Natuurfotografie
Kijken, zien en dán pas fotograferen Luc Hoogenstein
Wat is een natuurfotograaf? Een natuurfotograaf is iemand die natuur fotografeert, met respect voor de natuur.
Hoe doe je dat? • Begrijp wat je aan het doen bent • Ken je camera
Inhoud 1. Basisuitrusting 2. Scherptediepte en sluitertijd 3. Belichting 4. Compositie 5. Het veld in: techniek (6. terugkom-avond)
Basisuitrusting: body of camera Digitale spiegelreflex;
Compactcamera;
Hybride camera
Welk merk? Sony, Nikon, Canon, Olympus, Sigma, etc: eigenlijk zijn ze allemaal goed. Keuze is persoonlijk.
Basisuitrusting: lenzen of objectieven Twee soorten lenzen: • zoomlenzen • vaste lenzen Wat wil je fotograferen? Wijdse landschappen, overzichten: Groothoeklens (10 – 24mm) Overzichten, situaties, portretten: Korte zoomlens (bijv. 24 – 70mm) Insekten, planten, dichtbij: Macrolens (60 – 180mm) Dieren, ver weg: telezoomlens of vaste telelens (300mm of meer)
Basisuitrusting: lenzen of objectieven Korte zoomlens
Basisuitrusting: lenzen of objectieven Macrolens
Basisuitrusting: lenzen of objectieven Lange zoomlens of vaste lens
Basisuitrusting: hulpmiddelen • • • • • • • •
Statief of monopod Rijstzak Draadontspanner Draadloze ontspanner Camouflagedoek Schuiltent Fototas Tussenringen
• • • • • • • •
Filters (polarisatiefilter) Reservebatterijen Opslagmedium Flitsers Reflectieschermen Extra geheugenkaartjes Computer Etc
Scherptediepte en sluitertijd Scherptediepte [Av] Scherptediepte is dat deel van de foto dat scherp is. Diafragma (f) regelt de scherptediepte f-waarde
Diafragma
Scherptediepte en sluitertijd Vuistregel: hoe groter het f-getal, hoe groter de scherptediepte Maar: hoe groter het f-getal, des te langzamer de sluitertijd! Diafragma stel je in met de functie Av of A (Aperture value)
Scherptediepte en sluitertijd
Scherptediepte en sluitertijd
Scherptediepte en sluitertijd Sluitertijd [Tv] “Klik” Afhankelijk van wat je wilt fotograferen • Bevriezing bewegende objecten: snelle sluitertijd • Sfeer door beweging: langzame sluitertijd Sluitertijd stel je in met de functie Tv (Time value)
Scherptediepte en sluitertijd Vuistregel voor fotograferen uit de hand: scherpe foto bij 1/(aantal mm’s van je lens) seconde. Langzamer: gebruik ondersteuning. Hoe kun je een snellere tijd krijgen zonder je diafragma te veranderen? • Kies een hogere iso-waarde (risico: meer ruis) • Onderbelicht de foto met 1/3 stop
Scherptediepte en sluitertijd
Scherptediepte en sluitertijd Vliegende grauwe gans
Belichting Een goede belichting is niet makkelijk! Vuistregels: Meet met je camera op iets wat neutraal grijs is (spotmeting) Donker beeld: onderbelichten Licht beeld: overbelichten
Belichting
Belichting
Belichting Vuistregels • Bij zonnige dagen 1/3 stop of 2/3 stop onderbelichten is vaak een juiste keuze • Bij tegenlicht-opnamen is 1/3 stop of 2/3 stop overbelichten is vaak een juiste keuze • Denk bij elke foto die je maakt of de belichting goed is
Belichting
Compositie Goede compositie = goede foto, waar je langer naar blijft kijken. Leer te kijken, en dan “zie” je de compositie in het veld vanzelf! Hou het eenvoudig: voorkom drukke foto’s met veel afleiding. Kies één onderwerp.
Compositie Basisregel: Gulden snede
• Zorg dat een onderwerp zich op een van de kruispunten bevindt • Horizon op de bovenste of onderste lijn
Belichting
Compositie
Compositie
Compositie Kleur: het kleurenwiel • Complementaire kleuren – Tegenovergestelde kleuren – Geven een dynamisch beeld
• Harmoniërende kleuren – Liggen naast elkaar – Geven een rustig, zacht beeld
Blauw en groen: rustgevend maar ook koel Rood, geel, oranje: meer dwingend, maar ook warm
Compositie Patronen • Overal aanwezig • Herhaling versterkt het beeld • Zorg voor een rustpunt in de foto (iets wat van het patroon afwijkt) • Abstract beeld
Compositie
Compositie
Compositie Vertel een verhaal met je foto • Lagen aanbrengen in je foto • Foto’s met een verhaal spreken meer aan • Kies één onderwerp, en laat de achtergrond het verhaal vertellen
Compositie
Het veld in: techniek Alles valt of staat met een goede voorbereiding • Wat wil je fotograferen? Welke spullen neem je mee? • Wanneer moet je ter plaatse zijn? Timing. • Bepaal je positie. • Stel van tevoren je camera in (diafragma, isowaarde, onder/overbelichting, one shot/ai servo)
Het veld in: techniek Wanneer moet ik er zijn? Timing. Beste tijd is iets voor zonsopkomst tot een paar uur na zonsopkomst en het uur voor zonsondergang (“the golden hour”) • “Warm licht”, geen fel licht • Geen harde contrasten • Rustig: niet al teveel menselijke activiteit (geen verstoring)
Het veld in: techniek Waar moet ik staan? Het kiezen van positie. • Kom op gelijke hoogte (ooghoogte) met je onderwerp. – Voordeel: “natuurlijker” ogende foto – Wees niet bang om vies te worden
• Hou de zon in je rug (behalve als je tegenlicht-opnamen wilt maken) • Gebruik bij vogels en zoogdieren (herten, reeën) een schuiltentje of camouflagenet – Kies een bosrand oid zodat je tent/net niet opvalt – Plaats je tent/net enkele dagen voordat je gaat fotograferen – Zorg dat je ruim voor zonsopkomst (in het donker!) aanwezig bent.
Het veld in: techniek Hoe laat moet ik er zijn? Timing. Timing verschilt per onderwerp, maar overdag is het minst gunstig vanwege het relatief harde licht • • • •
Landschappen: (vroege ochtend en) gouden uur Libellen en vlinders: zonsopkomst tot 2 á 3 uur erna Vogels: vroege ochtend en gouden uur Zoogdieren: vroege ochtend (egels ook begin avond)
Het veld in: techniek Overige tips: • Ga vaak naar hetzelfde gebied: begin bijvoorbeeld in…je tuin! • Verdiep je in je favoriete onderwerp, lees erover, leer het gedrag herkennen. • Bijna elk weertype is goed, vooral een “waterig zonnetje”. Laat je verrassen! Wind is ongeschikt voor veel macrofotografie. • Speel met je lenzen, maak eens macrofoto’s met een groothoeklens of landschappen met een telelens. • Pas op voor een lege batterij: kijk niet teveel achterop je camera (“Chimping”). • Voor vogelfotografie: zie het bijgevoegde Focus-artikel
papduikerserie
Tot slot
Dé gouden regel: Neem de tijd. Geduld betaalt altijd uit!
