Nieuwsbrief Landschapsbeheer Oss

Nieuwsbrief Landschapsbeheer Oss Jaargang 12, nr. 43 Juni 2010

In dit nummer • • • • • •

Ton Velders in zonnetje gezet Natuurlijk VanTosse Eendenkooi door brand beschadigd Infocentrum en Bakkerij geopend in Megen Boomfeestdag in lentesfeer Werkgroep Landschapsbeheer Oss

0

Nieuwsbrief Landschapsbeheer Oss Colofon Jaargang 12, nr. 43, Oplage 375 exemplaren Juni 2010

Inhoudsopgave Ton Velders in zonnetje gezet Natuurlijk VanTosse Van het vrijwilligersfront Boomfeestdag in lentesfeer Biodiversiteit in de tuinen van Demen Informatiecentrum en Bakkerij geopend in Megen Landschapsbeheer Oss in de schijnwerpers Kort nieuws Werkgroep Landschapsbeheer Oss

2 2 3 3 4 5 6 7 10

Redactie: Dick Roza en Richard Ceelen De Stichting Landschapsbeheer Oss is gevestigd te Oss en ingeschreven bij KvK Oost-Brabant onder nummer 17105068 Rabobank Oss, banknummer 17.04.19.894

Adressen en telefoonnummers Landschapsbeheer Oss Hermelijnedreef 30 5343 XD Oss T 0412-632223 I www.landschapsbeheer-oss.nl E [email protected] Projectbureau Landschapsbeheer Oss H. Smouter (Projectcoördinator) Floraliastraat 75 5342 BH Oss T 06-54288252 E [email protected] Voorzitter Ronald Widdershoven T 0412-631362 E [email protected]

Van de redactie Wat zijn drie maanden toch snel weer voorbij! Zo bezorg je, na veel voorbereidingen de nieuwsbrief van maart 2010 bij veel mensen, of je bent alweer bezig met het in elkaar zetten van de juni nieuwsbrief. Teksten corrigeren, foto’s bij de artikelen selecteren, keuzes maken welke artikelen wel of niet geplaatst kunnen worden. En als je dan de al in maart, april en mei geschreven artikelen over onze activiteiten naleest, merk je dat die wel héél snel oud nieuws geworden zijn. Je twijfelt of het nog wel de moeite waard is die stukjes op te nemen! Tóch maar plaatsen, denk je dan, want voor veel lezers kan oud nieuws tóch nog nieuw zijn. Gelukkig heb je nooit gebrek aan onderwerpen voor je verhaaltjes en terwijl het blad voor juni vorm krijgt, heeft je pen de eerste stukjes voor het septembernummer al geschreven! En dan zal zich over drie maanden het boven geschetste proces weer herhalen. Zo glijden de jaren in een driemaandelijks schrijfproces in sneltreinvaart aan je voorbij! Het blijft echter leuk om de krant te maken en áls je eens een keer denkt: wat moet ik toch voor redactioneel intro schrijven voor dit plekje in de nieuwsbrief, dan is dat al gebeurd nog vóór je er erg in hebt. Zoals nu dus! Veel leesplezier !

Secretaris Nora Servaes T 0412-632223 E [email protected]

Voorpagina

Penningmeester Pim Rinses T 0412-624079 E [email protected]

Linksboven: Rechtsboven: Linksmidden: Rechtsmidden: Linksonder: Rechtsonder:

Coördinator Werkgroep Ton Velders T 0412-648196 E [email protected] Redactie, Werving & Vrijwilligerscontact Dick Roza T 0412-642368 E [email protected] Redactie & Webmaster Richard Ceelen T 06-54218521 E [email protected]

Opening Bakkerij/Streekproducten in Megen Aanplanten houtwal in Stelt (Foto: DR) Herstel van rietmatten in eendenkooi (DR) Opruimen rommel Soldatenwiel (Foto: DR) Toeristische markt bij Bieb (Foto: DR)) Liesbeth van Tongeren spreekt Ton toe

Kopij De sluitingstermijn voor kopij voor de volgende nieuwsbrief is 31 augustus 2010. Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door:

Juridisch Adviseur Maarten Furnée T 0412-454204 E [email protected] 1

Ton Velders in het zonnetje gezet

Natuurlijk VanTosse®

Onze werkcoördinator Ton Velders kreeg op vrijdag door Liesbeth van Tongeren, oud directeur van Green Peace en nu nr.zes op de lijst van Groenlinks een “groen lintje “ opgespeld voor zijn jarenlange inzet voor Landschapsbeheer Oss.

In de gemeente Oss heeft Landschapsbeheer Oss het initiatief genomen in de ontwikkeling van streekproducten. In het oude, onverkavelde kampenlandschap van de Stelt/Elzen (tussen Oss en Heesch) verbouwt Landschapsbeheer Oss traditionele graansoorten als spelt, tarwe, rogge, gerst, haver, triticale en, als primeur voor Nederland, cranberry’s. Deze activiteiten ® vormden de basis voor de ontwikkeling van “VanTosse streekproducten”.

Totaal verrast door onderscheiding Dat gebeurde tijdens een stop van de GroenLinks verkiezingsbus in Oss op het gazon naast de “Groene Engel”.Het was de bedoeling dat deze GroenLinksonderscheiding door de lijsttrekker Femke Halsema zelf zou worden uitgereikt,maar doordat Femke door de slopende verkiezingscampagne deze dag totaal uitgeput was ,werd haar taak overgenomen door Liesbeth van Tongeren. Een groen lintje wordt uitgereikt aan lokale organisaties of personen die zich op bijzondere wijze inzetten voor natuur of milieu in hun stad of dorp. Het was de eerste keer dat de Osse afdeling van GroenLinks de onderscheiding had georganiseerd in haar werkgebied. Per jaar ontvangen meerdere personen of organisaties in andere delen van ons land óók een groen lintje! Bij de uitreiking van de onderscheiding was een groot aantal van onze vrijwilligers,waarvan sommigen met hun partner,aanwezig. Ook D.TV en enkele lokale bladen gaven acte de presence. Tot Ton’s grote verrassing doken,nadat hem het lintje was opgespeld,zijn drie kinderen Eric, Ingrid en Yvonne op, die hem een mooi boeket bloemen overhandigden en vervolgens met hun trotse vader op het “Maximabankje” voor een foto poseerden. Zij waren door ons van tevoren ingelicht en hadden volledige zwijgplicht gekregen. Het had ons bestuur nog flink wat moeite gekost om Ton naar de “Groene Engel” te lokken want zijn interesse in politiek is niet zó groot en we konden eigenlijk geen goede reden opgeven waarom hij die middag bij de Groene Engel”zou moeten zijn. En toen hij in de kranten las dat er een lintje zou worden uitgereikt dacht hij alleen dat onze Stichting misschien genomineerd was. Bescheiden als hij is had hij er geen moment aan gedacht dat hijzelf wel eens het middelpunt van een huldiging zou kunnen zijn. Zijn verrassing was derhalve groot toen hij door Liesbeth van Tongeren naar voren werd geroepen! Nadat de plechtigheid was afgelopen gingen Ton en zijn kinderen nog lekker lunchen in de stad. We feliciteren Ton hierbij nógmaals met zijn onderscheiding, hij heeft hem beslist verdiend! Dick Roza

Samenwerking in streekeigen productie

Enthousiaste ondernemers, verenigingen en stichtingen in de regio (Landschapsbeheer Oss, lokale bijenhouders, een biologisch veeteeltbedrijf, een landwinkel, de molenaars van Ravenstein, Megen, Lith en Oss, loonwerkbedrijven, de vereniging Oude Landbouwwerktuigen, een kookstudio, een pannenkoekrestaurant, een wijnmaker, een likeurstoker, de twee lokale bierbrouwers en bakkers), hebben elkaar gevonden bij de opzet van streekgebonden, ambachtelijke ketens van streekproducten. Samenwerking met Stichting Dichterbij is geresulteerd in een streekwinkel/bakkerij in ® Megen, waar VanTosse producten worden geproduceerd en verkocht. ®

Het VanTosse project streeft naar het zichtbaar maken van totale productieketens van streekeigen producten in noordoost-brabant. Oftewel het exclusief produceren, verwerken, bewerken en verkopen van producten in de regio. Hiermee worden niet alleen streekeigen producten vermarkt, maar ook de ontwikkeling van cultuurtoeristische producten in gang gezet (bv wandelroutes langs graanvelden met bloemrijke randen, landwinkelfietsroute, molendagen, oogstfeesten). ®

De ontwikkeling van VanTosse streekproducten richt zich in eerste instantie op de ontwikkeling van streekproducten uit ® Oss. Vandaar de naam VanTosse , van ’t Osse, uit Oss! Henk Smouter

In de bakkerij/streekproductenwinkel Antoon en Frans ((Foto: Dick Roza)

Kopij Wij nodigen graag iedereen uit om bijvoorbeeld een verslag(je) van een excursie, een lezing, een expositie of een interessante waarneming te schrijven. U kunt uw bijdrage (evt. met foto’s) mailen naar [email protected].

2

Van het vrijwilligersfront Er waren de afgelopen drie maanden de nodige mutaties in ons vrijwilligersbestand. Acht vrijwilligers gaven aan dat ze geen zin of tijd meer hadden om verder met ons te werken.

Mutaties Dat waren: Tiny van Boekel (65) uit Schaijk, Willy Brands (51), Wim v.d. Coevering (58), Riet van Diemen (66), Rob Meijer (69), Atie Muurmans (63), Johan Raap (76) en - vrijwilliger van het eerste uur - Diny Tebarts (50) alle uit Oss. Zowel Willy Brands, Rob Meijer, Atie Muurmans als Johan Raap blijven wel, als lid van de vriendenclub bij ons werk betrokken. Er kwam óók nog een nieuwe vrijwilliger bij, n.l. Marion Wetzels (55). Ze meldde zich aan op 1 april, maar had tot nu toe nog geen gelegenheid om bij ons te komen werken. Op de valreep kwam de 22-jarige Stefan Kroot onze gelederen nog versterken. Hij werkte voor het eerst mee op vrijdag 11 juni bij het Soldatenwiel in Lith.

Ander nieuws Er is ook nog wat ander nieuws uit onze groep: We gingen op 13 april met een bloemetje op bezoek bij Tino v.d. Pas uit Lith, die nog herstellend is van de zware hersenoperatie eind januari jl. Hij hoopt over enige tijd weer wat met ons mee te kunnen doen! Margot v.d. Hurk en Johan Horst bezegelden op 8 april hun relatie met een huwelijk. We wensen hen nog vele gelukkige jaren toe! Ze hebben het echter allebei de komende tijd nog zó druk, dat het nog wel enkele maanden kan duren, voor we hen weer op een werkochtend zullen zien! Van onze vrijwilliger Marjolijn van Oers, die op 12 maart j.l. voor het eerst met ons meewerkte, hoorden dat ze weer werk heeft en daardoor niet kan komen. Gijs van Ingen uit Reek zullen we komende maanden moeten missen .Hij viel n.l. op zondag 6 juni in Woudenberg van zijn fiets en moest daarna acuut geopereerd worden .In de Sint Maartenskliniek in Nijmegen kreeg hij een nieuwe heup. Gelukkig beschadigde hij bij de val de heup die tóch al door slijtage vervangen moest worden. We wensen hem een spoedig algeheel herstel toe! Tenslotte vermeldenswaard is dat Sergei Antonenko uit de Oekraïne die vorig voorjaar vier keer met ons meewerkte en daarna tijdelijk terug ging naar zijn land o.a. om de Nederlandse taal te leren, weer even in beeld was. Na een voorafgaand telefoontje stond hij, samen met zijn vrouw Lada op zaterdagmiddag 8 mei, met een taart, bonbons, een plantje en een fotoboek over de Oekraïne voor onze deur. Sergei en Lada wonen nu in het Belgische Turnhout en hadden er, 2,5 uur reizen met bus en trein voor over om naar ons toe te komen. Hoewel Sergei’s taalkennis nog maar heel erg gering was, werd het - dank zij Lada’s vertaalwerk - tóch een heel aangename middag. Hoewel beide zeiden wel eens een keer met ons mee te willen werken, lijkt ons dat gezien de reistijd en de kosten, vrijwel onuitvoerbaar. We wachten af! Dick Roza

Boomfeestdag in lentesfeer Voor de eerste keer in haar bestaan heeft Landschapsbeheer Oss meegedaan met de Nationale Boomfeestdag, die woensdag 17 maart voor de 53e keer gehouden werd. Samen met ruim 40 kinderen van groep 8 van de Meanderschool in Lith plantten we enkele honderden struiken, alsmede een tiental wilgen bij het Soldatenwiel in Lith.

Met tegenzin weer naar school Het thema van de boomfeestdag was ditmaal “Bomen maken onze buurt”maar de plantactie in Lith viel daar enigszins buiten, want het Soldatenwiel*, waar Landschapsbeheer Oss recent een grote renovatie uitvoerde, ligt aan de Maasdijk tussen Lith en Maren. Maar de kinderen van “De Meander” hadden het fietstochtje van school naar het wiel er graag voor over, vooral omdat het die dag de echter eerste lentedag was! De kinderen begeleid door schoolhoofd Piet Korsten en enkele leerkrachten werden in de grote tuin van de familie v.d. Brink, die aan het wiel woont, ontvangen en kregen daar door Wim v.d. Brink en Wethouder Peer Verkuylen van Lith veel info over de flora en fauna rond het wiel en de geschiedenis ervan. Aan de vele vragen die de kinderen stelden, was te merken dat ze in het onderwerp geïnteresseerd waren. Vervolgens trokken de kinderen in een lange rij naar een langs het wiel opgeworpen dijkje om daar samen met zo’n 20 vrijwilligers van Landschapsbeheer de tientallen struiken in de vette klei te planten. Vóór de kinderen, met tegenzin, weer naar school terug reden, kregen ze nog frisdrank en een appel aangeboden. Er waren diezelfde dag óók nog plantacties in Maren-Kessel. Lith en Teeffelen.

* Het Soldatenwiel in Lith Wielen zijn ondiepe veelal ronde plassen,die ontstaan zijn na een dijkdoorbraak. Het was gemakkelijker om de dijk om het wiel terug te leggen,dan om het wiel weer te dempen. Vaak loopt de dijk dan ook om een deel van het wiel heen. Het Soldatenwiel is ontstaan bij een dijkdoorbraak in 1795. Daarbij zouden volgens een legende ook enkele soldaten zin omgekomen! Een geschiedschrijver verhaalt: “In den nacht als den dijk brak dan verschoof er iets in de lucht,de huizen trilden van een aardbeving, het donderde in den hemel,het water steeg dreunend over de wegen tot één wijde zee, die was niet te overzien”

3

Biodiversiteit in de tuinen van Demen Zondag 18 juli zal in “De Tuinen van Demen” weer een natuurdag worden georganiseerd. Mede met het feit dat 2010 is uitgeroepen tot het jaar van de biodiversiteit kreeg die dag ook als thema “Biodiversiteit in de Tuinen van Demen”.

Bloemen, vlinders, vogels En de biodiversiteit loopt dan ook als een rode draad door de tuin die in juli op zijn mooist is, heen; bloemen, bijen, vlinders, insecten, amfibieën, vleermuizen en vogels krijgen alle aandacht! Daarvoor zorgen de eigenaren van de Tuinen Martje en Fridtjof v.d. Bosch, die deze dag assistentie krijgen van de weidevogel- en vegetatie werkgroepen van het IVN, de Vleermuiswerkgroep Noord-Brabant, Natuurmonumenten, Landschapsbeheer Oss, de Gemeente Oss en het NMC Elzenhoek. Die laatste exposant besteedt vooral aandacht aan insecten, vlinders en bijen, die zo’n onvervangbare rol spelen in de biodiversiteit door het bestuiven van planten en bloemen. Er is ook een imker aanwezig om u alles te vertellen over de benarde situatie waarin de bijenstand zich momenteel bevindt door o.a. een ernstige ziekte die ze bedreigt. Het NMC helpt u ook met het zelf maken van een insectenhotel voor in uw tuin. Ze vertellen u wat vlinders lekker vinden en laten je zien hoe je lippenbalsem kunt maken. Voor een rondleiding door het “Wilde” gedeelte van de tuin zorgen onze Maria Michiels en Hugo v.d. Wal de boswachter van Natuurmonumenten, waarbij Antoinette van Wilgen bij het vleermuisverblijf bij de paddenpoel u alles over de nuttige vleermuis vertelt. Landschapsbeheer Oss en de gemeente Oss vertellen de bezoekers wat hun rol is in de biodiversiteit in de natuur rondom de stad en in de woonwijken, met hun vaak totaal bestraatte tuinen. De Natuurdag begint om 11:00 uur en eindigt om 17:00. De entree bedraagt 4 Euro voor volwassenen en 2 Euro voor kinderen tot twaalf jaar en er is voldoende parkeergelegenheid bij de tuin. Kleine horeca is aanwezig! U vindt de Tuinen in Demen aan de Maasdijk tussen Demen en Dieden op de Kleine Poelstraat 13.

Weer blij in het bos! Omdat we sinds september vorig jaar niet meer in het Vierwindenbos bij het Willibrodusputje hadden gewerkt, was iedereen in de groep op vrijdag 9 april blij dat er daar weer eens iets gedaan kon worden.

Veelsoortig werk De omgeving van het Putje werd flink schoon gemaakt en ook de droogstaande beek werd van rommel ontdaan. De week ervoor had de beek nog enigszins gestroomd, maar het was maar heel pover dit jaar! Ook werd de hele wandelroute in het Vierwindenbos en het “Docfabos” en de Witte Ruijsheuvel nagelopen en werden kapotte of ontbrekende routepalen door nieuwe vervangen. De rest van de werkdagen de afgelopen drie maanden werd in januari en februari vooral bij het Lindenwiel op de Erfdijk in Herpen gewerkt. Op 6 maart kreeg ons natuurgebiedje “De Lange Del” in Huisseling weer een snoeibeurt en veel van de wilgentakken die we daar zaagden gingen voor een nieuw leven als echte wilg mee naar het Soldatenwiel in Lith op de Nationale Boomfeestdag 11 dagen later. Vervolgens was eind maart, begin april “De Stelt” aan de beurt waar we weer zwerfvuil opruimden en later een bestaande houtsingel herstelden en een nieuwe houtwal aanplantten. Vervolgens kreeg ons cranberryveld in “De Elzen” van half april tot 21 mei wekenlang weer de gebruikelijke voorjaarsaandacht. Met gemiddeld 16 man per keer werd geprobeerd het onkruid nu toch eens eindelijk onder de knie te krijgen. Het hek van het veld blijft nu voorlopig dicht om de tere plantjes niet in de groei en de vruchtzetting te belemmeren en om de onkruiddruk vanaf de randen van het veld tegen te gaan, werd daarna, op 5 juni, nog wel een beschermende folie rond het hele veld ingegraven. En last but no least waren we op 29 mei met 22 man in de eendenkooi in Macharen, waar we begonnen aan het herstel van de grote schade die de brand op 25 april jl. aanrichtte. Gelijktijdig maaiden we het gras en maakten we de vangpijp en naaste omgeving weer schoon. Het herstelwerk van de rietmatten van de eendenkooi werd daarna op 5 juni vrijwel afgemaakt en tenslotte haalden we met behulp van een roeiboot op 11 en 16 juni takken en bomen uit het Soldatenwiel in Lith. Dick Roza

Klussenbedrijf Wilja Berghemseweg 94 5348 CL Oss 0412-623477 06-53460406

Voor alle aanpassingen en werkzaamheden in en om uw woning of bedrijf Glas, schilderwerk, behang, metsel- en stucwerk Renovatie bad- en tegelwerk Elektra en tuinwerk

Dick Roza

4

Informatiecentrum en Bakkerij geopend in Megen Zaterdag 29 mei vond in Megen de officieële opening plaats van het Toeristisch Informatiecentrum “Megen op de kaart” en de ambachtelijke bakkerij annex streekproductenwinkel “Antoon en Frans.”

Cranberry’s, koek en kaarten Beide ondernemingen zijn gevestigd in een voormalige,kleine supermarkt in de Schoolstraat 2 en vormen,samen met Landschapsbeheer Oss een drie-eenheid. In de winkel van “Antoon en Frans” verkoopt men naast verschillende soorten brood (O.a. gebakken van het graan van onze akkers)gebak,beschuit,speculaas en “Megense koek”,óók allerlei streekproducten. In een grote vitrinekast staan onze cranberryprodukten en in een aparte kast staan,samen met andere streekbieren VanTosse spelt-en cranberrybier. Op een aparte tafel is heel veel snoepgoed uit grootmoederstijd uitgestald. “Antoon en Frans” was vanaf 7 april j.l. in bedrijf; in de tussentijd werd door Megenaar Louis van Merwijk een fraaie kleurige wandschildering op één van de muren in de winkel aangebracht. Achter de winkelformule staat de Stichting Dichterbij,die ondersteuning op maat aanbiedt aan mensen met een verstandelijke beperking. Momenteel vinden zeven cliënten werk in de bakkerij en de winkel.”Dichterbij”wil dat aantal uitbreiden tot 12. De winkel is doordeweeks geopend van 10.00 tot 16.00 uur en ‘Zaterdags (voorlopig nog) gesloten .Ook in het Toeristisch Informatiecentrum,dat inpandig met “Antoon en Frans”verbonden is, is Landschapsbeheer Oss te vinden. Onze informatiefolder ligt er in het schap,evenals de kaarten van de wandelroutes die we in de regio aanlegden. De winkel,die van april tot oktober zeven dagen per week open is,wordt gerunned door in totaal 20 vrijwilligers,die in een keurige blauwwitte outfit gestoken zijn. Men geeft er alle informatie over de recreatieve mogelijkheden in Megen en directe omgeving. Men zou veel meer vrijwilligers moeten hebben,om vooral in vakantieperioden elke dag een 2mansbediening in de winkel te kunnen hebben!.Als voorbeeld:het TIR in Ravenstein heeft wel 70 vrijwilligers! Mocht het u iets lijken om af en toe de bezoekers aan Megen voor te lichten,bel dan met Anton de Klein, tel.0412-462172.

Eendenkooi door brand beschadigd Waar we al heel lang bang voor waren, is op zondag 25 april gebeurd; door brandstichting is toen n.l. een groot deel van de rietschermen van de eendenkooi in Macharen in vlammen opgegaan.

Moeilijk aan riet te komen Het vuur kon gelukkig door de Megense brandweer snel geblust worden, zodat nog ongeveer de helft van de schermen en stutpalen behouden bleef. Maar het was toch een troosteloos gezicht toen we op de zwart geblakerde restanten na de brand aanschouwden! Onze plaatselijke TV-station DTV besteedde de volgende dag ruim aandacht aan het trieste voorval van de brand. Het bestuur van Landschapsbeheer Oss heeft bij de politie aangifte gedaan van de brandstichting. Ook de eigenaar van de kooi, Natuurmonumenten werd natuurlijk onmiddellijk van de brand op de hoogte gesteld! Nadat de schade was vastgesteld, werd een inventarisatie gemaakt van de te vervangen en nog bruikbare delen van de vangpijp. De dikke staande palen van de schermen bleken nog bruikbaar, de dunnere dwarsverbindingen en de verbrandde rietschermen, alsmede een deel van het net over de vangpijp moesten vervangen worden. Omdat het in deze tijd van het jaar heel moeilijk is om aan zoveel stevig riet te komen, duurde het tot 27 mei voor we de 25 rollen binnen kregen. Die kwamen helemaal uit Hongarije en werden al direct twee dagen later op onze werkochtend verwerkt. Een week later, op 5 juni, waren alle nieuwe matten alweer aangebracht. Dick Roza

De aanzet tot deze unieke samenwerking tussen “Dichterbij”Landschapsbeheer Oss en “Megen op de kaart” is ontstaan in het kader van het project “De schatkist van Megen” De officiële opening werd gedaan door Helen Flören, directeur van de Stichting “Dichterbij,”Mirjam Kräwinkel, directeur van Mooiland Maasland en wethouder Jan van Loon van de Gemeente Oss, met muzikale begeleiding van de Megense kapel “De Keienbloazers” nadat de gasten eerst in de grote zaal van “Acropolis”ontvangen waren. Bakkershapjes uit eigen bakkerij ,een glas alcoholvrije bubbelwijn met appelsap en streekkaas van Spierings Landwinkel begeleidden daarna de gezellige receptie die goed bezocht werd. Dick Roza

5

Landschapsbeheer Oss in de schijnwerpers

Sam en Sem strijden samen!

Hoewel Landschapsbeheer Oss in de 12 jaar van haar bestaan natuurlijk bij velen bekend is, wordt die bekendheid toch steeds weer vergroot doordat de lokale pers en de lokale TV-zender met regelmaat onze activiteiten belichten. En óók de deelname aan markten en beurzen helpt mee!

Archelogie en cultuurhistorie zijn twee zeer belangrijke disciplines als het gaat om het beheren van ons cultureel erfgoed. Vooral met stadsuitbreidingen en vernieuwing van oude centra spelen ze een grote rol.

Veel contacten op beurzen

Dit jaar zijn er in de regio Oss twee stichtingen opgericht die willen proberen zeggenschap te krijgen bij beslissingen die gemeenten nemen als archeologie en heemkunde in het geding komen. De eerste stichting was “SAM” wat staat voor Samenwerkende Archeologen Maasland”, die door een aantal actieve lokale archeologen op 12 januari jl. werd opgericht. De stichting heeft tot doel om kennis en ervaring in de regio te bundelen, zodat een daadkrachtig team ontstaat, dat goed kan inspelen op situaties waarbij archeologie in het geding is. De tweede stichting SEM (Stichting Erfgoed Maasland) is nog in oprichting en is een initiatief van de Heesche Heemkundevereniging “De Elf Rotten”, Stichting “De Werkende Mens” uit Oss en de Archeologische Werkgroep uit Oss. SEM wil een meebeslissende partij zijn die samen met gemeentelijke- en provinciale instanties kan ijveren voor het behoud van historische panden en locaties in de gehele regio. Dat het de gemeente Oss er alles aan is gelegen, om archeologie, cultuurhistorie en heemkunde alle aandacht te geven die ze verdienen, bewijzen regelmatige bijeenkomsten van de drie disciplines, aangevuld met vertegenwoordigers van Landschapsbeheer Oss. Dat daar dus ook onze stichting aanzit, toont aan dat óók de natuur in en rondom Oss een belangrijke speler is in het behoud van de cultuurhistorie in onze regio.

Zo maakte DTV op 26 maart een rapportage van onze natuurschoonmaakactie in “De Stelt”. Ook de pers maakte melding van onze actie daar. En óók de renovatie van poelen en wielen in Lith en Maren Kessel trok de aandacht van de media. In het Brabants Dagblad van 27 maart mocht onze projectleider Henk Smouter alles vertellen in een met grote foto’s gelardeerd artikel. Een verhaal van zijn hand in “De Bergse Krant” enkele weken later belichtte hetzelfde onderwerp. De deelname aan markten en beurzen van Landschapsbeheer Oss wordt elk jaar weer groter. Zo stonden we op tweede Paasdag met VanTosse producten op de bijenmarkt in Schaijk en op 17 april vertelden we alles over onze vrijwilligersorganisatie op de Toeristische markt op het grasveld naast de Bibliotheek. Bijna dertig collega-standhouders hielden ons daar gezelschap. Vervolgens was de “Boerenbontdag” met streekproducten bij de Boerenbond in Heesch op 8 mei ons werkterrein en vlak voor het afsluiten van dit blad lieten we ons nog op zondag 6 juni met een stand zien - zowel bij de start in Gewande als bij de finish in Ravenstein - van de eerste Maasdijkmarathon. Daaraan deden zo´n 1000 hardlopers mee. Voor de komende maanden staat nog gepland: de markt “Milleniumdoelen” op zondag 27 juni, in het centrum in Oss, de Natuurmarkt in Handel op zondag 4 juli, “Biodiversiteit in de Tuin” in Demen op zondag 18 juli en tenslotte weer het spektakelstuk de Streekfair in Uden op zondag 12 september. Vooral op al die markten en beurzen leggen we veel contacten, waardoor onze bekendheid aanzienlijk toeneemt.

Breed overleg noodzakelijk

Dick Roza

Dick Roza

Nieuwe Bart Lindenboom! Naast het planten van struiken en wilgen aan het Soldatenwiel op de boomfeestdag, werd er in de weken daarna nog op talrijke andere plekken in ons werkgebied nieuw leven aan de aarde toevertrouwd. Zo kreeg het Vorstengrafdonkmonument aan de Vorstengrafweg in Oss op 30 maart er een heg bij van zo’n 300 rode beukenstruikjes en werden op de gedichte openingen van de Erfdijk in Herpen diezelfde dag nog enkele honderden stuks bosplantsoen, waaronder veel eiken, geplant. Een dag later verfraaiden we het nog kale nieuwe natuurgebiedje “De Velmer” in Maren-Kessel met 30 knotwilgen, 3 essen, 3 populieren en veel inheems struikgewas. In de Stelt tenslotte werden op 3 april twee nieuwe houtwallen ingeplant met zo’n 400 stuks inlands bosplantsoen en werd een nieuwe “Bart Molenaarlinde” geplant ter vervanging van de op 21 september 2008 geplante herdenkingsboom. Die boom werd tijdens het Pinksterweekend vorig jaar door vandalen afgebroken en daarna verbrand. Dick Roza

6

Kort nieuws IVN Wandelingen

Natuurmonumenten meldt

In de komende maanden kunt u met het IVN vier keer wandelen en drie keer fietsen.

Natuurmonumenten meldt in een publicatie over het jaarverslag 2009 dat men als grootste particuliere natuurorganisatie het jaar afsloot met 830.000 leden. Helaas gevolg van de economische crises - waren dat er ruim 50.000 minder dan een jaar ervoor!

Zondag 4 juli is er de gebruikelijke wandeling “Struinen door het kleinschalig landschap van “De Stelt”. Verzamelen om 10:30 t/o het voormalige klooster aan de Benedictuslaan t/m D.F.M. bloemen aan de Nieuwe Hescheweg. Zondag 1 augustus Natuurfietstocht “Zomer langs de Maas” lengte 35 kilometer, duur ca. 5 uur. Vertrek om 10:30 uur vanaf de parkeerplaats bij het Oude Gemeentehuis in het centrum van Megen. Zondag 19 september Wandeling door de nieuwe natuur rondom de putten van Hofmans, lengte 5 kilometer, duur 3 uur. Vertrekplaats: van de parkeerplaats van rest. Den Heuvel, Rijksweg 46 in Schaijk. Bezoekerscentrum Slabroek Nistelrode Erenakkerstraat 5. Zondag 18 juli Fietstocht “Langs de Maashorstboeren en hun streekproducten. ”Lengte 40 kilometer, duur ca. 4 uur. Vertrek 10:30 uur. Er worden een aantal Maashorstbedrijven bezocht en de producten die er gemaakt worden, worden geproefd! Neem echter wel een lunchpakket mee! Zaterdag 14 augustus Gezinswandeling rond “Fladderende Vleermuizen” start om 20:30, lengte 6 kilometer, duur ca. 2 uur. U zult, als het weer een beetje mee zit, vleermuizen zien en horen. Ook is er aandacht voor de maan, planeten en sterren. Als mogelijk zal iemand van de sterrenwacht Halley aanwezig zijn. Zondag 5 september Natuurfietstocht met als thema “Sterren, licht en lichtvervuiling”. Lengte 35 kilometer, duur ca. 3 uur. Start 10:30 uur. Met een rondleiding bij sterrenwacht Halley in Heesch met een presentatie van ca. 20 minuten. Zondag 26 september Herfstwandeling in Natuurgebied “De Maashorst”. Lengte 5 kilometer, duur ca. 2 uur. Neem Uw kinderen of kleinkinderen en een spiegeltje mee. Voor paddenstoelenzoekkaarten wordt gezorgd. Info wandelingen Oss: Frank van 0486-462889. E-mail: [email protected] Wandelingen Slabroek: 0412-611945 E-mail: [email protected] (DR)

Wandelingen Maaslandgilde Ook het Maaslandgilde (50 plussers) organiseert nog een drietal wandelingen dit jaar, steeds op een vrijdag.

Klimaatbos goed aangeslagen Men beheerde 355 natuurgebieden met een totale omvang van bijna 102.000 hectare. Daarnaast droeg men zorg voor 955 monumentale gebouwen. In onze regio is dat o.a. het voormalig kasteel in Oijen. Verder meldt Natuurmonumenten in de voorjaarseditie van haar blad “Natuurbehoud” dat het klimaatbos in Biddinghuizen in Flevoland dat twee jaar geleden werd aangeplant, in die tijd geweldig is aangegroeid. Het bos met een oppervlakte van 27 hectare bestaat uit ruim 60.000 bomen en 20.000 struiken die in voorjaar 2008 respectievelijk voor 25 en 10 Euro per stuk door particulieren en bedrijven werden gedoneerd onder het motto: “Maak je hart groen, koop een boom”. Het is een antwoord op de klimaatsverandering als gevolg van CO2 gassen! De ontwerper van het bos, Age Boonstra is razend enthousiast over de groei van het bos. De bomen zijn inmiddels meer dan twee keer zo hoog, de Gelderse Roos geeft zijn eerste bessen en alle 76 geplante walnootbomen zijn aangeslagen. (DR)

Stichting “Maasmeanders” kreeg aanmoedigingsprijs Stichting Maasmeanders heeft de eerste vier jaar er op zitten. Het aantal deelnemers nadert intussen de 100 en het aantal initiatieven om de cultuur, natuur, recreatie en toerisme op de kaart te zetten langs onze Maasoever blijft stijgen! Aanmoedigingsprijs Er staan momenteel in de 23 woonkernen in het werkgebied maar liefst 30 van die initiatieven in de steigers. Die nieuwe initiatieven en de talloze al gerealiseerde projecten, zoals de wandel-fietsroute “Anders langs de Maas”, die 70 kilometer lang van Den Bosch tot Cuijk loopt en de plaatsing van een 30 moderne zuilen met informatiekaartjes in zakformaat, hebben niet alleen regionaal, maar ook landelijk belangstelling getrokken. Een mooie beloning voor al het werk dat de Stichting tot nu toe al verzet heeft, was het ontvangen op 21 april jl. van de aanmoedigingsprijs bij de verkiezing van de Plattelandsaward 2010 van Plattelandstoerisme Brabant. Ook Landschapsbeheer Oss is, zoals u al wel zult weten, nauw betrokken bij de recreatieve activiteiten van De Maasmeanders. (DR)

Vriendenclub nu meer dan 200 leden Niet alleen ons vrijwilligerscorps, maar óók onze Vriendenclub is steeds in beweging. De afgelopen drie maanden kregen we vier opzeggingen, maar we kregen er óók maar liefst elf nieuwe vrienden bij! Wie was de eerste! Hierdoor is het magische getal van 200, waarover we in onze nieuwsbrief van december spraken, overschreden. We tellen nu in totaal 204 donateurs. De naam van de 200e vriend mogen we u wel noemen, het is het biologisch melkveebedrijf annex leef- en beleefboerderij “Kolluks Hofke” uit de Koolwijkstraat 18 in Herpen, waarover u in dit nummer (echt toevallig) een artikel kunt lezen. De 100ste donateur van onze in juli 2003 opgerichtte Vriendenclub was in september 2005 de heer Louis van Amelsfoort uit “De Witte Hoef” in Oss. Wie de eerste donateur was, valt niet meer te achterhalen, omdat er na onze start zo’n 15 donateurs zich aanmeldden. Laten we maar kiezen voor onze wethouder Jules Iding, zonder wie Landschapsbeheer Oss zeker niet zo voorspoedig van start kon gaan en uitgroeien tot wat het nu is! (DR)

Van egels en wilde zwijnen De zoogdiervereniging zet zich in voor de studie van alle in het wild levende zoogdieren en hun leefomgeving in ons land. De organisatie bestaat al sinds 1952, maar kreeg pas in 2009 grote naamsbekendheid door de succesvolle campagne “Het jaar van de Egel” . Wild zwijn rukt op Er werd een fraaie brochure gemaakt, getiteld “Egels ook in uw tuin” waarin op 24 kleurige pagina’s veel “stekelwaardigheden” en tips voor het maken van een egelvriendelijke tuin te vinden zijn. Die brochure was ook als bijlage opgenomen in het laatste lentenummer van het IVN-blad “Mens en Natuur”. Bent U geen lid van de IVN en wilt u zo’n brochure tóch graag hebben, probeer het dan eens bij www.zoogdiervereniging.nl. Het zoogdier dat in 2010 in ons land is uitgeroepen tot dier van het jaar, is het wild zwijn. Het wild zwijn is één van de indrukwekkendste dieren die je in onze bossen kunt tegen komen. Officieel komen er maar in twee gebieden in Nederland wilde zwijnen voor t.w. op de Veluwe en in Zuid-Limburg, maar de laatste jaren worden ze óók daarbuiten, bijvoorbeeld in de bossen bij Groesbeek en in het Oosten van Limburg wel waargenomen. (DR)

Vrijdag 13 augustus wordt Bomenpark “De Hooge Vorssel” in Heesch bezocht. Op één vierkante kilometer treft u er aan: bos, heide, zandverstuiving, oud cultuurlandschap met bolle akkers en twee zeer verschillende parklandschappen. Vrijdag 17 september wandelt men in het Raamdal bij Escharen. Het Raamdal, dat deel uit maakt van de Ecologische Hoofd Structuur is een typische beekdallandschap. Vrijdag 29 oktober kunt u wandelen door het Landgoed Mariëndaal bij Grave. Het is een oorspronkelijk kloosterlandgoed van de Paters Jezuïeten, dat gekenmerkt wordt door prachtige lanen van meer dan 100 jaar oude beuken en eiken. De wandelingen starten om 13:30 bij het Anton Jurgenshuis aan de Schadewijkstraat 6. Er wordt met gecombineerd autovervoer naar de startplaats van de wandelingen gereden. Er wordt gewandeld o.l.v. een ervaren IVN-gids en de kosten bedragen €2,00. Aanmelden: telefonisch 0412-653249 of per email: [email protected] (DR) 7

Paddentrek 2010

Vaarwel pony’s

Om de paddentrek te beschermen zijn in op 25 februari jl. paddenschermen en emmers geplaatst langs de Zevenbergseweg. Vanaf 26 februari t/m 2 april werden de emmers door vrijwilligers van Landschapsbeheer Oss en van het IVN gecontroleerd. Tevens hebben drie studenten van de TBL in het kader van hun maatschappelijk stage meegeholpen. De padden en andere amfibieën in de emmers werden geteld en vervolgens veilig naar de overkant gebracht alwaar hun tocht naar het voortplantingswater veilig voortgezet kon worden. De eindstand is als volgt: 311 padden, 198 bruine kikkers, 8 groene kikkers en 16 kleine watersalamanders. Totaal dus 533. De totaalstand is in tegenstelling tot voorgaande jaren aan de lage kant. Mogelijke oorzaak ligt bij de winter van 2009/2010. Tijdens deze winter heeft het langdurig en zeer streng gevroren waardoor veel amfibieën in hun overwinteringsplaats zijn bevroren. Nu maar hopen dat ze voor voldoende nakomelingen hebben gezorgd!

Onze twee pony’s die laatstelijk op het terrein van het voormalige klooster aan de Benedictuslaan liepen, grazen nu bij een boer in Herpen!

Bij deze wil ik alle vrijwilligers danken voor hun enthousiasme en inzet. Wellicht tot volgend jaar! (RC)

Leg zelf een vlindertuin aan Iedere tuinbezitter kan het beamen: er is niets mooiers en puurders dan wanneer fraai gekleurde en getekende vlinders er van bloem naar bloem vliegen. Goed tuinplan Om ervoor te zorgen dat u gedurende het voorjaar en de zomer zoveel mogelijk verschillende vlinders in uw tuin kunt bewonderen moet u natuurlijk een uitgekiend tuinplan hebben, want elke soort bloem heeft vaak zijn eigen soort vlinder. Dit houdt in dat u niet alleen een zo groot mogelijk variatie van bloemen en struiken in de tuin zet, maar ook dat u rekening houdt met zon en schaduwkanten en de hoogte van de begroeiing. Ook een goede aan- en doorvliegroute is voor de vlinders van belang. Als u alles wilt weten over hoe zo’n vlindervriendelijke tuin aangelegd moet worden, kijk dan eens op de zeer fraaie website www.vlindertuinen.nl. (DR)

Vier keer verhuisd Met hun vertrek is een periode van acht jaar paardenbegrazing op de weilanden van onze Stichting afgesloten. Die periode begon toen de beide broers die we Fokke en Sukke noemden, in de zomer van 2002 een eerste werkplek kregen op de weide in de Stelt op de hoek van de Koningsweg en de Suggelaarsestraat. Daar werd voor hun een afrastering gemaakt, compleet met echt een echt veehek. Vooral voor de bewoners van de nabijgelegen wijk “De Witte Hoef” waren ze daar een attractie. In het najaar van 2003 kregen de beid broers er gezelschap van een derde pony, die we Theun noemden en gedrieën graasden ze er tevreden verder. Vooral toen ze er in november 2002, bij de Landelijke Natuurwerkdag de beschikking kregen over een door onze vrijwilligers gebouwde “windschut”, waar ze ook konden worden bijgevoerd. Maar helaas werd de wei snel erna overwoekerd door het giftige Sint Jacobskruid en ze verhuisden in augustus 2005 naar een fris nieuw aangelegd weiland in het Natuurgebied “De Lange Del” in Huisseling dat daar door ons was aangelegd. Maar het toezicht op de pony’s gaf problemen en de wei werd verder begraasd door een schaapskudde. Ze verhuisden in het voorjaar van 2006 weer terug naar Oss, nu naar een weitje in “De Elzen”, nabij de Cereslaan. Daar werden ze - vooral nodig vanwege de aanwezigheid van enkele nabij grazende merries- in het najaar van 2006 door een dierenarts van hun mannelijkheid ontdaan. Toen hun plek daar in “De Elzen” door een eigendomskwestie van het landje weer moest worden verlaten, kwamen ze terecht op de grote weide van de tuin van het voormalige klooster aan de Benedictuslaan. Een serene rust was daar hun deel! Helaas kreeg één van de pony’s ernstige gezondheidsklachten en moest een dierenarts hem laten inslapen. Omdat het binnen de afrastering houden en het verzorgen van de pony’s steeds meer zorg, tijd en geld kostte, werd besloten ze maar weg te doen aan een boer in Herpen. Daar wensen we hen nog veel goede jaren toe! (DR)

Eigen hop voor Bergh’s biertje Bierbrouwer Martin Ostendorf van de Muifelbrouwerij uit Berghem brouwt vanaf dit voorjaar zijn al in 2009 gelanceerd “Bergh’s Biertjes” met de hop van een drietal hopplanten uit zijn eigen tuin. Ook nog Megens biertje Tijdens de tweede editie van de Bierbelevingsdag Oss op het “Boterpleintje” tegenover het Gemeentehuis, op zondag 30 mei mochten we proeven van het amberkleurige Bergh’s bier, dat een alcoholpercentage heeft van 6,5% en het smaakte voortreffelijk! Eerder al, tijdens een inloopdag op 14 maart dit jaar in de Maaslandbrouwerij in Oss, waar Martin zijn bier laat brouwen, mochten echte bierfanaten de eerste slokken proeven van de combinatie Berhgs hop en gerstemout. De Muifelbrouwerij brengt ook nog steeds het blonde Graaf Dicbier van 6,5% alcohol, dat het 650 jarig bestaan van Megen in 2007 begeleidde en dat een groot succes was. Het bier wordt geschonken in Rest. “Op de Poort” in Megen en is ook te koop in de streekproduktenwinkel van het Toeristisch Informatiecentrum “Op de Kaart”, eveneens in Megen. Ook het zware Zuster Agathabier van 10% en het Broeder Evarardus Tripel van 9% worden nog steeds gebrouwen en verkocht via de plaatselijke slijterijen. We beschreven die bieren in onze nieuwsbrief van sept. 2007 en sept. 2009. Voor info: www.muifelbrouwerij.nl (DR)

Limburg kreeg eerste bevertunnel In ons verhaal over de beverpopulatie in ons land in het maartnummer, vermeldden we dat de groep bevers in Noord- en Midden inmiddels is gegroeid tot 100 dieren. Ook bunzingen en otters We vermeldden in ons verhaal dat de bever vrijwel uitsluitend zwemmend op zoek gaat naar nieuwe leefgebieden en slechts sporadisch gebruik maakt van wegen. In het Limburgse natuurgebied Leerhoven echter bleken de bevers steeds de omringende wegen over te steken. Daardoor werden er in de afgelopen jaren in totaal 11 bevers doodgereden! Om een einde te maken aan deze trieste situatie is nu op 12 maart een bevertunnel geopend. De tunnel is zó ingericht dat ook andere bedreigde diersoorten, zoals bunzingen en in de toekomst waarschijnlijk ook otters er gebruik van kunnen maken. (DR) 8

Meer over Ludus Outdoor Ludus Outdoor is een kleinschalige onderneming, geleid door de 31 jarige Rudy Papo, die op maat gemaakte en vaak uitdagende activiteiten workshops in de natuur organiseert, voor kleinere groepen particulieren, kinderfeestjes en bedrijfsuitjes. Monkeyklimbomen Papo volgde een buitensportopleiding bij het C.I.O.S. in Overveen en is gespecialiseerd is lopend-conditietrainer. In februari 2000 zag zijn bedrijfje het levenslicht. Hij organiseerde toen met name kinderfeestjes. Later kwamen daar talrijke andere activiteiten bij, die zich zoveel mogelijk in de natuur afspelen. Hij maakt daarbij o.a. gebruik van G.P.S. technieken, zoals bij de Osse City Survival, een Multi oriëntatietocht door Oss waarbij wandelend, boomklimmend en o.a. gebruik makend van Openbaar vervoer, allerlei moeilijkheden worden overwonnen. Vanaf juli 2009 is Rudy nu fulltime aan de slag gegaan! Een belangrijke activiteit, vooral voor jongeren, is het zeer spannende monkeyklimmen. Dit is een nieuwe uitdagende, maar veilige manier om in bomen te klimmen. Dat gebeurt dan d.m.v. zogenaamde “monkeys”, waarmee het mogelijk is tot in de kruin van bomen te klimmen zonder de boom daarbij te beschadigen. Dan kan in elke boom en op elke plek, hoewel loofbomen toch wel de voorkeur hebben. In het bosgebied nabij de Docfalaan heeft Ludus Outdoor vier (semi) permanente monkey klimbomen. Enigszins verstopt natuurlijk, om diefstal of vernieling van de monkeys te voorkomen. Ook kunt U bij Ludus Outdoor workshops handboogschieten en “spelend bewegen” volgen. Spelend bewegen is bewegen in het dagelijkse leven. Het is bewegen omdat het leuk is en niet omdat het moet. Er is ook een doosje beschikbaar met “beweegkaarten”. Hierop staan 45 opdrachten die uitgevoerd kunnen worden in het dagelijks leven, zoals thuis, op straat, op het werk of in de auto, als U stil staat in de file. Kijkt u op de website www.ludusoutdoor.nl eens wat Rudy Papo u, uw kinderen of kleinkinderen te bieden heeft of neem contact op met [email protected] . U kun ook bellen: 0412-850534. (DR)

IVN bestaat 50 jaar Het IVN, bestaat dit jaar 50 jaar. Dat lijkt kort voor een vereniging die al zo lang haar stempel drukt op de natuureducatie in ons land! De vereniging, die landelijk 16.000 leden telt, heeft 180 locale/regionale afdelingen. In Oss e.o. tellen we zo’n 200 leden. IVN staat voor het leren over leefomgeving, kennisuitwisseling, natuurbeheer en natuurbeleving, schoolgidsen, jongerenkampen en is natuurlijk alom bekend om haar natuurexcursies, die door ervaren natuurgidsen begeleid worden. Alle afdelingen hebben in het jubileumjaar hun eigen acties. Oss bereidt een jubileumuitgave over Herperduin voor, en gezamenlijk doet men van alles op de landelijke IVN-dag in november. U kunt lid worden van het IVN voor 17,50 Euro per jaar en ontvangt dan ook 5x per jaar het interessante magazine “Mens en Natuur”. Zie verder: www.ivn.nl. (DR)

“Kolluks hofke” leef- en beleefboerderij in Koolwijk Precies tussen Berghem en Herpen, aan de Koolwijksestraat 18 ligt het biologische melkveebedrijf annex de leef- en beleefboerderij “ Kolluks Hofke” , dat geleid wordt door Adrie (43) en Annemiek (40) Nass. Ze wonen daar met hun twee zoons van 13 en 12 jaar, hun dochter van 10 jaar, 85 Franse melkkoeien, 60 stuks jongvee en talloze huisdieren. Educatie en recreatie Het is niet alleen een melkveebedrijf dat zijn melk bij Ecomel (een fabriek voor biologische zuivelproducten van Campina) laat verwerken tot biologische kaas en andere biologische zuivelproducten, maar men is ook sinds 2009 actief als “ leef- en beleefboerderij”. Als één van de 10 “Klassenboeren” van de vereniging “ Klassenboeren Oss” ontvangt men nl. op de boerderij regelmatig schoolklassen van de scholen in de omgeving voor actieve, educatieve lessen. Afhankelijk van de tijd kan een educatieve les ook gecombineerd worden met het bakken van pannenkoeken of het maken van biologisch schepijs om zo het productieproces van grondstof tot eindproduct in beeld te brengen. Men beschikt daarvoor over een fraaie ontvangstruimte met educatieve hulpmiddelen, een keuken met ijssalon, toiletten enz. De schoolkinderen, die bij binnenkomst in een fraai blauwe stofjasjes met logo en laarzen worden gestoken mogen op de boerderij ook zelf de handen uit de mouwen steken en de koeien en kalfjes voeren en aaien tijdens de rondleiding. Ook de huisdieren van de familie, ( enkele katten, konijnen, een pony, cavia en een hond) laten zich ook heel graag knuffelen. “Kolluks Hofke” dat in 2000 omschakelde naar biologische landbouw wordt omgeven door biologisch beheerde weilanden, waar de koeien van het Franse ras Montbeliarde ’s zomers een rijke variatie aan grassen en kruiden vinden. Ook voor weidevogels is het een prima plek. Samen met de micro-organismen in de bodem en de wereld aan insecten óók een item dat bij de beleeflessen gebruikt kan worden! Een bezoek aan “Kolluks Hofke” kan ook heel goed gecombineerd worden met een bezoek aan natuurgebied Herperduin, dat aan het eind van de Koolwijkstraat begint! Maar niet alleen schoolkinderen zijn welkom op de boerderij, ook voor de recreant is het bedrijf tijdens een fietstocht door de omgeving, een omweg waard! Er is een boerenerfterras met een afgesloten speelweide voor de kinderen, dat van 1 april t/m 1 oktober in de weekeinden en de schoolvakanties een heerlijke plek is voor een kop koffie met boerenappeltaart, warme chocomelk, een streekbiertje of heerlijk schepijs, waarvan er standaard maar liefst negen smaken zijn! Wilt u meer weten, bel dan 0412-401641 Email: [email protected] (DR)

Wat zijn “klasseboeren”? In het artikel over “Kolluks Hofke” uit Koolwijk leest U over de vereniging “Klasseboeren Oss”. Even een korte uitleg: Klasseboeren zijn ondernemende agrariërs, die schoolkinderen een leuke omgeving bieden om van het platteland te leren onder het mom van “belevend leren”. De ondernemers die de naam Klasseboeren mogen gebruiken, zijn daarvoor didactisch onderlegd. De leerstof die ze aanbieden sluit aan bij de hoofddoelen van het basisonderwijs. De Klasseboeren timmeren hard aan de weg. Sinds 2009 hebben in onze provincie al een kleine 3.000 kinderen een educatief bezoek gebracht aan een klasseboerderij. (DR)

Natuur in Oss Zuid weer schoongemaakt De natuurgebieden in Oss Zuid zijn eind maart, zoals gebruikelijk, weer geheel gezuiverd van zwerfafval en illegale vuilstoringen. Dit maal kreeg Landschapsbeheer daarbij hulp van “Ludus Outdoor”. Grote opbrengst “Ludus Outdoor” is een kleinschalige onderneming o.l.v. Rudy Papo, die activiteiten in de natuur organiseert voor kleine groepen*. Veel van die activiteiten spelen zich af in het bos bij de Docfalaan en omdat daar veel zwerfvuil lag, bood Rudy aan om dat samen met Landschapsbeheer op de Landelijke Opschoondag op 20 maart op te ruimen. Maar omdat we die dag al een opruimactie in De Ruwaard hadden vastgelegd met Wijkraad Ruwaard, Brabant Wonen en de Gemeente Oss, nam “Ludus Outdoor” met een groep van zo’n tien mensen de bossen en wegen tussen Aengelbertlaan en Docfalaan onder handen. Landschapsbeheer nam een week later het gebied tussen Cereslaan en het Vierwindenbos voor zijn rekening met 31 vrijwilligers. Ludus Outdoor had via mail zijn adressen op de actie geattendeerd en had ook op de camping De Naaldhof in het Pools gestelde posters opgehangen, waarin de Polen gevraagd werd ook aan de actie mee te doen. Zonder succes helaas! Rudy haalde met zijn groep 15 grote volle zakken en een flinke partij houten pallets uit het bos en de vangst van Landschapsbeheer ziet U hier bij. Tientallen volle zakken, stukken ijzer, beton, afvalhout en tien grote pakken onbezorgde folders. Ook Ludus trof folders aan! Die zaten zelfs nog in de gelijk maar afgedankte fietstas! De Gemeente Oss zorgde op beide dagen weer voor zakken, zakbeugels, knijpers,handschoenen en hesjes en voerde alles af. Ze bood de vrijwilligers van Landschapsbeheer, traditiegetrouw ook weer heerlijke warme appelflappen van Bakker Lamers aan voor bij de koffie. (DR) * Zie het artikel over Ludus Outdoor in Kort Nieuws

Kijk ook eens op onze vernieuwde website www.landschapsbeheer-oss.nl 9

Werkgroep Landschapsbeheer Oss Mededelingen & Werkdagen Collega Vrijwillig(st)ers. Door de brand in de Eendenkooi is er weer extra werk n ontstaan en zijn we volop bezig met het herstellen van de Terwijl ik dit typ is het 30 mei en buiten slechts 8° met regen en een koude wind het wil maar niet opschieten dit voorjaar. Gelukkig hebben we het de afgelopen maanden op onze werkdagen aardig getroffen met het weer en waren er geen uitvalsdagen. We waren weer behoorlijk actief de afgelopen maanden met een zeer goede opkomst van de vrijwilligers. Zo waren we bezig op de Erfdijk in Herpen, de Lange Del in Huisseling, De Stelt en het Vierwindenbos in Oss en hebben we geplant in de opgeknapte natuurgebiedjes de Velmer en het Soldatenwiel in Lith en Maren-Kessel. Ook het monument Vorstengraf hebben we opgeknapt en de belijning van het graf aangegeven door het planten van een haag met 300 stuks rode beuk. De cranberry’s hebben ook weer onze volle aandacht, er zitten al weer heel wat arbeidsuren in. Buiten de vaste werkdagen is er ook nog veel werk verricht met allerlei kleine maar noodzakelijke klussen, vooral de dinsdagochtend wordt hier veel voor gebruikt. Ook zijn de afgelopen maand de laatste ontbrekende wegbewijzeringspalen van de wandelroute Maasmeanders geplaatst en ook de picknicktafels en banken zijn nu allemaal op hun plaats in de route.

Te koop haardhout Eiken, gezaagd in handzame stukken, niet gekloofd los gestort, per m3 €45 Gemengd (o.a. eik, els, es, berk) idem per m3 €35 Eiken, gekloofd, droog, per m3 gestapeld (is ong. 1,5 m3 los gestort) € 120 (€ 80 per m3 los gestort) Gemengd (o.a. eik, els, es, berk, enz) idem €100 (€ 65 per m3 los gestort)

schermen. In deze tijd gaan en zijn er veel van onze vrijwilligers op vakantie en die wensen we goed weer en een fijne tijd toe. Voor de achterblijvers is er nog genoeg te doen met diverse onderhoudsklussen op verschillende objecten. Groeten en tot ziens op de werkdagen, Ton Velders Coördinator Werkgroep Landschapsbeheer Oss

Schema vaste werkdagen 2010 Zaterdag 5 Vrijdag 11 Woensdag 16 Zaterdag 3 Vrijdag 9 Woensdag 14 Zaterdag 31 Augustus Vrijdag 6 Woensdag 11 Vrijdag 20 September Zaterdag 4 Vrijdag 10 Woensdag 15 Juni Juli

Vrijdag 25 Vrijdag 23 Zaterdag 28 Vrijdag 24

Werktijd 09.00-13.00 uur. Waar we werken en de verzamelplaats wordt per email of post bericht. Ook als er langer gewerkt wordt of bij extra dagen krijg je op deze wijze bericht. Iedere dinsdag inloopochtend op onze Landschapswerf aan de Tolstraat, vanaf 09.30 uur.

Inlichtingen en/of aan- en afmeldingen E-mailadres Werkgroep Landschapsbeheer Oss [email protected]

Het hout is af te halen op dinsdagmorgen tussen 9.3012.00 uur op onze Landschapswerf in de Tolstraat 3, Oss (naast industrieterrein Vorstengrafdonk).

Telefoonnummers coördinatoren Ton Velders 0412-648196 / 06-20894923 Henk van Grunsven 0412-402157 Tonnie Wittenberg 0412-634930 / 06-21582447

Er zijn dan mensen beschikbaar die kunnen helpen laden.

Vrijwilligerscontact Dick Roza

Meer informatie: 06-54288252 en/of 06-20894923

Magazijn/materiaalbeheerder Jan van Bernebeek 0412-630598 / 06/26302016

0412-642368

Op de werkdagen zijn wij bereikbaar op de hierboven genoemde mobiele nummers.

10

www.duurendseind.nl op afspraak

Beregeningsinstallaties www.regenopafroep.nl RUIJS Tuintechniek M 06-51286021

Houtversnipperservice www.houtversnipperservice.nl

11