NDC Houdstermaatschappij B.V. Jaarverslag 2010
Inhoud Doelstelling Samenstelling Raad van Commissarissen en directie
3 3
Organogram NDC Houdstermaatschappij B.V. Profiel van de organisatie Kengetallen Bericht van de Raad van Commissarissen aan Aandeelhouders
4 6 9 10
Directieverslag NDC Houdstermaatschappij (NDC|VBK) ThiemeMeulenhoff Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep NDC mediagroep
13 14 16 18 21
Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2010 Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2010 Algemene toelichting Grondslagen voor de waardering van de activa en de passiva Grondslagen voor de resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Materiële vaste activa Financiële vaste activa Voorzieningen Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Enkelvoudige balans per 31 december 2010 Enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2010 Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening Toelichting op de enkelvoudige balans
23 24 26 27 28 31 36 38 39 40 42 47 49 50 51 52
Overige gegevens Statutaire winstverdeling en gebeurtenissen na balansdatum Accountantsverklaring
56
Colofon
58
55
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Doelstelling Het doel van de vennootschap is het deelnemen in, het op andere wijze een belang nemen in, het voeren van beheer over en het financieren van andere rechtspersonen en vennootschappen, in het bijzonder maar niet beperkt tot rechtspersonen en vennootschappen die zich bezighouden met het uitgeven van dag-, nieuws- en huisaan huisbladen, periodieken, boeken en overig drukwerk dan wel het verzorgen van informatieoverdracht door het vervaardigen, verkopen en verspreiden van daartoe geëigende producten, diensten en rechten en/of daarmee verwante activiteiten, voorts het financieren van en het op enigerlei wijze stellen van zekerheid of het zich verbinden voor verplichtingen van derden.
Samenstelling Raad van Commissarissen per 31 december 2010 mr. drs. A. Offringa, voorzitter drs. P.I. Broertjes mr. H.J. Bruggink mr. A.D.H. Fockema Andreae prof. dr. T. Huibers
Samenstelling directie drs. Th.J. van der Raadt, voorzitter G. Volkers
NDC Houdstermaatschappij B.V. Postbus 394 8901 BD Leeuwarden
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Organogram NDC Houdstermaatschappij B.V. (per 1 januari 2011) Stichting Je Maintiendrai Beheer (82,23% NL)
Heidehuis B.V. (7,67% NL)
Houdstermij. Preferente Aandelen NDC B.V. (5% NL)
NDC Houdstermaatschappij B.V. (100% NL)
NDC|VBK de uitgevers B.V. (100% NL)
ThiemeMeulenhoff Holding B.V. (100% NL) ThiemeMeulenhoff B.V. (100% NL)
Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep B.V. (100% NL) Ambo|Anthos Uitgevers B.V. (100% NL)
Amstel Uitgevers B.V. (100% NL)
Uitgeverij Contact B.V. (100% NL)
Uitgeverij Luitingh~Sijthoff B.V. (100% NL)
Pinion B.V. (100% NL)
VBK|media B.V. vh Kosmos uitgevers (100% NL) Uitgeverij Ankh hermes B.V. (100% NL) Uitgeverij De Fontein/Tirion B.V. (100% NL) Uitgeverij Hillen B.V. (100% NL, slaper) UitgeversMij J.H. Kok ten Have B.V. (100% NL)
Techmedia B.V. (75% NL) Zimed Uitgevers B.V. (100% NL) Linkeroever Uitgevers (50% België) Veen Bosch & Keuning Uitgevers België N.V. (100% België)
Special Bite B.V. (100% NL)
Tirion Uitgevers B.V. (100% NL)
Roodbont B.V. (100% NL)
NDC Tirion B.V. (50% NL)
Van Dale Lexicografie B.V. (100% NL)
Veen Magazines B.V. (100% NL)
Vanaf 1 januari 2011 één uitgeeforganisatie
De Ingenieur B.V. (50% NL)
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Entero II B.V. (4,95% NL)
Scribent B.V. (0,15% NL)
NDC mediagroep B.V. (100% NL)
NDC Grafisch Bedrijf B.V. (100% NL)
NDC Radio B.V. (100% NL)
NDC Print B.V. (100% NL)
Mensenlinq B.V. (35% NL)
Mediasam B.V. (50% België, NL)
Carchannel B.V. (20% NL)
Mediamenu B.V. (33,33% NL) NDC Tirion B.V. (50% NL)
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Profiel van de organisatie NDC|VBK de uitgevers (NDC Houdstermaatschappij B.V.) is een toonaangevend mediabedrijf met producten en diensten in het Nederlandse taalgebied. NDC|VBK onderneemt op het raakvlak van kennis, cultuur, informatie en commercie met gedrukte en elektronische (massa)media. NDC|VBK heeft een sterk portfolio van bedrijven en merken. De drie kernactiviteiten, kranten, boeken en educatieve uitgaven, bezetten elk een aansprekende positie in het eigen marktsegment. Deze marktposities zijn over een reeks van jaren opgebouwd, op basis van krachtige merken en hoog gekwalificeerde medewerkers. De drie kernactiviteiten van NDC|VBK zijn strategisch complementair. Elke kernactiviteit kent haar eigen uitdagingen en ambities, welke onderling verschillen. De drie divisies hebben ieder hun eigen bedrijfsstrategie, die primair gericht is op het benutten van kansen in de eigen markt. De vitaliteit en operationele kracht van de drie bedrijven vertaalt zich in gezonde bedrijfsresultaten en goede vooruitzichten. De drie kernactiviteiten delen een groot potentieel voor innovatie en nieuwe ontwikkelingen, alsmede tal van mogelijkheden voor operationele stroomlijning en daarmee voor verdere verbetering van de prestaties.
NDC mediagroep NDC mediagroep heeft als uitgever van producten die specifiek gericht zijn op de provincies Groningen, Friesland, Drenthe en Flevoland het grootste bereik in Noord-Nederland. Via de dagbladen Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden en bijna veertig weekbladen en de tijdschriften, voorziet NDC mediagroep lezers en adverteerders van nieuws en informatie. Met de verspreiding van de huis-aan-huisbladen heeft NDC mediagroep in Noord-Nederland een bereik van 84%. NDC mediagroep geeft ook een aantal lifestyle magazines uit zoals Noorderland en Ambitie. Gekoppeld aan de printproducten ontwikkelt NDC mediagroep websites, interactieve spellen en iPhone en iPad applicaties. Daarnaast ontwikkelt NDC mediagroep radio en diverse interactieve producten. NDC grafisch bedrijf is het moderne productiebedrijf van NDC mediagroep en drukt kranten en krantachtige producten, zoals folders, krantenmagazines en advertentiebladen.
ThiemeMeulenhoff ThiemeMeulenhoff ontwikkelt leermiddelen en diensten voor het onderwijs en is daarmee een vooraanstaande speler op de Nederlandse markt. De uitgeefgebieden zijn het Primair Onderwijs, Voortgezet Onderwijs, Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie en het Hoger Onderwijs. ThiemeMeulenhoff stelt de klant, de docent/leerkracht, in staat om het beste uit zijn leerlingen te halen, door een partner van het onderwijs te zijn en maatwerk te bieden. Daarnaast houdt ThiemeMeulenhoff zich intensief bezig met de digitalisering van leermiddelen.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep De groep algemene boeken (VBK) bestaat uit dertien fictie- en non fictie-uitgeverijen met een groot aantal fondsen en imprints. Gerenommeerde merken als Amstel Uitgevers, Ambo|Anthos Uitgevers, Uitgeverij Contact en Luitingh~Sijthoff en de nieuwkomer Dwarsligger maken deel uit van de groep. De non-fictie uitgeverijen Van Dale Uitgevers, De Fontein|Tirion, Kosmos Uitgevers, Veen Magazines en Kok ten Have werken samen onder de naam VBK|media. Daarnaast zijn ook VBK België en Linkeroever Uitgevers onderdeel van VBK. Met auteurs als Herman Koch, Dan Brown, Jamie Oliver, Saskia Noort, Tatiana de Rosnay en vele anderen voert dit onderdeel van NDC|VBK met grote regelmaat de bestsellerlijsten aan. Uitgeverij eBook is een van de belangrijkste leveranciers van ebooks in Nederland. NDC|VBK biedt de drie kernactiviteiten de gelegenheid zich ten volle te ontplooien. Het behalen van een gezond bedrijfsrendement ter borging van continuïteit en zelfstandigheid is daarbij een voorwaarde. In de verschillende uitgeverijen en bedrijfsonderdelen zijn ruim 1.600 mensen werkzaam. Zij realiseren een totale jaaromzet van circa € 322 miljoen met een genormaliseerd bedrijfsresultaat na afschrijvingen van ontwikkelingskosten van € 32,4 miljoen (ebitda).
De omzet is per 2010 als volgt verdeeld: M M M M M M
Dagbladen Huis-aan-huisbladen Publieksboeken Educatieve uitgaven Magazines Overig
30 % 8% 28 % 25 % 3% 6%
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Kengetallen (in duizenden euro’s tenzij anders vermeld)
2010
2009
2008*
2008
321.925
339.877
365.790
305.488
Mutatie in %
94,7%
92,9%
EBITDAe
46.095
47.530
57.500
27.454
In % van de omzet EBITDAe na afschrijving ontwikkelingskosten
14,3%
14,0%
15,7%
9,0%
32.411
33.918
44.797
In % van de omzet EBITe
10,1% 8.759
10,0% -16.792
12,2% 19.721
Exploitatiegegevens Omzet
100,2%
-1.008
2,7%
-4,9%
5,4%
-0,3%
-16.253
-48.883
148
-15.260
In % van de omzet
-5,0%
-14,4%
0.0%
Cashflow Investeringen in materiële vaste activa
-8.378
-2.528
11.550
13.000
20.292
20.292
66.598
82.851
35.490
35.490
38.585
35.695
32.801
32.801
163.114
186.710
10.478
10.478
In % van de omzet Netto winst
-5% 19.189
Balansgegevens Eigen vermogen Voorzieningen Vreemd lang vermogen Vreemd kort vermogen
98.804
85.934
364.628
364.628
Totaal vermogen Mutatie eigen vermogen in procenten
367.101
391.190
443.397
443.397
80,4%
233,4%
80,7%
80,7%
Vaste activa
295.742
298.949
336.522
336.522
71.359
92.241
106.875
106.875
0,18
0,21
0,08
0,08
0,7
1,1
0,3
0,3
1.498
1.662
1.778
121.124
141.865
124.297
80,9
85,4
69,9
214,9
204,5
171,8
Vlottende activa Verhouding eigen/ totaal vermogen Verhouding vlottende activa/ vreemd kort vermogen
Personeel Gemiddeld aantal werknemers op full-time basis Arbeidskosten Gemiddelde arbeidskosten per werknemer Gemiddelde omzet per werknemer
* Voor vergelijkingsdoeleinden aangepaste cijfers voor de in de loop van 2008 geacquireerde ondernemingen. e= genormaliseerd. Eenmalige baten en lasten zoals toevoeging aan reorganisatievoorzieningen worden buiten beschouwing gelaten
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Bericht van de Raad van Commissarissen aan Aandeelhouders Het verslagjaar stond in het teken van consolidatie en herstel. Nadat eind 2009 met de bankier een herfinanciering van het concern tot stand was gekomen, waarbij adequate financiële faciliteiten werden verkregen voor een gezonde ontwikkeling van onze drie divisies educatieve uitgaven, algemene boeken en kranten, inclusief de daarbij behorende ruimte voor investeringen, kon de organisatie zich in haar volle breedte concentreren op de consolidatie en uitbouw van haar marktposities en marktpotentieel. De economische crisis van 2008 en 2009 duurde in het verslagjaar voort maar werd in belangrijke mate met kostenmaatregelen en commerciële activiteiten gecompenseerd. De fundamentele vragen die de voortschrijdende digitalisering stelt op alle gebieden waar de onderneming actief is, zijn in de bedrijfstak nog niet eenduidig beantwoord, al worden op tal van gebieden creatieve oplossingen ontwikkeld en initiatieven ontplooid. Ook bij NDC|VBK is er een open en creatieve houding ten opzichte van de digitale ontwikkelingen en men heeft het vertrouwen volledig berekend te zijn op de uitdagingen waarmee het bedrijf in al zijn geledingen wordt geconfronteerd. Het educatieve bedrijf ThiemeMeulenhoff realiseerde een bevredigend operationeel resultaat, in lijn met de uitkomsten 2009, de groep algemene boeken zag het resultaat aanzienlijk terugvallen en bij het krantenbedrijf NDC mediagroep nam het operationele resultaat daarentegen substantieel toe. Alle drie divisies handhaafden hun positie op de markten waar zij actief zijn. Op holdingniveau is het resultaat sterk verbeterd, zij het dat met in achtneming van significante afschrijvingen op immateriële activa wederom een verlies moet worden vastgesteld. Dit verlies is evenwel sterk gereduceerd in vergelijking met het jaar daarvoor. De Raad heeft tezamen met de Raad van Bestuur vastgesteld dat in het licht van de gewijzigde financiële mogelijkheden de verdere groei van de onderneming vooral moet komen uit het benutten van het eigen potentieel, en dat verdere overnames niet in de rede liggen. Deze opvatting wordt gedragen door alle aandeelhouders. Daarbij zal het accent komen te liggen op de operationele verantwoordelijkheid van de drie divisies, en is de holding vooral faciliterend en richtinggevend. Vastgesteld kan worden dat het management van de divisies met grote energie de op hen af komende uitdagingen heeft opgepakt. In het licht van de gewijzigde strategie heeft bestuursvoorzitter J. de Roos eind 2009 aan de Raad meegedeeld dat hij zijn carriere buiten NDC|VBK wilde voortzetten. Toen na de aandeelhoudersvergadering van het voorjaar kon worden geconcludeerd dat de onderneming zich gestabiliseerd had, en positieve trends liet zien, heeft J. de Roos, na een loopbaan van veertien jaar bij de onderneming en haar rechtsvoorgangers, NDC|VBK per eind juni verlaten. De Raad is hem dank verschuldigd voor de vele jaren waarin hij zijn energie en creativiteit succesvol heeft gewijd aan de ontwikkeling van de groep, die mede daardoor prominente marktposities heeft bereikt.
10
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Na een interimperiode waarin bestuurslid B. de Groot de CEO-functie heeft vervuld, trad per 1 oktober Th. van der Raadt aan als nieuwe voorzitter van de Raad van Bestuur. Hij beschikt over een langjarige ervaring op het gebied van algemeen en financieel management in onder andere de uitgeverijsector. Financieel directeur G. Volkers werd benoemd tot lid van de Raad van Bestuur, die daarmee twee leden telt. B. de Groot heeft, vooruitlopend op zijn pensionering in 2011, de Raad van Bestuur verlaten om zich volledig te concentreren op het algemene boekenbedrijf. Op 1 oktober wijzigde ook de samenstelling van de Raad van Commissarissen. R.G. Boekhoven trad terug als president-commissaris na een periode van twintig jaar waarin hij als toezichthouder verbonden was aan NDC|VBK en haar rechtsvoorgangers. De onderneming is hem zeer erkentelijk voor hetgeen hij gedurende deze lange periode heeft betekend. Tegelijkertijd namen met hem afscheid de heren R. Hazewinkel en J. Pâques; de Raad heeft zeer geprofiteerd van hun inzichten en betrokkenheid. Als nieuwe commissarissen traden toe de heren P.I. Broertjes, H. Bruggink en T. Huibers. Zittend commissaris A. Offringa werd benoemd tot voorzitter van de Raad. In het verslagjaar kwam de Raad acht maal bijeen, waarbij het college zich onder meer heeft beziggehouden met de strategische koers, de financiële ontwikkelingen, de samenstelling van de Raad van Bestuur en de Raad van Commissarissen, en met de bemensing van de leidinggevende posities bij de drie divisies. Het Audit Committee vergaderde twee maal, beide keren in aanwezigheid van de externe accountant. Met de Centrale Onder nemingsraad werd regelmatig overlegd en afgestemd, alles in een productieve sfeer. De Raad van Commissarissen dankt alle betrokkenen bij de onderneming voor hun inzet en commitment, de medewerkers en het bestuur, en de aandeelhouders. Het afgelopen jaar heeft laten zien dat onze inspanningen vruchten afwerpen, en dat ook in een moeilijk klimaat geloof in eigen kunnen sterk meebepalend is voor een eindresultaat. Overeenkomstig artikel 31 der statuten adviseert de Raad aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders de jaarstukken ongewijzigd vast te stellen, en gelet op het negatieve resultaat af te zien van dividenduitkeringen.
Leeuwarden, 24 maart 2011 De Raad van Commissarissen A. Offringa, voorzitter P.I. Broertjes H.J. Bruggink A.D.H. Fockema Andreae T. Huibers
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
11
12
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Directieverslag
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
13
NDC Houdstermaatschappij (NDC|VBK) De bedrijven van NDC|VBK hebben in 2010 goed het hoofd geboden aan de economische recessie. In een omgeving waarin de lezersmarkt, de advertentiemarkt en de onderwijsbudgetten onder druk stonden, hebben de sterke merken in de drie divisies hun toonaangevende posities weten te behouden. De geconsolideerde omzet bedroeg in het verslag jaar € 322 miljoen en was 5% lager dan in 2009, met een 4,5% lager genormaliseerd bedrijfsresultaat (ebitda na ontwikkelingskosten) van € 32,4 miljoen. Door afschrijvingen op betaalde goodwill, financieringskosten en dotaties aan reorganisatievoorzieningen was het nettoresultaat negatief en bedroeg € -16,3 miljoen, een duidelijke reductie ten opzichte van het negatief resultaat van € -48,9 miljoen in 2009. Nadat eind 2009 een herfinanciering van de balans tot stand was gekomen, heeft NDC|VBK zich in 2010 volledig geconcentreerd op de operationele prioriteiten en uitdagingen. De strategie van basisverbreding die in de afgelopen 10 jaar de ontwikkeling en groei van de groep heeft bepaald, is in 2010 verlaten. Deze strategie had in de eerste plaats risicospreiding ten doel en leidde tot de bestaande portefeuille van complementaire divisies met sterke marktposities, en tot uitbreiding op het gebied van multimediale activiteiten bij het krantenbedrijf NDC mediagroep. Een tweede doelstelling was waardevermeerdering door schaalvergroting en samenvoeging van ondersteunende activiteiten, zowel operationeel als op het gebied van (digitale) ontwikkelingen. In 2010 is vastgesteld dat dit laatste doel onvoldoende is bereikt als gevolg van de relatief grote diversiteit van de verschillende activiteiten. Deze conclusie heeft geleid tot een wijziging in het besturingsmodel van NDC|VBK, waarbij de ondersteunende activiteiten van de holding, waaronder ICT, P&O en Communicatie, opnieuw zijn ondergebracht bij de drie divisies. Datzelfde geldt voor het Grafisch Bedrijf, dat eind 2010 weer is geplaatst onder het krantenbedrijf NDC mediagroep. De volledige operationele verantwoordelijkheid voor de bedrijfsvoering ligt daarmee bij het divisiemanagement waarbij de Raad van Bestuur van de holding faciliteert, kaders stelt en richting geeft. De aandacht binnen de divisies was in 2010 gericht op het optimaliseren van de bedrijfsprocessen en de productportfolio, gelijktijdig met ontwikkeling van nieuwe producten en initiatieven die de marktposities versterken. Daarbij horen verschillende initiatieven die inspelen op de digitale ontwikkelingen. De daarmee behaalde omzetten waren nog klein, maar er leek zich in 2010 een versnelling aan te dienen, mede door de succesvolle lancering van tablet PC’s, onder aanvoering van de iPad, en het toenemend belang van “social media” op internet. Voor NDC|VBK was dit reden om verder te investeren in websites voor kranten en algemene boeken, digitale lesmethoden in de educatieve uitgeverij, en een actieve commerciële benutting van “social media”. Met ebook.nl beschikt algemene boeken verder over een van de belangrijkste digitale boekwinkels op de Nederlandse markt. De Leeuwarder Courant tenslotte is te vinden op de iPhone en was eind 2010 vergevorderd met een geavanceerde iPad-applicatie. Ook op het gebied van meer traditionele innovaties was 2010 een vruchtbaar jaar. De restyling van beide dagbladen en de succesvolle doorontwikkeling van de Dwarsligger, een volwaardig boek in klein formaat, zijn daarvan voorbeelden.
14
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
De optimalisatie van bedrijfsprocessen leidde tot aanpassingen in alle divisies van NDC|VBK. Bij het krantenbedrijf ging de ingebruikname van een nieuwe drukpers in Leeuwarden gepaard met een herschikking en inkrimping van de daarmee verbonden ondersteunende diensten. Ook de samenvoeging van de educatieve uitgeverijen van ThiemeMeulenhoff op een nieuwe gezamenlijke locatie in Amersfoort ging met een herstructurering gepaard. Bij de non-fictie uitgeverijen van algemene boeken maakten de negatieve marktontwikkelingen een organisatieaanpassing noodzakelijk, vooruitlopend op een integratie in Utrecht begin 2011. Bij de holdingactiviteiten ten slotte ging het onderbrengen bij de divisies gepaard met een herstructurering en inkrimping. Veranderingen in de organisatie kunnen in een dynamische uitgeverij inmiddels als een constante factor worden gezien. Het aantal medewerkers van NDC|VBK daalde gedurende 2010 onder meer als gevolg van deze maatregelen tot 1498 op basis van fte (2009: 1662 fte). Met het aanpassen van de financieringsverhoudingen van NDC Houdstermaatschappij eind 2009, hebben de divisies van NDC|VBK ruimte gekregen om hun potentieel in een uitdagend economisch klimaat optimaal te kunnen ontplooien. Daarbij ligt de nadruk op doelgerichte en effectieve innovatie, gepaard met een voortdurende optimalisatie van de processen en de activiteitenportfolio. Aan de bij de financiering behorende randvoorwaarden heeft NDC|VBK in 2010 voldaan. Gezien de onzekere marktomstandigheden is het te vroeg om voor 2011 een prognose voor omzet en resultaat af te geven. De doelstellingen zijn er ongewijzigd op gericht om de divisies in staat te stellen in hun marktgebied een toonaangevende rol te spelen en daar waar mogelijk verder uit te bouwen. De investeringen zullen in 2011 naar verwachting e 20 miljoen bedragen, inclusief investeringen in ontwikkelingskosten. Deze investeringen als ook de rente en aflossing zullen uit de lopende kasstromen gefinancierd kunnen worden. In 2010 is van de medewerkers opnieuw veel gevraagd. Hun inspanning en betrokkenheid heeft in grote mate bijgedragen aan het behalen van onze doelen en het behoud van het innovatievermogen van de bedrijven van NDC|VBK. Ook de Ondernemingsraden hebben in alle veranderingsprocessen een constructieve en betrokken rol gespeeld. Wij zijn alle medewerkers voor hun aanhoudend enthousiasme en liefde voor het uitgeefvak zeer erkentelijk.
Leeuwarden, 24 maart 2011 De Raad van Bestuur Th.J. van der Raadt – voorzitter G. Volkers
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
15
ThiemeMeulenhoff Voor de educatieve uitgeverij ThiemeMeulenhoff was 2010 een belangrijk overgangsjaar. Na de overname in 2008 door NDC|VBK is ThiemeMeulenhoff in 2009 samengegaan met de VBK-uitgeverijen NijghVersluys, Bekadidact en HBUitgevers. De nieuwe combinatie ging verder onder de naam ThiemeMeulenhoff. In oktober 2010 werd het fusieproces voltooid met de verhuizing naar een nieuwe, gezamenlijke huisvesting in Amersfoort. De succesvolle afronding van het fusie- en integratietraject stelt ThiemeMeulenhoff in staat om zich nu sterker dan ooit op de markt te richten. Dat is ook wenselijk en nodig, want de markt voor educatieve uitgaven verandert snel, zowel door wijzigend overheidsbeleid als door technologische vooruitgang. ThiemeMeulenhoff is in de eerste plaats een organisatie die leerlijnen (methoden) ontwikkelt. Het ontwikkelen van een nieuwe leerlijn gebeurt in nauw overleg met auteurs en specialisten uit de praktijk, en op basis van een steeds intensievere samenwerking met scholen en leraren. Dat is een gevolg van het feit dat de overheid niet langer via zogeheten curricula in detail voorschrijft hoe een leerlijn eruit moet zien. Scholen werken nu met een eigen budget (‘gratis schoolboeken’) op grond waarvan zij nog directer betrokken zijn bij de inkoop en de inhoud van leermethoden. ThiemeMeulenhoff speelt hierop in door als partner op te treden bij ontwikkeling van leermiddelen en diensten. De markt voor het primair onderwijs is in 2010 flink gestegen als gevolg van de grote aandacht voor de vernieuwing van methoden. ThiemeMeulenhoff kon er van mee profiteren met de rekenmethode Alles Telt! Ook de methode Engels voor het digibord, Take it Easy, deed het goed. In het voortgezet onderwijs daarentegen staat de markt onder druk. Het Europees aanbesteden heeft een averechtse invloed op de marktwerking en er zijn in de markt nog maar twee distributeurs actief. Scholen bezuinigen op de kosten voor leermiddelen. In het middelbaar beroepsonderwijs is het competentiegericht onderwijs nu vrijwel van de baan. Daarom is de aandacht vooral uitgegaan naar het maken van folioversies van materiaal dat uitsluitend of overheersend elektronisch was. In de tweede plaats is gewerkt aan het opvoeren van het tempo van vernieuwingen als maatregel om de groeiende tweedehandsmarkt terug te dringen. In het hoger onderwijs is gezocht naar meer coherentie tussen de uitgaven die uit heel verschillende fondsen zijn samengesteld. Naast deze veranderingen in de markt ziet ThiemeMeulenhoff ook de vele kansen voor technologische vernieuwingen in het onderwijs. Er is een continue vraag naar digitalisering van lesmethoden en lesmateriaal. Zo is ThiemeMeulenhoff één van de initiatiefnemers van EduPoort, een digitaal loket waarmee de educatieve uitgeverijen in Nederland hun online leermiddelen ontsluiten. Hiermee wordt een doorbraak gerealiseerd in het beschikbaar stellen van lesmateriaal op internet. De leerling logt in met één wachtwoord en heeft vervolgens toegang tot al zijn online educatieve materiaal – het zogenaamde single sign-on.
16
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
ThiemeMeulenhoff zag in 2010 de eerste voordelen van een versterkte projectmatige aanpak van de productontwikkeling, met waar mogelijk standaardisatie van de productie en bedrijfsprocessen. Kostenbewaking blijft een punt van aandacht, mede omdat de overgang naar online exploitatie van digitaal lesmateriaal (in aanvulling op de folio-uitgaven) extra kosten met zich meebrengt. Het investeringsniveau dat nodig is voor het up to date houden van lesmateriaal en het ontwikkelen van digitaal materiaal beweegt zich structureel op hoog niveau, in 2010 ongeveer € 16 miljoen. ThiemeMeulenhoff heeft de omzet in 2010 licht zien afnemen. Eind 2010 waren er 293 medewerkers (266 fte) werkzaam. De positieve reacties van de medewerkers, die voorheen werkten in Zutphen, Baarn en Utrecht, bevestigen dat Amersfoort een goede locatie is met een modern “open space” concept, dat informeel overleg en communicatie stimuleert.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
17
Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep Het algemene boekenbedrijf Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep (VBK) beleefde een enerverend jaar, waarin de Nederlandse markt werd gekenmerkt door teruglopende consumentenbestedingen. In 2010 is er in Nederland voor ruim € 563 miljoen omgezet aan Nederlandstalige boeken, een daling van 4,7% ten opzichte van 2009. De opmars van het e-book zette door en de doorbraak lijkt onomkeerbaar, hoewel daarbij de kanttekening past dat de verkopen als totaal van de boekenmarkt vooralsnog bescheiden zijn. In de markt voor fictie-uitgaven, waarin de resultaten steeds sterker worden bepaald door bestsellers, werd de aandacht getrokken door het succes van ‘Haar naam was Sarah’ van Tatiana de Rosnay. Dit werd met vlag en wimpel het best verkochte boek in Nederland in 2010. Inmiddels zijn er meer dan één miljoen exemplaren verkocht. Begin 2011 stond ‘Haar naam was Sarah’ twaalf weken achtereen op nummer één in de bestsellerlijst, een record. Andere succesnummers waren ‘Taal is zeg maar echt mijn ding’ van Paulien Cornelisse, ‘Op klaarlichte dag’ van Simone van der Vlugt, ‘Het verloren symbool’ van Dan Brown en ‘Het diner’ van Herman Koch. Van de laatste zijn inmiddels 450.000 exemplaren over de toonbank gegaan. ‘Wij zijn ons brein’ van Dick Swaab nestelde zich in het laatste kwartaal van 2010 in de top van de best verkochte boeken. De groei in de rechtstreekse boekenverkoop aan consumenten zet onverminderd door. In fictie neemt dit verkoopkanaal inmiddels 12 procent van de omzet voor zijn rekening, in non-fictie zelfs meer dan 25 procent. De omzet in digitale producten groeide in het verslagjaar opnieuw sterk met een verdrievoudiging van de verkoop van e-books ten opzichte van 2009, mede geholpen door de snelle acceptatie van tablets als de iPad. Met eBook.nl heeft VBK een belangrijke ‘winkel’ op internet, die een sterke nummer twee positie heeft op de Nederlandse markt. De opmars van het e-book en de verhevigde concurrentie bevestigen VBK in het belang dat van oudsher wordt geschonken aan de relatie met de auteurs. Om die relatie verder te versterken wordt gewerkt aan de introductie in alle uitgeverijen van het zogeheten Schrijversstatuut. Het statuut geeft auteurs een stem en biedt zekerheid ten aanzien van bepaalde rechten binnen de uitgeverij. VBK omarmt hiermee een morele standaard voor de organisatie, die opereert op het raakvlak van cultuur en commercie. De Dwarsligger, een compleet boek in miniformaat, heeft een stevige plek in de lezersmarkt veroverd. Na de geslaagde introductie in 2009 verdrievoudigde de omzet in 2010. Jaarlijks worden ongeveer 100 titels op het overdwarse, compacte formaat uitgegeven. Voor 2011 wordt opnieuw een aanzienlijke omzetstijging verwacht. De Vlaamse uitgeverij Linkeroever, een samenwerking met Concentra, zag het marktaandeel toenemen in het Nederlandse taalgebied in België. De inspanningen zijn er op gericht om dit in 2011 verder uit te bouwen.
18
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
In non-fictie wordt de verkoop van folioproducten in toenemende mate afhankelijk van de bekendheid van de auteur. Van ‘Jamie in 30 minuten’ van de Britse kok Jamie Oliver, dat in december 2010 werd uitgebracht, zijn in 2010 80.000 exemplaren verkocht. Zo worden ook de non-fictie-uitgaven gevoeliger voor bestsellers, waardoor de resultaten beweeglijker worden. Bij de naslagwerken, waaronder de woordenboeken van Van Dale, wordt hard gewerkt aan de transformatie naar digitale toepassingen en taalgerichte ondersteunende diensten. Veen Magazines heeft sterke titels en groeiende abonneebestanden, maar de advertentieverkoop stond in 2010 onder druk, voornamelijk bij de personeelsadvertenties. Voor de non-fictie-uitgeverijen was 2010 een jaar van bezinning, herstructurering en samenwerking. De Fontein|Tirion, Kosmos Uitgevers, Kok ten Have (inclusief AnkhHermes), Van Dale Uitgevers alsmede Veen Magazines werden samengebracht onder de noemer VBK|media. De uitgeverijen blijven zelfstandig in de markt opereren, maar delen nu de backoffice-functies en infrastructuur. De boekenuitgeverijen en de backoffices zijn hiertoe in het verslagjaar samengebracht in een gezamenlijke huisvesting in Utrecht. De omzet van het algemene boekenbedrijf daalde afgelopen jaar met 10 procent. Het boekenbedrijf telt 296 medewerkers (fte) per ultimo 2010, tegen 331 eind 2009. Voor 2011 zijn de vooruitzichten positief. Belangrijke auteurs als Herman Koch (‘Zomerhuis met zwembad’), Saskia Noort, Geert Mak, Jeroen Brouwers, Esther Verhoef en Nicci French presenteren nieuw werk. De non-fictie uitgeverijen kunnen hun aandacht na de herstructurering nu volledig concentreren op de markt. De investeringen zullen naar verwachting e 0,9 miljoen bedragen.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
19
NDC mediagroep Voor NDC mediagroep stond 2010 in het teken van een groot aantal belangrijke veranderingen en ontwikkelingen: de restyling van Dagblad van het Noorden en de overgang op het tabloid-formaat, de verbeterde indeling en inhoudelijke vernieuwing van de Leeuwarder Courant, de ingebruikname van de nieuwe pers in Leeuwarden en de organisatorische integratie van NDC Grafisch Bedrijf bij NDC mediagroep. Het verslagjaar werd verder gekenmerkt door aanhoudend lastige marktomstandigheden, hoewel de kracht van de tegenwind duidelijk afnam in vergelijking met 2008 en 2009. Na een trage aanloop in de eerste maanden verbeterden de resultaten van NDC mediagroep in de loop van het jaar. Over het gehele jaar resulteerde dit voor NDC mediagroep in een licht lagere omzet. Een herstel van de advertentiemarkt, na de forse teruggang in 2009, bleef helaas uit. Belangrijke deelmarkten als personeelsadvertenties en de woningmarkt bleven matig tot zwak, en ook de landelijke advertentiemarkt liet nog geen begin van herstel zien. Dagblad van het Noorden heeft in 2010 een grote stap voorwaarts gedaan als het gaat om moderne vormgeving. De oplageontwikkeling liet niet direct de gewenste reactie zien op de per 1 april doorgevoerde restyling op het tabloidformaat. Mede door een verhoging van de marketinginspanningen trok de instroom van nieuwe abonnees aan het eind van het jaar aan. De redactie van de Leeuwarder Courant stak veel energie in een meer dynamische vormgeving en indeling van de krant. De vernieuwde Leeuwarder Courant werd in oktober gelanceerd. Dat leidde onmiddellijk tot positieve reacties en in het laatste kwartaal van 2010 tot een aanwas van nieuwe abonnees van bijna 5 procent. De LC kon 2010 hierdoor afsluiten zonder noemenswaardige oplagedaling. De aanpassingen van de dagbladen gingen hand in hand met vernieuwing van de web sites van Dagblad van het Noorden en Leeuwarder Courant. Aan het eind van het verslagjaar werd besloten om te stoppen met 1TV, de televisiezender voor Groningen en Drenthe. Ondanks verbeterde programmering en kijkdichtheid bleef commercieel succes uit. De luistercijfers van de radiostations Waterstad FM, Radio NL en City FM stemden over het algemeen tot tevredenheid. De exploitatiekosten werden teruggedrongen, maar de moeilijke advertentiemarkt verhinderde een substantiële verbetering van het resultaat. De lokale en regionale weekbladen van NDC mediagroep presteerden goed met een toename van de omzet, ondanks het slechte economische klimaat. Het besluit om de abonneekranten van de Nieuwe Dockumer Courant en het Nieuwsblad voor NoordoostFriesland samen te voegen is per 1 januari 2011 geëffectueerd. De huis-aan-huisbladen van deze titels blijven afzonderlijke uitgaven. Het lifestyleblad Noorderland ontwikkelde zich positief met een groei van het aantal abonnees met 16 procent naar 16.000, bij een totale betaalde oplage van gemiddeld 30.000 exemplaren. In september vierde het blad zijn eerste lustrum met een tweedaagse fair op landgoed Nienoord in Leek. Het evenement trok 5500 lezers en belangstellenden.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
21
In de tweede helft van 2010 werd besloten om NDC Grafisch Bedrijf, dat rapporteerde aan de holding van NDC|VBK, per 1 januari 2011 te brengen onder het management van NDC mediagroep. Met de twee dagbladen alsmede de huis-aan-huis- en weekbladen is NDC mediagroep veruit de belangrijkste opdrachtgever. De omzet uit commercieel drukwerk in opdracht van NDC Print steeg afgelopen jaar, ondanks een verslechterende drukmarkt. Voor NDC Grafisch Bedrijf stond 2010 in het teken van de ingebruikname van de nieuwe MANGeoman pers op 1 februari. Vanaf die datum worden zowel Dagblad van het Noorden als Leeuwarder Courant op de locatie Leeuwarden gedrukt. De ingebruikname vormde het sluitstuk van een intensief en succesvol verlopen project, waarbij de nieuwe pers in delen werd opgebouwd in een uitgebreide drukhal in Leeuwarden. Ook de expeditieapparatuur werd vernieuwd. De feestelijke openingshandeling vond plaats in maart. Met de ingebruikname van de nieuwe pers in Leeuwarden en de daarmee gepaard gaande verhuizing van functies, kwam de organisatie in Groningen dit verslagjaar te ruim in zijn huisvesting te zitten. Inmiddels is besloten het gebouw af te stoten en te zoeken naar een nieuwe en inspirerende locatie in Groningen; een locatie die past bij de krant, bij de redactie en bij de direct gelieerde commerciële en ondersteunende functies. Deze zoektocht moet in 2011 tot besluitvorming leiden. Voor 2011 heeft NDC mediagroep zich ten doel gesteld om het aantal abonnees van de dagbladen stabiel te houden. Voor de advertentiemarkt wordt in 2011 geen verbetering voorzien, als gevolg van de nog achterblijvende conjuncturele ontwikkeling. De nadruk zal liggen op verdere verhoging van de kwaliteit van de kranten en weekbladen en op doorgaande verbetering van de bedrijfsprocessen. NDC mediagroep (inclusief NDC Grafisch Bedrijf) telt eind 2010 881 medewerkers (795 fte). Het investeringsniveau van NDC mediagroep (inclusief NDC Grafisch Bedrijf en ICT) zal in 2011 ongeveer € 2 miljoen bedragen
22
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Jaarrekening
Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (Voor voorgestelde resultaatbestemming | In duizenden euro’s)
Ref.
31 december 2010
31 december 2009
Vaste activa Immateriële vaste activa
4
Licenties
557
641
Goodwill
145.618
159.394
Uitgaverechten
58.907
48.264
Ontwikkelingskosten
25.166
29.822 230.248
Materiële vaste activa
238.121
5
Bedrijfsgebouwen en -terreinen
27.996
25.328
Machines en installaties
22.836
8.534
8.028
7.654
Andere vaste bedrijfsmiddelen
397
Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering
15.033 59.257
56.549
Financiële vaste activa Deelnemingen
6
501
559
Overige vorderingen
7
5.736
3.720 6.237
4.279
19.484
22.337
Vlottende activa Voorraden
8
Vorderingen Handelsdebiteuren Overige vorderingen Belastingen en premies Liquide middelen
9
39.114
40.914
10
8.347
14.034
4.414
6.578 51.875
61.526
0
8.378
367.101
24
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
391.190
Ref.
31 december 2010
31 december 2009
Groepsvermogen
11
66.598
82.851
Belangen van derden in geconsolideerde maatschappijen
12
-168
-155
Voorzieningen Pensioenverplichting
13
8.119
7.314
Latente belastingverplichting
14
19.436
13.292
Overige
15
11.030
Langlopende schulden
16
15.244 38.585
35.850
163.114
186.710
Kortlopende schulden Kredietinstellingen
17
Handelscrediteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden
18
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
16.243
0
23.393
27.731
5.286
7.386
54.050
50.817 98.972
85.934
367.101
391.190
25
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 (in duizenden euro’s)
Netto omzet
Ref.
2010
21
321.925
Ref.
2009 339.877
Kosten van grond- en hulpstoffen
10.695
13.496
Kosten uitbesteed werk
94.516
101.946
22
129.634
144.764
4
29.259
54.853
Lonen en salarissen Afschrijving immateriële vaste activa Afschrijving materiële vaste activa Overige bedrijfskosten
8.077
9.379
53.871
51.476
Totaal bedrijfslasten Bedrijfsresultaat
326.052
375.914
-4.127
-36.037
-17.669
Rentelasten
-20.661
Totaal financiële baten en lasten
-17.669
-20.661
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting
-21.796
-56.698
5.739
7.462
-196
353
-16.253
-48.883
Belasting daarover Resultaat deelnemingen Resultaat na belastingen
26
23
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2010 (in duizenden euro’s)
Ref.
2010
2009
-4.127
-36.037
Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Afschrijving op immateriële en materiële vaste activa Belangen van derden in geconsolideerde maatschappijen
37.337
64.232
-13
-155
-8.065
Mutatie voorzieningen
3.049 29.259
67.126
Verandering in werkkapitaal 9.651
Vorderingen Voorraden Kortlopende schulden (exclusief bankkrediet)
2.853
4.668
-2.179
-1.658
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Resultaat deelnemingen Betaalde rente Vennootschapsbelasting
7.205
10.325
10.215
-196
353
-15.140
-17.131
2.184
3.847
Kasstroom uit operationele activiteiten
-13.152
-12.931
22.305
28.373
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investering in immateriële vaste activa
-10.587
-14.650
Investering in materiële vaste activa
-11.550
-13.000
Desinvestering in materiële vaste activa Mutatie in financiële vaste activa
765
3.632
-1.958
-2.640 -23.330
-26.658
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Betaald dividend
0
-2.506
Ontvangst uit langlopende schulden
0
186.710
Mutatie eigen vermogen
0
90.000
Aflossing langlopende schulden Mutatie bankkrediet Netto kasstroom
-13.596
0
6.243
-278.447 -7.353
-4.243
-8.378
-2.528
Mutatie geldmiddelen en effecten Geldmiddelen en effecten per 1 januari Afname/toename geldmiddelen en effecten Geldmiddelen en effecten per 31 december NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
8.378
11.115
-8.378
-2.737
0
8.378
27
1 Algemene toelichting 1.1
Activiteiten
De activiteiten van NDC Houdstermaatschappij B.V., gevestigd te Leeuwarden en haar groepsmaatschappijen bestaan voornamelijk uit: - het uitgeven en verkopen van boeken en tijdschriften; - het uitgeven, verkopen en drukken van dag- en huis aan huisbladen. - het uitgeven en verkopen van aan bovenstaande gerelateerde digitale producten.
1.2
Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening
De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
1.3
Consolidatie
In de consolidatie worden opgenomen de financiële gegevens van NDC Houdstermaatschappij B.V., haar groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft. Groepsmaatschappijen zijn rechtspersonen waarin NDC Houdstermaatschappij B.V., direct of indirect, beslissende zeggenschap kan uitoefenen doordat zij beschikt over de meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze de financiële en operationele activiteiten kan beheersen. Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op balansdatum. De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of waarover zij de centrale leiding heeft worden voor 100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt afzonderlijk vermeld. Wanneer er sprake is van een joint venture, dan wordt het desbetreffende belang proportioneel geconsolideerd. Van een joint venture is sprake indien als gevolg van een overeenkomst tot samenwerking de zeggenschap door de deelnemers gezamenlijk wordt uitgeoefend. Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen worden geëlimineerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany-transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Waarderingsgrondslagen van groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrondslagen voor de Groep. Aangezien de winst-en-verliesrekening over 2010 van NDC Houdstermaatschappij B.V. is verwerkt in de geconsolideerde jaarrekening, is volstaan met weergave van een beknopte winst-en-verliesrekening in overeenstemming met artikel 2:402 BW.
28
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn:
Naam
Vestigingsplaats
Deelname in %
NDC|VBK de Uitgevers B.V.
Groningen
100
Aalbers & Kersten B.V.
Eerbeek
100
Ambo/Anthos Uitgevers B.V.
Amsterdam
100
Amstel Uitgevers B.V.
Amsterdam
100
Uitgeverij Ankh Hermes B.V.
Deventer
100
Boekenwereld B.V.
Utrecht
100
Uitgeverij Contact B.V.
Amsterdam
100
Contendor B.V.
Groningen
100
Uitgeverij De Fontein B.V.
Baarn
100
Uitgeverij Hillen B.V.
Amsterdam
100
De Ingenieur B.V.
Utrecht
50
Uitgeversmaatschappij J.H. Kok ten Have B.V.
Kampen
100
Kluwer Algemene Boeken B.V.
Ede
100
Limburg Broadcasting B.V.
Maastricht
100
Linkeroever Uitgevers N.V.
Antwerpen (B)
50
Uitgeverij Luitingh~Sijthoff B.V.
Amsterdam
100
Media Exploitatie Limburg B.V.
Maastricht
100
NDC Admix B.V.
Groningen
100
NDC Grafisch Bedrijf B.V.
Leeuwarden
100
NDC mediagroep B.V.
Leeuwarden
100
NDC Radio B.V.
Groningen
100
NDC Tirion B.V.
Leeuwarden
50/50
Pinion B.V.
Utrecht
100
Radio Limburg 97FM B.V.
Maastricht
100
Radio Maastricht B.V.
Maastricht
100
Roodbont B.V.
Zutphen
100
Special Bite B.V.
Wormer
100
Techmedia B.V.
Amsterdam
75
ThiemeMeulenhoff Holding B.V.
Amersfoort
100
Tirion Uitgevers B.V.
Baarn
100
Uitgeverij ThiemeMeulenhoff B.V.
Amersfoort
100
Van Dale Lexicografie B.V.
Utrecht
100
Veen Algemene Boeken B.V.
Utrecht
100
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
29
Vervolg algemene toelichting
Veen Magazines B.V.
Utrecht
100
Veen Bosch & Keuning Uitgevers België N.V.
Wommelgem (B)
100
Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep B.V.
Utrecht
100
Drukkerij Zeijl en Kuipers B.V.
Dokkum
100
Zimed Uitgevers B.V.
Kampen
100
Zomer & Keuning Boeken B.V.
Utrecht
100
Buiten de consolidatie blijven een aantal kleine meerderheids- en minderheidsdeelnemingen die afzonderlijk en gezamenlijk van te verwaarlozen betekenis zijn.
1.4 Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen vennootschap opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend in de desbetreffende vennootschap. De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of equivalent dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het meerdere als goodwill geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Indien de verkrijgingsprijs lager is dan het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva wordt het verschil (negatieve goodwill) als overlopende passiefpost opgenomen. De in de consolidatie betrokken maatschappijen blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij worden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen.
1.5 Toelichting op het geconsolideerde kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen en het bankkrediet opgenomen onder de kortlopende schulden. Kasstromen in vreemde valuta zijn omgerekend tegen de gemiddelde koers. Koersverschillen inzake geldmiddelen worden afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Ontvangen en betaalde rente, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.
1.6 Leasing Bij de vennootschap bestaan er leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de vennootschap ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met de ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de winst-en-verliesrekening over de looptijd van het contract.
30
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
2. Grondslagen voor de waardering van de activa en de passiva 2.1 Algemeen Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs of de actuele waarde. Indien geen specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs. Toelichtingen op posten in de balans, winst-en-verliesrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd.
2.2 Immateriële vaste activa Goodwill Goodwill voortkomend uit acquisities en berekend in overeenstemming met paragraaf 1.4, wordt geactiveerd en lineair afgeschreven gedurende de geschatte economische levensduur met een maximum van 20 jaar. Voor de vaststelling of voor een immaterieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar paragraaf 2.7. Uitgaverechten en licenties Kosten inzake uitgaverechten en licenties worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs en lineair afgeschreven over de resterende economische levensduur met een maximum van 20 jaar. Ontwikkelingskosten Uitgaven voor ontwikkelingsprojecten worden geactiveerd als onderdeel van de vervaardigingsprijs als het waarschijnlijk is dat het project commercieel en technisch succesvol zal zijn (dat wil zeggen: als het waarschijnlijk is dat economische voordelen zullen worden behaald) en de kosten betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. De afschrijving van de geactiveerde ontwikkelingskosten vangt aan zodra de commerciële productie is gestart en vindt plaats over de economische levensduur van het actief.
2.3 Materiële vaste activa Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Met op balansdatum verwachte bijzondere waardeverminderingen wordt rekening gehouden. Voor de vaststelling of voor een materieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar paragraaf 2.7. Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare kosten onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur, of lagere bedrijfswaarde. De vervaardigingsprijs bestaat uit de aanschaffingskosten van grond- en hulpstoffen en kosten die rechtstreeks toerekenbaar zijn aan de vervaardiging inclusief installatiekosten. Kosten van groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen worden direct ten laste van de winst-en-verlies rekening gebracht. De afschrijving van de materiële vaste activa vangt aan zodra het actief in gebruik is genomen.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
31
Vervolg grondslagen voor de waardering van de activa en de passiva
2.4 Financiële vaste activa De deelnemingen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode, bepaald conform de grondslagen van deze jaarrekening. Indien de waardering van een deelneming negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover NDC Houdstermaatschappij B.V. in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming, dan wel het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening getroffen. Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de winst-en-verliesrekening.
2.5 Vorderingen op deelnemingen De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.
2.6 Overige vorderingen De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvatten leningen. Deze vorderingen worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs.
2.7 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa Door de Groep wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroomgenererende eenheid waartoe het actief behoort. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde. Een bijzonder waardeverminderingsverlies wordt direct als een last verwerkt in de winst-en-verliesrekening. Indien wordt vastgesteld dat een in het verleden verantwoorde bijzondere waardevermindering niet meer bestaat of is afgenomen wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord.
2.8 Voorraden De voorraden grond-en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen de betaalde inkoopprijs of lagere marktwaarde. Onderhanden werk en gereed product zijn gewaardeerd tegen kostprijs, waarbij rekening wordt gehouden met incourantheid. De systematiek voor de bepaling van de incourantheid van de voorraden is bepaald aan de hand van de levenscycli die de desbetreffende producten op hun markt kennen.
32
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
2.9 Handelsdebiteuren en overige vorderingen Handelsdebiteuren en overige vorderingen zijn gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid.
2.10 Liquide middelen Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan krediet¬instellingen onder kortlopende schulden.
2.11 Eigen vermogen Indien de Groep eigen aandelen inkoopt, wordt de verkrijgingsprijs van de ingekochte aandelen in mindering gebracht op de overige reserves, totdat deze aandelen worden ingetrokken of worden verkocht. Indien ingekochte aandelen worden verkocht, komt de opbrengst uit verkoop ten gunste van de overige reserves. Kosten direct samenhangend met de inkoop, verkoop en/of uitgifte van nieuwe aandelen worden rechtstreeks ten laste gebracht van het eigen vermogen, onder verrekening van relevante winstbelastingeffecten. Overige rechtstreekse mutaties in het eigen vermogen worden eveneens verwerkt onder verrekening van relevante winstbelastingeffecten.
2.12 Aandeel derden Het aandeel derden als onderdeel van het groepsvermogen wordt gewaardeerd tegen het bedrag van het netto belang in de desbetreffende groepsmaatschappijen.
2.13 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechten afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is in te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld. Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt, en wanneer het waarschijnlijk is dat deze vergoeding wordt ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, dan wordt deze vergoeding als actief in de balans opgenomen. De vennootschap en haar dochterbedrijven hebben pensioenaanspraken ondergebracht bij bedrijfstakpensioenfondsen, die gebaseerd zijn op basis van het beschikbare premiestelsel (met name grafici) en een aantal afspraken op basis van het salaris/dienstjarensysteem (defined benefit plan) waarbij de beleggingen worden aangehouden in een gesepareerd depot. Over het algemeen wordt aan de pensioenplannen gedoteerd door middel van premiebetalingen door de werknemers en de vennootschap en haar deelnemingen. De voorziening inzake de pensioenaanspraken inzake het salaris/dienstjarensysteem is gecalculeerd op basis van de “Projected Unit Credit Method”. Deze methode bevat de verslaggevingregels voor Employee Benefits volgens de International Accounting Standards 19 (IAS 19). Bij deze methode worden pensioenlasten ten laste gebracht van de exploitatierekening op basis van een verdeling van de kosten over de dienstjaren van werknemers in overeenstemming met actuariële grondslagen. Deze berekening vindt ieder jaar
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
33
Vervolg grondslagen voor de waardering van de activa en de passiva
opnieuw plaats. Bij de bepaling van de pensioenvoorziening is rekening gehouden met de huidige waarde van de geschatte toekomstige betalingen op basis van een rekenrente die gebaseerd is op het rendement van ondernemingsobligaties met een looptijd conform de gerelateerde pensioenverplichtingen. Alle actuariële winsten en verliezen worden toe gerekend aan de gemiddelde resterende dienstjaren van de werknemers. De premiebetalingen inzake het beschikbaar premiestelsel worden ten laste van de winst en verliesrekening gebracht in het jaar dat deze verschuldigd zijn. In 2005 is de huidige salaris/diensttijdregeling, zoals ondergebracht bij Nationale Nederlanden, zodanig gewijzigd dat deze vanaf 31 december 2005 voldoet aan de uitzonderingsregel genoemd in IAS 19 paragraaf 39 e.v. Voor de toekomstige opbouw betekent dit dat het nog steeds als een defined benefit pensioenregeling geldt echter dat deze voor de jaarrekening mag worden behandeld als een defined contribution regeling. De tot 31 december 2005 opgebouwde rechten behouden het indexeringsbeleid zoals deze in het verleden is afgesproken. Hiervoor blijft een verplichting in de balans bestaan, daar dit nog steeds als een toegezegde pensioenregeling classificeert en als zodanig moet worden behandeld. De wijziging van de regeling in 2005 dient conform IAS 19 109 e.v. te worden behandeld. Dit houdt in dat de verplichting daalt tot het niveau van de indexëringsverplichting. In het saldo pensioenvoorziening is tevens een voorziening voor jubileaverplichtingen opgenomen conform IAS 19 paragraaf 126 e.v. De gehanteerde sterftafels zijn de meest recente tafels uitgegeven door het Actuarieel Genootschap/ Actuarieel Instituut (AG/AI). Voor de pensioenregeling zijn dit de generatie tafels GBM 00-05 en GBV 00-05. In deze tafels is rekening gehouden met een toekomstig toenemende verbeterende levensverwachting voor mannen en vrouwen. Voor de jubileum regeling zijn de statische tafels GBM 00-05 en GBV 00-05 gehanteerd. Om hierin rekening te houden met een toekomstige verbeterende levensverwachting is er op deze gehanteerde tafels nog een leeftijdsverschuiving toegepast van 4 jaar voor mannen en 3 jaar voor vrouwen. Voor het leeftijdsverschil tussen man en vrouw is, voor beide regelingen, 3 jaar aangehouden.
2.14 Langlopende schulden Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij de eerste verwerking opgenomen. Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten.
2.15 Overige schulden Onder de overige schulden is een reservering voor retouren opgenomen gebaseerd op historische gegevens voor omzet die mogelijk wordt geretourneerd.
34
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
2.16 Latente belastingvorderingen en –verplichtingen Latente belastingvorderingen en –verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de gevolgde bedrijfseconomische grondslagen anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen en –verplichtingen geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar geldende belastingtarieven of tegen de in de komende jaren geldende tarieven, voor zover reeds bij wet vastgesteld. Latente belastingvorderingen, worden gewaardeerd indien in redelijke mate kan worden aangenomen dat deze worden gerealiseerd. Belastinglatenties worden gewaardeerd op nominale waarde.
2.17 Cumulatief preferente aandelen. Per 3 januari 2006 heeft NDC Houdstermaatschappij B.V. 1.052.632 cumulatief preferente aandelen, van nominaal een euro elk, geplaatst bij Houdstermaatschappij Preferente Aandelen NDC B.V., een dochteronderneming van Friesland Bank Investments B.V.. De aandelen zijn volgestort. Hierbij heeft Friesland Bank Investments B.V. een belang van 5% verkregen in NDC Houdstermaatschappij B.V.. Friesland Bank Investments B.V. heeft 35 miljoen euro gestort, waarbij € 33.947.468 cumulatief preferent agio betreft. Op 30 december 2009 heeft NDC Houdstermaatschappij B.V. 1.194.310 cumulatief preferente aandelen, van nominaal een euro elk uitgegeven. Deze zijn geplaatst bij Entero II B.V, een dochteronderneming van ING (1.101.224 aandelen), bij Scribent B.V., een dochteronderneming van ING (33.370 aandelen), en bij Houdstermaatschappij Preferente Aandelen NDC B.V., een dochteronderneming van Friesland Bank Investments B.V (59.716 aandelen). Deze aandelen zijn volgestort. Hierdoor heeft Friesland Bank Investments B.V zijn belang van 5% behouden in NDC Houdster maatschappij B.V.. ING heeft door deze transactie een belang van 5,1% in NDC Houdstermaatschappij B.V. verworven.
2.18 Financiële instrumenten Alle in de balans opgenomen financiële instrumenten zijn gewaardeerd tegen de (geamortiseerde) kostprijs. Dit is de nominale waarde, tenzij anders vermeld. Bij het toepassen van kostprijshedge-accounting is de eerste waardering en de grondslag van verwerking in de balans en de resultaatbepaling van het hedge-instrument afhankelijk van de afgedekte post. Dit betekent indien de afgedekte post tegen kostprijs in de balans wordt verwerkt, ook het derivaat tegen kostprijs wordt gewaardeerd. Het ineffectieve deel van de hedgerelatie wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt. De Groep past kostprijshedge-accounting toe voor de renteswaps die ervoor zorgen dat bepaalde variabel rentende schulden worden omgezet in vast rentende. Het ineffectieve deel van de waardeverandering van de renteswaps worden verantwoord in de winst-enverliesrekening onder de financiële baten en lasten.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
35
3. Grondslagen voor de resultaatbepaling 3.1 Algemeen Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode op basis van de geschatte economische levensduur.
3.2 Opbrengstverantwoording Opbrengsten uit de levering van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper.
3.3 Netto-omzet Netto-omzet omvat de opbrengsten uit levering van goederen en diensten onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen en na eliminatie van transacties binnen de Groep. Voor zover met recht van retour is geleverd, zijn reserveringen ter zake opgenomen.
3.4 Kosten De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben.
3.5 Lonen en salarissen Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst-en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers.
3.6 Pensioenen De Groep heeft een aantal pensioenregelingen. De meeste regelingen betreffen zogenaamde toegezegde-bijdrageregelingen. Voor toegezegde-bijdrageregelingen betaalt de Groep op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft de Groep geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen. De Groep heeft ook een aantal toegezegde pensioenregelingen. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioengerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren.
3.7 Afschrijving immateriële en materiële vaste activa De afschrijving op immateriële en materiële vaste activa wordt berekend door middel van vaste percentages van de aanschafwaarde op basis van de verwachte economische levensduur. Boekwinsten en boekverliezen bij verkoop van materiële vaste activa worden verwerkt onder de afschrijvingen.
36
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
3.8 Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.
3.9 Belasting naar de winst De belasting over het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening en de buitengewone baten en lasten wordt in beginsel berekend naar het nominale tarief, waarbij rekening wordt gehouden met de fiscale faciliteiten. Overigens worden voor de belasting naar winst voorzieningen getroffen op basis van de resultaten overeenkomstig de winst- en verliesrekening, hetgeen inhoudt dat rekening wordt gehouden met een voorziening latente belasting. Dienovereenkomstig wordt deze voorziening berekend tegen het geldende tarief.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
37
4. Toelichting op de geconsolideerde balans Vaste Activia 4. Immateriële vaste activa (in duizenden euro’s)
Licenties
Ontwikkelingskosten
Goodwill
Uitgaverechten
Totaal
815
40.928
253.084
57.751
352.578
0
10.587
0
0
10.587
Aanschaffingswaarde Saldo per 1 januari Investeringen Reclassificatie
0
0
0
10.800
10.800
815
51.515
253.084
68.551
373.965
174
11.106
93.690
9.487
123.450
84
15.243
13.776
157
29.260
Saldo per 31 december
258
26.349
107.466
9.644
143.717
Boekwaarde per 1 januari 2010
641
29.822
159.394
48.264
238.121
Saldo per 31 december Afschrijvingen Saldo per 1 januari Afschrijvingen
Investeringen
0
10.587
0
0
10.587
Afschrijvingen
-84
-15.243
-13.776
-157
-29.260
Reclassificatie
0
0
0
10.800
10.800
557
25.166
145.618
58.907
230.248
Boekwaarde per 31 december 2010
De afschrijvingstermijn is 5-20 jaar voor de goodwill en 3-20 jaar voor de uitgaverechten en de licenties. Met ingang van 2007 worden de ontwikkelingskosten geactiveerd. Dit geldt voor Van Dale en voor het educatieve bedrijf (inclusief ThiemeMeulenhoff B.V. per 1 oktober 2008.) De onderverdeling van de “Purchase price allocation” (PPA)-berekening omtrent de koop van ThiemeMeulenoff is gereclassificeerd. Hierdoor heeft er een verschuiving plaats gevonden tussen: Ontwikkelingskosten, Uitgaverechten, Goodwill en Belasting latenties die per saldo geen effect heeft op de resultaten. Deze verschuiving is, voor zover deze binnen de immateriële vaste activa plaatsvond, verwerkt in de vergelijkbare cijfers.
38
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
5. Materiële vaste activa (in duizenden euro’s)
Andere Vaste vaste bedrijfsbedrijfs middelen in middelen uitvoering
Bedrijfsgebouwen terreinen
Machines Installaties
50.871
33.535
47.100
15.033
146.539
4.815
16.559
4.812
224
26.410
Totaal
Aanschaffingswaarde Saldo per 1 januari Investeringen Desinvesteringen Saldo per 31 december
-726
-22.964
-58
-14.860
-38.608
54.960
27.130
51.854
397
134.341
25.543
25.001
39.446
0
89.990
2.022
1.756
4.299
0
8.077
Afschrijvingen Saldo per 1 januari Afschrijvingen Afschrijvingen desinvesteringen
-601
-22.463
81
0
-22.983
Saldo per 31 december
26.964
4.294
43.826
0
75.084
Boekwaarde per 1 januari 2010
25.328
8.534
7.654
15.033
56.549
4.815
16.559
4.812
224
26.410
Investeringen Desinvesteringen
-125
-501
-139
-14.860
-15.625
Afschrijvingen
-2.022
-1.756
-4.299
0
-8.077
Boekwaarde per 31 december 2010
27.996
22.836
8.028
397
59.257
De afschrijvingen worden berekend vanaf het moment van ingebruikneming van het actief, met dien verstande dat de afschrijving in het eerste jaar de helft bedraagt van de jaarafschrijvingen. De toegepaste afschrijvingspercentages zijn: bedrijfsgebouwen: verbouwingen: machines en installaties: • rotatiepersen: • overige machines en installaties: • automatisering: andere vaste bedrijfsmiddelen: • inventarissen: • vervoermiddelen:
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
3,5% 10% 7% 20% 20%
en 4%
en 331/3 %
20% 25%
39
Financiële vaste activa 6.
Deelnemingen
Hieronder zijn opgenomen de deelnemingen in Nieuwsblad Omroep Participatie B.V. (Groningen 100%), Nationale Regiopers C.V. ( Amsterdam 13,7% ), Nationale Regiopers Beheer B.V. ( Amsterdam 17,1% ) Workumer Krant Friso B.V. ( Workum 50% ), Media Menu C.V. ( Groningen 33%), Assu v.o.f. (Baarn 33%), Mediasam B.V. (50%) en Mediamenu Beheer B.V. Het verloop van deze post is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Balans per 1 januari
559
671
Investering
137
159
Desinvestering
-624 696
aandeel in resultaat Balans per 31 december
206
-195
353
501
559
Aangezien de 100% deelneming Nieuwsblad Omroep Participatie B.V. te verwaarlozen is op het geheel van de geconsolideerde jaarrekening is deze in overeenstemming met artikel 2:407 lid 1 BW niet in de consolidatie betrokken.
7.
Overige vorderingen
Het verloop van deze post is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Balans per 1 januari
3.720
968
Toevoeging
2.016
2.752
Balans per 31 december
5.736
3.720
Van dit totaal is € 5.538.000 actieve belasting latenties (2009: e 3.451.000)
40
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
8.
Voorraden
(in duizenden euro’s)
2010
2009
698
893
2.121
1.705
Gereed product
16.665
19.739
Saldo per 31 december
19.484
22.337
Grond en hulpstoffen Onderhanden werk
9.
Handelsdebiteuren
In het saldo van de handelsdebiteuren is een voorziening op de debiteuren verwerkt van € 756.000 (2009: € 1.307.000)
10. Overige Vorderingen Onder deze post worden de geactiveerde financieringskosten verantwoord: € 4.407.000. Deze worden afgeschreven gedurende de looptijd van de financiering waar deze op betrekking hebben en ten laste van de winst-en-verliesrekening gebracht als financiële lasten. De verwachting is dat de rest van de post overige vorderingen binnen 1 jaar wordt geïnd.
11. Groepsvermogen Het groepsvermogen wordt in de toelichting bij de vennootschappelijke balans toegelicht.
12. Aandeel derden Het verloop van deze post is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Balans per 1 januari
-155
0
Mutatie consolidatie
-13
-155
-168
-155
Balans per 31 december
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
41
Voorzieningen 13. Pensioenverplichting De vennootschap en haar deelnemingen hebben een aantal pensioen-, VUT- en WAOregelingen. De meeste van deze regelingen zijn gebaseerd op het salaris/dienstjarensysteem en zijn bij een verzekeraar ondergebracht of worden in eigen beheer gehouden. De beleggingen die bij een verzekeraar zijn ondergebracht worden aangehouden in een gesepareerd depot. Bovengenoemde regelingen zijn berekend door een onafhankelijke actuaris gebruikmakend van de “Projected Unit Credit Method”. De laatste actuariële berekening is uitgevoerd per 31 december 2010. Het saldo van de pensioenverplichtingen en beleggingen van € 25,6 miljoen is een momentopname. Dit saldo wordt beïnvloed door de toegekende indexatie, de omvang van de groep, de actuariële aannames en het rendement op de beleggingen. Dat betekent dat de omvang van het saldo onder invloed van deze variabelen jaarlijks kan fluctueren. De berekening van de pensioenverplichting en de marktwaarde van de beleggingen gebeurt op basis van accounting regelgeving in Nederland en staat los van de daadwerkelijke financiering van de verschuldigde premies. De specificatie van de pensioenvoorziening in de balans is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Huidige waarde van pensioenverplichtingen in gesepareerd depot
164.814
154.973
Marktwaarde beleggingen
133.261
119.240
31.553
35.733
-25.599
-32.601
0
0
Huidige waarde overige pensioenverplichtingen
2.165
4.182
Saldo 31 december
8.119
7.314
Saldo Niet opgenomen verliezen Lineaire toerekening
Inzake de pensioenvoorziening is het volgende mutatieoverzicht op te stellen:
2010
2009
7.314
9.866
15.578
13.785
-211
-263
-14.562
-16.074
8.119
7.314
2010
2009
Marktrente
5,30%
5,30%
Verwachte opbrengst op beleggingen
4,25%
4,75%
Looninflatie
2,00%
2,00%
Prijsinflatie
2,00%
2,00%
Saldo per 1 januari Pensioenkosten Betaalde jubileumuitkeringen Betaalde premies Saldo 31 december
De gebruikte actuariële aannames zijn:
42
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
14.
Latente belastingverplichting
(in duizenden euro’s) Saldo per 1 januari Mutaties Saldo 31 december
2010
2009
13.292
13.216
6.144
76
19.436
13.292
Dit betreft verplichtingen die voortvloeien uit de tijdelijke verschillen in waardering van materiele vaste activa, financieringslasten, voorraden en voorzieningen in de jaarrekening en de fiscale waardering. Deze worden opgenomen voor de nominale waarde, waarbij wordt uitgegaan van het nieuwe belastingtarief van 25 %. Deze voorziening heeft een langlopend karakter. Door de eerder genoemde reclassificatie omtrent de koop van ThiemeMeulenhoff zit er in de mutatie een opwaardering van e 10,8 miljoen.
15. Overige (in duizenden euro’s)
2010 Saldo per 1 januari Toevoeging Onttrekkingen Saldo 31 december
2009
15.244
9.719
8.510
16.346
-12.724
-10.821
11.030
15.244
Per 31 december 2010 is een bedrag opgenomen van € 204.000 in het kader van de implementatie van een nieuw redactiesysteem ten behoeve van de opmaakredactie. Een bedrag van € 466.000 betreft een voorziening, opgenomen bij het Grafisch Bedrijf. Voor de reorganisatie binnen de afdelingen redactie van de dagbladen Leeuwarder Courant en Dagblad van het Noorden is een bedrag van € 289.000 opgenomen. Voor de reorganisatie van de pre press afdelingen is per jaareinde een voorziening opgenomen van € 759.000. Voor de leegstand van regiokantoren is een bedrag van € 145.000 opgenomen. Een bedrag van € 73.000 is opgenomen voor een Holding routeplanner. Voor een bedrag van € 2.193.000 is een voorziening opgenomen voor een reorganisatie bij de NDC mediagroep B.V. Een bedrag is opgenomen van € 696.000 voor het educatieve bedrijf. Een bedrag van € 3.052.000 is opgenomen voor de reorganisatie van de non-fictie bedrijven. Een bedrag van € 1.190.000 is opgenomen als huurverplichting voor het grotendeels leegstaande pand in Baarn. Een bedrag van € 1.963.000 is opgenomen voor personeelsvoorzieningen. Van de bovenstaande reorganisatie voorzieningen heeft een bedrag van € 8,0 miljoen een looptijd van 1 jaar. Het resterende bedrag van € 3,0 miljoen heeft een looptijd tussen de 1 en 5 jaar.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
43
Vervolg voorzieningen
16.
Langlopende schulden
Het verloop van de langlopende schulden is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Saldo per 1 januari
186.710
10.478
Aflossingen
-23.596
-1.728
Opgenomen
0
186.710
Omzetting cumulatief preferentie aandelen F Saldo 31 december
0
-8.750
163.114
186.710
In 2009 is overeenstemming bereikt over een financieringsovereenkomst van 4 jaar. NDC Houdstermaatschappij B.V. heeft op 30 december 2009 een financieringsovereenkomst met ING Bank N.V. afgesloten voor € 235.000.000 (inclusief € 50.000.000 werkkapitaal financiering.) Met ING Bank N.V. is overeengekomen dat voornoemde financieringsovereenkomst ingaat per 31 december 2009. Ten behoeve van de financieringsovereenkomst zijn zekerheden afgegeven. Deze betreffen onder andere het pandrecht op de aandelen van de dochtermaatschappijen en op voorraden, debiteuren en materiele vaste activa. De aflossing betreft € 13,5 miljoen op de ING junior lening en € 10 miljoen reclassificatie van langlopende schulden naar kortlopende schulden (aflossingsverplichting 2011). De betaalde financieringskosten worden gedurende de looptijd van financiering ten laste van de resultatenrekening gebracht. Het saldo hiervan bedraagt per 31 december 2010 € 4.407.000. Ter afdekking van het renterisico zijn twee renteswaps afgesloten: • Een in 2007 afgesloten overeenkomst waarin een 3-maands Euribor wordt verruild tegen een vaste rente van 3,8475% over een periode van 5 jaar, die op 1 juli 2012 afloopt. Het nominale bedrag loopt af van € 70.000.000 in 2007 naar € 50.000.000 in 2012. De marktwaarde (fair value) inclusief opgelopen rente op 31 december 2010 is € 2,5 miljoen negatief. (Inlcusief € 0,4 miljoen nog te betalen rente) • Een in 2008 afgesloten overeenkomst waarin een 3-maands Euribor wordt verruild tegen een vaste rente van 4,39% over een periode van 5 jaar, die op 31 december 2013 afloopt. Het nominale bedrag loopt af van € 65.000.000 begin 2009 naar € 57.500.000 eind juni 2012. Daarna loopt alleen deze renteswap door tot eind 2013 voor een gemiddeld bedrag van bijna € 100.000.000. De marktwaarde (fair value) op 31 december 2010 is € 6,2 miljoen negatief.
17.
Kredietinstellingen
Het verloop van de kredietinstellingen is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Saldo per 1 januari
0
276.951
Aflossingen
0
-276.951
Opgenomen
16.234
0
Saldo 31 december
16.243
0
44
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
18.
Overige schulden
(in duizenden euro’s)
2010
2009
(Winst-)uitkering
2.517
2.984
Vakantietoeslag/-dagen
9.135
9.670
783
0
Bezorggelden Vooruitontvangen abonnements gelden Auteursvergoedingen Reservering retouren Diversen
19.
5.530
4.923
19.252
20.686
1.654
1.642
15.179
10.912
54.050
50.817
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
(in duizenden euro’s) Meerjarige financiële verplichtingen
0-1 jaar
1-5 jaar
>5 jaar
totaal
Huur
3.854
12.031
10.328
26.213
Lease auto’s
2.256
2.915
0
5.171
Lease overig
34
34
0
68
Diensten
7.062
3.032
0
10.094
Diversen
3.211
5.706
0
8.917
16.417
23.718
10.328
50.463
Totaal
Voorwaardelijke verplichtingen Per 31 december 2010 zijn er ten behoeve van huurpanden € 1,1 miljoen aan bankgaranties gesteld.
Fiscale eenheid De vennootschap vormt met de 100 % deelnemingen een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. Op grond van de standaard voorwaarden zijn de vennootschappen en de met haar gevoegde dochterondernemingen ieder hoofdelijk aansprakelijk voor terzake door de combinatie verschuldigde belasting.
Verwerking van belastingen binnen fiscale eenheid De moeder rekent af op basis van fiscale resultaten van de dochters met inachtneming van de toerekening van de voordelen van de fiscale eenheid aan de verschillende maatschappijen die daar van deel uit maken.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
45
Vervolg voorzieningen
Aansprakelijkheidsverklaringen op grond van artikel 403. Door de vennootschap zijn ten behoeve van de onderstaande in de consolidatie betrokken 100% dochterondernemingen aansprakelijkheidsverklaringen afgegeven zoals bedoeld in artikel 2:403 BW. Hierdoor behoeven de jaarrekeningen van deze vennootschappen niet te worden ingericht volgens de voorschriften van deze titel. Aalbers & Kersten B.V.
NDC|VBK de uitgevers B.V.
Ambo/Anthos Uitgevers B.V.
Optimum Edition B.V.
Amstel Uitgevers B.V.
Optimum Holding B.V.
Uitgeverij Ankh Hermes B.V.
Pinion B.V.
Boekenwereld B.V.
Radio Limburg 97FMB.V.
Uitgeverij Contact B.V.
Radio Maastricht B.V.
Uitgeverij De Fontein B.V.
Roodbont B.V.
Uitgeverij Hillen B.V.
Tirion Uitgevers B.V.
Kluwer Algemene Boeken B.V.
Uitgeverij ThiemeMeulenhoff B.V.
Uitgeversmaatschappij J.H. Kok ten Have B.V.
Uitgeverij ThiemeMeulenhoff Holding B.V.
Kosmos Z&K Uitgevers B.V.
Van Dale Lexicografie B.V.
Uitgeverij Luitingh~Sijthoff B.V.
Veen Algemene Boeken B.V.
Media Exploitatie Limburg B.V.
Veen Magazines B.V.
NDC Grafisch Bedrijf B.V.
Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep B.V.
NDC mediagroep B.V.
Drukkerij Zeijl en Kuipers B.V.
NDC Print B.V.
Zimed Uitgevers B.V. (per 20-08-2009)
NDC Radio B.V.
Zomer & Keuning Boeken B.V.
Buiten de consolidatie blijft een aantal kleine meerderheids- en minderheidsdeelnemingen dat afzonderlijk en gezamenlijk van te verwaarlozen betekenis is.
46
NDC|VBK de uitgevers | Jaarverslag 2010
Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 21.
Omzet
De omzet van de groep is als volgt te specificeren: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Omzet advertenties dagbladen
36.042
39.399
Omzet advertenties HaH bladen
26.150
25.348
Abonnementen en losse verkoop
61.163
60.997
171.312
186.478
Boeken omzet Overige omzet
27.258
27.665
321.925
339.877
Van de totale omzet is € 12,2 miljoen (2009: 12,8 miljoen) in België gerealiseerd.
22. Lonen en salarissen De samenstelling is als volgt: (in duizenden euro’s)
2010
2009
Lonen en salarissen
92.883
101.691
Pensioenlasten
15.578
13.785
Overige sociale lasten
12.663
12.942
Toevoeging reorganisatie voorziening
8.510
16.346
129.634
144.764
2010
2009
De specificatie van de pensioenlasten is als volgt: Kosten extra jaaropbouw (current service costs) Interest Verwachte opbrengst op beleggingen
200
174
8.177
7.955
-5.556
-5.931
Amortisatie
1.555
701
Subtotaal IAS 19 last
4.736
2.899
11.258
10.024
-210
7.430
153
-6.568
15.578
13.785
Premies Bedrijfstakfonds en overige regelingen Amortisatie jubileum en correcties Diversen
In het jaar 2010 had de groep 1.498 werknemers (fte) (in 2009: 1.662) in dienst.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
47
Vervolg toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening
23. Belastingen De belasting over het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening kan als volgt worden toegelicht:
2010
2009
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
-/-21.992.000
-/-56.698.000
Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
+/+ 5.739.000
+/+ 7.462.000
Effectief belastingtarief
26,1 %
13,2 %
Toepasselijke belastingtarief
25,5 %
25,5 %
Het effectieve belastingtarief wijkt af van het toepasselijke belastingtarief als gevolg van de fiscaal niet-aftrekbare afschrijving inzake goodwill (€ 15,1 miljoen). In 2010 was er een boekhoudkundig voordeel van samen € 4,0 miljoen door een te hoge waardering van de belasting latentie bij ThiemeMeulenhoff, en de waardering van een actieve belastinglatentie bij VBK inzake fiscaal afschrijfbare uitgaverechten en diverse kleine correcties.
Accountantshonoraria: In het jaar 2010 zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria ten laste van het resultaat gebracht:
2010
2009
231.000
294.000
Totale honoraria voor andere controle opdrachten
17.000
39.000
Totale honoraria voor adviesdiensten op fiscaal terrein
93.000
214.000
Totale honoraria voor het onderzoek van de jaarrekening
Totale honoraria voor andere niet controlediensten
22.000
699.000
363.000
1.246.000
Bovenstaande honoraria betreffen de werkzaamheden die bij de vennootschap en de in de consolidatie betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties) en de in rekening gebrachte honoraria van het gehele netwerk waartoe de accountantsorganisatie behoort.
Beloning bestuurders en commissarissen De bezoldiging aan (voormalig) bestuurders bedroeg € 1.499.000 (2009: € 2.231.000) en aan de Raad van Commissarissen € 107.000 (2009: € 105.000).
Verbonden partijen
Alle groepsmaatschappijen, zoals opgenomen in paragraaf 1.3, alsmede de deelnemingen toegelicht in paragraaf 6 worden aangemerkt als verbonden partij. Transacties tussen groepsmaatschappijen worden in de consolidatie geëlimineerd.
48
NDC|VBK de uitgevers | Jaarverslag 2010
Enkelvoudige balans per 31 december 2010 (Voor voorgestelde resultaatbestemming (in duizenden euro’s)
Ref.
31 december 2010
31 december 2009
2.867
6.367
66.922
78.639
Vaste activa Immateriële vaste activa
24
Goodwill
Financiële vaste activa Deelneming
25
Vlottende activa 596
Belastingen
Liquide middelen
1.329 596
1.329
662
274
Ref.
71.047
86.609
31 december 2010
31 december 2009
Eigen vermogen Geplaatst kapitaal
26
20.000
20.000
Cumulatief preferente aandelen
27
2.247
2.247
Agio
28
125.455
125.455
Wettelijke reserve
29
25.166
16.356
Algemene reserve
30
-89.044
-31.351
Onverdeeld resultaat
31
-17.226
-49.856 66.598
82.851
Voorzieningen Pensioenverplichting Overige
342
0
6
0 348
0
Kortlopende schulden Groepsmaatschappijen Overige schulden
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
3.981
3.344
120
414 4.101
3.758
71.047
86.609
49
Enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2010 (in duizenden euro’s)
2010
2009
Netto resultaat groepsmaatschappijen
-11.715
-45.422
Overige baten en lasten na belasting
-4.538
-3.461
-16.253
-48.883
Aangezien de resultaten van de vennootschap zijn verwerkt in de groepsjaarrekening wordt ingevolge artikel 2:402 BW, volstaan met een samenvatting van het resultaat.
50
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Toelichting op de balans en de winst- en verliesrekening Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Grondslagen van waardering en van resultaatbepaling De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening zijn gelijk aan die voor de geconsolideerde jaarrekening. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode in overeenstemming met paragraaf 2.5 in de geconsolideerde jaarrekening. Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de opgenomen toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening.
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
51
Toelichting op de enkelvoudige balans 24. Immateriële vaste activa (in duizenden euro’s)
Goodwill Aanschaffingswaarde Saldo per 1 januari
34.994
Investeringen
0
Saldo per 31 december
34.994
Afschrijvingen Saldo per 1 januari
28.627
Afschrijvingen
3.500
Saldo per 31 december
32.127
Boekwaarde per 1 januari 2010
6.367
Investeringen
0
Afschrijvingen
-3.500
Boekwaarde per 31 december 2010
2.867
Per 1 januari 2006 heeft er een herstructurering plaatsgevonden, waarbij de aandelen van Hazewinkel Holding Groningen B.V. en Friese Pers Beheer B.V. zijn overgedragen aan NDC Houdstermaatschappij B.V. De bij Friese Pers Beheer B.V. aanwezig zijnde goodwill is hierbij overgedragen aan NDC Houdstermaatschappij B.V. De goodwill is tegen oorspronkelijke aanschaffingswaarde opgenomen, terwijl de reeds verrichte afschrijvingen als bijzondere afwaardering is verantwoord bij NDC Houdstermaatschappij B.V.
Financiële vaste activa 25.
Deelneming in groepsmaatschappijen
(in duizenden euro’s) Het verloop kan als volgt worden weergegeven:
2010
2009
Saldo per 1 januari
78.637
35.066
Aandeel resultaat
-11.715
-45.422
0
90.000
66.922
78.637
Gestort agio Saldo 31 december
52
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Eigen vermogen 26.
Geplaatst kapitaal
De vennootschap heeft per 31 december 2010 20.000.000 aandelen geplaatst . De nominale waarde bedraagt € 1,00 per aandeel. Alle aandelen zijn volgestort. Het verloop kan als volgt worden weergegeven: (in duizenden euro’s)
2010
2009
20.000
20.000
0
0
20.000
20.000
1.113
1.053
0
60
Saldo 31 december Cumulatief preferente aandelen I(Entero II B.V. en Scribent B.V.)
1.113
1.113
Saldo per 1 januari
1.134
0
0
1.134
Saldo 31 december
1.134
1.134
Cumulatief preferent aandelenkapitaal
2.247
2.247
28.952
28.952
26. Geplaatst kapitaal Saldo per 1 januari Mutatie Saldo 31 december
27. Cumulatief preferent aandelenkapitaal Cumulatief preferente aandelen F (Houdstermaatschappij preferente aandelen NDC B.V.) Saldo per 1 januari Mutatie
Mutatie
28. Agio Gewoon aandelenkapitaal Saldo 1 januari Mutatie Saldo 31 december Cumulatief preferente aandelen F(Houdstermaatschappij preferente aandelen NDC B.V.) Saldo 1 januari Mutatie Saldo 31 december
0
0
28.952
28.952
7.637
7.697
0
-60
7.637
7.637
88.866
0
Cumulatief preferente aandelen I(Entero II B.V. en Scribent B.V.) Saldo 1 januari Storting cumulatief preferent Saldo 31 december Agioreserve
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
88.866 88.866
88.866
125.455
125.455
53
Vervolg toelichting op de enkelvoudige balans
29. Wettelijke reserve inzake activering ontwikkelingskosten Saldo 1 januari Mutatie Saldo 31 december
16.356
14.909
8.810
1.447
25.166
16.356
-31.351
-12.138
-48.883
-15.260
30. Algemene reserve Saldo 1 januari Toevoeging conform winstbestemmingsbesluit 2006,2007,2008,2009 Dividenduitkering
-2.506 -8.810
-1.447
-89.044
-31.351
Saldo 1 januari
-49.856
-16.233
Bij: onverdeeld resultaat
-16.253
-48.883
Toevoeging aan wettelijke reserve Saldo 31 december
31. Onverdeeld resultaat
Af: toevoeging algemene reserve
48.883
15.260
Saldo 31 december
-17.226
-49.856
Totaal eigen vermogen
66.598
82.851
Achterstallig dividend Over het cumulatief preferente kapitaal is eind 2010 nog € 12 miljoen aan achterstallig dividend verschuldigd. Leeuwarden, 24 maart 2011 De directie, Th.J. van der Raadt, voorzitter G. Volkers
NDC Houdstermaatschappij B.V. Postbus 394 8901 BD Leeuwarden
54
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Overige gegevens Statutaire winstverdeling In artikel 39 van de statuten is bepaald hoe de winst wordt verdeeld over de cumulatief preferente aandelen I, de cumulatief preferente aandelen F en de daarbij behorende reserves. Indien de winst daartoe ontoereikend is, wordt het ontstane dividendtekort of de tekorte toevoeging naar de reserves ingehaald in de volgende jaren. Van de winst die overblijft na de hiervoor verrichte uitkeringen en toevoegingen wordt 65% toegevoegd aan de algemene reserve. De resterende 35% wordt tot een maximum van € 1.000.000 uitgekeerd aan de gewone aandeelhouders, tenzij de algemene vergadering van aandeelhouders ter gelegenheid van de vaststelling van de jaarrekening of onmiddellijk daarna anders besluit. Uitkeringen van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is. Dividenden worden betaalbaar gesteld vier weken na vaststelling, tenzij de algemene vergadering daartoe een andere datum bepaald. Uitkeringen ten laste van de reserves van de vennootschap kunnen slechts geschieden krachtens een besluit van de algemene vergadering, genomen met goedkeuring van de directie en de raad van commissarissen.
Gebeurtenissen na balansdatum Geen
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
55
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van NDC Houdstermaatschappij B.V.
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van NDC Houdstermaatschappij B.V. te Leeuwarden gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en enkelvoudige winsten-verliesrekening over 2010 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van de directie De directie van de vennootschap is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het directieverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). De directie is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controleinformatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de vennootschap. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door de directie van de vennootschap gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
56
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
Vervolg accountantsverklaring
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van NDC Houdstermaatschappij B.V. per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW).
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het directieverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Groningen, 24 maart 2011 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. drs. J.W. Middelweerd RA
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010
57
Colofon
Dit jaarverslag is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van de raad van bestuur van NDC Houdstermaatschappij B.V. en zijn werkmaatschappijen. Ontwerp en opmaak
58
Media Producties & Vormgeving
NDC Houdstermaatschappij B.V. | Jaarverslag 2010