NEE

VOORSTANDERS

2

TEGENSTANDERS

4

Referendum

6

tram, bus, trein

8

TRACé

10

stemmen / agenda

12

REFERENDUM Uitgave gemeente Leiden, februari 2007

krant

RijnGouwelijn door Leiden JA / NEE Waarom deze krant? Deze krant geeft u informatie over de RGL, zonder de bedoeling uw mening een bepaalde kant op te sturen. Naast een beschrijving van kenmerkende onderdelen van het project en van het tracé staan we stil bij diverse discussiepunten, waarbij we aangeven wat zoal voor- en nadelen zijn. Ongetwijfeld zijn er nog andere voors en tegens, maar we hopen dat u via deze krant voldoende informatie krijgt om op 7 maart een gefundeerde keuze te maken.

RijnGouwelijn: op weg naar het referendum Het openbaar vervoer in en rond Leiden kan beter. Daar zijn de meeste Leidenaren het over eens. Oók de constatering dat de binnenstad een facelift kan gebruiken, wordt onderschreven. Maar wat is de beste aanpak? Is de RGL een kansrijke oplossing of juist een heilloze weg? Daarover lopen de meningen sterk uiteen, zowel onder de bewoners als binnen het Leidse gemeentebestuur. Daarom houdt de gemeente Leiden een referendum over de RGL, zodat u zich erover kunt uitspreken. Op 7 maart 2007 kunt u kiezen:

Wilt u dat de gemeente Leiden meewerkt aan de RijnGouwelijn door Leiden? Ja of Nee Een grote meerderheid van de gemeenteraad heeft toegezegd de uitslag te zullen overnemen. Voorwaarde is dat de opkomst minstens 30% is. Het referendum vindt gelijktijdig plaats met de verkiezingen voor Provinciale Staten.

7 maart 2007 aan u de keus

www.referendumrgl.nl

De voorstanders aan het woord Ton van Raan, hoogleraar Ontwikkeling wetenschap en technologie aan de Universiteit Leiden en directeur van het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies (CWTS)

Kneuterig of meer dynamiek? Hilde Reimerink Voor

“Een lightrail door de Breestraat? Leuk. Want die bussen zijn echt irritant. Kun je dan ook uitstappen bij de V&D?”

2

‘Leiden was lange tijd een verarmde stad, maar is nu op de weg terug. De universiteit heeft daar flink aan bijgedragen, samen met het Bio Science park, één van de grootste van Europa. De innovatieve kennisindustrie heeft de toekomst. Dat maakt de RGL voor Leiden van levensbelang. Nu moet je doorzetten en daarvoor moet de stad bereikbaar zijn. Het probleem is dat de infrastructuur in de Randstad volkomen verouderd is, voor het autoverkeer, maar meer nog voor het openbaar vervoer. Kijk eens naar het RijnRuhrgebied hoe het ook kan. Goede wegen, prima railverbindingen! Stad en universiteit moeten er de schouders onder zetten en iets van Leiden maken. In dat plaatje past de tram uitstekend, een modern en comfortabel vervoermiddel. Een dergelijke verbinding heeft veel meer uitstraling dan een bus, veel meer allure. En moet die dan door de binnenstad gaan? Ja natuurlijk, daar zijn de winkels, de toeristische trekpleisters, daar wil je de mensen heen hebben. In de hele wereld keert men terug naar railtechnologie of men breidt het uit. Ook in historische binnensteden: Gent, Straatsburg,


Orlèans, Bern, Graz, Freiburg. Zo’n hele moderne tram kan juist een ondeugend accent geven aan het historische straatbeeld; de binnensteden van Bern en Graz zijn inclusief trams UNESCO wereldcultureel erfgoed. Ik ben een fervent fietser, ik kom dagelijks twee keer door de Breestraat. Ik heb zelf op meerdere dagen tellingen gedaan en buiten de spits valt het best mee met de drukte. Wat voor ongelukken zorgt, is het onbehouwen gedrag van bussen, brommers en nogal wat fietsers. De tram zal hier een diciplinerende invloed hebben en het verkeer veiliger maken. In wezen is de discussie breder dan de RGL, het is een cultuurstrijd. Blijft Leiden een rustige, wat kneuterige stad, of ga je voor meer dynamiek?’

Mariëtte Barnhoorn, algemeen directeur LUBA groep, voorzitter BV.Leiden.nl

Bereikbaarheid vraagt om kwaliteitsimpuls ‘Leiden heeft ervoor gekozen trekker te zijn in de regio. Dat betekent dat je de bereikbaarheid een kwaliteitsimpuls moet geven. Die is namelijk nu al rampzalig. En dat betekent bijvoorbeeld dat je zorgt voor grote parkeergarages aan de rand van de stad en dat mensen met de lightrail het centrum in kunnen. We merken dat de detailhandel in Leiden achteruit kachelt. Om dat tij te keren is een flinke impuls nodig en de RGL kan die impuls geven. Met name in de Breestraat kan dat zorgen voor de upgrading die daar zo hard nodig is. Zestig bussen per uur, dat is niet alleen vreselijk druk, maar ook vreselijk vervuilend. We hebben een fantastisch mooie binnenstad, die wordt alleen maar mooier als je er niet met stinkbussen doorheen rijdt. En dat is ook goed voor de puien en de panden. De aanleg van de tramlijn moet natuurlijk met de nodige zorgvuldigheid gebeuren. Daarbij hoort vanzelfsprekend ook ruime aandacht

voor de veiligheid. En laten we wel zijn: die bussen zijn ook gevaarlijk. Een lijn naar de kust lijkt me helemaal ideaal. Plus dat je daarmee straks de nieuwbouw in Valkenburg met de binnenstad kunt verbinden. Voor Leiden is het van groot belang dat we meegaan met de ontwikkelingen. Laten we geen Anton Pieckstad worden. De RGL is een fantastische kans voor de stad en ik kan me niet voorstellen dat iemand die zich er in heeft verdiept, die tram niet zou willen. De voordelen zijn zó evident!’

10 argumenten voor de RGL 1

2

3

4

5

De bereikbaarheid van Leiden moet verbeteren, en de files naar en in de stad opgelost. Het aandeel van het openbaar vervoer in de regio kan door de RGL met 20% groeien, vooral ten koste van het autogebruik. Een snelle comfortabele tram wordt toegevoegd aan het openbaar vervoer waar veel extra reizigers gebruik van gaan maken. Impuls economie, door een betere bereikbaarheid van de binnenstad. De RGL verbindt de ontwikkellocaties in Leiden (A4-Transferium, ROC-Lammenschans, binnenstad met Aalmarkt, Stationsgebied/ Zeezijde en de Leeuwenhoek) en de nieuwe woonwijk Valkenburg met de binnenstad van Leiden. De frequentie en kwaliteit van de busverbindingen blijven op peil, tussen de Leidse wijken, de binnenstad en het Centraal Station. De Breestraat wordt weer aantrekkelijk, door het bus- en autovrijmaken en een herinrichting wordt de Breestraat een aantrekkelijke winkelstraat. Samen met

6 7

8

9

het opknappen van de Aalmarkt en de openbare ruimte tussen het station en de Haarlemmerstraat (De Rode Loper) krijgt de binnenstad een facelift. Tegengaan stadsfiles, door overstapmogelijkheid op RGL voor automobilisten bij transferia aan de A4 en A44. De tram maakt Leiden veiliger. De tram maakt geen onverwachte bewegingen. Moderne trams hebben een korte remweg. Bussen moeten elkaar in de Breestraat passeren, de tram rijdt over enkelspoor. 16 trams in plaats van 56 bussen (heen en terug). De huidige ‘black spots’ (verkeersgevaarlijke plekken) aan de Lammenschansweg worden opgelost. Schonere lucht. In een aantal straten in Leiden wordt de norm voor fijnstof (luchtkwaliteit) overschreden. Terugdringen van het autoverkeer helpt dat tegen te gaan. De RGL draagt daaraan bij. Openhouden van het Groene Hart. De RGL helpt in de regio de bouw van woningen en kantoren te concentreren bij haltes, zo kan het Groene Hart open blijven.

10 Tram goedkoper dan bus. De RGL levert een positieve bijdrage aan de exploitatie van het OV-systeem in de regio, omdat de verhouding kosten-baten gunstiger is dan bij vergelijkbare busverbindingen.

Michel Schasfoort Voor

Je krijgt een betere verbinding richting het strand. Zelf ga ik vaak met de boot, maar voor het algemeen belang is het goed dat die lijn er komt.

Marjo van den Bos, Stadslokaal BurgerZaken

Veiligheid gaat er op vooruit ‘Er moet wat gebeuren met de Leidse binnenstad, qua verkeer en bezoekersaantallen. De bereikbaarheid is toch wel dermate slecht dat je een heleboel mensen uit de regio misloopt. De RGL biedt mogelijkheden om daar iets aan te doen. Wat de Breestraat betreft denk ik dat de veiligheid er op vooruitgaat. Die bussen in combinatie met al die fietsers vind ik een stuk enger dan een tram. Als die bussen zich aan de maximumsnelheid zouden houden, is het nog een ander verhaal, maar nu is het vaak levensgevaarlijk. En bovendien: van een tram weet je wat die gaat doen, die zie je aankomen, terwijl fietsers vaak kriskras door elkaar rijden en ook over de stoep. Als ik hier de zaak uit loop word ik regelmatig bijna van de sokken gereden. Als er straks inderdaad een tramhalte komt in de Breestraat zal de straat daar zeker aantrekkelijker op worden. Zoals de straat er nu bij

ligt, is het niet veel soeps, dat kan alleen maar beter worden na een herinrichting. Onder mijn collega-ondernemers in de Breestraat zijn de meningen verdeeld. Sommige zien erg op tegen de werkzaamheden, want de hele straat gaat dan op de schop. Ondernemers zullen daar ongetwijfeld onder lijden, het zal voor inkomstenderving zorgen. Maar dat is ook een kwestie van ervoor zorgen dat je inspraak hebt in de planning en dat het werk gefaseerd wordt uitgevoerd, zodat niet de héle straat al die tijd open ligt. Gevoelsmatig verwacht ik toch dat ze uiteindelijk allemaal tevreden zullen zijn met het resultaat.’

www.watdanrgl.nl

3

De tegenstanders aan het woord Frits van Oosten, STOOM (STichting Openbaar vervoer Op Maat)

Jannie en Hendrik Taffijn Tegen

Onzinnig, het verstoort de verkeerscirculatie, voor zover die er überhaupt is. Iets onder de grachten zou mooi zijn. Of lijn 3 doortrekken, of een trolleybus, er zijn alternatieven genoeg.

4

RGL levert extra gevaar en hoge kosten op ‘Zes jaar geleden was ik aanvankelijk best enthousiast over een railverbinding, maar op de eerste voorlichtingsbijeenkomst slaagde de toenmalige wethouder er binnen anderhalf uur in de hele zaal tegen zich te krijgen. Het bleek namelijk niet om een tram te gaan, maar, qua afmetingen en snelheid, om een trein. Nog diezelfde avond is STOOM geboren. Leiden heeft zonder meer behoefte aan goed openbaar vervoer, maar dat moet wel betaalbaar zijn en veilig voor de andere verkeersgebruikers. Een trein door het oude stadscentrum is dat niet. Op de Lammenschansweg steken dagelijks 1200 mensen over, onder wie veel scholieren en ouderen. In de Breestraat moet deze lijn de ruimte delen met vele voetgangers en fietsers. Nu al gebeuren er aan de lopende band verkeersongevallen en met een trein erbij wordt dat alleen maar erger. Onderzoeksinstituten hebben aangetoond dat een snelheid van 50 kilometer per uur levensgevaarlijk is op gelijkvloerse kruispunten. Elders zijn dodelijke slachtoffers gevallen met soortgelijke sneltrams.


Een trein kan alleen veilig zijn als die over een volledig vrije baan rijdt en er ongelijkvloerse kruisingen komen en dat kan niet bij dit tracé. Het gaat ons niet alleen om de veiligheid, ook de kosten van dit project baren ons zorgen. Wij verwachten dat de Leidse bijdrage voor dit project (thans al begroot op 36 miljoen Euro, maar dat wordt 50 miljoen) een zware last zal zijn voor de stadsbegroting voor de komende jaren. Daardoor zal er voor de komende jaren nauwelijks geld beschikbaar zijn voor andere aandachtspunten voor de stad: jongerenwerk, onderwijs, groenvoorziening, verkeerscirculatie, parkeergelegenheid, etc.’

Elsbeth Klink, Fietsersbond Leiden

RijnGouweLijn jaagt fietsers uit binnenstad ‘De Fietsersbond heeft vanaf de eerste plannen voor een RGL door de binnenstad aangegeven, dat een tramtrein niet valt te combineren met het vele fietsverkeer in Leiden. Zeker niet als je de route van die tramtrein laat samenvallen met de fietsroute Korevaarstraat-Centraal Station.

lossen heb je geen tramtrein nodig. Een botsing met een tramtrein van 75 meter komt harder aan dan met een bus, de kans op een dodelijk ongeval is groter. En verder verplaats je het bussenprobleem naar de Hooigracht-Langegracht en Witte Singel, je lost het niet op. Leiden is de vierde fietsstad van Nederland,

Dit is in de spits één van de drukste fietsroutes van Nederland. De smalle straten van de binnenstad zijn ongeschikt om, naast de 15.000 dagelijkse fietsers, rails te leggen. Na een actie van de Fietsersbond, heeft de gemeente op verschillende plaatsen de fietsers geteld. Het drukste punt op de route is de Prinsessekade: in de ochtendspits 1600 fietsers per uur. Die moeten zich daar, als de RGL er komt, wurmen over een tweerichtingsfietspad van drie meter smal. Dat wordt een chaos. De komst van de RGL door de binnenstad zal zorgen voor overvolle fietsstroken en gevaarlijke situaties bij kruispunten en op fietspaden. Met al die bussen is de Breestraat nu natuurlijk ook geen ideale fietsroute, maar om dat op te

Fietsers in de Breestraat tijdens demonstratie op 7 januari. (foto: Kees Swart)

10 argumenten tegen de RGL 1 2 3

4

5

Niemand vraagt om de RGL. Er is geen degelijk marktonderzoek uitgevoerd, alleen een optimistische schatting gemaakt. De RGL wordt veel duurder. De RGL is hierin geen uitzondering op andere grote prestigeprojecten van politici. De RGL is slecht voor de busverbindingen. Buslijnen worden geknipt, of omgeleid. Je kunt niet meer rechtstreeks met de bus van de buitenwijken naar de Breestraat. De RGL is slecht voor het fietsverkeer. De lijn verdrijft de 15.000 dagelijkse fietsers op de hoofdfietsroute KorevaarstraatCentraal Station. De RGL is slecht voor de winkels in de Breestraat. Er komen minder klanten met de RGL dan met de bus of met de fiets. Laden en lossen wordt een probleem.

6

De RGL zorgt voor een chaos elders in de stad. De busoverlast in de Breestraat wordt verplaatst naar de overvolle Hooigracht. 7 De RGL is niet veilig genoeg. De RGL rijdt te snel en de veiligheidsmaatregelen zijn onvoldoende. 8 De RGL-treinstellen zijn te groot voor de Leidse binnenstad. Leiden heeft nu eenmaal smalle straten met veel fietsers. Het is geen Straatsburg of Karlsruhe! 9 De RGL lost geen problemen op maar zorgt voor nieuwe problemen. Het milieu en de leefbaarheid worden er niet beter op. De verkeerschaos wordt alleen maar erger. 10 Het kan beter en goedkoper. Verbeter de bussen en de dienstregelingen, verbeter het parkeersysteem, stimuleer de stadsparkeerbusjes en de fiets! Pas het verkeer aan de stad aan, niet andersom. Geen trein door de stad!

ruim 60% van de Leidse bezoekers van het centrum komt per fiets. Andere Europese steden zouden daar hartstikke trots op zijn! Dat moet je koesteren, niet dwarsbomen. Deze tramtrein lokt geen automobilisten uit hun auto, maar jaagt fietsers uit de stad.’

Lydia Martijn Tegen

Een tram hoort niet in de binnenstad. Draden, rails, allemaal vervuiling. Laat iedereen maar gaan fietsen.

Han Poortman, ROVER (Reizigers Openbaar VERvoer)

Leidenaar zelf heeft niets aan een tram ‘De RGL is een oplossing voor een probleem dat helemaal niet bestaat. Er is namelijk nauwelijks behoefte aan extra openbaar vervoer aan de oostkant van Leiden. Tussen Gouda, Alphen aan den Rijn en het Leidse centrum is geen vervoersspanning. Als je per se extra rails wil aanleggen, maak dan een tramverbinding naar Zoetermeer. De provincie heeft het aantal potentiële reizigers veel te hoog ingeschat. Dat hebben ze een tijdje terug al flink bijgesteld en momenteel noemen ze helemaal geen cijfers meer… Het risico bestaat dat de RGL het bestaande openbaar vervoer in de wielen rijdt, dat de tram straks concurreert met de huidige NS-lijn Leiden-Utrecht en dat de NS dan besluit om in de dienstregeling daarvan te gaan snijden. Met de tram naar de kust? Met de bus ben je er nu sneller. Bovendien kun je met buslijnen meerdere bestemmingen aandoen. Met de RGL kun je straks alleen naar Katwijk en Noordwijk, dan zitten straks alle Leidenaren op een kluitje

aan het strand. Wat ROVER betreft komt er een vrije busbaan met een aantal afslagen, waarmee je alle kernen in de regio en alle wijken goed kunt bedienen. De Leidenaar zelf heeft binnen de gemeente niks aan de RGL. Wie, zoals ik, in Leiden Zuidwest woont – maar dat geldt bijvoorbeeld ook voor de Merenwijk –, kan nu met de bus rechtstreeks naar het Stadhuis. Straks kan dat niet meer, dan moet je eerst overstappen op de tram. Dat doen de mensen niet, een overstap is altijd een hindernis, vooral bij korte reizen. En op de buslijnen door de Breestraat is de halte Stadhuis nu juist het populairst.’

www.geentreindoordestad.nl

5

Het Leids referendum Het referendum over de RGL is een raadplegend referendum. Het gaat om een advies van de kiesgerechtigde bewoners aan de gemeenteraad. De gemeenteraad beslist zelf wat hij met dit advies doet.

De Leidse raad heeft aangegeven de uitkomst van het referendum te volgen als ten minste 30% van de kiesgerechtigden heeft gestemd. Bij een lager percentage bekijkt de gemeenteraad wat hij met de uitkomst doet. Kortom: de uitslag van het referendum bepaalt of er een tram door Leiden komt. De referendumvraag Op 7 maart kunt u over de volgende vraag stemmen Wilt u dat de gemeente Leiden meewerkt aan de RijnGouwelijn door Leiden? Ja of Nee De gemeenteraad verbindt de volgende gevolgen aan een Ja of Nee:

De danser Tegen

Geldverknoeierij. Het wordt gevaarlijker met die rails op straat. En het verpest ook nog eens de omgeving.

6

Ja, wil zeggen… Als de uitslag van het referendum “Ja” is en de gemeenteraad dat advies overneemt, heeft dat tot gevolg: • dat Leiden streeft naar hoogwaardig openbaar vervoer door aan het openbaar vervoer een hoogwaardig concept toe te voegen; • dat Leiden de aanleg van de RGL benut om via gedeeltelijke herinrichting van de binnenstad te werken aan een verlevendiging van de binnenstad en het verbeteren van veiligheidsknelpunten (black spots); • dat de gemeente Leiden meewerkt aan de RGL van Gouda naar de kust, die als een tram de binnenstad van Leiden doorkruist; • dat de aanleg van het Deelproject Leiden pas begint op het moment dat de gemeente Leiden vindt dat er voldoende zekerheid is

over de aanleg van de RGL-west (motie december 2005: ‘Geen Oost zonder West’); • dat het tracé door de binnenstad loopt vanaf de Lammenschansweg, Korevaarstraat, Breestraat, Kort Rapenburg, gesplitst over Turfmarkt + 2e Binnenvestgracht/Steenstraat, naar het Centraal Station; • dat Leiden financieel bijdraagt aan de totstandkoming van de RGL en daarvoor ook beperkt risico draagt; • dat in Leiden het tracé zo veilig wordt dat een onafhankelijke veiligheidstoetser met een formele status dit als voldoende veilig beoordeelt (stand still principe zie pagina 7); • dat de Breestraat een auto-, bus- en brommervrije winkelstraat wordt met een hoge kwaliteit van stedelijke inrichting.

Nee, wil zeggen… Als de uitslag van het referendum “Nee” is en de gemeenteraad dat advies overneemt, heeft dat tot gevolg: • dat de gemeente Leiden niet meewerkt aan aanleg van de RGL; • dat Leiden blijft streven naar hoogwaardig openbaar vervoer, maar in een andere vorm dan de RGL;

• dat de vitalisering van de binnenstad en de oplossing van veiligheidsknelpunten (black spots) niet worden aangepakt in het kader van de RGL, maar dat hiervoor een ander plan moet komen; • dat de financiële middelen die niet aan de RGL worden besteed hiervoor (gedeeltelijk) beschikbaar zijn.


Waarom plannen voor Hoogwaardig Openbaar Vervoer? De provincie Zuid-Holland en de betrokken gemeenten hebben gezamenlijk plannen ontwikkeld om de bereikbaarheid in de regio te verbeteren. Daarbij is er voor gekozen het openbaar vervoer een belangrijke rol te geven. Aanleiding voor de plannen is: • de bevolking, bedrijvigheid en mobiliteit in de regio en zeker ook in en rond Leiden zijn de afgelopen tientallen jaren sterk gegroeid. De infrastructuur (wegen, spoor, etc.) en het openbaar vervoer zijn daarbij achtergebleven; • het (auto)verkeer raakt verstopt. In en rond Leiden staan dagelijks files; • meer openbaar vervoer moet leiden tot een lagere uitstoot van vervuilende stoffen.

Rocco Epskamp Voor

Voor Groeiende verkeersproblemen los je niet op met de aanleg van meer wegen. Hou auto’s zoveel mogelijk uit het centrum door goede parkeervoorzieningen en het aanbieden van goed en comfortabel openbaar vervoer om in het centrum te komen.

Tegen Waarom moet dat dan per se een sneltram uit Gouda zijn en geen sprinter van de Stedenbaan of een intercity uit Utrecht, vragen tegenstanders zich af. Is het niet eenvoudiger om het huidige busnet aan te passen? Een sneltramlijn door de oude binnenstad is een tracé dat niet meer reizigers zal opleveren.

Commissie beoordeelt verkeersveiligheid De gemeente is verantwoordelijk voor de verkeersveiligheid in de stad. Daarom heeft zij eisen gesteld aan de veiligheid waaraan de RGL zou moeten voldoen.

Als alles beter bereikbaar wordt, laten mensen misschien hun eigen vervoermiddel staan. Want het parkeerprobleem is gigantisch.

Internet Voor informatie over het referendum en de RGL kunt u ook terecht op internet: www.referendumrgl.nl Tegen: www.geentreindoordestad.nl www.stoomleiden.nl www.fietsersbond.nl www.rover.nl Voor: www.watdanrgl.nl www.breestraatveiliger.nl www.tramnaarhetstrand.nl www.rglja.nl www.centrumvanleiden.nl www.rijngouwelijn.nl Discussie: www.sleutelstad.nl www.leidschdagblad.nl Politieke partijen: CDA: www.cdaleiden.nl ChristenUnie: www.leiden.christenunie.nl D66: www.d66leiden.nl GroenLinks: www.groenlinks-leiden.nl Leefbaar Leiden: www.leefbaarleiden.nl PvdA: www.leiden.pvda.nl Socialistische Partij: www.sp.nl/leiden Stadspartij Leiden Ontzet: www.stadspartijleidenontzet.nl VVD: www.vvdleiden.nl

Het gemeentebestuur wil dat de verkeersveiligheid in de stad, als de RGL wordt aangelegd, op z’n minst gelijk blijft (stand still principe) en waar mogelijk toeneemt. Om na te gaan of de ontwerpen van het tracé door Leiden aan de veiligheidsvoorwaarden voldoen, heeft de provincie Zuid-Holland een verkeersadviesbureau gevraagd de veiligheid te beoordelen. Een onafhankelijke commissie, ingesteld door provincie en gemeente, heeft vervolgens beoordeeld of het adviesbureau het onderzoek goed heeft uitgevoerd. Deze commissie, de ‘Independent Safety Assessor’ (ISA), bestaat uit deskundigen op het gebied van verkeer en veiligheid.

Uit het veiligheidsonderzoek blijkt dat de RGL met handhaving van het stand still principe kan worden aangelegd. Op de Lammenschansweg wordt de veiligheid op de kruispunten beter. In de Breestraat is de kans op ongelukken tussen fietsers en voetgangers echter groter. In februari 2007 verschijnt de rapportage van de ISA. In een extra katern van de Stadskrant van de gemeente Leiden zal daarvoor aandacht zijn.

Tegen

Voor

Wanneer de kruispunten op de Lammenschansweg woorden voorzien van verkeerslichten verbetert de veiligheid. Die wordt niet beter door het laten rijden van een tram. Op de Jan van Houtbrug en de Prinsessekade zullen trams en auto’s elkaar letterlijk en figuurlijk in de wielen rijden. In de Breestraat komen kwetsbare verkeersdeelnemers en voetgangers in de knel. En wie ziet er op toe dat de trams niet te hard rijden?

Bij de aanleg van de RGL kan een flink aantal van de “blackspots” op de Lammenschansweg worden aangepakt, stellen voorstanders. En wat de Breestraat betreft: 16 trams per uur zorgen toch voor minder gevaar dan 58 bussen? Een tram gedraagt zich meer voorspelbaar dan een bus en zal in de binnenstad langzaam rijden.

Zodra de rapportage van de ISA beschikbaar is, vindt u die op www.referendumrgl.nl

Meer informatie Met vragen over het referendum of de RGL kunt u terecht bij het speciale Informatiepunt Referendum RGL in de hal van het stadhuis. U vindt daar informatie van zowel de voor- als de tegenstanders, bestuurlijke stukken, plankaarten en nog veel meer. Wanneer u een bijeenkomst organiseert waarop u graag een toelichting wilt op het referendum of uitleg over de RGL-plannen, dan kunt u daarvoor via het infopunt een afspraak maken.

Infopunt Referendum RijnGouwelijn Stadhuis Telefoon: 071 - 516 78 98 E-mail: [email protected] Openingstijden: di 11.00 - 17.00 uur, wo 10.00 - 17.00 uur, do 11.00 - 20.00 uur en vr 11.00 - 17.00 uur. Internet: www.referendumrgl.nl

Vanaf 16 februari is de referendumwijzer online: www.rgl.referendumwijzer.nl of www.referendumrgl.nl

Geen buitenomvariant In opdracht van de gemeenteraad is onderzocht of het tracé van de RGL ook op of direct naast het bestaande NS-spoor tussen station Lammenschans en Leiden CS kan worden aangelegd. Bij een referendum zou er dan gekozen kunnen worden tussen twee alternatie-

ven. Op basis van het onderzoek heeft de gemeenteraad vastgesteld dat een ‘buitenomvariant’ niet haalbaar is. De kosten zijn te hoog en de gevolgen voor de omgeving, vooral voor de wijk Transvaal, zijn ongewenst.


7

Tram, bus en trein Voor

Als de RGL komt moet deze aansluiten op andere vormen van vervoer. Dat betekent dat er buiten Leiden overstapmogelijkheden komen van bus naar tram en andersom.

In Leiden stopt de tram vlakbij station Lammenschans en op het stationsplein bij het Centraal Station. Daar kan overgestapt worden op de trein. Waar het tracé van de RGL de A4 aan de oostzijde van de stad en de A44 aan de westzijde kruist, komen zogeheten transferia. Dat zijn parkeergelegenheden waar automobilisten kunnen overstappen om per tram of bus de stad in te gaan.

Lidy Onasanya Tegen

Het busnet in Leiden De kwaliteit en de frequentie van de busverbindingen tussen het Centraal Station, de binnenstad en de andere wijken in Leiden blijven bestaan als de RGL komt. De busfrequenties vanuit de Leidse wijken naar het Centraal Station en het centrum veranderen niet en overstappen bij station Lammenschans is niet nodig. Alleen de buslijnen die precies parallel lopen aan de RGL worden opgeheven. Bussen uit Breestraat Bussen verdwijnen uit de Breestraat. Ze gaan rijden via Hooigracht en Langegracht en krijgen haltes bij de Korevaarstraat, de Haarlemmerstraat en Kort Rapenburg/de Beestenmarkt. De Hooigracht en de Langegracht worden aangepast voor busverkeer.

De RGL wordt de slagader van een fijnmazig openbaarvervoersysteem, zo verwachten voorstanders. Bewoners en bezoekers krijgen de kans om filevrij op hun plek van bestemming te komen. In Leiden verbindt de RGL de belangrijkste ontwikkelings- locaties met elkaar: het knooppunt Leiden-oost, Lammenschans, Leiden CS, Leeuwenhoek en Knoop A44.

Tegen De lightrail van de RGL is niet integreerbaar, waarschuwen tegenstanders. Er is geen aansluiting op de Stedenband en op Randstadspoor en het buslijnennet zal in kwaliteit achteruit gaan. Hoe het buslijnennet eruit gaat zien is volstrekt onduidelijk. Winkeliers bepleiten bovendien, los van de dure en niet begrootte transferia, een cityring en extra parkeergarages in de binnenstad.

Kosten van de RijnGouwelijn De provincie Zuid-Holland neemt het leeuwendeel van de aanlegkosten van de RGL voor haar rekening. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat en de gemeenten langs de RGL betalen mee. Het tracé door Leiden gaat circa € 170 miljoen kosten. Leiden gaat daar, als de lijn er komt, een bedrag van € 35 miljoen aan meebetalen. Een deel van dat geld is bestemd voor de herinrichting van de openbare ruimte langs het tracé. Van die € 35 miljoen is € 5 miljoen gereserveerd voor aanvullende werkzaamheden in de openbare ruimte. Als straks de tram rijdt, is de exploitatie van de RGL een zaak van de provincie.

Mijn kinderen moeten elke dag de Lammenschansweg oversteken. Dit wordt straks nog gevaarlijker. Nu al hoor je iedere ochtend de ambulance. Als ze nu nog een fietstunnel zouden maken...

8

Grote infrastructurele projecten blijken vaak duurder te worden dan begroot. Er zijn berichten dat de RGL de provincie meer geld gaat kosten. Wat betekent dat voor Leiden? Leiden heeft afgesproken maximaal € 30 miljoen bij te dragen en heeft een bedrag van € 5 miljoen gereserveerd voor aanvullende werkzaamheden die niet onder de projectkosten RGL vallen. Wanneer de kosten voor aanvullende werkzaamheden hoger uitvallen, dan draagt Leiden daarvoor het risico. In februari ontvangt de gemeenteraad een actuele risicoanalyse. Daarover wordt u geïnformeerd via de Stadskrant


De tramstellen Hoe de tramstellen van de RGL er precies uit gaan zien, valt nu nog niet te zeggen. Uiteindelijk is dat namelijk een zaak van de exploitant en die wordt pas bekend na de aanbesteding van de lijn.

2,65 m

3,8 m

Maten en gegevens: • breedte 2,65 meter • lengte 37,50 meter, in de spits 75 meter • hoogte 3,80 meter • gewicht 55 ton • maximale snelheid 80 kilometer per uur over het treinspoor, 50 kilometer per uur maximaal in de stad, 30 kilometer per uur in de binnenstad en maximaal 15 kilometer per uur in de Breestraat • tweerichting voertuig • ongeveer 86 zitplaatsen en 150 staanplaatsen • gelijkvloerse instap (voor mindervaliden en kinderwagens) • vijf deuren aan beide kanten • voldoende ruimte om fietsen mee te nemen • speciale rolstoelplekken

5m

37, De tram rijdt langzaam in de stad (afhankelijk van de plek maximaal 15, 30 of 50 km per uur) en daarbuiten snel (tot 80 km per uur).

RijnGouwelijn Tram, trein of lightrail? tramstel factsheet 1

Nancy van Putten Voor

Over de voertuigen van de RGL bestaat nog In de stad is de maximumsnelheid 50 kilomewel eens onduidelijkheid: is het nou eigenlijk ter per in de tramstel. binnenstad per Er is nog geen keuze gemaakt voor eenuur, bepaald Ook30 dekilometer kleuren zijn nog niet een tram, een trein of een lightrail? De pas RGLwanneer uureen en in het toekomstige voetgangersgebied bepaald. Dat gebeurt vervoersbedrijf de opdracht krijgt om de dienstregeling voeren. De te kiezen tram aan een15 aantal voorwaarden valt qua materieel in uit de te categorie “lightrail”, demoet Breestraat kilometer per uur.voldoen. Belangrijkste uitgangspunt daarbij is de veiligheid van andere weggebruikers, met name voetgangers die kenmerken van tram en trein combineert.

Voor

en fietsers. Om letsel, bij een ongeluk met een voetganger of fietser, zo veel mogelijk te voorkomen zal de tram een ronde voorkant hebben. Daarnaast zal de onderzijde zodanig zijn dat bij een ongeval iemand niet onder de tram kan komen. De tram is voorzien van noodremmen waardoor de tram een korte rembaan heeft.

Tegen

Een tram is comfortabeler, energiezuiniger De afmetingen van deze sneltram zijn niet De tram in de stad over tramrails, ook geschikt om over te rijden. en schoner, betogen de rijdt voorstanders. geschiktmaar voorisde smalle straten vantreinrails de histotramwereldwijd zal 8 maal pereen uur heen en terug rijden. In vergelijking ‘traditionele’ stadsVandaar ook dat deDe tram rische binnenstad. Het slopen met vande panden is tram in Amsterdam of Rotterdam is het nieuwe tramstel voor de RijnGouwelijn lichter en kan comeback maakt. Het is een eigentijds geen optie. Er is geen plek voor de rails. daardoor sneller optrekken en stoppen. De tram voor Leiden is circa 30 cm breder en heeft vervoermiddel. een grotere draaiboog. Er worden voor de aanleg van RijnGouwelijn geen gebouwen gesloopt.

Er komen dan meer mensen uit de omliggende gemeenten naar het centrum. Het is nu veel te stil, terwijl het een hartstikke gezellige stad is. Voor ondernemers ook een goede boost.

Dienstregeling Als de RGL er komt dan rijdt er iedere 7,5 minuten een tram van het Transferium A4 naar het Transferium A44 door Leiden en vice versa. De tram rijdt vier maal per uur van Leiden CS richting Zoeterwoude/Rijndijk, Alphen en Gouda. De andere vier trams rijden tot Zoeterwoude/Rijndijk en gaan van daar weer terug. Tussen CS en Noordwijk rijden vier trams per uur en de andere vier trams rijden tot Katwijk.

Breedte: Trein Hoogte: Lengte: 53* tot 420 m Gewicht: 2,80 m* snelheid: Maximale

2,65 meter RGL Bus 3,8 meter 37,5 meter, bij dubbeltramstel 75 meter 37,5 of 75 m 12 m (Leiden) 55 ton 2,65 m 2,50 m 80 km per uur op treinspoor, 50 km op Lammenschansweg en tussen 1,10 m* of hoger LUMC0,30 m 30 km tussen Korevaarstraat 0,30 - 0,90 en A44, enm LUMC en in de Breestraat maximaal 15 km per uur 1* of 2 tredes Gelijkvloers Bijna gelijkvloers, of Plaatsen: circa 86 zitplaatsen en 150 staanplaatsen 1 of meer tredes Instap: gelijkvloers voor mindervaliden en kinderwagens Beperkt Vergelijkbaar Bus In- en uitstappen: 5 deuren aan beide zijden vrachtwagen/bus Overig: speciale rolstoelplekken en voldoende plaats voor fietsen

Lengte: Breedte: Vloerhoogte: Instap: Remvermogen: Rijden machinist: Op basis seingeving Gewicht: 105 ton* *sprinter

In de stad “op zicht” 55 ton

Op zicht 10 ton

Werkzaamheden Wanneer de uitkomst van het referendum Ja is, dan start de provincie met de uitvoering van de aanleg. De aanleg zal gepaard gaan met overlast. Het verkeer zal hinder ondervinden. De Breestraat zal open moeten om de riolering en bedrading die in de grond zitten zodanig te verplaatsen dat ze niet onder de baan van de RGL liggen. Daar zullen winkeliers, winkelend publiek en fietsers hinder van hebben. Ook zal er dan een periode zijn waarin de Breestraat afgesloten is voor het busverkeer. Het is de bedoeling dat de RGL in 2010 rijdt.


9

De fotobewerkingen op deze pagina’s laten zien hoe het tracé van de RGL er uit zal zien. De plaatjes zijn gebaseerd op het voorlopig ontwerp van het tracé zoals dat in de commissie Ruimte en Bereikbaarheid op 23 januari 2007 is besproken.

Het tracé door Leiden Het Leidse tracé is zes kilometer lang en heeft 11 haltes. Het bestaat uit globaal uit vijf delen: • Transferium A4: ten oosten van het viaduct in de Rijksweg 4 • Brug Rijn-Schiekanaal - Station Lammenschans: het deel vanaf het viaduct in de Rijksweg 4 tot even voor het viaduct over de Lammenschansweg • Station Lammenschans - Jan van Houtbrug: vanaf het Station Lammenschans via een brede toegang en een nauwe brug naar het centrum • Korevaarstraat - Centraal Station Leiden: door het centrum van de stad Leiden • Centraal Station Leiden - Transferium ’t Schouw: door het te herstructureren bedrijventerrein Leeuwenhoek, langs de Plesmanlaan naar Rijnfront Zuid

Lammenschansweg

4,4

5,8

6,5

5,8

3,5

14,8

3,6

81

3,6

Dwarsdoorsnede Lammenschansweg Lammenschansweg Het tracé op de Lammenschansweg krijgt de zogenoemde ‘combiligging’. Zowel stad in als stad uit rijdt de tram, samen met de bussen, over wat nu de linker rijstrook is. Op de kruispunten komen verkeerslichten. Ter hoogte van de kruising met de Koninginnelaan komt een halte.

Halte Breestraat

Breestraat De Breestraat krijgt een inrichting met hoogwaardige materialen. De halte, die vlakbij het stadhuis komt, krijgt zijperrons. In de rest van de Breestraat is er enkelspoor. Naast de trambaan ligt er aan weerszijden een fietsstrook en daarnaast voetgangersgebied.

10


3,5

15,1

11,4

3

Breestraat

Kort Rapenburg

Turfmarkt

Station

De fietsstrook over de Turfmarkt ligt gescheiden van de trambaan.

Steenstraat

Enkelspoor en halte bij Museum voor Volkenkunde.

Voor een uitgebreide beschrijving van het tracé zie:


11

Wie mogen straks stemmen?

P. Filemon Tegen

Wie mee wil doen aan het referendum over de RGL moet aan drie voorwaarden voldoen: • ingeschreven staan in de gemeentelijke basisadministratie van de gemeente Leiden. Bel voor nadere informatie met het servicepunt Burgerzaken: 071 - 516 55 00; • op de dag van het referendum achttien jaar of ouder zijn; • beschikken over de Nederlandse nationaliteit of de nationaliteit van een van de lidstaten van de Europese Unie. Inwoners van Leiden met een andere nationaliteit zijn stemgerechtigd als ze tenminste vijf jaar onafgebroken in Nederland wonen en al vijf jaar onafgebroken een geldige verblijfsstatus hebben. Stempas Met de oranje stempas voor het referendum over de RGL kunt u in ieder willekeurig stemlokaal binnen Leiden uw stem uitbrengen. De stemlokalen zijn open van 7.30 uur tot 21.00 uur. Als u uw stempas bent kwijtgeraakt, dient u dit zo spoedig mogelijk te melden bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente Leiden. Er kan dan een vervangende stempas worden verstrekt. Na dinsdag 6 maart 2007 om 17.00 uur worden geen vervangende stempassen meer verstrekt. Voor het melden van het verlies van uw stempas of voor vragen over de verkiezingen kunt u terecht bij de afdeling Burgerzaken van de gemeente Leiden, telefoon 071 - 516 55 00. Stemmen bij volmacht Als u niet zelf aan de stemming kunt deelnemen, kunt u een andere kiezer, die in Leiden is ingeschreven, machtigen om voor u te gaan

Barbara Janssens Voor

stemmen. U kunt daarvoor op de achterzijde van uw stempas een volmachtsbewijs invullen. Combinatie met verkiezing van Provinciale Staten Op 7 maart worden ook verkiezingen gehouden voor Provinciale Staten. Vergeet op 7 maart vooral uw oranje stempas voor het referendum niet. Dat is belangrijk, want het is niet mogelijk om te gaan stemmen voor het referendum als u alleen uw stempas voor de Provinciale Statenverkiezingen bij u hebt. Het referendum staat namelijk los van de verkiezingen voor het provinciebestuur. Als u wilt gaan stemmen voor zowel de Provinciale Statenverkiezingen als voor het referendum, dan moet u dus twee verschillende stempassen meenemen. Het is niet mogelijk om zonder stempas te stemmen, ook niet als u wel een geldig identiteitsbewijs bij u hebt. Belangrijk is bovendien dat u voor het referendum uitslui-

De hele stad openbreken voor zo’n ding? Het wordt er alleen maar lelijker op. Als oude Leidenaar vind ik dat je de binnenstad moet laten zoals ie is.

tend in Leiden kunt stemmen. Wilt u voor de Provinciale Staten ergens anders stemmen, bijvoorbeeld in een stembureau in Den Haag, dan kunt u daar niet tegelijk stemmen over de RGL. Leidenaren die niet beschikken over de Nederlandse nationaliteit kunnen niet stemmen voor Provinciale Staten.

De rol van de Referendumkamer De taken van de Referendumkamer zijn vastgelegd in de Referendumverordening. De Referendumkamer adviseert gevraagd en ongevraagd de gemeenteraad over zaken die met referenda te maken hebben. Zo heeft de referendumkamer geadviseerd over de vraagstelling voor het referendum over de RGL. In de uitvoeringsfase heeft de Referendumkamer de volgende taken: • het begeleiden van de voorlichting over het referendum en het begeleiden van de pro-ja/pro-nee campagne; • het toezicht houden op de uitvoering van de verordening en de stemprocedure; • te adviseren bij geschillen.

Op voorwaarde dat ie doorgaat naar de kust. Ik denk dat je dan een heleboel mensen gelukkig maakt. De bussen naar het strand zitten in de zomer overvol. Ik zal ‘m zeker gebruiken.

De Referendumkamer ziet toe op een correct verloop van het referendum als zodanig, maar ook op de campagnes. Er kunnen vragen rijzen of de informatieverschaffing tijdens de campagnes eerlijk is. Klachten over bijvoorbeeld het gebruik van unfaire middelen of het

Agenda

Vragen of klachten over het referendum over de RijnGouwelijn? Neem contact op het de Referendumkamer: Telefoon: 071 - 516 51 05 (tijdens werkuren) E-mail: [email protected] Adres: Breestraat 70, 2312 CS Leiden Internet: www.leiden.nl/referendumkamer

Colofon

In de weken tot 7 maart worden verschillende bijeenkomsten georganiseerd door voor- en tegenstanders en door neutrale partijen. In dit overzicht staan de bijeenkomsten die per 25 januari bekend waren. Wekelijks publiceert de gemeente in het Leidsch Dagblad en in de Stadskrant een overzicht met activiteiten.

Uitgave gemeente Leiden, februari 2007 Bijlage bij het Leidsch Dagblad, 2 februari 2007

Circa 12 februari: Ontvangst stempas referendum. 15 februari: Referendumwijzer online, www.rgl.referendumwijzer.nl 15 februari: Start folderen, tien argumenten voor en tegen. 23 februari: Informatie- en discussiebijeenkomst Stichting Platform Gehandicapten Leiden, om 14.00 uur in Zorgcentrum Lorentzhof. 27 februari: Scheltemadebat over de RijnGouwelijn, o.l.v. Menno Bentveld van 20.00 tot 22.00 uur, Scheltemacomplex, Marktsteeg 1. 28 februari: Debat over stedelijke inpassing van de RGL door het Rijnlands Architectuur Platform (RAP), om 20.00 uur, Nieuwstraat 33. 1 maart: Wijkvereniging Professoren- en Burgemeesterswijk & Wijkcomité Tuinstad Staalwijk orga- niseren een referendum informatie- en debatavond met voor- en tegenstanders. Aanvang wordt nog bekend gemaakt, plaats: de aula van het Stedelijk Gymnasium aan de Fruinlaan.

Oplage: 65.000 huis aan huis verspreid in Leiden Tekst: Movement, Amsterdam Fotografie statements: Jur Engelchor Fotografie pag. 2, 3, 4 en 5: Sijmen Hendriks Fotografie pag. 1, 6 en 8: Plaatwerk, Delft Visualisaties: Movares Utrecht Kaart: Geodan, Amsterdam Profieltekeningen: Citythoughts Architects, Amsterdam Vormgeving: Leids Motief, Leiden Productie: Afdeling Communicatie, gemeente Leiden / Movement, Amsterdam Druk en verspreiding: Leidsch Dagblad

3 maart:

12

verspreiden van onjuiste informatie door een van de partijen of over een niet-neutrale opstelling van het gemeentebestuur worden voorgelegd aan de Referendumkamer. Zij geeft daarover dan zo snel mogelijk een openbaar oordeel.

De Stichting 55+ in Leiden organiseert een informatiemarkt met stands van voor- en tegenstanders en met verschillende sprekers. 55 plussers zijn welkom en ook alle andere geïnteresseerden. Tijd: van 11.00 tot 16.00 uur in het Volkshuis, Apothekersdijk 33a.



NEE

Recommend Documents