NATURE WATCH DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
Milieu
Europe Direct helpt u antwoord te vinden op uw vragen over de Europese Unie. Gratis nummer (*):
00 800 6 7 8 9 10 11 (*) De informatie wordt gratis verstrekt en bellen is doorgaans gratis, maar sommige operatoren, telefooncellen of hotels kunnen kosten aanrekenen.
Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op internet via de Europaserver (http ://europa.eu). Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2014 ISBN 978-92-79-40890-8 (gedrukte versie) ISBN 978-92-79-43722-9 (online versie) doi:10.2779/47676 (gedrukte versie) doi:10.2779/56538 (online versie) © Europese Unie, 2014 Hergebruik toegestaan. Voor reproductie of gebruik van deze foto’s moet u de rechthebbenden zelf om toestemming vragen. Printed in Luxembourg Gedrukt op kringlooppapier waaraan het EU-ecolabel voor grafisch papier is toegekend (www.ecolabel.eu)
ln dit boekje zit een bijlage die je eruit kunt halen! Je leert in dit boekje alles over de Euraziatische kraanvogel „Grus grus”.
NATURE WATCH
1
DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
KRAANVOGELS ZIJN GEWELDIG! Deze mooie vogels hebben lange poten en maken trompetgeluiden die we een kilometer verderop kunnen horen. Ze vliegen heel gracieus en hoog in de lucht en ze kunnen zelfs dansen! En we hebben goed nieuws, want in Europa heb je een grote kans om kraanvogels te zien omdat ze ieder jaar migreren. Ieder jaar vliegen duizenden kraanvogels in de herfst van Noord-Europa naar het zuiden om daar te overwinteren. Ze nemen verschillende routes en stoppen onderweg op veel plaatsen. In de lente vliegen ze het hele stuk weer terug! We hebben geluk. Twintig jaar geleden gingen er veel minder kraanvogels op reis. De mensen hadden de habitats waar de kraanvogels verblijven of op bezoek komen, veranderd of overgenomen. Er waren minder veilige plekken waar de kraanvogels nesten konden maken en jongen konden krijgen. En op hun reisroute waren er minder plaatsen waar ze konden eten en uitrusten. Veel kraanvogels moesten een moeilijkere of gevaarlijkere route nemen en gingen dood. Natura 2000 heeft dit allemaal veranderd. Natura 2000 is een netwerk van mensen en gebieden die de mooiste habitats voor de wilde dieren in Europa beschermen. De kraanvogels gebruiken sommige van deze gebieden tijdens hun migratie om te rusten en te eten. Nu kunnen dus veel meer vogels veilig de reis volbrengen. Natura 2000 onderhoudt deze gebieden, zodat mensen deze plaatsen nu en in de toekomst kunnen gebruiken en bezoeken. Alle levende dingen zijn met elkaar verbonden, dus als we de biodiversiteit beschermen, helpen we onszelf ook. Als we kraanvogels helpen, hoe kan dat dan ook mensen helpen? Als je verder leest, kom je meer te weten over een van de routes die deze fantastische vogels nemen en zie je wat jij kunt doen om ook te helpen!
De kraanvogel is een van de grootste vogels in Europa. De volwassen vogels kunnen 120 cm lang worden en wel 6 kilo wegen. Dat is ongeveer net zo groot als een kind van tien, maar vogels wegen minder omdat hun botten heel licht zijn, zodat ze beter kunnen vliegen!
WOORDEN MIGRATIE
LIJST
van de ene p la trekken, vaak ats naar de andere plaats bij de wisselin seizoen g van het
HABITAT
gebied waar planten en d leven ieren graag
BIODIVERS
IT
de vele versch EIT ill de natuurlijk ende levende dingen en e wereld waa rin ze leven
HOOFDSTUK 1: HET BEGIN
Ieder kraanvogelpaartje vindt het fijn om veel ruimte om het nest heen te hebben. Ze maken een hard, schreeuwend geluid dat wel een minuut kan duren, om andere kraanvogels te waarschuwen dat ze bij het nest uit de buurt moeten blijven.
Volwassen kraanvogels doen modder op hun rug voordat ze op het nest gaan zitten. Dat is een camouflage waardoor roofdieren de vogels niet zo goed kunnen zien tussen de bruine moerasplanten!
Het kuiken heeft donzige bruine veren die hem een beetje camouflage geven, maar hij blijft dichtbij zijn ouders zodat die hem kunnen beschermen.
Sinds het begin van de 20e eeuw is ongeveer twee derde van de draslanden in Europa verdwenen.
WOORD CAMOUFL
ENLIJST
als de kleu AGE re ervoor zorg n of vorm van een d ie e in zijn omg n dat hij moeilijk te r zien is eving
ROOFDIER
dieren die EN o en deze op p andere dieren jag en eten
DRASLAN
D
land dat h e tijd nat is, t grootste deel van de zoals een o of moeras , waar pla ndiep meertje nten groeie TURF n dikke laag d resten in v ode en vergane plan ochtige gro tennd
Het is het einde van de lente in Zweden. Een kraanvogelpaartje maakt van een grasheuveltje en plantenstengels een nest op de grond. Het vrouwtje legt twee gevlekte eieren in het nest en de twee ouders zitten om de beurt op de eieren. Een maand later komt er uit allebei de eieren een klein, pluizig kuiken. Zodra de kuikens kunnen lopen, volgen ze hun ouders en verstoppen ze zich achter hoge planten in een gebied met ondiep water. Hier kunnen ze eten en groeien en zijn ze veilig voor roofdieren, zoals vossen en haviken. Tien weken later kunnen de kuikens vliegen. Het is tijd dat de familie zich klaarmaakt voor de migratie naar het zuiden, samen met de andere kraanvogels.
GEBIEDEN BESCHERMEN Kraanvogels bouwen hun nest in de delen van de ondiepe draslanden die het moeilijkst te bereiken zijn. De mensen hebben de draslanden drooggelegd of opgehoogd zodat ze het land kunnen gebruiken voor landbouw of huizen. Ze hebben ook in sommige draslanden gegraven om turf te steken, omdat tuinmannen turf gebruiken om planten te laten groeien. Het Natura 2000-netwerk helpt de
NATURE WATCH DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
mensen om de habitats in de draslanden te beschermen, omdat de kraanvogels drasland nodig hebben voor hun nesten. De beschermers blokkeren de kanalen die zijn gegraven om het water weg te leiden uit de draslanden. Ze vertellen de plaatselijke bevolking dat draslanden ook nuttig zijn voor mensen. Wist je dat draslanden het regenwater opzuigen en overstromingen voorkomen? En dat we ze kunnen gebruiken voor leuke dingen zoals vogels observeren en varen?
WAT JIJ KUNT DOEN De eerste stap die je kunt zetten om de schitterende natuurlijke habitats in Europa te beschermen, is dat je van alles leert over die habitats. Dit boekje is een prima manier om te beginnen!
3
HOOFDSTUK 2: HOOGVLIEGERS
Kraanvogels maken een nest als paartje, maar ze reizen in groepen. De zwermen starten hun migratie in de herfst, als het in het noorden kouder wordt en er minder te eten is. Deskundigen denken dat de zwermen in V-vorm vliegen om vermoeide kraanvogels te helpen bij het vliegen. Als de vleugels van de voorste vogels op en neer gaan, geeft de luchtstroom van hun vleugelpunten de vogels achter hen een „duwtje”!
Kraanvogels vliegen met uitgestrekte hals en met hun poten gestrekt naar achter. Hun vleugels hebben zwarte punten en gaan langzaam op en neer terwijl ze door de lucht snorren.
Hoge stroomkabels zijn vooral gevaarlijk voor grote, zware vogels zoals kraanvogels. Ze kunnen niet snel genoeg van richting veranderen om een botsing te voorkomen. Bakens, zoals die op de volgende pagina, maken het gemakkelijker voor de vogels om de hoogspanningskabels te zien. Sommige vogelbakens gloeien, zodat ze ook in de schemering te zien zijn, of ze maken een geluid dat de vogels kunnen horen.
LIJST
EN
RD WOO
RD CUTEE elektrische O R T K E n
NATURE WATCH DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
GEËL gaan door ee oodge d schok
Kraanvogels zijn geen gewone vliegers. Het zijn hoogvliegers! Als kraanvogels gaan migreren, vliegen ze hoger en hoger. Pas als ze één of twee kilometer hoog zijn, stoppen ze met stijgen. Zwermen van wel 400 vogels vliegen vaak samen in een grote V-vorm. Het lijkt wel of de kraanvogels een luchtshow geven als ze in zo’n V-vorm vliegen! Verschillende vogels vliegen om de beurt voorop om de zwerm te leiden. De kraanvogels roepen de hele tijd naar elkaar als ze vliegen. De jonge vogels blijven dicht bij hun ouders en leren de route, zodat ze het jaar erna de weg weten.
DE LANDING Als de kraanvogels moe worden en honger krijgen, gaan ze langzamer en lager vliegen. Dit is een gevaarlijk moment. Sommige kraanvogels raken gewond als ze tegen de hoogspanningskabels vliegen, omdat ze die te laat zien. Sommige vogels landen op de kabels en worden geëlektrocuteerd. Natura 2000 vraagt de energiebedrijven om de stroomkabels op de route van de kraanvogels in de grond te begraven. Ze bedekken de stroomkabels met materiaal dat ervoor zorgt dat er geen elektriciteit doorgegeven wordt, zodat de vogels niet geëlektrocuteerd worden. Ook hangen ze bakens aan de stroomkabels, zodat de vogels de kabels gemakkelijker op tijd kunnen zien en van richting kunnen veranderen.
WAT JIJ KUNT DOEN Zoek een Natura 2000-gebied bij jou in de buurt en ga op onderzoek. Als mensen laten zien dat ze dat mooie gebieden vinden, is het gemakkelijker om veranderingen door te voeren waarmee de kraanvogels en andere wilde dieren worden geholpen. http://ec.europa.eu/environment/nature/ natura2000/index_en.htm
5
HOOFDSTUK 3: AAN TAFEL!
Als er minder plaatsen zijn waar de kraanvogels kunnen eten, komen er veel vogels naar hetzelfde gebied. Dat betekent dat er meer concurrentie is voor het eten en dat sommige vogels honger krijgen. Beheerders van Natura 2000 werken samen met boeren om voedselstations op te zetten waar honderden, of zelfs duizenden kraanvogels komen om granen te eten die speciaal voor hen zijn neergelegd.
Kraanvogels eten in groepen, zodat er meer ogen zijn die gevaar kunnen zien. Kraanvogels gebruiken een speciaal alarmgeluid om elkaar te waarschuwen voor gevaar.
Als boeren maïsresten op de velden achterlaten voor de vogels, verliezen ze geld omdat ze dan minder gewassen op dat veld kunnen telen. Beheerders van Natura 2000 helpen de boeren om hier subsidie voor te krijgen.
Ook is aan de boeren gevraagd om minder gevaarlijke chemische middelen te spuiten, zodat de kraanvogels niet vergiftigd worden als ze granen eten die zijn behandeld met allerlei pesticiden en meststoffen.
ST
NLIJ E D R O
WO
en
n spuit
IDEN en op plante de planten PESTIC er ie
NATURE WATCH
DE TREK VAN DE KRAANVOGELS die bo bestrijden d n e ff o st e ecten t en om ins aken of opet odat kapotm oppen z n t N s E d F n F o TO cere e gr MESTSdie boeren in d groente produ stoffen meer fruit of planten ten n oogs N e E n S le S e GEWA die boeren t erkopen planten e eten of te v t wordt om op gering e r E e I d D r SUBSI t meestal doo f te helpen geld da om een bedrij en betaald inig bom e w t e EN nd m VLAKTlatte stukken la open, p
Kraanvogels verbruiken veel energie als ze grote afstanden vliegen, dus ze krijgen grote honger. Als ze gaan landen, zoeken ze velden en vlakten waar veel eten voor hen is. Kraanvogels zijn geen moeilijke eters. Ze eten vooral granen en delen van planten, zoals bladeren, stengels, zaden en bessen, maar ze lusten ook kevers, slakken en andere kleine diertjes. Het eten dat ze op de grond vinden, pikken ze op met hun grote scherpe snavel. Kraanvogels zijn veel tijd kwijt met eten. Ze moeten veel eten, zodat ze genoeg brandstof hebben voor de volgende etappe van hun reis. Als het avond wordt, gaan ze op zoek naar een veilige rustplek voor de nacht.
VOGELS VOEREN Een zwerm hongerige kraanvogels kan alle net geplante zaden, jonge planten, granen of aardappelen in een veld opeten. Boeren proberen hun gewassen te beschermen door de vogels weg te jagen met lawaaiige vogelverschrikkers. De beheerders van Natura 2000 moedigen boeren aan om graanresten op de velden te leggen in de buurt van de rustplekken van de kraanvogels. Het helpt ook als de boeren sommige velden niet omploegen voor de winter,
zodat de kraanvogels de graanresten kunnen opeten. De kraanvogels eten die granen op en laten de andere gewassen met rust.
WAT JIJ KUNT DOEN Er zal waarschijnlijk geen kraanvogel bij jou in de tuin komen, maar andere vogelsoorten komen er misschien wel. Je kunt in de herfst en winter vogels voeren, omdat er dan minder voedsel is te vinden in de natuur. Je kunt vogelvoer neerleggen of planten met bessen kweken, zodat de vogels te eten hebben. Het is leuk om naar de vogels te kijken die bij jou in de tuin komen!
7
Welkom op ons prikbord! Hier kun je nieuws plaatsen over de kraanvogels die door Europa reizen. Je kunt reageren en foto’s toevoegen en over deze prachtige vogels lezen.
Leeftijd 11 Land Zweden Hobby’s mijn hond Galen uit laten (Galen is Zweeds voor gek — en hij is zeker gek!) Natuurfavoriet Goudhaantjes Wist je dit al? Goudhaantjes zijn heel kleine vogeltjes, maar ze kunnen van Zweden naar Groot-Brittannië vliegen!
Zaterdag — 12:13i Hallo vogelfans! Alva hier! Ik zit dit in mijn tent te typen. In Zweden kamperen is helemaal te gek. Je kunt je tent gew oon ergens in het wild neerzetten. J Vandaag gaan we kraanvogels en hun jonkies bekijken, hoop ik. Wordt vervolgd!
13:00i Zaterdag — het grote r zijn hier in ebben e n e d ie b e t natuurg ns. We h We zijn in he s kraanvogels met kuike n moeras erge zien. e g t ze nog nie de ig verstopt in te zien. il e v s n e ik u k uden de k om ze De ouders ho g dus het is heel moeilij eiin dichte begro
Zaterdag — 14:1 0i Bijna een ramp! g Ik zwaaide met mijn jagen en de lijn va arm om wat vliege n Galen gleed van mijn arm. Die stom n weg te keihard weg over he me hond rende t pad. Hij rende bijna het m zijn. Ik kon de lijn no oeras in en dan zouden de vogels op geschrokken g net op tijd pakken . Poeh!
Zaterdag — 16:02i len naar de auto bracht..., Eindelijk! Terwijl papa Ga en met hun ouders gingen m zag ik twee kuikens die sa eten. ikens lange poten, maar de ku t De ouders liepen op hun aan zwemmen omdat he rs de ou n hu er ht ac n ste moe zijn zo schattig! J water best diep was. Ze Zaterdag — 16:5 4i Ben terug in de tent en heb een hartstik Ik vind het super da ke leuke dag geha d! t mensen op zulke m komen. Dit was vo or Galen misschien ooie plekken mogen zijn laatste kans, m wij komen echt no g een keer terug! aar Niet dit jaar, want de zuiden. Nu moet ik kraanvogels vliegen binnenkort naar w he over hoe het met ze achten tot jullie hier nieuws neerzett t en gaat...
Leeftijd 12 Land Duitsland Hobby’s Tafeltennissen Natuurfavoriet Zanglijsters en spechten Wist je dit al? Zanglijsters slaan slakkenhuisjes tegen een steen kapot!
Zondag — 12:47i Hoi! Ik ben Lukas en ik woon in Berlijn. Ik zie heel veel vogels in de parken in de stad, maa r ik wil de grote zwermen kraanvogels zien die in oktober altijd bij de visvijvers van Linum komen. Soms zijn er 50 000 vogels per nacht! Ik moet er voor de schemering zijn. Dan komen de kraanvogels terug om te rusten, na dat ze voedsel hebben gezocht op de velden in de buurt. Ik kan bijna niet meer wachten. :40i Zondag — 15
n ik maak me
de middag e Het is eind van
zorgen. g
ging. us heeft vertra ls b ijn m n e g e de w aanvoge Het is druk op wel een paar kr eduldiger. je p m a ra t e h nog ong Ik heb door rdoor ben ik nu a a d r a a m , n e gezi kraan te kans om de t ts a la ijn m l e he nw Dit is misschie sten voordat ze verder naar ru n e vogels te zi ... zuiden vliegen K
Zondag — 17:03i We waren er net op tij d! We stoven over de pa den naar een uitkijktor voor mijn rolstoel. We en zitten hier te wachten tot de vogels komen. Ik met ruimte waarom kraanvogels het hier zo fijn vinden. begrijp wel De beheerder van het Natu is, zodat de kraanvogels ra 2000-gebied zorgt ervoor dat er genoeg ondiep water in de herfst kunnen ko men uitrusten. Iederee van opwinding... n zit te stuiteren Zondag — 18:30i Wauw! Dat was fantas tis de lucht en ontzettend ch! J Duizenden vogels in veel lawaai. De vogels op de grond maken een trompetgelu de vogels in de lucht. Ze vertellen zo waar ze id naar moeten landen en de vogels in de lucht roepen terug! Het geluid klinkt nog st eeds in mijn oren. Dit vergeet ik nooit meer!
19:16i — Zondag — s a k u L @ a Alv t aanvogels heb kr e d t e n j ji t a eb gezien! Hoe t te geloven d Hoi Lukas. Nie r een paar weken geleden h ie gezien die ik h ra-gebied? tu vond je het Na
Lukas @ Alva — Zond ag
— 19:25i Hoi Alva. Ik vond je blog heel mooi.J Ik hoop da niet weer ondeugend is geweest? Er zijn hond t Galen erden Natura 2000-gebieden in Euro pa Kijk maar eens op deze waar je wilde dieren kunt zien. website: http://natura2000.ee a.europa.eu
Leeftijd 11 en een half Land Frankrijk Hobby’s Kajakken op het meer Natuurfavoriet Meerkoeten Wist je dit al? Koeten maken drijvende nesten op het meer!
Maandag — 12:06i Hey allemaal! Ik ben Clara. Wij hebben een boerderij vlakbij Lac du Der-Chantecoq. Dit is beschermd gebied, omd at de kraanvogels overnachten op de eilandjes in het meer. In november leggen we altijd maïsresten op de velden, zodat de kraanvogels te eten hebben. Dat ga ik vandaag na school doen. Later meer! 2:30i Maandag — 1
hool. K l niet leuk op sc gt dat a a m le e h n e rg ze o Het was vanm jongen bij mij in de klas en hij et e lh Er zit een nieuw aan kraanvogels, omdat ze a boos is ft a ee h op el hij een hek van zijn opa. Zijn chieten. en ld ve e d op lfs neers graan opeten s wegjagen of ze el g vo n a a kr e d en wil iezen, hun oogst verl at n re e o b t a d .W l erg Ik vind het hee ag de kraanvogels pijn doen m d n maar niema kan ik doen?
DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
8:00i Maandag — 1 ngen, ge no, de nieuwe jo geweest! ru B eb h Ik ! ee hij is mee d ik een id Vanmiddag ha ons meeging vanavond... en et vraagd of hij m aïs werd kijken hoe de m verspreid! te r o ct a tr e d aïs m op Het was leuk o e hebben bijna duizend kilo m W . weggespoten Dinsdag — 11 :30i Ik was moe na gisteravond, m aa ik al vroeg naa r de kraanvoge r vanmorgen zijn Bruno en ls gaan kijken. Die waren aan he spreid. Bruno vo t eten van het graan dat we ha n zwermen mooie d het mooi! Het was zo gaaf dden ver om de grote kraanvogels te zien aankomen . Ze aten de ma ïs, kletsten me te en met hun be k hun vleugels lkaar en gingen toen rusten schoonmaken. Top!
Dinsdag — 18:45i Goed nieuws! Bruno heeft zijn opa overgehaald om ook graanresten te laten liggen. Ik ben blij dat ik iets heb kunnen doen en dat ik een nieuwe vriend heb. J Bruno zegt dat hij ook wil meedoen op ons prikbord van Nature!
Leeftijd 11 Land Spanje Hobby’s Vogels kijken Natuurfavoriet Kraanvogels (natuurlijk) Wist je dit al? Er komen iedere winter ongeveer 70 000 kraanvogels naar Extremadura! 11:26i Donderdag — . el speciale dag e h n e e is g a a en vand adura. Ik ben Rafaël rullas in Extrem Hoi allemaal. ga naar het Festival de las G ik bij Ik ben jarig en al toen hij hielp gels iv st e lf e g vo n a it kra re vo gehoord over d vogels en ande Mijn vader had de elektriciteitskabels. Kraan skabels vliegen. n ing het ingraven va n als ze tegen de hoogspann a a g d kunnen doo Donderdag — 14:22i
We zijn nu op het festival. Het is prachtig! Wisten jullie dat de kraanvogels 4 000 kilometer hebben gevlogen om hier te komen? We hoorden net een volksverhaal over de kraanvogels. Ze zeiden dat kraanvogels op veel plaatsen in de wereld een symbool van vrede, liefde en geluk zijn. Ik heb een T-shirt met kraanvogels gekregen en een nieuwe verrekijker. Cool!
— 15:26i Donderdag gaan gezien en nu ssen ls e g o v n a ra eikenbo al wat k We hebben en rondleiding door de zien. De e te t we mee me ogels in de schemering brengen. v k n lu a e ra g om de k kraanvogels t a d n e g g e mensen z l veel bben en hee e h k lu e g ij w Ik hoop dat ien! Duimen maar... z ls e g o kraanv
Donderdag — 16 :43i Wauw! Niet te gelo ven! JJ We hebb zien dansen! en honderden kraa
nvogels
Er begonnen er ee n paar met hun vl eugels te fladderen ze sprongen in de , lucht en bewogen hu er steeds meer vo gels meedoen! He n kop. En toen gingen t ziet eruit of ze he plezier hebben! el veel Sommige vogels pa kt bek en gooiden die en zelfs stokjes, gras of veren in hu dan in de lucht. He n t is net of ze feestv ieren! 16:47i Donderdag — — l e fa a R @ Clara Rafael! ux anniversaire ye Jo – i o o m l Het klinkt hee Alva @ Rafael — Donderdag — 16 :51i Grattis på födelsed agen, Rafael!
erdag — 16:58i Lukas@Rafael — Dond tag!
Alles Gute zum Geburts
Donderdag — 17:01i
Bedankt voor d e De kraanvogels felicitaties allemaal! ri of ze ook „gefe epen zo hard dat het leek liciteerd” tegen Binnenkort me m er vogelnieuws. e zeiden!
Naam Leeftijd Land Hobby’s Natuurfavoriet Wist je dit al?
EN NU IS HET JOUW BEURT!
HOOFDSTUK 4: SLAPEN EN RUSTEN
Kraanvogels slapen staand op één poot, maar ze wisselen ‘s nachts wel van poot. Hun andere poot trekken ze op tegen hun lijf. Op deze manier blijft het bloed in hun poten warmer, en de kraanvogel zelf ook!
Kraanvogels rusten liever niet op plaatsen met veel gebouwen of mensen in de buurt. Ze hebben een rustige plek nodig met veel ruimte eromheen.
Beheerders van Natura 2000gebieden snoeien en verbranden beplanting zoals deze wilgen. De wilgen verspreiden zich over het open land en dan komen de kraanvogels er niet rusten.
LIJST
DEN WOOR TS STPLAA
en om lkaar kom e ij b e z n waar en slape te rusten AND GEND L en laten G I L K A veld BRA eren hun als de bo eren k overwoe
RU
NATURE WATCH DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
In de schemering vliegen groepen kraanvogels naar plaatsen waar ze samen kunnen rusten. De eerste kraanvogels die landen, roepen luid naar de andere kraanvogels dat ze erbij moeten komen. De vogels in de lucht geven antwoord als ze dichterbij komen. Deze harde trompetachtige geluiden zijn heel ver te horen! Kraanvogels rusten graag in draslanden en als ze slapen staan ze op één poot. Na een goede nachtrust worden ze wakker in de ochtend. Kraanvogels blijven een paar dagen of weken in een rustgebied. Overdag eten ze en ’s nachts slapen ze, zodat ze genoeg energie krijgen om de rest van de reis af te leggen.
en soms wel twintig kilometer per dag vliegen om voedsel te vinden. Natura 2000 helpt mensen bij het beschermen van belangrijke rustgebieden op hun land. Ook helpen ze bij het herstellen van de draslanden en halen ze dichte begroeiing weg van de rustplaatsen. Zo kunnen de kraanvogels beter een veilige rustplaats kiezen die dichtbij een voedselgebied ligt.
VEILIGE RUSTGEBIEDEN
WAT JIJ KUNT DOEN
Kraanvogels hebben veel rustplaatsen nodig tijdens de trek. Het probleem is dat mensen de belangrijke habitats vernielen, doordat ze het land anders gaan gebruiken. En soms komt het land braak te liggen, waardoor de habitat volgroeit met bosjes en bomen. Dan moeten de kraanvogels ver van de eetplekken rusten
Het is gemakkelijk om in een tuin of groen gebied bij jou in de buurt plaatsen te maken waar wilde dieren veilig kunnen schuilen. Leg maar een stapel hout of wilde grassen of planten in een rustig hoekje waar ze zich kunnen verstoppen.
9
HOOFDSTUK 5: WINTERZON
De fascinerende dans van de kraanvogels versterkt de band tussen paartjes en families. Het is een vriendelijk gebaar en ze voelen zich nauwer met elkaar verbonden. Sommige boeren doen nu aan traditionele landbouwmethodes; ze laten bijvoorbeeld dieren grazen in de eikenbosgebieden. Zo raakt het gebied niet te veel overwoekerd voor kraanvogels en andere wilde dieren.
Het aantal kraanvogels dat de winter doorbrengt in de speciale eikenbossen in dit deel van Spanje is drie keer zo groot als twintig jaar geleden. Dat komt doordat er veel is gedaan om de gebieden te beschermen.
In Extremadura in Spanje is er in december een festival om te vieren dat de kraanvogels zijn aangekomen. Er zijn rondleidingen om kraanvogels te bekijken, maar ook kraampjes, spelletjes, verhalen vertellers en dansers!
NATURE WATCH
11
DE TREK VAN DE KRAANVOGELS
Eindelijk is de lange moeilijke reis van de kraanvogels voorbij. In oktober en november komen er zwermen kraanvogels aan in Spanje en andere delen van Zuidwest-Europa. Het is daar in de winter warmer dan in Noord-Europa en er is voedsel voor de kraanvogels. Ze eten eikels op de open plekken in de eikenbossen of zaden die na de oogst zijn overgebleven in de rijst- en korenvelden. De kraanvogels lijken het heerlijk te vinden in hun winterverblijf. ’s Avonds buigen, rennen en springen ze met klapperende vleugels hoog in de lucht. En in de ondergaande zon vliegen ze met z’n allen rondjes door de lucht voordat ze naar hun slaapplaats gaan. De kraanvogels genieten van de winterzon tot vroeg in de lente, als ze weer naar het noorden vliegen.
WAT JIJ KUNT DOEN Als je lokale milieuvriendelijke producten koopt, steun je het werk voor de habitats en de wilde dieren in jouw omgeving. Je kunt ook aanbieden om te helpen bij het herstellen en controleren van natuurgebieden bij jou in de buurt.
KRAANVOGELFEEST De kraanvogels zijn niet de enige die van een feestje houden. Veel mensen komen naar deze mooie vogels en hun danskunsten kijken. Vrijwilligers hebben geleerd om op de habitats van de kraanvogels te passen en ze weten wat ze er kunnen planten. Het toerisme zorgt ook dat er banen zijn voor de plaatselijke bevolking. Ze werken in hotels en restaurants en geven bezoekers een rondleiding.
ST
NLIJ E D R O O
W
osgebied LEK OPEN P er bomen in een b d deel zon hun vrije LIGERS VRIJWIL ie gratis werken inlpen e d mensen n goed doel te h e e m tijd o
MEER INFORMATIE
http://natura2000.eea.europa.eu www.savingcranes.org www.thegreatcraneproject.org.uk http://festivaldelasgrullas.gobex.es/viajar/festivaldelasgrullas/nl/index.html http://ec.europa.eu/environment/pubs/children/children.htm http://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/index_en.htm
WIE DEED WAT
Schrijver: Louise Spilsbury Illustrator: Nicolas Gouny Tekstredacteur: Ann Arscott Grafisch ontwerper: Marie-Adele Murray Conceptproductie: WingedChariot Lay-out en technische productie: www.esn.eu Omslag: © Jose B. Ruiz, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden.
Binnenpagina’s: Blz. 2: © Maurizio Bonora, iStock collection, Thinkstock Blz. 3: 1) ©Thomas Pajot, Shutterstock 2) Google Images 3) © Markus Varesvuo, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 4) @Jorma Luhta, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 5) © Jupiterimages, Photos.com collection, Thinkstock Blz. 4: @mb-fotos, iStock collection, Thinkstock Blz. 5: 1) ©Thomas Pajot, Shutterstock 2) Google Images 3) © Wild Wonders of Europe / Unterthiner, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 4) © Nick Upton, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 5) Fotosearch Stock Image Photograph Royalty Free 6) Google Blz. 6: © Niall Benvie, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. Blz. 19: 1 ) ©Thomas Pajot, Shutterstock 2) Google Images 3) Jose Luis GOMEZ de FRANCISCO, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 4) © Sergio Schnitzler, Dreamstime.com 5) © pixphoto, Stockphoto collection, 123RF Blz. 20: @yairleibo, iStock collection, Thinkstock Blz. 21: 1 ) ©Thomas Pajot, Shutterstock 2) Google Images 3) © Roy Mangersnes, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 4) © Capnord, Fotolia 5) © sdvonmb, Stockphoto collection, 123RF 6) © Johan Bonde Ferm, Stockphoto collection, 123RF Blz. 22: © Aflo, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. Blz. 23: 1 ) © ObjetivoVerde, Festival Las Grullas 2) © Chris Gomersall, Copyright 2002-2013 Nature Picture Library. Alle rechten voorbehouden. 3) © ObjetivoVerde, Festival Las Grullas 4) ©Thomas Pajot, Shutterstock 5) Google Images
Vertel ons wat je ervan vond (Korte enquête)
WAAR ZIJN EU-PUBLICATIES VERKRIJGBAAR? Gratis publicaties: • één exemplaar: via EU Bookshop (https://bookshop.europa.eu/nl/home/); • meerdere exemplaren of posters/kaarten: bij de vertegenwoordigingen van de Europese Unie (http://ec.europa.eu/represent_nl.htm), bij de delegaties in niet-EU-landen (http://eeas.europa.eu/delegations/index_nl.htm), door contact op te nemen met Europe Direct (http://europa.eu/europedirect/index_ nl.htm), door te bellen naar 00 800 6 7 8 9 10 11 (gratis in de hele Europese Unie) (*). (*) De informatie wordt gratis verstrekt en bellen is doorgaans gratis, maar sommige operatoren, telefooncellen of hotels kunnen kosten aanrekenen
Betaalde publicaties: • via EU Bookshop (https://bookshop.europa.eu/nl/home/). Betaalde abonnementen: • bij een van de verkoopkantoren van het Bureau voor publicaties van de Europese Unie (http://publications.europa.eu/others/agents/index_nl.htm).
KH-06-14-006-NL-N
NATURE WATCH – De trek van de kraanvogels is een publicatie van het directoraat-
generaal Milieu van de Europese Commissie. Het boekje is gemaakt om kinderen van 7 tot 11 jaar iets op een leuke manier te leren. In deze publicatie staan fascinerende feiten over de vogeltrek en biodiversiteit in Europa. Bovendien worden er ideeën gegeven over wat kinderen zelf kunnen doen om de natuur te beschermen. Er staat ook een „verhalenboek” in over wat de kinderen zelf hebben gezien dat jonge lezertjes uitnodigt om zelf ook iets te schrijven. NATURE WATCH – De trek van de kraanvogels is beschikbaar in alle EU-talen en kan zowel thuis als op school worden gelezen. Er zijn gratis meer exemplaren verkrijgbaar via de EU-kantoren in de lidstaten of http://europa.eu/europedirect/index_nl.htm. Het is ook mogelijk het boekje te downloaden op https://bookshop.europa.eu/nl/home/
doi:10.2779/47676 (gedrukte versie) doi:10.2779/56538 (online versie)
