Naar een nieuwe spiritualiteit Door drs. Frédéric Antonious
Transcendentaal Humanisme is een antwoord op de wereldwijde vraag naar een nieuw soort spiritualiteit. De mensheid ervaart ernstige crises tegelijkertijd. Tijden als deze zijn perioden van aanpassing; we zullen nieuwe wegen moeten vinden wanneer de oude wegen hun impact verloren hebben. Wij zijn geen rationele wezens. Het is niet onze rationaliteit die onze acties en beslissingen bepaalt, maar onze overtuigingen en drijfveren, waarvan de meeste onbewust zijn. Overtuigingen, inclusief religieuze overtuigingen, zijn afhankelijk van de menselijke evolutie. De geloofsovertuiging van de oude Egyptenaren, de Grieken en de Romeinen waren net zo sterk en bepalend voor de gelovigen, als het geloof in de ene antropomorfe god van het Christendom dat de Europese cultuur 1500 jaar lang bepaald heeft. In een geleidelijk proces dat ongeveer 500 jaar geleden is begonnen, is het geloof in de antropomorfe god langzaamaan geërodeerd. De huidige seculiere maatschappij is een symptoom van de voltooiing van dit proces. Het geloof in een bovennatuurlijke staat is niet zomaar een willekeurig aspect van het leven. Reeds tijdens het Neolithische tijdperk was het geloof in een bovennatuurlijke dimensie een onlosmakelijk onderdeel van het menselijk bestaan. Discussies over het waarheidsgehalte van bovennatuurlijke dimensies zijn niet van belang. Ik zou het willen zien als een natuurlijke component van de menselijke psyche, welke, gewoon omdat het bovennatuurlijk is, niet onderworpen is aan rationele overwegingen. De eigenaardige situatie in de Westerse cultuur, waarin het religieus geloof werd gemonopoliseerd door organisaties die politiek van aard zijn en zichzelf presenteerden als kerken, resulteerde in het feit dat toen de erosie van het geloof plaatsvond, het hele proces verbonden raakte met sociale bewegingen, die de hegemonie van de kerken aanviel. Scheiding tussen kerk en staat was, in politiek opzicht, een verstandige oplossing. In psychologisch opzicht echter, creëerde het een onnatuurlijk onderscheid tussen aangelegen-heden van spirituele aard en dagelijkse bezigheden. In het verleden hebben sociale experimenten aangetoond dat het geloof in het bovennatuurlijke niet vervangen kan worden door een verbond aan te gaan met een staat of een arbeiders ideologie. Het bovennatuurlijke is onderdeel van ons psychologische wezen dat buiten het gangbare valt, en als zodanig niet vervangen kan worden door iets dat verbonden is met het gangbare. Zelfs de zorgvuldige indoctrinatie die, tegen alle religieuze overtuigingen in, mensen ervan probeert te overtuigen dat hebzucht een positieve component is in het leven, is ingehaald door
Naar een nieuwe spiritualiteit – door drs. Frédéric Antonious © 2012 Stichting Abbahi Way
1
omstandigheden. De huidige financiële-, sociale-, milieu- en gezondheidscrises zijn niet de werkelijke crisis. De echte crisis is dat de menselijke samenleving, door het negeren van de natuurlijke staat van het menselijke leven, dermate is gedegenereerd dat deze meervoudige crises mogelijk zijn: dat is de echte crisis. Het is waar dat deze vreemde psychologische kloof tussen het gangbare en het bovennatuurlijke zich specifiek in de Westerse cultuur manifesteert, maar door de overheersing van die cultuur heeft het invloed op alle andere culturen in de wereld, ofwel door imitatie of door oppositie en fundamentalistische terugtrekking. De Westerse cultuur wordt geregeerd door een economisch systeem dat is gebaseerd op hebzucht in zijn oneindige variaties. Hebzucht is geïdentificeerd als een vergif dat individueel Wel-Zijn onderuithaalt. Het door hebzucht gedreven kapitalistische systeem is niet alleen bedreigend voor het individuele Wel-Zijn, het begint een bedreiging te worden voor het voortbestaan van het leven zelf. Het Wel-Zijn van individuele of van gemeenschappelijke aard telt niet meer mee. Het idee dat de gemeenschap zijn leden in elke fase van hun leven ondersteunt, wat het meest algemene kenmerk is van de ontwikkelde traditionele samenleving, is vervangen door een samenleving die zijn leden exploiteert van het moment van geboorte tot aan het graf. Het Wel-Zijn van mensen als uitgangspunt, is vervangen door de materiële bevrediging van de hebzucht van enkelen, wat de samenleving terugbrengt tot het niveau van barbaarsheid van vroegere feodale samenlevingen. In evolutie is er geen weg terug. We kunnen het religieuze leven van vroeger niet herstellen door fundamentalistische inspanningen. We moeten vooruit kijken en nieuwe wegen ontdekken. Hiervoor moeten we kijken naar de menselijke natuur zelf. Menselijke wezens hebben een horizontale en een verticale natuur. De horizontale natuur is alles dat in verband staat met de ervaring van de wereld. De verticale natuur is de betekenis die we toeschrijven aan ervaring. Deze twee zijn met elkaar verbonden. De verticale natuur wordt vaak geassocieerd met het innerlijke leven en de horizontale met het uiterlijke leven. Als levende wezens bestaan we altijd op het kruispunt van deze twee naturen, die in ultieme zin wezenlijk één zijn. De nieuwe spiritualiteit moet de balans herstellen tussen onze horizontale en onze verticale natuur. Blijvende zingeving, wat een voorwaarde is voor Wel-Zijn, kan niet gevonden worden op een horizontaal niveau, hiervoor moeten we de verticale natuur, welke zolang verwaarloosd is, opnieuw tot leven wekken. Atheïstisch humanisme is niet het antwoord op de overheersing van transcendentale religies. Het antwoord is transcendentaal humanisme, omdat daarin de natuurlijke staat van de mens gerespecteerd wordt. Religie in de vorm van georganiseerde kerken kan vervangen worden door humanisme, wat gezien kan worden als een bevrijding van beperking. Atheïsme echter, is geen alternatief voor transcendentie. Atheïsme is de afwijzing van de Christelijk gedefinieerde antropomorfe god, terwijl transcendentie een natuurlijke psychologische component is van de mens. Op dit punt in de menselijke evolutie zijn onze mythen veranderd. De mythe waar we ons mee kunnen identificeren is de wetenschap. We vertrouwen de profeten en zieners niet langer, maar we vertrouwen de wetenschappelijke taal. Het grote voordeel Naar een nieuwe spiritualiteit – door drs. Frédéric Antonious © 2012 Stichting Abbahi Way
2
is, dat, in tegenstelling tot de mythen die verbonden zijn met religies uit het verleden, onze nieuwe mythen mondiaal zijn. Voor ons vertegenwoordigen onze wetenschappelijke mythen een graad van waarheid, op dezelfde manier als waarop in het verleden de religieuze mythen de waarheid vertegenwoordigden. Zo’n graad van waarheid, hoe mager en tijdelijk ook, is noodzakelijk voor een mythe om betekenisvol te zijn. Onze wetenschappelijke taal vertelt ons dat we aan het ultieme einde van de uitvergroting van materie een Unified Field waarnemen. Tegelijkertijd is het geen vreemd idee meer dat de macrokosmos en de microkosmos uitdrukkingen zijn van een continuüm waarbinnen de menselijke ervaring zich afspeelt. De eeuwenoude mystieke taal van eenheid heeft een nieuwe uitdrukking gevonden. Wij zijn één in alles. Het is onze waarneming die onderscheid creëert. Eenheid en Veelheid zijn een en dezelfde; onderscheid is slechts een kwestie van perspectief. In ons wezen zijn we zowel Eén als Veelheid. Echte spiritualiteit is het openen voor het levende gewaar zijn dat de Veelheid Eén is en dat Eén wordt uitgedrukt in de Veelheid. Dit is de enige taak van elk spiritueel streven. Als dit bewustzijn eenmaal leeft, is er niet langer onderscheid tussen leven en dood; in dit bewustzijn zijn de Alfa en de Omega één. De taak van spiritueel streven, en in het verlengde daarvan van het leven dat gericht is op vervulling en Wel-Zijn, is om zodanige omstandigheden te creëren dat dit mystieke bewustzijn zich kan openen. Enkele millennia van ervaring hebben laten zien dat we deze openheid niet kunnen forceren door middel van trucs of studie, het heeft zijn eigen wetmatigheid. Het enige dat we kunnen doen is ons erop voorbereiden. De observatie van het Unified Field laat zien dat, zoals de Oude Zieners reeds zeiden in een andere taal en met andere mythen, alles met al het andere verbonden is en dat alles in al het andere gereflecteerd wordt. Al onze handelingen, gedachten, gevoelens, wensen en overtuigingen reflecteren terug naar ons en in alles dat onze ervaring vormt. Het kan worden vergeleken met resonantie. Resonantie is niet het maken van het geluid, het is het effect van het geluid. Om een vervuld leven te creëren door het op één lijn brengen van onze verticale en horizontale natuur, dienen we een Ethiek van Resonantie in acht te nemen. Met andere woorden, we moeten ons richten op die activiteiten, denkwijzen en ideeën en er zodanige overtuigingen en meningen op nahouden dat de resonantie die wordt voortgebracht niet schadelijk terug reflecteert op onszelf en op onze ervaring van het totale leven. In de religieuze taal van het verleden waren er wetten en er bestond een mogelijkheid om deze wetten te overtreden. De Resonantie-Ethiek behoeft geen wetten; we zijn ons volledig bewust van wat we doen en we accepteren onze verantwoordelijkheid. De Resonantie-Ethiek benadrukt de oorzaak en het gevolg van wat we doen, wat we denken, geloven en wensen. Als daardoor ook maar iets geschaad of verwaarloosd wordt, zal het gevolgen hebben voor onszelf. Het is aan ons om de gevolgen ofwel te accepteren, ofwel te vermijden door ons te onthouden van de oorzaak.
Naar een nieuwe spiritualiteit – door drs. Frédéric Antonious © 2012 Stichting Abbahi Way
3
In de Eenheid van alles, kan de zoektocht naar individueel Wel-Zijn slechts de zoektocht naar Wel-Zijn voor alles en iedereen zijn. De openheid naar onze verticale natuur is nooit solipsistisch, dat is de veelgemaakte fout in de New Age spiritualiteit. We zijn alleen een afgescheiden ‘ik’ in onze horizontale ervaring, in onze verticale ervaring zijn we niet langer ‘ik’. Daarom wordt ‘ik’ vaak een illusie genoemd. In onze eigen zoektocht naar Wel-Zijn zouden we het Wel-Zijn voor al het leven moeten betrekken. Als we dat niet doen ontkennen we de eenheid van alle veelvoudigheid. Egocentrische bevrediging is niet fout als het geen schade berokkent aan iets of iemand; een zoektocht naar schoonheid kan erg verheffend zijn, en de waardering van de mooie en schone dingen die het leven te bieden heeft kan onze vervulling verdiepen, het is echter niet noodzakelijkerwijs Wel-Zijn. Wel-Zijn raakt aan de nietpersoonlijk transcendentie waarin geen woorden meer zijn om het te beschrijven en welke in ons een permanente staat van Ontzag en Verwondering doet ontbranden die, omdat het onafhankelijk is van de aard van hetgeen ervaren wordt, ons door het leven en door de dood leidt in staten hieraan voorbijgaand.
Meditatie Een goed bewezen methode die bijdraagt aan de spirituele streven is meditatie. Meditatie is niets doen. Het is een periode van geen moeite, van laten gaan en van niet vasthouden. Het woord meditatie wordt tegenwoordig gebruikt voor vele verschillende activiteiten, waaronder zowel contemplatie en concentratie als geleide causale waarneming; ik wil het exclusief reserveren voor de staat van ‘niets doen’. Wij zijn een uitdrukking van het leven als geheel. We zijn niet een onderdeel van het leven alsof we ons ergens in een klein hoekje bevinden. We hebben verschillende dimensies en elke dimensie deelt op een andere manier in de totaliteit van het Ene. Ons bewustzijn is slechts een samengaan, een samenspel van specifieke dimensies. Ons dagelijks leven betrekt eveneens die dimensies erbij, die in de mythologische talen van het verleden toegeschreven werden aan god of de goden. Deze dimensies zijn voor ons natuurlijk, er is geen noodzaak ze te creëren. We hoeven ze enkel een kans te geven tevoorschijn te komen, omdat ze meestal verborgen zijn achter de preoccupaties van het gewone leven. Openheid voor deze dimensies is wat ik ons verticale zijn noem. Openheid naar ons verticale zijn vereist van ons dat we het toelaten. Er zijn maar weinig mensen die leven in contemplatieve omstandigheden die uitnodigen tot meditatie. De meesten van ons moeten tijd vrijmaken om een periode van meditatie in onze agenda in te passen. Dit maakt het moeilijk om heilzame staten van meditatie te bereiken in een relatief kort tijdsbestek. Onze gedachten zijn altijd actief en vooral wanneer we rustig gaan zitten worden we gebombardeerd met gedachtenplaatjes en projecten. Op sommige momenten kan dit erg verhelderend zijn en kan het inzichten en oplossingen voor problemen verschaffen, het is echter geen meditatie, net zoals dagdromen iets anders is dan meditatie. Voor dit doel heb ik Shu’em meditatie ontwikkeld. Ik gebruik de natuurlijke reactie van de hersenen op ritme om de situatie geschikt te maken, zodat gedurende de stille periodes we sneller dan bij de meeste andere methoden in Naar een nieuwe spiritualiteit – door drs. Frédéric Antonious © 2012 Stichting Abbahi Way
4
staat zijn diepere staten te bereiken. Er zijn andere waardevolle instrumenten die onze verticale aard activeren. Meditatie echter is een goed startpunt. Als er meer en meer mensen een actief contact met hun verticale aard tot stand brengen, zal dit in de eenheid van alles een effect meedragen dat wijder is dan de groep van deelnemers. Spiritualiteit is niet het aannemen van een geloofssysteem, en ook niet het beheersen van een bepaald aantal trucs. Spiritualiteit is leven in de realisatie van onze werkelijke aard. Het verval van de religies heeft de weg vrijgemaakt voor onbelemmerde exploratie. Tegelijkertijd is er geen noodzaak het wiel opnieuw uit te vinden. Religies hebben een belangrijke rol gespeeld in de menselijke evolutie en we moeten het verleden niet afwijzen. Echter, we moeten zorgvuldig datgene kiezen wat ons bindt in eenheid, en ons ontdoen van dat wat ons verdeelt. De nieuwe spiritualiteit is mondiaal, zij is niet cultuurgebonden. Zolang we onder alle omstandigheden het berokkenen van schade aan iemand of iets vermijden, kunnen we experimenteren met het vinden van een passende wijze, die in de afwezigheid van enige onherroepelijke waarheid altijd een voortgaand proces van exploratie vormt. 30 oktober 2012
Naar een nieuwe spiritualiteit – door drs. Frédéric Antonious © 2012 Stichting Abbahi Way
5
