Nieuwe rollen, Nieuw doelen Rob Laane beleidscoördinator VGZ 09-07-2013
Een vloeiende GGZ, Onder druk wordt alles vloeibaar?
Veranderingen • • • • •
Einde representatie Opheffing ex post vereveneningssystematiek Strakker werken met budgettering Meer aandacht voor kwaliteit Wat wil en vindt onze klant
De huidige keten GGZ
Waar naar toe?
Patiënt
Huisartsenzorg
Ondersteuning GGZ
Generalistische Basis GGZ
- Adequate herkenning
- Meer patiënten uit tweedelijn
- Minder verwijzen
- Een ‘zwaardere’ populatie
-Meer POH-GGZ
- Consult/ behandeling psychiater
- Minder medicijnen
- Ook chronisch zieken
Zelfzorg
Gespecialiseerde GGZ
Top zorg
- 20 % minder licht - 1/3 minder bedden - Andere zorg leveren: FACT teams
VGZ-GGZ: ‘zorg op de juiste plek’ Specialistische GGZ
Generalistisch basisGGZ
Ambulant
2. Substitutie van (ambulante) tweede naar eerstelijn
Care / AWBZ
Klinisch
3. Substitutie van klinisch naar ambulant
4. Cliënt op de juiste plaats
1. Zelfmanagement en ehealth
1. Zelfmanagement en ehealth
1. Zelfmanagement en ehealth
Cliënt
Samenwerking met Gemeenten
Cliëntgroepen
Zorgaanbieders
Wat is een wijknetwerk?
WIJKNETWERK
Welzijns Organisa tie
Wijkagent
Zieken huis
Wijkteam
Vrijwilliger
Sociaal Netwerk
Zorg Netwerk Dag begeleidin g
Mantel zorg Familie, vrienden, collega’s
AWBZ verblijfzorg
huisarts
Burger Wijkverple egkundige
GGZ Overige 1e lijnszorg
Aanleiding populatiegebonden afspraken Van ‘fee for service’
Naar ‘pay for performance’
‘DBC’s
Gezondheidswinst
+
+
Zittingen
Preventie
+
+
Receptregels
Kwaliteit
+
+
Consulten
Doelmatigheid
+
+
Verrichtingen
Klanttevredenheid
= €€€
= €€
Populatiegebonden afspraken: versterking 1e lijn
eerste lijn
klanttevredenheid
kwaliteit
besparing
substitutie tweede lijn
2012
2015 >>>
Doelmatig verwijzen, doelmatig voorschrijven, GGZ, zorgpaden, populatiegebonden afspraken, spiegelinformatie, integratie HDS/SEH, diagnostiek
Hoe? De afspraken in het bestuurlijk akkoord GGZ
• Afspraken over kwaliteit • Ambitieus kwaliteitsprogramma voor ontwikkeling •
•
richtlijnen, zorgstandaarden etc. Afspraken over transparantie • Eén taal voor kwaliteit en uitkomsten onderling vergelijkbaar: ROM • Zorgzwaarte informatie Afspraken over bekostiging
Huisartsenzorg 2014
Flexibiliseren & Functionaliseren
Module ondersteuning - Gesprekken - Internet (zelfhulp) - Screeningstool - Consult psychiater
Generalistische Basis GGZ 2014
Objectieve criteria
1. DSM stoornis? 2. Ernst problematiek? 3. Risico? 4. Complexiteit? 5. Beloop klachten?
Product
Behandelcomponenten
1. Kort
de
2. Middel 3. Intensief 4. Chronisch
Behandeling
Behandeling
Behandeling Behandeling
E-health
E-health
E-health
Consult psychiater
E-health Behandeling psychiater
De objectieve criteria in de GB GGZ
Inkoop per 2014 • Afspraak Bestuurlijk Akkoord: verzekeraars nemen in polissen op dat de GB GGZ en de gespecialiseerde GGZ alleen via de huisarts toegankelijk is. • Verzekeraars kunnen op basis van de zorgzwaartetarieven gerichter per 2014 inkopen. • Ook zorgzwaarte-informatie in de gespecialiseerde tweedelijn per 2014. • Via praktijkvariatie en ROM kunnen verzekeraars verschillen tussen aanbieders analyseren. • Via een monitoringsinstrument verwijsgedrag, terugval en patiënt- en kostenverschuivingen monitoren,
Spreiding en concentratie Praktijkvariatie Kwaliteit
Maatschappelijke uitdaging Om meer zorg per euro te kunnen leveren, is goed inzicht in kwaliteit van de geleverde zorg is essentieel. Wat betekent dit voor de zorg in het kader van alcoholverslaving?
Hogere kosten Betere uitkomsten
Lagere kosten Betere uitkomsten
Om deze bewegingen te kunnen maken is inzicht in de geleverde waarde van de zorg nodig. Daarvoor zijn betrouwbare, valide uitkomstmaten van de geleverde zorg noodzakelijk
Gemiddelde uitkomsten
Lagere kosten Slechtere uitkomsten
Hogere kosten Slechtere uitkomsten Gemiddelde kosten
Casus alcoholverslaving (onderzoek uit 2012 over 2009 en 2010) •
Indicatoren op regio en/of instellingsniveau – Instellingen met een minimaal volume (ondergrens) – Psychiaters (03) en vrijgevestigden (94) als groep
•
Selectie indicatoren (als voorbeeld uitkomsten): 1.
Aantal verzekerden met een DBC alcoholverslaving of medicatie in de 2e lijnszorg per 100.000 verzekerden
3. 7.
Percentage patiënten met een DBC van de geselecteerde stoornis met een klinische opname Gemiddelde klinische verblijfsduur per patiënt
Verhouding tussen het aantal DBC’s met meer dan 1800 behandelminuten en het totale aantal DBC’s voor de betreffende stoornis, naar GGZ aanbieder 13. Gemiddelde totale GGZ kosten per patiënt met een DBC alcoholverslaving in behandeling in de 2e lijn 6.
5.
Percentage patiënten dat zowel gebruik maakt van consulten in de 2e lijns GGZ in combinatie met medicamenteuze behandeling.
Grote spreiding in het aantal alcoholverslaafden in 2elijns zorg Aantal verzekerden met een DBC alcoholverslaving of medicatie in de 2 e lijnszorg per 100.000 verzekerden
Legenda 2009:
200 9
95 - 144 144 – 163
201 0
163 - 188 188 – 220 220 – 362
Legenda 2010: 103 – 143
De onderstaande landkaart o
143 – 159 159 - 185 185 – 222 222 - 357
Figuur 9. Aantal verzekerden met een DBC voor alcoholverslaving per 100.000 verzekerden Beschrijving
2009
2010
P20
144
143
Mediaan
179
176
P80
220
222
Max
362
357
gecorrigeerd Min
voor relevante patiëntkenmerken (zieDe tabel 3), perinregio. 2009(L) en spreiding indicatorscore op (R) 2010 95 103
regioniveau gebaseerd op het 5e en het en 95ste percentiel is een factor 2,55 (2009) en 2,26 (2010)
Variatie in percentage opgenomen patiënten bedraagt 20% tot 40% Percentage patiënten met een DBC alcoholverslaving met een klinische opname (per GGZ aanbieder)*
201 0
GGZ aanbieders
Aandeel patiënten met een klinische opname 2010
Aandeel patiënten met een klinische opname 2009
200 9
GGZ aanbieders
GGZ aanbieders
GGZ Aanbieder GGZ Aanbieder * Ondergrens voor selectie van de GGZ aanbieders betreft de aanwezigheid van minimaal 500 DBCs alcoholverslaving
Regio’s met relatief lange opnameduur duidelijk herkenbaar Gemiddelde klinische verblijfsduur in dagen per patiënt.
Legenda 2009:
200 9
26,5 - 40,1 40,1 - 52,5
201 0
52,5 - 62,6 62,6 - 72,1 72,1 - 116,0
Legenda 2010: 17,5 - 43,4
De onderstaande landkaart
overzicht
43,3 - 50,9 50,9 - 58,2 58,2 - 69,3 69,3 - 132,7
Figuur 18. Indicator 7,2009 2009(L) en 2010 Beschrijving 2010 (R): Gemiddeld aantal klinische verblijfsdagen per verzekerde
spreiding in indicatorscore Min een klinische DBC26,46 met gecorrigeerd17,48 voor relevante De patiëntkenmerken (zie tabel op 3), per regio. P20 Mediaan P80 Max
40,05 58,02 72,07 115,97
43,27 54,76 69,27 132,70
regioniveau gebaseerd op het 5e en het en 95ste percentiel is een factor 2,60 (2009) en 2,48 (2010)
De gemiddelde verblijfsduur verschilt beduidend tussen aanbieders Gemiddeld aantal klinische verblijfsdagen per verzekerde met een klinische DBC naar GGZ aanbieder.*
201 0 Gemiddelde klinische verblijfsduur in dagen 2010
Gemiddelde klinische verblijfsduur in dagen 2009
200 9
GGZ Aanbieder
GGZ aanbieders
GGZ aanbieders
GGZ Aanbieder
* Ondergrens voor selectie van de GGZ aanbieders betreft de aanwezigheid van minimaal 100 Klinische DBCs alcoholverslaving. Het verschil in verblijfsduur tussen 2009 en 2010 wordt waarschijnlijk deels verklaard door verschil in volledigheid van de data, een absolute vergelijking tussen deze twee jaren is op dit moment nog niet mogelijk.
Een aanbieder behandelt meer dan 50% van de patiënten met een DBCs van 1800 minuten of langer
Aandeel patiënten met een DBC langer dan 1800minuten
Het aantal DBC’s langer dan 1800 behandelminuten als percentage van het totale aantal DBC’s voor alcoholverslaving, naar GGZ aanbieder.
200 9
GGZ Aanbieder .
201 0
GGZ Aanbieder
Oost Gelderland en Overijssel maken relatief veel kosten bij de behandeling van alcoholverslaving Gemiddelde totale GGZ kosten per verzekerde met alcoholverslaving in behandeling in de 2e lijn Legenda 2009:
200 9
5.366 - 8.602 8.602 - 10.129 10.129 - 11.293
201 0
11.293 - 12.493 12.493 - 22.677
Legenda 2010: 3.897 - 5.867 5.867 - 7.074 7.074 - 7.822 7.822 - 9.348 9.348- 13.640
NB: De kosten zijn niet gecorrigeerd vooren de toegepaste Figuur 25. Indicator 13, 2009(L) 2010 (R):verrekenpercentages, Gemiddelde totale Beschrijving
GGZ kosten per verzekerde met
2009
2010
Min
5.366
3.897
De spreiding in indicatorscore op
P80
12.493
9.348
2,26 (2010)
Max
22.677
13.640
alcoholverslaving in behandeling in de 2e lijn gecorrigeerd voor relevante patiëntkenmerken (zie tabel 3) per regio. De kosten zijn niet gecorrigeerd voor de toegepaste zie regioniveau gebaseerdverrekenpercentages, op het 5e en het en P20 8.602 5.867 paragraaf 2.4 Mediaan 10.840 7.436 95ste percentiel is een factor 2,26 (2009) en
Duidelijke regionale voorkeur voor type medicatie
5
Aantal verzekerden Gebruik Refusal (disulfiram)
200 9
met een DBC alcoholverslaving of medicatie in de 2 e lijnszorg per 100.000 verzekerden Legenda 2009: 0,05 - 0,11 0,11 -0,15 0,15 - 0,18
201 0
0,18 - 0,22
Gebruik Refusal (disulfiram)
0,22 - 0,33
Legenda 2010: 0,06 - 0,11 0,11 -0,14 0,14 - 0,17 0,17 - 0,20 0,20 – 0,31
Overige medicamenteuze behandeling alcoholverslaving Legenda 2009: Figuur 14. Indicator 5AI , 2009(L) en 2010 (R): Percentage patiënten dat zowel gebruik maakt van
200 9
consulten in de 2e lijns psychiatrie in combinatie met disulfiram per regio.
0,00 - 0,08 0,08 -0,13 0,13 - 0,17 0,17 - 0,21
Overige medicamenteuze behandeling alcoholverslaving
0,21 - 0,43
Legenda 2010: 0,00 - 0,09 0,09 -0,12 0,12 - 0,15 0,15 - 0,18 0,18 - 0,33
201 0
Vaststelling Afbakening en Indicatoren • Op basis van een DBC voor de betreffende hoofddiagnosegroep geopend in 2011 – – – –
Alcohol Angst of depressie Persoonlijkheidsstoornis Schizofrenie
• Extra criterium bij Alcohol: – Verzekerde slikt >1 DDD uit medicatiegroep “Alcohol”
Ontwikkeling kwaliteitsdenken in de zorg
Organisatie Budgetten Certificering
Protocollen Ketenzorg DBC’s
Resultaat Klanttevredenh eid Zorgkosten
VGZ: Goede Zorg: transparant maken voor klanten en zorgaanbieders Op basis van de pijlers: 1. Medisch inhoudelijke kwaliteit 2. Klantbeleving 3. Zorgkosten
26
Outcomes: direct effect of langere termijn
27
Voorstel framework Kwaliteit van Leven t.b.v. VGZ-beleid Dus: A. Hoe breed zijn de effecten die we willen kennen? B. Hoe direct zijn de effecten tot de interventie te herleiden?
Visie op de Markt – ontwikkelingen zorgmarkt in transitie naar een toekomst waarin de consument betaalt en bepaalt * Zorg naar keuze (Lage solidariteit in zorg) 3
4
Consument betaalt en bepaalt • door financiële prikkel groter besef van recht om zelf te bepalen. • BV verschaalt, meer gepaste zorg • Mogelijke verschuiving AWBZ • Meer verschillende AV’s, services en alternatieve vormen financiering • Voorbeeld: US.
Consument betaalt (Hoge individuele risicobereidheid)
Uniforme zorg met eigen betalingen • Grotere financiële prikkel om zorg te minderen • BV verschraalt, meer gepaste zorg • Mogelijke verschuiving AWBZ • Al meer verschillende AV’s • Voorbeeld: Singapore, Zwitserland
Onhoudbare situatie zorgstelsel • Principe van verzekeren onder druk. • Gedifferentieerde AV’s alleen mogelijk bij regulering. • Voorbeeld: Australië.
Verzekeraar betaalt (Lage individuele risicobereidheid )
Uniforme zorg met kleine eigen bijdragen • Ruim verzekerd • Opkomende financiële prikkel voor doelmatigheid • Voorbeeld: Duitsland, Nederland, UK
2
1
Uniforme zorg (Hoge solidariteit in zorg)
* Sluit aan op de meest recente toekomstvisie op de zorg van het CPB.
Visie op de markt – ontwikkeling buiten de zorg maatwerk vanuit standaardisatie, verschil: eigen keuze vs gemak en zeker
Ik kies zelf wat ik wil
Gemak en Zeker (alles in 1)
Veranderingen •
Ordening
•
Inkoopbelang
•
Gericht op outcome kwaliteit
•
Gerichter sturen op klantbehoeften
•
Klantvraag stelt andere eisen
