Nederlandse Genealogische Vereniging Afdeling Zeeland
WIJ VAN ZEELAND Mededelingenblad 9e jaargang, nummer 2 april/mei 2007
Nederlandse Genealogische Vereniging afd. Zeeland Bestuurssamenstelling J.W Zondervan A.M van Gessel G.C Bek J.G Polderdijk Y.Bliek J.L Oosthoek R.J de Groot
Voorzitter Secretaris 2e secretaris Penn.meester Lid Lid Lid
Giessenburg 17 Kleine Beer 2 Adenauwerstede 43-09 Schippersweg 26 Nwe Vlissingseweg 201 Sterappelstraat 49 Koudekerkseweg 19
Correspondentieadres: A.M van Gessel Kleine Beer 2,
4385 EM 4501 HP 4463 GG 4455 VP 4387 AE 4421 KE 4373 RB
Vlissingen Oostburg Goes Nieuwdorp Vlissingen Kapelle Biggekerke
4501 HP Oostburg
Redactie Mededelingenblad “Wij van Zeeland”: A.M van Gessel, Kleine Beer 2, 4501 HP Oostburg R.J de Groot, Koudekerkseweg 19 4373 RB Biggekerke A.L Minderhoud, Kapelseweg 49 4481 PD Kloetinge Werkgroep Computergenealogie: G.C. Bek Adenauwerstede 43-09 J. Hoornic Notestraat 14 A. Maljaars, Majoorwerf 21 J.G Polderdijk, Schippersweg 26 A.Taal J van Reigersbergstr.75 J van Zweeden, Nassaulaan 63
4463 GG 4462 EB 4374 CA 4455 VP 4336 XC 3743 CB
Goes Goes Zoutelande Nieuwdorp
[email protected] Middelburg Baarn
Cals, afd Zeeland Mw Y.Bliek, Nwe Vlissingseweg 201 4387 AE Vlissingen
[email protected] Telnr 0118-634629 Webmaster A.A Bouwens, Waterlooze Werve 20 4363 BG Aagtekerke Haza-21 Helpdesk J. Remijn, Jasmijnstraat 11
4461 NN
Goes
[email protected]
Afgevaardigde naar de ALV van de NGV R.J. de Groot Koudekerkseweg 19 4373 RB Biggekerke D de Putter , Spoorhaag 30 3993 AB Houten (plaatsverv. afg.)
-2-
Van de Redactie Het eerste nummer van mijn tweede jaargang ligt voor u. Vergelijk ik dit nummer met het eerste nummer van mijn éérste jaargang dan is er toch wel het een en ander veranderd in dat jaar. Ik hoop dat u net zo tevreden bent als ik met de veranderingen. Ik hoop in mijn tweede jaar uw blad weer verder te ontwikkelen naar een tijdschrift met méér-waarde naast het mededelingenorgaan van de afdeling, dat het blad óók moet zijn. Heeft u ideeën voor andere artikelen en andere rubrieken? Laat van u horen!! In dit nummer komen onder andere de volgende onderwerpen aan de orde: Bestuursmededelingen. Vergadering 6 februari 2007 Jaarvergadering 24 februari 2007 Uitleg methode uitgaven en ontvangsten van de afdeling. Bestuursvergadering 3 april 2007 Uitleg methode uitgaven en ontvangsten van de afdeling. Verslag genealogische dag Goeree-Overvlakkee. Informatie over de jaarlijkse contactdag. Verslag lezing Cees Bierens Verslag lezing Leo Hollestelle Van onze Zuiderburen Gegevens West Zeeuws Vlaanderen (17e/18e eeuw) op internet Lezers schrijven 1 De protestantse familie van de bisschop van Haarlem 2 De zoektocht naar mijn voorouders door Olive RaschSnijders 3 Een boekbespreking van Janny Kloosterman Gelezen in andere bladen 1 Memorie van successie 2 Practisyns Woordenboekje Nieuws van het Internet 1 VOC-opvarenden – Nationaal Archief 2 Zeeuws Archief ISIS Evenementenlijst 2007-2008 Ledenmutaties En…data die u beslist niet mag vergeten!! BESTUURSMEDEDELINGEN Bestuursvergadering NGV afd. Zeeland op 6 februari 2007 te Kapelle. Aanwezig vrijwilligers: Yvonne Bliek, Ad Bouwens, Jan Remijn, Bram Janse en Arjaan Minderhoud. Bestuursleden: Jaap Zondervan, Jan Polderdijk, Jan -3-
Oosthoek, Rob de Groot, Bram Taal en Gilles Bek (notulen). Met kennisgeving afwezig: Adri van Gessel. Opening en vaststelling van de agenda. De voorzitter heet allen hartelijk welkom, vooral de vrijwilligers en opent de vergadering. De agenda wordt onveranderd vastgesteld. Overleg met de vrijwilligers. De heer Zondervan vindt het een goed gebruik om terug te blikken op het afgelopen jaar en te horen van de vrijwilligers of er eventueel wensen voor de toekomst zijn. Tevens zal dit de laatste keer zijn dat Bram Taal in ons midden is als bestuurslid en mogelijk kan, als zij op de komende jaarvergadering gekozen wordt, Yvonne Bliek op de volgende bestuursvergadering officieel welkom worden geheten. Hierna krijgen alle vrijwilligers gelegenheid om hun zegje te doen. Yvonne Bliek: zij heeft eigenlijk alleen een vraag. Ze krijgt van de ledenadministratie uit Weesp gegevens door en zet dit in een bestand. Is men hierover tevreden? Het aantal personen klopt in ieder geval met de opgave uit Weesp. Jan Polderdijk geeft aan dat hij tevreden is. Er staan nog enkele namen op met een ster of sterren. Dit zijn óf instanties óf personen die vanuit het verleden op de lijst blijven staan. Het idee bestaat dat het momenteel sneller gaat dan in het verleden, hoewel het niet voor alle gevallen lijkt op te gaan. Alle mutaties lopen via Weesp. Als ze ook binnen de afdeling worden doorgegeven blijft men wel verzekerd van de correspondentie van de afdeling. Ad Bouwens: de website is nog steeds erg statisch. Als er iets nieuws is, wordt dit vermeld, alleen is er weinig te melden. Als iemand een tekst heeft die er op kan, is deze welkom. Vanuit Weesp wordt er wel propaganda gemaakt voor de website. Ook de website daar is nu professioneler. Belangrijke berichten stuurt hij steeds door naar de secretaris. Als er van hem gevraagd wordt om de website ook een professioneler zicht te geven, heeft hij wel hulp nodig. Jan Remijn: geen nieuws en hij krijgt vrij weinig respons op de bijeenkomsten. Dit in tegenstelling tot bijeenkomsten o.a. in Vlissingen waar steeds wel veel vragen zijn. Jan Oosthoek denkt dat er onder onze leden weinig Haza 21 gebruikers zijn. Haza 7.2 werkt via Windows XP, of alles nog werkzaam is onder Windows Vista is onzeker. Jan heeft een uitnodiging gekregen voor Goeree-Overflakkee op 3 -4-
maart. Mogelijk gaan Jan Polderdijk en Yvonne Bliek daar naar toe. Bram Janse: Bram heeft samen met de andere redactieleden Van Zeeuwse Stam goed op orde. Het jubileumnummer moet nog wel gevuld worden. Hij verwacht van het bestuur eigenlijk nog wel dat zij een stuk geschiedenis de revue laten passeren. Tot nu toe is er slechte één artikel ingeleverd. Op de komende jaarvergadering zal Kees Bierens vertellen over de ontstaansgeschiedenis van de afdeling. Rob en/of Bram maken hiervan aantekeningen voor een artikel. In het Genealogisch Centrum te Middelburg zijn er nog wel wat foto’s van Genealogische Dagen. Ook zijn er wel foto’s gemaakt tijdens contactdagen en excursies. Jan Polderdijk zegt dat Adri van Gessel eventueel de bestuurssamenstelling in de loop der jaren kan leveren. Hij weet niet of er in het archief van de afdeling nog zaken zijn, die gebruikt kunnen worden. In de komende uitgave van Wij van Zeeland staat een oproep. Binnenkort belegt de redactie weer een vergadering om te zien of het streven (64 bladzijden) gehaald kan worden. Arjaan Minderhoud: er waren klachten over cellotape als sluiting van Wij van Zeeland. Nu geprobeerd om de etiketten anders aan te brengen. Dit gaat niet altijd goed, vooral niet als de adresgegevens wat groter zijn, dan is er onvoldoende materiaal om goed om te vouwen. De laatste etiketten die vanuit Weesp zijn gekomen waren te klein. Magic tape werkt wel goed. Voor verzending nu wordt nog gewacht op etiketten uit Weesp. Arjaan en Rob houden contact over de verzending. Jan Polderdijk kan eventueel etiketten van de leden leveren. De andere afdelingen van de NGV ontbreken dan wel. Tot slot bedankt Jaap Zondervan nogmaals alle vrijwilligers in het algemeen en zegt dat de samenwerking met het bestuur tot volle tevredenheid is. VERSLAG VAN DE JAARVERGADERING VAN 24 FEBRUARI 2007 1. Opening De voorzitter heet de aanwezigen (33) van harte welkom. Hij is blij met de opkomst. Wel moet hij wegens ziekte de afwezigheid van de bestuursleden Polderdijk en Taal melden. Vervolgens opent hij de vergadering en wordt overgegaan tot behandeling van de agenda. 2. Mededelingen en ingekomen stukken Er is bericht van verhindering ontvangen van de heer J.G. Polderdijk, A. Taal, mw. J. Janssen-van der Waals en mw. J.H.W. Margés. Verder zijn geen mededelingen te doen. Evenmin zijn er ingekomen stukken. -5-
3. Verslag jaarvergadering 17 februari 2006 Omtrent het verslag zijn geen op- en/of aanmerkingen. Onder dankzegging aan de secretaris wordt dit verslag vastgesteld. 4. Jaarverslag van de secretaris over 2006 De heer Soeters complimenteert de stichting Genealogisch Centrum met haar werk en haar activiteiten. De voorzitter schetst naar aanleiding hiervan de relatie tussen de Afdeling Zeeland en de stichting. Dit maakt duidelijk waarom het Jaarverslag weinig vermeldt over de Stichting Genealogisch Centrum. Overigens zijn er omtrent het jaarverslag geen op- en/of aanmerkingen. Onder dankzegging aan de secretaris wordt dit verslag ongewijzigd vastgesteld. 5. Financieel verslag van de penningmeester over 2006 Bij afwezigheid van de penningmeester geeft de secretaris een korte toelichting. Naar aanleiding van de vraag waarom de inkomsten van de Afdeling niet zijn vermeld doet de voorzitter de suggestie in Wij van Zeeland een korte toelichting te geven op de systematiek. Immers de inkomsten van de Afdeling vormen de voorschotten die per kwartaal door de penningmeester van het Hoofdbestuur worden betaald. Deze voorschotten zijn dan weer afgestemd op de goedgekeurde begrotingen. Met deze suggestie stemt de vergadering in. Vervolgens worden de financiële jaarstukken 2006 ongewijzigd vastgesteld. 6. Verslag afdelingskascommissie De heer A.N. Janse en de heer A.L. Minderhoud hebben zitting in de kascommissie. De heer Minderhoud deelt namens de commissie mee, dat de boeken zijn gecontroleerd en in orde zijn bevonden. Waardering wordt uitgesproken over de zorg waarmee de boekhouding geschiedt en de bescheiden worden beheerd. Het voorstel om de penningmeester décharge te verlenen wordt door een ieder ondersteund. 7. Vaststelling begroting 2007 en meerjaringenramingen 2008 en 2009 Naar aanleiding van de begroting wordt de opmerking gemaakt, dat de zaalhuur fors is. Is het wellicht aan te bevelen naar een andere locatie uit te zien. Van de zijde van het bestuur wordt opgemerkt, dat deze zaalhuur in relatie tot de bestuurskosten moet worden gezien. Dan is het zeker geen fors bedrag. Vergeleken met de begroting 2008 is er voorts alleen maar sprake van een normale prijsstijging. De uitgaven zijn voorts afgestemd op de door het Hoofdbestuur gehanteerde en goedgekeurde normen. Bovendien is de aanwezige trein-verbinding zo dichtbij de huidige locatie zeker aan te bevelen. Ook wordt de opmerking gemaakt, dat de kosten voor het afdelingstijdschrift in 2009 wellicht te krap zijn begroot. De suggestie wordt gedaan hier -6-
nog eens naar te kijken. Ook ten aanzien van de gestelde vragen wordt voorgesteld daar in Wij van Zeeland even op terug te komen en de posten van een nadere toelichting te voorzien. Hiermee wordt ingestemd. Vervolgens wordt met de door de penningmeester opgestelde begroting voor het jaar 2007 akkoord gegaan, zodat deze ongewijzigd wordt vastgesteld. Ook met de meerjarenbegroting voor het jaar 2008 en 2009 wordt ingestemd. Dit betekent, dat er geen extra vergadering in het najaar aan behoeft te worden besteed, omdat deze meerjarenbegroting volgend jaar als jaarbegroting zal kunnen worden vastgesteld. 8. Verkiezing leden kascommissie In de kascommissie 2008 worden gekozen de heer A.L. Minderhoud (voor het tweede jaar) en mw. E. Rentmeester-de Haas (voor het eerste jaar). 9. Bestuursverkiezing Aftredend zijn de heren J.W. Zondervan en de heer A. Taal (tussentijds). Vanwege zijn leeftijd en vanwege gezondheidsredenen treedt de heer Taal tussentijds terug. De voorzitter memoreert het vele werk dat de heer Taal heeft verricht met betrekking tot de ledenadministratie en de CALS. Hij was op dit front een steun en toeverlaat voor anderen. Hij bedankt hem voor zijn inzet en werk voor de Afdeling. Hij onderstreept dit met een kleine attentie, die hij hem zal doen toekomen. In de vacature die ontstaat als gevolg van het terugtreden van de heer Taal draagt het bestuur voor mw. Y Bliek. Er zijn geen tegenkandidaten, zodat mw. Bliek bij acclamatie wordt gekozen. In het bestuur zal zij zich gaan bezig houden met de ledenadministratie en CALS. Mw. Bliek aanvaardt de verkiezing. De secretaris neemt vervolgens de herverkiezing van de voorzitter over. Hij benadrukt dat het bestuur blij is, dat de heer Zondervan bereid is om een volgende bestuursperiode de Afdeling te leiden. Hij meent te weten dat ook de leden hiermee blij zullen zijn. Er zijn geen tegenkandidaten. Vervolgens wordt de heer J.W. Zondervan bij acclamatie voor een periode van drie jaar als voorzitter van de Afdeling Zeeland herkozen. De heer Zondervan aanvaardt de herverkiezing en dankt de leden voor het in hem gestelde vertrouwen. De aanwezigen onderstrepen dit nogmaals met een hartelijk applaus. 10.
Benoeming afgevaardigde en plv. afgevaardigde naar Algemene Vergadering NGV Conform het voorstel van het bestuur wordt de heer R.J. de Groot benoemd tot afgevaardigde naar de Algemene Vergadering van de NGV. Aan -7-
hem wordt volledig mandaat verleend. De heer D.P. de Putter wordt benoemd tot plaatsvervangend afgevaardigde. De voorzitter merkt dienaangaande op, dat het fijn is, dat weer iemand vanuit het bestuur benoemd is kunnen worden. Hij spreekt een woord van dank uit aan het adres van mw. J.H.W. Margés, die gedurende een flink aantal jaren afgevaardigde van de Afdeling Zeeland is geweest. 11. Bestuursmededelingen omtrent het jaarplan Allereerst bedankt de voorzitter de leden, die, hoewel geen bestuurslid zijnde, zich het afgelopen jaar hebben ingezet voor de vereniging. Vervolgens geeft hij aan, dat het bijeenkomstenrooster het komende jaar zal overeenkomen met hetgeen gebruikelijk is. Ook het programma zal op dezelfde leest geschoeid zijn. De Bierensreis zal plaatsvinden op 12 mei 2007. De bedoeling is om het Verenigingscentrum te Weesp te bezoeken. Bij een grote deelname zal; daaraan nog iets worden vast-geknoopt. Daar er nog maar een geringe belangstelling is, spoort hij de aanwezigen aan om toch mee te gaan. Op 24 maart 2007 is het de zogenaamde computermiddag. Dan zal de heer Leo Hollestelle van het Zeeuws Archief nadere uitleg geven over het zoeken in de database en over de verschillende bronnen die hierin zijn opgenomen. Daarnaast zal hij vertellen welke andere mogelijkheden er via internet zijn om genealogische gegevens te vinden. Uiteraard staat deze middag ook in het teken van het computergebruik en de digitale verwerking van gegevens via de verschillende programma’s over de verzamelingen die aldaar kunnen worden geraadpleegd. Voor de bijeenkomst van 13 oktober 2007 is notaris O.J.A.M.J. Dierickxsens uitgenodigd om een lezing te verzorgen over het notariaat en de notariële akten als genealogische bron. Hij heeft nog niet gereageerd, dus wellicht zal er een andere spreker benaderd moeten worden. Op de bijeenkomst van 24 november 2007 zal de heer mr. A.H.G. Verouden een lezing verzorgen over het belang van belastingarchieven voor genealogen. Op 19 januari 2008 komt prof. dr. J.M.G. Leune een lezing verzorgen over de Scheldeforten Lillo en Liefkenshoek. De Contactdag vindt plaats op 1 september 2007 en zal grotendeels de lijn van voorgaande jaren volgen. Wel is het zeker dat de VVF, afdeling OostVlaanderen aanwezig zal zijn. Ook de fototentoonstelling is aanwezig en dit keer zullen er vanwege de grote belangstelling nog meer advertenties geraadpleegd kunnen worden. In dit verband memoreert hij ook het regelmatige overleg met het Zeeuws Archief en het Genealogisch Centrum. Daarin wordt gepoogd de ontwikkelingen in de komende jaren te sturen. In elk geval wordt gepoogd, dankzij diverse acties de computergenealoog, die nog nooit een archief heeft bezocht, toch dat archief in te loodsen. Het streven is daarop in elk geval gericht. -8-
Hij besluit met de mededeling, dat het bestuur poogt de nodige variatie in het programma aan te brengen en elke keer weer die sprekers te treffen die zich op verschillende manieren bezig houden met genealogie. Het komende programma bestaat uit zowel regionale als landelijke onderwerpen, terwijl het wellicht toch ook interessant is voor hen, die nog nooit een bijeenkomst of een archief hebben bezocht. Hiermee beëindigen de voorzitter en de secretaris de uiteenzetting over de plannen en ideeën voor het volgende jaar. 12. Rondvraag Mw. Kloosterman vraagt of het mogelijk is in ISIS andere links op te nemen, bijvoorbeeld naar de Afdeling Zeeland. De voorzitter antwoordt dat dit steeds de bedoeling is geweest. Maar tijdens de bijeenkomst van 24 maart a.s. kan deze vraag aan de heer Hollestelle van het Zeeuws Archief worden voorgelegd. De heer Streuper heeft er problemen mee, dat op sommige plekken (bijvoorbeeld Genlias) alleen maar namen vermeld worden. Dit bemoeilijkt het zoeken in grote mate. De voorzitter herkent dit probleem. In het begin waren archieven bang te veel gegevens kwijt te geven, omdat het archiefbezoek hierdoor sterk zou teruglopen. Inmiddels denkt me daar anders over. De huwelijksgegevens zijn uitgebreid. De overlijdensgegevens, die oorspronkelijk bedoeld waren voor een wetenschappelijk project (AKON) waren in het begin erg beperkt. Momenteel vindt er wel een inhaalslag plaats. Hij onderschrijft dat het wel vreemd is dat de provincies niet uniform opereren. De heer Hulstaert vraagt of het mogelijk is in Van Zeeuwse Stam ook de emailadressen van inzenders te vermelden. De voorzitter zegt, dat dit feitelijk een zaak van de redactie is. Hij weet wel, dat de redactie ook graag de reacties op inzendingen kent, omdat hieruit wellicht nog een publicatie kan voortvloeien. Hij vraagt de hoofdredacteur, die onder de aanwezigen is, aan de vraag van de heer Hulstaert aandacht te besteden. Verder wordt van de Rondvraag geen gebruik gemaakt. 13. Sluiting De voorzitter memoreert, dat het voor de Afdeling in vergelijking met andere afdelingen een rustige periode is. De dingen gaan zijn gang. Het genealogisch gebeuren staat in het middelpunt en daar is het ons toch om te doen. Andere zaken zijn in feite bijzaak. De voorzitter bedankt tenslotte allen die het afgelopen jaar op welke wijze dan ook zich hebben ingezet voor de Afdeling en bedankt de leden voor het in het bestuur gestelde vertrouwen. Hij bedankt voor het hernieuwde mandaat en voor de verkregen zekerheid dat het bestuur op de ingeslagen weg verder kan gaan. Daarna sluit hij de vergadering. -9-
Aansluitend aan de vergadering zal oud-voorzitter de heer Bierens terugblikken op de oprichting van de Afdeling Zeeland nu 40 jaar geleden en de wederwaardigheden van de Afdeling gedurende die 40 jaar. Tijdens de pauze zal er door de Afdeling op koffie met gebak getrakteerd worden. De secretaris Uitleg methode uitgaven en ontvangsten van de afdeling. Op de jaarvergadering wordt ieder jaar de begroting voor de komende jaren vastgesteld. Als deze begroting ook de goedkeuring van de landelijke penningmeester heeft dan is het begrote bedrag voor dat jaar voor het bestuur taakstellend en behoren we dus binnen dat bedrag het jaar door te komen. Op de laatste jaarvergadering is door mijn afwezigheid op die middag wat onduidelijkheid ontstaan omdat tegenover de uitgaven geen inkomsten posten stonden vermeld. De afdeling heeft namelijk geen andere inkomsten dan het taakstellende begrote bedrag dat van de landelijke penningmeester wordt ontvangen. De afdelingspenningmeester ontvangt aan het begin van het jaar een voorschot van € 1000,-- . Ieder kwartaal worden de gemaakte onkosten ingediend en verrekend met het voorschot, wat dan weer aangevuld wordt tot weer € 1000,-- Op het eind van het jaar wordt er definitief afgerekend en begint de cyclus weer opnieuw. Jan Polderdijk. Penningmeester afdeling Zld NGV
Bestuursvergadering NGV afd. Zeeland op 3 april 2007 te Kapelle. Op 3 april 2007 vergaderde het bestuur voor het eerst na de jaarvergadering in de nieuwe samenstelling. Het nieuwe bestuur van de afdeling, Jan Polderdijk ontbreekt wegens ziekte.
Allereerst werd het jaarprogramma ingevuld. Daarbij werd – na het succes van de jongste bijeenkomst - ook stil gestaan bij de invulling van de computermiddag in 2008. Ten behoeve van het jubileumnummer Van Zeeuwse stam / Wij van Zeeland zal de redactie een overzicht van de bestuursleden van de Afdeling Zeeland sedert de oprichting worden toegezonden. Ook werd nog even stil gestaan bij het onverwachte overlijden van de heer R.F. Vulsma, in leven oud-voorzitter van de NGV. Zoals tijdens de jaarvergadering is beloofd, zal de penningmeester in Wij van Zeeland nog wat nadere uitleg over de fi- 10 -
nanciën geven. Het volgende nummer zal binnenkort verschijnen. Er zal nog getracht worden met herkenbare tussenkopjes c.q. rubrieken te werken om zo de leesbaarheid nog te vergroten. Ook zal getracht worden een stand in te nemen op Genealogische Markt tijdens de Genealogische Dag op 26 mei a.s. in Helmond. Ook werd de agenda besproken van de Algemene Vergadering van de NGV op 28 april 2007. Deze vergadering zal namens de Afdeling bezocht worden door Rob de Groot. Vervolgens kwam de Bierens-reis aan de orde. Deze zal doorgang vinden op 12 mei a.s. Er zal dan een bezoek worden gebracht aan het Verenigingscentrum in Weesp. Daar de deelname helaas gering is zal met eigen vervoer worden gereden. Gilles Bek zal de aanmelders telefonisch benaderen voor verdere afspraken. De kosten zullen rond de € 25,-- per deelnemer liggen. De voorbereidingen voor de 31e Zeeuwse Contactdag op 1 september 2007 zijn in volle gang. Met het oog op de vele advertenties die aanwezig zullen zijn werd het kopieerprobleem uitvoerig besproken. Tijdens de Contactdag zal een stand worden ingenomen door de VVF Oost-Vlaanderen. Verder zal het programma niet al te veel afwijken van hetgeen gebruikelijk is. Eind september zal de Afdeling dan een tegenbezoek aan de VVF Oost-Vlaanderen worden gebracht. De volgende bestuursvergadering is op 5 juni 2007. (AvG)
Verslag van 6e genealogische dag Goeree-Overflakkee in Middelharnis op zaterdag 3 maart Om 9 uur haal ik Jan Remijn op, want we moeten toch wel tegen 10 uur aanwezig zijn. Het gebouw van het Streekarchief hadden we zo gevonden: een mooi gebouw met ruime parkeergelegenheid. Om 10 uur heet de voorzitter ons allen welkom. Nog snel even een kopje koffie halen voordat alle mensen bij ons aan de tafel staan. Nou die kwamen hoor. Er waren wat vragen waarvoor ik het bestand van de Cals kon raadplegen. Daarnaast ook nog wat vragen van mensen die voor het eerst kwamen en zich nog aan het oriënteren waren. Jan had het ook druk. Er waren toch nog al wat mensen die vragen over Haza-21 hadden. Ook was er nog een man die een back-up bestand van HazaData 7.2 in wou lezen in Haza-21, dat gaat dus niet. Hij zou 's middags terugkomen met zijn laptop. Nou 's middags ging hij zeer tevreden weer op huis aan. Alles was goed gelukt. - 11 -
Ook was er 's middags nog een lezing (in een andere zaal) van Jeroen Hangoor. Daar was grote belangstelling voor. Naar wat ik hoorde was het ook heel leuk. Ik zelf heb maar een klein stukje gehoord en dat ging over de familie Lampsins en de schilderijen daarvan. Heel interessant en zeer onderhoudend verteld. Er was ook een rondleiding door het gebouw. Wat beslist interessant zou zijn, jammer dat ik niet mee kon. In de grote zaal waren er verder nog een heleboel klappers waar je gegevens in kon zoeken, bv een groot gedeelte rouwbrieven en geboorte-kaartjes. Soms zelfs de orginelen. Vrij om te kopiëren. Echt helemaal geweldig. Wat ik begreep is dat ze niet alle klappers bij zich hadden, omdat het dan veel te veel zou zijn om allemaal neer te zetten. Dan was het 4 uur. De voorzitter dankt ons allen voor onze aanwezigheid. De dag zit er weer op, we kunnen weer op huis aan. Het was een geslaagde dag. Als je connecties hebt met Goeree-Overflakkee is het beslist de moeite waard om daar eens te gaan kijken. Yvonne Bliek
Informatie over de jaarlijkse Contactdag. Zeer Geachte Lezer(s), De jaarlijkse Genealogische Contactdag van de afd. Zeeland en het Genealogisch Centrum komt weer snel naderbij. De eerste voorbereidingen zijn al gemaakt en diverse personen zijn weer begonnen om de welbekende Contactdag zijn goede naam te laten behouden. We verwachten weer vele bezoekers die hun Genealogische gegevens op willen zoeken en/of uit te wisselen. De contactdag is gepland op 1 september a.s. en zal weer goed gevuld zijn met allerlei aktiviteiten die voor de bezoeker belangrijk kunnen zijn. Vast is aanwezig het welbekende C.A.R. met een grote hoeveelheid gegevens, die gekopieerd kunnen worden en ook de bekende werkgroepen met vele gegevens die de groepen zelf verzamelen en onderhouden en aan U ter beschikking stellen om over te nemen. Ook is aanwezig de PRAE-1600 club met vele Genealogische uitgaven, de NGV-computergenealogie, de NGV-Cals, de ondersteuning voor HAZA-21, enz, enz En hét sukses van vorig jaar, de ROUW-advertenties zullen ook weer aanwezig zijn met nóg meer gegevens, die ook gekopieerd kunnen worden. SPECIALE GAST UIT BELGIE: V.V.F. afd. OOST – VLAANDEREN. De inschrijfformulieren vallen binnenkort bij U in de bus. Verdere informatie bij
[email protected] - 12 -
Verslagen van lezingen De levensloop van de Afdeling Zeeland van de NGV Na afloop van de jaarvergadering op 24 februari 2007 hield oud-voorzitter de heer C.M. Bierens op uitnodiging van het bestuur een korte lezing over de levensloop van de Afdeling Zeeland. Hij doet dit van uit zijn eigen invals- en gezichtshoek. Allereerst spreekt de heer Bierens een woord van waardering uit aan het adres van de heer Paul Harthoorn voor het vele werk, dat hij voor de Zeeuwse genealogen heeft verricht is dan ook op zijn plaats. Hij kan met recht de nestor van de Zeeuwse genealogie genoemd worden. Samen met de heer G.E. op ’t Hof stond hij aan de wieg van het zogenaamde CAR. Tot op de dag van vandaag weet de heer Bierens niet waar deze afkorting voor staat. Ergens in 1966 las de heer Bierens de aankondiging voor een oprichtingsvergadering voor de Afdeling Zeeland van de NGV. Dit trok zijn belangstelling en zelfs meer dan dat: hij wilde best in het bestuur. De vergadering vond plaats in de Prins van Oranje in Goes en stond onder leiding van de heer Van Hees, destijds voorzitter van de NGV. In die vergadering heeft hij vragen gesteld, waardoor hij door de heer F.G.A. Huber, toen ook burgemeester van Goes, benaderd werd voor het voorlopig bestuur. Hij heeft toen zogenaamd erg over het verzoek nagedacht. Uiteindelijk heeft hij ja, gezegd, hetgeen er ook toe geleid heeft, dat hij in het definitieve bestuur kwam. Hij herinnert zich de eerste afdelingsbijeenkomsten. Sommige waren nog met lichtbeelden. Wat hij zich wel ter harte heeft genomen van deze lezingen is, dat men voorzichtig moet zijn met familiestukken. Doe die niet te snel van de hand. Al snel werd een blad uitgegeven, Van Zeeuwse Stam. Het eerste was van een grote eenvoud. Wie al deze bladen nu nog heeft, heeft een schat aan genealogische informatie. Gelukkig zijn deze gegevens gecomprimeerd op een cd-rom. Ook al vrij snel werd de eerste Zeeuwse Genealogische contactdag georganiseerd. In het begin was deze vooral bedoeld om mensen van veraf de gelegenheid te bieden genealogische informatie te verzamelen, maar ook om contacten op te doen. Honderden kwamen er op af. Ook nu voorziet de Contactdag nog in een behoefte. Hij hoopt dat deze dag, waarvan het karakter dan vanwege de computer wat veranderd mag zijn, nog lang zal bestaan. Dit jaar wordt weer al de 31e georganiseerd. De heer Bierens geeft nog aan, dat hij zelf nimmer is overgestapt op een computer. Hij maakt nog steeds gebruik van zijn eigen aangeboren computer, die naar zijn zeggen nog steeds goed werkt. Twee keer heeft de Afdeling de Landelijke contactdag mogen organise- 13 -
ren. De eerste vond vele jaren geleden plaats in Goes. De tweede – ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van de Afdeling - vond in 1997 plaats in Zierikzee. Aan de hand van een aantal anekdotes vertelt de heer Bierens over de moeilijkheden die op organisatorisch gebied overwonnen moesten worden. Hij roemt het vele en gedegen werk dat toenmalig secretaris de heer Kees de Bree heeft verricht. Er was sprake van een prima samenwerking met het Hoofdbestuur. De dag zelve was reuze succesvol. De Afdeling heeft voor deze dag veel lof en dankbetuigingen van het Hoofdbestuur mogen ontvangen. Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan gaf de afdeling het boek Spelerieë uit. Dit boek bevat verhalen e.d. uit alle delen van Zeeland. De medewerking van de leden was fenomenaal. Er was spontane medewerking van velen om een verhaal te schrijven. De afdelingsbijeenkomst die hieraan was gewijd werd door velen bezocht. Teneinde te voorkomen dat als gevolg van verschillende omstandigheden bezittingen en bescheiden voor Zeeland verloren zouden gaan werd uiteindelijk opgericht de Stichting Genealogisch Centrum Zeeland. De grote voorvechter hiervan was toenmalig secretaris de heer Ad Witte. Vooral dankzij hem is de Stichting een succes geworden. Eerst gehuisvest in Goes, later in Middelburg als buur van het Zeeuws Archief. De heer Bierens vindt deze locatiekeuze uiteindelijk toch wel de juiste. dichtbij het Zeeuws Archief en het Zeeuws Documentatiecentrum. Op een bepaald moment kende de Afdeling vele uitgaven. Ook voor deze uitgaven werd een Stichting opgericht, namelijk de Stichting Genealogische Publikaties. Het zal duidelijk zijn, dat vanwege de nauwe banden in beide stichtingen bestuursleden van de Afdeling vertegenwoordigd zijn. Ook al in het 2e of 3e jaar van het bestaan van de Afdeling werd een excursie georganiseerd. In het begin was dat een halve dag ergens op bezoek in Zeeland. Hij herinnert zich nog, dat bij een bezoek aan de kerk in Stavenisse Jan Mondeel spontaan heeft gezongen. Geleidelijk aan ging men verder weg. Al vlug naar België, omdat dit de voorkeur had. In totaal zijn er toch al zo’n 35 excursies geweest, waarvan de heer Bierens er 16 heeft mogen leiden. Hij noemt de volgende plaatsen: gegeten op de Kemmelberg, gevaren op de Maas bij Namen, Begijnhof Diksmuide, kerk in Horebeke en Govaertskerke bezocht, de plaats waar de voorouders van de heer Leen Becu (penningmeester Stichting Genealogisch Centrum) vandaan kwamen. Aan deze excursies heeft de heer Bierens vele goede herinneringen. Tot slot noemt de heer Bierens een aantal voor de Afdeling Zeeland markante figuren. Allereerst de heer F.G.A. Huber, de eerste voorzitter, de heer J. Braber, wiens voorouders oorspronkelijk De Vrome waren genaamd. De heer - 14 -
Braber heeft het altijd betreurd dat deze naam vervangen werd door Braber (= afkomstig uit Brabant). Als er een leerstoel genealogie was geweest, dan was de heer Braber de enige die ervoor in aanmerking kwam deze te bekleden. Tenslotte de heer Jan Mol, lange tijd hoofdbestuurslid. Allen hebben veel voor de Afdeling Zeeland betekent. Zijn werk bij en voor de Afdeling hebben hechte vriendschappen opgeleverd, waarvoor hij erg dankbaar is. De heer Bierens besluit zijn terugblik met de wens dat het de Afdeling goed mag blijven gaan. Hij herhaalt dat de echte genealoog gekend is door zijn onderzoek in archieven. Het computergebruik zelf voegt niets toe aan het genealogische volume van boeken en tijdschriften. en daar gaat het toch om. Vandaar ook, dat hij de samenwerking met de VVF, afdeling Oost-Vlaanderen van harte aanbeveelt. Deze afdeling start een project Zeeland en dan zal blijken dat er nog vele Zeeuwse gegevens over de grens liggen. De heer Bierens gaf op humoristische wijze een terugblik op 40 jaar NGV, afdeling Zeeland. De aanwezigen gaven er dan ook blijk van van deze terugblik, met vele herkenningsmomenten, te hebben genoten. Alle waardering en dank gaat dan ook uit naar de heer Bierens. Hopelijk zullen anderen door zijn aansporing de weg naar een archief weten te vinden. Met een kort woord van dank sloot voorzitter de heer J.W. Zondervan vervolgens deze gedenkwaardige en gezellige bijeenkomst.
Bijeenkomst werkgroep Computergenealogie 24 maart 2007 (35 bezoekers) Verslag van de lezing van Leo Hollestelle over ISIS Evenals voorgaande jaren organiseerde ook dit jaar de werkgroep Computergenealogie van de NGV, Afdeling Zeeland een bijeenkomst voor de leden. Deze bijeenkomst vond plaats op 25 maart 2006 en werd verzorgd door de heer Leo Hollestelle van het Zeeuws Archief. die uitvoerig inging op de mogelijkheden van de genealogische database Zeeuws Archief ISIS. Hij hield zijn verhaal aan de hand van een beamer-presentatie. ISIS, zo betoogde de heer Hollestelle, is een persoonsnamen-database. Zowel voor genealogisch onderzoek als voor historisch en demografisch onderzoek bewijst deze haar diensten. Op 28 december 2001 kwam de database on line. Zij bevat circa 5 miljoen naamsvermeldingen. Eén persoon komt wel meerdere keren voor (als bruidegom, vader, overledene enz.). De belangstelling is vanaf het begin overweldigend. Dagelijks raadplegen zo’n 400 à 500 mensen van over de hele wereld gegevens over hun Zeeuwse voorouders. Het bezoek in de studiezaal van het Zeeuws Archief steekt daar schril bij af. In feite is de studiezaal gelet op het aantal bezoekers inmiddels te groot. Dit blijkt ook uit de aantallen. Van het aantal bezoekers kwam in de jaren 80 en 90 van de vorige eeuw 75% tot 80% voor genealogisch onderzoek. Inmiddels is dat anno 2006 teruggelopen tot circa 55%. - 15 -
Uit een enquête in 2006 bleek wat de mensen van ISIS vinden: ideaal voor mensen buiten Zeeland; mensen met Zeeuwse voorouders boffen met zo’n website; de beste genealogische site van Nederland. Het sterkste punt van de database is volgens velen de enorme hoeveelheid uitgebreide gegevens. Daarmee steekt Zeeuws Archief ISIS uit boven de vele andere genealogische databases in ons land. De heer Hollestelle zegt dat het Zeeuws Archief met name trots is op mededelingen als de laatste. Hij voegt er echter direct aan toe, dat dit niet kan zonder de hulp van de vrijwilligers. Hen komt ook die lof en die hulde toe. Er is echter ook kritiek. ISIS is traag; ISIS bevat hinderlijke fouten; nog niet alles zit erin. Hij wil hierop als volgt reageren. Het is goedkope kritiek. Vergeten wordt, dat men afhankelijk is van de vrijwilligers. ISIS presenteert de bron. De werkelijkheid is aan de onderzoeker. We hebben de mensen verwend. Het Zeeuws Archief kan echter nog steeds vrijwilligers gebruiken. Voorop staat echter altijd, dat getracht wordt zo goed mogelijke kwaliteit te leveren. Over ISIS kan men contact leggen via de mail of via de ISIS mailinglist. Deze mailinglist kent inmiddels zo’n 1.000 gebruikers. Vervolgens gaat hij in op de werkprocessen, die voorafgaan aan een update. Men moet: invoeren (gebeurt door vrijwilligers en medewerkers); controleren; redigeren; beheren (van de bronbestanden met behulp van Access); converteren (omzetten voor ISIS); importeren (in ISIS); exporteren (voor de internetserver); transporteren (naar de provider); laden (door de provider); publiceren (op internet); reageren; responderen, en - 16 -
corrigeren. Al deze werkzaamheden dienen te gebeuren voordat men ze kan raadplegen. Voor het Zeeuws Archief is het vullen van de database met nieuwe en vernieuwde bestanden een belangrijke taak. ISIS staat voor Internet Studiezaal Informatie Systeem. Het is wel aardig, dat ISIS ook de naam is van de Egyptische moedergodin, symbool van de vruchtbaarheid. Daarna wordt via internet de website bezocht. Uitleg wordt gegeven over het zoekscherm. Allereerst geeft de heer Hollestelle aan, dat ISIS vele genealogische bronnen bevat. Niet alleen huwelijken, overlijdens en geboorten, maar ook gedetineerden in de gevangenissen, de bevolkingslijsten uit de Franse Tijd en de Memories van successie, trouwgeld. Op een vraag hierover antwoordt hij, dat het trouwgeld werd voldaan op de dag van de ondertrouw, d.w.z. drie weken voor de trouwdatum. Vervolgens worden de zoekcriteria getoond en uitgelegd. Men kan niet alleen op de achternaam, zoeken, maar ook op synoniemen, men kan meerdere namen zoeken (bijv. Hollestelle Leerdam), dubbele namen (‘Jansen van Rosendaal’). Alle mogelijkheden kan men echter ook zoeken via de helpbutton achter de namen e.d. Na de pauze toont de heer Hollestelle hoe gezocht kan worden op meerder plaatsen, bijvoorbeeld Koudekerke +. Hij toont de mogelijkheden van zoeken op datum en rond een bepaalde datum (bijvoorbeeld r1900). Het zoeken naar de soort vermelding verschilt per bron. De optie “woord in tekst” biedt vele voordelen. Je kunt op die manier per gezin zoeken, maar ook op beroep zoeken. In de pagina Links zijn opgenomen TOP (= Toegang Op Persoonsnamen). Hieraan nemen diverse archiefdiensten deel. Ook Genlias is opgenomen. Inmiddels zijn sommige archiefdiensten gestopt met ISIS. De redenen zijn divers. Soms omdat het toch een hobbyproduct blijft. Ook omdat geen images kunnen worden toegevoegd.. Andere programma’s bieden die mogelijkheid wel. Het Zeeuws Archief gaat de komende tijd gewoon verder met bestanden toevoegen. Binnenkort komt er weer een update. De geboorten Vlissingen worden afgerond. En er wordt verder gewerkt aan de DTB’s Walcheren en Zeeuws-Vlaanderen. Tenslotte gaat de heer Hollestelle in op de toekomst. Hij verwacht dat Zeeuws Archief ISIS zal opgaan in Zeeland ISIS. Maar mo- 17 -
gelijkerwijs is het Zeeuws Archief gedwongen om te zijner tijd op iets geheel anders over te stappen. Hij zelf is een grote voorstander van TOP. Hiermee sloot de heer Hollestelle zijn interessante lezing af. Voor de ISISgebruikers was zij zeker de moeite waard, omdat de vele mogelijkheden nog eens helder voor het voetlicht werden gebracht . De aanwezigen konden goed geïnformeerd huiswaarts keren. Zijn bijdrage gaf een goed beeld van de mogelijkheden van de digitale ontsluiting van genealogische bronnen. Zowel de heer Hollstelle als de werkgroep computergenealogie verdienen voor deze middag alle waardering. Daarna beëindigde de voorzitter onder dankzegging aan de werkgroep de bijeenkomst.
Van onze Zuiderburen!
Vlaamse Vereniging voor FAMILIEKUNDE Oost-Vlaanderen 23e OOST-VLAAMSE ONTMOETINGSDAG LAARNE (KALKEN) ZONDAG 30 SEPTEMBER 2007 Zaal Breughel, Kalkendorp 28 te Kalken doorlopend van 10 tot 16 uur
THEMA “ZEELAND, onze Nederlandse buur met sterke historische en genealogische banden” Volgende organisaties zijn aanwezig met een info-, software- of boekenstand:
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING - ZEELAND Genealogie en heraldiek in Nederland – Rob Meijerink, Overijssel Oost-Vlaamse VVF afdelingen: Aalst, Deinze, Dendermonde, - 18 -
Gent (met Digitaal Archief), Land van Waas, Meetjesland en Vlaamse Ardennen VVF Genealogie & Computer - infosysteem Ariadne VVF Antwerpen - infosysteem Eureka Genealogische software: Haza-Data, Pro-Gen, Stam, TMG en Reunion Heemkundige kring “Land van Rode” Heemkundige kring Melle “De Gonde” Heemkundige kring Laarne “Castellum” “Geschiedkundige Heruitgeverij” vzw, Gent Genealogische boeken - Flor Nachtergaele, Ronse Office Généalogique et Héraldique de Belgique “Le Parchemin” Inlichtingen bij de provinciale secretaris Felix Waldack Jozef Van De Veldestraat 7, 9270 Laarne Tel: 09.367.80.92 – e-mail:
[email protected]
Gegevens West Zeeuws Vlaanderen (17e/18e eeuw) op internet. Degenen onder U, die regelmatig de nieuwsgroep soc.genealogy.benelux en/of de Yahoo-groep Zeeland-genealogy volgen, weten inmiddels dat ik op mijn, oorspronkelijk aan Breskens gewijde, website www.grijsbaard.nl nu ook de nodige gegevens heb staan betreffende andere plaatsen in West Zeeuws Vlaanderen, zoals b.v. lidmatenlijsten, de bevolkingstelling van 1688 van het Vrije van Sluis, en diverse lijsten van Franse vluchtelingen uit de jaren 1685/1686. Verder staat daar ook mijn historische kalenderprogrammaatje Kalcalc, waarmee het mogelijk is vast te stellen op welke dag van de week een bepaalde datum viel (handig bij controle van moeilijk leesbare doop- en trouwdata). Daarnaast worden de christelijke feestdagen (pasen/pinksteren e.d.) aangegeven. Ook de Frans republikeinse kalender zit in het programma verwerkt. Overigens geef ik aanvullingen op mijn site altijd direct door aan Herman de Wit voor zijn site Digitale bronbewerkingen Nederland en België (http://geneaknowhow.net/digi/bronnen.html). Op deze site (die al bijna tien jaar bestaat) staat het grootste overzicht van wat er aan genealogische en historische bronnen digitaal beschikbaar is (zowel internet als b.v. ook op CD), geordend per provincie, en daarna op kleinere eenheden. Deze site is onmisbaar voor de genealogisch onderzoeker. Ook de andere onderdelen van de site zijn zeer de moeite waard. Huib J. Plankeel Opmerking: Voor aanmelden bij Yahoo groepen, zie http://help.yahoo.com/help/us/groups/
- 19 -
Lezers schrijven …..waarom ú niet een volgende keer?
1 DE PROTESTANTSE FAMILIE VAN DE BISSCHOP VAN HAARLEM. Even voorstellen: P.A. Caljé en E. van den Berg te Amsterdam op zoek naar de connectie van de familie Caljé en Bisschop Callier (Haarlem). Nu er zulke goede banden zijn met de VVF waag ik het u een vraag voor te leggen. Aan het begin van onze speurtocht naar de voorouders ‘wisten’ we dat de voorouders van de familie Caljé uit Hardinxveld hun oorsprong hadden in Aardenburg, daar vonden we ze ook. Een Fransklinkende naam (in velerlei spelling in documenten te vinden) dus waarschijnlijk Hugenoten. Al speurend werd ons duidelijk dat de familie Rooms-katholiek moet zijn geweest. De nog steeds gebruikte familienamen Johannes Fransiscus en Pieter Antonie duiden daar op. De tak in de Alblasserwaard (Gorkum, Sliedrecht en Hardinxveld) begon met Pieter Antonie (1814-1848), zoon van Johannes Fransiscus (1774-1839), kleermaker te Aardenburg . Johannes Fransiscus was de zoon van een Anthoine Caljé (Calie)1 die zich in 1769 vestigde in Aardenburg (consent ter inwoning 9.1.1769) evenals een François, mogelijk een broer die daar het jaar daarvoor arriveerde (bron: Notulen Magistratuur). Deze François zou later een herberg in St. Kruis (St. Croix) gehad hebben (mededeling C.du Fossé). Pieter Antonie vertrok als soldaat naar Gorkum, huwde een plaatselijk meisje Aaltje van Meegdenburg en kreeg kinderen die in deze protestantse streek bleven wonen en protestants waren. Via een achternicht (G.A. van der Klis-de Graaff te Gorkum) hoorden we dat de familie in Aardenburg nog pogingen heeft gedaan de kinderen van Pieter, na zijn vroege dood, naar hen te laten overkomen om ze een goede katholieke opvoeding te geven. De overgrootvader van mijn man Johannes Franciscus Caljé (1840-1930 ) werd in 1928 - zijnde familie - uitgenodigd voor de begrafenis van Bisschop August Callier van Haarlem. De vader van de bisschop was loods in Vlissingen. Deze heette Johannes Franciscus ! (1808-1890) en kwam uit Blankenberge, Vlaanderen. Nu onze vraag: wat was die familieband, hoe zag die er ‘genealogisch’ uit? Is de grootvader van de bisschop, Jan Callier2 een oom van de kleermaker uit Aardenburg? De familie Van den Berg. 1
Er is een Anthoine Caillé in Groede begraven 26.05.1755 geboren te Vilair Plohy (meededeling C. du Fossé). In Noord Frankrijk liggen op het kerkhof van Villers Plouich bij Cambrai Carlier’s begraven. 2 In ISIS Zeeland vond ik Jan/Joannes Callier geb. Blankenberge (ca. 1765) gehuwd met Maria Popelier (BS overlijdensaktes Vlissingen 1811-1955 no.114).
- 20 -
Nog niet zo lang geleden begreep ik pas, dat er nog familie van een oudoom in Zeeland zou kunnen wonen. Mijn grootvader was Andries Christiaan van den Berg (1856-1942). Zijn broer, Ferdinand Godefridus (1851-1924), een ‘bekend’ hoofd der school te Bruinisse (Bron: foto no. ...68 in een fotoboek over Bruinisse)3. Hij had met zijn vrouw Jansje Vink (1852-?) vier dochters: Johanna, Ferdinanda, Maria en Jansje gehuwd resp. met W. Otte, M. van den Berge, C. de Krom en J.C. Verhage. Vraag: Wie weet waar in Zeeland nog nakomelingen van de dochters wonen? Wie heeft foto’s van de familie Van den Berg-Vink (ter kopiëring). Redactie: Heeft u antwoorden? Graag ook even een seintje naar de redactie! 2 De zoektocht naar mijn voorouders Toen mijn man een aantal jaren geleden begon met het uitzoeken van zijn familieleden, kwam ik al snel in de ban van de genealogie. Mijn meisjesnaam is Snijders, een veel voorkomende naam, dus de uitdaging was des te groter! Ik ben geboren in Oost-Souburg, maar woon al zo’n 50 jaar niet meer in Zeeland. De ouders van mijn vader waren niet gehuwd, zijn biologische vader kwam uit Engeland, zijn moeder uit Middelburg. De naam van mijn opa was in eerste instantie bij mij niet bekend, dus richtte ik mij op de familie van oma. Mijn zoektocht begon, via internet, bij het Zeeuws Archief. Maar ik wilde de geboorte- en overlijdensaktes zien, meer broers en zussen zoeken enz. Het archief in Middelburg is veelvuldig door ons bezocht. Snel was ik thuis in de archieven! Op weg terug naar Utrecht kwam ik wel tot de ontdekking, dat elk antwoord nieuwe vragen opriep en voordat we thuis waren, plande ik in mijn hoofd al weer een volgend bezoek aan Middelburg. Mijn vroegste voorouders waren de ouders van Andries Snijders, geb. in Vlissingen op 21 april 1783: Evert Snijders en Hendrina Frederiks. Slechts hun namen waren vermeld en meer dan dat kon ik niet vinden, hoe ik ook zocht, ze bleven onvindbaar voor mij. Uiteindelijk kwamen we op het idee het archief in Vlissingen te vereren met een bezoek. Evenals in Middelburg werden we ook daar uiterst vriendelijk ontvangen. Na een uurtje of wat zoeken, kwamen we de naam van moeder Hendrina tegen op een huwelijksdocument, compleet met inktvlek. Veel konden we er niet van maken, maar er stond iets van wat leek op Grave of de Graaf. Ze was na het overlijden van Evert hertrouwd met ene meneer Jansse. Het leek onbegonnen werk. Na een paar nachtjes slapen, bedachten mijn man en ik dat we misschien in het archief in Den Bosch konden speuren naar een geboortebewijs van Hendrina. Misschien kwam ze wel uit Grave. Al3
In Bruinisse zoals het was. . . (Jan Huibers, uitg.Steengracht 1972, p. 136) staat Jansje Godefrida afgebeeld.
- 21 -
dus naar Den Bosch. Daar vonden we inderdaad het huwelijk van Hendrina en Evert! Dus zou Evert een Zwitser zijn? Het plaatsje Ohmes werd via een zoektocht op internet gevonden, maar lag in Duitsland. Weer verder zoeken: Het regiment van generaal Bouquet kwam wel uit Evert (Echard) geboortig uyt Ohmes in’t Chur Mutischen Soldaat onder het regiment Zwitsers van den General-Major Bouquet, in garnisoen alhier.
Zwitserland, trok door Duitsland en onderweg sloten veel jongemannen zich aan bij het regiment. Zo kwam mijn Evert naar Grave, waar hij de vrouw van zijn leven ontmoette. Vóór de geboorte van Andries kregen zij nog twee dochters, geb. in Grave. Helaas ontbreekt van hen verder nog elk spoor! Evert was dus ook gevonden, maar wanneer was hij geboren en wie waren zijn ouders? Mijn zoektocht eindigde nog niet. Ik ging naar Duitsland. Na een aantal mailtjes naar verschillende instanties in Duitsland, kwam ik eindelijk tot de ontdekking, dat gegevens van Evert te vinden zouden moeten zijn in het bisschoppelijk archief te Mainz. Een afspraak werd gemaakt en ook daar werden we prettig ontvangen. Ik kreeg het oudst aanwezige doopboek van Ohmes in handen. Samen met mijn man, die gelukkig thuis was in de paleografie, vonden we de doopakte van Evert. Ook vonden we zijn ouders, broers en zusjes.
Ohmes 1742. Joannes Eberhardus Caspari Schneider et Maria Catharina filius legittimus Baptizatus est 26 May levante Evert K (?) codum.
Ik kreeg nog een boek van de omgeving van Ohmes: Antrifftal im Wandel der Zeiten. Daardoor kreeg ik wat meer inzicht in de tijd, waarin Evert was geboren Achtergrondinformatie maakt de familiegeschiedenis voor mij interessant. - 22 -
Zo zie je, nooit de moed opgeven, uiteindelijk levert het resultaat op. Olive Rasch-Snijders De Meern, februari 2007 3
Een boekbespreking
Van de hand van Dr. C.J de Kruijter verscheen het boek: “Salzburgse vluchtelingen in Zeeland. Immigratie en integratie in de 18e eeuw”, dat op 8 september 2006 gepresenteerd werd in de Oude Lutherse Kerk aan het Spui in Amsterdam ( ISBN 10.907.6815232, Uitgeverij de Koperen Tuin te Goes) Zeker voor hen die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van Lutherse kerken, voorouders hebben in westelijk Zeeuws-Vlaanderen of afstammen van deze Salzburgse immigranten, is deze gedegen studie aan te bevelen. Het is de geschiedenis van de lutheranen uit de omgeving van Salzburg, die de Augsburgse Confessie aanhingen en niet terug wilden keren tot de roomskatholieke kerk, toen de aartsbisschop de regels aanscherpte. Als enige optie bleef emigreren nog over. Vele landen van protestantse signatuur hebben deze vluchtelingen opgenomen en ook de Staten-Generaal van de Verenigde Provinciën nodigden 300 gezinnen uit zich in het Vrije van Sluis te vestigen. In 1732 waren 59 Salzburgers neergestreken op Walcheren, een groep van circa 800 vluchtelingen kwam het jaar daarop aan in West-ZeeuwsVlaanderen, na een moeizame en lange reis tijdens de winter. Dit was het dunbevolkte landbouwgebied, waar deze mensen bij de lokale bevolking werden gehuisvest en waar zij zwaar boerenwerk moesten doen, wat lang niet iedereen wilde. Zij kwamen voornamelijk uit Dürrnberg, waar zij in de zoutmijnen hadden gewerkt. Velen werden ziek en stierven aan de Zeeuwse koortsen, het boerenwerk was zwaar en er waren taalproblemen. Velen zijn weer vertrokken, vaak naar Duitsland. De gemeenten sprongen bij en ook de lutheranen zamelden geld in, met name de lutheranen in Amsterdam zamelden geld in voor de aankoop van huizen en landerijen en voor de bouw van een eigen kerkgebouw (in Groede). Maar ook daar waren grenzen aan. De Kruijter beschrijft de voorgeschiedenis vanaf Luther en de geschiedenis rond deze groep mensen, waar vanaf 1684 velen het land ontvlucht waren, vaak onder achterlating van hun jonge kinderen. Hij volgt hen in hun geloofsovertuiging, in hun wederwaardigheden tijdens de zware reis, hun aankomst en opvang. Van intergratie is pas sprake in volgende generaties. Hij geeft ook een lijst met namen van deze emigranten. Wie nu de (verbasterde) naam Eijgel, Oggel of Wemelsfelder bv hoort, weet dat dat een afstammeling is van een Salzburgse vluchteling van toen. (J .Kloosterman)
- 23 -
Gelezen in andere bladen Uit Achterhoekbulletin 2006-3 Memories van Successie, een ondergewaardeerde bron (door Joep Willemsz, Zevenaar) …..Misschien kost het raadplegen van de memories van successie soms wat tijd, maar voor wie interesse heeft voor andere dan de genealogische basisgegevens zal de moeite bijna altijd lonen. Juist om een idee te krijgen van het bezit (op het moment van overlijden) van de 19 e eeuwse voorouders kunnen in de rijksarchieven deze memories worden geraadpleegd. Erfgenamen werden vanaf 1806 verplicht aangifte te doen van de nalatenschap, waaruit zij erfden. Aan de hand van deze aangifte, die Memorie van Aangifte heette, maakte een belastingambtenaar een overzicht van baten en lasten van de nalatenschap en dat was de Memorie van Successie… ….Om een bepaalde successiememorie te vinden is het nodig te weten tot welk regiokantoor de gemeente behoorde, waarin de voorouder overleden is. Vaak was dit de hoofdplaats van het kanton, soms de dichtstbijzijnde grotere gemeente. Verder is het belangrijk te weten dat de memories opgeborgen werden op datum en niet op alfabetische volgorde. In het algemeen kan men er van uitgaan dat tot 1820 de memories per kwartaal op de volgorde van afhandeling werden geordend. Vanaf 1820 treft men als regel de dossiers bij elkaar van personen die in één bepaalde maand zijn overleden. ….Vanaf 1856 is het zoeken eenvoudiger. In 1856 werd het alfabetische register Tafel V-bis ingevoerd. In deze Tafel vindt men over een bepaalde tijdsperiode de overledenen op alfabetische volgorde ingeschreven, met woonplaats en aantekeningen over de afhandeling van de nalatenschap…… ….Een successiememorie bevat de volgende gegevens: de naam van de overledene, de datum en plaats van overlijden, een overzicht van het bezit aan onroerende goederen (met kadastrale ligging), de namen en woonplaatsen van de erfgenamen en als er een testament is gemaakt, de datum van het testament en de naam van de betreffende notaris. … Uit Kempen- en Peelland maart 2007 Practisyns Woordenboekje (Auteurs J.E.Ennik en P.Brood) Bij genealogische onderzoek zijn de oude rechterlijke archieven in toenemende mate een waardevolle bron. Deze bron stelt de onderzoeker echter ook voor de nodige problemen. Het zijn niet alleen de leesbaarheid van de handschriften en de omhaal van woorden, die het onderzoek in met name de rechterlijke archieven uit de 17e en 18e eeuw bemoeilijken. Veel meer zijn het de woorden die in de rechtstaal van de juristen in die tijd werden gebezigd en die vervolgens werden neergeschreven in getuigenverhoren, pleidooien en vonnissen. Woorden die al lang niet meer in gebruik zijn, waarvan de betekenis in - 24 -
de vergetelheid is geraakt en die daardoor een belemmering vormen voor het begrijpen van de oude rechtskundige teksten. Een woordenboekje dat niet de rechtskundige woorden naar breedte en diepte verklaart, maar dat een beknopte en duidelijke verklaring in één enkel woord geeft, is het “Practisyns Woordenboekje”. Het werd, vanuit de praktijk, in de tijd zelf samengesteld en is daarmee een onmisbaar hulpmiddel bij het onderzoek in de oud-rechterlijke archieven en meer in het algemeen voor het begrijpen van ambtelijk taalgebruik in de 17e en 18e eeuw.
Nieuws van Internet
1
VOC-Opvarenden http://vocopvarenden.nationaalarchief.nl
De scheepssoldijboeken vormen de basis van de personeelsadministratie van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC). Per uitreis van elk schip worden daarin alle betaalde opvarenden vermeld, in totaal zo'n 655.000 personen in de periode 17001794. In de boeken worden ook de mutaties op de salarisrekening genoteerd. Uiteraard wordt de salarisrekening afgesloten als de betrokkene overlijdt of de VOC-dienst verlaat en zodoende is zowel het begin als het einde van het dienstverband bekend. (foto rekenschema scheepssoldijboek) De opvarenden waren formeel in dienst van één van de zes Kamers van de VOC, gevestigd in Amsterdam, Zeeland, Delft, Rotterdam, Hoorn en Enkhuizen. Informatie uit de scheepssoldijboeken van de Kamers Delft, Hoorn, Rotterdam, Zeeland en Enkhuizen is ingevoerd, met de gegevensinvoer van Amsterdam is in september 2006 begonnen. - 25 -
In de database zijn gegevens van de opvarenden te vinden van de schepen die tussen 1700 en 1795 naar de Oost voeren. 2 Op 18 april is update 14 verschenen van ISIS. Ze bevat o.a aanvullingen en nieuwe opnamen in de groep Geboorteakten Burgerlijke Stand 1796/1811 – 1902/05 van o.a Vlissingen en Stoppeldijk; de groep Huwelijksakten Burgerlijke Stand 1796/1811-1956; alle bestanden zijn opnieuw toegevoegd. de groep Bevolking Zeeuwse Eilanden 1811-1813 waarbij een groot aantal gemeenten is toegevoegd; wijziging van de naam en toevoeging van een groot aantal gemeenten. Van de Noord-Bevelandse gemeenten zijn toegevoegd de lijsten van mannelijke bewoners van 20-60 jaar tbv de Garde Nationale, 1813(Archief Prefectuur invnr 1127. In deze lijsten worden ook geboortedata (van vóór 1811) en de namen van de ouders gemeld. de groep Doop-, Trouw- en Begraafregisters 1574-1810, waarin o.a van een groot aantal dorpen op Walcheren de Nederduits-gereformeerde begraafregisters zijn toegevoegd. de groep Genealogieën en kwartierstaten; de aanwinsten van de afgelopen maanden zijn toegevoegd: de nummers 1213 t/m 1228 betreffende o.a de familienamen: Tevel, Verhage, Pieterse, Jobse, Magnus, en van Donge de groep Genealogische bronnen Middelburg 1574-1810; toegevoegd zijn de Begraaflijsten opgemaakt door de ontvangers van de collaterale successie, 1651-1805, vooral belangrijk als alternatief voor de in 1940 verloren gegane begraafregisters van de toenmalige Middelburgse kerkgenootschappen. Het totale bestand bevat 78.209 namen. de groep Kadaster 1832; opgenomen de persoonsnamen die voorkomen in de zogenaamde Oorspronkelijk Aanwijzende Tafels 1832, waarin alle eigenaren van onroerend goed zijn geregistreerd. de nieuwe groep Begraven Walcheren 1607-1811 de nieuwe groep Faillisementsdossiers Zeeuwse Rechtbanken 1815-1931 Meer informatie over de nieuwe bestanden is te lezen op de pagina http://www.zeeuwengezocht.nl/bronnen.htm
Evenementenlijst 2007 -2008 12 mei 2007
AMERSFOORT
Voorjaarsbijeenkomst WGOD in "La Gare", zaal Kattenbroek, Stationsplein 49-53. 10:00 - 16:00 uur. Info.: http://www.wgod.nl
- 26 -
26 mei 2007
HELMOND
Landelijke Genealogische Dag van de NGV.
23 juni 2007
HAMBURG (D)
7. Norddeutsche Computergenealogiebörse - Genealogischen Gesellschaft Hamburg e.V. Hamburg-Haus, Doormannsweg 12, 20259 Hamburg-Eimsbüttel. 12:00 - 18:00 uur. Info.: http://wiki.genealogy.net/wiki/Genealogischer_Kalender/2007/Juni/23
13 okt. 2007
ZAANDAM
Jubileumdag afd. Zaanstreek-Waterland, in het St. Michaels College.
20 okt. 2007
HILVERSUM
NGV Familieorganisaties, De Akker, Melkpad 12. 11:00 - 16:30 uur. Lezing: Onderzoek in Duitsland door de heer J. Kaldenbach.
3 nov. 2007
BAARN
Najaarsbijeenkomst WGOD in Het Brandpunt, Oude Utrechtseweg 4a. 10:00 - 16:30 uur. Info.: http://www.wgod.nl
24 nov. 2007
UTRECHT
Algemene Vergadering. Afgevaardigden ontvangen een uitnodiging.
19 apr. 2008
WIJCHEN
14e Genealogische Dag, Werkgr. Maas en Waalse Geslachten van de HV Tweestromenland. Gemeentekantoor, Kasteellaan 24. 10:00 - 16:00 uur. Toegang gratis. Inl.:
[email protected] of tel. 024 - 641 30 12.
Ledenmutaties per 10-03-2007. …..namen niet opgenomen in verband met de privacy-wetgeving……
Per 05-02-2007 telde de afdeling Zeeland Nieuwe leden Van andere afdeling
382 leden 1 lid + 1 lid + Totaal
384 leden, waarvan 24 bijkomende
U wordt verzocht al uw mutaties, ook adreswijzigingen, alleen door te geven aan: NGV Ledenadministratie, Postbus 26, 1380 AA Weesp.
- 27 -
Data die u beslist niet mag vergeten: 12 mei 2007 Bezoek aan het Verenigingscentrum in Weesp
1 september 2007 31e Zeeuwse Contactdag
13 oktober 2007 24 november 2007 Lezing door K.H Lezing door Prof Nagtegaal over dr. J.M.G. Leune Heraldiek, een his- over de Scheldefortorisch fenomeen ten Lillo en Liefkenshoek
Alle bijeenkomsten vinden plaats in “De Vroone”, C.D. Vereekestraat 74 te Kapelle en beginnen om 14.00 uur, tenzij anders aangegeven.
- 28 -
