Oefenopgaven Hoofdstuk 8A Opgave 1
1. Welke vormen van dividend kunnen worden onderscheiden? 2. Een NV heeft in 2013 in maanden januari, april en juli per keer €0,34 aan dividend uitgekeerd. Het totale dividend is over 2013 is vastgesteld op € 1,12. Op 1 oktober 2013 wordt het slotdividend uitgekeerd. Bereken de hoogte van het slotdividend. 3. Omschrijf het begrip “dividendstabilisatie”. 4. Leg uit waarom veel beursgenoteerde bedrijven kiezen voor een beleid van dividendstabilisatie.
Opgave 2
Geef gemotiveerd aan in hoeverre onderstaande uitspraken juist of onjuist zijn: 1. Het keuzedividend dwingt beleggers vaak tot het kiezen voor het aandeel in plaats van de cash, omdat de belegger anders met kapitaalverwatering te maken krijgt. 2. Het voordeel van een keuzedividend is dat beleggers zonder transactiekosten hun aandelenportefeuille kan laten groeien. 3. Een reden voor een bedrijf om te kiezen voor het keuzedividend is dat zo iedere belegger in ieder land de meest gunstige fiscale keuze kan maken, vooral als de cash-dividend belast wordt en een stock-dividend niet, is het keuzedividend gunstig voor de aandeelhouder. 4. Als een bedrijf kiest voor een constante payout ratio als dividendbeleid dan betekent dat de dividenduitkering waarschijnlijk per jaar een ander bedrag is. 5. Vooral bedrijven die groei laten zien, kiezen voor een lage payout ratio.
Opgave 3
Op enig moment wordt de volgende informatie verstrekt: Fonds AEGON AHOLD
koers-rendement laatste 12 maanden
Dividend rendement
Dividend
0,10% -1,50%
3,50% 3,30%
€ 0,23 € 0,45
1. Bereken het totale rendement op de belegging AEGON en AHOLD. 2. Bereken de beurskoers 12 maanden geleden en de huidige beurskoers van het aandeel AEGON en AHOLD, waarbij je mag aannemen dat het dividendrendement is berekend over de huidige beurskoers.
Opgave 4
Leg uit waarom in een wereld zonder transactiekosten en belastingheffing en waar iedereen tegen dezelfde rente kan inlenen en uitlenen het dividendbeleid irrelevant is.
Opgave 5
Van de NV X zijn de volgende gegevens op 1 januari 2014 bekend: • • • •
de huidige marktwaarde van het Eigen Vermogen van NV X is € 5.000.000. de marktwaarde van het Totale Vermogen van NV X is € 6.000.000. de NV X beschikt over een totaal bedrag van €1.000.000 aan liquide middelen. Dit bedrag is gelijk aan de gehele winst over 2013. Deze winst mag als eeuwigdurende worden verondersteld. het aantal uitstaande aandelen van de NV X is 500.000 aandelen.
© 2014 Noordhoff Uitgevers bv
1
•
NV X opereert in een wereld zonder transactiekosten en belastingheffing en waar iedereen tegen dezelfde rente kan inlenen en uitlenen
1. Bereken de huidige marktwaarde van één aandeel NV X. NV X overweegt om over 2013 een dividenduitkering van € 2,- per aandeel te doen. 2. Bereken het geëist rendement van de gemiddelde belegger, uitgaande van de veronderstelling dat in de huidige beurskoers het dividend van €2 per aandeel is inbegrepen. Tijdens de bespreking van het dividendvoorstel in de Raad van Bestuur komt de voorzitter met het voorstel om het dividend in 2013 te passeren en het geld te gebruiken voor een investeringsproject met een verwachte netto contante waarde van € 500.000. 3. Bereken de verwachte beurskoers van het aandeel NV X als het dividend inderdaad gepasseerd wordt en de verwachtingen van het investeringsvoorstel uitkomen. De controller van NV X is geen voorstander van het idee van de voorzitter van de Raad van Bestuur. Hij pleit voor het uitgeven van aandelen in plaats het dividend te passeren. 4. Bereken de maximale emissieprijs. 5. Laat aan de hand van een berekening zien in hoeverre het voorstel van het passeren van het dividend of het voorstel van de aandelenemissie voordelig is voor de bestaande aandeelhouder.
6. Geef argumenten waarom in de praktijk het dividendbeleid niet “irrelevant” is. Opgave 6
Een beursgenoteerd bedrijf wil graag over 2013 vaststellen wat er met de behaalde winst zou moeten gebeuren. Het bedrijf heeft de volgende opties: A. de helft van de behaalde winst in de vorm van cashdividend uitkeren en de andere helft investeren in een project; B. de gehele winst in de vorm van een cashdividend uitkeren en het project via een aandelenemissie financieren; C. de gehele winst in de vorm van een cashdividend uitkeren en het project niet uitvoeren; D. de gehele winst gebruiken voor de aankoop van eigen aandelen, zonder het project uit te voeren. De gegevens van de onderneming zijn: • de winst over 2013 bedraagt € 1.000.000 (eeuwigdurend), tot 2013 wordt de gehele winst steeds uitgekeerd. • er zijn voldoende liquide middelen in het bedrijf aanwezig om het gehele dividend in de vorm van een cashdividend uit te keren • het belastingregime is zodanig dat een cashdividend als inkomen wordt gezien en onderhevig is aan inkomstenbelasting; koersresultaten zijn belastingvrij. • het bedrijf heeft 1.000.000 aandelen uitstaan; de beurskoers voor dividenduitkering is €5 per aandeel. • het investeringsproject dat de onderneming kan uitvoeren heeft een verwachte netto-contante waarde van €50.000 op basis van een vermogenskostenvoet van 12%, daarmee komt het totale verwachte rendement op de investering uit op 14% (Interne rentabiliteit).
© 2014 Noordhoff Uitgevers bv
2
1. Bereken op basis van de verstrekte gegevens het geëist rendement van de aandeelhouder (voor belastingen). 2. Laat zien aan de hand van een berekening welk alternatief de voorkeur heeft voor een aandeelhouder die 100 aandelen in het bedrijf heeft met een gemiddelde inkomstenbelastingdruk van 50%.
Opgave 7
Een beursgenoteerde onderneming hanteert een payout ratio van 40% als dividendbeleid. De overige 60% van de winst wordt toegevoegd aan de reserves. Na invoering van dit dividendbeleid laat de onderneming een constante winstgroei van 7% per jaar zien. Tijdens een vergadering van Aandeelhouders oppert een belegger dat de aandeelhouder meer gebaat zou zijn met een payout ratio van 100% in plaats van het huidige beleid. In zijn betoog liet de aandeelhouder merken dat de winstgroei van 7% per jaar gelet op de β van het aandeel (volgens de berekeningen is de β van de onderneming gelijk aan 2), de hoogte van het risicovrije rendement van 2,5% en een gemiddeld marktrisicopremie van 5,5% te laag. 1. Laat aan de hand van een berekening zien in hoeverre je de uitspraak van de belegger onderschrijft. In een paper wordt verwezen naar een onderzoek van Arnott en Asness. De onderzoekers schrijven: “Recent work by Arnott and Asness (2003) has considered the role that the dividend payout ratio of the US equity market plays in forecasting future earnings growth. Contrary to conventional wisdom, they find that growth of real earnings is greatest when the payout ratio is high and slowest when relatively low distributions are made. They argue that, at the time of writing, the combination of a historically high priceearnings ratio and a low payout ratio does not bode well for future returns. “The main conclusion by Arnott and Asness (2003) is that the higher the payout ratio, the higher the aggregate earnings growth for next ten years for that firm”.” 2. Geef gemotiveerd aan, waarom je zou mogen verwachten dat een hoge payout ratio niet samen gaat met een groei van de winst.
© 2014 Noordhoff Uitgevers bv
3
Opgave 8
De Koninklijke BAM Groep heeft onderstaand overzicht op haar website gepubliceerd (eind februari 2014) “Koninklijke BAM Groep streeft naar een dividenduitkering op gewone aandelen tussen 30 procent en 50 procent van de nettowinst.”
Boekjaar
Dividend per gewoon aandeel
Pay-out in % nettowinst
Dividendrendement 1)
€ 0,16
30%
4,9%
€ 0,03
45%
0,7%
2011 2010 1)
Op basis van koers ultimo jaar
In het jaarverslag over 2011 is het volgende voorstel met betrekking tot de winstbestemming geformuleerd: Voorstel tot bestemming van de winst over 2011 Het nettoresultaat over 2011 ad € 126 miljoen is verwerkt in het eigen vermogen. Aan de algemene vergadering van aandeelhouders wordt voorgesteld het dividend over 2011 vast te stellen op € 0,16 in contanten per gewoon aandeel dan wel in aandelen (2010: naar keuze van de aandeelhouder € 0,03 in contanten dan wel in aandelen). ln het geval van dividend in aandelen zal de vennootschap het aantal dividendrechten nodig voor de verwerving van één nieuw aandeel zodanig berekenen dat het dividend in aandelen met circa 5 procent de waarde van het dividend in contanten overschrijdt. Het voorstel voor het dividend komt overeen met een pay-outpercentage van circa 30 op basis van het nettoresultaat over 2011 ad € 126,0 miljoen. Op basis van het aantal uitstaande gewone aandelen ultimo 2011, zal maximaal € 37,3 miljoen als dividend op de gewone aandelen worden uitgekeerd. Het dividendvoorstel is niet verwerkt in de jaarrekening. Statutaire regeling omtrent bestemming van de winst (Beknopte samenvatting van artikel 32 van de statuten) Uit de winst die in enig boekjaar is behaald, wordt allereerst, zo mogelijk, op de cumulatief preferente aandelen B uitgekeerd het hierna te noemen percentage van het verplicht op die aandelen, per de aanvang van het boekjaar waarover de uitkering geschiedt, gestorte bedrag. Het hiervoor bedoelde percentage is gelijk aan het gemiddelde van de EURIBORpercentages voor kasgeldleningen met een looptijd van twaalf maanden – gewogen naar het aantal dagen waarvoor deze percentages golden – gedurende het boekjaar waarover de uitkering geschiedt, verhoogd met 1 procent. Vervolgens wordt, zo mogelijk, op elk financieringspreferent aandeel van een bepaalde (sub)serie, met inachtneming van het hierna in dit lid bepaalde, een dividend uitgekeerd gelijk aan een percentage berekend over het nominale bedrag van het desbetreffende financieringspreferente aandeel aan het begin van het desbetreffende boekjaar, vermeerderd met het bedrag aan agio dat werd gestort op het financieringspreferente aandeel dat van de desbetreffende (sub)serie werd uitgegeven bij de eerste uitgifte van financieringspreferente aandelen van de desbetreffende (sub)serie, verminderd met hetgeen voorafgaand aan het desbetreffende boekjaar ten laste van de reserve die als agio is gevormd bij de uitgifte van financieringspreferente aandelen van de desbetreffende (sub)serie op elk desbetreffend financieringspreferent aandeel
© 2014 Noordhoff Uitgevers bv
4
is betaald. Indien en voor zover gedurende de loop van het boekjaar op de desbetreffende financieringspreferente aandelen een uitkering is geschied ten laste van de reserve die als agio is gevormd bij de uitgifte van financieringspreferente aandelen van de desbetreffende (sub)serie, dan wel een gedeeltelijke terugbetaling op zodanige aandelen is geschied, wordt het bedrag van de uitkering naar tijdsgelang verminderd in de verhouding van het bedrag van de uitkering ten laste van de agioreserve en/of van de terugbetaling ten opzichte van het in de vorige zin bedoelde bedrag. De raad van commissarissen bepaalt op voorstel van de directie welk gedeelte van de na toepassing van het bepaalde in de vorige leden resterende winst wordt gereserveerd. Het gedeelte van de winst dat resteert na toepassing van het bepaalde in de vorige leden, staat ter beschikking van de algemene vergadering van aandeelhouders, met dien verstande dat op de preferente aandelen geen verdere dividenduitkering zal geschieden. 1. Bereken de ultimo-beurskoers in 2011. 2. Hoe kan men achterhalen in hoeverre aandeelhouders gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid van het stockdividend? 3. Geef gemotiveerd aan in hoeverre de Koninklijke BAM Groep streeft naar een politiek van dividendstabilisatie.
© 2014 Noordhoff Uitgevers bv
5
