Nederlandse taal op de werkvloer: ook uw belang! De Nederlandse taal verbindt ons allemaal
Nederlandse taal op de werkvloer: ook uw belang! De Nederlandse taal verbindt ons allemaal Heeft u werknemers in dienst die de Nederlandse taal onvoldoende beheersen? Die soms niet goed begrijpen wat u van ze verwacht? Die niet goed communiceren met collega’s en klanten? Kortom, die hun werk niet optimaal kunnen doen omdat zij de taal onvoldoende spreken? Dit remt zowel uw interne bedrijfsvoering als de dienstverlening aan de klant. Hier kunt u als werkgever iets aan doen. De bal ligt bij u. Als werkgever ondervindt u het belang van een goede communicatie tussen uw medewerkers dagelijks aan den lijve. Instructies begrijpen, problemen bespreken, veilig werken, ideeën naar voren brengen, het begrijpen van de klant : het helpt als je dezelfde taal spreekt. Werknemers die begrijpen hoe we in Nederland met elkaar omgaan en waarom, en werknemers die ook begrepen worden, voelen zich binnen uw bedrijf beter op hun plek. Als werkgever wenst u taalonderwijs dat aansluit op uw bedrijf. De gemeente kan u hierbij ondersteunen . De gemeente beschikt over participatiebudget dat ook ingezet kan worden voor taalonderwijs en inburgering op de werkvloer. De accountmanager inburgering kan hierbij behulpzaam zijn. Het Ministerie van Vrom heeft deze accountmanagers tijdelijk aangesteld om werkgevers te ondersteunen bij het organiseren van taalonderwijs en inburgeren op de werkvloer. Voor contact met uw accountmanager inburgering kunt u kijken op www.hetbegintmettaal.nl
Een werknemer die goed ingeburgerd is, communiceert beter met zijn leidinggevende, collega’s en klanten. Dat werkt positief door in de bedrijfsvoering: denk bijvoorbeeld aan lagere productiekosten en grotere klanttevredenheid. Ook kan inburgering bijdragen aan een betere samenwerking en doorstroming binnen het bedrijf.
2 | Nederlandse taal op de werkvloer
Hoe ziet het traject ‘taal en inburgering op de werkvloer´ eruit?
Van ongeschoold tot universitair niveau: mogelijkheden
Een kortlopende, intensieve cursus? Of liever een kleiner aantal lesuren per week, verspreid over een langere periode? Medewerkers die onder werktijd leren? Of toch liever zoveel mogelijk in privétijd? Taalonderwijs binnen de bedrijfsmuren, of beter een inburgeringsprogramma van de gemeente? Alleen algemene onderdelen, of ook specifieke bedrijfsonderwerpen in het programma? Taalonderwijs laten verzorgen door de scholingspartner waarmee u altijd zaken doet? Uw gemeente kan met u meedenken over de beste aanpak. Er zijn vele verschillende varianten. Het is zelfs mogelijk dat de gemeente meebetaalt aan uw bestaande taalonderwijs.
Laaggeschoold werk of een leidinggevende functie: de eisen die u stelt aan het taalniveau van de werknemer kunnen nogal verschillen. Bovendien heeft niet elke werknemer dezelfde opleiding en capaciteiten. Daarom zijn er verschillende trajecten mogelijk. Grootste gemene deler bij de verschillende mogelijkheden is de combinatie taal en werk. De deelnemers doen een cursus in combinatie met leren op de werkplek. Zo biedt u uw medewerkers een programma, waarmee ze een stap verder komen binnen uw bedrijf en de maatschappij.
CSU biedt de Vakopleiding Schoonmaak Anderstaligen aan met een taalonderdeel. Eric van den Broek, directeur Personeel en Organisatie bij CSU: bij een project als dit snijdt het mes aan twee kanten. CSU boort hiermee een nieuw potentieel aan op de arbeidsmarkt en stelt medewerkers in staat zich te ontwikkelen. En de gemeente voldoet aan haar belangrijke verantwoordelijkheid voor inburgering en participatie.
De Nederlandse taal verbindt ons allemaal | 3
1. Werk en Inburgering (taalniveau A2) Werknemers die weinig of geen scholing hebben gehad, kunnen een inburgeringstraject met het Profiel Werk doen. De nadruk ligt op taalonderwijs. De taalkennis van de werknemers wordt verbeterd rond situaties die elke werknemer in zijn werk tegenkomt. Bijvoorbeeld het omgaan met werkinstructies en ARBO-voorschriften, het spreken tijdens een werkoverleg en het omgaan met klanten. Dit is een zeer praktisch en concreet traject. De inburgeringscursus met het Profiel Werk biedt ook de mogelijkheid de branche specifieke termen te leren, bijvoorbeeld voor branches als handel & dienstverlening, techniek en zorg & welzijn. De gemeente kan de inburgeringscursus financieren als de cursus toeleidt naar het inburgeringsexamen. Kloet Onderhoud BV , Vlaardingen Vastgoedonderhoudsbedrijf en project inrichter Kloet Onderhoud uit Vlaardingen koos voor de inburgering van zijn werknemers voor een heel praktische insteek. De specifieke taal van de werkvloer kwam ruim aan bod. In dit geval ging het om bijvoorbeeld het kunnen lezen van verfblikken, het te woord kunnen staan van klanten en het kunnen lezen van formulieren. Tegelijkertijd werden de deelnemers ook voorbereid op het inburgeringsexamen. Het traject werd gefinancierd uit het participatiebudget. Daarnaast zorgde Kloet Onderhoud voor onder andere de locatie,de laptops en studie deels onder werktijd. 4 | Nederlandse taal op de werkvloer
Kennis van de Nederlandse samenleving Als uw werknemer een inburgeringstraject volgt, vergroot dit gelijk ook zijn kennis van de Nederlandse samenleving. Hij leert de regels van Nederlandse samenleving kennen. Wie de (vaak onuitgesproken) gedragsregels in zijn omgeving kent, weet beter hoe hij kan omgaan met gevoeligheden. Wie weet waar het over gaat in informele gesprekken, kan gemakkelijker meepraten. Dit bevordert ook de onderlinge verstandhouding tussen uw werknemers. Kortom: vergroting van kennis over de Nederlandse samenleving draagt bij aan een prettig werkklimaat binnen uw bedrijf.
2. Werk met Beroepsopleiding (taalniveau A2/ B1) Heeft u werknemers in dienst met de competenties om een beroepsopleiding op niveau mbo 1 of 2 te volgen, maar waarbij de beperkte talenkennis belemmerend werkt? Dan kunt u deze werknemers toch een beroepsopleiding aanbieden. Uw gemeente kan bijdragen aan deze scholing door de medewerker tijdens zijn beroepsopleiding extra taallessen aan te bieden, waarmee hij zijn taalachterstand kan wegwerken.
Zeeman, Alphen a/d Rijn. Zeeman is overgegaan op inburgering op de werkvloer. Onlangs is het bedrijf gestart met een groep van circa 20 werknemers, die in haar distributiecentrum werkzaam zijn Zeeman faciliteert lesruimte en materiaal en past ploegendiensten aan op het lesrooster. De gemeente Alphen a/d Rijn verzorgt de coördinatie en de intakes van de betrokken inburgeraars, ook als zij afkomstig zijn van een andere gemeente. De andere gemeenten financieren de trajectkosten met een Persoonlijk Inburgeringbudget (PIB).Begin 2010 start Zeeman ook met inburgering binnen haar verkooporganisatie. Ruim 20 medewerkers starten met de opleiding MBO2 verkoopmedewerker, gecombineerd met verbetering van de Nederlandse taal. Met het behalen van het diploma van deze opleiding heeft men ook voldaan aan de inburgeringseisen.
3 Werk en Staatsexamen NT2 (taalniveau B1/B2) Heeft u werknemers in dienst die voor het uitoefenen van hun functie (op mbo, hbo of wo-niveau) of het doorstromen naar een hogere functie de Nederlandse taal beter moeten beheersen? Dan kan een taaltraject leidend tot het staatsexamen NT2 een goede mogelijkheid zijn. Er is een variant voor werken in een functie op niveau mbo 3 of 4 (programma 1) en een variant voor werken op hbo en universitair niveau (programma 2).
De Nederlandse taal verbindt ons allemaal | 5
Afstemming gemeente
Sommige werknemers in uw bedrijf kunnen een verplichting hebben in te burgeren. De gemeente kan deze mensen oproepen een inburgeringstraject te volgen. Het is op zo´n moment belangrijk goede afspraken te maken. Zo kan het traject voor de werknemer, voor u als werkgever en voor de gemeente optimaal worden ingevuld. De inburgeraar is zelf verantwoordelijk voor het inlopen van zijn inburgeringsachterstand. De werkgever en de gemeente zijn er samen verantwoordelijk voor om de werkende inburgeraar hierbij zo goed mogelijk te ondersteunen. Dit geldt uiteraard ook voor de vrijwillige inburgeraars wanneer zij een traject aangeboden krijgen door de gemeente.
Wat kunt u doen? Als werkgever kunt u zelf concreet bijdragen aan de inburgering van uw medewerkers, bijvoorbeeld: • Stimuleer werknemers actief mee te doen aan een inburgeringstraject; • Faciliteer het traject door bijvoorbeeld een leslokaal en/of computers beschikbaar te stellen; • Zorg voor afstemming van werk- en cursustijden; • Stel werktijd beschikbaar; • Instrueer leidinggevenden; • Wijs een taalcoach toe; • Bied gelegenheid praktijkopdrachten uit te voeren.
6 | Nederlandse taal op de werkvloer
Vers groentebedrijf Heemskerk, Rijnsburg Het fresh convenience bedrijf Heemskerk is een groenteverwerkingsbedrijf voor veel supermarkten. Heemskerk kiest voor blijvende ontwikkeling van alle medewerkers. Uit pure noodzaak, om ook in de toekomst over competent personeel te kunnen beschikken. Heemskerk streeft onder andere naar een bedrijfscultuur waarin alle overlegvormen plaats vinden in de Nederlandse taal. Begin 2010 volgen 42 werknemers van Heemskerk een NT2 opleiding als opstap voor een beroepsopleiding op niveau MBO 1 of 2. Alle opleidingsuren zijn betaalde uren. Medewerkers profiteren van de opleiding, niet alleen op het werk maar ook in het dagelijks leven. De beroepsopleiding wordt verzorgd door kennispartner SVO van de foodsector.
Financiering U hoeft taalcursussen niet volledig uit eigen middelen te financieren. Informeer bij uw gemeente naar de mogelijkheden van het participatiebudget. Dit budget is bedoeld om re-integratievoorzieningen, opleidingen educatie, inburgeringscursussen en taal gecombineerd met een mbo-opleiding te financieren. Verder kunt u informeren naar de branchegelden (bijvoorbeeld O & O fondsen). Via de loonbelasting kunt u belasting aftrekken voor werknemers die bepaalde scholing volgen ( WVA-Onderwijs).
Contact U kunt contact opnemen met de accountmanager inburgering in uw regio of met uw gemeente. Contactgegevens van de accountmanager in uw regio, kunt u vinden op www.hetbegintmettaal.nl.
De Nederlandse taal verbindt ons allemaal | 7
Notities
8 | Nederlandse taal op de werkvloer
VROM 9331 / januari 2010
Dit is een publicatie van: Ministerie van VROM Rijnstraat 8 | 2515 XP Den Haag | www.vrom.nl
