Workshop Stakeholderparticipatie Hoe betrekken van verschillende doelgroepen bij het ontwikkelen van (beleids)plannen? 15/09/2015 CIVINET, Antwerpen
Welkom ! Programma van de workshop
• •
Theoretische achtergrond rond participatie bij mobiliteitsplanning Praktijkvoorbeelden uit Nederland en Vlaanderen 15u Korte pauze
• •
Zelf aan de slag! Korte terugkoppeling 16u Afsluiten met een borrel
2 <Event> •
• • <Speaker>
Waarom participatie?
• • •
Wettelijke verankering (gemeentedecreet in Vlaanderen) Voordelen Vraag vanuit burger én beleid
3
Participatie …
• • • • •
zorgt voor breed eigenaarschap leidt tot beter geformuleerde beleidskeuzes verhoogt de kans dat de doelgroepen worden bereikt. verkleint de kloof tussen burger en politiek. verhoogt de transparantie van het beleidsproces.
4
Participatie …
• • • • • •
Kost tijd en geld is moeilijk te organiseren Is moeilijk te kanaliseren Komt ‘bovenop’ kerntaken Is verloren tijd ? Schrikt af
5
Bron voor theoretische achtergrond
6 <Event> • • • <Speaker>
Stap – voor - stap
1
• Wat is het voorwerp van participatie?
2
• Wat is de participatiecontext?
3
• Wie is de doelgroep?
4
• Binnen welke beleidsfase(n) participatie organiseren?
5
• Wat zijn de ambities?
6
• Welke participatie-initiatieven kiezen?
7
• Hoe ziet het volledige participatietraject eruit?
8
• Implementatie
9
• Evaluatie: leren uit fouten, doorgaan op successen 7 <Event> • • • <Speaker>
Stap – voor – stap: Stap 1
Wat is het voorwerp en de schaal van het project?
Plan Project
Maatregel
8
Stap – voor – stap: Stap 2
Wat is de participatiecontext?
1. 2. 3. 4.
Relatie met andere planningsinstrumenten (lokaal, regionaal, nationaal)? Is er een participatietraditie in je stad/gemeente? Heb je expertise in huis of heb je een externe begeleider nodig? Waar past de participatie in de consultatiestructuur?
9
Stap – voor – stap: Stap 3
Identificeer je doelgroep en de verschillende groepen van belanghebbenden Analyse
• • • •
Verwachtingen Vaardigheden Kennisniveau Interesseniveau
10
Stap – voor – stap: Stap 4
Binnen welke beleidsfase willen we burgers laten participeren? Fase 1: Probleemstelling
Wanneer wel/wanneer niet! Fase 6: Opvolging en evaluatie
Fase 2: voorstellen genereren
Fase 5: Implementatie
Fase 3: Keuze van opties
Fase 4: Formele beslissing
11
Stap – voor – stap: Stap 5
Welke zijn je ambities met participatie? – Informeren – Consulteren – Adviseren – Co-produceren – Medebeslissen
(participatieladder)
“goede informatie > slechte co-productie” SMART-doelstellingen
12
Stap – voor – stap: Stap 6
Kies een gepast participatie-initiatief
• • •
Structureel of incidenteel Direct of indirect Interactie of geen interactie
Voorbeelden
• • • • •
Burgerpanel, jury Stads- en buurtdebatten Surveys, focusgroepen Actieonderzoek Adviesraad 13
Stap – voor – stap: Stap 7
Plan een volledig participatietraject: “een geheel van zorgvuldig uitgekozen participatieinitiatieven gericht naar concrete doelgroepen die mekaar logisch opvolgen binnen een afgebakend tijdskader”
• • • • •
Globale fasering / timing Inschatting budget Afspraken communicatie (intern/extern) Aanspreekpersonen, verantwoordelijkheden Toetsing beleidsmakers
14
Stap – voor – stap: Stap 8
Concrete organisatie • Inhoud/vorm • Logistiek • Recrutering en communicatie naar doelgroep • Communicatie naar pers • Rol en verantwoordelijkheid van belanghebbenden • Verslag en terugkoppeling naar doelgroep en beleid
15
Stap – voor – stap: Stap 9
Evalueren
• • •
Waarom? Draagvlak, duurzame dialoog Wanneer? Na afloop van ieder initiatief Wat?
• •
Proces Impact
16
17 <Event> • • • <Speaker>
Praktijkvoorbeelden
18 <Event> • • • <Speaker>
Ouderen en participatie
Actieonderzoek
• • •
Knelpunten Actie Uitvoeren van actie
19
Ouderen en participatie
20
Ouderen en participatie: conclusies
Wat is belangrijk:
• •
Inleving
• • • •
Vermijd lange vergaderingen
Ruimte en tijd vrijamken voor ophalen van herinneringen en verhalen en ervaringen Zorg voor toegankelijke vergaderruimten Maak ruimte vrij om te spreken over ‘participatiegeschiedenis’ Vermijd vooroordelen (senioren kunnen niet ver stappen, senioren inactief, conservatief, … )
21
Een oefening
De case
De stad Participolis is van plan om het openbaarvervoersnetwerk in het centrum van de stad te reorganiseren. De burgemeester is erg begaan met het plan en wil zo veel mogelijk burgers er bij betrekken. Hij geeft de instructie aan zijn ambtenaren om burgerparticipatie te organiseren bij:
• • •
Het uittekenen van de nieuwe routes van de buslijn De promotie en gebruik van de nieuwe buslijn De evaluatie van het bestaande netwerk
22
Een oefening
Jullie taak Teken een participatietraject uit: Denk aan - het voorwerp van participatie (afbakening) - Verschillende doelgroepen - Verschillende beleidsfasen - Verduidelijk je ambities
-
Kies een aantal participatie-initiatieven
23