Handleiding Muiswerk 5.0

Handleiding Muiswerk 5.0

©2011 Muiswerk Educatief

Copyright  Muiswerk Educatief Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan deze versie van Muiswerk door te geven of te verkopen aan derden zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan de gebruikte teksten, vragen, woorden, geluidsopnames en plaatjes te hergebruiken in eigen of andere producten, zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever.

Het is niet toegestaan de gebruikte analysealgoritmes te hergebruiken in eigen of andere producten, zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever. Het is niet toegestaan deze applicatie via een applicatieserver beschikbaar te stellen in een intra- of internetomgeving

 Muiswerk Educatief J.A. van Seumerenlaan 5-7 1422 XS Uithoorn Tel.: 0297-523159 Fax: 0297-523280 [email protected] [email protected] Nieuws en updates bij http://www.muiswerk.nl Versie 5.0 (170) Print 11-09-2012

2

Muiswerk handleiding

INLEIDING..................................................................................................................5 NIEUW IN DEZE VERSIE (172) ..........................................................................6 LITERATUUR ........................................................................................................14 WERKING ..................................................................................................................15 MOGELIJKHEDEN BEHEERDER ...........................................................................15 MOGELIJKHEDEN DOCENT..................................................................................40 MOGELIJKHEDEN STUDENT................................................................................95 VEELGEBRUIKTE KNOPPEN ................................................................................108 DIDACTIEK ................................................................................................................111 DIFFERENTIATIE .................................................................................................111 ACTIE EN VARIATIE .............................................................................................111 DIRECTE FEEDBACK ............................................................................................114 KLEINE STAPPEN.................................................................................................114 ONMISBARE DOCENT ..........................................................................................114 SPECIALE ONDERWERPEN ..................................................................................117 OVERIG ......................................................................................................................121 INFORMATIE AANVRAGEN ..................................................................................121 MUISWERK THUISVERSIE ........................................................................................123


3

4


INLEIDING Muiswerk Educatief is ontwikkelaar en uitgever van diagnostisch toetsen oefenmateriaal voor het onderwijs met behulp van de computer. Er zijn programma’s ontwikkeld voor alle onderwijssoorten. Door het inzetten van Muiswerkprogramma’s kan de docent efficiënt omgaan met niveauverschillen in de klas. Muiswerkprogramma’s draaien onder Windows en zijn gebruikersvriendelijk. Het belangrijkste principe van de programma’s is dat een diagnostische toets de leerling stuurt naar oefenmateriaal dat aansluit bij de gemaakte fouten. De toets kan herhaald worden en eventueel leiden tot opnieuw oefenen. De begeleidingsmogelijkheden van Muiswerk komen het best tot hun recht wanneer u het programma en de bestanden installeert in een netwerk. De docent heeft dan extra mogelijkheden zijn leerlingen individueel of per klas of groep te sturen en te volgen. Informatie over de installatie en het gebruik van Muiswerk vindt u in het tweede en derde deel van de handleiding. Dit eerste stuk behandelt vooral de werking van het programma.


5

NIEUW IN DEZE VERSIE (172) Als u upgradet van versie 160 of 164 of 166 dan is het niet nodig om ook de client install opnieuw uit te voeren. Voor de clients verandert er namelijk niets. De serverinstallatie moet wel bijgewerkt worden zodat alle clients vanzelf de nieuwe software en content kunnen gaan gebruiken. Komt u van een eerdere versie dan moet ook de client install uitgevoerd worden. Gaat u over naar een nieuwer besturingssysteem, dan moet u de client install wel opnieuw uitvoeren

MUISWERK 5 KLAAR VOOR DE TOEKOMST Met het uitkomen van Windows 7 is Muiswerk 5 geoptimaliseerd en met succes getest in dit nieuwe OS. In totaal verbeterden we in deze versie circa 20 softwarefouten. Daarnaast zijn veel aanpassingen aan de modules zelf doorgevoerd. Sommige scholen hadden niet altijd genoeg aan maximaal 64 gelijktijdige gebruikers. Dat aantal is nu verder uit te breiden via een speciale ingreep.

LIJST MET LEERLINGEN NIET STEEDS OPNIEUW INGELEZEN Grote scholen met vele duizenden leerlingen in hun Muiswerkbestand vroegen ons om niet steeds de lijst met leerlingen opnieuw in te lezen als je een van de docentenfuncties opstartte. Dit is vanaf deze versie geïmplementeerd. De lijst wordt alleen de eerste keer ingelezen, alle volgende keren is hij direct beschikbaar. Tot u zelf via LEES IN de lijst opnieuw in laat lezen.

LETTERTYPE VAN TEKSTEN KAN VERGROOT EN VERKLEIND WORDEN. De belangrijkste vernieuwing die in alle modules doorwerkt is dat teksten bij meerkeuzeoefeningen, bij open vraag oefeningen en de teksten van wijzig tekst en wijs aan in tekst oefeningen nu van een groter of kleiner lettertype voorzien kunnen worden. Onder de teksten verschijnen vanaf nu vanzelf

6


a

a

klik op de kleine of de grote a om het lettertype te verkleinen of vergroten.

MUISWERK KAN NU BREUKEN AFDRUKKEN EN INVOEREN Speciaal voor Muiswerk Rekenen en Wiskunde Getallen 1 moest een vernieuwing worden doorgevoerd om netjes breuken te kunnen laten zien in vragen, antwoorden en in feedback. Daarnaast moesten ook breuken ingevoerd kunnen worden op een handige manier. Hiervoor is nieuwe functionaliteit in Muiswerk gebracht. DIDACTISCHE MODE VERNIEUWD De nieuwe didactische mode kent nu ook een kleurencode. Het symbool van de didactische mode was tot nu toe slechts in één kleur. Nu kan het icoon ook verschillende kleuren aannemen. Bijvoorbeeld rood om aan te geven dat deze student extra begeleiding nodig heeft, grijs om aan te geven dat hij nog geen enkele toets maakte of groen om aan te geven dat deze student de stof aardig goed onder de knie heeft. NAAST WERKEN MET CEF IS MUISWERK NU OP MEIJERINK VOORBEREID Muiswerk is voorbereid op de nieuwe niveau-aanduiding zoals aangegeven door de commissie Meijerink. Tegenwoordig zal Muiswerk naast de percentuele toetsscores in plaats van een CEF-score (A1, A2, B1, B2, C1, B2) ook de Meijerink niveau-indicatie kunnen gebruiken (1F, 1S, 2F, 2S, 3F, 3S, 4F, 4S). Deze functionaliteit staat standaard aan, maar is eventueel nog om te schakelen naar een CEF-score.

De Meyerink-indicatie van een kennisniveau is vanzelfsprekend in de Muiswerkmodules geen aanwijzing dat de totale taalvaardigheid (lezen, schrijven, etc.) op een bepaald Meyerink-niveau wordt beheerst, maar gaat


7

alleen over dát deel van die taalvaardigheid dat door de behandelde en geoefende stof wordt gedekt.

Na het maken van een toets, krijgt de leerling niet alleen een score in procenten, maar hij ziet ook bij welk Meyerink-niveau die score hoort.

Ook wanneer een docent de resultaten van een leerling bekijkt, ziet hij naast de gewone score ook het Meyerink-niveau van de toets die gemaakt is.

8


Bij het selecteren van een programma uit de lijst ziet u het Meyerink-niveau als u de cursor boven het programmaplaatje houdt. U ziet het beginniveau en het eindniveau van het programma.

MUISWERK VISUEEL Speciaal voor gebruik door de allerkleinsten (groep 1- 4) kent Muiswerk nu ook een visuele mode. Daardoor wordt het opstarten en het werken met Muiswerk minder tekstueel en daardoor veel makkelijker voor kleuters. Deze functionaliteit staat standaard nog uit maar is wel volledig functioneel. Wilt u Muiswerk Visueel gebruiken, neem dan contact op met de uitgever en vraag om de procedure voor Muiswerk Visueel.

MUISWERK PASFOTO -IN-BEELD Heeft u als school toch al digitale pasfoto’s van al uw studenten dan kunt u die gebruiken om Muiswerk extra functionaliteit te bezorgen. In de Muiswerk Visueel mode kunt u ze gebruiken bij het inloggen (kinderen klikken op hun klas en daarna op hun eigen foto). Verder kunt u ze gebruiken om bij het bekijken van gegevens van studenten ook hun gezicht beeld te krijgen (handig op grote scholen). En een derde toepassing van uw digitale foto’s kan zijn het in beeld zetten van pasfoto’s tijdens het maken van testen. Daarmee is het voor testbegeleiders – die niet altijd studenten goed kennen – veel eenvoudiger geworden om te constateren of iedereen wel onder eigen naam aan het werk is. Deze functionaliteit is operationeel maar wordt nog niet beschreven in deze handleiding. Wilt u werken met pasfoto-in-beeld, vraag de uitgever dan om de procedure.


9

AFDRUKKEN | METEN IS WETEN AANGEPAST Het METEN IS WETEN afdrukcommando heet vanaf deze versie: VOORTGANGSMETER. Deze optie staat nu standaard aan voor alle docenten. Tegelijk pasten we de drie rapporten iets aan. Alle rapporten worden nu overdwars afgedrukt zodat de letter wat groter is en zowel het maandrapport als het weekrapport laten nu 4 metingen zien (net als het kwartaalrapport). De verschillende rapporten laten nu ook een Meyerink-indicatie zien per module. Zie in het deel “Werking” de beschrijving over de Voortgangsmeter.

BESTAND | INSTELLINGEN | DIDACTISCHE MODE Bestand | Instellingen | Didactische mode toegevoegd. Hiermee zet de beheerder in een klap de didactische mode voor de hele installatie aan (of uit). Zie in het deel “Werking” de beschrijving van de didactische mode.

NAMENLIJSTEN AANGEPAST Sorteer je namenlijsten op klas dan sorteert het programma daarna ook op achternaam.

KOPPELING MET TESTPROGRAMMA’S MOGELIJK GEWORDEN De oefenprogramma’s kunnen nu een selectie maken uit de beschikbare modules en daarbij de resultaten van de Muiswerk testprogramma’s gebruiken als stuurdata. Dat wil zeggen, als iemand aan woordkennis moet werken dan krijgt hij/zij die modules te zien. Een ander krijgt weer andere modules te zien. Zie in het deel “Werking” de beschrijving over het koppelen van de Muiswerk Testsuites met de Muiswerk Oefenprogramma’s. BEHEER -ACCOUNT MAG NU OOK VIA REMOTE DESKTOP WERKEN Omdat op veel scholen de support op afstand wordt gedaan was er veel vraag naar om in ieder geval de beheerder toe te staan ook via RDP te kunnen werken. Standaard licenties staan dit namelijk niet toe. Deze versie staat dit wel toe.

10


INSTELLINGENSCHERM UITGEBREID – LEEREFFECT MAXIMALISEREN Als docent of als beheerder kunt u via BESTAND | INSTELLINGEN | BESTAND TOTAAL de instellingen van een bestand aanpassen. Het instelscherm kent een aantal extra mogelijkheden:

Achter GENEREER EN TOON OEFENPROG is nu ook verschenen: 2DE KEER <100. Door de 100 in een lager getal te veranderen (vb 85) zorgt u ervoor dat een leerling de 2de keer dat hij dezelfde toets maakt, niet 100% hoeft te scoren om geen nieuw persoonlijk oefenprogramma aan de broek te krijgen. Dit voorkomt dat leerlingen die altijd wel een of twee foutjes blijven maken, in een oneindige lus terechtkomen. Als u een score van 85% voor de toets genoeg vindt, dan mag de leerling bij die score door naar een volgend deel van de stof. De EERSTE keer dat ze de toets maken geldt deze aangepaste grens niet. Alleen de allerbeste leerlingen (die bijna perfect scoren) krijgen na de eerste keer GEEN persoonlijk oefenprogramma. VERBERG ALLE OEFENINGEN-KNOP en VERBERG TOETSEN TIJDENS OEFENPROGRAMMA blijven onveranderd. Hiermee dwingt u een leerling om te werken aan waar hij NIET goed in is. Standaard staan deze opties UIT. Echter, onderzoek toonde aan dat het leereffect van Muiswerk pas maximaal is als deze twee opties AAN staan. TOETSEN EEN VOOR EEN ZICHTBAAR MAKEN is een splinternieuwe optie. Op speciaal verzoek van een aantal docenten: gun de leerling NOG minder vrije keuze. Door deze optie AAN te zetten kan de leerling na het aanloggen nog maar één ding doen: de eerste toets maken. Hij kan niet langer op eigen houtje kiezen voor de tweede toets of gelijk naar een eindtoets gaan (sommige leerlingen zijn gewend aan het ‘leren’ door alleen maar toetsen te maken, dat is voor het leren van taal niet de beste methode). Muiswerk handleiding

11

Voor optimaal leereffect, zie de instelling op het plaatje (vier vinkjes). Zet daarnaast ook de verdwijnscore op een waarde die past bij het niveau van de klas.

De verdwijnscore bepaalt bij welke score een oefening uit het persoonlijke oefenprogramma verdwijnt. Laat een knappe klas gerust 85% of 90% halen. Een wat mindere klas zet u op 70%. INSTELLINGENSCHERM UITGEBREID – UITLEG LEZEN DWINGEN OF VOORKOMEN In het eerste plaatje bij het vorige item zag u nog twee nieuwe opties. Door OEFENEN ZONDER UITLEGSCHERMEN aan te zetten kunt u laten oefenen zonder dat de uitleg wordt getoond. Dat kan handig zijn als u de uitleg zelf op een andere manier brengt of om leerlingen af en toe gewoon op gevoel te laten werken.

Soms is het omgekeerde nodig. In de resultatenoverzichten ziet u dat leerlingen laag scoren en tegelijk amper tijd besteden aan de uitlegschermen. Via deze optie geeft u aan hoeveel tijd ieder uitlegscherm minimaal moet blijven staan. Of de leerling het scherm dan ook leest …. tja dat is niet te zeggen. Let op! Er zijn Muiswerkprogramma’s waarbij de uitleg pas verschijnt na het klikken op een vraagteken tijdens het oefenen. In dat geval is deze instelling niet mogelijk.

12


VERBETERDE VORMGEVING De hoofdschermen zijn nieuw en veel voorkomende opdrachten zijn nu via knoppen beschikbaar. Ook binnen de oefeningen vervingen we onder andere de meeste plaatjes door foto’s.

UITLEGSCHERMEN WORDEN UITGESPROKEN Geen computerstem maar een warme menselijke stem licht de uitlegschermen toe zodat ook de zwakke lezers de stof goed tot zich kunnen nemen.

VERBETERDE STATISTIEK Niet alleen scores, Meyerink-niveaus, logboek en diagnose, maar ook verschillende grafieken die alles laten zien over een oefening of toets die is gemaakt.


13

PRESTATIEMONITOR Terwijl de leerling oefent verschijnt automatisch een prestatiemonitor. Dat oog laat op een simpele manier zien hoe goed de leerling bezig is. De hoeveelheid groen in het oog staat voor GOED, de hoeveelheid ROOD staat voor fout. Het zwarte gat in het midden laat zien of de leerling alle stof al heeft gezien. Als hij alle stof al zag, dan is het zwart verdwenen. Al VOOR een leerling een oefening kiest, is het oog te zien. De doelstelling die u aan uw leerlingen geeft is bijzonder eenvoudig geworden: maak dat oog groen en houd hem groen. Maakt een leerling een oefening voor de tweede keer dan zal Muiswerk er voor zorgen dat alle opgaven in de oefening die eerder fout werden gemaakt, als eerste opnieuw verschijnen. Daarna komen de opgaven die een leerling niet eerder zag en pas daarna zullen opgaven van een oefening ook herhaald worden.

LITERATUUR Boogaart, P. C. Uit den (red.) (1975), Woordfrequenties in geschreven en gesproken Nederlands. Oosthoek, Scheltema en Holkema, Utrecht. Coenen, M. en A. Vermeer (1998). Nederlandse woordenschat allochtone kinderen. Tilburg: Zwijssen. Verhallen, S en M. Verhallen (1994). Woorden leren, woorden onderwijzen. Handreiking voor leraren in het basis- en voortgezet onderwijs. Hoevelaken: CPS.

14


WERKING U kunt de gegevens van Muiswerk op verschillende manieren beheren. De beheerder moet hier (samen met de docenten) een beslissing over nemen en vervolgens onder BESTAND/ INSTELLINGEN in de beheermode enkele opties op de gewenste manier instellen. De beheerder moet daarnaast docenten en toezichthouders toegang verlenen tot de programma’s, zodat zij kunnen werken in de docentenmode. De docenten of toezichthouders kunnen vervolgens de gegevens van hun eigen leerlingen invoeren. Het voordeel van deze 'getrapte' procedure is dat de bestanden met les- en leerlinggegevens schoon blijven en goed beheerd worden. Er kunnen bovendien geen onbevoegden gebruikmaken van het programma. Natuurlijk heeft ook de beheerder de bevoegdheid om leerlingen in te voeren die het programma mogen gebruiken. In de volgende secties beschrijven we de mogelijkheden van de beheerder, van de docenten/toezichthouders en van de leerlingen. Iedere beschrijving zal alle functies afdekken. Waar mogelijk verwijzen we echter ook naar een meer gedetailleerde beschrijving in een andere sectie.

MOGELIJKHEDEN BEHEERDER U komt na het opstarten van Muiswerk in het inlogscherm. U klikt op de sleutelknop om aan te geven dat u een wachtwoord hebt. U geeft de persoonscode 'beheer' en het wachtwoord ‘mk5’ op (zonder de aanhalingstekens). Het programma heet u welkom als 'beheerder'. Druk op de V-knop en kies een willekeurig lesbestand. U krijgt een melding dat u nog moet activeren. Activeren doet u alleen op de definitieve installatie, want activeren mag in principe slechts eenmaal. Zie blz. 29.


15

Het hoofdmenu van de beheerder onder 'Bestand'.

Verander ogenblikkelijk het wachtwoord in een nieuw wachtwoord met BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN. Pas op, bij het wijzigen moet u eerst opnieuw het huidige wachtwoord invoeren (dus mk5), daarna kunt u tweemaal hetzelfde nieuwe wachtwoord invoeren. Zorg ervoor dat u dat wachtwoord niet vergeet! In dat geval belt u Muiswerk Educatief en vraagt u om raad!

‘WAT WEET U AL?’-KNOP Deze knop is bestemd voor de leerling. Hiermee kunnen leerlingen de lijst met toetsen opvragen en één ervan kiezen. Zie blz. 41 en blz. 98 voor een uitgebreide beschrijving.

‘ALLE OEFENINGEN’-KNOP Deze knop is bestemd voor de leerling. Hiermee kunnen leerlingen de lijst met oefeningen opvragen en één ervan kiezen. Zie blz. 42 en blz. 98 voor een uitgebreide beschrijving.

16


‘UW (A-)OEFENINGEN’-KNOP Deze knop is bestemd voor de leerling. Hiermee kunnen leerlingen de lijst met oefeningen uit het persoonlijk oefenprogramma opvragen en één ervan kiezen. Deze knop verschijnt pas nadat een diagnostische toets is gemaakt OF als met werkniveaus wordt gewerkt en het werkniveau is niet 0. Zie blz. 43 en blz. 103 voor een uitgebreide beschrijving.

‘ANDER BESTAND’-KNOP Via deze knop kan de lijst geïnstalleerde bestanden/programma’s worden opgevraagd. Bij het selecteren van een van de programma’s verschijnt het hoofdscherm in het klein. Dubbelklik de naam van het programma om het te starten (of klik op de groene V). Mogelijk zijn op uw systeem ook demoversies van Muiswerkprogramma’s geïnstalleerd. Als dat zo is dan ziet u in het selectiescherm een extra knop met: Toon demo’s. Druk op die knop om ook de demoprogramma’s in de lijst te zien zodat u ze op kunt starten. Leerlingen zien die demo’s niet staan!! Wanneer er niets anders dan demo’s op uw systeem staan dan worden standaard alle demo’s getoond, ook aan leerlingen. Dit is ook de situatie als de licentiegegevens nog niet ingevoerd zijn (tegenwoordig branden we de licentiegegevens mee op de cd). Zie voor het invoeren van licentiegegevens blz. 23. Bestanden verbergen Soms is het handig niet iedereen met alle bestanden te laten werken (bijvoorbeeld als u maar een beperkt aantal licenties hebt). Standaard start het Muiswerkicoon MK2.exe op, zonder toevoegingen dus met alle bestanden. Maakt u echter een icoon aan met MK2.exe met toevoeging van een lijstje bestandscodes, dan worden via dat icoon alleen die bestanden aangeboden. Stel, het doel van de snelkoppeling ziet er zo uit: MK2.exe XXXXYYYYZZZZ. Alleen de bestanden XXXX, YYYY en ZZZZ zijn dan beschikbaar voor iedereen die zo opstart. De bestandscodes kunt u bij een gewone opstart van MK2.exe lezen in de programmalijst direct na het inloggen.

RESULTATEN-KNOP Met deze knop kunt u de resultaten van een leerling of van een groep leerlingen bekijken. Een leerling kan alleen de eigen resultaten opvragen (zie blz. Muiswerk handleiding

17

103), een docent kan de resultaten van iedereen opvragen. Zie voor een uitgebreide beschrijving voor de docent blz. 44.

AANMELDEN-KNOP Met deze knop kunt u opnieuw inloggen. U kunt via deze knop bijvoorbeeld uitproberen of een aangemaakte login ook echt werkt. U hoeft dan niet Muiswerk af te sluiten en opnieuw op te starten. In welk scherm u terechtkomt na het indrukken van deze knop is afhankelijk van de optie VIA LIJST INLOGGEN (blz. 21). Staat die optie AAN dan komt u in de zogenaamde inloglijst. Daar klikken leerlingen eerst op hun klas en dan op hun naam om in te loggen. Docenten, beheerders en studenten met een wachtwoord op hun login kunnen daar op het sleuteltje klikken. Zij mogen dan hun persoonscode en wachtwoord invoeren. Staat ook nog de optie NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN op AAN (zie blz. 21), dan kunnen nieuwe leerlingen zichzelf toevoegen aan het bestand door op de knop met de smile te klikken. Staat deze optie niet aan, dan kunnen nieuwe gebruikers op de knop met de smile klikken om zichzelf als tijdelijke gast aan te melden. Hun gegevens worden niet bewaard. Willen ze vaker terugkomen dan moeten ze een beheerder of docent vragen een login toe te voegen (zie blz. 20). Staat VIA LIJST INLOGGEN niet op AAN, dan geldt dat iedereen via een persoonscode en wachtwoord in moet loggen. Zie ook blz. 21 en blz. 61 voor toevoegingen op deze beschrijving.

WOORDENBOEK-KNOP Met deze knop start u het Muiswerk woordenboek. Dit woordenboek is ontwikkeld als hulpmiddel bij Muiswerk computerprogramma's.

Let op: De Woordenboek-knop is alleen aanwezig als voor een module het gebruik ervan aangeraden wordt.

18


Het Muiswerk Woordenboek bevat 40.000 woorden en vervoegingen, 12.000 betekenissen en 7.000 uitdrukkingen. Het bestand bevat de 1200 meest frequent gebruikte woorden van het Nederlands, de ruim 2000 woorden van het Basiswoordenboek Nederlands en alle woorden en uitdrukkingen die in Muiswerk aan de orde komen. Zie voor een beschrijving blz. 87.

EINDE-KNOP Via deze knop verlaat u Muiswerk. Uw gegevens worden opgeborgen. Uw licentie wordt vrijgegeven.

MENU BESTAND/ ANDER BESTAND Doet hetzelfde als de ‘Ander-bestand’-knop. Zie blz. 17.

MENU BESTAND/ AANMELDEN Doet hetzelfde als de Aanmelden-knop. Zie blz. 18.

MENU BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN Hiermee wijzigt u uw wachtwoord. Let goed op, u moet eerst uw huidige wachtwoord opnieuw invoeren (om te voorkomen dat een toevallige passant uw wachtwoord even snel kan veranderen) en daarna voert u tweemaal uw nieuwe wachtwoord in.

MENU BESTAND/ STARTCODE WIJZIGEN De startcode bepaalt welke vragen van een oefening dit keer voorbij komen. Normaliter wordt de startcode automatisch bepaald. Docenten mogen een startcode invoeren om zo een eerder gemaakte oefening exact na te spelen. Zie ook blz. 57 en 67.

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ LOGBOEK Selecteer hiermee gegevens uit het elektronische logboek bij dit bestand. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 57.


19

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS Voeg met de knop VOEG GEBRUIKER(S) TOE leerlingen en docenten toe aan het gegevensbestand van Muiswerk. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 59. In die beschrijving staat niet hoe u docenten toevoegt. Dat gaat zo: Als beheerder krijgt u één extra veld met het label DOCENT. Zet u dat vinkje aan dan krijgt de login docentenbevoegdheid. Zie ook de veelgestelde vragen sectie op blz. 31. Met de knop VOEG GEBRUIKER(S) TOE kunt u als beheerder nog iets doen. Als u op die knop drukt krijgt u normaliter (net als een docent) een leeg invoerscherm. Echter, voor u -als beheerder- geldt nog iets aparts: als er een bestand TRANSTO5.CSV bestaat in de directory USERS van uw Muiswerkinstallatie (of de plek: C:\MUISWERK.5\USERS) dan vraagt Muiswerk of het soms de bedoeling is om dat bestand in te gaan lezen. (Dat bestand bevat persoonsgegevens). Zegt u daarop ja, dan leest Muiswerk automatisch de leerlinggegevens in. Zie voor een uitgebreide beschrijving van leerlingen invoeren vanuit een tekstbestand blz. 32.

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ RESULTATEN Doet hetzelfde als de Resultaten-knop. Zie blz. 17

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ GEBRUIKERSOVERZICHT Het gebruikersoverzicht geeft de lijst met leerlingen en docenten. Bij leerlingen en docenten die op dit moment Muiswerk gebruiken staat in de laatste kolom de tekst ACTIEF. In dit overzicht kunt u ook hangende licenties vrijmaken. Zie verder blz. 63.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND/ TOTAAL Docenten en beheerders kunnen via deze keuze een speciale instelling activeren voor de hele school. U kunt delen van een bestand onzichtbaar maken en u kunt Muiswerk strenger of minder streng instellen. Zie blz. 63.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND/ PER LEERLING/KLAS Docenten en beheerders kunnen via deze keuze een speciale instelling activeren voor een klas of een leerling. U kunt delen van een bestand onzichtbaar 20


maken en u kunt Muiswerk strenger of minder streng instellen. Zie de beschrijving op blz. 68.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ INHOUD VAN OEFENINGEN Via deze keuze kunt u als beheerder -maar kunnen ook de docenten- oefeningen toevoegen aan een Muiswerkprogramma. Een toegevoegde oefening is voor altijd van de docent die hem toevoegde. Een andere docent kan die oefening niet aanpassen en niet verwijderen. Als beheerder kunt u dat wel! Het aantal toe te voegen oefeningen is beperkt, het is dus zaak om soms schoonmaak te houden. Zie deel LESSTOF voor meer informatie.

Let op: Deze mogelijkheid is niet in alle Muiswerkprogramma’s aanwezig.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ VIA LIJST INLOGGEN Zet de optie ‘Via lijst inloggen’ bij voorkeur áán. Leerlingen kunnen zichzelf dan in een lijst aanwijzen. Dit is de makkelijkste inlogmanier. Wordt er bij u op school geziekt (leerlingen werken wel eens onder de naam van een ander), zet deze optie dan uit, of zorg er minimaal voor dat leerlingen een wachtwoord hebben. Staat de optie uit, dan is er geen inloglijst en moet iedere leerling zijn eigen persoonscode en wachtwoord onthouden en intypen. Dit geeft meer beveiliging, maar het nadeel is duidelijk: persoonscodes en wachtwoorden worden makkelijk vergeten. Zie in dat geval blz. 94.

Waarschuwing: Het aan- of uitzetten van deze optie werkt alleen als de beheerder mag schrijven in de HELPS-directory.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN Zet onder BESTAND/ INSTELLINGEN de optie ‘Nieuwe gebruikers toestaan' desgewenst uit. De 'open' aanmelding (via de Smile-knop) is daarmee uitgeschakeld. Leerlingen kunnen zichzelf niet langer aanmelden, maar moeten Muiswerk handleiding

21

eerst door docent of beheerder ingevoerd zijn. Dit voorkomt 'vervuiling' van gegevens. Ook als u leerlingen zichzelf hebt laten toevoegen is het verstandig deze optie alsnog uit te zetten zodat ze zichzelf niet nogmaals toevoegen (bijvoorbeeld als ze hun wachtwoord vergeten zijn).

Waarschuwing: Het aan- of uitzetten van deze optie werkt alleen als de beheerder mag schrijven in de HELPS-directory.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ WACHTWOORDEN BEVRIEZEN Activeert u deze optie dan kunnen leerlingen niet langer hun eigen wachtwoord aanpassen. Dit kan handig zijn als u wilt voorkomen dat leerlingen een bedoeld leeg wachtwoord toch gaan invullen of een door u ingesteld standaard wachtwoord (bijvoorbeeld hun postcode) zelf aanpassen en daarna vergeten wat hun nieuwe wachtwoord is. U kunt dan namelijk op geen enkele manier terugvinden wat dat nieuwe wachtwoord is, u kunt dan alleen nog het wachtwoord zelf opnieuw instellen. Om dat extra werk te voorkomen is deze optie toegevoegd. Docenten kunnen WEL altijd hun wachtwoord blijven aanpassen!

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ BLOKKEER ALLE TOEGANG Deze optie gebruikt u wanneer u de toegang tot programma’s wilt afsluiten. Daarna kan niemand inloggen, alleen u als beheerder. Dat is nuttig als u iets aan het bestand wilt veranderen, terwijl u niet zeker weet of in een ander lokaal iemand met het programma bezig is. Het kan ook handig zijn om ervoor te zorgen dat leerlingen niet op willekeurige momenten een toets doen of een programma gebruiken, maar alleen als dat de bedoeling is.

Waarschuwing: Het aan- of uitzetten van deze optie werkt alleen als de beheerder mag schrijven in de HELPS-directory. Dit commando kan ook op een andere manier voorkomen. U kunt dan alle 22


toegang blokkeren tot een docent ingelogd is. Dit gebruikt u als u niet wilt dat studenten zelf aan de slag gaan zonder begeleiding. U heeft dan geen beheeractie nodig om Muiswerk te ontsluiten, dat kan iedere docent. U brengt Muiswerk als volgt in deze mode: 

maak een apart bestandje aan met de naam: STOPSKIP.DAT



plaats dat in de HELPS-map van Muiswerk



maak of wijzig (als het er al is) een bestandje STOPPED.DAT in de HELPS-map



Wijzig de inhoud van STOPPED.DAT in een tekst als: “Muiswerk zit nog op slot, vraag je docent om eerst even in te loggen!”

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ LICENTIES AANPASSEN/ PRODUCT- EN NAAMGEGEVENS

Waarschuwing: Dit commando gebruikt u nog slechts zelden. Tegenwoordig branden wij de licentiegegevens mee op iedere cd (iedere klant van Muiswerk krijgt een unieke, op naam gestelde cd). Het gebruik van dit commando is bij normaal gebruik en bij normale installaties dus overbodig en zelfs onmogelijk. Alleen de beheerder mag dit commando gebruiken. Met BESTAND/ INSTELLINGEN/ LICENTIES AANPASSSEN/ PRODUCT- EN NAAMGEGEVENS kunt u de Muiswerklicentie aanpassen. Bijvoorbeeld om de looptijd te verlengen, om meer leerlingen tegelijk te kunnen laten werken, om demopakketten te activeren tot volledige producten. U krijgt een scherm met acht invoervelden. Voer de opgekregen licentiegegevens in. Doe dit secuur want iedere regel moet precies kloppen. Links voor de tekst op de sticker staat steeds een controlecode van twee cijfers. Als die twee cijfers op de sticker kloppen met de twee cijfers die links naast het veld op het scherm staan ….. dan is in principe de regel correct ingevoerd. Na het invoeren van de licentiegegevens klikt u op de Valideer-knop. Mocht u een fout hebben gemaakt, vergelijk dan de tweecijferige controlecode op iedere regel nogmaals met de corresponderende code op de sticker. Klopt die Muiswerk handleiding

23

niet dan zit er in die regel een fout. Bekijk waar de rode band die foute regel kruist (meermaals), op een van de kruisingen zit waarschijnlijk de foute invoer. Is de invoer correct dan krijgt u een melding Validatie gelukt en verschijnt de Accepteer-knop. Druk daarop om uw producten te activeren. Als alles lukt krijgt u tot slot het lijstje producten te zien dat nu beschikbaar is.

Waarschuwing: Het aanpassen van de licenties werkt alleen als u alle rechten heeft op de LICS-directory van Muiswerk en als de licenties aanpassing toestaan!

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ RESET MUISWERK Waarschuwing: Dit commando gebruikt u nog slechts uiterst zelden. Vroeger maakte Muiswerk gebruik van diverse vlaggen die wel eens verkeerd konden staan. Muiswerk 5 heeft deze vlaggen niet meer nodig. Reset Muiswerk verwijdert in een klap alle actieve gebruikers. Ingelogd leerlingen worden dus automatisch uitgelogd. Ze krijgen alleen nog de tijd hun toets af te maken. Het verwijderen van actieve gebruikerslicenties is normaliter niet nodig, maar wel in speciale gevallen, bijvoorbeeld als een enkele pc of het hele netwerk onverwachts vastloopt. Gebruikers hebben dan geen tijd om uit te loggen en Muiswerk denkt dat er heel veel actieve gebruikers zijn. Een reset is noodzakelijk als u direct door wilt werken.

Waarschuwing: Gebruik 'Reset Muiswerk' alleen als u beheerder bent en op dat moment de énige echte gebruiker van Muiswerk.

24


MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ CHECK PROTECTIES/ … Waarschuwing: Dit commando gebruikt u nog slechts zelden. Tegenwoordig voert Muiswerk namelijk automatisch bij het opstarten al een protectiecheck uit voor iedereen die inlogt. Verder is de output van deze test echt bestemd voor de systeembeheerder. Als Muiswerk eenmaal goed functioneert zijn verdere protectiechecks onnodig. Met BESTAND/ INSTELLINGEN/ CHECK PROTECTIES kunt op een snelle manier uitvinden of de netwerkinstellingen op de server zo staan dat Muiswerk probleemloos kan functioneren. Er zijn drie submenu’s: ..ingelogd als student op het netwerk. Log eerst op het schoolnetwerk in als student, log dan in op Muiswerk als docent en activeer dit commando. Als alles goed gaat krijgt u te zien:

..ingelogd als docent op het netwerk. Log eerst op het schoolnetwerk in als docent, log dan in op Muiswerk als docent en activeer dit commando. ..ingelogd als beheerder op het netwerk. Log eerst op het schoolnetwerk in als beheerder, log dan in op Muiswerk als docent en activeer dit commando. Mocht u een melding krijgen dat er één of meer instellingen NIET juist zijn, bijvoorbeeld:


25

bekijk dan de detailfile (PROTS_x.TXT) die is weggeschreven in de USERSdirectory. Daarin leest u precies welke directories niet goed ingesteld zijn of misschien ontbreken. Bovenstaande melding krijgt u bijvoorbeeld wanneer de HELPS-directory compleet onleesbaar is voor studenten. Muiswerk kan dan niet goed werken. De detailfile ziet er zo uit: STUDENTEN-account Mode: Pas op: Datum tijd: Muiswerkvrs: Naam: Locatie: Licenties Licentienr. Bestandcode: Bestandnaam: Bestandvrs.:

Netwerkinstallatie Dit is een steekproef, niet alle bestanden worden gecheckt! 2003-08-26 13:50:05 Muiswerk 5.00 (110) (25 augustus 2003) Muiswerk Woorden Final Test 10 GC-200307-040043 B1NL Muiswerk Woorden 1 Nederlands 8.73 - 25 augustus 2003 - a5m

Status OK! Protectie van bestand of directory is goed. Status HUH? Protecties met 4 kunnen beter afgesloten worden. Status FAILED Muiswerk kan zo niet goed functioneren. Code Code Code Code Code Code

0 1 2 3 4 -

= = = = = =

Read |Create ||Append |||New name ||||Kill ||||| RCANK 11111 OK! 11111 OK! 1--2- OK! 1--1- OK! 02222 FAILED 0--2- FAILED

26

staat niet open of bestaat niet, foute boel: FAILED staat open en dat moet ook staat niet open en dat hoeft ook niet staat open maar HOEFT niet open te staan staat open maar KAN VEEL BETER niet open te staan is niet getest Inlezen van bestanden Aanmaken Toevoegen van regels aan een bestand (Tijdelijk) een nieuwe naam geven aan bestand Een bestand verwijderen C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program

Files\Muiswerk.5\gegevens\ Files\Muiswerk.5\gegevens\ Files\Muiswerk.5\gegevens\mkuser02.mdb Files\Muiswerk.5\LOGGEN\\MKMB1NLL.DAT Files\Muiswerk.5\HELPS\ Files\Muiswerk.5\HELPS\new\network.dat


02222 0--20--20--213333 13333 1--313333 1--311111 1--111111 1--111111 11111 1--111111

FAILED FAILED FAILED FAILED OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK! OK!

C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program C:\Program

Files\Muiswerk.5\HELPS\pictures\ Files\Muiswerk.5\HELPS\sounds\Koppels1.wav Files\Muiswerk.5\HELPS\sounds\voice1\welkom01.wav Files\Muiswerk.5\HELPS\sounds\voice2\welkom01.wav Files\Muiswerk.5\lessen\ Files\Muiswerk.5\lessen\B1NL\ Files\Muiswerk.5\lessen\B1NL\MKMB1NLD.DAT Files\Muiswerk.5\lics\ Files\Muiswerk.5\lics\MKMB1NLI.DAT Files\Muiswerk.5\users\ Files\Muiswerk.5\users\mk.lok Files\Muiswerk.5\users\lics\ Files\Muiswerk.5\users\lics\BEHEER.DAT Files\Muiswerk.5\users\data\ Files\Muiswerk.5\users\data\B1NL\ Files\Muiswerk.5\users\data\B1NL\ARIES.ldt Files\Muiswerk.5\users\data\B1NL\

Let op! Als dit commando vanaf een STUDENTENnetwerkaccount werd uitgevoerd, dan is er een grote kans dat de netwerkinstellingen niet voldoende zijn, of dat bestanden of directories compleet ontbreken. Hierdoor kunnen diverse Muiswerkproblemen worden veroorzaakt! Zie bovenstaande regels met FAILED voor details!

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ SCHAKEL OPSTARTFILMPJE UIT Op trage netwerken en trage servers kan Muiswerk traag opstarten omdat bij iedere Muiswerksessie een grote hoeveelheid data nodig is voor het opstartfilmpje. De beheerder kan het opstarten van dat filmpje voorkomen. Dat scheelt veel opstarttijd.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ BLOKKEER BESTANDINSTELLINGEN VOOR DOCENTEN Op grote scholen waar toch een sterk centrale aansturing is voor de manier van werken met Muiswerk kunt u via dit commando aangeven dat docenten NIET de Muiswerk Reset (Bestand/ Instellingen/ Reset Muiswerk) mogen uitvoeren en ook niet de bestandinstellingen mogen wijzigen (Bestand/ Instellingen/ Bestand/ Per leerling/klas). Standaard staat deze optie UIT.


27

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ DIDACTISCHE MODE Activeert of de-activeert de didactische mode van Muiswerk. Dit bepaald de standaard instelling voor alle Muiswerkgebruikers. Die standaard kan door docenten zelf weer per klas of leerling overschreven worden. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ DUMP ALLE GEGEVENS NAAR DATDUMP.CSV Via dit commando kan de beheerder alle resultaatgegevens wegschrijven naar het bestand USERS\DATDUMP.CSV. Dit is een puntkomma gescheiden bestand dat Excel, Access of SPSS moeiteloos kan inlezen. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 38.

Waarschuwing: Op sommige Muiswerkinstallaties is dit commando niet beschikbaar.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ LOGBOEK Commando voor docenten en beheerders om een selectie uit het elektronische logboek op papier af te drukken. Zie voor een beschrijving blz. 70.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ PERSONENLIJST Commando voor docenten en beheerders om een lijst van alle gebruikers af te drukken. Zie voor een beschrijving blz. 70.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ RUBRIEKENOVERZICHT Commando voor docenten en beheerders om een overzicht van de stof en hoe iedere oefening daarin past, af te drukken. Zie voor een beschrijving blz. 71.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ SCORE Commando voor docenten en beheerders om de scores van één student af te drukken. Zie voor een beschrijving blz. 71.

28


MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ SCOREOVERZICHT Commando voor docenten en beheerders om het scoreoverzicht (in één A4 wat de hele klas vanmiddag gedaan heeft) van één of meer studenten af te drukken. Zie voor een beschrijving blz. 72.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ VOORTGANGSMETER Commando voor docenten en beheerders om de voortgang van één student of een hele klas van een bestand of van alle bestanden af te drukken. Welke toetsen werden gemaakt, welke oefeningen, wat waren de scores, wanneer, enz. Zie voor een beschrijving blz. 72.

MENU BESTAND/ SCHERMRESOLUTIE De Muiswerkprogramma’s dekken de hele desktop af zodat de gebruiker niet wordt afgeleid door andere programma’s. Midden in beeld bevindt zich het window waarbinnen de toetsen zich afspelen. Vindt u het scherm te klein en de zwarte rand te groot dan kan een gebruiker met dit commando kiezen voor Optimaal ingesteld 800 x 600. Bij het afsluiten wordt de standaardresolutie hersteld.

Tip: Schakelt u tijdens het Muiswerken naar een ander programma met ALT TAB dan wordt de schermresolutie NIET hersteld en kan een andere applicatie er vreemd uitzien. Schakelt u veel heen en weer, zet Muiswerk dan liever NIET in de 800x600 resolutie.

MENU BESTAND/ ACTIVEER DIT PROGRAMMA In het hoofdscherm ziet u een icoon met daarop een grote A. Dit betekent dat er nog geactiveerd moet worden. Via BESTAND | ACTIVEER DIT PROGRAMMA komt u in een scherm met een 12cijferige installatiecode. Deze code bestaat uit twee delen. Schrijf beide delen op en ga naar de website www.muiswerk.nl. Kies uw schooltype en klik linksonder op ACTIVEREN. Voer bij INSTALLATIECODE uw code in en vul de andere gegevens in. Klik op OK en dan op ACTIVATIECODE. U krijgt een 6-cijferige activatiecode. Schrijf deze op en ga terug naar het Muiswerkscherm waar u net Muiswerk handleiding

29

in zat. Voer de code in en klik op de knop met het groene vinkje. Verlaat Muiswerk en start direct opnieuw op. Log weer in als beheerder. De icoon dat u net zag is verdwenen. Wanneer er meerdere cd’s zijn geïnstalleerd, moet er voor elke cd apart geactiveerd worden. Dit commando kent tegenwoordig verschillende verschijningsvormen afhankelijk van de situatie: 

Activeer dit programma voor 18 januari (want anders wordt het een demo)



Activeer dit programma voor 3 december via beheer (gebruik de beheer-login)



Activering is OK tot 31 december (dan is nieuwe licentie nodig)

Tip: Wilt u de programma’s slechts proberen, activeer dan niet. Activeren kan in principe maar eenmaal. Leen uw cd niet uit voordat u heeft geactiveerd.

MENU BESTAND/ AFSLUITEN Kies dit commando of deze knop om het programma af te sluiten en de gebruikslicentie vrij te maken voor iemand anders. Uw gegevens blijven bewaard. Functie is identiek aan die van de Einde-knop.

MENU HELP/ INFORMATIE OVER DIT BESTAND Bekijk hier de volledige handleiding plus installatie-instructie van dit product.

Waarschuwing: Hiervoor heeft u een PDF-reader nodig!

MENU HELP/ WOORDENBOEK Open het Muiswerk woordenboek. Zie voor een beschrijving blz. 87.

30


MENU HELP/ INFO Informatiescherm met onder andere naam van het platform (Muiswerk 5), naam van de module, naam van de makers. Verder de exacte versieaanduiding van de software: Vs. 5.00 (<subversienr>) .

Tip: Nog veel meer gegevens krijgt u te zien als u op het versielabel rechts helemaal onder in beeld klikt.

VEELGESTELDE VRAGEN (BEHEERDER) Hoe zie ik of dit programma nog geactiveerd moet worden? Er moet nog geactiveerd worden als er een activatie-icoon links van het hoofdscherm zichtbaar is. U kunt ook gewoon in het BESTANDmenu kijken. Bijna onderaan staat daar bijvoorbeeld: Activeren voor 21 januari (via beheer).

Hoe laat ik iedereen maar een beperkt aantal Muiswerkprogramma’s zien? Zie de uitleg bij ‘Ander bestand’-knop op blz. 17.

Wij hebben een product gekocht maar dit lijkt een demo! Of u HEEFT echt een demolicentie van dit product OF u heeft te lang gewacht met activeren. Zie in dat laatste geval blz. 29.

Hoe voer ik docenten in? Voeg via BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS en VOEG GEBRUIKER(S) TOE persoonscode en gegevens van een of meer docenten in en klik telkens de optie docent aan (dus niet student). Hiermee krijgt deze gebruiker docentenbevoegdheid en toont Muiswerk hem de extra docentcommando's.


31

Standaard krijgen docenten in het vakje 'klas' een asterisk (*). Dat betekent dat zij leerlingen uit álle klassen kunnen zien en beheren. U kunt in het vakje ‘klas’ ook een of meer klassen aangeven die bij deze docent horen. De docent kan dan alléén de gegevens van díe klas(sen) beheren. De namen van de klassen moeten gescheiden zijn door een dubbele punt. Bijvoorbeeld: 1A:1B:1C. In de klasnamen mogen spaties of platte streepjes voorkomen. Deze instelling kan de docent zelf aanpassen. Hij bepaalt daarmee zelf van welke leerlingen hij de gegevens wil zien. Het wachtwoordveld kunt u het beste léég laten. De docent logt dan de eerste keer in met een leeg wachtwoord en verandert het daarna direct in een zelfbedacht wachtwoord. Het aanmaken van wachtwoorden is een persoonlijke zaak! Geef aan docenten door welke persoonscode zij hebben en hoe ze op hun beurt studenten kunnen toevoegen (zie hieronder). U kunt als beheerder natuurlijk ook zelf deze studenten toevoegen.

Hoe pas ik mijn eigen naam aan? Stoorde u zich aan het beginscherm waarin Muiswerk u met 'beheerder' aansprak, kies dan via BESTAND/ GEGEVENS / PERSOONSGEGEVENS, selecteer uw login (beheer) en verander uw naamgegevens en sekse via ‘Bekijk gegevens per leerling’. Muiswerk zal u in het vervolg aanspreken zoals u dat gepast vindt. De login zelf (beheer) mag u NIET aanpassen.

Hoe voer ik leerlingen in vanuit een tekstbestand? Muiswerk kan twee bestandsformaten inlezen. Het veelgebruikte EDEXLL.TXT formaat (veel leerlingenvolgsystemen gebruiken dit) en ook een eigen formaat dat meer gegevens kan doorgeven.

32


Sla het bestand op in de USERS-directory van Muiswerk. Muiswerk ziet het bestand USERS/transto5.csv1 of USERS/EDEXLL.TXT2 staan als een beheerder de opdracht geeft om gebruikers toe te voegen (via BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS en dan VOEG GEBRUIKERS TOE). Op dat moment vraagt Muiswerk of het soms de bedoeling is om die gegevens automatisch in te lezen. Antwoordt u JA dan zal Muiswerk de leerlingen een voor een op het scherm toveren, alle gegevens worden direct ingevuld. Voor iedere leerling moet nog op de V-knop geklikt worden en de volgende wordt direct ingelezen. Desgewenst kan dit akkorderen ook geautomatiseerd worden. Zijn ze allemaal ingelezen of heeft de beheerder het inlezen afgebroken, dan zal Muiswerk het bestand een nieuwe naam gegeven zodat het een volgende keer NIET als invoerbestand wordt herkend. LET OP! Verwijder dat bestand nu uit de USERS-map zodat studenten geen toegang hebben tot deze lijst, zeker als er ook wachtwoorden in zijn gebruikt.

Gegevensformaat in transto5.csv Op de eerste regel3 van het bestand transto5.csv mag de lijst met kolomlabels staan: Achternaam;Voornaam;Tussenvoegsel;Persoonscode;Wachtwoord; Type;Geboren;ManVrouw;ID;Klas;VoorOpl;Opl;Moedertaal; Dyslexie;Email;Homepage

Deze regel MAG eventueel ook weggelaten worden. Op iedere volgende regel worden ALLE velden voor één gebruiker verwacht, gescheiden door een puntkomma. In de velden zelf mogen geen komma's, puntkomma's of quotes voorkomen: ;;;; <Wachtwoord>;;;<ManVrouw>;;; ;;<Moedertaal>;;<Email>;

1

Vroeger heette dit bestand tranto5.txt, dat mag ook nog steeds

2

Plaats naast EDEXLL.txt ook het EDEXGR.txt dan wordt de groepnaam ook ingesteld

3

Vroeger was een cijfer 5 op de eerste regel verplicht, dat is nu niet meer nodig


33

Zie ook het meegeleverde TRANSTO5.XLS bestand als begin voor uw eigen EXCEL bestand met naamgegevens.

Voorbeeld van het transto5 formaat Het beste is om zoveel mogelijk gegevens mee te nemen, vb uit een leerlingenvolgsysteem: REGEL 1: Achternaam;Voornaam;Tussenvoegsel;Persoonscode; Wachtwoord;Type;Geboren;ManVrouw;ID;Klas;VoorOpl; Opl;Moedertaal;Dyslexie;Email;Homepage REGEL 2: Persoon;Piet;;piet1234;;S;;m;77000000;1b;01;350; Nederlands;Nee;;; REGEL 3: Zanten;Joy;van;joy;jvz;S;;;77000001;1b;01;350; Nederlands;Ja;;;

Verplicht zijn: Achternaam;Voornaam;Tussenvoegsel;;;;;;;;VoorOpl;Opl;Moedertaal;;; Tussenliggende lege velden mogen worden overgeslagen maar hun puntkomma niet. Het is ook zeer aan te raden om een klasveld in te vullen! Betekenis van de velden is:

vb Veldhuizen, maximaal 36 posities.

vb Sjaak, maximaal 48 posities.

vb van, maximaal 12 posities.

vb XX232425, minimaal 3 en maximaal 8 letters of cijfers; mag ook leeg gelaten worden en wordt dan door Muiswerk bedacht.

<Wachtwoord>

vb svv, maximaal 16 posities; mag ook leeg gelaten worden in dat geval kunnen leerlingen inloggen door op hun naam te klikken.

vb S, voor student of D voor docent; standaard wordt hier S ingevuld als het veld leeg gelaten wordt.

34


vb 26-09-1956, pas op, moet precies 10 posities dd-mmjjjj4 bevatten of leeg zijn.

<ManVrouw>

vb M, voor een man en V voor een vrouw (bij gebruik van een hoofdletter wordt u met ‘U’ aangesproken en bij gebruik van een kleine letter met ‘JIJ’).

vb 123456789, een unieke identificatie voor een student of docent; mag maximaal 16 posities beslaan.

vb BE12, identificatie van de klas van de studen; maximaal 32 posities waarvan 8 zichtbaar; via dit veld kan ook eventueel een default protocolinstelling worden doorgegeven

vb 01, VOORopleiding, zet op onbekend

vb 01, zet gewoon op onbekend

<Moedertaal>

vb Nederlands, maximaal 50 posities

vb Onbekend, of de student een dyslexieverklaring heeft; Ja of Nee of Onbekend.

<Email>

vb [email protected], maximaal 255 posities, is voor toekomstige functies.

vb www.muiswerk.nl, maximaal 255 posities, is voor toekomstige functies.

Waarschuwing: Wanneer u veel gegevens meeneemt is de foutkans groter. Maak dus eerst een backup (van GEGEVENS\MKUSER02.MDB).

Pas op, Excel wil graag een korter datumformaat gebruiken, gebruik evt instelling AANGEPAST om exact dd-mm-jjjj op te kunnen geven. 4


35

Het gevaar van GEEN persoonscode meegeven is dat Muiswerk een naam iedere keer als nieuwe naam zal accepteren. Het gevaar van WEL een persoonscode is dat hij wel uniek moet zijn (en 3 tot 8 posities, letters en cijfers). U kunt een uniek gegeven, vb studentennummer als persoonscode gebruiken, echter het moet minimaal 3 en maximaal 8 posities beslaan en mag alleen letters en cijfers bevatten. Voorbeeld van een EXCEL-spreadsheet met naamgegevens. Zie het meegeleverde TRANSTO5.XLS in de USERS-map van Muiswerk. Hierin staat beschreven hoe u een eigen spreadsheet maakt voor uw school. Bewaar dat spreadsheet als CSV-formaat bestand en noem het TRANSTO5.CSV en u bent klaar voor de automatische invoer.

Hoe zet ik leerlingen over uit de Muiswerk 4 programma’s? Recente versies van Muiswerk 4 (vanaf versie 4.00 (104)) kunnen een transto5.txt bestand aanmaken met leerlinggegevens. U logt in als beheerder van Muiswerk. U kiest BESTAND/ GEGEVENS/ GEBRUIKERSOVERZICHT. U ziet nu de actieve gebruikers, maar u wilt ALLE gebruikers zien. Verwijder dus het vinkje voor Actieve gebruikers. Nu verschijnen alle gebruikers. Wilt u ALLE leerlingen wegschrijven, selecteer dan de bovenste leerling, zoek de onderste leerling op met de scroll bar, hou de SHIFT ingedrukt terwijl u de onderste leerling selecteert. Alle leerlingen zijn nu geselecteerd. Klik nu ten slotte op de knop Maak Muiswerk 5 transportbestand. De aanmaker krijgt nog een verklarende tekst die aangeeft dat Muiswerk 5 meer wil weten van leerlingen dan Muiswerk 4 van ze weet en dat er soms dus een aantal velden achteraf met de hand ingevuld moeten gaan worden (zoals bij de testprogramma’s bijvoorbeeld vooropleiding en moedertaal). Vervolgens kan het transport beginnen. Het bestand transto5.txt wordt aangemaakt. Wilt u niet alle leerlingen transporteren maar alleen de gegevens van de leerlingen van een enkele klas meenemen, sorteer dan eerst op klas (klik in de titel van de klas-kolom) en selecteer alleen de leerlingen van die ene klas. Het bestand transto5.txt ontstaat in de USERS-directory. Om het in te kunnen lezen in Muiswerk 5 kopieert of verplaatst u het naar de USERS-directory van Muiswerk 5. Voor de inleesprocedure, zie een van de vorige secties.

36


Hoe zie ik /merk ik dat ik met een demo te maken heb? Dat u met een demo te maken hebt ziet u op verschillende plaatsen en merkt u op verschillende manieren. Bij het kiezen van een programma wordt de naam voorafgegaan door ‘demo van ‘. Kiest u dat programma dan ziet u aan het hoofdscherm dat u met een demo te maken hebt doordat het woord ‘demo’ schuin door de achtergrond loopt. Toch zijn alle knoppen er en werken alle functies, hoewel ….. Voor alle oefeningen en toetsen die u maakt geldt dat ze na verloop van tijd stoppen, onder vermelding dat de demo wordt afgebroken. U kunt dus alle oefeningen en toetsen aan de tand voelen …. maar ze nooit afmaken. Er is één uitzondering. De eerste toets onder de ‘Wat weet je al?knop kunt u WEL helemaal maken. Zo kunt u zelf uitproberen hoe er een individueel persoonlijk oefenprogramma wordt aangemaakt, na het maken van een toets.

Hoe verwijder ik de Muiswerk 5 programma’s? U kunt Muiswerk verwijderen via het Startmenu. INSTELLINGEN/ CONFIGURATIESCHERM/ SOFTWARE/ VERWIJDEREN. Als u de gegevens wilt behouden, kopieer dan alle bestanden uit de directory LOGGEN, USERS en uit de directory GEGEVENS naar een veilige plaats. Voor iedere muiswerkmodule moet u apart de vraag beantwoorden of die module verwijderd mag worden. Heeft u overal JA op gezegd dan wordt tot slot de hele installatiemap verwijderd. Zegt u op de laatste vraag geen JA dan wordt de installatiemap NIET verwijderd en gaan uw gegevens nog niet verloren.

Wat kan een beheerder meer dan een docent? De beheerder kan als enige de licentiegegevens invoeren en aanpassen (blz. 23). Daarnaast kan een beheerder een aantal instellingen aanpassen (INLOGGEN VIA LIJST (zie blz. 21), NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN (zie blz. 21) enz). Een beheerder kan ook zelfgemaakte oefeningen van een ex-docent alsnog verwijderen (Zelf oefeningen maken is niet in ieder Muiswerk programma mogelijk). Tot slot kan de beheerder een Muiswerkgebruiker de rechten van een docent geven (zie blz. 20). Verder kan een beheerder alles wat een docent kan.


37

Kan een docent ook applicatiebeheerder van Muiswerk zijn? Dat kan en is zelfs te prefereren. Het is prettig als één van de docenten de beheer-login mag gebruiken, bijvoorbeeld om nieuwe docenten of begeleiders als docent in te kunnen voeren. Instellingen aanpassen kan alleen met extra rechten op de HELPS-directory en het aanpassen van de licentie alleen met extra rechten op de LICS-directory. Dat kan u alsnog aan de beheerder overlaten.

Onze school gebruikt een extern IT bedrijf. Wat nu? Dan bestaat de kans dat de Muiswerkmodules reeds voorgeïnstalleerd zijn in de nieuwste versie in uw netwerk met demolicenties. Gebruik in dat geval de procedure van uw IT ondersteuners om de definitieve licenties over te nemen van de Muiswerk-cd naar uw Muiswerk installatiemap5. Pas dan verdwijnen de demo's en verschijnen uw Muiswerkmodules. U zult het programma daarna nog wel moeten activeren.

Help: code of wachtwoord kwijt! Is de docent of student zijn wachtwoord kwijt dan kunt u het wachtwoord resetten. Bent u uw wachtwoord kwijt …. neem dan contact op met de uitgever. Stuur een e-mail naar [email protected] met een terugbelnummer. Wij geven de oplossing alleen mondeling.

Hoe voorkom ik dat docenten de instellingen aanpassen? Het kan voorkomen dat docenten elkaar in de wielen rijden doordat zij de instellingen van Muiswerkprogramma’s steeds aanpassen. Als dat niet wenselijk is, blokkeer dit dan. Zie blz. 27 Blokkeer bestandinstellingen door docenten. Alleen de applicatiebeheerder (beheer) kan dan bestandinstellingen aanpassen.

Hoe gaan resultaten naar een leerlingvolgsysteem? Muiswerk gebruikt een uitgebreide en complexe database die niet toegankelijk is buiten Muiswerk om. Om resultaten toch te kunnen terugkoppelen naar

Bedrijven die hier o.a. een procedure voor hebben zijn Station to Station, Heutink en Skool. Of kijk op www.muiswerk.nl en klik op Partners in het menu aan de linkerkant. 5

38


een leerlingvolgsysteem is een apart commando voor beheerders toegevoegd. Via dit commando (zie ook blz. 27 Dump gegevens naar datdump.csv) maakt u een puntkomma gescheiden bestand aan met alle, op dit systeem gemaakte oefeningen en toetsen. Iedere oefening op een eigen regel. Per oefening heel veel gegevens over de installatie, de leerling die hem maakte en vooral natuurlijk de uitslag: wat was de score, hoelang deed hij erover en hoeveel tijd besteedde hij aan het lezen van de uitleg? VELDNAAM FMT LICNR LICNAAM LICLOC INSTNR DBNR BESTANDID BESTAND DATUM TIJD OPLEIDING MTAAL KLAS LOGIN IDNR NAAM OEFID RUB OEFID2 OEFID3 OEFNAAM OEFTYPE SCORE WERKTIJD UITLEGTD

VOORBEELD 1 HC-200509-032917 Muiswerk Educatief Proefversie RETUL W1NL Woordkennis 1 4-mrt-05 17:46:45 Nederlands ARIE de heer Arie Schijf 1 Z Z1 W1NL_Z1 Z1 Woordkennis 1 TOETS 23 35 1

BETEKENIS Formaatcode Licentienummer van de software Naam licentiehouder Plaats licentiehouder Installatienaam (evt) Muiswerk Omgeving Bestandcode Programmanaam Gemaakt op Gemaakt om Opleidingnaam Moedertaal Klas Logincode Studentenid (LVS) Naam leerling Unieke ID binnen bestand Rubriek waar toets bij hoort Leesbare ID van toets Unieke muiswerk ID Volle naam toets TOETS of oefening Percentage goed 0-100% Werktijd in sec. Uitleg leestijd in sec.

Excel, Access, SPSS en ook veel LVSen lezen het datdump.csv bestand eenvoudig in.

Hoe maak ik mijn eigen rapport met Muiswerk resultaten? Zie ook de vorige vraag. Maak het datdump.csv bestand aan en lees het in in Excel of Access. Maak nu op basis van deze gegevens en uw eigen wensen een rapport op maat aan.


39

Hoe koppel ik de testprogramma’s aan de oefenprogramma’s? Zie voor de achtergronden blz. 84. Vraag de aparte procedure aan bij [email protected]. Het koppelen is geen eenvoudige actie. Zowel systeembeheer als applicatiebeheer als het docententeam zijn hierbij nodig.Mogelijkheden docent

MOGELIJKHEDEN DOCENT Van de beheerder hoort u onder welke persoonscode hij u als docent heeft ingevoerd6. Als het goed is, heeft hij het wachtwoord léég gelaten. U komt na het opstarten in het inlogscherm. Klik op de sleutelknop en voer uw persoonscode en uw (lege) wachtwoord in. Muiswerk heet u welkom. Druk op de Vknop en kies een programma.

Voorbeeld van het hoofdscherm van Muiswerk Studievaardigheid. Met klikken op het versienummer (helemaal rechtsonder in het scherm) verschijnt een scherm met gegevens over deze Muiswerkinstallatie.

Verander ogenblikkelijk het (lege) wachtwoord in een nieuw wachtwoord met BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN (pas op, bij het wijzigen vraagt Muiswerk eerst naar het huidige wachtwoord. Dat kan leeg zijn, dan voert u niets

Hoewel Muiswerk ook een voorgebakken login ‘docent’ met wachtwoord 'mk5' kent, is het sterk aan te raden deze login NIET te gebruiken maar iedere docent van een eigen unieke login te voorzien. 6

40


in. Daarna voert u tweemaal hetzelfde nieuwe wachtwoord in. Vergeet dat wachtwoord niet! In dat geval moet u de beheerder vragen uw wachtwoord weer leeg te maken en kunt u opnieuw een wachtwoord aanmaken. De beheerder kan uw wachtwoord nooit zien, wel leegmaken.

Voorbeeld van het scherm met gegevens over de Muiswerkinstallatie.

Het hoofdscherm van de docent is hetzelfde als dat van de beheerder. Sommige opties uit het menu BESTAND zijn via knoppen in het hoofdscherm beschikbaar. De Resultaten-knop bijvoorbeeld doet hetzelfde als het menu BESTAND/ GEGEVENS/ RESULTATEN.

‘WAT WEET JE AL?’-KNOP Deze knop is bestemd voor de leerling. Hiermee kunnen leerlingen de lijst met toetsen opvragen en één ervan kiezen. Om een toets te starten drukt u op de ‘Wat weet je al?’-knop in het hoofdscherm. U ziet alle mogelijke toetsen. Als u een van de toetsen selecteert verschijnen rechts in beeld gegevens over de toets: naam, type van de toets, hoeveel uitlegschermen en hoeveel opgaven. Druk op de statistiekknop linksonder om nog meer te weten te komen: hoe Muiswerk handleiding

41

vaak werd deze toets gemaakt, hoelang deed men er over, wat scoorde men gemiddeld.

Een toets kiezen. Door op het statistiek symbool te klikken worden statistieken over het gebruik van de toets op deze school of in deze klas aan de docent getoond.

Zie ook nog blz. 98.

‘ALLE OEFENINGEN’-KNOP Deze knop is vooral bestemd voor de leerling. U ziet alle mogelijke oefeningen. Als u een van de oefeningen selecteert verschijnen rechts in beeld gegevens over de oefening: naam, type, hoeveel uitlegschermen en hoeveel opgaven. Oefeningen waarvan de inhoud door een docent is gemaakt (bij sommige programma’s bestaat die mogelijkheid) geven nog meer informatie als u ze aanklikt (zie blz. 69 hoe dat gaat). U ziet welke docent de maker is en wanneer hij de oefening maakte. Dat ziet u aan de rechterkant.

Druk op de statistiekknop linksonder om nog meer te weten te komen.

42


‘JOUW (A-)OEFENINGEN’-KNOP Deze knop is bestemd voor de leerling. Hiermee vragen leerlingen de lijst met oefeningen uit het persoonlijk oefenprogramma op en kunnen ze één ervan kiezen. Deze knop verschijnt pas als de leerling een diagnostische (instap)toets gedaan heeft. Als hij in die toets diverse fouten maakte, dan zal Muiswerk op basis daarvan een lesprogramma voor de leerling samenstellen. Maakt een leerling een toets foutloos, dan verschijnt de ‘Jouw oefeningen’-knop niet. De ‘Jouw oefeningen’-knop kan ook door de docent verwijderd worden. Zie hiervoor de ‘Wis oefenprogramma’-knop op blz. 54. Zie ook nog blz. 103. Als uw leerlingen met zogenaamde werkniveau’s werken dan wordt deze knop vervangen door Jouw A-oefeningen (of B, C etc). Hij komt dan tevoorschijn als een werkniveau is ingesteld op groter dan 0. Het instellen van een werkniveau gebeurt handmatig (BESTAND | GEGEVENS | PERSOONSGEGEVENS) of door de instaptoets te doen.

‘ANDER BESTAND’-KNOP Via deze knop vraagt u de lijst geïnstalleerde bestanden/programma’s op. Bij het selecteren van een van de programma’s verschijnt alvast het hoofdscherm in het klein. Dubbelklik de naam van het programma om het op te starten (of klik op de groene V). Mogelijk zijn op uw systeem ook demoversies van Muiswerkprogramma’s geïnstalleerd. Als dat zo is ziet u in het selectiescherm een extra knop met: Toon demo’s. Druk op die knop om ook de demoprogramma’s in de lijst te zien zodat u ze op kunt starten. Leerlingen zien die demo’s niet staan!! Heeft u niets anders dan demo’s op uw systeem dan toont Muiswerk alle demo’s standaard, ook aan leerlingen. Dit is ook de situatie als na de installatie van uw product de licentiebestanden nog niet zijn ingevoerd.


43

Wilt u voorkomen dat leerlingen in alle geïnstalleerde programma’s kunnen komen, vraag de beheerder dan voor alle Muiswerkprogramma’s aparte iconen te installeren (zie blz. 17).

RESULTATEN-KNOP Met deze knop bekijkt u de resultaten van een leerling of van een groep leerlingen. Een leerling kan alleen de eigen resultaten opvragen (zie blz. 103), een docent kan de resultaten van iedereen opvragen.

Het resultatenscherm van leerling Piet Persoon. LET OP! Niet alle ikonen zijn gelijkertijd zichtbaar. U ziet alleen de ikonen die afhankelijk van de selectie aan de orde zijn.

In het selectiescherm kiest u een leerling en vervolgens klikt u op de ‘Bekijk resultaten van leerling’-knop. In het resultatenscherm ziet u bovenaan de lijst met alle programma’s waar de leerling in werkte. De resultaten per bestand zijn weergegeven in de twee kolommen: Toetsen en Oefeningen. De toetsenkolom laat een aantal getallen zien: X / Y Z% Hierbij is X het aantal verschillende toetsen dat binnen een bestand werd gemaakt (vb 2). Y is het aantal verschillende toetsen dat beschikbaar is binnen het bestand (vb 3) en Z% is de gemiddelde maximale score (de hoogste score per toets telt) over de gemaakte toetsen (vb 58%).

44


De oefeningenkolom laat ook een aantal getallen zien: A,B C/D E% A,B laat zien hoeveel uur de leerlingen oefende (vb 0,7 uur). C geeft het aantal verschillende oefeningen dat binnen het bestand werd gemaakt (één of meer keer)(vb 3). D staat voor het totaal aantal verschillende oefeningen in het bestand )(vb 83). En E geeft de gemiddelde maximale score weer (vb 90%). U ziet zo in één compact lijstje in welk deel van de stof de leerling heeft gewerkt. Zijn alle toetsen gedaan met een hoge score dan is de stof waarschijnlijk goed begrepen. Zodra u een van de modules in de bovenste lijst aanklikt, verschijnen de scoreresultaten (een per regel) in de onderste lijst. In eerste instantie gewoon op tijd gesorteerd. U kunt echter ook de lijst anders indelen, klik hiervoor herhaaldelijk op de titel van de onderste lijst. Zie meer over deze Slimme Scores op blz. 79. U wilt méér! Dat kan natuurlijk. Naast de bestandenlijst vindt u een aantal knoppen. Via deze knoppen kunt meer gedetailleerde informatie opvragen:


45

‘Wanneer-welke-aantallen’-knop Via de ‘Wanneer-welke-aantallen’-knop (knop 1) ziet u hoeveel oefeningen en toetsen, uit het geselecteerde bestand, de leerling per maand maakte over de afgelopen twee jaar. U mag ook drie bestandregels tegelijk aanwijzen en zo in één plaatje bekijken hoeveel oefeningen en toetsen per bestand gemaakt werden de afgelopen periode.

‘Wanneer-hoeveel-tijd’-knop De ‘Wanneer-hoeveel-tijd’-knop (knop 2) laat zien hoeveel tijd de leerling per maand over de afgelopen twee jaar in het geselecteerde bestand doorbracht. U mag ook drie bestandregels tegelijk aanwijzen en zo in één plaatje bekijken hoeveel tijd er per bestand besteed werd.

46


Bestandkennis-knop De Bestandkennis-knop (knop 3) geeft u een idee over de opgebouwde kennis van de student. De kennis van een heel bestand wordt aangeduid met 100% (max kennis). Kennis wordt aangetoond (‘bewezen’) door een toets te doen. De totaaltoets test 100% van de stof, echter de deeltoetsen testen slechts een deel (70% of 30% bijvoorbeeld). Doet een leerling toetsen die samen 100% van de stof afdekken (alle deeltoetsen bijvoorbeeld) en scoort hij steeds 100% dan is 100% van de kennis ‘bewezen’. Echter scoort hij steeds 40% dan is de bewezen kennis slechts 40% en is 60% ontbrekende kennis. Maakt een leerling slechts één deeltoets die 30% van de stof afdekt en scoort hij daarin 70%, dan is de bewezen kennis 21% (0,3 x 0,7 = 0,21). Zijn ontbrekende kennis is 30%-21% = 9%. Echter op 70% van de stof is hij nog niet getoetst. Via een vinkje kunt u aangeven of u in de grafiek ook het bewezen kennisniveau van de hele klas wilt zien (ter vergelijk). U mag gerust drie bestandregels tegelijk aanwijzen om zo inzicht te krijgen in het kennisniveau van de leerling in alledrie de bestanden.

Let op: is niet alle stof getest, dan zegt de bewezen kennis niet veel.

Scoreoverzicht-knop Via de Scoreoverzicht-knop (knop 4) krijgt u een uitgebreid scoreoverzicht van de leerling te zien. Onder in beeld opent zich een tweede lijst. Op datum en tijd gesorteerd ziet u iedere oefening en iedere toets die een leerling maakte. Per oefening of toets ziet u: naam van de oefening of toets, tijd waarop hij werd gemaakt, score, tijd die in totaal werd besteed, de tijd die aan het lezen van de uitleg werd besteed en een indicatie of het om een toets ging of niet (t of T).


47

U kunt door de lijst lopen en bijvoorbeeld eens kijken naar de lage scores en daarbij de tijd die aan de uitleg werd besteed. Soms wordt een lage score daardoor veroorzaakt. Als u een oefening of toets selecteert in de (onderste) lijst, dan verschijnen er een aantal extra knoppen. In alle gevallen verschijnt de logboek-knop (knop 9), gaat het om een toets, dan verschijnen de diagnose-knop (knop 7) en de ‘foute-antwoorden’-knop (knop 10). Gaat het om een oefening, dan verschijnt de analyse-knop (knop 8). Zie de beschrijvingen verderop. U mag gerust drie bestandregels tegelijk aanwijzen om zo een scoreoverzicht te krijgen van de gemaakte oefeningen van alle bestanden.

‘Kennis-per-rubriek-grafiek’-knop Deze ‘Kennis-per-rubriek-grafiek’-knop (knop 5) is een vervolg op de knop erboven (Bestandkennis-knop). Hiermee bekijkt u in groter detail de kennis van een leerling van één specifiek bestand. U ziet de bewezen kennis nu namelijk per deel van de stof (= rubriek). Ook nu kunt u het klasgemiddelde in de grafiek brengen. Als toetsen meer dan eenmaal zijn gemaakt kunt u ook kijken naar maximum, minimum en gemiddelde scores, naast de meest recente score.

Bedenk: een lage kennisscore kan ook duiden op het feit dat een deel van de stof nog niet bevraagd is. Gebruik deze gegevens dus pas als alle stof is overhoord (alle deeltoetsen of alleen de totaaltoets).

‘Kennis-per-rubriek-lijst’-knop Deze ‘Kennis-per-rubriek-lijst’-knop (knop 6) is direct gekoppeld aan de Kennis-per-rubriek-grafiek’-knop. Wat daar grafisch werd weergegeven wordt nu in een lijst weergegeven.

‘Leertrends-knop Deze ‘Leertrends-knop (knop 7) is niet bij alle muiswerkprogramma’s beschikbaar. Bovendien staat deze optie standaard uit.

48


Hij kan door de beheerder eventueel aangezet worden door een extra bestandje (MKTRENDS.DAT) in de HELPS-map te plaatsen. Klik op deze knop om een grafische analyse te krijgen van de voortgang van een enkele leerling. De grafiek laat een balk zien van ieder toetsmoment. Onder die balk de datum waarop de toets werd gedaan. Het onderste deel van de balk geeft de aangetoonde kennis weer, het tweede deel (paars) geeft aan welke kennis wel werd getoetst maar niet werd aangetroffen. Het ontbrekende stuk van de balk geeft aan welk deel van de stof niet werd getoetst. Wordt (een deel van) de stof later opnieuw getoetst dan bepaalt Muiswerk de kennisniveau’s per onderdeel opnieuw. Als het goed is ziet u in de tijd de kennis (onderste deel van de balk) toenemen. In de grafiek ziet u ook een oefenlijn (groen). Die oefenlijn geeft aan hoeveel minuten er (op het moment dat de toets gemaakt werd) gericht geoefend werd. Wordt een toets slecht gemaakt (groot deel blijft paars) dan mag u verwachten dat de leerling daarna gericht oefent en dat de groene lijn omhoog gaat. Gericht oefenen wil zeggen dat oefenen wat de toets aangeeft. Vinkt u het vakje ongericht aan, dan verschijnt nog een lijn: de ongericht oefenen lijn. Sommige leerlingen oefenen niet hun zwakke plekken maar gaan na een toets toch gewoon de makkelijke oefeningen doen. Zij lijken lekker aan het werk maar zijn verkeerd bezig. De lijn voor ongericht oefenen geeft aan hoeveel tijd ze verkeerd aan het oefenen zijn. Een tweede extra lijn is die voor gemiste oefeningen. U ziet daaraan hoeveel oefeningen die de leerling eigenlijk moest maken, niet gemaakt werden. Een verloren kans om de stof alsnog onder de knie te krijgen. Tot slot kunt u de theorielijn aan zetten. Aan die lijn ziet u hoeveel tijd de leerling aan de uitlegschermen besteedde. Sommige leerlingen oefenen wel maar slaan de uitleg over. Ook dat kan een reden zijn waarom de leerling te weinig voortgang boekt. Tip: Wilt u leertrends van alle leerlingen in uw klas zien en in de gaten houden. Gebruik dan af en toe het BESTAND | AFDRUKKEN | VOORTGANGSMETER commando, zie blz. 75.

‘Diploma’-knop Muiswerk handleiding

49

Deze ‘Diploma’-knop (knop 8) gebruikt u om van een muiswerkmodule voor een bepaalde leerling een prachtig diploma af te drukken. Al is het leren van een taal of het verbeteren van je rekenkunst al een beloning op zich, diverse scholen vroegen om een meer expliciete beloning. U kunt de vele uren Muiswerken nu belonen met een prachtig diploma. Op dat diploma staat niet alleen de naam van de leerling en van het Muiswerkprogramma, ook staat daar precies op hoe goed de leerling is en hoeveel werk hij heeft verzet.

Waarschuwing: De ‘Diploma’-knop verschijnt alleen als u naar resultaten kijkt van het programma dat u op dat moment geopend hebt. Wilt u een diploma van een andere module maken, wijzig dan eerst via het hoofdscherm via ANDER BESTAND. Klik op de diploma-knop om het instelscherm te krijgen. U ziet hierin welk kennisniveau (82%) op het diploma komt en of het diploma ook een brons, zilver of goud indicatie krijgt. Verder kunt u ervoor kiezen om de periode die gewerkt werd wel of niet te tonen en ook of de werkwijze wel of niet getoond wordt. En u kunt uw naam invullen als examinator. Druk tot slot op het printer-icoon links onder in beeld en het diploma gaat naar de printer. Het witte papier wordt prachtig gemarmerd en tegelijk voorzien van de versieringen en de juiste gegevens voor iedere leerling. Vergeet niet het diploma sierlijk te ondertekenen om het echt af te maken. Alle leerlingen krijgen een diploma en de besten krijgen automatisch het predicaat goud, zilver of brons. Het gerucht gaat dat bij echt heel hoge scores ook platina wordt uitgedeeld ….

50


Tip: Instaptoetsen en deeltoetsen testen vaak maar een deel van de stof. Dat maakt dat de scores ervan geen goede algemene kennisindicatie opleveren. Voor een correcte waarde raden wij aan om de leerlingen minimaal een totaaltoets te laten doen.


51

Diagnose-knop De Diagnose-knop (knop 9) komt pas tevoorschijn als u een toetsregel selecteert in de onderste lijst. Zie de Scoreoverzicht-knop op blz. 47. Via deze knop krijgt u de diagnosetekst te zien die de leerling zag aan het eind van zijn toets. U ziet de score maar ook in welke onderdelen van de stof slecht werd gescoord. Soms ziet u ook in welke onderdelen de leerling zich verbeterde ten opzichte van de vorige keer.

Analyse-knop Via deze knop (10) ziet u de analyse die Muiswerk maakte direct nadat de leerling een oefening afrondde. Bij sommige Muiswerkproducten krijgt u echter eerst een extra keuzemenu. In dit menu kiest u voor een normale analyse, een werkniveau rapport (kort) of een werkniveau rapport (lang). De werkniveau rapporten worden verderop beschreven. De normale analyse kan kort zijn: prima score. Echter soms is deze analyse meer gedetailleerd. Zie ook het adviesscherm dat de leerling te zien krijgt op blz. 98.

In de analyse worden de volgende zaken betrokken: 

Was dit een absoluut hoge score?



Was dit een absoluut lage score?



Hoelang heeft de leerling over de oefening gedaan ten opzichte van klasgenoten en schoolgenoten?



Hoelang heeft de leerling over het lezen van de uitlegschermen gedaan ten opzichte van klasgenoten en schoolgenoten?



Hoelang heeft de leerling over het lezen van feedbackschermen gedaan ten opzichte van klasgenoten en schoolgenoten?

52




Heeft de leerling aanzienlijk hoger gescoord dan klasgenoten en/of schoolgenoten?



Heeft de leerling aanzienlijk lager gescoord dan klasgenoten en/of schoolgenoten?

In de analyse wordt liefst vergeleken met klasgenoten. Echter mochten te weinig klasgenoten dezelfde oefening gemaakt hebben, dan vergelijkt Muiswerk met schoolgenoten (iedereen in de database van deze school). Zijn er ook te weinig schoolgenoten, dan maakt Muiswerk meestal geen analyse, behalve als de scores echt heel hoog of heel laag zijn. Door te vergelijken met klasgegevens (of schoolgegevens) zijn kwalificaties als hoog, laag, langzaam en snel, relatief geworden (en per school en klas verschillend). De analyse kan afgedrukt worden door op het printertje linksonder te klikken. Muiswerk maakt een analyse van iedere oefening die iedere leerling maakt. De analyse wordt desgewenst getoond aan de docent (via deze knop). Muiswerk gebruikt de analyse ook om -wanneer de leerling de oefening op een later tijdstip nogmaals maakt- een last-minute advies te geven. Zie hiervoor: Wat is precies een last-minute-advies? op blz. 95. Bij Muiswerkprogramma’s die werken via zogenaamde werkniveau’s (oa Flitsend Spellen, Begrijpend Lezen en Rekenen op Maat) kunt u via het menu kiezen voor een kort of een lang rapport. Het korte rapport geeft in weinig woorden het niveau van een leer-


53

ling aan. Het lange rapport geeft dat veel uitgebreider aan.

Logboek-knop U ziet de Logboek-knop (knop11) pas als u een toetsregel of een oefeningregel selecteert in de onderste lijst. Zie de Scoreoverzichtknop op blz. 47. Drukt u op de Logboek-knop dan probeert Muiswerk alle gebeurtenissen uit het elektronisch logboek te lichten die met het maken van deze oefening te maken hebben.

‘Foute-antwoorden’-knop De ‘Foute-antwoorden’-knop (knop 12) komt pas tevoorschijn als u een toetsregel selecteert (zie de Scoreoverzicht-knop op blz. 47) in de onderste lijst en dan nog alleen als de regel eindigt op een hoofdletter T. Dat duidt er namelijk op dat er nog extra diagnoseinformatie bij de gemaakte toets aanwezig is. Klik op deze knop om te zien welke vragen de leerling fout beantwoordde, u ziet ieder goed en ieder fout antwoord, de diagnosetekst en ook de stofonderdelen waar de foute vragen naar verwijzen.

Let op: De extra informatie, en ook deze knop, verdwijnt als een leerling zijn persoonlijke oefenprogramma heeft afgewerkt.

‘Wis-oefenprogramma’-knop De ‘Wis-oefenprogramma’-knop (knop 13) komt pas tevoorschijn als u een toetsregel selecteert (zie de Scoreoverzicht-knop op blz. 47) in de onderste lijst en dan nog alleen als de regel eindigt op een hoofdletter T. Dat duidt er namelijk op dat een leerling nog niet klaar is met het oefenprogramma dat werd bepaald na het maken van deze toets. Klik op deze knop als u dat oefenprogramma voor deze leerling wilt verwijderen. De ‘Jouw oefeningen’-knop in het scherm van de leerling verdwijnt dan en hij kan vrij oefenen of een nieuwe toets doen.

54


AANMELDEN-KNOP Met deze knop kunt u opnieuw inloggen. U kunt via deze knop bijvoorbeeld uitproberen of een aangemaakte login echt werkt. U hoeft Muiswerk niet af te sluiten en opnieuw op te starten. In welk scherm u terechtkomt na het indrukken van deze knop is afhankelijk van de optie VIA LIJST INLOGGEN (blz. 21). Staat die optie AAN dan komt u in de zogenaamde inloglijst. Daar kunnen leerlingen eerst hun klas en dan hun naam aanklikken om in te loggen in Muiswerk. Docenten, beheerders en studenten met een wachtwoord op hun login kunnen daar op het sleuteltje klikken. Zij mogen dan hun persoonscode en wachtwoord invoeren. Staat ook nog de optie NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN op AAN (zie blz. 21), dan kunnen nieuwe leerlingen zichzelf toevoegen aan het bestand door op de knop met de smile te klikken. Staat deze optie niet aan, dan kunnen nieuwe gebruikers op de knop met de smile klikken om zichzelf als tijdelijke gast aan te melden. Hun gegevens worden dan niet bewaard. Willen ze vaker terugkomen dan moet een beheerder of docent/begeleider een login voor hun toevoegen (zie blz. 20). Staat VIA LIJST INLOGGEN niet op AAN, dan geldt dat iedereen via een persoonscode en wachtwoord in moet loggen. Als docent moet u altijd via het sleuteltje inloggen. Het is zaak uw persoonscode en wachtwoord bij de hand te hebben als u met Muiswerk aan de slag wilt. Veel scholen beginnen overigens met een soort vrije aanmelding (dus NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN staat aan) en komen er na verloop van tijd achter dat er veel troep ontstaat. Leerlingen kiezen graag de snelle route en maken soms iedere keer een nieuwe ‘login’ aan door op de smile te klikken, in plaats van hun naam op te zoeken in de lijst. Hierdoor worden alle gegevens verdeeld over verschillende logins. De oplossing is eenvoudig: vraag de beheerder de optie NIEUWE GEBRUIKERS TOESTAAN uit te zetten en accepteer dat iedere leerling even bij u of bij een begeleider langs moet om voor het eerst een login te krijgen.


55

WOORDENBOEK-KNOP Met deze knop start u het Muiswerk woordenboek. Dit woordenboek dient als hulpmiddel bij de Muiswerkprogramma's. Daarnaast is het zelfstandig bruikbaar.

Let op! De Woordenboek-knop is alleen aanwezig als voor een module het gebruik ervan aangeraden wordt. Het Muiswerk Woordenboek bevat 40.000 woorden en vervoegingen, 12.000 betekenissen en 7.000 uitdrukkingen. Het bestand bevat de 1200 meestgebruikte woorden van het Nederlands, de ruim 2000 woorden van het Basiswoordenboek Nederlands en alle woorden en uitdrukkingen die in Muiswerkprogramma’s aan de orde komen. Zie voor een beschrijving blz. 87.

EINDE-KNOP Via deze knop verlaat u Muiswerk. Muiswerk slaat uw gegevens op en uw licentie wordt vrijgegeven.



MENU BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN Hiermee wijzigt u uw wachtwoord. Let goed op. U moet eerst uw huidige wachtwoord invoeren (om te voorkomen dat een toevallige passant uw wachtwoord kan veranderen) en daarna tweemaal uw nieuwe wachtwoord invoeren.

56


MENU BESTAND/ STARTCODE WIJZIGEN Tip: Voor normaal gebruik van Muiswerk is deze optie niet nodig. De startcode bepaalt welke delen van een oefening de leerling ziet. Normaliter bepaalt Muiswerk de startcode automatisch en willekeurig. Docenten mogen echter ook een startcode invoeren om zo een eerder gemaakte oefening exact na te spelen. Waarom zou u dat willen en hoe werkt dat precies? Het kan voorkomen dat een student een oefening of toets heeft gemaakt en grote problemen heeft met de uitslag (“Ik had alles goed en nu krijg ik toch slechts 92%”). U kunt als docent dan twee dingen doen: u kunt in het logboek kijken of de fout daar staat en als dat niet overtuigt dan kunt u samen met de student, de toets/oefening naspelen. Het bekijken van het logboek doet u zo: klik op de Resultaten-knop, selecteer de student en klik op Bekijk resultaten. Vervolgens klikt u op het betreffende programma in de bovenste lijst en op de betreffende oefening of toets in de onderste lijst. Nu klikt u op de logboek-toets. U ziet nu alle gemaakte fouten staan. Wilt u de oefening of toets echt naspelen, kijk dan goed naar een van de eerste regels die u zojuist in het logboek bij deze oefening zag. Daar staat ergens SC=XXXXX. Die SC staat voor Startcode. Schrijf de code over. Ga nu naar het juiste bestand (‘Ander bestand’-knop), log in als de docent (Aanmelden-knop) en wijzig de startcode (BESTAND/ STARTCODE WIJZIGEN). Voer de overgeschreven code in. Start nu direct de betreffende oefening of toets en u krijgt als het goed is precies dezelfde vragen te zien als de student de eerste keer.

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ LOGBOEK Selecteer hiermee gegevens uit het elektronische logboek bij dit bestand.


57

Muiswerk vraagt u eerst in een selectiescherm één leerling aan te wijzen. Wilt u eigenlijk de gegevens van een hele klas zien, wijs dan gewoon één leerling uit die klas aan voorlopig. Klik daarna op ‘Selecteer en bekijk’.

Standaard selectiescherm Nu verschijnt een tweede selectiescherm. In dit scherm geeft u twee dingen aan: van wie en van welke periode u de gegevens wilt selecteren. Bij VAN WIE kunt u kiezen uit: de leerling die u in het vorige scherm koos, alle leerlingen uit dezelfde klas of iedereen. Bij WELKE PERIODE kunt u kiezen uit: vandaag, een andere dag, deze maand, een andere maand, dit jaar, een ander jaar, afgelopen week, afgelopen maand, afgelopen kwartaal, afgelopen half jaar, afgelopen jaar of altijd.

In dit scherm geeft u twee dingen aan: van wie en van welke periode u de gegevens wilt zien.

Tot slot klikt u op de V-knop linksonder. Muiswerk voert de selectie nu uit en in het uitvoerscherm ziet u alle regels uit het logboek die aan de selectie voldoen.

Geavanceerd 7 selectiescherm 7

Voor normaal gebruik van Muiswerk is het niet nodig om geavanceerde selecties te maken.

58


Het selectiescherm bevat ook een knop met daarop: Geavanceerd. Klik op die knop om een specifieke selectie te maken. U ziet een nieuw scherm met drie kolommen: Toon, Veldnaam en Selectie. De tweede kolom geeft de naam van ieder veld in het logboek. Per veld kunt u twee dingen aangeven: of u dit veld in de output wilt zien (geef dit aan in de eerste kolom met een vinkje) en of u de sectie onder andere door dit veld wilt laten bepalen (door de derde kolom in te vullen). Laat u het veld in de selectiekolom leeg, dan doet dit veld niet mee in de selectie. Zijn alle velden in de selectiekolom leeg … dan selecteert u dus alle regels uit het logboek. Wilt u de gegevens zien van één bepaalde login, dan voert u achter Persoonscode die login in en toont Muiswerk alleen de regels die door die login in het logboek zijn geschreven. Als u selecteert op persoonscode (=login) dan hoeft u de persoonscode NIET te laten zien (zet TOON dus uit), anders ziet u op ALLE regels gewoon dezelfde (gezochte) login staan. In de selectiekolom mag u ook wildcards gebruiken. Dat zijn speciale tekens waardoor u kunt zoeken op minder exacte zaken. Zie voor toelichting blz. 92. Als datum mag u ook een bereik invullen: een normale datum is 20070820 en een bereik is 20070820-20070920. Het streepje tussen de twee datums betekent ‘tot en met’.

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS Via deze optie kunt u leerlingen invoeren, wissen en hun gegevens veranderen. Er verschijnt een lijst met reeds bekende leerlingen op uw scherm. In het scherm kunt u meerdere leerlingen tegelijk selecteren (met de CTRL- of SHIFT-toets). U ziet vier knoppen in dit scherm: ‘Bekijk gegevens per leerling’, ‘Verwijder leerling(en) compleet’, ‘Voeg gebruiker(s) toe’ en 'Verklaar gegevens'. We nemen ze hieronder stuk voor stuk door.


59

Dit scherm verschijnt als u BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS kiest.

Bekijk gegevens per leerling Kiest u voor het bekijken van gegevens per leerling dan verschijnt een ingevuld scherm met persoonsgegevens. U ziet respectievelijk een persoonscode (de code die u aan de leerling gaf), voornaam/ letters (maximaal 32 tekens), een tussenvoegsel (maximaal 14 tekens), een achternaam (maximaal 32 tekens), een man of vrouw indicatie en een jij- of u-optie. Via de twee laatstgenoemde indicatoren en de eerdere naamgegevens bepaalt u hoe Muiswerk de student aanspreekt. Een voorbeeld hiervan ziet u in het scherm. De velden geboorteland, geboorteplaats, geboortedatum en identiteitsnummer (maximaal 16 tekens) zijn niet verplicht. Daarna volgt het vakje voor klas of groep (maximaal 16 tekens). Niet verplicht, maar wij raden aan dit wel te gebruiken. U kunt leerlingen daarmee op klas sorteren. Dan volgt het veld voor de vooropleiding en de huidige opleiding. Vervolgens ook de moedertaal en tot slot eventueel een wachtwoord. Het wachtwoord bestaat altijd uit acht sterretjes. Een docent weet niet welk wachtwoord een leerling koos. U kunt hem wel uit de brand helpen wanneer hij zijn wachtwoord vergeten is. Dat doet u door de acht sterretjes te wissen. De leerling kan vervolgens zónder wachtwoord inloggen en dan met ‘Wachtwoord wijzigen’ een ander wachtwoord instellen. Desgewenst kunt u wel voor iemand een

60


specifiek wachtwoord instellen door de sterretjes te vervangen door dat wachtwoord.

Het invoerscherm van de leerlinggegevens. Sommige gegevens zijn verplicht, andere optioneel. In het lichtgrijze vlak ziet u een overzicht van de programma's waarmee een leerling gewerkt heeft en zijn resultaten.

U ziet nog een paar andere dingen in dit scherm. In het rechtervak verschijnt een overzicht van de programma’s waarmee hij gewerkt heeft, hoe vaak en hoe lang hij daarmee bezig was en met welk resultaat. Dit overzicht wordt hier verder niet beschreven omdat een veel uitgebreider overzicht te zien is onder de Resultaten-knop (blz. 44). De persoonsgegevens in dit scherm kunt u allemaal wijzigen, behalve de persoonscode. Als u die wilt veranderen zit er niets anders op dan de leerling mèt al zijn gegevens eerst te wissen en vervolgens opnieuw in te voeren. In sommige programma’s kunt u in dit scherm ook een werkniveau of aviniveau instellen. Niveau 0 wil zeggen ‘werkt niet met werkniveaus!’ Niveau 1 wil zeggen ‘werkt met de A-oefeningen’, niveau 2 zegt ‘B-oefeningen’ enzovoort.

Verwijder leerling(en) compleet Na enige tijd wilt u misschien ook leerlingen uit uw bestand verwijderen. Daarvoor gebruikt u de knop ‘Verwijder leerling(en) compleet’. Dat kan voor meer dan een leerling tegelijk gebeuren (gebruik de CTRL- of SHIFT-toets).

Leerlingen van klas veranderen Muiswerk handleiding

61

Ieder schooljaar veranderen uw leerlingen van klas. Dit betekent dat u ook de leerlinggegevens in Muiswerk aan moet passen. U kunt een klas in één keer veranderen in een andere klas. Log in als docent en kies een lesmodule. Ga vervolgens naar BESTAND| GEGEVENS| PERSOONSGEGEVENS. U komt nu in het scherm met de personenlijst. Onder deze lijst staat een vakje met daarbij klas. Hier wijst u de hoogste klas aan. Naast het vakje klas verschijnt nu: VERANDER KLAS IN. Typ in dit vakje welke klas het moet worden. Zijn uw leerlingen van school af gegaan geef ze dan bijvoorbeeld het jaartal van het verlaten van de school mee. Klik vervolgens op NU en alle geselecteerde leerlingen worden nu van hun nieuwe klas voorzien. Zo kunt u een voor een de klassen aanpassen. Let op: Begin altijd met de hoogste klas en werk dan naar beneden! Zo voorkomt u dat de oude en de nieuwe klas samengevoegd worden.

Voeg gebruikers toe Voor het toevoegen van gebruikers kiest u de knop 'Voeg gebruikers toe'. Vraag vooraf aan de beheerder of INLOGGEN VIA DE LIJST aan staat (u heeft dat natuurlijk ook zelf al gezien tijdens het inloggen. Kreeg u eerst een lijst te zien voor u op het sleuteltje klikte, dan staat INLOGGEN VIA LIJST aan). Alleen als deze optie aan staat kan de leerling inloggen door zichzelf in een lijst aan te wijzen. Staat hij níet aan dan moet de leerling zijn eigen persoonscode onthouden en opgeven bij het aanmelden. In de praktijk levert dat soms problemen op. Als de leerling is ingevoerd zonder wachtwoord, dan staat hij in de lijst en moet hij zichzelf aanwijzen. Geeft u de leerling een wachtwoord dan moet de leerling inloggen via het sleuteltje en zowel persoonscode als wachtwoord invoeren. Ga voor het invoeren van de leerlingen als volgt te werk (zie ook Bekijk gegevens per leerling, blz. 60) 

62

Voer in het scherm met persoonsgegevens eerst een persoonscode in (bijvoorbeeld de eerste twee letters van de voornaam + de eerste twee of drieletters van achternaam), voer vervolgens de achternaam in, de voornaam, het geslacht, of de leerling je of u genoemd moet worden, de opleiding en de vooropleiding. Ook is aan te raden de naam van een klas op te geven, bijvoorbeeld AM1, omdat anders alle gegevens in één lange lijst komen. Als er een klas is ingevoerd kan de leerling eerst zijn klas Muiswerk handleiding

aanwijzen en ziet hij vervolgens alléén de leerlingen van zijn eigen klas staan. Naast de tekst 'Voorbeeld ' ziet u hoe de leerling in het programma aangesproken gaat worden. NB. Als u het veld van de persoonscode leeg laat, zal Muiswerk automatische een code toewijzen. 

Het veld van het wachtwoord is bij het voor de eerste keer invoeren van persoonsgegevens leeg. Bekijkt u deze persoonsgegevens echter later, dan bestaat het wachtwoord altijd uit acht sterretjes. U weet nooit welk wachtwoord iemand gekozen heeft. Wachtwoorden zijn een persoonlijke zaak! U kunt een leerling wel uit de brand helpen wanneer hij zijn wachtwoord vergeten is. Dat doet u door de acht sterretjes te wissen. De leerling kan vervolgens zónder wachtwoord inloggen en dan met WACHTWOORD WIJZIGEN een ander wachtwoord instellen.

Verklaar gegevens De laatste mogelijkheid in het gegevensscherm heet 'verklaar gegevens'. Wanneer u een gebruiker selecteert en op deze knop drukt, dan krijgt u de status (leerling of docent), de naam, de persoonscode en de klas te zien.

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ RESULTATEN Doet hetzelfde als de Resultaten-knop. Zie blz. 17

MENU BESTAND/ GEGEVENS/ GEBRUIKERSOVERZICHT Het gebruikersoverzicht is de lijst met leerlingen en docenten die op dat moment Muiswerk gebruiken. U kunt weer selecteren (gebruik deCTRL- of SHIFT-toets) op groep of op klas. U kunt bij 'Gebruikersoverzicht' ook een licentie die vastgelopen is, vrijmaken. Dat bezet houden gebeurt soms wanneer een leerling niet via BESTAND/ AFSLUITEN het programma verlaat, maar bijvoorbeeld gewoon de pc uitzet. U moet dan in dit scherm zijn om een hangende licentie te bevrijden. Op de knop staat 'Bevrijd licentie'. Muiswerk maakt 'Hangende licenties' overigens meestal automatisch vrij.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND/ TOTAAL Docenten/begeleiders en beheerders kunnen via dit commando een speciale instelling activeren voor de hele school. U kunt delen van een bestand onzichtbaar maken en Muiswerk strenger of minder streng instellen. U bepaalt via deze optie welke toetsen en oefeningen gezien worden door álle leerlingen die met dit bestand werken. Als een gewenste oefening of toets niet Muiswerk handleiding

63

in het scherm staat, kunt u - ingelogd als docent of beheerder - deze toets zichtbaar maken. Staan er toetsen of oefeningen in het scherm waar leerlingen (nog) niet mee mogen werken, dan kunt u deze verstoppen.

Waarschuwing: Gebruik het verbergen en weer zichtbaar maken van oefeningen en toetsen liever niet als diagnostisch middel. Laat de didactische mode van Muiswerk liever zijn werk doen. Toetsen en oefeningen worden dan automatisch verborgen en weer zichtbaar gemaakt. Zie de uitgebreide beschrijving blz. 73. Instellingen kunnen ook per klas of per leerling worden gemaakt, zie daarvoor Bestand/ Instellingen/ Bestand/ Per klas/leerling op blz. 68. In dit scherm kunt u nog meer instellen.

Stel, u wilt een groep leerlingen een bepaalde toets laten maken voor een repetitie. Het is dan niet de bedoeling dat de oefeningen met de uitlegschermen zichtbaar zijn. U verbergt dan de ‘Alle oefeningen’knop en u laat GEEN oefenprogramma genereren.

Lesinstructie Typ hier de instructie die bij iedereen op het scherm moet verschijnen. Laat hem gerust ook leeg als u een instructie niet nodig vindt. 64


Onzichtbaarheid geldt ook voor diagnose Dit is een verouderde optie. Hij staat nog wel in beeld maar werkt niet.

Onzichtbaarheid geldt ook voor docent Dit is een verouderde optie. Hij staat nog wel in beeld maar werkt niet.

Genereer en toon oefenprogr. (2 e keer <100%). Tip: Deze optie staat standaard AAN en moet ook aan blijven voor de Muiswerk didactische mode. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73. Als een leerling een toets maakt dan houdt Muiswerk het soort fouten dat gemaakt wordt in de gaten en na afloop van de toets stelt Muiswerk een diagnose samen. Muiswerk rapporteert ook verbeteringen ten opzichte van de vorige keer. Hiermee kunt u het diagnosemechanisme van Muiswerk al dan niet inschakelen. Als de diagnose uit staat dan zal na een afsluitende toets geen persoonlijk oefenprogramma verschijnen en de knop van een eventueel al bestaand oefenprogramma verdwijnt uit beeld. Wordt een toets voor de tweede keer gemaakt dan wordt alleen een oefenprogramma gegenereerd als de leerling minder dan de ingevulde score haalt. Vult u 80% in dan krijgt iemand die de tweede keer een toets maakt en 85% scoort geen oefenprogramma en kan hij dus door naar de volgende toets. Soms wilt u niet dat Muiswerk een diagnose stelt na afloop van de toets. Op de laatste schooldag wilt u bijvoorbeeld ‘meten’ hoe iedereen er voor staat en u laat ze op de valreep de totaaltoets maken. Dan is het verstandig om de ‘Genereer eigen oefenprogramma’-optie UIT te zetten (verwijder het vinkje). Niemand krijgt nu nog oefenwerk, Muiswerk onderdrukt eventuele bestaande oefenprogramma’s en er verschijnt alleen een eindscore zonder verder commentaar. Verberg ‘Alle oefeningen’-knop

Tip: Deze optie staat standaard UIT behalve als de didactische mode actief is, dan staat hij standaard AAN. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73. Standaard staat Muiswerk ‘vrij’ ingesteld en staat deze optie uit. Dat wil zeggen dat alle toetsen en oefeningen voor iedereen beschikbaar zijn. Als leerlinMuiswerk handleiding

65

gen volgens een plan werken en zich daar keurig aan houden dan is dit de beste instelling. Sommige leerlingen/klassen hebben echter de neiging om vooral te doen wat ze leuk vinden (in plaats van het plan volgen) en blijven bijvoorbeeld steeds opnieuw de oefeningen herhalen waar ze goed in zijn. Daar leren ze niet zoveel van. Door de optie aan te vinken voor een leerling, of voor de hele klas, laat u de (vrije) ‘Alle oefeningen’-knop verdwijnen. Leerlingen zijn nu gedwongen om een toets te kiezen via de ‘Wat weet je al?’-knop en daarna via hun eigen ‘Jouw oefeningen’-knop te werken. Oefeningen die horen bij lesstof waar leerlingen goed in zijn komen niet tevoorschijn. Als docent kunt u ook de knoppen ‘Wat weet je al?’ (1), ‘Alle oefeningen’ (2) en ‘Jouw oefeningen’ (3) van een leerling kortstondig aanzetten als ze eigenlijk UIT staan en uitzetten als ze AAN staan (zie blz. 91).

Verberg toetsen tijdens oefenprogramma Tip: Deze optie staat standaard UIT behalve als de didactische mode actief is, dan staat hij standaard AAN. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73. Standaard staat Muiswerk ‘vrij’ ingesteld en staat deze optie uit. Als u niet wilt dat iemand een toets opnieuw maakt voor hij alle oefeningen uit zijn (persoonlijk) oefenprogramma met een redelijke score heeft gemaakt, dan kunt u deze optie aanzetten. In dat geval zal de ‘Wat weet je al?’-knop verdwijnen zolang er nog oefeningen te maken zijn onder de ‘Jouw oefeningen’-knop. Het kan voorkomen dat iemand niet door de laatste oefeningen heen komt en u toch wilt dat ze opnieuw kunnen toetsen. In dat geval kunt u ervoor kiezen om deze optie weer (tijdelijk) uit te zetten. Als docent kunt u ook de knoppen ‘Wat weet je al?’ (1), ‘Alle oefeningen’ (2) en Jouw oefeningen (3) van een leerling kortstondig aanzetten als ze eigenlijk UIT staan en uitzetten als ze AAN staan (zie blz. 91). Een andere maar definitieve optie is het verwijderen van hun persoonlijk oefenprogramma (zie ‘Wis oefenprogramma’-knop op blz. 54).

Toetsen een voor een zichtbaar maken

66


Tip: Deze optie staat standaard UIT behalve als de didactische mode actief is, dan staat hij standaard AAN. Hij is echter niet noodzakelijk voor de didactische mode. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73. Wilt u leerlingen geen vrije keuze geven bij het selecteren van toetsen, zet deze optie dan aan. Met deze optie AAN ziet een leerling om te beginnen slechts één toets (de eerste in de lijst). Als hij deze toets maakt dan maakt Muiswerk een persoonlijk oefenprogramma aan. Na het maken van zijn persoonlijk oefenprogramma kan de leerling de toets opnieuw maken. Pas als de toetsscore zo hoog is dat er geen persoonlijk oefenprogramma meer wordt aangemaakt (zie ook Blz. 65) wordt vanzelf de volgende toets in de lijst zichtbaar. Hij kan nu door naar een volgend deel van de stof, te beginnen met de toets.

Onderdruk last-minute advies voor studenten Als een leerling een oefening voor de tweede of derde of vierde keer maakt, dan geeft Muiswerk soms vlak voor de oefening begint een (last-minute) advies aan de student (zie blz. 95). Hier kunt u dat advies onderdrukken.

De duur van uw instellingen. Het is mogelijk om bij het instellen van een Muiswerkbestand aan te geven voor hoelang de instelling geldig blijft. Werkt uw klas alleen deze week met dit Muiswerkprogramma, kies dan voor ‘rest van de week’. De instelling die u vandaag maakt zal alleen deze week actief zijn, vanaf volgende week maandag is alles weer normaal en valt Muiswerk terug in de standaardinstelling.

Gebruik vaste startcode Waarschuwing: Gebruik deze optie liever niet. Hij zorgt ervoor dat Muiswerk bevriest en daarmee verliest de software een deel van zijn kracht. Muiswerk probeert iedereen, iedere keer nieuw oefenmateriaal te bezorgen. Muiswerk husselt niet alleen de volgorde van vragen en antwoorden, ook kiest het programma steeds verschillende teksten en nieuwe vragen. Zo is iedere oefening en iedere toets steeds weer nieuw en uitdagend. Wilt u echter Muiswerk bevriezen (iedere oefening en iedere toets steeds hetzelfde), vul dan een zogenaamde startcode in, in dit veld. ‘Alle oefeningen’ hebben nu een vaste vulling en iedereen krijgt dezelfde identieke toetsen. Wilt u morgen ALLE Muiswerk handleiding

67

vullingen eens vernieuwen, verander de startcode dan. Wilt u Muiswerk weer lekker laten afwisselen, wis dit veld dan.

BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND/ PER KLAS/LEERLING Niet altijd wilt u voor alle leerlingen tegelijk de instellingen veranderen (zie daarvoor blz. 63). Via deze optie bepaalt u welke toets(en) of oefening(en) gezien worden door één bepaalde leerlingen of één bepaalde klas. U krijgt nu eerst een leerlingselectiescherm te zien. Wilt u de instellingen voor een hele klas aanpassen? Selecteer dan die klas in de klasselectielijst. Klik vervolgens op de knop 'Wijzig instelling klas XXX'. Verberg nu een of meer toetsen. Klik op akkoord. Wilt u de instellingen voor één persoon aanpassen? Selecteer dan die persoon in de personenselectielijst. Klik vervolgens op de knop 'Wijzig gebruikerinstellingen’ . Verberg nu een of meer toetsen. Klik op akkoord. Zie voor een toelichting bij alle instelvelden de beschrijvingen bij: Menu Bestand/ Instellingen/ Bestand/ Totaal op blz. 63. Deze instellingen zijn behoorlijk complex omdat er maar liefst drie niveaus mogelijk zijn. Misschien is het daarom handig om te weten hoe Muiswerk omgaat met die instellingen en hoe Muiswerk bepaalt wat de leerling te zien krijgt. Het programma: 

bekijkt wat de standaard (fabrieks-)instellingen van het bestand zijn;



neemt vervolgens de aanpassingen over die voor dit bestand voor de hele school gelden;



pakt dan de aanpassingen die voor de klas van deze leerling gelden;



neemt tenslotte de aanpassingen over die voor deze specifieke leerling gelden.

Het kan dus gebeuren dat een bepaalde toets onzichtbaar is gemaakt voor de hele school, vervolgens zichtbaar is gemaakt voor een specifieke klas en vervolgens toch weer onzichtbaar voor twee studenten in een klas. Bedenk dat als een leerling een eigen instelling heeft, de overige instellingen er niet meer toe doen. Als een klas een eigen instelling heeft dan doen de schoolinstellingen er niets meer toe. 68


MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ INHOUD VAN OEFENINGEN Waarschuwing: Deze optie is alleen beschikbaar bij een beperkt aantal Muiswerkmodules. Via dit commando kunt u als docent eigen oefeningen toevoegen aan een Muiswerkprogramma. Een toegevoegde oefening is voor altijd van de docent die hem toevoegde. Een andere docent kan die oefening niet aanpassen en niet verwijderen. De beheerder kan dat wel. Per module kunt u meestal in totaal 45 oefeningen in 5 verschillende vormen toevoegen. Er is steeds een voorbeeldoefening aanwezig. U kunt de vorm van de oefening (koppel, stenen, meerkeuze, koppelpuzzel en rijen) niet aanpassen maar de inhoud wel. Zie voor een uitgebreide beschrijving eventueel de sectie LESSTOF.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ GEDIMDE COMMANDO’S In het Bestand/ Instellingenmenu vindt u als docent diverse gedimde menuitems. Deze commando’s (zie blz. 21) zijn alleen toegankelijk als u als beheerder inlogt op Muiswerk. Zie blz. 15.

MENU BESTAND/ INSTELLINGEN/ CHECK PROTECTIES/ … Met BESTAND/ INSTELLINGEN/ CHECK PROTECTIES kunt u op een snelle manier uitvinden of de netwerkinstellingen op de server zo staan dat Muiswerk probleemloos kan functioneren. Er zijn twee submenu’s: ..ingelogd als student op het netwerk. Log eerst op het schoolnetwerk in als student, log dan in op Muiswerk als docent en activeer dit commando. Als alles goed gaat dan krijgt u te zien:


69

..ingelogd als docent op het netwerk. Log eerst op het schoolnetwerk in als docent, log dan in op Muiswerk als docent en activeer dit commando. Krijgt u een uitgebreidere boodschap die aangeeft dat er iets mis is, schakel dan uw beheerder in en verwijs hem/haar naar blz. 25 van dit handboek. Aan de hand van de meldingen, het handboek en de detailfile kan de beheerder zien welke netwerkinstelling aangepast moet worden.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ LOGBOEK Commando voor docenten en beheerders om een selectie uit het elektronische logboek af te drukken. Allereerst krijgt u een personen selectiescherm te zien. Hierin selecteert de leerling waar u gegevens van wilt printen, of gewoon één leerling uit de klas waar u de gegevens van wilt afdrukken, of zelfs gewoon een willekeurige leerling als u gegevens van iedereen wilt gaan afdrukken. Klik vervolgens op Selecteer en druk af. U komt in het standaard selectiescherm. Zie ook blz. 58. Daarin geeft u echt aan VAN WIE (één leerling, zijn klas of gewoon van iedereen) en VAN WELKE PERIODE u de gegevens wilt zien. Druk op de V-knop. Zoekt u de gegevens van een hele klas dan kan dat even duren want Muiswerk houdt het elektronische logboek per leerling bij en brengt alle aparte logboekjes nu samen op één enkele afdruk. De afdruk wordt naar de standaard printer gestuurd. Wilt u de standaard printer veranderen, sluit dan Muiswerk af, klik op START en dan INSTELLINGEN PRINTERS en selecteer de printer die u als standaard printer wilt. Kies nu met de rechter muisknop voor STANDAARD of DEFAULT. Start Muiswerk opnieuw op.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ PERSONENLIJST Commando voor docenten en beheerders om een lijst van alle Muiswerkgebruikers af te drukken. In het personen selectiescherm selecteert u één of meer personen. U kunt ook eerst linksonder een klas aanwijzen. Vervolgens klikt u op Druk af. In het overzicht staan Naam, persoonscode, klas en type gebruiker naast elkaar. De afdruk wordt naar de standaard printer gestuurd. Wilt u de standaard printer veranderen, sluit dan Muiswerk af, klik op START en dan 70


INSTELLINGEN PRINTERS en selecteer de printer die u als standaard printer wilt. Kies nu met de rechter muisknop voor STANDAARD of DEFAULT. Start Muiswerk opnieuw op.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ RUBRIEKENOVERZICHT Commando voor docenten en beheerders om een overzicht van de stof en hoe iedere oefening daarin past, af te drukken. De afdruk is gesorteerd op rubriekletter. Iedere letter geeft een rubriek aan. Als de stof van een rubriek nog verder is onderverdeeld dan ziet u die subverdeling ook. Vervolgens ziet u per rubriek de oefeningen die erbij horen. Staat er (*) achter een oefening dan is een geluidskaart (en speakers of koptelefoon) noodzakelijk voor het maken van de oefening. Eigengemaakte oefeningen worden ook afgedrukt. Achter iedere eigengemaakte oefening ziet u ook wie hem maakte en eventueel voor welke klas(sen) hij is. De afdruk wordt naar de standaard printer gestuurd. Wilt u de standaard printer veranderen, sluit dan Muiswerk af, klik op START en dan INSTELLINGEN PRINTERS en selecteer de printer die u als standaard printer in wilt stellen. Kies nu met de rechter muisknop voor STANDAARD of DEFAULT. Start Muiswerk opnieuw op.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ SCORE Commando voor docenten en beheerders om de scores van één student te printen. In het personen selectiescherm selecteert u één of meer personen. U kunt ook eerst linksonder een klas aanwijzen. Muiswerk maakt voor iedere gekozen leerling een aparte afdruk. In die afdruk staan alle resultaten van alle bestanden waar de leerling mee werkte. U krijgt te zien: datum, tijd, bestandcode, naam van de oefening, behaalde score en het woordje ‘Toets’ als het een toets betrof. De afdruk wordt naar de standaard printer gestuurd. Wilt u de standaard printer veranderen, sluit dan Muiswerk af, klik op START en dan INSTELLINGEN PRINTERS en selecteer de printer die u als standaard printer wilt. Kies nu met de rechter muisknop voor STANDAARD of DEFAULT. Start Muiswerk opnieuw op. Muiswerk handleiding

71

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ SCOREOVERZICHT Commando voor docenten en beheerders om het scoreoverzicht (op één A4 wat de hele klas gedaan heeft) van één of meer studenten, af te drukken. In de personenlijst selecteert u één persoon uit een bepaalde klas. Klik op de knop DRUK AF. U komt nu in het standaard selectiescherm waar u aangeeft VAN WIE en OVER WELKE PERIODE u een scoreoverzicht wilt printen. Zie ook blz. 58. Wilt u zien wat er vandaag gebeurd is dan selecteert u VANDAAG, wilt u zien wat er in een andere periode gebeurd is dan selecteert u die hier. Nu drukt u op de knop linksonder. Voor uitleg over de knop GEAVANCEERD zie blz. 58. De gegevens worden uit de logboeken opgehaald (dit kan soms even duren). In de print ziet u links onder elkaar de verschillende leerlingen. Boven de bladzijde ziet u de verschillende toetsen (links) en oefeningen van het bestand waar u op dit moment in werkt en waar minimaal een van de leerlingen een score heeft behaald in de door u opgegeven periode. Toetsscores zijn schuin afgedrukt en als een toets of oefening meerdere keren gemaakt is dan zijn eerdere scores dunner afgedrukt. De afdruk wordt naar de standaard printer gestuurd. Wilt u de standaard printer veranderen, sluit dan Muiswerk af, klik op START en dan INSTELLINGEN PRINTERS en selecteer de printer die u als standaard printer wilt. Kies nu met de rechter muisknop voor STANDAARD of DEFAULT. Start Muiswerk opnieuw op.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ WERKBLADEN Print een voorgevuld of leeg werkblad waarin studenten bijvoorbeeld hun thuisresultaten kunnen invullen. Zie ook blz. 77.

MENU BESTAND/ AFDRUKKEN/ VOORTGANGSMETER Print resultaten van uw hele klas over een afgelopen periode. Zie blz. 75.

MENU BESTAND/ SCHERMRESOLUTIE Muiswerkprogramma’s dekken de hele desktop af zodat gebruikers niet worden afgeleid door andere programma’s. Middenin bevindt zich het window waarbinnen het programma zich afspeelt. Vindt u het scherm te klein en de zwarte rand te groot dan kunt u met dit commando kiezen voor Optimaal 72


ingesteld 800 x 600. Bij het verlaten van Muiswerk wordt de standaardresolutie hersteld.

Tip: Schakelt u tijdens het Muiswerken naar een ander programma met ALT TAB dan wordt de schermresolutie NIET hersteld en kan een andere applicatie er vreemd uitzien.

MENU BESTAND/ AFSLUITEN Kies dit commando om het programma af te sluiten en de gebruikslicentie vrij te maken voor iemand anders. Muiswerk bewaart uw gegevens. De functie is identiek aan die van de Einde-knop.

MENU HELP/ INFORMATIE OVER DIT BESTAND Bekijk hier een beschrijving van de inhoud en alle oefeningen en toetsen.

MENU HELP/ INFO Scherm met informatie zoals het versienummer van Muiswerk. Klik voor meer informatie rechtsonder op het versielabel: Schoolversie 5.00 (…) …..

ACTIVEREN DIDACTISCHE MODE Door de didactische mode in te schakelen zorgt u ervoor dat leerlingen slechts oefeningen maken die op basis van een diagnostische toets voor hen gegenereerd zijn. U voorkomt daarmee dat ze in het wilde weg oefeningen maken en verhoogt daarmee het leereffect van de Muiswerkprogramma’s aanzienlijk. Het activeren van de didactische mode gaat als volgt. Log in als beheer en activeer de didactische mode via BESTAND | INSTELLINGEN | DIDACTISCHE MODE. Alle gebruikers werken nu standaard met de didactische mode. Wilt u als enige uw leerlingen in de didactische mode laten werken, stel dan uw klas in met BESTAND | INSTELLEN | BESTAND | LEERLING/KLAS en activeer: Genereer en toon oefenprogramma, Verberg Alle Oefeningen en Verberg Toetsen tijdens het oefenen. Activeer liefst ook Toetsen een voor een.


73

Het AAN zetten van de Didactische mode past de basisinstelling van alle Muiswerkbestanden voor alle gebruikers zo aan: 1. Leerlingen kunnen alleen beginnen met de eerste (deel)toets van een bestand. Een (deel)toets test een bepaald deel van de lesstof, constateert welke onderdelen de leerling niet beheerst, selecteert oefeningen die de zwakke plekken trainen en stopt die oefeningen in het eigen oefenprogramma. 2. Leerlingen kunnen daarna alleen de oefeningen uit het eigen oefenprogramma maken. 3. Die oefeningen verdwijnen alleen bij een score van 70% (verdwijnscore). 4. Pas na het wegspelen van de laatste oefening kan de leerling dezelfde toets opnieuw maken. 5. Bij een score van minder dan 85% (toetsgrens) krijgt de leerling opnieuw oefeningen aangeboden 6. Bij een score van 85% of meer voor die toets, mag de leerling de volgende toets8 maken waarin een volgend deel van de lesstof aan bod komt (verder bij 2) De didactische mode dwingt de leerling om op een slimme manier te werken met de muiswerkoefeningen en toetsen. Zo weet u zeker dat de leerling regelmatig een toets maakt (meten), u weet ook zeker dat hij gericht oefent en u zult zien dat hij nu ook voortgang boekt. Die voortgang kunt u bewaken, bijvoorbeeld met de Muiswerk Voortgangsmeter9.

Uitzonderen op de didactische mode De instellingen van de didactische mode zijn zichtbaar voor de docent. Via BESTAND | INSTELLINGEN | BESTAND of KLAS/LEERLINGEN kunt u de standaardinstelling bekijken en desgewenst voor een heel bestand of voor een klas of een leerling die met een bestand werkt, aanpassen.

De eerste keer dat de leerling een toets maakt zal Muiswerk altijd een eigen oefenprogramma aanmaken, tenzij de leerling (bijna) geen fouten maakte. De toetsgrens (85%) speelt dan nog geen rol, pas een tweede of derde keer bepaalt de toetsgrens of de leerling een eigen oefenprogramma krijgt. 8

9

Muiswerk Voortgangsmeter houdt in de gaten hoe het kennisniveau per maand toeneemt.

74


Wijzig de instellingen met de hand. Realiseer u dat deze instellingen alleen voor dit bestand gelden (en eventueel alleen voor een bepaalde klas of leerling).

Tips en tricks: Zegt u: ‘Mooi die didactische mode, maar bij ons moet de verdwijnscore toch echt 60% zijn en de toetsgrens geen 85% maar 80%.’ Dan kunt u deze mode aanpassen (dit gebeurt dan wel voor de hele school en voor alle muiswerkprogramma’s tegelijk): zet in het bestandje DIDACTMD.DAT (wat normaliter leeg is) twee getallen neer: , (zonder procentteken). Dus bijvoorbeeld: 80,60 Wilt u voor bepaalde Muiswerkprogramma’s of bepaalde klassen of bepaalde leerlingen afwijkende instellingen voor de didactische mode, log dan in als docent en doe BESTAND | INSTELLINGEN | BESTAND of BESTAND | INSTELLINGEN | KLAS/LEERLING.

Voortgangsmeter De voortgangsmeter vergelijkt het huidige kennisniveau van leerlingen met die van voorafgaande periodes. Ook laat hij zien hoeveel tijd er gewerkt is. Er zijn drie verschijnvormen: een maandrapport, een weekrapport en een kwartaalrapport.

Het maken van een maandrapport In het menu van de beheerder en van de docent staat het commando BESTAND | AFDRUKKEN | VOORTGANGSMETER. Om een rapport af te drukMuiswerk handleiding

75

ken klikt u op het commando, u wijst daarna één of meer leerlingen aan, u kiest voor Maandmeter, u beantwoordt nog een aantal vragen en daarna verschijnt dit rapport op uw printer:

Rechts ziet u van iedere leerling het huidige kennisniveau, een percentage van 0 tot 100% (zie sectie DIDACTIEK over dit begrip). Links daarvan ziet u het kennisniveau van een maand eerder en dat van twee maanden eerder. Tussen de kennisniveaus in ziet u de werktijd. Staat het kennisniveau tussen haakjes dan wil dat zeggen dat nog niet alle stof getest is, eigenlijk is het kennisniveau dan nog onduidelijk. Lees de eerste regel dus als: op 1 februari had Kasper een aangetoond kennisniveau van 50%, hij had echter nog niet alle testen gedaan dus dat niveau zou ook hoger kunnen zijn. Tussen 1 februari en 1 maart heeft hij 66 minuten geoefend in dit lesbestand. Op 1 maart bleek hij wel getest te zijn in al het oefenmateriaal en toonde hij een 80% kennisniveau aan. Daarna werkte hij nog eens 112 minuten in dit bestand (in totaal dus 66+112 = 178) en toonden zijn toetsen aan dat zijn kennisniveau op 1 april 90% was. Een vraagteken in plaats van een procentteken geeft aan dat de leerling de afgelopen periode geen toetsen maakte en dat om die reden het resultaat van de vorige maand is overgenomen. De extra vragen die u krijgt geven u de mogelijkheid om: 

wel of geen apart rapport per student te krijgen;



een rapport van één module of alle modules te krijgen;



niet alleen oefentijd maar de totale werktijd (=oefen+toets) te krijgen.

Over kennisniveaus en toetsscores Het kennisniveau van een Muiswerkprogramma is een relatief nieuw begrip. Muiswerk meet al jaren niveaus van toetsen en van oefeningen (in een percen76


tage) maar niet eerder van een heel lesbestand. In de Muiswerk 5 statistiek (RESULTATEN-knop) kunt u wel het kennisniveau per bestand en ook per onderdeel van de stof bekijken. De definitie van het kennisniveau is: het gemiddelde aangetoonde kennisniveau per deel van de oefenstof. Ieder deel van de oefenstof (rubriek) is daarin gelijkwaardig. Het kennisniveau van de oefenstof wordt door een of meer toetsen gemeten. De meest recente meting telt. De totaaltoets van een programma meet meestal alle onderdelen van de stof, toch kan het voorkomen dat de score van de totaaltoets niet exact gelijk is aan het gemeten kennisniveau. Hoe dat kan: de toets bevraagt alle onderdelen van de lesstof niet altijd evenredig. Alle vragen samen bepalen de toetsscore. De gemiddelde score per rubriek bepaalt het kennisniveau, daar kan een verschil tussen zitten.

Over gericht en ongericht oefenen De Voortgangsmeter laat soms ook oefentijden tussen haakjes zien: 30(15). Dat betekent dat de leerling niet alleen gericht oefende (30 minuten), maar ook vrij oefende (15 minuten): de leerling koos zelf (onder ALLE OEFENINGEN) welke oefeningen hij maakte. Onderzoek heeft aangetoond dat leerlingen veel meer voortgang boeken als zij gericht oefenen. Gericht oefenen betekent: die oefeningen maken die door de diagnostische toets zijn geselecteerd en dus in het persoonlijke oefenprogramma staan. Als de Muiswerk Didactische mode aan staat dan kunnen leerlingen eenvoudigweg niet vrij oefenen. Zie voor een uitgebreide beschrijving blz. 73.

Over CEF Diverse Muiswerkmodules vertalen het meest recente niveau ook naar een CEF-indicatie. Dit geeft geen oordeel over het CEF-niveau van de leerling maar is een indicatie voor het niveau waarop een van de deelgebieden van het CEFniveau. Zie ook de sectie INLEIDING.

Muiswerk Werkbladen Voor wie wel graag het oefenmateriaal met uitgebreide (gesproken) uitleg en feedback wil inzetten maar liever niet de didactische mechanismen wil gebruiken (diagnostische toetsen en/of didactische mode) ontwikkelden we de Muiswerk werkbladen: een keurig gesorteerde lijst met oefeningen plus ruimte voor een paraaf en drie scores per oefening. Op dit werkblad kunnen leerlingen zelf hun vordering bijhouden en uitwisselen met hun leerkracht.


77

Tip: Muiswerk Werkbladen zijn kosteloos en mogen gereproduceerd worden.

Een op naam gesteld werkblad zonder scores voor Rekenen op maat 2. Kies voor werkblad met scores en u krijgt voor iedere leerling een werkblad, waarin de scores van oefeningen die de leerling al maakte, zijn ingevuld. U kunt dan eenvoudig zien welke oefeningen de leerling nog niet maakte en voor welke oefeningen hij slecht scoorde.

Het afdrukken van een werkblad Het afdrukken van een werkblad gaat als volgt: 

Log in als docent of als beheerder.



Kies het betreffende Muiswerkprogramma.



Kies nu BESTAND | AFDRUKKEN | WERKBLAD MET OEFENINGEN. Vervolgens ziet u een lijst met leerlingen. Selecteer alle leerlingen waar u een werkblad voor af wilt drukken.



Kies nu voor WERKBLAD ZONDER SCORES en antwoord JA op de vraag: “Mag op het werkblad ook de naam van de leerling worden afgedrukt?”.

78


U krijgt nu voor iedere leerling een op naam gesteld werkblad op de printer. 

OF kies voor WERKBLAD MET SCORES. U krijgt nu voor iedere leerling een op naam gesteld werkblad, waarin de scores van oefeningen die de leerling al maakte, zijn ingevuld. U kunt eenvoudig zien welke oefeningen de leerling nog niet maakte en voor welke oefeningen hij slecht scoorde. Tips en tricks: U kunt natuurlijk ook eenmalig een werkblad zonder naam van een leerling afdrukken. Kies daarvoor gewoon een willekeurige leerling uit de lijst, kies dan voor WERKBLAD ZONDER SCORES. Antwoord NEE op de vraag: “Mag op het werkblad ook de naam van de leerling worden afgedrukt?”. U krijgt nu een blad zonder naam waar alle oefeningen van het bestand op staan. U kunt dit werkblad zelf zo vaak reproduceren als u wilt.

Slimme scores Voor wie de gewone scorelijsten te lang vond zijn er nu ook slimme scorelijsten toegevoegd aan Muiswerk 5. Met een goed-gerichte muisklik sorteert de lijst ineens niet meer op datum maar eerst op rubriek en dan pas op datum. Een tweede klik dikt de lijst in zodat alleen de meest recente scores nog te zien zijn en de lengte beperkt blijft.

Het bekijken en afdrukken van (slimme) scorelijsten U bekijkt en print de slimme scorelijst als volgt: 

Log in als docent of als beheerder.



Kies een willekeurig Muiswerkprogramma.



Klik nu op de RESULTATEN-knop. U ziet de lijst met leerlingen.



Selecteer alle leerlingen waarvan u de scorelijsten wilt bekijken/afdrukken.



Klik op BEKIJK RESULTATEN VAN LEERLING. U ziet het resultatenscherm van de eerste leerling.


79



Klik nu in de bovenste lijst op het Muiswerkprogramma waarvan u de scorelijst van deze leerling wilt bekijken.

In die bovenste lijst ziet u naast de naam van het programma in het kort wat de ‘situatie’ is. De leerling maakte 2 van de 2 beschikbare toetsen met een gemiddelde van 47%. Daarnaast oefende zij 3,8 uur en in die tijd maakte zij alle 58 oefeningen. De gemiddelde score daarvan was 76%. Onder in beeld is nu ook een lijst verschenen: de scorelijst van het aangewezen bestand voor deze leerling. 

80

De scorelijst is op tijd gesorteerd en alle oefeningen staan erin. Druk op het afdrukicoon om een afdruk te maken.




Tijd voor een eerste slimme klik. Klik op de titelregel van onderste lijst:

Hiermee past u de lijst aan. Oefeningen en toetsen staan niet langer op tijd volgorde maar eerst op rubriek+naam en dan pas op tijd. Daarin voor het gemak nog een kleine afwijking. De toetsresultaten komen altijd eerst in de lijst (Z-rubriek) en daarna komen de oefeningen pas (A, B etc). Print ook deze lijst voor nadere bestudering door op het afdrukicoon te klikken.


81



De lijst is anders gesorteerd maar nog steeds volledig en misschien wat te lang naar uw zin. Tijd voor de indik-klik. Klik nogmaals op de titelregel. Hiermee verkort u de lijst. Hij blijft op rubriek+naam gesorteerd echter: - Van iedere oefening of toets ziet u alleen de meest recente score. - U ziet ook wanneer de leerling die oefening of toets maakte. - Aan het eind van iedere rubriek krijgt u een extra regel die laat zien wat de gemiddelde score is van de meest recent gemaakte oefeningen en toetsen. Daarbij ziet u ook de totale werktijd in de rubriek en de uitlegleestijd.



Aan het eind van de lijst ziet u nog een extra regel met de gewerkte tijd en de tijd dat de uitleg is gelezen.

82




Druk ook nu weer op het afdrukicoon om deze vorm van de scorelijst op papier te krijgen. Deze laatste lijst is nooit groter dan 2 A4-tjes.

Tips en tricks: Laat de lijst staan in uw favoriete mode. Zolang u bent ingelogd wordt die mode onthouden. Muiswerk handleiding

83

Een volgende keer moet u wel weer zelf naar uw favoriete mode gaan.

Het koppelen van Muiswerk Testsuites met de Muiswerk Oefenprogramma’s Nu steeds meer scholen zowel de testprogramma’s voor intake gebruiken als de oefenprogramma’s voor het verbeteren van de taalvaardigheid, is ook de vraag naar koppeling tussen beide platformen ontstaan. Deze vraag beantwoorden wij met een nieuwe functionaliteit: Gebruik de resultaten van de testprogramma’s om voor iedere leerling automatisch in de oefenprogramma’s de juiste modules te selecteren en passende toetsniveaus en verdwijnscores in te stellen. Veel scholen koppelden al, alleen gebeurde dat handmatig. Op basis van de resultaten maakten een of meer specialisten een eigen rapportje waarin stond wat er qua vervolgstappen moest gebeuren. Maar ook met welke (Muiswerk)programma’s de leerling moest oefenen om de achterstanden in te lopen of de sprong naar het einddoel van de opleiding te maken.

Oude situatie: remedial teacher koppelt testsuites en oefenprogramma’s met de hand.

84


Deze versie van Muiswerk kent de mogelijkheid om de testprogramma’s rechtstreeks (via het netwerk) te koppelen met de oefenprogramma’s.

Koppeling via het netwerk: de testprogramma’s sturen oefenprogramma’s

Als docententeam stelt u nu eenmalig vast welk taalniveau u verwacht van iedere opleiding/klas. Vervolgens laat u de naamgegevens invoeren en stelt u het testprotocol voor uw studenten in. Daarna kunnen ze aan de slag. Zijn ze klaar met testen dan maakt u de profieloverzichten aan en direct daarna geeft Muiswerk de resultaten automatisch ook door aan de oefenprogramma’s. Studenten die nu inloggen op de oefenprogramma’s krijgen niet meer ALLE modules te zien. Muiswerk toont ze alleen die modules die zij nodig hebben om hun achterstand weg te werken of hun groei te bewerkstelligen. Iedere module staat in principe in de didactische mode: de student krijgt een kleine toets die zwakke punten zoekt, daarna gaat hij oefenen om die punten weg te werken en krijgt hij ondertussen (gesproken) uitleg. Alles weggeoefend? Dan verschijnt vanzelf de volgende toets. Eerlijk is eerlijk, hoewel de koppeling met name in grote scholen met grote aantallen gebruikers een enorme besparing in tijd betekent moet ook gezegd worden dat:


85



de remedial teacher nog steeds de testresultaten moet screenen om grote afwijkingen te bestuderen



het koppelen en met name het instellen van de testprogramma’s minimaal eenmalig maar mogelijk jaarlijks wel enige inspanning kosten: u moet namelijk duidelijk weten welk niveau u van iedere klas verwacht voor diverse taalaspecten



het koppelen ook een fysieke kant kent: u heeft systeembeheer nodig om de beide werelden aan elkaar voor te stellen

Bent u geïnteresseerd in de koppeling? Vraag dan de uitgebreide beschrijving aan en vraag eventueel hulp bij het opzetten van de koppeling.

86


HET WOORDENBOEK

De werking Typ een (deel van een) woord in het gele vlak links boven. Als u stopt met typen start vanzelf het zoeken. In de lijst eronder verschijnen een of meer woorden. Het woordenboek selecteert automatisch het bovenste woord. Selecteer eventueel zelf een ander woord in de lijst.

Bepalen welke woorden in de lijst komen

Begin: typ alleen de eerste paar letters van een woord en in de lijst verschijnen alle woorden die met die letters beginnen.


87

Eind: typ de uitgang van een woord en u ziet de woorden met dezelfde uitgang. Bekijk bijvoorbeeld alle woorden die op ‘heid’ eindigen.

Rijm: typ een woord en u vindt alle woorden die daarop rijmen.

Nette rijm: typ een woord en u vindt alle woorden die daarop rijmen én die net zoveel lettergrepen hebben.

Bepalen wat er in het rechtervak komt

Woordenboek: geeft de betekenis, de uitspraak, laat zien wat voor soort woord het is, geeft verschillende voorbeeldzinnen. Ook verkleinwoorden, meervouden en vervoegingen zijn hier onderdeel van.

Uitdrukkingen: laat een of meer uitdrukkingen zien waar uw woord in voorkomt. Voorbeeld: geef alle uitdrukkingen waar 'muis' in voorkomt.

Overige knoppen

88


Help: laat dit bestand zien, een uitleg van de verschillende velden.

Print: naar de printer: druk de tekst af. Print: naar het plakboek: kopieer de tekst zodat u het in een document kunt plakken.

Het woordenboek onthoudt de laatste 9 woorden die gezocht zijn. Met deze knoppen bladert u heen en weer door die woorden.

Soms moet even een en ander opgehaald worden uit het gegevensbestand. Als dat een paar tellen duurt zal het eind van het gele vlak rood oplichten.


89

VEELGESTELDE VRAGEN (DOCENT) Wat betekent dat vreemde groene oog met wat rood erin? Als een leerling een oefening maakt, houdt Muiswerk per vraag bij hoe goed dat gaat. Het prestatieoog geeft aan hoe goed de leerling tot nu toe scoort in deze oefening. Direct na het eerste antwoord verschijnt een groene of rode indicator rechts in beeld. Veel rood is veel fout en veel groen is veel goed. Het zwarte gat in het midden van het oog wordt kleiner naarmate de leerling een groter deel van de stof oefende. Soms moet de leerling een oefening meerdere keren maken voor het zwarte gat verdwijnt. Maakt hij een oefening voor de tweede keer dan bevraagt Muiswerk de fouten van de vorige keer als eerste. Je krijgt dus direct een nieuwe gelegenheid om het oog alsnog helemaal groen te krijgen. Daarna is het wel de kunst om wat je eerder goed deed, opnieuw goed te doen. Anders krijg je opnieuw stukjes rood in het groen. De prestatieindicator maakt het mogelijk om leerlingen een simpele doelstelling te geven: maak het oog vol en groen. Al voor het starten van de oefening is het oog zichtbaar. Oefeningen met een vol groen oog zijn voor het leereffect minder interessant, werk liever aan oefeningen met veel rood en/of veel zwart in het oog. Als docent ziet u gemakkelijk van grotere afstand hoe goed iedereen werkt.

Hoe stel ik Muiswerk zo in dat iedereen verplicht aan zijn zwakke plekken werkt? Standaard laat Muiswerk het vrij wat een leerling doet. Echter onderzoek heeft laten zien dat het leereffect dan niet groot is. De kracht van Muiswerk komt pas tot zijn recht (leereffect van gemiddels +18% is gemeten op Muiswerk Gevarieerde Spelling, in drie maanden oefenen) als u Muiswerk strenger instelt. Log in als docent of beheerder, kies BESTAND | INSTELLINGEN | BESTAND TOTAAL en zet de vinkjes AAN bij: Genereer en toon oefenprogr. (2e keer <100%).; Verberg ‘Alle oefeningen’-knop; Verberg toetsen tijdens oefenprogramma en bij Toetsen een voor een zichtbaar maken. Pas de 100% achter 2de keer<100% aan naar 90% (of een lager niveau). Laat nu uw leerlingen aan de slag gaan. Muiswerk dwingt ze nu om te beginnen bij de eerste toets, vervolgens moeten zij de oefeningen maken die bij hun zwakke plekken horen, daarna herhalen zij de eerste toets. Eventueel oefenen ze daarna opnieuw, tenzij ze de toets goed genoeg maakten (90% of wat u instelde), dan mogen ze 90


namelijk door naar de volgende toets en daarmee het volgende deel van de stof. Houd de voortgang ondertussen in de gaten door regelmatig via BESTAND | AFDRUKKEN | SCOREOVERZICHT een afdruk te maken van iedereen in uw klas. U ziet of er gewerkt wordt en met welk resultaat.

Kan ik zien hoe populair bepaalde oefeningen of toetsen zijn? De eenvoudigste manier is via de ‘Wat weet je al?’-knop of via de ‘Alle oefeningen’-knop een toets of oefening aan te wijzen. Druk daarna op de Statistiekknop linksonder. Rechts ziet u nu de statistische gegevens. Zie ook blz. 41.

Waarom komen de gegevens van mijn leerlingen niet tevoorschijn? Vraag de beheerder of hij misschien vergeten is voor uw login het vakje ‘docent’ aan te vinken. En kijk of in het selectievakje van de klas uw eigen klas wel is aangegeven of een sterretje, waardoor u gegevens van alle leerlingen kunt zien.

Hoe voeg ik een student toe? U mag alleen een student toevoegen als u docent of beheerder bent binnen Muiswerk. Of u dit bent, kunt u zien aan de uitgebreide menu’s. Zie verder blz. 61 voor een uitgebreide beschrijving.

Kan een beheerder ook studenten toevoegen? Geen enkel probleem. Hij moet echter goed opletten dat hij de optie STUDENT aanvinkt (en niet DOCENT). Zie verder blz. 61.

Hoe verwijder ik een student en al zijn gegevens? Zie hiervoor de beschrijving op blz. 61.

Hoe maak ik alle oefeningen en toetsen zichtbaar? Als u dat voor de hele school wilt doen (dus dit is afgestemd met de overige docenten) zie dan de instructie op blz. 63. U kunt dit eventueel ook per klas doen of voor een enkele leerling, zie dan Bestand/ Instellingen/ Bestand/ Per klas/leerling.

Hoe zet ik knoppen in het hoofdscherm aan en uit? Als docent kunt u ook de knoppen ‘Wat weet je al?’ (1), ‘Alle oefeningen’ (2) en Jouw oefeningen (3) van een leerling kortstondig aanzetten als ze eigenlijk Muiswerk handleiding

91

UIT staan en uitzetten als ze AAN staan. U kunt daarmee een leerling even een toets laten doen terwijl de ‘Wat weet je al?’-knop er niet is (omdat ze nog een oefenprogramma hebben) zonder zelf op Muiswerk in te loggen. Ze typen gewoon een ‘cheat’ op de sessie van de student in. Voorbeeld: met showm1 (lees: show um 1) verschijnt de ‘Wat weet je al?’knop. U kunt dan een toets kiezen en klaar is Kees. Na het maken van de toets is de knop vanzelf verdwenen. Ander voorbeeld: een leerling wil een oefening opnieuw maken om hoger te scoren terwijl er geen ‘Alle oefeningen’-knop is. De docent typt showm2 om deze knop even te laten verschijnen. De oefening start en de oefeningenknop verdwijnt gelijk weer. De docent hoefde NIET zelf in te loggen. Als de cheat actief wordt hoort u een streel over een harp. Als u een van de drie knoppen juist wilt verbergen, typt u hidem gevolgd door het knopnummer. ‘Hidem3’ verbergt bijvoorbeeld de knop Jouw oefeningen. Blijkt er op een school een probleem te ontstaan omdat deze cheats bij iedereen bekend zijn dan kunt u het mechanisme uitschakelen door een bestandje NOCHEATS.DAT in de HELPS-directory te plaatsen.

Wat zijn wildcards en hoe gebruik ik ze? In verschillende schermen mag u gegevens selecteren. Daarbij kunt u de zogenaamde 'wildcards' toepassen. Die werken in Muiswerkprogramma’s zoals gebruikelijk: *

= nul of meer letters, doet er niet toe welke

?

= een letter, het doet er niet toe welke.

[abc] = een enkel teken: a, of b, of c [!abc] = een enkel teken, alles is goed behalve a, b of c [a-z]

= een enkel teken : alles van a t/m z is goed

Bijvoorbeeld: U hebt leerlingen uit de klassen C1, C2, C12, C15, D2, D3 en u wilt alle gegevens van de C-klassen. U typt dan in het selectievakje van de klas C* en u krijgt alle gegevens van de vier C-klassen. Typt u in dit geval C? dan krijgt u alleen de 92


gegevens van C1 en C2. Nadat de selectie is gemaakt, drukt u op het vinkje en de gewenste gegevens verschijnen op het scherm (als ze er zijn).

Hoe maak ik een licentie vrij? Verlaat u het programma via BESTAND/ AFSLUITEN dan maakt Muiswerk de gebruikte licentie vrij. Dat gebeurt níet wanneer u de pc uitzet of wanneer de pc is vastgelopen zonder dat u eerst netjes bent uitgelogd. Logt u zelf de volgende keer opnieuw in, dan komt de licentie ook vanzelf weer vrij. Als een docent inlogt en er zijn licenties al meer dan 24 uur in gebruik (dat zijn waarschijnlijk 'hangende' licenties) dan geeft Muiswerk die in een keer vrij. In andere gevallen moet een 'hogere in rang' via BESTAND/ GEGEVENS/ GEBRUIKERSOVERZICHT de geblokkeerde licenties vrijmaken.

Hoe selecteer ik Muiswerkgebruikers In tal van situaties, als u wilt bekijken waar leerlingen mee bezig zijn en hoe ze vorderen, krijgt u als docent te maken met een scherm waar alle Muiswerkgebruikers in staan. Dat scherm ziet er als volgt uit:

De personenlijst en het selectievakje voor de klas.


93

Door het kiezen van een klasnaam, maakt u een voorselectie van alle leerlingen uit de betreffende klas. Ook op andere manieren kunt u Muiswerkgebruikers selecteren. U kunt daarna in die lijst desgewenst een multiselectie maken op de gewone Windows-manier.

Hoe werkt slepen en aanwijzen? In de selectieschermen van Muiswerk kunt u sleep- en aanwijstechnieken gebruiken. Met de CTRL- of de SHIFT-toets erbij kunt u in een scherm met gegevens meer dan een regel tegelijk aanwijzen, zoals gebruikelijk is in Windows-programma's: SHIFT ingedrukt houden voor een opeenvolgende rij; CTRL voor verspreid staande leerlingen. U mag ook 'slepen' met de muis.

Hoe kan ik voorkomen dat leerlingen hun wachtwoord steeds kwijtraken? Om te voorkomen dat leerlingen een bedoeld leeg wachtwoord toch gaan invullen of een door u ingesteld standaard wachtwoord (bijvoorbeeld hun postcode) zelf aanpassen en daarna vergeten wat hun nieuwe wachtwoord is, kan de beheerder van Muiswerk de wachtwoorden van de leerlingen bevriezen.

Help: code of wachtwoord kwijt! Een docent die zijn persoonscode of wachtwoord kwijt is, kan de hulp van de beheerder inroepen. Deze kan in de beheerdersmode bekijken wat de persoonscode van de docent was (BESTAND/ GEGEVENS/ PERSOONSGEGEVENS). Met de optie BEKIJK GEGEVENS kan hij in het invoerscherm het wachtwoord (de sterretjes) wissen. Is het wachtwoord gewist, dan geeft de docent de eerstvolgende keer bij het inloggen géén wachtwoord op. Vervolgens bedenkt hij opnieuw een wachtwoord en voert dat zelf in (BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN.) Is de leerling zijn wachtwoord kwijt, kan hij de hulp van een docent inroepen die de hierboven omschreven procedure kan uitvoeren. Is de beheerder zijn wachtwoord kwijt, dan zit er maar één ding op: neem contact op met Muiswerk Educatief.

Scherm is klein met te grote zwarte rand

94


De Muiswerkprogramma’s dekken de hele desktop af zodat de gebruiker niet wordt afgeleid door andere programma’s. Midden in beeld bevindt zich het window waarbinnen het programma zich afspeelt. Vindt u het scherm te klein en de zwarte rand te groot dan kunt u onder BESTAND/ SCHERMRESOLUTIE kiezen voor ‘Optimaal ingesteld 600 x 880’. Bij het uitloggen herstelt Muiswerk de standaardresolutie.

Wat is een last-minute-advies? Oefeningen in Muiswerk zijn ook leerzaam de tweede en derde keer dat je ze maakt, immers de inhoud van de oefeningen varieert per keer. Als een leerling een oefening voor de tweede of derde keer maakt, geeft Muiswerk soms vlak voor de oefening advies aan de student. Dat advies is voor u als docent te bekijken via de Analyse-knop in het Resultaten-scherm (zie blz. 52). Het is gebaseerd op de analyse van de eerder gemaakte oefening. Het advies hangt in essentie af van: hoe hoog de score was, hoe lang de werktijd, hoe lang de leerling de uitlegschermen las, hoelang hij de feedbackschermen tijdens het maken van de oefening gemiddeld las. Het schoolgemiddelde en het klasgemiddelde bepalen wat hoog, laag, lang en kort is. Een paar voorbeelden: 

Iemand scoorde voor oefening A1 de vorige keer 30%. De tien andere leerlingen in dezelfde klas scoorden gemiddeld 60%. Verder blijkt ook dat die tien andere leerlingen gemiddeld 2 minuten over de oefening deden en deze leerling (die 30% scoorde) deed er 30 seconde over. Muiswerk zal in dit geval adviseren: Hallo Jan, je maakte deze oefening eerder, je scoorde toen niet geweldig. Probeer deze keer rustiger door de oefening te gaan.



Iemand heeft oefening A3 al 4 keer gemaakt met een gemiddelde score van 98%. Vlak voor de vijfde keer krijgt de student te horen: Hallo Piet, je maakte deze oefening eerder, je scoorde aardig hoog. Ga straks door met oefeningen die je moeilijker vindt.

Muiswerk is voorzichtig met advies. Als er geen aanleiding is, adviseert Muiswerk niets. De eerste keer dat een leerling een oefening maakt of als er te weinig vergelijkingsmateriaal is, geeft Muiswerk ook geen advies. Docenten en beheerders kunnen het last-minute advies aan de student onderdrukken door dat aan te geven via BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND.

MOGELIJKHEDEN STUDENT Van de docent hoorde u onder welke persoonscode u als student bent ingeMuiswerk handleiding

95

voerd. Als het goed is, heeft hij het wachtwoord LEEG gelaten. U start Muiswerk op en ziet het opstartfilmpje.

De intro van de Muiswerk

Heeft u de intro al eerder gezien en wilt u direct aan het werk, klik hem dan gerust weg door in het filmpje te klikken. U kunt dan direct aan het werk. U komt terecht in het inlogscherm. U zoekt in de linkerlijst uw klas op, selecteert deze en zoekt rechts uw naam op. U dubbelklikt op uw naam.

HELP: uw naam komt niet voor in de lijst? Neem direct contact op met uw docent. Het is de bedoeling dat hij u toegang verschaft door een login voor u aan te maken.

96


U kiest uw klas en dan uw naam en vervolgens de V.

Vervolgens heet Muiswerk u welkom en drukt u linksonder op V-knop (=OK/ ga door). Waarschijnlijk heeft u van uw docent een instructie ontvangen met welk bestand u moet werken. Kies het goede bestand.

kiest het bestand dat u opkreeg van uw docent.

U komt nu terecht in het hoofdscherm van het gekozen bestand. In dit hoofdscherm kunt u verschillende kanten op. U kunt op een van de knoppen drukken of u kunt een van de menu’s activeren.


97

Het hoofdscherm van bijvoorbeeld Rekenen op maat 1 voor leerling Piet Persoon. Als hij nog geen toets maakte is de knop met ‘Jouw oefeningen’ nog niet actief

De knoppen en de menu’s worden hieronder nader toegelicht. De functies onder de knoppen zijn in de meeste gevallen ook als menu-item te vinden.

‘WAT WEET JE AL?’-KNOP Via deze knop vraagt u de lijst met toetsen op. Als u een van de toetsen selecteert, verschijnen rechtsboven een aantal gegevens over die toets: naam, type, hoeveel uitlegschermen en hoeveel opgaven. Een sterretje achter de naam betekent dat het een toets is met geluid. Druk op de statistiek-knop om te zien of u de toets eerder maakte. Start nu een toets op door links onder op de OK-knop te klikken. Nu verschijnt het uitlegscherm bij de toets. Niet iedere toets is hetzelfde of werkt hetzelfde. Lees dit scherm dus goed. (Let op! Bij sommige Muiswerkprogramma’s verschijnt de uitleg pas na het klikken op een vraagteken tijdens de toets.) Sommige toetsen werken met geluid. Vraag eventueel een docent om een andere pc als het geluid niet goed werkt. Om de toets af te breken: klik eerst op groene V-knop en daarna direct op STOP.

98


Het uitlegscherm bij een toets. Uitlegschermen worden meestal ook uitgesproken. Niet iedere toets is hetzelfde of werkt hetzelfde. Lees dit scherm dus goed.

Oefeningen met geluid spreken de vraag soms uit. Hebt u de zin niet goed verstaan, klik dan op het luidsprekertje. Bent u klaar met de laatste vraag dan verschijnt uw score en diagnose. Lees op uw gemak het resultaat en bespreek het eventueel met uw docent. Als er een printer is aangesloten dan kunt u een afdruk maken van de resultaten. Klik op de V-knop om terug te komen in het hoofdscherm.

‘ALLE OEFENINGEN ’-KNOP Via deze knop vraagt u de lijst met oefeningen op. Als u een van de oefeningen selecteert, verschijnen rechtsboven een aantal gegevens over die oefening: naam, type, hoeveel uitlegschermen en hoeveel opgaven. Een sterretje achter de naam betekent dat het een oefening is met geluid.


99

Druk op de statistiekknop linksonder om te weten te komen of u deze oefening eerder maakte.

Selecteer nu de oefening van uw keuze en druk op de groene V-knop linksonder. De oefening start. Maakte u de oefening eerder, dan kan het zijn dat u op de valreep nog een advies krijgt. Lees dit scherm goed, er staan interessante tips in over hoe u zich verder kunt verbeteren.

Het kan zijn dat u vlak voordat uw oefening begint nog een tip krijgt. De vorige keer heeft u misschien de uitleg niet al te goed gelezen. Neem daarvoor meer de tijd deze keer.

100


Vervolgens krijgt u uitlegschermen te zien, die meestal ook worden uitgesproken. Lees ze zorgvuldig of luister goed want die informatie heeft u tijdens het maken van de oefening direct nodig.

Voorbeeld van een oefening uit Muiswerk Uitdrukkingen 1.

(Let op! Er zijn Muiswerkprogramma’s waarbij de uitleg pas verschijnt na het klikken op een vraagteken.) Nu komt u in de oefening terecht. De oefening kan veel verschillende vormen hebben. Tijdens een oefening is er sprake van feedback. Soms in de vorm van het juiste antwoord, soms alleen met de mededeling dat het fout is en dat men het opnieuw moet proberen. Oefeningen bestaan steeds weer uit andere vragen in steeds weer een andere volgorde. Geen oefening is gelijk. Tijdens het oefenen kunt u op elk moment terug naar de uitleg over de lesstof door op de knop met de ‘i’ te klikken. Als een leerling een oefening maakt wordt per vraag bijgehouden hoe goed dat gaat. Het prestatieoog geeft aan hoe goed de leerling tot nu toe scoort in de oefening. Direct na het eerste antwoord verschijnt een groene of rode indicator rechts in beeld. Veel rood is veel fout en veel groen is veel goed. Het zwarte gat in het midden van het oog wordt kleiner naarmate een groter deel van de stof geoefend is. Soms moet u een oefening meerdere keren maken voor het zwarte gat helemaal verdwenen is. Maak je een oefening voor de tweede keer dan zal Muiswerk proberen de fouten van de vorige keer als eerste opnieuw te bevragen. Je krijgt dus direct de gelegenheid om het oog helemaal groen te krijgen. Daarna is het wel de


101

kunst om wat je eerder goed deed, opnieuw goed te doen. Anders krijg je opnieuw stukjes rood in het groen. Als je teksten niet goed kunt lezen dan kun je ze vaak groter maken. Dat gaat zo:

Beweeg de muis naar de linkerbovenhoek van het scherm ….

.. en de tekst krijgt een eigen scherm, klik rechts onder op de a en de tekst wordt groter

102


‘JOUW (A-)OEFENINGEN’-KNOP Via deze knop vraagt u de lijst met oefeningen uit het persoonlijke oefenprogramma op en kunt u één ervan kiezen. Deze knop komt pas tevoorschijn nadat u een toets afrondde, waarin u één of meer fouten maakte. Op basis van de fouten kijkt Muiswerk welke oefeningen voor u het meest aan te raden zijn. Maak de oefeningen in principe gewoon van boven naar beneden maar dat is niet verplicht. Selecteer de oefening van uw keuze en druk op de groene Vknop linksonder. De oefening begint. Maakte u de oefening eerder, dan kan het zijn dat u op de valreep nog een adviesscherm te zien krijgt. Lees dit scherm goed, er staan interessante tips in over hoe u zich verder kunt verbeteren. Vervolgens krijgt u meerdere uitlegschermen te zien. Lees die zorgvuldig want die informatie heeft u tijdens het maken van de oefening direct nodig. (Let op! Er zijn Muiswerkprogramma’s waarbij de uitleg pas verschijnt na het klikken op een vraagteken.) Als het programma met zogenaamde werkniveau’s werkt dan wordt deze knop soms vervangen door Jouw A-oefeningen (of B, C etc). Hij komt dan tevoorschijn als een werkniveau is ingesteld. Het instellen van een werkniveau gebeurt of handmatig door de docent (BESTAND | GEGEVENS | PERSOONSGEGEVENS) of door de instaptoets te doen.

‘ANDER BESTAND’-KNOP Via deze knop vraagt u de lijst geïnstalleerde programma’s op. Bij het selecteren van een programma verschijnt alvast het hoofdscherm in het klein. Dubbelklik de naam van het programma om het op te starten (of klik op de groene V).

RESULTATEN-KNOP Met deze knop kunt u uw resultaten van dit Muiswerkprogramma opvragen. Bovenin ziet u een lijst van alle oefeningen en toetsen die u in de bestand maakte. Voor iedere oefening of toets ziet u: de naam, de datum, de tijd, het percentage dat u scoorde en ook een T die aangeeft dat het een toets was.


103

Resultaat – Afdrukken Druk uw resultaten af door op de knop met het printertje te drukken.

Resultaat – Statistiek Klikt u op de Statistiek-knop dan krijgt u meer te zien. U krijgt een statistisch overzicht van alles wat u tot nu toe in dit Muiswerkprogramma deed. Onder in beeld vindt u vijf soorten gegevens over oefeningen en toetsen die u vandaag maakte, maar ook over oefeningen en toetsen u eerder maakte. Ze worden apart beschreven:

Alle door Piet Persoon gemaakte toetsen en oefeningen van het programma Rekenen op maat 1 (RRM1) met daaronder de statistiek.

Resultaat – Statistiek – Werktijd in uren Hier leest u af hoeveel tijd u werkte, in uren.

Resultaat – Statistiek – Gemiddelde score Hier kunt u lezen wat uw gemiddelde score was tot nu toe. Maakte u het hele jaar tot nu toe 6 toetsen en scoorde u 3 maal 80% en 3 maal 60% dan is uw gemiddelde score 70%. Dit staat onder Totaal en Toetsen.

Resultaat – Statistiek – Aantal gemaakt totaal

104


Hier ziet u hoeveel oefeningen of toetsen u maakte. Heeft u vandaag 5 dezelfde oefeningen gedaan en nog 10 andere oefeningen eenmaal, dan is uw aantal 15. Dat getal vindt u dan onder Vandaag en Oefeningen.

Resultaat – Statistiek – Gemiddelde maximum score Heeft u 3 verschillende toetsen ieder tweemaal gemaakt het afgelopen jaar. En scoorde u respectievelijk: toets 1 60% en 80%, toets 2 70% en 90% en toets 3 76% en 70%. Muiswerk gebruikt de hoogste score voor dit gemiddelde: (80+90+76)/3=246/3=82%. Onder Totaal en onder Toetsen verschijnt 82%.

Resultaat – Statistiek – Verschillende Hier leest u hoeveel verschillende oefeningen en toetsen u maakte van de totaal aanwezige oefeningen en toetsen. Stel dat een bestand 60 oefeningen bevat en u maakt er vandaag 5 tweemaal en nog eens 5 eenmaal dan komt onder Vandaag en Oefeningen 10/60 te staan (10 van de 60 oefeningen gemaakt). Het is niet altijd nodig om ALLE oefeningen te maken van een bestand. Het is WEL belangrijk om alle toetsen gemaakt te hebben. Aan de hand van de toetsen bepaalt Muiswerk namelijk welke oefeningen voor u geschikt zijn.

AANMELDEN-KNOP Met deze knop kunt u opnieuw inloggen. Als u hier op drukt dan MOET u ook opnieuw inloggen. Bent u klaar met Muiswerk en iemand anders staat te dringen om uw scherm over te nemen, klik dan op deze knop en u kunt weglopen. De nieuwe leerling komt waarschijnlijk terecht in de inloglijst. Daar kiest u eerst uw klas en dan uw naam. Daarna op de groene V-knop linksonder. Het kan ook zijn dat u in een scherm komt waar om uw persoonscode en wachtwoord wordt gevraagd. Als dat zo is, voer dan uw persoonscode en wachtwoord in.

WOORDENBOEK-KNOP Met deze knop roept u het Muiswerk woordenboek op. We ontwikkelden het woordenboek om als hulpmiddel te dienen bij Muiswerkprogramma's. Daarnaast is het zelfstandig bruikbaar.


105

Let op! De Woordenboek-knop is alleen aanwezig als voor een module het gebruik ervan aangeraden wordt. Het Muiswerk Woordenboek bevat 40.000 woorden en vervoegingen, 12.000 betekenissen en 7.000 uitdrukkingen. In het bestand zitten de 1200 meest frequent gebruikte woorden van het Nederlands, de ruim 2000 woorden van het Basiswoordenboek Nederlands en alle woorden en uitdrukkingen die in Muiswerk aan de orde komen.

Hoofdscherm van het Muiswerk woordenboek. Onder de knop met het vraagteken treft u een helpbestand aan met uitleg over de verschillende velden.

Zie voor een beschrijving van het woordenboek blz. 87.

EINDE-KNOP Via deze knop verlaat u Muiswerk. Muiswerk bewaart uw gegevens en uw licentie wordt vrijgegeven.

106


De menu-opties onder bestand



MENU BESTAND/ WACHTWOORD WIJZIGEN Hiermee wijzigt u uw wachtwoord. U moet eerst uw huidige wachtwoord opnieuw invoeren (om te voorkomen dat een toevallige passant uw wachtwoord kan veranderen) en daarna moet u tweemaal uw nieuwe wachtwoord invoeren. Let op: meestal zijn de wachtwoorden voor studenten leeg. Zij kunnen dan zonder wachtwoord via de inloglijst inloggen.

MENU BESTAND/ RESULTATEN Doet hetzelfde als de Resultaten-knop. Zie blz. 103.

MENU BESTAND/ SCHERMRESOLUTIE De Muiswerkprogramma’s dekken de hele desktop af zodat de gebruiker niet wordt afgeleid door andere programma’s. Midden in beeld bevindt zich het window waarbinnen het programma zich afspeelt. Vindt u het scherm te klein en de zwarte rand te groot dan kunt u met dit commando kiezen voor Optimaal ingesteld 800 x 600. Als u uitlogt herstelt Muiswerk de standaardresolutie. Muiswerk handleiding

107

Tip: Schakelt u tijdens het Muiswerken naar een ander programma met ALT TAB dan wordt de schermresolutie even NIET hersteld en kan een andere applicatie er vreemd uitzien.

MENU BESTAND/ AFSLUITEN Kies dit commando om het programma af te sluiten en de gebruikslicentie vrij te maken voor iemand anders. Muiswerk bewaart uw gegevens.

VEELGEBRUIKTE KNOPPEN Hoewel niet alle toetsen hetzelfde formaat gebruiken komen veel knoppen wel steeds opnieuw voor. Daarom hier een kort overzicht:

Om een toets te kiezen

Om een oefening te kiezen

Om een oefening te kiezen uit uw persoonlijke oefenprogramma Overgaan op een ander bestand

Bekijken wanneer u een toets of oefening deed en wat de resultaten waren Als een andere gebruiker wil inloggen

108


Om het programma te verlaten en de licentie vrij te geven Verdergaan, of volgende opgave, na lezen of typen Geluid herhalen

De i-knop of ?-knop (om de uitleg te lezen) veranderd soms. Er is dan een tip beschikbaar.

Terug naar het vorige scherm Opent het Muiswerk woordenboek (Deze knop komt voor leerlingen alleen tevoorschijn als dat door de makers is bedoeld)

Geeft meer gegevens van het geselecteerde onderwerp

Om als nieuwe leerling aan te melden Voor het inloggen met een wachtwoord

Afbreken waar u mee bezig bent


109

110


DIDACTIEK Bij het ontwikkelen van de Muiswerkprogramma’s is uitgegaan van enkele speciale didactische uitgangspunten. Dat zijn: (mogelijkheden voor) differentiatie, actie en variatie, directe feedback, kleine stappen, de onmisbare docent.

DIFFERENTIATIE Eerste didactische (Muiswerk)uitgangspunt is dat je leerlingen zo weinig mogelijk moet lastigvallen met dingen die ze al weten en kunnen. Verantwoord differentiëren dus. In Muiswerkprogramma's gaat dat op de volgende manier. In een toets hoort elke vraag tot een rubriek, die correspondeert met een probleemgebied. Het programma zorgt ervoor dat de soorten vragen gelijkelijk over de toets verdeeld zijn. Elke oefening hoort óók tot een bepaalde rubriek. Wanneer uit antwoorden blijkt dat de leerling een van de categorieën niet beheerst, dan krijgt hij de oefeningen die nodig zijn om tot die beheersing te komen. Door het maken van een diagnostische toets komt vast te staan welke gebieden de leerling al beheerst en welke niet. Hij krijgt op basis daarvan een 'oefenprogramma op maat' gepresenteerd. Maakt hij weinig fouten dan krijgt hij weinig oefeningen, maakt hij veel fouten dan staan er veel in de lijst. Na het oefenen kan hij opnieuw toetsen, dan opnieuw oefenen enzovoort. Door het uitgebreide gegevensbestand waaruit voor de toetsen geput wordt, is een toets nooit twee keer precies hetzelfde. Dat geldt overigens ook voor een groot deel van de oefeningen. Door deze aanpak kan elke leerlingen werken aan zijn eigen tekorten in kennis en vaardigheden. Bij de toetsen is steeds gebruikgemaakt van de meerkeuzevorm. Het stellen van een diagnose kan ook onderdrukt worden als een docent bijvoorbeeld een toets wil geven om een cijfer te bepalen, als het gaat om een evaluatieve toets dus. Dit gebeurt door de optie ‘activeer diagnose’ uit te zetten (BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND).

ACTIE EN VARIATIE Tweede didactische uitgangspunt is dat je een vaardigheid vaak gemakkelijker leert als je direct aan de slag gaat, als je iets dóet. Liefst elke keer iets anders. Muiswerk kent daarom inmiddels twintig oefenvormen die vaak ook nog verschillende verschijningsvormen hebben. Welke oefenvormen in een bestand gebruikt zijn treft u aan in de tabel ‘Overzicht oefeningen en toetsen’ in Muiswerk handleiding

111

de sectie LESSTOF van deze handleiding. De meeste oefeningen zien er elke keer anders uit: andere zinnen, andere volgorde. Daardoor blijft werken met Muiswerk aantrekkelijk en afwisselend. Hier volgt van elke vorm een omschrijving. 1. Kies woord in zin: de leerling kiest uit een beperkt aantal gemarkeerde woorden in een zin het woord met een specifiek kenmerk. 2. Meerkeuze: deze vorm kent vele subvormen. Bijvoorbeeld: er verschijnt een zin waaraan een woord ontbreekt en de leerling moet kiezen welke vorm daar hoort. De antwoorden kunnen woorden/zinnen zijn of plaatjes. 3. Open vraag: op het scherm staat een vraag die de leerling moet beantwoorden. Het antwoord typt hij in een apart vak. 4. Plaatje klik: Er verschijnt een woord. De leerling moet in een plaatje aanwijzen welk woord dat is of wat bij dat woord het beste past. 5. Plaatje klik verklapt: Je hoort een woord. In het plaatje knippert iets. De leerling moet klikken op knipperende deel van het plaatje. 6. Plaatje verklaren: in het plaatje knippert iets. Wat is dat? De leerling klikt op een woord in de lijst. 7. Rijen: telkens verschijnt een woord of een woordgroep, die in de linker- of rechterrij geplaatst moet worden door op de rij of op de pijl te klikken. 8. Slepen: bovenin het vraagvak staat een reeks woorden of zinsdelen. Onderin staan een of meer elementen die naar hun plaats in de reeks ‘gesleept’ moeten worden. 9. Stenen: op het scherm verschijnen twintig woorden; tien daarvan hebben een bepaald kenmerk en moeten aangewezen worden. 10. Volgorde: er verschijnt een serie woorden die in de juiste volgorde gezet moeten worden, bijvoorbeeld om een correcte zin te vormen. 11. Vul in: op het scherm verschijnt een zin met een open plaats. Op die plaats moet iets ingetypt worden: een of enkele letters, een heel woord of een woordgroep. 12. Wijs aan in tekst: op het scherm verschijnt een tekst. De leerling moet bepaalde elementen in die tekst aanwijzen. Na aanwijzen wordt zo’n werkwoord dan in een lijst rechts van de tekst geplaatst. 13. Wijs aan in zin: op het scherm verschijnt een zin. De leerling moet een bepaalde element in die zin aanwijzen. Na aanwijzen volgt de feedback.

112


14. Wijzig tekst: in een tekst moet de leerling letters of woorden wijzigen door elementen te wissen en in te typen. 15. Plaats woord in tekst: een tekst zit vol met genummerde gaten. De leerling wijst voor ieder gat een passend woord aan in de lijst. 16. Koppel: links in beeld verschijnt een begrip. Rechts in beeld staat een lijst met begrippen. De leerling kiest wel begrip in de lijst past bij het begrip links. 17. Koppelpuzzel: in beeld staan 10 groene en 10 blauwe tegels. Op de tegels staan begrippen. De leerling klikt op een groene tegel en daarna op de blauwe tegel met het bijpassende begrip. 18. Sorteer de antwoorden: in beeld staan een vraag en daaronder twee of meer antwoorden. De antwoorden moeten op volgorde worden gezet door ze in volgorde aan te klikken. 19. Flitstypen: gedurende korte tijd wordt een woord of begrip geflitst. Daarna moet de leerling het geflitste woord intypen. 20. Flitskeuze: gedurende korte tijd wordt een woord of begrip geflitst. Daarna kiest de leerling het juiste begrip uit een lijst van mogelijkheden.


113

DIRECTE FEEDBACK Leerlingen die met een programma aan de slag gaan, krijgen in de oefeningen eerst uitleg. In deze uitleg is schematisch vaak een regel of hulpmiddel opgenomen en natuurlijk zijn er ook voorbeelden. Tijdens het oefenen krijgt een leerling direct feedback op wat hij doet. Soms in de vorm van het juiste antwoord, maar meestal is er een uitgebreidere toelichting. De uitlegschermen kunnen voortdurend geraadpleegd worden door op het informatiesymbool te drukken. Na afsluiting van de oefening is er feedback in de vorm van een score die in procenten is uitgedrukt. De scores van alle oefeningen staan in scorelijst die door de leerling kan worden opgevraagd en desgewenst afgedrukt (BESTAND/ BEKIJK SCORE en BESTAND/ DRUK SCORE AF)

KLEINE STAPPEN Bij het leren moet meestal niet direct uitgegaan worden van de hele stof. Dat is voor de meeste leerlingen te veelomvattend. Alle programma’s hebben de mogelijkheid om eerst deelgebieden te oefenen. Eerst bijvoorbeeld de stof die in de eerste deeltoets aan de orde komt, dan de stof van de tweede deeltoets, enzovoort. De aanbevolen volgorde voor het doorlopen van deelgebieden is die van de tabel ‘Overzicht oefeningen en toetsen’ in de sectie LESSTOF. Wat voorafgaat aan een bepaald onderwerp, wordt over het algemeen bij een volgend onderwerp bekend verondersteld.

ONMISBARE DOCENT Hoewel het programma in hoge mate zelfsturend kan zijn en leerlingen er al gauw geheel zelfstandig mee aan de slag kunnen gaan, blijven docenten die het leerproces opzetten, volgen en bewaken onmisbaar. U bepaalt als docent welke kennis en vaardigheden geleerd moeten worden en beslist dus om te beginnen al welk computerprogramma of welk leerboek de leerlingen gaan gebruiken. Vervolgens kunt u op verschillende manieren met het programma werken.

114


GEVARIEERDE DIDACTISCHE AANPAK U kunt als docent desgewenst de programma’s voor verschillende leerlingen op verschillende manieren gebruiken. De eerste aanpak is geschikt voor leerlingen die al behoorlijk gevorderd zijn in stof van het programma. Deze leerlingen laat u de totaaltoets maken en zij krijgen een oefenprogramma op maat om de onderdelen te oefenen waarin zij nog fouten maakten. U laat de oefeningen van dit oefenprogramma maken, vervolgens opnieuw de toets doen en eventueel opnieuw oefenen tot de gewenste toetsscore is bereikt. De toetsen en ook de meeste oefeningen zijn telkens anders. De tweede werkwijze gebruikt u voor leerlingen die nog weinig weten van de stof waar het programma over gaat. Deze leerlingen moeten stapsgewijs gaan werken om niet ontmoedigd te raken. U volgt in dat geval de opbouw van het programma en laat de leerlingen eerst de eerste deeltoets maken, dan de oefeningen die in hun persoonlijke oefenprogramma’s gegenereerd worden en vervolgens de eerste deeltoets opnieuw. De programma zal dan weer een oefenprogramma klaarzetten dat aansluit bij de hiaten die er op dat moment nog zijn. De cirkel kan herhaald worden tot de prestaties op het gewenste niveau zijn (bijvoorbeeld hoger dan 80%). Vervolgens stapt de leerling over naar de tweede deeltoets en kan de procedure herhaald worden, etcetera. Als afsluiting laat u de totaaltoets maken, waarna zo nodig opnieuw op deelgebieden geoefend kan worden. Voor deze manier van werken zet u de didactische mode van het programma aan. Dat werkt in één klap voor alle muiswerkmodules in het netwerk (Zie ook de sectie WERKING, Speciale onderwerpen, Didactische mode). Wanneer u met niveaugroepen werkt is nog een derde aanpak mogelijk. U legt bijvoorbeeld in de klas uit hoe het zit met het meervoud van het zelfstandig naamwoord, of u behandelt wat daarover in het boek staat en vervolgens maken de leerlingen in Muiswerk de oefeningen die daarover gaan. Zo kunt u Muiswerk nauw laten aansluiten bij uw methode.


115

Belangrijk: u kunt als docent aan Muiswerk opgeven welke selectie van oefeningen aan de leerling getoond moet worden (BESTAND/ INSTELLINGEN/ BESTAND). Met dezelfde optie kunt u aangeven of u wilt dat leerlingen alleen via de toets oefenen of dat de knop waaronder alle oefeningen zitten altijd zichtbaar is.

Het instelscherm van Muiswerk Basisspelling. Voor elke leerling apart, of voor álle leerlingen tegelijk in te stellen. Als ‘Verberg Alle oefeningenknop’ aan staat, verdwijnt de gewone oefeningenknop en kan de leerling alleen via zijn persoonlijk oefenprogramma oefenen. Als ‘Verberg toetsen tijden het oefenprogramma’ aan staat, is de ‘Wat weet je al?’-knop verdwenen en kan de leerling pas terug naar een toets nadat hij alle voor hem geselecteerde oefeningen heeft gemaakt.

Voor docenten die op deze derde manier willen werken en liever niet de didactische mechanismen wil gebruiken (diagnostische toetsen en didactische mode) ontwikkelden we de Muiswerk werkbladen: een keurig gesorteerde lijst met oefeningen plus ruimte voor een paraaf en drie scores per oefening. Op dit werkblad kunnen leerlingen zelf hun vordering bijhouden en uitwisselen met hun leerkracht. Deze werkbladen kunnen gekopieerd worden. Voor het maken van werkbladen, zie de sectie WERKING. De docent heeft bij de hierboven geschetste werkwijzen een verschillende inbreng. Bij de laatste aanpak staat hij of zij nog erg centraal. Bij de eerste en 116


tweede werkwijze, die gevolgd kan worden door de didactische mode in te schakelen, kan sprake zijn van sturing op afstand. Natuurlijk blijft het ook dan nodig dat leerlingen vragen kunnen stellen als dat nodig is. Een leerling die bijvoorbeeld steeds lage scores haalt bij een bepaalde oefening zal wellicht even wat extra uitleg of een beetje stimulering nodig hebben. Omdat alle leerlingen met hun eigen werkjes bezig zijn, is de tijd voor die extra aandacht er ook. Wat de leerlingen precies aan het doen zijn kan de docent volgen door in het programma in te loggen als docent en de voortgangsresultaten van de leerlingen op te vragen. Aan het begin van het proces bepaalt de docent dus welke stof de leerlingen moeten leren, welke leermiddelen zij gaan gebruiken en welke werkwijze zij gaan volgen. Aan het eind van het proces bepaalt hij ook hoe geëvalueerd wordt wat de leerlingen geleerd hebben. Door de didactische mode uit te zetten, kunnen toetsen voor deze evaluatie van het leerrendement gebruikt worden. De keuze is hierbij: voor elke deeltoets een apart cijfer geven, of één cijfer voor de totaaltoets. Het kopje boven deze paragraaf had misschien ook mogen zijn: Onmisbare begeleiding. Voor het onderzoeksprogramma 'Leren met meer effect' zijn in 2008 in het voortgezet onderwijs tien nieuwe vormen van onderwijs-met-ict aan een experiment onderworpen. De Taaltuin Twente is een van die experimenten. Hierin werden Muiswerkprogramma’s ingezet. Een belangrijke conclusie in het eindrapport is dat er geen verschillen in leerprestaties zijn, of er nu les wordt gegeven door een docent voor de klas of aan de hand van de Muiswerkprogramma’s begeleid door een onderwijsassistent. Deze laatste kan de docent dus vervangen als het gaat om de begeleiding tijdens het werken. Het uitzetten en evalueren van trajecten zal echter altijd de taak van de terzake kundige docent blijven.

SPECIALE ONDERWERPEN Hieronder wat extra informatie die van belang kan zijn voor uw manier van werken met de Muiswerkprogramma’s. We gaan nader in op de didactische mode en geven informatie over het gebruik van de voortgangsmeter. In de afdeling ‘Werking’ is aangegeven hoe het instellen concreet in zijn werk gaat.


117

DIDACTISCHE MODE Per 1 januari 2008 werken circa 2000 scholen met een of meer Muiswerkprogramma’s. Navraag leert ons dat men zeer tevreden is. De pluspunten die wij horen zijn: de programma’s bevatten heel veel oefenmateriaal, en uitleg, zij zoeken zelf uit waar de zwakke plekken zitten en leerlingen werken bijna geheel zelfstandig. De meeste scholen gebruiken de programma’s in de vrije mode. Veel scholen vinden het instellen van een andere aanpak te omslachtig. Maar onderzoek bewijst dat het didactische effect aanzienlijk verbetert als u Muiswerk strikter instelt. Daarom voegden we de didactische mode toe. Door deze mode in te schakelen zorgt u ervoor dat leerlingen slechts oefeningen maken die op basis van een diagnostische toets voor hen gegenereerd zijn. U voorkomt daarmee dat ze in het wilde weg oefeningen maken en verhoogt daarmee het leereffect van de Muiswerkprogramma’s aanzienlijk.

Onderzoek vrij werken versus gericht werken In 1998 bracht het onderzoek ‘Een computerprogramma in de MBO-praktijk’1 de werking en effectiviteit van het programma Gevarieerde spelling in kaart. Het onderzoekt vergelijkt de resultaten van het vrij werken met de resultaten van gericht werken (Muiswerk didactische mode). De deelnemers maakten een toets, oefenden vervolgens regelmatig gedurende een periode en ten slotte maakten zij de toets opnieuw. De gemiddelde verbetering was 7% en significant, maar sommige personen verbeterden zich helemaal niet. De logboeken lieten zien dat die leerlingen liever oefeningen maakten die zij allang onder de knie hadden. De proef werd herhaald met een tweede groep leerlingen van gelijk niveau. Deze keer werd de didactische mode ingeschakeld (methode 2). De gemiddelde verbetering bleek nu 18% te zijn. De resultaten lieten zien dat met name de middelmatige en goede spellers nu gedwongen werden om aan hun zwakke plekken te werken en zich aanzienlijk meer verbeterden. Ook slechte spellers verbeterden zich nog iets meer met de didactische mode ingeschakeld (van 13% naar iets meer dan 14%) echter de onderzoeker gaf aan dat in dit geval de oefentijd een beperkende factor was: slechte

Een computerprogramma in de MBO praktijk. Onderzoek in het kader van de opleiding Remediaal Specialist Instituut voor Didactiek en Onderwijspraktijk Vrije Universiteit Amsterdam, door Truus Schijf (mei 1998). Het volledige rapport is op te vragen via [email protected]. 1

118


spellers hebben immers meer tijd nodig om hun grotere achterstand weg te werken terwijl tijdens de proef iedereen dezelfde oefentijd kreeg.

Vrij werken -> verbetering 7%

Didactische mode AAN -> verbetering 18%

De didactische mode dwingt de leerling tot efficiënt werken. Als deze mode is ingeschakeld, weet u zeker dat de leerling regelmatig een toets maakt (meten), u weet ook zeker dat hij gericht oefent en u zult zien dat hij nu ook voortgang boekt. Die voortgang kunt u bewaken, bijvoorbeeld met de Muiswerk Voortgangsmeter (zie verderop). De instellingen van de didactische mode zijn zichtbaar voor de docent. U kunt deze bekijken en desgewenst aanpassen voor een hele klas, voor een deel van de klas, of voor een individuele leerling. Voor het instellen van de didactische mode en de mogelijkheden die u daarbij als docent hebt, zie sectie DIDACTIEK.

GEBRUIK VAN DE VOORTGANGSMETER Uit de enorme vraag naar het boekje Meten is Weten leidden wij af dat er veel belangstelling is voor de Muiswerk Voortgangsmeter, een nieuw type rapport voor Muiswerk dat een docent in één oogopslag laat zien wat van een groep leerlingen het kennisniveau van een bepaald Muiswerkprogramma is. De resultaten worden vergeleken met die van voorafgaande periodes. Ook laat de voortgangsmeter zien hoeveel tijd de leerlingen werkten. Er zijn drie verschijnvormen: een maandrapport, een weekrapport en een kwartaalrapport. Voor het krijgen van een goed overzicht kan het handig zijn om met uw collega’s af te spreken op een vast moment van elke klas een rapport af te drukken, bijvoorbeeld aan het eind van de maand. Dat kost u heel weinig tijd. Bent u Muiswerk handleiding

119

voor openheid, hang dan de overzichten op. Tijdens het schooljaar laat het maandrapport de voortgang prachtig zien. Aan het eind van het jaar krijgt u via kwartaalrapport een overzicht van het leerproces.

Over kennisniveaus en toetsscores Het kennisniveau van een Muiswerkprogramma is een relatief nieuw begrip. Muiswerk meet al jaren niveaus van toetsen en van oefeningen (in een percentage) maar niet eerder van een heel lesbestand. In de Muiswerk 5 statistiek kunt u onder de Resultatenknop wel het kennisniveau per bestand en ook per onderdeel van de stof bekijken. De definitie van het kennisniveau is: het gemiddelde aangetoonde kennisniveau per deel van de oefenstof. Ieder deel van de oefenstof, bij Muiswerk geordend in ‘rubrieken’, is daarin gelijkwaardig. Het niveau van de oefenstof wordt door een of meer toetsen gemeten en de meest recente meting telt. De totaaltoets van een programma meet meestal alle onderdelen van de stof, toch kan het voorkomen dat de score van de totaaltoets niet exact gelijk is aan het gemeten kennisniveau. Dat komt doordat de toets niet altijd alle onderdelen van de lesstof evenredig bevraagt. Alle vragen samen bepalen de toetsscore. De gemiddelde score per rubriek bepaalt het kennisniveau, daar kan een verschil tussen zitten. Verschillende Muiswerkmodules vertalen het meest recente kennisniveau ook naar een CEF-indicatie. Het Common European Framework is ontwikkeld onder auspiciën van de Raad van Europa, met als doel de beschrijving van niveaus van de verschillende taalvaardigheden (lezen, spreken, luisteren, etc.) voor de Europese talen te standaardiseren (zie ook sectie INLEIDING ). Het CEF onderscheid de volgende niveaus: A1 (beginners), A2 (beginners+), B1 (halfgevorderden), B2 (gevorderden), C1 (vergevorderden) en C2 (bijna moedertaal).

De CEF-indicatie van een kennisniveau is vanzelfsprekend in de Muiswerkmodules geen aanwijzing dat de totale taalvaardigheid (lezen, schrijven, etc.) op een bepaald CEF-niveau wordt beheerst, maar gaat alleen over dát deel van die taalvaardigheid dat door de behandelde en geoefende stof wordt gedekt. 120


OVERIG INFORMATIE AANVRAGEN Stuur mij meer informatie over: O De Muiswerk Oefenprogramma’s Het belangrijkste principe van deze Muiswerkprogramma’s is dat een diagnostische toets de leerling stuurt naar oefenmateriaal dat aansluit bij de gemaakte fouten.

O Muiswerk Online Alle Muiswerk oefenprogramma's rekenen en taal overal vandaan gebruiken, op ieder type computer, met iedere browser, op ieder moment van de dag. Niets installeren, continu feedback en volautomatisch nagekeken: dat is Muiswerk Online.

O De Muiswerk Testprogramma’s Deze programma’s zijn gemaakt voor het signaleren van leerproblemen in voortgezet onderwijs, mbo en de volwasseneneducatie.

Naam Organisatie: ........................................……….......…………………… Soort Organisatie O bo O vo O roc O anders: ………………….. Adres: .....................…………………….................………................................. Postcode: .....………………Plaats: …………..…………….………………… Telefoon: .........………………………Fax: .......……..…..............…….......... E-mail: ......……………....…………………………..................................……. Contactpersoon:

mevr. ......………….....……………………….…...… dhr. ………………....………………………….......... Functie …………………………………………….

Muiswerk Educatief J.A. van Seumerenlaan 5-7 1422 XS Uithoorn Telefoon 0297 523159 fax 0297 523280 Internet: http://www.muiswerk.nl Mail: [email protected]


121

122


MUISWERK THUISVERSIE Van alle programma’s zijn thuisversies verkrijgbaar. Thuisversies zijn alleen interessant als u werkt met de netwerkversie. Immers, als u met Muiswerk Online werkt, kunnen leerlingen altijd al thuis vandaan werken. De thuisversie bevat hetzelfde oefenmateriaal als de schoolversie, maar ze bevatten GEEN toetsen. Thuisversies worden op cd-rom geleverd. De leerling kan op school zijn persoonlijke oefenprogramma afdrukken of krijgt van de docent op welke oefeningen hij thuis moet maken. U kunt bestellen via de webshop www.juffrouwblom.com.

Als u de Muiswerk schoolversie gebruikt dan zijn thuisversies door de school met aanzienlijke korting te bestellen.


123

124


Handleiding Muiswerk 5.0

Recommend Documents