OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Octrooicentrum Nederland is een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken. Octrooicentrum Nederland draagt zorg voor de octrooiverlening in Nederland en de verspreiding van kennis die in de octrooiliteratuur ligt opgeslagen. Deze bepalen de missie, de doelstellingen en de interactie met de doelgroepen. De medewerkers richten hun dienstverlening op het midden- en kleinbedrijf, (startende) ondernemers, particuliere uitvinders, dienstverlenende instanties, wetenschappers, docenten en studenten en de overheid.

Contact

Internet E-mail Telefoon Fax Bezoekadres Postadres

www.octrooicentrum.nl [email protected] 070 – 398 66 99 070 – 398 66 06 Patentlaan 2, 2288 EE Rijswijk (ZH) Postbus 5820, 2280 HV Rijswijk (ZH)

Jaarverslag 2007

Vormgeving en druk Ministerie van Economische Zaken, afdeling PGF april 2008

brochure_Jaarverslag 07_OM.indd 1-2

21-04-2008 14:03:53

OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Inhoudsopgave Voorwoord

4

1. Missie, doelstellingen, organisatie 1.1. Missie 1.2. Doelstellingen en Balanced Score Card 1.3. Organisatie

6 7 7 8

2. De dienstverlening aan doelgroepen 2.1. Inleiding 2.2. Octrooiverlening 2.2.1 Rijksoctrooiwet 1995 2.2.2 Internationale octrooiaanvragen 2.2.3 Europese octrooiaanvragen en verleningen 2.3. Octrooirecht 2.4. Kennisverspreiding 2.4.1. Promotie 2.4.2. Voorlichting 2.4.3. Oriëntatie

10 10 14 14 16 17 18 19 20 21 21

3. De doelstellingen en wensen van de opdrachtgevers 3.1 Inleiding 3.2 Professioneel uitvoeren van de opdrachten 3.2.1. Omzet bij het ministerie van Economische Zaken 3.2.2. Overige opdrachten 3.2.3. Overzicht van octrooitaksen over 2007 3.2.4. Nieuw Octrooibeleid 3.3. Participatie in internationale organisaties 3.3.1 World Intellectual Property Organization 3.3.2. Europees Octrooibureau 3.3.3. Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt 3.3.4. Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom 3.3.5. Europese Unie

24 24 27 27 27 29 29 30 30 31 33 33 34

2

INHOUDSOPGAVE


4. De uitgangspunten van de eigenaar 4.1. Inleiding 4.2. Financieel beheer 4.3. Jaarrekening 2007 4.3.1. Balans en toelichting 4.3.2. Resultatenrekening en toelichting

36 36 38 39 40 44

5. De kwaliteit van de interne organisatie 5.1. Inleiding 5.2. Bedrijfsvoeringsparagraaf

48 48 49

6. Accountantsverklaring

54

3

Voorwoord

4

VOORWOORD


Voorwoord Octrooicentrum Nederland legt in haar jaarverslag verantwoording af over haar activiteiten, over het werk van het agentschap in 2007, van de ontwikkelingen om tot verdere kwaliteitsverbetering te komen en van de financiële resultaten. Een belangrijke toetssteen voor het functioneren van Octrooicentrum Nederland is, naast de in de jaarverslaggeving opgenomen aspecten, de tevredenheid van klanten over de geleverde producten en diensten. De klanttevredenheid is in 2007 gemeten door een marktonderzoeksbureau en bedroeg 7,8 op een schaal van 10. Ten opzichte van het onderzoek uit 2005 was dit een tevredenheidstoename met 0,5 procentpunt. In 2007 is veel aandacht gegeven aan het wetgevingstraject in verband met wijzigingen in de Rijksoctrooiwet. De verschillende wettelijke maatregelen in de Rijksoctrooiwet 1995 en het uitvoeringsbesluit 1995 zullen per 5 juni 2008 in werking treden. Zij beogen de toegang tot en het gebruik van het octrooisysteem - voor met name het MKB - te verbeteren. De maatregelen betreffen de afschaffing van het zesjarig octrooi, de mogelijkheid om octrooiaanvragen in het Engels in te dienen, verlaging van de drempelkosten, en een progressiever stelsel van instandhoudingstaksen. Enkele feiten uit het voorgaande jaar: - wereldwijd bleek het Nederlandse bedrijfsleven weliswaar wederom een grote octrooiaanvrager te zijn (8e plaats met 4.186 aanvragen), maar er viel een lichte daling van 7.6% te constateren ten opzichte van 2006; - het aantal Europese octrooien dat ultimo 2007 van kracht was in Nederland bedroeg 124.191; eind 2006 bedroeg dit aantal nog 122.283; - het aantal in Nederland ingediende octrooiaanvragen onder de Rijksoctrooiwet 1995 is in 2007 gedaald ten opzichte van 2006 (van 2.716 naar 2.446); - tijdens het jaarlijkse octrooicongres (medio 2007, 400 gasten, voornamelijk MKB-ers) werd de publicatie ‘Hoe verdien ik….aan een briljant idee?’ gepresenteerd, tijdens de octrooiborrel (eind 2007, 300 gasten, ook voornamelijk MKB-ers) de publicatie ‘Samenwerken met octrooien’; - in november werd een convenant afgesloten tussen Rijkswaterstaat en de bouwwereld; Octrooicentrum Nederland ontwikkelde bij de voorbereiding ervan een zogeheten ‘Intellectueel Eigendom paragraaf’; - in december ontving Octrooicentrum Nederland de Kordes-Trofee, een prijs voor het beste jaarverslag (2006) van kleinere publieke organisaties.

Ik hoop dat u met belangstelling kennis neemt van de inhoud van het verslag.

Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen, directeur

5

1 Missie, doelstellingen, organisatie

6

HOOFDSTUK 1


1.1

Missie

In een open wereldeconomie werkt Octrooicentrum Nederland – als agentschap van het ministerie van Economische Zaken - aan een ondernemend en innovatief Nederland. In een wereld waar grenzen verdwijnen en mensen, kapitaal, informatie en producten zich steeds makkelijker verplaatsen, is bescherming van het industriële eigendom en het gebruik van informatie die in octrooien is opgeslagen essentieel voor de Nederlandse kenniseconomie. Daarom zorgt Octrooicentrum Nederland ervoor dat bedrijven, kennisinstellingen, overheden en uitvinders: 1. Eenvoudig octrooien kunnen indienen ter bescherming van hun technologische vinding (de octrooiverlener). 2. Voorlichting krijgen over het octrooisysteem en octrooien kunnen gebruiken als bron van informatie en inspiratie (het kenniscentrum). 3. Worden vertegenwoordigd in Europese en mondiale organisaties op het gebied van industrieel eigendom (de belangenbehartiger).

1.2

Doelstellingen en Balanced Score Card

Octrooicentrum Nederland heeft vier doelstellingen die voortvloeien uit de missie. Het zijn: 1. Verbeteren van de dienstverlening aan de doelgroepen van Octrooicentrum Nederland (MKB, particulieren, universiteiten, hogescholen en overheid). 2. Uitvoeren van de (beleids)doelstellingen van de opdrachtgevers. 3. Voldoen aan de voorwaarden die gesteld worden door de eigenaar, het ministerie van Economische Zaken. 4. Het verbeteren van de kwaliteit van de processen in de organisatie. De doelstellingen worden getoetst met behulp van de methode van de Balanced Score Card. Hiervoor zijn vanuit het perspectief van de doelgroepen, de opdrachtgevers, de eigenaar en de interne organisatie kritische succesfactoren (KSF’en) bepaald.

7

Doelgroepen

Eigenaar

KSF • Naamsbekendheid bij doelgroepen • Hoge klanttevredenheid • Goede telefonische bereikbaarheid • Klantvriendelijke online dienstverlening

KSF • Integriteit • Positief resultaat uit bedrijfsuitoefening • Efficiënte uitvoeringsorganisatie • Ordelijk en controleerbaar financieel beheer

Octrooicentrum Nederland Opdrachtgever

Interne Organisatie

KSF • Professionele uitvoerder (octrooideskundigheid) • Bereik bij doelgroepen vergroten • Leveren van input voor beleidsvoorbereiding • Efficiënte uitvoering van de opdracht

KSF • Deskundig en gemotiveerd personeel • Adequate faciliteiten

De KSF’en zijn vertaald naar meetbare prestatie-indicatoren. Omdat het jaarverslag van Octrooicentrum Nederland is ingedeeld naar de invalshoeken van de Balanced Score Card, wordt in de afzonderlijke hoofdstukken nader ingegaan op de streefwaarden en realisaties van de indicatoren over 2007.

1.3

Organisatie

De basistaken van Octrooicentrum Nederland vormen tevens de pijlers waarop de lijnafdelingen zijn gebaseerd: kennis beschermen c.q. het uitvoeren van de wettelijke taken met als kern de Rijksoctrooiwet 1995 (ROW 1995), kennis verspreiden c.q. ontsluiten en kennis- en relatiemanagement in meer algemene zin. De wettelijke taken worden uitgevoerd door de afdeling Octrooiverlening en het ontsluiten van kennis en kennismanagement door de afdeling Kennisontwikkeling & Voorlichting. De twee lijnafdelingen worden ondersteund door de stafafdeling Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (FFI) en door de afdeling

8

HOOFDSTUK 1


Algemene Zaken. In deze laatste afdeling, met een zekere nadruk op de internationale (bestuurlijke) zaken, is onder andere het cluster Personeel & Organisatie ondergebracht. De organisatie zag er per 31 december 2007 als volgt uit.

Directeur Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Algemene Zaken Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen

Financiën, Facilitair Beheer, Informatisering & Automatisering (tevens plv. directeur) A.J.M. Kerkvliet RE RA

Kennisontwikkeling & Voorlichting

Octrooiverlening Mr. D.J. de Groot

Drs. M. Heimens Visser MBA

Tot 31 december 2007 was A.J.M. Kerkvliet Manager FFI. Hij is per 1 maart 2008 opgevolgd door de heer R.C. Sedee RA Cisa, die daarvoor als Audit Manager IT werkzaam was bij de Auditdienst van het ministerie van Economische zaken. Octrooicentrum Nederland kent sinds 1 januari 2008 de functie van plaatsvervangend directeur niet meer.

9

2 De dienstverlening aan doelgroepen

2.1

Inleiding

Een goede dienstverlening is voor alle doelgroepen (MKB, particuliere uitvinders, universiteiten, hogescholen en de overheid) van belang. Niet alleen het professioneel uitvoeren van de Rijksoctrooiwet is aan de orde, maar ook het verzamelen, analyseren en het voor derden toegankelijk maken van octrooi-informatie. Klantvriendelijkheid staat hier voorop. De kritische succesfactoren (KSF’en) zijn dan ook: naamsbekendheid bij de doelgroepen, klanttevredenheid, telefonische bereikbaarheid, klantvriendelijke online dienstverlening. In onderstaande tabel zijn de prestatie-indicatoren (streefwaarde en realisatie) over 2007 weergegeven.

10

HOOFDSTUK 2


Doelgroepen KSF

Prestatie-indicatoren

Streefwaarde 2007

Realisatie 2007

Naamsbekendheid bij

Imago-onderzoek eens

- In 2007 is geen onder-

- Het eerstvolgende

doelgroepen

per drie jaar

zoek uitgevoerd

onderzoek wordt in 2009 uitgevoerd

- Streefwaarde 2006: 45%

- Imago onderzoek 2006: gemiddeld 68% (alle doelgroepen scoren boven de 45%)

Hoge klanttevredenheid

- Periodieke meting

- Gemiddelde score 7,5

klanttevredenheid per

op een schaal van 10

- Score 7,8

product van kwaliteit dienstverlening - Reactietijd op inkomen-

- 95% e-mails binnen vier

de e-mail

dagen

- Overleg met Commissie

- Vier keer per jaar

- 98%

- Vier keer

van Acht

Goede telefonische

Periodieke meting

bereikbaarheid

hoofdnummers:

Klantvriendelijke ontslui-

Voldoen aan normen SNT:

1 In gesprek

1 Minder dan 2%

1 2%

2 Niet opgenomen

2 Minder dan 2%

2 2%

3 Wachttijd

3 95% < 15 sec

3 93%

- Aantal bezoeken website

≥ 175.000 op jaarbasis

239.285

ting online van octrooiinformatie

- Aantal externe bezoeken ≥ 50.000 op jaarbasis

39.592

octrooiregister ≥ 120.000 op jaarbasis

140.621

- Aandeel octrooiaanvra-

- NL: ≥ 25%

- NL 30%

gen online (nationaal en

- EP/NL: ≥ 10%

- EP/NL 19%

internationaal)

- PCT: ≥ 35%

- PCT 65%

- Aantal bezoeken esp@cenet

Klanttevredenheidsonderzoek

Eind 2007 heeft een extern bureau een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder klanten van Octrooicentrum Nederland. Het onderzoek richtte zich zowel op de

11

dienstverlening ten aanzien van de octrooiverlening als op de activiteiten rond de voorlichting over het octrooisysteem. Octrooicentrum Nederland scoorde zeer goed in dit onderzoek. Het gemiddelde rapportcijfer bedroeg een 7,8 op een schaal van 10 terwijl de streefwaarde een 7,5 was. De gemiddelde tevredenheid is duidelijk gestegen ten opzichte van het klanttevredenheidsonderzoek uit 2005 (7,3). Klanten zijn op alle onderdelen zeer te spreken over Octrooicentrum Nederland. Negatieve beoordelingen komen praktisch niet voor. Er is veelvuldig sprake van zeer positieve en van enthousiaste reacties. Het aantal zeer tevreden klanten (rapportcijfer hoger dan 8) nam toe tot 15%. De tevredenheid is het hoogst bij diensten als workshops, presentaties en individuele voorlichtingsgesprekken. De afhandeling van octrooiaanvragen scoorde boven het gemiddelde. Door Octrooicentrum Nederland in te schakelen ontstaat meer duidelijkheid over de eigen positie en de te nemen acties (61% voorziet hierdoor een positief resultaat). Daarnaast heeft 52% Octrooicentrum Nederland actief aanbevolen in het eigen netwerk. Als meest aansprekend in de dienstverlening worden klantvriendelijkheid en deskundigheid genoemd. Meest voor verbetering in aanmerking komen de dienstverlening via internet en de praktische toepasbaarheid van voorlichtingsinformatie. Reactie inkomende e-mail

Deze score heeft betrekking op de beantwoording van via e-mail gestelde vragen over het octrooisysteem. De streefwaarde voor de beantwoording van deze vragen is bepaald op 95% binnen 4 dagen. Met een score van 98% is dit percentage ruimschoots gehaald. Commissie van Acht

In de Commissie van Acht (octrooien) overleggen Octrooicentrum Nederland en het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken met belanghebbende organisaties als de Orde van Octrooigemachtigden, HBO-Raad, Nederlandse Orde Van Uitvinders, VNO-NCW, VSNU, Vereniging I.E. en de Contactgroep Vrije Octrooigemachtigden. Het overleg is erg nuttig. Het maakt goede inhoudelijke discussies mogelijk, bevordert uitwisseling van informatie en zorgt voor afstemming van standpunten. In 2007 werd overlegd over uiteenlopende, in dit jaarverslag in hoofdstuk 3 weergegeven nationale, Europese en internationale octrooizaken. Goede telefonische bereikbaarheid

De streefwaardes voor telefonische bereikbaarheid zijn op de punten ‘in gesprek’ en ‘niet opgenomen’ vrijwel gehaald. De scores hebben betrekking op vier centrale nummers die periodiek – via een belscan – op bereikbaarheid worden getoetst. Klantvriendelijke online dienstverlening

Wereldwijd neemt de hoeveelheid openbaar toegankelijke octrooi-informatie toe. Octrooicentrum Nederland wil digitale octrooi-informatie zo transparant mogelijk toegankelijk maken. De website en de toegang die deze geeft tot octrooidatabanken, wordt hiervoor gebruikt.

12

HOOFDSTUK 2


Ruim 1500 bezoekers hebben zich aangemeld voor de alerteringsdienst ‘mijn. octrooicentrum.nl.’ Er zijn vijf nieuwsbrieven verstuurd over uiteenlopende onderwerpen. Octrooicentrum Nederland is op grond van de Rijksoctrooiwet 1995 (ROW 1995) en internationale verdragen gehouden tot het voeren van een Octrooiregister waarin gepubliceerde Nederlandse octrooiaanvragen en in Nederland geldende octrooirechten worden geregistreerd. Dit Octrooiregister is voor het publiek gratis toegankelijk. Behalve voor de beschermingstaak – het in stand houden van octrooirechten – wordt het Octrooiregister gebruikt voor de verspreidingstaak: het geven van inzage in octrooirechten. Vanaf 1 januari 2007 wordt het aantal via de website gebrachte ‘bezoeken’ aan het Octrooiregister gemeten (voorheen het aantal ‘unieke bezoekers’). Het realisatiecijfer van 39.592 is een nulmeting. Ten aanzien van de digitale versie van het wettelijke Octrooiregister is in 2007 besloten om over te stappen op het systeem Register Plus van het Europees Octrooibureau (EOB). Deze overgang zal naar verwachting in 2008 plaatsvinden. Natuurlijk blijft het Octrooiregister zonder onderbreking voor het publiek toegankelijk, zij het dat vormgeving en zoekfunctionaliteit zullen veranderen. Het EOB ontwikkelt en beheert het octrooizoeksysteem esp@cenet. Dit, via internet openbaar, en gratis toegankelijke systeem bevat zo’n zestig miljoen octrooidocumenten van 81 landen. Octrooicentrum Nederland stelt esp@cenet beschikbaar via haar website en beheert de Nederlandstalige teksten. Bij voorlichtingsactiviteiten en oriënterende onderzoeken in de octrooiliteratuur gebruiken de octrooiadviseurs van Octrooicentrum Nederland esp@cenet als hét zoeksysteem bij uitstek. Eind 2007 is een Nederlandstalige handleiding voor het zoeken in esp@cenet ontwikkeld. In 2007 is het aantal elektronische aanvragen gestegen; onder de ROW 1995 gaat het inmiddels om 30 procent, bij de ingediende vertalingen van Europese octrooien (EP/NL) om 19 procent en in het geval van internationale, zogeheten PCT-indieningen (Patent Cooperation Treaty) zelfs om 65 procent. Het is de verwachting dat deze groei doorzet. Het online indienen is voordelig voor de klant: hij ontvangt direct een inschrijfnummer en een datum van indiening. Ook kan hij de digitaal beschikbare octrooigegevens gemakkelijk hergebruiken voor eigen doeleinden. De verminderde administratieve last bespaart tijd en geld.

13

2.2

Octrooiverlening

2.2.1

Rijksoctrooiwet 1995

Tabel 2.1 Rijksoctrooiwet 1995

2006

2007

Totaal ingediende octrooiaanvragen ROW 1995

2.716

2.446

Verzoeken voor stand der techniek onderzoeken

1.845

1.605

568

621

1.793

1.698

Bezwaarschriften

13

16

Verzoekschrift art. 23 ROW 1995 (herstel in de vorige toestand)

58

62

Verzoekschrift art. 76/84 ROW 1995 (advies aan derde)

13

10

-

-

45

79

37

36

5

2

Totaal verleende Nederlandse registratieoctrooien: 6-jarig Totaal verleende Nederlandse registratieoctrooien: 20-jarig

Advies aan rechter art. 87 ROW 1995 Aanvragen om aanvullend beschermingscertificaat (geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen) Verleende aanvullende beschermingscertificaten Ingeschreven topografieën van halfgeleiderproducten

Eenieder die een Nederlands octrooi wil verkrijgen moet daarvoor een aanvraag bij Octrooicentrum Nederland indienen. Volgens de ROW 1995 worden octrooien ongetoetst verleend. Aanvragen en verleningen

Onder de Rijksoctrooiwet zijn octrooien met een maximale geldigheidsduur van zes jaar en twintig jaar mogelijk. Voor een twintigjarig octrooi is een stand der techniek onderzoek vereist. Dit onderzoek leidt tot een rapport waarin de stand van de techniek met betrekking tot de octrooiaanvraag wordt genoemd. Bij aanvragen die na 30 juni 2006 zijn ingediend is het onderzoeksrapport uitgebreid met een schriftelijke opinie waarin een toelichting staat op de in het rapport geciteerde documenten. Daarbij wordt aangegeven waarom deze documenten nieuwheids- of inventiviteitsbezwarend kunnen zijn. Inmiddels worden nagenoeg alle onderzoeksrapporten voorzien van een schriftelijke opinie. De uitbesteding van werk door Octrooicentrum Nederland vindt plaats op basis van een ‘working agreement’ met het EOB.

14

HOOFDSTUK 2


Verzoeken

Onder de ROW 1995 kunnen aan Octrooicentrum Nederland met betrekking tot een al verleend octrooi drie typen verzoeken worden gericht, te weten: • verzoek om een aanvullend beschermingscertificaat (ABC); • verzoek tot herstel in de vorige toestand; • verzoek om een wettelijk advies. Door middel van een ABC kan de geldigheidsduur van octrooirechten voor geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen worden verlengd. In 2007 zijn 79 aanvragen ingediend en 36 aanvullende beschermingscertificaten afgehandeld. Het ‘herstel in de vorige toestand’ is een specifiek juridische procedure, waardoor de octrooihouder die door een administratief verzuim zijn octrooi verspeeld heeft (bijv. door niet tijdige betaling van de instandhoudingstaks) alsnog in zijn recht hersteld kan worden. In 2007 zijn 62 verzoekschriften ingediend en 78 verzoeken ‘herstel in vorige toestand’ afgehandeld. Met ‘wettelijk advies’ wordt gedoeld op in de ROW 1995 genoemde technische adviezen op verzoek van partijen die in een octrooigeschil verwikkeld zijn. Dergelijke adviezen zijn voor partijen voorwaarde voor het kunnen instellen van een nietigheidsactie bij de Rechtbank. In een advies geeft Octrooicentrum Nederland een inhoudelijk oordeel over de aangevoerde nietigheidsgronden. In 2007 zijn zes verzoeken om wettelijk advies afgehandeld. Adviezen

In het verslagjaar heeft Octrooicentrum Nederland geen technisch advies (art. 87 ROW 1995) aan de Rechtbank Den Haag verstrekt. Documentleveranties

Door Octrooicentrum Nederland worden aan externe klanten kopieën en prints van documenten geleverd. Het gaat om kopieën van octrooidocumenten, tijdschriftartikelen en dossierstukken. Net als in voorgaande jaren loopt, als gevolg van digitale beschikbaarheid, het aantal gevraagde octrooidocumenten terug. Bijblad

Het ‘Bijblad bij De Industriële Eigendom’ is een uitgave van Octrooicentrum Nederland en bevat vooral wetenschappelijke artikelen en jurisprudentie op het gebied van de industriële eigendom. In de externe redactie hebben verschillende hoogleraren, rechters en advocaten zitting. Halverwege 2007 is een project gestart om het Bijblad te digitaliseren en via de website van Octrooicentrum Nederland toegankelijk te maken. Om de abonnees tijdens een overgangsperiode - waarin zich voor hen nog hardnekkige technische problemen en onvolkomenheden voordeden - zoveel mogelijk ter wille te zijn, ontvingen (en ontvangen) deze abonnees naast de digitale publicatie ook nog maandelijks een, min of meer met het oude gedrukte Bijblad vergelijkbare print.

15

2.2.2

Internationale octrooiaanvragen

World Intellectual Property Organization (WIPO)

WIPO is een organisatie van de Verenigde Naties en is gevestigd in Genève. WIPO is belast met de internationale bescherming van de intellectuele eigendomsrechten en voert 23 verschillende verdragen uit. Daaronder de Patent Cooperation Treaty (PCT) waarbij 138 landen zijn aangesloten. Octrooiaanvragen onder de Patent Cooperation Treaty

In 2007 werd opnieuw een record aantal internationale octrooiaanvragen bij WIPO ingediend, 156.100; een toename van 4.7% ten opzichte van 2006 (diagram 2.1). Het aantal aanvragen ingediend met herkomst Nederland bedroeg 4.186, een afname van 7.6% ten opzichte van 2006. Nederland was als aanvrager nummer acht in het landenklassement; in 2006 nam Nederland nog plaats zeven in. De meest opmerkelijke groeicijfers werden – voor het vierde jaar in successie gerealiseerd door de Noord- en Oost-Aziatische landen. Zij representeerden meer dan een kwart (25.8%) van alle internationale aanvragen onder de PCT. Korea maakte een groei door van 18.8% ten opzichte van 2006 en streefde Frankrijk voorbij. China realiseerde een groei van 38.1% in vergelijking met 2006, en passeerde Nederland. Het grootste aandeel aanvragen was gerelateerd aan het technologieveld van de telecommunicatie (10.5%), gevolgd door informatietechnologie (10.1%) en farmacie (9.3%). De snelst groeiende sectoren zijn nucleaire techniek en telecommunicatie. De top-5 van aanvragers veranderde. Het Japanse Matsushita nam met 2.100 aanvragen (in 2006 een aantal van 2.344) de eerste plaats over van Philips (2.041 aanvragen, in 2006 waren dat er 2.495). Siemens Duitsland behield de derde plaats (1.644). Huawei Technologies uit China steeg negen plaatsen en eindigde op vier (1.365). Bosch Duitsland nam de vijfde plaats in (1.146).

16

HOOFDSTUK 2


Diagram 2.1 Top 10 – Aanvragen bij de WIPO naar land van herkomst (2007)

Overig

''#&''&)!% (#*(('!( (#+,)'!)

*'#'-%((!*

Zweden

KZgZc^\YZHiViZc ?VeVc 9jîhaVcY @dgZV

Zwitserland

)#&-+'!,

;gVc`g^_`

*#)*+(!*

Nederland

8]^cV

*#**((!+

China

+#(,%)!&

CZYZgaVcY OlîhZgaVcY OlZYZc

,#%+&)!*

Groot-Brittannië DkZg^\

&-#&()&&!+

',#,(&&,!-

Frankrijk

Totaal 156.100 (aantal onder voorbehoud)

Bij Octrooicentrum Nederland kunnen ook internationale aanvragen onder de PCT ingediend worden. Als PCT-ontvangend bureau ontving Octrooicentrum Nederland 1.043 aanvragen (in 2006: 1.006). Vanaf september 2005 is het mogelijk om aanvragen online of per diskette in te dienen. Van de 1.043 PCT-aanvragen werden er 674 online ingediend en 42 per diskette. Dat is 69% ten opzichte van het totaal aantal aanvragen. Ter vergelijking, in 2006 betrof het aantal elektronische indieningen 61% van het totale aantal, in 2005 was dit 39%.

2.2.3

Europese octrooiaanvragen en verleningen

De Europese Octrooi Organisatie is een internationale organisatie met als uitvoerend orgaan het Europees Octrooibureau (EOB). Dit bureau heeft kantoren in Duitsland, Nederland en Oostenrijk. Op grond van het Europees Octrooiverdrag (EOV) ontvangt en behandelt het EOB Europese octrooiaanvragen. Na verlening vallen deze uiteen in een nationaal octrooi in één of meer van de 34 lidstaten die daarvoor – door de octrooiaanvrager – kunnen worden aangewezen. Octrooiaanvragen onder het EOV kunnen direct bij het EOB of via de WIPO worden ingediend (diagram 2.2). De aanvrager van zo’n WIPO-aanvraag (PCT-internationale fase) kan na een termijn, waarbinnen een stand der techniek onderzoek plaatsvindt, besluiten om Europa aan te wijzen. De aanvraag komt dan in de Euro-PCT regionale fase. Het EOB toetst de aanvraag op industriële toepasbaarheid en inventiviteit. Na verlening valt het octrooi onder het regime van de nationale octrooiwetgeving van het land waarin het octrooi van kracht moet worden. Dit laatste wordt bepaald door de octrooiaanvrager. De administratie en de handhaving vindt in elk van de aangewezen landen plaats.

17

Diagram 2.2 Top 10 – Aanvragen bij het EOB en bij de WIPO naar land van herkomst (2007)

Overig

(&#+&'&)!* *#*(-'!*

+&#*,-'-!&

*#-*''!,

Italië China

,#%')(!'

KZgZc^\YZHiViZc ?VeVc 9jîhaVcY ;gVc`g^_` @dgZV CZYZgaVcY

,#'*.(!(

Zwitserland

,#.*((!+

Groot-Brittannië 8]^cV

&%#('()!,

>iVa^

(-#*.,&,!,

&%#*,%)!- ('#),*&)!.

Nederland

DkZg^\

Korea Frankrijk

Totaal 218.781 (aantal onder voorbehoud)

Duitsland

In 2007 verleende het EOB 35.088 octrooien waarbij Nederland werd aangewezen als land waarvoor de aanvrager het octrooirecht vraagt (EP/NL). In 2006 lag dit aantal nog op 38.659 octrooien, 9% hoger dan in 2007. Hierbij wordt opgemerkt dat het aantal EP/ NL octrooien in 2006 met 15% was gestegen ten opzichte van 2005. Een Europees octrooi wordt in Nederland van kracht als de houder ervan voldaan heeft aan onder andere de verplichting een Nederlandse vertaling van het Europese octrooi in te dienen. Overigens treedt per 1 mei 2008 het Vertalingenprotocol (zie hierna onder 3.3.2) in werking waardoor dit regime verandert. Het aantal Europese octrooien dat van kracht was in Nederland op 31 december 2007 bedroeg 124.191. Op 31 december 2006 bedroeg dit aantal 122.283. Het aantal Europese octrooien dat in 2007 in Nederland van kracht is geworden bedraagt 13.913.

2.3

Octrooirecht

Octrooicentrum Nederland is belast met de instandhouding van de voor Nederland geldende octrooirechten door vermelding daarvan in het Octrooiregister. Dat geldt ook voor de voor Nederland geldig gemaakte Europese octrooien. In het Octrooiregister worden de bibliografische gegevens van de octrooiaanvragen en de verleende octrooien vastgelegd, alsmede de wijzigingen in de status van octrooiaanvragen en verleende octrooien. Het aantal voor Nederland geldende octrooien bedraagt per 31 december 2007 133.900. Nederland neemt bij de in ons land geldende octrooien, net als in 2005 en 2006, de derde

18

HOOFDSTUK 2


plaats in als land van herkomst, met een aantal van 17.168. Dit is bijna 13% van het totale aantal voor Nederland geldende octrooien (diagram 2.3) De plaatsen één en twee worden ingenomen door de Verenigde Staten en Duitsland. Diagram 2.3 Top 10 - Van kracht zijnde octrooien in Nederland 2005, 2006, 2007

(*%%%

'%%, '%%+

(%%%%

'%%*

'*%%% '%%%% &*%%% &%%%% *%%%

2.4

7Za\^

OlZYZc

>iVa^

OlîhZgaVcY

;gVc`g^_`

?VeVc

CZYZgaVcY

9jîhaVcY

KZgZc^\YZHiViZc

%

Kennisverspreiding

Een van de taken van Octrooicentrum Nederland is om het octrooibewustzijn in Nederland te vergroten. Daarbij richt de organisatie zich op de doelgroepen MKB, kennisinfrastructuur en de overheid. Octrooicentrum Nederland informeert klanten over de verschillende intellectuele eigendomsrechten, het octrooiverleningsproces, en over het nuttig gebruik - bij innovatietrajecten - van informatie uit octrooidatabanken. Octrooicentrum Nederland werkt volgens het stramien promotie, voorlichting en oriëntatie. In de eerste fase (promotie) gaat het om het wekken van interesse voor octrooien. In de tweede fase om het verstrekken van basisinformatie (voorlichting). In de derde fase (oriëntatie) wordt gezocht naar verdere verdieping in de octrooimaterie, zoveel mogelijk in overeenstemming met de wensen van de klant. In 2007 werd extra aandacht besteed aan klantvriendelijke elektronische dienstverlening

19

en het versterken van het interne kennisniveau van medewerkers. De samenwerking met andere organisaties, in het bijzonder de uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken, werd verstevigd (o.a. op het terrein van de beleidsinteractie). Extra focus lag op ondernemers in het MKB.

2.4.1

Promotie

Om een breed publiek te interesseren voor octrooien organiseerde Octrooicentrum Nederland in 2007 twee grote promotionele evenementen. Ook deed het opnieuw mee aan het televisieprogramma Het Beste Idee van Nederland. Verder bewerkstelligde Octrooicentrum Nederland dat de uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken zich gezamenlijk presenteerden op het evenement Holland Innovation. Daarnaast bracht Octrooicentrum Nederland een nieuwe algemene brochure uit, publiceerde het 26 artikelen en was het op 22 beurzen aanwezig. Octrooicongres 2007

Op 7 juni vond het jaarlijkse octrooicongres plaats. Het auditorium van het Europees Octrooibureau stroomde vol met ongeveer 400 gasten, voornamelijk ondernemers uit het MKB. Het thema van het congres was ‘Geld verdienen met octrooien!’. Octrooiborrel

Op 22 november werd voor het eerst de octrooiborrel georganiseerd. Bij dit evenement waren ruim 300 mensen aanwezig, opnieuw voornamelijk ondernemers. Het thema was ‘Samenwerken met octrooien’. De discussie met een aantal deskundigen richtte zich met name op de samenwerking tussen bedrijven en kennisinstellingen. Na de discussie was er ruimte om te speed-daten. Het Beste Idee van Nederland

Octrooicentrum Nederland was opnieuw betrokken bij het programma Het Beste Idee van Nederland. Het heeft ongeveer 900 inzendingen gescand op octrooiaspecten en gaf meer dan 1000 deelnemers - bij de presentatiedagen - voorlichting over het octrooisysteem. Octrooicentrum Nederland ontving 40 geselecteerde kandidaten en bracht hen in contact met mensen uit de maak- en marketingindustrie. Paviljoen Economische Zaken op Holland Innovation

Begin oktober vond opnieuw Holland Innovation plaats. Op initiatief van Octrooicentrum Nederland werd een prachtig EZ-paviljoen geplaatst, waarin alle uitvoeringsorganisaties van Economische Zaken zich konden presenteren aan startende ondernemers. Nieuwe brochure

Octrooicentrum Nederland ontwikkelde in 2007 een nieuwe algemene brochure en bracht deze uit op een handzaam A5-formaat. De brochure geeft inzicht in het octrooisysteem en bevat tips en getuigschriften van ondernemers.

20

HOOFDSTUK 2


2.4.2

Voorlichting

In het kader van voorlichting aan de doelgroepen verzorgde Octrooicentrum Nederland workshops (totaal 102), gastcolleges (51) en presentaties (60). Octrooicentrum Nederland organiseert deze activiteiten op verzoek, bij bedrijven, brancheorganisaties, universiteiten en bij het HBO. Waar mogelijk haakt Octrooicentrum Nederland aan bij bestaande initiatieven zoals Jong Ondernemen, maar het neemt ook zelf initiatief om contacten te leggen. Zo startte Octrooicentrum Nederland met een octrooigilde binnen het HBO. Voor het MKB zette Octrooicentrum Nederland een (Engelstalige) tool op de site: de NOVU-ster. Dit instrument, ontwikkeld door de Nederlandse Orde Van Uitvinders (NOVU), helpt startende bedrijven hun idee te toetsen. Jong Ondernemen

Octrooicentrum Nederland organiseerde met de Stichting Jong Ondernemen drie octrooibijeenkomsten waarbij voorlichting werd gegeven over het octrooisysteem. Een kleine 600 studenten werd bereikt. Dit soort octrooibijeenkomsten maken vast onderdeel uit van het Jong Ondernemen programma. Octrooigilde

Binnen het account HBO is op structurele wijze gestart met het aanstellen van octrooicoördinatoren op HBO instellingen. Dit zijn docenten of lectoren die zich binnen hun instelling inzetten voor octrooionderwijs. Zij beschikken zelf over basiskennis intellectueel eigendom. Fast 50 Foundation en Rising Star Award

Octrooicentrum Nederland is in 2007 samenwerking aangegaan met de Fast 50 Foundation. De stichting organiseert de Fast 50 Award voor snelgroeiende technologiebedrijven. Daarnaast organiseert het de Rising Star Award voor startende technologiebedrijven.

2.4.3

Oriëntatie

Octrooicentrum Nederland ontwikkelde in 2007 twee boekjes met tips voor ondernemers: ‘Hoe verdien ik…. aan een briljant idee?’ en ‘Samenwerken met octrooien’. Ook voor de doelgroep overheid treedt Octrooicentrum Nederland op als kenniscentrum. Het ontwikkelde samen met Rijkswaterstaat enkele modellen die een goede omgang met intellectueel eigendom bij aanbesteden moeten stimuleren. Daarnaast leverde Octrooicentrum Nederland maatwerk aan een groot aantal ondernemers en onderzoekers door in individuele gesprekken (totaal 1.390) samen in octrooidatabanken te zoeken naar relevante octrooipublicaties. Om het gebruik van octrooidatabanken te stimuleren verrichtte Octrooicentrum Nederland een groot aantal zoekadviezen (478) en onderzoeken in de octrooiliteratuur (871). Publicatie: ‘Hoe verdien ik… aan een briljant idee?’

Veel vragen van ondernemers aan Octrooicentrum Nederland gaan over de waarde van octrooien en hoe je deze kunt inzetten om geld te verdienen. Octrooicentrum Nederland ontwikkelde een handzaam boekje over dit onderwerp, waarbij verschillende succesvolle

21

ondernemers en andere experts werd gevraagd een bijdrage te leveren. Het boekje werd uitgereikt tijdens het Octrooicongres op 7 juni. Publicatie ‘Samenwerken met octrooien’

Deze publicatie bevat ‘twaalf sleutels’ voor een vruchtbare samenwerking op het gebied van intellectuele eigendom tussen bedrijven en kennisinstellingen. De publicatie kwam tot stand in nauwe samenwerking met VNO-NCW, Syntens, MKB-Nederland, SenterNovem, VSNU en Economische Zaken. Het boekje bevat testimonials, adviezen en een checklist. Het boekje werd gepresenteerd tijdens de Octrooiborrel in het najaar. Het werd daar zeer goed ontvangen. Ondertekening van het Innovatie Convenant

Op 1 november organiseerde Rijkswaterstaat de ‘Dag van Maarssen’. Minister Camille Eurlings ondertekende een convenant met de bouwwereld (o.a. met Bouwend Nederland, Elco Brinkman), waarin de intentie wordt uitgesproken bij aanbestedingstrajecten correct om te gaan met intellectueel eigendom en innovatie. Octrooicentrum Nederland ontwikkelde bij de voorbereiding van het convenant een aantal modellen om inzichtelijk te maken hoe men dit in de praktijk vorm zou kunnen geven. Guus Broesterhuizen, directeur van Octrooicentrum Nederland, was een van de andere ondertekenaars van het convenant. Octrooicentrum Nederland is nu betrokken bij de verdere uitwerking ervan. Ei van Columbus

Het ministerie van VROM organiseerde het ‘Ei van Columbus’, een ideeënwedstrijd voor innovatieve producten en processen, duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Octrooicentrum Nederland onderzocht de inzendingen op octrooiaspecten voor de categorie ‘Innovatieve producten en diensten’ en ‘Innovatieve processen’.

22

HOOFDSTUK 2


23

3 De doelstellingen en wensen van de opdrachtgevers 3.1

Inleiding

Octrooicentrum Nederland wil op professionele wijze maximaal bijdragen aan het realiseren van de doelstellingen van de opdrachtgevers en met name van het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie (DG O&I). Dit betekent: een hoge kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten. Daarnaast streeft Octrooicentrum Nederland naar het leveren van input voor de voorbereiding van innovatiebeleid. In nauwe samenwerking met het moederdepartement participeert Octrooicentrum Nederland in de bestuurlijke werkzaamheden van internationale organen. De KSF’en zijn: deskundige uitvoerder, vergroting bereik bij doelgroepen, optimale hulp bij beleidsvoorbereiding en kennisoverdracht, een efficiënte uitvoering van de opdracht.

24

HOOFDSTUK 3


Opdrachtgevers

KSF


Streefwaarde 2007

Realisatie 2007

Professionele uitvoerder

Percentage stand van de

75%

64%

(octrooideskundigheid)

techniek onderzoeken die

- In 2007 nulmeting

- 15.571 klanten

- 20

- 20

- 900 op jaarbasis

- 871

zelf uitgevoerd worden Bereik bij doelgroepen

- Bereik per doelgroep

vergroten

verhogen - Aantal samenwerkings- relaties met inter- mediaire en brancheorganisaties - Aantal oriëntatieonder- zoeken

Leveren van input voor

- Aantal beleidsinter-

- Zes grote onderzoeken

- Tien grote onderzoeken

beleidsvoorbereiding

actieve onderzoeken

en 35 kleinere onder-

en 41 kleine onderzoeken

zoeken - Klanttevredenheid bij

- 75% van de klanten is

KOB onderzoeken

tevreden

Efficiënte uitvoering van

Daling van behandelnor-

Daling van nagenoeg alle

Drie van de negen be-

de opdracht

men per product (met

behandelnormen

handelnormen laten een

behoud van kwaliteit)

- 100%

geringe overschrijding zien

Uitgevoerde stand der techniek onderzoeken

Voor een twintigjarig octrooi moet volgens de Rijksoctrooiwet binnen dertien maanden na eerste indiening van de aanvraag een verzoek tot onderzoek naar de stand der techniek worden ingediend. Het onderzoek leidt tot een stand der techniek rapport. In 2007 is 64% van dit type onderzoek door Octrooicentrum Nederland zelf uitgevoerd. De voornaamste redenen voor de terugloop (ten opzichte van de streefwaarde) zijn dat het opleiden van nieuwe technisch adviseurs door de ervaren collega’s veel tijd kostte, en dat het lagere aantal ingediende aanvragen in 2007 leidde tot een daling van het aantal verzoeken om een onderzoek naar de stand der techniek. Daarnaast is op het terrein van de chemie de voorraad dossiers sterk geslonken en is een groeiend aantal complexe, tijdrovende elektrotechnische dossiers door Octrooicentrum Nederland behandeld.

25

Wil de aanvrager zijn octrooirecht ook in landen buiten Nederland laten gelden, dan is een internationaal stand der techniek onderzoek noodzakelijk. Het daadwerkelijke onderzoek wordt in dat geval verplicht uitgevoerd door het Europees Octrooibureau (EOB). De administratieve afhandeling voor Nederlandse octrooiaanvragers geschiedt door Octrooicentrum Nederland. Bereik bij doelgroepen vergroten

De in 2007 uitgevoerde nulmeting naar het aantal klanten dat Octrooicentrum Nederland in een jaar bereikt met haar producten, bedroeg ruim 15.000. Alleen producten waarbij – in direct contact met de klant - geconstateerd kon worden dat octrooibewustzijn was gecreëerd, werden in de nulmeting meegeteld. Octrooicentrum Nederland sloot in 2007 met een aantal nieuwe partijen een samenwerkingsovereenkomst. Enkele overeenkomsten vervielen zoals die met de TU Delft, waar de detachering van een adviseur afliep. Het totaal aantal overeenkomsten lag eind 2007 op 20. Nieuwe overeenkomsten werden afgesloten met de Technologiestichting STW, de Service Desk van MKB-Nederland, de Kamer van Koophandel, Stichting Jong Ondernemen, New Venture en de ABN Amro Technodesks. Het aantal uitgevoerde oriëntatieonderzoeken in 2007 bedroeg 871, een realisatie van 95% ten opzichte van de streefwaarde. Met de adviseurs is geconcludeerd dat afgelopen jaar veel kleine en startende bedrijven binnenkwamen die met een gesprek of een zoekadvies geholpen konden worden. Het zoekadvies is een nieuw product. Het idee is om ondernemers en onderzoekers zoveel mogelijk zelf te laten zoeken in octrooidatabanken. Door hen classificatiecodes en trefwoorden te geven, worden zij op weg geholpen. In 2007 zijn 478 zoekadviezen gegeven. Leveren van input voor beleidsvoorbereiding

Octrooicentrum Nederland genereert beleidsrelevante kennis. De studies die het cluster Kennisontsluiting en Beleidsinteractie (KOB) oplevert zijn vaak gericht op onderwerpen die bij de ministeries op de beleidsagenda staan. In 2007 zijn 41 kleinere en tien grotere beleidsondersteunende onderzoeken afgerond. De onderzochte onderwerpen waren ondermeer Security, Life Sciences, Food en Nutrition, Energietransitie, Nieuwe Materialen en Ruimtevaart. Ook zijn nulmetingen en pilots ten behoeve van de nota ‘Pieken in de Delta’ en het Netherlands Genomics Initiative uitgevoerd of opgestart. Voor de onderwerpen Waterbehandeling en Nano-technologie zijn de gegevens uit eerdere onderzoeken geactualiseerd. Efficiënte uitvoering van de opdracht

Voor de producten ‘Nationaal stand der techniek onderzoek’, ‘Levering kopieën van octrooidocumenten’, en ‘Bijblad’ zijn de behandelnormen licht overschreden.

26

HOOFDSTUK 3


3.2

Professioneel uitvoeren van de opdrachten

3.2.1

Omzet bij het ministerie van Economische Zaken

Voor het uitvoeren van de werkzaamheden is door het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie van het ministerie van Economische Zaken voor 2007 een opdracht verleend voor EUR 14,7 miljoen aan Octrooicentrum Nederland. De omzet van Octrooicentrum Nederland bij het moederdepartement is als volgt over de productgroepen verdeeld (x EUR 1.000):

+-&

-+-

'#.&+ +#**&

'#(*(

@Zcc^hWZhX]Zgb^c\ @Zcc^hkZghegZ^Y^c\ @Zcc^hdcihajî^c\!WZaZ^Yh^ciZgVXi^ZZcVciZccZ[jcXi^Z 7ZaZ^Yh^cWgZc\Zc>ciZgcVi^dcVaZKZgiZ\ZclddgY^\^c\ Egd_ZXiZc Totaal per produktgroep 13.369

3.2.2.

Overige opdrachten

Samenwerking met de United Kingdom Intellectual Property Office (UKIPO)

De samenwerking met het UKIPO is ook in 2007 voortgezet. Het was al weer het vierde kalenderjaar van deze samenwerking. Met het UKIPO contract is Octrooicentrum Nederland in staat de expertise en de producten van zijn technisch adviseurs te meten.

27

Tijdens de jaarlijkse ‘contract meeting’ werd daarover net als in de voorgaande jaren door het UKIPO expliciet grote tevredenheid uitgesproken. In 2007 behelsde dit werk in eerste instantie 170 onderzoeken naar de stand van de techniek (searches) en beoordelingen (examinations). In de laatste drie maanden van 2007 zijn daar nog 30 beoordelingen bij gekomen, alle op het gebied van de chemie. De samenwerking met het UKIPO wordt ook in 2008 voortgezet. Octrooigemachtigdenopleiding en -examens

Aan de voor 2006-2007 benoemde examencommissie voor de octrooigemachtigden heeft Octrooicentrum Nederland wederom twee van de zes leden geleverd. De examencommissie heeft in 2007 de volgende tentamens afgenomen (tussen haakjes het aantal deelnemers): - de juridische examenonderdelen ‘Recht Algemeen’ (17), ‘Octrooirecht’ (22), en ‘Overige IE-rechten en Europees Recht/Mededinging’ (22), en - de tentamens Praktische Vaardigheden ‘Schrijven van conclusies en een beschrijvingsinleiding van een octrooiaanvrage’ (28), ‘Het bespreken van een nieuwheidsonderzoek afgegeven voor een ingediende octrooiaanvrage’ (30) en ‘Het opstellen van een (verzoek om) advies omtrent de toepasselijkheid van de nietigheidsgronden, en/of een inbreukadvies, en/of een vrijgaveadvies’ (27). Twee deelnemers hebben een bezwaar ingesteld tegen een tentamenuitslag: één bezwaar is ongegrond verklaard en het andere bezwaar werd ingetrokken na verlening van vrijstelling voor het tentamen ‘Schrijven van een advies’. In 2007 zijn in totaal 22 personen geslaagd voor het gehele octrooigemachtigdenexamen. Voor de tweejarige gemachtigdenopleiding, die in januari 2008 is gestart, hebben zich in totaal 30 aspirant-octrooigemachtigden aangemeld. Octrooigemachtigdenregister

In 2007 hebben twintig octrooigemachtigden de eed of belofte afgelegd, waarna zij zijn ingeschreven in het (openbare) register van octrooigemachtigden. De inschrijving van dertien octrooigemachtigden werd doorgehaald, negen op eigen verzoek, vier wegens overlijden. In 2007 is gewerkt aan het digitaal toegankelijk maken van het register. Met ingang van 2008 kan het register via de website van Octrooicentrum Nederland worden geraadpleegd. Plaatsvervangend rechter/raadsheer

Bij Octrooicentrum Nederland is één juridisch / technisch adviseur actief als rechterplaatsvervanger bij de Rechtbank Den Haag. Deze heeft in 2006 eenmaal bijgedragen aan de beoordeling van een geschil over een Europees, voor Nederland geldig octrooi. Een tweede juridisch / technisch adviseur is begin 2008 benoemd als raadsheerplaatsvervanger bij het Gerechtshof Den Haag.

28

HOOFDSTUK 3


3.2.3

Overzicht van octrooitaksen over 2007

In 2007 heeft Octrooicentrum Nederland circa EUR 53 miljoen aan taksen ontvangen. Daarvan is totaal EUR 23 miljoen aan het EOB afgedragen in het kader van Europees verleende octrooien die in Nederland van kracht zijn geworden. EUR 3 miljoen heeft betrekking op af te dragen taksen aan het EOB en de World Intellectual Property Organization (WIPO) in het kader van de Patent Cooperation Treaty. Het onderstaande overzicht geeft de omvang aan van de over 2007 ontvangen taksen. Realisatie over 2007

Realisatie over 2006

(x 1.000)

(x 1.000)

52.972

51.342

- 22.675

- 21.901

Afdracht EOB: PCT

-1.696

-1.507

Afdracht WIPO: PCT

- 920

- 858

27.681

27.076

25.875

25.160

1.356

1.420

Akten

83

79

Verzoekschriften

13

14

354

403

27.681

27.076

Opbrengsten taksen Bruto opbrengst taksen

Afdracht EOB: EP/NL taksen

Netto opbrengst taksen EZ

De netto opbrengst is als volgt verdeeld: Jaartaksen Indiening

Taksen voor ingediende vertalingen EP/NL Totaal netto opbrengst taksen EZ

3.2.4

Nieuw octrooibeleid

De in 2006 afgeronde evaluatie van het Nederlandse octrooisysteem onder de ROW 1995 heeft als hoofddoel de toegang tot en het gebruik van het octrooisysteem voor met name het MKB te verbeteren. De maatregelen betreffen: - de afschaffing van het zesjarig octrooi; - de mogelijkheid om aanvragen in de Engelse taal in te dienen (met conclusies vertaald naar het Nederlands); - verlaging van de drempelkosten ten behoeve het MKB (inclusief een lagere indieningstaks in het geval aanvragen elektronisch worden ingediend); - een progressiever stelsel van instandhoudingstaksen (inclusief verkorting van de taksenvrije periode); - voorlichting aan het innovatieve MKB om het octrooibewustzijn te verhogen.

29

In 2007 is het wetgevingstraject een eind gevorderd nadat Tweede en Eerste Kamer hun goedkeuring gaven. In oktober 2007 is in de Staatscourant - ten behoeve van gebruikers - aandacht besteed aan de komende veranderingen, met name het gewijzigde taksensysteem. Per brief werden (binnenlandse en buitenlandse) gemachtigden- en betaalkantoren door Octrooicentrum Nederland op de hoogte gebracht. Zo ontstond er voor hen een gewenningsperiode van een half jaar waarbinnen zij zich met name op automatiseringsgebied zouden kunnen instellen op het nieuwe taksenregime. Inmiddels is bekend dat de verschillende wettelijke maatregelen (in de Rijksoctrooiwet 1995 en het Uitvoeringsbesluit 1995) per 5 juni 2008 in werking zullen treden.

3.3

Participatie in internationale organisaties

Vanwege het open karakter van onze economie, heeft Nederland veel belang bij mondiale harmonisatie en samenwerking op het terrein van de industriële eigendomsrechten. Een van de kerntaken van Octrooicentrum Nederland is de vertegenwoordiging van Nederland in internationale organisaties op het terrein van de industriële eigendom. Deze rol is eigenstandig waar Octrooicentrum Nederland onderdeel is van het European Patent Network. Daartoe behoren naast het Europees Octrooibureau ook de andere nationale octrooibureaus uit de inmiddels 34 landen die partij zijn bij het Europees Octrooiverdrag. Nederlandse stakeholders verwachten dat Octrooicentrum Nederland aangesloten is op de internationale ontwikkelingen en daarover met hen communiceert. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste internationale ontwikkelingen.

3.3.1

World Intellectual Property Organization

WIPO is een agentschap van de Verenigde Naties, gericht op effectieve bescherming en gebruik van intellectueel eigendom. Het aantal lidstaten bedraagt 184. Op octrooigebied is het wereldwijde (procedureel georiënteerde) Patent Cooperation Treaty (PCT), dat voorziet in een internationaal octrooisysteem, van groot belang. Het aantal PCT-lidstaten is in 2007 met twee toegenomen tot 138. Het aantal jaarlijkse aanvragen onder PCT neemt voortdurend toe. In 2007 ging het om 156.000 aanvragen. Ter vergelijking: in 1996 ging het om minder dan 50.000 aanvragen, in 1986 om minder dan 5.000. De General Assemblies 2007 werden overschaduwd door stevige discussies over het functioneren van Directeur-Generaal Idris waardoor besluitvorming over het Program & budget voor 2008 onmogelijk bleek. Positief waren de landen over de voortgang in het werk aan de WIPO ‘Development Agenda’. Ook het mandaat voor het overleg over het thema ‘intellectual property’ en genetische bronnen, traditionele kennis en folklore werd verlengd. De PCT Assembly heeft een regeling voor een ‘Supplementary International Search’ (SIS) aangenomen. Dezelfde Assembly benoemde het Indiase en Braziliaanse octrooibureau tot International Search Authority (ISA) en International Preliminary Examination Authority (IPEA). Ook zijn het Koreaans en het Portugees als PCT-publicatietaal toegelaten. Over het werkplan van het Standing Committee on

30

HOOFDSTUK 3


Patents werd afgesproken dat WIPO een rapport gaat opstellen over het internationale octrooisysteem, en daar alle behoeften en belangen van de verschillende lidstaten bij gaat betrekken. De PLT Assembly nam enkele besluiten die de Administrative Instructions onder PCT zullen wijzigen. Onderhandelingen over harmonisatie van het materiële octrooirecht in de vorm van een Substantive Patent Law Treaty (SPLT) in WIPO-kader liggen feitelijk stil. Door een groot aantal geïndustrialiseerde landen is buiten WIPO om weliswaar informeel gewerkt aan een alternatief SPLT maar in de herfst van 2007 moest worden geconstateerd dat de verschillen van inzicht tussen Europa en de VS voorlopig onoverbrugbaar zijn. Breekpunt was het zodanig regelen van een ‘grace period’ dat de bijbehorende rechtsonzekerheid beperkt zou blijven. Europa is op dit punt tot het uiterste gegaan om tot een compromis te komen. Groot-Brittannië, Nederland en België hadden daar al tevoren grote bedenkingen bij. Toen de Amerikanen geen flexibiliteit meer toonden, haakte Europa als geheel af.

3.3.2

Europees Octrooibureau

Met ingang van 1 juli 2007 heeft het EOB een nieuwe President, mw. Alison Brimelow uit Groot-Brittannië. Zij volgde Alain Pompidou op die drie jaar in functie was. In 2007 werd ook afscheid genomen van Vice President Kyriakides die per 1 juli 2007 plaats maakte voor Peter Vermeij (tot dan plaatsvervangend Secretaris-Generaal van het ministerie van Economische Zaken alhier). Het EOB heeft besloten de plannen voor grootschalige nieuwbouw in Rijswijk de komende jaren te bevriezen; onzekerheid over een aantal toekomstige (met name financiële) ontwikkelingen is de reden daarvoor. Strategiedebat

In 2007 is het Strategiedebat in de Administrative Council (AC) voortgezet. Zo is gewerkt aan het zogeheten ‘European Patent Network’ (EPN) in wording. Op het onderdeel ‘Quality’ is een standaard voor het ‘European Quality Management System’ (EQMS) tot stand gekomen. Octrooicentrum Nederland heeft deelgenomen aan dit project. Eind 2007 bleek dat het EOB, samen met de lidstaten, in 2008 een begin gaat maken met het debat over de volgende kwaliteitsstap: het formuleren van een standaard voor productkwaliteit. Verder zijn de ‘User support activities’ van het EOB (daaronder re-classificatie, verschillende soorten searches, studies) door het EOB gestaakt en met ingang van september 2007 overgelaten aan nationale octrooibureaus en marktpartijen. Ook aan dit project heeft Octrooicentrum Nederland meegedaan. Het laat mooi zien dat het Strategiedebat erop gericht is dat het EOB zich steviger focust op octrooiverlening als zijn ‘core business’. Het ‘Utilisaton Pilot Project’ (UPP) moest in 2007 goed van de grond komen. In dat project gaat het erom te beoordelen of onderzoeken naar de stand der techniek van nationale octrooibureaus gebruikt kunnen worden door het EOB, ter voorkoming van dubbel werk. Gebleken is dat het UPP vooralsnog moeizaam op gang komt. Het EOB heeft een ‘Future workload’ studie uitgevoerd om te bezien hoe het Europese octrooisysteem zich moet instellen op de toekomstige groei in octrooiaanvragen. Het volume Europese octrooiaanvragen overschrijdt inmiddels

31

de 200.000 per jaar en blijft groeien. Resultaat is een werkachterstand die leidt tot kwaliteitsproblemen en lange behandeltijden, met een negatief effect op het innovatieproces. Conclusie is dat alleen versterking van de samenwerking tussen de octrooibureaus in de wereld verlichting kan brengen, niet alleen kwantitatief (door dubbel werk te vermijden) maar ook door de kwaliteit van octrooiering te verbeteren. De AC deelt de analyse en de conclusies van het EOB. Vertalingenprotocol

In de tweede helft van 2007 is er een onverwachte doorbraak ontstaan rond het Vertalingenprotocol (dat al in 2000 door een aantal landen onder het Europees Octrooiverdrag (EOV) – waaronder Nederland – tot stand was gebracht), doordat Frankrijk alsnog in staat bleek het Protocol te ratificeren. Dit zogeheten London Protocol opent de deur naar een eenvoudiger en goedkoper talenregime. Het Vertalingenprotocol wordt op 1 mei 2008 van kracht. Nederland heeft hierbij het Engels erkend als taal waarin gebruikers de beschrijving van het octrooi moeten aanleveren. Op aandringen van de Tweede Kamer blijft in Nederland nog wel een vertaling vereist van de zogenaamde conclusies (de juridische harde kern van een octrooi). Bedoeling daarvan is de kenbaarheid van deze octrooien voor het MKB te vergroten. Naast Nederland zijn partij bij het protocol Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Denemarken, Liechtenstein, Luxemburg, Monaco, Zweden en Zwitserland. EPLA

Gegeven de al sinds jaar en dag bestaande behoefte om te komen tot Europese harmonisatie van de octrooirechtspraak is sinds 1999 in EOB-verband gewerkt aan het ‘European Patent Litigation Agreement ‘ (EPLA). Dit protocol voorziet in het opzetten van een gemeenschappelijk rechterlijk bestel ter beslechting van geschillen over Europese octrooien in twee instanties. Besprekingen daarover in EOB-verband zijn al geruime tijd opgeschort. Wel is het EPLA-concept in 2007 de basis gaan vormen van Brusselse onderhandelingen over een toekomstige communautaire (EU-) octrooirechtspraak. Herziening Europees Octrooiverdrag (‘EPC 2000’)

Op 13 december 2007 is het herziene Europees Octrooiverdrag (European Patent Convention, ‘EPC 2000’) in werking getreden. Ook de nieuwe ‘Implementing Regulations’ werden op die datum van kracht. Met beide herzieningen zijn nieuwe (vaak gedetailleerde) regels geïntroduceerd voor de Europese octrooiverleningsprocedures. Het materiële octrooirecht blijft voor het overgrote deel ongewijzigd. Wel wordt bijvoorbeeld het wettelijke vereiste van nieuwheid verder verduidelijkt in relatie tot een tweede en verdere nieuwe medische toepassing van een stof die op zich al deel uitmaakt van de stand der techniek. De nieuwe regels zijn geïmplementeerd in de Rijksoctrooiwet. Ook deze wetswijziging trad op 13 december 2007 in werking. Alle EOV-landen hebben EPC 2000 tijdig geratificeerd, zij het soms erg laat (Portugal pas op de avond van 12 december). Niet tijdige ratificatie zou automatisch beëindiging van het lidmaatschap van de Europese Octrooi Organisatie hebben betekend.

32

HOOFDSTUK 3


3.3.3

Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt

Het Bureau voor de Harmonisatie van de Interne Markt (BHIM) van de Europese Unie registreert gemeenschapsmerken en -modellen of tekeningen die gelden in de hele EU. Het grote succes van dit Europese systeem heeft geleid tot een debat over de rol van en de samenwerking met nationale bureaus die merken en modellen registreren. Als gevolg hiervan draagt het BHIM in de vorm van ‘technical co-operation programmes’ bij aan programma’s van de lidstaten op het gebied van opleiding/training, informatietechnologie en promotie en voorlichting. Gebleken is dat de ontvangsten van het BHIM structureel (veel) hoger uitvallen dan de noodzakelijke uitgaven. Deze situatie vergt een stabieler begrotingspraktijk dan nu het geval is. Sinds eind 2006 wordt daarover op basis van de Commissie-Mededeling over de lange-termijnfinanciering van het BHIM gediscussieerd. Taksenverlaging is logisch; tegelijkertijd zijn er verschillende andere EU-lidstaten die zich zorgen maken over de positie van hun nationale bureaus. Het aantal merkdepots bij het BHIM bedroeg in 2007 totaal 88.250 (in 2006: 77.460). Het totaal aantal ingediende Europese merkdepots is daarmee vanaf 1996 gekomen op 642.178. In 2006 werden totaal 77.237 modeldepots ingediend. Dit is een stijging ten opzichte van 2006 (69.178). Deposanten maken volop gebruik van de mogelijkheid om in één keer binnen de hele Europese Gemeenschap modelbescherming te genieten. 3.3.4

Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom

In 2006 is het nieuwe Benelux-Verdrag inzake de Intellectuele Eigendom (merken, tekeningen of modellen) in werking getreden. Met dit verdrag zijn het Benelux-Merkenbureau en het Benelux-Bureau voor Tekeningen of Modellen gefuseerd tot het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom (BBIE). Op 10 oktober 2007 werd door Staatssecretaris Frans Timmermans (namens de Nederlandse Staat) en door Directeur-Generaal Edmon Simon van het BBIE het ‘Protocol inzake voorrechten en immuniteiten’ van de Benelux-Organisatie voor de Intellectuele Eigendom (BOIE) ondertekend. Deze “zetelovereenkomst” regelt de voorwaarden waaronder het BBIE zijn taken uitoefent. Het (per drie jaar roulerende) voorzitterschap van de Raad van Bestuur is in maart 2007 door Nederland overgenomen van Luxemburg. Op 29 november heeft minister Maria van der Hoeven van Economische Zaken bij het BBIE de digitale dienst i-Depot officieel in gebruik gesteld. Het i-Depot fungeert voor deposanten als bewijsmiddel waarmee zij kunnen aantonen dat een idee, concept of uitvinding op een bepaalde datum door hen was ontwikkeld. Het i-Depot kan een belangrijke stap zijn in het voortraject van een merk-, model- of octrooiaanvraag.

33

Oriënterende besprekingen tussen België, Nederland en Luxemburg om via het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom te komen tot een vorm van octrooisamenwerking hebben geen resultaat opgeleverd, zo is door de Raad van Bestuur vastgesteld. Met instemming van de Raad van Bestuur krijgt het BBIE een nieuw overlegorgaan, de Beneluxraad voor de Intellectuele Eigendom. Het is de bedoeling dat hierin zitting nemen vertegenwoordigers van de Benelux merken- en modellengemachtigden, bedrijfsleven (bij voorkeur uit het MKB), (eventueel) een consumentenorganisatie, de rechterlijke macht, wetenschap en advocatuur. De lidstaten spelen een belangrijke rol en kunnen deelnemen aan de vergaderingen. De leden worden door de Directeur-Generaal van het BBIE in afstemming met de Raad van Bestuur benoemd. Het aantal merkdepots bij het BBIE bedroeg in 2007 totaal 24.643. Het aantal modeldepots in 2007 bedroeg 1.040. 3.3.5

Europese Unie

In het voorjaar van 2007 presenteerde de Europese Commissie een Mededeling over de toekomst van het Europese octrooisysteem. De Commissie signaleerde dat daarbij vertaalkosten en octrooigeschilbeslechting de belangrijkste issues vormen. Hoewel de Commissie een Gemeenschapsoctrooi als het uiteindelijke doel ziet uit het oogpunt van kostenbesparing en rechtszekerheid, realiseert zij zich echter dat het Gemeenschapsoctrooi op korte termijn politiek lastig te realiseren is. De Commissie stelde om die reden voor eerst te kijken naar de twee in EOV-verband tot stand gebrachte optionele protocollen, te weten het Vertalingenprotocol en het European Patent Litigation Agreement. Onder Duits EU-Voorzitterschap is in de eerste helft van 2007 de huidige octrooirechtspraak in de lidstaten geïnventariseerd. In het najaar van 2007 onder Portugees Voorzitterschap werd gewerkt aan uitgangspunten voor een toekomstige Europese octrooirechtspraak. Ook in 2008 zullen de besprekingen voortduren.

34

HOOFDSTUK 3


35

4 De uitgangspunten van de eigenaar

4.1

Inleiding

De eigenaar, het ministerie van Economische Zaken, verlangt dat voldaan wordt aan de kwaliteits- en integriteitsnormen, die de samenleving aan een overheidsorganisatie stelt. Daarnaast is een sluitende exploitatie van belang. Octrooicentrum Nederland besteedt daarom voortdurend aandacht aan verbetering van doelmatigheid en beheersing van de kosten om een positief bedrijfsresultaat te waarborgen. De KSF’en zijn: integriteit, bedrijfsresultaat, efficiency en financieel beheer.

36

HOOFDSTUK 4


Eigenaar

KSF


Streefwaarde 2007

Realisatie 2007

Integriteit

Inbreuk op integriteits-

Geen inbreuken

Geen inbreuken

≥ EUR 0

EUR 1.342.000

- 67,5%

- 67,7%

- Gunstige tariefontwik-

- Jaarlijkse tariefstijging

- Reële tariefdaling van

keling

≤ inflatie

4,03% ten opzichte van

beleid Positief resultaat uit

Resultaat uit

bedrijfsuitoefening

bedrijfsuitoefening

Efficiënte

- Productiviteit

uitvoeringsorganisatie

(directe uren/totaal)

2006 Ordelijk en controleerbaar

- Accountantsverklaring

- Goedkeurende

- Goedkeurende

financieel beheer

AD EZ

verklaring

verklaring

- AD-score financieel en

-Score ≥ 3,5

materieel beheer

- Score financieel en materieel beheer van 4,29 (op schaal van 5)

- Toezichtsverslag FEZ

- Positief toezichtsverslag

- Positief toezichtsverslag 2007

Integriteit

Inbreuken op het integriteitsbeleid van het ministerie van Economische Zaken mogen niet voorkomen. In 2007 vond geen inbreuk plaats. Resultaat uit bedrijfsvoering

Octrooicentrum Nederland streeft naar een positief resultaat uit bedrijfsvoering. Deze doelstelling is in 2007 ruimschoots gehaald en is nader toegelicht in de jaarrekening (zie hoofdstuk 4.3). Efficiënte bedrijfsvoering

Efficiency wordt mede bepaald door de productiviteit. Deze wordt uitgedrukt als een percentage van het totaal aantal uren besteed aan directe opdrachten. Dit percentage kwam in 2007 uit op 67,7% en ligt een fractie boven de streefwaarde (67,5%). Daarnaast was sprake van een gunstige tariefontwikkeling.

37

Ordelijk en controleerbaar financieel beheer

Octrooicentrum Nederland moet voldoen aan de eisen van ordelijk en controleerbaar financieel beheer, getoetst door de Auditdienst van het ministerie. Aan deze eisen is voldaan (goedkeurende verklaring en een score van 4,29 op een 5-puntsschaal voor het financieel en materieel beheer).

4.2

Financieel beheer

Kordesprijs 2006

Op 12 december 2007 is voor de 13e keer de F.G. Kordes-Trofee uitgereikt. Octrooicentrum Nederland heeft met haar jaarverslag over 2006 de prijs voor het beste jaarverslag van kleinere publieke organisaties in ontvangst genomen van minister Guusje ter Horst. Naar het oordeel van de jury geeft het jaarverslag het best inzicht aan belanghebbenden in de werkzaamheden en doelstellingen van de organisatie en de mate waarin deze doelstellingen met inzet van beschikbare middelen zijn gerealiseerd. Regeling baten-lastendiensten 2007

Met ingang van het verslagjaar 2007 is de nieuwe ‘Regeling baten-lastendiensten 2007’ van toepassing op de financiële verantwoording van Octrooicentrum Nederland. Deze aangepaste regeling heeft consequenties voor de financiële positie, vanwege het veel strakkere voorzieningenbegrip. In de jaarrekening over 2007 zijn de wijzigingen als gevolg van de nieuwe regeling opgenomen als een zogeheten stelselwijziging, en daar nader toegelicht. Workflow van facturen: E-factuur

In 2006 is onderzocht in hoeverre het digitaliseren van facturen en het rondsturen voor ‘akkoord’ verder te professionaliseren valt (project E-factuur). De doelstelling van het project is om de gescande inkoopfacturen door middel van workflow naar budgethouders te sturen voor een elektronisch akkoord. Meerdere leveranciers is gevraagd een oplossing daarvoor te demonstreren. Daarbij is ook gekeken naar de werkwijzen en systemen die in gebruik zijn bij SenterNovem en de Economische Voorlichtingsdienst. Uiteindelijk is de keuze gevallen op de oplossing die Exact heeft aangeboden: de web-applicatie E-Synergy. Deze toepassing biedt een goede aansluiting op de reeds gebruikte software voor de financiële administratie (ook Exact) en voldoet uitstekend aan de gestelde eisen. In het tweede kwartaal van 2007 heeft Octrooicentrum Nederland E-factuur in gebruik genomen. Na drie maanden schaduwdraaien bleek de methodiek van elektronisch rondsturen en goedkeuren van gescande facturen klaar voor een volledige implementatie. In oktober 2007 is de uitrol van E-factuur afgerond. Daarmee hebben alle budgethouders en financieel economisch medewerkers de beschikking gekregen over E-Synergy, waardoor tijd- en plaatsonafhankelijk elektronische inkoopfacturen goedgekeurd kunnen worden. Ook is altijd zichtbaar waar in het goedkeuringstraject de factuur zich bevindt. Met de ingebruikname van E-factuur is de implementatie van Exact afgerond.

38

HOOFDSTUK 4


4.3

Jaarrekening 2007

Algemeen

Hieronder is een verkorte versie van de jaarrekening van Octrooicentrum Nederland over 2007 opgenomen. Deze verkorte jaarrekening is gebaseerd op de jaarverantwoording van Octrooicentrum Nederland, die op 14 maart is ingediend bij het ministerie van Financiën. De in dit jaarverslag opgenomen financiële overzichten maken gedeeltelijk onderdeel uit van het departementale jaarverslag van het ministerie van Economische Zaken. De Algemene Rekenkamer, die het departementale jaarverslag jaarlijks onderzoekt, zal op de derde woensdag in mei haar oordeel hierover in een rapport aan de Staten-Generaal aanbieden. In dit rapport kunnen opmerkingen worden gemaakt over de bedrijfsvoering en de in het departementaal jaarverslag opgenomen financiële overzichten van Octrooicentrum Nederland. De jaarrekening is een financiële verantwoording en bestaat uit de balans, resultatenrekening en de toelichting hierop. Octrooicentrum Nederland legt hiermee jaarlijks verantwoording af aan de eigenaar (Bureau Secretaris-Generaal van het ministerie van Economische Zaken). De nieuwe Regeling baten-lastendiensten is op 28 februari 2007 met terugwerkende kracht tot 1 januari 2007 ingevoerd. De regeling schrijft voor dat met ingang van het boekjaar 2007 voor de financiële verslaggeving de (meeste) bepalingen van het Burgerlijk Wetboek, Boek 2, Titel 9 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ) van toepassing zijn. Het agentschap heeft de jaarrekening onverminderd artikel 17 van de Regeling baten-lasten diensten 2007 opgesteld overeenkomstig de artikelen 361 tot en met 391, uitgezonderd artikel 383, van Titel 9 van het Burgerlijk Wetboek boek 2 en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Door deze wijziging in de regelgeving is het niet meer mogelijk om voor enkele bedrijfsrisico’s een voorziening te vormen. Het cumulatieve effect van de stelselwijziging per 1 januari 2007 (2006: € 1,2 mln) bedraagt € 1,9 mln. Het effect op het resultaat over het boekjaar 2007 bedraagt € 0,2 mln. Het verwachte negatieve toekomstige effect op het resultaat bedraagt voor de boekjaren 2008, 2009, 2010 circa € 0,4, € 0,03 en € 0,02 mln. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd op basis van de historische verkrijgingsprijs, onder aftrek van een jaarlijks lineaire afschrijving. De vorderingen en kortlopende schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. De omzet en de overige opbrengsten zijn gewaardeerd tegen opbrengstwaarde en worden als gerealiseerd beschouwd in de periode waarin de diensten zijn verricht en/of de producten zijn geleverd. Alle opgenomen cijfers in de tabellen worden gepresenteerd in veelvouden van € 1.000,-.

39

4.3.1

Balans en toelichting

De in deze paragraaf gepresenteerde (verkorte) balans is gebaseerd op de gecontroleerde balans over verslagjaar 2007. De balans biedt inzicht in de bezittingen, vorderingen, schulden en het vermogen van Octrooicentrum Nederland per balansdatum. 31 december 2006

31 december 2007

Immateriële vaste activa

191

89

Materiële vaste activa

435

324

Vorderingen en overlopende activa

1.120

946

Liquide middelen

5.820

6.061

TOTAAL ACTIVA

7.566

7.420

ACTIVA Vaste activa

Vlottende activa

PASSIVA Agentschapsvermogen Exploitatiereserve

1.924

2.570

Onverdeeld resultaat

1.305

1.342

Voorzieningen

Kortlopende schulden en overlopende passiva

TOTAAL PASSIVA

3.229

3.912

1.083

854

3.254

2.654

7.566

7.420

Immateriële vaste activa

De investeringen in de immateriële vaste activa betreffen voornamelijk software voor de server en andere toepassingssoftware.

40

HOOFDSTUK 4


In totaal is voor een bedrag van € 500.000 aan capaciteitskosten (2006: € 498.000) en € 68.000 materiële kosten (2006: € 86.000) voor onderzoek en ontwikkeling voor het project Soprano in de winst-en-verliesrekening opgenomen. De afschrijvingen van de bovenstaande immateriële vaste activa zijn onder de post ‘Afschrijvingen’ in de winst-en-verliesrekening verantwoord. De overige kosten van onderzoek en ontwikkeling zijn onder de post ‘materiële kosten’ in de winst-enverliesrekening verantwoord. Er zijn geen immateriële vaste activa met beperkte eigendomsrechten en er zijn geen immateriële vaste activa als zekerheid gesteld voor schulden. Tevens zijn er geen verplichtingen uit hoofde van de verwerving van immateriële vaste activa. Materiële vaste activa

De investeringen in de materiële vaste activa betreffen voornamelijk meubilair en hardware. Investeringen in telecommunicatiemiddelen (mobiele telefoons) worden direct afgeschreven. In 2007 heeft geen desinvestering plaatsgevonden van activa. Vlottende activa

De vorderingen bestaan uit de posten debiteuren (€ 2.000), nog te factureren omzet (€ 640.000), vooruitbetaalde bedragen (€ 240.000) en nog te ontvangen bedragen (€ 64.000). De post debiteuren is het saldo van de openstaande vorderingen, verminderd met een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid voor posten ouder dan een halfjaar. De post nog te factureren omzet betreft de onderhanden zijnde dossiers die nog in rekening gebracht moeten worden bij de opdrachtgever, het Directoraat Generaal Ondernemen & Innovatie (DG O&I), en uitgevoerde ‘searches & examinations’ voor het Engelse octrooibureau (UKIPO) gedurende 2007. De post vooruitbetaalde bedragen betreft voornamelijk vooruitbetaalde bedragen voor de personeelsabonnementen voor openbaar vervoer (HTM en NS), en vooruitbetaalde kosten voor het onderhoud op de centrale applicaties (servers & storage) en systemen. De post nog te ontvangen bedragen betreft voornamelijk de nog te ontvangen rentevergoeding voor een afgesloten deposito. Liquide middelen

Eind 2006 is Octrooicentrum Nederland een deposito aangegaan met een looptijd van zes maanden (rentepercentage: 3,50%) die afliep in juni 2007. Vervolgens is medio juni een deposito voor vier maanden afgesloten met een rentepercentage van 3,94% en aansluitend een deposito medio oktober voor een periode van vijf maanden, welke afloopt op 17 maart 2008 (rentepercentage 3,96%). Alle deposito’s vertegenwoordigen een hoofdsom van € 5 miljoen. Er bestaan geen belangrijke beperkingen inzake de beschikbaarheid van geldmiddelen. Ze staan ter vrije beschikking.

41

Eigen vermogen

De exploitatiereserve is gebonden aan een maximum omvang van 5% van de gemiddelde jaaromzet ultimo jaar, berekend over de laatste drie jaar. De maximaal toegestane omvang van de exploitatiereserve bedraagt voor 2007 € 685.000 (2006: € 691.000). De daling in de exploitatiereserve is in deze jaarrekening niet verwerkt, omdat de norm van 5% door het gecumuleerd effect van de stelselwijziging is overschreden. Binnenkort zal in overleg met het moederdepartement verder gekeken worden hoe met dit overschot omgegaan zal worden. Voorzieningen

De samenstelling van de voorzieningen per 31 december 2007 is als volgt:

Wachtgeldverplichtingen

554

Langdurig ziek

9

Reorganisatie

20

Jubilea

271

Totaal

854

De voorziening wachtgeldverplichtingen bestaat uit de op balansdatum bestaande wachtgeldverplichtingen voor medewerkers die met ontslag zijn gegaan. De voorziening langdurig zieken bestaat uit verplichtingen voor het doorbetalen van loon aan medewerkers, die (gedeeltelijk) langdurig ziek zijn. De voorziening reorganisatie bestaat uit kosten voor aanvulling van pensioenpremies voor medewerkers die met FPU zijn gegaan. In 2007 zijn de kosten voor reïntegratietrajecten voor medewerkers met ontslag vrijgevallen (€ 16.000). De voorziening jubilea bestaat uit verwachte jubileaverplichtingen voor medewerkers die een vastgesteld aantal dienstjaren bij de rijksoverheid hebben gewerkt. Kortlopende schulden

De kortlopende schulden bestaan uit de posten crediteuren (€ 188.000) en nog te betalen kosten (€ 2.466.000). De post nog te betalen kosten bestaat voornamelijk uit terug te betalen bedragen aan de opdrachtgever (DG O&I) ad € 1.456.000. Dit bedrag betreft voor € 1.258.000 het minderwerk uit de reguliere opdracht 2007, € 84.000 vanwege ontvangen bijdragen van derden voor de leveringen van documenten en een nog openstaande afrekening voor het

42

HOOFDSTUK 4


project Innovatie door Octrooi-Informatie (€ 114.000), waarvan de financiële afwikkeling met het ministerie van Economische Zaken in 2008 zal plaatsvinden. Daarnaast bestaan de nog te betalen kosten uit personeelskosten ad € 414.000 en automatiseringskosten ad € 160.000. Tot slot de uitvoeringskosten Europees Octrooibureau (EOB) van € 288.000. Dit zijn kosten die Octrooicentrum Nederland nog dient te betalen aan het EOB voor uitgevoerde stand der techniek onderzoeken in 2007. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Operationele lease – agentschap als lessee

Het agentschap heeft als lessee operationele lease-contracten voor kantoorapparatuur afgesloten (€ 200.000). In 2007 is een bedrag van € 70.000 aan lease-betalingen in de winst-en-verliesrekening verwerkt voor de lease van multifunctionele copiers en printers. De leasecontracten hebben eind 2006 een looptijd van vier jaar. Uitvoeringskosten EOB

De internationale stand der techniek onderzoeken heeft Octrooicentrum Nederland verplicht - laten uitvoeren door het EOB. In 2007 bedroegen de kosten daarvoor € 2,2 mln. Huur- en gebruikersovereenkomsten kantoorruimte

De gebruikersvergoeding voor het huurcontract met de Rijksgebouwendienst (RGD) bedroeg in 2007 € 0,3 mln. De kosten van de gebruikersovereenkomst met het EOB voor servicekosten bedroegen in 2007 € 0,5 mln. Overige contracten en financiële verplichtingen

Contracten zijn afgesloten voor automatisering (zoals onderhoud), kantoorbenodigdheden (telefonie en drukwerk) en PR-activiteiten. Jaarlijks bedragen deze circa € 1,1 mln. waarvan € 0,3 mln. een looptijd hebben van langer dan een jaar. Claim

Op balansdatum heeft Octrooicentrum Nederland een juridische personeelskwestie bij de Rechtbank in Den Haag lopen. De uitspraak is op het moment van samenstellen van de jaarrekening nog niet bekend en door onlangs veranderende regelgeving ook niet in te schatten. Een mogelijk financieel effect is dan ook niet in de jaarrekening 2007 opgenomen. Financiële instrumenten

Gezien de korte looptijd van de financiële instrumenten debiteuren, nog te ontvangen bedragen, liquide middelen, crediteuren en nog te betalen bedragen benadert de boekwaarde de waarde in het economisch verkeer.

43

4.3.2

Resultatenrekening en toelichting

De gepresenteerde (verkorte) resultatenrekening is gebaseerd op de gecontroleerde balans en resultatenrekening over verslagjaar 2007. De resultatenrekening biedt informatie over de gerealiseerde baten en lasten over 2007. Jaarwerkplan 2007

Realisatie 2007

BATEN

Omzet Ministerie van Economische Zaken

14.718

13.369

Opbrengst derden & overige omzet

255

273

Rentebaten

100

280

0

104

15.073

14.026

Personele kosten

7.827

7.511

Materiële kosten

6.869

5.177

150

-4

14.846

12.684

227

1.342

Bijzondere baten Totaal baten

LASTEN

Mutatie voorzieningen Totaal lasten

SALDO VAN BATEN EN LASTEN

Baten

De realisatie van de opbrengst ministerie van Economische Zaken is circa € 1,3 mln. lager dan begroot. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door een lagere realisatie van de omzet out of pocket (rechtstreeks door te berekenen materiële kosten). Belangrijkste reden hiervoor zijn lagere gemiddelde kosten per uitgevoerd stand der techniek onderzoek (uitgevoerd door het EOB). Daarnaast is besloten het evenement ‘Nederland Innovatief’ niet te organiseren en kon er als gevolg van meerdere vacatures minder productie gemaakt worden dan begroot. De opbrengst derden bestaat voor € 84.000 uit de ontvangsten voor het leveren van het Hoofd- en Bijblad en de levering van octrooidocumenten. Deze opbrengsten worden verrekend met de opdrachtsom van Economische Zaken. Daarnaast heeft Octrooicentrum Nederland gedurende 2007 ‘searches & examinations’ uitgevoerd voor het Engelse octrooibureau (UKIPO). Hiervoor is een bedrag van circa € 183.000 opgenomen, waarvan

44

HOOFDSTUK 4


€ 49.000 over de maand december nog niet is ontvangen. De overige opbrengsten betreffen onder andere die voor het project Turkije: € 1.000 (in 2006: € 24.000). Rente

De rentebaten over 2007 zijn circa € 180.000 hoger dan in het werkplan begroot was. Dit wordt veroorzaakt door een actief kasmanagement in de vorm van meerdere korte termijn deposito’s bij het ministerie van Financiën en een hoger gemiddeld rentepercentage voor het saldo bij de Rijks hoofdboekhouding en de deposito’s dan was begroot. Bijzondere baten

De bijzondere baten betreffen voornamelijk een restitutie voor in het verleden teveel betaalde huurkosten aan de RGD, ontvangen auteursrechtelijke vergoedingen en een vergoeding van zittingsgelden voor de aanwezigheid bij gerechtelijke geschillen. Lasten

De realisatie van de loonkosten ambtelijk personeel is ruim € 500.000 hoger dan in 2006. Dit wordt veroorzaakt door de CAO en omdat er gemiddeld genomen meer ambtenaren in dienst waren. Het aantal fte’s ambtelijk personeel per 31-12-2007 bedroeg 111 (per 1-1-2007 113,6 fte). Daarnaast waren per 31-12-2007 acht extern ingehuurde personeelsleden actief, die reguliere werkzaamheden uitvoeren voor het octrooiproces. De opleidingskosten zijn iets hoger dan begroot waardoor de doelstelling van minimaal 2% van de loonsom in 2007 is gerealiseerd. De overige personele kosten bestaan voornamelijk uit kosten voor werving & selectie, aardigheidjes personeel, kinderopvang en arbo-kosten. De uitputting van de materiële kosten ten opzichte van het werkplan over 2007 bedraagt zowel voor de out of pocket kosten als voor de indirect materiële kosten 75%. Hieronder worden de posten die significant afwijken toegelicht. Uitvoeringskosten EOB

De materiële kosten bestaan voor 45% (2007) uit uitvoeringskosten EOB voor het uitbesteden van nationale en internationale stand der techniek onderzoeken. Deze kosten zijn aanzienlijk hoger uitgevallen als gevolg van ten eerste de doorgevoerde prijsstijging medio 2006 en ten tweede doordat er meer stand der techniek onderzoeken van het type internationaal zijn uitgevoerd. Deze laatste mogen op grond van het Europees Octrooiverdrag niet uitgevoerd worden door Octrooicentrum Nederland. Huisvestingkosten

De huisvestingkosten voor Octrooicentrum Nederland bestaan uit de huurkosten RGD en de servicekosten EOB. De realisatie in 2007 is lager uitgevallen dan in 2006. In 2007 is van de RGD een financiële afrekening ontvangen voor teveel betaalde huurkosten tot en met 2006, als gevolg van inkrimping van de gebruikte kantoorruimte. De verwachting is dat de in 2007 in gebruik zijnde oppervlakte stabiel zal blijven naar de toekomst.

45

Beurzen, workshops, gastcolleges & seminars

Ook zijn besparingen gemaakt op de kosten voor beurzen en evenementen. De realisatie van de kosten Syntens zijn € 300.000 lager uitgevallen dan in 2006, omdat medio 2006 de werkzaamheden in het kader van het project ‘Innovatie door Octrooi-Informatie’ zijn geëindigd. Afschrijvingen

Vanwege een lager investeringsniveau in 2007 dan begroot, zijn de afschrijvingskosten lager uitgevallen. Met name de ICT gerelateerde investeringen vallen lager uit als gevolg van de overgang naar een ‘Open Source’ omgeving voor het primaire proces en mogelijk ook voor de ondersteunende processen.

46

HOOFDSTUK 4


47

5 De kwaliteit van de interne organisatie

5.1

Inleiding

Opdrachtgevers en doelgroepen verwachten kwaliteit. Daarom moet de organisatie van Octrooicentrum Nederland op orde zijn: een inspirerend werkklimaat in een open cultuur, gericht op onderlinge samenwerking met een hoge mate van eigen verantwoordelijkheid. Daarom zijn de gedefinieerde KSF’en: deskundig en gemotiveerd personeel en adequate faciliteiten.

48

HOOFDSTUK 5


Personeel

KSF


Streefwaarde 2007

Realisatie 2007

- 2,0%

- 2,3%

- 40 uur op jaarbasis

- 40,5 uur

- Ziekteverzuim

- < 4,5%

- 4,1%

- Aantal storingsmel-

- < 500

- 401

- > 90%

- 89,3%

Deskundig en gemotiveerd - Opleidingskosten als % personeel

van de loonsom - Gemiddeld aantal opleidingsuren per medewerker

Adequate faciliteiten

dingen helpdesk - Percentage oplossingen binnen normtijd

Deskundig en gemotiveerd personeel

In 2007 is 2,3% van de loonsom uitgegeven aan opleidingskosten (streefwaarde 2,0%) en gemiddeld is 40,5 uur per medewerker besteed aan opleidingen. Adequate faciliteiten

Om goed te kunnen functioneren dienen de medewerkers te beschikken over adequate faciliteiten. Deze liggen met name op ICT-gebied. Het aantal storingscalls bij de helpdesk ligt met de realisatie van 401 calls ruim onder de streefwaarde van 500 calls. Het percentage waarbinnen storingsmeldingen moeten zijn opgelost binnen de normtijd is iets lager dan de streefwaarde.

5.2

Bedrijfsvoeringsparagraaf

Rechtmatigheid

De jaarrekening geeft het vermogen en resultaat getrouw weer alsmede de rechtmatige totstandkoming ervan. De jaarrekening is in overeenstemming met de wettelijke bepalingen inzake de jaarverslaggeving zoals opgenomen in de CW 2001 alsmede de Regeling baten-lastendiensten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële

49

verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Er zijn geen fouten en geen onzekerheden met betrekking tot de rechtmatigheid of de getrouwheid geconstateerd die de tolerantiegrenzen op het niveau van de afzonderlijke jaarrekeningposten overschrijden of op het niveau van de verantwoording als geheel. De interne beheerssystemen hebben in het verslagjaar 2007 in voldoende mate gefunctioneerd. Financieel en materieel beheer

De risicobeheer- en controlesystemen van Octrooicentrum Nederland betreffen onder meer het Beheer- en controleplan, de producten in de planning & controlcyclus en de Afhankelijkheids- en Kwetsbaarheidsanalyses in het kader van het Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst. Deze hebben tot doel een redelijke mate van zekerheid te verschaffen dat de risico’s waaraan de organisatie bloot staat, worden onderkend en beheerst, gericht op het behalen van operationele en financiële doelstellingen, in overeenstemming met toepasselijke weten regelgeving. De opzet van de administratieve organisatie en de daarin opgenomen maatregelen van interne controle dienen de kans op eventuele onrechtmatigheden te minimaliseren. Jaarlijks worden in het Beheer- en controleplan de risico’s op het gebied van de bedrijfsvoering gestructureerd in kaart gebracht. Op basis hiervan vinden gedurende het jaar diverse interne audits plaats, waarbij de nadruk ligt op het vaststellen of interne controlemaatregelen adequaat hebben gewerkt. Daarnaast worden door de Auditdienst van het ministerie van Economische Zaken audits uitgevoerd, onder andere op het gebied van financieel en materieel beheer. Uit de uitgevoerde audits in 2007 en de managementrapportage van de directie Financieel Economische Zaken van het ministerie van Economische Zaken blijkt dat het financiële en materiële beheer voldoet aan de eraan te stellen eisen. Hierbij zijn geen onrechtmatigheden geconstateerd buiten de daarvoor geldende toleranties. Aanbevelingen zijn het verder verbeteren van de interne controle, in voortzetting op de reeds ingeslagen weg. Deze aanbevelingen dienen als input voor het Beheer- en controleplan 2008 en zullen in 2008 worden opgevolgd. Op 28 februari 2007 is de nieuwe Regeling baten-lastendiensten - met terugwerkende kracht tot 1 januari 2007- ingevoerd. Voor de jaarrekening zijn BW 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving van toepassing verklaard. De regelgeving voor de jaarverslaggeving bevat strengere voorwaarden voor het kunnen vormen van voorzieningen. Als gevolg daarvan is een belangrijk deel van de bestaande voorzieningen van Octrooicentrum Nederland niet meer toegestaan. Dit heeft geleid tot verplichte stelselwijzigingen, die in de jaarrekening zijn toegelicht.

50

HOOFDSTUK 5


Overige aspecten van bedrijfsvoering

De doelstellingen, zoals opgenomen in het jaarwerkplan 2007 van Octrooicentrum Nederland, zijn nagenoeg allemaal gerealiseerd binnen het hiervoor beschikbaar gestelde budget. Uitzondering hierop is de implementatie van een nieuw systeem voor de registratie en afhandeling van octrooiaanvragen (Soprano). De reden hiervoor is de afhankelijkheid van het Europees Octrooibureau (EOB), waarmee op automatiseringsgebied een intensief samenwerkingsprogramma loopt. Doordat Nederland hierbij als pilot-office fungeert is relatief veel tijd besteed aan het in kaart brengen van de gewenste functionaliteiten en het testen van opgeleverde tussenversies. Naar verwachting kan dit systeem in de loop van 2008 in productie worden genomen, nadat is vastgesteld dat het systeem stabiel werkt en dat voldaan is aan gestelde eisen op het gebied van betrouwbaarheid en continuïteit. Personeel

In mei 2007 is een medewerkertevredenheidsonderzoek gehouden, waarbij gebruik is gemaakt van de door het ministerie van Binnenlandse Zaken ontwikkelde InternetSpiegel. De respons bedroeg 92% wat duidde op een hoge betrokkenheid van medewerkers bij de organisatie. Octrooicentrum Nederland scoorde goed ten opzichte van de rijksbrede benchmark van een dergelijk onderzoek. Medewerkers van Octrooicentrum Nederland toonden zich in het onderzoek met name tevreden over de werkinhoud en de hoge mate van zelfstandigheid. Diverse verbeteracties op onderdelen waar minder werd gescoord, zijn in 2007 ter hand genomen. In 2007 is extra aandacht gegeven aan het terugdringen van het ziekteverzuim. Opnieuw is sprake geweest van een verdere daling van het verzuim, tot 4,06%, ruim onder de streefwaarde van 4,5%. Sinds 2006 wordt jaarlijks een vlootschouw gehouden in verband met de verkorte beoordelingen. In de individuele werk- en ontwikkelplan gesprekken (IWP) is extra aandacht geweest voor mobiliteit. Ook in 2008 staat mobiliteit hoog op de agenda van het IWP. Automatisering

EPTOS (Electronic Patent and Trademark Office System) van het EOB vormt sinds 2004 het platform voor de octrooigerelateerde applicaties. Op basis van dit platform is het elektronisch indienen van octrooiaanvragen en het indienen van vervolgstukken mogelijk. De software voor het elektronisch indienen (eOLF) is volledig geïntegreerd met het digitale dossiersysteem e-Phoenix dat sinds het tweede kwartaal van 2004 in gebruik is. De laatste schakel in deze keten betreft de vervanging van het informatiesysteem ten behoeve van octrooiafhandeling: Soprano. Naar verwachting zal in de loop van 2008 de eerste productieversie van Soprano worden geleverd. Eind tweede kwartaal 2007 bereikte Octrooicentrum Nederland de vraag of zij als pilot-organisatie voor Open Source op de desktop wil dienen. Aan de hand van een businesscase is besloten hier positief op te reageren, mede omdat het in lijn is met het

51

beleid van Economische Zaken. Het resultaat is dat Octrooicentrum Nederland in het actieplan ‘Nederland open in verbinding’ wordt genoemd als pilot-organisatie voor de Rijksoverheid. De voorbereidingen voor het project zijn inmiddels gestart en zullen een belangrijke activiteit zijn in 2008. Corporate Communicatie

De doelstellingen voor wat betreft Corporate Communicatie voor 2005-2007 zijn als volgt vastgesteld: “Het plannen, programmeren en uitvoeren van het in- en externe communicatiebeleid, met als doel het optimaliseren van de klantrelaties en het verkrijgen van een positief imago onder haar relaties.” De belangrijkste activiteiten in 2007 betroffen: - de organisatie van het octrooicongres en de octrooiborrel; - de organisatie van een paviljoen van Economische Zaken bij Holland Innovation; - activiteiten rondom het tv-programma Het Beste Idee van Nederland. Aan de voorselectie van dit programma namen ruim 1000 mensen deel. Zij presenteerden hun voorstel in het bezoekerscentrum van Octrooicentrum Nederland. Net als in voorgaande jaren was het bereik in kijkcijfers hoog; - een publiciteitscampagne rond de grote evenementen en seminars; dit resulteerde in een item in het NOS journaal en artikelen in o.a. de Staatscourant, NRC Next, Elsevier, het Financieel Dagblad, Quest, Bizz, de Technologiekrant, de Innovatiekrant, de Ondernemer en Miljonair; - het klanttevredenheidsonderzoek, dit resulteerde in een score van 7,8 op een schaal van 10. Het aantal zeer tevreden klanten, met een rapportcijfer hoger dan 8, nam toe tot 15%. Door Octrooicentrum Nederland in te schakelen is er meer duidelijkheid over de eigen positie en de te nemen acties; 61% (voor)ziet hierdoor een positief resultaat; - het uitbrengen van een nieuwe brochurelijn, met een algemene brochure, twee thematische boekjes en een Nederlandstalige handleiding voor esp@cenet. Huisvesting

Octrooicentrum Nederland is gehuisvest in een gebouw van het EOB in Rijswijk. In 2005 nam het EOB het principebesluit voor nieuwbouw. Medio 2007 echter is besloten - onder invloed van de strategische herpositionering en de financiële situatie van het EOB – de nieuwbouw te bevriezen. De komende jaren zullen enkele lichte renovaties uitgevoerd worden.

Rijswijk, april 2008

Dr. G.A.A.M. Broesterhuizen Directeur

52

HOOFDSTUK 5


53

6 Accountantsverklaring

54

HOOFDSTUK 6


Aan: Octrooicentrum Nederland Patentlaan 2 2288 EE Rijswijk (ZH)

STATUS JAARREKENING De verkorte jaarrekening van Octrooicentrum Nederland over 2007 zoals opgenomen in dit jaarverslag, is gebaseerd op het departementale jaarverslag 2007 van het Ministerie van Economische Zaken en de interne jaarrekening van Octrooicentrum Nederland over 2007. De Auditdienst van het Ministerie van Economische Zaken heeft deze interne jaarrekening in het kader van de controle, bedoeld in artikel 66 van de comptabiliteitswet, gecontroleerd en hierbij een goedkeurende verklaring verstrekt. De Algemene Rekenkamer, die het departementale jaarverslag jaarlijks onderzoekt, zal op de derde woensdag in mei haar oordeel hierover in een rapport aan de Staten-Generaal aanbieden. In dit rapport kunnen opmerkingen worden gemaakt over het financiële beheer en/of de jaarrekening van Octrooicentrum Nederland.

ACCOUNTANTSVERKLARING Opdracht

Wij hebben gecontroleerd of de in dit jaarverslag in paragraaf 4.3 opgenomen verkorte jaarrekening van Octrooicentrum Nederland, een baten-lastendienst van het Ministerie van Economische Zaken te Den Haag over 2007 op de juiste wijze is ontleend aan de door ons gecontroleerde jaarrekening 2007 van Octrooicentrum Nederland. Bij die jaarrekening hebben wij op 12 maart 2008 een goedkeurende accountantsverklaring verstrekt. Verder hebben wij de in de bedrijfsvoeringsparagraaf in paragraaf 5.2 opgenomen rapportage over de financiële rechtmatigheid van de uitkomsten van de begrotingsuitvoering 2007 gecontroleerd. De directeur van Octrooicentrum Nederland is verantwoordelijk voor het opstellen van de verkorte jaarrekening 2007 in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2007 van Octrooicentrum Nederland en voor de in de bedrijfsvoeringsparagraaf opgenomen rapportage over de financiële rechtmatigheid. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake de beide verantwoordingen te verstrekken. Werkzaamheden

Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de verkorte jaarrekening 2007 op de juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening en dat de bedrijfsvoeringsparagraaf een juist beeld geeft van de financiële rechtmatigheid.

55

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel

Naar ons oordeel is de verkorte jaarrekening 2007 in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening en geeft de bedrijfsvoeringsparagraaf een juist beeld van de financiële rechtmatigheid van de baten, lasten en balansmutaties over 2007. Toelichting

Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financiële positie en de resultaten van de entiteit en voor een toereikend inzicht in de reikwijdte van onze controle de verkorte jaarrekening dient te worden gelezen in samenhang met de volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met de door ons daarbij op 12 maart 2008 verstrekte goedkeurende accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan ons oordeel.

Den Haag, 14 april 2008

Auditdienst Ministerie van Economische Zaken

w.g. P.H.M. Verschoore RA Auditmanager Financial Audit

56

HOOFDSTUK 6


57

Octrooicentrum Nederland is een agentschap van het Ministerie van Economische Zaken. Octrooicentrum Nederland draagt zorg voor de octrooiverlening in Nederland en de verspreiding van kennis die in de octrooiliteratuur ligt opgeslagen. Deze bepalen de missie, de doelstellingen en de interactie met de doelgroepen. De medewerkers richten hun dienstverlening op het midden- en kleinbedrijf, (startende) ondernemers, particuliere uitvinders, dienstverlenende instanties, wetenschappers, docenten en studenten en de overheid.

Contact

Internet E-mail Telefoon Fax Bezoekadres Postadres

www.octrooicentrum.nl [email protected] 070 – 398 66 99 070 – 398 66 06 Patentlaan 2, 2288 EE Rijswijk (ZH) Postbus 5820, 2280 HV Rijswijk (ZH)

Jaarverslag 2007

Vormgeving en druk Ministerie van Economische Zaken, afdeling PGF april 2008

brochure_Jaarverslag 07_OM.indd 1-2

21-04-2008 14:03:53

OCTROOICENTRUM NEDERLAND

Recommend Documents