belangrijke ‘vrije draadeinde’ perfect ingesteld worden.
Beter slijpresultaat
Ook voor lasrobottoepassingen zijn verschillende producten ontwikkeld, zoals de robotpistoolhouder CAT3. “Alle componenten van de schakelaar zijn gebouwd volgens de nieuwste technologie en garanderen een nog sneller afschakelen, zelfs bij zeer lichte botsingen.” De iROB® is een compacte stroombron voor gerobotiseerd lassen die voldoet aan de actuele EN-normen. De stroombron kan eenvoudig geïntegreerd worden in een lascel en kent een hoge processtabiliteit, zowel met de
12
De laseroptiek ALO3 wordt gebruikt voor het laserlassen en lasersolderen met toevoegmateriaal. Het gepatenteerde tactiele naadvolgsysteem van de ALO3 maakt het mogelijk het begin van de naad nauwkeurig te vinden en om het proces precies te begeleiden langs de naad. Hierbij worden afwijkingen van de componenten automatisch gecompenseerd, zonder dat de geprogrammeerde baan van de robot wordt aangepast. Dit onafhankelijk systeem met naadvolging kan worden geïntegreerd in elk machine. www.binzel-benelux.com HAL 4 Stand C4090
Langere levensduur voor slijpschijven Het in Tildonk (België) gevestigde bedrijf BPB Chemicals vraagt op de beurs speciaal aandacht voor de anti-hechtspray van Metaflux voor slijpmateriaal. “Deze spray verlengt aanzienlijk de levensduur van slijp- en schuurschijven”
Producten voor de lasrobot
Adatieve laseroptiek
De Metaflux spray kan worden toegepast bij het schuren, slijpen en afwerken van aluminium, koper, edelstaal en ijzer. Het siliconenvrije middel is onder andere geschikt voor gebruik op lamellenschijven, schuurschijven, afbraamschijven en schuurpapier. “De spray voorkomt aanhechting van afval van het schuurmateriaal aan de snij- of schuurschijf. Daardoor werkt het slijpmateriaal efficiënter en hoeft het minder lang gebruikt te worden om een goed slijpresultaat te bereiken. De spray zorgt bovendien voor minder opwarming van het te schuren materiaal en vermindert het effect van blauw worden.”
Over BPB Chemicals Sinds 1982 is BPB Chemicals actief als leverancier van technische onderhoudsproducten voor de automobielsector, industrie, bouw, horeca, technische diensten, enzovoort. het bedrijf vertegenwoordigt vier productgroepen, waaronder de technische sprays van Metaflux. Tijdens Welding Week deelt BPB een stand met VLH Welding Group. www.bpb-chemicals.be HAL 4 Stand E4000
13
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
OPTITOME 2 is een machine ontworpen voor het gebruik met de nieuwe NERTAJET HPi plasma installatie, voor het bereiken van een zeer hoge snede kwaliteit.
Cloos zoekt voor elke toepassing de optimale oplossing
Grote zorg is besteed aan de geleiding en de aandrijftechniek en garandeert een nauwkeurige en soepele beweging die compatibel zijn met het High Precision snijden. De compacte constructie biedt veel stabiliteit en zorgt voor eenvoudige en snelle montage. Duidelijk geschikt voor industriële plasma snij toepassingen tot 300A.
In Hal 1, Stand A1010 presenteert CLOOS Benelux een breed productspectrum rond het manueel en geautomatiseerd lassen. Centraal op de stand staat een robotsysteem dat is uitgerust met een automatisch gereedschapswisselsysteem. Robotsysteem
Automatisch wisselen van slijtdelen
Centraal op de CLOOS-stand staat een automatisch robotsysteem, dat is uitgerust met een automatisch gereedschapswisselsysteem. Of het nu dik of dun, aluminium of staal is, voor elke toepassing is er een geschikt lasproces. Zo presenteren de lasspecialisten de nieuwe generatie van Tandem Weld en Cold Weld.
Een andere innovatie is de volautomatische stroomgeleider- en gasmondstukkenwisselaar SpareMatic. Heeft de lasrobot nieuwe slijtdelen nodig, dan verwijdert dit hulpmiddel oude slijtdelen van het laspistool en vervangt die volautomatisch door nieuwe. De SpareMatic kan in elke robotinstallatie geïntegreerd worden, dankzij zijn compacte, modulaire bouw.
Procesvarianten
Stroombronnen voor handlassers en geautomatiseerd lassen
Bij Tandem Weld smelten twee gescheiden lasdraden in een smeltbad samen. Bij het Cold Weld-proces wordt met een wisselstroom een speciale pulsvorm vervaardigd, wat resulteert in een uiterst geringe warmte-inbreng. Het proces Laser Hybrid Weld combineert een laserstraal met een MIG/MAG-lasproces in een gemeenschappelijke proceszone. Daarbij worden de voordelen van beide processen gebruikt. Narrow Gap Weld is een rendabel proces voor het geautomatiseerd lassen van dikke werkstukken.
14
Daarnaast presenteert Cloos het brede QINEO-assortiment van lasapparatuur voor handmatig en geautomatiseerd lassen, zoals de robuuste inverterlasmachine QinTron. Tijdens demonstraties van de handlasmachines kunnen bezoekers de QinTron live aan het werk zien op de beursstand. www.cloos.be HAL 1 Stand A1010
Uitgerust met HPC DIGITAL PROCESS, het numerieke besturingssysteem van Air Liquide Welding machines. HPC DIGITAL PROCESS controleert volledig de snijmachine van bewegingen tot snijproces. Zijn eenvoud en gebruiksvriendelijkheid maken het een unieke machine dat wordt herkend in de markt van plasma snijden. Verschillende opties (buizen snijden, rechte lijn beveling, laser positionering, autogeen toorts ...) zijn beschikbaar om de veelzijdigheid van de installatie te bevorderen. Geïnteresseerd ? Neem contact op met ons. www.airliquidewelding.be www.airliquidewelding.nl
High Precision and High Productivity for plasma cutting Air Liquide Welding Belgium N.V. I.Z. West Grijpen - Grijpenlaan 5 - 3300 TIENEN - Tel.: +32 16 80 48 20 - Fax: +32 16 78 29 22 - www.airliquidewelding.be Air Liquide Welding Nederland B.V. Rudonk 6B, 4824 AJ BREDA - Tel.: +31 76 541 00 80 - www.airliquidewelding.nl
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Lasser wordt beheerder van lascel De i-WELD EASY is een nieuwe plug & play lascel die tijdens Welding Week voor het eerst aan het publiek wordt getoond. De lascel, die door Welding Company op de markt gebracht wordt, is ontwikkeld door de Nederlandse bedrijven IRSA en G+S als antwoord op de vraag van klanten naar een flexibele lascel met FANUC robot. De nieuwe lascel combineert de kennis van ervaren lassers met een toegankelijke vorm van automatisering. Het beste van twee werelden De rol van de lasser wordt door de automatisering opgewaardeerd tot die van beheerder van de lascel. De kennis en ervaring van lassers blijft belangrijk voor het bepalen van de lasparameters, de bewegingen en andere aspecten van het lasproces. Nadat de instellingen zijn bepaald, neemt de robot het repetitieve werk voor zijn rekening, waarbij een constante kwaliteit gegarandeerd wordt. Een ervaren lasser kan een of meerdere robots aan het werk houden om tot een maximale productiviteit te komen. Op die manier biedt de robotlascel ook een oplossing voor het probleem dat ervaren lassers schaars zijn.
Gebruiksvriendelijk en flexibel De i-WELD EASY wordt klaar voor gebruik geleverd bij de klant. De lascel is ontwikkeld met het oog op gebruiksvriendelijkheid en flexibiliteit. De machine heeft een volledig gesloten omkasting, zoals een bewerkingscentrum, en werkt ook op een analoge manier. De lascel kan zowel voor grote als kleine reeksen ingezet worden. Op de wisseltafel van de machine wordt een
mal geplaatst voor het inklemmen van de werkstukken. Deze is voorzien van een code, zodat de cel bij een productwissel automatisch herkent welk robotprogramma gebruikt moet worden.
PIPE EQUIPMENT SPECIALISTS
Opleiding lassers De leverancier van de robot biedt opleidingen aan om lassers vertrouwd te maken met de bediening en programmering. Met de Roboguide software van FANUC kan de lascel ook offline geprogrammeerd worden, zodat de voorbereiding van een nieuw werkstuk al kan starten terwijl de machine nog een vorige reeks aan het afwerken is.
Over Welding Company Welding Company verhuurt en verkoopt lasapparatuur en is actief in verschillende sectoren van de metaalverwerkende industrie. Welding Company is betrokken bij lokale en internationale projecten waar flexibiliteit en inventiviteit centraal staan.
Over FANUC FANUC levert industriële robots, CNC-besturingen, Robodrill (verticale freesmachine) Robocut (EDM machine) en Roboshot (servo-gestuurde spuitgietmachine) voor de automatisering van de maakindustrie. FANUC Benelux heeft lokale medewerkers in België, Nederland en Luxemburg voor de verkoop, service en support. www.fanuc.be HAL 4
www.weldingcompany.be Stand B4190
Sinds 2014 is Euroweld de importeur van TAG buis- en plaatbewerkings apparatuur. TAG is een van ‘s werelds toonaangevende fabrikanten van specialistische gereedchappen voor de bewerking van metalen buizen en plaatmateriaal. Het uitgebreide assortiment afschuinmachines en snij-apparatuur wordt over de hele wereld gebruikt. Alle producten zijn ontworpen op snelheid, gebruiksgemak en met maximale productiviteit in het achterhoofd. Onze wereldberoemde buisklemmen; de EZ-Fit , EZ Gold en Spider interne klemsystemen, worden toegepast in alle soorten buisfabricage processen. Kijk op www.euroweld.nl voor meer gedetailleerde informatie en brochures. Voor technisch advies of een demonstratie, kunt u contact opnemen met ons sales team op 0165-317855 of stuur een e-mail naar
[email protected]
16
T
A G
Euroweld B.V. | Steenstraat 16d | 4751GS Oud Gastel T 0165 31 78 55 |
[email protected] | www.euroweld.nl15
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Veelzijdig aanbod lasapparatuur bij Kemppi Kemppi Benelux B.V. uit Breda, onderdeel van het Finse Kemppi Group Oy, presenteert een breed scala aan lasapparatuur, lassoftware en validatieapparatuur.
SPUTCOA SP S SPUTCOAT AT Verhindert het aankleven of inbranden van lasspatten
Lasmachines Voor industrieel MIG/MAG-lassen biedt Kemppi de FastMig M als alternatief voor conventionele ontwerpen. Dit compacte en lichtgewicht lastoestel is voorzien van een geavanceerde regeltechnologie die gericht is op een uitstekende boogontsteking en lasprestaties. Daarnaast presenteert Kemppi onder andere de FastMig X. “Met de vernieuwde, intelligente FastMig X presenteert Kemppi een nieuwe lijn pulslasoplossingen voor veeleisende industriële toepassingen.” Onder de naam MasterTig MLS levert het bedrijf TIGlasmachines. De modellenselectie omvat een 230A versie met 1-fase 230V voeding en 300A versies met 3-fasen 400V of 230/460V voeding.
Wise De Wise-producten van Kemppi zijn nieuwe lassoftwareoplossingen die nuttige voordelen kunnen bieden. Deze producten, verdeeld in twee groepen, hebben invloed op de efficiency van de lasprestaties of bieden een geheel nieuwe lasprocestechniek.
Arc Validator De ArcValidator van Kemppi is een geautomatiseerde en universele oplossing voor de validatie van booglasapparatuur. De ArcValidator kan het validatieproces met 80% versnellen. In de handmatige modus is ArcValidator compatibel met de meeste lasmachines, ongeacht merk of type, die zijn uitgerust met meters op basis van absolute eenheden. De ArcValidator gebruikt standaard DIX-aansluitingen.
Door deze nieuwe behandeling kunnen alle hulpgereedschappen die bij het lassen in aanmerking komen, zoals : laskalibers, lasgabaris, lasmontages, enz., behandeld worden teneinde het aankleven of inbranden van lasspatten op dit hulpgereedschap te verhinderen. De aangebrachte laag geeft geen vorm- of maat verandering, is hard, krasvast en slijt vast, is temperatuurbestendig tot 450° C en heeft bovendien een hoge corrosieweerstand met een esthetisch z wart uitzicht.
www.kemppi.be | www.kemppi.nl HAL 4 Stand B1160
18
FE FERRODUR RRODUR
Voor V oor verdere verdere iinformatie nformatie : Contacteer Johan Haegeman B Bergensesteenweg ergensesteenweg 518 518 t 1 1502 502 LLembeek embeek (Halle) (Halle) t +32 +32 2 360 360 10 10 65 65 t
[email protected] [email protected] t www.ferrodur.be w w w.ferrodur.be
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Energiezuiniger puntlassen met breder toepassingsgebied Energiebesparing, kostenbesparing en duurzaamheid speelden een belangrijke rol bij de ontwikkeling van de nieuwe P60 Hybride Inverter puntlasmachine van Tecna, die door Laskar Puntlastechniek gepresenteerd wordt. “Dankzij een combinatie van de inverter- en condensatorontladingstechniek ontstaat een nieuwe hybride technologie, die zorgt voor een energiebesparing tot 80% en een verbreding van het toepassingsgebied.”
Breder toepassingsgebied “Met deze techniek ligt een veel breder toepassingsgebied binnen bereik van het punt- en projectielassen in de plaat- en draadverwerkende metaalindustrie. Denk hierbij aan moeilijk verlasbare materiaalsoorten als aluminium, roestvast staal en gecoate staalsoorten, maar ook aan verbindingen tussen verschillende materiaalsoorten. Ook voor het projectielassen biedt de techniek uitgebreidere mogelijkheden ten opzichte van de conventionele techniek. Deze puntlasmachine is dus kostenbesparend en zeer breed inzetbaar binnen de industriële metaalsector,” vat Wim Goedhart van Laskar Puntlastechniek samen.
Hybride technologie Het vermogen van de nieuwe puntlasmachine wordt gegenereerd door de bestaande invertertechniek te combineren met de condensator-ontladingstechniek. Het benodigde vermogen wordt in de condensatoren opgeslagen, waardoor er veel minder netstroom verbruikt wordt, namelijk slechts 32 ampère in plaats van tot 100200 ampère. De inverter wordt gebruikt voor het aansturen van het lasproces.
20
Als exclusief distributeur van Magnaflux in de Benelux, biedt De Looper NDO een complete range van artikelen voor niet-destructief onderzoek. Het betreft onder andere penetranten, magnetische inkten en MPI testapparatuur. Ook levert het bedrijf de gehele lijn van Magnaflux merken als Sonotech (ultrasoon koppelmiddel), Bycotest en Tiede. Instrumenten Naast de producten van Magnaflux presenteert het bedrijf een uitgebreid assortiment NDO-instrumenten van Oxford Instruments Industrial Analysis (foto), producent
van hoogwaardige analytische instrumenten en spectrometers ten behoeve van PMI en materiaalanalyse.
Diensten De Looper biedt naast NDO-artikelen ook diensten in de vorm van kalibratie- en onderhoudsservice, advies en training. “We blijven investeren in het uitbreiden van onze expertise én ons assortiment. Hier blijven we kwalitatief hoogwaardige producten aan toevoegen, zodat u kunt blijven testen en inspecteren met zeker resultaat.” www.delooperndo.com | HAL 4 Stand F4170
www.laskar-puntlastechniek.nl HAL 4 Stand A4200
Lorch: “Geld verdienen door efficiënter lassen” Is de lasapparatuur die u gebruikt wel de meest geschikte apparatuur voor de werkzaamheden die u verricht? Lorch presenteert tijdens Welding Week niet alleen het aanbod aan efficiënte en hoogwaardige lasapparatuur, maar laat ook zien hoe bedrijven geld kunnen verdienen door hun productie efficiënter te maken. Dit is de essentie van SWIP – Smart Welding for Industry and Production.
“Testen en inspecteren met zeker resultaat”
Meerwaarde Wat kost die ene meter lasnaad u eigenlijk? Zijn er lasprocessen die sneller zijn, of kwalitatief beter met minder nabewerken? En hoe zit het met het stroomverbruik? “Dit zijn vragen waarover wij graag meedenken met onze klanten. Wij zijn ervan overtuigd dat we een meerwaarde te bieden hebben, die een investering waard is”, zegt Michael Jak van Lorch Lastechniek.
Efficiëntie en kwaliteit Lorch ontwikkelt en fabriceert al sinds 1957 lasapparatuur voor werkplaats, montage en industrie. Een aantal machines wordt live gedemonstreerd tijdens Welding Week. “MicorMIG is de nieuwe standaard als u een MIG/MAGwerkpaard zoekt voor in uw werkplaats. Verder bieden we een grotere efficiëntie met “Speed” lasprocessen en de nieuwe TRAC lastractoren. Ook als u denkt aan een mechanisering of robotisering kan Lorch oplossingen bieden. Daarbij stellen wij uw bedrijf centraal.” www.lorch.eu HAL 4 Stand B4030
21
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Messer presenteert compacte snijtechnologie Bij het snijden van plaatwerk wordt gestreefd naar een schone, nauwkeurige snede, met zo weinig mogelijk snijafval. Dit geldt vooral voor plaatwerk met diktes van 300 mm en meer. Het Zwitserse bedrijf stürmsfs ag wist aan de gestelde eisen te voldoen, maar gebruikte daarvoor een complex snijproces. Messer Cutting Systems GmbH ontwikkelde met de MetalMaster 2.0 een eenvoudiger oplossing, waarmee stürmsfs goedkoper en kwalitatief beter snijwerk kan leveren.
LASTECHNIEK
oktober 2015
Noviteiten bij MT-International Op de beursvloer van Welding Week presenteren MTInternational en ABCF/ ABF zich op een gemeenschappelijke stand. Op een oppervlak van 60 m² worden de nieuwste producten van Bug-O en Mag-switch getoond. De beurspresentatie staat in het teken van een gouden jubileum. 50 jaar in Nederland Een halve eeuw geleden introduceerde Bug-O zijn apparatuur voor gemechaniseerd lassen en snijden op de Nederlandse markt. Al vanaf 1948, ver voor de eerste computerbestuurde machines, werden de motorisch aangedreven 'tractoren' van Bug-O ingezet voor lassen en snijden van rechte of gekromde vlakken. Sindsdien is de technologie van het gemechaniseerd snijden en lassen verder geëvolueerd en wordt Bug-O apparatuur wereldwijd ingezet in de scheepsbouw, offshore, bruggen- en kranenbouw, tankbouw en uiteenlopende constructies in andere takken van industrie.
Omvangrijke werkstukken “Op de stand zullen bezoekers met eigen ogen kunnen zien dat het gemechaniseerd lassen en snijden allerminst is verdrongen door volautomatische processen, al of niet met robots. Integendeel, het gemechaniseerd lassen en snijden heeft een eigen, blijvende plaats verworven, met name als het gaat om omvangrijke werkstukken.” Een voorbeeld is de GO-FER IV tractor, de digitale opvolger van de GO-FER III, die kan worden ingezet voor het autogeenen plasmasnijden en voor diverse lasprocessen. Naast deze noviteit kan de bezoeker op de stand kennismaken met een doorsnede uit het gehele leveringsprogramma, waaronder magnetische lastractoren, tractorsystemen op rail, machines voor buisbewerking, pijplasautomaten en diverse producten van Magswitch. www.mt-international.nl HAL 4 Stand B4090
Ruimte Het snijden en zetten van plaatwerk vormt voor veel bedrijven onderdeel van het dagelijkse productieproces, maar dit werk wordt vaak uitbesteed. Als het snijwerk echter binnen het eigen bedrijf kan worden uitgevoerd, kan dit veel tijd besparen. “Wat vaak een belemmering vormt voor de aanschaf van een snij-installatie, is de grote hoeveelheid ruimte die deze apparatuur inneemt in de werkplaats. Met een compacte versie van onze klassieke MetalMaster denken we daarvoor een oplossing te hebben gevonden”, aldus Christian Jung, CEO van Messer Cutting Systems Europe.
Plasma en zuurstofgas Een oppervlakte van ongeveer 30 vierkante meter is voldoende voor het snijwerk van platen tot 3 bij 1,5 meter met behulp van de MetalMaster 2.0. De snij-installatie is niet alleen compact, maar ook gemakkelijk te installeren en direct klaar voor gebruik. De combinatie van zuurstofgas- en plasmatechnieken maakt de apparatuur geschikt voor een breed spectrum aan materialen. Afhankelijk van het materiaal en het snijproces kan de snijtoorts snelheden bereiken tot 35 meter per minuut,
22
waarbij een hoge nauwkeurigheid wordt gegarandeerd. De installatie is voorzien van een geïntegreerd afzuigsysteem voor rook en stof en speciale containers voor de opvang van slak.
Parker Torchology toont innovatieve MIG- en TIG-toortsen “Wie klaar wil zijn voor de uitdagingen van morgen, moet continu investeren in innovatie.” Dat zegt een woordvoerder van Parker Torchology, een dochteronderneming van Uniarc.
Bedieningspaneel De MetalMaster 2.0 wordt gebruiksvriendelijk bediend met de Global Control 2.0 met touchscreen. Alle snijparameters kunnen via het touchscreen ingevoerd of geüpload worden. Gasdrukken, plasmastroom, maar ook de slijtage van slijtdelen: al deze informatie is zichtbaar op de monitor. Voor onderhoud en het oplossen van problemen heeft Messer een netwerk van servicemonteurs die snel en eenvoudig te bereiken zijn. www.metalmaster.info | www.messer-cs.de HAL 4 Stand B4060
Blikvanger Blikvanger op de stand is een nieuwe generatie MIG- en TIG-toortsen: ARC M MIG & TIG. Samen met een Engels metallurgisch instituut werkte de R&D-afdeling van Uniarc ruim twee jaar aan deze ontwikkeling, die inspeelt op het gebruik van steeds meer geavanceerde en krachtige stroombronnen. Zo wordt een nieuw elektrisch geleidend materiaal gebruikt in de tussenpakketten van luchtgekoelde MIG- en TIG-toortsen en in de zwanenhals van lucht- en watergekoelde lastoortsen, waardoor het gewicht met 35% verminderd wordt.
Innovatief op Welding Week Verder kunnen de bezoekers op de stand kennismaken met het nieuwe BI-FLOW en TRI-FLOW koelsysteem, de nieuwe serie digitale lastoortsen en de nieuwe ontwikkelingen op het vlak van contacttips, gasverdelers, tiphouders en gasmondstukken, die de levensduur aanzienlijk verlengen.
20.000 lastoortsen Uniarc produceert maandelijks 20.000 lastoortsen. Van de ruim 160 medewerkers zijn er 27 dagelijks bezig met het ontwikkelen van nieuwe oplossingen en de optimalisatie van bestaande producten. www.parkertorcholgy.com HAL 4 Stand E4190
23
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Nieuwe lashelmen van Optrel Lasco bvba, importeur van de automatische lashelmen van Optrel, presenteert onder andere de optrel e684. Dankzij de traploze verduistering van kleur 5 tot kleur 13 is de optrel e684 geschikt voor alle elektrische booglas- en slijpprocessen.
LASTECHNIEK
oktober 2015
Machinebouwer Rodomach bouwt laserlasinstallatie voor designradiatoren
Veeleisende processen De lashelm biedt bescherming bij het lassen van veeleisende verbindingsprocessen zoals het lassen van aluminium , nikkel-chroomlegeringen en speciale metalen, maar ook staal. De lashelm wordt gebruikt bij uiteenlopende industriële toepassingen, zoals staalbouw, scheepsbouw, voertuigen- en spoorwegbouw, machinebouw en de constructie van pijpleidingen en buizen. Verder presenteert Lasco de Vegaview 2.5, een nieuwe lashelm met in rust kleur 2.5, en een verduistering die regelbaar is tussen kleur 8 en 12. www.lasco.be | www.vegaview.com HAL 4 Stand B4090 advertentie
seren en robotiseren van (verbindings)processen”, aldus een woordvoerder van Rodomach.
Rodomach in Deventer heeft, naast het doorontwikkelen en bouwen van standaard lascellen met high-end lasmallen, in de afgelopen jaren veel ervaring opgedaan met het ontwikkelen en bouwen van speciale (las)installaties voor de Europese automobiel – en metaalverwerkende industrie. Nu bouwt het bedrijf een laserlasinstallatie voor een fabrikant van designradiatoren. Aluminium steigers
BUILT TO PERFORM SYSTEMEN EN OPLOSSINGEN VOOR AL UW VRAAGSTUKKEN IN PRODUCTIE AUTOMATISERING
Met innovatieve oplossingen voor Robotica, Motion Control en Controls systemen is YASKAWA uw ideale partner voor complete automatiseringsoplossingen “uit 1 hand”. Door onze brede ervaring in het realiseren van maatwerkoplossingen in vele verschillende industrietakken kunnen wij u deskundig adviseren bij uw specifi eke vraagstelling.
Wij ontmoeten u graag tijdens de Welding Week op stand E4070 in Antwerp Expo van 20 tot 22 oktober.
Rodomach bouwde onder andere een flexibele robotinstallatie voor aluminium steigers en een installatie voor het weerstandlassen van autostoelgeleidingen. “Dit zijn goede voorbeelden van het leveren van maatwerk aan onze Europese klanten met de focus op het mechani-
Designradiatoren Door de toenemende vragen en gestelde eisen vanuit de markt heeft Rodomach zich in de afgelopen jaren, naast de bestaande verbindingsprocessen, verder doorontwikkeld in laserlasinstallaties. “Vooral bij het produceren van producten waarbij hoge cosmetische – en kwaliteitseisen worden gesteld aan lasverbindingen neemt het laserlassen een prominente plaats in. Tegelijkertijd wordt met het laserlassen een grotere mate van flexibel produceren geïntroduceerd. Belangrijke redenen voor een producent van designradiatoren om in een laserlasinstallatie te investeren.” www.rodomach.nl HAL 4 Stand A4100
advertentie
Nieuw: de EXTRACTOR afzuigtoorts De enige lastoorts die meer dan 90% van de lasrook direct bij de bron afzuigt • reduceert de concentratie van de lasrook tot < 1 mg/m3/dag • nooit meer giftige lasdampen inademen • ontwikkeld in samenwerking met TNO • ergonomisch ontwerp • geschikt voor MIG-MAG lasproces
Werk gezonder met geïntegreerde lasrookafzuiging YASKAWA Benelux B.V. · Science Park Eindhoven 5031 · 5692 EB Son (NL) · Tel +31 (0)40 289 5500 · www.yaskawa.eu.com
24
www.translas.nl • +31 30 604 73 73
25
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Complete lijn 7-assige robots bij Rolan Robotics Tijdens Welding Week presenteert Rolan Robotics de complete generatie 7-assige lasrobotarmen van OTC en een belangrijke uitbreiding op het Delfoi offline programmeerpakket. 7-assige robots “Tussen 1982 en 1988 waren 5-assige knikarm lasrobots de standaard”, vertelt Paul Barendse van Rolan Robotics. “Met de komst van de 6-assige lasrobots in 1989 werd een rotatie-as toegevoegd aan de bovenarm van de lasrobot, waardoor het programmeren van lasbewegingen sterk werd verbeterd. Nu, 26 jaar later, introduceert OTC als eerste robotfabrikant een complete lijn lasrobots in een 7-assige uitvoering. Per direct zijn alle robotarmen zowel met slangenpakket binnendoor als buitenom in standaard en verlengde uitvoering te verkrijgen in een 7-assige uitvoering. De nieuwe types krijgen hierbij de extensie ‘S’ mee, afkomstig van ‘seven axis’. De serie bestaat uit de FDB4S, FD-B4LS, FD-V6S, FD-V6LS, V20S.
onaal gevormde producten, zoals meubels en producten waarbij zowel aan de binnen- als aan de buitenzijde gelast moet worden, is de nieuwe generatie een uitkomst.”
“Om het hoekje lassen” De 7-assige robot heeft net als de 6assige types een bolvormig werkbereik. De 6-assige robot heeft echter als nadeel dat altijd over de eerste as (de sokkel) geroteerd moet worden om een zijdelingse beweging te maken. Het grote voordeel van 7 assen is dat de robot op de sokkel kan blijven stilstaan en toch zijdelings kan bewegen. Dit maakt het mogelijk om ‘om het hoekje’ te lassen. Tevens neemt het werkbereik aan de binnencirkel van de robot toe. “Kortom, de 7assige lasrobot heeft per saldo een groter werkbereik en meer flexibiliteit. Met name voor driedimensi-
26
Uitbreiding Delfoi De nieuwe 7-assige robot FD-B4S is ook in de virtuele programmeeromgeving van Delfoi beschikbaar, waardoor opstellingen met deze robot zich offline laten programmeren. Met de vernieuwde RapidArc add-on kan het offline programmeren verder worden verkort. Door eenvoudig de lasnaden in het product aan te klikken worden deze door RapidArc geselecteerd. Vervolgens kan de gebruiker de lasvolgorde bepalen en de parameters selecteren uit een bibliotheek (lassnelheid, A, V, uitsteeklengte, toortshoek). “RapidArc genereert vervolgens zelf het bewegingsprogramma van de robot en controleert op ‘aanvaringen’. Nadat de zoekroutines zijn uitgevoerd kan het programma direct naar de robot gestuurd worden zonder simulatie. Dit maakt het bijzonder geschikt voor het lassen van constructiedelen zoals stalen balken met voetplaten, en overige verstijvings- en bevestigingsplaten.”
to bridge the gap, make sure it’s WELDONE welding engineering | inspection | welding coordination | project management |training
www.rolan-robotics.nl HAL 4 Stand A4000
www.weldone.be
www.weldone.nl
BERICHTEN - oktober 2015
Schmalz zuigt zich vast aan ‘Industrie 4.0’
In de wereld van de automatisering vinden constant nieuwe ontwikkelingen plaats. Alles moet sneller en efficiënter om de productiviteit te verhogen. Het in vacuümtechniek gespecialiseerde Duitse bedrijf Schmalz, met een vestiging in Hengelo, biedt oplossingen om producten zo snel mogelijk van A naar B te verplaatsen. Van plaatmateriaal en partijen dozen, tot honderden blikjes frisdrank. Vacuümtechniek “Vacuümcomponenten zoals zuignappen en vlakke grijpers; handlingsystemen zoals slangheffers en railbaaninstallaties; je kunt het zo gek niet bedenken of we hebben de techniek in huis”, vertelt Jan Nijhuis, vestigingsdirecteur in Hengelo. Maar het totaalpakket aan onderdelen is volgens Nijhuis niet het enige dat het bedrijf onderscheidt. "Onze kracht is onze expertise en de ondersteuning die we leveren. Klanten komen naar ons toe met een vraag, en samen kijken we welke oplossing hier het beste bij past. Welke afmetingen en gewicht heeft het product, om welk materiaal gaat het en hoe moet het verplaatst worden? Het is niet een kwestie van even door een catalogus bladeren." Na het beantwoorden van de vragen wordt gekeken welke vacuümtechniek het meest geschikt is. "We doen soms testen, zowel op locatie als in ons eigen laboratorium, om onvoorziene problemen voor te zijn.”
Industrie 4.0 De laatste jaren zijn er veel ontwikkelingen geweest in de vacuümindustrie. Ook Schmalz is als innovator genoodzaakt om alles nog slimmer, sterker en makkelijker te maken. "We leveren nu bijvoorbeeld een schuimsoort
28
op de vlakke grijpers die je simpel in één beweging kunt verwijderen, een unieke noviteit. Voorheen was het veel pulkwerk." De nieuwste trend is 'Industrie 4.0' ofwel ‘Internet Of Things’, een project waarin bedrijven zich voorbereiden op technologieën van de toekomst. "Steeds meer apparaten kunnen op afstand worden gelezen en bestuurd via wifi. Die trends proberen we ook te implementeren in de producten die wij leveren, zoals vacuümgrijpers of andere intelligente componenten."
Klanten in de hele Benelux Vanuit Hengelo bedient Schmalz klanten in de hele Benelux. "Dat kunnen bedrijven in de metaalverwerkende industrie zijn voor bijvoorbeeld het bewerken van metaalplaat of halffabricaten in metaalbewerkingsmachines, maar ook bedrijven die een tilhulp nodig hebben voor het verplaatsen van zware halffabricaten of onderdelen."
Sterke groei Na een mindere periode door de economische crisis, maakt Schmalz de laatste jaren een sterke groei door. Nijhuis weet wel waar dat aan ligt. "Grote bedrijven durven nu weer investeringen te doen die ze een paar jaar hebben uitgesteld. Ook zijn er bijvoorbeeld veel nieuwe zzp'ers bijgekomen die in hun werkplaats gebruik willen maken van tilhulpen bijvoorbeeld. Zo komen er steeds nieuwe opdrachtgevers bij en kunnen wij investeren in personeel." www.schmalz.com HAL 4 Stand D4000
PROMOTION
LASTECHNIEK
ANGSTAANJAGENDE prijzen voor Invertec® TIG lasapparatuur & Plasma snij-apparatuur Invertec® 300 TPX Ready to Weld Package Invertec® 400 TPX Ready to Weld Package Omschrijving
€ 2.279,= € 2.659,=
Artikelnummer
Invertec 300TPX / 400TPX
K12060-1 / k12043-1
VIKING Helm 3350 - Black
K3034-1-CE
Doo rag
K2993-ALL-CE
Wordt geleverd met kabelpakket 5m, waterkoeler, onderwagen en TIG toorts 4m
€ 1.069,=
PC-210 Ready to Weld Package Omschrijving
Artikelnummer
PC 210
K12038-1
Luchtfilter LAF1250
W88X1456A
Filterpatroon
W8800117R
Traditionele lashandschoenen
K2979-ALL-CE
Tomahawk® 1025 Ready to Weld Package Tomahawk® 1538 Ready to Weld Package Tomahawk 1025 / 1538
€ 1.499,= € 1.839,=
K12048-1 / K12039-1
Filterpatroon
W8800117R
Luchtfilter LAF1250
W88X1456A
Traditionele lashandschoenen
K2979-ALL-CE
Cirkelsnijset
W0300699A
PROMOTIE PRIJZEN ZIJN GELDIG TOT EN MET 31 DECEMBER 2015 Alle genoemde prijzen zijn exclusief BTW en zijn onderhevig aan de ALGEMENE VERKOOP- EN LEVERINGSVOORWAARDEN van LINCOLN SMITWELD B.V. Lincoln Smitweld B.V. Nieuwe Dukenburgseweg 20 6500 AG Nijmegen T. +31.24.3522.911 F. +31.24.3522.202 E.
[email protected] www.lincolnelectric.eu
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Nieuwe producten voor oppervlaktebehandeling Sir John B.V., leverancier van reinigings-, ontvettings- en beschermingsproducten, zal dit jaar op de beurs nieuwe producten voor de oppervlaktebehandeling van roestvast staal en aluminium presenteren, zoals de compleet nieuwe lijn van apparatuur van Inoxliner. Verder wordt een aantal nieuwe producten van Pelox getoond. Beitsen en passiveren
De nieuwe lijn van Inoxliner bestaat uit een drietal apparaten voor het reinigen, polijsten en markeren van roestvast staal. De Inoxliner apparaten maken gebruik van een koolstofkwast, waardoor het reinigen van lasnaden en moeilijk bereikbare plaatsen zeer eenvoudig gaat. Tevens is het mogelijk om met de koolstofkwast te polijsten. “De Inoxliner Pro is de sterkste lasnaadreiniger in het programma en deze kan gebruik maken van een adapter waarop drie kwasten tegelijkertijd gemonteerd kunnen worden, waardoor grotere oppervlakken en lasnaden gereinigd kunnen worden”, zegt Robbert Vermeule van Sir John.
Daarnaast worden de Pelox producten voor de oppervlaktebehandeling van roestvast staal en aluminium gepresenteerd. Het programma is uitgebreid met nieuwe producten: een milieuvriendelijke beitspasta, dompelbeitsvloeistof (badbeits) en passiveerpasta. “Deze producten bevatten geen salpeterzuur en fluorwaterstofzuur, waardoor er tijdens het werken geen zure en nitreuze dampen (NOx) ontstaan. De producten hebben een lagere milieubelasting doordat er geen nitraten in het afvalwater komen.” www.sir-john.nl | HAL 4 Stand A4220
EQIN kondigt strategisch partnerschap aan
Veilig lassen in gevaarlijke omgevingen EQIN is gespecialiseerd in de verhuur, verkoop en het onderhoud van industrieel materieel voor onder andere lucht-, licht- en stroomvoorzieningen, met expertise op het gebied van apparatuur die voldoet aan de eisen van de ATEX-richtlijn. Het assortiment van Safehouse bestaat uit volledig ATEX-gecertificeerde oplossingen en diensten. Het primaire product van het bedrijf is de Safehouse Habitat, een afscherming waarmee heet werk veilig kan
30
BERICHT EASYFAIRS
LASTECHNIEK
Welding week & Subcontracting 2015: ijzersterk trefpunt van technologie met professionals uit de laswereld en toelevering Onder de naam Welding week brengt de beurs elke 4 jaar de nieuwste trends en beste beschikbare technologieën samen uit wereld van de verbindingstechnieken, in hoofdzaak het lassen van metalen. Elke productontwerper, elke productieverantwoordelijke en alle lasprofessional kunnen op Welding week op korte tijd hun kennis upgraden. Hiertoe kan hij uit een reeks activiteiten deze kiezen die het beste op zijn specifieke behoeftes aansluit.
Reinigen, polijsten en markeren
EQIN heeft een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Safehouse Habitats (Scotland) Ltd. De overeenkomst betreft een strategisch partnerschap dat de groei van zowel EQIN als Safehouse in Noordwest-Europa moet ondersteunen, met name in Nederland, Duitsland en België.
oktober 2015
worden uitgevoerd in gevaarlijke omgevingen. Hennie Roebroeks, Commercial Director bij EQIN: “We waren al geruime tijd op zoek naar een veilige oplossing voor laswerkzaamheden in gevaarlijke omgevingen. Ik kijk ernaar uit om samen met Safehouse te werken aan de groei van beide bedrijven en de portfolio van EQIN op het gebied van ATEX-gecertificeerde technologie uit te breiden.” Willem Olgers, Director of International Technical Support bij Safehouse: “De expertise en plaatselijke marktkennis van EQIN sluiten perfect aan op het aanbod en de groeiplannen van Safehouse. We zijn vol vertrouwen dat we de industriële sector dankzij deze nieuwe relatie extra toegevoegde waarde kunnen bieden.”
Nieuwste trends en de best beschikbare technologieën
Welke actuele topics leven bij las- en verbindingstechnieken? Dat werd onderzocht via een online enquête. Méér dan 250 lasspecialisten gaven in juni 2015 hun feedback. Op basis hiervan stelden wij i.s.m. BIL-NIL en het VCL vijf Masterclasses samen. Deze Masterclasses zijn: Trends in MIG/MAG lassen | Trends in TIG-lassen | Oppervlaktebehandeling van RVS na het lassen | ISO 9606 en laskwaliteitsdocumenten | Lasproces als onderdeel van Industrie 4.0. Hiermee worden de Masterclasses ! die een enorm succes kennen op onze andere industriële events ! ook op Welding week geïntroduceerd. Een halve dag met neutrale kwalitatieve content. En hierbij zijn ontbijt, lunch of netwerkwerkdrink de vaste ingrediënten. Na amper 10 werkdagen is méér dan 55% van de beschikbare plaatsen voor de 6 Masterclasses gereserveerd.
Met Welding week snuift men op Antwerp expo ook effectief de geur van lassen en snijden. Dankzij de uitgestippelde demo-en innovatieroute vindt en naar de belangrijkste nieuwigheden.
NIEUW: , voor uw bedrijf de start van nieuwe business via partnerships met bedrijven uit binnen- en buitenland.
Op woensdag 21 oktober 2015 wordt samen met Enterprise Europe Network in Antwerp expo een
bedrijven toe om in contact te komen met potentiële binnen- en buitenlandse partners. De --vorm laat toe om winwin-deals te realiseren op vlak van zaken doen, overdracht van technologie of R&D. De genodigden: universiteiten en België en de buurlanden Nederland, Frankrijk, Duitsland (Noordrijn-Westfalen), Oost-Europese en de Scandinavische landen.
Ontdek, voel een selectie van 30 van de nieuwste materialen /metalen Het gebruik en kunnen lassen (of een andere verbinding maken) van innovatieve materialen geeft een competitief voordeel bij het creëren van nieuwe producten of bij het renoveren van bestaande. Wie productontwikkeling professioneel aanpakt, vindt een gigantische keuze aan materialen, halffabricaten en technologieën. Het is echter moeilijk om te onderscheiden wat reëel industrieel beschikbaar en praktisch bruikbaar is. Ook kan een weloverwogen materiaalkeuze onmogelijk zonder een duidelijk inzicht in de materiaaleigenschappen. Op de -demostand - op Subcontracting - vindt u alle deskundige informatie. Op woensdag en donderdag zijn er twee geleide bezoeken per dag van telkens 30 minuten.
www.eqin.eu HAL 4 Stand E4100
31
Welding week & Subcontracting
Welding week & Subcontracting
ANTWERP EXPO | 20, 21 & 22 oktober 2015
ANTWERP EXPO | 20, 21 & 22 oktober 2015
ANTWERP EXPO | 21 & 22 oktober 2015
Uw U w ijzersterk ijzerstterk trefpunt trefpunt van technologie met m pr professionals ofessionals uit de laswer laswereld e en industriële toelevering eld
Uw U w ijzerst ijzersterk terk trefpunt trefpunt van technologie met m pr professionals ofessionals uit de laswer laswereld e en industriële toelevering eld
E Exposantenlijst xposantenlijst
2120 2140 2180
B1030
B1160
A1200
B1500 B1900 B1700
B1800 B1810 B1820
METAL MET TA AL CAFE
E asyfairs Easyfairs B usiness Business P oint Point
2220 2200 2340 2240 2570 2360 2380 2580
2510
A1195
2610
A1150 A1090 A1040 A1050 A1060
ENTRANCE ENTR ANCE 2
A1020
A1000
E4200 E4190
D4200 A4260
A4220
A4200
A4160
A4120
Hal Halll 4
B4290
A4300
C4190
C4200
D4150
C4220
E4180
F4170
F4160
F4150 E4160 D4120 D4130
C4170
D4100
D4080 C4150
E4150
E4140
F4130
B4190
C4120
C4090 B4090 A4100
A4060
Hal Halll 1
A1010
B1020 B1040 B1060
A1020
B1080 B1100
A1170 A1190
2650 2630 F4115
F4100
E4100
D4060 B4240 C4060 B4060
B4040 A4040
Welding Welding week 2015
Metal M e t a l Café Caf é
2100
2085
2020 2150
DEMO 2330 2320 2260
2300 2280 2470
2450
M A S TERCL A SSES M ATCHM AKING E VENT F4070
E4070
E4042
E4025 E4035
E4037
C4040
D4040
E4020 A4000
B4030
C4030
D4030 E4000 C4000
E4060
F4040
F4000 D4000
2530 2490
2350 2310
2370 2290 2410 2390 2430
New N ew Materials Mate r i a l s W Wall a ll ooff Flame Flam e
F4050
WALL WALL OF FLAME FL AME
2015
2010
2025 2160
2270 2250 2230
S UBCONTR AC TING 2015: 2015: HALL H A LL 2 SUBCONTRACTING 2 1/10/2015 | 10:00-17:00 10:00-17:00 21/10/2015 2 2/10/2015 | 10:00-17:00 10:00-17:00 22/10/2015
2170 2130
2190 2110
2210 2090
2070 2050
2060
2080 2040
2000
2030
W WELDING ELDING WEEK WEEK 2015: 2015: HAL HALL L1&4 2 20/10/2015 0/10/2015 | 10:00-17:00 10:00-17:00 2 21/10/2015 1/10/2015 | 10:00-20:00 10:00-20:00 2 2/10/2015 | 10:00-17:00 10:00-17:00 22/10/2015
Hal Halll 2
ENTRANCE ENTR ANCE 1
Be Beursplan ursplan
32
ANTWERP EXPO | 21 & 22 oktober 2015
ABB nv A D4150 ABF Automatisation Bugo France B4090. Abracor sa A4040 AC Ronsmans VM Bvba E4150. Air Liquide Welding Belgium nv A1030 Antwerp Welding Supply A1195 A1060 Apragaz asbl C4120 Astra-Tec e bbvba E4150 Atlas Copco Belgium C4170. AW Teech bbvba B1810 B.S.B Welding S.r.o D4120 Balteau NDT sa F4160 Batenburg Bevestigingstechniek A1050 Bel-Confect nv B1020 Belgisch Instituut voor Lastechniek C4090 Binzel Benelux bvba E4000. BPB CHEMICALS bvba Brutsaert Ingenieurs & GE A4300 A4060 Cepro International bv CEWAC B1040. CIBO nv C4190 Cloos Benelux N.V.A1010 . S.A. CPE Hainaut Namur E4037 CPS - VCL A1000 D4130 De Backer Welding bvba De Looper N.D.O. & Inspectieapparatuur B.V. F4170 De Tollenaer ollenae o e nv C4150 De Vlamboog B4040 Dejond nv E4020 Delta Heat Services B.V. C4030 Dumeta Imp/Exp BV F4040 Dyjas Gmbh B1080 EQIN B.V. E4100. Eurostorage bvba D4030 FANUC Benelux BVBA B4190 F Genano B1820 Genano BV D4040 Haco Trading nv ICM X-ray E4200 Kemppi Benelux bv B1160 A4240 Koike Europe bv A1020. Laserline L A4200 Laskar Puntlastechniek BV B1500 Learn Virtual Europe A1040 Lecot-Raedschelders Nv F4070 Limoco nv B1800 Linde Gas Benelux Lorch Schweißtechnik GmbH B4030 B4060. Messer Belgium nv Messer Cutting Systems Benelux B4060
Subcontracting S ubcontracting 2015 Metalas nv E4100 Mijlpaal Produkten bv C4200. Mistras Group Bvba D4200 MME Group F4150 Monti Gmbh B1700 MOSA F4100 MT-International B.V. B4090 Nederlands Instituut voor Lastechniek - NIL B1040. Olympus Industrial A4260 Optrel - Lasco bvba A1090 Orbitalum Tools o GmbH / Part of the ITW E4042 Orbital Cutting & Welding group E4190 Parker Tor o chology BV E4180 Pferd Rüggeberg bvba F4130 Pipeq Pipework Equipment A4120 Plymovent Industrial Solutions BV Praxair nv A4160 Promatt C4220 Rodomach speciaalmachines A4100 R Rofin-Baasel Benelux BV E4025 Rohrman Schweisstechnik GmbH E4035 Rolan Robotics bv A4000 Schmalz bv D4000 B1100 Seekoo International Ltd. A1170 SGS Belgium NV A1200 Siegmund A4220 Sir John bv D4100 SMIT Industrial Heat Treatment A1020 SRR Laser- en Snijtechniek ® A1190 Technifutur T asbl C4060 Technolit e bvba D4060 Unimex-Formdrill E4000 V.L.H. Welding Group C4040 VAC Machines nv E4140 Valk a Welding bv D4080 VAMA A ATE T C Veebru Import Export Groothandel F4115 Voestalpine o Böhler Welding Belgium s.a. E4160 C4000 Welda Weldbrush Pty Ltd C4200 Welding Company nv A1020,A1150 Welding Services nv C4170 Weldone F4060 B4290 Weld-Toorts o / Parweld E4060 Wouters Cutting & Welding E4070 Yaskawa Benelux bv Yssfabriek Strombeek nv D4130.
Agfa-Labs Alinco nv Alnapress bvba Avasco Industries nv B&L sheet Metal Solutions BENVITEC Clusta C C-Mec Kortrijk Comate | Engineering & Design Crown-Baele NV Dalco nv D DBP Plastics nv Decolan bvba D’Hulster bvba Diametal nv Didak Injection NV Dradin et Fils sprl EMG TILCO Engels Logistics nv Eriks nv FIP PA TUNISIA Global Suppliers bvba Goma B.V Haemers nv H Hafibo nv Hermans Veerenfabriek bvba bvba José Vancoillie a & co bv Koti Nabo nv LLasertek nv Lesage Metaalconstructie Metafox M MGC SUBCONTRACTING Mides BVBA My Parts Co. Ltd Noesen Staalhandel nv Nord-Laser-Tube u OptimaT vzw Packo Inox - Branch Diksmuide PEDEO nv Pirmatech POLAND Saey nv S Sapa RC Profiles nv Smidesign cvba Stappert Intramet nv Stedfast Metal Technology echno e Stromar nv VMT WAAK BW vzw
2630 2380 2180 2130 2330 2230 2510 2010 2110 2360 2260 2170 2200 2080 2430 2120 2250 2030 2085 2270 2015 2490 2000 2340 2370 2210 2300 2530 2070 2470 2150 2320 2410 2040 2450 2350 2610 2570 2190 2020 2580 2310 2100 2160 2390 2240 2280 2140 2220
33
LASTECHNIEK
BERICHT EASYFAIRS - oktober 2015
oktober 2015
LASTECHNIEK
Nieuw: Stel uw technische vragen aan één van onze neutrale consultancy standen Tijdens Welding week kunnen de bezoekers op de stand van o.a. het BIL, NIL, CEWAC, VCL en de 765434210/2.-4,+* terecht met al hun technische vragen. Deze neutrale organisaties kunnen hun rol als neutraal kenniscentrum op Welding week ten volle uitspelen. Gedurende de drie beursdagen kunnen bezoekers non-stop terecht bij deze kenniscentra.
Gelijktijdig met Welding week vindt ook de vakbeurs Subcontracting plaats. Welding week en Subcontracting hebben een complementair aanbod. Subcontracting is dé ontmoetingsplaats voor industriële designers, productontwikkelaars, productiemanagers, 6)(''5,.).&4%$#0"! $04)0,.).&4%$ die op zoek zijn naar innovatieve productietechnologieën, nieuwe materialen en netwerkopportuniteiten. Subcontracting is enkel de 2 laatste beursdagen van Welding week geopend.
Netwerkevent & Welding week Picture Contest II Geïnspireerd door het succes in 2011 van de eerste fotowedstrijd, lanceert Welding week vanaf 1 september opnieuw een fotowedstrijd. Via www.welding.be kan iedereen die al dan niet professioneel met lassen bezig is of begaan is, een foto van zijn werk opladen. Zowel professionele constructies als creaties uit de vrije tijd komen in aanmerking. Er zijn 3 prijscategorieën, in totaal vijf prijzen. Er is de publiekprijs: die foto die op dinsdag 20 oktober 20u.00 het meest aantal stemmen heeft wint de publieksprijs. Ook de 2 de en derde in de rij (%6&3044)05%6$040344-402.34&'%6406$0,44$302%4.36440-4$6&). Hiervoor kiest een jury van het 4&6$210)$36330''%0.$3421)64(0)06))..%063040-4%-402.34&'%6406$0,44$306)$56%4%4)-40 '3'064%''%0.044)0%+0.)01430" #014304%',..(6ngscentrum voor lassers, dié foto bekronen die jong en oud het meeste inspireert en aanzet tot het uitoefenen en waarderen van laswerk. Bedoeling is om te visualiseren hoe lassen en lasverbindingen geïntegreerd zijn in ons dagelijks leven, in de huidige technologiemaatschappij. De uitreiking van de prijzen van deze contest vinden plaats tijdens de netwerkdrink op woensdag 21 oktober om 18u00 in hall 1.
Vloeiboren, lastafels en manipulatoren Unimex-Formdrill produceert vloeiboren en aanverwante gereedschappen. Deze vloeiboren in combinatie met roltappen creëren sterke schroefdraadbussen uit werkstukmateriaal. Zo kunnen dunwandige metalen buizen, platen of profielen met elkaar verbonden worden zonder gebruik van lasmoeren en inserts. Verder presenteert Unimex, als exclusieve verdeler, de lastafels en manipulatoren van Demmeler. Verschillende lastafels Demmeler biedt drie verschillende 3D lastafels in het 28systeem: de ProfiPremiumLine (PP), de ProfiPlusLine (PL) en de ProfiEcoLine (PE). Deze lastafels zijn verkrijgbaar in formaten van 1000x1000 mm tot 4800x2400 mm. In het 16-systeem biedt Demmeler de ProfiPlusLine (PL) en de ProfiEcoLine (PE), leverbaar in afmetingen van 1000x500 mm tot 3000x1500 mm. Bij deze lastafels zijn verschillende accessoires verkrijgbaar, zoals aanslagen, spanbouten en spanklemmen.
Wall of Flame & metal café
Werkblad met raster
Fun op Welding week: Op de Wall of Flame in hal 4 kunnen bezoekers, in lasuitrusting, hun naam lassen op onze Wall of Flame en nadien hiervan een foto nemen en online zetten.
De ProfiEcoLine (PE) in het 28-systeem heeft een werkblad met een raster van 100x100mm. Dit zorgt voor veel uitbreidingsmogelijkheden en opties om werkstukken te klemmen. Het werkblad van de ProfiPlusLine (PL) heeft een 100x100mm patroon met diagonaal. Het raster van de ProfiPremiumLine (PP) is 50x50mm. Dit zorgt voor meer mogelijkheden om werkstukken te klemmen. Ook de werkbladen in het 16-systeem zijn voorzien van een raster. De nauwkeurige schaal van het raster garandeert de juiste afstand en maakt meten overbodig.
Praktische informatie Welding week 2015: 4-jaarlijks event voor apparaten en technologieën voor het lassen, verbinden en snijden van metalen en kunststoffen Antwerp expo Jan Van Rijswijcklaan 191 2020 Antwerpen - Hall 1 & 4 Data & uren: Dinsdag 20/10/2015: 10u00-17u00 Woensdag 21/10/2015: 10u00-20u00 (gelijktijdig met Subcontracting) Donderdag 22/10/2015: 10u00-17u00 (gelijktijdig met Subcontracting) www.welding.be | www.easyfairs.com/subcon-be '4&.)&0''%05%'4$$6').$06$0&%.36$0,63$0')6)40%4&6$3%.3640 4&6$3%.364034%05..3$400055 Scholen enkel toege.34)0'50-6)$-.&00'(3'4%0 54%0$3-4)3 Contact & Info Easyfairs Belgium - Dieter Wilssens - Group Event Director T: +32 (0)3 280 53 40 -
[email protected]
34
Manipulatoren Naast de gewone lastafels presenteert Unimex twee verschillende manipulatoren van Demmeler, de Ergonomix M en de Robotix. Met deze manipulatoren kunnen werkstukken eenvoudig in een ideale positie worden opgesteld, waardoor het lassen efficiënter en preciezer
verloopt. Bovendien werken de lassers in een gezondere houding. De Ergonomix M is verkrijgbaar met vier verschillende werkbladen en drie verschillende ladingscapaciteiten, van 2000 tot 8000 kg. De Robotix heeft drie verschillende versies (LM, LP en IP) en kan werkstukken tot 25.000 kg dragen. www.formdrill.com | www.demmeler.com HAL 4 Stand D4060
advertentie
Fast andEasy Fixes. This is How I
Perform.
Autogeen lassen in bosbouw en houtindustrie is met UTPperform een realiteit geworden.
voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding
35
LASTECHNIEK
Presentatie in teken van 50 jaar Valk Welding België Dit jaar is het 50 jaar geleden dat Valk Welding zijn activiteiten op de Belgische markt startte. Met de levering van lasapparatuur, lastoevoegmaterialen en later vooral lasrobots, is het bedrijf uitgegroeid tot een grote speler op het gebied van flexibele booglasrobotinstallaties en een gevestigde waarde in het leveren van lasverbruiksgoederen zoals lasdraden. De beurspresentatie tijdens Welding Week staat geheel in het teken van dit jubileum. Van leverancier naar technologiepartner Peter Pittomvils, branchemanager België: “Onze rol is langzaam gegroeid van leverancier naar technologiepartner, waarin we de klant op een hoger niveau zetten. Om dat te kunnen doen investeren we voortdurend in nieuwe technologieën en softwareontwikkeling.” Als voorbeelden noemt Pittomvils offline programmering, automatisering van de programmering (APG), Arc-Eye lasnaadvolgsystemen en enkelstuksproductie.
LASTECHNIEK
oktober 2015
BERICHTEN - oktober 2015
Al 25 jaar hetzelfde team Opvallend feit is dat de klanten van Valk Welding in België al 25 jaar door hetzelfde team worden bediend. Remco H. Valk: “De kennis van dit team is mee geëvolueerd in deze zich snel ontwikkelende tak van sport. Waarbij de meeste ontwikkelingen zijn gebaseerd op de vraag uit de klantenkring van de afgelopen 50 jaar.” De 200 m2 grote stand van Valk Welding zal voor een groot deel zijn ingericht op ontvangst. “Uiteraard zullen robots niet ontbreken op de stand. Valk Welding zal laten zien hoe je op een flexibele manier met een lasrobot op grotere hoogte kunt lassen. Benieuwd hoe? Bezoek dan onze stand in hal 4.”
“Las met de snelheid van MIG en de precisie van TIG” VLH Welding Group is importeur van lasapparatuur van het merk ESS, voor zowel Nederland als België. De nieuwe TIG-toestellen van ESS zijn uitgevoerd met RTT (Rapid TIG Technology). Op de stand van VLH worden naast deze toestellen vele andere machines en lasbenodigdheden getoond, zoals las- en opspantafels en reinigingsmiddelen.
vervaardigd uit speciaal gereedschapsstaal en voorzien van een zwarte BAR-coating. De opspanmogelijkheden van producten zijn zeer divers.” Een nieuw hulpgereedschap dat ook gepresenteerd wordt is de hydraulische pers CCT (Compact Clamping Tool) van Gelber Bieger.
Reinigingsmiddelen Op de stand van VLH staan ook de mensen van BPB Chemicals. Samen presenteren zij de reinigings- en beschermvloeistoffen van Metaflux. Daarnaast zal VLH de nieuwste RVS-reiniger Brush IT onder de aandacht brengen, waarmee ook grote oppervlaktes snel en eenvoudig kunnen worden gereinigd. www.vlh.nl HAL 4 Stand E4000
www.valkwelding.com HAL 4 Stand E4140
advertentie
TIG- en MIG-apparatuur van ESS
Local
“Rapid TIG Technology maakt het mogelijk om te las-
Independence.
sen met de snelheid van MIG en de nauwkeurigheid van TIG”, zegt een woordvoerder van VLH Welding
Perform.
Group. “De nieuwe ESS-machines zijn ook uitgevoerd met een nieuwe hechtfunctie waarmee de hoogste kwaliteit wordt gegarandeerd. Verder demonsteren wij de nieuwe ESS Puls MIG E4 serie. Deze serie is standaard uitgevoerd met CMA (Cold Metal Arc) en RMT (Rapid MIG Technology). Als optie kan een HC MAG Module (Heat Controlled) gekoppeld worden, waarmee grote vooropeningen eenvoudig te lassen zijn. De extreem lage warmte-inbreng en hoge neersmelt op dunne plaat geven unieke laseigenschappen.” Ook wordt TIP-TIG gedemonstreerd; een koud- of warmdraadtoevoersysteem dat aan elke TIG-machine kan worden gekoppeld.
This is How I
Autogeen lassen in de landbouw is met UTPperform een realiteit geworden.
Las- en spantafels In metaalverwerkingsbedrijven zijn las- en opspantafels onmisbaar. VLH Welding Group is importeur van Siegmund lastafels. “De Professional Extreme 750 tafels zijn
36
voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding
37
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Innovatieve systemen voor orbitaal pijplassen en keyhole TIG-lassen
LASTECHNIEK
oktober 2015
Onafhankelijke consultancy in lastechniek en lascoördinatie Weldone is een onafhankelijk consultancybureau voor de las- en onderhoudsindustrie. Dit bureau ondersteunt kleine en middelgrote bedrijven bij het verder professionaliseren van hun productie- en bedrijfsprocessen. Ook kunnen bedrijven een beroep doen op een team van ervaren lascoördinatoren. ISO 3834 projectmanagement De steeds strenger wordende norm- en regelgeving vereist een goede beheersing van project- en procesgegevens. Weldone Cloud Service is een dienst voor het beheren van kleine en grote lasprojecten. Gegevens over lassers, machines en operatoren, NDO-rapporten, lasdossiers, foto's, kwalificaties, materiaalcertificaten, … alle relevante informatie wordt zorgvuldig bewaard in een intelligente database in de ‘cloud’.
de lastechnische masteropleiding aan de KU Leuven en de opleiding lastechnoloog aan de Thomas More hogeschool.
Validatie en kalibratie Weldone verzorgt onafhankelijke kalibratie, verificatie en validatie van alle uitrusting die gebruikt wordt bij het lassen volgens de EN-ISO 17662. Niet alleen stroombronnen, maar ook alle andere uitrusting die gebruikt wordt voor het lassen moet worden beheerst. “Vaak worden alleen stroombronnen gevalideerd volgens EN 50504, maar dat is onvoldoende voor een goede beheersing van het lasproces”, aldus Tim Buyle van Weldone. www.weldone.be HAL 4 Stand F4060
Ondersteuning bij lasprocedures Op twee tegenover elkaar liggende stands presenteert Welding Company nv een uitgebreid en gevarieerd aanbod aan producten. Deze toeleverancier en verhuurder van installaties voor lassen, solderen en snijden vestigt speciaal de aandacht op twee innovatieve systemen. Pijplasmachine Orbitaal pijplassen wordt toegepast in de olie-, gas-, water- en petrochemische industrie. Een innovatie op het gebied van orbitaal pijplassen is de Firefly, ook wel Welding Bug genoemd. Het is een nieuwe, semi-automatische pijplasmachine.
K-TIG Het TIG-lassysteem van K-TIG (Keyhole TIG) is een systeem waarmee het mogelijk is om dikkere materialen met hoge snelheid te lassen met het TIG-proces, onder andere titanium. Tot een dikte van 16 mm titanium is geen toevoegmateriaal en geen lasnaadvoorbewerking vereist. Maar ook andere materialen, zoals zirkonium, roestvast staal, Inconel, Monel en andere legeringen kunnen in één beweging worden gelast zonder toevoegmateriaal. Het systeem is volledig geautomatiseerd. www.weldingcompany.be HAL 1 Stand A1150 en A1020
38
Elke norm kent zijn eigen geldigheids- en toepassingsgebied. Een verkeerde interpretatie van de norm leidt vaak tot ongewenste resultaten en bijhorende kosten. De lasdeskundigen van Weldone geven advies over het minimum aantal proefstukken dat benodigd is om een zo breed mogelijk geldigheidsgebied af te dekken. Daarnaast moeten lasprocedures kostenefficiënt zijn. De adviseurs kijken samen met de opdrachtgever naar de impact van lasnaadvoorbereiding, inschakelduur, voorverwarming enzovoort, op de laskosten.
advertentie
Well-Matched Components. This is How I Using
Perform.
Hulp bij CE-markering CE-markering omvat de verklaring van een fabrikant dat zijn product voldoet aan bepaalde veiligheidseisen. Vanaf 1 juli 2014 moet een fabrikant beschikken over een gecertificeerd fabriekscontrolesysteem (FPC) dat voldoet aan de eisen van EN 1090-1. Weldone kan worden ingeschakeld om de nodige systemen op te bouwen en bij te sturen, om te voldoen aan de wettelijke verplichting van de CE-markering.
Opleiding en training Voor een specifieke technische opleiding of ondersteuning binnen een veranderings- of certificatieproject is er de Weldone Training Academy. Weldone is tevens betrokken bij diverse opleidingsmodules van het Belgisch Instituut voor Lastechniek (BIL),
Autogeen lassen in de olie- en gasindustrie is met UTPperform een realiteit geworden.
voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding
39
LASTECHNIEK
BERICHTEN - oktober 2015
Puntlassen en booglassen met robots Yaskawa presenteert verschillende nieuwe robots die speciaal ontwikkeld zijn voor zowel booglassen als puntlassen. De Yaskawa MS-serie biedt een groter werkbereik, hogere snelheden en draaglasten voor puntlassen, met een nieuwe constructie voor de balancer die ruimte bespaart. Voor booglassen is er de nieuwe MA-serie van compacte booglasrobots. Ook deze serie biedt hogere snelheden, een groter werkbereik en een hogere payload. Lasrobotcellen De ArcWorld-serie van Yaskawa biedt compacte lasrobotcellen die ingezet kunnen worden voor flexibele productiecapaciteit. “De Arcworld lasrobotcellen zijn een snel inzetbaar productiemiddel; de gehele unit kan eenvoudig met een vorkheftruck worden verplaatst en de installatietijd is minder dan een dag.”
Lorch MicorMIG. De nieuwe standaard. Trafo was gisteren. Inverter is vandaag.
Nieuwe robotbesturing “Alle robottypes zijn uitgerust met de nieuwe DX200 robotbesturing, een controller met uitgebreide interfacemogelijkheden die ervoor zorgen dat de besturing binnen vrijwel iedere periferie inzetbaar is en daar voor hogere productiviteit en meer rendement zorgt.” Een belangrijke innovatie van deze robotbesturing is de uitgebreide functionaliteit van de Functional Safety Unit. Hiermee kunnen de bewegingen, snelheid en krachten van de robots worden begrensd; operators kunnen zich daardoor in het werkbereik van de robot begeven. “Met de Functional Safety Unit worden nieuwe productieconcepten mogelijk, waarbij mensen en robots interactief kunnen samenwerken.” www.yaskawa.eu.com HAL 4 Stand E4070
Live tijdens de WELDING WEEK te Antwerpen 20-21-22 oktober in Antwerp Expo
Lorch Lastechniek B.V. T 071 - 362 56 27 E
[email protected]
www.micormig.eu
TECHNOLOGY FOR THE WELDER’S WORLD.
McCor approved
Krachtig, robuust en flexibel: ABIMIG® WT. Hoog performante vloeistofgekoelde pistolen met snel wisselbare hals ■
Slechts 3 types met capaciteit van 350 tot 600A
■
Onovertroffen verhouding capaciteit /grootte
■
Snel wisselbare en positioneerbare zwanenhals
■
Groot aantal zwanenhalzen met aangepaste geometrie
PERFORM
YOUR OWN WAY!
Het autogeen lassysteem Performante elektroden Performante stroombron Performante lasresultaten
UTPperform is een uniek lassysteem waarmee u onafhankelijk van enige stationaire stroombron kunt lassen, altijd en overal. Een machine, ontworpen om tegemoet te komen aan de eisen van onafhankelijke mensen die kiezen voor individuele lasprestaties. Lasmaterialen, ontworpen voor speciale lasvereisten, zelfs in de moeilijkste omstandigheden. Samen vormen zij UTPperform, het autogeen lassysteem waarmee u kunt presteren zoals u dat wenst. Bekijk onze live demo over autogeen lassen op www.utp-maintenance.com/perform voestalpine Böhler Welding www.voestalpine.com/welding
40
LASTECHNIEK
ECONOMIE - oktober 2015
Prinsjesdag 2015: zicht op nieuwe kansen We staan aan de vooravond van Welding Week, waar alle noviteiten te zien zullen zijn op het gebied van lassen en snijden. Maar hoe staat de Nederlandse metaalsector ervoor? Is het economisch tij ons gunstig gezind en wat gaan we merken van de kabinetsplannen zoals gepresenteerd in de Miljoenennota 2016? Tijd voor een blik in de toekomst!
door Maaike Botden
LASTECHNIEK
oktober 2015
net stelt nu voor om het RDA-voordeel met ingang van 2016 ook via de loonheffing te gaan verrekenen. Dat is gunstig, want fiscaal voordeel dat afhankelijk is van de winst is een onzeker voordeel. Door de voorgestelde verrekening van de RDA met de loonheffing hebben ondernemers ook veel sneller profijt van de regeling: via de winstbelasting kun je immers pas na afloop van het jaar je voordeel verzilveren - of mogelijk nog later. Ook positief is de verlenging van de eerste schijf naar € 350.000 (dat is nu € 250.000). Het voordeelpercentage van de eerste schijf gaat van 35% naar 32%, dat van de tweede schijf gaat juist omhoog van 14% naar 16%. Bedrijven met een groot R&D-personeelsbestand en hoge R&D-kosten zullen deze voorstellen toejuichen, maar de kleinere ondernemingen en start-ups die toch al niet de grens van de eerste schijf halen, of een (te) lage afdracht van loonheffing hebben, gaan er juist op achteruit.”
ken. Op Prinsjesdag werd duidelijk dat het Aanvullend Actieplan MKB-financiering voor ongeveer € 2,5 miljard aan nieuwe MKB-financiering kan zorgen. Vanaf 2017 komt er € 50 miljoen extra beschikbaar voor de stimulering van start-ups en het MKB. Om ook in de toekomst concurrerend te zijn, stelt het kabinet via het Toekomstfonds extra geld beschikbaar voor innovatieve MKB'ers. Het kabinet maakt hiervoor vanaf 2018 jaarlijks € 5 miljoen vrij. Het Toekomstfonds heeft een startkapitaal van € 200 miljoen. Nieuw is de Nationale Financieringswijzer: een online wegwijzer voor ondernemers bij het vinden van passende financiering, zowel publiek als privaat.
De uitdaging blijft onverminderd groot om meer goede vakmensen in de metaalsector te krijgen én te houden.
D
e Nederlandse economie zit in de lift: het CPB verwacht in 2015 een groei van 2,0% en in 2016 een groei van 2,4%. Ook de export zit in de plus: 3,7% in 2015 en 5,1% in 2016. Dat is goed nieuws, aangezien de technologische industrie goed is voor 25% van de Nederlandse binnenlands geproduceerde export. Een kleine kanttekening hierbij is dat Nederland behoorlijk afhankelijk is van de Europese markt, waar de economische groei iets achterblijft vergeleken met ons land. Maar de cijfers stemmen in ieder geval weer positief, ook voor de metaalsector.
Innovatie, innovatie, innovatie Voor verdere groei zal de metaalsector uit moeten blijven gaan van zijn eigen kracht. Innovatie is waar het hierbij om draait. Niet voor niets zet de FME sterk in op Smart Industry, dat door middel van een combinatie van ICT en productie de ontwikkeling stimuleert van slimme producten, processen en diensten. De lasrobot is hier een mooi voorbeeld van. Ook het kabinet ziet in dat innovatie onmisbaar is voor economische groei. Ondernemingen die zich daarvoor inspannen kunnen ook in 2016 aanspraak maken op bijzondere financieringsregelingen en worden beloond met aantrekkelijke fiscale regelingen, zoals de WBSO en de RDA.
Sneller fiscaal voordeel in 2016 De Miljoenennota 2016 kondigt aan dat de WBSO en de RDA samengevoegd gaan worden. Paul Baaima, innovatiespecialist bij Vincer fiscaal adviseurs, legt uit wat daar de gevolgen van zijn: “De huidige WBSO is een subsidie die ondernemers kunnen verrekenen met hun loonheffingen. De Research & Development Aftrek, oftewel RDA, voorziet in een extra fiscale aftrek op de winst. Het kabi-
42
“De lat moet omhoog” Naast de fiscale regelingen stimuleert de overheid innovatie via Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI). In deze consortia zoeken ondernemers en wetenschappers samen naar manieren om vernieuwende producten en diensten op de markt te brengen. De TKI’s worden hoofdzakelijk gefinancierd door bedrijven in de betreffende sectoren. De overheid legt op iedere geïnvesteerde euro een bedrag bij, de zogeheten ‘TKI-toeslag’. Ineke Dezentjé Hamming, voorzitter van FME, vindt dat de kabinetsplannen voor 2016 niet ver genoeg gaan: “Ik maak me echt zorgen over het ambitieniveau. Er is meer geld nodig voor innovatie, onder andere om de versnellingsagenda Smart Industry te realiseren. Ook vraag ik de Tweede Kamer ervoor te zorgen dat de TKI-toeslag wordt verruimd en dat het budget voor de MKB- innovatiestimuleringsregeling MIT wordt vergroot. Er is zeker 500 miljoen euro nodig.”
Meer financieringsmaatregelen Innoveren is mooi, maar tegelijkertijd ook kostbaar. Bedrijven die investeren in innovatie zullen dan ook vaak vermogen aan moeten trek-
Zoektocht naar vakmensen gaat door Vooruitgang boek je alleen met de juiste mensen. Robotisering en technologische ontwikkelingen stellen steeds andere en hogere eisen aan de vaardigheden van personeel. En de roep om deze vakbekwame specialisten is groot, juist in de metaalsector. Daarom is het belangrijk dat er aandacht blijft voor het Techniekpact en voor ‘Leven Lang Leren’, waarbij het kabinet het hoger onderwijs beter toegankelijk wil maken voor volwassenen die zich naast hun baan verder willen ontwikkelen. Tot 2020 is er 65 miljoen begroot voor experimenten met flexibel hoger onderwijs. Maar de uitdaging blijft onverminderd groot om meer goede vakmensen in de metaalsector te krijgen én te houden.
Nauwelijks lastenverlichting werkgevers Het zal u niet ontgaan zijn: lastenverlichting was het toverwoord op Prinsjesdag. Die vlieger gaat overigens vooral op voor werkend Nederland, met onder andere een verlaging van de tarieven in de tweede en derde belastingschijf in de loon- en inkomstenbelasting en een verhoging van de arbeidskorting. Jos Kleiboer, directeur Beleid Koninklijke Metaalunie, vindt het teleurstellend dat de werkgeverslasten nauwelijks dalen: “Het is goed dat de overheid aandacht heeft voor het menselijk kapitaal. Maar voor werkgevers komt er slechts een tegemoetkoming in de loonkosten voor het in dienst nemen van werknemers die maximaal 120% van het minimumloon verdienen. Hier zou een tandje bij moeten om het ook voor werkgevers aantrekkelijker te maken om werknemers in vaste dienst te nemen. Het MKB is en blijft immers de banenmotor van ons land.”
43
LASTECHNIEK
INFORMATIEAVOND CE-MARKERING oktober 2015
I
n het spiksplinternieuwe Welding Solution Center, onderdeel van Certilas in Huissen, ontving de vereniging Bouwen met Staal (BmS) meer dan honderd deelnemers voor een avondsessie die in het teken stond van CE-markering, EN 1090 en handhaving. Naast een herhaling van de belangrijkste wetenswaardigheden en een update door ‘EN 1090-goeroe’ Bert van Beek, was er veel aandacht voor zaken die in de praktijk nog steeds aanleiding geven tot vragen.
Gebrek aan kennis
Verplichte CE- markering roept nog veel vragen op Een jaar na het wettelijk verplicht worden van de EN 1090-1 bestaat er nog steeds onduidelijkheid over deze norm en de verplichte CE-markering. Een informatieavond, georganiseerd door Bouwen met Staal in samenwerking met TÜV, bracht aan het licht welke vragen er leven. Wat mag je als staalbouwbedrijf bijvoorbeeld verwachten van een certificerende instelling, welke producten zijn vrijgesteld van CE-markering en hoe zit het met de handhaving?
door Helena Penders, fotografie Albert Cornelissen
44
LASTECHNIEK
oktober 2015
Het interessante programma, dat geopend wordt door Frank Maatje, directeur van BmS, begint met een lezing door Jeroen Seip, sales manager CE bij TÜV Nederland. Als certificerende instelling heeft TÜV in het kader van de EN 1090-1 de afgelopen tijd ruim honderd audits uitgevoerd, vooral in het midden- en kleinbedrijf. Seip gaat in op de meest voorkomende afwijkingen die daarbij geconstateerd werden. “We vonden bij onze audits gelukkig geen grote fouten, maar wel zagen we dat het bij veel bedrijven nog ontbreekt aan voldoende kennis over het technische deel van de norm. Soms is er sprake van ‘blind spots’, omdat men de norm niet goed leest; of men koopt met de beste bedoelingen een handboek, zonder te weten waar het precies over gaat.” Als verbeterpunt noemt Seip het aanpassen van de RWC-opleidingen (Responsible Welding Coordinator). “We zien dat de lascoördinator vaak nog te weinig kennis heeft. Ook de kwaliteit van een WPS, WPQR en LK is soms onder de maat. Voor de (toekomstige) lascoördinator is van belang dat tijdens de opleiding het grotere plaatje wordt geschetst, zodat de samenhang met andere normen duidelijker wordt.” Verder constateert Seip dat veel bedrijven de benodigde tijd voor het certificatietraject onderschatten. Vanuit de zaal komt de vraag of de TÜV niet wat meer tips & tricks voor de praktische uitvoering zou kunnen geven, zoals hoe om te gaan met 2.2 materiaalcertificaten. Seip antwoordt dat de TÜV formeel geen adviserende rol heeft, maar dat sommige auditors in de praktijk wel adviezen verstrekken. Tot slot geeft hij aan dat er nog veel te doen is: van de duizenden bedrijven in Nederland zijn er tot op heden slechts een paar honderd gecertificeerd, hoewel er geen goed overzicht bestaat van het exacte aantal. Dat roept meteen vragen op over de manier waarop handhaving plaatsvindt. Kunnen bedrijven ongestraft de regelgeving negeren? En wat betekent dit voor bedrijven die wel alles hebben ge-
daan om gecertificeerd te worden? Dit zijn vragen die later op de avond aan bod komen. Maar eerst geeft EN 1090specialist Bert van Beek, eigenaar van adviesbureau Telford Consult B.V., op een verfrissende manier uitleg over de achtergrond van de norm en de meest voorkomende misverstanden.
Welke EN 1090 “Vaak word ik door bedrijven gebeld met de vraag of dé EN 1090 van toepassing is op hun werkzaamheden. Maar wat bedoelen ze dan? De EN 1090 bestaat namelijk uit vijf delen”, zo begint Bert van Beek zijn verhaal. “Meestal bedoelt men de EN 1090-1, de productnorm die onder de Verordening Bouwproducten (CPR) valt en waarin de CEmarkering voor stalen en aluminium bouwproducten is geregeld. Om alles in perspectief te plaatsen: de CPR is slechts een van de 28 Europese richtlijnen die bedoeld zijn om de veiligheid van producten te garanderen, variërend van speelgoed en elektra tot bouwproducten en drukvaten. Alleen al onder de CPR hangen in totaal 568 productnormen, waarvan de EN 1090-1 er één is. Een veelvoorkomend misverstand is dat complete staalconstructies een CE-markering moeten krijgen. Dat is niet het geval: de EN 1090-1 regelt slechts de CE-markering voor stalen en aluminium onderdelen die in constructies verwerkt worden.”
“Vaak word ik door bedrijven gebeld met de vraag of dé EN 1090 van toepassing is op hun werkzaamheden. Maar wat bedoelen ze dan? De EN 1090 bestaat namelijk uit vijf delen”, zo begint Bert van Beek zijn verhaal.
Naast de EN 1090-1 zijn er dus nog vier andere delen van de norm. “De EN 1090-2 regelt hóe staalconstructies gemaakt moeten worden en de EN 1090-3 regelt hetzelfde voor aluminiumconstructies. De delen 4 en 5 zijn nog in ontwikkeling, en hebben betrekking op dunwandige, koudvervormde delen van staal, respectievelijk aluminium.” Alleen de EN 1090-1 gaat dus over CE-markering. Van Beek zit in de Europese werkgroep die zich bezighoudt met een update van de norm. Hij geeft een overzicht van de stand van zaken op dit moment, waaruit blijkt dat het aanpassen van de verschillende delen van de norm een lange adem vergt.
45
LASTECHNIEK
INFORMATIEAVOND CE-MARKERING - oktober 2015
Wanneer geen verplichte CE-markering Welke producten vallen niet onder de EN 1090-1? “In Europa circuleren diverse lijsten, maar slechts één daarvan is de officiële lijst, en die is te vinden op de website van de Europese Commissie”, vertelt Van Beek. Dit is een lijst met onderdelen waarvoor geen CE-markering nodig of mogelijk is, bijvoorbeeld omdat er al een andere productnorm van toepassing is. [red. De lijst (pdf in NL en EN) is te downloaden via www.vakbladlastechniek.nl] Vervolgens vertelt Van Beek iets over het bepalen van de uitvoeringsklasse (EXC). “De uitvoeringsklasse werd altijd bepaald aan de hand van een tabel in Bijlage B van de EN 1090-2. Deze tabel is komen te vervallen, vergeet hem dus. Sinds 1 juni 2014 staat in Bijlage C van Eurocode 3 hoe de uitvoeringsklasse bepaald moet worden. Dit is overigens de taak van de ontwerper. In de nieuwe tabel ontbreekt EXC 4 en volgt de uitvoeringsklasse direct uit de gevolgklasse. Een kleine nuance is hier nog wel op zijn plaats: In Nederland wordt nog gewerkt aan een Nationale Bijlage bij deze Eurocode EN 1993-1-1. In deze nationale bijlage wordt geregeld dat EXC4 van toepassing is bij op vermoeiing belaste delen van bruggen, aangegeven in klasse CC3.” Bert van Beek legt tot slot uit waarom er geen exact overzicht bestaat van het aantal gecertificeerde bedrijven in Nederland. De schattingen lopen uiteen van 350 tot 500. Duidelijk is wel dat duizenden bedrijven nog niet zijn gecertificeerd. Dat brengt ons bij de vraag hoe de handhaving plaatsvindt.
Namen noemen Rutger Baaten is senior inspecteur bij de ILT (Inspectie Leefomgeving en Transport). Deze organisatie voert namens de overheid inspecties uit bij fabrikanten, importeurs en distributeurs van bouwproducten. “Niet voor alle bouwproducten is de CE-markering verplicht. Producten die niet-constructief worden toegepast zijn vrijwel allemaal vrijgesteld van CE-markering.” Baaten geeft vervolgens uitleg over de toezichtstrategie van de ILT. “Naast de CPR is er het Bouwbesluit, dat zeer recent is aangepast, en waarmee ons toezicht wordt vergemakkelijkt in het kader van de handhaving. In een nieuw artikel wordt bepaald dat elke overtreding van de CPR geldt als een overtreding van de Woningwet, en dit schept de mogelijkheid om bedrijven te vervolgen.” Al snel wordt uit zijn verhaal duidelijk dat de ILT te weinig menskracht heeft om goed te kunnen handhaven. “De EN 1090-1 is slechts een van de vele normen waarop wij met tien inspecteurs toezicht houden. In het afgelopen jaar hebben we twintig bedrijven onder de loep genomen. Speldenprikjes uitdelen, meer kunnen we niet doen”, stelt Baaten. Tijdens zijn betoog
46
roept hij de aanwezigen herhaaldelijk op om een signaal af te geven richting de ILT als men bedrijven kent die de regelgeving aan hun laars lappen. “Jullie roepen allemaal: wat doet de overheid met bedrijven die geen CE-markering toepassen? Ik nodig jullie uit: noem de namen. Wij hebben ook moeite om die bedrijven op te sporen. Kom dus naar ons toe als jullie iets weten. Dat kan anoniem, door het geven van een signaal, of niet-anoniem, door het indienen van een handhavingsverzoek. Een handhavingsverzoek verplicht ons om actie te ondernemen; bij een signaal hebben we die verplichting niet, maar met meerdere signalen zullen we een onderzoek starten. Ons uitgangspunt daarbij is dat we bedrijven de kans geven om zich te verbeteren.”
Dwangsom Welke sancties kunnen getroffen worden als bedrijven zich niet houden aan de regels voor CE-markering? Baaten: “Bij sancties maken we een onderscheid tussen bestuursrechtelijke en strafrechtelijke sancties. Onze strategie is gebaseerd op bestuursrechtelijk toezicht en is opgedeeld in een aantal opeenvolgende stappen: informeren, waarschuwen, last onder dwangsom, last onder bestuursdwang. Bij een dwangsom moet u denken aan bedragen van 10.000 tot 60.000 euro.” Strafrechtelijke sancties worden alleen opgelegd door de rechter. Dat gebeurt wanneer sprake is van een economisch delict, bijvoorbeeld in geval van fraude of valsheid in geschrifte. Vervolgens gaat de spreker in op de betekenis van een DoP (Declaration of Performance) in relatie tot CE-markering. “De DoP is het enige document waarin de fabrikant uitspraken mag doen over de eigenschappen en de waarde van de essentiële kenmerken van het product. Het is dus niet toegestaan om essentiële kenmerken te claimen via een kwaliteitsverklaring of certificaat.” Tot slot verwijst Baaten naar het communicatieforum van ILT waarin CE-markering besproken wordt, en hij raadt bedrijven aan om zo breed mogelijk te laten weten dat men gecertificeerd is, niet te vergeten op de eigen website.
LASTECHNIEK
oktober 2015
Last onder dwangsom Een last onder dwangsom is géén boete, maar een zogenaamde herstelsanctie. Deze sanctie is gericht op het beëindigen van een bepaalde overtreding en het herstellen van de rechtmatige situatie. Last onder dwangsom houdt in dat een bepaalde overtreding niet meer mag worden begaan, of moet worden beëindigd. Wordt dat niet gedaan, dan wordt per tijdseenheid (bijvoorbeeld per dag), per afzonderlijke overtreding of in één keer een bedrag verbeurd verklaard. De overtreder moet dit bedrag (de dwangsom) betalen wanneer hij niet voldoet aan de voorwaarden van de last onder dwangsom.
– DE KUNST VAN HET LASSEN
Last onder bestuursdwang Ook last onder bestuursdwang is een zogenaamde herstelsanctie. Een herstelsanctie is géén boete, maar een maatregel die gericht is op het beëindigen van een overtreding en het herstellen van een rechtmatige situatie. Bij een last onder bestuursdwang wordt er in principe gezegd: “Doet u het niet, dan doen wij het en verhalen we de kosten op u”. Linksom of rechtsom, de rechtmatige situatie wordt hersteld. In spoedeisende gevallen is het ook mogelijk om geen last op te leggen, maar direct bestuursdwang toe te passen. Een last onder bestuursdwang kan nooit samen met dwangsom worden opgelegd. Deze vormen van herstelsancties kunnen wel na elkaar worden opgelegd.
P500L Inverter
Bron: Wet & Recht Juristen, www.wetrecht.nl De betekenis van DoP Fabrikanten, importeurs en distributeurs zijn verplicht om bij CE-gemarkeerde producten een prestatieverklaring mee te leveren. Deze verklaring wordt Declaration of Performance (DoP) genoemd. De DoP wordt opgesteld door de fabrikant en geeft informatie over de belangrijkste prestaties van het product en het beoogde gebruik ervan. De prestatieverklaring vormt het bewijs dat het product, bij introductie op de markt en bij verdere distributie, voldoet aan de prestaties die voor de specifieke toepassing ervan worden verlangd. De DoP wordt bij de CE-markering aan de klant geleverd of op een website geplaatst. De fabrikant of importeur legt in de DoP naast product- en adresgegevens, de prestaties van het bouwproduct vast en de daarbij behorende beoogde toepassing(en). Dit laatste is van groot belang bij de producentaansprakelijkheid. Bron: Certificaten, kenniscentrum voor de bouw, www.certificaten.org
• Snelste lasprocessor wereldwijd • Communicatie via WLAN mogelijk • Koolstofstaal, roestvast staal, aluminium • Low-spatter mode • Wave-pulse-functie
M500 Inverter
P400 Inverter
www.otc-daihen.com
M400L Inverter
M400 Inverter
Member of DAIHEN Group
47
LASTECHNIEK
HUREN, LEASEN OF KOPEN - oktober 2015
oktober 2015
LASTECHNIEK
Aanschaf van apparatuur en installaties voor laswerkzaamheden
De markt voor lasapparatuur kent een grote variatie in soorten en merken, met veel verschillende aanbieders. Wat is er zoal mogelijk voor bedrijven die voor kortere of langere tijd lasapparatuur willen aanschaffen en die daarbij de keus hebben uit koop, huur, huurkoop en lease? Een globale inventarisatie.
door Margriet Wennekes
D
e aanschaf van een lasinstallatie kan een grote investering vergen. Als het gaat om een eenmalig project, of het opvangen van een tijdelijke productiepiek, is investeren in een dure machine minder aantrekkelijk. Huren of leasen kan dan een goed alternatief zijn. Lastechniek maakte een rondje langs verschillende aanbieders van lasapparatuur en aanverwante installaties en legde hen een aantal vragen voor over de producten en diensten die zij aanbieden.
Verschil lease en huurkoop Wat opvalt is dat de veelgebruikte term ‘lease’ niet eenduidig is en soms verward wordt met de term huurkoop. Een belangrijk verschil is dat de eigendom bij een huurkoopcontract aan het einde van de looptijd altijd overgaat naar de klant, terwijl dat bij een leasecontract niet het geval is. Bij een leasecontract vindt niet automatisch een eigendomsoverdracht plaats aan het einde van de leaseperiode. Wel kan een leasecontract een koopoptie bevatten, waarbij de klant (de lessee) de kans heeft om, zonder
48
verplichting, de geleasede uitrusting te kopen tegen een vooraf vastgelegde prijs (de 'residuwaarde'). Voor kortdurende periodes, zoals bij een tijdelijke (eenmalige) piek in de werkzaamheden, is huur van een lasinstallatie vaak de beste optie. Over de term huur bestaan nauwelijks misverstanden, hoewel de huurvoorwaarden en geboden service van aanbieder tot aanbieder kunnen verschillen.
chine uit te proberen in de praktijk, voordat men tot aankoop overgaat. Voor lease of huurkoop wordt meestal gekozen als een bedrijf niet voldoende financiële middelen heeft om de apparatuur aan te schaffen, maar deze langere tijd nodig heeft of aan het einde van de looptijd in eigendom wil krijgen.
Waarom huren of leasen
Aanbod apparatuur
De keuze voor huur, huurkoop of lease heeft te maken met de hoogte van de investeringskosten en de beoogde termijn van gebruik. “Als er sprake is van eenmalige projecten of tijdelijke vervanging van een defecte machine, kiezen bedrijven voor huur. Als het een kort project is kan de aanschaf niet worden terugverdiend. Of klanten willen gewoon vooraf exact de kosten van de apparatuur kennen, zodat ze die kunnen doorbelasten. Om rompslomp of verrassingen te vermijden kiezen ze dan voor huur”, vat een van de ondervraagde aanbieders het samen. Het huren van apparatuur is ook een mogelijkheid om een ma-
De apparatuur die wordt aangeboden voor verhuur en lease varieert van een simpele elektrodelasmachine tot een compleet ingerichte werkplaats. Ook afzuigsystemen, snijinstallaties, manipulatieapparatuur en lasrobots zijn te huren of te leasen. Het machinepark voor verhuur varieert per aanbieder van 4 installaties tot 5000 verschillende machines. Voor de meeste ondervraagde aanbieders vormen MIG/MAG- TIG- en elektrodelasapparatuur de hoofdmoot van de verhuurde producten. Ook manipulatoren, laskolommen en onderpoederlasinstallaties worden genoemd als te huren of te leasen goederen.
Wat is leasen? Leasen is een term die meestal wordt gebruikt in de betekenis van de huur van duurzame goederen (zoals een auto) voor een langere termijn. Een leaseovereenkomst is een overeenkomst tussen twee partijen: de partij die de goederen beschikbaar stelt (lessor) en de gebruiker van het geleasede goed (lessee). De lessor blijft juridisch eigenaar van de geleasede goederen. Een leasecontract bevat vaak een koopoptie die de lessee de mogelijkheid geeft om aan het einde van het traject de geleasede uitrusting te kopen. Het bedrag dat hiervoor betaald moet worden, de residuwaarde, is bij het afsluiten van het leasecontract vastgelegd. Er zijn twee vormen van leasen: • Financiële leasing: De lessor blijft juridisch eigenaar van het geleasede product, maar de lessee krijgt het economisch eigendom. Het economisch eigendom houdt in het gebruik, het onderhoud en het genot van het product. Voor een lessor is dit een risico, omdat het product sterk in waarde kan dalen als de lessee het niet goed onderhoudt. • Operationele leasing: De lessor blijft net als bij financiële leasing juridisch eigenaar, maar staat zelf in voor het onderhoud van het product. Wat is huurkoop? Huurkoop is net als leasen een vorm van kredietverstrekking. De bedoeling van huurkoop is te komen tot een overdracht van de juridische eigendom van een duurzaam product. De vorm waarin dit gebeurt lijkt op huur. De kredietverstrekker stelt een duurzaam goed ter beschikking van een kredietnemer. Dit wordt gedaan tegen de betaling van een periodieke vergoeding (huur). De hoogte van de huur wordt zo berekend dat aan het einde van de periode de lening is afbetaald en de eigendomsoverdracht plaatsvindt.
49
LASTECHNIEK
HUREN, LEASEN OF KOPEN - oktober 2015
Service
Trends
Welk service wordt geboden tijdens de huur- of leaseperiode? Deze vraag wordt verschillend beantwoord. Alle aanbieders bieden de nodige ondersteuning en advies, vaak met een 24/7 bereikbaarheid bij storingen. Sommige aanbieders leveren bij de verhuur ook de lastoebehoren en gassen. Bij een financieel leasecontract kan een aantal kosten worden doorberekend aan de klant, zoals het onderhoud en transport van de apparatuur. De service van alle aanbieders is erop gericht om de werkzaamheden van de klant zo ongestoord mogelijk door te laten gaan.
De ondervraagde aanbieders zien een duidelijke trend naar meerjarige huurcontracten en leveringen op basis van leasecontracten. “Wij zien dat bedrijven de verantwoordelijkheid voor het equipment, de werking en beschikbaarheid hiervan, steeds vaker bij de leverancier willen laten”, luidde een van de antwoorden. Ook flexibilisering is een trend. “Er wordt in het algemeen meer gekozen voor een flexibele schil. Dat geldt voor personeel, maar zeker ook voor equipment.” Dit uit zich ook in de toename van verhuur aan zzp’ers.
110 BAR GEMOEDSRUST, ALSTUBLIEFT Veiligheid, kwaliteit en duurzaamheid zijn niet altijd in eenheden te vatten. Als onafhankelijke inspectie- en keuringsinstantie leveren wij o.a. diensten op het gebied van NDO, drukapparatuur keuringen, elektrotechnische keuringen en lifting.
U mag gerust zijn. Vinçotte vinkt het voor u af.
Huren van apparatuur is een veel gebruikte oplossing voor het opvangen van pieken in de productie Aangeboden apparatuur en installaties
Lasapparatuur, lasrobots, snij-installaties, afzuigunits, manipulatieapparatuur, stroomaggregaten
Geboden service bij verhuur
Ondersteuning, training en advies, 24/7 bereikbaarheid, eventueel vervanging van defecte apparatuur, transportservice, storingsdienst/servicemonteur
Grootte machinepark
Dit varieert van 4 installaties tot 5000 machines
Redenen voor huur of lease
Opvang van pieken in de productie, tijdelijke projecten, andere manier van afschrijving van kosten, geen zorgen over onderhoud of keuring, investeringskosten in verhouding tot terugverdientijd te hoog, tekort aan financiële middelen, uitproberen nieuwe machine
Redenen voor aankoop
Voldoende financiële middelen, eigen apparatuur willen hebben, vervanging machines voor corebusiness, goede aanbieding na lange periode van huur of lease
Veiligheid, kwaliteit en milieuvriendelijkheid Met onze inspecties, testing, certificatie en opleidingen bieden wij alle oplossingen onder één dak om u en uw
YOUR REPUTATION IS MINE.
omgeving veiligheid, duurzaamheid en kwaliteit te garanderen en te zorgen dat uw investeringen renderen.
vincotte.nl // volg ons
FastMig X Get ready for the best welds of your life
Trends in huur-/leasegedrag
Meer verhuur aan zzp’ers, meer outsourcing (ontzorgen), in het algemeen meer (langdurige) verhuur en lease, vaker aankoop na langdurige huur Overzicht van de diverse antwoorden van aanbieders op de gestelde vragen Met dank aan de ondervraagde aanbieders: EQIN, Euroweld, Kemppi Benelux, Kumoweld, Laskar Las- en Snijtechniek, Lastraga Cryogas, Perk Lastechniek, PPRE Lastechniek en Welding Company nv.
50
Bezoek Bezoek onze onze stand B1160!
de makers van Lastechniek www.kemppi.be
LASTECHNIEK
TEKENEN MET STAAL - oktober 2015
Tekenen
MET STAAL Lasrobots gaan een stalen brug printen in Amsterdam
H
et verhaal van MX3D begint met het printen van kleine, wormvormige stukjes staal. “Die stukjes groeiden tot langere, driedimensionaal gebogen lijnen, alsof we tekenden met staal in de lucht.” Het bedrijf is speciaal opgericht voor het realiseren van een gedurfd en uniek project: het 3D-printen van een stalen voetgangersbrug in het centrum van Amsterdam. De brug gaat gebouwd worden door lasrobots, die vanaf twee walkanten naar elkaar toewerken en die druppelsgewijs lastoevoegmateriaal aanbrengen op de groeiende structuur. Voordat het zover is, gaat een team van ontwerpers en constructeurs, materiaalkundigen, software- en robotspecialisten een jaar lang experimenteren en testen om de meest optimale werkwijze te ontwikkelen. Lastechniek bezocht MX3D op de NDSM-werf in Amsterdam, waar een werk-
Hoe bouw je een stalen brug? In ons themanummer van december vorig jaar lieten bruggenbouwers zien welke stappen daarbij allemaal worden doorlopen: ontwerpen, tekenen, onderdelen fabriceren, assembleren, afwerken. Maar het kan ook anders. In Amsterdam komt een 3D-geprinte stalen voetgangersbrug, naar een idee van MX3D en een ontwerp van Joris Laarman. De eerste testen bewijzen dat het kan.
door Margriet Wennekes, fotografie MX3D en Bert de Jong plaats met een bezoekerscentrum wordt ingericht. We spraken met Gijs van der Velden, co-ontwerper en medeoprichter van MX3D, Martin van der Have, sales mana-
52
LASTECHNIEK
oktober 2015
ger bij ABB Robotics en lid van de adviesraad van MX3D, en zijn collega Jan Bronkhorst, productmanager bij ABB.
Enthousiast In een historisch fabriekspand op de NDSM-werf wordt hard gewerkt aan de inrichting van de werkplaats en het bezoekerscentrum van MX3D. In oktober is de officiële opening. “We zijn al anderhalf jaar bezig op een andere locatie, maar het werd te klein. Aangezien we een brug van acht tot tien meter willen printen, hebben we de ruimte nodig”, vertelt Gijs van der Velden. “We weten nog niet precies waar de brug gaat komen, maar in overleg met de gemeente Amsterdam denken we aan een kleinere gracht in het centrum, zoals de Oudezijds Voorburgwal.” In de werkplaats staat al een lasrobot van ABB waarmee de komende tijd getest gaat worden. Martin van der Have legt uit hoe ABB betrokken raakte bij dit project. “We kenden Joris Laarman al van een vorig project in Atlanta, waar hij onze robots had ingezet voor handling. Toen hij bij ons kwam met zijn idee voor een 3D-geprinte brug met behulp van lasrobots, was iedereen meteen enthousiast.” Gijs van der Velden voegt daaraan toe: “Voor ons was de keuze snel gemaakt. Je moet een robot leren kennen, en deze kenden we al. Het enthousiasme van de mensen van ABB gaf de doorslag.” Jan Bronkhorst zorgt als productmanager van ABB Robotics dat de robottechnologie bij MX3D op de juiste manier wordt toegepast. “Voor mij maakt het eigenlijk niet uit wát de robot moet doen; mijn taak is ervoor te zorgen dát hij het doet. Het gaat om de interface tussen de CAD/CAM-software en de robotbesturing, maar ook de interface naar de
53
LASTECHNIEK
TEKENEN MET STAAL - oktober 2015
oktober 2015
LASTECHNIEK
lasstroombron.” Martin van der Have: “De uitdaging ligt niet alleen in de robotbesturing. Omdat de robots in de buitenlucht hun werk moeten gaan doen, moeten we extra voorzieningen treffen. Het beschermgas mag bijvoorbeeld niet worden weggeblazen door de wind, en het felle licht van de lasboog moet goed afgeschermd worden. De robots zelf worden blootgesteld aan regen, stof en temperatuurschommelingen, wat vraagt om allerlei beschermende voorzieningen. Dat is niet eenvoudig; we doen dat al twintig jaar voor onze robots in de gietindustrie, maar we zijn constant bezig om dat verder te verbeteren.”
Out of the box We vragen Gijs van der Velden hoe het idee voor het 3Dprinten van een stalen brug ontstaan is. “Binnen Joris Laarman Lab onderzoeken we voortdurend hoe je nieuwe technologieën kunt toepassen voor objecten in de echte wereld. Fantastische technologieën, die nog niemand gebruikt, zetten wij in voor het maken van meubels. Daarbij is het uitgangspunt: als je een stoel maakt waar je op kunt zitten, dan kun je die technologie ook gebruiken om er andere constructies van te maken.” Zo begonnen de ontwerpers in 2006 met het 3D-printen van stoelen. “De bekende technologie heeft echter als nadeel dat het in een hele kleine ‘bounding box’ gebeurt, in een gecontroleerde ruimte en meestal binnenshuis. We zijn op zoek gegaan naar een 3D-printtechniek waarmee je met duurzaam materiaal iets ‘echts’ kunt maken: grote, functionele objecten, out of the box en in de buitenlucht. We kwamen op het idee om een robot op wieltjes te zetten, en daar een printkop op te zetten. Na een paar maanden testen met een snel uithardende kunststof zijn we op zoek gegaan naar andere materialen. De eerste testen met een lasrobot verliepen goed: eerst hebben we een buis geprint en vervolgens een lichtgewicht structuur. Met een filmpje daarvan op onze website hebben we de aandacht getrokken van veel partijen die ons project nu ondersteunen. Daar komen nog steeds partners bij.”
Kunst of industrieel ontwerp Maar is het dan vooral een kunstproject of zien jullie ook industriële toepassingen? “Voor ons is het in de eerste plaats ontzettend leuk en cool om te doen, een moonshot naar nieuwe technieken”, stelt Gijs. “Tegelijkertijd denken we erover na hoe je deze techniek over een paar jaar commercieel zou kunnen inzetten. Na twee jaar testen met ABB, TU Delft en andere partners hebben we zoveel kennis vergaard dat het mogelijk moet zijn om deze techniek ook voor andere toepassingen te gebruiken, zoals de staalbouw.” Voor ABB heeft deelname aan het project ook een technische reden, vertelt Martin van der Have. “We gaan met zijn allen naar gerobotiseerde enkelstuksproductie.
54
Prototype Boven: Martin van der Have en Jan Bronkhorst (ABB) en Gijs van der Velden (MX3D)
Zover zijn we nog niet, maar die kant gaat het wel op. Robots moeten anders geprogrammeerd worden, namelijk vanuit CAD/CAM. Er komt dan geen seconde programmeerwerk meer aan te pas.” Gijs: “Veel van de mensen binnen MX3D zijn software-engineers. We maken een softwaresysteem dat CAD kan omzetten in CAM, informatie die de robot aankan.” Jan Bronkhorst vult aan: “De koppeling vanuit CAD/CAM moet goed gemaakt worden. Elke robot heeft zijn eigen specifieke interfacing om te zorgen dat systemen elkaar begrijpen. In feite gaat het om standaardcomponenten die al vrij in de markt verkrijgbaar zijn. Binnen MX3D worden die samengesmeed om het gewenste resultaat te krijgen. Ik probeer het maximale uit de ABB-robot te halen op een zo eenvoudig mogelijke manier.”
Wat moet er allemaal gebeuren voordat de brug gerealiseerd kan worden? Gijs van der Velden: “Vanaf nu gaan we een jaar lang testen. Aan het eind van dat jaar willen we een prototype van de brug maken. We hebben dan de techniek onder de knie en maken een ontwerp dat past bij de beperkingen van de techniek. Ook de materiaalkeuze moeten we nog bepalen. We zijn begonnen met rvs, omdat dit materiaal er mooi uitziet en weinig corrosief is. Maar na het lassen blijkt het toch enigszins corrosief. Het vloeit bovendien minder mooi uit; daarom onderzoeken we nu samen met Air Liquide of staal een zinniger keuze is, ook omdat dit in de bouw meer wordt toegepast. Misschien moeten we speciaal voor dit project een nieuw materiaal of een nieuw beschermgasmengsel ontwikkelen. Als we het proces eenmaal onder controle hebben, gaan we onderzoeken hoe we het buiten kunnen doen en hoe we gaan zorgen voor de verplaatsing van de robot. Technisch gezien is het allemaal mogelijk, maar de grootste uitdaging is om het te halen binnen de tijd en met het beschikbare Joris Laarman is het creatieve brein achter de 3D-geprinte stalen brug. Deze kunstenaar, tevens oprichter van Joris Laarman Lab, heeft al veel bekendheid verworven met het maken van designmeubelen. Zijn werk is te bewonderen in bekende musea in New York, Londen en Parijs. Voor het maken van een geprinte stalen brug heeft hij samen met zijn partners Gijs van der Velden en Tim Geurtjens MX3D opgericht. Op de NDSM-werf in Amsterdam werkt deze startup in samenwerking met een aantal partners en sponsors aan de realisatie van het ambitieuze project. Het MX3D brugproject wordt gesteund door partners Autodesk en Heijmans, sponsors Air Liquide, ABB Robotics, STV Weldingsupplies, Plymovent en Lenovo, en publieke partners TU Delft, AMS en Gemeente Amsterdam.
budget.” Naast alle technische uitdagingen is ook veiligheid en kwaliteitsborging van belang. “De TU Delft voert voor ons het materiaalonderzoek uit, maar gaat ook de life cycle analysis doen. De eerste resultaten daarvan zijn gunstig. We hebben een ontzettend hoog ambitieniveau. Er zullen vast een paar dingen niet lukken, maar we willen proberen het ideaalplaatje te bereiken.”
Robots van de toekomst Ook ABB kan in dit project tegen de grenzen van het eigen systeem aanlopen, denk bijvoorbeeld aan beperkingen in de rekencapaciteit. Jan Bronkhorst: “Dat soort informatie is ook van belang voor onze R&D-mensen. Zij denken na over de robots van de toekomst, maar ze moeten daarbij gevoed worden door de praktijk, en de wensen vanuit de markt.” En wat is de volgende uitdaging? Gijs van der Velden: “We hebben een toekomstvisie van een digitale bouwplaats, bemand door robots, die in weer en wind, 24 uur per dag, kunnen werken. We gaan niet de hele bouwmarkt of infrastructuurmarkt veroveren, maar we denken vooral aan het printen van specifieke enkelstuks onderdelen. Je kunt dan bij wijze van spreken halverwege een project nog beslissen hoe de bovenste etage van een bouwwerk eruit gaat zien. Daarmee kunnen we een nieuwe esthetiek toevoegen aan bouwprojecten. Op basis van CAD/CAM-productie kun je makkelijker aanpassingen doen en nauwkeurig de kosten daarvan berekenen.” Martin van der Have: “Een heleboel dingen zullen niet lukken, maar als niemand het doet, komen we ook niet verder. Tijdens Welding Week zullen we onder andere een 3D-geprinte structuur laten zien die we tegen die tijd gemaakt hebben. Hiermee kunnen we ons onderscheiden en de attractiviteit van ons bedrijf laten zien. Dit soort projecten geeft aan dat er potentieel is: stilstaan is geen optie.”
55
Welding week 2015 TRADE SHOW
ANTWERP EXPO | 20, 21 & 22 OKTOBER 2015 APPARATEN EN TECHNOLOGIEËN VOOR HET LASSEN, VERBINDEN EN SNIJDEN VAN METALEN EN KUNSTSTO FFEN
NEW
Internationa l Meet & Mat ch
REGISTREER NU ONLINE MET CODE 8000 VOOR EEN GRATIS TOEGANGSBADGE
WWW.WELDING.BE
oktober 2015
COLUMN WILLEM DE WELDER
LASTECHNIEK
Whatsweld Welding Week komt eraan en ik tel de dagen af tot de opening. Natuurlijk ga ik naar de tentoonstelling van onze zuiderburen. Het is bij onze buren gezellig en het eten en drinken is er altijd prima in orde. Aan het einde van Welding Week heb ik zelfs een Belgisch accent. Ik ga natuurlijk niet alleen voor de gezelligheid en het ontmoeten van oude vrienden en bekenden. De ontwikkelingen op ons vakgebied volgen is een noodzaak om snel en goedkoop te kunnen produceren. Je blijft altijd nieuwsgierig, maar echt nieuwe verbindingsprocessen voor metalen en kunststoffen zullen er niet zijn, is mijn verwachting. Meer verwacht ik van slimmigheden, die het lassen (verbinden) makkelijker maken. Daar kan ik echt van genieten en daarom ga ik ook dit jaar weer. Niet alle gerenommeerde leveranciers van stroombronnen, snijapparatuur, gassen, lasbenodigdheden en producenten op het gebied van automatisering zullen aanwezig zijn - een stand kost toch een paar centen - maar gelukkig zien genoeg leveranciers het nut in van een dergelijke beurs. Mijn probleem is alleen, waar vind ik waar ik naar op zoek ben en waar vind ik die bepaalde leverancier? Natuurlijk geeft de organisatie informatie over de deelnemers en waar ze staan. Ook Lastechniek besteedt er de nodige aandacht aan en er is een Demo & Innovation Route, maar extra informatie kan geen kwaad. Misschien dat een Whatsweldje of het eerder door mij voorgestelde lasappje werkt. Via dat appje en het intikken van een trefwoord vind je dan waar je naar op zoek bent. Ook kunnen demonstraties
op de stands via Whatsweld aangekondigd worden, zodat je niets hoeft te missen. Zo heb ik destijds op de beurs in Utrecht het bodypainten gemist en dat zit me nog steeds dwars. Hoeveel robots zullen er op de beurs te zien zijn. Ik herinner me nog de gesynchroniseerde, wild bewegende robots op de stand van een bekende leverancier. Robots zijn in combinatie met 3D printen sexy, volgens het ministerie van OCW en ze moeten er voor zorgen dat de belangstelling voor technische studies gaat toenemen. Veel van de nieuwe technieken die verwant zijn aan de digitalisering van de productietechniek worden door jongeren interessanter gevonden dan de traditionele productietechniek, las ik onlangs op internet. Robots zullen meer en meer menselijke trekjes krijgen en volgens Helen Driscoll, psychologe aan de universiteit van Sunderland (Engeland), is het zelfs mogelijk dat mensen verliefd worden op hun virtuele partner (robot). Ik kan het me nog niet voorstellen, zeker niet als ze ook nog oppert dat seks met een robot over een jaar of vijftig heel normaal is. Nee daar heb ik problemen mee. Geef mij maar bodypainting en daar heb ik de Whatsweld voor nodig om het deze keer niet te missen.
Lastechniek #11 met meer informatie over het jaarlijkse
lassymposium verschijnt in november 2015
Gelijktijdig met
NEW
&
Subcontracting 2015 MEDIAPARTNERS
S TRATEGISCHE PARTNERS
METAAL
Themanummer Snijden (#12) verschijnt in december 2015 Voor redactionele bijdragen en advertenties kunt u ons bellen 071 589 56 44 of mailen naar
[email protected] 57
Belgisch Instituut voor Lastechniek
BIL/NIL LASSYMPOSIUM Programma 24 november 2015
Programma 25 november 2015
KEYNOTE: DE EWF IN 2015
SCHADEGEVALLEN
EVOLUTIE IN LASPROCESSEN
NORMEN
Ing. Henk J.M. Bodt
Sessievoorzitter Frans Vos
Sessievoorzitter Patrick Vanrymenant
Sessievoorzitter Johan Willems
President van de European Welding Federation
Materials Consult bvba · gastdocent KU Leuven
KU Leuven
Iemants N.V.
14u00 Corrosie aan tube-tubenplaat connectie van 52 koelerbundles op naftakraker 3, semigesloten koelwatersysteem
09u30
14u00
Active Wire Process – een nieuwe dimensie voor het lassen van dunne materialen
EN ISO 15614-1 Nieuwe versie EN ISO 15614-1 op komst
Peter Pittomvils · Valk Welding
Benny Droesbeke · Belgisch Instituut voor Lastechniek
10u00
NDO TECHNIEKEN Sessievoorzitter Jan Verkooijen
Cornelis Reinhoud · Total Raffinaderij Antwerpen
10u00
Voorzitter KINT
14u30
10u30
Courante schadefenomenen bij lasverbindingen en hoe ze te vermijden.
Tangentieel Wervelstroom Matrix Sondes voor Scheurdetectie en Dimensionering op Koolstofstalen Lassen
Jens Conderaerts · Belgisch Instituut voor Lastechniek
Nicolas Janssens · AIB-Vinçotte International
15u00
11u00
Technische beoordeling van een scheurvormige indicatie in een hogedruktrommel
Geautomatiseerd ultrasoon onderzoek van ‘dissimilar safe-end’ lassen, met behulp van phased array sondes: simulatie, kwalificatie en inspectieresultaten Bart Sarens · GDF Suez Laborelec KOFFIEPAUZE
Frédéric Vanderlinden · Laborelec, ENGIE
How to find the correct flux / wire combination for submerged arc welding of pressure vessels Stephan Starck · Air Liquide Welding
LUNCH
Microbiologisch Beïnvloede Corrosie (MIC) in afsluiters
Flexibele Onderpoeder Lastoepassingen Bart Lourdaux · VSE Technologies
12u00 Resterende sterkte van gecorrodeerde omtreklassen uit pijpleidingen
Weerstandlassen van aluminium aan verzinkt martensitisch staal met behulp van processtape
Stijn Hertelé · Laboratorium Soete, Universiteit Gent
Matthias Smits · KU Leuven
17u00
12u30
Diverse schadefenomenen in dredgingindustrie
Een overzicht van de evolutie van orbitaal pijplassen
Arjen Van den Bosch · Jan De Nul
Arjen Engelen · Laspartners Multiweld BV
17u30 UITREIKING PROFESSOR SOETE PRIJS
EN 1090 Uitvoering van metaalconstructies – Een overzicht en wat de toekomst zal bieden
KOFFIEPAUZE
LUNCH
16u00 De Europese normen aangaande de verschillende lasactiviteiten bij de Belgische spoorweginfrastructuur Dimitri De Spiegeleer · Infrabel · FusionPoint
16u30
Deel 2: praktische implementatie Kurt Broeckx · VCL · BANT
15u00
Rik Debruyckere · SECO
11u30
16u30
EN 1090 EN 1090, veni, vidi, vici? Een markante terugblik op 2 jaar certificatie
10u30
16u00
Het gebruik van digitale radiografie (CR & DR) voor lasserkwalificaties
14u30
Raoul Heremans · AIB-Vinçotte International
KOFFIEPAUZE
Hans Christ · Endures BV
Luk Persoons · SGS Belgium nv · BANT
Erik Schuring · ECN
KOFFIEPAUZE
12u00
Deel 1: basistermen en normvereisten
Hoogtemperatuur solderen, een hoogwaardige verbindingstechniek – Diffusiesolderen
EN 15085 Ervaringen binnen NMBS werkplaatsen Pieter Mechels en Axel De Dobbeleer · NMBS
17u00 AFSLUITENDE NETWERKDRINK
WALKING DINNER
research
Joining your future.
Stuurboord / Hangar 26 Rijnkaai 96 - 2000 Antwerpen
Schrijf je in op www.bil-ibs.be
LASTECHNIEK
VAKTROTS - oktober 2015
oktober 2015
D
e rechterhanddruk van Bouke Jonkman is - ondanks het verband aan zijn arm - ferm. Toch geen bedrijfsongeval? “Nee”, lacht de 32-jarige constructiebouwer/ lasser/bankwerker, “een ongelukje met de vuurton in mijn tuin. Ik wou iets pakken en dat ging mis. Gelukkig is het geen grote brandwond.” Jonkman heeft iets met vuur. Die fascinatie gaat verder dan alleen de liefde voor het lasvak. “Vuur betekent leven”, zegt hij enigszins filosofisch. Thuis is hij regelmatig in de weer met de vuurton. “Voor de sfeer en de warmte. Dat laatste vooral voor mijn vriendin, die het gauw koud krijgt.” En als het weer het toelaat staat Jonkman achter zijn barbecue: “Een grote hobby van me, naast vissen. Een visser moet oog voor detail hebben, net als een lasser.”
Bouke Jonkman:
‘Ik hou ervan om iets te creëren’ Stellages bouwen, nieuwe producten helpen ontwikkelen en regelmatig een klus in het buitenland. Over gebrek aan afwisseling in zijn werk heeft Bouke Jonkman niet te klagen. “Elke dag is weer interessant.” door Jaap van Sandijk, fotografie Raymond den Haan
60
Centrifuges De Fries werkt inmiddels dertien jaar ‘over de dijk’, bij Solids Control Services (SCS) in Den Helder. Dit bedrijf, waarvan de moedermaatschappij in Schotland is gevestigd, verhuurt en onderhoudt decanteercentrifuges voor booreilanden en raffinaderijen. De centrifuges scheiden de vaste stoffen van de vloeistoffen en spelen een belangrijke rol in de vermindering van afval. Jonkman bouwt de stellages voor de centrifuges. Het geraamte daarvan meet drie bij acht en vier meter. “Maar ik heb ook de vrije hand bij het meedenken over nieuwe producten, samen met de rest van het team. Dat vind ik mooi, want dan kun je je geest de vrije loop laten. Meestal ontstaan de ontwerpen in mijn hoofd. Pas daarna maak ik, met hulp van mijn chef en een specialist van het kantoor, de bouwtekening. Maar ik onderhoud ook installaties, waarvoor ik regelmatig offshore ga. Ik was aan het werk in Engeland en Duitsland, en kortgeleden nog in Noorwegen. Ik heb heel afwisselend werk, waardoor elke dag voor mij weer interessant is.”
Nieuwe dingen creëren Het zat er bij Jonkman al vroeg in dat hij later iets met zijn handen zou doen. “Ik
LASTECHNIEK
weet nog hoe leuk ik het vond om met mijn vader, die ook lasser is, een vogelhuisje te bouwen”, vertelt hij. Mede geïnspireerd door zijn vader volgde hij de opleiding metaaltechniek aan de lts. In die periode deed Jonkman mee aan de Vakkanjerwedstrijden – hét podium voor technisch talent. “Ik zat in een grote groep en werd uiteindelijk negende”, vertelt hij niet zonder trots. “Ik was de enige Fries tussen de finalisten.” Maar wat trok Jonkman zo aan in de opleiding metaaltechniek? “Wat mij vooral boeide – en nog steeds boeit – is hoe je twee keiharde materialen aan elkaar kunt smelten; hoe je daar zelf weer nieuwe dingen mee kunt creëren.”
Bijdragen aan een beter milieu De nieuwsgierigheid en leergierigheid zijn nooit verdwenen. “Ik wil altijd alles weten en volg nog steeds de nodige opleidingen. Binnen ons bedrijf ben ik de enige met een certificatie voor offshore lassen. Als ik offshore ben, luister ik altijd mee naar de gesprekken en wil ik van alles weten over technieken. Wie bij de tijd wil blijven, moet altijd blijven leren.” Maar wat maakt Jonkman nou echt trots op zijn vak? Heeft hij bijvoorbeeld een specifiek werkstuk gemaakt waarmee hij graag pronkt? “Nee, dat niet. Ik ben er wel oprecht heel trots op dat de producten die wij maken bijdragen aan een beter milieu. Dat is niet alleen goed voor ons, maar ook voor onze latere generaties.” Barbecue Het is vrijdagmiddag en het weekend staat voor de deur. De weersvooruitzichten zijn niet slecht. Staat er nog een barbecue gepland? “Morgen!”, luidt het enthousiaste antwoord. Met welk materiaal gaat Jonkman dan aan de slag? “Heel eenvoudig, met een rvs-barbecue, houtskool, briketten en een simpele tang. Voor barbecueën geldt hetzelfde als voor lassen, vind ik: less is more.”
61
LASTECHNIEK ADVIES en CONSULTANCY
Zekeringstraat 33 - 1014 BV Amsterdam T +31 (0)20 556 35 55 E
[email protected] Voorerf 18 - 4824 GN Breda T +31 (0)76 5424 300 E
[email protected] www.element.com
BRANCHEREGISTER - oktober 2015
AFZUIGINSTALLATIES EN LUCHTBEHANDELING
Nederman Nederland BV Wiekenweg 33 - 3815 KL Amersfoort Postbus 2646 - 3800 GD Amersfoort T 033 298 81 22 - F 033 201 12 10 E
[email protected] www.nederman.nl
Locaties Benelux: Amsterdam, Antwerpen, Beek, Breda, Hengelo, Rotterdam, Veendam.
LASAPPARATUUR EN ANDERE TOEBEHOREN
Air Liquide Welding Nederland B.V. Rudonk 6b - 4824 AJ Breda Postbus 6902 - 4802 HX Breda T 076 541 00 80 - F 076 541 58 96 E
[email protected] www.airliquidewelding.nl
De Groot Lasopleidingen B.V. Weidehek 24 - 4824 AS Breda T 076 541 07 20 - F 076 542 72 95 E
[email protected] www.lasopleidingen.nl
Air Liquide Welding Nederland B.V. Rudonk 6b - 4824 AJ Breda Postbus 6902 - 4802 HX Breda T 076 541 00 80 - F 076 541 58 96 E
[email protected] www.airliquidewelding.nl
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
Lastechnische opleidingen, advisering en certificering.
AIB-Vinçotte Nederland B.V. Takkebijsters 8 - 4817 BL Breda Postbus 6869 - 4802 HW Breda T 076 571 22 88 - F 076 587 47 60 E
[email protected] www.vincotte.nl
Lincoln Smitweld B.V. Lincoln Electric Europa B.V. Nieuwe Dukenburgseweg 20 6534 AD Nijmegen Postbus 253 - 6500 AG Nijmegen T 024 352 29 11 - F 024 352 22 02 E
[email protected] www.lincolnelectric.nl
Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
Drachten | Zutphen | Rotterdam Hoofdkantoor Dukdalf 11 - 9206 BE Drachten Postbus 505 - 9200 AM Drachten T 0512 52 40 08 E
[email protected] www.weldmij.com
Zekeringstraat 33 - 1014 BV Amsterdam T +31 (0)20 556 35 55 E
[email protected] Voorerf 18 - 4824 GN Breda T +31 (0)76 5424 300 E
[email protected] www.element.com
LASTOEVOEGMATERIALEN
Air Liquide Welding Nederland B.V. Rudonk 6b - 4824 AJ Breda Postbus 6902 - 4802 HX Breda T 076 541 00 80 - F 076 541 58 96 E
[email protected] www.airliquidewelding.nl
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl
MANIPULATOREN EN MECHANISATIE
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
KEURINGEN
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl
LASKWALIFICATIES/ CERTIFICERING
Locaties Benelux: Amsterdam, Antwerpen, Beek, Breda, Hengelo, Rotterdam, Veendam.
GEAUTOMATISEERD SNIJDEN
LASTECHNIEK
oktober 2015
Lincoln Smitweld B.V. Lincoln Electric Europa B.V. Nieuwe Dukenburgseweg 20 6534 AD Nijmegen Postbus 253 - 6500 AG Nijmegen T 024 352 29 11 - F 024 352 22 02 E
[email protected] www.lincolnelectric.nl
NDO/DO ONDERZOEK
Zekeringstraat 33 - 1014 BV Amsterdam T +31 (0)20 556 35 55 E
[email protected] Voorerf 18 - 4824 GN Breda T +31 (0)76 5424 300 E
[email protected] www.element.com Locaties Benelux: Amsterdam, Antwerpen, Beek, Breda, Hengelo, Rotterdam, Veendam.
Materiaal Metingen Testgroep B.V. MME Group Rietdekkerstraat 16 - Ridderkerk Postbus 4222 - 2980 GE Ridderkerk T 0180 48 28 28 - F 0180 46 22 40 E
[email protected] www.mme-group.com
ONDERHOUD EN NIEUWBOUWINSPECTIE
3P Project Services B.V. Nijverheidsweg 4 - 4854 MT Bavel T 0161 43 85 00 - F 0161 43 85 01 E
[email protected] www.3pgroup.com Totaalproject in inspectie, lastechnische ondersteuning en projectmanagement
Drachten | Zutphen | Rotterdam Hoofdkantoor Dukdalf 11 - 9206 BE Drachten Postbus 505 - 9200 AM Drachten T 0512 52 40 08 E
[email protected] www.weldmij.com Kwaliteitsmanagement | Lasconsultancy | Inspectie
MECHANISATIE EN AUTOMATISERING Lincoln Smitweld B.V. Lincoln Electric Europa B.V. Nieuwe Dukenburgseweg 20 6534 AD Nijmegen Postbus 253 - 6500 AG Nijmegen T 024 352 29 11 - F 024 352 22 02 E
[email protected] www.lincolnelectric.nl
Air Liquide Welding Nederland B.V. Rudonk 6b - 4824 AJ Breda Postbus 6902 - 4802 HX Breda T 076 541 00 80 - F 076 541 58 96 E
[email protected] www.airliquidewelding.nl
Lorch Lastechniek B.V. Postbus 5 - 2200 AA Noordwijk T 071 362 56 27 - F 071 362 38 85 E
[email protected] www.lorch.eu Dumeta import / export B.V. Marconistraat 26 - 7575 AR Oldenzaal T 0541 53 33 69 - F 0541 53 33 71 E
[email protected] www.dumeta.nl
Kwaliteitsmanagement | Lasconsultancy | Inspectie
Magnatech International B.V. De Amer 24 - 8253 RC Dronten T 0321 38 66 77 - F 0321 31 41 65 E
[email protected] www.magnatech-international.com
62
63
LASTECHNIEK OPLEIDINGEN EN CURSUSSEN
BRANCHEREGISTER - oktober 2015
ORBITAAL EN APPARATUUR
ROBOTS EN ROBOTISERING
De Groot Lasopleidingen B.V. Weidehek 24 - 4824 AS Breda T 076 541 07 20 - F 076 542 72 95 E
[email protected] www.lasopleidingen.nl
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl
Rolan Robotics B.V. De Corantijn 6 - 1689 AP Zwaag Postbus 135 - 1620 AC Hoorn T 0229 24 84 84 - F 0229 27 27 07 E
[email protected] www.rolan-robotics.nl
Lastechnische opleidingen, advisering en certificering.
Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
VOORBEWERKINGSAPPARATUUR VOOR PIJP EN PLAAT
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
STIFTLASSEN
WARMTEBEHANDELING Hogeschool Utrecht, Centrum voor Natuur & Techniek en ROC Midden Nederland NIL erkende opleidingen voor alle niveau’s en processen. •
International Welding Engineer (IWE/ LPI)
•
International Welding Technologist (IWT/ MLT)
•
Verkorte combinaties van IWT met Inspectie en
•
Lastechnisch construeren, Workshop lasnormen,
Magnatech International B.V. De Amer 24 - 8253 RC Dronten T 0321 38 66 77 - F 0321 31 41 65 E
[email protected] www.magnatech-international.com
Puntlas- en Projectielasmachines Rolnaadlas- en Stuiklasmachines
keuring mogelijk. Lasopleidingen MIG/MAG, BMBE, TIG, Autogeen, Laskwalificalties/ certificeringen, SMLT
PUNTLASSEN
Ook cursussen op gebied van Materialen, Procestechnologie, Onderhoud & Inspectie, Engineering, Bedrijfskunde (hbo, post-hbo en masterniveau). Meer informatie CvNT Lenneke Kok T 088 481 88 88 E
[email protected] www.cvnt.nl Meer informatie ROC Joost Zijderveld T 030 754 69 03 E
[email protected] bedrijfsopleidingen.rocmn.nl
Laskar Puntlastechniek B.V. Avelingen West 26 - 4202 MS Gorinchem Postbus 3604 - 4200 EB Gorinchem T +31 (0)183 61 88 88 F +31 (0)183 66 61 01 E
[email protected] www.laskar-puntlastechniek.nl
Puntlaselektroden | Componenten Stiftlasmachines en bouten Automatisering en mechanisering Training, onderhoud en Verhuur
Laskar Puntlastechniek B.V. Avelingen West 26 - 4202 MS Gorinchem Postbus 3604 - 4200 EB Gorinchem T +31 (0)183 61 88 88 F +31 (0)183 66 61 01 E
[email protected] www.laskar-puntlastechniek.nl
Delta Heat Services B.V. Scheelhoekweg 2 - 3251 LZ Stellendam Postbus 52 - 3250 AB Stellendam T 0187 49 69 40 - F 0187 49 68 40 E
[email protected] www.delta-heat-services.nl • • • • • • •
Elektrisch voorwarmen en gloeien Inductie verwarmen Stationaire gloeiovens Mobiele gloeiovens Uitdrogen beton / coatings Verhuur / verkoop Advisering
Puntlas- en Projectielasmachines Rolnaadlas- en Stuiklasmachines Puntlaselektroden | Componenten Stiftlasmachines en bouten
WEERSTANDLASSEN
Automatisering en mechanisering Training, onderhoud en Verhuur
Lashuis Haprotech Rooswijkweg 200 1951 MD Velsen-Noord T 0251 26 29 00 - F 0251 26 29 09 E
[email protected] www.hetlashuis.nl Totaalpakket in lastechniek, opleidingen, training en consultancy
Laskar Puntlastechniek B.V. Avelingen West 26 - 4202 MS Gorinchem Postbus 3604 - 4200 EB Gorinchem T +31 (0)183 61 88 88 F +31 (0)183 66 61 01 E
[email protected] www.laskar-puntlastechniek.nl Puntlas- en Projectielasmachines Rolnaadlas- en Stuiklasmachines Puntlaselektroden | Componenten Stiftlasmachines en bouten Automatisering en mechanisering Training, onderhoud en Verhuur
3P Quality Services zoekt: 3P Quality Services B.V. is een onafhankelijk technisch inspectiebureau binnen de petrochemische industrie, process industrie, offshore en energiesector. Wij bieden een breed scala aan support services. Onze sleutelwoorden zijn: Inspectie, Maintenance en Vendor inspectie activiteiten. 3P Quality Services B.V. bemiddelt vanuit een projectmatige aanpak en/of vanuit een vaste bemiddeling binnen de vakgebieden Engineering, Construction management, Shutdown management en Project management. Voor diverse nationale en internationale functies op het gebied van inspectie en aanverwante diensten, zijn wij doorlopend op zoek naar:
Werktuigbouwkundigen MBO/HBO niveau De ideale kandidaten beschikken minimaal over: • MBO/HBO werktuigbouwkunde • Opleiding IKT/SKK (II/III) – en/of MLT/EWT/IWT • Beheersing van Microsoft Office • Goede contactuele eigenschappen • Grote mate van zelfstandigheid 3P Quality Services biedt kansen en mogelijkheden ook voor 50 plussers en starters op de arbeidsmarkt. 3P Quality Services is gecertificeerd volgens ISO 9001/VCA. Een kwaliteitsgarantie gaat echter niet alleen om systemen en standaarden, maar vooral om mensen. Daarom investeren wij voortdurend in onze professionals door middel van opleidingen en coaching. Voor meer informatie en vragen kunt u contact opnemen met Dhr. C.J. de Graaf of Dhr. K. van Oevelen T +31(0)161 438 500. Bent u onze juiste kandidaat? Mail dan uw sollicitatie met CV naar
[email protected] onder vermelding van 3P zoekt werktuigbouwkundigen en jong talent.
64
3P zoekt ook jong talent 3P heeft in samenwerking met diverse klanten een overeenkomst om jonge talenten een kans te geven. 3P en onze klanten willen graag investeren voor nu en in de toekomst en 3P verzoekt kandidaten die als lasser of NDO-er reeds 5 jaar ervaring hebben en een MTS diploma hebben en/of dit willen behalen te solliciteren. In overleg en in samenwerking met onze klanten zoekt 3P een geschikte werklocatie om op termijn door te groeien naar een volwaardige QC-er en/of inspecteur. Voor een volledig overzicht van de vacatures bekijk het aanbod op: www.3pgroup.com
Continuïteit door deskundigheid.
LASTECHNIEK VERBINDT ONS. Lastechniek/Engineering • Laspraktijk Ingenieur (LPI) / International Welding Engineer (IWE) - Bereidt voor op NIL-examen - Hoog slagingspercentage - Jarenlange ervaring met LPI/IWE - Face to face onderwijs - Ondersteund door digitale leeromgeving • Middelbare Lastechniek (MLT) / International Welding Technologist (IWT) • Workshop Lasnormen • Procestechnologie *Voor MLT’ers bestaat de mogelijkheid (met vrijstellingen) deel te nemen aan IKT2.
Materialen • Introductie Metaalkunde • Introductie Corrosiebeheersing • Corrosie en Corrosiebeheersing • Hogere Gieterijtechniek • Expert Class Gieterijtechnologie • Post-HBO Metaalkunde
LPI/IWE START 19 JANUARI 2016
Onderhoud & Inspectie • Post-MBO Onderhoudstechniek • Post-HBO Onderhoudstechnologie • Post-HBO Onderhoud en Management • Inspectie- en Keuringstechnieken (IKT2 * en IKT3) • NDO Vakspecialist Level 3
• U HEEFT EEN LPI- OF IKT3 DIPLOMA EN WILT EEN COMBINATIE VAN BEIDEN? • U HEEFT EEN MLT-DIPLOMA EN WILT IKT2 VOLGEN? INFORMEER NAAR DE MOGELIJKE VRIJSTELLINGEN! Voor alle cursussen en opleidingen geldt: naast individuele deelname behoort maatwerk voor meerdere medewerkers ook tot de mogelijkheden. Meer weten? Bel 088 481 88 88, of kijk op www.cvnt.nl
ER VALT NOG GENOEG TE LEREN