27e jaargang Nº 13
zaterdag 13 oktober 2012
Kerkperspectief verschijnt 16x per jaar
officiële uitgave: Protestantse Gemeente te Arnhem
Compaszie
Compaszie.
een rubriek om te kijken wat je er van kunt zien Ik zie, ik zie … dat we ambassadeur zijn geworden. Ja, de PGA! Vrijdag 21 september jongstleden. Ambassadeur voor compassie. Samen met ongeveer dertig Arnhemse anderen, waaronder het Gelders Orkest, Burgers Zoo, jongerenorganisatie HOPE XXL en het Inspiratiehuis. We tekenden een overeenkomst om ons de komende drie jaar in te zetten voor meer empathie en compassie in de stad. ‘Gewoon’: via ons eigen werk en onze activiteiten. Samen met die anderen is het een heel netwerk. Met muzikanten, dierenverzorgers, jongeren, gelovigen, geïnspireerden en vele anderen.
Compassie.
Iets uit Het Woordenboek Voor Moeilijke Woorden, vindt de één. Nee, uit Het Woordenboek voor Religieuze Begrippen gelooft een ander. Het handvest voor compassie roept o.a. op ‘garant te staan voor de verstrekking van correcte en respectvolle informatie over andere tradities, godsdiensten en culturen aan jongeren’.
Een rubriek met een ‘z’ om te kijken wat je er van kunt zien. Drie jaar moet aardig wat op kunnen leveren. Beelden van wat er gebeurt. ‘Moeilijk?’ zei een Arnhemse initiatiefneemster. ‘Compassie is een container-begrip. Dat betekent dat er voor enorm veel invullingen en concretiseringen ruimte is. En daar is ook behoefte aan’. ‘Moeilijk?’ We probeerden een paar ‘vertalingen’ bij een bijeenkomst van diakenen. ‘Wees verschillig!’, zei iemand. Mij bleef ook bij: het tegenovergestelde van compassie is … haast. Maar ik was dan ook die morgen over de Pleij-brug gereden. Bijna bovenop moest ik stevig op de rem. File? Hier al, nu nog? Het bleek één afgeslagen auto vlak voor me. Ik zag de niet te benijden inzittenden en kon er nog gauw voorbij. ‘Gelukkig’, dacht ik. ‘Moet je niet even helpen ze naar de kant te duwen’, dacht ik wat later. Te laat, of moet je stoppen (laat staan draaien) op een drukke Pleij? Daarbij kwam dat ik ook nog net had gezien dat de bestuurster al belde met een mobieltje. Het tegenovergestelde van compassie is haast, hoorde ik die avond. En ik begon me af te vragen hoe zoiets gaat als je allemaal fietsend bent, of lopend. Vervoer met minder haast. Dat helpt. Misschien. Of zit de haast al van binnen? Han Hoekstra, missionair predikant.
foto: reinhold behringer cbna
In dit nummer:
kopijdatum
redactie
maandag 22 oktober 2012
Menno Leistra, Rita Hop, Ruud van Veen en
Uw Steun Waard! . . . . . . . . 4
Kopij voor het volgende nummer
Arjen van Voorst, eindredactie (3611694)
toekomst van de PGA . . . . . . . 5
Nº 14 (3 t/m 24 november 2012)
abonnementen en advertenties
De Eerste Dag . . . . . . . . . . 6
bij voorkeur e-mailen naar:
W.A. van Woerkens (3811103)
Alle Zeven Dagen . . . . . . . . 7
[email protected]
[email protected]
College van kerkrentmeesters . . . 7
evt. afgeven op het Kerkelijk Bureau
kosten
Voor ’t Voetlicht . . . . . . . . . 8
wijknieuws
Jaarabonnement: € 21,50
Nieuws Diaconie . . . . . . . .
Aanleveren via de wijkredacties, namen en adressen
Digitaal abonnement: € 11,50
PKN-werkgroep ‘Kerk en Israël’ . . 10
staan vermeld in de koppen boven de wijkberichten.
ING rekening 2571164
Actualiteiten – Agenda . . . . . . 11
postadres
Nieuws van het NBG . . . . . . . 25
Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem
Nieuws uit de Landelijke Kerk . . . 26
9
vormgeving {TypoVar} ontwerpers, Arnhem
drukwerk Digidruk Vandenhul BV
1
Rooster Erediensten
Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51
Zondag
14 oktober 2012
21 oktober 2012
1e coll.:
Kerk in Actie - Werelddiaconaat
1e coll.:
Diaconaal werk
2e coll.:
Plaatselijk kerkenwerk
2e coll.:
Wijkkas en Jeugdwerk
3e coll.:
Onderhoud gebouwen
3e coll.:
Onderhoud gebouwen
10.00 u.
mw. S.A. Blok, Kampen pastor A. Coenraads en ds. M.A. Maan, oec. viering ds. M.A. Noorloos, Apeldoorn ds. C.J. Kraai
10.00 u.
ds. Y.M. Voorhaar
10.00 u.
ds. S.L. Schoch. Den Haag ds. P.F. Boomsma, Westervoort ds. D. van Meulen, Epe zie Eusebiuskerk
10.00 u. 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u. .
mw. E. Enderlé, dienst voor Jong en Oud mmv ‘Voices’ hr. M. Wisse en hr. B. Hoek ds. H. Oostdijk-van Andel, viering H.A. ds. A. Romein, Ede ds. J. Euwema, Doorwerth geen dienst
10.30 u. 10.00 u.
10.00 u.
10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.
ds. P.H. Endedijk, Arnhem ds. H.M. de Bruin, Arnhem ds. M. Beekhuis-Wassenburg, viering H.A. pastor G. Gies
10.00 u. 10.15 u.
10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.
ds. L. Oosthoek, Arnhem hr. J.A. Noordeman, Arnhem pastor T.G. Rietman dienst van Woord en Gebed hr. A. Bennik, Arnhem pastor B.J. Bergen
Samen Kerk Zijn in Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’, Waalstraat 36 Elke vrijdag 15.00 uur 12 oktober ds. C.J. Kraai 19 oktober ds. H. Hoekstra, 26 oktober pastoraal team Waalstaete, ged.dienst overl.bew. 02 november hr. Tj. Strikwerda, Arnhem Verpleeghuis ‘Heijendaal’, St. Elisabethshof 201 Elke vrijdag 10.30 uur 12 oktober pastor M. van Ravenswaaij-Brussel 19 oktober ds. J. ter Avest, Arnhem 26 oktober pastor M. van Ravenswaaij-Brussel 02 november pastor J. Koopman, Arnhem
ds. J.B.Kamp, Heteren ds. J.M.F.D. de Valk
10.15 u
ds. A. Vogelzang en ds. J.P. Eijgenraam, belijdenisdienst pas de culte
10.30 u.
ds. L. Vos,
10.00 u.
ds. W. Hartogsveld
10.00 u.
ds. G. Bomer, Rheden pastor R.J.J. Roefs
10.15 u.
zie Siongemeenschap 10.00 u.
ds. H. Hoekstra zie Eusebiuskerk
pas de culte
Oecumenische diensten
2
Zondag
Zondag voor het Werelddiaconaat
zie Siongemeenschap 10.00 u.
ds. F. van de Hoek
10.00 u.
ds. G.J. van der Stouw, Arnhem pastor J. Mulder Woord- en Communieviering pastor C.J. Koot Arnhem ds. D.J. Bakker, dienst van Schrift en Tafel
11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.
Korenbeurslezing in Hotel Haarhuis, tegenover NS Centraal station in Arnhem Datum: 14 oktober a.s. Tijd: 10.30 – 12.15 uur Spreker: Peter van ’t Riet, lector aan Windesheim te Zwolle en publicist op het gebied van jodendom en bijbelkunde. Thema: De filosofie van het Scheppingsverhaal Zangdienst in de Kruiskerk, Lisdoddelaan 30 Datum: zondag 28 oktober a.s. Aanvang: 19.00 uur Meditatie: ds. W.P. van Berkel, Arnhem Medewerking: Chr. Zangvereniging ‘Con Amore’, Barneveld Dirigent Jurriën Plender Orgel: Jack Blok
Rooster Erediensten
Opstandingskerk Rosendaalseweg 505 Diaconessenkerk Iz. Evertslaan 11 Siongemeenschap in KKC Het Dorp Dorpsbrink 7 Bethlehemkerk Honigkamp 25 Woon-/Zorgcentrum ‘Waalstaete’ Waalstraat 36 Salvatorkerk Salvatorplein 274 De Regenboog Oec.Wijkgem. Spiegelhuis, Mooieweg 94 De Kandelaar Den Haagweg 1 De Rank (Bonifatiuskerk) Huissensedijk 10 Remonstr. en Vrijz. Prot. Parkstraat 31a Eusebiuskerk Kerkplein 1 Waalse Kerk Gasthuisstraat 1 (naast pol.bureau) Evang. Luth. Gem. Arnhem Spoorwegstraat 8-10 Dorpskerk Schaarsbergen Kemperbergerweg 806 Protestantse Kerk te Rozendaal Kerklaan 17 Ziekenhuis Rijnstate Wagnerlaan 55 K.K.C. Het Dorp Dorpsbrink 7 Verz. huis Vreedenhoff Esperantolaan 2 Verz. huis De Drie Gasthuizen Rosendaalseweg 485 Verpl.huis Regina Pacis Velperweg 158 Verpl.huis Eldenstaete Mr. D.U. Stikkerstraat 126 Verpl.huis Altenova Elderhofseweg 51
Zondag
28 oktober 2012
Zondag
Nationale Bijbelzondag
4 november 2012
1e coll.:
Door wijk te bepalen diac. doel
1e coll.:
Diaconaal werk
2e coll.:
Plaatselijk kerkenwerk
2e coll.:
Kerk in Actie - Zending
3e coll.:
Onderhoud gebouwen
3e coll.:
Onderhoud gebouwen
10.00 u.
mw. S.A. Blok, Kampen ds. M. Terlouw-Sterk
10.00 u.
ds. E.I. Pot en ds. Y.M. Voorhaar, gedachtenisdienst ds. M.A. Maan
zie KKC Het Dorp
10.30 u.
ds. D. van Meulen, Epe ds. C.J. Kraai, viering H.A. ds. J.P. Eijgenraam en vicaris A.K. Satriyon, Segi Empatdienst ds. M.A. Maan en mw. M. Kok
10.00 u.
10.00 u.
ds. J.P. Eijgenraam, bed. H. Doop ds. H. Hoekstra
ds. Joh. Brezet, Duiven ds. J. van Eck, Ede ds. J. Euwema, Doorwerth geen dienst
10.00 u.
ds. H. Oostdijk-van Andel
10.00 u.
ds. A.D. Poortman,Veenendaal, dienst v. doven en slechthorenden ds. M.G. Fernhout
10.00 u.
10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.
17h00
10.15 u.
ds. J.P. Dam-Oskam
10.30 u.
dr. J.ter Lindert
10.00 u.
ds. I.M.J. Eldering, Velp hr. Tj. Strikwerda, Arnhem pastor J. Mulder, Woord- en Communieviering hr. F. Muller Nijmegen pastor H.M. Rolfes
10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.
Kerkdienst voor iedereen in de Grote- of Eusebiuskerk, Kerkplein 1 Datum: Aanvang: Voorgangers:
zondag 21 oktober a.s. 10.15 uur ds. A. Vogelzang en ds. J.P. Eijgenraam, Medewerking: ‘Voices’ o.l.v. Gert-Jan Goeree Orgel: Jack Blok In deze dienst zullen 5 mensen belijdenis van hun geloof afleggen. De dienst wordt voorbereid door de Protestantse wijkgemeenten Salvatorkerk en Elden-De Kandelaar. Taizédienst in het KKC Het Dorp, Dorpsbrink 7 op woensdag 24 oktober a.s. om 19.00 uur Voorganger: hr. Hans Meijer
ds. K.C.L. Eldering, Velp ds. M.H. Leistra, dienst met verstandelijk beperkten
geen dienst
10.00 u.
10.00 u.
10.00 u.
10.15 u.
pasteur H. Spoelstra, Oosterbeek, bev. ambtsdragers en Ste Cène ds. A.J. Metske, Arnhem ds. G.J. van der Stouw, Arnhem dr. M. Ploeger
10.30 u.
10.00 u.
pas de culte 10.30 u. 10.00 u. 10.00 u. 10.15 u.
ds. K. Touwen, viering H.A. ds. W. Hartogsveld mw. B.M. Buitink, Utrecht pastor G. Gies zie Siongemeenschap
10.00 u. 10.00 u. 11.00 u. 10.30 u. 10.30 u.
ds. H.M. de Bruin, Arnhem mw. H.R. Konijnenberg-Hopman, Vaassen pastor T.G. Rietman, dienst van Woord en Gebed pastor J.A.M. Bakker, Arnhem ds. D.J. Bakker
Oecumenische vieringen ‘De Zijp’ Diaconessenkerk, Izaäk Evertslaan 11 Datum: zondag 28 oktober a.s. Aanvang: 16.00 uur Voorgangers: Rita Hoeve en Moniek Siermann Er is een crèche aanwezig. Meer informatie: zie www.dezijp.nl Of bel 026-3647924. Coventrygebed Walburgiskerk, elke vrijdag 12.30 uur Walburgisplein 1 3
Uw Steun Waard!
Moed om te geloven
Ik kan naar school! WWW.KERKINACTIE.NL/WERELDDIACONAAT
ING 456
FOTO:
Hervormingsdag
COLLE CT WEREL E DIACO DNAAT
14 OKT O
BER 20
12
28 OKTOBER 2012 COLLECTE PROTESTANTSE KERK ING 5261 60509_PosterWD3.indd 1
Ik kan naar school!
03-07-12 14:04
De jarenlange oorlog heeft diepe sporen nagelaten in Zuid-Sudan. Het land is nu wel zelfstandig maar alles moet opnieuw worden opgebouwd: huizen, landbouw, infrastructuur, gezondheidszorg en onderwijs. De Episcopale Kerk van Zuid-Sudan probeert, gesteund door Kerk in Actie, het onderwijs weer goed van de grond te krijgen en dat is een enorme klus. Zo moeten er nieuwe schoolgebouwen komen, schoolbankjes en lesmaterialen. Veel leraren zijn onvoldoende opgeleid. De Episcopale Kerk zorgt ervoor dat zij bijgeschoold worden. Omdat naar school gaan vaak duur is, kiezen ouders er voor alleen de jongens naar school te laten gaan. De kerk gaat met hen in gesprek om hen te stimuleren hun dochters ook naar school te laten gaan en benadrukt hoe belangrijk het is dat ook meisjes hun opleiding afronden. De kosten worden zo laag mogelijk gehouden zodat meisjes een kans krijgen. Kerk in Actie ondersteunt de Episcopale Kerk van Zuid-Sudan en andere werelddiaconale projecten van harte.
60514_Collecteposter2.indd 1
Moed om te geloven
20-06-12 12:56
Het is een voorrecht om te geloven in Jezus Christus, maar in onze seculiere samenleving is daar ook moed voor nodig. Wat betekent het om christen te zijn in de 21e eeuw? Wat voor consequenties heeft dat voor ons dagelijks leven en de keuzes die we maken? Wat betekent het voor onze houding ten opzichte van mensen die aan de rand van de samenleving staan? Het zijn vragen die iedereen zich zou kunnen stellen en ook de synode van de Protestantse Kerk denkt hierover na. Recent formuleerde de synode een visie op het leven en werken van de Protestantse Kerk, genaamd ‘De hartslag van het leven’. Een document om kerkmensen, gemeenteleden en kerkenraden moed te geven om te geloven en kerk te zijn. De Hervormingsdagcollecte op 28 oktober is onder andere bestemd voor het werk van de generale synode en ander bovenplaatselijk werk van onze kerk, zodat we ons als kerk kunnen blijven vormen en hervormen.
Oplossing puzzel NBG: 1. Zacharias 2. Isaak 3. Noach 4. Gideon 5. Benjamin 6. Immer 7. David 8. Felix 9. Lucas 10. Urbanus 11. Isboset 12. Sara 13. Tomas 14. Edom 15. Ruth 16. Salomo 17. Cornelius 18. Heman 19. Rebekka 20. Ester 21. Eva 22. Uria 23. Wasti De eerste letters vormen de woorden: Zing, bid, fluister, schreeuw 4
toekomst van de PGA Op weg naar een vitale kerk aan de Rijn Maandag 24 september waren Bram Schriever en Julia van Rijn gastsprekers op een bezinningsavond die door de beleidscommissie van de Protestantse gemeente Arnhem was belegd. Wim Kievit die door de algemene kerkenraad als procesbegeleider is aangesteld, zei in zijn inleiding dat deze avond was bedoeld om de bestuurders van de PGA kennis te laten maken met een inspirerend en uitdagend voorbeeld van kerkvernieuwing. Naar een vitale kerk Wim Kievit leidde de bijeenkomst in en schetste in een paar hoofdlijnen de situatie van onze protestantse gemeente. De PGA staat op een spannende, maar ook uitdagende plek in haar geschiedenis, zei hij; lukt het om de komende twee jaar een belangrijke stap te zetten naar een vitale protestantse geloofsgemeenschap aan de Rijn? Vitaal in drie opzichten: financieel, organisatorisch en relevant voor de mensen in, om en buiten de kerk en van betekenis voor de stad. Noodklok Een paar maanden geleden luidde het college van kerkrentmeesters de financiële noodklok en wierp een steen in de vijver door het bestuur van de wijkgemeenten te vragen na te denken over de financiële draagkracht of financiële potentie van de wijkgemeente en het aftasten van de mogelijkheden om met andere wijkgemeenten samen te werken. Kerk in de steigers Een jaar daarvoor al legde een beleidsgroep het rapport ‘Kerk in de steigers’ op tafel met daarin drie hoofdlijnen voor toekomstig beleid: (1) een eenvoudigere organisatiestructuur; (2) het inrichten van pleisterplaatsen en (3) beleidsontwikkeling gericht op kernleden, randleden en mensen buiten de kerk. Procesbegeleider In mei werd een procesbegeleider aangesteld met de taak om samen met de gemeente en uitgaande van het rapport ‘Kerk in de steigers’ een beleidsplan te ontwikkelen en te schrijven voor de PGA. Tegelijk werd rond de procesbegeleider een beleidscommissie ingesteld om het beoogde proces te ondersteunen en te stimuleren. Amsterdam: een inspirerend voorbeeld Julia en Bram zijn beide werkzaam in de Protestantse Gemeente Amsterdam hebben het vernieuwingsproces van de gemeente van dichtbij meegemaakt: Julia van Rijn als predikant en scriba van de Algemene Kerkenraad en Bram Schriever als directeur van het kerkelijk bureau.
Identiteit Met de notitie ‘Op weg naar een wervende kerk’ werd in 2005 een beweging van vernieuwing in gang gezet. De wijkgemeenten werden uitgedaagd om mee te denken over eigen kracht en zwakte en over profilering in de buurt. Dit denkproces werd vooraf gegaan door de vraag naar de eigen identiteit: waartoe zijn we kerk, wat is onze roeping, voor wie zijn we, wat willen we bereiken en wat vraagt dat van onze gemeente. Terug naar de Bron Amsterdam zette in op een verankering van de vernieuwing binnen de wijkgemeenten,samengevat in drie kernbegrippen. Herbronnen: met elkaar in gesprek gaan over wat ons beweegt. Profileren: het verhelderen van de eigen profiel en een betere profilering in de buurt. En netwerken: samenwerken met andere wijken, kerken en organisaties. Kerk in de stad Naast kerkvernieuwing op wijkniveau is bovenwijks een aantal projecten gestart met als doel de kerk op de kaart te zetten en de zichtbaarheid van de Protestantse Gemeente Amsterdam te vergroten en zoals ze in haar mission statement schrijft ‘de liefde van God in de stad gestalte te geven’. Vier pijlers Het beleidsplan wordt gedragen door vier pijlers: de geloofstraditie bewaren, ontsluiten en doorgeven; de kerk is dienstbaar aan stad en samenleving; de kerk is uitnodigend en wervend èn de kerk kiest voor pluriformiteit. Stellingen en uitdagingen Na de pauze werd de aanwezigen gevraagd om in 5 groepjes elk over één van de vijf stellingen in gesprek te gaan en om naar aanleiding van de stelling een aantal uitdagingen voor onze kerk te formuleren. De groepsgesprekken leidden tot een aantal mooie uitdagingen die momenteel door de beleidscommissie nader worden uitgewerkt en verwerkt. In een volgend nummer van Kerkperspectief hoort u hier meer over. Elsje Pot
5
De Eerste Dag Het boek Judith Deze herfst wordt voorgesteld om te lezen uit het deutero-canonieke boek Judith, dat volgens de geleerden omstreeks het jaar 100 voor Christus zou zijn ontstaan. In het boek wordt verteld hoe de stad Betulia wordt belegerd door het Assyrische leger onder leiding van Holofernes. Op het moment dat de stedelingen beginnen te wanhopen, infiltreert de rijke weduwe Judith in het Assyrische kamp. Holofernes denkt haar te kunnen verleiden en drinkt meer dan goed voor hem is. Op het moment dat hij in slaap valt, hakt Judith hem het hoofd af. Daarna breekt een zodanige paniek uit onder de Assyriërs, dat ze zich makkelijk op de vlucht laten jagen. Vanwege de tamelijk gruwelijke inhoud zal in de meeste van onze kerken er niet voor gekozen worden om week na week met dit boek bezig te gaan. Maar misschien zal er er zo hier en daar toch enige aandacht aan worden besteed. Het rooster van ‘de Eerste Dag’ biedt daarnaast een aantal lezingen uit het evangelie van Marcus. Het zijn drie mooie verhalen, drie ontmoetingen van Jezus met bijzondere, eigenwijze mensen. Zondag 14 oktober: Marcus 10: 17-31. De rijke jongeling. Een man komt bij Jezus en vraagt Hem wat hij zou moeten doen om het eeuwige leven te beërven. Jezus wijst hem op de geboden, maar hij antwoordt dat hij zich daar vanaf zijn jonge jaren altijd aan gehouden heeft. Dan zegt Jezus tegen hem dat één ding hem nog ontbreekt. Hij moet alles wat hij bezit verkopen om het aan de armen te geven. Dan zal hij een schat in de hemel hebben. ‘En dan’, zegt Jezus, ‘kom en volg mij’. Er zijn altijd weer mensen geweest, ook nu nog, die deze woorden letterlijk hebben opgevolgd. Franciscus van Assisi is het meest bekende voorbeeld. Hij verkocht alles wat hij bezat en volgde Jezus. Maar wordt dit van alle gelovigen gevraagd? Geldt dit woord van Jezus ook voor ieder van ons? In het algemeen gesproken denk ik van niet. In eerste instantie antwoordt Jezus alleen dat het opvolgen van de geboden noodzakelijk is. Je moet niet doodslaan, niet echtbreken, niet stelen, je vader en je moeder eren. God vraagt in het algemeen niet het onmogelijke van ons. Maar in dit geval, in deze ontmoeting, is er meer aan de hand. Jezus heeft door dat deze jongen er naar verlangt om méér te doen, alles achter zich laten en met Jezus mee te gaan, net zoals de discipelen dat hebben gedaan. Jezus ziet dat en Marcus vertelt: Jezus kreeg hem lief. ‘Als je dat werkelijk wilt’, zegt Jezus, ‘dan moet je kiezen. Je mag met me mee, maar die keus kan je alleen zelf maken’. Maar bedroefd gaat de jongen heen ‘want hij bezat vele goederen’. Het is niet makkelijk om keuzes te maken. Het is niet makkelijk om de weg te volgen van je hart. Je bezit kan je in de weg staan of je familie of je akkers (zie v. 29) of misschien wel de beelden die we in ons hoofd hebben over ons zelf en onze toekomst. En soms kan het onontkoombaar zijn om die te laten voor wat ze zijn…. Wij moesten het maar wagen, ’t is wel het wagen waard, om niets meer mee te dragen dat onze ziel bezwaart… (Gezang 441: 12)
Zondag 21 oktober: Marcus 10: 32-45 Wie zal de grootste zijn? In dit gedeelte komen Jacobus en Johannes, de twee zonen van Zebedeüs, bij Jezus en vragen of zij een ereplaats mogen krijgen, wanneer Jezus’ koningschap openbaar zal worden. Dan maakt Jezus hun duidelijk dat Zijn weg door het lijden heen zal gaan. ‘Kunnen jullie de beker (van het lijden) drinken die ik zal drinken en de doop (de dood) ondergaan, die ik zal ondergaan?’ Toch laten de twee zich niet afschrikken: ‘wij kunnen het!’. Hun woorden klinken behoorlijk pretentieus en zelfs overmoedig. Toch is dat niet het geval. Jezus erkent dat zij inderdaad de beker zullen drinken die Hij zal drinken en de doop ondergaan die Hij zal ondergaan. Ons als lezers past daarom groot respect. Nog altijd zijn er mensen die bereid zijn te lijden en te sterven voor hun diepste overtuiging. Maar wie van ons zou durven zeggen dat hij of zij dat zelf ook zou kunnen? Daarom denk ik dat Jezus ook deze twee liefhad, zoals hij de rijke jongeling (zie 14 oktober) lief had gekregen. Wèl wijst Hij hen erop dat het niet aan Hem is om de ereplaatsen toe te wijzen die zij verlangen. Laat dat nu maar aan God over, jullie taak is het om goede dienaren te zijn, zoals Jezus ook zelf niet anders wil dan dienaar zijn van God en van de mensen. Om diezelfde reden wijst Jezus de andere leerlingen terecht wanneer zij Jacobus en Johannes hun vraag kwalijk nemen. Zijn zij misschien een tikkeltje jaloers? Niet nodig: wie groot wil worden moet een dienaar zijn. Zelfs de Zoon des mensen is niet gekomen om zich te laten dienen, maar om te dienen en zijn leven te geven omwille van velen. Zondag 28 oktober: Marcus 10: 46-52: Bartimeüs Als kind ben ik nog wel eens met de collectebus langs de deuren gegaan voor ‘Bartimeüs’ in Doorn, een instelling voor blinden en slechtzienden. De instelling bestaat nog altijd en biedt alle mogelijke vormen van hulp en ondersteuning aan deze doelgroep. De naam is ontleend aan het verhaal dat op deze zondag gelezen wordt. Wanneer Jezus uit Jericho vertrekt, zit er een blinde bedelaar aan de weg. Met alle kracht die in hem is, roept hij Jezus om hulp, om ontferming, om bevrijding: ‘Kyrie eleison!’ Maar de omstanders proberen het hem te beletten. Hij moet zijn mond houden! Toch blijft de man roepen, en dat getuigt van moed. Het is immers niet zo makkelijk om hulp te vragen. Veel mensen durven dat niet. Toch is vragen om hulp vaak de eerste stap tot een ander leven. Het valt mij op dat Jezus niet naar Bartimeüs toegaat, maar Bartimeüs bij Hem laat komen. Bartimeüs moet zèlf opstaan en zelf naar Jezus toe gaan, ook al is hij blind. Dat is al een volgende stap uit de afhankelijkheid. En dan zegt Jezus: wat wil je dat ik doen zal? Moderne hulpverleners zeggen dan: Bartimeüs moet zijn eigen hulpvraag formuleren. Ook al lijkt die vraag nog zo voor de hand te liggen, hij moet het zelf zeggen, en dat doet hij ook. ‘Rabboeni, dat ik weer zien kan!’ Dan zegt Jezus: ‘Ga heen, je vertrouwen heeft je gered’. Maar de man gaat niet heen, hij volgt Jezus. Hij heeft geleerd zijn eigen beslissingen te nemen. Ik vermoed dat Jezus ook deze man zéér lief heeft gekregen! Pierre Eijgenraam
6
Alle Zeven Dagen
Van het College van kerkrentmeesters
Oktober 2012
In maanden oktober en november staan lezingen uit de deutero canonieke boeken op het rooster. Voor wie deze boeken niet wil lezen wordt een alternatief uit de canonieke boeken aangeboden. za. 13 zo. 14 ma. 15 di. 16 wo. 17 do. 18 vr. 19 za. 20 zo. 21 ma. 22 di. 23 wo. 24 do. 25 vr. 26 za. 27 zo. 28 ma. 29 di. 30 wo. 31
Spreuken 30:15-23 Spreuken 30:24-33 Spreuken 31:1-9 Spreuken 31:10-31 Marcus 10:13-31 Marcus 10:32-45 Marcus 10:46-52 Psalm 124 Judit 8:1-17 Rechters 16:4-22 Judit 8:18-36 Rechters 16:23-31 Judit 9:1-14 Psalm 143 Judit 10:1-20 2 Kronieken 29:1-11 Judit 10:21–11:23 2 Kronieken 29:20-30 Judit 12:1-20 2 Kronieken 29:31-36 Judit 13:1-20 2 Kronieken 30:1-12 Openbaring 4:1-11 Openbaring 5:1-14 Openbaring 6:1-8 Openbaring 6:9-16
Tellen Dierkundeles Moeders wijsheid Leve de sterke vrouw Kinderen van het koninkrijk Selectief geluisterd Weer zien Onze hulp Femme fatale
za. 3 zo. 4 ma. 5
Openbaring 7:1-17 Judit 14:1-19 2 Kronieken 30:13-27 Judit 15:1-13 2 Kronieken 32:1-23 Judit 15:14–16:17 Psalm 20 Judit 16:18-25 2 Kronieken 32:24-33
In de vergadering van 18 september jl. heeft de Algemene Kerkenraad de jaarrekening 2011 van de PGA goedgekeurd. In een vorige editie van dit blad heb ik de jaarrekening besproken en toegezegd nog in te gaan op de resultaten 2011 per wijk. Bijgaand treft u deze aan. Zichtbaar is dat elke wijk met een operationeel tekort kampt. Een tekort dat lager is dan die over 2010, dat wel! Ik merk hierbij nog op dat bij De Rank, evenals vorig jaar, een bijdrage voor pastoraat ad € 28.000,– vanuit het Vijgenboomproject begrepen is. Zonder die bijdrage was het tekort € 37.000,–. Bij alle wijken dalen de vrijwillige bijdragen met een paar procent, een trend die al enige jaren gaande is. Dat geldt ook voor de verhuuropbrengsten uit ons onroerend goed.
Wie bespot wie? Gebed
Gelukkig dalen de kosten ook mede door een strak beleid vanuit het College van kerkrentmeesters.
Begin van herstel Offerdienst
Sinds vorig jaar worden de resultaten per wijk niet alleen gepubliceerd maar ook met de wijkkerkenraden besproken. Het gevolg van die gesprekken is dat binnenkort de kerkmeesters van alle wijken bijeenkomen om te bespreken op welke wijze de netto kosten van de gebouwen teruggebracht kan worden.
Gaven Terugkeer Open deur Wie verbreekt de zegels? Vier paarden Hoe lang nog?
Begin dit jaar heeft de Algemene Kerkenraad de wijken gevraagd na te denken over de financiële situatie van hun wijkgemeenten. In november komen de wijkkerkenraden bijeen om de resultaten van die bezinning met elkaar te bespreken.
November 2012 do. 1 vr. 2
Exploitatierekening 2011 per wijkgemeente
Al met al is er veel op gang gebracht om de tekorten van de PGA terug te brengen en toch een vitale kerk te blijven.
Ontelbaar Ommekeer
Begin volgend jaar presenteert het college de begroting van 2013. Wij hopen dan de eerste resultaten van al dat werk te kunnen tonen.
Overwinning
Otte van Zanden, penningmeester
Overwinningslied Vrede
Opstandingskerk
Diaconessenkerk
Siongemeenschap
De Rank
Bethlehemkerk
Salvatorkerk
Elden / De kandelaar
Totaal PGA
Exploitatierekening 2011 x € 1000
Baten vrijwillige bijdragen opbrengsten beleggingen baten onroerende zaken
157 42 33
129 33 28
29 7 0
25 4 6
123 33 12
130 51 8
118 51 22
2011 711 221 109
2010 730 222 118
Totaal baten
232
190
36
35
168
189
191
1041
1070
Lasten Pastoraat Salariskosten Kosten gebouwen Afschrijvingen Algemene kosten Totaal lasten
123 15 66 0 45 249
90 23 47 4 33 197
49 3 9 0 8 69
7 5 19 3 10 44
111 13 34 0 40 198
126 21 45 3 71 266
108 44 30 2 62 246
614 124 250 12 269 1269
624 131 270 11 281 1317
Operationeel tekort
-17
-7
-33
-9
-30
-77
-55
-228
-247 7
Voor ’t Voetlicht Plannen voor een pleisterplaats Door Ad Boogaard, pastor-coördinator Stadspastoraat Arnhem
Deze weken en maanden is de Protestantse Gemeente te Arnhem (PGA) druk bezig met het opstellen van een nieuw beleidsplan, als uitwerking van het conceptplan uit 2011 ‘Kerk in de steigers – toekomstvisie PGA’. In dat conceptplan werd een onderscheid gemaakt naar doelgroep: er is een groep actieve leden in de kerk -de zogenaamde ‘binnenkring’-, een groep van minder of niet (meer) actieve leden -de ‘buitenkring’- en dan zijn er nog de mensen ‘buiten de kerk’. Om het beleid voor met name de laatste twee doelgroepen handen en voeten te geven, dacht men aan ‘pleisterplaatsen’, hetzij nieuw in te richten pleisterplaatsen dan wel aansluitend bij bestaande “zoals bijvoorbeeld het Stadspastoraat”. Maar wellicht kan nieuw en bestaand ook samengaan? Beleidsplan Stadspastoraat Al in 2004 pleitte het Stadspastoraat Arnhem (SpA) in zijn beleidsvisie getiteld: ‘Een pleisterplaats in de stad’(!), voor zo’n plek: “Naar de visie van het Stadspastoraat zou er in de toekomst in Arnhem een stedelijk, een stadspastoraat moeten komen naast de parochies en wijkkerken, speciaal voor alle rand- en niet kerkelijke mensen in de stad. Een stadspastoraat, dat de vier traditionele functies van de kerk (= catechese, liturgie, diaconie en pastoraat, oftewel: leren, vieren, dienen en delen) op een meer eigentijdse wijze invult”, aldus dat beleidsplan. Het SpA pleitte toen dan ook voor samenwerking met andere ‘aanbieders’, die opereren op de rand van kerk en samenleving, om samen zo’n plek te realiseren, liefst in het centrum omdat daar nu eenmaal de meeste mensen komen. Eerdere initiatieven Het was vanwege deze droom van een nieuw oecumenisch centrum, een pleisterplaats voor de zinzoeker en ‘soloreligieus’, dat we als SpA de afgelopen jaren steeds hebben meegewerkt aan initiatieven om zo’n nieuwe plek te creëren. Ik denk aan ‘Open Kerk Arnhem’ (later ‘Spirit in de Stad’ geheten, bij u mogelijk bekend vanwege de ‘Spirit-ladder’ die toen een tijdje verscheen: een soort maandkalender met daarop activiteiten van kerken en kerkelijke organisaties als het SpA, bedoeld voor een breed publiek) en de projectgroep ‘Kerk in de Stad’ (later ‘Geloven in de Stad’ gedoopt, afgekort GidS), die in opdracht van de PGA een plan maakte voor kerk-zijn in de (binnen-) stad, naast de bestaande wijkgemeenten. Helaas bleef het bij mooie plannen... Stadsklooster Arnhem Het boek Aanwezig onderweg. Keltisch-christelijke spiritualiteit voor vandaag, bracht mij vervolgens op het idee voor een ‘(stads) klooster’, als alternatief model voor kerk-zijn-in-de-stad, een pleisterplaats waar bidden en werken (= ora et labora) en geloven en leven op elkaar betrokken zijn. Een plek waar je even op adem kunt komen en kunt uitrusten van je pelgrimstocht. Kortom, ‘het stadsklooster als pleisterplaats’. Dat werd dan ook de kop boven mijn bijdrage aan het pamflet ‘De kerk als klooster’ van Jeroen Jeroense, predikant in Elst, dat in 2009 verscheen (intussen is men daar begonnen met de bouw van een dergelijk centrum, naar model van het klooster!). Nu is ‘(stads)klooster’ misschien niet het goede woord. Het wekt de suggestie van een zich terugtrekken uit de wereld, terwijl onze evangelische opdracht is om de wereld in te trekken. Zo schreef Bonhoeffer in zijn boek Gemeinsames Leben (vertaling: ‘Leven met elkander’), in de tijd dat hij de leiding had over het Seminarium voor predikanten van de Belijdende Kerk in Finkenwald (1937):
8
“Daarvoor was Hij (Jezus Christus – AB) in de wereld gekomen: om vrede te brengen aan de vijanden van God. Daarom behoort ook de christen niet te verkeren in de veilige beschutting van het kloosterleven, maar midden onder de vijanden. Dáár heeft hij zijn taak en zijn werk.” Al moeten we ‘vijanden van God’ wel verstaan in de context van nazi-Duitsland, eind jaren dertig, de strekking is duidelijk: verschans je niet achter de dikke muren van een klooster (of kerk!), maar zet de ramen en deuren van je huis naar de stad en de wereld wijd open en wees daar waar je het hardst nodig bent. Keltisch christendom Dat dit ideaal niet in strijd hoeft te zijn met het klooster(model), leert ons het Keltisch christendom. Keltische kloosters waren primair missionaire centra. Monniken werden in groepjes van twee of drie uitgezonden, de wereld in, om daar ‘hemelse kolonies’ te stichten. Missionarissen waren dus niet bezig met het ‘bekeren’ van heidenen, als wel met hen op te nemen in hun christelijke gemeente. “De Keltische kerk probeerde niet Christus te brengen, maar Hem te ontdekken, niet Hem te bezitten, maar Hem te zien in ‘vriend en vreemdeling’.” (aldus David Adam, geciteerd in: Ian Bradley, Keltische spiritualiteit – Een oud geloof met perspectieven voor de toekomst). Deze ‘monniken’ leefden dus niet teruggetrokken in kloosters, maar trokken als een soort pelgrims door de wereld. Net als de allereerste christenen, die daarom ook wel ‘mensen van de weg’ werden genoemd... SpA naar Walburgis? Begin 2011 vroeg de nieuwe RK parochie Sint Eusebius (ontstaan uit een fusie van de Wijngaardparochie en de Emmaüsparochie) in het kader van haar nieuwe beleidsvisie ‘Tekort? Genoeg!’ of het SpA een verhuizing naar de Walburgis wilde overwegen om op die locatie met anderen gestalte te geven aan de uitvoering van de missionaire taak van de parochie (dit alles natuurlijk in overleg met én op voorwaarde van instemming door de PGA, als belangrijke medefinancier van het SpA). Volgens mij een prachtige plek voor een ‘kloosterachtige’ pleisterplaats. Dus werd er een nieuwe – oecumenisch samengestelde – projectcommissie gevormd om de (on-)mogelijkheden van de locatie (Walburgisbasiliek, Walburgzaal – beoogd gebouw voor het SpA – én de pastorie) te onderzoeken. Die nieuwe ‘projectcommissie Walburgis’ heeft nu een projectvoorstel, een stappenplan en een tijdpad gemaakt voor zo’n nieuwe pleisterplaats in de stad. Walburgis als pleisterplaats? Bij een pleisterplaats denk ik aan een oecumenisch centrum – in het centrum van onze stad, een ‘huis voor de ziel’, waar dagelijks vieringen, meditaties en gebedstijden zijn, naast een breed aanbod van cursussen, workshops, lezingen, concerten, voorstellingen en exposities. Maar vooral: een plek van ruimte en stilte. Jurjen Beumer, directeur van Stem in de Stad in Haarlem, spreekt ook van ‘pleisterplaatsen’. En pleisteren betekent dan: je reis onderbreken om te rusten en voedsel tot je te nemen. Het zou afgeleid zijn van peisteren (Lat. pascere) dat ‘weiden’ betekent. Ons woord ‘pastoraat’ is ook hiervan afgeleid. De nieuwe Walburgis zou volgens mij zo’n ‘pleisterplaats’ kunnen zijn, een plek waar we geweid worden en elkaar weiden. Een ‘grazige weide’ midden in de stad, waar mensen hun reis onderbreken, op verhaal komen en voedsel tot zich nemen – als leeftocht voor onderweg.
Nieuws Diaconie www.diaconiearnhem.nl
• Diaconaal consulenten: Margriet Kok en Alie Teunissen • Bureausecretaris: Nancy Spiele • telefoon: 3512201 • bankrekening: 635800667 • e-mail:
[email protected]
Diaconie in deze tijd; achtergronden en perspectieven Op dinsdag 11 september verzorgde professor Noordegraaf, hoogleraar diaconaat, in Arnhem voor diakenen, predikanten en belangstellenden. een lezing. De titel van zijn lezing luidde Diaconie in deze tijd; achtergronden en perspectieven. Hieronder treft u een korte samenvatting aan. Diaconaat bij de vroege christenen Het diaconaat heeft vanaf het begin een wezenlijk onderdeel uitgemaakt van de christelijke kerk. De dienst aan mensen in nood, binnen en buiten de christelijke geloofsgemeenschappen, was een opvallend kenmerk. De vroege christengemeente viel in het immense imperium van het Romeinse rijk op door een andere omgang met: • Status: de eersten zullen de laatsten zijn en de laatsten de eersten; juist de onaanzienlijken tellen mee. • Geld en goederen: delen in plaats van zelfverrijking. In het laatste geval bezit men geld niet, maar wordt men er door bezeten – de afgod die de naam draagt van mammon. • Macht: niet heersen maar dienen. De nieuwe gemeenschap van christenen ontwikkelde zich als een netwerk in het Romeinse rijk en bracht een nieuwe visie op armoede: de verantwoordelijkheid voor een ieder die in nood is en niet alleen de familieleden en degenen die tot de vriendenkring behoren. Mede hierdoor werd het christendom, ooit begonnen als een zeer kleine groep in een uithoek van het Romeinse rijk, een factor van betekenis. Zij oefende mede hierdoor een grote aantrekkingskracht (dat was niet het motief om het goede te doen, maar wel een vrucht daarvan). De werken van barmhartigheid kregen vorm in een breed scala van werkzaamheden en in weeshuizen, hofjes en hospitalen.
Keuzes en methodes in het huidige werk. Het bovenstaande laat zien dat het werk van de kerken op diaconaal vlak in een traditie staat die zo oud is als het christendom zelf, dat als een volwaardige vorm van kerkelijk werk gezien moet worden, maar dat ook, zoals steeds in de geschiedenis, toch niet als behorend tot het hart van het kerk-zijn wordt beschouwd. Voorts kan gesteld worden dat de keuzes en methoden in het werk aansluiten bij de de keuze om zich te verbinden met mensen in de marge omdat zij ertoe doen. Vandaar de beschikbaarheid voor deze mensen, het hebben van tijd voor hen, het luisteren naar hun levensverhalen met hun verdriet en vreugde, de volharding en de trouw aan mensen, ook als er geen perspectief op verbetering is of lijkt te zijn. De wijze van werken, vanuit een beschikbaarheid, een er-zijn-voor (presentie) drukt dat uit. Ook het opkomen voor hun belangen via bewustwording en signalering hoort daarbij. Schematisch neergezet laten zich de volgende activiteiten onderscheiden: 1. Het beschikbaar zijn voor mensen, het opbouwen van relaties, het optrekken met mensen en het leren kennen van hun leefwereld. Dit is niet een eenmalig gebeuren, een eerste fase in een reeks van activiteiten, maar een continu gebeuren dat heel het werk kleurt en doortrekt. 2. Opbouwen en ondersteunen van sociale netwerken. 3. Materiële en immateriële ondersteuning: financieel en met goederen, goedkope vakanties, hulp bij het invullen van formulieren, meegaan naar een loket enzovoort. Het kan om ondersteuning aan individuen gaan en om groepen en organisaties, bijvoorbeeld van wijkbewoners of belangenorganisaties (met o.a. accommodatie, computer, kennis, menskracht, relaties, pr) 4. ‘Empowerment’: niet allereerst kijken naar wat mensen niet kunnen, maar naar welke mogelijkheden zij wel hebben. Deze vorm van empowerment is breder en dieper dan de empowerment zoals die in het dominante beleidsdenken en -uitvoering aanwezig is. Daar wordt empowerment verengd tot ‘toeleiden naar de betaalde arbeid’ en daarmee wordt zij geïnstrumentaliseerd. Er is bovendien te weinig oog voor structurele omstandigheden of blokkades in levengeschiedenissen die belemmerend kunnen werken. 5. Het werken aan relatie-opbouw en bij vijandschap aan verzoening tussen mensen en bevolkingsgroepen. 6. Werken aan bewustwording van noden binnen kerken en samenleving. Dit is van wezenlijk belang, omdat armen en andere noodlijdenden een minderheid in onze samenleving vormen die politiek en economisch te weinig invloed hebben om hun positie te kunnen verbeteren. Zij hebben dus steun van nietarmen nodig om hun positie te kunnen verbeteren. 7. Pleitbezorging en signalering 8. Deelname aan het publieke debat betreffende de fundamentele vragen die men in het praktische werk tegenkomt over inkomens- en vermogensverschillen, de plaats die er al dan niet is voor mensen in de samenleving, de visie op arbeid enzovoort. 9. De levensstijl van de kerk. Het bovenstaande wil niet zeggen dat iedere medewerker al deze activiteiten zou moeten verrichten, maar het zou goed zijn als de kerken in hun geheel wel een beweging vormen die deze functies behartigen. Zij hebben juist door hun concrete werk met concrete mensen een schat aan unieke kennis, die het waard is om ingezet te worden in kerken, politiek en samenleving omlevensmogelijkheden van kwetsbare mensen te verbeteren. Margriet Kok
9
Collectenopbrengsten PGA
PKN-werkgroep ‘Kerk en Israël’
(bedragen in euro’s)
16 september 2012
1e Collecte: Diaconaal werk 2e Collecte: Vredeswerk
De Hoge Feestdagen in 5773 / 2012
3e Collecte: Onderhoud gebouwen
kerk 1e collecte
2e collecte
3e collecte
Opstandingskerk 69,00 76,25 54,90 Diaconessenkerk 66,36 66,70 43,72 Siongemeenschap 45,21 35,35 28,25 De Rank 83,50 80,75 95,83 Bethlehemkerk 117,45 93,57 93,77 Eusebiuskerk 795,70 – – totaal 1.177,22 352,62 316,47 23 september 2012
1e Collecte: Diaconaal werk 2e Collecte: JOP-Landelijk jeugdwerk 3e Collecte: Onderhoud gebouwen
kerk 1e collecte 2e collecte 3e collecte Opstandingskerk 96,47 73,85 62,50 Diaconessenkerk 107,05 82,97 44,03 De Rank 53,55 50,55 75,50 Bethlehemkerk 142,35 107,11 89,20 Salvatorkerk 112,10 93,35 83,93 Rijkerswoerd 26,65 34,95 – De Kandelaar 106,62 75,85 49,85 totaal 644,79 518,63 405,01 30 september 2012
1e Collecte: Diaconaal werk 2e Collecte: Plaatselijk kerkenwerk 3e Collecte: Onderhoud gebouwen
kerk 1e collecte 2e collecte 3e collecte Opstandingskerk 97,80 69,17 65,41 Diaconessenkerk 95,56 52,52 35,29 Siongemeenschap 45,15 34,20 33,55 Bethlehemkerk 147,42 115,20 95,33 Salvatorkerk 72,93 62,63 54,42 De Kandelaar 54,65 53,75 38,45 totaal 513,51 387,47 322,45 Belastingaftrek Indien u meer dan 1 % van uw verzamelinkomen en tevens meer dan € 60, – per jaar aan giften uitgeeft, is het meerdere tot maximaal 10 % van het verzamelinkomen aftrekbaar.
Collectebonnen • Kaart A: € 0,75 (20 bonnen van € 0,75 = € 15, – ) • Kaart B: € 1,00 (20 bonnen van € 1,00 = € 20, – ) • Kaart C: € 1,50 (20 bonnen van € 1,50 = € 30, – ) • Kaart D: € 0,50 (20 bonnen van € 0,50 = € 10, – ) U kunt ze kopen op het kerkelijk bureau tegen ‘contante betaling’; pinnen heeft daarbij onze voorkeur. U kunt ze ook bestellen door overschrijving van het verschuldigde bedrag op bankrekening 69.96.42.132 van de Protestantse Gemeente te Arnhem o.v.v. ‘collectebonnen A, B, C, of D’. U krijgt de collectebonnen dan toegestuurd.
Lege cartridges Er staat op het kerkelijk bureau een inzamelbox voor lege printercartridges t.b.v. Kika. 10
Van 1 Tisjri t/m/ 16 Tisjri / september-oktober
Zondag, 16 september, begon voor Joden Rosj Hasjana, het Nieuwjaar, 5773. De datum van Rosj Hasjana verspringt ieder jaar omdat de Joden werken met maanmaanden die altijd 29,5 dagen lang zijn waardoor er na 12 maanden een jaar zou ontstaan van 345 dagen. Om dit verschil te compenseren wordt er om de paar jaar een schrikkelmaand ingevoerd, adar 2, zodat alle oorspronkelijke oogstfeesten als b.v. Pesach, kloppen met de seizoenen! Rosj Hasjana is de meest mensgerichte feestdag van het Joodse jaar. De mens wordt voornamelijk geconfronteerd met zichzelf, zijn gedrag tegenover God en medemens, zijn taak in de gemeenschap en zijn rol in de wereld. “We roepen om het hardst om de Masjiach maar vergeten dat zijn komst ernstig wordt vertraagd door de eindeloze stroom intermenselijke onenigheid”, volgens Dayan Evers. De eerste 10 dagen van het nieuwe jaar zijn voor eigenlijk alle Joden op de wereld uitermate belangrijke dagen omdat vanaf het feestelijke Rosj Hasjana, waarop de Sjofar wordt geblazen om aan te duiden dat God Koning van het heelal is, men zich voorbereidt om 10 dagen later, die dienen voor mentale inkeer, op die ene dag, Jom Kipoer, Grote Verzoendag, tot gehele bezinning te komen door zich te concentreren op zichzelf, op de ziel, op de geestelijke gezondheid en innerlijke vrede, op de relatie met zichzelf en alle mede schepselen en met God. In de periode tussen Rosj Hasjana en Jom Kipoer ervaart men de Eeuwige sterker als een getuige van het leven dan dit doorgaans het geval is. De Eeuwige heeft zijn wetten (mitswot) gegeven en daar dient de Jood zich aan te houden, orthodox, conservatief of liberaal, het is om het even. Voor deze dag, Jom Kipoer, is tijd gemaakt en ook voor hen, die niet drie keer per dag kunnen oefenen, zelfs niet één keer, ieder weekend óf eens in de maand, om gebruik te maken van dit “eens per jaar aanbod”. Het feest begint zoals ieder Joods feest op de avond ervoor wanneer “twee getuigen het eerste maansikkeltje zien” Met Jom Kipoer vangt de dienst aan met Kol Nidré, het beroemdste gebed aller gebeden waarin men vraagt om geloften ongedaan te maken, die overhaast en onbezonnen zijn gedaan. Er wordt gevast vanaf de gang naar de Synagoge vóór Kol Nidré tot en met de laatste dienst , Ne’ilah, het slot van Jom Kipoer, de volgende dag, wanneer eveneens “het eerste maansikkeltje is te zien”. Na deze “ Sjabat aller Sjabats” begint ieder weer met een schone lei en maakt zich op voor het Loofhuttenfeest, Soekot, 15 en 16 Tisjri. Men herdenkt de periode dat de Israëlieten door de woestijn trokken en telkens een tijdelijk onderkomen bouwden of naar de hutten die later werden gebruikt tijdens het oogsten. Met zijn takken en stro lijkt de soekkah eigenlijk het meest op een oogsthut. Het is ook de bedoeling om onder de sterrenhemel te verkeren iets wat in de maand oktober problemen kan leveren vanwege de weersomstandigheden. Als slot van deze feestmaand viert men op 22 en 23 Tisjri, Simcha Tora, het feest van de Vreugde der Wet. Men danst in de Synagoge met de Tora in de arm 7 maal rond de bima (het spreekgestoelte) en men zingt uitbundig. Ook de ochtend erna wordt er gedanst, dan wordt de Tora uitgelezen en opnieuw begonnen. Het is als teken dat men nooit klaar is met het bestuderen van de Tora maar steeds probeert een beter en dieper inzicht te krijgen. Joodse feesten gaan altijd samen, met veel gastvrijheid, uitgebreide maaltijden, behalve met Jom Kipoer en een hoge mate van gezelligheid en vrolijkheid. Sophie Oudkerk, namens de commissie Kerk en Israël, afd. Arnhem Bronnen: Loeach 5773, NIW, Chabad kalender
Actualiteiten – Agenda Korenbeursbijeenkomst Arnhem
Zondag 14 oktober 2012 Hotel Haarhuis tegenover Centraal Station) 10.30 - 12.15 uur Spreker: dr. Peter van ’t Riet Thema: De Filosofie van het Scheppingsverhaal kijk op de mens, visie op werk en meer inzichten voor vandaag Het scheppingsverhaal wordt meestal gelezen als een zelfstandige, theologische tekst. Maar wat valt er van dit verhaal te leren, als we het lezen als een filosofische inleiding op de Tora? Welke kijk op de wereld en de mens reikt het verhaal ons dan aan? En welke beginselen kunnen we eraan ontlenen voor het werken in en aan de wereld? In deze lezing legt Peter van ’t Riet het eerste hoofdstuk van het bijbelboek Genesis uit, niet als een historische of theologische, maar als een filosofische tekst. Veel gezichtspunten komen tot leven door het verhaal te vergelijken met de scheppingsmythen van de Babyloniërs en de ontluikende filosofie van de oude Grieken. Maar ook door te luisteren naar de commentaren van de latere rabbijnen. Welke inzichten reikt het verhaal ons aan voor het menselijk leven? En wat hebben we vandaag de dag nog aan de filosofie van het scheppingsverhaal? dr. Peter van ’t Riet is lector aan Windesheim te Zwolle en publiceert op gebied van jodendom en bijbelkunde. U bent van harte welkom! Met vriendelijke groet namens het comité, ds. Han Hoekstra, Ulenpaslaan 9, 6825 ED Arnhem tel 026-3618103 of e-mail:
[email protected] mw Geertje v.d. Burg-Berendsen, Gasthuislaan 18a, 6883 JC Velp, tel. 026-3647121 of e-mail:
[email protected] De toegang is vrij, een bijdrage in het mandje wordt zeer op prijs gesteld. Per bank kan ook: Rek.nr. 30 39 12 553 ten name van L. Keizer te Arnhem, o.v.v. ‘Korenbeursbijeenkomsten’.
Plaats: Tijd: Thema:
PCOB afdeling Arnhem Ledenmiddag donderdag 17 oktober
Wijkzaal Bethlehemkerk, Honigkamp 25, 6826 PM Arnhem 14.00 – 16.30 uur “The Bucket List”
Deze film met de beroemde filmster Jack Nicholson gaat over een bijzondere ontmoeting van twee mensen, die beiden vanwege kanker nog maar weinig tijd te leven hebben. Zij maken de balans op van hun leven: wat zouden ze nog willen doen, ervaren, beleven? Op een dag besluiten beide mannen (een arbeider en een miljonair) uit het ziekenhuis te ontsnappen en te gaan doen wat zij op hun lijstje hebben staan. Het levert komische situaties op, maar ook leert het om de kleine dingen van het leven te zien en daarvan te genieten. Moniek Siermann (Stichting Geestelijke Verzorging Arnhem) zal een korte inleiding houden; na afloop zal zij het gesprek over de film met ons aangaan. Aanvang 14.00 uur in de wijkzaal van de Bethlehemkerk, Honigkamp 25, Presikhaaf. Ook nu geldt weer: neem gerust een bekende mee!
Viering van de Zijp op 28 oktober
Na de compassieviering in september j.l. gaan we vol passie verder met Exodus; ditmaal is er na geklaag over honger en verlangen naar het oude leven,voor elke dag voedsel, manna, brood uit de hemel. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen goed. Leven in vertrouwen en geloof, daar gaat het om. Met begeleiding van het Zijpkoor o.l.v. Elin Meijnen . In de middagviering in de Diaconessenkerk is het mogelijk om na afloop met elkaar te eten (kosten ong. 6 euro) je kan dit opgeven voordat de viering begint. Datum: zondag 28 oktober 2012 Tijd: 16.00 uur Plaats: Diaconessenkerk, Izaäk Evertslaan 11 Voorgangers: Rita Hoeve en Moniek Siermann. Er is een crèche aanwezig. Meer informatie: zie www.dezijp.nl of bel 026-3647924.
Geloven met verbeelding
Op twee avonden In het najaar is er de mogelijkheid om te ontdekken of het kijken naar een afbeelding van een kunstwerk invloed heeft op het verstaan van een bijbelgedeelte en / of uw geloofsbeleving. Wat moet u zich daarbij voorstellen? We beginnen met het kijken. Wat vind je mooi, waar stoor je je aan, wat raakt je? Het gaat in eerste instantie niet om: wat zie je er in, het gaat echt om het kijken. De eerste avond wil ik daarna dan een bijbelgedeelte met u lezen en daarover doorpraten, de tweede avond laten we geloofsen / of bijbelverhalen vanzelf komen, maar ook die avond gaat het eerst om het kijken. Er zijn twee data geprikt op de donderdagavond, deels in de maand van de spiritualiteit (november). Op 25 oktober en 8 november bent u van harte welkom om 20.00 uur in de Opstandingskerk. U kunt zich aanmelden via
[email protected] of op een andere manier bij ondergetekende. Laat weten dat u van plan bent te komen (handig voor de organisatie) en om u te kunnen bereiken, mochten er wijzigingen plaats vinden.
Elkaar ontmoeten rond het thema “De pruik, het hoedje en de sluier”.
Op zaterdag 3 november 2012 wordt de 8e Gelderse Ontmoetingsdag gehouden voor vrouwen uit de Joodse, Christelijke en Islamitische traditie, georganiseerd door de werkgroep ‘Wel gezien, maar niet gesproken’ te Arnhem. Plaats van samenkomst: Lorentz Lyceum, Groningersingel 1245, wijk Vredenburg, 6835 HZ Arnhem. Tijd: 10.30 – 17.00 uur. Nieuwsgierig? U bent van harte welkom! U kunt zich opgeven bij Steunpunt ZuidOost van de PKN, t.a.v. Bretta van Middelkoop, Postbus 175, 6980 AD Doesburg. E-mail:
[email protected] De kosten zijn 5 euro, wilt u gebruik maken van kinderopvang (tot en met 7 jaar en bij aanmelding vermelden) dan komt er 1 euro bij. De lunch (halal) is bij de prijs inbegrepen. Op deze dag ontmoeten wij elkaar rond het thema ‘De pruik, het hoedje en de sluier’. Spel, gesprek, (creatieve) workshops en samen eten, nodigen uit tot uitwisseling en verdieping en daardoor leren we in de ander onszelf (her)kennen. Kledingvoorschriften en in het bijzonder de hoofdbedekking voor vrouwen komt in verschillende religieuze tradities voor. Waarom doen we of doen we het niet zoals het in de verschillende tradities wordt voorgeschreven? Wat is voor ons belangrijk bij onze beslissing om wel of niet ons hoofd te bedekken? Wat verrast ons in de argumentatie van de ander? Op deze bijeenkomst staan wij open voor de keus, die wij individueel maken. Inlichtingen: Anya Benoudah tel.0616078959
[email protected] 11
De Herberg: wandeling en concert
De najaarsactiviteit van Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg biedt ook dit jaar weer een aantrekkelijk programma. Iedereen is van harte welkom op zaterdag 10 november 2012. Het concert begint om 14.30 uur en wordt verzorgd door: • André van Vliet (vleugel) • Matteo Mijderwijk (pianist) • Mirjam Feijer (sopraan) Voorafgaand aan het concert kunt u deelnemen aan een gevarieerde wandeling op de Duno en door Heveadorp. Vanaf 11.00 uur bent u welkom in het Koetshuis van De Herberg. Daarna vertrekken we om 11.30 uur voor de 2 uur durende wandeling o.l.v. Herbergvrijwilligers met mooie uitzichten op de Neder-Rijn en bezienswaardigheden zoals de Cottagewoningen in Heveadorp en de Dunobrug. Lunchpakketten worden onderweg uitgedeeld en in de buitenlucht genuttigd. Om 14.00 uur bent u weer terug in het Koetshuis en kunt u genieten van een kopje koffie / thee. Aanmelden Dat kan bij voorkeur via e-mail naar:
[email protected] of telefonisch (alleen op werkdagen tussen 9.00 en 12.00 uur): 026 – 3342225. Kosten De kosten voor een volledig arrangement bedragen voor volwassenen € 27,50 en voor kinderen € 20,00. Wilt u alleen het concert bijwonen, dan bent u vanaf 14.00 uur van harte welkom. De kosten voor het concert bedraagt voor volwassenen € 15,00 en voor kinderen € 10,00 (inclusief consumptie voorafgaande en tijdens de pauze). De opbrengst is bestemd voor het werk van Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg. Om deze reden zijn de musici bereid geheel belangeloos hun medewerking te verlenen.
Afleggen ‘belijdenis van het geloof’
tijdens dienst op 21 oktober in de Eusebiuskerk Geruime tijd geleden is in het stedelijk predikantenoverleg (PreT) gesproken over het gezamenlijk oppakken van belijdeniscatechese. Dat heeft er toe geleid dat in Arnhem Zuid (dus tussen Salvator en Elden-de Kandelaar) één groep werd gevormd onder leiding van ds. Anja Vogelzang. Deze groep is de afgelopen periode zeker tien maal bijeen geweest om diepgaand te praten over allerlei aspecten van hun geloof. Zo ontstond een hechte band tussen de deelnemers. Ook ds. Hubertien Oostdijk-van Andel, ds. Pierre Eijgenraam en ds. Han Hoekstra hebben enkele avonden deze gesprekken geleid. Vijf personen hebben inmiddels aangegeven toe te zijn aan het belijden van hun geloof te midden van de gemeenteleden, het liefst natuurlijk in hun “eigen” kerk. Dat is wat lastig bij zo’n gemengde groep. Toen deed zich de mogelijkheid voor om een extra dienst in de Eusebiuskerk te mogen verzorgen, namelijk op zondag 21 oktober, aanvang 10.15 uur. Tijdens die kerkdienst, die geleid zal worden door ds. Anja Vogelzang en ds. Pierre Eijgenraam, zullen drie gemeenteleden van Elden-de Kandelaar en twee gemeenteleden uit de Salvatorkerk openbare belijdenis van hun geloof doen. We hopen dat heel veel gemeenteleden deze bijzondere en feestelijke gebeurtenis willen mee beleven. Door extra taxiritten en de mogelijkheid om dichtbij de ingang van de Eusebiuskerk uit te stappen zullen ook oudere gemeenteleden in de gelegenheid worden gesteld om de dienst bij te wonen. Verheugend is nog te kunnen melden dat de groep heeft uitgesproken door te willen gaan met de gespreksavonden. Er zijn door de leden nog diverse thema’s genoemd waarover ze graag geloofsgesprekken willen voeren. 12
Somberheid te lijf met Mindfulness
Uw somberheid aanpakken door er juist niet langer tegen te vechten? Hoe kan dat? Indigo organiseert maandag 24 september een voorlichtingsavond over somberheid en Mindfulness. We hebben er allemaal wel eens mee te maken, een dip, een off-day. U voelt zich lusteloos, verdrietig en blijft maar malen. Vaak is er een aanleiding voor dergelijke gevoelens. Ziekte in de familie, een conflict met uw partner, een probleem op het werk. Na verloop van tijd neemt de somberheid weer af. Bij velen is dit helaas niet het geval en houden sombere gevoelens en negatieve gedachten aan. Dan is het tijd om er – samen met Indigo – wat aan te doen! Voorlichtingsavond Somberheid te lijf met Mindfulness Het klinkt mogelijk tegenstrijdig , maar juist door niet langer te vechten tegen de moeilijke dingen in het leven, kunnen we rustiger worden en meer genieten. Niet denken, maar zijn. In de bijeenkomst krijgt u uitleg over het afstand nemen van negatieve gedachten, beter leren omgaan met emoties en gevoelens door opmerkzaam te zijn, mindfulness: het leren leven in het nu en de cursus ‘Voluit Leven’. Iets voor u? ‘Ik kan mijn emoties beter hanteren, omdat het me vaker lukt uit de situatie te stappen en afstand te nemen.’ Wilt u dat ook leren? Kom dan naar de voorlichtingsavond, u bent van harte welkom. Praktische informatie De voorlichting vindt plaats op maandag 24 september van 19.00 tot 20.30 uur bij Indigo, lokatie de Braamberg, Wagnerlaan 2 te Arnhem. Kosten voor entree en koffie/thee bedragen €2,00. Voor meer informatie of aanmelding kunt u contact opnemen met Indigo: 026-3124334 of arnhem@indigogelderland. Bezoek ook eens www.indigo.nl voor uitgebreide informatie over ons aanbod.
Liever piekervrij - tentoonstelling en workshop ‘Mijn kind tobt’ in Arnhemse Broek
In de hele maand oktober kunnen geïnteresseerden de tentoonstelling ‘Liever piekervrij’ bezoeken en daarnaast op 4 oktober 2012 deelnemen aan een leuke workshop tijdens het ouderfestival op wijkcentrum de Symfonie. Deze activiteiten zijn een gezamenlijk initiatief van Stichting Rijnstad, Centrum voor Jeugd en Gezin Arnhem en Indigo. Tentoonstelling ‘Liever piekervrij ’ Piekert u? Over werk, het betalen van de rekeningen of de opvoeding van de kinderen? Kom in actie! Bezoek de tentoonstelling ‘Liever piekervrij’ en neem de folder met anti-piekertips mee. De tentoonstelling staat bij Wijkcentrum de Symfonie, Valckenierstraat 1 in Arnhem. U bent daar de hele maand oktober van harte welkom. Workshop ‘Mijn kind tobt’ Op donderdag 4 oktober vindt er van 08.45 tot 12.30 uur een ouderfestival plaats op wijkcentrum de Symfonie. Leuke workshops, een hapje en een drankje, in gesprek met andere ouders. Indigo organiseert een workshop over piekerklachten bij kinderen. Wat hoort bij de normale ontwikkeling van een kind en wanneer is er meer aan de hand? Ouders ontvangen tips over hoe ze met hun kinderen in gesprek kunnen gaan en het piekeren kunnen verminderen. Daarnaast zal yogadocente Kika Kok samen met de ouders een aantal leuke yogaoefeningen doen. Deze oefeningen kunnen ouders thuis gemakkelijk samen met de kinderen uitproberen. Als u meer informatie over deze activiteiten wilt, kunt u contact opnemen met: Renate Rosenbrand: (026) 312 42 27
[email protected]
Concert in de Waalse Kerk
Zondag 21 oktober 2012 aanvang 15.15 uur Waalse Kerk, Gasthuisstraat 1, Arnhem
Woordelijk Doe gerechtigheid, daardoor zal U heil geschieden, gerechtigheid geopenbaard worden. De Heer zegt:
‘Muziek met en zonder woorden door Merel Naomi op harp en Tenar van Kooten Niekerk sopraan’ Haar passie voor de harp deelt Merel Naomi het liefst met een breed publiek. Met haar verfrissende recitals wil zij haar luisteraars zowel ontspannen, als prikkelen en inspireren. Haar delicate harpspel, eigentijdse benadering en originele programmatoelichtingen staan garant voor een betoverende ervaring. Op het programma staan onder andere Franse liederen van Faure, oud Engelse liederen van Dowland en Spaanse liederen van De Falla. Daarnaast kan je genieten van harpsolo klanken met werken van Parry en Spohr. Merel Naomi, harp Tenar van Kooten Niekerk, sopraan
Mijn gebod is geen dwang als van een dictator of machthebber. ‘De schapen die Zijn stem kennen, volgen Hem’, zegt de Heer Zij worden deelachtig aan geluk;
Websites: www.merelnaomi.nl www.tenar.nl Toegangsprijzen: €15, € 12,50,- (Pas 65, CJP, Stadspas) € 5,- ( kinderen tot 12 jaar) reserveren:
[email protected]
geluk niet afhandig te maken. Diep innerlijk, uitstralend, helend geluk, heil, gerechtigheid brengend. Durf ik de uitdaging aan ten koste van mijzelf
Kerkelijk Bureau PGA adres: telefoon: e-mail: geopend: bankrekeningen:
Rosendaalseweg 507, 6824 KL Arnhem (026) 442 09 87
[email protected] elke werkdag 9.00 – 12.30 uur voor vrijwillige bijdragen: 63.58.17.187 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem voor overige 69.96.42.132 t.n.v. Protestantse Gemeente te Arnhem
voor die gerechtigheid door het vuur te gaan? Bron:Mediapastoraat RKK/KRO 13
Opstandingskerk
kerkgebouw: Rosendaalseweg 505 (4421810) www.opstandingskerkarnhem.nl • wijkredactie: Henk Altena (3611343)
[email protected] • predikant: ds. Elsje Pot (3637338)
[email protected] • predikant: ds. Yolanda Voorhaar (0318-621676)
[email protected] • scriba: mevr. M. van der Schaar (8401952)
[email protected] • wijkkas Opstandingskerk rekening. 851500
Agenda • Doopvoorbereiding woensdag 17 en 31 oktober • Ontmoetingsmiddag dinsdag om de week (23 oktober) • Creagroep elke donderdag (18 en 25 oktober, 1 november) • Geloven met verbeelding • donderdag 25 oktober en 8 november • Diaconie maandag 29 oktober • Gespreksgroep 30 + dinsdag 20 november en 10 december Autodienst Zo. 14 oktober Mw. Ineke Takke tel. 3647243 Zo. 21 okt. Hr. Ido v.d. koppel tel. 4422778 Zo. 28 okt. Hr. Arie Bezemer tel. 3613870
Bij de diensten Zondag 14 oktober is er extra aandacht voor het Werelddiakonaat. Op deze zondag gaat proponent Sietske A. Blok voor in de dienst. Zij is druk bezig met het zoeken naar een gemeente waar zij beroepen kan worden. Om een gemeente de kans te geven haar te horen, krijgt zij daarvoor bij ons de gelegenheid daar invulling aan te geven. Op zondag 21 oktober gaat in het Marcusevangelie het roer om: tot nu toe trok Jezus met zijn leerlingen door Galilea, en ook daarbuiten, om de boodschap van het Koninkrijk te verkondigen, nu wendt hij zich naar Jeruzalem. De boodschap van het Koninkrijk botst met hoe de godsdienstige gezaghebbers de Thora verstaan, en dat heeft grote gevolgen. Yolanda Voorhaar gaat dan voor. Op zondag 28 oktober is Elsje Pot voorganger. Aan deze dienst wordt medewerking verleend door het koor “Spiritual Singers” uit Renkum. Dat belooft een inspirerende viering te worden. Overleden Op 13 september overleed plotseling Anna van Zand-de Heer. Mevrouw van Zand werd 89 jaar en was sinds 1973 weduwe. Op 18 september namen we afscheid van haar met de woorden van Psalm 23. We legden haar in de aarde bij haar man en haar zoon Henk, die bijna 5 jaar geleden overleed. Haar oudste zoon, haar dochter, schoonzoon en kleindochters moeten een moeder en oma missen, die altijd veel belangstelling voor hen had. We wensen de familie kracht toe. Huwelijk Op 31 oktober a.s. zullen trouwen: Elsje Blok en Teunis Teunissen van Manen. Na het burgerlijk huwelijk zal de inzegening plaatsvinden in de Hervormde Kerk van Driel, ’s middags om 14.15 uur. Aanvulling Vorming en toerusting Geprekskring De Drie Gasthuizen Maandag 15 oktober, ’s morgens om 10.15 uur, zal Yolanda Voorhaar de kring leiden. Oecumenische gespreksgroep In oktober is de groep bijeengeweest op de tiende, dat is te laat voor deze editie van Kerkperspectief, maar nu al vast een bericht over november. Deze bijeenkomst is verplaatst naar woensdag 21 november, ’s middags om 14.00 uur. Een week eerder kunnen we niet terecht in de kerk vanwege de bazaar. Het boek Openbaring leidt ons. Gespreksgroep 30+ Voor de komende tijd zijn de volgende data afgesproken: 20 november en 10 december. We lezen nog steeds uit de Doornse Catechismus, waarin geloofsvragen op actuele wijze verwoord worden. Nieuwe deelnemers zijn nog altijd welkom. Opgave graag bij Yolanda Voorhaar.
Henk Altena
Gesprekskring Monnikenhuizen Nieuwe afspraak op dinsdagmiddag 16 oktober, 14.15 uur. We lezen het boek: Kijk op geloof van Henri Veldhuis. De pruik, het hoedje en de sluier Op zaterdag 3 november is er een ontmoetingsdag voor vrouwen uit de joodse, christelijke en islamitische traditie. Folders met nadere informatie vindt u in de lectuurbak in de kerk. Een goede gelegenheid om elkaar te ontmoeten. Geloven met verbeelding Er zijn inmiddels enkele aanmeldingen voor deze avonden op 25 oktober en 8 november om 20.00 uur in de Opstandingskerk, mocht u wel willen komen, maar u nog niet hebben aangemeld, wilt u zich dan melden bij
[email protected]? Uitgebreidere informatie vindt u in de Triangel van september. Kledinginzameling Op zaterdag 27 oktober is er weer gelegenheid om bij de kerk goede, schone kleding in te leveren voor het goede doel. Afwezigheid predikanten Van 14 tot en met 21 oktober is Elsje Pot een week afwezig vanwege vakantie. Aansluitend, van 21 tot en met 29 oktober is Yolanda Voorhaar een week vrij. In voorkomende situaties vervangen zij voor elkaar. Tenslotte Een hartelijke groet voor u allen, ook namens collega Elsje Pot, Yolanda Voorhaar 14
Bij de diensten 14 oktober: deze zondag is er weer een oecumenische viering, voorgangers pastor Anita Coenraads en ds. Monique Maan. De cantorij verleent ook haar medewerking. 21 oktober: gastvoorganger is deze zondag ds. S.L. Schoch uit Den Haag. 28 oktober: gastvoorganger is ds. Marja Terlouw- Sterk, zij is predikante in de Koepelgevangenis in Arnhem. Na de dienst is er gelegenheid om met haar in gesprek te gaan over haar werk. Wij gedenken Mevr. Mieke Boot-Engberts, overleden op 21 september op de leeftijd van 89 jaar. Mevr. Boot woonde in Laag-Soeren en is daar overleden. Tot vorig jaar woonde ze echter aan de Waterbergseweg. De begrafenis was op 28 september. Mevr. Petronella Goldschmeding-Brouwer, overleden op 22 september op de leeftijd van 86 jaar. Mevr. Goldschmeding verhuisde vorig jaar vanuit onze wijk naar Velp in verband met haar gezondheid. Op de kaart staat dat zij is overleden ‘vertrouwend op een toekomst van vrede en rust in een nieuw vaderland’. De begrafenis was op 28 september vanuit de kerk van Schaarsbergen. Moge God die trouw is, deze mensenkinderen dragen in zijn ontferming en allen die van hen gehouden hebben zijn troost geven. Vakantie Ik heb een weekje vakantie van 15 t/m 21 oktober. Kerkenraadsleden en koster weten hoe de vervanging geregeld is, dus neemt u indien nodig contact op met één van hen. Bereikbaarheid In de regel ben ik op maandag tussen 9.30 en 11.00 uur in de predikantenkamer aanwezig. U bent daar van harte welkom voor koffie, een gesprekje of om een afspraak te maken. Het telefoonnummer van de predikantenkamer is 026-4425251. Op ander momenten kunt me beter thuis bellen: 026-3891962, spreek eventueel het antwoordapparaat in. U kunt ook altijd e-mailen:
[email protected] Met hartelijke groet, ds. Monique Maan
Diaconessenkerk
kerkgebouw: Izaak Evertslaan 11 (4425259) www.diaconessenkerk.nl • wijkredactie: Inge Veldhuis
[email protected] • predikant: ds. M.A. Maan (3891962)
[email protected] • spreekuur ma. 9.30–11.00 uur, predikantenkamer. • scriba: Inge Veldhuis
[email protected] • verhuur De Bakermat:
[email protected] • wijkkas: ING rekening 987600, t.n.v. Prot Gem Kerk Activiteitenfonds
Autorijdienst Alteveer/Cranevelt 14-10 Gerard Scheffel 4453520 21-10 Eize Drenth 3794503 28-10 Henny Kromhout 4422983 Burgemeesterswijk / Hoogkamp 14-okt Theo Vaalburg 443 30 58 21-okt Jans Askes 351 58 93 28-okt Jan Siert Wiersema 442 07 20 Inge Veldhuis
Diaconessenbazar en Boekenmarkt
Dit jaar wordt deze Bazar en Boekenmarkt op woensdag 7 november a.s. gehouden in de Diaconessenkerk, Izaäk Evertslaan 11, Arnhem. De opbrengsten komen ten goede aan enkele goede doelen in binnen- en buitenland. Verbetering zalen van de Diaconessenkerk/Bakermat, herstel van de muur rondom de Joodse begraafplaats te Arnhem, het Toon Hermanshuis in oprichting in Arnhem. Goederen – ook boeken – kunnen ingebracht worden op iedere maandagmorgen tussen 10.15 en 12.00 uur of na overleg met Henk Sijbrandij (06 – 442 66 859) en nog op maandag 5 november (10.00 uur – 19.00 uur). Uiteraard zijn ook nog vrijwilligers welkom om enige uren of dagdelen te assisteren bij één van de vele taken, die vervuld moeten worden op 5 en 6 november, 8,9 en 10 november (opruimen). Wilt u meedoen, stuur een bericht naar
[email protected]. Verdere informatie volgt nog, maar deze datum (7 november) kunt u vast in uw agenda of op uw kalender vastleggen. Wilt u meer inlichtingen? Henk Sijbrandij, 06 – 442 66 859 /
[email protected] H.F. Sijbrandij Izaäk Evertslaan 17 6814 JH Arnhem 06 – 442 66 859 15
Siongroet Op zondag 30 september jl. hebben alle gemeenteleden de nieuwste uitgave van de Siongroet ontvangen. Bij degenen die niet in de dienst aanwezig waren, zal de Siongroet worden nabezorgd; soms via een ander gemeentelid en soms via de post. Via deze nieuwsbrief beschikt u over alle actuele informatie van dit moment. Mocht u de Siongroet om welke reden dan ook hebben gemist dan zijn er twee mogelijkheden: • kijk op onze website: http://siongemeenschap.webs.com en daar onder “Sion-nieuws”. • neem contact op met Alie Schregardus (tel. 4456480) voor een schriftelijk exemplaar.
Siongemeenschap
vieringen in het K.K.C. Het Dorp: Dorpsbrink 7 • website: http://siongemeenschap.webs.com • wijkredactie: Philip Greep
[email protected] • predikant: ds. A.C. Poley (
[email protected]) tel. 033–4333345 (wo & do: 06–15153211) • Spreekuur ds Poley: wo 11.00–12.00 uur Nassaustraat 4A (gebouw West Arnhemse Muziekvereniging) • scriba: secretariaat Siongemeenschap, p/a Sophiastraat 21, 6812 CA Arnhem • wijkkas 925000 t.n.v. penningmeester Siongemeenschap
Activiteiten in de komende weken • Inloopavond KKC/Taizéviering: het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp is op de woensdagen 17 en 24 oktober 2012 open van 18.30 tot 19.30 uur, voor stilte, gesprek en gezelligheid. Op 24 oktober vindt er om 19.00 uur een Taizéviering plaats. Op31 oktober gaat zowel de Mariaviering als het stiltecentrum niet door. • Ontmoetingsmorgen KKC Het Dorp: deze bijeenkomst vindt plaats op donderdagmorgen 18 oktober 2012. De locatie is het Kerkelijk Kultureel Centrum (KKC) van Het Dorp in Arnhem. Aanvangstijdstip is 10.15 uur en de bijeenkomst duurt tot aan het middaguur. Het gespreksonderwerp van deze morgen wordt ingeleid door ds. Ad Poley met een film, waarna daarover een gesprek/discussie plaatsvindt. • Gezellige avond voor de bewoners van de Philadelphiahuizen: deze contactavond “Rondom de Bijbel” wordt gehouden op 30 oktober 2012 in de Sionkerk (Callunastraat 6 in Arnhem). Er is muziek, een bijbelverhaal, wat creatiefs en natuurlijk veel gezelligheid. Inloop vanaf 19.00 uur. Nieuwe deelnemers zijn van harte welkom. Wim Schröder, 0264431698 of
[email protected] kan u meer informatie geven.
Bij de diensten Op 21 oktober om 10.30 uur in er in Waalstaete een dienst, waarin ds.Kraai voorgaat. Samen met de bewoners van Waalstaete vieren we het Heilig Avondmaal. Van harte welkom.
Bethlehemkerk
kerkgebouw: Honigkamp 25 (3642367) www.bethlehemkerkarnhem.nl • wijkredactie: J.M. van Wijlick (3613849)
[email protected] • predikant: ds. Patrick de Vries (4425941)
[email protected] • predikant: ds. Menno Leistra (0575–845930)
[email protected] • predikant: ds. C.J. Kraai (0317–422188) • scriba: A. Kramer-Bunschoten (3612208)
[email protected] • wijkkas: 999000 t.n.v. wijk- en bloemenfonds Bethlehemkerk, Arnhem • beheer website: dhr. Edward Eekma (3792147)
[email protected]
Kerktaxi 14 oktober: hr. P. Rosseel, tel. 363 335 21 oktober: hr. D.W. van den Hof, tel. 3612974 28 oktober: hr. J.M. van ’t Oever, tel. 3621514 04 november: hr. P. Blok, tel. 3614939
16
In memoriam Op zondag 16 september overleed op de leeftijd van 86 jaar de heer Bernard ter Maat, echtgenote van mevrouw W.B.E. ter Maat-Nijman. Ben en zijn vrouw waren jarenlang meelevende leden van de wijkgemeente Bethlehemkerk. Ds.Leistra had goed contact met hen en bezocht hen de laatste jaren.Jarenlang zetten zij zich in voor de geestelijke verzorging in Regina Pacis en kerkten daar ook. De dankdienst voor zijn leven, voorafgaande aan de crematie, vond plaats op donderdag 20 september op Moscowa. Voorganger in deze dienst was oud-pastor Wil Hagedoorn, waarmee zij langer dan 20 jaar hadden samengewerkt in Regina Pacis. Wij wensen mevrouw Ter Maat en haar verdere familie Gods nabijheid toe om dit verlies te dragen. Jan van Wijlick
Allerlei • Op maandag 22 oktober is er weer een catecheseavond in de Korenmaat. Die avond zullen we druk bezig zijn met de voorbereidingen voor een aangepaste dienst samen met de bewoners van de Korenmaat op zondag 4 november. • Op woensdag 24 oktober komt de gebedskring om 16.30 uur bij elkaar in de kapel. • Op woensdag 31 oktober is er een eerste bijeenkomst gepland van de kring over “Roeping”. Van 15.00-16.30 uur komen we bij elkaar. Voor deze kring hoop ik in de studieweek in Maarsen inspiratie op te doen. • Op zaterdag 3 november doen we als gemeente mee aan de “Dag van de Dialoog”. Bij een “Tafel van de Dialoog” zitten acht mensen aan, vier van onze kerk en vier van buiten de kerk. Voor een gesprek over “Waardering”, want dat is het thema voor dit jaar. Wat mij betreft heeft waardering overigens ook van doen met het geloof dat we door God geliefde mensenkinderen zijn. Dat is een basis om voort te bouwen. Ook namens mijn college ds.Kraai een hartelijke groet, ds.Menno Leistra
Afscheid ds.Patrick de Vries en een studieweek Op de maandag na de zondag van zijn afscheid op 30 september in de Bethlehemkerk zit ik in de Emmaus-priorei in Maarssen. Komende zondag staat zijn intrededienst in Beilen nog te gebeuren. Wat was het een gedenkwaardig afscheid. Eerst een receptie op vrijdag 28 september met bijdragen vanuit verschillende hoeken van onze kerkgemeenschap en daarna op zondag een afscheidsdienst. Beide keren in een sfeer die uitermate goed was. We hebben onze predikant op een waardige wijze uitgezwaaid. De Bethlehemkerk waardig, laat me het zo maar eens zeggen. Want een goede sfeer uitstralen, dat is toch ook een van de kenmerken van onze gemeenschap. Met ernst en luim allebei voorhanden.
Kledingactie Mensen in Nood
Steeds opnieuw is dat wat we van nieuwkomers horen: jullie hebben zo’n warme gemeenschap. Dat is wat Patrick zal missen en we gunnen het hem van harte dat hij samen met Joanne in Beilen ook iets dergelijks tegen zal komen. Wat mij is bijgebleven van zijn afscheidsdienst? Dat ene zinnetje, waarin hij al zijn preken samenvatte: wij zijn door God geliefde mensenkinderen! Trouwens in de studieweek, waar ik van 1 t/m 5 oktober aan deelneem, is dat één van de thema’s: wat drijft je in je werk? Waar vind je inspiratie? Dat soort vragen. Wat ik de eerste dag al geleerd heb? Dat gezelligheid en het geloofsgesprek, ernst en luim van wezenlijk belang zijn in een gemeente. Het het goed hebben met elkaar, dat mag een wezenlijk aspect zijn in het gemeenteleven. Gezelligheid, vier je feesten, geniet van het goede, dat God heeft gegeven. En daarnaast, je bent met elkaar geen kaartclub, maar gemeente van de Heer. Laat ook dat op verschillende manieren tot uiting komen in je gemeente. Door steeds meer de Bijbel centraal te stellen, door met elkaar in gesprek te blijven over wat we geloven of wat we moeilijk vinden in dat geloven. Door niet alleen bezig te zijn met het werk van de Heer, maar ook met de Heer van het werk. Ook al zo’n mooie oneliner uit de afscheidsdienst van mijn collega. Zonder dat kun je geen gemeente zijn, maar word je een club, die mensen net zo goed elders kunnen vinden. En dat kan toch niet de bedoeling zijn! Vanaf deze maand zullen we het zonder collega Patrick de Vries moeten stellen. Hopelijk komt hij zo nu en dan nog eens terug op de preekstoel. We gaan verder omdat de Heer van de kerk verder met ons wil gaan. We zijn immers zijn geliefde mensenkinderen. Het werk wacht, treedt dan aan. We wensen Patrick en zijn gezin vrede en alle goeds in Beilen/Hijken/Hooghalen.
Op zaterdag 27 oktober vindt in de Bethlehemkerk, Honigkamp 25, de jaarlijkse kledinginzamelactie voor “Mensen in Nood” plaats. U kunt dan tussen 09.00 en 11.00 uur uw goede, nog draagbare kleding, schoeisel en huishoudtextiel in gesloten plastic zaken daar inleveren.
ds.Menno Leistra
Project 2012 – 2013 De werkgroep Project presenteert op zondag 14 oktober de 3 nieuwe projecten van Zending en Werelddiaconaat, waarvoor zij in de komende maanden actie willen gaan voeren. Het thema voor onze actie luidt dit jaar “ Reik hen een helpende hand ”. De drie projecten zijn: • Project in Indonesië: Verstrekken van financiële bijdrage aan sociaal zwakke groeperingen op het eiland Sumba. • Project in Roemenië : Steun aan ouderen binnen de kerkelijke gemeente Santaul Mare • Project in Bolivia: Juridische en sociale hulp aan misbruikte meisjes Per project willen wij 500 euro bijeenbrengen. In de projectfolder kunt u alles nalezen. Deze folder ligt in de kerk. De werkgroep heeft een aantal acties voorbereid. Zo zal er op 28 oktober een verkoop zijn van zelfgemaakte kaarten. Voor deze verkoop kunnen nog zelfgemaakte kaarten bij de werkgroepleden ingeleverd worden. Op 10 november organiseert de werkgroep in samenwerking met de diaconie een high tea. Tijdens de high tea vindt er een presentatie plaats van het project Indonesië. Wilt u deze bijeenkomst bijwonen dan kunt u zich opgeven via het aanmeldingsstrookje dat bij de folder wordt uitgedeeld. Verdere informatie volgt nog over deze middag. Op 25 november worden speculaaspoppen verkocht. Op 2 en 9 december worden kerstkaarten verkocht. U heeft nog even de tijd om kerstkaarten te maken. Op 22 december kunt u tijdens de kerstmarkt hyacinten kopen. U kunt ook sparen in de bekende spaardoosjes. Natuurlijk zijn ook giften via de wijkkas van harte welkom. Giften kunt u storten op postrekening 999000 ten name van Wijk-en Bloemenfonds Bethlehemkerk, Drakensteinlaan 58, Arnhem, onder vermelding van Project 2012-2013 of Indonesië, Roemenië of Bolivia Met Pasen 2013 willen wij de actie afsluiten. Van harte nodigen wij u uit de projecten van Zending en Werelddiaconaat te ondersteunen. Namens de Werkgroep Project,
De opbrengst van de ingezamelde kleding gaat naar de projecten van Cordaid Mensen in Nood. Creagroep Op dinsdag 16 oktober van 14.00-16.00 uur komt de Creagroep weer samen in de Bethlehemkerk. We hopen op een gezellige middag. Kom gerust eens kijken. De koffie staat klaar. Riet Burgers, tel. 361 11 62
Christelijk Vrouwen Contact Op dinsdag 23 oktober hebben we weer C.V.C. We komen om 14.30 uur bij elkaar in de Bethlehemkerk. Het onderwerp voor deze middag is een Bijbelstudie over Amos uit “In Gesprek” no 7, bladzijde 4 en verder. We hopen op een goede middag. Ans Kruitbos
Corrien van ’t Oever 17
Drie bijzondere kerkdiensten Er valt heel wat te beleven in de komende zondagen. Drie weken achter elkaar een bijzondere dienst.
Salvatorkerk
kerkgebouw: Salvatorplein 274 (3212159) www.salvatorkerkarnhem.nl • wijkredactie: ds. J.P. Eijgenraam • predikant: ds. J.P. (Pierre) Eijgenraam (3519531)
[email protected] • scriba: Meint Lukkien (4743343)
[email protected] • wijkkas: 3068364 t.n.v. Wijkkas Salvatorkerk Arnhem
Huwelijk Op vrijdag 26 oktober willen Hans Wolse en Andrea van El elkaar het jawoord geven. De kerkelijke inzegening van hun huwelijk zal plaatsvinden in de Waalse kerk. Ds. Pierre Eijgenraam zal daar voorgaan. Hans en Andrea zijn beide lid van het koor Expecto uit Epe, dat ook zal zingen in de dienst. We wensen het paar nu alvast een prachtige dag en een nog mooiere toekomst met elkaar! Kerkcafé over Artsen zonder grenzen Op vrijdagavond 26 oktober is er weer het eerste kerkcafé van dit seizoen. Spreker is mw. Ellen Enderlé. Zij heeft jarenlang gewerkt als medisch coördinator voor Artsen zonder Grenzen, en zal ons vertellen over haar ervaringen binnen deze organisatie. Het kerkcafé wordt gehouden in de Salvatorkerk, aanvang 20 uur. Voor inleiding en gesprek is een goed uitgetrokken. Aansluitend is er gelegenheid om onder het genot van een drankje en een knabbeltje gezellig samen te zijn. ds. Pierre Eijgenraam
Op zondag 14 oktober is er een viering voor jong en oud, waarin Ellen Enderlé zal voorgaan. Zij is predikant in opleiding en loopt van september tot begin december stage in onze gemeente. De dienst zal in het teken staan van de ‘Michazondag’. Op deze zondag inspireert de profeet Micha steeds meer gemeenten in Nederland om aandacht te besteden aan onrecht en armoede in onze samenleving. De voorbereidingsgroep heeft ‘delen’ als thema gekozen. Het belooft een mooie viering te worden, waaraan ook het gospelkoor ‘Voices’ uit de Kandelaar zal meewerken. Op zondag 21 oktober is de Salvatorkerk gesloten. We gaan dan (hopelijk) met ons allen naar de Eusebiuskerk. Daar zullen twee leden van onze wijkgemeente en drie leden van onze buurgemeente Elden-De Kandelaar gezamenlijk belijdenis doen. Daar zijn we uiteraard heel erg blij mee! Hun namen: Paul van Lunteren en Frank van Lunteren, Marije Behet, Sanne Behet en Erik van Soomeren. Ds. Anja Vogelzang en ds. Pierre Eijgenraam zullen gezamenlijk voorgaan in deze dienst, waaraan opnieuw gospelkoor ‘Voices’ zal medewerken. We hopen dat u massaal aanwezig zult zijn. Let op: de dienst begint om 10.15 uur. Hebt u geen vervoer? Dan vragen we u om even vóór 10.00 uur bij de Salvatorkerk te zijn. Gaat u met de auto naar de kerk? Dan vragen we om rond 10.00 uur even langs de Salvatorkerk te rijden. Misschien kunt één of meer kerkgangers een lift geven naar de Eusebiuskerk! Op zondag 28 oktober vieren we onze jaarlijkse gezamenlijke dienst met de kerken van Indonesisch/Molukse oorsprong, met wie wij ons al jaren lang verbonden weten. Met twee van deze kerken, de Molukse KJPIN en de Indonesische PERKI, delen wij ons kerkgebouw. Daarnaast doet nog mee de GKIN, die haar diensten in de Kruiskerk houdt. Zoals u ziet houdt men ook in Indonesië van afkortingen. Elk jaar weer is dat een bijzonder feestelijk gebeuren, met koren en zanggroepen, een Anklung-orkest (zeg maar: een grote menselijke xylofoon), kleurige kostuums en natuurlijk een goede preek. Voorgangers zijn ds. Eijgenraam en vicaris Adhan Khrisna Satriya. De dienst is tweetalig, en dus voor iedereen goed te volgen. Na afloop is er gelegenheid om koffie en thee te drinken met daarbij heerlijke Indonesische hapjes. Psalmenkring Op 25 oktober komt de Psalmenkring weer bijeen, dit keer onder leiding van predikant in opleiding Ellen Enderlé. Zij wil met ons de meditatieve lezing van de Psalmen een keer uitproberen, die met een mooie latijnse term ‘lectio divina’ wordt genoemd. Waarschijnlijk zullen we Psalm 121 op deze wijze met elkaar gaan lezen. Welkom in de Salvatorkerk van half drie tot vier uur. Overleden Op 14 september overleed mw. Adriana Maria (Sjaan) Cornet-Weemering. Zij werd geboren in Rotterdam op 23 juli 1934. Al op jonge leeftijd kreeg ze te kampen met ernstige gezondheidsproblemen. In haar leven heeft ze tientallen operaties moeten ondergaan. Desondanks was ze een markante persoonlijkheid, die kleur heeft gegeven aan het leven van haar man, kinderen en kleinkinderen. In hun Arnhemse jaren woonden ze de langste tijd in Presikhaaf. Toen ze naar Arnhem-Zuid vertrokken, werden ze lid van onze wijkgemeente. Ongeveer anderhalf jaar geleden moesten Sjaan en Joop beide worden opgenomen in een tehuis en woonden ze aan weerskanten van de Velperweg: Joop in Regina Pacis, Sjaan op Insula Deï. De uitvaart heeft donderdag plaatsgevonden op Moscowa. We herdachten haar als een vrouw die veel steun heeft gevonden in haar geloof en lazen daarbij uit 2 Cor.12: 9 :“Mijn genade is u genoeg”. We leven mee met Joop, met haar vier kinderen en hun partners, met de kleinkinderen en allen die haar zullen missen. Op 15 september overleed mw. Alida Johanna de Bruin-Otten. Zij werd geboren op 16 november 1927 in Arnhem, trouwde met Ted de Bruin en werd moeder van drie kinderen, grootmoeder en overgrootmoeder. In ons midden is ze vele jaren lang een actief en meelevend gemeentelid geweest, onder andere als lid van de HVD. Vele mensen heeft ze trouw bezocht. Ook was ze met hart en ziel lid van de Zangvereniging in Arnhem-Zuid, die bij haar uitvaart ook heeft gezongen. In de tijd van haar ziekte hebben velen uit onze gemeente zeer met haar meegeleefd. Ook van haar kant uit bleef ze betrokken. Tot zeer kort voor haar dood beluisterde ze elke zondag onze kerkdiensten via het internet. In de uitvaartdienst op vrijdag 21 september in onze kerk lazen en overdachten we haar trouwtekst: “Weest dan navolgers Gods, als geliefde kinderen, en wandelt in de liefde, zoals ook Christus u heeft liefgehad” (Ef. 5: 1-2). Vanuit deze woorden heeft zij geleefd, en die woorden heeft ze haar nabestaanden –en ook ons- willen voorhouden. We leven mee met haar kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen, en met allen die haar zullen missen.
18
Herfst In ‘Bloemenburcht’ organiseert De Regenboog maandelijks een samenkomst van ontmoeting en gesprek (de 2e woensdag van 10.00 -11.00, Haya van SomerenDownerstraat). Allerlei thema’s kunnen aan de orde komen. Meestal op zo’n manier dat ze gelegenheid geven om stil te staan bij dat wat iets dieper onder de oppervlakte zit. Bij wat een bron is in jouw leven. Wat jouw vertrouwen wekt en voedt - jouw geloof. ‘Herfst’ is zo’n thema. Dan kan het gaan over het seizoen dat jaarlijks weerkeert, maar ook over herfst in je leven. Wind en storm kunnen overheersen, maar ook rijke oogst en schitterende kleuren. Het ‘herfstglas’ kan heel goed (meer dan) half vol zijn of net zo goed (minder dan) half leeg. Een cartoon van Peter van Straten toont duidelijk het depressieve dat ons raken kan. Samen met een remedie waar je ook niet erg vrolijk van wordt. Van de andere kant wordt er gekeken in een lied van Jaap Zijlstra: Met elk blad dat valt, valt meer licht op de aarde, komt meer uitzicht vrij. Met elk blad dat valt, staan wij scherper getekend, valt meer hemel ons bij. Ben benieuwd hoe het gaat met dit thema in de Bloemenburcht. Geluk In 2012 is het thema dat van tijd tot tijd terugkeert in de vieringen: ‘Geluk’. Zo’n jaarthema heeft ook tot gevolg dat ervaringen, beelden teksten die er mee te maken hebben, je meer opvallen. Tenminste zo vergaat het mij. Op de voorkant van het laatste nummer van ‘Open Deur’ prijkt een prachtige herfstfoto van goudgekleurde bladeren en de zon nog krachtig genoeg om in het gras te gaan liggen. Een heel nummer gewijd aan ‘Geluk’. ‘Open Deur’ is een oecumenisch maandblad over vragen van geloven en leven, voor mensen binnen en buiten de kerken. (Zie: www.open-deur.nl). Op de achterkant staat vaak een tekst of gedicht met bijpassende illustratie. Van de woorden van Bette Westera werd ik vrolijk bij het lezen. Hebt u, heb jij dat ook? De titel is
OGR De Regenboog
Oecumenische Geloofsgemeenschap te ArnhemZuid www.regenboogrijkerswoerd.nl locatie: Spiegelhuis, Mooieweg 94 (06–57736103) • wijkredactie: J. (Han) Hoekstra (3618103)
[email protected] • pastores: J. (Han) Hoekstra (3618103)
[email protected] • W. (Wim) Palstra (3231719)
[email protected] • scriba: M. Bonnema (3272299)
[email protected] • wijkkas: 232788 t.n.v. penningm. OWR
Vieringen In oktober verwelkomen we oude bekenden die voorgaan in een viering. Op zondag de 14e: Michiel Wisse (samen met Bertrand Hoek), op zondag de 28e: Monique Maan (en Margriet Kok). En tussendoor op zondag de 21e twee voorgangers die wel vaker verschijnen: Martijn van Duuren en Han Hoekstra. Als altijd staat om half tien de koffie klaar en ook na de tijd kun je met koffie, thee of wat anders napraten met deze en gene! Welkom in het Spiegelhuis aan de Mooieweg 94. ds. Han Hoekstra
Geluk In Zwolle is een winkel, daar verkopen ze geluk. Ze hebben alle soorten en het is er altijd druk. Het wordt verkocht in flesjes, in doosjes of in zakjes. ze hebben er geluksbonbons en ook geluksgebakjes. Enorme repen puur geluk, en melk en hazelnoot, geluk voor bij de koffie en geluk voor op je brood. Er is geluk met spikkeltjes, met streepjes en met ruiten. Er is geluk voor binnen en er is geluk voor buiten. Geluk voor kleine kinderen, geluk voor wie al groot is en hemelsblauw geluk met wolkjes wit, voor wie al dood is. Er zijn goedkope doosjes geel en dure doosjes goud. Die moet je niet vermengen dan gaat het bijna altijd fout. En zware zakken zwart geluk, voor sombere momenten. En brokjes die gebroken zijn, voor twintig euro-centen. Het is een leuke winkel. Hij is haast altijd open. Ik denk dat ik voor tante els twee brokjes bruin ga kopen. Twee mooie brokjes bruin, in een papiertje met een strik. En voor mezelf een flesje met een rietje, zonder prik.
19
Elden-De Kandelaar
Kerkgebouw: Den Haagweg 1 (3812252) www.elden-dekandelaar.nl • wijkredactie: Wim van Woerkens (3811103) Deurnestraat 2
[email protected] • predikant: ds.Hubertien Oostdijk-van Andel (3237577)
[email protected] • predikant: ds. Anja Vogelzang (3233833)
[email protected] • predikant: ds. Han Hoekstra
[email protected] • predikantensecretariaat:
[email protected] • scriba: Hans van de Ven (4451720)
[email protected] • wijkkas: Elden-De Kandelaar rek.nr 13.48.696
talentenmarkt (vervolg) Daarom wordt er op zondag 18 november weer een talentenmarkt gehouden. Het idee is dat we een gezellige markt creëren waar mensen hun talenten laten zien, laten horen en te koop aanbieden. Daarom zijn we nu in de eerste plaats op zoek naar mensen die een talent hebben om “op de markt te brengen”. Dat kan zijn: • iets lekkers voor bij de koffie of andere eetbare lekkernijen • zelfgemaakte producten zoals divers handwerk, kaarten, schilderijen, foto’s, etc • plantjes en bloemstukken • muziek en zang zijn ook welkom, want we willen graag een gezellige sfeer • vaardigheden als massage, haren knippen, schminken, nailart etc. • In de tweede plaats zoeken we natuurlijk ook mensen die gebruik willen maken van deze talenten. Dus pak de agenda en noteer: 18 november gezellige talentenmarkt!! in De Kandelaar na de dienst. • Wie iets op de markt te brengen heeft, kan zich aanmelden bij Hans van de Ven via de e-mail
[email protected] of telefonisch 06-51052631. De koffiegroep Napraten over de dienst in De Kandelaar in huiselijke sfeer, dat kan iedere week bij onze koffiegroep. Hanneke Nieuwland, Dick en Marijke van Diggelen of Wim en Dorothee Burgers kunnen u vertellen waar de koffie klaar staat.
20
Gezamenlijke viering in de Lucaskerk Op zondag 16 september sloten de deuren van de Salvatorkerk, De Regenboog en De Kandelaar. Gezamenlijk kwamen we bijeen in de Lucaskerk. Al vele jaren lang vieren we twee keer per jaar samen met onze katholieke broeders en zusters. We sloten ons qua thema aan bij de Compassie-viering in de Eusebiuskerk. We baden het gebed om vrede en lazen over het kruis op je nemen en gaan achter Jezus aan die de weg is voorgegaan. Met elkaar deelden wij brood en wijn. Indrukwekkend was het levensgrote kruis van natuurmateriaal dat midden in de kerk op de grond was geformeerd. Een kleine uitvoering van het Cross of Nails kreeg er een plekje bij, evenals diverse zeer persoonlijke herinneringen aan de wereldoorlogen van diverse kerkgangers. Jammer, dat deze als gewoonlijk toch al uitgebreide dienst geen ruimte kon bieden voor wat meer toelichting bij deze symbolische voorwerpen. Ook de kinderen waren in de nevendienst volop bezig geweest met dit onderwerp. Het meest sprekend was de activiteit van de oudsten. Daar vertelde iemand uit eigen ervaring over de verschrikkingen van de oorlog, toen haar huis midden tussen de Duitse en geallieerde linies in kwam te liggen. De kinderen hadden gouden stenen gemaakt, die in de vorm van een hart ook rond het kruis werden gelegd. SWOT Intussen kreeg de kerkenraad bezoek van ds. Wim Kievit, die door de Algemene (stedelijke) Kerkenraad is benoemd tot procesbegeleider van “Kerk in de steigers”. Hij schetste in het kort zijn opdracht. Centraal staat de toekomst van de PGA in relatie tot de begrotingsproblemen en de sterke terugloop in leden en kerkgang. Ds. K ievit gaat om te beginnen alle wijken langs voor een SWOT-analyse. SWOT is de afkorting van de (Engelse) woorden Sterkte, Zwakte, Kansen en Bedreigingen. Vervolgens vroeg hij de aanwezigen om reacties op de onderstaande vier vragen. Dat leverde bij ons een boeiend gesprek op. Ik geef wat steekwoorden weer. Wat kenmerkt uw wijkgemeente? Pluriformiteit, veelkleurigheid (in geloofsbeleving en opleiding), driedeling (Elderveld/De Laar, hervormd Elden, Schuytgraaf), relatief grote groep jongeren, kleine kern vrijwilligers, onderling sterke pastorale betrokkenheid, financieel niet draagkrachtig. Wat draagt ze uit, wat geeft ze door? Gods liefde is voor iedereen, omzien naar elkaar. We willen als kerk ook midden in de maatschappij staan. Graag in heel concrete zin. Waarin onderscheidt deze wijkgemeente zich? Het complete doorlopende programma van jeugdwerk (zowel in geloofsopvoeding als in persoonlijke ontmoeting). In pastoraat wordt veel tijd en energie geïnvesteerd. Het predikantensecretariaat (bestaande uit vrijwilligers) is zeer ondersteunend. Wat is haar kwetsbaarheid? Onvoldoende vrijwilligers, zeker voor langlopende taken en rollen. De te beperkte financiële middelen (de grote gevers zijn de ouderen; onze wijk kent weinig hoogopgeleiden). Daarna werd de aanwezigen gevraagd de zeven items te scoren die kenmerkend zijn voor zich positief ontwikkelende gemeenten. Een gezonde gemeente is (volgens het Handboek Gezonde Gemeente van Robert Warren) • bewogen door geloof, • richt zich naar buiten, • zoekt naar wat nu nodig is, • durft keuzes te maken, • gedraagt zich als een gemeenschap, • is een inclusieve gemeenschap en • doet een paar dingen goed. Waaraan denkt u zelf als u deze zeven elementen leest?
Talentenmarkt: wie biedt? Twee jaar geleden hielden we de Talentenactie. Iedereen kon zijn of haar talent inzetten om geld in te zamelen voor het wijkfonds of gebruik maken van andermans talent en op die manier bijdragen. De actie was een groot succes. Niet alleen vanwege de geldelijke opbrengst, die zeker de moeite waard was, maar ook vanwege alle (nieuwe en hernieuwde) contacten die eruit voortkwamen.
Leren van Amsterdam Afgevaardigden van De Rank waren aanwezig op een bijeenkomst, waar de Protestantse kerk van Amsterdam uitlegde hoe daar met succes de afname van het ledental is gestuit. De bal wordt vooral bij de wijken neergelegd. Daar kwamen verassende ideeën vandaan: preek van een leek, een project over zingeving aan de Zuidas, de Bijbel open in een café, gemeenteplanting op IJburgen, (kinder)theater. Allemaal aansprekende dingen die erg succesvol zijn. Voor alle activiteiten in dit kader is er een royaal vitaliseringsfonds. Organisatorische verbeterpunten waren: Een communicatiedeskundige, die o.a. het foldermateriaal verbetert. En de splitsing van de Algemene Kerkenraad in 8 werkgroepen, waarin ook niet-ambtsdragers. Al deze activiteiten in het kader van “versoberen, verbeteren en vernieuwen”. Interessant is wat ik elders las over een enquête die in de Amsterdamse PKN is uitgevoerd: 90% van de kerkleden ziet zichzelf als gelovig mens, voor 60% heeft het geloof een grote betekenis in het leven. Bijna 80% gelooft in een God Die zich met ieder mens bezighoudt of in een hogere macht die het leven beheerst. Meer dan de helft ziet God als Schepper van hemel en aarde. Bijna 90% gelooft in een leven na de dood. Ongeveer 60% bidt één of meerdere keren per dag. Opmerkelijk is dat een enquête onder de dominees uitwijst, dat de meerderheid van de predikanten wel in God als Schepper en mee-lijdend God gelooft, maar niet in een persoonlijk God. 30% van de predikanten gelooft niet in het bestaan van God of een hogere macht. Er is dus een groot verschil met de 80% van de kerkleden die gelooft in een God, Die zich met ieder mens bezig houdt. Echter, 7% van hen leest nooit en 60% leest soms in de Bijbel. 40% van de meelevende leden bezoekt nooit een kerkdienst. Uit deze enquête blijkt, dat het geloof in een persoonlijk God bij 80% van de kerkgangers aanwezig is; maar dat ze desondanks niet naar de Bijbel grijpen om na te gaan hoe God zich met jou bezighoudt. En dat horen ze ook niet in veel van de Amsterdamse kerken, waar predikanten voorgaan die niet in een persoonlijk God geloven. En dat hoort de 40%, die nooit een kerk van binnen ziet al evenmin. Enquêtevragen: 1. Gelooft u in een God die zich direct met uw leven bezighoudt? 2. Verwacht u van de Bijbel antwoorden op de vraag Wie God is en wat Hij met uw leven voorheeft?
Herv. wijkgemeente De Rank Bonifatiuskerk: Huissensedijk 10, Elden telefoon: 3830286 postadres: Huissensedijk 12, 6842 AK Elden (Arnhem) www.gemeentederankarnhem.nl
• wijkredactie: hr. H. Boer (4437934)
[email protected] • predikant: ds. P. Vermaat (0318–510161)
[email protected] • scriba: hr. H. Boer (4437934)
[email protected] • wijkkas: rek.nr. 1559972 t.n.v. penningmeester De Rank
Middagbijbelkring 30 oktober Op de middagbijbelkring gaan we verder met de overdenking van het evangelie van Johannes. Aanvang 14.30, maar vooraf kunt u genieten van koffie, thee en een flink portie gezelligheid. Hans Boer
Het antwoord van Arenda Haasnoot Arenda Haasnoot is predikante in Rijnsburg en heeft, toen ze vice-voorzitter was van de PKN de breedte van de kerk leren kennen. Aan de universiteit van Leiden werd haar onderwezen dat theologie een wetenschap is. En dus is het verstand de maat van alle dingen. Het geloof hou je als niet bewijsbaar buiten de deur. Zoek dat maar bij de kerkelijke opleiding. (Is er een verband met het Godsbeeld van een deel van de Amsterdamse predikanten?) Arenda schrijft in haar boek “Neem je plaats in…in de tussentijd van kerk en Koninkrijk”: “Ieder mens is geroepen om Gods wil in zijn of haar leven te ontdekken, op welke plaats je je ook bevindt. Je kunt erom vragen, je zult moeten zoeken en zelfs aankloppen bij God.2 God antwoordt altijd. Je kunt erop vertrouwen dat Hij zijn wil kenbaar zal maken met het oog op de weg die je moet gaan.” Haasnoot merkt in de dagelijkse praktijk dat er mensen zijn die niet zoeken. Ze willen niet deelnemer zijn, ze willen toeschouwer blijven. Ze willen niet geconfronteerd worden met een dergelijke prediking: dat komt te dichtbij. Anderen komen aan deze boodschap niet toe uit traagheid of ze worden overspoeld door de dagelijkse beslommeringen, zijn gefascineerd door de moderne maatschappij, slachtoffer van de tijdgeest. Weer anderen leven met een optimistisch mensbeeld: het verstand staat centraal, daar redden we het wel mee. Er zijn mensen die de vlucht nemen naar binnen toe: ze verdiepen zich in oosters-mystieke stromingen, gaan op meditatiecursus en zetten een Boeddhabeeld op het dressoir. Arenda Haasnoot is ervan overtuigd dat God zó persoonlijk is, dat Hij dagelijks een “ja” verwacht op bovenstaande twee enquêtevragen. Ongetwijfeld verdiept zich dan het geloof, ongetwijfeld zal dit zijn uitwerking hebben in de christelijke gemeente en even ongetwijfeld vervolgens ook, van de christelijke gemeente uit, op de maatschappij. Een kerk die zijn leden oproept tot maatschappelijke betrokkenheid, zonder ze te vormen tot een zoutend zout, maakt van haar prediking een slag in de lucht. De problematiek van de leeglopende kerk en een mogelijk antwoord daarop is onderwerp van de lezing, die Arenda Haasnoot op 26 oktober aanstaande houdt in de Bonifatiuskerk. Aanvang 19.30 uur.
21
We zijn in de Parkstraat weer volop aan de gang in dit najaar. De kindergroep is weer begonnen, de filmclub voor de tieners loopt leuk, er komen binnenkort groothuisbezoeken, waar in kleinere kring met elkaar gesproken kan worden. Deze groothuisbezoeken vinden plaats bij kerkleden thuis. Als thema is gekozen voor “Symbolen en rituelen in de kerk(dienst)”. Goed om van elkaar te horen wat er in breder verband leeft als het om dit onderwerp gaat. Verder zijn de diverse kringen weer gestart, dus genoeg om ons bezig te houden op een zinvolle manier.
Parkstraatgemeente
Samenwerkingsverband Remonstranten en Vrijzinnige Protestanten Kerkgebouw: Parkstraat 31a / Kastanjelaan 22e www.parkstraatgemeente.nl • predikant: ds. M.G. Fernhout
[email protected] • wijkredactie: Els van Essen
[email protected] •
Aanvang diensten 10.15 uur tenzij anders aangegeven
4Kwart Ik maak u graag attent op de Lezingencyclus Over Stilte gesproken. Het gaat over Stilte in woord, muziek en het alledaagse. In onze hectische westerse samenleving is stilte steeds meer een schaars goed, de behoefte eraan groeit. Wie zich aan de drukte van het bestaan wil onttrekken zoekt naar mogelijkheden om stilte te vinden in meditatie, natuur, muziek en literatuur. Dan rijst de vraag: wat is stilte precies? Kunnen wij zonder stilte in ons leven? Ervaren we stilte als bevrijding of bedreiging? Is innerlijke stilte een raakpunt tussen het goddelijke en de mens? Is het een voorwaarde voor creatief en spiritueel leven? Om de aandacht te vestigen op stilte is 12 oktober 2012 uitgeroepen als de Dag van de stilte. Een drietal inleiders zal, elk vanuit een eigen invalshoek, het thema Stilte belichten en laten beleven. Reservering is gewenst, maar niet noodzakelijk. Tijd: 20.00 uur Plaats: Aula Nieuw Schoonoord Nieuw Schoonoord 1, Velp Entree: € 6 per avond, €15 voor de hele serie Opgave:
[email protected] of tel. 0481-372378 Orgelconcert Ik maak u alvast attent op een orgelconcert, dat op zaterdagavond 3 november in de Parkstraatkerk zal plaatsvinden. Onze eigen organist Wim Roelfsema zal dit concert geven. Hij zal werk spelen van Louis Vierne (1870–1937), een laat-romantische Franse componist wiens composities aansluiten bij de muziek van Charles-Marie Widor en César Franck, maar die toch een geheel eigen muzikaal idioom heeft. Het concert begint om 20.15 uur en duurt ongeveer een uur. De toegang is vrij, een vrijwillige bijdrage wordt altijd op prijs gesteld. Na afloop is er een drankje en een hapje. Els van Essen
Eglise Wallonne Waalse Kerk Arnhem www.waalsekerkarnhem.nl
kerkgebouw: Gasthuisstraat 1, 6811 BS Arnhem naast het politiebureau (4435268) wijkredactie: Hennie G.R.Jacobs (4457065) verhuur kerkgebouw: Ton van Gestel (4435268) contactpersonen:
Martin Kas (3703302) Elfriede ter Schegget (3816695) Anke de Man (055–3563189)
Bevestiging van ambtsdragers op 28 oktober a.s. Een feestelijke dienst staat ons op 28 oktober te wachten. Tijdens die dienst, waarin ds. Henk Spoelstra (Oosterbeek) zal voorgaan, zal ons consistoire (kerkenraad) weer voltallig worden. Micheline Dangi (thans lid) en Hennie Jacobs (voormalig voorz./secr.) zullen als kerkenraadslid worden herbevestigd. Nieuw zullen toetreden: Martin Kas, Anke de Man en Elfriede ter Schegget. Met een voltallige kerkenraad zal het mogelijk zijn meer activiteiten te ontwikkelen. Maar plannen maken is één ding, ze ook te kunnen uitvoeren staat op een ander blad. Daarom is het een groot geluk dat enkele enthousiastelingen eind vorig jaar de weg zijn ingeslagen van de diensten zoals we ze thans vieren. Het aantal deelnemers daaraan is nog steeds groeiende. Daarmee is de basis gelegd voor continuïteit en uitbreiding van activiteiten. Verder zal in de bevestigingsdienst Ste. Cène (H. Avondmaal) worden gevierd. Wim Roelfsema zal enkele prachtige stukken voor orgel spelen en Saskia Huesmann zal zingen. Na afloop een vin d’amitié en hapjes. Andere activiteiten Eens per maand lezen en bespreken twee leesgroepjes in Velp en Oosterbeek Franse boeken over een spiritueel onderwerp. Een contactgroep van enkele jongere leden houdt het contact met oudere leden met zwakke gezondheid in stand. Een groupe liturgique bereidt de diensten voor en houdt zich met het muzikale programma bezig. Een gastvrouwgroepje is actief met het goede verloop van de gezelligheid na afloop van de dienst: de maaltijden of de vin d’amitié. En er staan nog andere activiteiten op stapel.
22
We hebben een kosteres! Wij zijn geen kerkgemeente die overal de hand van God in meent te zien. De mens draagt voor een groot deel eigen verantwoordelijkheid voor wat hij doet of nalaat. Toch is het sterk dat een gesprek tussen enkele ambtsdragers in spé over een strakkere organisatie van onze diensten al een dag later tot de aanstelling van een kosteres leidde, natuurlijk alleen voor een beperkt aantal uren per maand. Nog sterker is het dat haar vader oud-leraar Frans is. U zult haar en haar enthousiasme (en wie weet ook haar vader) in de a.s. dienst van 28 oktober leren kennen! Misschien dan niet de hand van God, maar wel Haar glimlach, wat denkt u? Graag tot ziens in de bevestigingsdienst. Gode bevolen, Hennie Jacobs.
Stage Hanna Rijken In de eredienst op zondag 4 november a.s. zal mevrouw Hanna Rijken, die de predikantsopleiding aan de Protestantse Theologische Universiteit van Amsterdam volgt, officieel haar stage in onze gemeente aanvangen. Het is de bedoeling, dat ze in de stageperiode kennismaakt met alle aspecten van het gemeente-predikant zijn. In oktober zal ze al in een activiteit meelopen. Wij verheugen ons op haar komst, en wensen haar een goede tijd in ons midden. Wijken voor Kunst zeer geslaagd Het was ook dit keer een positief gebeuren, deze Wijken voor Kunst. Gerard Ursem doet verslag: Op zaterdag 15 en zondag 16 september deed de kerk weer mee met “Wijken voor Kunst”. Omdat ik exposeerde met mijn Bijbelse Verhalen, was ik beide dagen van 12.00 tot 18.00 uur in de kerk aanwezig. Zaterdag ontving ik zo’n 25 mensen, op zondag ongeveer driemaal zoveel. Totaal een kleine honderd. Er was op zondag ook een concert ‘Poesia Cantada’, maar dat trok weinig mensen, wellicht omdat het te vroeg in de middag was gepland. Er kwamen toevallige voorbijgangers, mensen veelal uit de buurt. ‘Ik woon al jarenlang aan de Hommelseweg en zie de kerk nu pas voor het eerst’. Of: ‘Ik woon Onder de Linden en wist nooit dat hier een kerk was’. ‘Wij wonen op Sint Marten en wandelden hier toevallig langs. Wat is het hier mooi!’. Het merendeel kwam speciaal voor de expositie, maar ik liet ze ook de kerk zien. Vooral de consistoriekamer werd bewonderd. ‘Je rúikt hier het verleden’.
Evangelisch-Lutherse Kerk
kerkgebouw: Spoorwegstraat 8-10, Arnhem www.luthersegemeentearnhem.nl wijkredactie: mw. E. Muurling (3336657)
Het openstellen van de kerk voor een evenement als deze lijkt zinvol. Enkelen gaven aan met Kerstmis hier te willen kerken. Ook wilden er op zondag wel eens een dienst bijwonen. Ik deelde folders uit met informatie over de gemeente. Daarnaast waren er vele vragen, die ik u niet wil onthouden. Bij deze: • Wat is dit voor kerk ? • Wie was Luther ook alweer ? • Waarom zijn hier geen heiligenbeelden ? • Is deze kerk nog in gebruik ? • Hoe staat men hier tegenover homosexualiteit ? • Is hier ook verwarming ? • Is hier met Kerstmis een nachtdienst ? • Waarom die glas-in-loodramen, dat is toch niet protestant ? • Waarom zijn daar boven twee orgels ? • Waarom staat deze kerk zo ingebouwd ? • Waarom staat op deze kerk een zwaan ? • Is hier ook een wc ? • Mag je hier eigenlijk wel praten ? De Bijbelse Verhalen van Gerard waren weer prachtig verbeeld. Fijn, dat dit zó kon passen in deze wijkactiviteit. Elly Muurling
PUZZEL - Bijbelse personen
1. Stomme priester (9) Welke Bijbelse personen worden bedoeld in 2. = 2xa K (5) 3. Hij ging het schip in, of juist niet. (5) de volgende cryptische omschrijvingen? 4. Deze rechter maakte er een bende van. (6) 5. Was ik nee plus? Integendeel! (8) Tussen haakjes staat het aantal letters 6. Hij staat altijd in het geslachtsregister in 1 Kronieken 9:12 (5) waaruit de naam bestaat. 7. Aan deze beroemde psalmdichter hoort een sloep te hangen. (5) De namen volgen de spelling van de Nieuwe 8. Procurator met kattenbrood. (5) 9. Hij heeft een evangelie uitgedokterd. (5) Bijbelvertaling. 10. Bekende Vlaming die door Paulus wordt begroet in Romeinen 16:9. (7) Wanneer alle namen zijn gevonden, vormen 11. ‘Boe’, sist de opvolger van Saul. (7) 12. Ze zag haar man toen ze vijftig werd (4) de beginletters bekende woorden uit de 13. (Geen) ongelovige. (5) Bijbelcampagne Wijs met de Bijbel. 14. Zijn rode naam is achteraf gezien in de mode. (4) 15. Zij hoort helemaal blut te zijn. (4) 16. Hij was a-sloom, dus heel wijs. (6) 17. Nico Sleur was een Romeinse centurio die werd gedoopt. (9) 18. Komt Herman er uit met psalm 88? (5) 19. ‘Hou je akerbek,’ zei Laban tegen zijn zus toen ze water ging putten. (7) 20. StR (5) 21. Bekend van het (vijgen)blad. (3) 22. In de oude stad klinkt voor de man van Batseba het geluid van een ezel. (4) 23. De koning vroeg verbaasd: ‘Reinigt hij zijn kleren?’ (4) 23
Stadspastoraat Arnhem
Plaats voor bezinning, verdieping en ontmoeting • Driekoningendwarsstraat 30 6828 EH Arnhem • telefoon: 3513185 • www.stadspastoraatarnhem.nl • e-mail:
[email protected] • pastor: Ad Boogaard • banknr.: 3848804 t.n.v. Stadspastoraat Arnhem
Over spiritualiteit en jouw persoonlijkheid Op 13 oktober geeft Anne Stael een workshop over de samenhang tussen persoonlijkheidskenmerken en de beleving van spiritualiteit. Met een citaat van de joodse Etty Hillesum is Anne Stael vijf jaar geleden haar onderzoek begonnen naar haar eigen geloofsopvatting voor de masterstudie ‘wereldreligies in conflict en dialoog’. Sindsdien is ze actief als ZZP-er op het gebied van religie en zingeving en is geïntrigeerd hoe mensen in deze tijd omgaan met spiritualiteit. De kunstcommissie zoekt versterking Wie van kunst houdt en het leuk vindt om vier exposities per jaar mee te helpen organiseren, is meer dan welkom in de kunstcommissie van het Stadspastoraat. Er is drie á vier keer per jaar overleg en het is op vrijwillige basis. Voor meer informatie neem contact op met één van de leden: Esther Wittenberg, Hanneke ter Beest of Jan Fokkema. Of natuurlijk met het Stadspastoraat zelf. Ontmoeting met: Frans van der Meer Mohr Frans van der Meer Mohr (1951) verzorgt dit najaar een cursus Taiji Qi Gong en Dynamische yoga bij het Stadspastoraat Arnhem. Daarnaast begeleidt hij de zenmeditatie op vrijdagmorgen en de yoga-oefeningen ‘De groet aan de zon’ en ‘De groet aan de maan’, ook op vrijdag. In het verleden heeft hij ook een paar keer een workshop boogschieten gegeven. Zie ook www.dewegvandekrijger.nl. Hoe kwam hij op het idee om je bezig te houden met yoga en Taiji Qi Gong?
Agenda oktober 2012 Verdieping • dinsdag 2 oktober 18.00-21.00 uur: Basiscursus geloven 7+1 • zaterdag 6 oktober 10.00-17.00 uur: Spiegeltje, spiegeltje..(workshop psychosynthese) • woensdag 10 oktober 20.00-22.00 uur: De Alchemist (introductie) • zaterdag 13 oktober 13.00-16.00 uur: Spiritualiteit en jouw persoonlijkheid • maandag 22 oktober 20.00-22.00 uur: Wolk van niet-weten • woensdag 24 oktober 20.00-22.00 uur: De Alchemist (cursus) Muziek, theater en beeldend • woensdag 3 oktober 20.00-22.00 uur: Kunst in Beeld (serie) • dinsdag 23 oktober 20.00-22.00 uur: De helende kracht van de framedrum (vervolg) • woensdag 24 oktober 10.00-12.30 uur: Spiralen en labyrinten (labyrinten) • woensdag 24 oktober 14.00-16.00 uur: Sumi-e (oosters schilderen vervolg) • donderdag 25 oktober 10.00-12.30 uur: Intuïtief tekenen en schilderen • zaterdag 27 oktober 10.00-16.30 uur: Theater De Lege Ruimte • zondag 28 oktober 10.30-12.30 uur: Zing een ode voor je geliefde overledene(n) • zondag 28 oktober 16.00 uur: Verdwenen herinnering -expositie Judith Stolker Yoga, taiji en meditatie • donderdag 4 oktober 20.00-22.00 uur: Mindfulness-training • woensdag 24 oktober 19.00-20.00 uur taij qi: Taiji Qi Gong • woensdag 24 oktober 20.15-21.30 uur yoga: Dynamische Yoga Film • woensdag 10 oktober 18.45-ca 21.30 uur: Filmhuis • maandag 22 oktober 19.45-22.00 uur: Film en Bergman hele serie • maandag 22 oktober 19.45-22.00 uur: Film en Bergman ‘Zomerintermezzo’ 1947 • vrijdag 26 oktober 19.45-22.00 uur: Vision- aus dem leven der Hildegard von Bingen • maandag 29 oktober 19.45-22.00 uur: Filmgesprek over ‘Zomerintermezzo’ 1947 Zie voor deze activiteiten: www.stadspastoraatarnhem.nl of vraag het programma aan via tel.: 026-3513185 of per e-mail:
[email protected]
24
Nieuws van het NBG Bijbelcampagne 2012 brengt psalmen onder de aandacht ‘Zing, bid, fluister, schreeuw – Wijze woorden uit de Psalmen.’ Dat is het jaarthema van de Bijbelcampagne Wijs met de Bijbel. Psalmen spreken ‘de taal van ons hart’. Psalm 23, 139 of 150 zijn voor veel mensen echte ‘toppers’. Psalmen, berijmd of onberijmd, gezongen of gesproken zitten vaak diep verankerd in ons geheugen. In oktober verschijnt ter gelegenheid van de Bijbelcampagne een speciale brochure waarmee mensen individueel of in een groep aan de slag kunnen met zeven psalmen. Ook de succesvolle serie van catecheseboekjes wordt uitgebreid met een derde deel. Na ‘Meet&Greet’ en ‘Alles=Anders’ komt nu ‘#Durf te vragen’ uit. Achtergrondinformatie, uitdagende werkvormen en grappige candid camera-filmpjes voor jongeren. Ook in de NBG-Bijbelquiz,die in honderden plaatsen in Nederland wordt gehouden, komen psalmen uitgebreid aan bod. NBG vraagt aandacht voor vertaalwerk in West-Afrika Voor het tweede achtereenvolgende jaar vraagt het Nederlands Bijbelgenootyschap (NBG) tijdens de Nationale Bijbelzondag aandacht voor bijbelwerk in de landen waarmee het NBG een samenwerkingsverband is aangegaan: Benin, Togo en Burkina Faso. In 2011 ging het vooral om projecten voor kinderen. Dit jaar ligt de focus op drie vertaalprojecten. Het gaat om steun voor en bijbelvertaling in het Gun voor Benin, in het Mina voor Togo en in het Móorè voor Burkina Faso. Een reden waarom juist vertaalwerk gekozen is als project waarvoor steun wordt gevraagd heeft te maken met een nieuwe vertaling van de Bijbel waar in Nederland hard aan gewerkt wordt: de Bijbel in Gewone Taal (BGT). ‘Het is prachtig en nodig dat deze vertaling verschijnt. Maar het toont ook aan hoeveel rijker we zijn dan onze medechristenen in West-Afrika’, zegt een woordvoerder van het NBG. ‘Wij kunnen kiezen uit een keur aan vertalingen. Zij moeten zich soms behelpen met een bijbel in een voor hen vreemde taal.’ Daarom wil het NBG – net als bij de komst van de Nieuwe Bijbelvertaling in 2004 – eraan werken dat tegelijk met de verschijning van de BGT in 2014 ook in West-Afrika mensen een bijbel krijgen in ‘gewone taal’, de taal die ze dagelijks, thuis spreken en verstaan: de taal van hun hart. De Nationale Bijbelzondag valt dit jaar op zondag 28 oktober. Website Meer over de Bijbel uitgebreid In het voorjaar van 2012 lanceerde het Nederlands Bijbelgenootschap de website www.meeroverdebijbel.nl. Daar kunt u aan de hand van elf bekende personen uit de Bijbel een ontdekkingstocht door de Bijbel maken. De website wordt in oktober uitgebreid met een interessante cursus over de psalmen. Aan de hand van zeven psalmen (1, 13, 51, 84, 139, 146 en 150) komen diverse onderwerpen aan de orde: de historische context, de meditatieve omgang, de poëzie, de muziek. En of u nu bent opgegroeid met de psalmen of dat u er nog maar weinig van weet, de cursus heeft voor iedereen iets te bieden! Op de website zijn niet alleen teksten te vinden. Beeld, geluid en film zorgen voor extra verdieping. Bij elk hoofdstuk staan vragen waarmee u uw kennis kunt testen. Het is de bedoeling dat de website mensen ertoe aanzet zich (opnieuw) te bezinnen op de betekenis van de psalmen.
Schrijfwedstrijd voor juffen en meesters In 2014 bestaat het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) 200 jaar. Om dat te vieren organiseert het NBG samen met uitgeefpartner Jongbloed, een schrijfwedstrijd voor alle meesters en juffen van de basisschool en hun leerlingen. Leerkrachten worden uitgenodigd om een bijbelverhaal te kiezen en te herschrijven voor leerlingen van groep 6, 7 en 8. Per provincie worden de twee beste verhalen gekozen. In totaal komen er dus 24 ‘nieuwe’, hervertelde bijbelverhalen in de meesters- en juffenbijbel. Ook studenten van de PABO, die een stage volgen op een basisschool, kunnen meedoen aan de wedstrijd. De beste drie verhalen worden bekroond met een prijs. De inzendtermijn sluit op 1 juni 2013. De leerlingen van de deelnemende meesters en/of juffen mogen een mooie tekening maken bij het bijbelverhaal. Als het verhaal van hun meester of juf één van de 24 uitgekozen verhalen wordt, zullen er maximaal drie tekeningen van de klas van de betreffende meester of juf gekozen worden en bij het verhaal geplaatst worden. Alle winnende verhalen worden gebundeld en uitgegeven in een mooi boek, de meesters- en juffenbijbel, uitgegeven door Uitgeversgroep Jongbloed (Heerenveen), in samenwerking met het Nederlands Bijbelgenootschap. De meesters- en juffenbijbel verschijnt in het kader van het 200-jarig bestaan van het NBG. Meer informatie over de voorwaarden is te vinden op www.bijbelgenootschap.nl/schrijfwedstrijd
Uw gebed gevraagd voor: Kenia Nieuwe Kiembu-Kimbeere Bijbel na bijna twintig jaar gereed In 1993 schreven enkele gelovigen een brief aan het Keniaans Bijbelgenootschap met de vraag of er een bijbel zou kunnen komen in het Kiembu-Kimbeere. Bisschop Henry Kathii zag dit als een teken van God en startte een vertaalproject. In juni 2012, werd de KiembuKimbeeere bijbel gelanceerd. Een reden om te danken! In het begin ging het werk erg langzaam. Alles werd handmatig gedaan. De invoering van de computer maakte het werk een stuk gemakkelijker. Vertaalcoördinator Pithon Njuki vertelt: ‘Het is een langdurig project geweest, maar ik weet dat zoveel mensen dankbaar zijn voor hun nieuwe bijbel. Ik ben betrokken geweest bij het volledige vertaalproces. Soms vond ik het moeilijk om een woord of zin goed te vertalen. Meestal ging ik dan even wandelen om biddend naar inspiratie te zoeken. Ook ging ik verder op onderzoek uit in de originele tekst in het Grieks of Hebreeuws. Uiteindelijk kwamen we er meestal wel uit.” Pithon weet dat het niet altijd fijn is als je teksten moet lezen of beluisteren in een vreemde taal. Ook als je die taal op zich goed beheerst. ‘Vroeger op school moest ik Kikuyu leren. Dit was niet mijn moedertaal en ik vond dat heel vervelend. Nu kan ook ik de Bijbel in mijn taal lezen.’ Hij introduceert Dorothy Njuki met haar twee maanden oude zoontje James Maina op haar arm. ‘Dit is een vriendin van mij. Zij is leerkracht in het basisonderwijs en heeft vier zonen.’ ‘Ik ga de Bijbel ook in school gebruiken’, vertelt Dorothy. ‘Dagelijks geven we les in het Kiembu-Kimbeere en dit maakt het zoveel gemakkelijker om de bijbelse verhalen met mijn leerlingen te delen.’ De alfabetiseringsgraad hoog is in Kenia; de bijbelvertaling voor de half miljoen mensen die Kiembu-Kimbeere spreken is een enorme steun in de rug. Eindelijk hebben ze nu direct toegang tot Gods beloften! Een kort filmpje van de presentatie vindt u op www.bijbelgenootschap.nl/bijbels-wereldwijd/
Enkele reacties van gebruikers: ‘We hebben de online bijbelcursus met een aantal mensen uit de kerk gedaan. Het zag er mooi uit, en we hebben er veel van geleerd.’ ‘Ik heb de cursus meteen aangeraden aan mijn vrienden. Leuk dat het bijbelgenootschap ook zo op internet te vinden is!’ Gebruikers van de website moeten zich eenmalig gratis registeren.
Bron: Bijbelnieuws, kwartaalblad van het Nederlands Bijbelgenootschap Bron: Nederlands Bijbelgenootschap Haarlem Contactpersoon: hr. H.J. Goeree, secr. NBG-werkgroep Arnhem
25
Nieuws uit de Landelijke Kerk Teken petitie Kerk in Actie over kinderrechten Samen met 23 andere kinderorganisaties roept Kerk in Actie ertoe op de petitie Kinderrechten te ondertekenen. Daarin vragen zij politieke partijen om meer kinderrechten in het buitenlandbeleid op te nemen. Kerk in Actie legt uit waarom zij dat vragen: ‘De nieuwe Nelson Mandela, Oprah Winfrey en Albert Einstein zijn nu tien jaar oud. Zij zijn onze toekomst. Tenminste, als ze de kans krijgen zich te ontwikkelen. Want helaas groeien miljoenen kinderen op in armoede en geweld. Meer dan de helft van de wereldbevolking bestaat uit kinderen en jongeren. Zij hebben het recht om op te groeien in een veilige en rechtvaardige wereld. Nederlandse investeringen in het buitenland hebben hier grote invloed op. Door kinderrechten op te nemen in ons mensenrechten – en buitenlandbeleid zegt Nederland NEE tegen kinderarbeid, geweld en kindersterfte. En JA tegen onderwijs, gezondheidszorg en bescherming van kinderen en hun rechten. Alleen dan krijgen de nieuwe Nelson, Oprah en Albert de kans zich goed te ontwikkelen.’ De petitie is op vrijdag 31 augustus om 12.00 uur van start gegaan. Mensen kunnen via de website van Kerk in Actie hun stem laten horen. Vervolgens wordt de petitie aangeboden aan de politieke partijen. De lijsttrekkers die de formatiebesprekingen starten, wordt gevraagd ervoor te zorgen dat kinderrechten een vaste plek krijgen in het regeerakkoord. Lees meer en onderteken de petitie op www.kerkinactie.nl, bij actueel, bericht dd 3 sept. 2012
Daling Inkomsten Actie Kerkbalans 2012 Er is een einde gekomen aan de stijgende trend van de totale opbrengst van de actie Kerkbalans, zo meldt de Raad voor de Plaatselijke Geldwerving. De Raad baseert zich daarvoor op de gegevens die ongeveer een kwart van de gemeenten van de Protestantse Kerk haar heeft toegestuurd. De totale opbrengst van Kerkbalans 2012 van de gemeenten aangesloten bij de Protestantse Kerk in Nederland bedraagt naar schatting € 189 mln. Dat is ongeveer 2 % lager dan in 2010. In dit cijfer is al rekening gehouden met het fenomeen dat de uiteindelijke bijdragen meestal hoger zijn dan de toezeggingen. Daaruit kan de conclusie getrokken worden dat er daadwerkelijk een einde is gekomen aan de stijgende trend van de Kerkbalansinkomsten. In 2011 was er vermoedelijk al een daling van 0,8 %, maar de definitieve cijfers zijn pas in december beschikbaar. Het aantal gemeenten dat een daling van inkomsten signaleert, is toegenomen ten opzichte van vorige jaren en bedraagt nu 58 %. 10 % van de gemeenten blijft gelijk en toch nog 32 % realiseert een stijging van inkomsten. De gemiddelde bijdrage per lid stijgt nog steeds. Van € 94,35 per lid in het jaar 2011 is dit in 2012 gestegen naar € 94,81. Lees meer en download het Verslag Actie Kerkbalans 2012 op www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht dd 07 september 2012
26
Oikocredit: laagste risico-indicatie en hoog sociaal rendement Oikocredit is door de kerken opgezet om zo veel mogelijk mensen in ontwikkelingslanden een handje te helpen zichzelf te helpen. Dat doet Oikocredit al 37 jaar. Terwijl de wereld van het ene naar het andere sportieve hoogtepunt gaat (EK Voetbal, Wimbledon, Tour de France en Olympische Spelen) worden er op andere terreinen ook records gebroken. Misschien nog wel veel belangrijkere records. Nog nooit werden zo veel mensen in arme landen door microkrediet bereikt. Met zo’n kleine lening kunnen ze een betere toekomst voor hun kinderen creëren. Kinderen kunnen naar school en krijgen betere gezondheidszorg. En dit alles zonder subsidies en zonder de steeds meer opdrogende geldstroom uit de potjes van ontwikkelingssamenwerking. Nee, ze doen het allemaal zelf. Deze mensen lenen een klein bedrag, vaak niet meer dan 100 euro, om een eigen bedrijfje op te zetten en daarmee in hun eigen onderhoud te voorzien. Ongeveer 98 procent van de microkredietleningen wordt netjes, met rente, terugbetaald. Zijn dat niet grotere prestaties dan die van topsporters die met grote subsidies van overheden en bonden kunnen werken? De ware kampioenen zijn dus al die miljoenen mensen die hun lot in eigen handen nemen. Oikocredit helpt ze daarbij. Niet met subsidies en sponsorcontracten. Maar met een eenvoudige lening. Omdat het
geld terugkomt, kan het daarna weer aan iemand anders worden uitgeleend. Telkens weer. Een duurzaam systeem dus. Omdat Oikocredit geen giften geeft, maar leningen verstrekt, hoeft Oikocredit u ook niet om een gift te vragen. U kunt wél overwegen een deel van uw spaarcenten te beleggen in Oikocredit. Oikocredit Nederland Fonds (ONF) heeft de laagst mogelijke risico-indicatie (nr. 1 op een schaal van 7). Dit, omdat het Oikocredit Nederland Fonds al sinds haar oprichting (tien jaar geleden) een stabiel dividend uitkeert van 1,55 procent. De Stichting Beheer Oikocredit Nederland Fonds is als beheerder van het fonds opgenomen in het register van de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Wie belegt in het Oikocredit Nederland Fonds ontvangt een bescheiden maar stabiel financieel rendement en een hoog sociaal rendement. Zo kunnen mensen het beste uit zichzelf halen. >Meer informatie: www.oikocreditnederlandfonds.nl;
[email protected]; (030) 2341069
Assemblee: ‘Vrij voor de toekomst – Protestantse Kerken in Europa’ Vertegenwoordigers van 97 protestantse kerken uit Europa kwamen eind september in Florence bijeen voor de assemblee van de Gemeenschap van Protestantse Kerken in Europa (Gemeinschaft Evangelischer Kirchen in Europa – Geke). De assemblee draagt als thema: ‘Vrij voor de toekomst – Protestantse Kerken in Europa’. Twee halve dagen zal de assemblee nadenken over ‘Kerken van Europa onderweg naar de toekomst’. Daarbij gaat het over de vraag welke vernieuwingen in de kerken nodig zijn. Er is in de kerken van Europa veel gaande. Veel kerken verliezen leden en middelen. Zij zoeken naar wegen om missionaire kerk te zijn en op alle mogelijke manieren op de uitdagingen van de tijd te antwoorden. Kun je daarbij iets van elkaar leren? Kan er ook een nieuwe impuls uitgaan van het herdenken van 500 jaar reformatie in 2017? Een protestantse kerk is bij uitstek een kerk die bereid is te vernieuwen – niet alleen maar omdat omstandigheden haar daartoe uitdagen, maar vooral omdat het kerk-zijn steeds weer gerelateerd moet worden aan het Woord De Gemeenschap van protestantse kerken in Europa bestaat uit de kerken die de Leuenberger Konkordie ondertekend hebben. De Leuenberger Konkordie ‘verzoent’ de gereformeerde en lutherse traditie met elkaar en werd in 1973 opgesteld en inmiddels door 105 kerken ondertekend. De Leuenberger Konkordie heeft ook haar weg gevonden tot in de Kerkorde van de Protestantse Kerk. In artikel I.5 van de kerkorde staat: “De kerk erkent met de Konkordie van Leuenberg dat de lutherse en gereformeerde tradities door een gemeenschappelijk verstaan van het Evangelie bijeenkomen.” Bedreigde toekomst van christenen in het Midden-Oosten “We willen niet uit onze landen vluchten, maar in ons land in vrede leven met alle rechten en plichten,” zei de secretaris-generaal van de Protestantse Kerken in het Midden-Oosten Rosangela Jarjour op de assemblee van de gemeenschap van Protestantse Kerken in Europa (Geke) in Florence, Italië. Rosangela Jarjour woont zelf in Homs, Syrië. Zij vestigde de aandacht op de dramatische situatie van christenen in het Midden-Oosten. “Ik heb de droom om op een dag op te staan en te kunnen zeggen: ‘Ik breng goed nieuws’. Maar ik kan dat op dit moment niet.” De toekomst van de christenen in het Midden-Oosten is ernstig bedreigd. Het alledaagse leven van de christenen die voorheen in veiligheid woonden, wordt nu gedomineerd door angst. Christenen ervaren nu dat zij niet langer hun geloof in vrijheid kunnen uitoefenen en dat persoonlijke vrijheid en het recht om te spreken worden weggenomen; alles wat eerder seculier was, wordt nu geïslamiseerd, zo vertelt Rosangela Jarjour. In Egypte alleen al zijn meer dan 50.000 christenen gevlucht sinds het begin van de revolutie. Nadrukkelijk onderstreepte de secretaris-generaal de wens van veel christenen in het land te blijven: “We willen geen vluchteling worden, maar daar in waardigheid blijven leven, met volledige rechten en plichten.” Christenen in het MiddenOosten hebben het gevoel ‘dat het Westen hen vergeet”. Wij doen een beroep op christenen – waar ook ter wereld – ons niet te vergeten en onze nood te zien.”
‘Er staat ook een mangaboek van het bijbelverhaal in de Bijbeltheek’ Annelies Langhout, jeugdouderling in protestantse gemeente Koudekerk, merkte dat er ouders zijn die behoefte hebben aan boeken en speelgoed waarmee ze hun kinderen het bijbelverhaal kunnen bijbrengen. “Maar wat zijn goede boeken? En elke keer nieuw speelgoed kopen, is behoorlijk prijzig”, vertelt Langhout. “Zo kwamen we op het idee om een bijbeltheek te openen, waar zowel boeken als speelgoed te leen is. Omdat ik zelf godsdienstlerares ben, weet ik wat goed materiaal is.” Langhout begon na een donatie van de jeugdraad met het verzamelen van spulletjes via boekenwinkels en de website Marktplaats. Leden van de kerkelijke gemeente gaven spullen die zij over hadden. “We proberen boekjes, dvd’s en speelgoed met elkaar te combineren.” Marieke, moeder van een twee- en vierjarige, is blij met de opening van de bijbeltheek. “Ik vind dat iedereen, ongeacht hoeveel geld er in de portemonnee zit, informatie over de bijbel moet kunnen lezen.” >Lees meer op www.pkn.nl/actueel/nieuws, bericht dd 24 september 2012
Relatiemagazine Bries In de tweede week van oktober 2012 wordt het tweede nummer van Bries, het relatiemagazine van Missionair Werk en Kerkgroei, verstuurd naar donateurs, ambassadeurs en andere belangstellenden. Het magazine bevat onder meer een reportage over de pioniersplek Kop van Zuid in Rotterdam, een impressie van de buurtlunches vanuit de kerk in de wijk Krispijn in Dordrecht, een portret van een kerkverlater en een –toetreder en een missionair recept van kookdominee Han Wilmink. Bries wil infomeren, wil laten zien wat er in de plaatselijke gemeenten gebeurt aan missionair werk, en wil verantwoording afleggen van wat gedaan wordt met het donateurgeld. Wie een exemplaar van Bries wil ontvangen, kan een e-mail sturen naar
[email protected].
gevoerd gaan worden. Economisch moet er wel een mix te maken vallen. ‘Europa’ zal ook wel op te lossen zijn. Zelfs rond het thema zorg zullen partijen elkaar kunnen vinden. Kortom, er zal gepolderd moeten worden. Voorlopig zijn we verkiezingsmoe en willen we nu gewoon zakelijke regeerders en een redelijk parlement. De uitkomst zal dan wellicht niet iets zijn om de vingers bij af te likken. De grote idealen zullen politiek niet verwezenlijkt gaan worden en grote visioenen liggen voorlopig te slapen. De grote woorden van de afgelopen tijd waarin allemaal wat hol. Oog voor de zieken en de Grieken Als kerk moeten verhouden we ons tot deze politieke constellatie. Grote woorden spreken wordt snel iets voor de eigen achterban. De kloof tussen wereld en koninkrijk van God is wat maten groter dan we soms hebben gemeend. Ook als kerk moeten we ons realiseren in een post-christelijke samenleving te leven. Daarbij is het zaak dat de kerk, hoe bescheiden ook, blijft spreken namens allen die geen stem hebben, ook als ze die nog wel hebben mogen uitbrengen. Oog voor hen die de rekening van de crisis betalen, van de zieken tot de Grieken. Maatschappelijk middenveld En verder zal het hopelijk een tijd worden waarin de betekenis van de kerk als gemeenschap nieuwe betekenis krijgt en opnieuw beoefend gaat worden. Niet alles wordt in den Haag beslist. Het is tijd voor burgerschap, tijd voor een sterk maatschappelijk middenveld, maar bovenal: tijd voor een kerk die terugkeert naar haar oorspronkelijke wortels: een leefgemeenschap te zijn in Jezus naam, met zorg voor elkaar, met een hart voor mensen om ons heen, en met een verantwoordelijkheid voor Gods goede schepping. 13 september 2012 – dr. Arjan Plaisier, scriba van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland
>Het eerste nummer van Bries (april 2012) is te bekijken op www.pkn.nl/missionair/bries
ALLE KINDERBRILLEN € 149.-* * Sterkte +/- 6.00 met cylinder tot 2.00 dpt. Voor andere sterktes geldt een kleine toeslag.
Commentaar bij de tijd van Arjan Plaisier: De kiezer heeft gesproken De kiezer heeft weer gesproken. Op het laatste moment zijn veel van de kiezers meegegaan in de tweestrijd tussen VVD en PvdA. Vrijwel alle andere partijen hebben daar het tol voor moeten betalen. ‘Winners take all’. Christelijke politiek? Geeft de uitslag ook aan dat er geen toekomst meer is voor christelijke politiek? Dramatisch is de teruggang van het CDA. Dit verlies wordt niet gecompenseerd door winst van CU of SGP, integendeel. Opgeteld komen de christelijke partijen nog wel als derde uit de bus, maar met niet meer dan zo’n 14% is het een kleine speler. Blijft er in een post-christelijke samenleving hooguit ruimte voor getuigenispolitiek, die echter nauwelijks politieke macht zal hebben (te vergelijken met de Partij voor de Dieren)? In ieder geval is het tijd voor een open en eerlijke discussie over de toekomst van christelijke politiek in een post-christelijke tijd. Zwevende kiezers Opvallend is dat de SP niet de voorspelde winst haalde en dat de PVV meer dan een derde van haar zetels verloor. Nooit heeft de kiezer zozeer gezweefd, en nooit eerder heeft dit zozeer geresulteerd in een tweestromenland. Wie denkt dat zo alles tot klare verhoudingen terugkeert, vergist zich. Kiezers zullen blijven zweven en waar ze landen moet per keer afgewacht worden. De SP heeft geen gelukkige campagne gehad en Roemer verbleekte naast Samsom. Wilders was de meest gehaaide debater, maar zijn meningen zijn te extreem geworden, en zijn rol is voorlopig uitgespeeld. Maar het onbehagen dat hierdoor vertegenwoordigd wordt is niet weg en altijd weer de kop opsteken. Middenbeleid De komende tijd zal uitwijzen of de winnaars met elkaar in zee gaan al of niet met andere partijen. Dan kan er een ‘middenbeleid’
de b incl. on ril compleet op ster tspiege k ling en kraswe te rende la ag
www.gloudemansoptiek.nl 27
Adverteren in Kerkperspectief
de Brink 11 Arnhem-Elden tel: 026 – 381 45 73 www.kapsalonhulstein.nl
Voor meer informatie over adverteren kunt u contact o pnemen met dhr. W.A. van Woerkens, telefoon: 026–3811103, e-mail:
[email protected]
KENNIS EN ERVARING, BIJ U IN DE BUURT! Aan een eerste vrijblijvend gesprek zijn geen kosten verbonden. NOTARISKANTOOR OCKHUYSEN Kronenburgsingel 60, 6831 gx Arnhem tel. 026 – 320 10 00 www.notarisockhuysen.nl
Het adres voor: bijbels, (kinder)boeken, kaarten, dvd’s, cd’s, en geschenkartikelen kijk op onze webshop www.clcnl.org CLC is een zendingsorganisatie, werkzaam in 60 landen!
Boeken en Muziek
Stationsplein 3 6811 KG Arnhem tel: 026 - 3511014
EVANGELISCHE BOEK- EN MUZIEKSHOP “DE WEGWIJZER” VOOR UW: BIJBELS - KAARTEN - CD’s - DVD’s - CADEAU’s Adres: Croydonplein 418, 6831 LN Arnhem Tel. 026 – 323 12 88 Achter winkelcentrum Kronenburg. Gratis parkeren.
Open: dinsdag t/m vrijdag van 09.30 – 17.00 uur zaterdag van 09.30 – 16.30 uur www.wegwijzerarnhem.nl
[email protected]
FRANSEN BV 026 - 364 86 44 Ouderenzorg zoals u dat wenst
Zorgcentrum Vreedenhoff is gelegen in een bosrijke omgeving in Arnhem aan de Velperweg. Het biedt 235 ouderen aangename woonruimte en uitstekende verzorging, waaronder een aparte Woonafdeling Dementie. Thuiswonende ouderen vinden bij Vreedenhoff voorzieningen als Dagverzorging, Dagopvang Dementie en Thuiszorg. Voor al haar cliënten organiseert Vreedenhoff talrijke activiteiten om het verblijf in het zorgcentrum zo aangenaam mogelijk te maken. Maatstaf voor zorg en aandacht is de vraag van de bewoner zelf; altijd wordt gekeken naar wat hij of zij zelf kan. Gemotiveerde verzorgenden, verpleegkundigen en activiteitenbegeleiders staan hiervoor garant. Verder werkt Vreedenhoff met eigen deskundigen als een gerontopsycholoog, ergotherapeut, fysiotherapeut en geestelijk verzorger. Vreedenhoff is een christelijke instelling, geworteld in de protestantse traditie wordt de oecumene een warm hart toegedragen en staat open voor elke levensopvatting. Meer informatie en contact: Vreedenhoff, Esperantolaan 2, 6824 LV Arnhem 026 – 384 65 00
[email protected] www.vreedenhoff.nl
Bezoek onze Shellshop en spaar airmiles terwijl u tankt. Winkelcentrum Presikhaaf
Bij Monuta Arnhem krijgt u alle ruimte voor uw wensen. Wij zijn er voor u. Voor, tijdens en na de uitvaart.
We zijn 24 uur per dag bereikbaar op 026 - 442 42 25. Ook als u niet bij ons verzekerd bent. U kunt ons uitvaartcentrum bezoeken op de Eimerssingel West 7 te Arnhem, of op www.monuta.nl
