stichting NAMENproject Nederland
Jaarverslag 2014
Tussen de Bogen 50
www.aidsmemorial.nl
NL07 INGB 0008 4447 14
1013 JB Amsterdam
[email protected]
te Amsterdam
stichting NAMENproject Nederland
Stichting NAMENproject Nederland opgericht 24 december 1993 gevestigd in de gemeente Amsterdam ingeschreven bij de Kamer van Koophandel onder nummer 41213531 vanaf 1 januari 2013 aangemerkt als algemeen nut beogende instelling (ANBI) en ook als culturele ANBI onder RSIN/fiscaal nummer 8144 23 255 en dossiernummer 88 553 Vestigingsadres: Joan Melchior Kemperstraat 45 III 1051 TJ Amsterdam Postadres: Tussen de Bogen 50 1013 JB Amsterdam Web pagina’s: www.aidsmemorial.nl www.aidsmemorial.info www.aidsmonument-amsterdam.nl Leden de heer Wiebren Marius (Wiebe) van der Woude (voorzitter), de heer Cuno Stanislaus Jozef van Merwijk (secretaris), de heer Jürgen Herman (Jörn) Wolters (penningmeester), de heer Robertus Jacobus Maria (Robert) Witteman (algemeen bestuurslid) tot 1 december 2014, daarna vacant, de vijfde bestuurspositie is vacant. Hoofd- en nevenfuncties Wiebe van der Woude is voormalig manager bij het Aids Fonds en voorzitter Stichting hello gorgeous, Cuno van Merwijk is freelance schrijver en (eind-)redacteur, Jörn Wolters is bioloog en editor bij uitgeverij Elsevier, Robert Witteman is marktonderzoeker bij Sanoma Uitgevers. Bestuur Het bestuur is gewijzigd op 1 december 2014. Het bestuur kwam in 2014 een keer samen op 20 mei. Het jaarverslag 2014 werd vastgesteld op 31 maart 2015.
(Wiebe van der Woude) 2
(Jürgen Wolters)
stichting NAMENproject Nederland
Activiteiten
1. Onderhoud en tentoonstellen van de Quilt
Tentoonstellingen De naamvlag voor Stefan Weiland die op Wereld Aids Dag 1 december 2013 in het Amsterdam Museum werd overhandigd aan het NAMENproject, werd tot eind december 2014 in Openbare Bibliotheek op het IHLIAplein (6e etage) tentoongesteld. Het Museum Boerhaave organiseerde op 1 juni 2014, de laatste dag van de tentoonstelling Amazing Models, een getuigenpaneel De laatste dodelijke epidemie. Als Rijksmuseum voor de Geschiedenis van de Natuurwetenschappen en de Geneeskunde onderzoekt Museum Boerhaave hoe het museum een afgewogen presentatie kan maken van de aidsepidemie. Met hulp van ‘getuigen’ van de aidsepidemie in Nederland onderzochten Hugo Schalkwijk (Masterstudent UvA) en Bart Grob (conservator Medische collecties) welke objecten en verhalen verzameld kunnen worden en hoe een historische tentoonstelling over aids eruit moet gaan zien. Als symbool werd quiltblok 10 tentoongesteld die gewijd is aan veelvoudig verlies: het bevat de naamvlag van Hajo voor zijn drie overleden echtgenoten. Hajo had al ingepland dat zijn eigen naam eraan toegevoegd moest worden, maar tegen zijn eigen verwachting in was dat tot nu toe niet nodig. Op Wereld Aids Dag 1 december 2014 organiseerde de Pauluskerk in Breukelen een Herinneringsbijeenkomst voor AIDS-slachtoffers waar zeven quiltblokken werden getoond. Vanaf 20 december 2014 – 17 januari 2015 vond in de Janskerk van het Noord-Hollands Archief in Haarlem de Expo AIDS Memorial Quilts plaats, een initiatief van COC Kennemerland, Bureau Discriminatie Zaken Kennemerland en Gay-Haarlem.nl. Naast negen quiltblokken werden in de vitrines ook andere objecten uit het aidstijdperk getoond. Bijzondere aandacht kreeg quiltblok 5 met de naamvlag voor Ben Venema, medewerker van COC Kennemerland.
Bruikleen Twee quiltblokken bevinden zich permanent in bruikleen bij het International AIDS Prevention Initiative (IAPI) in New York en worden regelmatig geruild. In juni 2014 werd quiltblok 26 uitgewisseld voor een andere blok zodat hij beschikbaar is voor overdracht aan het Haags Historisch Museum (zie beneden). Quiltverzorgsters Tonny Biesterveld en Els Janssens hebben het laatste (dertigste) quiltblok verwerkt. In de loop van het jaar hebben Tonny en Els de quiltblokken gecontroleerd, waar nodig gerepareerd en geprepareerd voor overdracht aan de diverse musea.
3
stichting NAMENproject Nederland
Pauluskerk Breukelen
Overdracht onderdelen van de Nederlandse AIDS Memorial Quilt aan musea Op maandag 17 maart 2014 kwamen mensen van een aantal Nederlandse musea in het Amsterdam Museum bijeen om zich samen met ons te beraden over de vraag: wat te doen met deze collectie van 30 herdenkdoeken? http://hart.amsterdammuseum.nl/80905/nl/aids-quilts
4
Op 19 september 2014 vond bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed in Amersfoort een workshop Waardering Nederlandse AIDS Memorial Quilt plaats. Als methodiek werd een spreadsheet gebruikt dat door het Rijksdienst is ontwikkeld. Voor de gehele collectie werd de erfgoedwaardering ingevuld door het NAMENproject; de individuele musea gaven ieder een waardering voor de voor hun beoogde quiltblokken. Bovendien werd besproken hoe de totaliteit van de gehele collectie kan worden behouden ondanks de verdeling onder diverse musea. Naast een aantal musea was ook de Reinwardt Academie vertegenwoordigd. Afgesproken werd om onder leiding van het Nederlands Openlucht Museum een oral history project op te starten waaraan verschillende musea deel kunnen nemen.
stichting NAMENproject Nederland
Op 3 oktober 2014 vond overleg plaats met Hans Schraven van de Digitale Museale Collectie Nederland (DiMCoN) in hoeverre de collectie op DiMCoN kan worden getoond. Er werd afgesproken om de 30 quiltblokken begin 2015 als objecten op te nemen. Voor de opname van de verhalen achter de naamvlaggen zal DiMCoN gebruik maken van een nieuw database systeem dat in 2015 ter beschikking komt. Op 12 oktober 2014 werd quiltblok 22 overdragen aan Leontine Meijer-van Mensch van het Museum Europäischer Kulturen in Berlijn. Het museum vroeg om ‘het meest Europese’ quiltblok en koos voor nummer 22 omdat het een naamvlag bevat voor Mark Szabó, in Lisse geboren met een Duitse moeder en een Hongaarse vader en een naamvlag voor Peter Schwartebauer, geboren in München en overleden in Amsterdam. De quiltblok zal onderdeel uitmaken van een quiltworkshop in februari 2015.
5
stichting NAMENproject Nederland
2. Onderhoud en uitbouw AIDSmemorial.nl Nieuwe profielen en bijdragen In 2014 werden er 3 nieuwe profielen aangemaakt en 19 aanvullende bijdragen aangeleverd. Terwijl het aantal nieuwe profielen – niet onverwacht – afneemt, blijft het aantal aanvullende bijdragen tamelijk stabiel.
Zichtbaar Verlies Een nieuwe introductiepagina over Hemofilie en bloedtransfusies werd toegevoegd, geschreven door de Nederlandse Vereniging van Hemofilie Patiënten (NVHP). Web statistiek De website AIDSmemorial.nl blijft attractief. Het aantal unieke bezoekers blijft de afgelopen drie jaar tussen 700 en 900 per maand schommelen (zie grafiek). In 2014 is het aantal unieke bezoekers per jaar tegenover het jaar ervoor licht gestegen van 8919 naar 9800.
6
De meeste mensen tikken het webadres rechtstreeks in of vinden de website via een zoekmachine. Een bepaald aantal komt ook van andere websites die een koppeling naar AIDSmemorial.nl hebben geplaatst (verwijzing of referral). In 2014 hebben er nieuwe verwijzingen vanuit drie pagina’s impact: de Nederlandse Vereniging van Hemofilie Patiënten (NVHP) door de koppeling naar de introduc-
stichting NAMENproject Nederland
tiepagina over Hemofilie en bloedtransfusies in de rubriek Zichtbaar Verlies. Gay-Haarlem en het Noord-Hollandsch Archief verwijzen op de Quilt expositie in de Janskerk in Haarlem. Verwijzingen vanuit de website AIDSmonument Amsterdam zijn opvallend toegenomen en nemen nu de tweede plaats in achter de Hiv Vereniging Nederland. Helaas is het ons niet gelukt de website bij het Aids Fonds en Soa Aids Nederland weer onder de aandacht te brengen (zie tabel). Bron verwijzing (≥10) hivnet.org (Hiv Vereniging) aidsmonument-amsterdam.nl buddyzorglimburg.nl nvhp.nl (Hemofilie Patiënten) hart.amsterdam.nl (Amsterdam Museum) gay-haarlem.nl noord-hollandsarchief.nl aidsmemorial.info reguliers.net soaaids.nl aidsfonds.nl memorialcandle.nl
2012 403 0 0 0 0 0 0 0 10 21 13 63
2013 465 53 13 0 20 0 0 15 10 0 1 0
2014 376 142 59 44 20 17 17 12 12 0 0 0
16% van de bezoeken komen uit het buitenland (2013: 15%), met name uit België, de Verenigde Staten, Duitsland, Frankrijk, en het Verenigd Koninkrijk (zie grafiek). In 2014 is Brazilië om onbekende redenen opeens op de eerste plaats beland. 30% van de bezoeken gebeuren met een niet-Nederlandse taalinstelling (2013: 30%), 25% met een Engelse (2013: 28%).
7
stichting NAMENproject Nederland
3. Onderhoud en uitbouw AIDSmemorial.info Functionaliteit website Een belangrijke wens is om de website AIDSmemorial.info uit te breiden met een Russische en Chinese taalversie. Het idee is om betrokken groepen zoals homo’s en drugsgebruikers een steun in de rug te bieden door toegang tot informatie in landen te vergemakkelijken waar Russisch of Chinees de lingua franca is. Het Trutfonds heeft onze subsidieaanvraag goedgekeurd en de Russische taalversie werd in 2014 verwezenlijkt. Het idee om voor de Chinese taalversie met een aidsorganisatie in China samen te werken, kon niet worden verwezenlijkt. Daarom werd besloten de vertaling door een Chineestalige tijdelijke medewerker van uitgeverij Elsevier door te laten voeren. De verwezenlijking is gepland voor het tweede kwartaal 2015. Nieuwe memorials In 2014 kon het aantal vertegenwoordigde aidsmemorials van 142 naar 162 verhoogd worden, het aantal landen van 31 naar 33.
8
stichting NAMENproject Nederland
Web statistiek In vergelijking met het jaar ervoor steeg het aantal unieke bezoekers in 2014 van 3919 naar 5270, dat is een stijging van 34%. Al voor het tweede jaar toont het internationale webportaal een groeicijfer boven de 10%.
Verwijzingen naar AIDSmemorial.info zijn in 2014 bijna verdubbeld, maar dat ligt vooral aan referrals vanuit de commerciële aanbieder Semalt. Hoog scoren verwijzingen vanuit onze eigen websites AIDSmemorial.nl en AIDSmonument-Amsterdam.nl (zie tabel). Bovendien is AIDSmemorial.info wereldwijd door een groot aantal aidsorganisaties, kerkelijke herdenkingssites en homo-initiatieven gekoppeld. Bron verwijzing (≥10) 2012 totaal 870 aidsmemorial.nl 27 aidsmonument-amsterdam.nl nvt herzdamengeschichten.de 222 glbthistorictaskforcesd.com (San Diego AIDS Memorial Coalition) cityofnewburgh-ny.gov 71 gayromeo.com/planetromeo.com 45 hivnet.org 29 aidshilfe-karlsruhe.de kirche-positiv.de 20 cathedral.southwark.anglican.org 8 braunschweig.aidshilfe.de 5 traellerpfeiffen.de (Schwuler Männerchor Nürnberg) aidshilfe-heidelberg.de muenchner-aidshilfe.de 13 rosacavaliere.de (queer a-capella) 13 theholybitchmotherdingo.org (The Order of Perpetual Indulgence Perth) 9
2013 652 62 55 3 80 7 4 16 7 11 11 13 6 11
2014 1218 45 23 2
12 3 4 7 12
stichting NAMENproject Nederland
Waarschijnlijk hebben ook berichten in lokale kranten aan de bezoekersgroei van AIDSmemorial. info bijgedragen. We hebben kennis van een verhaal uit York, Pennsylvania: Nadat Jörn een profiel had aangemaakt voor de lokale AIDS Memorial Garden, benaderde hij de bron van zijn informatie en foto’s, de lokale krant York Daily Record. In August 2013 verscheen daarop een artikel over de inmiddels in verval geraakte tuin “Dutch group focuses on York AIDS Memorial”: http://www.aidsmemorial.info/contribution/id=995/mid=0/york_aids_memorial.html Op Wereld AIDS Day 2013 ‘adopteerde’ een nieuwe groep de tuin en in april 2014 begon een herplantingsactie om de tuin weer te kunnen gebruiken als plek voor herdenking én om aids bespreekbaar te maken.
De meeste bezoeken komen uit de Verenigde Staten, Canada, Duitsland, Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Australië, Spanje, en Frankrijk (zie grafiek). Terwijl de bezoeken uit Nederland minder werden, vertonen de Verenigde Staten, Canada en Duitsland groei. Brazilië is de uitschieter in de groei.
10
stichting NAMENproject Nederland
Indien men kijkt naar de taalinstellingen van de bezoekers (anders dan Engels) valt op dat Portugees, Spaans (vooral Zuid-Amerikaans) en Italiaans zijn toegenomen(zie grafiek).
11
stichting NAMENproject Nederland
4. AIDSmonument Amsterdam Het ontwerp In februari 2014 heeft de kunstcommissie en het NAMENproject uit een longlist van meer dan veertig kunstenaars er drie geselecteerd en begin juni ging de ontwerpwedstrijd van start. De drie kunstenaars Jeroen Doorenweerd (Tilburg), Anya Gallaccio (Londen/San Diego) en Jean-Michel Othoniel (Parijs) werd gevraagd om een schetsontwerp in te dienen. Vanaf begin september 2014 werden de drie schetsontwerpen vier weken lang op de website gepresenteerd. Alle belangstellenden konden op hun favoriete ontwerp stemmen. Sponsors werden gevraagd om hun keuze schriftelijk uit te leggen. Op 3 oktober 2014 werd in het Lloyd Hotel het winnende door de kunstcommissie en het NAMENproject gekozen ontwerp gepresenteerd: Living by numbers van Jean-Michel Othoniel. Op 26 november vond in het DoubleTree by Hilton een gesprek plaats met de kunstenaar en vertegenwoordigers van de kunstcommissie en de achterban. Naast aanpassingen in de dimensies van het kunstwerk en de kleur van het plateau werd voorgesteld om de titel te wijzigen in Everybody counts. Daarna begon Jean-Michel Othoniel zijn schetsontwerp tot voorlopig ontwerp uit te werken, die in het eerste kwartaal 2015 zal worden gepresenteerd. Sponsoring In 2014 komt er een groot aantal sponsors bij. Een bedrag van boven de e1.000 komt van het Academisch Medisch Centrum (e3.000). Ook verwerft het NAMENproject twee nieuwe hoofdsponsors, uitgeverij Reed Elsevier en het Aids Fonds, die ieder e10.000 geven.
ontwerp Jean Michel Othoniel
12
stichting NAMENproject Nederland
Web statistiek De activiteiten rond het AIDSmonument weerspiegelen zich in het aantal bezoekers, met een hoogtepunt in de periodes waar men kon stemmen, in oktober 2013 op een locatie en in september 2014 op een ontwerp (zie grafiek).
Voor de maanden februari – augustus 2014 zijn geen gegevens beschikbaar. 20% van de bezoeken komt uit het buitenland (2013: 9%), met op de eerste plaats Brazilië (voor het eerst), Frankrijk (het land van de kunstenaar), het Verenigd Koninkrijk, Spanje, België, Rusland (voor het eerst), Duitsland, de Verenigde Staten en Italië (zie grafiek). 31% van de bezoekers kiest een niet-Nederlandse taalinstelling (2013: 28%), 20% met een Engelse (2013: 26%).
13
stichting NAMENproject Nederland
Jaarrekening 2014 BALANS 31-12-2014 31-12-2013 ACTIVA T T Vorderingen lange termijn Boeksaldo R/C ING 8444714 523,82 1.160,28 Zkl Spaarrekening 157,63 53,32 Boeksaldo R/C ING 7759583 5.375,39 100,86 Zkl Spaarrekening 5.309,21 7.540,00 TOTAAL 11.366,05 8.854,46 PASSIVA T T Eigen vermogen resultaat algemeen 681,45 1.213,60 resultaat AIDSmonument Amsterdam 10.684,60 7.640,86 TOTAAL 11.366,05 8.854,46 Voor het project AIDSmonument Amsterdam werd in 2013 een aparte rekening ingericht (ING 7759583).
14
stichting NAMENproject Nederland
STAAT VAN BATEN EN LASTEN 01-01 t/m 31-12-2014 ING 8444714 Baten Aids Fonds onderhoud quilt 2012-14(5%) 500,00 AIDSmonument Amsterdam Aids Fonds kunstwedstrijd (20%) donaties Sanquin Bloedvoorziening dance4life Mr. B Drugspastoraat Tijgertje Onze Lieve Vrouwe Gasthuis (OLVG) Thermos Sauna Café ‘t Mandje Zorggroep A’dam Oost (ZGAO) Flevohuis Nieuwezijds Sauna St. HIV Monitoring Cordaan Academisch Medisch Centrum (AMC) Elsevier Pride St. Homomonument rente zkl spaarrekening 4,31
15
Totaal baten 504,31 27.045,61 Lasten bankkosten 85,17 debetkosten 0,00 opslag quilts 740,39 tentoonstellingen quilts (2013) 205,70 domeinkosten 0,00 web hosting 0,00 AIDSmemorial.nl scans voor nieuwe profielen 5,20 AIDSmemorial.info 0,00 AIDSmonument Amsterdam kunstwedstrijd - vergoeding schetsontwerp - reiskosten - overnachtingen - materiaal & presentatie - presentatie winnaar sponsorwerving & publiciteit kunstadviesbureau vertalingen
ING 7759583
400,00 614,37 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 10.000,00 1.000,00 400,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 1.000,00 3.000,00 1.058,26 999,46 69,21 26.541,30
58,67 0,00
0,00 0,00
7.650,00 619,56 0,00 690,65 598,25 330,72 4.537,50 63,50
stichting NAMENproject Nederland
Othoniel reiskosten Othoniel overnachtingen Othoniel prov. ontwerp & techn. studies Inmeten locatie & techn. tekeningen Totaal lasten Resultaat
1.036,46 24.534,02
23.497,56
-532,15
3.043,74
16
852,00 0,00 7.500,00 596,71
Tussen de Bogen 50
www.aidsmemorial.nl
NL07 INGB 0008 4447 14
1013 JB Amsterdam
[email protected]
te Amsterdam
2.511,59