Muiswerk Educatief
Diagnostische Computerprogramma’s voor de Nederlandse taal – www.muiswerk.nl
Verslag Muiswerk ROC Congres 17 maart 2006 Afgelopen vrijdag was het dan zover: in het Business Institute van het ROC van Amsterdam in Hilversum vond het eerste Muiswerk ROC Congres plaats. In dit verslag leest u wat er die dag is verteld en vindt u links naar de Powerpointpresentaties die gegeven zijn. Maar dat niet alleen. We vertellen ook wat de resultaten zijn van de posterbeurs: aan welke mogelijke nieuwe functies is het meest behoefte? En wat is er ingevuld op de evaluatieformulieren? Wij hebben vrijdag veel geleerd en nieuwe ideeën opgedaan, maar is dat voor de bezoekers ook zo geweest? Bij binnenkomst kregen alle deelnemers een gevulde Muiswerktas en een syllabus met de hand-outs van alle presentaties. Het programma voor de dag zag er als volgt uit: 9.30 uur 10.00 uur 10.10 uur
10.45 uur 11.15 uur 12.00 uur
13.30 uur 14.00 uur
14.15 uur
14.55 uur 15.00 uur
Ontvangst met koffie en thee Opening, Coby Blom, Muiswerk Educatief Een kijkje achter de schermen, Linette Eveleens, Muiswerk Educatief Een kijkje achter de schermen bij het bedrijf Muiswerk Educatief: hoe ziet de ontwikkeling van een programma eruit? Hoe ziet het productieproces eruit? Maar ook: met wie werken we samen? En hoe werken we samen met de roc's? De computer als collega, Theo Schijf, Muiswerk Educatief In de lezing staat de vraag centraal wat er allemaal nodig is voordat we de computer als collega kunnen gaan zien. Red Spider, René Visser, ROC Da Vinci College Het Da Vinci College beheert duizenden identiteiten in een handomdraai met Red Spider. René Visser is voorzitter van de gebruikersvereniging van Red Spider. Lunch en lunchopdracht Tijdens de lunch vragen wij u richting aan te geven voor nieuwe ontwikkelingen binnen Muiswerk Educatief. Muiswerksoftware wordt steeds slimmer en het gebruiksgemak wordt steeds groter. Negen mogelijke nieuwe functies worden elk uitgebeeld en uitgelegd op een poster. Voor welke nieuwe functies wordt gekozen? Taalonderwijs, Serge Vanherf, ROC Ter Aa Een praktijkvoorbeeld van de manier waarop met Muiswerkprogramma's gewerkt wordt. Muiswerk en Peoplesoft, Ed Nijhuis, ROC van Amsterdam Locatie Gooi en Vechtstreek van het ROC van Amsterdam weet haar leerlingen moeiteloos in Muiswerk in te voeren. Ed Nijhuis legt uit wat u kunt doen om dat ook voor elkaar te krijgen. Muiswerkproducten, Theo Schijf en Linette Eveleens Aandacht voor de Testprogramma's, voor de spellingherziening 2005, de bestaande Muiswerkprogramma's, de splinternieuwe versie die dit jaar voor het eerst geleverd gaat worden, de nieuwste producten: Muiswerk Uitdrukkingen, Muiswerk Woorden Engels en zelfs Muiswerk Woorden Frans en onze plannen voor de toekomst. Afsluiting, Coby Blom, Muiswerk Educatief Koffie, thee en limonade Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
1
Een kijkje achter de schermen Linette Eveleens van Muiswerk Educatief De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/pres1.ppt
In de presentatie is een kijkje achter de schermen van het bedrijf Muiswerk Educatief gegeven. Muiswerk Educatief is producent en uitgever van diagnostische computerprogramma's voor het onderwijs! Dat is de eerste zin op de website. Maar wat staat er nu eigenlijk? In de eerste plaats houdt Muiswerk Educatief zich niet alleen bezig met het uitgeven van de software, maar ook met de ontwikkeling. In deze presentatie wordt onder andere duidelijk hoe de ontwikkeling van een programma er uitziet. Hier staat er in die zin dat het diagnostische computerprogramma's betreft. Dit houdt in dat we werken met diagnostische toetsen, oftewel: toetsen die een diagnose stellen. De toetsen zoeken bij elke leerling naar de gaten in de kennis van die leerling. Vervolgens worden die gaten opgevuld met de nodige lesstof. Leerlingen worden niet lastig gevallen met dingen die ze al weten. Ze oefenen alleen onderwerpen waar ze moeite mee hebben. Ongeveer een kwart van de locaties waar Muiswerk gebruikt wordt, zijn roc-locaties. Het grootste deel van de gebruikers is te vinden in het voortgezet onderwijs. Tegenwoordig maken we ook steeds meer programma's voor het basisonderwijs. In de groep Overig vallen alle gebruikers die niet bij één van de andere drie groepen horen. U kunt dan denken aan scholingsbedrijven, trainingsbedrijven, rt-praktijjken, inburgeringbedrijven asielzoekerscentra en gevangenissen. Muiswerkprogramma's worden op ruim 1700 locaties gebruikt! Muiswerk werkt met veel organisaties samen. In het basisonderwijs gaat het vooral om de schoolbegeleidingsdiensten en de netwerkbedrijven. Maar we werken ook samen met de gemeente Amsterdam. Eerder al in het project Scholieren Opvang Plan, waarbij basisschoolleerlingen waarvan de docent een dag ziek was werden opgevangen in Nemo. Een uur van hun dagprogramma bestond uit het werken met de Muiswerkprogramma's Woorden 1, 2 en 3. Momenteel praten we over een samenwerking in het project Computerkids. Hierbij krijgen brugklasleerlingen uit huishoudens met een minimuminkomen gratis een pc. Wij willen die gratis pc's vooraf voorzien van Muiswerkprogramma's, zodat ook de ouders van die leerlingen hier gebruik van kunnen maken. Ook werken we samen met Delta-Plus, een trainings- en adviesbedrijf dat de workshops voor Muiswerk Educatief verzorgd. Ook workshops op de eigen locatie zijn mogelijk. Meer informatie is te vinden op www.delta-plus.nl. Muiswerk speelt verder een rol bij een aantal onderzoeken die de Universiteit van Amsterdam uitvoert: de Interactieve Dyslexie Test, de Interactieve Dyslexie Test Junior en het Brugklasproject. De interactieve dyslexietesten hebben het bepalen van subtypen van dyslexie als doen. Het doel van het brugklasproject is te onderzoeken in hoeverre vorderingen van brugklasleerlingen bij Engels en Nederlands te voorspellen zijn. De ontwikkeling van een programma Muiswerkprogramma's bestaan uit twee delen: het eerste deel is in alle programma's gelijk: dat is het softwaredeel. De softwareontwikkelaar levert lege Muiswerkprogramma's. We noemen dat het Muiswerkplatform. Vervolgens moet die software worden ingevuld met inhoud, met content. De personen die zich hiermee bezighouden noemen we de oefenmeesters. Zij zijn in zekere zin vergelijkbaar met de auteurs van schoolboeken. Ze vullen de software namelijk met kennis en met didactiek. Er zijn nog wel een aantal verschillen. Het invullen van een Muiswerkprogramma is namelijk geen recht toe recht aan werkje. De meeste Muiswerkoefeningen bevatten namelijk meer stof dan er per keer te zien is. Een oefening van 15 vragen, kan gerust over 80 vragen beschikken. De leerling ziet alleen steeds 15 andere vragen. Daarnaast zien de vragen er elke keer anders uit door het werken met levende zinnen. Bij Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
2
levende zinnen wisselen de zinsdelen steeds. Daar waar de ene keer 'De baas' staat, staat een andere keer 'De chef' of 'De directeur'. Zo wisselt elk zinsdeel. Een ander verschil met het schrijven van een schoolboek is de feedback. Elk goed antwoord wordt meteen beloond. Elk fout antwoord moet worden afgevangen met duidelijke en toepasselijke feedback die op het juiste moment in beeld komt. Als het programma is gevuld begint de testfase. Al het commentaar uit de testfase gaat terug naar de oefenmeesters en zij passen de programma's aan. Pas als we uiteindelijk een cd en een handleiding hebben, spreken we van een product. Maar daar blijft het niet bij. Muiswerkprogramma's worden voortdurend aangepast naar aanleiding van suggesties en ideeën van scholen die met de programma's werken. De oefenmeesters blijven altijd bij de programma's betrokken. Gemiddeld krijgt een programma elk jaar een update. Het productieproces Elke bestelling komt binnen bij Verkoop. Verkoop zet die bestelling om in een productieopdracht. Doordat we werken met een speciale robot is het mogelijk om elke cd uniek te maken. Elke cd is geverifieerd en bevat de nieuwste software en de licentie voor de betreffende organisatie. Op het label van de cd staat de naam van de organisatie en staat precies aangegeven welke licenties de cd bevat. Licentiemogelijkheden We bieden drie mogelijke licentievormen. De eerste is koop of aanschaf. Bij de kooplicentie betaalt de school eenmalig een bedrag en ontvangt de school verder geen updates van de software. De licentie wordt per locatie afgesloten. Deze licentievorm is interessant voor scholen met een eenmalig budget en voor scholen waarvoor een grotere investering ineens geen problemen oplevert. De programma's kunnen ook geleast worden. Bij een leaseovereenkomst worden de programma's geen eigendom van de school, maar betaalt de school elk jaar een bedrag aan gebruiksrecht. Wij leveren elk jaar een update van de software, waardoor de school altijd met de nieuwste versie werkt. Ook deze licentie wordt per locatie afgesloten. Ten slotte is er de pc-campuslicentie. Ook dit is een leasevorm en ook hier leveren wij elk jaar een update van de software. Deze licentievorm wordt afgesloten voor alle locaties van een school of alle locaties van een afdeling van de school. Wanneer meerdere locaties van dezelfde school met de Muiswerkprogramma's willen werken is het vaak voordeliger om een pc-campuslicentie af te sluiten. Daarnaast vinden de meeste scholen het gemakkelijker omdat er op één moment in het jaar installatiecd's voor alle locaties worden geleverd. In het verleden schafte de meeste roc's de programma's aan. Tegenwoordig zien we dat de roc's veel vaker een leaseovereenkomst afsluiten. In de lijst op de volgende pagina staan alle roc's met een leaseovereenkomst. De scholen in de blauwe regels hebben hun licenties centraal geregeld en één gezamenlijke overeenkomst afgesloten. Het kan zijn dat uw roc niet in de lijst staat, maar dat u wel Muiswerkprogramma's gebruikt. Wanneer dat het geval is, heeft uw roc geen leaseovereenkomst, maar zijn de licenties gekocht. ALLE roc's gebruiken Muiswerkprogramma's. Bij sommige roc's worden de programma's maar op één locatie ingezet, bij andere roc's worden de programma's op alle locaties ingezet. Het aantal roc-locaties dat Muiswerkprogramma's gebruikt groeit ieder jaar aanzienlijk. Momenteel zijn het er meer dan 400.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
3
A12 Onderwijsgroep Albeda Alfa College Arcus College Gilde Opleidingen Horizon College ID-College Leeuwenborgh Opleidingen Mondriaan Onderwijsgroep Noorderpoort College Nova College Regio College Zaanstreek-Waterland Rijn-IJssel College ROC ASA ROC Aventus ROC Flevoland ROC Midden-Nederland ROC Nijmegen ROC Rivor ROC van Amsterdam ROC van Twente ROC Zadkine ROC Zeeland
VESTIGINGEN CONTRACTEN 3 3 26 22 2 2 1 1 1 1 4 1 14 1 1 1 17 6 4 3 22 1 2 1 1 1 1 1 14 1 2 1 14 6 9 2 6 1 60 1 6 2 10 2 1 1
Meten is weten Op ruim 1700 scholen en instellingen worden de Muiswerkprogramma's gebruikt. Toch is het nettoeffect van de programma's voor veel gebruikers niet duidelijk. Daarom hebben we het boekje 'Meten is weten, Muiswerk resultaatmeting' geschreven en aangeboden aan alle gebruikers. Uit onderzoek is gebleken dat leerlingen inderdaad beter leren met de Muiswerkprogramma's. Uit datzelfde onderzoek bleek ook dat het heel belangrijk is dat het programma zo wordt ingesteld dat leerlingen 'gedwongen' worden om de oefeningen uit hun persoonlijk oefenprogramma te maken. Het boekje legt in zes eenvoudige stappen uit hoe u efficiënter met de Muiswerkprogramma's kunt werken en hoe u het resultaat ervan kunt meten en kunt communiceren naar uw collega's.
Het boekje is door ruim 100 Muiswerkgebruikers binnen de roc's aangevraagd en zit ook in de roc-tas.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
4
De computer als collega
Theo Schijf van Muiswerk Educatief De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/Pres2.ppt Zou dat niet mooi zijn, om de computer als collega te kunnen zien. Zo ver is het met name in het onderwijs nog lang niet. Dit verhaal gaat over de computer in het algemeen en over de computer in het onderwijs. Hoe het nu is maar ook hoe het zou kunnen zijn en wat u daaraan kunt doen.
Meer dan 60 jaar geleden werd de ENIAC gemaakt. Een ruimte vol zogenaamde vacuümbuizen. Een apparaat dat maar liefst duizenden berekeningen per seconde kon maken, een revolutie. Dat het apparaat 100 kubieke meter ruimte nodig had, 15000 kilo woog, 18000 buizen bevatte en 70000 weerstanden dat werd voor lief genomen. En hij gebruikte ook aardig wat energie: 170.000 watt, genoeg om een wijk van stroom te voorzien. In die tijd kon een fout echt te maken hebben met een kever die sluiting maakte tussen twee buizen. Vandaar de naam 'bug' voor een fout in een programma. De werking van die eerste computer was identiek aan de werking van de moderne computer op uw bureau, in uw klas, in uw agenda en in uw pacemaker. In plaats van uit 19000 buizen bestaat de huidige pentium uit 100 miljoen transistoren op één chip; het geheugen van 1 kilobyte is nu 1 miljoen kilobyte en de 2000 berekeningen per seconde is nu 3 miljard geworden en oh ja, hij neemt geen ruimte van 100 kubieke meter in maar past in de handpalm. Verder is alles hetzelfde. Complexiteit Ooit stond computer voor een ding en meer niet. Inmiddels echter moet je eigenlijk apart aangeven dat wat wij computer noemen, bestaat uit het apparaat, de programma's op het apparaat en het netwerk. Ik zag laatst een test op televisie. Drie pc's: één van 20 jaar oud, één van 10 jaar oud en een splinternieuwe. Ze werden tegelijk aangezet. U mag raden welke het eerste gebruiksklaar was. Dat was de oudste. De nieuwste was letterlijk 1000 keer zo snel als de oudste en TOCH deed hij er langer over om op te starten: de complexiteit van computers is sneller toegenomen dan de capaciteit. Door die complexiteit kan niemand meer de werking van uw computer bevatten. Niet voor niets is de remedie voor een probleem in eerste instantie vaak: start het systeem even opnieuw op, of probeer het nog een keer. Het feit dat een geaccepteerde oplossing voor een lastig probleem ook is: even Windows opnieuw installeren, baart mij zorgen. Ik vind het een griezelig idee dat een apparaat dat we zelf bedacht hebben en dat inmiddels onmisbaar is in de maatschappij, door niemand meer begrepen wordt. Het is eigenlijk heel simpel. Precies zoals het menselijk lichaam op heel simpele mechanismen gebaseerd is. De onderlinge afhankelijkheden van die mechanismen maken het lichaam oneindig complex. Juist de drive om Windows door de jaren heen eenvoudiger te bedienen te maken, terwijl het te besturen apparaat steeds complexer en sneller werd, heeft gemaakt dat Windows inmiddels ook oneindig complex is. Dat gaat nooit meer over. Onmisbaar De onmisbaarheid van computers wordt veroorzaakt door een beperkt aantal zeer krachtige en breed gebruikte programma's. De eerste computers werden voor militaire doeleinden ingezet op de voet Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
5
gevolgd door administraties van heel grote bedrijven. De zo gebruikelijk weersvoorspellingen worden met supercomputers gemaakt. Toen computers aanzienlijk goedkoper werden, werden alle typemachines het raam uit gegooid en werd tekstverwerking (Word Perfect) een van de belangrijkste toepassingen. Op de voet gevolgd door spreadsheets (Visicalc, Multiplan). Nog goedkoper en nog kleiner en lichter maakte computers ook geschikt voor de aansturing van apparaten (robotarmen, laserscanners, robots). Toen de computer eenmaal supergoedkoop kon worden, konden ook e-mail en webbrowsing zich ontwikkelen. En natuurlijk ook GAMES. Het is NU al bijna zo dat in de gamesindustrie meer omzet wordt gemaakt dan in de filmindustrie!! Het zal niet lang meer duren dat EERST de game uitkomt en dan pas de film. Tomb raider was daar al een voorbeeld van. Gelukkig zit de wereld zo in elkaar dat we NIET allemaal de hele dag achter de computer hoeven te zitten. De computer komt namelijk naar ons toe. Het lijkt wel een standaardmechanisme: de computer is de geboorteplaats van heel wat nieuwe handigheden en als zo’n handigheid echt aanslaat dan wordt er een hapklare, mobiele hap van gemaakt die makkelijk los te verkopen en te gebruiken is. Alsof je dan geen computer meer nodig hebt. Zo zijn rekenmachines ontstaan, spelcomputers, pda’s, blackberries, tom tom navigatiebolletjes. Veel managers gebruiken amper meer computers, ze duiken helemaal in hun BlackBerry en besturen zo hun bedrijf. Genoeg even over computers in het gewone leven. We gaan nu over naar computers in het onderwijs. Computers in het onderwijs Youp van ‘t Hek zei ooit: thuis gaan kinderen om met de meest complexe apparaten, in huis en vooral op hun eigen kamer en op straat met hun telefoon. Dan komt het moment dat ze naar school gaan ….. en daar zien ze hoe alles vroeger was. Is dat zo bij u op school? Of bent u helemaal bij of zelfs ver vooruit als het om het inzetten van de computer gaat? Laten we de checklist eens langs gaan ….. Waar kun je een computer allemaal voor gebruiken? Volgens een uitgebreide notitie over de rol van ICT in het competentiegericht leren van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen zijn er vijf gebieden te onderscheiden: - Gebruik computers voor het bepalen van de eigen leerroute. Dat kan zijn via het web of een online catalogus, het kan ook zijn via een intake procedure die analyseert wat je sterktes en zwaktes zijn. - Dan tijdens het leren. Het web op voor je werkstukken maar ook achter de pc om te oefenen, oefenen en nog eens oefenen. De computer kan aardig wat aandacht geven als je maar achter het goede programma gaat zitten. Een prachtig voorbeeld van het Noorderpoortcollege, de virtuele leerstad Welgeleghen voor (v)mbo. Een stad op het internet waar je op een logische manier lesmateriaal en maatschappij gecombineerd terugvindt. Kijk eens op www.welgeleghen.nl. - Begeleiding tijdens het leren in de vorm van bijvoorbeeld een digitaal portfolio. Resultaten, werkstukken, alles bij elkaar. - Vastleggen leerroute en resultaten in een studievolgsysteem. - Hergebruik van (zelfgemaakte) leermiddelen. Denk aan systemen als Blackboard of It's learning. ICT binnen de schoolmuren levert misschien veel op maar dat krijgt u niet zomaar cadeau. U zult zelf de nodige computervaardigheden moeten bezitten: omgaan met Word, Internet, e-mail is wel het minste. Omgaan met Excel en administratieve systemen hoort daar vaak ook bij. U zult ook de Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
6
schoolgedragscode moeten beheersen en kunnen toepassen op studenten. Die gedragscode alleen al kan een aardig lijvig document zijn. U zult moeten uitvinden welke computerprogramma's het beste bij uw vak passen en waar ze in de stof passen. Veel software is aardig eenvoudig voor de student maar wacht tot u in docentenmode komt, u moet al die instel- en resultaatschermen aankunnen. U zult ook uw leerlingen IN alle (vaak losse) administraties van de verschillende programma's moeten krijgen, OF iemand anders zo gek moeten krijgen om dat voor u te doen. Windowsproblemen treden pas op als computers gebruikt worden. Gebruikt u veel computers dan zult u alle soorten tegenkomen en de meest voorkomende zult u moeten leren oplossen. Programma's van verschillende leveranciers zullen bijna nooit samenwerken. Dat doet u, vaak met de hand. Tot slot bent u het ook die in voorkomende gevallen de hulp van systeembeheer in moet roepen om een probleem op te lossen. Het succes van ICT oplossingen wordt voor 80% bepaald door de samenwerking tussen leerkrachten en systeembeheer. Doelstellingen worden NIET altijd gedeeld. Dit moet beter kunnen. Maar hoe dan? Wat is nodig om de computer tot collega te promoveren?
De digitale collega is nog geen bestaand programma. Het zal nog wel even duren voor hij echt bestaat. Hij geeft voor mij wel de richting aan die we moeten nemen bij onze ontwikkelkeuzes voor de toekomst. Uitgevers en ontwikkelaars zullen niet zomaar elkaar vinden. Een beetje hulp van u kan geen kwaad, is ook nodig denk ik. Daarom aan u de volgende vraag: welke eisen stelt u aan de computer? Ik ben eens op uw stoel gaan zitten. Als ik u was dan zou ik dit willen: - De bediening met name van de instelmogelijkheden van diverse programma's moet aanzienlijk eenvoudiger worden. - Het is niet langer acceptabel dat uw leerlingvolgsysteem niet wil samenwerken met Peoplesoft of met Blackboard. - U zult op school een solide methode moeten hebben om lesmateriaal te kunnen aanmaken, onderhouden, beschikbaar stellen aan studenten en aan collega’s. - Leermiddelen moeten plaatsonafhankelijk gebruikt kunnen worden. - Leerlingvolgsystemen moeten niet afwachten maar ACTIE nemen. - Systeembeheer en docenten zullen gezamenlijke doelstellingen moeten krijgen zodat iedereen van het zelfde blad zingt. - En …. uiteindelijk zou ik als ik u was mijn eigen digitale collega eisen. De toekomst moet echt voortkomen uit de samenwerking tussen onderwijsgevenden, ict-ers op school en de leveranciers. Samengevat De computer, wat een mooi ding, wat een onmisbaar ding, maar wat een complex ding. Het onderwijs is maar net begonnen met het nuttig inzetten van de computer, er is nog heel veel samenwerking nodig voordat de computer zich collega mag noemen.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
7
Praktijkverhaal: Red Spider René Visser van ROC Da Vinci College De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/Pres3.ppt
De ICT-afdeling van het Da Vinci College in Dordrecht voorzag enkele jaren geleden een uitdaging in het beheer en onderhoud van de deelnemeridentiteiten in haar informatiesysteem. Novell bracht met Red Spider de oplossing. De ICT-afdeling verlaagde de beheerslast en richt zich nu op een breder dienstenpakket voor het college. Het Da Vinci College verzorgt onderwijs vanuit het ideaal van 'de ontmoeting van levensovertuigingen'. Zodoende wil het instituut bijdragen aan een verdraagzame, veelkleurige samenleving en aan de vorming van maatschappelijk verantwoordelijke burgers. Leerlingen van het college bestaan uit studenten en volwassenen van allerlei pluimage. Het Da Vinci College spreekt daarom van 'deelnemers', die gestimuleerd worden zelf verantwoordelijkheid te nemen voor hun leerprocessen. Informatietechnologie speelt daarbij een grote rol want voor dit competentiegericht leren moet de deelnemer dag en nacht toegang hebben tot het lokale netwerk van de school (het LAN) waarop hun projecten, bestanden en email staan. De ICT-afdeling ging van start met het overzetten van de deelnemersgegevens op het netwerk. Hiervoor werden gegevens uit de deelnemersadministratie geïmporteerd. Dat werd echter een steeds grotere belasting voor de medewerkers. Naast het invoeren van nieuwe deelnemers zijn er namelijk erg veel wijzigingen die verwerkt moeten worden. Allemaal handwerk. Dat vereiste een grote investering in arbeidstijd. Bovendien bleek het verwijderen van bestanden ook een probleem op zich, dat nog meer manuren vroeg. Er moesten maatregelen genomen worden om te voorkomen dat de database tot enorme proporties uit zou groeien. Omdat het uitbesteden van beheer en onderhoud erg duur is, hebben we besloten zelf de deelnemeradministratie te integreren met het LAN. We hebben toen een conceptueel ontwerp gemaakt, waarbij we rekening hielden met toekomstige ontwikkeling. Internet speelde daarbij ook een rol want we waren daar inmiddels ook mee bezig. Het concept voor de oplossing kwam tot stand in samenwerking met Novell dat destijds roc's en aoc's benaderde met een oplossing die Red Spider heet. Al die opleidingen kampen met dezelfde problemen. Het beheer van de informatiesystemen en applicaties is voor iedereen omslachtig en duur. Daarom streeft men naar een landelijke norm waaraan iedereen kon conformeren. Red Spider brengt koppelingen tot stand tussen applicaties en het onderliggende netwerk.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
8
In een studenteninformatiesysteem staan alle gegevens van studenten die gebruikt worden voor allerlei administratieve processen. Ten behoeve van die processen worden identiteitsgegevens van deelnemers opgeslagen in een centrale directory. Deze directory wordt gevoed vanuit het studenteninformatiesysteem dat bij roc's en aoc's vaak gebaseerd is op nOISe of PeopleSoft. Vervolgens voedt deze directory de LANomgeving en de e-mailomgeving. Aan de hand van de studierichting en de bijbehorende fysieke locatie van een deelnemer bepaalt het systeem welke applicaties en netwerksegmenten toegankelijk zijn. Daarnaast wordt de deelnemer een home-directory en een e-mailadres toegewezen. Het uitgangspunt bij de ontwikkeling van Red Spider was dat dit een oplossing moest bieden voor een groot aantal opleidingsinstituten. Maar zij gebruiken niet allemaal dezelfde registratiesystemen en applicaties. Daarom voorziet Red Spider in een aantal basiscomponenten die voor alle scholen belangrijk zijn. Hoe meer participanten er komen in dit project, hoe groter het draagvlak wordt. Dan blijkt dat koppelingen die aanvankelijk maatwerk zijn voor één opleiding generiek toepasbaar blijken voor alle deelnemers. Daarom ook is het cruciaal dat Red Spider gebaseerd is op open standaarden. Hoe meer scholen, hoe meer verschillende technologieën geïntegreerd moeten worden. Novell heeft van meet af aan het doel nagestreefd om Red Spider vrij te geven nadat initiële ontwikkelkosten waren terugverdiend. Die mijlpaal werd behaald toen er toen scholen participeerden in het project. Vanaf dat moment is er ook een Red Spider Gebruikersvereniging opgericht. Naarmate het Da Vinci College de Red Spideroplossing in gebruik nam, werden de voordelen duidelijk. Ten eerste werd het beheer van de vele duizenden identiteiten en applicaties gestroomlijnd, veiliger en aanzienlijk goedkoper. Daarmee werd al snel rendement op de investering behaald. Zo hebben alle deelnemers nu een individuele inlogaccount, een eigen home-directory en een e-mailbox. Daarnaast kunnen zij via een internetportaal hun cijfers inzien en hebben zij toegang tot een forum en een marktplaats voor tweedehandsboeken. Deelnemers krijgen één brief met een gebruikersnaam en een wachtwoord en dat is het. Dankzij Red Spider beschikt het Da Vinci College over een deelnemeradministratie met veel zelfbedieningstoepassingen. 'Deelnemers kunnen bijvoorbeeld zelf hun wachtwoord wijzigen, wat de administratie veel werk uit handen neemt. Ook het volledig automatisch aanmaken en verwijderen van accounts is een enorme besparing in manuren. Met dezelfde hoeveelheid mensen kan het Da Vinci College nu aanzienlijk meer diensten leveren.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
9
Lunchopdracht
De software van Muiswerk Educatief verandert voortdurend. De werking blijft in grote lijnen gelijk, maar er komen steeds nieuwe functies en mogelijkheden bij. Negen functies waar op dit moment aan gewerkt wordt, zijn beschreven op een poster. De posters stonden verspreid door de lunchruimte. Alle deelnemers konden de posters bekijken en lieten ons weten welke functie zij graag in de software willen zien. Dit gebeurde aan de hand van 'stemrondjes' die op de poster werden geplakt. Hieronder staat elke nieuwe functie in het kort met daarbij het percentage van de stemmen dat elke functie heeft gekregen: Muiswerk online (22 %) Overal vandaan kunnen Muiswerken dus OOK beheer op afstand
Thuis doorgaan met waar je op school gebleven was, dat kon niet. Ook was het installeren van Muiswerk in het schoolnetwerk niet altijd een pretje en waren er op school soms te weinig computers.
Dankzij RDP (Remote Desktop Protocol) techniek is het nu mogelijk geworden om een centraal geïnstalleerde Muiswerk via het internet te bereiken. Thuis kun je dan in precies dezelfde omgeving werken als op school, en… thuiscd's heb je niet meer nodig. Als school kun je ervoor kiezen om Muiswerk helemaal niet meer te installeren. Je werkt gewoon via het internet op een centrale Muiswerk. RDP werkt helemaal standaard vanaf alle XP-computers en vraagt een kleine eenmalige installatie op W98 en WME computers. Prestatiemonitor (22 %) Waardoor je een duidelijk doel voor ogen houdt
Tijdens het oefenen zag je niet hoe goed je bezig was. Ook een over-je-schouder-kijkende docent zag dat niet in een oogopslag. Je kon ook niet zien welk deel van de oefenstof je al had gehad.
Terwijl je met een oefening bezig bent, verschijnt nu automatisch het prestatieoog. Dat oog laat op een simpele manier zien hoe goed de leerling bezig is. De hoeveelheid groen in het oog staat voor GOED, GOED de hoeveelheid rood staat voor FOUT. FOUT Het zwarte gat in het midden laat zien dat nog niet alle lesstof gezien is. Het doel is nu heel simpel: maak het oog helemaal groen en houdt het groen. Maandmeter (15 %) Om de voortgang efficiënt te bewaken zonder specifieke toetsmomenten
De rapporten van Muiswerk geven alle informatie om de voortgang van leerlingen goed te kunnen bewaken, echter dan moest je wel goed situaties kunnen vergelijken en oudere rapporten bewaren.
De Maandmeter is een nieuw speciaal rapport waarmee u in één oogopslag van uw hele klas kunt zien: welk niveau ze op dit moment halen, hoe zich dat vergelijkt met een maand geleden en hoe hard ze de afgelopen maand aan verbetering gewerkt hebben. Het kennisniveau wordt automatisch bepaald aan de hand van toetsuitslagen. Wij willen alle deelnemers nogmaals hartelijk danken voor het stemmen. Aan een aantal functies bleek heel weinig behoefte te zijn. In andere functies zoals de maandmeter en de prestatiemonitor was juist wel een overweldigende interesse. Deze functies gaan we dan ook uitwerken en testen en zullen als het allemaal goed gaat, terechtkomen in de nieuwste versie van de software die vanaf juli 2006 geleverd gaat worden. Je bent al bekend (15 %) Niet steeds opnieuw je naam hoeven geven
Eerst aan het netwerk je naam vertellen en daarna ook weer aan elk programma dat je op het netwerk startte, dat was vervelend.
Muiswerkprogramma's kunnen nu zo geïnstalleerd worden dat er niet meer om je naam wordt gevraagd. Althans als die naam al bekend is bij het netwerk (wat op grote scholen steeds vaker zo is). Het bekende inlogscherm wordt dan overgeslagen en je kunt direct aan de slag.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
10
Muiswerk Diploma (14 %) DE beloning voor een jaar hard Muiswerken
Behalve een beter cijfer en een beter taalgebruik had een leerling geen tastbare erkenning van zijn inspanningen op school. Weinig bewijs dus van een innovatieve manier van lesgeven op uw school.
Als een flinke tijd met Muiswerk gewerkt is, dan kan de docent nu voor één of meer leerlingen een diploma afdrukken. Als de leerling minstens één toets maakte dan ziet de docent in het resultatenscherm van die leerling een extra diploma-knop verschijnen. Door erop te klikken wordt Muiswerk verteld een diploma aan te maken. Het diploma is spectaculair mooi als het op een kleurenprinter wordt afgedrukt, maar zwart-wit is het ook de moeite waard. De marmering van het papier wordt ook afgedrukt, dus het enige wat u doet is: gewoon papier in de printer en de afdruk sierlijk ondertekenen. De harde lijn (12 %) Om direct na installatie iedereen bij de les te houden
Na installatie stond een Muiswerkprogramma op vrijblijvend gebruik ingesteld. Daardoor kon iedereen fijn alle oefeningen en toetsen altijd vinden.
Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat het leereffect van Muiswerkprogramma's optimaal is als die vrijheid wordt uitgeschakeld en volgens strikte instellingen wordt gewerkt. Via een nieuwe schakelaar kunt u als school besluiten om ALLE Muiswerkprogramma's standaard in die strikte mode te laten werken. Resultaten per e-mail (0 %) Om harde werkers hun resultaten thuis te bezorgen
Resultaten van een Muiswerksessie bleven vooral in de computer of werden afgedrukt via de printer. Muiswerk was nog niet aangesloten op de e-wereld van de student.
Een student kan nu na een oefensessie de vraag krijgen of hij zijn resultaten in de mail wil hebben. Zegt hij daar ja op dan ontvangt hij een e-mail waarin diverse zaken staan: hoelang hij gewerkt heeft; hoeveel tijd hij de uitlegschermen gelezen heeft; wat zijn gemiddelde score was; de volledige lijst met oefeningen. Het e-mailadres van de gebruiker dat is bij Muiswerk bekend. De e-mail zal als extra 'beloning' worden ervaren. Spellingherziening (0 %) Om volgzaam te kunnen zijn… of juist niet
De Muiswerkprogramma's waren gebaseerd op de spelling van vóór 2005. De regels van de spellingherziening 2005 waren nog niet meegenomen. Er ontstond ook nog enige ophef die zou kunnen uitmonden in een intrekking van die nieuwe regels.
Vanaf 1 augustus zullen alle Muiswerkprogramma's voldoen aan de regels van de spellingherziening 2005… en toch ook weer niet. Vanaf die datum zal de nieuwe spelling standaard zijn maar via een eenvoudige schakelaar kunt u er als school voor kiezen om toch nog (even) met de oude spelling door te gaan. Muiswerk Arena (0 %) Sluit het semester op een sportieve manier af
Muiswerkoefeningen waren behoorlijk serieus en hielden de aandachtsboog zo lang mogelijk gespannen. Gelegenheid voor enige ontlading binnen Muiswerk was er niet echt.
Als docent selecteert u in de Muiswerk Arena een beperkt aantal van de tientallen oefeningen van een Muiswerkprogramma. U geeft ook een speeltijd aan waar iedereen ruim genoeg aan zal hebben. En u geeft ook aan of spelen verplicht is en dan… the game is on. Uw leerlingen starten Muiswerk op en kiezen uw spel. Zij maken zo snel en foutloos mogelijk de oefeningen, geen uitleg deze keer en ook geen feedback op fouten behalve een blikken 'boink' of een vrolijke 'kling'. Tijdens het spel zien uw leerlingen eventueel hoe goed ze in de race liggen en van ieder spel is er natuurlijk een topscorelijst.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
11
Praktijkverhaal: Taalonderwijs Serge Vanherf van ROC ter AA De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/Pres4.ppt
Serge Vanherf werkt ruim acht jaar met de programma's van Muiswerk Educatief. Als ervaren gebruiker presenteert hij de manier waarop hij de programma's inzet en geeft hij tips en waarschuwingen. Het is heel belangrijk dat u de leerlingen altijd een concreet doel meegeeft. Veel van u zeggen waarschijnlijk: "Ga maar met Muiswerk oefenen." of "Je hebt nog moeite met de werkwoorden. Maak de toets van Muiswerk en daarna de oefeningen." Dit is niet genoeg. Vertel uw leerlingen precies wat u van ze verwacht: Vertel welke toets (of welke oefening) er gemaakt moet worden. Vertel welk resultaat gehaald moet worden. En spreek af wanneer dat resultaat gehaald moet zijn. Leerlingen weten dan precies wat ze te doen staat. Leerlingen willen niet alleen weten wat zij moeten doen, ze willen later ook weten wat ze al gedaan hebben. Om dat bij te houden, kunt u gebruik maken van logbladen (op de volgende pagina staat een voorbeeld van zo een logblad). Op dit logblad vermeldt u in de eerste plaats voor wie het blad bedoeld is. Vervolgens staat er precies aangegeven in welk programma er gewerkt moet worden, welke toetsen of oefeningen gemaakt moeten worden en welke score daarvoor gehaald moet worden. Daarachter staat een vak waarin de leerling zijn eigen score kan invullen en de datum invult van wanneer die score is gehaald. Daarnaast bevat het logblad alle uitleg en alle afspraken. Er staat dus ook wanneer en bij wie ze het blad moeten inleveren. Op deze manier werkt ROC Ter Aa voor alle leerlingen met de Muiswerkprogramma's. Maar de programma's worden ook gebruikt voor individuele trajecten: als extra oefeningen voor een leerling, of in de nt2-bijles. Ook hier geldt dat het belangrijk is voor de leerling om te weten wat, met welk resultaat, wanneer, af moet zijn. Om goed met de programma's te werken moet u als docent drie instellingen maken. Zorg ervoor dat leerlingen via de lijst kunnen inloggen en dat ze een verplicht oefenprogramma krijgen. Zorg er ook voor dat de verdwijnscore staat ingesteld. De verdwijnscore is de score die een leerling moet halen voor een oefening, om die oefening te laten verdwijnen uit het persoonlijk oefenprogramma. In hoeverre is het nu mogelijk om zelfstandig te leren met de Muiswerkprogramma's? Afhankelijk van de situatie zijn er verschillende mogelijkheden: - U kunt leerlingen volkomen zelfstandig laten leren en hun resultaten in een cijfer of in een bewijs omzetten. - U kunt Muiswerk gebruiken als ondersteuning van de lessen. - U kunt lessen aanbieden ter ondersteuning van Muiswerk. - U zult moeten kiezen of het werken met de Muiswerkprogramma's verplicht gesteld wordt of niet. Om alles prettig te laten verlopen moet aan twee voorwaarden worden voldaan. Het is belangrijk dat u duidelijk vertelt wat u van de leerling verwacht. Om dat te kunnen doen, moet u het programma zelf ook kennen. De tweede voorwaarde is dat u de eerste lessen moet initiëren en begeleiden. Na verloop van tijd kunnen de leerlingen ook zelf aan de slag, maar de eerste paar keer is het noodzakelijk dat u in de buurt bent. Deze manier van werken werkt voor het overgrote deel van de klas heel goed. De top van de klas geniet van het werken met Muiswerk. De grote groep in het midden geniet en ondergaat of ondergaat en geniet. De rest (een kleine groep) ondergaat en lijdt. Hier moet worden ingegrepen en zullen andere keuzes gemaakt moeten worden. Een ander aandachtspunt is de fraudegevoeligheid van de programma's. Het is mogelijk dat een leerling een andere leerling voor hem laat werken. Als u de boel goed in de gaten houdt zal dit bijna niet Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
12
voorkomen. En til hier ook niet te zwaar aan: ook bij schriftelijke toetsen of opgaven weten leerlingen u te bedriegen. Als u denkt dat u ze allemaal doorheeft, houdt u uzelf voor de gek. Verder is het belangrijk dat er één docent optreedt als applicatiebeheerder. Deze docent weet alles van het programma. Andere docenten komen met hun vragen en opmerkingen bij die ene docent. Hij is ook degene die contact heeft met systeembeheer wanneer dat nodig is. Dit verhaal vertelt hoe er bij ROC Ter Aa met de Muiswerkprogramma's gewerkt wordt. Uiteraard kiest iedereen voor de manier van werken die het beste bij de organisatie, de leerlingen en de docent past. Haal hier de tips uit die u kunt gebruiken bij uw manier van lesgeven.
Muiswerk -- 2004/2005 -- periode 1 Uitleg en afspraken voor de klassen z1d/z1e/z1f/z1g Maak alle hieronder genoemde toetsen en oefeningen, en schrijf in de tabel je score en de datum. De Norm is het percentage dat je minimaal moet halen. Heb je dat percentage gehaald, dan maak je de volgende toets. Heb je dat percentage niet gehaald, dan maak je alle oefeningen van je persoonlijke programma. Vervolgens maak je de toets opnieuw, totdat je dat onderdeel hebt gehaald. Tips:
- houd goed bij wat je reeds gehaald hebt. Maak niet per ongeluk twee keer dezelfde toets. - bij een toets moet je meestal kiezen tussen "ik ben zeker" of "ik denk dat" . Tip: kies "ik ben zeker" , anders krijg je meer oefeningen. Code
Gevarieerde spelling
GSNL
Schoolwoorden
SNNL
Spelling werkwoorden
SPNL
Studievaardigheid
SVNL
TOETS
Norm Jouw score
Z1 Klanken en letters Toets
60 %
Z2 Afbreken Toets
60 %
Z1 Deeltoets 1 Toets
60 %
Z3 Deeltoets 3 Toets
60 %
Z1 Tegenwoordige tijd Toets
60 %
Z2 Veleden tijd Toets
60 %
Oefening A1 De juiste volgorde Oefening A2 Word plaatsen
Datum
60 % 60 %
1. Je kunt niet dezelfde toets twee keer achter elkaar maken. Je moet eerst je persoonlijke programma afwerken. 2. Je kunt wel op elk moment van een onderdeel van Muiswerk naar een ander onderdeel switchen, bijvoorbeeld van Gevarieerde spelling naar Schoolwoorden of naar Spelling werkwoorden. 3. Elke keer als je een toets voldoende hebt afgesloten, en je bent zelf tevreden met de behaalde score, print je zelf je score uit als bewijs. En je bewaart alle uitdraaien om een dossier te maken met alle behaalde resultaten. 4. Je levert je dossier in bij je docent met de scores van de MW-toetsen, uiterlijk op donderdag 4 november om 16.30 uur 5. Je cijfer voor dit vak voor periode 1 wordt bepaald door jouw scores met Muiswerk. Er is voor dit vak geen toets in de toetsenweek 6. Als je een toets meerdere keren hebt gemaakt, telt de hoogste score.. 7. Scores die als gast gehaald zijn, tellen niet mee. SUCCES. S.Vanherf
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
13
Praktijkverhaal: Muiswerk en Peoplesoft Ed Nijhuis van ROC van Amsterdam De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/Pres5.ppt
Hoewel ROC van Amsterdam zojuist heeft gekozen voor het omarmen van het Red Spider concept, heeft de Werkmaatschappij Gooi en Vecht reeds een eigen oplossing voor het koppelen van Peoplesoft met applicaties zoals Muiswerk werkend en reeds enige tijd in gebruik. Ed Nijhuis laat zien aan de hand van dia's hoe een en ander in zijn werk gaat.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
14
Leerlinggegevens in Peoplesoft worden iedere nacht uitgelezen naar diverse tussenbestanden. De volgende dag kunnen Ed en collega-applicatiebeheerders via een eenvoudig selectiemechanisme aangeven welke leerlingen van welke klas zij naar welke applicatie overgezet willen hebben. Zijn de gegevens aangemaakt dan wordt de betreffende applicatie even opgestart (in beheermode) en worden de gegevens in een klap opgezogen. De hele klas kan nu direct aan het werk. Aan deze oplossing zijn een aantal randvoorwaarden verbonden. In de eerste plaats dient Peoplesoft gevuld te zijn. Anders valt er niets te exporteren. Verder is het belangrijk dat er iemand als coördinator optreedt en dat diegene ook een stand-in heeft. De coördinator moet uren beschikbaar hebben om zijn rol goed uit te voeren. Tenslotte moet vervuiling voorkomen worden. Deze Gooi en Vecht oplossing voor een lastig probleem heeft al heel wat administratieve handelingen en vooral heel wat tijdverlies bespaard de afgelopen jaren. Het programma kan trouwens ook nog keurige lijsten per klas afdrukken waarin namen en wachtwoorden duidelijk staan aangegeven. Docenten komen zo goed beslagen ten ijs.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
15
Muiswerk producten
Linette Eveleens en Theo Schijf van Muiswerk Educatief De Powerpointpresentatie is te vinden op http://www.muiswerk.nl/downdoc/Pres6.ppt In deze presentatie komen eerst de Muiswerk Testprogramma's aan bod en ook het plan dat wij hebben voor komend jaar met de Testprogramma's. Verder zullen we vertellen wat ons beleid is wat betreft de spellingherziening 2005. Vanaf juli 2006 leveren wij al onze programma's in de nieuwste Muiswerk 5 versie. We laten straks zien wat deze overgang van Muiswerk 4 naar Muiswerk 5 voor wijzigingen met zich meebrengt. Ook de programma's die op dit moment veel worden gebruikt binnen de roc's krijgen aandacht en ook de nieuwste Muiswerkprogramma's komen voorbij. We sluiten de presentatie en de dag af met een blik in de toekomst. De Muiswerk Testprogramma's zijn gemaakt voor screening en voor het signaleren van leerproblemen in het voortgezet onderwijs, het mbo en de volwasseneneducatie. In tegenstelling tot andere Muiswerkprogramma’s leveren de testprogramma's geen aansluitend oefenmateriaal. Ze leveren wel een uitgebreide diagnose. Op dit moment zijn er 19 roc’s die gebruikmaken van de Muiswerk Testprogramma’s. Binnen deze roc’s worden elk jaar ruim 8 000 leerlingen getest. Er zijn drie verschillende Testsuites. Elke suite bevat meerdere testen op verschillende gebieden. Testsuite 1 bevat bijvoorbeeld alle testen op het gebied van de Nederlandse taal. Het gaat dan niet alleen om spellingtesten, maar ook om testen voor tekstbegrip en bijvoorbeeld voor zinsbouw. Testsuite 2 bevat alle rekentesten en in testsuite 3 wordt de kennis van de moderne vreemde talen getest. De toetsen op het gebied van de Nederlandse taal geven niet alleen een score. Per toets wordt uitgebreid aangeven wat de onderliggende zwaktes en sterktes van een kandidaat zijn. Ook wordt een indicatie voor dyslexie gegeven wanneer de resultaten dat aangeven. De drie testsuites bevatten ieder ook nog twee gratis toetsen: de ICT toets, een adaptieve toets die in korte tijd uitvindt hoe vertrouwd iemand is met PCs, Word, e-mail en het internet; verder ook de studieaanpak toets die uitvindt hoe gemotiveerd uw leerling eigenlijk is voor deze opleiding en hoe het staat met zijn zelfvertrouwen. Gratis maar waardevolle extra's. In de gegevens die wij jaarlijks terugkrijgen hebben wij kunnen zien dat nog maar weinig roc's dit jaar al gebruik gemaakt hebben van het nieuwe protocolmechanisme van de testprogramma's. Zonder dat mechanisme - zo blijkt uit de praktijk - worden regelmatig fouten in de afname gemaakt (leerlingen slaan toetsen over of maken zelfs de verkeerde toetsen). Heb je als school bepaald welke testen je af wilt nemen (wij leveren per opleidingsniveau ook een standaardinstellling die u kunt kiezen) en Muiswerk daarop ingesteld dan kan afname bijna niet meer fout gaan als de automaat wordt gebruikt: - zorg dat iedere leerling op de juiste opleiding staat ingesteld - stel iedere leerling in op oefenen 'via protocol specifiek' - vink voor iedere leerling de testgebieden aan (vb NL Algemeen, NL Dyslexie, Rekenen, Engels) Dat instellen kan ook voor een hele groep leerlingen tegelijk. Zo ingesteld neemt Muiswerk de controle graag van u over. Iedere leerling die inlogt op Muiswerk krijgt exact de testen die u uitkoos en kan verder niets meer doen als die testen klaar zijn. U kunt na afloop eenvoudig voor al uw leerlingen een persoonlijk profiel afdrukken of ook voor uw hele groep een profieloverzicht. In het profiel wordt uw leerling vergeleken met de landelijke norm van de ingestelde opleiding.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
16
De testprogramma's zijn ideaal om vroeg in jaar heel goed uit te vinden welk vlees men in de kuip heeft. Met de resultaten kan een ieder vanaf het begin de juiste hulp krijgen. Zo wordt de beste kans van slagen bereikt. Vanaf juli 2006 gaan we de nieuwe versie leveren. De werking is in grote lijnen hetzelfde gebleven, maar er zijn wel weer een aantal mogelijkheden bij gekomen. Zo is het in de nieuwe versie mogelijk om een leerling tweemaal hetzelfde protocol te laten volgen. Op die manier kan de toets aan het begin van het schooljaar gemaakt worden en aan het eind van het schooljaar nogmaals om de voortgang te meten. Verder stellen we de normeringen van de verschillende testen weer bij. We hebben van meer dan 15 scholen hun testoutput gekregen. Dit zijn gegevens van bijna 4000 leerlingen die samen meer dan 17000 testresultaten opleveren. Al deze resultaten worden verwerkt in de nieuwe versie. Maar niet alleen aan de binnenkant is er het een en ander veranderd. Ook de buitenkant is vernieuwd. Hier ziet u vast een prototype van een van de schermen. Straks in 2007 worden de normen ook weer aangepast. Daarnaast wordt het aantal testen uitgebreid. We zijn momenteel bezig met de ontwikkeling van een spellingtest die wat makkelijker is. Ook voor rekenen en wiskunde zullen we een test ontwikkelen die makkelijker is dan de testen die er nu zijn. De Testprogramma's blijven zich dus voortdurend aanpassen en uitbreiden. Spellingherziening 2005 Op initiatief van de Volkskrant hebben diverse media de minister opgeroepen de invoering van de herziene spellingregels niet door te laten gaan. We weten nog niet hoe het gaat aflopen maar wij moeten onze producten op tijd aanpassen. Ons beleid is dat we vanaf juli onze programma's met nieuwe spelling gaan leveren. Maar, vanwege de onzekerheid, maken we de spelling schakelbaar. Wanneer scholen de schakelaar omzetten, wordt in alle uitlegschermen en vragen weer de oude spelling gebruikt. Muiswerkgebruikers met een leaselicentie ontvangen gratis en automatisch een upgrade van hun programma's. Hetzelfde geldt voor iedereen die na 1 juli 2005 aanschafte. Andere gebruikers kunnen een offerte aanvragen voor een update van hun licenties. De spellingherziening 2005 brengt nog een verandering met zich mee: het programma Nieuwe Spelling, over de regels van de spellingherziening 1995, komt te vervallen. Deze spellingregels zullen verwerkt worden in de nieuwe versies van de producten Gevarieerde Spelling en Spelling voor gevorderden. De spellingherziening 2005 is overigens het meest zichtbaar in het programma Spelling voor gevorderden. Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
17
Muiswerk 5 Vanaf juli leveren we van alle programma's de Muiswerk 5 versie. Dit is een 32 bit-versie. Dit klinkt erg technisch, maar het komt erop neer dat een aantal lastige problemen, zoals printproblemen, zijn opgelost. De versie blijft geschikt voor alle Windowsversies vanaf Windows 95. Muiswerk 5 biedt nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld een aantal nieuwe rapporten. Deze versie is helemaal klaar voor de toekomst. De toekomstige functies die u van de posters, kunnen in Muiswerk 5 worden ingevoerd. Verder bevat Muiswerk 5 uitgesproken uitlegschermen. Van veel scholen kregen we die vraag. Ideaal voor de zwakkere leerlingen. En tenslotte is ook de vormgeving aangepast.
Muiswerk 5 brengt een aantal wijzigingen met zich mee. In het hoofdscherm zijn de knoppen 'Ander bestand', 'Resultaten' en 'Aanmelden' toegevoegd. Voorheen moest hiervoor naar het bestandmenu gegaan worden. De hoofdschermen van de meeste programma's krijgen ook de nieuwe Muiswerklijst. De uitlegschermen worden uitgesproken, de naam van de oefening, de naam van het programma en de instructie staan tijdens het oefenen altijd in beeld, alle plaatjes zijn vervangen en de meeste plaatjes zijn vervangen voor foto's. Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
18
Programma's voor de roc's Echte roc programma's zijn in de eerste plaats de testprogramma's. Deze hebben we aan het begin van de presentatie al behandeld. We gaan nu kijken naar de Oefenprogramma's Een van de populairste bundels bij de roc’s is de bundel Basisprogramma's. De bundel bestaat uit drie programma's, namelijk Basisspelling, Basis Werkwoordspelling en Basisgrammatica. De bundel heet Bundel Basisprogramma's, omdat ze de basisregels en de basiskennis van taal behandelen.
Veel leerlingen in roc's hebben tekorten in hun taalkennis, maar bij geen twee leerlingen zijn die precies hetzelfde. Je moet soms even helemaal terug naar de basis om weer te weten hoe het zit en waar het over gaat. Een leerling die bijvoorbeeld het spellen van de werkwoorden een beetje 'op gevoel' doet en daar veel fouten bij maakt, moet even terug naar de notie 'werkwoord' en 'persoonsvorm' en dan naar de regels voor de verschillende werkwoordsvormen. Het diagnostische mechanisme in de Muiswerkprogramma’s is ooit ontworpen speciaal voor de situatie in de roc's, met die grote verschillen tussen leerlingen. Het is ijzersterk dat via een toets wordt nagegaan waar precies de tekorten zitten en dat elke leerling dan een pakketje oefenmateriaal krijgt dat precies bij hem past. Het werkt in het mbo echt niet meer als een docent met een krijtje bij het bord gaat staan uitleggen wat 't Kofschip is: sommige leerlingen weten dat allang en voor andere leerlingen is het nog veel te moeilijk; er is maar een kleine groep die van zo'n uitleg zou profiteren. Elk leerling hoort de basisregels, die in deze programma's behandeld worden, te beheersen. Wanneer de stof van de Basisbundel inderdaad voldoende beheerst wordt, kan er doorgewerkt worden in de programma's van de bundel NT1. Deze bundel bevat in de eerste plaats de programma's Spelling Werkwoorden, Gevarieerde Spelling en Ontleden en Benoemen. Dit zijn de vervolgprogramma's van Basis Werkwoordspelling, Basisspelling en Basisgrammatica. Verder bevat de bundel het programma Leestekens en het programma Lezen.
Alles bij elkaar biedt de bundel NT1 een aanzienlijke hoeveelheid uitlegschermen, oefeningen, vragen en toetsen, waarmee leerlingen alle belangrijke regels leren kennen en leren gebruiken. Het zijn programma's die u als docent veel uitlegtijd uit handen nemen. En die tijd kunt u waarschijnlijk heel goed voor andere dingen gebruiken.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
19
Ook voor het NT2-onderwijs hebben we een aantal programma's die samen in een bundel zitten. De bundel NT2-programma's bevat naast de vele woordkennisprogramma’s ook drie programma's op het gebied van grammatica. Voor leerlingen die het Nederlands niet als moedertaal hebben, zijn andere onderwerpen lastig dan voor NT1-leerlingen. U kunt dan bijvoorbeeld denken aan lidwoorden. Leerlingen met het Nederlands als moedertaal hebben het gebruik van de en het van huis uit meegekregen. Zij hebben hier weinig moeite mee en doen het automatisch goed. NT2-leerlingen hebben hier meer theorie, uitleg en oefening bij nodig.
De programma's van de Bundel NT2 zijn niet alleen veranderd door de overgang van Muiswerk 4 naar Muiswerk 5 en door de spellingherziening. Een belangrijke verbetering bij deze programma's is dat we oefengegevens van een aantal scholen hebben gebruikt om oefeningen eenvoudiger te maken als ze te moeilijk waren en wat moeilijker als ze te gemakkelijk waren. Er is dus een betere verdeling en opbouw ontstaan. Ook zijn oefeningen toegevoegd als er te grote 'stappen' werden gemaakt, wat ook weer bleek uit de resultaatgegevens. Per saldo is het aantal oefeningen behoorlijk toegenomen. Nieuwe programma's voor de rocs's Vorig jaar verschenen de Muiswerkprogramma’s Woorden Engels 1 en Woorden Engels 2. Dit zijn de eerste Muiswerk Oefenprogramma's op een ander gebied dan dat van de Nederlandse taal. Deze programma's bevatten volop mooie plaatjes en geluiden. In 86 oefeningen worden in totaal ongeveer 1000 woorden aangeleerd.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
20
Ook nieuw zijn de programma's Uitdrukkingen 1 en 2. Beide programma's zijn zeer geschikt voor mboleerlingen en zeker ook voor het NT2-onderwijs. De programma's bieden vooral mogelijkheden voor het opbouwen en het verbreden van de woordenschat bij leerlingen die op dit punt een achterstand hebben. Spreekwoorden en vooral uitdrukkingen worden in het alledaags gesproken Nederlands, maar ook in geschreven taal, zeer veel gebruikt. De meeste methodes besteden er maar weinig aandacht aan. Vandaar dat deze programma's ook prima naast de methode gebruikt kunnen worden. In Uitdrukkingen 1 en 2 worden 400 uitdrukkingen aangeleerd.
Ook nieuw is het programma Woorden Frans 1. Het belangrijkste doel van het programma is het aanleren van Franse woorden. Maar in het programma besteden we ook aandacht aan het afleiden van woordbetekenissen uit de context. Dit programma is nu nog niet leverbaar, maar het zal in april verschijnen.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
21
Toekomst Wanneer wij interessante informatie hebben voor Muiswerkgebruikers binnen de roc’s, sturen we altijd een e-mail aan alle gebruikers die hebben aangegeven op de hoogte gehouden te willen worden. Daarnaast zetten we al het nieuws op onze website. De site bevat niet alleen de laatste nieuwtjes, maar u kunt hier ook terecht voor veelgestelde vragen, voor informatieaanvragen en om producten zoals hulpkaarten te downloaden. In de presentatie zijn alle ontwikkelingen die er op korte termijn aankomen, besproken. Ook voor de langere termijn zijn er allerlei gebeurtenissen gepland. Zo werken we momenteel hard aan de ontwikkeling van een nieuwe website. Er komt voor elke doelgroep een aparte website, dus ook een speciale site voor de roc’s. We blijven het aantal programma's uitbreiden. En ook de softwarekant van de programma's gaat steeds verder. Op de posters heeft u de mogelijke nieuwe functies allemaal kunnen bekijken. De programma's zullen steeds slimmer worden en het gebruiksgemak zal steeds groter worden. De Testprogramma's worden in 2007 uitgebreid met een aantal nieuwe testen. Uiteraard worden de normeringen hiervan elk jaar weer stabieler doordat de testdata die wij van de scholen terugkrijgen steeds verwerkt worden in de updates. Voor ons is het heel belangrijk om alle ontwikkelingen op het gebied van op e-learning te volgen en hierop aan te sluiten. Ook houden we alle veelgebruikte schoolsystemen in de gaten. Dit koppelen van Muiswerkprogramma’s aan de veelgebruikte schoolsystemen brengt ook een stukje ontwikkeling met zich mee.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
22
Evaluatie Het overgrote deel van de deelnemers vond het een leerzame en nuttige dag. Op de vraag 'Heeft u vandaag voor uw roc wellicht nuttige programma's leren kennen?' antwoordde 88% dat dit inderdaad het geval was. Bijna 87% van de deelnemers gaf aan dat er binnen hun roc locaties zijn die zeker meer Muiswerkprogramma's kunnen inzetten. Ruim 85% van de deelnemers heeft tijdens het congres geleerd hoe Muiswerk efficiënter ingezet kan worden. En bijna 80% zal een collega volgend jaar adviseren om naar deze dag te komen. Dat zijn de cijfers. Op het evaluatieformulier was ook plaats voor opmerkingen. En we hebben na afloop meerdere mensen gevraagd naar hun mening over de dag. Voor een aantal mensen was het ochtendprogramma te technisch. Het zou afwisselender zijn geweest wanneer er in de ochtend ook een uitgebreid praktijkverhaal gepresenteerd zou worden. Deze feedback nemen wij zeker mee naar een volgend evenement. Wij kijken terug op een geslaagd evenement en zijn blij met de positieve reacties. We hopen dat de deelnemers de Muiswerkprogramma's inderdaad op een nog efficiëntere manier zullen inzetten. En we hopen dat de Muiswerkgebruikers binnen de roc's die niet aanwezig konden zijn, alsnog hun voordeel doen met dit verslag.
Verslag van het Muiswerk ROC Congres op 17 maart 2006, LE
23