NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
AFDELINGSBLAD AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN
2006 • No.4 NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
1
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN BESTUUR: Voorzitter, tevens afdelingsafgevaardigde: J.W. Limpers Timorlaan 5, 7314 BV Apeldoorn, (055) 578 6529 e-mail:
[email protected] Secretaris: F.C. Nelis Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn, (055) 366 53 08 e-mail:
[email protected] Penningmeester: A.A. Vlietstra Rijksstraatweg 238, 7395 MG Teuge, (055) 323 1224 e-mail:
[email protected] Algemeen bestuurslid: J. Hamaker Vlierbessenlaan 4, 7322 HZ, (055) 522 31 34 e-mail:
[email protected] Algemeen bestuurslid, tevens plv. afdelingsafgevaardigde, DIP en webmaster: J.W.G. Netelbeek Klingmakersdonk 212, 7326 GC Apeldoorn, (055) 533 1663 e-mail:
[email protected] Coördinator afdelingsledenservice (CALS): A. Maas Klompstraat 29, 7311 CR Apeldoorn, (055) 522 3655 e-mail:
[email protected] Afdelingswebsite: http://apeldoorneo.ngv.nl/ (wachtwoord voor het ledengedeelte: clubhuis) Afdelingsblad NGV Apeldoorn en omstreken ISSN: 1571-9014 Verschijnt in 2006 vier maal: maart, mei/juni, augustus en december. Redactieadres: Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn Redactie: vacature; secretaris en penningmeester vervangen gezamenlijk.
2
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Van de voorzitter Op zaterdag 25 november 2006 vond in Utrecht de najaarsvergadering van de NGV plaats, bijgewoond door de afdelingsafgevaardigde Jan Limpers en zijn plaatsvervanger Jan Netelbeek namens de afdeling Apeldoorn e.o. Een agendapunt van de vergadering was de bespreking van het beleidsplan NGV voor de internetdiensten. Dit beleidsplan is geschreven door een werkgroep onder voorzitterschap van ons afdelingslid Jan Netelbeek die enige tijd geleden is aangesteld als webmaster van de NGV. Belangrijke aspecten van het geformuleerde internetbeleid zijn 1. Een website bieden die veel informatie biedt zowel voor de starter als de gevorderde genealoog. 2. Zorgen dat lidmaatschap van de NGV extra mogelijkheden op de website geeft. Als niet-lid moet men wel een indruk krijgen van die informatie maar deze informatie wordt niet volledig verstrekt. Dat gebeurt alleen als men lid wordt. 3. Toepassing van de communicatietechnieken die ons met internet ten dienste staan. 4. Zorgen dat we hoog komen staan in de zoekresultaten van de zoekmachines. Dit trekt nieuwe bezoekers aan. Zorgen dat als deze bezoekers eenmaal op de website zijn, ze er ook blijven. De vergadering reageerde nogal afwachtend op deze voorstellen. Die houding veranderde toen de webmaster de gelegenheid kreeg een demonstratie te geven van de opzet van de nieuwe NGV website. Iedereen is nu wel overtuigd van het nut en de noodzaak van deze nieuwe opzet. Het hoofdbestuur zal de reacties meenemen en in de volgende vergadering het internetbeleid van de NGV vaststellen. Begin 2007 zal een voorlopige versie van de nieuwe NGV website operationeel worden zodat alle leden kennis kunnen nemen van deze nieuwe opzet. Een ander punt van de vergadering was de behandeling van de begroting 2007. De begroting laat een klein tekort zien maar dat kan de algemene reserve van de vereniging probleemloos opvangen. Een algemene contributieverhoging is daarom niet aan de orde. Wel worden de contributies van de afdelingen Heraldiek en Computergenealogie verhoogd. De begrotingen van de regionale afdelingen werden goedgekeurd waaronder de begroting van de afdeling Apeldoorn e.o. ter grootte van 2300 euro. In de afdelingsvergadering van 14 november 2006 is uiteengezet hoe dit bedrag wordt aangewend. Tot slot hoopt uw voorzitter u allen ook in 2007 te ontmoeten op onze afdelingsbijeenkomsten.
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
3
Van de redactie Dit is dan het vierde nummer van de elfde jaargang van ons afdelingsblad. In 1995 begonnen we voorzichtig met een Nieuwsbrief, maar in 1996 ging er een zeegroen kaftje omheen en werd de inhoud uitgebreid, zodat van een afdelingsblad kon worden gesproken. Zo hebben we u alweer elf jaren lang voorzien van informatie over komende activiteiten, verslagen daarvan en een rijke variatie aan genealogische en historische artikelen en tips. Inmiddels vindt u in de Nieuwsflits via e-mail en op onze website de laatste nieuwtjes. Maar het ziet er nog lang niet naar uit, dat we dit blad voor een digitale versie inruilen. Een blad in de hand leest nog altijd erg prettig en heeft iets vertrouwds. Voor 2007 staan er weer interessante lezingen op het programma. De oude belastingregisters maken het onderzoek nog leuker en de tijd van Koning Lodewijk duurde wel niet lang, maar was toch zeer bepalend voor ons land. Op de contactavond in november kwam naar voren, dat kwartierstaten nog meer aanleiding kunnen geven tot nadere kennismaking. In het volgende nummer zullen we nader aangeven hoe we dat op de contactavond in april denken vorm te geven. Volgens goed gebruik wordt verslag gedaan van bijeenkomsten. Het verslag van de contactavond komt misschien wat zakelijk over, maar een levendige discussie is voor uw verslaggever niet goed bij te houden. U mag van mij aannemen, dat de deelnemers er best tevreden over waren. John Hamaker heeft verslag gemaakt van de lezing van Hans Kaal en in aansluiting daarop nemen we een publicatie uit De Stentor over met het vervolgboek als onderwerp. Wim en Ineke Brouwer hadden de vraag om kopij goed in hun oren geknoopt met als gevolg, dat in dit nummer bijdragen van hun hand zijn opgenomen. Uw redacteur heeft daar nog wat aanvullende informatie aan toegevoegd. Van de inhoudsopgaven 2005 had u nog tegoed die van De Kroniek van Voorst en van het orgaan van de familievereniging Ten Tije. Het blad sluit met de vragenrubriek: gebruikers van GensDataPro verenigt u! Van harte een gezond en voorspoedig 2007.
BIJEENKOMSTEN (Zie ook onze website: http://apeldoorneo.ngv.nl/) De bijeenkomsten in 2007 worden gehouden in De Stolp, Violierenplein 101; zaal open vanaf 19.00 uur en aanvang lezing circa 19.30 uur. Zowel voorafgaand aan de lezing, als tijdens de pauze is er gelegenheid tot inzien van de periodieken van zusterafdelingen. Tijdens de pauze kan ook het bestand van de contactdienst (CALS) worden geraadpleegd. De bijeenkomsten duren doorgaans tot 21.45 à 22.00 uur. De Stolp is het zalencentrum van De Maten, waarin ook een vestiging van de bibliotheek is; het ligt aan het Violierenplein, het grote parkeerterrein bij het winkelcentrum De Eglantier aan de Eglantierlaan. Vanaf de halte De Eglantier van buslijn 3 (aan de Gildenlaan), is het nog zo'n 5 minuten lopen naar De Stolp. Met de bus van 19:16 vanaf het Busstation/NS kunt u zo precies om half acht in De Stolp komen. Richting Busstation/NS vertrekt lijn 3 even over het hele en halve uur van de halte De Heemgaard aan de Heemradenlaan, die op enkele minuten lopen van De Stolp ligt.
4
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Dinsdag 13 februari 2007: De betrouwbaarheid van verschillende soorten belastingregisters versus andere genealogische gegevens, door mr. A.H.G. Verouden uit Delft. We beginnen allemaal met het trouwboekje van onze ouders of grootouders. Vervolgens gaan we naar het archief en doen onderzoek in de akten van de burgerlijke stand en in de bevolkingsregisters. Helaas maken velen in deze moderne tijd ook van internetgegevens gebruik zonder de onderliggende archiefstukken te controleren. Tot 1811 kun je dan nog vrij zeker zijn dat je over de juiste gegevens beschikt, maar naarmate we verder van dit jaartal verwijderd raken, krijgen we steeds meer met allerlei soorten interpretatieproblemen te maken. Je moet wel sterk in je schoenen staan om aan allerlei verleidingen van waarschijnlijkheden en zogenaamde logische conclusies weerstand te bieden. Ik kan daar als geen ander over meepraten. Gedurende 35 jaar genealogisch onderzoek ben ik er 3 maal verschrikkelijk ingetuind. Dank zij mijn ervaringen als inspecteur van de Rijksbelastingdienst ben ik weer op het juiste genealogische pad teruggekomen. . Het is algemeen bekend dat in vele bronnen, die wij thans als grondslag nemen voor genealogisch onderzoek, nogal nonchalant is omgesprongen met feitelijkheden. Een naam werd door iemand geschreven zoals hij hem hoorde uitgesproken worden. Dat betekent dat in dezelfde plaats de dominee er een andere schrijfwijze op na hield van zo'n naam dan de notaris of de schepenen, die de betrokkene soms onder een geheel andere naam kenden. Ook kwam het regelmatig voor dat meneer A in zijn geboorteplaats naar zijn vader werd genoemd, maar in de plaats waar zijn moeder vandaan kwam doodleuk de naam van zijn moeder kreeg toebedeeld. Zolang je maar over keiharde DTB-gegevens beschikt, kom je daar meestal nog wel uit. Maar als die ontbreken, wat dan? Het antwoord is eigenlijk wel heel simpel: allerlei soorten belastingregisters. Door de eeuwen heen gold voor de Nederlandse belastingadministraties een ijzeren wet: zorg dat de tenaamstelling juist is, anders kun je naar je centen fluiten. Of het nu om kohieren van de 100e penning of quotisatieregisters ging, om cijns,tiend-, pacht- of leenregisters, de klerk die de namen en feiten te boek moest stellen, probeerde zoveel mogelijk details weer te geven. Daardoor geeft een kijkje in dit soort registers vaak verrassende nieuwe inzichten. Mijn ervaring is, dat 1 op de 3 vastge lopen onderzoeken via het een of andere belastingboek kan worden vlotgetrokken. Tijdens mijn lezing zal ik een aantal voorbeelden geven van verschillende families die zo een flink stuk verder konden worden gevolgd. een kohier van de 100e penning (Dussen 1579) NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
5
Dinsdag 13 maart 2007: Koning Lodewijk Napoleon door Jacques Bel uit Apeldoorn. Lodewijk Napoleon zoals wij hem kennen, of Louis de Hollande zoals hij in Frankrijk genoemd word, was Koning van ‘Holland’ van 1806 tot 1810. Louis Bonaparte – een broer van de Franse Keizer Napoleon – heeft in de korte tijd dat hij in ‘Holland’ was veel tot stand gebracht. Hij deed veel moeite om zich een echte Hollander te voelen. Zijn persoonlijke betrokkenheid bij het wel en wee van de ‘Hollanders’ - wat vooral bleek uit zijn krachtdadig optreden bij enkel grote rampen - maakte hem bekend en geliefd. Hij is de stichter van een aantal belangrijke instituten, die tot op de dag van vandaag voortbestaan, zoals de Koninklijke Bibliotheek, de Koninklijke Academie van Wetenschappen, de aanzet van het Rijksmuseum en het Kadaster. Lodewijk Napoleon is ook voor ons hier in Apeldoorn belangrijk geweest. Paleis het Loo was zijn lievelingspaleis. Hij liet het verfraaien en wit schilderen. Hij liet de straatweg Amersfoort Apeldoorn, met de fameuze echoput, aanleggen. Dankzij het succes van Lodewijk Napoleon als onze eerste koning kon na zijn gedwongen aftreden in 1810 en na de val van zijn broer de keizer Napoleon in 1813, de prins van Oranje - Willem I - gemakkelijk het koningsschap aanvaarden. Dit en nog veel meer zaken waaronder zijn plan om een Simultaankerk op het Loo te stichten en de instelling van de Koninklijke Kweekschool op het Binnenhof in Den Haag zal ik proberen te belichten tijdens mijn voordracht. Tevens zal ik het een en ander vertellen van de viering hier in Apeldoorn van de feestweek Koning Lodewijk Napoleon in 2006 van 20 tot 26 augustus. Dinsdag 10 april 2007: Afdelingsledenvergadering en kwartierstatenavond.
EVENEMENTEN 2007 (waar niet anders vermeld vinden de evenementen op zaterdag plaats) Voor de laatste nieuwtjes: www.ngv.nl en klik op Dienst Informatie en Promotie en dan op Evenementenkalender. 19 januari (vrijdag) OUDENBOSCH 50 jarig jubileum NGV afd. Noord-West Brabant. Symposium"De Dienstbare Genealogie. Met o.a.: B. Oostra, hoogleraar klinische genetica, J. Brams, loco-burgemeester, B. Trap, voorzitter NGV, R. van der Linden, schrijver. Hotel Restaurant Congrescentrum TIVOLI, Markt 68. 13:30 - 17:00 uur. Toegang gratis. Graag van te voren aanmelden per e-mail. Inl.:
[email protected] 20 januari VLAARDINGEN 40 jarig jubileum Historische Vereniging Vlaardingen. Open Historische dag VMBO Accent College, Geuzenplein 1 (25 meter afstand van station Vlaardingen West) 11:00 - 16:00 uur. Toegang gratis. Inl.:
[email protected]
6
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
3 februari
3 februari
4 maart (zondag)
10 maart
24 maart
28 april
WEESP "Duitslanddag" in het NGV Verenigingscentrum, Papelaan 6. Met o.a. info over onderzoek Münsterland, Bentheimerland, Artland, Hessen en Osnabrückerland Inl.:
[email protected] APELDOORN Ruilbeurs Vereniging Oud Apeldoorn, Duivensportcentrum, Prinses Beatrixlaan, nabij PWA-laan, Apeldoorn, 11 tot 16 uur. Ook stands van Vereniging Veluwse Geslachten en NGV afd. Apeldoorn e.o. Info: www.oudapeldoorn.nl ROERMOND 9e Limburgse Genealogische Contactdag in de Oranjerie 11:00 - 16:00 uur. HILVERSUM NGV Familieorganisaties, de Akker, Melkpad 12 Thema: Genealogisch Onderzoek in Indië ALTENBERGE (D) 2e Westfälischer Genealogentag 10:00 - 17:00 uur. Info: komt op http://www.westfalengen.de onder "Veranstaltungen" UTRECHT Algemene Vergadering. Afgevaardigden ontvangen een uitnodiging
CODA cursus en spreekuur stamboomonderzoek De in november gehouden workshops ‘Basis stamboomonderzoek’ in de Apeldoornse bibliotheken mogen met 60 deelnemers geslaagd worden genoemd. De Vervolgcursus stamboomonderzoek is op de woensdagen 10 en 17 januari 2007 in CODA Vosselmanstraat 19.00 – 21.30 uur, kosten 25 euro (voor niet-leden van CODA 30 euro). Iedere eerste donderdag van de maand houdt CODA in het Kenniscentrum (Vosselmanstraat) spreekuur voor vragen en hulp bij stamboomonderzoek. Zie ook het CODA jaarprogramma 2006-2007 (pag. 12), dat in alle vestigingen verkrijgbaar is. Internet: www.coda-apeldoorn.nl
Over de leden van de afdeling Wij verwelkomen als nieuwe leden van onze afdeling: de heer D. Dijkstra, Loseweg 205, 7315 DE Apeldoorn de heer R. Kolenbrander, Bronsgietersdonk 311, 7326 JG, Apeldoorn de heer R. Seijffardt, Rietganssingel 53, 6883 DP, Velp (Gld.) mevrouw C.A. Weber, Pinksterbloem 40, 3863 DJ Nijkerk. De redactie biedt in deze rubriek plaats aan alle leden om zich voor te stellen en iets
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
7
over hun onderzoek mee te delen. Door uw onderzoeksprofiel te plaatsen in het Profielenboek op het ledengedeelte van de afdelingswebsite (http:// apeldoorneo.ngv.nl) kunt u laten weten naar welke families en streken uw belangstelling uitgaat. Geef uw e-mailadres door aan de webmaster om u te abonneren op de Nieuwsflits van de afdeling. E-mail:
[email protected]..
Korte berichten 60-jarig jubileum afdeling Amsterdam e.o. De afdeling Amsterdam en omstreken bestaat in februari 2008 60 jaar en wil dit vieren met o.a. een genealogische markt. In het kader van deze markt wordt nu al een project gestart met als motto "Familienaam = Beroepsnaam". De gedachte is om van families, die een beroep als achternaam voeren, hun genealogieën, parentelen, kwartierstaten, stamreeksen, afstammingsreeksen, enz. te verzamelen en deze op een ludieke wijze te presenteren en tevens op CD uit te brengen. U bent misschien drager van een dergelijke achternaam of u heeft wellicht tussen uw gegevens een fragment met zo’n achternaam. De afdeling Amsterdam e.o. vraagt u om uw bijdrage. Deze mag zo groot of zo klein zijn als u zelf wilt, wel gaarne minimaal drie generaties en bij voorkeur als MS-Word bestand, maar alles in welke vorm dan ook is welkom. Het motto van deze cd-rom moet in de inzending wel duidelijk naar voren komen. Met de inzenders zullen wij in overleg treden indien daar aanleiding toe is. Aan inzenders zal de CD met 50% korting beschikbaar gesteld worden. Bij voldoende belangstelling zal overwogen worden om het geheel bij voorintekening als boek uit te brengen. Uw inzendingen, gaarne voor juli 2007 sturen naar: Mevr. M. Vulsma-Kappers, e-mail:
[email protected] of Sarphatipark 94II, 1073 EB Amsterdam. Project Vlamingen en Walen in de Noordelijke Nederlanden voor 1700. De samenwerking tussen VVF (Vlaamse Vereniging voor Familiekunde) en de NGV heeft ertoe geleid dat beide besturen hebben besloten gezamenlijke projecten op te starten. Vlaanderen en Nederland delen een stuk geschiedenis, een taal en bovendien zijn de mogelijkheden voor onderzoek alsmede de onderzoeksmethoden vrijwel gelijk. Een stukje internationale samenwerking leek ons dan ook voor de hand te liggen. Zo zal de V.V.F. zich in het komende jaar zich concentreren op de personen uit de Noordelijke Nederlanden die zich voor 1715 in de barrièresteden hebben opgehouden. Als tegenprestatie heeft ons bestuur voorgesteld de Zuid-Nederlandse immigratie tussen 1572 en 1700 in kaart te brengen. We denken hierbij aan het invoeren in een database van Vlamingen en Walen die voor 1700 in allerlei archiefbronnen voorkomen. We betrekken hierbij ook de Noord-Franse steden die gedeeltelijk ook tot het oude Vlaanderen behoorden zoals Rijssel, Calais, Duinkerken e.a. Het ligt in de bedoeling eind 2007 een eerste deel in druk uit te brengen. Dit zou Rotterdam kunnen zijn . Hierbij valt dankbaar gebruik te maken van de geïndexeerde 8
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
periode van trouwboeken, poorterboeken, rechterlijk en notarieel archief. Voor Rotterdam moeten we echter constateren dat de periode Gereformeerde trouw voor 1570 niet is geklapperd. Om e.e.a. te realiseren willen we in december 2006 een database op internet hebben om een identieke uitvoering veilig te stellen. Deze database is voorlopig uitsluitend toegankelijk voor medewerkers van het project d.m.v. een unieke persoonlijke toegangscode. We realiseren ons dat dit een zeer omvangrijk en ambitieus plan is dat mogelijk nog een groot aantal jaren zal voortduren. Geschat is dat in de periode 1572-1630 al zo’n 135.000 personen naar de Noordelijke Nederlanden zijn vertrokken. Meestal kwamen ze in de grote steden van Holland en Zeeland terecht. De belangrijkste zijn, Alkmaar, Amsterdam, Delft, Dordrecht, Gouda, Haarlem, Leiden, Rotterdam en Middelburg. Ook in de periode 1631-1700 zijn nog veel personen uit de Zuidelijke Nederlanden naar het noorden getrokken, zodat een globale schatting zeker op 200.000 personen komt. Het eindresultaat kan een belangrijke bron voor genealogisch onderzoek zijn voor zowel Belgen als Nederlanders. Voor vragen of aanmeldingen ben ik meestal na 18.00 uur te bereiken onder telefoonnummer 010- 4790668 of e-mailadres
[email protected] Roelof Vennik, lid HB, Rotterdam, 4 november 2006.
Notulen van de afdelingsledenvergadering van dinsdag 14 november 2006. In De Stolp, Violierenplein 101, Apeldoorn, aanvang 19.30 uur, aanwezig: 17 leden. 1. Voorzitter Jan Limpers opent de vergadering. Hij is blij met de goede opkomst. 2. De notulen van de vergadering van 11 april – zie afd. blad 2006-2, pag.7 – worden goedgekeurd en vastgesteld met dank aan notulist Jan Netelbeek. 3. Stemgewicht. Er is nog geen voorstel ontvangen voor een andere wijze van bepalen van het stemgewicht van leden en afdelingen. Een enkele persoon kan nog steeds bij alle afdelingen waar hij/zij lid van is meetellen als lid. De min of meer toevallig op een vergadering aanwezige leden kunnen stemmen en bepalen de uitslag; die uitslag wordt geacht de mening van de meerderheid van de leden van de betreffende afdeling te zijn en in de Algemene Vergadering vermenigvuldigd met het aantal leden van die afdeling. Met 3000 leden heeft de afdeling Computer-genealogie een zware stem in de rond de 10.000 leden tellende NGV. De grootste regionale afdeling is Groningen met ruim 600 leden. Een commissie heeft nu het voorstel om de invloed van een afdeling te maximeren op 20%. Een uitgewerkt voorstel wordt verwacht voor de AV van april 2007. 4. Werkgroep Internet Gebruik (WIG). Het hoofdbestuur (HB) heeft Jan Netelbeek en enkele andere leden met kennis van Internetzaken benoemd in een WIG. Het HB toonde hiermee het belang te zien van een goede website van de NGV. De WIG heeft eind augustus een rapport uitgebracht; dat is door het HB positief ontvangen. Het is voor leden op de website te lezen. De laatste Nieuwsflits van de afdeling bood ook een link naar een testversie van de nieuwe website. Een versie waar nog huisstijl in moet NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
9
komen, maar wel voorzien van knoppen en links, zoals de bedoeling is. Andere afdelingen kunnen het aangeboden model gebruiken, maar ook hun eigen lay-out behouden. Leden kunnen met hun lidnummer en een wachtwoord inloggen, waarna ze meer rechten hebben dan gasten. De vergadering ondersteunt het in grote lijnen geschetste beleid. 5. Begrotingen. De NGV-begroting toont een kleine vermindering van de inkomsten uit contributies als gevolg van een afname van het ledental. De penningmeester vindt het verantwoord enigszins op de reserves in te teren en de contributie gelijk te houden. Alleen voor Computergenealogie (duurder afdelingsblad) gaat de contributie omhoog. De voorzitter rekent voor, dat van de contributie 10 euro naar de afdeling gaat, 17 euro naar Gens Nostra en de rest naar de NGV en het Verenigingscentrum. De begroting van de afdeling is, afgerond op 2300 euro, in de verenigingsbegroting overgenomen. Penningmeester Auke Vlietstra licht toe, dat het voor bibliotheek opgenomen bedrag is bedoeld voor publicaties ter ondersteuning van de presentatie van de afdeling bij evenementen. Naar aanleiding van de post voor het afdelingstijdschrift merkt de voorzitter op, dat dit steeds wordt geproduceerd door Auke Vlietstra en Frans Nelis. Hierop volgt een spontaan applaus. Frans Nelis bedankt vervolgens voor de door leden ingezonden stukken. 5. Verder ter tafel gebracht. De voorzitter is blij met het goede bezoek van onze bijeenkomsten. Uit de zaal komt de opmerking, dat de Nieuwsflits kort voor de bijeenkomst goed werkt, evenals de vermelding in de krant. Uit de enquête bleek, dat verschuiven naar een andere avond, of naar de zaterdagmiddag mogelijk wel andere leden trekt, maar eerder minder dan meer. We blijven dus in 2007 bij de zes tweede dinsdagen van de maanden februari, maart, april, september, oktober en november. De voorzitter meldt het goede bezoek van de vier introductieavonden in de CODAbibliotheken. Totaal 60 bezoekers/cursisten. We verwachten dat wel 50% de cursus van twee workshops in januari zal willen volgen. Hoeveel er dan lid zullen worden durven we niet te voorspellen. Een van de leden merkt op, dat CODA ons eigenlijk ruimte zou moeten bieden voor onze bijeenkomsten. De voorzitter herinnert zich, dat CODA een hoger tarief rekent dan we aan de huidige zaal kwijt zijn. Maar tijden kunnen veranderen, dus het is een nieuwe poging waard. Als het lukt, moeten alleen automobilisten rekenen op het parkeertarief van de parkeergarage Beekpark. 6. Sluiting.
Ledencontact dinsdag 14 november 2006. Frans Nelis gaf een toelichting bij zijn power-pointpresentatie van de kastelen Het Oude Loo, Roosendael, Middachten en de Cannenburch. Arend Maas vertelde hoe hij bij zijn onderzoek in Drenthe had geprofiteerd van de registers van het haardstedegeld. Belastingregisters van het soort waar de heer Verouden in februari meer over komt vertellen. Helaas was het format van zijn voorbeeldbestand niet leesbaar voor het beschikbare programma van de beamer.
10
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Vervolgens werden met vereende krachten de tafels in een rechthoek opgesteld en gaf de voorzitter de aanwezigen achtereenvolgens het woord om iets over zichzelf en hun onderzoek te vertellen. Auke Vlietstra zocht in België in de omgeving van Charleroi. Hij kreeg hulp van de regionale Internetgroep bij het zoeken naar een akte. Dergelijke hulp kreeg hij ook in Zuid-Frankrijk. Ook andere leden zeiden van deze mogelijkheid gebruik te hebben gemaakt, zoals voor het gebied tussen Nijmegen en Kleve de vereniging De Duffelt. In Duitsland b.v. Osnabrücker Familienforschung en de Oldenburg-Liste. Hans Kaal nodigde iedereen uit voor de presentatie van zijn tweede boek op 2 december. Dank zij vele reacties op het eerste boek met foto’s en aanvullingen telt het boek 300 pagina’s. Francien Kroes zoekt veel voor hem uit in de regio Nijmegen-Kleef. Mevr. A. van den Beld is bezig met het intikken van haar verzamelde gegevens in een genealogisch programma. Ze komt uit de Apeldoornse architectenfamilie en zoekt in CODA-archief ook tekeningen op van gebouwen die door hem zijn ontworpen. Dirk Dijkstra is partner van de vorige onderzoeker. Hij kwam op zijn achttiende van Friesland naar Apeldoorn en volgde een cursus genealogie bij Evert de Jonge. Een tante heeft al veel gegevens verzameld. Hij heeft nog een werkkring en moet de genealogie dus in zijn vrije tijd doen. Ad van Seters is al 30 jaar bezig. Door ziekte heeft zijn onderzoek twee jaar stilgelegen, maar nu heeft hij de draad weer opgenomen. Adri Stuart begon in 1980. Hij woonde in 1975 in Apeldoorn en volgde een cursus paleografie van Huub Ummels. Zijn website is via het Profiel op de afdelingswebsite te vinden. Zijn oudste Stuart is James, die in 1706 soldaat was in een regiment in de Betuwe. Alle Stuarts in het Rijk van Nijmegen en de Betuwe stammen van deze James af. Nu nog zijn herkomst. Adri zoekt nog in het kadaster van Bemmel en is op zoek naar een koppeling tussen kadaster en huisnummering. Wie helpt? Nadat Adri al jarenlang heeft gecorrespondeerd met Hans Kaal, komt hij hem op deze contactavond voor het eerst tegen. Dat brengt hem tot de vraag of het niet zinvol is om iedereen op de afdelingsavonden een naamkaartje op te spelden (plakken) om de contacten te bevorderen. Henk Weltje is van de enige familie van die naam in ons land. Een familielid begon in 1966 met onderzoek; hijzelf later. Zijn moeder komt uit Oosterbeek en die raakte in september 1944 alle familiegegevens kwijt. Zijn vader komt uit Welschap bij Eindhoven. Er zijn in de familie wel veel verhalen, maar er is weinig tastbaars. Tot het bericht, dat er een Weltje Road in Londen was. Een Weltje was steward (huismeester) aan het hof. Hij wil uitzoeken of deze Louis Weltje familie was. Waarschijnlijk was hij met de hofhouding meegekomen uit het Hannoverse. (Via Google is te vinden, dat Louis Weltje (1745-1810) comptroller was van de Prins van Wales. Red.) De familie Weltje in Waddinxveen komt oorspronkelijk uit Assendorp en dat ligt in de omgeving van Bremen. Henk zoekt ook naar de namen Wöltje, Braafhart en Geurts. Douwe Huisman zoekt onder meer op de website van de Tresoar. Hij is nog maar twee à 3 jaar bezig en heeft bij zijn onderzoek steun aan zijn omscholing tot archivaris.
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
11
Peter van der Lee zoekt in het Kromme-Rijngebied, Beusichem en Zoelmond. Hij heeft veel oud archief doorgenomen en rond de 500 aktes in kopie. Zijn vrouw heet Munnik. Haar grootvader van 1880 was architect in Den Haag en ook verwoed fotograaf.. Van hem heeft hij nog veel glasnegatieven. Een deel van de foto’s staat op Internet. Jacques Bel, bekend van de Stichting Koninklijk Apeldoorn, heeft het de laatste tijd druk gehad met Koning Lodewijk. Taeke de Vries onderzoekt zijn Friese voorouders, omgeving Bolsward. Wim Brouwer doet kwartierstaatonderzoek en wil een volgende keer een kwartierstaat meebrengen. Ineke Brouwer is een zus van Wim en onderzoekt de naam van hun moeder, Dalhuisen, met alle spellingvariaties. Gelet op de gevorderde tijd, kregen de volgende aanwezigen slechts de gelegenheid zich heel kort voor te stellen. Jan Zweekhorst heeft zijn familienaam al grondig uitgezocht. Nel Nap onderzoekt Nap, Nieuwkoop en Noorden. Janny Beun-Bosma zoekt voornamelijk in Friesland. Jan Netelbeek verwacht uit te komen in Nettelbeck bij Recklinghausen. Frans Nelis zoekt op een breed front en komt ook door zijn werk voor de vereniging nog wel eens verre verwanten tegen. Bijvoorbeeld Friezen uit de omgeving Makkum, Gaast en Bolsward. Arend Maas zoekt naar zijn vaders naam in het westen, moedersnaam Bruins en de naam van zijn vrouw: Van Doorne (schippers in Hattem). Jan Limpers heeft al in het begin van zijn onderzoek alle Limpersen in ons land aangeschreven. Hij kreeg veel respons en heeft de familie nu goed in kaart gebracht.
Het verhaal van Kaal. John Hamaker Op dinsdag 12 september 2006 hield ons lid de heer Hans Kaal, 56 jaar oud, een boeiende lezing over zijn in het afgelopen voorjaar verschenen boek "Het verhaal van Kaal". Stap voor stap liet hij ons weten hoe zijn boek van 750 jaar familiegeschiedenis tot stand was gekomen. Het begon ergens in 1980. Hij deed toen aangifte van de geboorte van zijn dochter. De ambtenaar van de burgerlijke stand vond het een mooie naam, maar voegde daaraan toe, dat er waarschijnlijk weinig personen met de naam Kaal waren. Dat was voor de heer Kaal, nieuwsgierig geworden, een aansporing met onderzoek naar zijn naam te beginnen. Behalve de reeds in zijn bezit zijnde gegevens van zijn ouders en grootouders moesten er nog meer gegevens komen, waarvoor diverse archieven bezocht werden. Hij kwam er al gauw achter, dat er liefst acht families Kaal waren, meestal niet aan elkaar verwant.
12
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
De meeste personen Kaal konden in het oosten gevonden worden (Geldern, Emmerich, Bergh, Duiven, Groesbeek, Renkum en Wehl), maar zij wonen ook in het westen (Amsterdam, Zaanstreek), in Limburg en in Amersfoort. Een fotokopie van een charter toonde aan, dat spreker met zijn onderzoek tot 1257 gekomen was. Ook aan de andere kant van de grote plas, Amerika, werden personen schriftelijk benaderd voor het verstrekken van gegevens. In Nederland zijn alle personen met de naam Kaal aan de hand van het telefoonboek benaderd met het verzoek gegevens en eventueel foto’s te verstrekken en toestemming te verlenen voor eventuele publicaties. Privacy-gevoelige stukken zouden dan niet voor publicatie in aanmerking komen. Behalve de gebruikelijke bronnen (de archieven) werden ook het CBG en NGV (overlijdens-advertenties en bidprentjes) bezocht; mensen werden geinterviewd, begraafplaatsen bezocht, eventuele graven gefotografeerd, landkaarten geraadpleegd, oude foto’s verzameld, enz. Ook via internet kwam hij aan gegevens, maar alles werd gecontroleerd, ook eventuele gegevens van de Mormonen. Zelfs naamsveranderingen werden niet overgeslagen, zoals de namen Blok, Doldersum, Rutten en Wafelbakker. In Duiven was het zelfs zo erg, dat de pastoor (met of zonder borrel) van een gezin met 11 kinderen elk met een andere achternaam heeft ingeschreven in het doopregister. De toehoorder kreeg een goed beeld van hetgeen de heer Kaal aan allerlei gegevens verzameld had. Om van deze rijstebrijberg aan gegevens, foto’s, illustraties en verhalen een boek te maken heeft de heer Kaal een plan de campagne opgezet. Gedurende ca. 1,5 jaar is hij het verhaal gaan schrijven met allerlei pas-en meetwerk voor foto’s en kopieën van akten. Toen dat klaar was, moest het boek gedrukt gaan worden. Daarvoor werden diverse drukkerijen geraadpleegd en tenslotte werd een drukkerij in Zutphen in de arm genomen. Deze heeft de heer Kaal nader geadviseerd over de technische details en kreeg de opdracht om ca. 250 boekwerken te drukken. Het was een interessante avond.
Hans Kaal bij zijn eigen stukje geschiedenis: in 1949 werd hij geboren in dit huis aan de Ugchelseweg, nr. 111. ‘Mijn grootouders lieten het huis in 1923 bouwen; ik heb het huis in 1972 van ze gekocht. Foto: Cees Baars
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
13
Kaal maakt vervolg op familieverhaal Hester Lems, De Stentor Stad (Apeldoorn) en omgeving, 30 november 2006 Het zat eigenlijk niet in de planning, maar nu het af is, raakt Hans kaal er niet over uitgepraat. Vorig jaar juni presenteerde hij "Het verhaal van Kaal’ over zijn familie. Anderhalf jaar later gaat dit verhaal verder op 280 bladzijden. Zaterdag presenteert hij zijn boek. Kaal interesseerde zich al een aantal jaren voor de achtergrond van zijn familienaam. Na wat speurwerk in archieven en het aanschrijven van enkele honderden familieleden lag er in 1999 anderhalve meter archief over de naam Kaal. In 2000 werd Hans Kaal afgekeurd voor zijn werk, en vanaf dat moment stortte hij zich volledig op het familieverhaal. Vijf jaar later presenteerde hij het boek aan zijn familie. ‘Na het eerste boek kreeg ik veel reacties van familieleden die nog foto’s hadden liggen of verhalen kenden,’ vertelt Kaal. ‘Ik heb iedereen toen gevraagd het naar me op te sturen. Ik zie het wel, dacht ik toen.’ Hans Kaal voegde de nieuwe documenten die hij kreeg toe aan zijn bestaande archief over de familienaam. ‘In februari van dit jaar had ik alweer veertig bladzijden met foto’s en verhalen over de familie. Daarop heb ik zelf weer driehonderd familieleden geschreven of ze soms ook nog iets hadden en dat leverde een enorme stroom reacties op.’ Het resultaat ligt nu voor hem op tafel: ‘Het verhaal van Kaal gaat verder’. De oudste foto is uit 1896, de meest recente is van juli 2006 en toont de jongste telg van de familie. ‘Het eerste boek bestaat vooral uit data van de familieleden, geboortedata, sterfdata en data waarop ze gedoopt werden’, vertelt de schrijver. ‘Het vervolg is een aanvulling’. Naast driehonderd foto’s van families en bruiloften is Kaal nog meer interessante informatie op het spoor gekomen. Zo heeft hij de brieven van familieleden die in de oorlog ondergedoken zaten. Ook ‘beroemde’ familieleden komen in het boek voor. Een voorbeeld is ‘Ome Jan’ uit Ugchelen, de oprichter van Albatros, muziekvereniging Kunst na Arbeid en toneelvereniging Ernst en Luim. Een van de foto’s in het boek toont de 88-jarige Jan Kaal die een zilveren medaille in de Orde van Oranje-Nassau ontvangt. Een andere bekende Ugchelenaar is bakker Herman Kaal die zeventig jaar lang een bakkerij runde aan de Ugchelseweg. Hans Kaal heeft de aankoopakte van het pand in zijn boek. ‘Het is eigenlijk ook een document over de geschiedenis van allerlei plaatsen zoals Ugchelen en bijvoorbeeld Groesbeek, want daar komt ook een tak van de familie vandaan’, zegt hij.
14
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Van Heren, Boeren, en andere buitenlui, leven en werken op een Veluws landgoed. Aantekeningen van de lezing van 10 oktober 2006 door Berthus Maassen uit Ugchelen. Berthus Maassen is gewezen hoofd van een basisschool en heeft altijd een bijzondere belangstelling gehad voor de Veluwe, voor flora en fauna, maar ook voor de mensen die woonden en werkten op de landgoederen. Zijn lezing verliep aan de hand van een serie dia's met als gevolg dat de aantekeningen in het halfduister moesten worden gemaakt. Daarnaast moeten we het in dit verslag zonder die plaatjes doen. Uw redacteur wil u echter toch enkele interessante passages voorschotelen. Spreker wijst op de zelfvoorzienendheid van de meeste landgoederen. Zo had jonkheer Repelaer van Spijkenisse, eigenaar van het (Klein-) Deelerwoud, een eigen melkfabriek: de Hoenderlose Melk Industrie (HMI). De letters zijn nog te vinden op een ijswinkel in Hoenderloo, tegenover het poortgebouw van het Deelerwoud. Het (Groot)Deelerwoud had een geweldige aantrekkingskracht op de jonge Berthus. Hij was eens over het hek geklommen om er te genieten van de rust en het wild en werd gesnapt door de jachtopziener. Berthus was diep onder de indruk van deze boomlange W. Freriks. Die maakte natuurlijk goed duidelijk, dat Berthus daar niets te zoeken had en begeleidde hem terug naar de plaats waar hij zijn fiets bij het hek had gezet. Uit het gesprek onderweg begreep de jachtopziener, dat Berthus echt heel graag in het bos was en tenslotte maakte hij een afspraak voor een "legaal" bezoek. Dat zou vaker gaan plaatsvinden, maar moest wel gebeuren als de eigenaar er geen lucht van zou krijgen. In de loop van de vele jaren heeft Berthus zo het Groot Deelerwoud op zijn duimpje leren kennen. Interessant waren de dia's van de bouwgeschiedenis van het kasteel Deelerwoud. Wat er nu staat beslaat maar een deel van de oude plattegrond. Ook zagen we beelden van toegangshekken, poortgebouwen, de watertoren, bedrijfsgebouwen en het boerenbedrijf. De dia's brengen ons vervolgens naar Het Loo, dat ook aardig self supporting was: eigen smederij, ijskelder, visvijvers, zuivelfabriekje met dagelijks verzending van melkproducten naar Den Haag. Maar anders dan bij de HMI werd niet aan derden verkocht. Alleen als men met een briefje van de huisarts kwam kon er melk gekocht worden. Paul Hermann Beijer kwam in 1893, nog onder het bewind van Koningin Emma naar Het Loo. Prins Hendrik bracht personeel voor de jacht en de bosbouw mee uit Mecklenburg. Maar ook het te bejagen wild haalde hij uit het buitenland, veelal Duitsland. Houtvester Beijer is in september 2006 nog in De Stentor (Apeldoornse Courant) genoemd in verband met de te slopen villa Rabbit Hill aan de Amersfoortseweg. Dit NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
15
huis werd begin vorige eeuw door hem gebouwd als jachtverblijf. Hij kreeg in 1929 ontslag als houtvester. Zijn kleinzoon Harry gaf in een ingezonden reactie in De Stentor van 14 september zijn visie op de voorgenomen sloop van de villa en tegelijk een vogelvluchtschets van het leven van zijn grootvader. Hij schrijft onder meer: "Met de sloop komt een symbolisch einde aan het levenswerk van mijn grootvader, voortgekomen uit zijn enorme inzet, samen met Prins Hendrik, voor het beheer van de bossen en de wildstand van de Kroondomeinen van Paleis Het Loo. Dat hij een goede vriend werd van Prins Hendrik lag voor de hand, immers beiden waren van Duitse afkomst, ze deelden een passie voor de natuur en de jacht." Het Aardhuis - in het Kroondomein- is oorspronkelijk gebouwd als observatiepost voor Willem III. Van daar kon hij de oefeningen van het leger bij Nieuw Milligen gadeslaan. Er was toen nog geen bos in dat gebied. In Nieuw Milligen was het zogenaamde remonte dépôt van het leger (cavalerie/paarden). De heer Maassen toont een aantal beelden van de jacht en de trofeeën. Grote aantallen gedode dieren, slechts bereikt door op jacht gericht wildbeheer. Alle landgoederen hadden een eigen bosplantsoenkwekerij. Spreker toont een topografische kaart van het Kroondomein voor en na de aanplant van bos gericht op houtproductie met de nodige wegen voor de afvoer van hout. Het naaldhout werd als mijnhout verkocht, voor het stutten van mijngangen. Het betere hout ging o.a. naar de zagerij van Wijma aan de Zuiderlaan in Zevenhuizen, nabij Kanaal Noord. Het landgoed Staverden aan de Hierdense Beek wordt gekenmerkt door een groter aantal boerderijen dan de andere landgoederen. Het is vooral bekend om de witte pauwen, waarvan de staartpennen naar de Hertog van Gelre gingen om te dienen als versiering voor zijn helm. Nog steeds worden veren van de witte pauwen aangeboden aan de commissaris van de koningin in Gelderland. Voor kleiner gevogelte staat er nog steeds de bakstenen duiventil. Duif gold als delicatesse. De heer Maassen kreeg nog een aantal vragen te beantwoorden. - Wat weet u van een onderaardse gang tussen Het Loo en de Cannenburch? Dat verhaal is begonnen als 1 aprilgrap. Maar het blijft een mooie fantasie. - Was er vóór de komst van Prins Hendrik geen wild op de Veluwe? Dat klopt. Er was natuurlijk wel iets, maar veel edelherten zijn uit Duitsland ingevoerd. - Waar ging het geschoten wild heen? Naar een poelier in Apeldoorn, voor zover het niet voor eigen gebruik naar de keuken, of de ijskelder van Het Loo ging. - Van wanneer dateert de schietbaan in het park? Uit de tijd van Prins Hendrik (ong 1905). - Wanneer werd het bos aangeplant? In de 20e eeuw. Tot die tijd kon je vanaf Het Aardhuis de botters op het IJsselmeer zien varen. Spreker is wel blij met de bosbouw. Nu is er tenminste een goede basis op de schrale zandgrond. - Waar is iets te vinden over personeel van Het Loo? In het particuliere Koninklijk Huisarchief, dat voor informatie schriftelijk moet worden benaderd. 16
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Kwartierstaat BROUWER-DALHUISEN Wim en Ineke Brouwer Sinds een jaar of 5 zijn wij, Ineke en Wim Brouwer (zus en broer), bezig met het uitzoeken van de kwartierstaat Brouwer. Daaruit volgend willen wij graag de stambomen Brouwer en Dalhuisen verder uitzoeken. De naam van onze tak Brouwer is ontstaan in Apeldoorn en via daar zijn zij, in de breedste zin gesproken, naar de regio Voorst getrokken. Op hoofdlijnen zijn de meeste gegevens inmiddels gevonden , maar nu moeten de details nog worden ingevuld, waarvoor wij de hulp van de lezers willen inroepen. De hoofdlijn van het onderzoek is: 1 Willem Jan Brouwer, Ineke Brouwer 2 Hendrik Jacob Brouwer, T op 5 augustus 1920 te Wilp gemeente Voorst, V op 11-051995 te Heerde X op 04-11-1944 te Heerde gedurende 50 jaar, met: 3 Willempje Dalhuisen T op 18 oktober 1919 te Heerde, V op 05-11-1999 te Heerde 4 Jan Willem Brouwer, T 1 februari 1898 te Voorst (Wilp), V op 29 augustus 1939 te Zwolle X op 26-06-1920 te Voorst (Wilp), gedurende 19 jaar, met : 5 Gezina Gerdina (Sientje) Everts, T 4 november 1902 te Wilp, V op 10 september 1989 te Heerde Onze overgrootvader Jacob Brouwer was twee keer getrouwd. Uit het eerste huwelijkloopt de stamboom verder. Helaas is dit gezin kort na het overlijden van moeder Hendrika uiteengevallen, waardoor het onderzoek wordt bemoeilijkt. Wij willen heel graag in contact komen met nazaten van de kinderen uit dit gezin om de stamboom verder uit te kunnen werken en om eventueel foto´s toe te kunnen voegen. 8 Jacob Brouwer, beroep metselaar, T 17-11-1860, te Voorst (Nijbroek) 1e huwelijk op 30-04-1887 te Voorst, gedurende 23 jaar, met : 9 Hendrika Wijnbergen, dienstbode, T 14-05-1866 te Epe (Oene), V 11-12-1910 (44) te Deventer; Kinderen uit dit huwelijk: 1. Albert Jan (Ap) Brouwer, landbouwer, T 04-03-1888 te Twello en V 02-09-1979 (91) te Emst, X op 31-05-1913 te Voorst met: Hermina Hekkert (Mina), T 09-06-1882 te Olst (Welsum) en V 15-04-1956 (te Emst, 2. Hermen Jan (Harm) Brouwer, schilder, T 07-09-1889 te Twello, V te Zwolle ?, X op 15-02-1912 te Deventer met: Janna Versteeg (Jans), T in 1889 te Diepenveen;
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
17
3. Hendrik Jan (Ali) Brouwer, huisschilder, T 01-04-1892 te Twello, V ?, X op ? te ? met: Hendrik Jan is op 2 october 1911 onder de wapenen geroepen in de IJzendoornkazerne te Zutphen. Per 15-07-1915 is hij uit Twello vertrokken naar Zuid-Scharwoude (N-H) 4. Aaltje Johanna (Aaltje) Brouwer, T 15-06-1894, V 09-01-1971 te Voorst (Twello) X op 31-07-1920 te Voorst, met Lammert Wolters (schilder), T 17-08-1892, V 0809-1979 te Voorst (Twello); 5. Jan Willem Brouwer, T 22-01-1897 te Twello, V 03-02-1897 te Twello; 6. Jan Willem Brouwer (zie 4); 7. Hendrika Brouwer, T 07-09-1900 te Twello, X op ? te ?; Op 17 februari 1913 vertrokken naar Olst (of Welsum ?), waarschijnlijk in betrekking. 8. Jacob (Jaap) Brouwer, T 15-05-1902 te Twello, V 01-06-1979 te Twello, X ± 1925 ? te Voorst met Gerritje van Voorst, T 10-10-1896 te Voorst (Twello), V 18-12-1964 te Twello; 16 Albert Brouwer, dagloner, T 21-02-1831 te Voorst, V 08-05-1894 te Twello; X te Voorst op 14 januari 1860, gedurende 34 jaar, met; 17 Helena Rutgers, T 24-12-1837 te Deventer, V 19-05-1898 te Twello; Van Harmina Rietberg hebben wij de geboorteakte gevonden in het archief van Epe, en een groepsfoto, afgedrukt bij dit artikel. Op die groepsfoto staan een aantal familieleden die wij niet kunnen plaatsen. Bij overlevering van onze ouders zouden het kinderen en zusters van Harmina moeten zijn. Harmina Rietberg was ongehuwd op moment van de geboorte van haar dochter Harmina. Zij was een dochter van Jacob Rietberg en Maria Hendriks Holthuis die in Oene woonden.
Zittende in het midden Harmina Rietberg 18 Jan Wijnbergen, komende van Voorst (Nijbroek) dagloner, T 17-12-1836 te Voorst (Nijbroek) V 06-03-1915 (78) te Oene X op 15-12-1864 te Olst, gedurende 51 jaar:
18
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
19 Harmina Rietberg, komende van Epe (Oene) T 27-05-1841 te Epe (Oene), V 22-12-1933 (92) te Epe (Oene) Kinderen uit dit huwelijk: 1. Hendrika Wijnbergen, (zie 9); 2. Aaltje Wijnbergen, T 17-01-1870 te Epe (Oene) van beroep dienstbode, X te Epe op 08-05-1897 met: Hendrik Jan Karrenbeld (dagloner), T in 1870 te Epe (Oene), V <1904 ; 2.1 Maria Karrenbeld 2.2 Hermina Karrenbeld 2.3 Jan Karrenbeld 3. Jantje Wijnbergen (dienstmeid), T 06-03-1873 te Epe (Oene), X te Heerde op 19-081901 met; Gerrit Jan Marskamp (arbeider) T in 1878 te Heerde (Veessen); 3.1 Gerrit Marskamp 4. Harm Jan Wijnbergen, T 15-12-1874 te Epe (Oene), ongehuwd gebleven; Willempje Wijnbergen, T 29-08-1878 te Epe (Oene), X te Apeldoorn op 07-09-1907 met: Peter Ribbers (winkelknecht) T 07-10-1883 te Apeldoorn; 5. Johanna Hendrika Wijnbergen (dienstbode), T 07-10-1883 te Epe (Oene), X te Heerde op 07-05-1910 met: Albertus Marinus Karrenbeld (boerenknecht), T 10-05-1885 te Epe. 6.1 Berend Karrenbeld 6.2 Harm Jan Karrenbeld 32 Jacob Hendriks Brouwer, landman, T 04-09-1799 te Apeldoorn, V ? te Twello ?, X op 15 april 1826 te Voorst, met: 33 Harmina van Enteren, dienstmeid, T 09-07-1800, D 13-07-1800 te (Nijbroek), V ? te te Twello ?; 64 Hendrik Janssen (de naam Brouwer aangenomen), daghuurder, T ca. 1768, volgens de huwelijksacte "komende van Arnhem" ondertrouwd op zaterdag 12 maart 1791 te Apeldoorn 1e X op zondag 3 april 1791 voor de kerk te Apeldoorn, gedurende ca. 16 jaar met: 65 Alberdina (Dina) Derks Heijmeriks D op zondag 28 oktober 1770 te Apeldoorn, V voor 1809 (< 39) te Apeldoorn De tussenliggende kwartierstaatnummers en de kinderen uit de huwelijken zijn voor het grootste deel gevonden. Het onderzoek is helaas nog niet ver genoeg gevorderd om de kwartierstaat volledig te kunnen publiceren, dit is nog wel de bedoeling. Hopelijk zijn er lezers die ons verder willen helpen en wellicht zijn er onder hen belangstellenden voor informatie uit het onderzoek. Wim Brouwer en Ineke Brouwer Telefoon: 0578 694510 E-mail:
[email protected]
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
19
Inhoudsopgave van in ruilabonnement verkregen periodieken Frans C. Nelis ‘Kroniek’ Mededelingen Oudheidkundige Kring Voorst 28e jaargang, 2005 -Nr. 1 B. ten Bosch: Het bombardement op de ‘Dijkhof’. Korte berichten over de oorlog ’40-’45. D. Kamphuis: Stamboom familie Kamphuis: hoe computers en Internet ` stamboomonderzoek vergemakkelijken. J.J. Speelziek: Eekschillers en houtskoolbranders in Teuge. -Nr. 2 H. Muller: Met ‘Keep them rolling’ op 6 mei langs crashsites in de gemeente Voorst (zelfs een Arado straaljager crashte er). A. Geerts, gemeentearchivaris: ook gemeentearchief belangrijk bij stamboomonderzoek (Archief te Twello geopend elke maandag 9-17 uur). E.H. Stol: Een onbekende gevelsteen (van 1772) op de zolder van De Kleine Noordijk. J.J. Speelziek: Waarom vliegveld Teuge in de Tweede Wereldoorlog nooit werd gebombardeerd. J. Lubberts en J. Schutte-Geurtsen: Evangelisatie in Terwolde. D. Otten: Lebuïnus, een grote onbekende. -Nr. 3 H. Muller: 18 oktober 1944: luchtaanval op de spoorbaan bij Twello. J. Roosenschoon: Jan Vredenberg en de Terwoldse woordenlijst. J. Lubberts: Een jachtverhaal. B. ten Bosch: uit het dagboek van een Duitse soldaat. W. HartmansGotink: Hekserij en toverij in Midden- en Oost-Nederland (lezing D. Schlüter). J. Lubberts: Apeldoornse ‘Oranje Compagnie’ trekt op naar Deventer (in 1814). -Nr. 4 Jubileumuitgave t.g.v. 30 jaar OHKV. Bloemlezing uit oude nummers. De gemeente Voorst. Plattelandsgebruiken vroeger en nu. Th. Küpers: Folkloristische tradities rond de geboorte. A. Geerts: het kan verkeren: de spannende geschiedenis van het gemeentearchief voorst. G. Groenewold: wat doen al die vrijwilligers bij de OHKV? ’t Tij-schrift, orgaan van de familievereniging Ten Tije, 2005 nrs. 24-26. -Nr. 24, maart. Nieuw bestuurslid: Gerard Tentij (* 5 feb. 1952, ’s-Gravenhage). Wim ten Teije uit Vaassen, kleinzoon van smid Wilhelm Carel ten Teije (* 29 dec. 1887, Apeldoorn). Arnoldus ten Teije (*10 feb. 1890, Apeldoorn), zijn KNIL-carrière. -Nr. 25, juli. Jan ten Thije uit Borculo. Wim L.C. van Bavel: Oorlogsleed. (met stamreeks Van Bavel Oud en Nieuw Gastel 1787- Breda 1896). Persoonskaarten van in 2003 overleden naamgenoten. -Nr. 26, december. Jan Willem Koten en Wim Hollander: Afstammelingen en voorouders Roelof Albert ten Tije (*9 maart 1845 Herxen bij Wijhe). Brief van zouaaf Greven aan zijn ouders, Rome 26 feb. 1866. 20
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Jacob van Dalhuyzen en het offerblok in de kerk van Oene. Ineke Brouwer Dit artikel is eerder gepubliceerd – met een aantal illustraties in kleur - in het decembernummer 2005 van Ampt Epe. Aan het begin van de Kloosterallee (links) in Oene staat een grote witte boerderij, op de plek waar in de 15e eeuw het Klooster Nazareth stond, gesticht door aanhangers van Geert Groote. De geschiedenis van dit klooster is nauw verbonden met de geschiedenis van de Oener kerk en het latere landhuis / de boerderij "t Klooster" en haar latere bewoners. Alleen de 7 rouwborden van overleden nonnen in de consistoriekamer van de kerk in Oene herinneren nog aan dit in het begin van de 17e eeuw afgebroken klooster. Er moeten aan de Kloosterallee diverse gebouwen hebben gestaan, die na de reformatie verkocht zijn aan de schout van Epe. Hij richtte er een brouwerij op. Later werd er aan de Kloosterallee een landhuis gebouwd waar de dijkschrijver van de Veluwe Jacob van Dalhuyzen zich vestigde. Jacob van Dalhuyzen trouwde op 26-06-1797 te Terwolde (Voorst) met Anna Dompselaar (of Dompseler). Anna Dompselaar werd geboren in Terwolde en stamde uit een landadellijk geslacht. Zij was weduwe van Roelof Riphagen. Helaas bleef het huwelijk met Jacob kinderloos. Anna overleed op 03-02-1823 te Oene (Epe). Op het offerblok in de kerk in Oene staat de naam Jacob Dalhuyzen vermeld en de datum 1797. Jacob hertrouwde op 21 januari 1824 te Terwolde (Voorst) met Frederice Dibbetz en uit dit huwelijk werden twee kinderen geboren. Ook de ouders van Frederice behoorden tot de landadel, die in die periode, samen met de kerk, veel invloed en bezittingen hadden. In maart 1855 schonk Jacob van Dalhuyzen het door synode aanbevolen ambtsgewaad aan de predikant, nadat in de vergadering van 10 februari 1855 van kerkvoogden en notabelen was verworpen dat deze aanschaf uit de kerkelijke fondsen aan te bieden. 5A 1 Jacob van Dalhuizen/Dalhuyzen Landhuis/Havezate "t Klooster" gedoopt: 24-02-1771 te Oene (Epe), ovl.: 18-06-1864 te Oene (Epe) beroep: dijkschrijver (secretaris van het polderbestuur van de polder Veluwe) ouders: Albert Derks Dalhuisen en Hendrika van Pijkeren Getrouwd (1): 26-06-1797 te Terwolde (Voorst) met Anna Dompselaar/Dom(p)seler: gedoopt: 30-06-1748 te Oene (Epe), ovl: 03-02-1823 te Epe,weduwe van Roelof Riphagen, ouders: Gerrit van Dompselaar (-ler) en Hendrika Dibbetz/Debets Getrouwd (2): 21-01-1824 te Terwolde (Voorst) met Frederice Dibbetz: geb.: 17-051796 te Terwolde (Voorst), ovl.: 25-08-1874 te Oene (Epe), ouders: Derk Jan Dibbetz/Debets en Willemken (Willemina)Beumer Kinderen: 6A 1 Anna Hendrica Wilhelmina Dalhuisen, geb: 14-08-1825 te Oene (Epe), ovl: 1410-1860 te Oene (Epe),
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
21
6A 2 Derk Jan Dalhuisen, geb: 09-01-1828 te Oene (Epe), ovl: 3-08-1857 te Oene (Epe) 6A 1 Anna Hendrica Wilhelmina Dalhuisen, geb.: 14-08-1825 te Oene (Epe), ovl.: 13- 10-1860 te Oene (Epe); ouders: Jacob van Dalhuizen/Dalhuyzen en Frederi(ka)ce Dibbetz; Getrouwd: 31-10-1850 te Epe met: Hermannus Johannes van Hengel, geb.: 08-07-1820 te Amsterdam, ovl.: 25-041899 te Oene (Epe). Beroep: huisarts te Wijhe; in 1880 verhuisd naar Oene (Epe) ouders: Wessel Albertus van Hengel en Anna Maria Hup Kinderen: 1. Anna Maria van Hengel geb.: 14-01-1853 te Wijhe, ovl.: 13-04-1936 te Hilversum Getrouwd: 15-08-1878 te Epe met Derk de Haan: geboren: 09-01-1843 te Groningen, ovl.: 11-02-1914 te Hilversum Weduwnaar van Auke Nanninga; ouders Aldert de Haan en Trientje Nanninga Kinderen: 1. Catharina Cornelia de Haan 2. Herman Johan de Haan 3. Frederik Karel de Haan 2. Jacob van Hengel Geb.: 20-07-1851 te Wijhe, ovl.: 26-03-1902 te Geel 3. Frederica van Hengel 4. Derk Jan van Hengel 5. Wesselius van Hengel 6A 2 Derk Jan Dalhuisen geb.: 09-01-1828 te Oene (Epe), ovl.: 03-08-1857 te Oene (Epe) Opm.: Derk Jan heeft zelfmoord gepleegd door uit het raam te springen. Beroep: secretaris van de polder Veluwe. Niet getrouwd. Ouders: Jacob van Dalhuizen/Dalhuyzen en Frederi(ka)ce Dibbetz
Bovenstaande gegevens heb ik mede verzameld ten behoeve van mijn stamboomonderzoek naar de familienaam Dalhui(y)s(z)en. Ik houd mij aanbevolen voor opmerkingen of aanvullende informatie m.b.t. dit artikeltje. Ook over de betekenis en het ontstaan van de familienaam Dalhui(y)s(z)en ontvang ik graag gegevens. Draagt u als lezer de naam Dalhui(y)s(z)en of u denkt mij te kunnen helpen, neem dan even contact met mij op. Ineke Brouwer, J.A. te Nuijlstraat 17, 8181 DX Heerde tel. 0578-691624, e-mail:
[email protected]
Vragen staat vrij. Onopgeloste zaken, losse eindjes? Hoe zat het nou precies? Vragen kunt u in deze rubriek aan een grote lezerskring voorleggen. Daarnaast kunt u uw vraag natuurlijk ook plaatsen op het prikbord op de afdelingswebsite. Mevrouw J.A. (Janny) Beun-Bosma zou graag in contact komen met medegebruikers van GensDataPro om met hen te overleggen over het dagelijks gebruik van dat programma en de vragen die daarbij naar voren komen. U kunt haar onderzoeksprofiel met een link naar haar e-mailadres vinden op de website van de afdeling. 22
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Inhoudsopgave:
pagina:
Van de voorzitter ................................................................................................... 3 Van de redactie ...................................................................................................... 4 Bijeenkomsten .......................................................................................................4 Evenementen ........................................................................................................ 6 Over de leden van de afdeling .............................................................................. 7 Korte berichten ..................................................................................................... 8 Notulen van de afdelingsledenvergadering van dinsdag 14 november 2006 ........ 9 Ledencontact dinsdag 14 november 2006 ........................................................... 10 Het verhaal van Kaal door J. Hamaker ................................................................ 12 Kaal maakt vervolg op familieverhaal door H. Lens (Stentor). ............................ 14 Van Heren, Boeren, en andere buitenlui, leven en werken op een Veluws landgoed ..................................................................................... 15 Kwartierstaat BROUWER-DALHUISEN door W. en I. Brouwer ......................... 17 Inhoudsopgave van in ruilabonnement verkregen periodieken door F.C. Nelis . 20 Jacob van Dalhuyzen en het offerblok in de kerk van Oene door I. Brouwer ................................................................................................... 21 Vragen staat vrij .................................................................................................. 22
Bijkomend lidmaatschap Leden van andere afdelingen van de NGV kunnen voor 8,50 euro per jaar bijkomend lid worden van de afdeling Veluwe (Apeldoorn en omstreken); zij moeten dit opgeven aan de ledenadministratie NGV, postbus 26, 1380 AA Weesp, of per e-mail aan
[email protected] Overname van artikelen. Om zoveel mogelijk bekendheid te geven aan onze vereniging en ons blad, vragen wij u overgenomen artikelen met bronvermelding op te nemen. Abonneren op het afdelingsblad van de afdeling Apeldoorn en Omsterken Het blad is gratis voor leden van de afdeling Apeldoorn en omstreken. Niet-leden kunnen zich op dit blad abonneren voor 7 euro per jaar, losse nummers 2,25 euro incl. verzendkosten. De bedragen kunt u overmaken op giro 3501951 ten name van NGV afdeling Apeldoorn en omstreken te Apeldoorn. Graag met vermelding van gewenst nummer en/of jaargang. Bij de voorpagina De afbeelding op de voorpagina toont kateel Middachten en is afkomstig uit een brochure van het kasteel. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
23
Kruizemuntstraat 135 7322 LG APELDOORN 24
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken