Naar een integraal aanbod van bijna-energieneutrale (BEN) renovaties van eengezinswoningen in België FRDO Lunchdebat Brussel, 19 januari 2014
Erwin Mlecnik, TU Delft Faculty of Architecture and the Built Environment, OTB
Inhoud Context: BEN-renovatie in Brussel/ Vlaanderen Aanpak onderzoek COHERENO Resultaten: Ervaringen van koplopers - bewoners Ervaringen van koplopers - bedrijven
Besluit: Kansen voor marktontwikkeling
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
2
BEN-renovatie Br.Gewest Brussels Gewest = voortrekker > 100.000 m² duurzame voorbeeldgebouwen Brussel = hoofdzakelijk renovatie
Nieuwbouw in het Brussels Gewest nu verplicht
‘passief’
Ook grondige renovaties behalen 25-30 kWh/m².a voor
energiegebruik voor verwarming Aangepaste randvoorwaarden en berekeningen voor grondige renovaties
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
3
BEN-renovatie Vlaanderen Nog geen definitie BEN-renovatie E-peil ≤ E30-40? Voorbeeldprojecten Ecobouwers & passief gecertificeerde renovaties Acties voor marktontwikkeling Renovatiepact Proeftuinprojecten woningrenovatie
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
4
Context Er zijn nog maar enkele BEN-renovaties van
eengezinswoningen Renovatiebedrijven bieden geen integraal aanbod Klanten ervaren nog te omslachtige processen, veel hinder, slechte kwaliteit,.. (ref. LEHR, One Stop Shop)
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
5
Context
• Aannemer verwarming • Leverancier warmtepomp • Electricien • Loodgieter
• Architect / ingenieur • Kredietinstelling • Timmerman • Eco-adviseur • EPC-deskundige • Enz. ? FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
SAMENWERKEN is essentieel
Bij wie en waar komt de klant terecht ? • Internet • Bouwmarkt
? Vraag: “Energiezuinig verwarmen”
6
Aanpak onderzoek COHERENO wil de samenwerking tussen bedrijven
versterken en hen ondersteunen in het ontwikkelen van een integraal aanbod voor “bijna energieneutrale“ renovaties van eengezinswoningen Europees project IEE/12/704 April 2013 – March 2016 http://www.cohereno.eu
coördinator: partners:
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
7
Aanpak onderzoek
8
Aanpak onderzoek
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
9
Aanpak onderzoek Vb. België (analoog in Nederland, Duitsland, Oostenrijk, Noorwegen): Literatuurstudie ERACOBUILD One Stop Shop, Kennisplatform woningrenovatie, Bouwteams, VEA-studies, ervaringen Brussel Leefmilieu,.. Vragenlijst t.a.v. koplopers projecten Oproep via Ecobouwers, Vb.-gebouwen Brussel, VCB, PHP, VEA 96 projecten: 38 professionelen antwoorden:17 bedrijven, 19 bewoners Interviews met koplopers Interviews: 10 bedrijven, 10 bewoners Workshops met koplopers Internationale workshop BPIE/PHP/TU Delft, 16.10.2013 Nationale workshop VCB/PHP/VITO, 06.02.2014 Nationale workshop PHP, 16.06.2014 FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
10
Ervaringen koplopers
60,000200,000 EUR
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten bewoners (19 antwoorden vragenlijst, 10 interviews) – I. Artola, W. Hilderson, E. Mlecnik
11
Ervaringen koplopers Rijwoningen
Slechte technische toestand, oude systemen Oude huizen gekocht voor renovatie
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten bewoners (19 antwoorden vragenlijst, 10 interviews) – I. Artola, W. Hilderson, E. Mlecnik
12
Ervaringen koplopers
Belangstelling voor het milieu Comfort
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
Bewustwording: premies, beurzen Verkenning: Voorbeeldprojecten, open deur
IEE COHERENO resultaten bewoners (19 antwoorden vragenlijst, 10 interviews) – I. Artola, W. Hilderson, E. Mlecnik
13
Ervaringen koplopers
Kennis, toewijding, beschikbaarheid, respecteren deadlines & kosten Gebrek aan organisatie, gebrek aan toewijding (onvoldoende communicatie?)
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten bewoners (19 antwoorden vragenlijst, 10 interviews) – I. Artola, W. Hilderson, E. Mlecnik
14
Ervaringen koplopers Ergernissen bewoners Vinden & contracteren van professionelen Moeilijkste taak
Bouwaanvraag en aanvraag premies Vermoeiend, frustrerend
Duur van de renovatie 1 tot 2 jaar, vertragingen ≥ 6 maanden
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten bewoners (19 antwoorden vragenlijst, 10 interviews) – I. Artola, W. Hilderson, E. Mlecnik
15
Ervaringen koplopers “TRADITIONEEL”
“PROGRESSIEF”
Niche = Energiezuinig bouwen
Niche = Type klant/ woning
Marketing = Passief, reputatie
Marketing = Prijs, kwaliteit, kennis, garantiecontracten
Communicatiekanalen = Mond-op-mond reclame, projecten
Communicatiekanalen = Media, tools, labels, deur-tot-deur campagnes
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten bedrijven (3 workshops in België, 10 interviews) –E. Mlecnik, I. Artola, W. Hilderson
16
Ervaringen koplopers
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
IEE COHERENO resultaten – E. Mlecnik
17
Ervaringen koplopers Effectieve en efficiënte samenwerking is een conditio sine qua non
voor het bereiken van BEN-renovaties Er dient te worden ingezet op productontwikkeling, procesinnovatie,
transparantie en marktontwikkeling Verschillende vormen van samenwerking tussen actoren ontstaan Ieder type actor kan een samenwerking opstarten/leiden BEN-renovatie-adviseurs, project managers, ESCO’s,
renovatiewinkels, One Stop Shops, non-profit organisaties, instituten,.. Business modellen voor integraal renoveren zijn nog niet optimaal Nog onvoldoende kennis Partnerships in ontwikkeling Kwaliteitsbewaking/prestatiecontracten nog niet op punt Integratie van alternatieve financieringsmodellen en ontzorging 18
Besluit: kansen
Bron: Roulartamail 20/11/2014
“The greatest danger in times of turbulence is not the turbulence – it is to act with yesterday's logic.” FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Peter Drucker 19 Brussel, 19/01/2015
Besluit: kansen Transitie-initiatieven zijn nodig voor BEN-renovatie: In alle COHERENO partner-landen zijn er te weinig ‘ervaren’
aanbieders. En te weinig referenties voor BEN-renovatie. Veelal ontbreekt kennis nog bij bedrijven (BEN renovatie,
energiebesparing, samenwerken, waarden voor de klant,..) In alle landen is er aandacht voor het herstructureren van de
samenwerking tussen bedrijven, met aandacht voor: Het beter bereiken van de klant Het bieden van 1 onafhankelijk aanspreekpunt Het samenbrengen van compatibele dienstenportfolio’s EERSTELIJNSCONTACT
FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
ADVISEUR
CONTRACTOR
UITVOERENDE ACTOREN
KWALITEITSBEWAKING
20
Besluit: kansen Kansen Klanten binden
Doel: Opschaling BEN-renovatie klant contracteren voor BENrenovatie Stick to ‘fans’ Communiceer ‘positief’, luister naar de klant Voorzie ‘onafhankelijk’ advies, kwaliteitszorg en nazorg Biedt prestatie- en onderhoudscontracten
Samenwerken
Kennis ontwikkelen
Betrek onafhankelijke actoren en koplopers Leg een ambiteuze doelstelling vast Voorzie één aanspreekpunt voor de klant (procesmanager) Definieer verantwoordelijkheden en communicatie
Gerichte demonstratieprojecten Training en opleiding Kwaliteitslabel voor BEN-actoren Lerende samenwerkingsverbanden (incl. klant)
BEN-koplopers FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
© E. Mlecnik
21
Besluit: kansen Garanderen Kwaliteit Onafhankelijk advies
Passiefhuis E30
50ers Bewoond Budget +
Financierder Nieuwe ketensamenwerking
30ers Vrij Budget -
Kwaliteit
Efficient prijsmodel FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015
22
Dank u voor uw aandacht www.cohereno.eu The sole responsibility for the content of this presentation lies with the authors. It does not necessarily reflect the opinion of the European Union. Neither the EASME nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained therein.
e.mlecnik(at)tudelft.nl FRDO Lunchdebat (E. Mlecnik) Brussel, 19/01/2015