Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit'

Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit'

Het Rijksmuseum vormde de sfeervolle entourage voor de Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit' die het LKCA hier op 18 november organiseerde. Zo'n 250 deelnemers verdiepten zich in de rol van erfgoed en musea in het cultuuronderwijs, en in het actuele programma Cultuureducatie met Kwaliteit en doorgaande leerlijnen in het bijzonder. Annemies Broekgaarden, hoofd publiek en educatie van het Rijksmuseum, heette iedereen van harte welkom en nam de aanwezigen met een paar flitsende promotiefilmpjes mee in het indrukwekkende educatieve aanbod van het nieuwe Rijks.

Annemies Broekgaarden | Netwerkdag 'Museum- en erfgoededuca

Zoinks! This video can’t be played with your current setup.

03:58

'We zijn rijker, slimmer, veiliger en gezonder dan ooit in 200.000 jaar geschiedenis', stelde Rutger Bregman – historicus/schrijver en redacteur van De Correspondent – in zijn openingsspeech, 'dus meer dan ooit zouden we in onderwijs en samenleving aandacht kunnen besteden aan wat echt waardevol is, aan het goede leven, aan kunst en cultuur, en indachtig de econoom Keynes aan doel boven middel en aan het goede boven het nuttige.'

museum- en erfgoededucatie

Pagina 1 van 40

Rutger Bregman | Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met

Uh Oh! This video can’t be played with your current setup.

01:59

Tynke Hiemstra (FCP) gaf een toelichting op het programma Cultuureducatie met Kwaliteit. Download de presentatie

Tynke Hiemstra | Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met k

Ouch! This video can’t be played with your current setup.

01:22

Stéfanie van Tuinen (SLO) ging dieper in op het landelijk leerplankader kunstzinnige oriëntatie – inclusief cultureel erfgoed – dat voor dit programma is ontwikkeld. Download de presentatie


Pagina 2 van 40

Stéfanie van Tuinen | Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie m

Aw shucks. This video can’t be played with your current setup.

03:21

In vele deelsessies was er aandacht voor goede praktijken van cultuureducatie met kwaliteit en het werken met leerlijnen in museum- en erfgoededucatie.

De dag in tekst Roy van de Graaf (Congreskrant.nl) legde de netwerkdag in woord vast. Lees het sfeerverslag

De dag in beeld Bekijk het fotoverslag, met dank aan Co de Kruijf voor het prachtige beeldmateriaal.

Fotoverslag 'Netwerkdag Museum- en erfgoededucatie met kwalit

Dag-nab-it! This video can’t be played with your current setup.

03:20

De dag op Twitter museum- en erfgoededucatie

Pagina 3 van 40

Ook op Twitter zijn de ervaringen volop gedeeld via hashtag #MECMK. Deze hashtag was zelfs enige tijd trending topic. Lees alle tweets op Storify De dag werd georganiseerd door het Landelijk Kennisinstituut Cultuureducatie en Amateurkunst (LKCA), het Rijksmuseum en het vakoverleg erfgoedconsulenten. Deelnemers beoordeelden de dag met een 7,8.

Praktische informatie De inschrijving is inmiddels gesloten. Deelname kost € 50,-. Na inschrijving ontvangt u een factuur. Mocht u onverhoopt verhinderd zijn op 18 november, kunt u kosteloos annuleren tot en met 10 november. Daarna is restitutie van het inschrijfgeld niet meer mogelijk. U kunt wel een collega in uw plaats laten deelnemen. Rond 13 november ontvangt u per email een bevestiging, waarin staat vermeld bij welke sessies u bent geplaatst. N.B. Graag uw museumkaart meenemen op 18 november! Contactinformatie LKCA Desiree de Kreuk T 030 – 7115100 E [email protected] Locatie Rijksmuseum Museumstraat 1 Amsterdam Klik hier voor de routebeschrijving naar het Rijksmuseum.

Programma 09:30 uur Ontvangst met koffie en thee 10:15 - 10:45 uur Welkom door Annemies Broekgaarden, hoofd Publiek & Presentatie Rijksmuseum en Melissa de Vreede, afdelingshoofd Cultuureducatie a.i. LKCA 10:45 - 11:15 uur Keynote 1 Cultuur in Luilekkerland museum- en erfgoededucatie

Pagina 4 van 40

Rutger Bregman, redacteur De Correspondent in Auditorium meer informatie over de keynotes

Verplaatsing naar de zalen voor de ochtendsessies 11:30 - 12:45 uur Ochtendsessies in Rijksmuseum, Teekenschool en Ateliergebouw meer informatie over de deelsessies 12:45 - 13:45 uur Lunch Foyer bij Auditorium 13:45 - 14:15 uur Keynote 2 Cultuureducatie met Kwaliteit Tynke Hiemstra, programmacoördinator Fonds voor Cultuurparticipatie in Auditorium 14:15 - 15:00 uur Keynote 3 Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie Stéfanie van Tuinen, leerplanontwikkelaar SLO in Auditorium meer informatie over de keynotes

Verplaatsing naar de zalen voor de middagsessies 15:15 - 16:30 uur Middagsessies in Rijksmuseum, Teekenschool en Ateliergebouw meer informatie over de deelsessies 16:30 - 17:30 uur Borrel in Foyer bij Auditorium

Keynotes Keynote Rutger Bregman - Cultuur in Luilekkerland museum- en erfgoededucatie

Pagina 5 van 40

We zijn rijker, veiliger en gezonder dan ooit. Toch verlangen steeds meer mensen naar vroeger, naar een Gouden Tijdperk dat eigenlijk nooit heeft bestaan. In de kunsten, de commercie en de politiek woekert de nostalgie. Het lijkt wel alsof we onze idealen levend begraven hebben. En juist nu we alle tijd hebben om van het goede leven te genieten, raakt het onderwijs steeds meer op de arbeidsmarkt gefixeerd. Als het om cultuureducatie gaat dan wordt het tijd om eens te meer de woorden van de grote econoom John Maynard Keynes te herinneren en ‘waarde te hechten aan doel boven middel en aan het goede boven het nuttige.’ Rutger Bregman is historicus en schrijver en is redacteur van De Correspondent. Zie ook: www.rutgerbregman.nl

Keynote Stéfanie van Tuinen - Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie In opdracht van het ministerie van OCW heeft SLO, nationaal expertisecentrum voor leerplanontwikkeling, het Landelijk Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie ontworpen. Dit leerplankader maakt onderdeel uit van de Regeling Cultuureducatie met Kwaliteit en is een van de vele initiatieven die zijn ondernomen om de kwaliteit van cultuureducatie in het primair onderwijs te verhogen. Het geeft scholen en culturele instellingen inhoudelijk richting voor de invulling van kunstzinnige oriëntatie. Daarbij dient het leerplankader als gemeenschappelijke taal voor scholen, culturele instellingen en andere belanghebbenden op het gebied van kunstzinnige oriëntatie. Stéfanie van Tuinen, leerplanontwikkelaar bij SLO en projectleider van het leerplankader kunstzinnige oriëntatie, zal aan de hand van leerplankundige perspectieven het leerplankader presenteren. Zie ook: http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/ Als vervolg op deze keynote kunnen deelnemers van deelsessie p bekijken hoe ze dit leerplankader in hun eigen praktijk kunnen toepassen en welke vervolgstappen ze daarbij moeten ondernemen. Zie ook: http://nl.linkedin.com/in/stefanievantuinen

Keynote Tynke Hiemstra - Cultuureducatie met Kwaliteit Op 1 augustus 2012 werd de Regeling Cultuureducatie met Kwaliteit in de Staatscourant bekend gemaakt. Sindsdien zijn tal van culturele instellingen en basisscholen bij deze regeling betrokken geraakt. In 54 regio's wordt op scholen gewerkt aan het verbeteren van de kwaliteit van het cultuuronderwijs. Iedere deelnemende school stelt – in overleg met de culturele instelling - zelf zijn prioriteiten vast. Gaandeweg ontstaat een 'leerlijn op maat'. In de meeste regio's zijn erfgoedinstellingen en musea nauw bij deze trajecten betrokken. Zij geven invulling aan (onderdelen van) het in gezamenlijk overleg uitgestippelde programma. Tynke Hiemstra is programmacoördinator van Cultuureducatie met Kwaliteit bij het Fonds voor Cultuurparticipatie. Zij geeft toelichting op de voortgang en de achtergronden van het programma en laat museum- en erfgoededucatie

Pagina 6 van 40

een aantal voorbeelden zien van de wijze waarop wordt vormgegeven aan het programma. Zie ook: http://nl.linkedin.com/in/tynkeh

Sessies Hieronder vindt u een beknopt overzicht van alle deelsessies in de ochtend en de middag.

OCHTENDSESSIES Deelsessie a - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving Annemiek Spronk - senior medewerker onderwijs Rijksmuseum Deelsessie b - Museum, geschiedenisles en de canon Hubert Slings - directeur van stichting entoen.nu en universitair docent digitale geschiedenisdidactiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Deelsessie c - VOL Deelsessie d - VOL Deelsessie e - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding Rijksmuseum Liesbeth Sparks - medewerker onderwijs Rijksmuseum Zelfde als deelsessie d, maar met een andere rondleider Deelsessie f - Wijzer met erfgoededucatie - Workshop Marieke Zeeman en Annemarie de Regt - Zeeman & De Regt onderwijskundigen Ingeborg Schuster - adviseur erfgoededucatie bij Erfgoed Brabant Deelsessie g - VOL Deelsessie h - Musea voorop in CmK: de aanpak in Holland Rijnland Marijke van de Haterd - projectmanager educatie bij Cultuureducatiegroep Deelsessie i - VOL Deelsessie j - Doorgaande leerlijnen: keurslijf of kans Jos Bol - adviseur/projectleider bij Kunst Centraal Bekijk hier de uitgebreide beschrijvingen van de ochtendsessies. museum- en erfgoededucatie

Pagina 7 van 40

MIDDAGSESSIES Deelsessie k - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving Annemiek Spronk - senior medewerker onderwijs Rijksmuseum Deelsessie m - VOL Deelsessie n - VOL Deelsessie o - VOL Deelsessie p - Hoe te werken met het SLO Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie Stéfanie van Tuinen - leerplanontwikkelaar SLO Moniek Warmer - educatief ontwerper Deelsessie q - VOL Deelsessie r - VOL Deelsessie s - VOL Deelsessie t - Kinderkunstweek Zeeland John Louws - projectleider Marja Geerse - leerkracht basisschool Wilgenhof, auteur ideeënboek Joyce de Looff - website Kathrin Ginsberg - directeur CBK Zeeland Marleen Rozenbrand - Zeeuws museum Bekijk hier de uitgebreide beschrijvingen van de middagsessies.

Ochtendsessies Bekijk hier de sessies die in de ochtend gegeven worden. Op het inschrijfformulier kunt u uw eerste en tweede voorkeur aangeven.

Deelsessie a - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving museum- en erfgoededucatie

Pagina 8 van 40

Het Rijksmuseum won dit jaar de Best Practice Award van CECA voor Jij & de Gouden Eeuw. Met vier lessen in de klas en een bezoek aan het museum is dit programma lesstofvervangend voor het tijdvak Regenten en vorsten. Annemiek Spronk, senior medewerker onderwijs, geeft een inleiding op dit theatrale canonprogramma voor groep 6-8. Van drie professionele acteurs krijgt u vervolgens een voorproefje. Ga op expeditie naar het ijskoude Nova Zembla, ontsnap in de boekenkist van Hugo de Groot of kruip in het hoofd van Rembrandt. Een geschiedenisles om nooit te vergeten!

Deelsessie b - Museum, geschiedenisles en de canon De vijftig vensters van de canon van Nederland staan sinds 2010 in de kerndoelen van basis- en onderbouw voortgezet onderwijs. De bezoekcijfers van de website www.entoen.nu, het motorblok van de canon, tonen aan dat veel docenten en leerlingen hun weg naar de vijftig vensters, en ook naar de bijbehorende verwijzingen naar musea en erfgoedinstellingen weten te vinden. Hoe kun je daar als museum op inspelen? Hoe staat de canon van Nederland er inmiddels voor? En hoe ziet de toekomst eruit? Hubert Slings was van 2005-2007 secretaris van de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon en is sindsdien directeur van stichting entoen.nu. Tevens is hij universitair docent digitale geschiedenisdidactiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Deelsessie c - Het Atelier en Medialab van de Teekenschool Leren kijken door te doen. Dat is het motto van de Teekenschool. Dit educatieve centrum van het Rijksmuseum is voor jong en oud. In deze workshop maakt u ken-nis met het Atelier en Medialab. Frouke Jorna, medewerker onderwijs, geeft een inleiding op twee verschillende onderwijsprogramma’s die vanuit het curriculum zijn ontwikkeld. De workshop Middeleeuwse krabbels en krullen sluit aan op canonven-ster ‘Hebban Olla Vogola’ en filosoferen met kinderen en actief burgerschap vindt u terug in Goede daden, slechte daden. Onder leiding van een workshopdocent krijgt u de beste indruk: zelf leren kijken door te doen.

Deelsessie d - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding In een museum mag je nooit ergens aankomen… behalve tijdens deze kennismaking met het dagelijks leven uit de Gouden Eeuw. Proef de specerijen uit verre landen, ruik het atelier van een meesterschilder, voel de jurken van rijke dames en ontdek de geluiden van de Nachtwacht. Liesbeth Sparks, medewerker onderwijs, geeft eerst een introductie op het meest geboekte onderwijsprogramma. Tijdens de rondleiding op meta niveau laat een ervaren rondleider u gebruikmaken van al uw zintuigen.

Deelsessie e - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding In een museum mag je nooit ergens aankomen… behalve tijdens deze kennismaking met het dagelijks leven uit de Gouden Eeuw. Proef de specerijen uit verre landen, ruik het atelier van een meesterschilder, voel de jurken van rijke dames en ontdek de geluiden van de Nachtwacht. Liesbeth Sparks, medewerker museum- en erfgoededucatie

Pagina 9 van 40

onderwijs, geeft eerst een introductie op het meest geboekte onderwijsprogramma. Tijdens de rondleiding op meta niveau laat een ervaren rondleider u gebruikmaken van al uw zintuigen. Dit is dezelfde sessie als d maar met een andere rondleider.

Deelsessie f - Wijzer met erfgoededucatie - Workshop Deelnemers aan deze workshop kunnen praktisch aan de slag met de handleiding Wijzer met erfgoededucatie. Toets uw lesactiviteiten en/of erfgoedproject op kwaliteit. Sluit de inhoud voldoende aan bij de kerndoelen en het ontwikkelingsniveau van leerlingen in het primair onderwijs? Erfgoed Brabant werkt samen met Kunstbalie in het programma Cultuureducatie met Kwaliteit. Voor scholen die aandacht willen besteden aan het leergebied erfgoededucatie is in samenwerking met Zeeman & De Regt een publicatie ontwikkeld die voor iedereen digitaal beschikbaar is. Voor leerkrachten én erfgoedinstellingen wordt duidelijk gemaakt hoe je kan werken aan een doorlopende leerlijn van groep 1 tot en met groep 8. Marieke Zeeman en Annemarie de Regt (Zeeman & De Regt), onderwijskundigen en Ingeborg Schuster (adviseur erfgoededucatie bij Erfgoed Brabant ) verzorgen deze workshop.

Deelsessie g - Kwantiteit versus kwaliteit Veel culturele instellingen streven naar een toename van het aantal educatieve activiteiten en deelnemers, blijkt uit analyse van de subsidieaanvragen voor de huidige cultuurplanperiode. Dat geldt ook voor musea. Soms streven ze zelfs naar een verdubbeling of verdriedubbeling van het leerlingenbereik. Hoe realistisch is dat, terwijl er amper sprake is van toename van educatiemedewerkers? En hoe verhoudt deze ontwikkeling zich tot het programma ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’? Is het mogelijk als museum gelijktijdig in de breedte én in de diepte te werken? Welke keuzes worden gemaakt en wat betekent dit voor het basisonderwijs? Over die vragen wisselen de deelnemers met elkaar van gedachten in deze interactieve sessie die zal worden geleid door Marlies Tal (Afdelingshoofd Beleid LKCA) en Josefiene Poll (Medior Beleid LKCA).

Deelsessie h - Musea voorop in CmK: de aanpak in Holland Rijnland In Holland Rijnland zijn de musea voortrekkers in Cultuureducatie met Kwaliteit: Cultuureducatiegroep (voorheen: Museumgroep Leiden) is penvoerder. Samen met Kunstgebouw, BplusC (bibliotheek + centrum voor kunst en cultuur) en de basisscholen voert Cultuureducatiegroep de regeling uit. Vanuit bestaande programma’s ofwel de 'pareltjes' uit het verleden werken zij aan een samenhangend programma van erfgoed, kunst en media, binnen en buiten de school. Een speciaal ontwikkeld referentiekader brengt bijvoorbeeld in kaart welke leerlingcompetenties scholen belangrijk vinden en leert onderwijs en cultuur om elkaars taal te spreken.


Pagina 10 van 40

Marijke van de Haterd, projectmanager educatie bij Cultuureducatiegroep, vertelt over de aanpak in Holland Rijnland en de rol van musea hierin.

Deelsessie i - Digitale gereedschapskist voor erfgoededucatie Toenemende digitalisering van erfgoedcollecties en breder gebruik van digitale media in het onderwijs maken de drempel nog lager om erfgoed de klas in te halen. In de praktijk blijken beeldbanken van musea en archieven niet altijd even benaderbaar en snel inzetbaar voor leerkrachten en leerlingen. Om deze drempel te slechten wordt op dit moment een digitale gereedschapskist voor erfgoededucatie ontwikkeld. Plein C heeft hiervoor samen met Gelders Erfgoed, Noord-Hollands Archief en Nederlands Openluchtmuseum een plan gemaakt, dat met een CMK-subsidie ontwikkeld en uitgevoerd wordt. Marije Visser, Plein C en Ben Bregman, Gelders Erfgoed, vertellen wat er met de gereedschapskist gebouwd kan worden. Deelnemers gaan zelf analoog met de gereedschappen aan de gang.

Deelsessie j - Doorgaande leerlijnen: keurslijf of kans Welke opvattingen en behoeften zijn er in het basisonderwijs over doorgaande leerlijnen cultuureducatie? Jos Bol, adviseur/projectleider bij Kunst Centraal, zoomt in op de mogelijkheden en kansen die de kerndoelen, de theorie van Cultuur in de Spiegel, de leerlijnen van het SLO en methoden kunnen bieden. Daarnaast bespreekt hij hoe leerlijnen eruit zouden kunnen zien en wat musea en erfgoedinstellingen daarin kunnen betekenen.

Middagsessies Bekijk hier de sessies die in de middag gegeven worden. Op het inschrijfformulier kunt u uw eerste en tweede voorkeur aangeven.

Deelsessie k - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving Het Rijksmuseum won dit jaar de Best Practice Award van CECA voor Jij & de Gouden Eeuw. Met vier lessen in de klas en een bezoek aan het museum is dit programma lesstofvervangend voor het tijdvak Regenten en vorsten. Annemiek Spronk, senior medewerker onderwijs, geeft een inleiding op dit theatrale canonprogramma voor groep 6-8. Van drie professionele acteurs krijgt u vervolgens een voorproefje. Ga op expeditie naar het ijskoude Nova Zembla, ontsnap in de boekenkist van Hugo de Groot of kruip in het hoofd van Rembrandt. Een geschiedenisles om nooit te vergeten!

Deelsessie m - Het Atelier en Medialab van de Teekenschool Workshop museum- en erfgoededucatie

Pagina 11 van 40

Leren kijken door te doen. Dat is het motto van de Teekenschool. Dit educatieve centrum van het Rijksmuseum is voor jong en oud. In deze workshop maakt u ken-nis met het Atelier en Medialab. Frouke Jorna, medewerker onderwijs, geeft een inleiding op twee verschillende onderwijsprogramma’s die vanuit het curriculum zijn ontwikkeld. De workshop Middeleeuwse krabbels en krullen sluit aan op canonven-ster ‘Hebban Olla Vogola’ en filosoferen met kinderen en actief burgerschap vindt u terug in Goede daden, slechte daden. Onder leiding van een workshopdocent krijgt u de beste indruk: zelf leren kijken door te doen.

Deelsessie n - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding In een museum mag je nooit ergens aankomen… behalve tijdens deze kennismaking met het dagelijks leven uit de Gouden Eeuw. Proef de specerijen uit verre landen, ruik het atelier van een meesterschilder, voel de jurken van rijke dames en ontdek de geluiden van de Nachtwacht. Liesbeth Sparks, medewerker onderwijs, geeft eerst een introductie op het meest geboekte onderwijsprogramma. Tijdens de rondleiding op meta niveau laat een ervaren rondleider u gebruikmaken van al uw zintuigen.

Deelsessie o - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding In een museum mag je nooit ergens aankomen… behalve tijdens deze kennismaking met het dagelijks leven uit de Gouden Eeuw. Proef de specerijen uit verre landen, ruik het atelier van een meesterschilder, voel de jurken van rijke dames en ontdek de geluiden van de Nachtwacht. Liesbeth Sparks, medewerker onderwijs, geeft eerst een introductie op het meest geboekte onderwijsprogramma. Tijdens de rondleiding op meta niveau laat een ervaren rondleider u gebruikmaken van al uw zintuigen.

Deelsessie p - Hoe te werken met het SLO Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie Praktische invulling van het leerplankader voor instellingen. Het Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie geeft richting aan instellingen (en in een later stadium aan het basisonderwijs) die verdieping willen geven aan kunstzinnige educatie in het basisonderwijs. Als vervolg op de keynote over dit onderwerp voorziet deze interactieve werksessie in een praktische vertaling. Stéfanie van Tuinen, leerplanontwikkelaar SLO en Moniek Warmer, educatief ontwerper, geven aan de hand van een bestaand project praktische informatie over de toepassing van het leerplankader. Door middel van vragen vanuit de deelnemers wordt het leerplankader geanalyseerd en becommentarieerd. Ook wordt inzicht gegeven hoe de disciplines aansluiten bij de 21st century skills. Op deze manier verkent elke deelnemer de manier waarop hij/zij het leerplankader in zijn eigen instelling wil inzetten. http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/

Ochtendsessie q - Kwantiteit versus kwaliteit - Workshop Veel culturele instellingen streven naar een toename van het aantal educatieve activiteiten en deelnemers, blijkt uit analyse van de subsidieaanvragen voor de huidige cultuur-planperiode. Dat geldt ook voor musea. museum- en erfgoededucatie

Pagina 12 van 40

Soms streven ze zelfs naar een verdubbeling of verdriedubbeling van het leerlingenbereik. Hoe realistisch is dat, terwijl er amper sprake is van toename van educatiemedewerkers? En hoe verhoudt deze ontwikkeling zich tot het programma ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’? Is het mogelijk als museum gelijktijdig in de breedte én in de diepte te werken? Welke keuzes worden gemaakt en wat betekent dit voor het basisonderwijs? Over die vragen wisselen de deelnemers met elkaar van gedachten in deze interactieve sessie die zal worden geleid door Marlies Tal (Afdelingshoofd Beleid LKCA) en Josefiene Poll (Medior Beleid LKCA).

Deelsessie r - Musea voorop in CmK: de aanpak in Holland Rijnland In Holland Rijnland zijn de musea voortrekkers in Cultuureducatie met Kwaliteit: Cultuureducatiegroep (voorheen: Museumgroep Leiden) is penvoerder. Samen met Kunstgebouw, BplusC (bibliotheek + centrum voor kunst en cultuur) en de basisscholen voert Cultuureducatiegroep de regeling uit. Vanuit bestaande programma’s ofwel de 'pareltjes' uit het verleden werken zij aan een samenhangend programma van erfgoed, kunst en media, binnen en buiten de school. Een speciaal ontwikkeld referentiekader brengt bijvoorbeeld in kaart welke leerlingcompetenties scholen belangrijk vinden en leert onderwijs en cultuur om elkaars taal te spreken. Marijke van de Haterd, projectmanager educatie bij Cultuureducatiegroep, vertelt over de aanpak in Holland Rijnland en de rol van musea hierin.

Deelsessie s -Digitale gereedschapskist voor erfgoededucatie Workshop Toenemende digitalisering van erfgoedcollecties en breder gebruik van digitale media in het onderwijs maken de drempel nog lager om erfgoed de klas in te halen. In de praktijk blijken beeldbanken van musea en archieven niet altijd even benaderbaar en snel inzetbaar voor leerkrachten en leerlingen. Om deze drempel te slechten wordt op dit moment een digitale gereedschapskist voor erfgoededucatie ontwikkeld. Plein C heeft hiervoor samen met Gelders Erfgoed, Noord-Hollands Archief en Nederlands Openluchtmuseum een plan gemaakt, dat met een CMK-subsidie ontwikkeld en uitgevoerd wordt. Marije Visser, Plein C en Esther van Velden, Noord-Hollands Archief, vertellen wat er met de gereedschapskist gebouwd kan worden. Deelnemers gaan zelf analoog met de gereedschappen aan de gang.

Deelsessie t - Kinderkunstweek Zeeland Stichting Kinderkunstweek (KKW) wil alle Zeeuwse kinderen van vier tot twaalf jaar tijdens de jaarlijkse KKW in aanraking brengen met moderne en hedendaagse kunst. Elk jaar wordt een thema gekozen. Alle deelnemende basisscholen krijgen een ideeënboek boordevol lessen en voorbeelden. Buiten schooltijd bezoeken kinderen met ouders of bekenden musea en galeries, waar zij een opdracht krijgen. Zo wordt een verbinding gelegd tussen binnen- en buitenschoolse activiteiten. museum- en erfgoededucatie

Pagina 13 van 40

De stichting onderzoekt of dit project kan worden uitgebreid naar andere provincies. In de presentatie wordt aandacht besteed aan de wijze waarop dit project bijdraagt aan de kwaliteit van cultuureducatie in het basisonderwijs en hoe musea en andere instellingen voor beeldende kunst daarbij worden betrokken. Een vijftal betrokkenen vertelt ieder vanuit zijn eigen invalshoek wat de KKW inhoudt: John Louws (projectleider), Marja Geerse (leerkracht basisschool Wilgenhof, auteur ideeënboek), Joyce de Looff (website), Kathrin Ginsberg, (directeur CBK Zeeland, over de kunstenaars), Marleen Rozenbrand (Zeeuws museum, over participerende instellingen).

Ochtendsessies Bekijk hier de sessies die in de ochtend gegeven worden. Op het inschrijfformulier kunt u uw eerste en tweede voorkeur aangeven.

Deelsessie a - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving Het Rijksmuseum won dit jaar de Best Practice Award van CECA voor Jij & de Gouden Eeuw. Met vier lessen in de klas en een bezoek aan het museum is dit programma lesstofvervangend voor het tijdvak Regenten en vorsten. Annemiek Spronk, senior medewerker onderwijs, geeft een inleiding op dit theatrale canonprogramma voor groep 6-8. Van drie professionele acteurs krijgt u vervolgens een voorproefje. Ga op expeditie naar het ijskoude Nova Zembla, ontsnap in de boekenkist van Hugo de Groot of kruip in het hoofd van Rembrandt. Een geschiedenisles om nooit te vergeten!

Deelsessie b - Museum, geschiedenisles en de canon De vijftig vensters van de canon van Nederland staan sinds 2010 in de kerndoelen van basis- en onderbouw voortgezet onderwijs. De bezoekcijfers van de website www.entoen.nu, het motorblok van de canon, tonen aan dat veel docenten en leerlingen hun weg naar de vijftig vensters, en ook naar de bijbehorende verwijzingen naar musea en erfgoedinstellingen weten te vinden. Hoe kun je daar als museum op inspelen? Hoe staat de canon van Nederland er inmiddels voor? En hoe ziet de toekomst eruit? Hubert Slings was van 2005-2007 secretaris van de commissie Ontwikkeling Nederlandse Canon en is sindsdien directeur van stichting entoen.nu. Tevens is hij universitair docent digitale geschiedenisdidactiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Deelsessie c - VOL


Pagina 14 van 40

Deelsessie d - VOL Deelsessie e - Proef de Gouden Eeuw - Rondleiding In een museum mag je nooit ergens aankomen… behalve tijdens deze kennismaking met het dagelijks leven uit de Gouden Eeuw. Proef de specerijen uit verre landen, ruik het atelier van een meesterschilder, voel de jurken van rijke dames en ontdek de geluiden van de Nachtwacht. Liesbeth Sparks, medewerker onderwijs, geeft eerst een introductie op het meest geboekte onderwijsprogramma. Tijdens de rondleiding op meta niveau laat een ervaren rondleider u gebruikmaken van al uw zintuigen. Dit is dezelfde sessie als d maar met een andere rondleider.

Deelsessie f - Wijzer met erfgoededucatie - Workshop Deelnemers aan deze workshop kunnen praktisch aan de slag met de handleiding Wijzer met erfgoededucatie. Toets uw lesactiviteiten en/of erfgoedproject op kwaliteit. Sluit de inhoud voldoende aan bij de kerndoelen en het ontwikkelingsniveau van leerlingen in het primair onderwijs? Erfgoed Brabant werkt samen met Kunstbalie in het programma Cultuureducatie met Kwaliteit. Voor scholen die aandacht willen besteden aan het leergebied erfgoededucatie is in samenwerking met Zeeman & De Regt een publicatie ontwikkeld die voor iedereen digitaal beschikbaar is. Voor leerkrachten én erfgoedinstellingen wordt duidelijk gemaakt hoe je kan werken aan een doorlopende leerlijn van groep 1 tot en met groep 8. Marieke Zeeman en Annemarie de Regt (Zeeman & De Regt), onderwijskundigen en Ingeborg Schuster (adviseur erfgoededucatie bij Erfgoed Brabant ) verzorgen deze workshop.

Deelsessie g - VOL Deelsessie h - Musea voorop in CmK: de aanpak in Holland Rijnland In Holland Rijnland zijn de musea voortrekkers in Cultuureducatie met Kwaliteit: Cultuureducatiegroep (voorheen: Museumgroep Leiden) is penvoerder. Samen met Kunstgebouw, BplusC (bibliotheek + centrum voor kunst en cultuur) en de basisscholen voert Cultuureducatiegroep de regeling uit. Vanuit bestaande programma’s ofwel de 'pareltjes' uit het verleden werken zij aan een samenhangend programma van erfgoed, kunst en media, binnen en buiten de school. Een speciaal ontwikkeld referentiekader brengt bijvoorbeeld in kaart welke leerlingcompetenties scholen belangrijk vinden en leert onderwijs en cultuur om elkaars taal te spreken. Marijke van de Haterd, projectmanager educatie bij Cultuureducatiegroep, vertelt over de aanpak in museum- en erfgoededucatie

Pagina 15 van 40

Holland Rijnland en de rol van musea hierin.

Deelsessie i - VOL Deelsessie j - Doorgaande leerlijnen: keurslijf of kans Welke opvattingen en behoeften zijn er in het basisonderwijs over doorgaande leerlijnen cultuureducatie? Jos Bol, adviseur/projectleider bij Kunst Centraal, zoomt in op de mogelijkheden en kansen die de kerndoelen, de theorie van Cultuur in de Spiegel, de leerlijnen van het SLO en methoden kunnen bieden. Daarnaast bespreekt hij hoe leerlijnen eruit zouden kunnen zien en wat musea en erfgoedinstellingen daarin kunnen betekenen.

Middagsessies Bekijk hier de sessies die in de middag gegeven worden. Op het inschrijfformulier kunt u uw eerste en tweede voorkeur aangeven.

Deelsessie k - Lesstofvervangend programma Jij & de Gouden Eeuw - Beleving Het Rijksmuseum won dit jaar de Best Practice Award van CECA voor Jij & de Gouden Eeuw. Met vier lessen in de klas en een bezoek aan het museum is dit programma lesstofvervangend voor het tijdvak Regenten en vorsten. Annemiek Spronk, senior medewerker onderwijs, geeft een inleiding op dit theatrale canonprogramma voor groep 6-8. Van drie professionele acteurs krijgt u vervolgens een voorproefje. Ga op expeditie naar het ijskoude Nova Zembla, ontsnap in de boekenkist van Hugo de Groot of kruip in het hoofd van Rembrandt. Een geschiedenisles om nooit te vergeten!

Deelsessie m - VOL Deelsessie n - VOL Deelsessie o - VOL


Pagina 16 van 40

Deelsessie p - Hoe te werken met het SLO Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie Praktische invulling van het leerplankader voor instellingen. Het Leerplankader Kunstzinnige Oriëntatie geeft richting aan instellingen (en in een later stadium aan het basisonderwijs) die verdieping willen geven aan kunstzinnige educatie in het basisonderwijs. Als vervolg op de keynote over dit onderwerp voorziet deze interactieve werksessie in een praktische vertaling. Stéfanie van Tuinen, leerplanontwikkelaar SLO en Moniek Warmer, educatief ontwerper, geven aan de hand van een bestaand project praktische informatie over de toepassing van het leerplankader. Door middel van vragen vanuit de deelnemers wordt het leerplankader geanalyseerd en becommentarieerd. Ook wordt inzicht gegeven hoe de disciplines aansluiten bij de 21st century skills. Op deze manier verkent elke deelnemer de manier waarop hij/zij het leerplankader in zijn eigen instelling wil inzetten. http://kunstzinnigeorientatie.slo.nl/

Deelsessie q - VOL Deelsessie r - VOL Deelsessie s - VOL Deelsessie t - Kinderkunstweek Zeeland Stichting Kinderkunstweek (KKW) wil alle Zeeuwse kinderen van vier tot twaalf jaar tijdens de jaarlijkse KKW in aanraking brengen met moderne en hedendaagse kunst. Elk jaar wordt een thema gekozen. Alle deelnemende basisscholen krijgen een ideeënboek boordevol lessen en voorbeelden. Buiten schooltijd bezoeken kinderen met ouders of bekenden musea en galeries, waar zij een opdracht krijgen. Zo wordt een verbinding gelegd tussen binnen- en buitenschoolse activiteiten. De stichting onderzoekt of dit project kan worden uitgebreid naar andere provincies. In de presentatie wordt aandacht besteed aan de wijze waarop dit project bijdraagt aan de kwaliteit van cultuureducatie in het basisonderwijs en hoe musea en andere instellingen voor beeldende kunst daarbij worden betrokken. Een vijftal betrokkenen vertelt ieder vanuit zijn eigen invalshoek wat de KKW inhoudt: John Louws (projectleider), Marja Geerse (leerkracht basisschool Wilgenhof, auteur ideeënboek), Joyce de Looff (website), Kathrin Ginsberg, (directeur CBK Zeeland, over de kunstenaars), Marleen Rozenbrand (Zeeuws museum, over participerende instellingen).


Pagina 17 van 40

Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit' Praktische informatie programma Keynotes Sessies ochtendsessies middagsessies

Ochtendsessies Middagsessies


Pagina 18 van 40


Pagina 19 van 40


Pagina 20 van 40


Pagina 21 van 40


Pagina 22 van 40


Pagina 23 van 40


Pagina 24 van 40


Pagina 25 van 40


Pagina 26 van 40


Pagina 27 van 40


Pagina 28 van 40


Pagina 29 van 40


Pagina 30 van 40


Pagina 31 van 40


Pagina 32 van 40


Pagina 33 van 40


Pagina 34 van 40


Pagina 35 van 40


Pagina 36 van 40


Pagina 37 van 40


Pagina 38 van 40


Pagina 39 van 40

Contactinform

Landelijk Kennisinstitu Cultuureducatie en Am museum- en erfgoededucatie

Pagina 40 van 40

Netwerkdag 'Museum- en erfgoededucatie met kwaliteit'

Recommend Documents