gemeente
Haarlemmermeer
Nota van B&W onderwerp portefeuilehouder steiler Collegevergadering Registratienummer
Procesvoorstel Open Proces Hoofddorp-Centraal Adam Elzakalai / Marjolein Steffens - van de Water Petra Kort - Hoogeboom 9 Septem ber 2 0 1 4 2014.0038326
1. Samenvatting Wat willen we bereiken? Hoofddorp wordt de stad van Haarlemmermeer. Een grotere, intensieve, maar ook meer levendige stad, waar werken, wonen en voorzieningen veel meer met elkaar gemengd worden. En waar een sterke ruimtelijke structuur, gericht op groen en infrastructuur, de basis is voor een duurzame binnenstedelijke ontwikkeling en beheer van het bestaande gebied. Dat is onze ambitie voor Hoofddorp. Om invulling te kunnen geven aan deze ambitie willen wij een logische en aantrekkelijke wandel- en fietsroute maken van het stadscentrum naar het station via de Fruittuinen en het Wandelbos, de tennisbanen en de Beukenhorst. En door de Beukenhorst te transformeren tot een gemengd stedelijk gebied én het station door ontwikkelen tot een volwaardig knooppunt. Wat gaan we daarvoor doen? We gaan daarvoor samen met inwoners en ondernemers een heldere ontwikkelstrategie opstellen, om alle opgaven, initiatieven en belangen die in het gebied spelen goed in te bedden. Deze strategie willen we graag met alle betrokkenen in het gebied tot stand brengen door middel van een open proces. In deze nota geven we aan welke (deel)opgaven er in het gebied spelen en hoe wij het open proces gaan vormgeven. Tevens leggen we in deze nota bestuurlijke verantwoording af over de eerste stap die reeds in dit proces genomen is. Wat mag het kosten? De proceskosten van stap 2, te weten € 210.000, worden gedekt uit de bestaande budgetten van de programma's Ruimte en Economische Zaken. De proceskosten voor de volgende processtappen brengen wij na afronding van processtap 2 in beeld. Wie is daarvoor verantwoordelijk? Het open proces Hoofddorp Centrum valt onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van twee wethouders: de portefeuillehouder Ruimtelijke Ordening én de portefeuillehouder Participatie. Zij sturen gezamenlijk het open proces aan.
Wanneer en hoe zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd? In februari 2015 organiseren wij een open debat ter afronding van processtap 2 van het open proces. De raadsleden zullen daarvoor worden uitgenodigd. In april 2015 verwachten wij de raad te kunnen informeren over de resultaten van processtap 2 en de aanpak en kosten van processtap 3.
2. Besluit Het college heeft besloten om: 1. in te stemmen met de aanpak van het open proces en processtap 2; 2. kennis te nemen van de resultaten van processtap 1; 3. deze nota ter bespreking aan te bieden aan de raad.
3. Uitwerking Wat willen we bereiken? Hoofddorp wordt de stad van Haarlemmermeer. Een grotere, intensieve, maar ook meer levendige stad, waar werken, wonen en voorzieningen veel meer met elkaar gemengd worden. En waar een sterke ruimtelijke structuur, gericht op groen en infrastructuur, de basis is voor een duurzame binnenstedelijke ontwikkeling en beheer van het bestaande gebied. Dat is onze ambitie voor Hoofddorp. Om invulling te kunnen geven aan deze ambitie willen wij een logische en aantrekkelijke wandel- en fietsroute maken van het stadscentrum naar het station via de Fruittuinen en het Wandelbos, de tennisbanen en de Beukenhorst. Door de Beukenhorst te transformeren tot een gemengd stedelijk gebied én het station door ontwikkelen tot een volwaardig knooppunt. - Context Vanaf 1970 kreeg Hoofddorp, met de bouw van wijk Graan voor Visch, te maken met de eerste groeistuip. In 40 jaar tijd steeg het inwoneraantal van 9.000 naar 73.000. Dit zal in de komende decennia doorgroeien naar 100.000 inwoners. Behalve de snelle ontwikkeling van nieuwe wijken en bedrijventerreinen en de opening van station Hoofddorp in 1981 - wat een extra en belangrijke impuls was voor de verdere ontwikkeling van Hoofddorp - onderging ook het centrum van Hoofddorp een metamorfose. Het is gegroeid van een dorpscentrum naar een efficiënt stadscentrum voor alle inwoners. En het heeft inmiddels een regionale aantrekkingskracht. Op het palet van de atypische stedelijke kernen van Haarlemmermeer zal de kern Hoofddorp stadser worden. Deze stadser wordende kern staat niet op zichzelf, maar maakt deel uit van de stedelijke Metropool Regio Amsterdam. Hoofddorp heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een 'voorstad' van Amsterdam. Het zwaartepunt van stedelijkheid zal steeds meer rond het knooppunt station Hoofddorp ontstaan.
- De kernopgave Met de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 (oktober 2013) is vastgesteld dat we Hoofddorp willen door ontwikkelen tot een grotere, intensieve, maar ook meer levendige stad. Essentieel voor deze ontwikkeling is het gebied centrum-Fruittuinen-Wandelbos-Beukenhorst-station. Aan deze ontwikkeling willen we prioriteit geven. Want het winkelcentrum is gegroeid van een dorpscentrum naar een efficiënt stadscentrum voor alle inwoners en heeft inmiddels een regionale aantrekkingskracht. Maar het centrum ontbeert nog een goede verbinding naar het station en de levendigheid van een echte stad. En de Beukenhorsten-West en Oost zijn aan het verouderen. De kantorenmarkt is sterk aan het veranderen, waardoor het aanbod niet meer aansluit bij de vraag. Daarbij liggen het station Hoofddorp en de Beukenhorsten met de rug naar het centrum van Hoofddorp. En het Wandelbos en de Fruittuinen liggen nu ingeklemd tussen het centrum en de Beukenhorsten. We willen het gebied tussen het centrum en het station van Hoofddorp tot een prettig doorgangs- en verblijfsgebied maken met veel ruimte voor ontmoeting. Daarvoor willen we dat het Wandelbos en de Fruittuinen als groene schakel het centrum en het station verbinden tot een aantrekkelijk stedelijk gebied met een groen karakter. Een logische en aantrekkelijke route van station naar het centrum zorgt daarin voor een goede connectie. Deze route is bedoeld om het stadscentrum toegankelijk te maken. We stellen drie kernopgaven centraal: 1. Het realiseren van een aantrekkelijke route door het stadspark van het stadscentrum naar het station, met de Fruittuinen en Wandelbos als groen schakelpunt; 2. De transformatie van Beukenhorst; 3. Door ontwikkelen van het station Hoofddorp tot een volwaardig knooppunt. De aanpak van deze drie kernopgaven in onderlinge samenhang zien wij als kans om de "levendige, duurzame en goed bereikbare stad" goed te verankeren aan het regionale netwerk van metropolitane centra. - De deelopgaven Op basis van een eerdere analyse onderscheiden wij 16 deelopgaven. Deze deelopgaven komen voort uit de Deelstructuurvisie Hoofddorp. Voor nadere uitleg over de deelopgaven verwijzen we daarom naar de Deelstructuurvisie Hoofddorp. Verbinding Hoofddorp centrum - station 1.
Inpassen logische en herkenbare voetgangers- en fietsverbinding tussen Hoofddorp Centrum Beukenhorst West - Station. Daarbij benutten van de kwaliteiten van het Wandelbos en de
Fruittuinen; 2. Transformatie van de Fruittuinen en het Wandelbos naar een groen schakelpunt; 3. Behoud van de tennisfunctie in het gebied door inpassing en eventueel herinrichting van het tenniscomplex, verbetering inpassing in relatie tot het stadspark en Beukenhorst; 4. Onderzoek naar de inpasbaarheid van een evenementenlocatie tussen station en winkelcentrum; 5. Aansluiting bij de toekomstige invulling van het parkeerterrein van het raadhuis en het tijdelijke parkeerdek, de herinrichting van het Raadhuisplein en de uitkomsten van het onderzoek toekomstig werken.
Uitwerking Knooppunt Station 6. Toekomstige positie station Hoofddorp: De positie van Station Hoofddorp als ov-knooppunt in relatie tot de stations Schiphol en Zuidas. Waarbij het de ambitie is dat Station Hoofddorp een intercity station wordt; 7. Verbetering toegankelijkheid, verblijfskwaliteit en aantrekkelijkheid van Station Hoofddorp en directe omgeving: aanpassen stationsgebouw, relatie autoverkeer bussen, fietsers en voetgangers, grootte en locatie programma. 8. Oplossing voor de oversteek Van Heuven Goedhartlaan voor voetgangers; 9. Verbetering bereikbaarheid / toegankelijkheid station, routing van Beukenhorsten (W/O) met station; 10. Verbetering verbinding Beukenhorst Oost en Zuid t.b.v. de relatie met Beukenhorst-Oost en -Zuid; Transformatie van Beukenhorst 11. Transformatie Beukenhorst-West: vergroten van de leefbaarheid: Moderniseren/herbestemmen verouderde kantoren, vergroten diversiteit functies. Uitwerking complementair vestigingsmilieu t.o.v. Schiphol en Zuidas; 12. Verbetering routing fiets / voetgangers door Beukenhorst West; 13. Entree Hoofddorp Kruisweg herinrichten, passend bij nieuwe functies Beukenhorst West; 14. Nieuw concept voor Gebiedsbeheer, Parkmanagement door eigenaren en huurders; 15. Nieuw concept voor Branding en Marketing Beukenhorsten; 16. Verbeteren van de positie van de Beukenhorsten als kantoren / werklocatie in de regio.
Er spelen al verschillende initiatieven in het gebied. Zoals het ontwikkelen van woningbouw aan de Kruisweg, en de herontwikkeling van het Blue Water gebouw (en eventueel omliggende panden) in Beukenhorst West. Dit soort initiatieven omarmen we als gemeente. Immers, nieuwe ontwikkelingen op de korte termijn kunnen fungeren als een vliegwiel voor ontwikkelingen op de lange termijn. Wat gaan we daarvoor doen? We gaan daarvoor samen met inwoners en ondernemers een heldere ontwikkelstrategie opstellen, om alle opgaven, initiatieven en belangen die in het gebied spelen goed in te bedden. Deze strategie willen we graag met alle betrokkenen in het gebied tot stand brengen door middel van een open proces. Een open proces past bij de ambitie van dit college om de betrokkenheid van inwoners, ondernemers en belangengroepen te vergroten en ruimte te geven aan initiatieven uit de samenleving. En bij onze zorg voor voldoende draagvlak bij het ontwikkelen van beleid én de uitvoering daarvan. Met een open proces
aanpak geeft Haarlemmermeer invulling aan een participatie pilot zoals bedoeld in het Collegeprogramma HLMR: Krachtig Samen Werken. In deze nota geven we aan welke deelopgaven er in het gebied spelen en hoe wij het open proces gaan vormgeven. Tevens leggen we in deze nota bestuurlijke verantwoording af over de eerste stap die reeds in dit proces genomen is.
- Open proces Met het vaststellen van de Deelstructuurvisie Hoofddorp 2030 en de uitwerkingen van de Structuurvisie Haarlemmermeer 2030 (3 oktober 2013) is door het College reeds beloofd om een open en interactief proces op te zetten voor de gebiedsuitwerking Centrum-Stadspark-Beukenhorst-Station. In een brief aan de raad en aan omwonenden is dit bevestigd. Op 29 november 2013 is tijdens de wandeling door het gebied met betrokkenen een eerste stap in het open proces gemaakt en de toezegging aan omwonenden nogmaals herhaald. Op 31 maart 2014 is de eerste processtap gezet. In deze nota geven we daarvan de resultaten aan. Wij gaan een open proces in, zonder vooropgesteld plan voor de ontwikkeling van het gebied. Er is geen blauwdruk. In plaats daarvan zal de gemeente het debat faciliteren tussen belanghebbenden om gezamenlijk tot de uitgangspunten van een ontwikkelstrategie te komen. De drie kernopgaven die in de Deelstructuurvisie Hoofddorp zijn geformuleerd zijn daarbij leidend. Aan de hand van een krachtenveld analyse brengen we de belanghebbenden in beeld en nodigen we hen uit. Alle belanghebbenden zijn welkom. De rol van de gemeente is vooral om alle belangen met elkaar te verenigen en er voor te zorgen dat we tot een goede ontwikkeling van Hoofddorp komen in het algemeen belang van alle inwoners. Daarnaast is de gemeente ook zelf actor in het gebied. En zal vanuit deze rol ook haar belangen delen met anderen belanghebbenden in het gebied. In dit open proces gaan we met belanghebbenden op zoek naar de uitgangspunten, de voorwaardelijke condities, die de basis vormen voor de versterking van de verbinding tussen het centrum en het station van Hoofddorp. Vervolgens zullen we onderscheiden welke condities onder de verantwoordelijkheid van de overheid vallen en voor welke condities andere partners nodig zijn. Aan het eind van het proces bepalen we gezamenlijk de strategie voor de ontwikkeling van het gebied. Voor het open proces is gekozen voor de naam 'Hoofddorp - Centraal'. 'Centraal' omdat we één centraal gebied willen laten ontstaan tussen Hoofddorp centrum en station voor Haarlemmermeerders, omwonenden, bezoekers en ondernemers. Deze samenhangende centrale plek is voorwaarde om van Hoofddorp een levendige stad te maken. In het proces staan dan ook de inwoners, ondernemers, eigenaren, bezoekers, nieuwe bewoners en andere stakeholders centraal. De naam is ook een knipoog naar de positionering van het station om het een meer centrale plek in de Randstad te laten zijn.
- Participatie pilot Een open proces is voor ons een nieuwe vorm van participatie. Daarom benoemen we deze aanpak tot één van de twee participatie pilots zoals wij in ons Collegeprogramma HLMR: Krachtig Samen Werken hebben aangekondigd. Dat betekent dat we tijdens dit traject met veel nieuwe instrumenten zullen experimenteren en continu zullen evalueren en communiceren welke ervaringen we hiermee opdoen.
- Kenmerk Open Proces Kenmerkend voor een open proces is dat deze gericht is op ideevorming, consensus bereiken en coalitievorming. Dit is wezenlijk anders dan een projectmatige aanpak waarbij we van te voren vastleggen wanneer het eindresultaat gereed is, waar het resultaat aan moet voldoen en hoeveel het mag kosten. En waarbij we belanghebbenden betrekken door hen een uitgewerkt concept plan voorleggen om op te reageren. Een open proces vraagt om een andere manier van werken. We maken geen vooropgesteld plan meer. Maar we gaan met de belanghebbenden een proces in waarin we met elkaar spelregels afspreken hoe we met elkaar gaan werken, en we verkennen welke knelpunten, belangen en wensen er in het gebied spelen en met elkaar op zoek gaan naar de voorwaarden en afspraken die we moeten maken om de knelpunten in het gebied op te lossen. Het resultaat van een open proces is ook wezenlijk anders. Er komt geen uitvoeringsplan op tafel. Het open proces resulteert in inzicht in de gewenste ontwikkeling van het gebied en de condities die nodig zijn om deze ontwikkeling met elkaar te realiseren en de strategie die nodig is om dit in gang te zetten. Het proces kan bijvoorbeeld opleveren welke samenwerkingsverbanden, financieringsstrategie of ruimtelijke randvoorwaarden nodig zijn en wie waarvoor verantwoordelijk is. En tot slot wie wanneer wat gaat doen. Hoeveel tijd en geld er nodig is om dit resultaat te bereiken is moeilijk in te schatten. Daarom knippen we het totale proces op in processtappen. Elke processtap wordt voorafgegaan door een beschrijving wat we willen bereiken, hoe we dat willen bereiken en wat dat mag kosten. Dit voorstel stellen we bestuurlijk vast. Vervolgens bespreken we het bestuurlijke voorstel met de belanghebbenden en stellen met hen de spelregels voor de gezamenlijke werkwijze vast. Hoeveel processtappen nodig zijn leggen we niet op voorhand vast. Dit wordt immers gedurende het proces duidelijk. De processtappen kunnen onderling van tijdsduur verschillen. In principe start elke processtap met een fase waarin we de problematiek met elkaar verkennen. En sluiten we elke processtap af met een fase waarin we met elkaar conclusies trekken. Hierop volgt een bestuurlijke verantwoording over de resultaten van de processtap en een nieuw bestuurlijk voorstel voor de volgende processtap (indien nodig). Op dit moment is dus nog geen beeld wanneer het totale open proces eindigt. Gedurende het proces kunnen belanghebbenden op ideeën komen waar ze gelijk mee aan de slag willen gaan. Indien er consensus bestaat over deze ideeën dan kunnen deze ideeën losgekoppeld worden van het proces en op een projectmatige manier, parallel aan het proces, worden vastgesteld en uitgewerkt. Gedurende het proces kunnen ook belangenconflicten ontstaan. Indien het conflict een politieke aard heeft, dan zal dit voorgelegd worden aan het bestuur ter besluitvorming. Het open proces is geslaagd als de deelnemers vinden dat het proces zorgvuldig is geweest; dat ze daadwerkelijk meegedacht en meegepraat hebben en echt invloed hebben gehad. Als het open proces niet tot consensus leidt is het aan het gemeentebestuur om de beste keuze te maken. Met deze manier van werken geven we vorm aan de veranderde opgave, waarin een groot aantal belanghebbenden invulling kunnen geven aan de ontwikkeling en transformatie van de stad. Hoe die stad er uiteindelijk precies uit gaat zien is niet te voorspellen met een plan. Het is dus van belang dat in het proces steeds gezamenlijk onderzocht wordt welke condities (zekerheden) partners (belanghebbenden) in de ontwikkeling nodig hebben om invulling te kunnen geven aan hun eigen deel van de opgave.
- Afspraken open proces Om met elkaar een helder open proces in te kunnen gaan, is wel een aantal afspraken nodig. Wij denken aan de volgende afspraken met de deelnemers: • We definiëren en borgen iedere processtap van tevoren in gezamenlijkheid met de deelnemers aan het proces; • We maken heldere afspraken over de manier van communiceren; • De 3 kernopgaven in het gebied zijn: 1. De verbinding Hoofddorp centrum-station versterken waar de Fruittuinen en het Wandelbos het groene schakelpunt in vormen; 2. Uitwerking knooppunt Station Hoofddorp; 3. Transformatie Beukenhorst; • We stellen de 3 kernopgaven niet ter discussie. Want het is niet de bedoeling is om het gebied te laten zoals het is, dat is geen optie. Dit zijn de kernopgaven waarover we met de deelnemers afspreken dat we daar met elkaar een antwoord op gaan geven in de vorm van een ontwikkelstrategie die we t.z.t. ter besluitvorming aan de gemeenteraad zullen voorleggen; • Er ligt geen ontwerp of blauwdruk van de toekomst ter grondslag aan de participatie; • We gaan ook geen ontwerp of blauwdruk maken; • We definiëren met elkaar uit welke deelopgaven de kernopgaven bestaan; • • • • • •
We spreken met elkaar af wie aan welke deelopgave wil werken; We gaan met elkaar op zoek naar de voorwaardelijke condities die nodig zijn om de gewenste ontwikkeling in de toekomst mogelijk te maken; Op basis van deze voorwaardelijke condities zullen we vervolgens met elkaar een ontwikkelstrategie voor het gebied opstellen; Gedurende het proces zetten we geen stop op de initiatieven die reeds spelen, of ontstaan; Het proces eindigt met een besluit van de gemeenteraad over de uit dit proces geleverde ontwikkelstrategie. Ook eventuele tussentijdse deelbesluiten legt het college aan de raad voor.
- Tussentijdse initiatieven Ondertussen staat de wereld niet stil. Er doen zich met toenemende regelmaat initiatieven voor in het gebied rond het station. Enerzijds onderstreept dit de urgentie van een gemeenschappelijk gedragen ontwikkelingsstrategie om afstemmingen te bewerkstelligen. Anderzijds mag het momentum voor kwaliteitsimpulsen niet gemist worden. De kunst van het open proces is om initiatieven die zich voordoen te omarmen en gedurende het proces te optimaliseren. Initiatieven die zich reeds nu voordoen kunnen immers een motor voor vernieuwing zijn. Zolang deze niet strijdig zijn met de doelen die in de beginfase van het proces worden geformuleerd, zal de gemeente levensvatbare initiatieven zo efficiënt mogelijk toetsen aan wet- en regelgeving en planologisch faciliteren.
- Parallelle strategische processen Daarbij is het de uitdaging om de lokale wensen en belangen te verbinden aan de wensen en belangen die voortvloeien uit de strategische ligging van het gebied in de Metropoolregio Amsterdam, op het scharnierpunt tussen de Noordvleugel en de Zuidvleugel van de Randstad. Het station Hoofddorp heeft daardoor de potentie om uit te groeien tot een multimodaal knooppunt. Parallel aan dit open proces zal de Rijksadviseur Infrastructuur en Stad adviseren over deze potentie. En zijn gesprekken gaande tussen de gemeente, de Stadsregio Amsterdam en de NS om het knooppunt Hoofddorp beter te gaan benutten door meer evenwicht te brengen in het aantal treinen en bussen dat station Hoofddorp aandoet.
Deze processen worden weliswaar parallel aan het open proces doorlopen maar de zullen wij op enig moment wel aan het open proces verbinden omdat de uitkomsten elkaar kunnen versterken.
Planning Open Proces De eerste processtap is reeds gezet met de wandeling van 29 november 2013 en de bijeenkomst van 31 maart 2014. Deze stap stond in het teken van het verkennen van de belangen en wensen. In deze nota treft u een samenvatting aan van het resultaat van deze stap. En in de bijlage treft u een uitgebreider verslag aan. In deze nota doen wij een voorstel voor processtap 2. Tijdens deze processtap willen we met de belanghebbenden de opgaven in het gebied benoemen en mogelijke oplossingen bedenken voor die opgaven. Vervolgens willen we met elkaar conclusies kunnen trekken over hetgeen nodig is om dergelijke oplossingen te kunnen realiseren met elkaar. Na afloop van processtap 2 vindt bestuurlijke terugkoppeling en besluitvorming plaats en zal tevens een voorstel vastgesteld worden voor de aanpak van processtap 3. Processtap 3 zal in het teken staan van het formuleren van de uiteindelijke ontwikkelstrategie. Tijdens processtap 3 zal blijken of er nog een volgende processtap nodig is.
29 november 2013:
r
De eerste stap in het open proces gemaakt: wandeling door het gebied met betrokkenen en de toezegging aan omwonenden nogmaals herhaald.
31 maart 2014:
i De eerste processtap is gezet: Startbijeenkomst met [belanghebbenden
L ,
„
,
september 2014: oktober 2014januari 2015: februari 2015: maart 2015:
Nnb
„
1
College besluit over de aanpak open proces en processtap 2. En legt bestuurlijke verantwoording af over processtap 1. i Processtap 2 van het open proces: workshops Open debat ter afronding van processtap 2. | Bestuurlijke verantwoording processtap 2, i Aanpak processtap 3 van het open proces in college vaststellen Uitvoering processtap 3 Bestuurlijke verantwoording processtap 3 Indien nodig vaststellen aanpak processtap 4 Besluitvorming.in de raad over ontwikkelstrategie
Bestuurlijke verantwoording processtap 1 De eerste stap in het proces is reeds gezet. We zijn gestart met een belanghebbenden- en krachtenveldanalyse. Op grond van deze analyse zijn vele partijen uitgenodigd voor de bijeenkomst van 31 maart j.L Tijdens deze eerste bijeenkomst hebben alle belanghebbenden hun belangen, verwachtingen en wensen naar voren kunnen brengen. Het was een zogenaamde 'dromenvangbijeenkomst' waarbij de verschillende belanghebbenden in het gebied hebben verteld over het belang dat zij aan hun omgeving hechten. Hun verhalen zijn opgetekend in een verslag, zie de bijlage. Het gaat hier om waarden en kwaliteiten. De belanghebbenden uit het gebied hebben elkaar leren kennen, weten nu van elkaar wat men belangrijk vindt en wat de wensen en verwachtingen zijn voor het gebied. Voor alle belanghebbenden is helder geworden wat hun positie in het krachtenveld is en wat het 8
belang van hun project is. Ook de verhouding tot de belangrijkste stakeholders en onderlinge afhankelijkheden zijn inzichtelijk geworden, waardoor het strategisch handelen binnen de eigen invloedssfeer kan bijdragen aan het geheel. Het doel van de bijeenkomst op 31 maart 2014 was drieledig: • Als gemeente willen wij vooral input krijgen: halen, niet brengen!; • We willen weten wat de gemeenschappelijke taal is: de klokken gelijkzetten; • Het gesprek moet gaan over waarden en verwachtingen, niet over bedreigingen. We hebben ook een doorkijk gegeven hoe wij als gemeente het proces verder willen inrichten, maar de dag was vooral bedoeld om elkaar te vinden en kansen voor het gebied te definiëren. Samengevat heeft de bijeenkomst van 31 maart ons het volgende geleerd:
-
Wensen en verwachtingen: Stel de Fruittuinen en het Wandelbos als stadspark centraal, dit park kan waarde toevoegen aan het omliggende gebied Maak de Fruittuinen en het Wandelbos een plek van iedereen, ga voor kwaliteit Groen heeft meerwaarde voor oude deel van Hoofddorp Gebied levendig maken in combinatie met groen, voor restaurants en voor (internationale) gasten en toeristen Sfeer, beleving en groen worden nog node gemist in het winkelcentrum: wens een beetje fruittuinensfeer in het winkelcentrum en een beetje ondernemen richting het station Beukenhorst aantrekkelijk en duurzaam maken. Leegstand terugdringen, bedrijven meer met elkaar verbinden, waar mogelijk diensten delen Beukenhorst weer ziel geven met andere functies aan de kantoren zoals hotel, maar ook woningen en meer groen. Nieuwe gebruikers in het gebied nodig. Transformeer kantorentorens in woningen. Een park is voor toekomstige bewoners van belang Tennis is wezenlijk onderdeel van het park (wandelbos en fruittuinen). Fruittuinen, wandelbos en tennispark met hal kunnen een geweldige identiteitsdrager worden van het centrum van Hoofddorp. NS en Prorail doen onderzoeken naar gebruik stations in de regio Amsterdam. Er wordt onder meer bezien of station Hoofddorp een intercitystation kan worden en zo de overstapfunctie van station Schiphol kan overnemen. Station Hoofddorp krijgt hierdoor een heel andere functie en veel meer passagiers te verwerken. De hele stationsomgeving moet dan onder de loep genomen worden. Aanpakken openbare ruimte van Beukenhorst is wenselijk (initiatief van IVG, Albada Jelgersma) Behoud van de bijzondere populatie orchideeën.
• Achterdocht bij omwonenden: Het begrip 'open proces' moet bij veel omwonenden nog landen. Sommige mensen geloven niet dat de gemeente geen vooropgezet plan voor het gebied heeft liggen. De eerdeer plannen staan veel genodigden nog op het netvlies. Tegelijkertijd wordt de opmerking gemaakt dat nu helemaal niets concreets wordt verteld wat met het gebied gaat gebeuren. Een aantal betwijfelt of de gemeente wel echt zal luisteren naar de mensen en komt met voorbeelden uit het verleden waar dat naar hun mening onvoldoende is gebeurd. De -
belangrijkste conclusies die wij hier als bestuur uit trekken zijn: Het gevoel heerst dat er iets moet gebeuren in het gebied; Er is bereidheid om een open proces in te gaan; We moeten werken aan het vertrouwen en het samen doen.
Procesvoorstel Processtap 2 Zoals gezegd is het onze ambitie om het centrum via een logisch stelsel van wandel- en fietsroutes te verbinden met het station, het station door te ontwikkelen tot een volwaardig knooppunt en Beukenhorst te transformeren tot een gemengd stedelijk gebied. De Fruittuinen en het Wandelbos inclusief het tenniscomplex vormen het scharnier in de verbinding. In een nadere analyse hebben wij 16 deelopgaven onderkend. Wij willen nu een tweede stap gaan maken met de belanghebbenden. Daarvoor stellen wij de volgende werkwijze aan de deelnemers voor. Wat willen we bereiken? De tweede processtap resulteert in gezamenlijk geformuleerde condities voor de verdere ontwikkeling van het gebied tussen het centrum en station Hoofddorp. We formuleren met elkaar wat er voor nodig is om de gewenste beelden en oplossingen te kunnen realiseren. Deze condities zullen we in de volgende processtap nader uitwerken tot een ontwikkelstrategie. Hoe gaan we dat bereiken? A. In 3 workshops • In de eerste workshop gaan we allereerst afspraken maken over de samenwerking tijdens het proces. Eén van deze afspraken is dat de 3 kernopgaven in het gebied de aanleiding zijn voor het proces en de opgaven zijn waar we met elkaar een antwoord op moeten vinden. Want er moet iets gebeuren in het gebied. Vervolgens gaan we gezamenlijk de deelopgaven formuleren tot een gedragen pakket opgaven. De deelopgaven uit de Deelstructuurvisie Hoofddorp gebruiken we hierbij als start. Wij vragen de deelnemers of zij deze deelopgaven (h)erkennen, willen herformuleren, of wat er nog ontbreekt. Daarna vragen we de deelnemers met welke deelopgaven zij graag aan de slag willen. Tijdens de workshop zijn met name de deelnemers zelf aan het woord. Zij krijgen de ruimte om in korte tijd aan iedereen kenbaar te maken waar zij mee bezig zijn. Zo raakt iedereen bekend met de waarde en betekenis van het gebied vanuit verschillende perspectieven. En komen de opgaven scherper in beeld. •
In de tweede workshop start de zoektocht naar oplossingen en beelden bij de deelopgaven.
•
In de derde workshop brengen we alle beelden en oplossingen bij elkaar. Bespreken van de beelden en oplossingen leidt uiteindelijk tot het gezamenlijk formuleren van condities voor de verdere ontwikkeling van het gebied tussen het centrum en station Hoofddorp.
Samen met het Podium voor Architectuur gaan wij deze workshops organiseren en zorgen we voor inspiratoren bij de drie workshops. Voor de begeleiding van de workshops tijdens processtap 2 trekken we professionals aan die allen community building in hun genen hebben. B. Manifestaties, en andere bijeenkomsten Parallel aan de workshops willen we de onderlinge betrokkenheid en de relaties versterken. Daarvoor zetten we de volgende instrumenten in: - virtueel platform; - manifestaties in de Fruittuinen samen met belangengroepen; - netwerkbijeenkomsten bestaande uit: •Powermeetings (updatemeeting) •Masterclasses (interessante spreker selecteren samen met podium voor Architectuur) •Netwerkborrel bij mooi weer in de Fruittuinen
10
Een belangrijk onderdeel van het open proces is om de betrokkenen te activeren om zelf acties te organiseren. Wij stimuleren en faciliteren hier voornamelijk in. Daarom gaan wij niet alle meetings en activiteiten zelf in gang zetten en organiseren. Wij gaan hierin faciliteren. Een belangrijke vorm van faciliteren kan het bieden van een ontmoetingsplek in het gebied zijn. Wij denken daarbij aan een pied a terre voor het proces met het openstellen van de gymzaal aan de Prins Hendriklaan. Daar kunnen continu bijeenkomsten, vergaderingen, manifestaties, tentoonstellingen en dergelijke georganiseerd worden door en voor de belanghebbenden in het gebied en andere belangstellenden. Om hiermee te experimenteren zal de allereerste workshop bij wijze van evenement in de gymzaal plaatsvinden. Ook het beschikbaar stellen van een virtueel platform zien wij als een goede manier om het open proces te faciliteren. Op dit platform kunnen de belanghebbenden in het gebied zich aan elkaar voorstellen, informatie delen, ideeën kenbaar maken, met elkaar de dialoog aangaan. Processtap 2 eindigt met een bestuurlijk document, naar verwachting in maart 2015. In dit document stellen we de resultaten vast en beschrijven we het voorstel voor processtap 3. - Doorkijk naar processtap 3 In processtap 3 gaan we met elkaar aan de hand van de condities uit processtap 2 een ontwikkelstrategie formuleren. We willen dan met elkaar afspraken maken over wie, wat wanneer gaat doen om de oplossingen voor het gebied daadwerkelijk te gaan realiseren. In processtap 3 zal de gemeente de regie weer meer oppakken. De gemeente regisseert dan het opstellen van een gezamenlijke ontwikkelstrategie. Daarbij zullen we eventuele dilemma's voorleggen aan de raad. De aanpak voor processtap 3 is nu nog niet bekend. Deze aanpak is grotendeels afhankelijk van de bevindingen in processtap 2.
Wat mag het kosten? De proceskosten van stap 2, te weten € 210.000, worden gedekt uit de bestaande budgetten van de programma's Ruimte en Economische Zaken. De proceskosten voor de volgende processtappen brengen wij na afronding van processtap 2 in beeld.
Wie is daarvoor verantwoordelijk? Het open proces Hoofddorp Centrum valt onder de gezamenlijke verantwoordelijkheid van twee wethouders: de portefeuillehouder Ruimtelijke Ordening én de portefeuillehouder Participatie. Zij sturen gezamenlijk het open proces aan.
Wanneer en hoe zal de raad over de voortgang worden geïnformeerd? In februari 2015 organiseren wij een open debat ter afronding van processtap 2 van het open proces. De raadsleden zullen daarvoor worden uitgenodigd. In april 2015 verwachten wij de raad te kunnen informeren over de resultaten van processtap 2 en de aanpak en kosten van processtap 3.
11
Overige relevante informatie -
Effecten Open Proces
Nadat we het volledige open proces met elkaar doorlopen hebben verwachten wij dat dit de volgende effecten sorteert: • Gedragen uitgangspunten/condities voor het opstellen van een ontwikkelstrategie voor de ontwikkeling van een goede verbinding tussen het centrum van Hoofddorp en het station Hoofddorp; • Duidelijkheid over de rollen en verantwoordelijkheden van de overheid en van de belanghebbenden en duidelijkheid welke ontwikkelstrategie we gezamenlijk voorstaan: waarin moet de overheid faciliteren, welke actor moet eerst handelen, wat heeft iedereen nodig; • Inzicht in kosteneffectiviteit: helder waar overheidsingrepen / private partijen aan zet zijn, investeren; • Versterking van de sociale duurzaamheid. Het open proces heeft bijgedragen aan het versterken van het gevoel van eigenaarschap, geborgenheid, ondernemerschap en ontmoeting; • Een nieuwe 'tooi' voor participatie is uitgeprobeerd, verbeterd en teruggekoppeld in de organisatie.
- Afweging Centraal staat de doelstelling dat mensen in staat gesteld worden om individueel en samen in een redelijke mate van veiligheid en zekerheid hun leefomgeving naar eigen inzicht in te richten en zo vorm te geven aan de samenleving. Dit vraagt van inwoners dat zij in samenspraak met elkaar en de overheid productief omgaan met onderlinge belangenconflicten. Daarbij mag uiteraard ook de betaalbaarheid niet uit het oog verloren worden. De raad maakt de definitieve belangenafweging, dan wel sanctioneert wat inwoners met elkaar wenselijk vinden. En dat binnen het kader van de gemeentelijke financiële mogelijkheden. Dit vraagt ook om een open overheid die kennis en mensen verbindt. Veel mensen willen meedenken, meepraten en meebeslissen over zaken die spelen in hun leefomgeving. Een eigentijdse overheid onderkent en waardeert dit en speelt actief op deze behoefte in. Wij willen hier graag op inspelen door een open proces te voeren. Een open proces gericht op ideevorming, consensus bereiken, coalitievorming, binnen de 3 kernopgaven, waarin wij de dialoog organiseren en aansturen op een antwoord op de 3 kernopgaven. Vooropgesteld dat het niet de bedoeling is om het gebied te laten zoals het is, dat is geen optie. Deze aanpak betekent voor ons als gemeentebestuur dat wij moeten loslaten en voor de organisatie dat er goede afspraken gemaakt worden met de participanten. Het open proces wordt afgerond met een besluit van de gemeenteraad over de ontwikkelstrategie die in gezamenlijkheid is opgesteld.
- In- en externe communicatie Een open proces betreft een vergaande vorm van participatie. Vertrekpunt van het proces zijn de ideeën en initiatieven van de belanghebbenden. Communicatie is de basis voor dit proces. Daarbij zijn drie communicatie strategieën nodig: 1. onderling met de betrokkenen, zie processtap 2 inzet van: sociale media, facebook, twitter, interactief platform, meetings, ontmoetingsplek; 2. naar de buitenwereld over de voortgang, de resultaten, uitnodigingen inzet van: sociale media, website, kranten, manifestaties; 3. intern binnen de gemeente: leren van deze nieuwe aanpak inzet van: Yammer, Windows 365.
12
Bij deze strategieën gaan we uit van de volgende kernboodschap: Hoofddorp moet een grote, levendige stad van Haarlemmermeer worden waar wonen, werken, recreëren en voorzieningen meer met elkaar worden gemengd. Daarom wil de gemeente via een open proces inwoners en ondernemers vanaf het begin betrekken om hen mee te laten denken en praten over en hen uiteindelijk bij te laten dragen aan de toekomst van het gebied tussen het centrum en het station van Hoofddorp. Communicatie verbindt in het proces alle initiatieven, werkvormen (workshops e.d.), uitkomsten en de inbreng van participanten met elkaar. Het is van belang om te beseffen dat de gemeente Haarlemmermeer met dit open proces een stap verder gaat met participatie dan waar tot nu toe ervaring mee is opgedaan. In een vroeg stadium betrokkenen mee laten denken en mee laten praten over hun fysieke leefomgeving is vaker gebeurd, maar in dit open proces gaan we verder dan dat. Nu gaat het in eerste instantie om ideeënvorming, coalitievorming en consensusvorming voor de drie kernopgaven voor het gebied tussen het centrum en het station. Daardoor komt de traditionele regisseursrol die de gemeente vervult bij participatieprocessen in het geheel te vervallen. De gemeente faciliteert in dit geval slechts. Daar waar zij gewend is reacties op haar eigen plannen te beoordelen (gegrond of ongegrond) en al dan niet te verwerken in de definitieve plannen, ligt er in dit geval geen plan. Met dien verstande dat in de (deel)structuurvisies Hoofddorp en Haarlemmermeer wel kaders en drie deelopgaves zijn vastgelegd. Belanghebbenden zijn direct aan de voorkant van het participatieproces actief: aan het meepraten, gaat het meedenken vooraf. Het is om die reden dat het proces wordt aangeduid met 'open proces'. Dat betekent dat de gemeente bijvoorbeeld middelen beschikbaar stelt waarmee deelnemers met elkaar in gesprek kunnen en waarmee ze over alle relevante informatie kunnen beschikken. Deze middelen moeten het mogelijk maken dat iedereen het proces kan volgen en -indien gewenst- eraan deelneemt. Deelnemers blijven zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop ze communiceren. Over de communicatie zullen uiteraard spelregels worden afgesproken met de deelnemers. De gemeente gaat er van uit dat wederzijdse communicatie respectvol gebeurt. Ingrijpen door de gemeente is geen optie. Een open proces en 'censuur' sluiten elkaar uit. Dit experiment is zeer de moeite waard. Tijdens de startbijeenkomst in maart 2014 kwam duidelijk naar voren dat veel betrokkenen het belang en de urgentie onderkennen van een betere benutting van de kwaliteiten en de onderlinge samenhang van de verschillende gebiedsdelen tussen centrum en station. Wil Hoofddorp uitgroeien tot een grote, intensieve, maar ook levendige stad voor 100.000 inwoners, waar werken, wonen, recreëren en voorzieningen veel meer met elkaar gemengd worden, dan kan het gebied tussen centrum en station niet blijven zoals het is. Met de beoogde vorm van participatie en communicatie kan Haarlemmermeer haar ambities, zoals geformuleerd in het Collegeprogramma HLMR: Krachtig Samen Werken, waarmaken. Het college vindt het open proces geslaagd als de deelnemers zélf vinden dat het proces zorgvuldig is geweest; dat ze daadwerkelijk meegedacht en meegepraat hebben en echt invloed hebben gehad. Voor veel deelnemers, bijvoorbeeld ondernemers, kan het ook betekenen dat zij voor zichzelf andere beslissingen nemen dan zij voordien zouden hebben genomen. Het is goed om in dit verband een onderscheid te maken tussen voornoemde ervaring en het volledig bevredigen van alle wensen. Niet iedereen kan voor de volle honderd procent tevreden worden gesteld. Meedenken, meepraten en meebeslissen betekent behalve invloed uitoefenen ook water bij de wijn doen. Dit geldt voor alle deelnemers. In het gebied zijn verschillende, soms zelf tegengestelde belangen aan de orde. Uiteindelijk is het aan de raad om verkregen consensus te consolideren of een afweging te maken in eventuele dilemma's die spelen. Het zijn deze spelregels die continu moeten worden gecommuniceerd. College en raad kunnen aan het open proces de optimale legitimatie ontlenen voor keuzes en besluiten. Dat is de grote waarde van deze vergaande vorm van participatie en de daarbij behorende communicatie.
13
De gemeente faciliteert een zogenoemde 'landingspagina' waar een ieder alle informatie over het proces kan terugvinden: het wat en waarom, de spelregels, de opgave, de (deel)structuurvisies Hoofddorp en Haarlemmermeer, een kalender met activiteiten, verslagen, filmpjes, foto's, impressies, kaartmateriaal en relevante andere documenten, initiatieven die spelen in het gebied, links naar websites van deelnemers, et cetera. Hiervoor benut de gemeente de portal Haarlemmermeer.nl. Deze portal is van en voor iedereen in Haarlemmermeer. Wel is de gemeente de beheerder van de portal en kan content voor anderen erop plaatsen. Daarbij beperkt de gemeentelijke rol zich tot hoe de content geplaatst wordt en niet wat er geplaatst wordt. Met behulp van een Facebookpagina faciliteert de gemeente de mogelijkheid om interactie te bewerkstelligen. Het is echter geen garantie dat deze pagina daarvoor wordt gebruikt. De discussies ook op andere platforms gaan spelen. Dit brengt de gemeente dan zoveel als mogelijk in kaart. Ook voor verschillende fasen in het open proces of voor initiatieven in het gebied kunnen te zijner tijd aparte interactieve instrumenten gebruikt worden. Via de 'landingspagina' kunnen geïnteresseerden de weg naar deze instrumenten vinden. Wat betreft de initiatieven moet nog de kanttekening worden geplaatst dat de eigenaar van het initiatief verantwoordelijk is voor de mate en de vorm van de participatie. Uiteraard wordt het open proces communicatief begeleid door onder andere InforMeer, InforMeer Online en twitter. Om achteraf te kunnen vaststellen of het open proces al dan niet geslaagd is, zullen acties en inzet van instrumenten achteraf steeds geëvalueerd worden met de deelnemers.
Evaluatie Een open proces is voor ons een nieuwe manier van participeren. Daarom hechten wij veel belang aan het evalueren en delen van de ervaringen die we met elkaar opdoen.
4. Ondertekening Burgemeester en wethouders van de gemeente Haarlemmermeer namens dezen, de portefeuillehouders,
4 larjolein Steffens-Van de Water
Bijlage 1: Verslag startbijeenkomst open planproces 31 maart 2014 Tussen Nu & Toekomst Station | Beukenhorst-West | Centrum
Het gebied waar het open planproces over gaat. Nu nog drie fragmenten: (winkel)centrum, Fruittuinen en Wandelbos, omgeving Stationsgebied inclusief Beukenhorst(en)
Robert van Riel, moderator van de bijeenkomst, heet iedereen van harte welkom, licht het programma toe en stelt een aantal aanwezigen voor. Onder hen ‘De jongens van de tekeningen’ van het gelijknamige bedrijf, wiens tekeningen gebruikt worden voor dit verslag. Er worden twee filmpjes getoond, waarin willekeurige passanten de vragen beantwoorden: Waarom bent u hier? en Wat is uw mening over gebied? Openingswoord Wethouder Cees Loggen opent de bijeenkomst. Hij vindt het een bijzondere dag omdat vandaag gepraat wordt over een onderwerp dat iedereen aan het hart gaat. Het gaat om een gebied dat door iedereen – om uiteenlopende redenen – wordt gekoesterd. Ook ligt er nog geen concreet plan. Wel heeft de gemeenteraad de Deelstructuurvisie Hoofddorp vastgesteld, en daarmee een opgave voor dit hele gebied. De wethouder licht het als volgt toe: de gemeenteraad heeft een keukenkastje gevuld met ingrediënten. En met behulp van een zogenoemd open planproces wordt met een brede groep betrokkenen en belangstellenden gekeken hoe die ingrediënten verwerkt kunnen worden in een heerlijke maaltijd. De wethouder haalt een spreuk aan, die hij van toepassing vindt voor deze bijeenkomst. De achterliggende boodschap is dat er nog niets anders is dan de ingrediënten om de drie hoofdopgaves uit de Deelstructuurvisie met elkaar beantwoord te krijgen. Dus op dit moment heeft er nog niemand gelijk en er heeft dus ook nog niemand ongelijk. Hij nodigt aanwezigen uit om samen de dialoog aan te gaan over een heel belangrijk stukje Hoofddorp. Bron: coachingskalender 24 september 2013
Introductielezing Er wordt een derde filmpje getoond, waarin passanten antwoord geven op de vraag: Wat zou u veranderen, of juist niet? Vervolgens neemt John Breen (Urhahn Urban Design) de aanwezigen mee in een korte lezing over waarde van gebieden en hoe gebieden die naast elkaar liggen iets (of niets) met elkaar kunnen doen. Het is een zoektocht naar aanknopingspunten voor een gesprek over het gebied. Gebieden krijgen volgens John waarde, omdat ze een verband hebben met elkaar. Als voorbeeld noemt hij Central Park in New York en het Wilhelminapark in Utrecht. Als gebieden met de ruggen naar elkaar toe liggen, zoals kantoren in Beukenhorst-West en het Wandelbos, dan is er geen sprake van een wederkerige relatie en doen ze niets met elkaar. Daar ligt volgens John Breen echt potentie. Paneldiscussie Op het podium zit een panel van diverse samenstelling, waarmee het gesprek over het gebied start. Zowel vertegenwoordigers van bewoners en ondernemers, als individuele ondernemers, maar ook gemeente en ontwikkelaars nemen deel aan de paneldiscussie. -
Meneer Rijsdijk (Belangengroep Stadspark Hoofddorp) vertelt dat de belangengroep het stadspark ziet als een groene kristal. Een kristal waar de andere gebieden aan vast zouden kunnen groeien en die waarde kan toevoegen aan die omliggende gebieden. Hij vindt dat het stadspark centraal gesteld moet worden binnen de hele identiteitsdiscussie over het centrumgebied. Neem dus niet alleen economische doelstellingen mee, maar ook duurzaamheidsdoelstellingen en sociale duurzaamheidsdoelstellingen. Over 30 jaar moet het nog steeds als een duurzaam leefgebied gewaardeerd kunnen worden, waar geen winkels leegstaan, waar hangjongeren geen ellende veroorzaken en waar een bepaalde sociale cohesie is.
-
Mevrouw Van Dijck (Groengroep de Fruittuinen en vier verenigingen van eigenaren) vertelt dat de belangen van de Groengroep Fruittuinen en de vereniging van eigenaren op veel punten overlappen met de belangen van de Belangengroep Stadspark Hoofddorp. De Groengroep voert al jarenlang het beleid om van het park - dat kleine, tere plekje groen met grote cultuurhistorische waarde – een plek voor iedereen te maken. En een plek die Hoofddorp veel mooier maakt. Daarbij willen ze heel erg graag voor kwaliteit gaan.
-
Meneer Auer (eigenaar restaurant l’Hirondelle) vertelt dat locatie heel belangrijk is voor een restaurant. Zakelijk gezien maakt het hem niet zoveel uit wat er gebeurt, als er maar reuring is. Privé hoopt hij dat het groene bosje blijft bestaan. Het heeft zeker meerwaarde voor het
oude deel van Hoofddorp. -
Mevrouw Hillhorst (general manager Holiday Inn Express Amsterdam – Schiphol) spreekt de wens uit om samen Hoofddorp aantrekkelijker te maken voor de internationale gast, zowel de zakelijke gast als de toerist. Na 18.00 uur is het gebied rond het hotel erg doods. Het zou leuk zijn om dat wat levendiger te maken, in combinatie met groen. Ook van Beukenhorst kan gezamenlijk een prettige werk- én leefomgeving gemaakt worden.
-
Mevrouw Olthuis (centrummanager Hoofddorp Winkelstad SOHC) pleit voor goede bereikbaarheid van het winkelcentrum met de auto én met het openbaar vervoer. Klanten zijn heel grillig en erg gesteld op sfeer en beleving en verrassing. Sfeer, beleving en het groen worden nog node gemist in het winkelcentrum. Mevrouw Olthuis wil het liefst een beetje Fruittuinensfeer in het winkelcentrum hebben en een beetje ondernemen richting het station, bij voorkeur door ondernemers die al in het winkelcentrum zitten.
-
Mevrouw Ringersma (VB Facility Services, De Beuk Erin 2.0) vindt het groen in de Beukenhorsten wel heel erg magertjes. De Beuk Erin werkt samen met verschillende partijen en wil een betere Beukenhorst. Het moet een aantrekkelijk en duurzaam gebied worden. Leegstand moet zoveel mogelijk teruggedrongen worden en bedrijven moeten meer met elkaar verbonden worden door – waar mogelijk diensten te delen.
-
Meneer Van den Broek (directeur Delta Development Group) ziet potentie (levendigheid in terugbrengen) en noodzaak (leegstand) in Beukenhorst. De ligging is volgens hem fantastisch: tegen het centrum, tegen zo’n prachtig park en tegen het station. Beukenhorst krijgt weer een ziel als er andere functies aan de kantoren toegevoegd worden, zoals het hotel, maar ook woningen en meer groen. We hebben nieuwe gebruikers nodig in dit gebied. Die bepalen uiteindelijk de behoefte die er is.
-
Meneer Heuvelink (AM) vindt het een goede zaak dat de gemeente Haarlemmermeer faciliteert om het aantal kantorenmeters in Haarlemmermeer terug te brengen en daar woningen voor in de plaats wil. AM
gaat een woningbouwplan maken voor een oude kantorenlocatie aan de noordkant van de Kruisweg. Hij is van mening dat het park aan de overkant erg belangrijk zal zijn voor toekomstige bewoners. Hebben aanwezigen een mening over wat er moet komen aan de noordkant van de Kruisweg? Hij verwijst ze graag naar de website www.debeuksepoort.nl om die mening daar kenbaar te maken. -
Meneer Brink (Tennisvereniging Hoofddorp en vertegenwoordigt ook Stichting Tennishal Hoofddorp) vindt dat de tennis, inclusief de hal, een wezenlijk onderdeel is van het park (Wandelbos en Fruittuinen). Met aanpassingen van zowel de Fruittuinen, het Wandelbos én tennispark met hal, kunnen deze drie volgens hem een geweldige identiteitsdrager worden van het centrum van Hoofddorp.
-
Meneer Uitterhoeve (directeur ruimtelijke ontwikkeling gemeente Haarlemmermeer) vertelt dat het gebied waar we het nu over hebben een heel belangrijk gebied is in Hoofddorp. Het gaat om twee heel belangrijke knooppunten - een geweldig winkelcentrum en het station waar nog heel veel gaat gebeuren – met daartussen een groengebied dat heel veel mensen in hun hart gesloten hebben. Het vertelt dat in de deelstructuurvisie drie opgaven zijn vastgelegd voor het hele gebied, die met elkaar verbonden moeten worden. Die opgaven zijn: 1. Zorg dat de stationsomgeving toekomstbestendig wordt; 2. Zorg dat er weer nieuwe spirit komt in de Beukenhorsten, door ze te transformeren; 3. Zorg voor een goede verbinding tussen station en centrum met de Fruittuinen en het Wandelbos als groen schakelpunt. Hij benadrukt nogmaals dat de gemeente afstand heeft gedaan van alle eerdere plannen, en dat de opgaven uit de deelstructuurvisie het uitgangspunt zijn. Het enige plan dat er ligt is om met elkaar een open planproces op te bouwen waarin we samen de uitgangspunten definiëren die dan de basis vormen voor een definitief plan.
-
Het panellid dat namens de NS deel zou nemen aan de discussie, is helaas verhinderd. Meneer Uitterhoeve licht kort toe wat NS en Prorail van plan zijn. Hij vertelt dat er veel gaat veranderen op het spoor in Nederland, maar ook in de Amsterdamse regio. De verwachting is dat het spoor nog intensiever gebruikt gaat worden. Rond Amsterdam wordt heel veel geïnvesteerd in nieuw spoor. Dat heeft uiteindelijk ook consequenties voor hoe al die stations in de Amsterdamse regio gebruikt gaan worden, dus ook station Hoofddorp. NS en Prorail doen hier onderzoek naar. Daarbij wordt ook gekeken of station Hoofddorp een intercitystation kan worden en zo de overstapfunctie van station Schiphol kan overnemen. Station Schiphol zit namelijk aan zijn capaciteit en kan niet meer uitbreiden. Station Hoofddorp krijgt hierdoor een heel andere functie en krijgt ook veel meer passagiers te verwerken. Het station zal niet verplaatst worden, maar de hele stationsomgeving moet dan wel onder de loep worden genomen. Het station moet goed ingepast worden in de omgeving. Meneer Uitterhoeve verwacht dat NS en Prorail dit jaar het onderzoek afronden.
Pauze In het auditorium hangen referentiebeelden, opgehangen door de organisatie en door genodigden. Genodigden mogen ‘duimpjes’ plakken bij beelden die hen erg aanspreken. [foto’s toevoegen] Referentiebeelden Na de pauze gaat de moderator aan de hand van de beplakte referentiebeelden de discussie met de zaal aan. Eerst krijgt meneer Albada Jelgersma van IVG (vastgoedbeheerder) het woord. Hij vertelt dat IVG kantoorpanden in Beukenhorst bezit. Van binnen zijn de panden spik en span, maar de omgeving is ook belangrijk. Hij wil graag samen met andere vastgoedbeheerders - en als het kan ook met de gemeente - wat doen aan de openbare ruimte. Als voorbeeld heeft hij een plan voor de parkeergarage. Dit is nu een betonnen kolos. Als de muren begroeid zijn met bijvoorbeeld klimop, dan oogt het al een stuk vriendelijker. Hier haakt meneer Van der Laan (beheerder Stichting Meergroen en Heimanshof) op in. Hij wijst meneer Albada Jelgersma op de bijzondere populatie orchideeën die rondom de parkeergarage groeit. Ook adviseert hij een andere klimplant, want klimop en orchideeën gaan niet goed samen. Er worden referentiebeelden getoond, en mensen geven een toelichting waarom ze voor die beelden gekozen hebben. Opmerkingen die gemaakt worden: ‘Landleven in Hoofddorp met juist dat open karakter, dat willen we graag hebben.’ ‘Levendig, lekker groen, het ziet er gezellig uit.’ ‘Het groen komt nog dichter bij de appartementen. De verbinding groen met de bebouwing eromheen spreekt me erg aan.’
Vragen uit de zaal In het gedeelte na de pauze is er eveneens ruimte voor opmerkingen en vragen uit de zaal. Het begrip ‘open planproces’ moet bij velen nog landen. Sommige mensen geloven niet dat de gemeente geen vooropgezet plan voor het gebied heeft liggen. Vooral de oude plannen van Wiel Arets staan veel genodigden nog op het netvlies. Ze kunnen hier moeilijk afstand van nemen. Tegelijkertijd wordt de opmerking gemaakt dat nu helemaal niets concreets wordt verteld wat met het gebied gaat gebeuren. Een aantal betwijfelen of de gemeente wel echt zal luisteren naar de mensen en komen met voorbeelden uit het verleden waar dat naar hun mening onvoldoende is gebeurd. Wethouder Cees Loggen reageert hierop met de opmerking dat hij het jammer zou vinden als we door miscommunicatie elkaar kwijt raken. Hij zegt dat er in het verleden inderdaad plannen waren, maar dat die weg zijn. Ook gaan we nu iets nieuws doen. De drie opgaven die er liggen zijn het vertrekpunt. Meneer Rijsdijk stelt co creatie met primaire doelgroepen voor, in plaats van een open planproces. Hierop reageert wethouder Jeroen Nobel met de opmerking dat er naar zijn mening geen primaire doelgroepen zijn. Het is juist de bedoeling om een zo breed mogelijke dialoog aan te gaan, waarbij geen groepen worden uitgesloten. Want er zijn vast groepen die hier vandaag niet aanwezig zijn, en die ook iets kunnen en mogen vinden. Ook van co creatie kan wat hem betreft geen sprake zijn. Hij licht toe dat uiteindelijk de gemeenteraad het laatste woord heeft. De raadsleden maken een afweging en besluiten of en hoeveel geld ze waarvoor beschikbaar stellen. Open planproces Meneer Uitterhoeve wordt gevraagd nogmaals het open planproces toe te lichten. Hij vertelt dat alles wat er in het gebied moet gebeuren, niet alleen door de gemeente opgelost kan worden. Daar horen ontwikkelaars en investeerders bij, maar daar horen ook betrokken buurtgenoten bij, evenals mensen die in het gebied werken en toekomstige bewoners. Kortom een breed scala aan partijen. Met een open planproces willen we serieus met elkaar in gesprek gaan om met elkaar tot serieuze oplossingen te komen. Stappen kunnen zijn: 1. Oplossingsmogelijkheden per deelopgave verbeelden 2. Deze beelden samen bespreken 3. Beelden van deelopgaven bij elkaar brengen 4. De uitkomsten samen bespreken 5. Bij elkaar brengen tot mogelijke eindbeelden 6. Bespreken om tot uitgangspunten te komen voor een definitief plan
Meneer Van den Broek vertelt eerder over het open planproces dat de kracht juist zit in het samen doen. Want uiteindelijk hebben alle eigenaren, gebruikers en omwonenden belang bij een gebied dat ook in de toekomst waard bestendig is. En dan moet je af en toe een beetje geven en af en toe een beetje moet nemen. Want volgens hem is het park prachtig, maar wil niemand dat lege kantoren
gebied. Daarom moet je naar het totaal kijken en niet naar ieder deeltje afzonderlijk. De som der delen zal meer opleveren dan alles apart. Afsluiting Mevrouw Van Dijck leest uit de notulen van de raadsvergadering van 3 december 1936 een stuk tekst van burgemeester Slob voor. Tijdens die vergadering stemde de raad voor aanleg van de proeftuin; de Fruittuin met Wandelbos, speeltuin en hertenkamp. Ze besluit met de woorden dat het nu 78 jaar later is en dat ze hoopt dat mensen na ons over 78 jaar ook kunnen zeggen dat wij het heel goed beheerd hebben en er iets prachtigs van hebben gemaakt. Wethouder Jeroen Nobel sluit af met de conclusie dat er een gedeelde visie is. Iedereen onderschrijft namelijk de kwaliteit van het Wandelbos en de Fruittuinen (zie ook de deelstructuurvisie) en wil die kwaliteit nog beter. Hij zegt nadrukkelijk dat de Fruittuinen en het Wandelbos niet volgebouwd gaan worden. Wel vindt hij dat als iedereen de gedeelde overtuiging heeft ook nog dingen beter te maken en te versterken, dat iedereen dan wel moeten durven nadenken over ‘en wat betekent dat dan?’ Durf dingen te bekijken, op te pakken, anders neer te zetten en kijk welke waarde dat oplevert. Daar gaat het volgende wethouder Nobel in een open planproces om.
