NoordNieuws IN OPSTAND! Noorden moet care valley omarmen. Kabinet schoffeert Noorden met afblazen Zuiderzeelijn

NoordNieuws Magazine van VNO-NCW Noord Jaargang 11 nummer 2 2006

Noorden moet ‘care valley ’omarmen

• Kabinet schoffeert Noorden met afblazen Zuiderzeelijn • Callcenterbusiness booming in Noord-Nederland • Samen de schouders onder Julianaplein • Ontdek talenten op Recruiting Noord

I

O N

T S P

N A

! D

��

��

��

Rottinghuis’ Aannemingsbedrijf bv, Groningen

www.rottinghuis.nl

Uw zaken eens vanuit een ander perspectief laten bezien? Wat dacht u van onze scherpe blik. Met ongeveer 6.000 medewerkers is Deloitte de grootste financieel-zakelijke dienstverlener van Nederland. Maar grootte zegt op zichzelf niets. Wat wel iets zegt is dat wij een ijzersterke reputatie hebben bij het bedrijfsleven en de overheid, waar het gaat om accountancy, belastingadvies, consultancy en financieel advies. Wij zijn een organisatie die - indien nodig - kan putten uit de omvangrijke expertise van het wereldwijde Deloitte-netwerk en er op gericht u als cliënt voorop te laten lopen. Onze professionals zijn net zo ambitieus als u, waardoor wij met recht durven te stellen: It feels better working with Deloitte. Groningen, Laan Corpus den Hoorn 102/4. Tel. (050) 520 45 20, fax (050) 520 45 09. www.deloitte.nl

Accountants • Belastingadviseurs • Consultants • Financieel Adviseurs •

030.12.052 176x134 Noordn.indd 1

20-03-2006 11:57:07

Inhoud 4 Noorden moet ‘care valley’ omarmen Zorgeconomie spoedig grootste werkgever van Noord-Nederland

4

7 Laatste jaar SNN-subsidies

8

“Ondernemers met ambitie kunnen in 2006 nog bij het SNN aankloppen”

8 Zuidelijke ringweg Groningen: van flessehals tot stuwende corridor Bestuurders ingenomen met voorstel voor integrale en innovatieve aanpak

11 Innovatie concreet! Invullen ledenenquête is in uw belang

16

14 Er moet meer in Europa worden gereisd

20

15 Ontdek talenten op Recruiting Noord Bedrijfsleven ontmoet noordelijke eindejaarsstudenten

16 Opbouw Afghanistan: een klus van defensie maar ook van bedrijfsleven Ervaringen van een VNO-NCW Noord lid in Afghanistan

23

20 Noord Hollandse ondernemers op reis door de Westergozone

26

22 De DGA, eenzaam of één grote familie 23 DOC Kaas: innovatie van het zuivelste water 26 “Een bezielend Europa”als geloofwaardig alternatief Noordelijke passie over diepere drijfveren Europa

30

33

28 Nieuwe koppels Ondernemende Staten gevormd 30 Duizenden arbeidsplaatsen in enkele jaren tijd Callcenterbusiness is booming in Noord Nederland

33 Het Schilderij als Spiegel Kunstpaviljoen Nieuw-Roden opvallend opvallend

34

38

34 Waddengebied: broedplaats voor duurzame economische ontwikkeling Uitvoeringsplan biedt randvoorwaarden Waddenfonds

36 Vrij verkeer van werknemers helpt regio vooruit 38 Werken aan innovaties in de bouw Geslaagd bezoek Minister Brinkhorst aan regio

40 Kabinet schoffeert regio’s buiten Randstad Noorden in opstand tegen afblazen Zuiderzeelijn

41 Stage-offensief In de regio moet het gebeuren

VNO-NCW NoordNieuws april 2006 2005

3

Vaste Rubrieken 12 18 19 21 24 42 43

Bedrijfsnieuws Personalia Column VNO-NCW Noord in actie Actualiteiten kort Nieuwe leden Agenda

Noorden moet ‘care valley ’ Zorgeconomie spoedig grootste werkgever in Noord-Nederland Noord-Nederland heeft uitstekende troeven zich te positioneren als bakermat van veel zorggelieerde bedrijvigheid. Het Ministerie van Economische Zaken moet nog wennen aan een pleitbezorger uit volstrekt onverdachte hoek. Tijdens het VNO-NCW Noord zorgcongres werd een noordelijke agenda voor de zorg vastgesteld. Ruim tweehonderd mensen binnen en buiten de regio droegen bij aan de vereiste input. Nieuwe verbindingen werden gelegd tussen marktpartijen en zorgaanbieders, tussen zorgprofessionals en zorgconsumenten.

werken noemde The Economist onlangs de zorgsectoren. Ook de afgelopen periode De regio dient de zorgeconomie te omar- een aantal bedrijven dat zeventigers en toonde de zorgsector zich een opvallende men omdat de sector veel stuwende acti- tachtigers in dienst heeft, een voorbeeld banenmotor, terwijl de nationale economie viteiten en werkgelegenheid oplevert. De voor de toekomst. Tot zover de bredere stationair draaide. (ziekenhuizen +24%, regio heeft goede troeven in handen. De context van zorg. thuiszorg + 66%: zowel laag/ongeschooltoenemende behoefte naar zorg en gezond- VNO-NCW Noord plaatst de zorgeconomie de arbeid als hooggeschoold). De omzet heid, als ook de toenemenbedroeg in 2004 zestig de ruimte voor marktiniti- De zorgeconomie is in goede handen bij VNO-NCW Noord miljard euro. We weten dat atieven maken de tijd rijp naar de toekomst toe vanvoor concrete en gerichte acties. in termen van kansen. Bevolkingskrimp en wege de dubbele vergrijzing de zorgvraag Er is veel te doen over zorg de laatste tijd. vergrijzing kunnen in plaats van een bedrei- zal toenemen. Dus deze omzet gaat toeVerwezen kan worden naar de nieuwe zorg- ging van onze welvaart juist ook nieuwe nemen. wet met geheel nieuwe impulsen. De lage kansen bieden. bevolkingsgroei en de dreigende krapte De gezondheidszorg heeft voor velen geen Singapore op de arbeidsmarkt als gevolg van de ver- sexy uitstraling. Het beeld is er een van Welke kansen pakken we vanuit Noordgrijzing raken impliciet ook de zorgvraag. suf, ziek, zwak en misselijk. Jammer want Nederland? Hoe gaan we die vraag opvanHet CPB luidde de noodklok. De vergrij- de gezondheidszorg is ‘hot stuf’ met veel gen? Hoe dan ook zullen we fors moezingsgolf in Nederland is zo ingrijpend, dat ‘potentie’ en vooral ‘cool’. ten investeren in menskracht, in medische die de overheid zou moeten dwingen tot technologie, ICT of anderszins. Grijpen we drastische maatregelen. Wat we er ook van Zorg consumeren de mogelijkheden om te exporteren? Eerst vinden. Anderen nemen ferm afstand van Voor werkgevers is een efficiënt geor- naar buiten de regio, vervolgens naar onze dit doemdenken. De vergrijzing lééft. Op ganiseerde zorgsector noodzakelijk. Het een geheel andere frequentie werden we bedrijfsleven heeft er baat bij dat verzuim geïnformeerd over gebouwen die genezing (al dan niet door ziekte) tot een minimum De zorgeconomie biedt veel groeikansen bevorderen. Architectuur als medicijn. Zie- wordt beperkt. Zo min mogelijk verzuim voor Noord-Nederland. Nu al is 19 tot 22% kenhuisgebouwen die beter worden afge- helpt de Nederlandse economie zo snel van de werkgelegenheid gelieerd aan stemd op de bezoeker. Groningen beweegt mogelijk te herstellen, wat leidt tot meer zorgeconomie; op middellange termijn zich met liefst twee state of the art zieken- economische groei, optimale arbeidspartiwordt deze sector de grootste werkgever huizen in de internationale voorhoede. cipatie en extra belastingopbrengsten, wat in Noord-Nederland. Het gaat bij zorgecoeen voordeel is voor iedere Nederlander. nomie om de gezondheidszorg zelf, maar Een op de twee meisjes die in het jaar 2000 In de gezondheidszorg werken in Nederook om aanverwante sectoren als medigeboren zijn wordt honderd. De maatschap- land - zelfs in economisch mindere tijden sche technologie, life sciences, zorgverzepelijke gevolgen hiervan zijn groot. In een meer dan 1 miljoen mensen. 1 op de 7 werkeraars, seniorentoerisme en welness. omslagverhaal over de noodzaak van langer kenden heeft zijn/haar inkomen in één van

Zorgeconomie is wel sexy

VNO-NCW NoordNieuws april 2006

4

omarmen buurlanden buiten Nederland en tenslotte naar de rest van de wereld. Kunnen we komen tot wat in Singapore al is bereikt? Een high-tech omgeving voor medischwetenschappelijk onderzoek, waar de ‘groten der aarde’ hun medische ingrepen laten uitvoeren omdat het goedkoper is dan in de VS en de kwaliteit stukken beter. Gaan we ons meten met wat Thailand voor Zuidoost Azië betekent?

vlnr de heren Leo van der Heiden (voorzitter Nevep), Hans Feenstra ( voorzitter RvB De Friesland Zorgverzekeraar), René Pol (directeur Visser Carrosserie), Frans Jaspers ( lid RvB UMCG) en Hein Visser (directeur KPN Noordoost).

vlnr de heren Michel van Schaik (directeur gezondheidszorg Rabobank Nederland), Henk van der Meer,(directeur Stichting Wooncom), Ruben Wenselaar ( lid RvB Menzis), Iris van Bennekom ( directeur Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie), Erik Kuik ( vice-voorzitter RvB Talant), Jack Thiadens ( voorzitter RvB Martini Ziekenhuis) en Machel Nuyten ( VNO-NCW).


5

In o.a. Bangkok en Chang-Mai staan uiterst moderne grote medische centra die ook voor Cambodja, Laos en Vietnam de electieve zorg verlenen die daarnaast ook voor toeristen bedoeld is. Toeristen die ‘zorgvakanties’ mogelijk maken en het fundament leggen voor een gestage jaarlijkse groei van het BNP? Passen seniorensteden zoals die al tientallen jaren in de Verenigde Staten functioneren in een Nederlandse omgeving?

Top Instituut Pharma Het kabinet heeft ingestemd met de oprichting van een nieuw instituut voor farmaceutisch onderzoek. In dit nieuwe Top Instituut Pharma werken industrie, ziekenhuizen en universiteiten samen. Door hun kennis te bundelen kunnen betere resultaten worden bereikt bij de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Voor de eerste vier jaar is € 130 miljoen door het kabinet beschikbaar gesteld. Het is de bedoeling dat de resultaten van het onderzoek beter doorstromen naar toepassingen in de markt. Groningen heeft uitstekende troefkaarten in handen een dergelijk instituut te herbergen.

Uitgaven aan de gezondheidszorg worden veelal opgesplitst in cure an care. Bij cure gaat het erom iemand ergens van te genezen, bij care gaat het veeleer om het langdurig ( soms zelfs levenslang) helpen van mensen. Beide activiteiten worden steeds kostbaarder, deels door de toename van en ruimte, kwaliteiten voor wonen, verblijf technologie, vooral in de cure en deels door en toerisme. Intelligente regie en marketing de toekomstige groei van de aantallen. De zijn nodig om het Noorden scherp te posigezondheidskosten stijgen vooral door de tioneren als aantrekkelijke regio voor de technologie, maar zorgeconomie. nemen ook toe “Gezondheidszorg wordt de viagra Verdere pluspunten omdat de bulk van van de noordelijke economie” zijn de beschikbaargezondheidskosten heid van breedband wordt gemaakt in de laatste twee levensja- en LOFAR, de specifieke bevolkingssaren en het aantal mensen dat in deze levens- menstelling die de basis is voor Life Lines fase belandt sterk zal stijgen. en een relatief ruime arbeidsmarkt.

Noorden heeft sterke kaarten

Kiezen en concretiseren

VNO-NCW Noord onderkent de grote mogelijkheden van de zorgeconomie voor Noord-Nederland en dringt aan op de vaststelling van de agenda voor ‘Care Valley Noord’. De regio is in de volle breedte goed gepositioneerd. Nodig zijn een concrete agenda, een trekker, een projectbureau en een sterke marketing. Noord-Nederland beschikt over kernkwaliteiten om de zorgeconomie verder uit te bouwen, constateert de Stec Groep. Zo is er een sterk cluster van bedrijvigheid en instellingen rondom het UMCG en de life sciences sector. Daarnaast biedt het Noorden rust

VNO-NCW Noord ondertsteunt vijf actielijnen om te komen tot een ’Care Valley Noord’: 1. Economisch cluster om science base: voer investeringen op en vergroot marketing Noord-Nederland heeft afgelopen jaren een goede basis gelegd voor kennisclusters als life sciences en medische technologie. 2. Innovatie en zaken doen: breng mensen bij elkaar en geef ruimte aan initiatieven De commerciële kant van zorg is in

Hans Alders, Commissaris van de Koningin in Groningen en db lid van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland, ontvangt instemmend uit handen van Louwe Dijkema , voorzitter VNO-NCW Noord, het rapport ‘profiteren van zorg en vergrijzing in Noord-Nederland’

4. Zorg en toerisme: jaag nieuwe initiatie- Nederland, de noordelijke zorgeconomie ven aan nader beschouwd’. Recent is het bewustzijn toegenomen dat er in de regio kansen liggen. Woord naar daad Nieuwe zorg- en toeristische produc- VNO-NCW Noord zal zeer snel het initiaten dragen bij aan tief nemen te komen het imago van het Een superieure gezondheids- tot een versterking zorg kan als exportartikel Noorden en aan van de noordelijke geld in het laatje brengen. extra bestedinzorgeconomie. De gen, investeringen zeer positieve resulen werkgelegenheid. Het gebrek aan taten van het zorgcongres met daarin opgesamenhang dient plaats te maken voor nomen de elf workshops vormen een prima coherente planning en actie. basis voor de vaststelling van een noordelijke agenda voor de zorg. In de eerste 5. Zorg en arbeidsmarkt: erken dit als plaats zal de verbinding gelegd worden met vestigingsfactor met sterk onderschei- de leden VNO-NCW Noord en deelnemers dend vermogen van het congres. Het rapport ‘profiteren Door vergrijzing en ontgroening wordt van zorg en vergrijzing in Noord-Nederde Nederlandse arbeidsmarkt steeds land, de noordelijke zorgeconomie nader krapper en daardoor belangrijker bij beschouwd’ kan via de website www.vnoinvesteringsbeslissingen. Het Noorden ncwnoord.nl worden gedownload. kan profiteren van gerichte initiatieven gegeven de relatief ontspannen arbeids- Hans Haerkens markt. [email protected]

Regie

Blije gezichten bij deelnemers aan workshop ‘zorg en sport’ gepresenteerd door Hans Feenstra

Noord-Nederland nog mager ontwikkeld, overigens net als in andere regio’s in Nederland. Hier liggen veel kansen om verbindingen te leggen tussen bedrijven en ondernemende instellingen teneinde gezamenlijk nieuwe medische en andere zorgproducten te introduceren. Kansrijke segmenten waar al initiatieven zichtbaar zijn: zorg op afstand, zorg en ICT en preventie. 3. Zorg en vastgoed: realiseer onderscheidende initiatieven voor het Noorden De combinatie van zorg en vastgoed wordt nog te weinig ingezet in NoordNederland om stuwende activiteiten te verankeren of naar het Noorden te halen. Het gaat bijvoorbeeld om het totstandbrengen van zorgparken voor allerlei typen bedrijven en instellingen en om het ontwikkelen van woonmilieus die sterk onderscheidend zijn. Corporaties, vastgoedpartijen en zorgaanbieders dienen nadrukkelijk bij elkaar te worden gebracht om projecten te verkennen en uit te werken.


6

VNO-NCW Noord gelooft in de zorgeconomie. Het Noorden kan vanwege de ruimte, de bestaande infrastructuur en capaciteit, specifieke bevolkingssamenstelling en andere kenmerken vergaande voordelen behalen. De Stec groep heeft op verzoek van VNO-NCW Noord onderzoek gedaan naar de groeikansen van de noordelijke zorgeconomie. Een en ander heeft zijn vertaling gekregen in het rapport ‘profiteren van zorg en vergrijzing in Noord-

Het zorgcongres VNO-NCW Noord werd mede mogelijk gemaakt door een groot aantal sponsoren. Dank is verschuldigd aan de hoofdsponsors De Friese Zorgverzekeraar, Talant, Wooncom, de Rabobank, UMCG en Menzis. Verder is dank verschuldigd aan het Martiniziekenhuis, Jorritsma Bouw, Burger Grunstra, AT Osborne, LDC Publicaties en Meerwold.

Laatste jaar SNN-subsidies “O n d e r n e m e r s m e t a m b i t i e k unnen in 2006 nog bij het SNN aankl oppen” In een vorig nummer maakten we er al melding van. De IPR, succesvol aanjager van noordelijke bedrijvigheid, loopt dit jaar samen met het Kompasprogramma ten einde. Echter, de IPR zal niet het enige subsidieinstrument zijn dat het Noorden aan het eind van dit jaar zal verliezen. Tezamen met de IPR voert het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) dit jaar namelijk voor het laatst nóg vier subsidieregelingen uit. Wat hebben deze regelingen de afgelopen jaren eigenlijk voor het Noorden betekend? En wat valt er te zeggen over de periode na 2006?

R

ob Engelsman, directeur van het SNN en daarmee dus verantwoordelijk voor de uitvoering van de vijf subsidieregelingen is er stellig over: de subsidieregelingen IPR, LPR, NIOF, KITS en HRM hebben hun waarde voor het Noorden bewezen. “De afgelopen jaren gingen er bijna 6000 subsidiebeschikkingen de deur uit en dit jaar zal hier nog een substantieel aantal aan toe worden gevoegd,” aldus Engelsman. Een aantal jaren geleden heeft de politiek volgens hem slim ingespeeld op een behoefte die er leefde vanuit het bedrijfsleven. Waar er aan de ondernemingsgeest in het Noorden weinig ontbrak en er plenty goede ideeën waren, bleek er behoefte aan de nodige stimulering om deze ideeën in concrete activiteiten om te Rob Engelsman, zetten. directeur SNN

Effect En deze stimulerende functie van de subsidieregelingen heeft zijn uitwerking volgens Engelsman niet gemist.“In onderzoeken is aangetoond dat het concurrentievermogen van het noordelijke bedrijfsleven aanzienlijk versterkt is. Het Kompasprogramma, inclusief de subsidieregelingen, werpt z’n vruchten af. De noordelijke economie is in grote lijnen minder kwetsbaar geworden. Bij conjuncturele neergang vallen we minder terug. Doordat bedrijven, zowel


7

kleine als grote bedrijven, meer inzetten op kennis en innovatie wordt hun concurrentievermogen groter. Dat juist de NIOF-regeling (gericht op bevorderen van innovatie) het zo goed heeft gedaan in een tijd van conjuncturele neergang vind ik bijvoorbeeld een erg interessant gegeven. mkb-bedrijven in het Noorden raken mijn inziens steeds meer overtuigd van hun eigen kracht en dat is een goede zaak.”

Laatste jaar Dat de loketten van de subsidieregelingen sluiten is volgens Engelsman zeer spijtig, maar er is weinig aan te doen. “We hebben een aantal jaren geleden afspraken gemaakt met het Rijk over de duur van het Kompasprogramma. Het programma, waar de subsidieregelingen onderdeel van zijn, loopt dit jaar af. Hoe jammer we dat ook vinden.” Belangrijke boodschap daarbij is volgens Engelsman dat ondernemers dit jaar nog wél bij het SNN terecht kunnen. “Ik adviseer ondernemers met ambities om snel bij het SNN langs te gaan. Helemaal gezien het feit dat de IPR- en LPR-subsidies per 1 september al stoppen. Kijk, dit jaar zijn er nog subsidies, zoveel

is zeker. Daar komt nog bij dat het budget leidend is. In normaal Nederlands betekent dit: op is op.”

Nieuwe periode Of ondernemers vanaf 2007 weer bij het SNN aan kunnen kloppen is de vraag. Engelsman hierover: “We zijn op dit moment bezig om een vervolg op het Kompas voor het Noorden te schrijven. Het bedrag dat Noord-Nederland volgend jaar ontvangt om de regionale economische structuur te versterken zal, zoals iedereen weet, kleiner zijn dan bij Kompas voor het Noorden het geval is. Dit heeft ons genoodzaakt tot het maken van specifieke keuzes waar we dit geld voor willen gebruiken. Samen met onze partners in het Noorden hebben we die keuzes gemaakt en opgeschreven in de Strategische Agenda. Innovatie zal de komende jaren het belangrijkste doel worden.” Hij stelt dat het SNN het succes van de huidige subsidieregelingen graag een vervolg zou willen geven. “We zouden natuurlijk niets liever willen dan op deze voet doorgaan.Daar werken we dus ook hard aan!” Kijkende naar de realiteit ligt het in de verwachting dat er, áls er na 2006 subsidieregelingen komen, deze sterk op innovatie gericht zullen zijn. Wordt vervolgd. Peter Buurman [email protected]

Het SNN voert in 2006 voor het laatste jaar 5 subsidieregelingen uit, te weten: IPR (voor vestiging en uitbreiding van ondernemingen), LPR (voor het aantrekken van extra personeel), KITS (voor het versterken van de toeristische sector), NIOF (voor het aanmoedigen van innovatie) en HRM (voor het versterken van HRM-beleid. Voor meer informatie over de subsidies en de sluitingsdata van de subsidieloketten: www.snnonline.nl (klik op: subsidies)

Zuidelijke Ringweg Groningen: van Be s tuurders ingenomen met v oorstel Bedrijfsleven en overheid kunnen samen de verkeerscongestie op de Zuidelijke Ringweg Groningen omzetten in duurzame ontwikkelingsconcepten. Eén van de conclusies uit de tussenrapportage van het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen. Het rapport werd op 22 maart door marktpartijen aan de noordelijke politieke voormannen aangeboden. De sfeer was opgetogen. Er werd die middag historie geschreven. De politieke wil is breed aanwezig samen met marktpartijen vervolgstappen te zetten bij dit grootste noordelijke verkeersknelpunt.

N

adat bekend werd dat gelden van het Rijk voor een Zuidtangent voorlopig niet beschikbaar komen, heeft VNO-NCW Noord in april 2005 de overheid opgeroepen om samen met het bedrijfsleven tot intelligente oplossingen te komen voor het dreigende infarct op het Julianaplein en de zuidelijke ringweg.

werkatelier te verenigen om met de nodige expertise gezamenlijk te werken aan een integrale oplossing. Innovatieve oplossingen waarbij alle relevante aspecten worden meegewogen: infrastructurele maatregelen, verkeersmanagementtechnieken, een goede benutting van het openbaar vervoer en de effecten op het milieu. Centraal daarbij staat het oplossende vermogen van de diverse maatregelen, na vaststelling van een gedegen probleemanalyse.

lijke Ringweg kunnen we de binnenstad afschrijven”.

De bottleneck in de T-structuur vormt de Zuidelijke Ringweg Groningen. Deze vervult een driedubbelfunctie: • doorgaand verkeer (verkeer langs de stad), ongeveer 22% van het totaal • regionaal verkeer (verkeer van en naar Deze oproep heeft vanuit het bedrijfsde stad) leven geleid tot de oprichting van het • stadsverkeer (verkeer van het ene deel Werkatelier Zuidelijke Ringweg naar het andere deel van de Groningen. VNO-NCW Noord “Als we nie ts doen aan de Zuidelijke Ringweg stad) heeft een aantal relevante markt- Groningen kunnen we de binnenstad afschrijven” De driedubbelfunctie frustreert partijen gevraagd zich in dit een optimaal gebruik, - in verT-structuur keerstechnische zin -, van de Zuidelijke Groningen vormt een belangrijke schakel Ringweg Groningen. Doorgaand verkeer in de noordelijke ontwikkelingsas en een vereist zo min mogelijk open afritwezenlijk onderdeel van de regio Gro- ten. Het stadsverkeer daarentegen vraagt ningen – Assen. Binnen deze regio zijn er om zoveel mogelijk uitwisseling met het ambitieuze doelstellingen met betrekking onderliggende wegennet. Een groot deel tot woningbouw en economische ontwik- van de congestie hangt hiermee samen. keling. De hoofdwegenstructuur bestaat Een andere oorzaak is de ongelijkvloerse uit een T-structuur die wordt gevormd kruising van de A7 en A28 (Julianaplein). door de A28 en A7, daarnaast is er een spoorverbinding die dezelfde T-structuur Integrale aanpak kent. De OV-structuur buiten de stad is Er zullen meerdere maatregelen nodig zijn dun. Groningen vormt de spil in het econo- om te komen tot een soepele verkeersafmische netwerk waarbij dagelijks 160.000 wikkeling: mensen de stad bezoeken, vooral om te • fysiek scheiden van verkeersstromen werken. Hiervan komt 74% met de auto. (doorgaand verkeer op andere rijstroken Van de 125.000 arbeidsplaatsen in de stad dan bestemmingsverkeer en stadsverGroningen zijn er ruim 50.000 nabij het keer) centrum van de stad gesitueerd en in totaal • ketenverplaatsingen (bestemmingsvervlnr de heren Bas Bakker ( Friesland Bank), Marc 90.000 arbeidsplaatsen worden gevoed keer opvangen aan de randen van de Calon ( gedeputeerde RO Groningen) Tonnis Musdoor de Zuidelijke Ringweg. Tonnis Musstad op transferia en vervolgens verder schenga ( gedeputeerde Verkeer en Waterstaat schenga, gedeputeerde van de provincie verplaatsen met snel openbaar of besloGroningen), Sipke Swierstra ( gedeputeerde RO Groningen voegde daar op 22 maart aan ten vervoer) Drenthe) en Jan Willem Lobeek ( VNO-NCW Noord). toe: “Als we niets doen aan de Zuide- • verkeersmanagement (technieken om


8

flessenhals naar stuwende corridor vo or i n t e g r a l e e n i n n o v atieve aanpak Z u i d e l i j ke R i n g we g a l h o n d e rd j a a r g e l e d e n b e d a c h t De discussie over de Ringweg rond Groningen is niet nieuw. Sommige delen van het traject werden honderd jaar geleden al bedacht Ook in de middeleeuwen had Groningen een ringweg. Aan de binnenkant van de stadsmuur bevond zich een straat, die ongeveer de hele stad rond loopt en eenvoudigweg ‘Achter de muur’ heette. In de zeventiende eeuw kreeg Groningen nieuwe ringwegen. Doordat de stad enorm uitbreidde, werd de oude vestinggracht een diepenring. Rond de nieuw gegraven vestinggracht werd een ‘verdecte wegh’ of Singelweg aangelegd. De basis voor de huidige ringweg wordt in 1906 gelegd. Hoewel er in Groningen dan nog maar 18 auto’s zijn heeft stadsarchitect Jan Anthony Mulock Houwer in de geplande uitbreidingen een aantal ringwegen getekend. Sommige tekent hij extra breed om in de middenberm ruimte te bieden aan een trambaan. De aanleg van deze wegen vindt overigens plaats ver na Mulock Houwers tijd. Volgens het plan, dat na een aantal herzieningen pas in 1936 wordt vastgesteld, is in de jaren zestig uiteindelijk alleen een stukje zuidelijke ringweg en in de tachtiger jaren de noordelijke ringweg aangelegd. Voor de oostelijke ringweg kiest de raad in de jaren zeventig een veel oostelijker traject. Aan de andere kant van de stad wordt een westelijker traject afgewezen en gekozen voor aanpassing van Mulock Houwers ringweg.

verkeersstromen optimaal te geleiden) waar in 1998 door gemeente en provincie Zuidelijke Ringweg Groningen is de slagVooralsnog wordt uitgegaan van oplossin- voor is gekozen. ader van de regio Groningen – Assen. Dit gen gebundeld op het bestaande tracé van In zijn eerste reactie zei Koen Schui- geldt nadrukkelijk in economische zin, de Zuidelijke Ringweg. Indien wordt uitge- ling, scheidend wethouder in Groningen: maar ook in sociaal opzicht. De kansen van gaan van een oplossing onder het bestaan- “Vooral de integraliteit van de aanpak toekomstige ontwikkelingen (kracht van de tracé, bijvoorbeeld een de regio Groningen – Assen, geboorde tunnel, schept “Het probleem van de Zuidelijke Ringweg is niet woningbouw in Meerstad en dit ook nieuwe ruimtelijke alleen het probleem van de stad Groningen” Ter Borch, de ontwikkeling van ontwikkelingskansen voor bedrijventerreinen, ontwikkehet huidige bovengrondse tracé. spreekt mij zeer aan. Het vooroordeel dat ling van het stationsgebied Groningen) Alle voorstellen zullen moeten worden het bedrijfsleven alleen maar meer asfalt hangen sterk samen met de ontwikkelindoorgerekend met verkeerskundige model- wil wordt hiermee ondergraven. In de gen rondom de Zuidelijke Ringweg. Ook len teneinde te kunnen bepalen hoe groot voorstellen maakt ook openbaar vervoer de positie binnen de Noordelijke ontwikhet oplossend vermogen is. Ook milieu- deel uit van de oplossing.” kelingsas hangt hiermee samen. onderzoeken zullen nog moeten worden Voor het doorgaande verkeer op dit deel uitgevoerd. De verwachting is dat de uit- Nieuwe concepten van de hoofdwegenstructuur past niet laneindelijke oplossing een stuk goedkoper Voor het Werkatelier Zuidelijke Ringweg ger een obstakel als de Zuidelijke Ringzal uitvallen dan de Zuidtangent variant Groningen is de conclusie duidelijk: De weg Groningen. Binnen het internationale


9

Om PPS effectief te laten zijn is een andere insteek van partijen vereist. Samenwerking gaat immers niet vanzelf: de werkwijzen zijn anders, de belangen zijn anders en de culturen zijn anders. Daarnaast zijn er twee belangrijke voorwaarden waaraan het proces moet voldoen: afspraken moeten transparant zijn en er behoort wederzijds respect te zijn.

Marc Calon ontvangt als voorzitter van de stuurgroep regiovisie Groningen-Assen de tussenrapportage uit handen van Hans Haerkens, voorzitter van het werkatelier ZRW Groningen.

netwerk van snelwegen valt Groningen nu duidelijk uit de toon. Sipke Swierstra, gedeputeerde van de provincie Drenthe bevestigde: “Het probleem van de Zuidelijke Ringweg is niet alleen een probleem van de stad Groningen. Het is een probleem voor de gehele regio Groningen-Assen. Dit moet ook duidelijk worden gemaakt aan de minister van Verkeer en Waterstaat. Daarom is het van belang dat overheid en het bedrijfsleven gezamenlijk optrekken. Deze aanpak heeft ook bij de verdubbeling van de N33 succes opgeleverd”.

Publiek-private samenwerking In het vervolg op de Tussenrapportage is er op veel vlakken nader onderzoek nodig. Hiervoor zijn bij de overheid kennis en middelen beschikbaar. De verschillende overheden zoeken naar alternatieven. Hiervoor heeft men maatschappelijk draagvlak en expertise vanuit de markt nodig. Het Werkatelier, met zijn robuuste en eensgezinde vertegenwoordiging vanuit het bedrijfsleven, kan op deze punten in de behoeften van de overheid voorzien. Het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen ziet publiek private samenwerking (PPS) als een uitgelezen mogelijkheid om tot een integrale ontwikkeling van het gebied rond de Zuidelijke Ringweg Groningen te komen. De verschillende belangen en verantwoordelijkheden van de publieke en private partijen kunnen elkaar in het proces versterken. Bovendien kan er aanzienlijke tijdswinst worden geboekt bij het vorm geven van een finaal plan.


10

De haalbaarheid van een PPS aanpak voor de Zuidelijke Ringweg Groningen zal worden onderzocht. Gedeputeerde Marc Calon van de provincie Groningen: “Vanuit de overheid lopen momenteel twee onderzoekstrajecten waarin de problematiek van de Zuidelijke Ringweg wordt meegenomen. We hoeven echter niet op de uitkomsten te wachten, parallel hieraan kunnen wij alvast op ambtelijk niveau met het Werkatelier aan tafel om de mogelijkheden van samenwerking te bekijken.” De verwachting is dat de eerste uitkomsten nog voor de zomer van 2006 beschikbaar zullen zijn.

Gezamenlijke aanpak Het belang van de gezamenlijke aanpak werd onderstreept door Peter Struik, topman van Rijkswaterstaat in Noord-Nederland: “Als alle partijen het eens zijn over het belang en de te volgen richting met betrekking tot dit probleem is het voor de minister makkelijker een positief besluit te nemen. Begin oktober is er vanuit drie noordelijke provincies een belangrijk overlegmoment met de minister. Het zou goed zijn als er op dat moment een gezamenlijk aanpak kan worden gepresenteerd.”

Deelnemende partijen in het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen: • VNO-NCW Noord • Bouwend Nederland, regio Noord • Arriva • Ballast Nedam • BAM • DHV • Friesland Bank • Groningen City Club (GCC) • PRC • Transport en Logistiek Nederland (TLN), regio Noord • Witteveen + Bos

Oplossingen die dichterbij komen

Het is van belang dat het nieuwe collegeprogramma van de stad volledig aansluit bij de gemaakte afspraken van 22 maart. Buitengewoon welkom was de aanwezigheid van Collegeformateur en beoogd wethouder Frank de Vries bij het overleg in het Gasuniegebouw. De komende tijd zal het Werkatelier Zuidelijke Ringweg Groningen verdergaan met het uitwerken van de voorstellen. Samen met de overheden zal indringend naar de mogelijkheden worden gekeken voor samenwerking. Bij de start van het Werkatelier is destijds vastgesteld dat de samenstelling in de loop van de tijd kan wijzigen. Ook is afgesproken dat alle lopende trajecten transparant gemaakt worden en dat alle kennis en expertise door de partijen kosteloos wordt ingebracht. Nu er een nieuwe fase is aangebroken in het proces zijn ook andere marktpartijen, bijvoorbeeld met specifieke expertise op het gebied van PPS uitgenodigd zich aan te sluiten. Op 22 maart jl. is gebleken dat de werkwijze van het Werkatelier, door zijn robuuste samenstelling en innovatieve aanpak, een succesvolle is. Jan-Willem Lobeek [email protected]

Innovatie concreet!

I n v u l l e n l e d e n e n q u ête is in uw belang Hoe innovatie concreet te maken? Vele publieke en marktpartijen bewegen zich op dit terrein. Het gevoel van ‘door de bomen het bos niet meer zien’ zal u

voor een diepte-interview over wat zij pre cies doen én willen bewerkstelligen op het gebied van innovatiestimulering.

vast wel eens overvallen. Dat heeft zijn langste tijd gehad.

V

NO-NCW Noord heeft er voor gekozen een innovatieplatform te creëren waarin transparantie cen traal staat. Het doel is om ondernemers en instellingen op een heldere en duidelijke wijze te helpen met het vinden van stimulering en subsidies voor innova tieve ideeën en projecten. Ik heb hier mijn afstudeeropdracht voor de opleiding Commerciële Economie aan de Hanzehogeschool Groningen van gemaakt. Gedurende een drietal maanden zal ik inven tariseren wat er aan innovatieondersteuning in Noord Nederland is. Dit

zal resulteren in een fysieke web-portal, waar ondernemers en instellingen vanaf de zomer een routebe schrijving kunnen vinden voor ‘het bos der innovatie’. Bij dit onderzoek wil ik ook de leden van VNO-NCW Noord betrekken. Via de ledenenquête, die u inmiddels ontvangen heeft, inventariseer ik welke leden zich op welke wijze bezighouden met innovatie. De resultaten van de enquête gebruik ik om een rangorde aan te brengen in de bereidheid van VNO-NCW Noord leden om anderen hierbij te helpen. De topscorers benader ik

De waarde van VNO-NCW Noord is de kwaliteit van haar leden. Deze kunnen door samenwerking elkaar versterken. Dit levert een sterkere vereniging op evenals een ver betering voor uzelf en uw bedrijf. Hebt u nog vragen en/of opmerkingen over het innovatieplatform schroomt u dan niet om contact met mij op te nemen. Tenslotte roep ik u op om de VNO-NCW Noord ledenenquête in te vullen en te retourneren. Alvast mijn dank. Jeroen Loef [email protected]

NU DE LEDENENQUÊTE IN -- VUL NU DE LEDENENQUÊTE IN -- VUL NU DE LEDENENQUÊTE IN -- VUL

De kortste weg naar een betere oplossing

Ontwerp, uitvoering en onderhoud � Grond en Wegenbouw

� Wegmarkeringen

� Beton en Waterbouw

� Verkeersvoorzieningen

� Milieutechniek

� Groenvoorzieningen

Ambachtsweg 5 7442 CS Nijverdal Postbus 394 7440 AJ Nijverdal


Telefoon (0548) 61 82 00 Fax (0548) 61 82 15 E-mail: [email protected] Internet: www.infra.ballast-nedam.nl

11

Bedrijfsnieuws stand van zaken toont welke deelnemers zijn ingebeld en hoe laat. Het gebruik van deze extra functie is geheel gratis.

Het consortium van energiebedrijf Essent en het Amerikaanse Conoco-Phillips zijn van plan om een aanlandingsterminal voor vloeibaar gas in de Eemshaven te bouwen. De twee bedrijven hebben samen een optie genomen op een terrein van veertig hectare in de Eemshaven en zijn begonnen met het aanvragen van de benodigde vergunningen. Essent en Conoco-Phillips hopen dat de eerste tankers met vloeibaar gas in 2010 de Eemshaven kunnen binnenlopen. Omdat LNG in enorme tankers wordt vervoerd, zal de vaargeul naar de Eemshaven en de haven zelf worden uitgediept. Groningen Seaports en het ministerie van Verkeer en Waterstaat hebben hun medewerking toegezegd. Het Sneker IT-bedrijf Snakeware vierde op 10 maart jongstleden de feestelijke opening van haar nieuwe pand, in bijzijn van burgemeester Brok en gedeputeerde Bijman. Sterrenkundig instituut Astron in Dwingeloo wil over negen jaar een radiotelescoop op de maan in gebruik nemen. Voor het project, dat 1 miljoen euro kost, werkt Astron samen met een groot Duits ruimtevaartbedrijf. De telescoop voor de maan is van hetzelfde type als de supertelescoop Lofar, waarvan de eerste fase onlangs is gebouwd bij Exloo. Dit systeem telt enkele duizenden kleine radiosensoren die samenwerken als één grote antenne. Juist omdat de onderdelen zo klein zijn is deze telescoop heel geschikt voor de maan, aldus Harvey Butcher, de wetenschappelijk directeur van Lofar. Van der Heide Bliksembeveiliging is onlangs gestart met het beveiligen van een converterstation, dat momenteel in de Eemshaven gebouwd wordt. Het gaat om het grootste converterstation van Nederland. Het station is het sluitstuk van een enorme elektriciteitskabel tussen de Eemshaven en het Noorse Feda. Van der Heide gaat het station tegen elektromagnetische velden beschermen. Het bedrijf zorgt ervoor dat alle stromen die door gebouw en installaties gaan, worden afgevoerd naar de aarde. Met de order is een bedrag van twee miljoen euro gemoeid. De opdracht biedt vijftien a twintig mensen voor een jaar werk. Organisatie adviesbureau Van de Bunt Zwolle heet met ingang van april 2006 Munthoff & Partners. Onder de naam newConference is een nieuwe manier van telefonisch vergaderen geïntroduceerd. NewConference is een dienst van het Groninger telecombedrijf NewTelco. NewConference kan door iedereen altijd, overal en zonder abonnement worden gebruikt. De dienst werkt zo eenvoudig dat hulp door operators niet nodig is. Eveneens kan de status van de vergadering via het internet real time worden gevolgd: een overzichtelijk webscherm


12

Scheepswerf Volharding in Harlingen is bezig met de bouw van een groot vrachtschip dat een vlieger als hulpmotor krijgt. De rederij verwacht dat de vlieger een brandstofbesparing van 50 procent kan opleveren. De vlieger die aan het schip wordt vastgeknoopt heeft een oppervlakte van 160 vierkante meter en heeft de vorm van een matras. De vlieger kan tot een hoogte van 500 meter worden opgelaten. Het schip wordt rond de jaarwisseling opgeleverd. Koffiefabrikant Douwe Egberts in Joure gaat een nieuwe vriesdroogkoffiefabriek bouwen. De fabriek, die in het voorjaar van 2008 wordt geopend, produceert vierduizend ton instant koffie per jaar, de huidige 1600 ton. Tankbouwer Holvrieka Nirota in Sneek verwacht zijn vleugels in China beduidend verder te kunnen uitslaan, nu moederbedrijf Burg Industries fuseert met China International Marine Containers (CIMC). Holvrieka rekent erop binnen een half jaar tien tot vijftien extra mensen nodig te hebben. Nu heeft Holvrieka in Sneek 135 vaste medewerkers en 25 inhuurkrachten. Color Wings BV uit Emmen heeft dit jaar samen met Ten Cate Advanced Textiles BV uit Nijverdal ‘het Ei van Columbus 2006’ gewonnen in de categorie “duurzame productietechnologie”. De wedstrijd om ‘het Ei van Columbus’, een prijsvraag voor innovatie en duurzaamheid, is uitgeschreven door zeven ministeries tezamen. Color Wings BV is een innovatief bedrijf dat gespecialiseerd is in de ontwikkeling van digitale textielprintsystemen. Vanaf 1 april 2006 heeft Perspectief! Werving & Selectie uit Haren een nieuwe locatie geopend in Amsterdam. Perspectief! is actief op het gebied van werving en selectie voor commercieel, ict, financieel en management personeel. Scheepswerf Bijlsma in Lemmer heeft een megaorder in de wacht gesleept. De werf heeft van rederij Wagenborg een order voor achttien zeeschepen gekregen waarmee een bedrag van vele miljoenen euro’s is gemoeid. Het gaat om de grootste order in de geschiedenis van Bijlsma. Wagenborg wil vanaf 2006 achttien bestaande kleine zeeschepen van 2300 ton vervangen door de nieuwe schepen. De nieuwe schepen wegen 3150 ton en varen in tegenstelling tot de oude op stookolie en dat is goedkoper. De nieuwe schepen moeten in 2009 allemaal in de vaart zijn. De order levert werk op voor 130 mensen. Reestmond, Novatec en ALESCON gaan de krachten bundelen. Alle uitvoerende en ondersteunende functies zoals metselaar, timmerman, schilder, installateur en bedrijfsbureau van de huidige drie bouwbedrijven zullen ondergebracht worden in een nieuwe BV die zich, naast de bestaande activiteiten, zal gaan specialiseren in systeembouw en modulaire houtskeletbouw (prefab).

Het Jouster bedrijf Bright Spar, specialist in waterzuivering, betreedt de medische wereld. Bright Spar heeft een laboratorium opgezet voor analyses van darmflora met behulp van gentechniek. Die is veel nauwkeuriger dan de methode die tot dusver werd gebruikt. Het bedrijf verwacht de omzet dit jaar te kunnen verviervoudigden tot 4 miljoen euro. De Veendamse school- en projectinrichter Marko heeft twee grote orders buiten de provincie in de wacht gesleept. Het bedrijf gaat de komende drie jaar schoolmeubilair leveren aan alle openbare scholen in Almere. Deze lucratieve opdracht levert Marko jaarlijks tussen de 400.000 en 500.000 euro op. Naast deze opdracht heeft het bedrijf een soortgelijke order van de Hogeschool Utrecht in de wacht gesleept. Hier gaat het nog eens om een bedrag van tussen de 250.000 en 350.000 euro per jaar. In Groningen is event managementbureau No Boring Events van start gegaan. Het bedrijf specialiseert zich in het organiseren en ondersteunen van bedrijfsevents. Wet & Dry uit Drachten mag voor een zuivelbedrijf in Chili een complete melkpoederfabriek bouwen. De order vertegenwoordigt een waarde van circa 11 miljoen euro. Dat is evenveel als de jaaromzet van het Drachtster bedrijf in 2005. De fabriek moet in 2008 klaar zijn. Vleems Food in Emmen breidt uit. Het bedrijf verhuist op zeer korte termijn naar het voormalige bedrijfspand van Hendrix Meat Group. Met de uitbreiding zijn op termijn ruim 30 extra arbeidsplaatsen gemoeid. Vleems Food is in Nederland marktleider op het gebied van koelverse convenience snacks. Daarnaast is Vleems Food specialist op het gebied van belegde broodjes. Naast de Nederlandse afzetmarkt exporteert het bedrijf naar België, Noorwegen, Zweden en Engeland. Groothandel Bergsma in Makkum en Hoogeveen neemt zoetwarengroothandel Metz uit Drachten over. De overname gaat met terugwerkende kracht vanaf 1 januari van dit jaar in. Bij Metz werken zestien mensen, maar voor slechts tien van hen is er na de overname nog werk. De vestiging in Drachten wordt gesloten. Vanaf 6 april gaat het detacheringsbureau Bouw & Civiel Personeelsdiensten in Groningen verhuizen naar een grotere locatie aan het Damsterdiep. De nieuwe locatie in Groningen van waaruit het opereert in Groningen en Drenthe, is tevens de hoofdvestiging van Bouw&Civiel. Naast Groningen en straks Enschede is Bouw&Civiel ook gevestigd in Leeuwarden en Zwolle. Assembla in Leeuwarden heeft een forse order binnen gehaald. Het bedrijf levert voor 1 miljoen euro zes roterende borden aan het Amerikaanse Clear Channel, een van de grootste Amerikaanse reclame-exploitanten. De sluiting van de kaasopslag- en verpakkingslocatie van Friesland Foods in Meppel, die voor volgend jaar gepland staat, levert de vestiging in Workum extra werk op. In Meppel vervallen door


13

de sluiting 65 banen. Twintig daarvan worden verplaatst naar Workum, de rest wordt verdeeld over verschillende kaasfabrieken in Nederland. De Noordelijke Hogeschool Leeuwarden start september 2006 met een geheel nieuwe opleidingsvariant in Nederland: de tweejarige hbo-opleiding Personeel & Arbeid, die opleidt tot een Associate degree. De studie is met name bedoeld voor praktisch ingestelde havisten en mbo’ers die een vierjarige hbo-opleiding te lang vinden. De Associate degree Personeel & Arbeid vult het ‘gat’ tussen mbo en hbo en leidt op tot een ondersteunende functie op een afdeling Human Resource Management. De nieuwe opleiding wordt aangeboden in een voltijd en deeltijdvariant. Sinds 1 maart 2006 is de ICT Opleidingstak van OLCT Opleiding en Training uit Enschede toegevoegd aan de IDée ICT Opleidingsgroep. Met deze overname beschikt IDée ICT naast locaties in Assen, Groningen, Emmen, Leeuwarden, Zwolle en Apeldoorn nu over een prima locatie in Enschede. Het ICT werkgelegenheidsproject in Winschoten voor zeven langdurig werklozen is succesvol afgesloten. De inzet was om een aantal van hen aan een vaste baan in de ICT sector te helpen. Door bemiddeling en opleiding van IDée ICT tussen zijn inmiddels vijf deelnemers werkzaam in een passende ICT functie, als systeem-, netwerk- of applicatiebeheerder. Een soortgelijk traject wordt thans in opdracht van de Intergemeentelijke Sociale Dienst van de Gemeenten Assen, Aa en Hunze en Tynaarlo uitgevoerd. Trajecten in andere steden zijn in voorbereiding. Alfred Welink, directeur van Distrivers uit Hoogeveen, is aangewezen als Drents ondernemer van 2005/2006. Distrivers is een samenwerkingsverband van vier noordelijke leveranciers van vers- en diepvriesproducten. Het Hoogeveense bedrijf distribueert deze over inmiddels 260 zorginstellingen in heel Noord- en Midden-Nederland. De onderneming werd in 2000 opgericht en is sinds begin 2002 in Hoogeveen gehuisvest, pal aan snelweg A28. Stichting de Leite en stichting RIBW-Drenthe hebben het voornemen te komen tot een fusie. Zij zullen de komende maanden de plannen hiervoor verder uitwerken. De voorbereidingen voor de voorgenomen fusie zijn inmiddels gestart. De intentie is om een holding op te richten. Onder deze holding blijven de Leite en RIBW-Drenthe als twee werkmaatschappijen bestaan. Met de nieuwe organisatie wordt aangesloten op ontwikkelingen in de omgeving die schaalvergroting afdwingen. De nieuwe organisatie wil zich bij de zorg- en dienstverlening aan mensen met een handicap laten leiden door de vraag wat mensen nodig hebben om op een goede manier als burger van deze samenleving te kunnen leven.

Noord Nederland heeft veel te winnen bij goede relaties met Brussel en haar bureaucratie. Europa is belangrijk. De Europese markt en politiek winnen snel aan betekenis. Veel regelgeving en beleid heeft zijn oorsprong in Brussel. Genoeg redenen om regelmatig geïnformeerd te worden over belangwekkende zaken door onze eerste man aldaar: Jan Karel Bout, permanent gedelegeerde VNO-NCW Brussel.

Er moet meer in Europa worden gereisd Een collega maakte mij deelgenoot van een paradox. Op reis door de Verenigde Staten merkte zij dat ze vol trots over Europa sprak. Mooie hoofdsteden als Athene, Parijs, Wenen en Londen werden als háár steden in háár Europa gevoeld. Daar voelde zij zich een echte Europeaan. In Europa zelf heeft zij echter de neiging om een beetje bevreemd naar andere volken en culturen te kijken. Die Grieken, die Belgen die Fransen toch! Buiten Europa trots op het eigen continent en binnen Europa geen Europeaan, maar kennelijk weer Nederlander. Hier ligt een paradox. De gemiddelde Nederlander reist niet zo veel. Een familievakantie naar Frankrijk, Spanje of Oostenrijk is al een heel avontuur. Uit cijfers blijkt dat meer dan de helft van onze landgenoten nog niet in de nieuwe lidstaten is geweest. Prachtige vakantielanden als Slovenië en Hongarije. En een bezoek aan kandidaat lidstaten als Kroatië en Roemenie is boeiend en avontuurlijk. Onbekend maakt onbemind. In mijn jonge jaren waren er internationale werkkampen. Samen met jongeren van allerlei nationaliteiten aan de slag. Begrip voor andere culturen ontstond en menigmaal werden vriendschappen voor het leven gesloten. Uitwisselingsprogramma`s tussen jeugdigen worden overigens nog steeds succesvol door sommige serviceclubs georganiseerd. Een dergelijke manier om kennis te maken met andere nationaliteiten is nog steeds zeer waardevol. De Poolse loodgieter als schrikbeeld is een figuur die velen menen te kennen. De vaardige vlijtige Poolse handwerkman overigens ook. Er zit iets bizars in het debat over vrijheid van verkeer van werknemers in Europa. Vrij verkeer van werknemers is toch een van de pijlers van de Europese samenwerking. Angst voor banenverlies op korte termijn lijkt bij tegenstanders de winst in werkgelegenheid op langere termijn te overheersen. Onlangs nog heeft


14

het Centraal Planbureau op de positieve effecten van vrij verkeer van werknemers gewezen. Berekeningen wijzen uit dat het maximaal maar gaat om een half procent van het arbeidsaanbod. Dit moet worden afgezet tegen vacatures die vanuit de Nederlandse kaartenbakken kennelijk niet kunnen worden vervuld. En waarom is er wel vrij verkeer van werknemers tussen de oude EU-15 en niet - althans nog niet - met de nieuwe lidstaten? Hopelijk worden de restricties in heel Europa vlug opgeheven. Het is begrijpelijk dat er irritatie bij de nieuwe lidstaten omtrent dit thema bestaat. Ook hier zit een paradox. Enerzijds investeren West-Europese bedrijven massaal in Oost Europa. Veelal via het opkopen van bedrijven aldaar die vervolgens worden gereorganiseerd, afgeslankt en mede gaan produceren voor de Europese markt. En diezelfde werknemers mogen dan hun - vaak welkome diensten - niet in West Europa aanbieden? Hier wordt een voedingsbodem voor protectionisme geschapen. In Polen zichtbaar bij Pools verzet bij overnamepogingen door westerse bedrijven in de banken verzekeringswereld. Spreken van een golf van protectionisme in Europa, zoals sommige media doen, gaat wel erg ver. Maar de nationalistische tendenties in landen als Italië, Spanje en Frankrijk zijn gevaarlijk sterk. Daar hebben deze landen en ook Europa in zijn

totaliteit geen baat bij. Een grote soepel functionerende Europese binnenmarkt biedt groei en werkgelegenheid. Protectionisme geeft kortstondig banenbehoud en verlies op langere termijn. Angst overheerst en cultuurverschillen worden niet begrepen en niet overbrugd. Het sterkst kwam dit onlangs nog tot uiting bij uitspraken van de Italiaans minister voor Parlementaire betrekkingen. Deze functionaris permitteerde zich een vergelijking tussen het Hitler-regime en het Nederlandse euthanasiebeleid te maken. Hier schieten woorden tekort. Heeft deze man ooit verder dan Italië gekeken vraag je je af? Er is heel veel bereikt in Europa. Grote voordelen zijn inmiddels geïncasseerd en worden inmiddels als normaal ervaren. Wat er verder nog moet worden gedaan is niet altijd makkelijk over te brengen. Denk aan het Lissabon proces, het streven een kenniseconomie van wereldformaat te worden. Eén ding is zeker: als wij in Europa trots zijn op onze Europese cultuur zal dat zeker in belangrijke mate bijdragen aan de onderlinge band. Hoe bereiken we dat? Ga kijken. Ga op reis. En dat niet alleen naar andere continenten maar zeker in het uitgebreide Europa. Om eens met de ogen van een Amerikaan naar Europa te kijken, is de nieuwe website die de Europese Commissie heeft gelanceerd een aanrader: www.visiteurope.com Bij het zien van al het prachtigs dat Europa te bieden heeft word je spontaan een trotse Europeaan. Jan Karel Bout Permanent gedelegeerde VNO-NCW Brussel

Ontdek talenten op Recruiting Noord Bedrijfsleven ontmoet noordelijke eindejaarsstudenten Behoud van talentvolle studenten voor het noorden is van groot belang voor ons bedrijfsleven. VNO-NCW Noord wil graag uw aandacht vragen voor ‘Recruiting Noord’, een geheel nieuw carrière evenement dat 28 en 29 november plaatsvindt in Martiniplaza te Groningen. Binnenkort ontvangt u een uitnodiging.

H

et noordelijke bedrijfsleven heeft excellente mensen nodig om te blijven innoveren. Voor talentvolle studenten lonken echter de grote bedrijven in de Randstad. Behoud van dit talent is essentieel voor de economische ontwikkeling in Noord-Nederland. De onbekendheid van het noordelijke bedrijfsleven bij deze studenten - en vice versa - moet worden doorbroken. Het talent moet de uitdaging om de hoek vinden, aldus VNONCW Noord voorzitter Louwe Dijkema.

Onbekend maakt onbemind Veel studenten kennen de noordelijke bedrijven heel gebrekkig en zien in het Noorden nauwelijks carrière mogelijkheden, terwijl die er voldoende zijn. In de praktijk vertrekken velen na hun studie naar het westen. Een verschijnsel dat zowel de noordelijke ondernemersgemeenschap

als de kennisinstellingen zelf schaadt! Ook het bedrijfsleven gaat niet vrijuit. Noordelijke ondernemers weten vaak niet waar ze bij de kennisinstellingen moeten aankloppen om kennis te vergaren of hoger opgeleiden te werven. VNONCW Noord is van mening dat er in Noord-Nederland voldoende bedrijven zijn die uitgelezen carriëremogelijkheden kunnen bieden aan talentvolle afgestudeerden. Juist bij een middelgrote onderneming krijgen dergelijke talenten een kans om zich breed te ontwikkelen en snel carriëre te maken. Ook biedt de regio een dynamisch, cultureel en financieel aantrekkelijk leefklimaat voor deze groep.

Leg contact met uw klant via een advertentie in

NoordNieuws en het

Ledenboek VNO-NCW Noord Bel Lilian de Winter: 0592-376933 of mail: [email protected]


15

U krijgt nu de kans om uzelf te presenteren aan de talentvolle studenten van de noordelijke kennisinstellingen.

Recruiting Noord Recruiting Noord heeft als doel een brug te slaan tussen het noordelijk bedrijfsleven en HBO-studenten die klaar staan om op korte termijn de arbeidsmarkt te betreden. Tijdens het evenement kunt u contacten leggen en sollicitatiegesprekken afnemen met deze high-potentials. De studenten kunnen aangeven in welk bedrijf ze geïnteresseerd zijn en u als werkgever kunt voorafgaand aan het evenement zelf selecteren welke van deze studenten u wilt spreken. Verder is er tijdens het event volop ruimte om uw bedrijf onder de aandacht te brengen bij de deelnemende bedrijven, de kennisinstituten en de studenten. Ook aan informatie-uitwisseling en kennisoverdracht wordt veel aandacht besteed tijdens netwerkborrels, workshops en bedrijfspresentaties. Recruiting Noord is een initiatief van VNO-NCW Noord samen met business event bureau ‘No Boring Events’ en Martiniplaza. Het wordt ondersteund door de Hanze Hogeschool Groningen, Hogeschool Drenthe, Noordelijke Hogeschool Leeuwarden, Christelijke Hogeschool Noord, Hogeschool van Hall Larenstein. U hebt inmiddels een mailing ontvangen van Recruiting Noord waarin u verder wordt geïnformeerd over dit bijzondere evenement. Vul de antwoordkaart in voor meer informatie! Peter Buurman [email protected]

Opbouw Afghanistan: een klus van Ervaringen van een VNO-NCW Noord lid in Afganistan Sinds 1999 werkt defensie nauw samen met het bedrijfsleven om samen mee te helpen aan de wederopbouw in de brandhaarden waar ons leger actief is. Zo ook in Afganistan waar Jeroen van der Ster, regiodirecteur van Randstad Noord-Nederland namens VNO-NCW Noord zijn steentje heeft bijgedragen. Hij deelt zijn ervaringen met ons.

I

n 2003 kwam ik in contact met het project IDEA. Een samenwerkingsverband tussen het platform defensiebedrijfsleven en VNO-NCW. Het Nederlandse leger heeft de afgelopen jaren haar taak drastisch zien veranderen. Vredesmissies zijn inmiddels niet meer weg te denken uit de militaire bedrijfsvoering. Zodra de vrede ergens is hersteld, begint de wederopbouw. Defensie is prima in staat hierin een bijdrage te leveren als het gaat om bijvoorbeeld herstel van infrastructuur (bruggen, wegen, scholen). Lastiger wordt het voor Defensie als het gaat om het stimuleren van de economie. Hierin spelen inmiddels reserve officieren die midden in hun civiele carrière zitten een rol. Zelf ben ik regiodirecteur bij Randstad Uitzendbureau, verantwoordelijk voor GroningenDrenthe en ben ik in december en januari uitgezonden geweest naar Pol-e-Khomri, Afghanistan. Het was mijn 2e uitzending voor IDEA, in 2004 ben ik voor hetzelfde project naar Bosnië geweest.

Duurzame vrede Binnen de militaire context en opdracht tracht IDEA het midden en kleinbedrijf in voormalige oorlogsgebieden een duw in de goede richting te geven. Er wordt niet gestrooid met geld of goederen, middels workshops en 1 op 1 advies proberen we lokale ondernemers te helpen. Omdat we er voor de ondernemers net zo militair uit zien als de beroeps collega’s draagt IDEA op de korte termijn bij aan een hogere acceptatie van de vredestroepen en op de middellange termijn aan een succesvoller economie en daarmee aan een stabiele vrede.


16

Buffelen in Baghlan De missie in Afghanistan waarvoor ik actief was is die in de provincie Baghlan. Dit is in noord Afghanistan, en daarmee niet te verwarren met de discussies die in Nederland gevoerd zijn over de provincie Uruzgan in het zuiden van Afghanistan. In Baghlan “draait” Nederland een PRT, een Provincial Reconstruction Team, met als opdracht het ondersteunen van het gezag van President Karzai. Vanuit het Nederlandse kamp in Pol-eKhomri heeft IDEA dagelijks contact met de Afghaanse ondernemers in deze plaats en in de tweede stad Baghlan. De economische activiteit is op bijna middeleeuwse wijze georganiseerd. In modderige straatjes zitten de kleine en rommelige werkplaatsjes in groepen bij elkaar. Een straat met houtbewerkers, een straat met slagers, met smeden, met blikbewerkers etc. Ook middeleeuws is de gildeachtige manier van werken. Alle werkplaatsjes hebben een eigenaar, één of twee medewerkers en een stel vaak hele jonge leerlingen. Er is erg veel analfabetisme in Afghanistan, de leerlingetjes werken mee vanaf hun 8e of 9e levensjaar. De ondernemers in Afghanistan hebben een positieve levenshouding, en dat is best bijzonder na 23 jaar oorlog. Handel zit hun in het bloed. Wel is er weinig besef van zaken als kostprijs en het inzetten van vreemd vermogen. Door het geven van workshops proberen we het kennisniveau op peil te brengen. We proberen dit door zuivere kennis zo veel mogelijk in te passen in de Afghaanse cultuur. Het gaat er niet om te vertellen hoe goed wij

het in het westen doen. Daarnaast zijn we aan de slag gegaan met het bouwen van kleine coöperaties. Omdat men toch al bij elkaar in de straat zit, zou je middels een coöperatie grootschaliger hout in kunnen kopen of gemeenschappelijk te gebruiken machines aan te schaffen. Voor individuele

Dankbare lokale bevolking

ondernemers hebben we geprobeerd micro kredieten te verwerven. In de provincie Baghlan staat bijvoorbeeld een heel succesvol tegelfabriekje. De groei van deze onderneming wordt alleen geremd door een gebrek aan kapitaal voor de aanschaf van meer machines. Er wordt geproduceerd en er zijn klanten. Nu werken er een tiental mensen en dit aantal kan gemakkelijk verdubbelen.

defensie maar ook van bedrijfsleven

De dagelijkse omgeving

Two steps forward and one step back Waar we wel enorm tegenaan liepen is bijvoorbeeld de enorme bureaucratie en corruptie in het land. Ook liggen de machtsverhoudingen nog ingewikkeld. Naast het steeds sterker wordende gezag van president Karzai, hebben lokale voormalige warlords en/of drugsbazen nog het nodige te vertellen. Een dag werken in Afghanistan is nog het best te omschrijven als “two steps forward and one step back”. Natuurlijk is Afghanistan onveiliger dan de provincie Groningen maar ik heb me tijdens mijn werk nooit echt onveilig gevoeld. Een overgrote meerderheid van de Afghaanse bevolking in het noorden is echt blij met onze aanwezigheid. Ik heb ontelbare handen geschud en onderweg enorm veel opgestoken duimen gezien. Afghanistan heeft echt nog een lange weg te gaan. Er is zoveel stuk gegaan in de afgelopen jaren. De suikerfabriek in Baghlan staat stil, er worden geen bieten meer verbouwd. De bietenteelt en de fabriek weer opstarten kan onder de huidige wereldmarkt omstandigheden niet op een rendabele manier. Hetzelfde geldt voor


17

de cementfabriek. Deze is te oud en geïmporteerd cement uit Pakistan is goedkoper. De graanfabriek kan alleen meel leveren met een kwaliteit die zelfs het Afghaanse leger niet meer wil afnemen. De economische groei en wederopbouw zal echt uit het kleinbedrijf moeten komen. Daarnaast zullen alfabetiseringsprogramma’s een cruciale rol blijven spelen.

inzet van reservisten is dan ook een prachtig voorbeeld van de Nederlandse visie op vredesmissies en wederopbouw programma. Ik ben er trots op dat ik namens VNONCW in dit project mag participeren.

Beter dan een cursus Voor mij persoonlijk is de drijfveer om aan IDEA mee te doen de volgende: het is een prachtige ervaring, er kan geen management development programma tegen op. Met ondernemers onder de moeilijkste omstandigheden een bestaan proberen op te bouwen is een fantastische leeromgeving. Verder speelt idealisme een rol. Het is ook mijn wereld en ik wil een bijdrage leveren, hoe klein ook, aan een stabieler wereld. En tot slot is het ook gewoon een geweldig avontuur wat je mag beleven met het bijzonderste bedrijf van Nederland: de krijgsmacht. Overigens is mijn respect voor de Nederlandse krijgsmacht gegroeid. De professionele manier waarop defensie vorm en inhoud geeft aan haar vredesmissies heeft wederom diepe indruk op me gemaakt. De

Jeroen van der Ster regiodirecteur Randstad Noord-Nederland Peter Buurman [email protected]

Jeroen van der Ster

Personalia Sedert 1 maart 2006 is Huib Jacobs werkzaam als business manager NoordNederland bij InterMaat BV, een werkmaatschappij van Boer & Croon Strategy and Management Group. Huib Jacobs is in deze functie verantwoordelijk voor acquisitie, accountmanagement en counseling tijdens opdrachten. Jacobs was voorheen regiodirecteur Noord bij Beljon + Westerterp. Per 3 april 2006 heeft Maarten Reijgersberg afscheid genomen van de Koninklijke BAM om medeaandeelhouder en algemeen directeur te worden van De Boer & de Groot, Schuurmans Betonbouw en adviesbureau Adonin. De Boer & de Groot, Schuurmans Betonbouw en adviesbureau Adonin zijn gehuisvest in een nieuw pand aan de Industrieweg 16 te Harlingen. Maarten Reijgersberg wordt opgevolgd door de heer Hein Versteegen. Versteegen was hiervoor directeur van het betonreparatiebedrijf BAM Betontechnieken. Stedenbouwkundige Riek Bakker van BVR Adviseurs Stedelijke Ontwikkeling Landschap en Infrastructuur heeft op 8 maart jongstleden de Aletta Jacobsprijs in ontvangst genomen. Ze kreeg de emancipatieprijs, die eens in de twee jaar door de Rijksuniversiteit Groningen wordt uitgereikt, voor haar vernieuwende werk in de stedenbouw. Bakker ontwierp onder meer de Regiovisie 2030 Groningen/Assen, nieuwbouwproject Leidsche Rijn bij Utrecht en de Kop van Zuid in Rotterdam. Jaap Bos is vanaf 1 april de nieuwe districtsdirecteur zaken Groningen en Omstreken bij de ABN AMRO Bank N.V. te Groningen. Hij volgt in deze functie de heer Yves Maurice op. Jaap Bos was voorheen regiodirecteur Risk Management Noord bij ABN AMRO. Op 6 maart heeft de brigadegeneraal Ton van Loon uit handen van de Commandant der Strijdkrachten de NATO-meritorious-Service-Medal mogen ontvangen. Hij kreeg deze medaille voor de rol die hij speelde ten behoeve van Nato Response Force -4. Met zijn 43 gemechaniseerde brigade -standplaats Havelte- in een voor-


18

trekkersrol, is tijdens de oefening Noble Javelin daadwerkelijk ervaring opgedaan met de uitvoering hiervan. Met name de snelle deployment te land, ter zee en in de lucht, hebben daarbij grote indruk gemaakt. Daarnaast stond generaal Van Loon mede aan de basis van nieuwe concepten, zoals het multinationale logistieke concept dat inmiddels door de NATO is geadopteerd. Per 1 maart is Roelf Venhuizen de nieuwe directeur van de NAM en commercieel directeur van Shell Exploratie & Productie in Europa. Hij volgt hiermee Roelof Platenkamp op. Roelof Platenkamp is inmiddels benoemd tot Vice President Hydrocarbon Maturation bij Shell International Exploratie & Productie in Den Haag. Gertjan Lankhorst volgt per 1 september Henk Dijkgraaf op als topman bij Gasunie Trade & Supply. Lankhorst was tot voor kort directeur-generaal Energie bij het Ministerie van Economische Zaken en is goed ingevoerd in de Nederlandse en Europese aardgasindustrie. Sinds 1 januari jongstleden geeft hij leiding aan de oprichting van het kennisinstituut mobiliteitsbeleid voor het Ministerie van Verkeer en Waterstaat. De Minister van Economische Zaken heeft de benoeming goedgekeurd. Op 1 maart 2006 heeft Pierre Wolters de nieuwe functie van directeur Operations bij Essent Kabelcom aanvaard. Essent Kabelcom richt zich op triple play; radio en televisie, telefoon en internet via de kabel. Hij zal in deze functie leiding geven aan 600 medewerkers. Wolters was regiodirecteur van de regio Noord-Oost bij Syntens en zal worden opgevolgd door John Joosten. Joosten heeft als principle consultant bij Atos Consulting leiding gegeven aan de business World Class Business Innovation. Per 1 mei 2006 zal Joris van Enst benoemd worden als algemeen directeur van het NIVR (Nederlands Instituut voor Vliegtuigbouw en Ruimtevaart). Van Enst is sinds 2004 de wetenschappelijk directeur van LOFAR, een project van ASTRON (Stichting Astronomisch Onderzoek in Nederland).

Na 20 jaar draagt Bonne Timmer van B. Timmer Bouwgroep het stokje over aan zijn zoon Erik Timmer. Op 17 juni 2005 vierde de B. Timmer Bouwgroep het 20-jarig bestaan. Aan de overname van het bedrijf is een lange en zorgvuldige voorbereiding vooraf gegaan. Bonne Timmer zal een adviserende rol behouden in het bedrijf. De heer Hans Veenhuis is de nieuwe plantmanager bij Noveon Resin in Delfzijl. Hij volgt in deze functie de heer Arnoud de Jonge op. Hij vertrekt naar Noveon in Louisville (USA). Recentelijk is dr.ir. W.J.Th. van Gemert geïnstalleerd als lector ‘Energietransitie’ van de Hanzehogeschool Groningen. Wim van Gemert is werkzaam bij de N.V. Nederlandse Gasunie. Energietransitie is de overgangsfase naar een duurzamere energiehuishouding; het zeker stellen van de beschikbaarheid van energie zonder onaanvaardbare aantasting van de leefomgeving. De nieuwe lector Energietransitie geeft inhoudelijk leiding aan het Energie Kennis Centrum en staat dus centraal in een netwerk van studenten en specialisten uit het onderwijs, de wetenschap, de onderzoekswereld en de energiebranche. De leerstoel wordt mogelijk gemaakt door Gasunie. Frits Migchelbrink, sinds 1994 directeur van de N.V. NOM, Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor NoordNederland zal in de loop van dit jaar zijn functie van directeur neerleggen. Tot het moment dat er een opvolger is benoemd, zal Migchelbrink zijn functie blijven vervullen en daarna nog enige tijd aan de onderneming verbonden blijven als adviseur. Huib van der Burg is benoemd tot opvolger van Ad Geerts als directievoorzitter van de Rabobank Groningen. Van der Burg heeft bij de Rabobank verschillende (internationale) functies bekleed. In 2002 volgde de overstap naar de lokale banken.

Column DE AMBITIE VAN FRIESLAND Onder aanvoering van de heer Jan Ploeg, gedeputeerde van Friesland, is een brede discussie gestart over hoe Friesland er in 2030 uit kan zien. Dit betekent dat we een bewuste keus moeten maken voor de toekomst. We laten een lange periode van economisch zwaar weer achter ons. De noordelijke economie heeft zich de afgelopen periode beter ontwikkeld dan de landelijke trend. De structuur is verbeterd. De regionale achterstand is sinds de start van de Kompasperiode gehalveerd. Maar hoe kunnen en willen we verder? In de Noordelijke Arbeidsmarkt Verkenning 2006 zijn twee vergezichten voor de toekomst in scenario’s uitgewerkt. Bij een meer gesloten, regionale, economie zal de economie en ook de werkgelegenheid duidelijk minder groeien ten opzichte van de open globale economie. Een keuze voor een open economie zal leiden tot een groei van de bevolking, werkgelegenheid en een toename van de arbeidsproductiviteit. De werkeloosheid in percentage van de beroepsbevolking kan uitkomen op 5 % ten opzichte van 9 % in een meer gesloten en regionale economie. Daarmee is de keus voor een open economie ook gelijk een sociale keuze.

Drukker Gelukkig zijn wij er voor u! Koninklijke Van Gorcum heeft u het nodige aan extra’s te bieden. Daarom durven wij ons ook drukker ++ te noemen. Maak maar eens een afspraak om te ontdekken wat dat inhoudt! Kijk snel op www.vangorcum.nl.

VNO-NCW Friesland kan maar één keus maken en dat is de keus voor een open economie. We moeten wíllen dat de bevolking groeit, dat de werkgelegenheid groeit. En willen betekent kiezen! Echte keuzes maken. Als de ambitie van Friesland het invullen van deze groeivariant is, moeten wel alle stakeholders daarin participeren. De overheden zullen in streekplan en regiovisie voldoende ruimte moeten geven voor wonen, werken en recreatie. Ook een goede bereikbaarheid over weg, spoor en water is een verantwoordelijkheid van de overheid. VNO-NCW Friesland denkt graag mee en ondersteunt haar betrokkenheid door heel bewust een manifest met de Provincie te ondertekenen dat gericht is op het creëren van een economisch sterk en aantrekkelijk Friesland. Alleen ruimtelijk en infrastructureel denken is echter niet genoeg. Het is van groot belang dat we het onderwijsaanbod beter laten aansluiten op de vraag vanuit de markt in de komende decennia. Met name voor de afgestudeerde HBO studenten moet plaats komen in het Noorden, zodat de onevenredige export van menselijke kennis naar het westen van het land eindigt. Ondernemers dienen daarbij beschikbaar te zijn voor het aanbieden van voldoende, goede stage- en arbeidsplaatsen. Door het behoud van kennis zal ook de innovatieve kracht van Friesland groeien. En daarmee kan een opgaande lijn worden gecontinueerd waarmee economisch waarde wordt toegevoegd aan onze regio.

Koninklijke Van Gorcum BV Industrieweg 38, 9403 AB Assen Postbus 43, 9400 AA Assen

Als alle partijen in Friesland achter deze ambitie gaan staan en écht gaan kiezen, is er veel te winnen. Aan de slag dus! Durk van Tuinen, voorzitter VNO-NCW Friesland [t] 0592 37 95 55 [f] 0592 37 20 64 [e] [email protected]


19

Noord Hollandse ondernemers op reis door de Westergozone

Foto: Joachim de Ruijter, Harlingen

Op 21 maart hebben zo’n 50 ondernemers uit Noord-Holland een bezoek gebracht aan de Friese Westergozone. Om te kijken of er in de toekomst zaken kunnen worden gedaan. Aan het einde van de dag overheerste het positieve gevoel. Een nieuwe reis is geboekt.

Nieuwe allianties in de Westergozone

I

n 2005 nam Westergo deel aan de ‘Regionale Businessdagen Noordwest Holland’ in Alkmaar. En niet zomaar, want Westergo wil haar blik ook westwaarts richten en het zakelijk verkeer met West Friesland en Noord-Holland bevorderen. Deelname aan de beurs in Alkmaar was een eerste initiatief hiertoe en er is goed genetwerkt. Het resultaat mocht er zijn: zo’n 50 ondernemers uit West Friesland en de kop van Noord-Holland reageerden enthousiast op de uitnodiging om een tegenbezoek te brengen aan de Westergozone en het gebied met eigen ogen te komen bekijken. Hiermee is een vervolg gegeven aan het bevorderen van de zakelijke contacten tussen de twee zijden van de Afsluitdijk, of beter gezegd “Aansluitdijk”. Dé manier om kennis en expertise uit te wisselen, nieuwe contacten op te doen en ontwikkelingen in gang te zetten. Dit tegenbezoek is een start voor meer contacten tussen Friesland en NoordHolland.


20

Je moet elkaar weten te vinden Tevreden wordt teruggeblikt. De directe plaatsing van een order voor glazen tafels, laat zien hoe gemakkelijk economische uitwisseling kennelijk is. Het diverse programma bood iedereen gelegheid aan zijn trekken te komen. Dankzij de gastvrijheid en openheid van de Friese gastbedrijven konden de vele vragen van de Noord Hollandse ondernemers worden beantwoord. Dat de Westergozone mogelijkheden te bieden heeft voor ondernemers uit Noord Holland is zonneklaar. Een vervolgbijeenkomst in het najaar van 2006 is na dit bezoek een ‘must’. De Kamers van Koophandel in Friesland en Noord-Holland hebben inmiddels te kennen gegeven deze reis organisatorisch voor hun rekening te nemen. Gevraagd om een reactie zegt Rik Siebers, projectmanager Westergo: “Als projectmanager Westergo ben ik erg tevreden met deze succesvolle start. Het geeft inspiratie om verder te bouwen aan goede contacten en ontwikkelingen tussen West Friesland

en Noord Holland. Deze excursie is maar één van de elementen die we verder gaan uitwerken. Ik besef terdege dat dit een start is. Maar wel een heel motiverende start. Het sterkt mij in de overtuiging dat de ontwikkeling van de Westergozone wel degelijk is ingezet. Deze reis is slechts een begin”. Akke Groenewoud [email protected]

In deze rubriek houden we u op de hoogte van de activiteiten van VNO-NCW Noord in de regio

V N O - N C W N o o r d in a c t ie

regelgeving. Belangrijke aspecten daarbij zijn uniformiteit in de interpretatie van regelgeving, benutting van de ruimte binnen de regels en het concept van 1 loket. Daar waar mogelijk wordt regelgeving samengevoegd of verminderd. VNO-NCW dringt al Ondernemers willen spoedige start aanleg Haak om lange tijd aan op vermindering van regelgeving ten behoeve van Leeuwarden ondernemers. De mogelijkheden van deregulering werden ook Ondernemers willen een zo spoedig mogelijke start van de aanleg meer in z’n algemeenheid besproken. De vertegenwoordigers van de Haak om Leeuwarden. Een stevig ondernemerscollectief van de gemeente Sneek toonden zich bijzonder ingenomen met spreekt zich hiervoor uit, waaronder VNO-NCW Friesland, Kamer de bereidheid van het bestuur van VNO-NCW om haar kennis en van Koophandel Friesland, het Verenigd Bedrijfsleven Leeuwarervaringen op dat gebied te delen. den (VBL) en de Ondernemersfederatie Westergozone. De variDaarnaast kwamen diverse aspecten van de lokale economie aan ant met een aquaduct onder het Van Harinxmakanaal verdient de bod, zoals lokale lasten, regionale samenwerking, de ontwikkeling voorkeur. Dit is namens deze ondernemersorganisaties in een brief van woon- en bedrijfslocaties en contacten met het lokale bedrijfsaan Rijkswaterstaat kenbaar gemaakt. leven. De slechte bereikbaarheid van Leeuwarden leidt nu al dagelijks tot Gezien de ambities van de gemeente Sneek op cultureel gebied is files. Dat is niet alleen nadelig voor de ondernemers uit Leeuwar- afgesproken gezamenlijk de mogelijkheden te verkennen voor een den, maar voor alle ondernemers uit de Westergozone. De aanleg Fonds Economie en Kunst in Sneek. Voor het slagen van een dervan de Haak om Leeuwarden moet hier verandering in brengen. gelijk fonds is het van belang dat het qua schaal en aard past bij Sneek en haar inwoners. De ondernemers hebben uitgerekend dat, als er niet snel actie Het bestuur van VNO-NCW Friesland voert dit voorjaar gesprekwordt ondernomen, de economische schade op kan lopen tot 85 ken met zes Friese gemeenten. Naast Sneek zijn dit Drachten, miljoen euro per jaar als gevolg van reistijdverlies. Daarom is Heerenveen, Leeuwarden, Dokkum en Harlingen. haast geboden en pleiten de ondernemers voor een snelle vervolgprocedure, zodat zo snel mogelijk met de aanleg kan worden gestart. De ondernemersverenigingen hebben, als reactie op de door Rijkswaterstaat opgestelde tracéstudie, hun voorkeur uitgesproken voor het meest milieuvriendelijke alternatief. Dit is de enige variant met Links college in Groningen zal worden afgerekend op een aquaduct onder het Van Harinxmakanaal. De variant met een resultaten brug wordt niet als ideale oplossing gezien. Het College van B en W in Groningen bestaat (net als in Nijmegen en Amsterdam) de komende vier jaar uit een linkse signatuur, PvdA, VNO-NCW Friesland in gesprek met B&W Sneek over SP en Groen Links. Het volk heeft gesproken. VNO-NCW Groninderegulering gen zal het college afrekenen op resultaten. Hierop letten we vooral ‘Deregulering’ was een belangrijk item in een overleg dat 28 op zaken als bereikbaarheid, transparantie van beleid, ruimte om te februari plaatsvond tussen het bestuur van VNO-NCW Friesland ondernemen en voortzetting van positieve ontwikkelingen van het en burgemeester Arno Brok en wethouder Tom Metz van de vorige college. gemeente Sneek. De wethouder Economische Zaken fungeert in Tevens doen we de volgende aanbevelingen voor een optimale relaSneek als de bestuurlijke trekker van een onderzoek binnen de tie tussen gemeente en bedrijfsleven en een gunstig ondernemingsgemeente naar de mogelijkheden voor het verminderen van de klimaat. lokale regelgeving. Vooral de door VNO-NCW naar voren gebrachte mogelijkheid 1. Communicatie. Een goede communicatie, meer vertrouwen en van een ‘regelluwe zone’ vond hij interessant. een gezamenlijke aanpak is van wezenlijk belang. Niet alleen van Met een regelluwe zone bedoelt VNO-NCW een zone waarin de de gemeente, maar ook van het bedrijfsleven wordt hierbij een overheid de ondernemers helpt bij de toepassing van de bestaande pro-actieve houding gevraagd.

Nieuws uit Friesland

Nieuws uit Groningen


21

2. Transparantie en openheid. Laat zien wat je doet en waarom je dat doet. Leer ook van andere gemeenten. Een niet vrijblijvende openbare benchmarking hoort daarbij. 3. Efficiëntie. De gemeente kan in plaats van de lasten te verhogen nog heel wat besparen op hun eigen uitgaven door efficiënter te opereren, door uitvoerende taken meer uit te besteden, door zich niet op de commerciële markt te begeven en door professionalisering van het opdrachtgeverschap. 4. Resultaatgerichtheid. De gemeente dient de organisatie en de structuur van de gemeente zodanig in dat de klant optimaal wordt bediend. 5. Regelgeving, vergunningverlening, handhaving. Stapeling van regels moet worden vermeden. Schrap vergunningen waar mogelijk en vervang deze door algemene regels. Stel een gemeentelijke accountmanager met vergaande bevoegdheden in de eigen gemeentelijke organisatie aan. Realiseer je dat ‘tijd is geld’. Doorlooptijden verkorten. Als een vergunningaanvraag niet binnen een bepaalde periode is afgehandeld wordt hij hoe dan ook verleend. 6. Lokale lasten. Verlaag de lokale lasten en schaf sommige lokale lasten af (zoals de toeristenbelasting en de leges bij vergunningverlening). 7. Professionalisering.Verbeter en professionaliseer het ambtelijk apparaat.

Nieuws uit Drenthe Integrale promotie van Drenthe Nog voordat vorig jaar, na een jarenlange periode van windstilte, de toeristische marketingcampagne “Da’s nou Drenthe” op gang kwam pleitte VNO-NCW Drenthe voor een integrale marketingbenadering van Drenthe. Naar aanleiding van deze toeristische campagne werd deze oproep steeds breder gesteund. Dit mondde uit in een motie van Provinciale Staten vorige zomer. Naar aanleiding hiervan heeft de provincie Drenthe de Marktplan Adviesgroep gevraagd een advies uit te brengen omtrent de integrale marketingbenadering van Drenthe. Het advies zoals dat is verwoord in het recent verschenen rapport “Nu Nieuw: Drenthe. Marketingstrategie voor een sterk merk ‘Drenthe’.” luidt dat Drenthe gebaat is bij een promotie die breder is dan alleen toerisme en recreatie, dus ook wonen, werken en ondernemen. Dit advies sluit aan bij een reeds lang geuite wens vanuit VNO-NCW Drenthe tot een meer integrale marketing benadering. Ook wordt er in het rapport gepleit voor een budget van enkele miljoenen euro’s per jaar voor deze promotie. Hiervoor lijkt inmiddels ook politiek draagvlak te ontstaan.

De DGA, eenzaam of één grote familie? De categorie directeur - eigenaar verdient exclusieve aandacht met het oog op de meer dan eens bijzondere operationele en private omstandigheden, waarbinnen men functioneert.

A

ls u vrijdagmiddag de deuren van uw bedrijf sluit, bent u dan ook klaar met werken? U bent zeer betrokken bij uw bedrijf, zijn uw medewerkers dat ook? Hoe vertaalt u deze betrokkenheid in uw management en personeelsbeleid? Wat gebeurt er met uw bedrijf als u langdurig ziek wordt? Is uw zoon of dochter geschikt om u op te volgen? Wilt u wel of geen commissarissen in uw bedrijf? De antwoorden op deze vragen zijn anders als u directeur/groot aandeelhouder bent. Dit gegeven vormt voor VNO-NCW Noord een goede reden om samen met Syntens bijeenkomsten te organiseren speciaal voor DGA’s. Op 13 april heeft de eerste bijeenkomst plaatsgevonden bij Van de Leur Banket-


22

bakkersspecialiteiten in Bolsward. Tijdens deze bijeenkomst is de specifieke problematiek van DGA’s besproken. Na de inleidingen stond het delen van ervaringen, kennis en inzichten centraal. Om DGA’s zo de mogelijkheid te bieden ervaringen met elkaar uit te wisselen, van elkaar te leren en elkaar beter te leren kennen. Maar ook met als doel een meer pregnante en herkenbaardere rol binnen de netwerken van VNO-NCW Noord te gaan vervullen. In de toekomst zullen meer van dit soort kleinschalige bijeenkomsten worden georganiseerd. Bent u DGA en heeft u deze bijeenkomst gemist? Laat het dan weten.

VNO-NCW Noord is van plan om aanvullend op het reguliere ledenprogramma bijzondere aandacht te besteden aan te onderscheiden doelgroepen onder onze ledenachterban. Daarbij valt te denken aan (kleinschalige) bijeenkomsten, workshops en informatie, toegesneden naar de specifieke wensen van betreffende doelgroep.

Peter Buurman [email protected]

DOC Kaas:

innovatie van het zuivelste water Een alles-in–één fabriek, zo zou je DOC kaas wellicht kunnen omschrijven. Een kaasfabriek, een weifabriek, een waterzuivering en een energiecentrale; bijna volledig zelfvoorzienend en zeer milieuvriendelijk. Op 14 maart jongstleden konden de leden van VNO-NCW Drenthe met deze ultra moderne en innovatieve omgeving van DOC Kaas kennismaken.

D

irecteur Jannes Oosterveld ontving de leden op de nieuwe locatie Zuivelpark Hoogeveen. Hier staat sinds kort de nieuwe kaasfabriek van DOC Kaas die – in tegenstelling tot conventionele kaasfabrieken – ten aanzien van watergebruik bijna geheel zelfvoorzienend is. Dat betekent minder leidingwater inkopen, geen grondwater meer oppompen en ook niet langer gebruik maken van oppervlaktewater. Het meeste benodigde proces, sanitair-, en koelwater zal uit de melk en wei komen en worden hergebruikt. Het uitgekiende waterleidingnetwerk levert een aanzienlijke milieuwinst op.

Zelf-voorzienend in water Het ontwerp voorziet in wateronttrekking uit de wei door middel van indampen. Het condensaat dat vrijkomt wordt met behulp van een omgekeerde Osmose installatie opgewerkt tot proceswater. Het op deze wijze verkregen water wordt als proceswater ingezet en onder andere gebruikt als wrongelwaswater bij de kaasbereiding. Tevens wordt het water voor koeldoeleinden toegepast, ter vervanging van grondwater. Het opgewarmde water wordt gebufferd en opnieuw ingezet in trajecten waar opwarming nodig is. Na verdere behandeling wordt dit water ook gebruikt voor de interne drinkwatervoorziening.

Het Life-logo Puur economisch beschouwd, is de extra investering die DOC Kaas doet om zelfvoorzienend te worden in water, niet rendabel, omdat oppompen van grondwater vele malen voordeliger is. Echter zou men er bij de bouw van een nieuw Zuivelpark


23

Thermiseren, ontromen, standaardiseren & pasteuriseren

geen rekening mee gehouden hebben, dan zou het later, als het productieproces eenmaal in bedrijf is, des te moeilijker, zoniet onmogelijk zijn geweest. En dat is nadelig voor het milieu. DOC Kaas meent dat consequente aandacht voor milieu bij de procesvoering, zich uiteindelijk terugeverdient Ze wordt

hierin gesteund door de Europese Unie, die middels haar Life Environment project subsidie verstrekt aan innovatieve projecten die gericht zijn op verbetering van de leefomgeving van mensen. Jan Willem Lobeek [email protected]

DOC Kaas is producent van rechthoekige en platcilindrische kazen. Zij is een coöperatieve vereniging. DOC Kaas hecht er aan om binnen de Nederlandse zuivelbranche als een zelfstandige coöperatie te functioneren en hecht tevens aan haar samenwerkingsverbanden met particuliere en coöperatieve zuivelondernemingen. Met het stap voor stap realiseren van het Zuivelpark Hoogeveen, bouwt DOC Kaas op een duurzame en innovatieve wijze aan de toekomst. Op deze nieuwe locatie beschikt DOC Kaas over een zeer efficiënte productielijn voor kaas. De daarbij vrijkomende wei wordt in een ultramoderne fabriek van DVNutrition (een joint-venture van DOC Kaas en VOLAC International) verwerkt tot hoogwaardige ingrediënten voor voedingsmiddelen voor mens en dier.

Actualiteiten

kort

‘Terreinwinst’ in Groningen collegebestendig De actie Terreinwinst op de bedrijventerreinen in Groningen krijgt waarschijnlijk in een nieuwe college-periode een vervolg. De laatste jaren werden onder deze noemer een aantal terreinen in de stad stevig opgeknapt. Veel projecten zijn nog volop in voorbereiding. Een definitief besluit over een vervolg wordt zo vlak voor de verkiezingen niet genomen Tijdens het onlangs gehouden congres Terreinwinst Werkt pleitten de ondernemersverenigingen nadrukkelijk voor een vervolg op Terreinwinst. Sinds de start van het project in 2002 is er veel bereikt. Niet alleen in de vorm van concrete verbeteringen op bedrijventerreinen zoals collectieve beveiliging, gezamenlijk onderhoud en het creëren van diverse werk-leerbanen. Maar ook en vooral op het gebied van overleg tussen gemeente en ondernemers. De verhouding die in het verleden ronduit slecht te noemen was, is veranderd in een constructief samenwerkingsverband. Ondernemers worden via nieuwsbrieven en in persoonlijk overleg goed geïnformeerd over zaken die in hun omgeving spelen. Zij worden bovendien in een zeer vroeg stadium betrokken bij ingrijpende plannen, zoals de revitaliseringsplannen voor de terreinen Hoendiep, Ulgersmaweg, Winschoterdiep en Eemskanaal. Terreinwinst heeft geleid tot een grotere betrokkenheid bij bedrijventerreinen, zowel bij ondernemers die er gevestigd zijn als bij de gemeentelijke politiek. Het belang van kwalitatief goede bedrijventerreinen voor de economie van de stad wordt breed erkend.

werkingsverband Noord-Nederland (SNN) over de thema’s van het piekenprogramma voor Noord-Nederland. Voor de hand liggen een aantal innovatiepieken: energie met Energy Valley als belangrijk concept, water met onder meer Wetsus en sensortechnologie met Astron/Lofar. Er wordt ook gediscussieerd tussen het ministerie van EZ en SNN over een beperkt aantal nader in te vullen pieken. De nog te vormen programmacommissie zal in het najaar hierover knopen moeten doorhakken.

Bedrijvendag Techniek Noorderpoortcollege groot succes De Techniekmiddag die het Noorderpoortcollege samen met VNONCW Noord en MKB-Noord op 30 maart jongsleden heeft georganiseerd was een groot succes. De businesslounge van de ABN AMRO in de Euroborg in Groningen was goed gevuld met ondernemers. Centraal stonden een aantal concrete voorbeelden van deze samenwerking. Van werktuigbouwkunde tot bouwkunde, van human technology tot installatie-techniek. Aan de hand van een aantal best practices, werd getoond hoe zo’n samenwerking vorm kan krijgen en waar de kansen voor ondernemers liggen.

SNN subsidieert uitbreiding Eemshaven Het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) heeft ruim 9,5 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de verdere uitbreiding van de Eemshaven. Met het geld worden een bulkkade, een deel van de geplande shortsea haven en nutsvoorzieningen bekostigd. Doel van het project is het aantrekken van nieuwe aanvullende ladingstromen en het creëren van bouwrijpe bedrijventerreinen om nieuwe arbeidsplaatsen te scheppen in de Eemsdelta. Het Eemsmondgebied is in het Kompas voor het Noorden aangemerkt als kernzone. De ontwikkeling van de Eemshaven is van bovenregionaal belang.

Noordelijk programma Pieken in de Delta 2007-2010

Geld voor uitbreiding terminal Coevorden

In september jl. heeft staatssecretaris Van Gennip aangekondigd een programma te ontwikkelen voor elk van de zes Pieken in de Deltagebieden, gericht op de benutting van economische sterkten van nationaal niveau door middel van gebiedsgerichte projecten. Het programma Kompas voor het Noorden loopt tot eind dit jaar. Daarom wordt er dit jaar, in afwijking van de andere Pieken in de Delta-gebieden, nog geen start gemaakt met de uitvoering van het Pieken in de Delta-programma voor Noord-Nederland. Een programmacommissie bestaande uit vertegenwoordigers van het bedrijfsleven, kennisinstellingen, gemeenten en provincies, gaat het nieuwe programma ontwikkelen. Kort na de zomervakantie is de samenstelling van deze commissie bekend en begint het opstellen van het programma, zodat begin 2007 kan worden gestart met de uitvoering daarvan. Het kenmerkende verschil tussen het Kompas-programma en het nieuwe Pieken in de Delta-programma voor Noord Nederland is dat voortaan wordt gewerkt vanuit de kansen in de noordelijke regio die van nationaal belang zijn, en niet langer vanuit de gedachte om achterstanden weg te werken (lager BRP, minder werkgelegenheid). Daarbij zal het programma zich vooral richten op de transitie naar een kenniseconomie. Het ministerie van EZ is verkennend in gesprek met het Samen-

Het Duits-Nederlandse overslagcentrum in Coevorden kan eindelijk worden uitgebreid. De Duitse en Nederlandse Ministeries van Economische Zaken, het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling en de Bentheimer Eisenbahn AG investeren komend jaar 12,5 miljoen euro in uitbreiding van de grensoverschrijdende terminal. Met het geld kan het overslagcentrum trimodaal worden gemaakt. Dat wil zeggen dat containers kunnen worden overgeslagen tussen trucks, treinen en binnenschepen. Op de bestaande Euroterminal is alleen overslag van trucks op treinen en vice versa mogelijk. De 12,5 miljoen worden onder andere besteed aan een uitbreiding van het spoor richting de al in 2002 opgeleverde haven. Het geld wordt verder gestoken in een uitbreiding van de bestaande spoorterminal tot over de Duitse grens. De Nederlandse bijdrage aan de investering, 3,7 miljoen euro aan Kompasgeld, ligt al jaren gereed. Het wachten was al jaren op een Duitse subsidie. In juni wordt met de uitbreidingswerkzaamheden begonnen. Eind volgend jaar moet het werk aan de spoorterminal klaar zijn.In 2005 werden via de terminal nog 25.000 containers overgeslagen; goed voor zo’n 550.000 ton. In 2010 zal de overslag naar schatting 1.000.000 ton bedragen.


24

Lean Manufacturing voor Noord-Nederland `Lean manufacturing: innovatie in productieprocessen’, is het onderwerp van een tweedaags congres dat de Rijksuniversiteit Groningen en de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord Nederland (N.V. NOM) gezamenlijk organiseren. Beide vinden een sterke positie van productiebedrijven in (noord-)nederland van essentieel belang. Daarom organiseren zij op 22 en 23 Juni 2006 dit congres in Groningen. Lean manufacturing is een management systeem waarbij het wegnemen van verspillingen – alleen dàt doen waar de klant waarde aan hecht – centraal staat. Dit wordt bereikt door het voortdurend nastreven van kortere doorlooptijden, minder onderhandenwerk, betere voorraadbeheersing en een nul-fouten kwaliteitsbeleid. Ontstaan in de jaren zestig van de vorige eeuw bij Toyota in Japan, verspreidt het zich sinds de jaren negentig over de Verenigde Staten en Europa. Inmiddels worden de principes van lean manufacturing niet alleen toegepast in allerlei soorten productiebedrijven, maar ook in justitiële diensten, openbaar bestuur en zorginstellingen. Tijdens dit congres komen zowel sprekers van verschillende universiteiten uit binnen- en buitenland, als vertegenwoordigers van diverse ondernemingen aan het woord. Onder andere Collin Herron (Nissan Sunderland, GB), Gerard Bannink (Projectleider logistiek Scania Nederland B.V.) en Ad Louter (Algemeen Directeur Stork Fokker) zullen vertellen over de rol van ketenlogistiek, productmodulariteit, verandermanagement en celsgewijze productie binnen lean manufacturing. Iedereen die geinteresseerd is in of actief is met lean manufacturing kan zich inschrijven. Aanmelden kan via de website: www.rug. nl/bdk/lmws2006. Hier is ook alle informatie en het volledige programma terug te vinden. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: drs. K.H. van den Brink T: 06-25352956 E: [email protected]

KIDS IN BIZZ Sinds 1990 houdt Jong Ondernemen zich actief bezig met het ondernemersschap in het beroepsonderwijs. Jong Ondernemen biedt concepten aan het VMBO, het MBO en het HBO. VNO-NCW is mede-oprichter en vanaf het begin hoofdsponsor van Jong Ondernemen (voorheen Mini-Ondernemingen). Sinds kort heeft Jong Ondernemen ook een programma beschikbaar voor het basisonderwijs: KIDS IN BIZZ. Kids in bizz geeft de leerlingen van groep 8 in 5 dagdelen een voorproefje op de aspecten van het ondernemersschap. Ook bij dit project gaat het om echte producten en echt geld. De winst hiervan gaat naar een goed doel en scholen lopen bij eventueel verlies geen risico. Voor de ondernemersaspecten is er een zakelijk begeleider die als vrijwilliger 5 dagen van twee uur beschikbaar is. De zakelijk begeleider en een docent begeleiden de leerlingen die voor het grootste deel een aantal activiteiten zelf moeten doen. Er is voor het begeleidingsteam een handboek beschikbaar dat stap voor stap


25

aangeeft hoe de leerlingen te ondersteunen en te begeleiden. ABN AMRO is hoofdsponsor van Kids in Bizz, waardoor het mogelijk is dat het spel kosteloos aangeboden kan worden aan basisscholen. Daarnaast levert ABN AMRO bankvrijwilligers voor de zakelijke begeleiding van het spel.

••• OPROEP ••• Innoveren met mensen: hoe organiseer je vernieuwing? Kortom: innovatie kan de Europese bijdrage aan de wereldeconomie zijn. Een cruciale kwestie waarop veel initiatieven stuklopen bij innovatie is hoe vernieuwingen te organiseren. Innovatieomgevingen lijken niet op de wereld van gestandaardiseerde en gereguleerde produktie, waarin iedere werker zijn of haar taak kent en de leiding een goed overzicht heeft. Innovatieve processen zijn rommelig, ondoorzichtig, kleinschalig en sterk van individuen afhankelijk. Veel prima ideeën blijven ongetest en ongebruikt omdat mensen in innovatieve processen lastig zijn te organiseren en aan te sturen. Innovatieve settings zijn mengsels van disciplines en denkkaders in de vorm van een klein aantal personen, en dat heeft zo z’n eigen dynamiek. Mensen uit techniek, marketing en R&D praten in verschillende talen, grote ego’s kunnen in zo’n kleinschalige omgeving onevenredig veel invloed krijgen, sommige deelnemers hebben dreigmacht om met een idee aan de haal te gaan, strategische keuzes aangaande kwaliteit en time-to-market zijn moeilijk effectief te maken. Opgave bij het organiseren van innovatie is het effectief laten samenwerken van zeer verschillende individuen met een sterk persoonlijk commitment. Aan de Rijksuniversiteit Groningen (afd. Organisatiepsychologie) start een onderzoek naar het kleinschalig organiseren van innovatie en kenniswerk. Dit onderzoek richt zich op kleine teams of verbanden van mensen, binnen of ook tussen organisaties, vast of flexibel verbonden, die aan vernieuwingen werken. De focus van het onderzoek betreft combinaties van persoonskenmerken en rolverdelingen die effectiviteit in zulke processen bevordert. Wij zoeken organisaties die interesse hebben om mee te werken aan dit onderzoek. Deelname houdt in dat één of meer groepen, afdelingen of projecten die vernieuwend werk doen vragen beantwoorden, in hoofdzaak via internet. Privacy van deelnemers en organisaties in publicaties is gewaarborgd. Deelnemende groepen en organisaties krijgen een korte rapportage en aanbevelingen over hun eigen positie op dit gebied. Voor nadere inlichtingen kunt u bellen met prof.dr. H. A. Hoekstra, Faculteit GMW, 050-3636340; aanmelding via email: [email protected].

‘Een bezielend Europa als Noordelijke passie over diepere drijfveren Europa Leden van VNO-NCW Noord kwamen in de Remonstrantse Kerk te Groningen bijeen om te praten over Europa. Het ronde tafel gesprek na afloop bood spirituele rijkdom en gaf inzicht in de waarden en idealen waar Europa voor staat.Tot een botsing van culturen kwam het niet. Integendeel. Er werd een lans gebroken voor een vertegenwoordiging van de kerken in de SER.

E

uropa maakt een pas op de plaats na het ‘nee’ van twee Founding Fathers van de Europese samenwerking. Er is nog steeds een breed draagvlak voor Europese samenwerking. Ook nu. Maar de gewenste stroomlijning van het bestuur in de uitgebreide Unie zal op een bescheidener wijze gestalte krijgen. Wantrouwen tegen politici leidde tot een ‘nee’ tegen Europa. Nederlanders spraken het afgelopen jaar massaal hun ongenoegen uit over het als paternalistisch ervaren project Europa. De Remonstrantse Kerk vormde het ideale decor voor een discours over de ziel van Europa. Kerkvaders als Bonifatius en Willibrordus manifesteerden zich als een der eersten op Europees niveau. Door de eeuwen heen is de kerk een belangrijke exponent van Europees zelfbewustzijn geweest. Europa is een oneindig proces met een open einde. Bevlogenheid over Europa is een schaars goed geworden. De officiële slogan voorafgaande aan het referendum

Dat bijna homogene karakter van Europa is dankzij die christelijke erfenis. Op twee manieren wordt die erfenis afgezwakt. Op de eerste plaats bloeit het geloofsleven niet. Het is herfstig, wellicht wat winters. Op de tweede plaats zijn er miljoenen immigranten van buiten Europa en van niet-christelijke culturen. Eduard Kimman secretaris-generaal Nederlandse bisschoppenconferentie


26

zei in feite alles: ‘best belangrijk’. De lotsverbondenheid met het eigen continent werd erg zuinig ingevuld. Het is tijd voor bezinning op de Europese toekomst. Is er vanuit een Europees erfgoed een gemeenschapsgevoel te ontwikkelen? Gemeenschappen worden gevormd door democratie, opleiding en cultuur, zo toont de geschiedenis. Tot nu toe is Europa op die drie gebieden buiten beschouwing gebleven. Ten onrechte, zo vernamen we op 19 januari van de heren inleiders. Het werd een samenzijn van mensen die dwars en dieper wilden denken over de betekenis en meerwaarde van het christelijk - culturele erfgoed van Europa. Voortreffelijke sprekers waaronder bisschop mgr Eijk, Eduard Kimman – secretaris generaal van de Nederlandse bisschoppenconferentie - en Jan Karel Bout – permanent gedelegeerde namens VNO-NCW in Brussel, hadden geen moeite de serene ruimte te vullen met zeer spannende referaten.

Kolen en staal De Europese Unie is vooral gebouwd op kolen en staal. Cultuurhistorische en godsdienstige waarden hebben een veel minder prominente plaats gekregen als onvervreemdbare ankerpunten van Europese integratie en gemeenschapszin.Toch mag en kan Europa niet gedefinieerd worden zonder te verwijzen naar een zeer rijk joods-christelijk- humanistisch erfgoed. Stuurloosheid en gebrek aan zingeving spelen de Europese Unie duidelijk parten. Tegelijkertijd reizen op de Duitse Kirchentage in november van het vorige jaar bijna een miljoen jongeren naar Keulen om met de nieuwe paus Benedictus op een heuvel

ten zuiden van de stad de eucharistie te vieren. Ruim de helft van hen waren Europeanen van buiten Duitsland. Deskundigen spraken van een eigentijdse behoefte aan spiritualiteit, buiten de klassieke verbanden van de kerkelijke organisatie maar sterk gedreven door een behoefte aan inspiratie en gemeenschap.

Europese ziel Jacques Delors, destijds voorzitter van de Europese Commissie, zei in 1990 dat een Europa zonder ziel op termijn een bekeken zaak zou zijn. Met ziel bedoelde hij zingeving en spiritualiteit. We zijn inmiddels ruim vijftien jaar verder. De Europese Unie heeft een van de moeilijkste jaren in haar bestaan achter de rug. De uitbreiding met tien lidstaten is nauwelijks verwerkt. De Europese Grondwet werd door twee belangrijke lidstaten, Frankrijk en Nederland, verworpen. Na maanden steggelen is weliswaar overeenstemming over het meerjarenbudget bereikt, maar het is een mager akkoord dat de begrotingsproblemen naar de toekomst verschuift. Een ziel heeft de unie ook in 2005 niet gekregen. Desalniettemin bestaat Europa nog steeds. Het oude Europese ideaal van de eenwording die de welvaart en daarmee de vrede en de veiligheid dient, is jammerlijk weggezakt in de publieke beleving.

Redding of bedreiging Er ging een lichte schok door de politiek nadat 61.6 procent van de Nederlanders de Grondwet had verworpen. ‘Het is een niet mis te verstaan signaal’, zei premier Balkenende. ‘We moeten de burgers betrek-

geloofwaardig alternatief ’

Jan Karel Bout

???

???

ken bij het Europa van de toekomst.’Margot Wallström, Europees Commissaris voor communicatie, lanceerde in Brussel Plan D. De D van democratie, dialoog en debat. Europa staat na het dubbele nee weer met beide benen op de grond. Is het ‘nee’ van het referendum een wake up call geweest? Het is stil in Nederland. Oorverdovend stil. Wat zou de positie van Europa in de wereld moeten zijn? De grote onwetendheid bij Nederlan-

Monnet, Schuman en Adenauer, maar ook andere ‘founding fathers’ van de Europese Eenwording, waren overtuigde christenen. Het uitgangspunt voor de eenwording waren de principes van de christelijke sociale leer. Daarin lag de bron voor hun Europese bezieling: het ging hen om een internationale ordening en samenwerking gericht op duurzame vrede en rechtvaardigheid, gebaseerd op genoemde principes. mgr. Wim Eijk Bisschop van bisdom Groningen – Leeuwarden


27

ders over Europa is verontrustend. Europa wordt te vaak geassocieerd met de dure euro, het gevoel dat Brussel te veel beslist, een afkeer van alles wat buitenlands is. Over de voordelen van Europa praat men niet. Waarom er verschillende aanbieders van mobiele telefonie zijn, waarom je goedkoop even naar het buitenland kunt vliegen, waarom je geen geld meer hoeft te wisselen. Daarbij zijn er terreinen te noemen waar bij de Europese regel- en bemoeizucht veel irritatie opwekt. Laddernormen voor glazenwassers of de bereidingsvoorwaarden voor Franse kazen vanuit Brussel geregisseerd kunnen gevoeglijk geschaard worden onder de noemer paarse krokodil. Hetgeen schromelijk onderbelicht blijft in de tijd zijn de meer verborgen dimensies van Europa. De notie dat Europa in de eerste plaats een waardengemeenschap is.

Historische keuzes Het zijn vaak de ministers van Financiën die eendimensionaal de kleur en intensiteit van het Europa-debat bepalen. Europa heeft in veel opzichten een veel houdbaarder economie dan de VS of China. Tony Blair verwoordde het in zijn rol van voorzitter van de EU als volgt: ‘Er woedt een groot debat. Er zijn twee opvattingen over Europa. De ene is feitelijk pessimistisch van aard en ziet de mondialisering en de verdere uitbreiding van de EU als een bedreiging. De andere ziet beide zaken juist als een buitengewone kans, die Europa sterker kan maken. We moeten goed beseffen dat China en India niet meer alleen eenvoudige goederen tegen lage lonen produceren; ze beginnen ook in sectoren met een hoge toegevoegde waarde te concurreren. Vernieuwen of vluchten in het verleden luidt het parool’. De unieke diversiteit binnen Europa biedt aanknopingspunten voor een concurrerend en duurzaam model, dat de beste elementen bevat van de Europese landen: het Deense arbeidsmarktmodel, de Finse oriëntatie op onderwijs en onderzoek, de Duitse focus op kwaliteit en technologie,

Na het echec van het referendum hoorde men soms nog licht jubelend “we hebben tenminste heel goed over Europa gesproken”. Een beter voorbeeld van “operatie gelukt patiënt overleden” is moeilijk te vinden. Jan Karel Bout permanent gedelegeerde VNO-NCW te Brussel

de Britse corporate governance, de Italiaanse design, de Nederlandse internationale oriëntatie etc. Natuurlijk is stroomlijning gewenst van de besluitvorming in het Europa van 25 lidstaten. Nog veel belangrijker is het debat over de universele waarden van Europa. Europa moet minder somber zijn over zichzelf. Pessimisme is een bekende Europese gewoonte, zoals het uitstralen van optimisme een Amerikaanse karaktertrek is. We staan in Europa voor historische keuzes. Ontwikkelt onze samenleving zich tot een stoffig museum, waarin iedereen slechts trots is op de prestaties uit een ver verleden? Of ontwikkelen we ons tot een dynamisch centrum in de wereld, waar culturele diversiteit, sociale samenhang en tolerantie hand in hand gaan met economische dynamiek. Hans Haerkens [email protected]

Binnen afzienbare termijn zal door VNONCW Noord een brochure worden gepubliceerd over hiervoor genoemde bijeenkomst in de Remonstrantse kerk. Deze brochure ‘een bezielend Europa als geloofwaardig alternatief’ zal mettertijd aan alle persoonlijke leden van VNO-NCW Noord worden verzonden.

Nieuwe koppels Ondernemende Staten Vanaf oktober 2003 hebben in Noord-Nederland 105 koppels van Statenleden en leden VNO-NCW Noord meegedaan aan het project Ondernemende Staten. Dit project is het antwoord op de wens van politiek én ondernemers voor meer contact. Voorop staat het creëren van meer wederzijds begrip en het met elkaar delen van kennisnetwerken. Deelnemers zijn gekoppeld aan een ondernemer of een statenlid. De Provincies en VNO-NCW Noord hebben samen besloten dit succesvolle project een vervolg te geven: Ondernemende Staten 2006-2007. Om het enthousiasme in goede banen te leiden zijn inmiddels twee ondernemers gekoppeld aan een statenlid uit hun provincie.

Friesland Naam statenlid A. Bijlsma D. Bijlsma J. de Boer mw W.D. Boskma-Veenstra

Groningen Naam statenlid P.M. de Bruijne

Naam ondernemer

ir. H. Beerda R. Bakker mw I.S. Bulk S. Koopman G.F. Hes A.A. van Dam ir. C.J. in ‘t Veld H. Lier L.A. Dieters T. Swart mr. H. Leggedoor W. Haasken J.R. van der Laan N. Huizinga M.J. Jager J.C. Vreeken jr. mw G.J.G. Broekema-Matthijssen J.L.H. Köller mw drs. I.I. Delies ing. G. Nuus mw A.G. van Kleef-Schrör mw H. de With A.C.J. van den Boom L.A. Meijndert ir. H.D. van Dijke R. Kuipers dr. H.C. Moll H.D. Post ir. J. de Haan H. Nijboer F.F. Dalebout J.J. Coehoorn M.L.J. Out C.G. Zijderveld R. Redczus R.D. Rijploeg K. Pronk L. Bouwmeester IJ.J. Rijzebol D.E. Woortman F. Roffel ing. F.J. van der Span ing. B. Steenbergen drs. S. Dijkstra H. Staghouwer E.A. Eckstein R. Abel C. Swagerman G. van Veen R.R. Ogink R. de Vries J. van Veen J. Dobben drs. E.A. van Zuijlen M. van Beek mw.drs. J.H. Coenen


28

Organisatie Oosterhof Holman Beheer Koepon Holding Koopman Logistics Groep Lubbers Logistic Group Nedmag Imtech Projects Noord Oost BAM Techniek Geveke Bouw Makelaardij Th. van der Laan Lavinium G.M.B. Groningen Lichtreklame John Matthijssen Alfa-College Kappa Triton De Zijlen Groene Land Achmea Vandijke Semo Fivelingo Groningen Seaports NAM Meerwold Ogilvy Groep Nederland Akzo Nobel Base Chemicals Nachtwacht Media Aluminium Delfzijl Helpman Holding B.V. St. Woningbouw Slochteren Aon Hudig Groningen Dekker Groningen Dijkstra Holding BAT Niemeyer NNZ CWI Delfzijl PricewaterhouseCoopers Geveke Ontwikkeling Rottinghuis’ Aannemingsbedrijf Electrabel Nederland NV Pentascope

mw J. Dijkema-Reinders drs. R. Ferwerda R. Fokkens J. From mw I. Groeneveld A.B. van der Ham mw F. Hijlkema A.H. Kaper J.F. Kloosterman A. van de Kolk J.G. Kramer mw S. Kromkamp K. Lever mw W. Lycklama à Nijeholt mw C. Schokker - Strampel mw A.J.M. Schouten-Laan J.J. Sieswerda mw A. Toering-Schuurmans A.H.J. Versteeg mw. N. Zijlstra - de Boer

Drenthe

gevormd

Naam ondernemer

Naam statenlid H. Baas

Organisatie

H.J. van Duuren A.M.A.J. Minnema dr.H.H. van Dijken kol.-vl. B.A.F. Ruijs ir. H.A. Bouma ir.K.G. van der Hoeven drs. H. Feenstra J.J. Laan ir. H.J. van Dommele

Henny van Duuren Leeuwarden Acera Accountants Romi Smilfood Vliegbasis Leeuwarden Philips DAP BV Neways Leeuwarden De Friesland Zorgverzekeraar Laan & Nijholt Beheer NHL

ir. A.J. Andringa G. Kempenaar A.B. Hettinga ing. A. van der Schaaf E. Geertsma ir. H.S. Grunstra mw M.E.H. Visser mw E. Zandt-van der Veer H.A. Koopmans R.J. Lijzenga J.H.P. Ensing drs. G. Riedstra W. van der Land A.W. van der Werf drs. D.J.K. Hoogendoorn B.M. Smid drs. S.M. Avezaat mr.ing. A.J.M. Vergert mw A. Schilstra H. Wilbers ir. G.F.J. Backx drs. M.T. van Opzeeland P. Plantinga J.J.H. de Wit ing. S.O. Burggraaff ing. R.H. van de Leur D. Hellema N.H.M. Willard ing. A.H. Deekens A.J. Zwart H.W. Geursen ir. P.E.O. Lavrijssen dr. W.S. van der Boor mr. Y.K. van Dijk P. Lont H. Smit mr. A.C.H.I. Oostvogel

Verhoeve Groep Noord Jansen wegen en milieu ARRIVA Van der Wiel Holding TIB Walda Grunstra Architecten Groep Ondernemers Instituut Hotel Graaf Bernstorff Hi-Light Opto Electronics ABN AMRO RAP Procesmanagement TIGRA Beheer Staalbouw Nagelhout Ciba Specialty Chemicals H’veen Orion B.V. Drie Mollen sinds 1818 De Lawei Wind Groep Aanst Friese Poort HZPC Holland KPMG Accountants PAX Beheer Zwart/De Wit Burggraaff Bouw Van de Leur Banketspecial. B.B. Helwa Wafelbakkerij AVM Witteveen + Bos Ecostyle Noord Nederlandse Draadind. Clear Mind IT consultancy Van Ede en Partners Noord Groenewegen Brink & Vlessing BV Internat. KLMV Gibo Groep Accountants De Harmonie


29

Naam ondernemer

A. Fontijn drs.O.J. Lussenburg H. Beerda ir.J.H. Bogers A.M.W. Selten A. Boer F.H. Weggemans H. de Rade W.A.R. de Boer ir.L. de Kok mw R.E.W. van Wel A.H.J. Dohle dr.B.J. Botter ir. C.L. van der Sluijs G.A.W. Fonk ir. C.W. Hoekstra B.M. Defraye mw W.G. Goudriaan-Visser H. Sietsma mr. C.L. Elings A. Haar drs.R.A.F. Kamphuis D. Getkate Ch.C. de Haas mr. R.W. Lagerwaard J. Hummel F.A.J. Harleman ing. C.W.Th.G. Peer drs. N. Vanderveen H.R. Hornstra E.G. Steenbergen G.J. Pastoor A. Huizing drs. E.W.G. van der Bilt T. Schonewille H.G. Idema A.A. Rolink E. Buursema B. Janssen dr.ir. J.A. Miedema M.H.C.G. de Laat S. de Jong P. de Kroon drs. W. van Ittersum K. Jonker A. Voogt M.M..J. Schaepman W.H. Kuiper J. Jansen mw mr. J. Hadders J. Langenkamp drs.ing. J.J. Reeskamp dr. E.J. de Geus A. Lanting mw G.A. Ritskes mw A. de Groot H.P.K.M. Looman A.H. Wösten L. Hazelhoff mw W.L.M. Mastwijk-Beekhuijzen W. Hadderingh drs. D. Mulder mw A.H. Mulder A.H. Bruins Slot J. Vording E. Olij ing. K. Streutker J.S. de Bruin J. Oving A. Velthuis F.H.M Boermans E. Rougoor G. Feijen A. Hof J. Slagter drs. D.J. Bathoorn dr.ir. G. Koning J.P. Sluiter drs. M.A. Muntinga R.Th. Weenink mw G.H. Smith - Bults drs. G. Angenent R. Schuiling A. Wendt ir. H.A.F. van der Vlist drs. J.K. Hoekstra H. Zomer E. Pathuis R. Gijsbertsen

Organisatie Fontijn & Partners DHV Brink Industrial Stichting Wooncom JRWW Veiligheidszorg Drenthe Griendtsveen CWI Emmen NAM Kabelbedrijven Draka Flora Holland Eelde Diolen Industial Fibers Ernst &Young Dierenpark Emmen Unigarant Rabobank Hoogeveen Schuurmans Advocaten Hummel Electrotechniek Friesland Bank Warenhuis Vanderveen Westerman Wegenbouw Pastoor Consult Drents Landschap Schonewille G-W-W-bouw T.M.S. Holland bv Buursema’s Bouwbedrijf Wireless Value TCA Bonnet st. Hendrik van Boeijen Zorgcombinatie Noorderboog Aannemersbedrijf Voogt Sentron NAM Dacom Plant Service Grontmij ASTRON UWV KCC TPC / Aviation Eventgroup LTO Noord Projecten Directbouw bv De Leite Her.kamp Westerbork Alescon Heijmans IBC Katshaar Zuivel Straight Interim Management Christ. Onderwijs Drenthe Idée ICT opleidingsgroep Rabobank Noorderveld Imtech Schadenet Bathoorn DPM Van de Bunt Zwolle Weenink&Mellens PeoplePro Memax Materiaal Verhuur Drenthe College Kenteq Pathuis en Partners ITN

Duizenden arbeidsplaatsen Callcenterbusiness is booming Weinig branches in Noord-Nederland kunnen dezelfde cijfers presenteren. In enkele jaren tijd blijken er in Noord-Nederland zo maar 7000 arbeidsplaatsen in de callcenterbranche te zijn ontstaan. Zowel de bedrijven die een eigen callcenter in beheer hebben als de bedrijven die voor anderen een callcenter in de lucht houden, groeien tomeloos. Statistische gegevens zijn lastig boven water te krijgen. Niettemin de moeite waard om een weergave te geven van enkele feiten.

E

en voorbeeld: CendrisBSC groeide de afgelopen jaren ongekend in Leeuwarden. Begonnen met 30 werkplekken in 2001, anno 2006 zijn het er 500. Maar ook bij de Belastingtelefoon in zowel Groningen als Leeuwarden werken inmiddels ruim 800 mensen. En wat te denken van de groei bij KPN-contact. Ook daar gaat het om enkele honderden mensen. De callcenter business is booming. Eind 2005 zat CendrisBSC op een alltime high. Enkele grote zorgverzekeraars laten hun callcenter via de hoofdstad van Friesland lopen. Door de nieuwe zorgverzekeringswet kwamen er letterlijk duizenden telefoontjes in Leeuwarden binnen. Maar dat is niet alles. In Groningen heeft CendrisBSC minstens een even grote vestiging, waar met ruim 700 arbeidsplaatsen ook een fors stuk werkgelegenheid wordt

verschaft. Alleen al voor Essent worden er jaarlijks ruim 2,6 miljoen telefoontjes afgehandeld. Voor een klant als TPG heeft CendrisBSC ongeveer 170 mensen in de fronten backoffice zitten. Klanten als Lotto en Tele2 komen daar nog bij. En de handel neemt toe, nog steeds.

Vogelgriep en terrorisme Waar komt deze exponentiële groei vandaan? Michel Vergouwe, vestigingsmanager van CendrisBSC in Leeuwarden, licht toe. “De afgelopen jaren is zowel het telefoonverkeer als het e-mail verkeer in Nederland enorm toegenomen. Vrijwel iedereen heeft momenteel een mobiele telefoon. Vaak met een internetfunctie. Het gevolg is dat mensen op elk gewenst moment kunnen bellen of mailen en dat ook doen. Het aantal klantcontacten neemt daardoor al jaren toe. Klantcontacten ja,

Vormen van Callcenters Globaal kent de callcenterbranche twee hoofdvormen. Inhouse callcenters en third party callcenters. Inhouse callcenters werken voor het eigen bedrijf. Het gaat dan vooral om binnenkomend (inbound) telefoonverkeer, zoals verkoopondersteuning en klantenservice. Third party callcenters, ook wel facilitaire callcenters genoemd, hebben telefonische dienstverlening als core business. Zij onderhouden klantcontacten, inbound en/of outbound (uitgaand), in opdracht van derden. Steeds meer organisaties besteden een deel van hun reguliere telefoonverkeer uit aan facilitaire callcenters. De dienstverlening van facilitaire callcenters wordt steeds breder en specialistischer. Zo wordt veelal e-mail verkeer, e-commerce en service door hen afgehandeld. Meer en meer worden deze dienstverleners ingezet om integraal alle niet-fysieke klantencontacten over te nemen.


30

want we handelen niet alleen het telefoonverkeer af, maar ook het e-mail verkeer van onze klanten. Een ander deel van de groei wordt veroorzaakt door de markt. Groei van onze klanten. Een aantal van onze grote klanten is de afgelopen jaren flink gegroeid. Daardoor groeien wij mee. Maar ook wetswijzigingen, zoals recent de wijzigingen in de zorgverzekeringswet, spelen ons in de kaart. Overigens is de drukte door de zorgverzekeraars nu wel voor het grootste deel voorbij”. Daarentegen liggen nu voor andere opdrachtgevers calamiteitenscenario’s klaar. Voor vogelgriep bijvoorbeeld, of een terroristische aanval. Ook in dergelijke situaties wordt grote menskracht in de callcentra ingezet om alle vragen die burgers hebben, te kunnen opvangen. CendrisBSC is maar één van vele bedrijven, die hun callcenter activiteiten de afgelopen jaren enorm in omvang zagen stijgen in het Noorden.

Noord-Nederland als centrum voor grote callcentra De cijfers liegen er niet om. Naast CendrisBSC hebben onder andere de Belastingdienst, de Postbank en Nuon een groot callcenter in eigen beheer in Leeuwarden. De Postbank meldt op onze vraag hoeveel arbeidsplaatsen ze in callcenterfuncties hebben, dat er ruim 1000 fte’s in hun callcenter in Leeuwarden werken. Door het aantal parttime functies zijn dit ongeveer 1300 banen. De Belastingtelefoon biedt zoals gezegd inmiddels werk aan ruim 400 mensen en is een grote groeier. Ook Nuon

in enkele jaren tijd in Noo r d - N e d e r l a n d Warme werkomgeving door veelkleurige inrichting bij CendrisBSC De callcenters van CendrisBSC vallen op door mensvriendelijke inrichting en onconventionele warme kleuren. Hieruit blijkt de grote waarde die CendrisBSC hecht aan een optimaal werkklimaat voor haar medewerkers en de overtuiging dat dit bijdraagt aan de kwaliteit van het werk van die medewerkers. Het interieur (zie foto’s) is ontwikkeld in samenwerking met interieurontwerper Willem Dresselhuys. Hij vertaalde de identiteit van het bedrijf eerst naar een kleurstelling die het uitgangspunt werd voor de verdere vormgeving en inrichting. De basiskleuren voor CendrisBSC zijn een diepe blauw (Indian Ocean), een zakelijke en communicatieve kleur met daartegenover een warm oranje (Cantaloupe), die mensen omarmt en een thuisgevoel geeft. Beide kleuren worden verbonden door een stevige paars (Viola). Dresselhuys zelf hierover: “”Met kleur en interessante vormen zet ik mij af tegen de sfeerloze belfabrieken. Een soort van grotten zonder licht, kleur of uitstraling waar alleen de kille techniek in de vorm van centrales, telefoons, snoeren en headsets overheersen. Kleuren werken positief in op mensen, dat krijg ik ook terug van de medewerkers hier. Ze ervaren de ruimten als prettig en warm. Dat vertaalt zich misschien zelfs in een lager dan gemiddeld ziekteverzuim”.

heeft een groot callcenter in Leeuwarden, evenals het Centraal Justitieel Incassobureau. Dit maakt dat een substantieel deel van de werkgelegenheid in Leeuwarden inhoudelijk een functie in een callcenter betreft. Bij een aantal van 15.000 arbeidsplaatsen in de financieel zakelijke dienstverlening in


31

de Friese hoofdstad wordt inmiddels 20% van deze banen door de callcenterbranche ingenomen. En voor de duidelijkheid: Een arbeidsplaats is geen werkplek, maar een arbeidsplaats is een baan. In de callcenterbranche is dat vaak geen fulltime functie, maar een parttime baan. In Groningen zijn bedrijven als Transcom Worldwide, SNT, ING en Essent alleen al

verantwoordelijk voor ruim 2500 arbeidsplaatsen in hun callcenters. Enorme aantallen, die nog steeds toenemen.

Waarom Noord-Nederland? Enerzijds is dit een beetje toeval, anderzijds ook weer niet. In de praktijk blijkt dat grote callcenters vooral steden opzoeken, waar hogescholen zijn. Studenten vormen een belangrijk deel van de werknemers in callcenters. Daarnaast worden vooral steden gekozen, die buiten de randstad liggen. In Leeuwarden, Groningen en omgeving is nog voldoende arbeidsmarktpotentieel beschikbaar, waardoor continuïteit in de callcenterbranche kan worden gegarandeerd. Naast studenten zijn dit vooral herintredende vrouwen. Voldoende arbeidskrachten, die daarnaast ook betrouwbaar zijn en een goede arbeidsmoraal kennen. “Dit laatste laat in de randstad echt te wensen over” aldus Vergouwe, die zelf van oorsprong uit Hilversum komt. “Het mag gezegd worden. In de randstad komen mensen – bij wijze van spreken – één dag en vervolgens blijven ze weg. Geen telefoontje, helemaal niets. De noorderlingen zijn wat dat betreft een verademing”. Ook in Leeuwarden lijken er grenzen te zijn. “Hoe groter het callcenter, hoe groter de druk op de arbeidsmarkt in tijden van pieken. Op een gegeven moment merk je dat de vijver, waarin je vist, even leeg is”. “Dan is het beroep dat je op zo’n regionale arbeidsmarkt doet heel groot. Gelukkig hoeven we dit niet alleen te doen. De uitzendbureaus leveren ongeveer 30 tot 40 procent van ons personeel. De rest is in vaste dienst. Enerzijds bieden we zekerheid door de vaste aanstelling, anderzijds bieden we flexibiliteit. Onze medewerkers kunnen zelf, per week, aangeven wanneer ze willen werken. Voor studenten en (herintredende)vrouwen zijn dit belangrijke waarden”.

Niet klagen Noord-Nederland mag niet klagen. Wanneer is er voor het laatst een branche geweest, die in relatief korte tijd dergelijke grote groepen mensen een baan heeft geboden? De afdeling Economische Zaken van de gemeente Leeuwarden kan het zich niet heugen. Ze telt haar zegeningen. Ondanks het ontbreken van actuele cijfers over de callcenterbranche durft Henk Besselse, Hoofd Economische Zaken van de gemeente Leeuwarden, de uitspraak aan dat er momenteel zo’n 3000 arbeidsplaatsen in diverse callcentra in Leeuwarden worden aangeboden. Kijken we naar heel Noord-Nederland, dan schat Besselse dat Groningen minimaal nog eens eenzelfde aantal arbeidsplaatsen telt.

Uitzendbranche: enorme groei De inschatting van Besselse wordt onderstreept door Jan Willem Dijkstra, regiomanager Noord Oost Nederland bij Randstad Callflex. “Naast Leeuwarden is vooral Groningen booming. Onder andere KPNcontact heeft daar onlangs een vierde callcenter geopend, waar 400 personen werken”. Op de vraag of Randstad Callflex in brede zin een toename in de callcenter markt ziet, geeft Dijkstra aan: “De markt in Groningen is voor ons in 2005 met meer dan 100% gegroeid. Aangezien wij marktleider zijn in het Noorden (minimaal een derde van de markt) kan gesteld worden dat de flexmarkt voor deze branche feitelijk in ieder geval met 50% is gegroeid in 2005”. En Drenthe? “Na Groningen zit in Assen en Emmen een aantal callcenters. Het UWV heeft in Assen een callcenter waar meer dan 500 personen werken, daarnaast is ISS-Interfoon een snelle groeier”. “Dit maakt dat bedrijven als KPN en UWV, die toch eigenlijk al met één been uit het Noorden waren gestapt, blijven plakken en zelfs groeien”.

Uniek concept: aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt Dijkstra: “Sinds september 2005 loopt er een uniek concept in Assen. Een erkende MBO-opleiding leidt alle medewerkers van het klantcontactcentrum van het UWV op. Dit wordt beloond met MBO-certificaten, waarmee kandidaten naast werkervaring ook een deel van hun MBO-studie (commercieel medewerker binnendienst) kunnen afronden”. Ook in Leeuwarden


32

is een dergelijk concept onlangs gestart door Belastingdienst en Hogeschool. HBO studenten kunnen via hun bijbaantje in het callcenter van de Belastingtelefoon studiepunten verdienen. Zo draagt het één bij aan het ander.

Mensen genoeg? Zijn er bij dergelijke ongebreidelde groeicijfers voldoende arbeidskrachten beschikbaar om al deze banen in te vullen? “Leeuwarden zit wat ons betreft behoorlijk vol. Hoewel er twee HBO instellingen zijn, blijken veel studenten nog thuis te wonen. Hierdoor is de beschikbaarheid van studenten veel beperkter dan in bijvoorbeeld Groningen. In Groningen spreken we over 40.000 studenten op een inwonertal van 170.000. Daarnaast merken we dat de gevraagde doelgroep – parttime beschikbare medewerkers zoals studenten en herintredende vrouwen (16-24 uur) – vaak onvoldoende kan worden bereikt via de reguliere wervingskanalen als de media en het uitzendbureau. Samenwerking met onderwijsinstellingen is daarom alleen al in dit verband hard nodig” aldus Jan Willem Dijkstra.

aan te spreken, dat elders geen emplooi vindt. En dat is economische dynamiek, die we nodig hebben. In de afgelopen jaren heeft de N.V. NOM, Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland, 3 marktonderzoeken binnen deze dienstensector laten uitvoeren, waardoor een duidelijker beeld is ontstaan over het profiel en de kengetallen van de branche in het Noorden. Snel wijzigende cijfers illustreren de dynamiek in de sector. Akke Groenewoud [email protected]

8500 arbeidsplaatsen In Noordelijk verband praten we over ongeveer 8500 arbeidsplaatsen, waarvan een groot deel parttime banen. Banen, die ook nog eens heel goed blijken te passen bij de specifieke wensen en behoeften van groepen op de arbeidsmarkt, die naast werk andere verplichtingen hebben. De callcenter branche lijkt een stuk arbeidspotentieel

Groningen, Friesland en Drenthe bieden de callcentersector een uitstekend ondernemersklimaat. De laatste jaren is de Noord-Nederlandse sector snel gegroeid. Zo’n 40% van alle vestigingen is in de afgelopen drie jaar geopend. In Friesland en Drenthe bieden de inhouse callcenters de meeste werkgelegenheid; in Groningen zijn dat de third party callcenters. De steden Groningen, Leeuwarden, Assen en Emmen herbergen de meeste callcenters.

Kengetallen: Aantal callcentra in Noord Nederland Aantal werkplekken Aantal arbeidsplaatsen

: 87 : 4900 : 8500

26% outbound en 74% inbound telefoonverkeer 64% van de callcentra is inhouse, 29% third party en 7% doet beide activiteiten Bron: Rapport Callcentersector in Noord-Nederland, Stec Groep in opdracht van N.V. NOM, september 2004

Het Schilderij als Spiegel Kunstpaviljoen Nieuw-Roden opvallend opvallend Kunst of kitsch, ertussen in of plagiaat? De toeschouwer mag het zeggen. “Het Schilderij als spiegel” heeft zijn verhaal. ‘Kunstenaars hebben een antenne voor de tijd waarin zij leven. Al eeuwen maakt kunst zichtbaar hoe de samenleving werkt en verandert’ – Willem Sandberg ‘Kunst wordt niet gemaakt om te amuseren, om het spel of de romantiek maar om het leven te doorgronden en steeds opnieuw inzicht te verkrijgen in het eigen bestaan’ – Max Beckmann

B

ovenstaande twee uitspraken zijn als uitgangspunt genomen voor de tentoonstelling ‘het Schilderij als Spiegel’. De tentoonstelling ‘het Schilderij als Spiegel’ wil de relatie tussen het afgebeelde en de samenleving waarin het is ontstaan, laten zien. Tevens komt de relatie met de geschiedenis van de schilderkunst aan bod, omdat die onlosmakelijk verbonden is met de tijdgeest waarin het schilderij is ontstaan.

Artistiek doel: Aan de hand van werk van vijf verschillende schilders zien we wat hen beweegt en waarom ze in de voor hen zo kenmerkende stijl schilderen. Werken die ons als het ware een spiegel voor houden van de tijd waarin wij leven en ondernemen. De verscheidenheid van deze schilders is zo groot en breed dat hierdoor een spannende tentoonstelling is neergezet. De keuze is gevallen op schilders die een duidelijk beeldend verslag laten zien van de huidige samenleving. Van Mary Waters, fijnschilder die kopieert, toevoegt en verandert, via Arjan Van Arendonk, met het overschilderen en weg schilderen van bestaande afbeeldingen op gordijnenstof, naar Urs Pfannenmüller die het afval van onze huidige samenleving schildert (computers en printers) en dat nieuwe landschappen noemt. En Rob Birza die zo tegendraads werkt dat je misschien kunt zeggen dat juist deze tegendraadsheid zijn stijl kenmerk is. Schilderijen die over de oorlog in Afhanistan gaan. Soldaten, vlaggen symbolen. En als laatste Rob Scholte.

Nieuw-Roden – Amsterdam Niemand minder dan Kees van Twist, directeur van het Groninger Museum, opende deze tentoonstelling op 12 maart in het Kunstpaviljoen te Nieuw-Roden. Op de vraag waarom Van Twist juist deze ten-

Boy with ruff


33

Openingstijden Kunstpaviljoen: Zaterdag en zondag van 13.00-17.00 uur. Zevenhuisterweg 4b 9311 VB Nieuw Roden Informatie: tel. 050-5016383 www.kunstpaviljoen.nl E-mail [email protected]

toonstelling heeft besloten te openen, gaf hij aan de kunstenaars als selectiecriterium te gebruiken. “In dit geval vind ik dat het Kunstpaviljoen een heel goede keus heeft gemaakt in de combinatie van kunstenaars. Het zijn kunstenaars waar ik wat mee heb. Amsterdamse kunstenaars die zich in Groningen manifesteren. De tentoonstelling in het Kunstpaviljoen is wat dat betreft echt heel goed gekozen, het klopt helemaal”. Hetzelfde weekend opende Van Twist een tentoonstelling van 4 Groninger Kunstenaars in Galerie Krijger + Katwijk in Amsterdam. “Bijzonder om deze combinatie in openingen te doen. Ontzettend goed ook dat deze Groninger kunstenaars zich in Amsterdam manifesteren, want dat is een geweldige manier om Groningen te promoten” aldus Kees van Twist. Akke Groenewoud [email protected]

Waddengebied: broedplaats voor Uitvoeringsplan biedt rand Het wisselgeld voor de afschaffing van de kokkelvisserij en het toestaan van gaswinning onder de Waddenzee bedraagt 800 miljoen euro. Dit bedrag wordt ondergebracht in het nog op te richten Waddenfonds. Over een periode van 20 jaar kunnen zowel natuurals economie gestuurde projecten hieruit worden medegefinancierd. Later dit jaar zal het Waddenfonds officieel zijn beslag krijgen en kunnen de eerste projecten worden ingediend. Momenteel worden de kaders vastgelegd in het Uitvoeringsplan 2007-2012.

I

n 2004 verscheen het advies van de AdviesGroep Waddenzeebeleid (de commissie Meijer). Dit advies, “Ruimte voor de Wadden” beslecht een aantal langlopende discussies, bijvoorbeeld over de gaswinning en de kokkelvisserij in de Waddenzee. De commissie Meijer stelde voor om gaswinning onder strikte voorwaarden toe te staan en de kokkelvisserij te beëindigen. Ter compensatie van de gaswinning wordt het Waddenfonds ingesteld. Over een periode van 20 jaar is er 800 miljoen euro beschikbaar. Politiek gezien zijn de gaswinning en het Waddenfonds aan elkaar gekoppeld, dat wil zeggen geen gaswinning betekent ook geen geld voor het Waddenfonds. Tot het moment dat alle vergunningen voor de gaswinning definitief zijn zal het Waddenfonds dus leeg blijven.

Geldkraan Zodra de gaskraan opengaat zal het Waddenfonds de komende jaren volstromen.


34

De 800 miljoen uit het Waddenfonds hebben al een globale bestemming gekregen. 100 tot 115 miljoen is voor de uitkoop van de kokkelvissers, 25 miljoen voor beheerskosten en 60 miljoen voor kennis (Waddenacademie). In eerste instantie zou van het resterende bedrag (600 miljoen) tweederde naar natuur en eenderde naar economie gaan. Joop Atsma heeft in de tweede kamer een motie ingediend (welke is aangenomen) die uitgaat van een verdeling van 50-50. De minister heeft aangegeven de verdelingen niet zeer strak te hanteren maar te zien als een indicatie voor de gehele periode van 20 jaar. Jaarlijks is er dus 30 miljoen beschikbaar. Hiervoor kunnen projecten worden ingediend. Projecten voor de natuur vereisen een cofinanciering van 10% en economische projecten een cofinanciering van 60%. Dat laatste is geen geringe opgave. Immers, de subsidie betreft alleen de initiële investering. Daarna zal er een rendabele activiteit moeten overblijven.

Hoofddoelstelling Waddenfonds “De hoofddoelstelling van het Waddenfonds is de subsidiëring van activiteiten, anders dan reguliere investeringen of beheers- of onderhoudswerken, die gericht zijn op, of bijdragen aan: – het vergroten en versterken van de natuur- en landschapswaarden van het waddengebied; – het verminderen of wegnemen van externe bedreigingen van de natuurlijke rijkdom van de Waddenzee; – een duurzame economische ontwikkeling in het waddengebied dan wel gericht zijn op een substantiële transitie naar een duurzame energiehuishouding in het waddengebied en de direct aangrenzende gebieden; – het ontwikkelen van een duurzame kennishuishouding ten aanzien van het waddengebied.”

Het spreekt voor zich dat projecten aan de hoofddoelstelling moeten voldoen. Om de toetsingskaders vorm te geven werkt men aan een Uitvoeringsplan Waddenfonds 2007-2012. Hierin staan de redeneerlijnen en prioriteringen voor het Waddenfonds voor de eerste vijf jaar. Volgens de redeneerlijnen van het Uitvoeringsplan moeten projecten noodzakelijk zijn in de zin van voorwaardenscheppend en urgent. Verder is het van belang dat projecten wervingskracht bezitten en draagvlak hebben. Tenslotte is het wenselijk dat er sprake is van integraliteit, dat wil zeggen dat het meerdere doelen dient. Het uitvoeringsplan voor het Waddenfonds heeft na drie sessies tussen maatschappelijke organisatis en VROM een min of meer definitieve vorm gekregen. In het kader staan de projectvoorstellen die als prioritair worden beschouwd. Vervolgens zal het Uitvoeringsplan door het RCW (Regionaal College voor het Waddengebied) in mei 2006 worden vastgesteld. In de Wet op het Waddenfonds zal er ook een verwijzing worden gemaakt naar het Uitvoeringsplan.

Draagvlak en integraliteit De belangrijkste maatschappelijke partijen voor het waddengebied (zowel vanuit economie, overheid als natuur) zijn bij de opstelling van het Uitvoeringsplan betrokken. Ook zijn deze partijen met elkaar in gesprek om samen te werken bij het opstellen van projecten. Achterliggende gedachte hierbij is dat bij veel projecten er zowel een economische als een ecologische dimensie is. Bovendien wordt bij samenwerking de kans op toewijzing groter, immers “draagvlak” en “integraliteit” leggen gewicht in de schaal. Opvallend is de goede harmonie waarin de gesprekken plaatshebben. Op het gebied van natuurprojecten is men ver gevorderd met de voorbereiding van

duurzame economische ontwikkeling vo orw a a r d e n W a d d e n f o nds projecten. Dit is ook verklaarbaar: het is gemakkelijker om geld uit te geven met slechts 10% cofinanciering, waarbij het rendement wordt gemeten in natuurwaarde. Bij economische projecten is een cofinanciering van 60 % vereist en zijn er ook nog veel onzekere factoren (bijvoorbeeld de definitieve PKB tekst). Vanuit de economie zijn er op dit moment vooral concrete voorstellen voor landbouw- en visserijprojecten. Maar ook vanuit Energy Valley en Wetsus zijn er gedegen en kansrijke projectvoorstellen te verwachten.

Kansen verzilveren

Binnen het Uitvoeringsplan Waddenfonds 2007-2012 zijn innovatieve projectvoorstellen prioritair die: ●

●

●

●

● ●

●

Hoewel niet eerder dan 2006 de eerste tender voor projecten zal worden gehouden, is het wijs om nu al te inventariseren en na te denken over projecten die passen binnen het Waddenfonds. De lijst van prioritaire thema’s is breed genoeg om allerlei interessante projecten uit zeer diverse hoeken kansrijk te laten zijn. Hoewel er jarenlang is gedacht dat aan het Waddengebied uitsluitend beperkingen vastzaten zijn er nu vooral nieuwe kansen. De grote valkuil is dat projecten die normaal gesproken op andere wijze worden gefinancierd nu worden bekostigd uit het Waddenfonds. Daarom vindt VNO-NCW Noord het onverstandig om infrastructurele projecten (zoals bijvoorbeeld de Centrale As) en andere reguliere stimuleringsprojecten uit het Waddenfonds te financieren. Het Waddenfonds biedt kansen voor duurzame economische ontwikkeling. Het is aan het bedrijfsleven in Noord-Nederland en in het bijzonder in het Waddengebied om deze kansen te verzilveren.

●

● ● ● ●

●

●

● ●

●

●

● ●

●

●

Jan-Willem Lobeek [email protected]

● ●


35

bodemverstoringen ten gevolge van menselijke activiteiten mitigeren of voorkomen (bijvoorbeeld mosselaquacultures en garnalenvisserij). tot herstel leiden van zoet-zout overgangen, waarbij waterlopen in het binnenland op een meer natuurlijke wijze met de Waddenzee worden verbonden en die tevens kansen bieden voor combinaties met andere functies zoals waterberging en recreatie; leiden tot een gevarieerder kwelderbeheer en kwelderontwikkeling, passend binnen de voor de kwelders geldende (natuur)doelstellingen; op de eilanden leiden tot behoud en herstel van de jonge duinlandschappen en vormen van dynamisch kustbeheer stimuleren. een bijdrage leveren aan de migratie van vissoorten zich richten op behoud en herstel van voor de Wadden karakteristieke landschappelijke en cultuurhistorische elementen in combinatie met duurzame economische ontwikkeling zijn gericht op de kwelderontwikkeling, met als doel het omgaan met de gevolgen van versnelde zeespiegelstijging. vormen van duurzaam toerisme, die tevens draagvlak voor de natuur en natuurbeleid creëren; bijdragen aan de marketing en promotie van het waddengebied als toeristisch product watersport in brede zin in het ecologische systeem inpasbaar maken; het toerisme als duurzame economische drager van het Waddengebied verbreden. kansrijke innovatieve binnendijkse vormen van duurzame landbouw, passend binnen het Waddengebied mogelijk maken; kansrijke combinaties tussen landbouw en natuurherstel, natuurontwikkeling en –beleving creëren; vergroting en verbreding van de productie en verspreiding van streekgebonden producten mogelijk maken tot een verduurzaming van de visserijsector leiden. bijdragen aan de noodzakelijke aanpassing van de haven- en bedrijfsomgeving aan de eisen van nieuwe functies bijdragen aan innovatiebevorderende economische ontwikkeling van het Waddengebied de toeristische aantrekkingskracht van het Waddengebied vergroten door middel van kunst- en cultuurvoorstellen een aantoonbare transitie naar een duurzame energiehuishouding mogelijk maken doorontwikkeling, grootschalige toepassing of een verbreding van de toepassing van groene grondstoffen mogelijk maken het formuleren van de grootste kennislacunes over het Waddengebied stimuleren en pogen deze op te vullen bijdragen aan een betere benutting en ontwikkeling van toegepaste kennisontwikkeling over en van het gebied de totstandkoming van een goed functionerende Waddenacademie bewerkstelligen bijdragen door kennisoverdracht aan het vergroten van het draagvlak en kennis over het Waddengebied

Vrij verkeer van werknemers helpt regio vooruit Nederland opent 1 januari volgend jaar zijn grenzen voor werknemers uit Polen en de andere zeven nieuwe EU-lidstaten. De arbeidsinspectie en de belastingdienst gaan er alles aan doen om oneerlijke concurrentie te voorkomen. Een goede zaak vindt VNONCW Noord. Ook Noord-Nederland heeft veel te winnen met een vrij verkeer van werknemers. Binnen enkele jaren ontstaat er een groot tekort aan arbeidskrachten. De groei van het aantal vacatures in 2007 zal de toestroom van verwachte mensen uit de nieuwe Europese landen veruit overstijgen.

V

olgens de nieuwste cijfers van het Centraal Planbureau trekt de Nederlandse economie de komende twee jaar flink aan. Dit zal leiden tot een toename van de uitbreidingsvraag. Daarnaast zal, als gevolg van de vergrijzing en de daarmee gepaard gaande uittreding van werknemers de vervangingsvraag groeien. Beide ontwikkelingen leiden tot toenemende tekorten op de arbeidsmarkt. Het gaat hierbij niet alleen om lager opgeleiden, maar ook om hoger gekwalificeerd personeel dat in Nederland in onvoldoende mate aanwezig is. Het is van essentieel belang dat alle Nederlandse ingezetenen die kunnen werken aan de slag komen. Tegelijkertijd is het van belang dat vacatures ‘vrij’ kunnen worden vervuld door werknemers uit de nieuwe Europese landen. Dit zal het groeipotentieel van de Nederlandse economie ten goede komen. Bovendien kan daarmee worden voorkomen dat schaarste op de arbeidsmarkt een verantwoorde loonkostenontwikkeling doorkruist.

Hard nodig Opgemerkt kan worden dat de doelstelling om vacatures in de seizoensarbeid door grote aantallen bijstandsgerechtigden te laten opvullen bij lange na niet gehaald wordt. Niet alleen in de landbouw en in de tuinbouw, maar ook in sectoren waar bijvoorbeeld een technische opleiding vereist is schiet het beschikbare aanbod van arbeid tekort. De inspanningen van marktpartijen met gemeenten om via reïntegratie tot een geslaagde match te komen hebben te weinig resultaat. Om de economie aan de praat te houden zullen we alle beschikbare werknemers hard nodig hebben. Twee jaar geleden verwelkomde de Europese Unie tien nieuw leden. Er was veel enthousiasme in de straten van Praag, Warschau en Boedapest. In de ‘oude’ lidstaten was de ontvangst een stuk koeler. Angst voor ‘de Polen’ deed veel lidstaten besluiten om de grenzen voor hun nieuwe medeEU-burgers voorlopig nog even gesloten


36

Werk voor uitkering De vrees voor hogere uitkeringslasten als gevolg van opening landsgrenzen voor Oosteuropeanen is twee jaar na de uitbreiding minder valide. De sociale zekerheid is sinds 2004 fors versoberd. De duur van een WW-uitkering is bekort en de criteria om ervoor in aanmerking te komen zijn aangescherpt. Bovendien blijken bijstandsgerechtigden maar zeer beperkt het werk te doen waarvoor buitenlandse werknemers zich aanmelden.

te houden. Ook Nederland koos er twee jaar geleden voor om de grenzen voor arbeidsmigranten uit nieuwe lidstaten niet onvoorwaardelijk te openen. Werkgevers mogen immigranten slechts werk aanbieden als zij kunnen aantonen dat nieuw personeel in eigen land onvindbaar is. In 2004 ging het om 24.728 werkvergunningen. Dit is 0.3 procent van de beroepsbevolking of 0.2% van het totale arbeidsvolume. Het zijn veelal jonge, gemotiveerde en redelijk geschoolde werknemers, die hier premies en loonbelasting betalen. De Nederlandse beperking resulteerde in minder economische groei en een toename van het aantal zwartwerkers. In Groot-Brittannië, dat zijn grenzen in 2004 wel meteen openstelde, hebben ze de positieve effecten van een vrij verkeer van werknemers inmiddels mogen ervaren. Daar gaven migranten uit de nieuwe lidstaten een belangrijke impuls aan de Britse economie, met name in de maakindustrie en de horecabranche. Hans Haerkens [email protected]

advertorial

Coaching

Ook voor U! Je kunt geen krant of blad open slaan of er wordt gesproken over coaching. Ook in populaire TV programma’s speelt een coach een belangrijke rol. Coaching is overigens geen beschermd begrip. De term “coach” is van en voor iedereen. Het hebben van een coach geeft echter geen enkele garantie op succes. Dat hebben we bij Ajax bijvoorbeeld kunnen zien. Ook waar het persoonlijke groei betreft zijn er geen garanties af te geven, maar het moet wel heel raar lopen wil er helemaal geen effect waarneembaar zijn.

Het hebben van een coach ontslaat niemand van de verplichting zijn (of haar) eigen verantwoording voor de persoonlijke ontwikkeling te nemen. Deze verantwoording geldt zowel voor werkgever als werknemer. Een goede werkgever stimuleert zijn werknemers tot ontwikkeling. Niet alleen omdat het tegenwoordig zo hoort en het van aandacht voor de werknemer getuigt, maar zeker ook omdat het bedrijfsresultaat er positief door beïnvloed wordt. Een lerende werkgever zal zelf ook behoefte aan een coach hebben.

Wat is gezien vanuit het persoonlijk ontwikkelperspectief coaching nu eigenlijk? Heel simpel gezegd: het versterken van de persoonlijke kwaliteiten en talenten en het hanteerbaar maken van ontwikkelpunten. Coaching vraagt van de gecoachte (of coachee) een toenemend zelfinzicht en een lerende attitude met als doel het stimuleren van de persoonlijke ontwikkeling en beweging. De kern vormt de dialoog. Het stellen van verhelderende, confronterende, relevante vragen leidt tot een groter bewustzijn en geeft de aanzet tot een groeiproces. Iets dat zich in jaren gevormd heeft, is niet na enkele coachingsgesprekken verdwenen, maar het proces van persoonlijke groei is in gang gezet en leidt tot effectiever functioneren.

Adviseurs van LTP/MDP zijn door middel van coaching daadwerkelijk in staat inzicht te verschaffen in wat mensen en organisaties beweegt. Daarnaast heeft LTP/MDP ook een uitgebreide deskundigheid op het gebied van Recruitment, Assessment, Mobiliteit, Leiderschapsontwikkeling, Organisatie-audit en –advies, Competentie- en Performancemanagement, HR-advies en Internetinstrumenten. Met ruim 120 medewerkers opereert LTP/MDP vanuit Amsterdam, Groningen en Eindhoven.

Er zijn verschillende vormen van coaching te onderscheiden. Hieronder zal ik drie veel voorkomende bespreken: competentiegerichte coaching (te vergelijken met individuele training), coaching gericht op zelfinzicht en managementcoaching. Competentiegerichte coaching is vooral bestemd voor personen die specifieke vaardigheiden willen ontwikkelen en bijbehorend gedrag willen oefenen. Een doel dat men hierbij zou kunnen hebben, is bijvoorbeeld het verbreden van het gedragsrepertoire in het contact met klanten of met collega’s binnen de eigen organisatie. Coaching gericht op zelfinzicht is vooral bedoeld voor mensen die zich meer bewust willen worden van de reden van hun handelswijze, mensen die staan voor belangrijke keuzes in hun leven, mensen die de effectiviteit in hun functioneren willen vergroten, maar ook voor mensen die meer inzicht willen krijgen in hun talenten, ontwikkelpunten, wensen en behoeften. Ook personen die zich opgebrand voelen en mensen die na een ziekteproces weer willen reïntegreren hebben baat bij deze vorm van coaching. Luisteren, vragen, feedback geven, spiegel voorhouden, confrontatie en gesprekspartner zijn, zijn de kernbegrippen in deze. Daarnaast kunnen verschillende instrumenten ingezet worden om een en ander boven water te krijgen en beweging in gang te zetten. Managementcoaching richt zich vooral op diegenen die behoefte hebben om in een vertrouwelijke sfeer buiten de eigen organisatie eens met een ander van gedachten te kunnen wisselen over de eigen rol, het eigen functioneren en de te kiezen toekomststrategie. Reflectie is een kernwoord, maar ook het ontwikkelen van inzicht ten aanzien van strategisch handelen in als lastig ervaren situaties.


37

LTP/MDP Advies

Drs. Ingeborg Steinmeijer, LTP/MDP Noord Nederland, Gorechtkade 8 9713 CA Groningen 050 - 314 50 38 www.ltp.nl Leonard Springerlaan 39 9727 KB Groningen 050 - 527 06 61 www.mdp.nl

Werken aan inno Geslaagd bezoe k Minist Op 15 februari bezocht minister Brinkhorst van Economische Zaken de noordelijke bouw. Hij liet zich uit eerste hand informeren over de pragmatische aanpak en resultaten van de Noordelijke Regieraad Bouw (NRB). De heer Brinkhorst stelde als coördinerend minister bouw scherpe vragen over aanbestedingen, innovaties, integriteit en bouwproduktie. Hij was getuige van een aanstekelijk enthousiasme van noordelijke publieke en private partijen samen de vernieuwingsslag te willen maken. Tussen de bedrijven door werd informatie uitgewisseld over noodzakelijke onderdelen van de nieuwe aanbestedingswet.

Nieuwe aanbestedingswet

Minister Brinkhorst wil dat kwaliteit en innovaties meer gewicht krijgen bij aanbestedingen. Het voorstel van wet is op 30 maart gepubliceerd. De parlementaire behandeling zal naar verwachting met veel publiciteit gepaard gaan. Doelstelling zou moeten zijn de aanbestedingswet praktisch hanteerbaar te maken voor alle aanbestedende diensten, waarbij innovatieve ideeën in een vroegtijdig stadium kunnen worden ingebracht. Daar zal de overheid ruimte Geen ouwe-jongens-krentenbrood En er valt nog een hoop te doen, waarbij voor dienen te scheppen. De praktijk leert De situatie van ‘na-de-bouwenquête’ heeft niet hoeft te worden gewacht op nieu- dat vooroordelen of ervaringen uit het geleid tot een verkrampte sfeer tussen we regelgeving. Naar verwachting zal de verleden lastige obstakels zijn bij de keuze opdrachtgevers en opdrachtnemers. Het nieuwe aanbestedingswet pas in de loop voor een nieuwe aanbestedingsprocedure. gebrek aan vertrouwen in elkaar en in van 2007 van kracht zijn. Kiezen voor het oude vertrouwde resulvernieuwing en verandering dreigde te teert nogal eens in dichtgetimmerde leiden tot verstarring. Volgens de voor- “Laten we de vraag niet verengen tot programma’s van eisen, tegenvallende zitter Noordelijke Regieraad Bouw, wie welk risico moet lopen” marktinbreng in de ontwikkelfase, de heer Hans Alders, is er zonder onbeschermd intellectueel eigendom vertrouwen geen basis voor verandering. Met de oprichting van de Noordelijke en krampachtig gebruik van kwalitatieve En zonder verandering is er geen gezon- Regieraad Bouw wordt stevig werk gunningscriteria. Willen nieuwe samende duurzame toekomst voor de sector. gemaakt van een noodzakelijke vernieu- werkingsvormen slagen, zal er wel wat Opdrachtgevers en opdrachtnemers moe- wingsslag in beide domeinen van de noor- meer moeten gebeuren. ten erin vertrouwen dat een gezamenlijke delijke bouwketen. inspanning ook écht kan leiden tot vernieuwing in de bouwketen. Een sector waar de behoeften van de klant, de eindDoelstellingen NRB Ook voor de opdrachtgevers zitten er tal van gebruiker én de maatschappij maatgevend • een meetbaar toegenomen klanttevreden- voordelen aan de nieuwe werkwijze, zoals voor handelen behoren te zijn. heid; grotere budgetzekerheid, (omdat er geen Bouwen is vaak ‘local business’ en ver• een beter image van de noordelijke bouw- enorme budgetoverschrijdingen meer zultrouwen en wantrouwen bestaat vooral keten; len zijn), een terugbrengen van de levenstussen mensen die elkaar ontmoeten op de • een toename van het aandeel consument- duurkosten, het reduceren van de faalkoslokale of regionale markt. Dat we daarom gerichte woningbouw; ten met een kwart, een betere transparantie hebben gekozen voor een aanpak op regi• een toename van 50% van bedrijven die en een grote impuls voor het consumentgeonale schaal is niet zo verwonderlijk. Daar het Keurmerk Consumentgericht Bouwen richt bouwen. zijn de lijnen kort en ken je de partijen. En mogen voeren; dan niet in de zin van ouwe-jongens-kren• tien concrete voorbeelden van reductie Publicaties NRB: tenbrood, maar als volwaardige partners. van faalkosten door een betere integratie • plan van aanpak De bouw levert in het Noorden een bovenin de samenwerking; • haal het beste uit de bouw gemiddelde bijdrage aan het Bruto Regio• heldere spelregels, een transparante syste- • handleiding voor bouwopdrachtgevers naal Product. Het gaat om bijna 8% van de matiek van selectie en gunning en een • cd rom “Vertrouwen in verandering” werkgelegenheid, 55.000 mensen zijn er toename met de helft van het aantal innodirect werkzaam, terwijl er nog eens zo’n vatief aanbestede werken. 82.000 afhankelijk van zijn.


38

vaties in de bouw er Brin k h o r s t a a n r e g i o Programma met hoog ‘laarzen in de modder gehalte’ Werkontbijt bij het samenwerkingsverband bezoek aan samenwerkingsverband in Leeuwarden (Praktijkopleiding Bouw zf).

Pitstop Wâldwei Er werd een blik achter de schermen gegeven over de verdubbeling van de N31 inclusief een nieuwe brug en een aquaduct. In bijzijn van de hoofddirecteur Rijkswaterstaat Noord Peter Struik en Ronald Dirksen van Dura Vermeer werd de minister uitgelegd dat het consortium financiering, engineering en aanleg voor haar rekening neemt en bovendien tot 2023 verantwoordelijk is voor beheer en onderhoud van de weg. Pas als de afgesproken prestaties worden geleverd worden zgn. beschikbaarheidvergoedingen verleend.

Bedrijfsbezoek Van der Wiel De tweede helft van de ochtend bracht de minister door bij Van der Wiel Infra & Milieu te Drachten. Directeur Arjen van der Schaaf presenteerde het bedrijf, dat actief is op vele fronten: transport, infra, projectontwikkeling (met partners) en de internationale milieuen energiemarkt. Van der Schaaf pleitte voor meer innovatieruimte in de aanbestedings-

praktijk. Die wordt geremd als een privaat plan voor bijv. de herontwikkeling van een vervuild terrein, vervolgens moet worden aanbesteed. Het gaat er niet om – zoals de minister even prikkelend suggereerde – om concurrentie op voorhand uit te sluiten, maar wel om een faire kans rendement te kunnen maken op private investeringen die ook het algemeen belang dienen, aldus Arjen van der Schaaf. De minister gaf aan innovatie in zijn nieuwe aanbestedingswet maximaal te willen stimuleren.

Werklunch met de Noordelijke Regieraad Bouw De voorzitter van de Noordelijke Regieraad Bouw, de heer Hans Alders, heette de minister welkom in het provinciehuis. Naast zeer gedegen presentaties was er ook ruimte voor openhartige gedachtewisselingen. De NRB presenteerde zich aan de hand van drie centrale thema’s uit het plan van aanpak. • Integrale gebiedsontwikkeling Sipke Swierstra, lid regieraad en gedeputeerde RO provincie Drenthe, brak een lans voor integrale gebiedsontwikkeling. Zowel op regionaal als op lokaal niveau zullen pri-

vate èn publieke partijen functies als wonen, werken, recreatie en mobiliteit dienen te ontwikkelen in onderlinge samenhang. De Europese snaar werd geraakt door een hartstochtelijk pleidooi snel aan te haken aan de noordoostelijke corridor die Nederland verbindt met Hamburg en de Oresund-regio. • Verminderen regeldruk Harm Post, directeur van Groningen Seaports toonde met twee schrijnende voorbeelden aan dat regeldruk en proceduretijd gewenste economische ontwikkelingen ernstig kunnen frustreren. Minister Brinkhorst wees er op dat het kabinet al flink wat tegenstrijdige regels heeft opgeruimd, maar erkende ook dat er nog veel valt te winnen zeker wat betreft het stroomlijnen van besluitvormings- en vergunningstrajecten bij lagere overheden. • Integriteit in het bouwproces Architect Harmen Grunstra maakte duidelijk dat transparant en integer werken geen “soft” onderwerp is, maar een knalharde randvoorwaarde voor goed functioneren binnen de bouwkolom. Met sprekende voorbeelden liet hij zien dat gedragscodes van opdrachtgevers, ontwerpers, adviseurs en bouwers alleen helpen als partijen elkaar er in de praktijk ook op aanspreken.

De zoektocht naar een optimale oplossing schaal de hand lichten met de aanbeste- klaringen afgeven. Daarnaast lopen ze het en een optimale inzet van de markt vraagt dingsregels. risico procedures aan de broek te krijgen om vroegtijdige en langdurige van bedrijven die vinden inschakeling van marktpartijen. “300 jaar geschiedenis kun je niet direct uitvlak- dat ze geschaad zijn. Ook Innovatie in de bouw staat of valt ken, maar het is wel waar we in Noord-Nederland om andere redenen zal het met wederzijds vertrouwen. Te met aantoonbaar succes mee bezig zijn.” tempo van verbetering fors gedetailleerde programma’s van omhoog moeten. eisen frustreren de vrijheid voor de markt. Van elke tien gemeentelijke aanbestedinDé essentie van nieuwe contractvormen. gen zijn er acht niet in de haak. De Hans Haerkens bestuurlijke aandacht voor aanbesteden [email protected] Tempo maken bij betere naleving kan zo gering zijn, omdat gemeenten er tot De kleine pakkans en de lastige regels zijn op heden relatief weinig last van ondernog altijd de meest genoemde redenen vinden. Maar dat verandert als accountants waarom overheden nog steeds op grote geen goedkeurende rechtmatigheids-ver-


39

Kabinet schoffeert regio’s buiten Randstad Noorden in opstand teg en afblazen Zuiderzeelijn Na negen jaren van discussie, studie, voorbereiding, voorgenomen besluiten in 2001 en 2004, heeft het kabinet nu geconcludeerd dat er geen nut en noodzaak is voor een Zuiderzeelijn. Deze conclusie wordt getrokken op basis van een opgestelde structuurvisie. De maatschappelijke kosten baten analyse is voor alle beschouwde varianten volstrekt negatief beoordeeld. Een gezagsgetrouwe regio komt in opstand. Grof geschut Het kabinetsvoornemen geheel af te zien van de aanleg van de Zuiderzeelijn – elke vorm van infrastructuur wordt van de hand gewezen - is een bizar besluit. Visieloos, bloedeloos en roekeloos vindt VNO-NCW Noord. Een besluit dat voortborduurt op zeer selectieve waarnemingen en consultaties, waarbij aantoonbaar is toegewerkt naar een negatieve uitkomst. Cynisme en een onthutsend gebrek aan durf en visie voeren de boventoon naast contractbreuk en beschaamd vertrouwen. Noord-Nederland wordt ronduit schandelijk behandeld waar het Rijk spreekt van een ‘ambitie te investeren in de noordelijke economie mits het Noorden op een evenredige wijze bereid is dit ook te doen’. Hoezo € 2.73 miljard geoormerkte Rijksgelden – vanaf 2008 in rijksbegrotingen geactiveerd – ten behoeve van een snelle verbinding tussen Noord-Nederland / Flevoland met de Randstad? De ruimtelijke en economische meerwaarde van de Zuiderzeelijn heeft geen deel uitgemaakt van de beraadslagingen. Dit leidt tot gemankeerde, gefrustreerde afwegingen met dito uitkomsten. De kans de Zuiderzeelijn te positioneren als een nationaal Nederlands belang, waarbij voor het eerst een serieuze verbinding wordt gelegd met Duitsland, Polen en Scandinavië wordt door de waan van de dag teniet gedaan. Nederland ontbeert volstrekt onbegrijpelijk ook in de toekomst een noodzakelijke snelle openbaar vervoerverbinding met Noordoost Europa.

Bruusk geschonden vertrouwen Een eenzijdige opzegging van meerdere gemaakte afspraken tussen Rijk en regio’s over de aanleg van een snelle verbinding legt een te zware wissel op de geloofwaar-


40

digheid van het politieke bedrijf. Meerdere kabinetten gesteund door verschillende meerderheden in het parlement hebben zich expliciet uitgesproken voor een snelle verbinding. Ook het huidige kabinet heeft in de Nota Ruimte en haar economische evenknie, - ‘Pieken in de Delta’- concreet verwezen naar de rijksverantwoordelijkheid zorg te dragen voor een snelle verbinding. VNO-NCW Noord vindt dat voorkomen moet worden dat er een klimaat ontstaat waarbij niemand zijn nek durft uit te steken, terwijl een inhoudelijke discussie over de toekomstige inrichting van Nederland binnen Europa node wordt gemist. De Zuiderzeelijn is meer dan louter een vervoersverbinding. Het gaat over een nieuwe ruimtelijke kaart van Nederland, waarbij Noordoost Nederland definitief wordt ontsloten voor Noordoost Europa. Visie veronderstelt ambitie. De reactie van het kabinet ontbeert een uitgewerkte visie op de gewenste ruimtelijke –economische structuur vanuit een regionaal, nationaal en internationaal perspectief. De kabinetsreactie beperkt zich tot het beschrijven van verstedelijkingsvarianten en het vergelijken van varianten op een aantal berekende effecten. Hoezeer ook wordt toegegeven dat gehanteerde methodes tekort schieten worden er wel de meest vergaande conclusies getrokken op basis van de aldus verkregen cijfers. Op basis van deze benadering moet gevreesd worden dat geen enkel openbaar-vervoer project in de toekomst nog de eindstreep zal halen.

In opstand VNO-NCW Noord bereidt samen met ondernemers en ondernemerscollectieven, vakbeweging, studenten en overheden uit de vier provincies op dinsdag 23 mei een luid en massaal protest voor op het Binnenhof te Den Haag.

Een briefkaartenactie is gestart waarin ondernemers en werkgevers zich kunnen uitspreken. Verder is de website www. wiltudezuiderzeelijn.nl gelanceerd, waarin ieder wordt opgeroepen zijn / haar mening kenbaar te maken. Er wordt gewerkt aan de presentatie van een solide business case Zuiderzeelijn om de politieke discussie te verzakelijken. Ten onrechte wordt het beeld opgeroepen van een risicovol en miljardenverslindend project met een open eind financiering. Ten onrechte koketteert de Commissie Duivesteijn met haar uitgesproken opvattingen over de Zuiderzeelijn het land te hebben behoed voor een nieuw financieel ‘Betuwelijn-debacle’. Goedkope retoriek. De werkelijkheid leert dat private partijen bereid en in staat zijn op basis van reeds geoormerkte bijdragen van Rijk en lagere overheden binnen door overheden gestelde kaders met privaat kapitaal en volledig risico een ultrasnelle verbinding aan te leggen.

Alle hens aan dek Tijdens hoorzittingen in de regio en tijdens de protestdemonstratie op 23 mei in Den Haag zal het noorden zich krachtig uitspreken. Het gistingsproces is in volle gang. Den Haag verdient beter aangesloten te worden op de regio! Hans Haerkens [email protected]

Beleidsvoornemen kabinet concludeert dat: a. gestopt wordt met de Zuiderzeelijn; b. de noodzaak is aangetoond voor investeringen voor 2020 in de openbaar vervoer-bereikbaarheid in de noordvleugel van de Randstad op de corridor Schiphol – Amsterdam – Almere; c. er een ambitie is van het rijk met het Noorden er van uitgaande dat het Noorden op een evenredige wijze bereid is te investeren in de noordelijke economie.

Stageoffensief VNO-NCW Noord In de regio moet het ge beuren Goed beroepsonderwijs kan niet zonder een optimale betrokkenheid van het bedrijfsleven. Naast een betrokkenheid op het landelijke niveau, vaak sectoraal vormgegeven, wordt in toenemende mate een beroep gedaan op de regio. Samen met noordelijke ROC’s en andere stakeholders wil VNO-NCW Noord zich inspannen dat elke leerling die een arbeidsrelevante opleiding volgt, verzekerd is van een stageplaats die aansluit bij zijn/haar beroepsvorming.

H

et aantal vrijheidsgraden voor scholen om hun eigen beleidskeuzes te maken is de afgelopen jaren toegenomen. Daarmee zijn scholen beter in staat te reageren op (regionale ) arbeidsmarktontwikkelingen. De kwaliteit van het beroepsonderwijs en de meerwaarde die het beroepsonderwijs kan hebben voor het bedrijfsleven nemen toe bij het beter op elkaar aansluiten van regionale netwerken. Het primaire aangrijpingspunt om deze regionale netwerken vorm te geven of verder te versterken vormen de stages in het beroepsonderwijs. In de WerkTop van 1 december

2005 hebben sociale partners en het kabinet afspraken gemaakt om te komen tot een sluitende aanpak van stages. In de kern komt de afspraak er op neer dat, als er sprake is van arbeidsmarktrelevantie van de opleiding, iedere leerling een stageplek behoort te krijgen. Om te komen tot een sluitende aanpak zullen alle relevante betrokkenen hun bijdrage moeten leveren.. De primaire actoren zijn de bedrijven en de scholen. De secundaire actoren zijn VNONCW Noord en MKB Noord, de branches, de kenniscentra beroepsonderwijs bedrijfsleven.

Inmiddels zijn de contacten gelegd met de verschillende bestuursvoorzitters van de noordelijke ROC’s te weten Noorderpoortcollege, Alfa College, Drenthe College, Friesland College, Friese Poort en AOC Terra. Inzichtelijk zal worden gemaakt met welke branches en samenwerkingsverbanden van werkgevers de school structurele relaties heeft, waarin ook aandacht is voor de beschikbaarheid van stageplekken. Afhankelijk van de gestelde diagnose zullen individuele bedrijven en ondernemerscollectieven aangesproken worden. Zij moeten bijdragen aan een sluitende aanpak van stages als basis voor innovaties en een profijtelijke relatie met regionale kennisinstellingen. Wordt spoedig vervolgd. Hans Haerkens [email protected]

Alfa-college: maatwerk voor het echte werk Het Alfa-college is een Regionaal Opleidingen Centrum met vestigingen in Groningen, Drenthe en Overijssel. Verdeeld over deze vestigingen bieden wij opleidingen aan in de beroepsopleidende en beroepsbegeleidende leerweg voor jongeren en volwassenen. Daarnaast verzorgen wij diverse trainingen en cursussen voor bedrijven en particulieren. Ons gehele onderwijsaanbod wordt gegeven volgens het competentiegericht leren. Hierdoor kan het Alfa-college maatwerk leveren en mogen bedrijven hoog gekwalificeerd personeel verwachten. Meer weten? Bezoek onze website www.alfa-college.nl of neem contact op met een van onze vestigingen. In Groningen:

In Hardenberg:

Centrale administratie:

Marslaan 40

Hora Siccamasingel 312

Gramsbergerweg 34

(050) 597 30 00

(0523) 26 17 92

In Hoogeveen:

In Emmen:

Voltastraat 33

Emmalaan 25

(0528) 28 76 00

(0591) 64 12 69


41

Het Alfa-college is het christelijk Regionaal Opleidingscentrum voor Noord- en Oost-Nederland

Nieuwe leden De volgende personen zijn lid geworden van de vereniging.

Groningen H. Veenhuis mw C. Clements N. Huizenga mw drs. C. Gaarthuis H.G.H. Smid ir. D.K. Kremer J.J. Raven mw J. de Graaf mr. R.W. Lagerwaard S.M.F. Klinkert T.J. Jonker ir. F. van Genne MRICS

drs. M. Schriemer drs. J.R.A. Boertjens

ing. E. Gommel F.L.S. Lübeck C.M. de Jong O. Cijffers J.G. Joosten K. Huizing H. van der Burg mr. R. Tichelaar MSc mw J.J. van der Ven mr. R.R. Bouwman

drs.ing. H. Niendieker W. Pastoor prof.dr. G.J. ter Horst ing. H.H.P. Woortmeijer H.J. Versteegen

Noveon Resin B.V., Delfzijl Waste Paper Trade C.V., Scheemda Lavinium B.V., Groningen USG Capacity, Groningen Variass Holding B.V., Veendam Eestum Management, Ten Post Visser en Smit Hanab BV, Veendam Randstad Uitzendbureau bv, Groningen dhr. Kremer Schuurmans Advocaten, Roden Rabobank Groningen e.o., Groningen Ship’s Equipment Centre Groningen B.V., Groningen Hanzehogeschool - Lectoraat Vastgoed, Groningen iWink, Groningen Joop RA Boertjens Management Consultancy dhr. Van Genne BV, Groningen Bunte Nederland bv, Groningen Unique Nederland, Groningen theFactor.e bv, Groningen ISS Landscaping Services, Haren Syntens, Enschede Carrière Switch B.V., Groningen Rabobank Groningen e.o., Groningen Pomona Advies & Interimmanagement Gezondheidszorg, Onstwedde Projectontwikkeling Nieuwe Stijl (o.a. ItsMyTurn), Groningen Flanderijn & Bouwman Gerechtsdeurwaarders/Incasso, Appingedam Kairos-Valeo B.V., Rotterdam Telecom Service Leek B.V., Leek Graduate School of Behavioral and Cognitive Neurosciences, Groningen Wieringa consultants & engineers bv, Veendam BAM Civiel Noordoost, Zuidbroek

Friesland mw M.N. Smit-Adamse E. Bossema R. Veenstra F.W. van der Weerd W. Brander J.J. Troelstra A.B. Hettinga RA mw Z. de Vries

Constructa Bouw, Heerenveen Yacht bv, Leeuwarden Christelijke Hogeschool Nederland (CHN), Leeuwarden Partners in Perspective, Hilversum Houttec B.V. Houtkonstrukties, Gorredijk Troelstra Aquacultuur B.V., Rohel Arriva Nederland, Heerenveen CWI Noord-Nederland, Groningen


42

ing. J.J. Claus

Ingenieursbureau Oranjewoud B.V., Heerenveen S. Schootstra Adrem Aristo Uitgeverij, Drachten ing. J.J. Kuyper Joost Visser mw De Vries Aannemingsbedrijf BV, Heerenveen drs. K.W. van der Hoek MA Christelijke Hogeschool Nederland, Leeuwarden B. Mutsters Altuglas International B.V., Leeuwarden C.P. van Espelo Arbo Unie - regio Friesland, Heerenveen W.D. Koop Geveke Bouw bv, Heerenveen J. Boonstra Wetsus, Leeuwarden C. Udinga Bouwend Nederland, Haren dhr. Van Espelo H. van Zon AccoN AVM, Drachten

Drenthe ir. M.J. Smit ing. A.A. de Wagenaar H.A. Timmer B.A.G. Markslag ir. P.R.R. Venhuizen R. Oosterhoff B.K. Puister MBA W. Meerdink mr. J.F. Schultz mr. J.A. Venema L. Lageweg drs. T. Schroor mw H. te Riet

Delta Controls B.V., Emmen Grontmij BRP bv, Assen B. Timmer Beheer b.v., Borger dhr. Udinga ING Bank N.V., Hoogeveen Nederlandse Aardolie Maatschappij BV, Assen Syntri, Roden Rabobank Beilen-Wijster, Beilen Alescon, Hoogeveen Houkes c.s., Emmen Houkes c.s., Emmen Getronics PinkRoccade, Assen Arcadis Regio BV, Assen Kairos-Valeo B.V., Rotterdam

Colofon

Agenda

NoordNieuws, het magazine van VNO-NCW Noord, verschijnt zes maal per jaar en wordt verspreid onder leden in Drenthe, Friesland en Groningen Oplage: 1900 exemplaren Redactie: P.J.M. Buurman, [email protected] Postbus 188, 9750 AD Haren tel.: (050) 534 38 44, fax: (050) 534 61 45

Website: www.vno-ncwnoord.nl Advertentieverkoop Koninklijke Van Gorcum bv, Assen Lilian de Winter 0592-376933 Basisvormgeving Lieuwens Communicatie & Vormgeving, Lemmer Prepress en druk Koninklijke Van Gorcum bv, Assen Distributie Albracht, Groningen VNO-NCW Noord vertegenwoordigt in Groningen, Friesland en Drenthe 12.000 bedrijven waarbij ruim 1300 persoonlijke leden de harde kern van de vereniging vormen. Genoemde bedrijven representeren tachtig procent van de werkgelegenheid in de marktsector. Zestig procent van het ledenbestand zijn mkb-bedrijven.

Vrijdag 8 september 2006 Ondernemersgala VNO-NCW Noord in het Martiniplaza te Groningen Openingsfeest nieuwe verenigingsjaar

meer informatie: www.vno-ncwnoord.nl

VNO-NCW Drenthe donderdag 11 mei 2006 Bedrijfsbezoek Diolen Industrial Fibers Vechten tegen Aziatische polyesterstroom Plaats: Emmen Ontvangst: 15:30 uur Einde: 18:30 uur Sprekers: B.M. Defraye, manager operations “Sterker na economische tegenwind” J.A.M.M. Michiels, directeur “Vechten tegen Aziatische polyesterstroom” Voorafgaand aan deze bijeenkomst wordt een kennismakingsbijeenkomst voor nieuwe leden georganiseerd. Ontvangst: 14:15 uur VNO-NCW Drenthe vrijdag 12 mei Bedrijfsbezoek aan de Koninklijke Landmacht defensie en bedrijfsleven: ook zakelijk goed bekeken Plaats: Johannse Post Kazerne, Havelte Ontvangst: 10.00 uur Einde: 16.30 uur VNO-NCW Groningen woensdag 17 mei 2006 Bedrijfsbezoek Akzo Nobel Base Chemicals Chemie Park Delfzijl staat in bloei. Nieuwe bedrijvigheid binnen Akzo stimuleert bovengemiddelde groei Plaats: Delfzijl Ontvangst: 16.30 uur Einde: 19.30 uur Spreker: C.G. Zijderveld, locatie directeur Chemiepark Delfzijl “Chemische cluster van cruciaal belang voor Groningen” VNO-NCW Friesland dinsdag 23 mei 2006 Bedrijfsbezoek Omrop Fryslân Under fjoer Plaats: Leeuwarden Ontvangst: 16.00 uur Einde: 18.30 uur Spreker: P.T. Gaanderse, algemeen directeur “De impact van de media op uw onderneming” Voorafgaand aan deze bijeenkomst wordt een kennismakingsbijeenkomst voor nieuwe leden georganiseerd. Ontvangst: 14.30 uur VNO-NCW Noord woensdag 24 mei 2006 Tentoonstelling Marc Quinn Plaats: Groninger Museum Ontvangst: 17.30 uur Einde: 20.00 uur Sprekers: Bert van der Haar, bestuurslid stichting ‘Kunst en Economie’ Kees van Twist, directeur Groninger Museum Steven Kolsteren, hoofd educatie Groninger Museum Aansluitend wordt een bezoek aan de tentoonstelling Marc Quinn gebracht. VNO-NCW Noord woensdag 7 juni 2006 Er gaat niets boven het Noorden Meer smoel via noordelijke krachtenbundeling van marktpartijen Een interactieve bijeenkomst met onderscheidende noordelijke bedrijven die zich verzekerd weten van (inter)nationale bezoekersstromen. Plaats: Vesta, weergaloos wonen, Groningen Ontvangst: 14.30 uur Einde: 18.00 uur VNO-NCW Drenthe donderdag 15 juni 2006 Open Haardvuurbijeenkomst Provincie, gemeente en bedrijfsleven: een ménage à trois. Plaats: Chateau De Havixhorst, De Wijk (Dr) Ontvangst: 17.00 uur Einde: 20.00 uur Sprekers: A.L. ter Beek, Commissaris van de Koningin provincie Drenthe C. Bijl, Burgemeester gemeente Emmen G. Welling, voorzitter VNO-NCW Drenthe Een diner maakt onderdeel uit van deze bijeenkomst. Aan deze bijeenkomst zijn kosten verbonden


43

Mijn wil is wet Dácht u. Anderen hebben ook rechten en schrikken er bepaald niet voor terug u daarop te wijzen. Ook de meest oplettende ondernemer kan te maken krijgen met juridische procedures. U komt in aanvaring met particulieren, andere ondernemers, of de overheid. Contracten worden niet nageleefd. Er is onenigheid over de eigendomsrechten van onroerende zaken (wat is van wie?). De belastingdienst, een crediteur of aandeelhouder wil u persoonlijk aansprakelijk stellen. Veel ‘van kwaad tot erger’ kan worden voorkomen door risico’s goed af te dekken. Plas & Bossinade maakt uw juridische positie inzichtelijk. Als u toch in een conflict verwikkeld raakt, onderzoeken we of een minnelijke oplossing mogelijk is. Dit is vaak aantrekkelijker dan langdurig procederen. Blijkt een rechtszaak onafwendbaar, dan procedeert een van onze gespecialiseerde advocaten voor u op het scherp van de snede. Financiële deskundigen van onze afdeling bedrijfsadvisering zijn stand-by voor het geval er een ingewikkelde schadeberekening moet worden gemaakt. Mits u dat wilt, natuurlijk.

advocaten notarissen belastingkundigen bedrijfsadviseurs

D E K R AC H T VA N V E E L Z I J D I G H E I D

postbus 1100 9701 BC Groningen tel. 050 521 43 33 www.plasbossinade.nl

NoordNieuws IN OPSTAND! Noorden moet care valley omarmen. Kabinet schoffeert Noorden met afblazen Zuiderzeelijn

Recommend Documents