Oktober 2015
Renovatie Roma Theater Antwerpen ART-DECO MEETS KERTO
De Roma dateert uit de jaren begin dertig van de vorige eeuw en was met zijn duizend achthonderd zitjes ooit de grootste cinema van Antwerpen. Van 1982 tot 2002 bleef ze gesloten en stond het hele gebouw te verkommeren. Een groep vrijwilligers blies er vervolgens opnieuw leven in en zorgde voor een eerste restauratie, maar het gebrek aan investeringen en onderhoud in de decennia voordien bleef voelbaar. Daarom is het cinemagebouw deze zomer aan de binnen- en buitenkant grondig aangepakt. Gezien de drukke agenda van de ROMA moest alles dit in een zeer kort tijdsbestek tijdens de zomersluiting plaatsvinden. Ook de 86 jaar oude houten vloer van het balkon, inclusief 442 zetels, moest vervangen worden. Bijzonder is dat hier door opdrachtgever specifiek voor het Kerto-tribune concept van Metsä Wood is gekozen, gezien de hoge mate van prefabricage door een gespecialiseerde tribune bouwer. Snelheid en comfort verzekerd.
Opdrachtgever VZW de Roma gaf de architecten van DMT architecten alle ruimte bij het ontwerp, echter er was één belangrijke eis. De culturele activiteiten mochten maar een zeer minimale periode worden stop gezet. Alles moet gebeuren rond de zomerperiode 2015. Architect Dany Depuydt is zich ervan bewust dat de nieuwe onderconstructie van het balkon beslist niet traditioneel in het werk uitgetimmerd kan worden. Depuydt: “dit zou te lang duren en de andere werkzaamheden teveel beïnvloeden. Daarnaast wil ik de bezoekers van de Roma een gegarandeerd comfort bieden. Depuydt wist dat er in Nederland diverse (complexe) tribunes gebouwd waren met het Kerto tribune concept van houtproducent Metsä Wood. Voordeel van dit systeem, met als basis het ultra sterke Kerto, is dat er met een homogene opbouw van de op- een aantreden wordt gewerkt en door de hoge mate van prefabricage snel een zaal voorzien kan worden van de basisconstructie. Alles wordt 3dimensionaal in BIM uitgetekend, fabrieksmatig met een CNC op maat gemaakt. Daarnaast draagt hij zorg voor de akoestische voorzieningen en de constructieve berekening. De bouwheer kan zo alles 1
éénvoudig bij één partij neerleggen. Gerko Afbouw draagt zorg van de voorbereiding, uitwerking en montage met haar eigen timmerploeg. Bijzonder aan dit project is dat de oude constructie 3D is in gescand en getekend in een point cloud. Vervolgens is de complete tribune uitgewerkt in Revit. Dit met als doel om het nieuwe ontwerp van de tribune feilloos te kunnen voorbereiden, produceren en efficiënt zonder verspilling van materialen en tijd te monteren. Achtergrond informatie De zaal krijgt dus snel zijn publieke functie terug en speelt opnieuw haar rol in het culturele leven in Borgerhout en de hele Antwerpse omgeving. De verschillende fases van renovatie zijn levensnoodzakelijke stappen van vernieuwing van de cinema Roma geweest als een work-inprogress. Het doel is het verder uitbouwen van een cyclus van herstel en vernieuwingswerken afgewisseld met periodes van culturele activiteiten. De zaal maakte deel uit van het ‘Antwerpse cinema-imperium’ van baron Heylen. De zaal is eigendom van een privé- eigenaar. Het gebouw is sinds september 2002 als monument beschermd. Het is een mooi staaltje van modernistische bouwkunst. De grote feestzaal en tevens grootste cinemazaal (1600 zetels) van Antwerpen, zaal Roma, werd met het bijhorende appartementsgebouw van 3 verdiepingen gebouwd in 1928. Vermeldenswaardig is dat het gebouw is opgebouwd door mensen met ‘Italiaans bloed’. Zowel de bouwheer als de arbeiders hadden Italiaanse banden. De naam ‘Roma’ doet ons er nog steeds aan denken en de gebruikte materialen, zoals scagliola – in de volksmond gezegd: namaakmarmer – bevestigen dit ten volle. De heropbouw van het balkon uitgevoerd door Gerko mag dan ook gezien worden als een voortzetting van de internationale visie van de Roma. Dat ook de (lokale) overheid deze volksschouwburg van belang vindt voor het Antwerpse culturele erfgoed blijkt wel uit het feit dat er €637.000 subsidie is verstrekt. Verder staat het Agentschap Onroerend Erfgoed in voor 80 procent van d kosten (1,5 miljoen euro). Vzw De Roma sprokkelt de rest bij elkaar door onder meer crowdfunding initiatieven. De zaal krijgt een nieuw dak, de zijmuren worden gerestaureerd en geïsoleerd, en de drie straatgevels (hoofd- en zijingangen) zullen met de oorspronkelijke materialen volledig worden opgefrist. Maar ook binnenshuis starten belangrijke aanpassingswerken. We bouwen een klimaatregelingsinstallatie. En we maken van de gelegenheid gebruik om nieuwe zetels te plaatsen op het balkon en schilderwerken uit te voeren.
Kerto: Kerto is hoogwaardige gelamineerd fineerhout. Het kan op ontelbare wijzen worden toegepast; van dakbeschot tot nokgording en van vloer tot wand. Het product is 2,5x sterker dan standaard balkhout en 1,5x sterker dan constructietriplex. Door de industriële productie heeft het materiaal daarnaast een hoge maatvastheid. Het materiaal kan eenvoudig bewerkt worden en is relatief licht van gewicht. Beschikbaar in lengtes tot en met 24m! Al het ingezette hout door Metsä is PEFC- gecertificeerd. 2
Fotografie: Paul Jongeneelen Betrokken bij dit project: Locatie Bouwheer Architect Adviseurs Tribune bouw Kerto
: Turnhoutsebaan 286, Borgerhout - Antwerpen : vzw de Roma (deroma.be) : DMT architecten i.s.w.m. Bureau Bouwtechniek (b-b.be) : BAS (stabiliteit), Daidalos - Peutz & studieburo Herelixka (techniek), :Daidalos - Peutz : Gerko afbouw (gerkoafbouw.nl) : Metsä Wood (metsawood.nl)
Meer (technische) informatie
Bas Meeuwissen T: +31 (0)55 538 66 10 M: +31 (0) 6 53150790 E-mail: Website :
[email protected] www.metsawood.nl
3
4
5
6
