Nieuwe beperkingen aan het recht op tijdskrediet en werkloosheid met bedrijfstoeslag: een bespreking van de maatregelen van de regering-Michel FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95 66 E
[email protected] W www.forumadvocaten.be
1
Inleiding Regering- Michel staat voor een moeilijke opdracht en moet o.m.: 11 miljoen euro besparingen realiseren Lage activiteitsgraad van Belgische werknemers opkrikken teneinde socialezekerheidsstelsel leefbaar te houden Ambitieus regeerakkoord met nieuwe bindende wetgeving Toelichting wijzigingen tijdskrediet en werkloosheid met bedrijfstoeslag in de private sector na wetswijzigingen ingevolge de besparingsmaatregelen 2
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetwijzigingen Cao nr. 103 KB 30 december 2014 tot wijziging van het KB 12 december 2001 tot uitvoering van hoofdstuk IV van de wet van 10 augustus 2001 Geen uitkeringen meer voor nieuwe aanvragen tot tijdskrediet en loopbaanvermindering zonder motief (art. 3 cao nr. 103)
3
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetwijzigingen Voor 31 december 2014
Vanaf 1 januari 2015
Overgangsmaatregel
o Overeenkomstig het cao nr. 103 is er een recht op tijdskrediet of loopbaanvermindering gedurende 12 maanden volledige schorsing over gehele loopbaan
o
o Vroegere bepalingen inzake onderbrekingsuitkeringen nog van toepassing:
o o Volledig 12m ; 24m halftijdse dienstbetrekking ; 60m 1 of 2 dagen per week o Voor volledige periode ontvangen van onderbrekingsvergoedingen uitgekeerd door RVA
Onderbrekingsvergoedingen afgeschaft voor alle eerste aanvragen die ingaan na 31 december 2014 Opgelet (!) Cao nr. 103 nog niet aangepast : Onderscheid tussen recht op tijdskrediet en loopbaanvermindering bij de werkgever op basis van cao nr. 103 en het daadwerkelijk recht op uitkering door RVA op basis van het KB 30 december 2014
o Eerste aanvragen ingegaan voor juli 2015 en ontvangen voor 1 april 2015 door de RVA o Schriftelijke kennisgeving door WN voor 1 januari 2015
o Minstens 2 jaar bij WG in dienst o Loopbaan van 5 jaar als WN o Géén bijzonder motief
4
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetswijzigingen Uitbreiding van het recht op uitkeringen mét motief (art. 4 cao nr. 103) o Recht op uitkering uitgebreid in KB 30 december 2014 tot wijziging KB 12 december 2001
5
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetswijzigingen Voor 31 december 2014
Vanaf 1 januari 2015
o
o Uitkering voor 48 maanden ipv 36 maanden motieven opgenomen in art. 4 eerste lid cao nr. 103
Recht op tijdskrediet en loopbaanvermindering gedurende max. 36 maanden (art. 4, eerste lid) - zorgen voor eigen of geadopteerd kind (aanvraag voor 8 jaar) - verlenen palliatieve zorgen - verlenen bijstand of verzorging zwaar ziek familielid - door gemeenschappen of de sector erkende opleiding volgen of het behalen van secundair diploma - Steeds bijkomende cao in de sector of in de schoot van de onderneming die de maximumduur van het tijdskrediet verhoogt
o Recht op tijdskrediet en loopbaanvermindering gedurende max. 48 maanden (art. 4, tweede lid) - zorgend voor inwonend en thuis wonend gehandicapt kind of zwaar ziek kind
o Uitgezonderd het motief in art, 4, eerste lid, 5° cao nr. 103: ‘volgen erkende opleiding’ o Voor alle eerste aanvragen die ingaan vanaf 31 december 2014 o Opgelet (!) cao nr. 103 nog niet aangepast: dus de duur van het recht op tijdskrediet of loopbaanvermindering niet opgetrokken maar het recht op uitkering is wel uitgebreid o De uitbreiding van het recht op uitkeringen blijft dus dode letter o Aanpassing van cao nr. 103 door de sociale partners dringt zich op
o De periode van tijdskrediet of loopbaanvermindering met motief kan over de ganse loopbaan nooit meer dan 48 maanden bedragen o Gedurende 24 maanden voorafgaand aan de schriftelijke aanvraag tewerkgesteld zijn bij WG
6
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetswijzigingen Landingsbanen voor oudere werknemers pas mogelijk op latere leeftijd (art. 1 cao nr. 103) o WN kan zijn arbeidsprestaties voor onbepaalde tijd verminderen tot halftijdse dienstbetrekking of herleiden met 1/5 o Verschillende voorwaarden vervullen inzake anciënniteit, leeftijd, beroepsloopbaan en arbeidsregime
7
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetswijzigingen Voor 31 december 2014
Vanaf 1 januari 2015
Overgangsmaatregel
o
Minstens 55 jaar
o
o
o
Anciënniteit van 2 jaar WN in de onderneming
Verstrenging van de bepalingen inzake toekenning onderbrekingsuitkeringen
o o
Beroepsloopbaan als WN van tenminste 25 jaar
Slechts recht op een uitkering vanaf de minimumleeftijd van 60 jaar
Eerste aanvragen ingegaan voor juli 2015 en ontvangen voor 1 april 2015 door RVA met schriftelijke kennisgeving door WN voor 1 januari 2015
o
Geleidelijk opgetrokken: 56 jaar op 1 januari 2016, 57 jaar op 1 januari 2017 tem 60 jaar op 1 januari 2019
Alle eerste aanvragen na 31 december 2014 voor WN van minstens 50 jaar binnen onderneming in herstructurering
o
WN van minstens 50 jaar reeds onderbrekingsuitkering heeft genoten en nieuwe aanvraag indient na 1 januari 2015 door een tijdelijke onderbreking met een nieuwe aanvraag in 2015 bv. ziekte
o
Uitzondering: 50 jaar bij zware beroepen of een reorganisatie van de onderneming (zie voor meer details cao nr. 103)
o
o
Uitzonderlijk toekenning uitkering vanaf 55 jaar bij een onderneming in herstructurering of onderneming in moeilijkheden (cao nr. 118)
8
Tijdskrediet en loopbaanvermindering na de recente wetswijzigingen Op 27 april 2015 werd in de NAR het cao nr. 103bis gesloten Creëert een gelijkstelling van de ontslagcompensatievergoeding voor de berekening van de loopbaanvoorwaarde om recht te hebben op een landingsbaan In art. 10, § 3 cao nr. 103 worden voortaan ‘de dagen gedekt door de ontslagcompensatie’ gelijkgesteld met dagen waarvoor loon werd betaald Cao nr. 103bis treedt retroactief in werking op 1 januari 2015 9
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) Ter info Vroegere terminologie: “brugpensioen” Waarom? Plaatsmaken voor jongere WN Gevolg? Lage activiteitsgraad van oudere WN Generatiepact in 2005: brugpensioen inperken Verstrenging maatregelen want gemiddelde uittredingsleeftijd in België is 59,3 jaar t.o. 61,7 jaar in Duitsland of 62,8 jaar in Nederland KB 30 december 2014 tot wijziging van KB 3 mei 2007 tot regeling van het stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag Optrekken van de instapleeftijd voor het recht op werkloosheidsuitkering 10
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) Vanaf 1 januari 2015
Overgangsmaatregelen
Algemene regel: o Cao nr. 17 tricies sexies van de NAR
o Het vereiste aantal loopbaanjaren wordt bepaald op het ogenblik waarop de leeftijdsvoorwaarde vervuld is (“kliksysteem”)
o Optrekken van de instapleeftijd van 60 overeenkomstig cao nr. 17 naar 62 jaar o Loopbaanvereiste van 35 jaar dat geleidelijk wordt opgetrokken naar 40 jaar tegen 2019
o Bv. Het recht op toetreding tot SWT vanaf 60 jaar wordt “vastgeklikt” en kan later worden opgenomen ook indien strengere loopbaanvoorwaarden gelden
11
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) De werkloze met bedrijfstoeslag in combinatie met de werkloosheidsreglementering o Verstrenging van de leeftijd en het statuut van werklozen met bedrijfstoeslag die een werkloosheidsuitkering willen ontvangen o Voorwaarden: Verplichting om zijn hoofdverblijfplaats in België te hebben en er effectief te verblijven • Ongeacht hun leeftijd (afschaffing art. 89bis KB 25 november 1991: vroeger vanaf 60 jaar geen verplichting woonst in België) • Recht om max. 4 weken per kalenderjaar in buitenland te verblijven zonder verlies van uitkering In het bezit zijn van een controlekaart • Art. 71 KB 25 november 1991: werkloze recht op werkloosheiduitkering mits in het bezit van controlekaart • Vroeger: vrijstelling voor werkloze met bedrijfstoeslag (keuze tussen controlekaart of bijzonder aangifteformulier ter kennisgeving van activiteiten aan RVA) • Voorwaarde geldt niet voor WN die 60 jaar zijn (keuze tussen aangifte formulier en controlekaart) 12
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) T.e.m. 31 december 2014 overeenkomstig art. 22 KB 3 mei 2007 niet onderworpen aan bepaalde artikelen van de werkloosheidsreglementering Schrapping art. 22 KB 3 mei 2007 vanaf 1 januari 2015 • Vanaf 1 januari 2015 zijn alle werkloze met bedrijfstoeslag onderworpen aan de volgende verplichtingen in het KB 25 november 1991 • Niet vrijwillige werkloosheid (art. 51) • • • •
Beschikbaarheid op de arbeidsmarkt (art.56) Ingeschreven en actief zoeken naar werk (art. 58) Diensten PWA bij langdurige werklozen (art. 79-79ter) Acties voor langdurige werklozen (art. 80-88)
• Uitzondering: leeftijd 60 jaar bereikt op 31 december 2014 en ontvangst van werkloosheidsuitkering in 2014 13
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) Nevenactiviteiten en activiteiten die betrekking hebben op eigen bezit • Algemene regel voor werkloze: een bijkomstige activiteit uitoefenen kan indien activiteit reeds werd uitgeoefend bij tewerkstelling bij WG en tenminste 3 maanden voor uitkeringsaanvraag • Voor 31 december 2014: niet van toepassing voor werkloze met bedrijfstoeslag (art. 22 KB 3 mei 2007) • Mogelijkheid tot geheel nieuwe bijkomstige activiteit tijdens werkloosheid met bedrijfstoeslag mits voldaan aan vw in art. 48 KB 25 november 1991 • Vanaf 1 januari 2015: schrapping art. 22 KB 3 mei 2007 • Algemene regel van toepassing • Uitzondering: 60 jaar 31 december 2014 en werkloosheidsuitkering reeds verkregen in 2014 14
Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) • Voor 31 december 2014 kon werkloze met SWT activiteiten verrichten mbt eigen bezit zelfs indien deze aanleiding gaven tot waardevermeerdering maar zonder winstoogmerk • Vanaf 1 januari 2015 is art. 45, eerste lid, 1°KB 25 november 1991 van toepassing • Gewoon beheer van eigen bezit • Dus geen activiteiten die ingeschakeld kunnen worden voor zichzelf in economisch ruilverkeer van goederen en diensten • De waarde blijft in stand
15
Besluit Deze regering hoopt aldus een deel van de beoogde besparingsmaatregelen te realiseren Impact op mogelijkheden van het professioneel leven Zoeken naar alternatieve oplossingen door WG en WN om het hoofd te bieden aan eventuele problemen die gepaard gaan met de vergrijzing van de arbeidsmarkt
16
Meer weten? GIELEN, A., VERHELST, I. en WITTERS, A., “Nieuwe beperkingen aan het recht op tijdskrediet en werkloosheid met bedrijfstoeslag: een bespreking van de regering-Michel”, Or. 2015, afl. 45, nr. 2, 34-49,
17
Contact Forum Advocaten: Altijd bereikbaar. FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat 37-41 2000 Antwerpen T 03 369 95 65 F 03 369 95 66 E
[email protected] W www.forumadvocaten.be
FORUM ADVOCATEN 03/369.95.65
[email protected]
www.forumadvocaten.be
18