NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING
AFDELINGSBLAD AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN
2004 • No.2 NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
1
NEDERLANDSE GENEALOGISCHE VERENIGING AFDELING APELDOORN EN OMSTREKEN BESTUUR: Voorzitter, tevens afdelingsafgevaardigde: J.W. Limpers Timorlaan 5, 7314 BV Apeldoorn, (055) 578 6529 e-mail:
[email protected] Secretaris: F.C. Nelis Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn, (055) 366 53 08 e-mail:
[email protected] Penningmeester: A.A. Vlietstra Rijksstraatweg 238, 7395 MG Teuge, (055) 323 1224 e-mail:
[email protected] Algemeen bestuurslid: J. Hamaker Vlierbessenlaan 4, 7322 HZ, (055) 522 31 34 e-mail:
[email protected] Algemeen bestuurslid, tevens plv. afdelingsafgevaardigde, DIP en webmaster: J.W.G. Netelbeek Klingmakersdonk 212, 7326 GC Apeldoorn, (055) 533 1663 e-mail:
[email protected] Coördinator afdelingsledenservice (CALS): A. Maas Klompstraat 29, 7311 CR Apeldoorn, (055) 522 3655 e-mail:
[email protected] Afdelingswebsite: http://apeldoorneo.ngv.nl/ (wachtwoord voor het ledengedeelte: clubhuis) Afdelingsblad NGV Apeldoorn en omstreken ISSN: 1571-9014 Verschijnt in 2004 vier maal: maart, mei/juni, augustus en november/december. Redactieadres: Kruizemuntstraat 135, 7322 LG Apeldoorn Redactie: vacature; secretaris en penningmeester vervangen gezamenlijk.
2
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Van de (nieuwe) voorzitter Tijdens de jaarlijkse afdelingsledenvergadering, gehouden op dinsdag 13 april 2004, is het bestuur van de afdeling Apeldoorn en omstreken in haar nieuwe samenstelling aangetreden. De afdeling beschikt nu weer over een voltallig bestuur en dat is verheugend want de afgelopen twee jaar moest al het werk door slechts drie bestuursleden gedaan worden. Het is dan ook op zijn plaats de heren Vlietstra, Nelis en Hamaker te bedanken voor hun inzet gedurende deze periode. Gelukkig maken zij weer deel uit van het nieuwe bestuur zodat hun kennis en inzet beschikbaar blijven. Het nieuwe bestuur zal een aantal activiteiten voor de leden organiseren zoals dat ook in het verleden gebeurde. Daarbij wordt rekening gehouden met de uitkomsten van de enquête die begin van dit jaar onder de leden werd gehouden. De belangrijkste activiteiten zijn: 1. De afdelingsbijeenkomsten op de tweede dinsdag van de maand. Op grond van de enquête is besloten de dinsdagavond te handhaven. 2. Het afdelingsblad dat viermaal per jaar blijft verschijnen. 3. De afdelingswebsite http://apeldoorneo.ngv.nl voor het geven van nieuws en wetenswaardigheden maar ook als communicatie middel tussen de leden onderling via e-mail en prikbord. 4. Een excursie naar het verenigingscentrum in Weesp in het volgende voorjaar. 5. Een workshop “stamboomonderzoek met de computer” in samenwerking met Seniorweb Apeldoorn, te houden op 19 en 26 oktober 2004. Onnodig te zeggen dat het bestuur hoopt dat de leden aan deze activiteiten zullen meedoen: kom naar de afdelingsbijeenkomsten, schrijf eens in het afdelingsblad over uw stamboomonderzoek, surf naar onze website. Het bestuur wenst haar leden prettige zomermaanden toe en…tot ziens op dinsdagavond 14 september 2004.
Agenda (Zie ook onze website: http://apeldoorneo.ngv.nl) De bijeenkomsten worden gehouden in het Apeldoornse Stadhuis, vergaderkamer S016, Marktplein 1; zaal open vanaf 19.00 uur en aanvang lezing circa 19.30 uur. Zowel voorafgaand aan de lezing, als tijdens de pauze is er gelegenheid tot inzien van de periodieken van zusterafdelingen en van de catalogus van de afdelingsbibliotheek. Tijdens de pauze kan ook het bestand van de contactdienst worden geraadpleegd. De bijeenkomsten duren doorgaans tot 21.45 à 22.00 uur. Het Stadhuis staat op het Marktplein, bovenop de parkeergarage Marktplein, waar ook ’s avonds een flink tarief moet worden betaald. Parkeren langs de straat en op terreinen is vanaf 18.00 uur gratis. De fietsenstalling (ingang aan de Deventerstraat) is ook ’s avonds gratis en bewaakt, terwijl het openbaar vervoer in de stad Apeldoorn ook nog in 2004 een euro per retour kost. Er zijn bushaltes vlakbij het Marktplein. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
3
Dinsdag 14 september 2004: De burgerlijke stand en het naamrecht
vroeger en nu door de heer Wim Zondag uit Baarn De burgerlijke stand is in ons land door de Franse overheersing (Napoleon) in 1811/1812 ingevoerd en sinds die tijd een overheidstaak geworden. Vóór die periode werden de geboorten en huwelijken met name bijgehouden in de kerkelijke registers en overlijden door de beheerders van de begraafplaatsen. Aan de hand van veel voorbeelden zal een overzicht worden gegeven van verschillende akten van geboorten vanaf ca. 1800 tot heden. Ook de geboorteakten van Koningin Beatrix en Prins Willem-Alexander zullen worden getoond. Voorts zal het een en ander verteld worden over voornamen: over mooie, leuke, grappige, gekke en rare namen, die tegenwoordig gegeven worden. De mogelijkheden om je achternaam of voornaam te veranderen komen ook aan bod, alsmede de naamgeving van de in ons land wonende vreemdelingen. Tot slot ook aandacht voor het nieuwe naamrecht (keuzemogelijkheid van de ouders voor de naam van de vader of de moeder), de registratie van partnerschappen en het voltrekken van huwelijken tussen twee mannen of twee vrouwen, de zgn. ‘flitsscheiding’ en enkele nieuwe ontwikkelingen wat betreft huwelijksvoltrekkingen. Aan het eind van de lezing wordt aan eenieder een overzicht uitgereikt van de belangrijkste wijzigingen van de burgerlijke stand vanaf 1800 tot heden; een overzicht van het huidig naamrecht in Nederland, alsmede een verhaal over de huwelijksvoltrekking in onze landstreken zo’n 1600 jaar geleden. Dinsdag 12 oktober 2004: NGV, afdeling en CALS op het Internet door de heren Jan Netelbeek en Arend Maas, gevolgd door een contactuurtje. Onze webmaster, Jan Netelbeek, legt uit wat de websites van de afdeling en van de NGV zoal te bieden hebben. Achter de diverse “knoppen” zitten namelijk wel eens onvermoede mogelijkheden. Hij legt ook het gebruik van het prikbord uit, zodat u deze laagdrempelige mogelijkheid om uw vragen aan velen voor te leggen (beter) leert kennen. De enquête leerde, dat de mogelijkheid om het CALS-bestand op Internet te raadplegen weinig bekendheid geniet. Onze Coördinator Afdelings Leden Service (kortweg CALS) zal laten zien hoe dat in zijn werk gaat. Hij zal ook aangeven op welke wijze u uw gegevens kunt aanleveren voor opname in het bestand. (U weet toch, dat het gaat om een overzicht van familienaam, woonplaats en periode met vermelding van de datum van opname van de gegevens en een verwijzing naar de onderzoeker, zodat met dat lid contact kan worden opgenomen.) Net als na de jaarvergadering van 2003 wordt na de pauze een contactuurtje gehouden. Zo kunnen de aanwezigen elkaar beter leren kennen. Ieder krijgt de gelegenheid iets over zichzelf en zijn/haar onderzoek te vertellen. Illustratie met documenten, foto’s en/of kwartierstaten is welkom, maar hoeft niet.
4
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Dinsdag 9 november 2004: Boeven in de familie door de heer Hans van Felius uit Haarlem Voor een genealoog heeft het zo zijn voordelen, als en of meer voorouders met justitie in aanraking zijn geweest. Dan is er iets (b.v. een persoonsbeschrijving) van hen te vinden in registers van gevangenissen en van civiele of militaire rechtbanken. Spreker zal vertellen hoe je het moet aanpakken om dit soort gegevens op het spoor te komen. Hij gaat in op de organisatie van de rechterlijke macht en de geschiedenis daarvan. Het verloop van een strafzak passeert ook de revue. Tenslotte de resultaten van het onderzoek in de eigen familie van de spreker: dorre namen met datums worden aangekleed en krijgen soms een gezicht. Voor beginners: workshop “stamboomonderzoek met de computer” De workshop duurt twee dinsdagavonden van 19:00 tot 2:00 uur en wordt gehouden op19 en 26 oktober 2004 in het leercentrum van Seniorweb aan de Snelliusstraat te Apeldoorn. Deelname kost 25 euro en daarnaast wordt aanschaf van het boek “Uw stamboom en de computer” van het CBG aangeraden. Kennis van stamboomonderzoek is niet noodzakelijk, maar de deelnemers dienen wel over enige computervaardigheid te bezitten (tekstverwerking, Internet). Verdere informatie en een opgaveformulier zijn te vinden op de website van Seniorweb Apeldoorn: www.seniorweb.nl. Zie ook het verslag van de eerdere workshops elders in dit nummer. U kunt u opgeven via het e-mailadres van de heer J.W. Limpers:
[email protected]
Evenementenkalender 2004 Raadpleeg voor de laatste nieuwtjes ook de website van de NGV: www.ngv.nl en klik op Agenda. Zat. 26 juni 2004 ZOETERMEER Indische Genealogische Vereniging, jaarvergadering en bijeenkomst. De Graanschuur, Dorpsstraat, 12:00 - 17:00 uur info: www.igv.nl of
[email protected] Zat. 3 juli 2004 PUTTEN PRO-GEN gebruikersgroep 10 jaar, Zomermarkt in centrum De Aker; 10:00 - 16:00 uur, thema en verschijnen bundel “Naam in de Genealogie”, inl. opgave
[email protected]. Zat. 4 sept. 2004 HOOGEVEEN Voorouderdag, in de Tamboer, NGV i.s.m. het Drents Archief en de Drentse Hist. Vereniging Onder de titel “Het voorspel & het nageslacht” vinden vele activiteiten plaats. Naast voorlichting d.m.v. allerlei stands zijn er cabaret- en toneelvoorstellingen die verband houden met het thema, kledingshows, exposities, korte lezingen, filmvoor-stellingen enz. NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
5
Zat. 4 sept. 2004
KAPELLE Genealogische Contactdag Zeeland, inl.
[email protected]. Zat. 18 sept. 2004 GROENLO Oost-Gelderse contactdag, “De Bron”, Ruurloseweg, 10:00 16:00 uur, gratis entree inl. 026 - 325 49 17 of
[email protected] Zat. 9 okt. 2004 NAALDWIJK Delflanddag, Ontmoetingskerk, Anjerlaan. Inl.
[email protected] of 0174 - 63 11 60 Zat. 16 okt. 2004 NGV Voorzitters/penningmeestersoverleg. (Plaats wordt nog bekend gemaakt) Zat. 30 okt. 2004 HELE LAND Nationale Archievendag in de archieven van Nederland, tevens start Week van de Geschiedenis.
Verslag van de afdelingsledenvergadering van 13 april 2004. 1. Opening en mededelingen. Voorzitter A.A. Vlietstra opent deze negende jaarvergadering. Er zijn 19 leden aanwezig en 5 belangstellende niet-leden; van één lid is bericht van verhindering ontvangen. De voorzitter memoreert de start van de afdeling Veluwe in maart 1995 als afsplitsing van de toenmalige afdeling Gelderland. Inmiddels omgedoopt in afdeling Apeldoorn en omstreken is het een bloeiende afdeling met een goed afdelingsblad en een interessant lezingenprogramma. De lezingen worden in 2004 weer goed bezocht. De voorzitter betreurt het, dat onze moederafdeling (twee jaar geleden nog omgedoopt in afdeling Midden-Gelderland) onlangs op voorstel van haar bestuur door het hoofdbestuur moest worden opgeheven, mede omdat het niet mogelijk bleek vacatures in het afdelingsbestuur gevuld te krijgen. De leden zijn verdeeld over de afdelingen Achterhoek, Amersfoort, Apeldoorn e.o. en Nijmegen. Hij heeft opgemerkt, dat er hedenavond twee van de overgekomen leden aanwezig zijn en verwelkomt hen. Welkom ook aan de heer Jaap de Rooij, die na de jaarvergadering GensDataPro zal demonstreren. 2. Notulen extra afdelingsledenvergadering van 9 september 2003 Deze vergadering had vooral betrekking op de aankoop van het gebouw te Weesp, waarin het Verenigingscentrum is gevestigd. De notulen worden ongewijzigd vastgesteld met dank aan de secretaris. 3. Jaarverslag van de secretaris over 2003 De voorzitter noemt de functies die de secretaris in 2003 ook vervulde: informatie en promotie, penningmeester ad interim, regelen van sprekers, redactie van het afdelingsblad en hij spreekt zijn tevredenheid uit over de wijze waarop de heer Nelis 6
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
deze taken heeft vervuld. Nu er opvolging op komst is, wil hij hem graag bedanken voor al zijn werk voor de afdeling en geeft hem als blijk van waardering een boekenbon. Het jaarverslag wordt ongewijzigd en met dank aan de opsteller vastgesteld. 4. Financiën: a. Verslag van de penningmeester a.i. over 2003 en d. Begroting 2004. De heer Nelis licht toe, dat in de begroting nog geen rekening is gehouden met de extra kosten als gevolg van de komst van rond de 75 leden van de afdeling MiddenGelderland. De landelijk penningmeester zal zorgdragen voor een herverdeling van de voor de opgeheven afdeling begrote bedragen. Jaarverslag en begroting worden ongewijzigd goedgekeurd en vastgesteld. 4. Financiën: b. en c. Verslag en benoeming kascommissie In verband met verhuizing naar Nijmegen van de heer Kuiper is de heer Bel gevraagd en bereid gevonden diens plaats in de kascommissie in te nemen. Zo hebben de heren Bel en Zweekhorst de controle op de administratie van de afdeling uitgevoerd. In hun verklaring spreken zij hun waardering uit voor de correcte administratie en het gevoerde beheer. Zij stellen de ledenvergadering voor het bestuur te dechargeren. Dit voorstel wordt door de leden met applaus aanvaard. De heer Nelis geeft de waardering door aan de heer De Fijter, die als adviseur van het bestuur heeft zorggedragen voor de administratie van de inkomsten en uitgaven. De heren Zweekhorst en Bel zijn bereid ook volgend jaar zitting te nemen in de kascommissie; de heer De Vries stelt zich beschikbaar als plaatsvervanger. De vergadering stemt in met hun benoeming. 5. Verslag afdelingsafgevaardigde Het verslag van de heer Hamaker is niet eerder in dit blad afgedrukt en luidt als volgt: Als afgevaardigde van de afdeling NGV Apeldoorn en omstreken was ik aanwezig op de voorjaars- en de najaarsvergadering alsmede op de extra vergadering van 13 september 2003( alle vergaderingen gehouden te Utrecht ). Deze laatste vergadering ~ zie hiervoor het verslag van het secretariaat in Gens Nostra nummer 3 maart 2004 in het mededelingenkatern ~ was van groot belang, omdat daarin beslist werd over wel of geen aankoop van het Verenigingscentrum van de NGV te Weesp. De verkoper wenste namelijk een snelle afhandeling. Alle voor- en nadelen werden besproken met uit de aard der zaak het financiële plaatje, waarbij het achteruitgaande ledental wel eens grote invloed zou kunnen hebben op de aankoop. De penningmeester wist de vergadering ervan te overtuigen, dat een eventuele aankoop verantwoord zou zijn. Tenslotte werd er gestemd. Met een grote meerderheid is tot aankoop besloten. Deze aankoop had nogal wat beroering veroorzaakt in sommige afdelingen, die “tegen” hadden gestemd. (het Hoofdbestuur zal nog enige nootjes moeten kraken). Achteraf bleek, dat de verkoNGV afdeling Apeldoorn en omstreken
7
per zelf zijn zaakjes nog niet helemaal op orde had en dat een schone-grondverklaring nog niet aanwezig was, waardoor aankoop eerst in 2004 zal plaatsvinden. Op de voorjaarsvergadering zijn de bekende hamerstukken behandeld, d.w.z. de jaarverslagen en het benoemen / herbenoemen van bestuursleden. Ook het hoofdbestuur kampt met vacatures. Inhakend op dat laatste bracht de voorzitter van NGV Midden-Gelderland naar voren, dat ook zijn bestuur met vacatures kampt en dat de situatie nijpend is. (De afloop is inmiddels bekend) De najaarsvergadering is in feite een korte vergadering geweest, waarbij de voorzitter nog eens naar voren bracht, dat het Hoofdbestuur onaangenaam getroffen is door de actie van Overkwartier van Gelre. Er is verder onder een aantal leden een enquête gehouden om te zien wat er onder veranderende omstandigheden (het digitale tijdperk) eigenlijk onder de leden leeft. In zijn algemeenheid kan gesteld worden, dat “Gens Nostra” alsmede de afdelingsactiviteiten (w.o. bovenaan het afdelingsperiodiek) als belangrijk ervaren worden. In zijn algemeenheid is op een prettige manier vergaderd. Dit is het laatste jaar geweest, dat ik de afdeling Apeldoorn e.o. (vanaf de oprichting in 1995) vertegenwoordigd heb op de vergaderingen te Utrecht. Ik heb het steeds met plezier gedaan. Het stokje wordt nu doorgegeven. Op de vraag wat de Algemene Vergadering is wordt geantwoord, dat dit een vergadering is waar het algemene beleid van de Vereniging wordt besproken en bepaald. De AV wordt gevormd door de afgevaardigden en plaatsvervangend afgevaardigden, gekozen uit de afdelingen. Iedere afdeling heeft één stemgerechtigde. Bij stemming telt zijn stem voor het aantal leden van zijn afdeling. De voorzitter en de secretaris van het hoofdbestuur treden ook als zodanig op in de AV. De voorzitter bedankt de heer Hamaker voor zijn verslag en voor zijn jarenlange activiteiten als afdelingsafgevaardigde. 6. Bestuursverkiezing De heer Vlietstra zegt blij te zijn, dat in de loop van vorig jaar een aantal leden als commissie van goede diensten het bestuur is komen ondersteunen en dat er nu twee daarvan als bestuurslid kunnen worden voorgedragen. Vervolgens draagt hij het voorzitterschap van de vergadering over aan de heer Nelis. Deze bedankt de heer Vlietstra voor zijn jarenlange voorzitterschap als opvolger van de heer Neefjes. Ondanks zijn drukke werkzaamheden voor de aan zijn directeurschap toevertrouwde basisscholen in Teuge en Nijbroek heeft hij kans gezien onze afdeling te leiden en te zorgen voor het druk- en verzendklaar maken van het afdelingsblad. Nu hij zich terugtrekt als voorzitter, is hij gelukkig bereid de functie van penningmeester op zich te nemen. De heer Nelis stelt namens het bestuur de leden voor de heren Jan Limpers als
8
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
voorzitter, Auke Vlietstra als penningmeester en Jan Netelbeek als lid van het bestuur van de afdeling te benoemen. De benoeming wordt met applaus onderstreept. Het bestuur van de afdeling bestaat nu weer uit vijf personen. De nieuwe voorzitter introduceert zich in het kort. Hij is in oktober 2002 in Apeldoorn komen wonen en lid geworden van de NGV. Dat was na het eind van zijn actieve loopbaan, waarin hij lange tijd bij Philips heeft gewerkt en daarna nog jaren als directeur van de HTS te Leeuwarden. Hij hoopt, dat de opkomst op de vergaderingen blijft zoals sinds begin dit jaar: 25 à 30 personen en roept iedereen op anderen enthousiast te maken voor de Vereniging. Ook de heer Netelbeek vertelt iets over zichzelf. Hij maakte als 57-jarige gebruik van pre-pensioen en heeft ook bij Philips gewerkt, eerst als programmeur, later in de informatie-/communicatietechnologie. Hij is via de commissie van goede diensten in het bestuur terechtgekomen en houdt zich bezig met de website en met de Dienst Informatie en Promotie (DIP). De heren Limpers en Netelbeek zijn bereid de functies van afdelingsafgevaardigde, respectievelijk plaatsvervangend afdelingsafgevaardigde over te nemen van de heren Hamaker en Van den Enk. De ledenvergadering benoemt hen als zodanig. 7. Rondvraag De heer Vlietstra wil de heer Netelbeek, die vorig jaar de website voor de afdeling heeft opgezet bedanken. Die website is een uitstekende manier om de afdeling te promoten. Als dank voor zijn enthousiaste inzet en het fraaie resultaat overhandigt de heer Vlietstra hem een boekenbon. Nu er weer een penningmeester is benoemd, wil de heer Vlietstra ook de heer De Fijter bedanken voor zijn inzet als penningmeester en de laatste twee jaren als financieel adviseur van het bestuur. Hij is heden afwezig, maar zal ook met een boekenbon worden verrast. De heer Netelbeek meldt, dat voor een bezoek aan het Verenigingscentrum donderdag 22 april en zaterdag 15 mei uit de bus zijn gekomen. Gegevens zijn verspreid via de Nieuwsflits. Opgave kan Nog bij hem en per e-mail. De heer Eikhout van afd. IJsselstreek beveelt gebruik van de trein aan in verband met de nijpende parkeersituatie rond het VC en de vrij korte afstand tot het station. De webmaster stelt de komst van een prikbord op de website in het vooruitzicht. Dat biedt de in de enquête gevraagde mogelijkheid om een onderzoekprofiel te tonen en vragen te stellen. Op een vraag van een van de aanwezigen antwoordt de heer Netelbeek, dat het prikbord “achter het wachtwoord”, dus alleen voor leden toegankelijk, zal worden geplaatst. 8. Sluiting Voorzitter J.W. Limpers sluit de afdelingsledenvergadering . NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
9
Voorjaarsvergadering NGV Verslag door J.W. Limpers De afdelingsafgevaardigde J.W. Limpers en de plaatsvervangend afdelingsafgevaardigde J.W.G. Netelbeek, beiden op 13 april 2004 benoemd tijdens de ledenvergadering van de afdeling Apeldoorn e.o., hebben op 24 april 2004 de algemene vergadering van de NGV bijgewoond. Deze voorjaarsvergadering werd gehouden in het Beatrixgebouw van de Koninklijke Jaarbeurs te Utrecht. De vergadering begon om 13.30 uur en werd voorafgegaan door een informeel samenzijn en lunchbuffet. Naast het bestuur waren ongeveer 40 leden aanwezig, afkomstig uit de 30 afdelingen van de NGV. De agenda bevatte de bekende punten zoals jaarverslag secretaris, jaarverslag penningmeester, kascommissie, bestuurssamenstelling, mededelingen/rondvraag. Brandende punten waren er niet zodat de vergadering rustig en binnen redelijke tijd werd afgerond. Er volgt nog een officieel verslag, maar de belangrijkste zaken worden hier vast samengevat: 1. Het ledental van de NGV schommelt rond 11.000 leden en is de laatste maanden stabiel (loopt niet terug). 2. Het boekjaar 2003 is positief afgesloten en de vereniging is financieel gezond. 3. Het verenigingscentrum in Weesp wordt op 5 mei 2004 eigendom van de vereniging. De overdracht werd enige tijd uitgesteld i.v.m. onderzoek naar evt. bodemverontreiniging. 4. De afdeling Midden-Gelderland is opgeheven en is verdeeld over omliggende afdelingen. De penningmeester zegt toe dat ook de begroting van MiddenGelderland naar de ontvangende afdelingen wordt overgeheveld. 5. Het maandblad Gens Nostra verschijnt sinds 1 januari 2004 met kleuren. Om de kosten gelijk te houden, wordt het blad nu dunner (met minder blz.) uitgevoerd. Het bestuur zal op verzoek van de vergadering bekijken of de oorspronkelijke omvang nog haalbaar is. 6. Een van de leden vindt dat NGV-leden als belastingbetaler voordeel moeten hebben van de overheidssubsidies die het CBG ontvangt. Bijvoorbeeld: NGVleden zijn zonder meerkosten automatisch lid van het CBG. Het bestuur voelt niets voor deze vervlechting. 7. Er is nieuw voorlichtingsmateriaal vervaardigd dat aan de afdelingen wordt uitgereikt.
10
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Workshops “Genealogie met de computer” succesvol afgesloten. In februari/maart 2004 heeft Seniorweb-Apeldoorn driemaal de workshop “Genealogie met de Computer” georganiseerd. Het aantal deelnemers voor de drie workshops samen bedroeg 11+12+8=31 personen. De workshops werden gehouden in het leercentrum van Seniorweb aan de Snelliusstraat waar alle cursussen die Seniorweb aanbiedt, worden gegeven. De workshop duurde twee dagdelen van 3 uur. Tijdens de eerste bijeenkomst werd het onderwerp Stamboomonderzoek behandeld. Na een korte inleiding konden de cursisten zelf een groot aantal genealogische websites bezoeken en ontdekken hoeveel stamboomgegevens met internet beschikbaar zijn. Ook werd aandacht besteed aan de contactdiensten en mailclubs op het gebied van de genealogie (zoals b.v. die van Seniorweb en de NGV) waarmee men andere genealogen kan inschakelen voor het eigen onderzoek en omgekeerd. De tweede bijeenkomst behandelde het werken met het computerprogramma Aldfaer. Dit programma was gekozen omdat 1. verschillende boeken (zoals Uw Stamboom op de Computer van het CBG) Aldfaer toepassen 2. het programma gratis te verkrijgen is en 3. het programma veel wordt gebruikt (zie ook de recente enquête van de NGV). De cursisten was gevraagd gegevens over zichzelf, de ouders en de grootouders mee te nemen zodat met Aldfaer een kwartierstaat opgebouwd kon worden. Dat werd met veel inzet gedaan en leidde soms tot opmerkelijke resultaten vanwege beginnersfouten. Zo bleek een cursist zijn eigen vader te zijn en was een ander met zijn moeder getrouwd. Nadat de gegevens op de juiste manier waren ingebracht, werd ook nog behandeld hoe men vervolgens fraaie overzichten zoals een grafische kwartierstaat kan produceren. De cursisten waren enthousiast over de workshop omdat ze in korte tijd veel geleerd hebben en ook omdat ze informatie konden uitwisselen met hun medecursisten. De workshops werden gegeven door Jacques Bel en Jan Limpers, die verbonden zijn aan Seniorweb en lid van de NGV afd. Apeldoorn. Het ligt in de bedoeling deze workshop in het najaar nogmaals aan te bieden, zie de agenda. Wanneer u belangstelling heeft, kunt u dat nu al laten weten en kan u het leerplan van de workshop ontvangen.
[email protected] NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
11
Over de leden van de afdeling Wij verwelkomen als nieuwe leden van onze afdeling: Dhr. H.A. van Daalen Biesdelselaan 1 A3 6881 CA Dhr. H. Rudolphie Lagesstraat 80 6953 BE Dhr. G. van Zuijdam Dennenlaan 12 7313 AM Dhr. dr. D.J. Dronkers Alteveerselaan 8 6881 AV Dhr. J. Greven Hobbemalaan 76 1816 GH Dhr. A.M. Aelbers Oude Graafseweg 210 6543 PX Dhr. drs. W.F.M. Ahoud Beekhuizenseweg 91 6881AG Dhr. H. de Bruin Biesdelselaan 26 6881 CH Dhr. A.L.J. Buur Brinkgreverweg 107 7415 CG Mw. E. van Engelenburg Molendam 17 4051 BG Dhr. J. Vestering Dissel 49 1141 ZM Dhr. R.B. te Slaa Reinaldstraat 43 6883 HK Dhr. dr. R.S. Kirk Mozartlaan 1 6881 PJ Dhr. I.J. Edam Biljoenseweg 5 6881 WK Mw. F. de Poorter Thomaslaan 35 5631 GK Mw. H.J. Hovenkamp-Leopold IJsselkade 22 7412 BL Mw. M.J. Hansman J. v. Vlotenlaan 21 7412 SB Dhr. J. van Engelenburg Korte Wal 453 6882 GX Dhr. A. Klip Rijnenberghof 16 6952 HR Dhr. A.H.M. Thuijs Oude Doetinchemsewg 26 B 7038 BH Vinkwijk (Bergh) Dhr. J.G. Lever De Del 10 6991 CV Dhr. J. Dijkslag Prinses Irenelaan 31 6951 AG Dhr. R.A.G. Broekhoven Apollaan 10 6891 EC Dhr. L.R. Maassen Dr. H.J. Jagerstraat 58 6842 BZ Dhr. J. Bloemendaal Landstraat 2 \e 7126 AT Mw. A.R. Hebing-Mulder Melkemastate 57 8925 AX Dhr. M.V. Rosielle Troelstrastraat 12 6882 HD Dhr. ir. A.H. Stomp Rozendaalselaan 50 B 6881 LE Dhr. A.A. van Deelen S. Centenweg 167 1602 EH Dhr. H. van de Spek Haagbeukhof 6 6951 LH Dhr. ir. A. Oosterbroek Ulenpaslaan 47 6925 EE Dhr. A.M. Franken Ed. van Beinumlaan 21 6952 CH Mw. C.R. van Hattum Prins Bernhardlaan 36 1862 EP Dhr. Th. Brouwer 1145 Garden Gate Drive BC Canada Dhr. A. Stroo Populierenlaan 67 1741 WR Dhr. J. Eggink Houtrakgracht 516 3544 SE Dhr. C. Samsom Watercirkel 1 1186 LN Dhr. P.J.F.D. Roskam Goudmijnstraat 22 5348 JH Dhr. C. J. Eltingh Venuslaan 16 7314 KZ Dhr. W.J.H. Boekhorst Doorzwin 4189 1788 NR Dhr. A. Hollander G. van Amstelstraat 341 1215 CN Dhr. J.W. van Holland Koningsmantel 23 5754 DX
12
Velp Dieren Apeldoorn Velp Alkmaar Nijmegen Velp Velp Deventer Ochten Monnickendam Velp Velp Velp Eindhoven Deventer Deventer Velp Dieren
Rheden Dieren Rozendaal Elden Bredevoort Leeuwarden Velp Velp Enkhuizen Dieren Arnhem Dieren Bergen NH Brentwood Bay Schagen Utrecht Amstelveen Oss Apeldoorn Den Helder Hilversum Deurne
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Dhr. J.J.A.J. van Pepplinkhuizen Helsinkistraat 19 Mw. W.F.J. Vriese Heerderweg 70 C Mw. A.C. van Wijk-Pfaff De Linge 11 Mw. I. Bellers-ter Bals Koenenlaan 42 Mw. M.G.C. Janssen-van der Veer Glazenierslaan 27 Mw. Th.J.M. Zonnenberg-Alsemgeest Jagermeesterlaan 2 Dhr. H. Hoffman Rijsdijk 57 Dhr. J.H.L. Vermaas Oosteinde 20 Dhr. F.M.J. Egging V. O. de Brijnstraat 188 Dhr. R. Maassen van de Brink Van Wassenbergstraat 17 Mw. M.E. Naethuys-van Renswouw Suze Groenewegstraat 24 Dhr. G. Dambrink Diamantlaan 172 Mw. G.J.H. Pijnenburg-Hubers Valeriuslaan 31 Dhr. J.W. Langendorff Ernst Casimirlaan 32 Dhr. W.F. van Uijthoven Meidoornlaan 27 Dhr. B.F. van Capelleveen Wulpenstraat 9 Mw. M. Prakken Kluizeweg 198 Mw. E.W.M. Kamper-Poodt Vossenberglaan 23 Dhr. P.J.C.M. van Gils Anna van Renesselaan 39 Dhr. W.J.B. Sterken Europalaan 57 Mw. drs. M.A. Hohberger Matenessehof 35 Dhr. H.W. Verhoef Baalsestraat 8 Mw. M.D. Bouman-Weimar Brinkstraat 2 Dhr. C. van der Zweep Rijnenberghof 10 Dhr. J.H.H.M. van Aalderen Stationsplein 20 Dhr. R.B. Smits Jan Prinsstraat 53 Dhr. E.M.A. Mimpen Abdijlaan 186 Dhr. J. van Brakel Korenmolen 55 Dhr. J.D. Wannee Kapellenberglaan 2 Dhr. A. Smedinga Divertimentostraat 39 Dhr. W.D. Bredeveld Wilhelminaplein 8 Dhr. R.J.F. Wigman Keizersgracht 257 Dhr. J. de Boer Kooikersdreef 609 Dhr. A.J. van Seeters Voldersdreef 104 Dhr. M.J. Wouters Poortersveld 404
7559 6224 3448 1703
JN LH CS SX
Hengelo OV Maastricht Woerden Heerhugowaard
3454 GP De Meern 6891 3161 1678 2014
CE HL HS VS
Rozendaal Rhoon Oostwoud Haarlem
6992 CP Velp 6991 ZA Rheden 9743 BK Groningen 6952 EJ 9717 AX 6951 LN 6883 ET 6815 EH 6891 CJ 1911 KP 8161 ZB 1083 JD 6855 AA 7591 DP 6952 HR 6953 AC 1382 SN 5401 NR 9203 VB 6891 AD 1312 EB 6951 AR 1016 EC 7328 BR 7328 BV 7327 AL
Dieren Groningen Dieren Velp Arnhem Rozendaal Uitgeest Epe Amsterdam Haalderen Denekamp Dieren Dieren Weesp Uden Drachten Rozendaal Almere Dieren Amsterdam Apeldoorn Apeldoorn Apeldoorn
Op de laatste drie na zijn allen afkomstig van de voormalige afdeling MiddenGelderland. De redactie biedt in deze rubriek plaats aan alle leden om zich voor te stellen en iets over hun onderzoek mee te delen. Als u daar ook uw e-mailadres bij vermeldt, NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
13
kunnen medeleden als ze dat willen makkelijk contact leggen. Bijvoorbeeld als zij in dezelfde streek of naar dezelfde namen onderzoek doen. U kunt u abonneren op de Nieuwsflits van de afdeling door uw e-mailadres aan de webmaster op te geven. Zie voor zijn e-mailadres de binnenzijde van het omslag.
Prototype voor het “Profielenboek” op onze website operationeel Zowel in de enquête als in de ledenvergadering van 13 april is aangegeven, dat vele leden behoefte hebben elkaar te kennen en ervaringen of informatie uit te wisselen. Degenen die over Internet-toegang beschikken, kunnen vanaf heden gebruik maken van het z.g. “Profielenboek” op onze afdelingssite. Dit Profielenboek geeft ieder lid de mogelijkheid zijn of haar profiel op de website te plaatsen en dit later, indien nodig, aan te passen. Het Profielenboek bevindt zich in het beschermde gedeelte van onze website, dat u alleen via het wachtwoord (zie binnenkant omslag) kunt bereiken. De profielen zijn alfabetisch op naam gesorteerd. Hoe creëer ik mijn profiel? Boven aan de pagina vindt u het Gebruikersmenu. Kies “Nieuw profiel toevoegen”. Er wordt nu een formulier getoond waarbij verschillende gegevens worden gevraagd. Via een zelf te definiëren wachtwoord heeft de gebruiker ook de mogelijkheid zijn gegevens later aan te passen. Verplicht in te vullen: naam, woonplaats en wachtwoord (om latere aanpassingen van het profiel mogelijk te maken). Optioneel kunnen o.a. de volgende gegevens worden opgegeven: eigen Internet homepage-adres van de gebruiker; e-mail adres; aantal jaren actief in genealogie; leeftijdsgroep; onderzoeksgebieden; familienamen waarop zijn onderzoek betrekking heeft; speciale vaardigheden/ervaring die hij wil delen met andere leden. Mogelijk wilt u ook aangeven over welke bronpublicaties, boeken en tijdschriften u beschikt. Hoe pas ik mijn profiel aan? Heeft u eenmaal uw profiel in het Profielenboek staan, dan kunt u dit aanpassen door op het icoontje te klikken dat rechts op de grijze kopregel van uw profiel staat. U moet voor het aanpassen natuurlijk wel het wachtwoord ingeven dat u bij het maken van uw profiel heeft gedefinieerd. Hoe verwijder ik mijn profiel? Als u uw profiel verwijderd wil hebben, stuur dan een mailtje naar de web-master. Hij zal het voor u verwijderen. De programmatuur voor dit Profielenboek is geënt op het programma dat het prikbord beheert en lijkt er qua gebruikers-interface erg veel op. Ze hebben echter verschillende functies:
14
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
-
Het Profielenboek is bedoeld om elkaar beter te leren kennen en te weten wie met welke zaken bezig is. Het Prikbord is bedoeld voor algemene vragen of mededelingen.
De huidige versie van het Profielenboek wordt als een prototype beschouwd. Heeft u vragen of opmerkingen, stuur dan een e-mail naar de webmaster, zodat we het prototype kunnen verbeteren. Het Profielenboek zal waarschijnlijk eind augustus officieel operationeel worden. De profielgegevens zijn beschikbaar in het voor leden toegankelijke gedeelte. Commentaar of gewenste aanvullingen kunnen worden gemaild naar de webmaster. 28 maart 2004: Prikbord op de afdelingswebsite operationeel Op 28 maart is onze website uitgebreid met een prikbord. Dit prikbord bevindt zich in het beschermde deel van onze afdelingswebsite (alleen voor leden). Hiermee is het mogelijk voor onze leden boodschappen, algemene vragen, oproepen of meningen op het prikbord te plaatsen zonder tussenkomst van de webmaster. De ingezonden berichten moeten wel betrekking hebben op genealogie. De ingezonden berichten worden gescreend door de webmaster en hij zal meldingen niet passen in het doel van dit prikbord, verwijderen. Ook meldingen die hun actualiteit verloren hebben, worden ze door de webmaster verwijderd. Bekijk het prikbord eens in het beschermde gedeelte voor leden en probeer het eens uit!
“Intikkers” gevraagd We maken als genealogen allemaal graag gebruik van bestanden op Internet om snel allerlei gegevens te vinden. Gegevens, die veelal door vrijwilligers zijn ingetikt. Misschien heeft u ook wel eens gemopperd, dat sommige gegevens die juist zo goed van pas zouden komen nog niet beschikbaar zijn. In plaats van domweg te wachten tot een ander de klus klaart, kunt u ook zelf de hand aan de ploeg slaan. Wie weet doet in een andere hoek van het land iemand anders hetzelfde en op die manier helpt de een de ander. Ons Verenigingscentrum in Weesp beschikt over een zeer grote hoeveelheid gegevens. Er is al veel werk verricht en daardoor is al een aantal bestanden goed toegankelijk geworden. Zie als voorbeeld het half miljoen bidprentjes op de website van de NGV. Maar er is nog veel meer te doen. De heer Jan C. Lohmeijer, hoofd van de biografische afdeling (Biodoc), schreef ons het volgende: “Opzet van ons is, dat er in de afdeling Apeldoorn e.o. (en ook in de andere afdelingen, red.) een groepje komt van mensen die werk intikken voor Biodoc, bibliotheek en knipsels. Ruilen van werk kan dan af en toe bij jullie, dan kom ik het halen en brengen. Of en dat is voor ons prettiger, er komt om de beurt iemand naar Weesp en ruilt daar werk voor de groep. Een derde mogelijkheid is dat we NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
15
gewoon per persoon werken en Tante Pos voor het vervoer laten zorgen. Portokosten worden vergoed. Voordeel van thuiswerken is, dat u het kunt doen op het moment dat u het beste uitkomt en dat u zelf bepaalt hoe lang u achter elkaar werkt. Wij hebben bij afd. Biodoc een hoeveelheid documenten die moeten worden ingetikt. Zo ook hebben we bij de afd. Bibliotheek genealogieën waarin op naam gezocht moet kunnen worden. Het derde project dat we nu zijn begonnen is het intikken van de knipsels, (uitsluitend echte rouwadvertenties). In alle gevallen gaat u in Filemaker - zo heet het programma dat u van ons krijgt - de namen intikken van de in het boek, knipsel, of document vermelde namen. De in te voeren gegevens hebben betrekking op het hele land, dus u komt ook stukjes betreffende Gelderse families tegen. De hoeveelheid intikwerk wordt afgestemd op de tijd die u aan dit werk wilt en kunt besteden. Wij willen de maximale uitleentijd op ongeveer drie maanden houden. Heeft u door familieomstandigheden, of vakantie bijvoorbeeld minder of geen tijd, dan wordt de hoeveelheid werk aangepast, of sturen we een volgend pakket later. Als u ons bijvoorbeeld vertelt, dat u in november uw dochter gaat helpen met verhuizen, in december druk bent met de feestdagen en in januari gaat wintersporten, sturen we het volgende pakket niet op 1 november, maar op 1 januari februari. Wij leggen de werkwijze uit wanneer u een keer bij ons komt, of we komen bij u op visite (zeker als we in Apeldoorn met een groep te maken krijgen). Een derde mogelijkheid is dat we u een boek o.i.d. toezenden met programmaschijf, werkschijf zodat u e.e.a. zelf kunt installeren. Hierbij is uiteraard een volledige beschrijving hoe en wat u moet doen. U krijgt daarbij van ons (hetzij in Weesp, in Apeldoorn, of per post) bronmateriaal, u gaat daarmee aan de slag en als het verwerkt is ruilen we het voor een nieuwe portie. Dit is de werkwijze in principe; het werk zelf is het niet moeilijk, maar u moet er wel goed geconcentreerd mee bezig zijn. Als u ja zegt, zit u er niet aan vast om een bepaalde tijd mee te werken. Voor sommigen valt het werk namelijk tegen en wij vinden, dat u dit soort werk niet tegen uw zin moet doen. (Dat zou de gewenste concentratie immers niet ten goede komen.)” Het bestuur onderstreept het belang van het intikwerk en roept alle lezers op wat tijd te besteden aan dit belangrijke werk. U kunt het thuis doen op een tijd dat het u uitkomt. Belangeloos? Nee, eerder een actie van leden voor leden. Als u niet direct bij het intikwerk interessante zaken mocht tegenkomen, dan zijn er zeker andere vrijwilligers bezig met bronmateriaal waar u al zo lang naar uitziet.
16
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Wanneer en waar geef ik me op en wanneer beginnen we? Dit blad verschijnt nog juist voor de vakantieperiode en de tekst van deze oproep is al eerder in een Nieuwsflits verspreid. Uw reactie vernemen we graag zo spoedig mogelijk, maar uiterlijk 15 augustus a.s., zodat we begin september een instructiebijeenkomst kunnen plannen. Opgave bij voorkeur per e-mail aan de secretaris, of de webmaster (adressen, zie binnenzijde omslag), met vermelding van: naam, adres, telefoon, e-mailadres en lidmaatschapsnummer. Zoals hierboven aangegeven, hangt de plaats waar een medewerker van het Verenigingscentrum de instructie zal geven mede af van het aantal vrijwilligers.
Stamboomonderzoek in Oost- en West-Indië Verslag door Frans C. Nelis van de op 9 september 2003 door drs. M.R. (Michel) Doortmont gehouden lezing. Om te beginnen een tip: verdiep je vooraf goed in de geografische en staatkundige situatie en in de historische setting. Voorbeeld: Piet Hein won in 1628 de Zilvervloot nadat in de periode volgend op het twaalfjarig bestand (1609-1621) meer onafhankelijkheid van Spanje was verworven. De West-Indische Compagnie was in 1621 opgericht en had van de Staten-Generaal het monopolie gekregen van alle handel en scheepvaart op de oostkust van Afrika tussen de kreeftskeerkring en Kaap de Goede Hoop, op vrijwel geheel Amerika en op de “Austraelsche Zuyderlanden”. De eerste twintig jaren kon de WIC goed leven van de kaapvaart. De WIC leefde van evenement naar evenement. Er waren (na 1741) steeds geldproblemen. Nadat in 1675 een nieuwe WIC was opgericht, was de slavenhandel (op de Spaanse koloniën) de belangrijkste bron van inkomsten. Die handel werd beperkt in 1730 en loopt nog door tot 1750. Met de Franse revolutie op de achtergrond wordt de VOC in 1791 opgeheven. Het werkgebied van de Verenigde Oost-Indische Compagnie begon bij Kaap de Goede Hoop. Een belangrijke vracht vormden de kaurischelpen (van de Seychellen en Mozambique), omdat die als betaalmiddel werden gebruikt in West-Afrika. De wereldhandel in die schelpen was geconcentreerd in Amsterdam! Als literatuur beveelt de heer Doortmont aan: De geschiedenis van de WIC, resp van de VOC, door Den Heijer. Om een VOC-er te vinden moet je weten waarom hij ging, waarheen en met welk schip. Spreker vond zelf 80% van de gezochten. Belangrijk is, dat een VOC-er vóór zijn vertrek een zaakgelastigde aanstelde, aan wie het uit te betalen bedrag (soldij) in Nederland zou worden uitgekeerd. Hiervoor moest bij een notaris een (standaard)verklaring worden gepasseerd. Daarin staat wie het betreft, met welk schip hij gaat en wanneer dat vertrekt. In het scheepssoldijboek is van alle NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
17
bemanningsleden iedere soldij-uitkering opgenomen. Sinds begin 2002 heeft het Delfts archief een databank van alle personen die voor de Kamer Delft van de VOC hebben gevaren. Momenteel wordt de Kamer Rotterdam toegevoegd. (Zie http:// voc.mindbus.nl) Ook Den Helder heeft zo’n databank. De meesten gingen echter via Amsterdam en daar is de toegang gecompliceerder, doordat er 50 verschillende notarissen waren. Die bestanden zijn nog lang niet gedigitaliseerd. Voor gebruik van en monsterrol (land- of zee-) moet je ook weten in welke plaats, of op welk schip de betrokkene zat. In het boek van de uitgaande reizen is bijgehouden hoeveel man bij aankomst en afvaart op het schip waren en of er bemanning werd uitgewisseld of aangevuld (b.v. na een epidemie aan boord). Wie de reis overleven moeten in de Oost nog twee jaar -met risico van allerlei tropische ziektes overleven, voordat ze kunne bijtekenen of terugkeren. De VOC zond duizenden mensen uit ter pacificatie van haar gebied. Niet ter kolonisatie; dat aspect kwam pas 19e eeuw aan de orde. De WIC had minder ambtenaren. Nieuw Amsterdam was een burgerlijke handelsnederzetting met een klein garnizoen en Paramaribo was net zoiets. Op de Antillen was per eiland een behoorlijke gemeenschap. Er is voldoende archiefmateriaal bewaard. Doortmonts stokpaardje is West-Afrika, waar de WIC de slaven vandaan haalde. Hij is bezig met het opzetten van een databank van alle Nederlanders in WestAfrika in een bepaalde periode. Hij verwacht, dat het een bestand van 9.000 personen zal worden. Wie verwacht daarbij familieleden te hebben mag hem benaderen voor informatie. Van West-Indië is veel te vinden in het Nationaal Archief. Zo is alle correspondentie van het Directoraat Suriname in kopie bewaard en deels in Suriname en deels in Den Haag opgeborgen. Voor Suriname (Paramaribo) kunnen de adresboeken van het betreffende jaar (bij het CBG) geraadpleegd worden. Ook van de Antillen is veel op microfiche beschikbaar in het NA. De wijze van onderzoek is hetzelfde als van onderzoek in Nederland. In de 19e eeuw gingen grotere aantallen militairen naar de Oost voor de diverse pacificatieacties. Bij onderzoek naar die militairen moet je net zo te werk gaan als bij militairen in Nederland. Je moet het regiment en liefst de compagnie kennen en dan biedt het betreffende stamboek de gezochte informatie. Er zijn geen klappers met indices, behalve voor leden van het Oost-Indisch leger. Dus niet voor de expeditionaire strijdmacht van het Nederlandse leger. Let bij militairen op rangonderscheid en bij burgers op ambtenaren en beambten (bij bedrijven).Ze staan allemaal keurig in stamboeken en die staan op microfiche. Particulieren zijn niet te vinden, tenzij ze iets hebben misdaan. In Indië was geen bevolkingsregister, maar wel burgerlijke stand en die bevindt zich in Indonesië in de betreffende plaats. De burgerlijke stand van Batavia stond echter ook in de Bataviasche Courant en
18
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
die is bij het CBG op microfiche te raadplegen. In die krant werden ook advertenties opgenomen van andere eilanden en plaatsen, dus geef de moed niet te snel op. Als belangrijkste plaats voor bronnen betreffende Oost-Indië noemt spreker het CBG (1e verdieping). Van de laatste decennia van de 19e eeuw en de eerste van de 20e eeuw zijn adresboeken bewaard, deels bij het CBG en deels bij de Koninklijke Bibliotheek. Dit is van belang, omdat de Bataviasche Courant dan minder compleet is. De VOC en de WIC hadden naast hun handelstaken ook een rol als overheid en ze zorgden voor rechtspraak. Men rapporteerde aan Nederland: aan de Kamers en aan de Heren Zeventien. Dat leverde te veel archief op om aan te beginnen. Per halfjaar, dat is per aankomend schip, werd een boek in drievoud gemaakt met het archief van de afgelopen periode. Naar aanleiding van een vraag zegt de heer Doortmont, dat de complete lijst van slachtoffers van de Junyo Maru (een tot zinken gebracht schip, dat afgeladen was met krijgsgevangenen) op Internet staat. De oorlogsgravenstichting heeft ook een site. Voor het traceren van militairen zijn de militaire registers het begin van iedere zoektocht. Er is ook een vraag over huwelijken met inlandse vrouwen. Die werden geregistreerd, aldus de spreker. De etablissementen van de slavenhandel werden ook in de 19e eeuw aangehouden en bemand. Daar ontstonden nogal wat relaties. Vrouwen uit belangrijke lokale families trouwden met ambtenaren. Aan het eind van de detachering volgde meestal een keurige echtscheiding met een contract voor de boedelscheiding en de regeling betreffende de kinderen. Die kinderen behielden hun status: hoge ambtenaren / inlandse adel. Ook in Oost-Indië zie je relaties tussen hooggeplaatste ambtenaren en militairen en inlandse vrouwen uit de elite. Spreker krijgt nu ook vragen uit Ghana over Nederlandse voorouders. Speciaal nu in de pers aandacht is besteed aan de langdurige betrekkingen tussen Nederland en Ghana. In de diavoorstelling zagen we al een en ander over het voorkomen van puur Nederlandse namen bij Ghanezen en op grafstenen. De cultuur van het land is beïnvloed door de WIC-mensen met hun cosmopolitische cultuur. Heeft u nog speciale vragen op het gebied van onderzoek betreffende Oost- en West-Indië, dan kunt u de heer Doortmont per e-mail benaderen:
[email protected]. Relevante Vouwbladen Nationaal Archief.
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
19
Vouwblad nr. 8 geeft aanwijzingen voor onderzoek naar gegevens betreffende onderofficieren en minderen bij het KNIL en het West-Indisch Leger over de jaren 1815-1945. Vouwblad nr. 10 “Op zoek naar een dienaar van de VOC” geeft aanwijzingen voor onderzoek naar gegevens betreffende een dienaar (zo werden alle werknemers van de VOC, van laag tot hoog, aangeduid) van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Vouwblad nr. 11 “Op zoek naar Hindostanen” geeft aanwijzingen voor onderzoek naar Hindostanen in Suriname vanaf 1873. (Onder meer verwijzing naar de database Hindostaanse contractarbeiders in Suriname op http://www.archief.nl/suriname) De vouwbladen zijn in te zien bij de secretaris. Het CBG biedt de volgende links voor belangstellenden in Suriname: Historische database Suriname: Bevat persoonsgegevens van Hindostanen die in de periode 1873-1916 als contractarbeider vanuit het huidige India (toen deel van Brits-Indië) naar Suriname zijn gegaan. History of Suriname: Pagina van John de Bye met informatie over de geschiedenis van Suriname en over de Joden in Suriname. Stichting voor Surinaamse Genealogie: www.surinaamsegenealogie.nl De stichting wil bronnen voor Surinaams familieonderzoek ontsluiten, behulpzaam zijn bij het tot stand brengen van onderlinge contacten tussen onderzoekers en bieden van ondersteuning aan onderzoekers.
Kaap de Goede Hoop. Deze prent komt voor in bet reisverhaal van W. Schouten, chirurgijn in dienst der OIC. In 1658 op de reis naar Indië en in 1665 op de terugreis naar bet vaderland. bezocht hij de Kaap. De voorstelling is van 1658. De personen op de voorgrond bevinden zich op de duinen ten noorden van de Kaapstad. In het midden van de prent ziet men bet oude vierkante fort van 1652. gevormd door, met graszoden beklede, aarden wallen (lengte 252 Rijnl. voet, hoogte 12 Rijnl. voet); de vier bastions heetten Dromedaris. Reiger, Walviscb en Olifant, naar de vier schepen, toen in de baai aanwezig. Binnen de ruimte stonden houten gebouwen en een vierkante stenen toren. Aan de zeezijde van het fort lag binnen een tweede omwalling het hospitaal; aan de achterzijde was een dergelijke ruimte ingericht voor veekraal. Het fort was door een gracht omringd, Daar deze versterking tegen een Europese vijand niet bestand was, werd er in 1666 een hechtere stenen gebouwd, iets ten zuidoosten van het oude fort gelegen. Rechts daarvan ligt de Kaapse nederzetting; nog meer naar rechts vindt men Mouille-point, van waar uit een golfbreker gebouwd zou worden om de schepen altijd een veilige ligplaats te
20
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
verschaffen; het ging echter de krachten der Compagnie te boven; het fondament is nog als rif aanwezig. De berg recbts is de Leeuwenromp ; die in het midden do Leeuwenkop; die links de Tafelberg; in de vallei tussen de beide laatste stroomt de Verscbe rivier, waaraan de nederzetting gevestigd werd. (Bron: Groote Platen-atlas vaderlandsche geschiedenis door dr. M.G. de Boer en H. Hettema jr., 4e druk, A.W. Sijthoff’s Uitgevers-maatschappij, Leiden, 1927.)
Korte Berichten Duizenden historische prentbriefkaarten over Arnhem beschikbaar op Internet. Het Gelders Archief stelde met ingang van de maand maart ruim 5600 historische prentbriefkaarten van Arnhem beschikbaar op Internet voor een breed publiek. De ansichtkaarten zijn te bekijken via de website www.geldersarchief.nl (pagina: zoeken in onze archieven) en www.gelderlandinbeeld.nl. De oudste ansichtkaarten dateren van omstreeks 1900, de jongste uit de jaren zestig van de 20e eeuw. Vooral parken, stadsgezichten en monumentale panden waren populair als afbeelding. De prentbriefkaarten zijn in zwart-wit en kleur, sommige werden later met de hand ingekleurd. Er zijn verschillende zoekmogelijkheden: op straatnaam, op naam van het gebouw of landgoed, op uitgever (indien bekend) en op datum (indien bekend). De afbeeldingen zijn voorzien van een beknopte beschrijving. Een thumbnail (een sterk verkleinde foto) vergemakkelijkt de toegang tot de eigenlijke ansichtkaarten. Bij gelderlandinbeeld.nl zijn de ansichtkaarten van Arnhem toegevoegd aan arnheminbeeld.nl, de lokale dochter van de provinciale beeldbank. Hierdoor bevat arnheminbeeld.nl nu bijna 7500 stuks. De toevoeging van de ansichtkaarten uit het Gelders Archief aan de website gelderlandinbeeld.nl is een van de eerste vruchten van de samenwerkingsovereenkomst tussen het Gelders Archief en de Gelderland Bibliotheek. Bron: Relatiemagazine Gelders archief, voorjaar 2004. Gelders Documentatie Centrum is de Gelderland Bibliotheek Op 29 januari is het Gelders Documentatie Centrum, de provinciale afdeling van de Arnhemse openbare bibliotheek, feestelijk omgedoopt tot de Gelderland Bibliotheek. Hans Esmeijer, de Gelderse gedeputeerde van cultuur, hield de heropeningstoespraak tijdens de drukbezochte bijeenkomst. Johan Carel Bierens de Haan, adjunct-directeur van de Stichting Vrienden der Geldersche Kasteelen, verzorgde vervolgens een presentatie, waarin hij het werk van zijn stichting illustreerde met beelden van de website gelderlandinbeeld.nl. De naamsverandering is het sluitstuk van een vernieuwingsproces dat anderhalf jaar geleden werd ingezet. Gedurende deze periode heeft er personeelswisseling en uitbreiding plaatsgevonden, is de ruimte aanzienlijk vergroot en is de huisstijl veranderd. Maar de voornaamste reden voor de nieuwe naam is het bieden van duidelijkheid. De Gelderland Bibliotheek biedt namelijk in de eerste plaats boeken. Het bibliotheekkarakter is bovendien versterkt nu de Collectie Oud Bezit van NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
21
Bibliotheek Arnhem sinds kort samen met de Gelderland Collectie wordt beheerd. Deze koppeling lag voor de hand, aangezien de handschriften en oude drukken van Bibliotheek Arnhem vrijwel altijd een Gelders onderwerp behandelen, in Gelderland zijn gedrukt of hebben toebehoord aan belangrijke Gelderse instellingen (bijvoorbeeld het Hof van Gelre) en personen (zoals Alexander Ver Huell). Het Gelders Archief sloot onlangs een convenant met Bibliotheek Arnhem vanwege de Gelderland Bibliotheek. Het Gelders Archief en de Gelderland Bibliotheek bedienen namelijk hetzelfde publiek en vullen elkaar naadloos aan. Bron: Relatiemagazine Gelders archief, voorjaar 2004 Bron: Relatiemagazine Gelders archief, voorjaar 2004
Inhoudsopgave periodieken: Felua, Ampt Epe, De Marke Frans C. Nelis Nieuwsbulletin Felua jrg. 18 (2003) van de Historische Vereniging Felua. 1. Maart. E. de Jonge: Nogmaals: De Oosterhof. 2. Mei. R.M. Kemperink: de collectie Felua; J.W. Tetterode-Ravestein: Op bezoek in het Veluws Klederdrachtmuseum (Markt 5, Epe). 3. September. M.V.T. Tenten: Adellijke huizen op de Veluwe en hun bewoners VIII: Vosbergen; R.M. Kemperink: de collectie Felua: Munten uit het Munnikenbos, de muntvondst in Wapenveld van 1934; J.W. TetterodeRavestein: Op bezoek in Boerderijmuseum De Bovenstreek (Bovenstraat 10-1, Oldebroek). 4. R.M. Kemperink: de collectie Felua: Twee Veluwse klokbekers; J.W. Tetterode-Ravestein: Op bezoek in Gemeentemuseum Elburg. Ampt Epe (2003) van de Historische Vereniging Emst, Epe, Oene Vaassen Nr. 142, april. J.C. Kreffer: Een brievenbus op Tongeren; E. de Jonge: Grond bezit in het ampt Epe, 1660 (5); L. van den Breemen-Jonker: Het stoeltje. Nr. 143, juli. E. de Jonge: Willem van Haersolthe tot Yrst, ambtsjonker van Epe (1); L. van den Breemen-Jonker: Van zwarte kousen en een Solex; E. de Jonge: Over een slimme vrouw en een domme man ...; Oprichting werkgroep genealogie; W. van ‘t Einde: Het orgel van de Hervormde kerk van Vaassen. Nr. 144, oktober. W. van ‘t Einde: Een nieuwe kerk voor Vaassen; drs. Anne Andeweg-Hamer: De geschiedenis van een herenhuis in Epe (Huize de Brinkgreve); Frans Schumsacher: De drijvende tentoonstelling Klein Artis; E. de Jonge: Willem van Haersolthe tot Yrst, ambtsjonker van Epe (2), Bruggen voor Epe, Een vroedvrouw voor het ambt. Nr. 145, december. Werkgroep stamboomonderzoek, activiteitenoverzicht; drs. Dianne Andeweg-Hamer: Villa Vijvervreugd te Epe; Wim van ‘t 22
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Einde: Hosanna, een christelijk zangkoor; W. van ‘t Einde:Een nieuwe kerk voor Vaassen (2); E. de Jonge: Willem van Haersolthe tot Yrst, ambtsjonker van Epe (3), De armen van Oene, Een late afrekening. De Marke, Berichten over Beekbergen, Brummen, Eerbeek, Hall, Hoenderloo, Klarenbeek, Loenen, Ugchelen, 27e jaargang (2003) Maart. Martien Kobussen: Het aquaduct over de Loenense Molenbeek; Piet Willemsens: Misverstand voerde schilder Jan Mankes naar Eerbeek; Wietse Venema: Kadastrale atlas Beekbergen en omgeving 1832; Jan Coenraadts: In de gaten (opgraving te Brummen); Piet Willemsens: Roemruchte geschiedenis Sint Jansgilde Brummen; Leen van Weelden: De Geiten Pers sinds 1989; Arend Hubrecht: Napoleon liet zich niet zien (Brummen, 1812); Willem Reusink: Sociale enquête 1892 in papierindustrie Eerbeek. Oktober. Piet Willemsens: Landelijk befaamd: Willem de Mérode, dichter in Eerbek; Corrie de Kool: Een op het nippertje gered archief (van de rk parochie H. Antonius Abt te Loenen; en nu ondergebracht in het Apeldoorns Archief); Jan Ruupol: Langdurige verdeling van de Loenermark; Arie van Bodegom: “Kromhout”, het veelvuldige misver stand; Henk Witteveen: De Engelse bevrijders van Eerbeek en Loenen; Marianne van Zadelhoff: Bodemvondst uit de middeleeuwen (munten op een aardappelakker te Coldenhove, Eerbeek); Martien Kobussen: Bentheimer grenspalen van de grootheerlijkheid Het Loo; Gerrit J. Schutten: discussie over de boerderijnaam Geseker; Piet Willemsens: Paard zette kroonrad in beweging (tredmolen).
Vragen staat vrij. Onopgeloste zaken, losse eindjes? Hoe zat het nou precies? Vragen kunt u in deze rubriek aan een grote lezerskring voorleggen. Apeldoorn en omstreken heeft stamboomvorsers met ervaring van Friesland tot Limburg en van de kust tot de grensstreek en dan laten we het buitenland nog even buiten beschouwing. De enquête onderstreept de brede belangstelling. Het Internet kan uitkomst bieden, maar waarom niet eens een poging gewaagd via uw eigen afdelingsblad?
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
23
24
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
25
26
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Inhoudsopgave:
pagina:
Van bestuur en redactie .......................................................................................... 3 Agenda .................................................................................................................. 3 Laatste nieuws ....................................................................................................... 4 Agenda afdelingsledenvergadering ....................................................................... 6 Concept jaarverslag 2003 ....................................................................................... 6 Concept financieel verslag 2003 ............................................................................. 9 Afdelingsbibliotheek ........................................................................................... 10 Over de leden van de afdeling ............................................................................. 11 Mag ik me even voorstellen ................................................................................. 11 Evenemenetenkalender ........................................................................................ 13 Uitslag van de ...................................................................................................... 14 Commentaar bij de uit slag van de enquête .......................................................... 18 Decreet van Napoleon ......................................................................................... 20 Genealogie, computer en internet ......................................................................... 23 Persbericht van de afdeling computergenealogiee .............................................. 24 Vragen staat vrij ................................................................................................... 25 Bijkomend lidmaatschap Leden van andere afdelingen van de NGV kunnen voor 8,50 euro per jaar bijkomend lid worden van de afdeling Veluwe (Apeldoorn en omstreken); zij moeten dit opgeven aan de ledenadministratie, mw. C.J.M. Greveling-Koenen, p/a postbus 976, 1000 AZ Amsterdam Overname van artikelen. Om zoveel mogelijk bekendheid te geven aan onze vereniging en ons blad, vragen wij u overgenomen artikelen met bronvermelding op te nemen. Abonneren op het afdelingsblad van de afdeling Apeldoorn en Omsterken Het blad is gratis voor leden van de afdeling Apeldoorn en omstreken. Niet-leden kunnen zich op dit blad abonneren voor 7 euro per jaar, losse nummers 2,25 euro incl. verzendkosten. De bedragen kunt u overmaken op giro 3501951 ten name van NGV afdeling Apeldoorn en omstreken te Apeldoorn. Graag met vermelding van gewenst nummer en/of jaargang. Bij de voorpagina De Cannenburgh te Vaassen, tekening van De Beyer, 1744 NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
27
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
Kruizemuntstraat 135 7322 LG APELDOORN
28
TPG Post Port betaald Port payé Pays-Bas
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
29
30
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
31
verschillende notarissen waren. Die bestanden zijn nog lang niet gedigitaliseerd. Voor gebruik van en monsterrol (land- of zee-) moet je ook weten in welke plaats, of op welk schip de betrokkene zat. In het boek van de uitgaande reizen is bijgehouden hoeveel man bij aankomst en afvaart op het schip waren en of er bemanning werd uitgewisseld of aangevuld (b.v. na een epidemie aan boord). Wie de reis overleven moeten in de Oost nog twee jaar -met risico van allerlei tropische ziektes - overleven, voordat ze kunne bijtekenen of terugkeren. De VOC zond duizenden mensen uit ter pacificatie van haar gebied. Niet ter kolonisatie; dat aspect kwam pas 19e eeuw aan de orde. De WIC had minder ambtenaren. Nieuw Amsterdam was een burgerlijke handelsnederzetting met een klein garnizoen en Paramaribo was net zoiets. Op de Antillen was per eiland een behoorlijke gemeenschap. Er is voldoende archiefmateriaal bewaard. Doortmonts stokpaardje is West-Afrika, waar de WIC de slaven vandaan haalde. Hij is bezig met het opzetten van een databank van alle Nederlanders in WestAfrika in een bepaalde periode. Hij verwacht, dat het een bestand van 9.000 personen zal worden. Wie verwacht daarbij familieleden te hebben mag hem benaderen voor informatie. Van West-Indië is veel te vinden in het Nationaal Archief. Zo is alle correspondentie van het Directoraat Suriname in kopie bewaard en deels in Suriname en deels in Den Haag opgeborgen. Voor Suriname (Paramaribo) kunnen de adresboeken van het betreffende jaar (bij het CBG) geraadpleegd worden. Ook van de Antillen is veel op microfiche beschikbaar in het NA. De wijze van onderzoek is hetzelfde als van onderzoek in Nederland.
Stadhuis van Batavia, circa 1770, aquarel van Johannes Rach, in J. de Loos-Haaxman, Johannes Rach, Batavia 1928, p. 31 18
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken
verschillende notarissen waren. Die bestanden zijn nog lang niet gedigitaliseerd. Voor gebruik van en monsterrol (land- of zee-) moet je ook weten in welke plaats, of op welk schip de betrokkene zat. In het boek van de uitgaande reizen is bijgehouden hoeveel man bij aankomst en afvaart op het schip waren en of er bemanning werd uitgewisseld of aangevuld (b.v. na een epidemie aan boord). Wie de reis overleven moeten in de Oost nog twee jaar -met risico van allerlei tropische ziektes - overleven, voordat ze kunne bijtekenen of terugkeren. De VOC zond duizenden mensen uit ter pacificatie van haar gebied. Niet ter kolonisatie; dat aspect kwam pas 19e eeuw aan de orde. De WIC had minder ambtenaren. Nieuw Amsterdam was een burgerlijke handelsnederzetting met een klein garnizoen en Paramaribo was net zoiets. Op de Antillen was per eiland een behoorlijke gemeenschap. Er is voldoende archiefmateriaal bewaard. Doortmonts stokpaardje is West-Afrika, waar de WIC de slaven vandaan haalde. Hij is bezig met het opzetten van een databank van alle Nederlanders in WestAfrika in een bepaalde periode. Hij verwacht, dat het een bestand van 9.000 personen zal worden. Wie verwacht daarbij familieleden te hebben mag hem benaderen voor informatie. Van West-Indië is veel te vinden in het Nationaal Archief. Zo is alle correspondentie van het Directoraat Suriname in kopie bewaard en deels in Suriname en deels in Den Haag opgeborgen. Voor Suriname (Paramaribo) kunnen de adresboeken van het betreffende jaar (bij het CBG) geraadpleegd worden. Ook van de Antillen is veel op microfiche beschikbaar in het NA. De wijze van onderzoek is hetzelfde als van onderzoek in Nederland.
Stadhuis van Batavia, circa 1770, aquarel van Johannes Rach, in J. de Loos-Haaxman, Johannes Rach, Batavia 1928, p. 31 18
NGV afdeling Apeldoorn en omstreken