Nieuwe Partydrugs
Rob Mauritz internist-intensivist
Casus • meisje, 17 jaar • presentatie elders wegens bewustzijnsdaling en kaakklem • XTC ingenomen samen met vriendin • tox screen: XTC / amfetamines sterk positief en cannabis positief • opname op Intensive Care • ernstige hyperthermie, rhabdomyolyse, insulten, leverfalen, nierfalen, coagulopathie • overplaatsing naar LUMC wegens acuut fulminant leverfalen – hypoglykemie, stollingstoornis en lactaatacidose – progressieve encephalopathie
Lab bij overname kreatinine CPK lactaat bilirubine ALAT ammoniak
184 µmol/l 72704 U/l 12 mmol/l 160 µmol/l 6656 U/l 140 µmol/l
INR > 8 APTT 63 sec fibrinogeen 0,5 g/l trombo’s 22×109/l
Beleid • • • •
intubatie (onrust) transcraniële doppler metingen MARS en CVVH aanmelding voor levertransplantatie
Beloop • ernstige neurologische verslechtering • epistaxis • nierinsufficiëntie • spontaan herstel leverfunctie • herstel neurologisch beeld • herstel nierfunctie
Ecstasy • Ecstasy of XTC: tabletten of poeders die meestal MDMA (“Adam”) bevatten, soms MDA of MDEA (“Eve”) • cave bijmenging • MDMA poeder vaak gecombineerd met LSD, psylocybine, GHB • • • •
MDMA: 3,4-methyleendioxymethamfetamine synthetische verbinding afgeleid van methamfetamine (crystal of meth) en amfetamine (speed)
Amfetamine • • • • • • •
gesynthetiseerd in 1887 sympathicomimeticum 1927 bronchodilatator (benzedrine) populair onder soldaten WOII – Vietnam oorlog speed of pep meestal poeder; snuiven, slikken of spuiten dextro-amfetamine 2e lijns middel bij ADHD (off-label)
Acute effecten Gewenste effecten • fysiek: – waakzaamheid, uithoudingsvermogen en gevoel van energie – seksuele opwinding, minder snel last van vermoeidheid en slaap • psychisch: – gevoel van euforie en welbehagen, verscherpte sensorische perceptie, toegenomen sociabiliteit, extravert gedrag – empathogeen effect (psychotherapie)
Bijwerkingen • toegenomen spierspanning/activiteit – bruxisme, restless legs
• • • • •
hyperthermie (spieractiviteit en centraal effect) hoofdpijn, nausea, verlies van eetlust, wazig zicht, droge mond tachycardie en hypertensie slapeloosheid, hyperactiviteit en aandacht stoornis hallucinaties, depersonalisatie, angst, agitatie, bizar of roekeloos gedrag • paniek aanvallen, delier, psychotische episodes • na 2 dagen: “crash”
Toxische effecten MDMA • • • •
levertoxiciteit cardiovasculaire toxiciteit cerebrale toxiciteit hypertherme schade
Party drugs
Huidige party drugs
Antenne 2011. Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers.
Excessief drugsgebruik jongeren op technofeesten Amsterdam Het Parool, 13 jan 2013
BRUG KLASSERS
DERDE KLASSERS
Antenne 2011. Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers.
OUDERE LEERLINGEN
Nieuwste trend Nieuwe designer drugs: legal highs = legal intoxicants • badzouten, plantenvoeding (“not for human consumption”) • mephedrone • methylone • benzo fury • methoxetamine
Designer drugs • • • •
Synthetische derivaten van bestaande drugs (‘research chemicals’) Kleine aanpassing in de chemische structuur Clandestiene laboratoria (basement chemists) Door synthese van nieuwe drugs poogt men wetgeving te ontduiken
• Drie belangrijke groepen designerdrugs: 1. amfetamine analogen 2. cannabinoïden 3. tryptamines • Weinig bekend over toxiciteit en farmacologie
Alexander Shulgin • • • • •
The Godfather of Psychedelics Dow Chemical company (Zectran®) jaren 50: experimenten met mescaline jaren 70: nieuwe synthese methode van MDMA psychofarmacologie: testte zelf talloze psychoactieve stoffen (Shulgin Rating Scale) • boeken: – PiHKAL (Phenethylamines i Have Known And Loved: A Chemical Love Story) – TiHKAL (Tryptamines i Have Known and Loved)
Synthetische cannabinoïden • herbal highs, herbal incense • bevatten synthetische cannabinoïden die veel sterker zijn dan natuurlijke cannabinoïden als THC • Spice, K2, Spice Gold, Spice Diamond, Chill Out, Chill X • wierook (‘not for human consumption’)
Tryptamines • • • • • •
uit schimmels, planten en dieren psychotrofe effecten psylocybine (magic mushrooms) dimethyltryptamine (DMT) LSD sumatriptan Colorado River pad (5-methoxy-dimethyltryptamine)
LSD • Albert Hofmann (1906-2008) • Natural products laboratorium van Sandoz (Novartis) in Zwitserland • 1938: synthese LSD • “plezierige intoxicatie, enorme versterking van de verbeeldingskracht, veranderde waarneming, kaleidoscopische kleurrijke beelden” • 1962: zoektocht naar "Ska Maria Pastora" (Salvia divinorum) in Mexico
YouTube drug • Salvia divinorum • al eeuwenlang gebruikt bij rituelen van Mazatec-indianen • actief bestanddeel: salvinorine A • roken of kauwen van bladeren • hallucinogeen effect (1-2 uur) • dissociatie, controle verlies • wegvallen waarneming van omgeving • 2D-beleving
Benzo Fury 6-(2-aminopropyl)benzofuran of 6-ABP Stimulerend en empathogeen effect (partydrug) Verwant aan amfetamine / MDMA
Bath salts Groep van nieuwe designer drugs Bevatten gesubstitueerde cathinonen Effect vergelijkbaar met amfetaminen en cocaïne “not for human consumption” Voorbeeld: mephedron
Cathinonen • • • •
komen van nature voor in khat Khat of qat: bladeren van de Catha Edulis Jemen, Ethiopië, Somalië, Djibouti en Kenia cathinonen lijken chemisch op amfetaminen
Mephedrone • • • •
‘plant feeder’ en ‘multivitamins’ effect vergelijkbaar met amfetamines en cocaine tolerantie en verslaving negatieve effecten: hallucinaties, psychose, vasoconstrictie • enkele doden in EU landen
Bromo-Dragonfly (B-fly) • • • • • •
designer drug zeer potente psychedelische drug effect lijkt op LSD zeer lange werkingsduur populair in Scandinavië vasoconstrictor
Methylon • ook wel Explosion, APK of bk-MDMA • Lijkt sterk op MDMA, maar valt onder de cathinonen
Methoxetamine • Designer drug • Derivaat van ketamine • Blaas-vriendelijk: geen K-kramp (?)
Koffie?
Wetgeving Opiumwet In deze wet zijn alle middelen opgenomen die de overheid als drugs beschouwt 2 lijsten: lijst I: harddrugs lijst II: softdrugs Softdrugs → toelaatbaar risico Voorbeelden: hasj, wiet, benzodiazepines
Harddrugs → onaanvaardbaar risico (gezondheid en openbare orde) Voorbeelden: heroïne, cocaïne, amfetamine, LSD, XTC en GHB
Geneesmiddelenwet Voorbeelden: ketamine, designerdrugs (economisch delict)
