MuHKA 2007 Jaarverslag

MuHKA Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen v.z.w.

Leuvenstraat 32/2000 Antwerpen/ T +32 3 260 99 99/F +32 3 216 24 86 [email protected]/www.muhka.be een initiatief van de Vlaamse Gemeenschap

MuHKA 2007 Jaarverslag



INHOUD 1 INLEIDING

P5—7

2 AFDELINGSNIEUWS

P9—22 2.1 Programmering�� P9—11 2.2 ABCD P11—14 2.2.1 Archiefwerking P12 2.2.2 Bibliotheek P12 2.2.3 Collectie- Depotwerking P13 2.2.4 Documentatiecentrum P14 2.3 Publiekswerking P�� 15�� —19 2.3.1 Bezoekerscijfers P15 2.3.2 Communicatie P16 2.3.3 Bemiddeling P18 2.4 Ondersteuning P20�� —22 2.4.1 Financiën en HR-beleid P20 2.4.2 Organisatie en beleid P21 2.4.3 Infrastructuur P22

3 SOCIAAL-ECONOMISCH VERSLAG

P23—28 3.1 Omzet�� P23—24 3.2 Personeel�� P25 3.3 Werkingskosten�� P26 3.4 Inkomsten�� P27 2.1 Kunstenaars�� P28

4 OVERZICHT AANKOPEN EN SCHENKINGEN

P29—34 4.1 Aankopen�� P29—31 4.2 Schenkingen�� P32—34

MuHKA Totale bezoekers aantallen 2007

P35

5 MuHKA TENTOONSTELLINGEN

P36—49 5.1 THE PROJECTION PROJECT durven denken, durven dromen�� P36 5.2 REAR WINDOWS�� P38 5.3 ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007�� P3�� 9—42 5.4 JUBILEE 20jaar MuHKA P43 5.4.1 JUBILEE #1 Een verhaal van het beeld�� P43 5.5 WELCOME HOME [hommage aan Fred Bervoets]�� P45�� —48 5.6 IF I CANT DANCE I Don’t want to be part of your revolution�� P49

6 MuHKA COLLECTIEPRESENTATIES

P52—57 6.1 COLLECTIEPRESENTATIE XVII ...en double�� P52 6.2 COLLECTIEPRESENTATIE XVIII Ontmoeting�� P53 6.3 JUBILEE #4 Who’s got the Big Picture?�� P�� 54—55 6.4 JUBILEE #3 Atelier Panamarenko�� P56 6.1 COLLECTIEPRESENTATIE XXI�� P57

P



7 LONELY AT THE TOP

P58— 61 7.1 #1 Sophie Nys Lénine en pensant�� P58 7.3 #2 Marie Julia Bollansée Tarquinia�� P59 7.3 #3 Herman Asselberghs�� P60 7.4 #4 Jos De Gruyter & Harald Thys�� P60 7.5 #5 Annik Leroy�� P60 7.6 #6 Ives Maes�� P61

8 FoMu TENTOONSTELLINGEN

P62—64 8.1 JUBILEE #2 Luc Tuymans I don’t get it�� P62 8.2 Stage Fright�� P64

9 EXTRA MUROS

P65—66 9.1 JUBILEE #5 MuHKA te gast in KMSKA�� P65 9.2 MuHKA@NanoNu NIEUWE DIMENSIES�� P66

10 REFLECTIE: LEZINGEN, REEKSEN EN SYMPOSIA

P67—75 10.1 Lezingen Sleutelwoord/Culture�� P67 10.2 Videogasten�� P71 10.3 DOCUMENTAIR FILMPLATFORM ZONE�� P73 10.4 Floating Territories. Een Trans-Biennial project. Istanbul/Athene/Venetië �� P74 10.5 KINSHIP�� P75

11 EVENEMENTEN EN OPPORTUNITEITEN

P76—90 11.1 Hammers up! Persdag schenking Biekorfstraat 2�� P76 11.2 Nocturama�� P77 11.3 Vlag Pascale Marthine Tayou�� P78 11.4 Het Bezette Scherm P79 11.5 Laboratorium Champ d’Action P80 11.6 BLACK SEPTEMBER P81 11.7 Pavel Büchler: The Castle P82 11.8 ’t Zuid Antwerp Art Opening Weekend P83 11.9 Mute P84 11.10 Anne-Mie Van Kerckhoven P85 11.11 Sokurov - Het metabolisme van de macht P86 11.12 MUSIC@VENTURE [Concert] P87 11.13 Symposium: The Wrong Artist: Hitchcock and the Other Arts P88 11.14 Presentatie van het ICC-brochure-modificatie-project P89 11.15 MUKA PRINTS FOR YOUNG PEOPLE P90

12 DRUKWERK

P91—95 12.1 JUBILEE MuHKA 2007|1987|1986�� P91 12.2 AS P92 12.3 AFTERALL #16�� P93 12.4 Nieuwjaarspublicatie P94 12.5 De nieuwste multiple van Panamarenko�� P95

13 NIEUWE MEDIA

P96—98 13.1 THE PROJECTION PROJECT Film als projectie�� P96 13.2 KINO EYE #7 Evacuation- Voorbij het lege beeld P97 13.3 MEDIA AT THE TOP�� P98

P



14 FILMVOORSTELLINGEN

P99—105 14.1 Filmhistories�� P99 14.2 Vlaamse Filmconfidenties�� P99 14.3 Matinees�� P99 14.4 Vanaf 6 zijn ze groot�� P99 14.5 Animatheek�� P99 14.6 Time Frames�� P99 14.7 Retrospectieves werden dit jaar gewijd aan�� P100 14.8 Themareeksen�� P101 14.9 MuHKA_media organiseerde of participeerde in events�� P103 14.10 Import�� P104 14.11 Communcatie- en bemiddelingsinstrumenten + Persaandacht�� P105

15 Vrienden van het MuHKA

P106

16 Bedrijvenclub

P107—108

17 Nocturnes en verhuur accommodatie in 2007

P109—110

P



1 INLEIDING Het jaar 2007 in een notendop Het jaar 2007 was voor het MuHKA een bijzonder ambitieus jaar, waarin het museum veel uiteenlopende en ook gedurfde projecten realiseerde – die overigens ook resulteerden in een publiek van bijna 100.000 bezoekers. Het was in 2007 twintig jaar geleden dat het MuHKA zijn deuren voor het publiek opende, een gelegenheid die het museum met beide handen aangreep om de collectie die het in de loop der jaren verzamelde in de schijnwerpers te zetten. Dat gebeurde met een omvangrijk project dat toepasselijk de naam JUBILEE meekreeg en telkens een ander aspect van de verzameling belichtte. Een verhaal van het beeld combineerde werken van voornamelijk Belgische kunstenaars uit de MuHKA-collectie met werk uit het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten en was een voorstudie voor een tentoonstellingsproject dat in de loop van 2009 in het Shanghai Art Museum en in het National Museum in Singapore voorgesteld wordt. Who’s got the Big Picture? was de eigenlijke collectietentoonstelling in het MuHKA en in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten [KMSKA] werd hier met een aantal monumentale ensembles een tweede luik MuHKA te gast in het KMSKA aan gebreid. Twee relatief nieuwe aanwinsten in de collectie – het voormalige huis en atelier van Panamarenko en de polaroids van Luc Tuymans – waren dan weer aanleiding voor Atelier Panamarenko waarin de leef- en denkwereld van Panamarenko opgeroepen werd en Luc Tuymans I don’ get it waarin de werkwijze van Luc Tuymans centraal stond. Apotheose van JUBILEE was het nieuwe collectieboek JUBILEE 2007|1987|1967, dat met zijn meer dan 300 pagina’s een momentopname van twintig jaar verzamelen is. Een jaar voordien, in 2006, legde het MuHKA zijn missie vast in een aantal kerndoelstellingen die vanaf dat moment de leidraad zullen zijn van het beleid van het museum, en vanzelfsprekend ook doorheen het jaarprogramma van 2007 tot uitdrukking kwamen. Zo wil het MuHKA een kritisch huis zijn, dat durft te denken, en dat een alternatief wil bieden voor allerhande vormen van populisme. Het museum propageert ‘kritische zin’, met ‘aanstekelijke nieuwsgierigheid’. Inhoudelijk weerspiegelde deze instelling zich onder andere in de lezingenreeks Sleutelwoorden/Cultuur, waarin Martha Rosler, Susan Kelly, Paul Gilroy, Steve McQueen, Rudi Laermans, Lieven de Cauter, Adrian Rifkin, Sudeep Dasgupta, Maria Hlavajova en Rosi Braidotti zich over de verschillende betekenissen van het woord ‘cultuur’ bogen. Maar ook in de publicatie van een nieuwjaarsboekje met twee essays Over vreugde. Geen andere deugden en Liefde. Een zoektocht naar intimiteit en meer in het stedelijk weefsel van respectievelijk Dieter Roelstraete en Pascal Gielen, waarmee het museum zijn jaar inzette. Het MuHKA wil ook een open huis zijn voor kunst en kunstenaars en voor alle mensen, een ontmoetingsplaats waar gerapporteerd wordt over beeldende kunst en beeldcultuur, met het museum als bemiddelaar. Ruim 800 kunstenaars kruisten in 2007 het pad van het MuHKA: ze werkten mee aan één van de grote tentoonstellingsprojecten, waren opgenomen in het collectieboek of één van de collectietentoonstellingen of passeerden met hun film in MuHKA_media. Qua externe communicatie manifesteerde de openheid van het museum zich onder andere in een MuHKAzine dat vanaf 2007 ook een Engels- en Franstalige pendant kreeg. Maar veel duidelijker nog kwam dit naar voren in ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007. Niet alleen was dit een project dat het museum samen met de vzw Moussem [en ook met kunstenaar Charif Benhelima] droeg, bovendien omvatte het met zijn tentoonstelling, concerten, films, gesprekken en lezingen een brede waaier aan P



kunst en cultuur en gaf het een aantal Antwerpse gemeenschappen zoals de Latijns-Amerikaanse federatie en de Noord-Kaukasische Vereniging de gelegenheid zelf een weekendprogramma te organiseren. Daarnaast realiseerde het museum een aantal aanpassingen aan de infrastructuur: zowel MuHKAFE als één van de museumterrassen – dit laatste dankzij een lening opgenomen door de Vrienden van het MuHKA - werden grondig aangepast om het publiek op een nog aangenamere manier te verwelkomen. Overigens zal ook in 2008 nog gewerkt worden aan het bezoekerscomfort en aan een policy met betrekking tot de ontvangst van onze bezoekers in ruime zin. Tenslotte wil het museum een integraal beeldcultureel huis zijn waarin beeldende kunst, film en nieuwe media samenkomen en waarin een antwoord gezocht wordt op specifieke vraagstellingen over media of maatschappelijke verhoudingen. De samenwerking met het FotoMuseum werd beeldcultureel ingevuld door op de 4de verdieping in het Fotomuseum gemeenschappelijke tentoonstellingen te maken. Het paradepaardje van 2007 was hier de tentoonstelling Luc Tuymans I don’t get it. Ook het tentoonstellingsproject The Projection Project dat over projectie in alle mogelijke vormen ging, sloot bij dit beeldcultureel denken aan. Maar het komt natuurlijk vooral tot uitdrukking via het programma van MuHKA_media, waarin film, videokunst en nieuwe media centraal staan. Zo programmeerde MuHKA_media de reeks Videogasten waarin gepeild werd naar de plaats en betekenis van het videobeeld in het oeuvre van kunstenaars zoals Anne-Mie Van Kerckhoven, David Claerbout en Manon De Boer. Met de reeks Nocturama – waarin een aantal kunstenaars zoals bijvoorbeeld Honoré δ’O nieuw werk op het witte doek brachten – werd aangesloten bij de nocturnes van de galeries op het Antwerpse Zuid. Bovendien verzorgde het MuHKA het tentoonstellingsluik binnen NanoNu met een aantal kunstenaars van diverse generaties die allen een fascinatie hebben voor wetenschappelijke beeldtaal. In een omgeving die internationaliseert – met de Duitse directeur van Extra City Anselm Franke, de Egyptische directeur van Objectif_exhibitions Mai Abu ElDahab – stelt ook het MuHKA zich, in de lijn van vorige kerndoelstellingen op alle niveaus internationaal op: het werft zijn personeel internationaal aan [we denken hierbij onder andere aan Grant Watson die in 2006 het presentatieteam vervoegt], organiseert tentoonstellingsprojecten die het lokale overstijgen en waarin nationale en internationale kunstenaars vertegenwoordigd zijn of die letterlijk een internationaal pad betreden en na het MuHKA doorreizen: dat is het geval met Een verhaal van het beeld dat – zij het in een iets andere vorm – naar Singapore zal reizen en met The Projection Project dat ook in Budapest te zien was. Maar het museum werkt ook samen met internationale partners zoals het in Nederland gewortelde reizende platform voor performatieve praktijken in de beeldende kunst If I Can’t Dance dat het sluitende luik van het project Feminist Legacies And Potentials In Contemporary Art in het MuHKA binnen bracht. De realisatie van dit alles gebeurde ondanks het feit dat het museum besefte dat het niveau van complexiteit waarop het opereerde niet continueerbaar was, als het geen extra middelen ter beschikking zou krijgen. Zo wil het MuHKA een internationaal huis zijn, maar had het in 2007 geen geld om de collectiecatalogus die samengesteld werd ter gelegenheid van het 20-jarig jubileum meteen ook te laten vertalen in het Engels. Het bood platform aan If I Can’t Dance, maar moest lijdzaam toezien hoe het performatieve luik hiervan in Nederland doorging wegens anders te duur. Het had niet de middelen om in het kader van ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007 in te zetten op de brede publiekscommunicatie waar een dergelijk project om vraagt. Niettemin werd het festival met zijn tentoonstelling van Marokkaanse en Egyptische kunst landelijk en internationaal toch wel opgemerkt. En hoewel beeldcultuur sinds de fusie met het voormalig Centrum voor Beeldcultuur integraal onderdeel uitmaakt P


van het programma van het MuHKA, wordt dat wegens een gebrek aan middelen nog niet weerspiegeld in een website die qua e-cultuur vernieuwend is en evenmin in een uitgebreide infrastructuur aan nieuwe media. Het goede nieuws was dat ook de Vlaamse overheid in het verlengde van het Overleg Instellingen van de Vlaamse Gemeenschap eind 2007 besefte dat het museum op deze manier niet langer kon functioneren. Het museum is, met het KMSKA, de Vlaamse Opera, deFilharmonie, deSingel, het Vlaams Radio-orkest en –koor [VRO/ VRK] en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, één van de zeven instellingen van de Vlaamse Gemeenschap. In het kader daarvan verscheen eind 2007 een opgemerkte studie van prof. Pascal Gielen. De minister van Cultuur besliste dan ook om een belangrijke inhaal- en valorisatiebeweging te maken voor deze instellingen: voor het MuHKA betekent dat bijna 0,8 miljoen euro extra. In hoofdstuk 3 is het sociaaleconomisch verslag van de werking van het MuHKA opgenomen. De laatste jaren groeit de omzet met gemiddeld 5,3 %. Voor de zesde maal op rij toont de resultatenrekening een positief saldo. Dankzij dit voorzichtig financieel beleid kunnen we dit jaar 11.300 euro toevoegen aan de reserve. Op dit moment wordt het verschil tussen de verwachte inkomsten zoals geformuleerd in de beleidsnota 2006-2010 ingediend bij de Vlaamse Gemeenschap en de reëel te verwachten inkomsten steeds groter. De door de Vlaamse Gemeenschap voor de komende jaren beloofde inspanningen kunnen hier maar ten dele soelaas brengen. 8,000,000 7,000,000

inkomsten


6,000,000

Inkom sten voorgesteld in beleidsplan 2006-2010

5,000,000

Inkom sten reëel

4,000,000

Inkom sten begroot

3,000,000 2,000,000 1,000,000 0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

jaren

Voor het eerst nemen we in het sociaaleconomische verslag ook onze inspanningen op ten aanzien van de kunstenaars. Het MuHKA programmeerde ruim 800 kunstenaars in 2007. Met bijna 300 onder hen werd actief gewerkt onder de vorm van producties, lezingen, boekpresentaties, studiedagen… Het is een betrokkenheid die nog zal groeien aangezien het museum zijn actieve politiek t.a.v. kunstenaars nog verder wil dynamiseren. We willen de inleiding van voorliggend jaarverslag niet eindigen zonder onze dank uit te spreken aan alle kunstenaars die betrokken waren bij het tot stand komen van het programma van 2007, ons publiek, bestuurders, de Vlaamse Gemeenschap, het Provinciebestuur Antwerpen en Stad Antwerpen, de bedrijvenclub die het MuHKA steunt en de Vrienden van het MuHKA. We danken in het bijzonder ook onze voorzitter en de leden van de Raad van Bestuur die de voorbije jaren mee het intensieve professionaliseringsproces van het museum begeleidden als ook onze collega’s.

Bart De Baere Algemeen Directeur

Luc Delrue Zakelijk Verantwoordelijke P



1.1 Raad van bestuur De raad van bestuur van het MuHKA bestaat uit: Frank Benijts, Rupa Bhansali-Mehta, Etienne Boonet, Clara Castelyns, Ingrid Ceusters-Luyten, Bo Coolsaet, Herman Craeybeckx, Hilde Daem, Christine De Ketelaere, Chantal De Smet, Saïd El Khadraoui, Philip Heylen, Marc Holthof, Catherine Van den Heuvel-Huts, Thérèse Legierse, Vivian Liska, Ernest Van Buynder en Ivo Van Vaerenbergh.

P



2 AFDELINGSNIEUWS 2.1 Presentatie In de permanente zoektocht van het MuHKA naar samenhangende en sterke kunsten cultuur-hypotheses, waarbij vrij radicaal werd gekozen voor een internationale, ontwikkelingsgerichte en reflectieve werking, continueerde de afdeling Presentatie ook in 2007 haar onderzoek naar varianten op bestaande tentoonstellingsmodellen en presentatiepraktijken door het uitwerken van een aantal eigenzinnige en omkaderde formats. Het gaat om ‘vernieuwende’ vormen van presentatie die benaderd worden als ’gecontextualiseerde’ autonomie: het gaat steeds om projecten in de diepte, complexe opzetten of het nu met bekende of minder bekende kunstenaars is, of het korte, kleinere manifestaties of langdurige, grote exposities betreft. Deze varianten op een klassieke presentatiewerking beantwoorden niet noodzakelijk aan de gangbare verwachtingspatronen maar bieden een geldig, beeldend alternatief voor allerhande vormen van populisme. Onze leidraad hierbij is niet zozeer behagen maar intrigeren, nieuwsgierigheid en kritische zin opwekken bij een breed publiek. Zoals de jaren voordien wisselden de presentaties ook in 2007 seizoensgewijs. De grote tentoonstellingen vertrokken als voorheen van specifieke uitgangspunten: een eerste lijn heeft als uitgangspunt de uniciteit van artistieke visies waarbij het om biezondere individuele tentoonstellingen kan gaan zoals het geval was met LUC TUYMANS I don’t get it of om projecten die zich vanuit deze individuele referentie tegelijk transformeren tot een groepstentoonstelling zoals de expo WELCOME HOME [Hommage aan Fred Bervoets], die uitgroeide tot een succesvolle en spitante clash met jonge kunstenaars. Een tweede lijn zoekt mogelijkheden om kunst in een context te situeren op zo’n manier dat er een artistieke benadering mee kan worden uitgedrukt. Een mogelijkheid hiervoor is de topografische focus, vertrekpunt terug te vinden in het interculturaliseringsevenement ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007, een dynamisch en multidisciplinair gebeuren waarin o.m. Marokko als referentieveld fungeerde. Een derde uitgezette hoofdlijn is het scherpstellen van het kader rond kunst. Een uitdrukking hiervan zijn de projecten die focussen op bepaalde formats die de standaardisering van een markt- en objectgericht kunstbeeld opentrekken. In The Projection Project stond het begrip projectie in zijn meest brede zin en in zijn volle semantische rijkdom centraal en in If I Can’t Dance werd de geschiedenis en de invloed van het feminisme op hedendaagse kunst en het huidige potentieel ervan onder de loep genomen. In de collectiepresentaties worden de werken steeds opnieuw in een andere context geplaatst Collectiepresentatie XVII [En double] toonde een internationale selectie van werken die, in het kielzog van The Projection Project, focusten op het dubbelbeeld. In de context van Zonder Titel /Moussem werd collectiepresentatie XVIII [Ontmoeting] samengesteld door een aantal jonge vrijwilligers van Moussem Club. Uitgangspunt voor hun selectie was het museum als ontmoetingsplaats waar de kunstwerken een gesprekspunt kunnen vormen voor mensen met verschillende achtergronden. In 2007 bestond het MuHKA 20 jaar. Naar aanleiding hiervan werd in een reeks tentoonstellingen onder de overkoepelende titel JUBILEE de collectiewerking succesvol zichtbaar gemaakt door telkens een ander aspect ervan te belichten. In Een verhaal van het beeld werd werk van vooral Vlaamse kunstenaars uit de collectie geconfronteerd met kunsthistorische werken uit de collectie van het KMSKA. In Who’s got the Big Picture? werd gepoogd een globaal beeld te bieden van een organisch gegroeide museumcollectie. Gelijktijdig was op het gelijkvloers Atelier Panamarenko te bezoeken. Aan de hand van allerlei objecten, foto’s en kunstvoorwerpen afkomstig uit de vroegere woning van Panamarenko –die sinds 2007 deel P



uitmaakt van de MuHKA-collectie– werd de leef- en denkwereld van de kunstenaar opgeroepen. Om ons draagvlak te versterken en zo een deel van onze missie hard te maken besloten wij ook om de extra muros activiteiten van het museum als integraal onderdeel van de werking mee te denken. De vleugels werden dus gespreid en in het kader van JUBILEE werd de expo MuHKA te gast in het KMSKA gerealiseerd waarbij een uitgekiende selectie werken uit de MuHKA-collectie een dialoog aanging met 19de en 20ste eeuwse werken uit de KMSKA-collectie. Op de 4de verdieping van het Fotomuseum streken we eerst neer met I don’t get it waarin het dynamisch verband aangetoond werd tussen verschillende, meer efemere aspecten [de multipels, polaroids, films, muurschilderingen…] van het oeuvre van Luc Tuymans. Op dezelfde locatie was nadien een gezamenlijke tentoonstelling van MuHKA en het Fotomuseum te zien nl. Stage Fright, een expo rond beeldcultuur, waarin het krachtspel tussen kijker en bekekene geëvoceerd werd. Verder van huis, in het Vlaams Parlement te Brussel, realiseerden we, op uitnodiging van het viWTA en in het kader van NanoNu, een expo met een aantal kunstenaars die de wetenschappelijke beeldtaal of processen in hun praktijk betrekken. De extra muroswerking wordt ook internationaal uitgedragen; zo zal een variante van Een verhaal van het beeld in 2009 onder de titel A story of the image te zien zijn in Shangaï en in Singapore. Het internationale profiel van MuHKA wordt naast samenwerking met partners en kunstenaars wereldwijd ook onderbouwd door eigen tentoonstellingen te laten reizen. Zo werd The Projection Project ook getoond in de Mücsarnok Kunsthalle in Budapest en De-Regulation in het Museum of Contemporary Art in Herzliya. De interventies en inserts werden in 2007 tijdelijk op een laag pitje gezet door de ontwikkeling van het nieuwe Lonely at the Top format waarbij de drie zaaltjes boven MuHKAFE adequater dan voorheen ingezet werden als projectrooms. Ze fungeerden als podium voor een aparte 5-delige reeks van presentaties die focusten op nieuwe ontwikkelingen in de kunst. In deze serie kwamen vooral jonge kunstenaars uit de Brusselse kunstscène aan bod. Om meer en korter op de bal te kunnen spelen werden, gespreid over het ganse jaar en het ganse museum, bovendien allerhande artistieke evenementen en presentaties van kortere of langere duur in de programmatie ingebed. Hiermee werd ingespeeld zowel op de actualiteit als op de behoeften van museum, publiek, kunstenaars en partners & stakeholders. Onder deze noemer vielen zowel performances en acties, ééndags- of weekendtentoonstellingen, tijdelijke installaties, launches van boeken en tijdschriften, multipels en LP’s als, filmen videovoorstellingen, concerten, occasionele lezingen, debatten en symposia. Daarnaast was het MuHKA ook gast voor allerlei manifestaties waarbij het geen eigen programmatorische inbreng had. De reflectieve werking werd verder ontwikkeld in de lezingencyclus Keywords/Culture en in het extra muros project A Weather Forecast. Sinds de implementatie van de matrixstructuur maakt het publicatiebeleid ook onderdeel uit van de afdeling presentatie. Naast publicatie van brochures en catalogi bij de georganiseerde exposities werd ook de collectiecatalogus JUBILEE-MuHKA 2007/1987/1967 boven de doopvont gehouden. In 2007 zag ook het laatste AS-nummer het daglicht en de fusie ervan met het internationale tijdschrift Afterall, A Journal of Art,Context and Enquiry werd afgerond en vond zijn beslag in de herfst van 2007 in Afterall 16, het eerste nummer met MuHKA als co-uitgever. De verderzetting van AS in AS-cahiers, een publicatieformat dat een betere neerslag van de inhoudelijke werking zal mogelijk maken, is gepland voor 2008. Het jaar 2007 werd bovendien positief ingezet met de verschijning van de MuHKAnieuwjaarspublicatie waarin toepasselijke teksten Over Vreugde en Liefde.

P10



De fusie met het Centrum voor Beeldcultuur werd eveneens afgerond. In MuHKA_ media groeiden, naast de klassieke filmmuseumwerking, ook andere presentatievormen rond beeldvragen. MuHKA_media probeert in haar programmering naar verbanden te zoeken tussen verleden en toekomst van de cinema [en andere beeldmedia], tussen cinema en beeldende kunst, tussen kunst en maatschappij. De reguliere programmering in beide zalen [met bijna dagelijks twee voorstellingen] wordt met regelmaat afgewisseld met speciale events met live gasten en ‘niche’-festivals die samen met [niet noodzakelijk film-] partners worden opgezet. Het ambitieuze, gevarieerde, medium- en locatieoverschrijdende aanbod van MuHKA_media [van klassiekers tot experimentele film en video, van recente releases tot film+lezingen] is verticaal en horizontaal opgedeeld in diverse ‘formats’ zoals seizoensreeksen, retrospectieves, themareeksen, nichefestivals, filmluiken die onderdeel zijn van grotere kunstenfestivals en cursussen. Ook de samenwerking met partners uit het culturele veld [belangrijk voor het aantrekken van andere publieken en de positionering van MuHKA_media in het culturele veld] werd dit jaar versterkt. Zo waren er naast joint ventures met vaste partners Koninklijk Belgisch Filmarchief, Vlaamse Dienst voor Filmcultuur en FotoMuseum ook samenwerkingsverbanden met: 0090 Kunstenfestival, Anima, Argos, Atelier filmen videokunst/KASKA-dko, Cinemaf, Deens Cultureel Instituut Benelux, DeSingel, de Dienst Cultuur van de Vrije Universiteit Brussel, Documentair Filmplatform Zone/ desire productions, Europalia.europa, Europees Jeugdfilmfestival, Goethe Institut, Hogeschool Sint-Lukas Brussel, Hong Kong Economic and Trade Office, International Film Festival Rotterdam, KASK Gent, My and My Pal Tent/Sons of the Desert, Belgium, Kingkong, Monty, Moussem, RITS/Erasmushogeschool Brussel, Stichting Lezen, UA [Master in Film Studies] en de Vlaamse Opera. Opmerkelijk het afgelopen jaar was de hernieuwde belangstelling voor de filmmuseale programmering en dan meer bepaald de reeks Filmhistorisch. De formule inleiding/film/nabespreking slaat niet alleen aan bij studenten, maar ook bij het ‘gewone’ publiek. Publiekstrekkers waren uiteraard Herzog en Hitchcock en ook de belangstelling voor het zomerprogramma was bevredigend. De publieksopkomst voor de nieuwe releases en tijdelijke imports in zaal 2 blijft onder de verwachtingen. Met een intensievere promotie zouden hier nochtans ook betere resultaten kunnen worden geboekt. Er werd dit jaar ook meer aandacht besteed aan een betere visibiliteit in het gebouw FotoMuseum door middel van o.a. prikborden. De relatie met het museum zelf werd aanzienlijk verbeterd, wat onze positie sterker maakt. Ook op technisch vlak waren er verbeteringen: in 2007 werden de zalen uitgerust met nieuwe videobeamers en players en werd een gereviseerde 16mm-projector in gebruik genomen. Een regelmatig onderhoud van de 35mm-toestellen moet een kwaliteitsvolle projectie waarborgen.

P11



2.2 ABCD 2007 was een bijzonder jaar voor de afdeling ABCD, 20 jaar MuHKA kan niet onopgemerkt voorbij gaan voor de collectie van het museum. We zijn extra betrokken partij geweest in de Jubilee- tentoonstellingenreeks en het daarbij behorende collectieboek JUBILEE – MuHKA 2007/1987/1967. Er is enorm veel informatie verzameld en geproduceerd. Vooral de opnames voor het boek en de collectiepresentaties hebben ons in staat gesteld de collectie beter in beeld te brengen en nieuw beeldmateriaal te creëren. Meteen ook een goeie test om de geregistreerde gegevens [namen, titels, data, materialen] te checken op hun correctheid en zo nodig bij te werken. Op deze manier ervaart het museum dat databanken werktools zijn, geen loutere inventarissen van gegevens. Door de gegevens te gebruiken in een boek, worden ze steeds rijker en completer in de databank. Zowel fotoarchief als registratieprogramma hebben er baat bij gehad. Nu staan we voor een nieuwe uitdaging om er een internationale versie in het Engels van te maken. 2.2.1 Archiefwerking Verschillende pistes zijn bewandeld om een archief in te richten. Helaas is door plaatsen tijdsgebrek geen doorbraak gebeurt voor dit actiepunt. We focussen er in 2008 wel op. De archiefwerking zal een gedeelde opdracht worden voor de medewerkers van het domein collectie en de medewerkers van de bibliotheek. De bewaring en registratie zal door de bibliotheek medewerkers uitgevoerd worden. De selectie en samenstelling van het kunstenaarsarchief door de medewerkers van collectie. Expertise hiervoor halen we uit de gespreksgroep Archieven & Musea die vorig jaar is opgestart op initiatief van Martine Vermeire, Adjunct Inventarissen en Patrimonium van de Civiele Lijst van de Koning en Michèle Van Kalck, Attaché scientifique – Archiviste van MRBAB. Deze groep komt om de drie maanden samen en bespreekt mogelijke oplossing om archieven aan te pakken of op te zetten in musea. Rekening houdend met de noden van de instelling. 2.2.2 Bibliotheek De bibliotheek hebben we in 2007 onder de loep genomen. Er is een bibliotheekreglement opgemaakt en vanaf nu wordt ook consequent de naam ‘MuHKA_bibliotheek’ gebruikt. De oefening is gemaakt om de collecties van de bibliotheken [MuHKA en beeldcultuur] te beschrijven. Het gaat om een grote verscheidenheid. De collectie ontstaan uit het centrum van Beeldcultuur bestaat uit boeken, periodieken, audiovisuele materialen, knipsels en foto’s die dateren van 1908 tot heden, en documenteert de filmgeschiedenis vanaf de pré-cinema tot heden, videokunst, televisie en andere visuele media. Boeken, catalogi, jaarboeken en scenario’s omvatten ongeveer 5700 stuks, ontsloten en gerangschikt op onderwerp. Tijdschriften [alfabetisch gerangschikt] omvatten 796 titels waarvan 41 lopende abonnementen, ontsloten op artikel in de catalogus, tot op heden enkel raadpleegbaar in de leeszaal. De collectie van het MuHKA bevat zowel de boeken die het MuHKA in de loop van zijn geschiedenis verworven heeft, als de boeken die uit de bibliotheek van het voormalige ICC zijn gekomen [dubbels en boeken die niet met kunst te maken hadden, zijn verwijderd]. Het boekenbestand bestaat uit : tentoonstellingscatalogi, monografieën, theoretische werken, catalogi van kunstmarkten, en andere uiteenlopende werken over kunst. Het aantal boeken bedraagt een 30.000-tal, waarvan een 9.000-tal zijn beschreven in Adlib-software [module Bibliotheek]. De periodieken bevatten zowel de periodieken die het MuHKA in de loop van zijn geschiedenis verworven heeft, als de periodieken die uit de bibliotheek van het voormalige ICC zijn gekomen. Dit bestand bestaat uit tijdschriften, jaarverslagen en veilingcatalogi en het aantal titels bedraagt 1200, momenteel zijn er 30 lopende abonnementen. Een kleine, zelfontwikkelde enquête, die we een jaar gehanteerd hebben, heeft uitgewezen dat de MuHKA_bibliotheek als studiebibliotheek wordt geconsulteerd. Studenten, scholieren, leerkrachten komen met een welbepaald doel voor ogen beP12



paalde opzoekingen doen. De tevredenheid was enorm groot, wie op bezoek komt, vindt specifiek materiaal rond het onderwerp van onderzoek. Een online bibliotheek zou erg praktisch zijn om opzoekingswerk van een bezoek voor te bereiden. Een uitdaging voor de komende jaren. Evenals om de bibliotheek qua locatie beter te betrekken binnen het tentoonstellingsgebeuren. De gang en de trap tussen de museumzalen en de bibliotheek zou dan aantrekkelijker moeten gemaakt worden zodat bezoekers worden uitgenodigd de leeszaal te bezoeken voor extra achtergrondinformatie. 2.2.3 Collectie - Depotwerking De externe depots [waaronder de inhoud uit de containers bij de Noordnatie] zijn bijeengebracht in één extern depot. Er zijn vaste standplaatsen bepaald en deze zijn ingegeven in het registratieprogramma [Adlib software, module Museum Plus]. De grote uitdaging is om het systeem up to date te houden. Elke beweging moet geregistreerd worden. De opslagplaats is beperkt [600m2]. Er kunnen ook enkel werken in kisten gestockeerd worden. Voordeel is dat er gestapeld kan worden op verstelbare paletrekken. Het is een oplossing voor twee jaar om in 2009 over te gaan naar een geklimatiseerd depot wat enkel door MuHKA personeel kan betreden worden. De collectie is dit jaar extra in beeld gebracht in de uitgebreide collectiepresentaties rond het jubileum en de uitgave van het JUBILEE– MuHKA 2007/1987/1967 collectieboek. Twintig jaar geleden, in 1987, opende het museum voor hedendaagse kunst in Antwerpen zijn deuren. In de zomer van 2007 stelde het dan ook zijn collectie centraal – het hart van het museum. In het collectieboek wordt in boekvorm weergegeven wat 20 jaar aan beeldende kunst verzamelen betekent voor MuHKA, zoals Bart De Baere en Dieter Roelstraete in het voorwoord uitdrukten: “De ‘dingen’ die samen kunstcollecties plegen te vormen, horen op zich hoe dan ook niet samen. Ze komen van her en der, van toen en nu. Een verzameling wordt pas écht een verzameling wanneer deze onherleidbare diversiteit onder de auspiciën van een ‘kunstidee’ wordt samengedacht. Het is precies deze idee, die zich uiteraard niet zo eenvoudig laat samenvatten, die de collectie laat plaats-vinden, die het beeld van een verzameling moet helpen produceren. Die idee krijgt al doende vorm, in het spel van de dagelijkse omgang met de collectie; ‘collectieve’ presentaties van werken uit de verzamelingen helpen deze idee gestalte geven, maar helder omlijnd en waterdicht is ze natuurlijk nooit – ze blijft altijd per definitie speculatief en hypothetisch: een kunsthypothese.“ Deze conceptuele beeldvorming heeft er ook voor gezorgd dat heel wat kunstwerken werden gefotografeerd of opnieuw werden opgesteld en gefotografeerd. Het beeldarchief is er aanzienlijk rijker door geworden. Ook het depot met het schilderijenrek in de kelders van het MuHKA heeft een opfrisbeurt gekregen. Er is opgeruimd en leeg gemaakt waar mogelijk, technisch en inpakmateriaal gesorteerd, de ruimte is ingedeeld en een inpakhoek met tafel en inpakmateriaal is geïnstalleerd. De hele ruimte is schoon gemaakt, de muren geverfd en de kunstwerken opnieuw in de schoongemaakte rekken gehangen. Ook hier hebben we vaste standplaatsen ingevoerd en alles geregistreerd in Adlib software. Dit hebben we kunnen realiseren door studenten te engageren. Christine Lambrechts en Liesbeth Gios hebben ons na hun geslaagde stageopdracht bij het MuHKA als depotmedewerkers geholpen. Dankzij hun enthousiasme is een aanzienlijke achterstand ingehaald. Voor groot twee-dimensionaal werk moeten we nog een oplossing zoeken, gezien we hiermee in de toekomst meer en meer mee te maken zullen hebben. Voor het depot voor drie-dimensionale werken [kistendepot] zal in 2008 een oplossing gezocht worden. Voor de collectie Vrielynck is de inventarisatie in Adlib onverminderd verder gegaan. In 2007 heeft stagiaire Verena Nys een inventarisatie van alle Vrielynck posters. Deze bevat een eerste basisbeschrijving van de posters en biedt nu een basis om verder uit te werken. In de zomer van 2007 opende de tentoonstelling ‘Animalomania’ met bruiklenen uit de Vrielynck collectie. Deze tentoonstelling was een initiatief van Steff Frank en het Filmmuseum Brussel maar vond plaats in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in AntwerP13



pen. Uiteraard waren er ook de bruiklenen voor ‘The Projection Project’, zowel in het MuHKA als voor Budapest. Het ‘Huis Sonneveld’ toonde in 2007 binnen het kader van het Internationaal Filmfestival te Rotterdam ‘Villa Photon’ met bruiklenen uit de Vrielynck collectie. De recentste Vrielynck bruiklenen waren voor ‘Stage Fright’ in de museumruimte van het FotoMuseum. Joost van Veen maakte een kinderfilm, ‘De Magische Tol’, 2007, met o.a. bruiklenen uit de Vrielynck collectie. 2.2.4 Documentatiecentrum Documentatiecentrum of de ‘d’ van ABCD voor digitaliseren? De discussie is even gevoerd, maar het digitaliseren is de rode draad door de afdeling ABCD. Het documentatiecentrum neemt toch een aparte plaats in in de afdeling. Ondergebracht in de MuHKA_bibliotheek vindt men er de documentatiemappen van zowel het voormalige centrum van Beeldcultuur als van het museum. Ook hier hebben we een beschrijving opgesteld. De mappen van het voormalige centrum van Beeldcultuur beslaan 58 lopende meter; daarnaast zijn er de omvangrijke mappen, geschikt tussen de boeken van dezelfde persoon of hetzelfde thema op regisseur, acteur, actrice [alfabetisch gerangschikt], op onderwerp ontsloten en gerangschikt bij de boeken op desbetreffend onderwerp. De collectie audiovisuele materialen bestaat uit video’s [491 banden genummerd volgens lijst], 25 CD’s filmmuziek, 46 CD-rom’s [ontsloten op filmtitel]. Het gaat om 30 DVD’s ontsloten op filmtitel met trailers, festivalinformatie, interviews. Dan is er nog 6,5 lopende meter [alfabetisch gerangschikt op regisseur van de films, acteur, actrice] aan fotomateriaal. Wat het documentatiecentrum van MuHKA betreft spreken we van de documentatiemappen gerangschikt op kunstenaarsnaam en op onderwerp. De documentatiemappen van het MuHKA en het voormalige ICC zijn niet samengevoegd, er zijn aldus fysiek twee aparte klassementen. Het MuHKA -documentatiebestand bestaat uit mappen op kunstenaarsnaam met uitnodigingen, brieven, persteksten, krantenknipsels, dia’s, foto’s, affiches. Daarnaast ook documentatie gerangschikt op onderwerpen, o.a. instellingen, tentoonstellingsprogramma’s, kunstmarkten, kunstmanifestaties zoals biënnales, Europalia, Documenta, kunstveilingen, kunstwedstrijden, stijlen/stromingen/thema’s, kunstonderwijs, MuHKA -tentoonstellingen, enz. Het ICC -documentatiebestand bestaat uit één alfabetisch gerangschikt bestand van mappen op kunstenaarsnaam en onderwerp. Deze mappen bevatten eveneens uitnodigingen, brieven, persteksten, krantenknipsels, foto’s en affiches.Ook de audiovisuele materialen van MuHKA en voormalig ICC zijn apart bewaard. Er zijn een 340 videobanden en digitale videocassettes, 73 CD-rom’s en 55 DVD’s beschreven in de Adlib-software [module Bibliotheek]. Voor het ICC rekenen we 674 videobanden geregistreerd en opgenomen in een manueel inschrijfregister [een 52-tal zijn ondertussen gereinigd, overgezet op Digital BetaCam en DVD, zodat ze kunnen bekeken of getoond worden]. De grote uitdaging is hier om uit te maken wat onder documentatiecentrum ressorteert en wat onder archief. Een opdeling is nodig naar inhoud, maar heeft vooral zijn functie naar toegankelijkheid van de informatie en bewaarstrategie. We hebben alvast aan het eind van het jaar een vooronderzoek gedaan naar een oplossing om digitale beelden te beheren. Daaruit is een DAM [Digital Asset managament] naar voor geschoven om in de toekomst het beheer van digitale beelden, gescand fotomateriaal, gedigitaliseerde videobestanden en film op te nemen. Een Digital Asset Management bestaat uit taken en beslissingen m.b.t. catalogeren, beschrijven, opslaan, bewaren en terugvinden van ‘digital assets’, zoals digitaal fotomateriaal, animatie, video’s, geluidsfragenten. DAM systemen zijn computer software en/of hardware systemen die helpen bij het proces van het beheer van ‘digital assets’. Met daarnaast allerhande mogelijkheden tot implementaties met andere applicaties of toepassingen: opmaak voor publicaties, selecties maken voor toevoeging aan websites, integraties met registratieprogramma, Office en Adobe programma’s. DAM biedt tal van voordelen, o.a. betere beheersbaarheid en doorstroming van data, geen dubbele invoer, rechtstreeks bruikbaar voor de website, exporteerbaarheid van gegevens vanuit andere databases, … P14



2.3 Publiekswerking 2007 was een feestelijk jaar waarin we het publiek uitdrukkelijk hebben bedankt voor de aandacht en interesse voor het MuHKA de afgelopen 20 jaar. We hopen hen dan ook weer zo massaal terug te ontmoeten in 2008! 2.3.1 Bezoekerscijfers Het totaal aantal bezoekers is gestegen tot 99.814 [2006: 74.018 bezoekers]. Vooral in de maanden juli, augustus en september zien we een gevoelige stijging tijdens de tentoonstellingen van Luc Tuymans en Fred Bervoets in combinatie met de museum-nacht en het openingsweekend op ‘t Zuid. Evenementen blijven veel bezoekers trekken, o.a. in samenwerking met Antwerpse Musea [Museumnacht: 2721bezoekers], met Culturele Biografie Vlaanderen [Erfgoeddag: 363 bezoekers] en met het Europees Jeugdfilmfestival [2234 bezoekers]. Ook vanuit de publiekswerking zijn er acties ondernomen waaronder deze de belangrijkste uitschieters zijn: opening Moussemfestival [1350 bezoekers], Museumnocturne voor het onderwijs [218 bezoekers], opening Fred Bervoets en ‘t Zuid [1749 bezoekers] en week van Franse film [3650 bezoekers]. Ook de inzet van zowel communicatie als bemiddeling naar de individuele bezoeker toe, weerspiegelt zich in de stijgende bezoekerscijfers. Rondleidingen, schoolvoorstellingen en groepsbezoeken in de vrije tijd zijn lichtjes gestegen [2006: 17862 deelnemers > 2007: 18159 deelnemers]. Er is wel echter wel een opmerkelijk verschil tussen de twee locaties. Dankzij een duidelijkere profilering en communicatie van het educatief aanbod van MuHKA_media zien we een opmerkelijke stijging van het aantal deelnemers [2006: 8467 > 2007: 10486]. In het MuHKA is er voor het eerst sinds jaren een daling van het aantal deelnemers [2006: 9395 > 2007: 7673] aan het educatief aanbod. Dit doet zich voor in het onderwijsniveau van het basisonderwijs. Deze groepen voelen zich niet aangesproken door het tentoonstellingsprogramma: de communicatie moet zich terug meer toespitsen op de rondleidingsmethodiek en beeldende kunst in het algemeen. Het secundair en hoger onderwijs kiezen wel bewust voor een bepaalde tentoonstelling met een stijging van het aantal groepen. Voor dit onderwijsniveau is er dan ook een duidelijke link te leggen tussen de artistieke inhoud en het leerprogramma.

AANTAL BEZOEKERS 2007 MuHKA individueel¹ groep januari 2652 865 februari 2034 1003 maart 4962 550 april 3338 904 mei 3704 1022 juni 8448 275 juli 8376 269 augustus 15923 186 september 7684 505 oktober 4125 1084 november 3135 670 december 2309 340

MuHKA_media individueel groep 1800 510 1154 2466 1779 947 1034 476 2298 74 1064 65 598 15 1019 0 1451 223 631 2776 849 2805 1288 129

Totaal 5827 6657 8238 5752 7098 9852 9258 17128 9863 8616 7459 4066

1—Deelnemers aan evenementen zoals Fundraising, bedrijfsevenementen, Museumnacht… zijn inbegrepen alsook de bezoekers van de tentoonstelling Luc Tuymans [extra muros in FotoMuseum]. De bezoekers voor de tentoonstelling MuHKA te gast in het KMSK [geen bezoekerscijfers gekend] en StageFright in Fotomuseum [in coördinatie van het FotoMuseum] zijn niet meegeteld.

P15



De uitdaging in 2008 is om een meer gedetailleerd zicht te krijgen op de bezoekers. Dit gebeurt door de inzet van een nieuw kassasysteem in MuHKA_media en een aanpassing van het huidige kassasysteem in het MuHKA. Daarbij krijgen we registraties van leeftijdscategorieën en een overzicht per dag van het aantal bezoekers. We werken ook mee aan het publieksonderzoek binnen het kader van het doctoraat van Laurie Hanquiet van Université Libre de Bruxelles, Departement Sociologie. Met al deze gegevens zullen we meer op maat een communicatieplan kunnen opstellen en bemiddelingsactiviteiten beter kunnen inplannen. 2.3.2 Communicatie 2007 was voor de communicatiewerking een bijzonder intensief jaar. Dit is een direct gevolg van de talrijke activiteiten en samenwerkingsverbanden die georganiseerd werden. Enerzijds werd de dagdagelijkse communicatie verder geconsolideerd, anderzijds werd er zeer gericht gewerkt op maat van activiteiten en projecten. De profilering van het MuHKA als instelling in zijn totaliteit werd ook een bijzonder aandachtspunt. Een eerste belangrijke verbetering in de fysieke zichtbaarheid van het museum konden we realiseren met de vernieuwing van het MuHKAFE en de aparte toegang tot de terrassen. Dit via twee grote banieren aan de gevel en een betere signalisatie van de ingang. De aanwezigheid van de MuHKA_mediawerking in het FotoMuseum werd binnen de beperkt toegelaten ruimte ook verder op punt gesteld. Het jaar werd ingezet met een druk bijgewoonde persconferentie naar aanleiding van de schenking van het huis van Panamarenko in aanwezigheid van Minister Anciaux. Voor het project ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007 werd er intensief overleg opgezet met de vzw Moussem en curator Charif Benhelima. Deze samenwerking noopte ons tot het opzetten van een aangepaste communicatie, aangezien het een programma betrof dat naast een tentoonstelling ook concerten, literatuur en film bevatte en bovendien gericht was op het aanspreken van andere gemeenschappen. Het communicatieteam werd hiervoor tijdelijk versterkt met een gespecialiseerde medewerker. Voor de pers werd er voorafgaand een persreis naar Casablanca georganiseerd. Het project bracht een nieuwe dynamiek tot stand in het museum welke we ook trachtten uit te dragen via de communicatie. Zo werd er een aparte website aangemaakt [www.moussem.muhka.be] die niet alleen informeerde over de activiteiten maar ook extra info, beeldmateriaal en videofragmenten bevatte over de deelnemende kunstenaars, de partners, de gemeenschappen en gerelateerde onderwerpen. Daarnaast werden diverse nieuwe communicatiestromen aangeboord via partners en organisaties zoals deBuren, de Beursschouwburg, CC Berchem, KifKif, asiel- en opvangcentra, inburgeringsinitiatieven,… Het 20-jarig bestaan van het MuHKA werd gevierd met meerdere projecten die telkens een ander aspect van de collectie onder de aandacht brachten, LUC TUYMANS I don’t get it, Een verhaal van het beeld, Atelier Panamarenko, MuHKA te gast in het KMSKA... Er werd geopteerd om deze gegroepeerd te communiceren onder de noemer JUBILEE. De tentoonstelling Luc Tuymans I don’t get it werd er communicatiegewijs extra uitgelicht, dit omdat het een project betrof van één van onze grootste kunstenaars en omdat dit het eerste volwaardige project was dat door het MuHKA geprogrammeerd en gerealiseerd werd op de vierde verdieping van het FotoMuseum. Hiervoor werd naast de JUBILEE-communicatie een aparte persconferentie, uitnodigingskaart, affiche en advertentiecampagne opgezet, zij het met beperkt budget. Bij deze gelegenheid werd ook een speciale combi-ticketformule uitgewerkt tussen het MuHKA, het FotoMuseum enerzijds en het KMSKA anderzijds. Aan de gevels van deze twee laatste musea werden voor de respectievelijke projecten ook banieren aangebracht. Dit zorgde voor een extra visibiliteit van het MuHKA op het Zuid. Met de opening van MuHKA te gast in het KMSKA en Who’s got the Big P16



Picture? de collectietentoonstelling op het gelijkvloers en de voorstelling van het collectieboek JUBILEE 2007|1987|1967 werden ook het vernieuwde MuHKAFE en terras opengesteld. Het laatste project van het jaar If I Can’t Dance I Don’t Want To Be Part of Your Revolution was op vele vlakken een gemiste kans. Het project vond moeilijk zijn plek in het museum en dit deed zich ook duidelijk gevoelen in de communicatie, die noodgedwongen werd teruggeschroefd tot een algemene aanpak. Vanuit het MuHKA werd in 2007 niet enkel vanuit de artistieke projecten gewerkt aan de lokale verankering van het museum in de stad, er werd ook bewust geïnvesteerd in samenwerkingsverbanden en overlegmomenten met partners uit de omgeving van het museum. Enerzijds dus de grote instellingen zoals het KMSKA en het FoMu anderzijds de Antwerpse galerijen, Objectif_exhibitions en via MuHKA_ media met de Monty, deSingel, het Toneelhuis,… Uit de samenwerking met KMSKA, FoMu en de galerijen ontstond de idee om als alternatief voor de cultuurmarkt - wat een voornamelijk podiumkunstengericht evenement is – de handen in elkaar te slaan voor een gezamenlijk openingsmoment in september onder de noemer ‘tZUID Antwerp Art Opening Weekend. Data, openingsmomenten en activiteiten werden op elkaar afgestemd gemeenschappelijke communicatie werd ontwikkeld, zoals ondermeer een aparte bijlage bij [H]Art. Tijdens het eerste weekend van september bracht dit heel wat publiek op de been. In het MuHKA was er de bijzonder succesvolle opening van WELCOME HOME [hommage aan Fred Bervoets] op donderdag, een kunstenaarsgesprek op vrijdag en een Gallery Night op zaterdag [waarop de galerijen hun collectioneurs verwelkomden op een besloten nocturne in het MuHKA]. Met het Koninklijk Belgisch Film Archief werd overlegd en afspraken vernieuwd met betrekking tot programmering en communicatie. Opvallend is dat de meer klassieke programma’s die binnen de filmmuseumwerking ontwikkeld worden [zoals retrospectieves, matinees, filmhistories,…] makkelijker hun publiek vinden dan de actuele filmen mediawerking. De locatie blijft een heikel punt. Het publiek vindt – ondanks de intensieve communicatie – nog steeds moeizaam de weg naar de filmzalen in het FotoMuseum. Op persvlak werden er het afgelopen jaar extra inspanningen geleverd wat zich deed gevoelen in een merkelijk groter aantal aankondigingen, vermeldingen én artikels. Naast aankondigingen en opname in diverse kalenders - waarvan Weekup nog steeds de belangrijkste is voor het lokale publiek – blijken de e-nieuwsbrieven het meest directe resultaat op te leveren. Ook de website is voor het filmpubliek een belangrijke informatiebron. De maandelijkse folder is aan herziening toe. De chronologische aanpak blijkt niet tegemoet te komen aan de noden. De nieuwe dynamiek die het MuHKA binnen zijn werking ontwikkelt, uit zich vandaag op verschillende niveaus. Er is een duidelijke basis gelegd waarbij het kernpubliek geconsolideerd werd en de werking rijp is voor het verder aanboren van zowel een lokaal als een internationaler en meer gediversifieerd publiek. Het basis communicatie-instrumentarium staat ondertussen volledig op punt. Het bevat een driemaandelijks MuHKAzine, een tweejaarlijkse beknopte Franse en Engelse infofolder, e-nieuwsbrieven [tweewekelijks voor het MuHKA_mediaprogramma, maandelijks voor het MuHKAprogramma], diverse flyers, uitnodigingen, spandoeken en de website. Daarnaast werd in 2007 het advertentiebeleid uitgebreid, met enkele corporate advertenties o.a. in Knack en op wegenkaarten van geocart. Tenslotte verbond het MuHKA zich met verschillende promotionele acties van derden: cultuurcheques voor studenten, Bongo Lazy Sunday, de museumbox van Vivaboxes en de museumkaart ‘lijnrecht naar het museum’.

P17



2.3.3 Bemiddeling Publiekswerking heeft in de beleidsnota de individuele bezoeker als absolute prioriteit naar voor geschoven. Voor deze bezoekers van verschillende leeftijd, achtergrond en motivatie wordt getracht om steeds een toegankelijk basisaanbod van kwalitatieve begeleiding en bemiddeling te voorzien. Er werd onderzocht hoe presentatie en bemiddeling beter op elkaar kunnen ingrijpen ten voordele van zowel de kunst als het publiek. Dit komt tot stand via de projectvergaderingen waaraan een bemiddelingsmedewerker deelneemt. Er wordt gekeken wat de opportuniteiten zijn binnen het concept van de presentatie om deze zo leesbaar, comfortabel en sfeervol te maken voor het publiek. Er wordt enerzijds informatie en signalisatie ontwikkeld en anderzijds ingrepen op vlak van bezoekerscomfort geïmplementeerd [zie deel 2 voor de realisatie per presentatie]. De meest verregaande bemiddeling in 2007 was het traject met de vrijwilligers van Moussemclub: 8 vrijwilligers hebben samen met 2 bemiddelingsmedewerkers een collectiepresentatie samengesteld met aangepaste bemiddelingsinstrumenten. Het gidsenteam wordt deskundig begeleid om zich te bezinnen over zijn steeds wisselende rol en functie in de nieuwe presentaties en bemiddeling. In de collectie werd de werking van de leesbanken vervangen door meer zichtbare informatiepunten waaronder de vernieuwde collectiefiches hangen. De lay-out van de collectiefiches is aangepast aan de huisstijl en de tekst wordt gecombineerd met een beeld. Deze nieuwe ontsluiting van de teksten werpt duidelijk zijn vruchten af: de bezoekers zien de teksten duidelijk hangen en maken er daardoor ook veelvuldig gebruik van. Naar aanleiding van JUBILEE hebben we zowel de kunstenaarsteksten als de kunstwerkteksten ook op de website gezet. Dit wordt bij elke nieuwe collectiepresentatie verder aangevuld. Ook hebben we een korte inleidende tekst in de collectiepresentaties op de muur aangebracht in 3 talen. De MUST voor kinderen werd opgefrist en kreeg een volledige nieuwe invulling. De ruimte is meer sfeervol en uitnodigend geworden voor kinderen én ouders. We geven deze gebruikers vele impulsen naar de verschillende presentaties en naar hedendaagse kunst in het algemeen. Ze worden uitgedaagd om te reflecteren en actief te exploreren rond kunstbeschouwing. Er wordt ook een koppeling gemaakt naar de werking van MuHKA_media via bewegend beeld. In samenwerking met Cultuurnet hebben we activiteiten ondernomen die vanuit de MUST vertrekken: in de zomer was er de spannende speurtocht ‘Vlieg vermist’ in de collectie en in de winter was er een ludieke actie ‘Vlieg pakt je in’ waarbij de mogelijkheden van inpakken binnen een museumcontext werden geëxploreerd. Voor dezelfde doelgroep was er ook de 5de editie van Muka Prints waarbij kinderen en jongeren tussen 5 en 12 jaar een steendruk kunnen kopen. In het verlengde van deze werking voor kinderen in de vrije tijd hebben we in MuHKA_media voor de eerste keer een aparte programmering voorzien voor kinderen i.s.m. het Europees Jeugdfilmfestival: 100 jaar Astrid Lindgren. Er was ook het festival zelf in de krokusvakantie die voor de eerste keer op de locatie van MuHKA_media plaats vond. Deze succesvolle samenwerking zal in de toekomst geïntensifieerd worden om zo de ouders en kinderen met een waardevolle filmprogrammatie aan te spreken. Onderwijs Het onderwijsveld is een belangrijke partner voor het MuHKA: het is enkel via schoolbezoeken dat het museum iedereen – ongeacht de sociale achtergrond, de opvoeding, de interesses enzovoort – kan bereiken en met hedendaagse kunst kan laten kennismaken. Daarnaast spreekt het vanzelf dat het onderwijs een belangrijke doelgroep is voor het MuHKA: uit het schoolpubliek van vandaag groeit ons museumpubliek van morgen. Meer dan ooit zal aan de promotie van het aanbod in samenwerking met externe publiekswerking gewerkt moeten worden. De jaarP18



lijkse nocturne voor het onderwijs is telkens een druk bijgewoonde activiteit maar daarnaast is het wenselijk om de promotie doelgericht op te maken waardoor de potentiële bezoeker zich meer aangesproken voelt. De stijgende interesse voor de schoolvoorstellingen in MuHKA_media moeten we kunnen aanhouden door een nog meer duidelijke profilering van de meerwaarde van de educatieve omkadering van MuHKA_media tegenover de grote filmcomplexen en ander aanbieders in Antwerpen. In 2009 kunnen we eventueel ook het aanbod uitbreiden naar basisonderwijs. Verschillende medewerkers van bemiddeling hebben zich ook actief ingezet in het werkveld van het onderwijs door medewerking aan o.a. de methode beeldeducatie Ingebeeld [CANON Cultuurcel, het Denktraject erfgoed en onderwijs [CANON Cultuurcel/…] en de Commissie onderwijs cultuur naar aanleiding van het onderzoeksrapport van Prof. Anne Bamford. Verder begeleiden we stagiaires, werken we mee aan eindwerk ondervragingen en geven voordrachten op studiedagen om zo de expertise van het MuHKA ten dienste te stellen van het onderwijsveld. Onthaal Vanuit de praktijk en het actiepunt klantvriendelijk onthaal drong zich voor publiekswerking meer en meer de noodzaak op van een fulltime teamleader voor het balie- en suppoostenteam. Bovendien waren de suppoosten en baliemedewerkers zelf vragende partij voor een betere interne communicatie en samenwerking. Het is binnen dit kader ook belangrijk om de informatie van baliemedewerkers en suppoosten te betrekken bij de ontwikkeling van bemiddeling- en communicatie-instrumenten. In 2007 werd een aanwervingsprocedure voor een teamleader onthaal&suppoosten gestart en een kandidaat weerhouden die ervaring heeft op dit vlak. Deze nieuwe medewerker start half januari 2008 en neemt dit traject op in de actiepunten van 2008.

P19



2.4 Ondersteuning In 2007 werden binnen de ondersteunende dienst opnieuw nieuwe initiatieven opgezet of verbeteringen uitgevoerd. 2.4.1 Financiën en HR-beleid Wat financiën betreft optimaliseerden we de financiële controle en monitoring door de toegekende budgetten per domein beter op te volgen. De budgetverantwoordelijken volgen aan de hand van een extra-comptabel overzicht in Excel hun uitgaven zelf op. Deze overzichten worden tweemaandelijks vergeleken met de boekhouding en begroting. Meestal leidde dit tot een nog betere beheersing van de budgetten. In 2008 zal ook de filmen mediawerking van meer nabij worden gevolgd. Op het vlak van het HR-management werden verschillende acties ondernomen. Op zes domeinen werd een verschil gemaakt. De tijdsregistratie vertoonde minder fouten en onregelmatigheden. Zo konden de medewerkers rekenen op een accurate registratie van de werken overuren. De planning en de inzet van het personeel werd ook meer van nabij gevolgd door de introductie van een dag aan dag planning zodat de werkcapaciteit beter kon gespreid en opgevolgd worden doorheen het jaar. Zo werd het MuHKA minder geconfronteerd met onverwachte langdurige afwezigheden bij tewerkstellingspieken. We boekten vooral vooruitgang wat betreft de inzet van suppoosten en technici. Het meest complexe en arbeidsintensieve project betrof de introductie van een toekomstgericht functieclassificatiesysteem. De opstart gebeurde in het najaar 2006. Samen met Jan De Visch van het management consultancy bedrijf ‘Bridges for Choice’ werkte het MuHKA een ‘broadband systeem’ uit met vijf baremieke banden. De doelstelling hiervan is te komen tot eenduidige functieomschrijvingen voor alle medewerkers die op hun beurt de bouwstenen zullen vormen van een geïntegreerd en motiverend human resources beleid. De uiteindelijke voordelen zijn: doorzichtige waarderingscriteria voor iedereen, de uitbouw van een coherente salarispolitiek, duidelijke functieomschrijvingen bij het aantrekken van nieuwe medewerkers en het opmaken van toekomstgerichte en adequate opleidingsplannen. In het voorjaar van 2007 werd het functieclassificatiesysteem voorgelegd aan deskundigen van de vakbond, geoptimaliseerd en uiteindelijk goed bevonden. In de zomer werd het protocol met de syndicale partners ter invoering van dit systeem ondertekend en ontvingen alle betrokken medewerkers in het MuHKA hieromtrent informatie. In oktober werd ook gestart met de opmaak van individuele functieomschrijvingen. In het voorjaar van 2008 zal de waardering van de functies worden afgerond. In 2007 werd een HRM-comité opgericht. De installatie van deze vergadering vond plaats op 10 oktober 2007. Het comité bestaat uit drie bestuurders van het MuHKA, namelijk Ernest Van Buynder, Ivo Van Vaerenbergh en Bo Coolsaet, en een externe, Philippe Van Hecke, diensthoofd Human Resources, Universiteit Antwerpen. Het doel van dit comité is het sturen van het MuHKA naar een coherent HR-beleid op het vlak van werving en selectie, opleiding en vorming, functionering en evaluatie, en verloning. Op regelmatige basis zal het HRM-comité rapporteren aan de raad van bestuur. Hoewel de strategie van het MuHKA is geënt op de maatschappelijke omgeving en de civiele samenleving heeft de multiculturele context waarin we actief zijn zich tot op heden nog niet vertaald in een diversiteitsplan binnen het HR-gebeuren. Het MuHKA staat weliswaar open voor medewerkers uit de kansengroepen in de vorm van Gesco-, Activa- en Wep Plus- statuten maar medewerkers van allochtone origine of medewerkers met een handicap maken echter nog maar in zeer beperkte P20



mate deel uit van ons personeelsbestand. Het binnenhalen van deze doelgroepen vormt een eerste uitdaging. Onze tweede meer fundamentele uitdaging ligt in het streven naar een beleid en organisatiecultuur die verschillen tussen medewerkers erkent en waardeert. Om deze doelstellingen te ondersteunen en te evalueren werd een diversiteitsplan opgemaakt met Resoc [Regionaal Sociaaleconomische Overlegcomité] Antwerpen. Medio 2008 zal de praktische aanpak onder de loep genomen worden. In 2007 definieerde de directie het statuut van vertrouwenspersoon. Deze groep bestaat uit de volgende personen: directie, staf [afdelingshoofden en procestrekkers], directiesecretaresse, coördinatoren, medewerker PC-support, teamleaders en experts. De vertrouwenspersonen zijn personen die de onderneming rechtstreeks of onrechtstreeks kunnen verbinden op financieel en juridisch vlak door het maken van afspraken met derden [leveranciers, kunstenaars, enzovoort] die bindend en verdere gevolgen zullen hebben. In 2008 worden er voor het eerst syndicale verkiezingen gehouden in het MuHKA. De nodige voorbereidende stappen werden hiervoor gezet in 2007. Het wordt een hele klus om dit tot een goed einde te brengen. In 2007 werden twee belangrijke zaken die gepland waren binnen de ondersteunende dienst niet gerealiseerd, met name het opzetten van een werking voor tijdelijke medewerkers [jobstudenten, vrijwilligers, stagiairs…] en het uitschrijven van een huishoudelijk reglement. Deze punten zullen in 2008 opnieuw worden opgenomen. 2.4.2 Organisatie en beleid Eind 2006 werd gekozen voor een matrixstructuur. In de matrix zijn er twee lijnen. De horizontale of transversale lijn stelt als doel de werking permanent te vernieuwen. Dit betekent enerzijds vernieuwende inzichten te scheppen omtrent kunst, cultuur, publiek domein [bijvoorbeeld MuHKA als publieke instelling], maatschappij en de verhoudingen daartussen en anderzijds kwalitatieve impulsen over een hedendaags denken te bieden aan de operationele werking. Op het verticale niveau wordt gestreefd naar een verder optimalisatie van de operationele werking en dit vooral op het vlak van de vergaderstructuur en de projectwerking rond grote presentaties. In navolging van de invoering van de matrix-werking sleutelden we aan een optimale vergaderstructuur zodat de doorstroming van de communicatie zowel topdown en bottom-up als transversaal goed kan verlopen. 2007 kunnen we aanzien als een jaar waarin geoefend werd, maar we rekenen erop dat dit echt operationeel zal zijn in 2008. Zonder doorstroming van informatie en betrokkenheid van de medewerkers kan de werking van het MuHKA nooit geolied verlopen. Om de realisatie van grote projecten, voornamelijk de grote MuHKA-expo’s, meer te stroomlijnen is er ook een systeem voor projectmanagement uitgewerkt. Het MuHKA heeft weinig ervaring om met dit soort strakke instrumenten te werken. Er zal tijd en voldoende opvolging nodig zijn om dit goed te laten functioneren.

P21



2.4.3 Infrastructuur Het MuHKA-gebouw is dringend aan renovatie toe. In 2007 werd er gezocht naar budgetten om dit te kunnen realiseren. Het MuHKA leverde de nodige dossiers aan en voerde gesprekken met het kabinet cultuur [minister Bert Anciaux] en financiën [minister Dirk Van Mechelen]. Eind 2007 werd een grote verhoging van de dotatie aan het MuHKA toegekend en zal de nog openstaande lening op het gebouw [523.000 euro/jaar] in 2008 integraal worden terugbetaald. Het is echter tot op dit moment, bij het afronden van het jaarverslag 2007, niet duidelijk hoeveel zal kunnen worden geïnvesteerd in renovatie van het gebouw in 2008. In elk geval zal de verhoopte grondige aanpak niet mogelijk zijn. Vermoedelijk zullen we er wel voor kunnen zorgen dat de basistechnieken van het museum [airco, liften, verwarming, elektriciteit..] en de werkruimten van het personeel zullen worden gerenoveerd. Dankzij de financiële tussenkomst van de Vrienden van het MuHKA zijn we erin geslaagd de werken rond de opfleuring en toegankelijkheid van het dakterras en de MuHKAFE af te ronden. Dit heeft het mogelijk gemaakt de omzet van de cafetaria te verhogen en een aantal opmerkelijke en bijzondere activiteiten te organiseren op het terras in de zomerperiode zoals de opening van Jubilee, Media at the Top [terrasfilms] en Art makes you happy.

P22


3 SOCIAAL-ECONOMISCH VERSLAG De totale inkomsten kennen de laatste 4 jaren een gestage groei van gemiddeld 5,3% per jaar De personeelskost blijft, in verhouding met de omzet en het aantal medewerkers, relatief stabiel. De uitgaven voor de publiekswerking [communicatie en bemiddeling] zijn gestabiliseerd maar naar de volgende jaren moet er terug gewerkt worden aan een groei. De Vlaamse Gemeenschap volgt een groeipad maar merkelijk lager dan in de beleidsnota. Het engagement van Stad en Provincie blijft zeer beperkt en helpt ook niet om een echte doorgroei te realiseren. Voor het eerst nemen we in het sociaaleconomisch verslag ook onze inspanningen op ten aanzien van de kunstenaars. We stellen vast dat we dit jaar toch op een actieve manier met 300 kunstenaars gewerkt hebben. In totaal zijn er zo’n 1000 kunstenaars in de scoop van het MuHKA gepasseerd. Vanaf nu zullen we onze samenwerking met de kunstenaar beter kunnen evalueren en in een meer historisch perspectief plaatsen. 3.1 Omzet

UITGAVEN VERSUS INKOMSTEN totaal uitgaven 2002 2003 2004 2005 2006 2007

totaal inkomsten

3.226.824,84 3.929.065,57 4.097.852,39 4.288.677,04 4.522.063,19 4.906.559,45

groei % inkomsten

3.240.643,56 3.993.210,92 23,22 4.111.911,47 2,97 4.345.551,41 5,68 4.580.911,00 5,42 4.917.860,22 7,36

resultaat van het boekjaar ¹ 13.818,72 64.145,35 14.059,08 56.874,37 58.847,81 11.300,77

1—Zes jaar na elkaar positief

8,000,000 7,000,000

inkomsten


6,000,000

Inkom sten voorgesteld in beleidsplan 2006-2010

5,000,000

Inkom sten reëel

4,000,000

Inkom sten begroot

3,000,000 2,000,000 1,000,000 0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

jaren

P23



ratio’s 1] Nettobedrijfskapitaal -193.776,26 De liquiditeitspositie van het MuHKA blijft een aandachtspunt 2] Behoefte aan bedrijfskapitaal 215.027,12 Op het einde van het jaar had het MuHKA een externe nettofinancieringsbehoefte van 215.027,12 Euro 3] Netto-thesaurie Het MuHKA is permanent afhankelijk van externe financiering om zijn activiteiten uit te voeren. Gelukkig is er de garantie van de subsidies anders zou de financiële exploitatie niet houdbaar zijn. 2006 2007 Aantal dagen leverancierskrediet 136,0 78,6 Aantal dagen klantenkrediet 111,7 82,0 De betalingsmodaliteiten, en bijgevolg de kredietwaardigheid en de opvolging van de klantenkredieten is er sterk op vooruitgegaan.

P24



3.2 Personeel AANDEEL LOONKOSTEN IN DE TOTALE UITGAVEN totale uitgaven loonkost % 2004 4.097.852,39 2.128.220,58 51,94 2005 4.288.677,04 2.179.654,50 50,82 2006 4.522.063,19 2.342.585,94 51,80 2007 4.906.559,45 2.524.260,71 51,45 Gemiddelde loonkost per werknemer in 2007: 36,060.87 ONTWIKKELINGEN PERSONEELSBEZETTING VTE aantal medewerkers 12/31/2004 55,87 70,00 12/31/2005 54,76 69,00 12/31/2006 57,68 69,00 12/31/2007 58,22 70,00 Type contracten 1 DAC 5 gesco’s 2 Activa 1 startbaan 3 Wep+ 1 artikel 60 6 tijdelijke contracten 64 contracten onbepaalde duur GEMIDDELDE ARBEIDSTIJD PER AFDELING PER 31/12/2007 VTE Directie 2,00 Programmering 12,00 ABCD 8,13 publiekswerking + zaalpersoneel 19,40 Ondersteuning 16,69 totaal 58,22 OPLEIDING MEDEWERKERS In totaal hebben 60 van de 69 medewerkers opleiding gevolgd. Onder opleiding wordt verstaan : — externe opleiding : talen, computer, rijbewijs, … — interne opleiding — seminarie — prospectie — personeelsuitstap Gemiddeld per werknemer : 3,3 dagen opleiding. Aan loonkost betekent dit ongeveer 42.000 euro. Aan werkingskost betekent dit : 15.000 euro. De totale kost : 67.000 euro. Dit is 1,37 % van de totale uitgaven. P25


3.3 Werkingskosten huisvesting en onroerende infrastructuur¹

roerende infrastructuur

2002 2003 2004 2005 2006 2007

2002 2003 2004 2005 2006 2007

463.842,52 593.026,77 617.290,42 545.521,94 595.544,03 636.021,20

29.199,30 14.258,17 18.472,10 34.924,98 28.081,87 22.569,99

1—De stijging van de onroerende infrastructuur heeft enkel te maken met de verhoging van het gedeelte kapitaal in het investeringskrediet

PUBLIEKSWERKING totale uitg. publiekswerking % totale uitgaven 2002 2003 2004 2005 2006 2007

3.226.824,84 3.929.065,57 4.097.852,39 4.288.677,04 4.522.063,19 4.906.559,45

164.320,34 246.924,13 206.624,03 250.272,94 318.894,48 294.173,11

5,09 6,28 5,04 5,84 7,05 6,00

presentatie film en mediawerking 350000

budgetten

300000 presentatie film en mediawerking beleidsplan 206-2010

250000 200000

presentatie film en mediawerking reëel

150000

presentatie film en mediawerking begroot

100000 50000 0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

jaren

presentatie beeldende kunst 1,000,000 800,000 budgetten


presentatie beeldende kunst beleidsplan 2006-2010 presentatie beeldende kunst reëel

600,000 400,000 200,000

presentatie beeldende kunst begroot

0 2005

2006

2007

2008

2009

2010

jaren

Het grote verschil tussen reëel en begroot heeft te maken met de volgehouden jaarlijkse inspanningen om extra middelen te zoeken voor de tentoonstellingen onder de vorm van extra projectsponsoring [zie 3.4 Inkomsten]. P26



3.4 Inkomsten GROEI SUBSIDIES EN TOELAGEN Vl. Gem. % groei Nat. Loterij % groei investering % groei 1995 1.313.835,68 136.341,44 619.733,81 1996 1.313.835,68 0,00 123.946,76 -9,09 619.733,81 0,00 1997 1.343.582,90 2,26 117.749,42 -5,00 619.733,81 0,00 1998 1.365.893,32 1,66 117.749,42 0,00 522.893,47 -15,63 1999 1.474.966,47 7,99 117.749,42 0,00 522.893,47 0,00 2000 1.489.840,08 1,01 117.749,42 0,00 522.893,47 0,00 2001 1.712.944,26 14,98 99.157,41 -15,79 522.893,47 0,00 2002 1.948.394,68 13,75 95.000,00 -4,19 522.893,47 0,00 2003 2.487.000,00 27,64 90.000,00 -5,26 522.893,47 0,00 2004 2.546.000,00 2,37 93.700,00 4,11 522.893,47 0,00 2005 2.594.000,00 1,89 94.000,00 0,32 522.893,47 0,00 2006 2.662.000,00 2,62 500.000,00 431,91 522.893,47 0,00 2007 2.836.000,00 6,54 500.000,00 0,00 522.893,47 0,00

1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007

provincie % groei stad 12.394,68 12.394,68 0,00 12.394,68 0,00 12.394,68 0,00 12.394,68 0,00 12.394,68 0,00 12.394,68 0,00 10.000,00 -19,32 85.000,00 750,00 60.000,00 85.000,00 0,00 60.000,00 82.215,00 -3,28 60.000,00 72.350,00 -12,00 75.000,00 73.250,00 1,24 75.000,00

% groei

0,00 0,00 25,00 0,00

Totale subsidies versus totale inkomsten in % voor 2007; 81,48

projectsponsoring¹

bedrijvenclub

2002 203.048,14 2003 38.092,35 2004 30.225,00 2005 35.138,69 2006 77.266,30 2007 148.635,08

60.584,97 45.883,38 51.855,00 44.235,00 35.125,00 43.031,50

1—Natura sponsoring is niet inbegrepen [Ramada Plaza, Levis…] ten bedrage va ongeveer 20.000 Euro.

P27



3.5 Kunstenaars

UITGAVEN 2007 Reis- en verblijfkosten¹ 17.698,68 Kleine vergoeding 2.176,67 Honoraria en loon 37.837,32 Productiekosten 21.607,79 Totaal 79.320,46 1—Gesponsorde overnachtingen zijn niet inbegrepen

WERKING MET KUNSTENAARS 2007 Actief ¹ 272 Passief² 599 Totaal 871

1—productie en aanpassingen van nieuw werk, lezingen, symposia, voordrachten, kunstenaarsgesprekken, concerten…. 2—louter presentatie van de werken zonder interactie: ophangen kunstwerken, filmen videoprojecties….

P28



4 OVERZICHT AANKOPEN EN SCHENKINGEN 2007 4.1 Aankopen Ana Torfs Toast, 2003 Véritée Projetée, 2006 Aankoopprijs : 13.000 euro Christophe Terlinden Gum-Kunst, 2006 Draakpoten, 2005 Trappen, 2006 EU vlag, 1999 Limace, 2006 Aankoopprijs : 5.261,25 euro Luc Deleu VIPCITY – zeemijl, 1999-2004 Aankoopprijs : 18.550 euro Jan Fabre De lente komt eraan, 1979 Aankoopprijs : 10.000 euro Carla Arocha Screen, 2006 Aankoopprijs : 12.720 euro Richard Venlet Zonder Titel, 1996 Aankoopprijs : 1.815 euro Ruben Kindermans Frames, 2006 Playing, 2006 2 vlaggetjes Aankoopprijs : 1.500 euro Hicham Benohoud Version Soft, opname 2003 / afdruk 2007 Petites images déchirées, 2004 Salle de Classe N° 2, opnames 2000-2002 / afdrukken 2007 Aankoopprijs : 10.000 euro Paul De Vree Coscienza, 1975 XX-eeuwen, 1981 Homage aan Fontana, 1981 Aankoopprijs : 500 euro Steven Shearer Puffs, 2006 Untitled, 2006 Aankoopprijs : 24.200 euro P29



Luc Tuymans Worshipper, 2006 Ballroom Dancing, 2007 Egypt, 2005 Superstition, 2005 Aankoopprijs : 4.356 euro Amal Kenaway Stop – You will be killed, 2006 Aankoopprijs : 3.000 euro Khaled Hafez Revolution Project, 2006 Aankoopprijs : 3.000 euro Luc Tuymans Feu d’Artifice, 1982 Aankoopprijs : 20.000 euro Fred Bervoets Liefde aan de Schelde, 2007 Kris Fierens Untitled, 2007 Walter Swennen Zij die hier zijn zijn van hier, 2007 Aankoopprijs : samen 1.089 euro Luc Tuymans Kristalnacht, 1992 Plan, 2003 Angel, 2003 Head , 2003 Aankoopprijs : 3.895,50 euro Hassan Darsi Série V : Souk Had Oulad Faj. Maroc, 2004 Série IV : Mechelen. Belgique, 2003 Série VII : Grand Parc. France, 2006 Série III : Cape Town, Afrique du Sud, 2003 Série II : Casablanca, Maroc, 2002 Série I : Schiedam, Pay-Bas, 2001 Aankoopprijs : 10.000 euro Aglaia Konrad Fault Fold, 2002 Aankoopprijs : 10.600 euro Luc Tuymans Untitled [triptich], 2001 Aankoopprijs : 2.600 euro

P30



Koen van den Broek 190#1, 2004 Orange Border, 2001 Aankoopprijs : 42.400 euro Luc Tuymans Shore, 2005 Aankoopprijs : 1.210 euro C.K. Rajan Untitled, 1992 Aankoopprijs : 10.000 euro Tom Liekens Heart of Darkness, 2004 Aankoopprijs : 7.000 euro Hans-Peter Feldmann Old painted plaster head, 1991 Aankoopprijs : 17.600 euro Charif Benhelima Harlem on my Mind I was, I am, 2007 Aankoopprijs : 1.060 euro Daniel Faust [Un] united nations, 2006-2007 Aankoopprijs : 8.375,21 K.P. Krishnakumar Zonder Titel, 1980 Aankoopprijs : 10.000 euro Manon de Boer Perfect Sound, 2006 Resonating Surfaces, 2005 Untitled [Sylvia & Annemiek], 2001 Aankoopprijs : 23.292,50 euro Wafae Ahalouch el Keriasti Some Like it Not !, 2003 Aankoopprijs : 4.000 euro Katleen Vermeir The passing of a perfect day [for GM-C], 2005 Aankoopprijs : 6.360 euro

P31



4.2 Schenkingen Paul Van Hoeydonck Plexireliëf, 1960/61 Schenking Ernest Van Buynder Paul Van Hoeydonck Plexireliëf, 1960/61 Schenking van de kunstenaar Paul Van Hoeydonck City of the future, 1969 Schenking van de kunstenaar Paul Van Hoeydonck Embedded Cities, 1958 Schenking van de kunstenaar Gordon Matta-Clark Schenking documenten Jo Goldberg Marie-Jo Lafontaine La Batteuse de palplanches, 1979 Schenking van de kunstenaar Marc Schepers In guter Gesellschaft, 1987 Schenking Ruimte Morguen Ina Wudtke A Portrait of the Artist as a Worker [rmx], 2006 Schenking van de kunstenaar Pieter Vermeersch Untitled, 2006 + 5 ontwerptekeningen Schenking van de kunstenaar Luc Tuymans Illusion and Reality, 2005 Schenking door Zeno X gallery Pascale Marthine Tayou Vlag Schenking door CC Strombeek Danny Mathijs Terras, 1974 Schenking van de kunstenaar Danny Mathijs Helicopter Schenking van de kunstenaar

P32



Sophie Nys Page_Michelangelo, 2006 Page_Daumier, 2006 Page_Courbet, 2006 Page_Donatello, 2006 Page_Matisse, 2006 Schenking van de kunstenaar Ben Vautier : script van het Fluxus concert in het MuHKA in 1987 en divers drukwerk Vito Acconci : brief, beschrijving van het werk ‘Window to the World [Remember the Belgian Congo]’, 1978, en tekeningen; Kosuth: brief en productiebeschrijving werk ‘Clear/Square/Glass/Leaning’, 1976; James Lee Byars : tandenstoker; James Lee Byars : gouden speld; James Lee Byars : 2 archiefdozen met uitnodigingen en drukwerk; James Lee Byars : 1 archiefdoos met zwart-wit foto’s van tentoonstellingen en performances en reeks groot en klein formaat van het ontvouwen ‘black giant’ op de Meir; Buky Schwartz : Painted Box, 1978; Een map met een reeks grote oude affiches [o.m. Russische] en van Zuid-Amerikaanse grafieken; Restanten van een quasi-illegale tentoonstelling Oost-Europese conceptuele kunst; Blythe Bohnen: 18 werken van de ICC tentoonstelling in 1978; 33 werken van diverse Oost-Europese kunstenaars : Miklos Erdeley, Andras Baranyay, Dora Maurer, Endre Tot, Laszlo Beke, Gostominski, Janos Mayor, Tibor Gayor; Maurice Roquet: kartonnen doos met werk ‘Theatre Mental’ en 3 zwarte kartonnen dozen A4 formaat, 1 kartonnen rol met ‘Inventaire N° 1’; Jonas Urban : 16 zwart-wit foto’s in plastic mapjes; Gabor Attalai: 2 collages met landkaarten; Drukwerk; Zdzislaw Sosnowski : 2 werken met kleine zwart-wit foto’s en brief kunstenaar; Janos Major : 2 zwart-wit foto’s op karton; Lazlo Lakner : 1 zwart-wit foto op karton; Gayor : 1 zwart-wit foto op karton; Voorstel video-installatie Sonja Nijs; Voorstel van Ruth Franken: ‘Mirrorical Return’ Samuel Beckett, 1982-83 Administratief archief Gordon Matta-Clark Stichting Documentatie œuvre Gordon Matta-Clark Schenkingen Flor Bex en Lieve Dedeyne Koen van den Broek 190#2 [2004] Schenking van de kunstenaar René Heyvaert Untitled [ca.1974-1975] Schenking van Bart De Baere René Heyvaert Untitled [ca.1974-1975] Schenking van Bart De Baere Untitled, 1981 Broodkruis Schenking door de familie Heyvaert en Lightmachine Art Agency P33



Guy Rombouts Leegte is vorm, 2007 Schenking van de kunstenaar Guy Rombouts Zonder titel Schenking van de kunstenaar

P34



5 MuHKA TENTOONSTELLINGEN 5.1 THE PROJECTION PROJECT durven denken, durven dromen 15.12.200625.02.2007 > locatie: MuHKA - gelijkvloers Korte inhoud curator: De tentoonstelling The Projection Project vond plaats in een medialandschap waar een ander paradigma verschijnt. Vandaag maken we het afscheid mee van verscheidene analoge beeldtechnologieën; een historisch keerpunt was Kodaks aankondiging in 2004 om de productie van het diacarroussel te staken. De digitale revolutie zorgt dat diverse door de moderne kunsttraditie geheiligde methodes zoals dia- en filmprojectie in onbruik geraken. De kunstwereld reageert daarop met een mengeling van lucide nostalgie en militante identificatie; dia- en filmprojectie zullen nog wel enige tijd belangrijke media blijven, maar ze zullen voortaan moeilijk kunnen worden losgezien van een melancholische terugblik op een tijdperk en een technologie die nooit meer terugkomt. Het historische failliet van projectie als technologie betekent dat we op een punt zijn gekomen waarop projectie niet langer in strikt technologische termen dient te worden gedacht. We kunnen juist in brede zin het projectiebegrip heroverwegen. In die context is de sociaal-politieke ondertoon van projectie als een collectief gebeuren of project van een toekomstige gemeenschap aan de orde. Nu projectie in de huidige tijd zijn technologische dienstbaarheid verliest, kan het begrip zijn allegorische zeggingskracht herwinnen. Onze hypothese luidt dan ook dat kunstenaars zich in ons tijdsgewricht opnieuw buigen over de artistieke inzet van het begrip ‘projectie.’ The Projection Project wou zelf een project zijn, een beloftevolle methode om het begrip projectie, en de potenties ervan voor onze kunst, te denken en te tonen. In zijn ambitie was het project een samenwerking van drie curatoren [Edwin Carels, Mark Kremer en Dieter Roelstraete] en drie instellingen [MuHKA, IFFR, NAi Publishers]. De bundeling van visies en praktijken leidde tot een presentatie van kunstwerken in het MuHKA, een publicatie en een filmprogramma. Openingslezing door Steve Dietz en live projecties van Joost Rekveld [M_m] met de steun van IAK/IBK. Deelnemende kunstenaars: Marie José Burki, Marc De Blieck, Thierry De Cordier, Rodney Graham, Pierre Huyghe, Kristina Ianatchkova & Vitto Valentinov, Timothée Ingen-Housz, Yeondoo Jung, André Kruysen, Bertrand Lavier, Bruce Nauman, Stephen & Timothy Quay, Joost Rekveld, Matthew Stokes, Fiona Tan, Krassimir Terziev, Ana Torfs, Paul Van Hoeydonck, Benjamin Verdonck, Cerith Wyn Evans,Thomas Zummer Publicatie: Naar aanleiding van The Projection Project verscheen de publicatie ‘Projectie: techniek als metafoor’ uitgegeven door NAi Publishers [Rotterdam] i.s.m. MuHKA en IFFR [Rotterdam] en samengesteld door de curators van de tentoonstelling Edwin Carels, Mark Kremer en Dieter Roelstraete. Ook in deze publicatie staat het begrip projectie in de meest brede zin centraal en net als de tentoonstelling wil de publicatie het projectiebegrip in zijn volle semantische rijkdom recht doen. Auteurs: Edwin Carels, Mark Kremer, Dominique Païni, Dieter Roelstraete en Thomas Zummer met inclusief publicatie van een rondetafelgesprek met George Baker, Matthew Buckingham, Hal Foster, Chrissie Iles, Anthony McCall en Malcolm Turvey over het geprojecteerde beeld in de hedendaagse kunst en van de tekst “Notities voor een verfilming van Marx’ Kapitaal” door Sergej Eisenstein Nederlandstalig, 158 pagina’s P36



Film / Videografie: DVD The Projection Project Partners / Sponsors: Mücsarnok Kunsthalle Budapest, Mondriaan Stichting Bemiddelingsinstrumenten: Titel + Muurteksten: Nederlands, Engels en Frans Bemiddelingsfolder: Nederlands, Frans en Engels MuHKAontvangt_kinderen Titelbordjes Focusgroep met nadruk op filmorganisaties Flatscreen met programma muhka_media aan de balie MUST interventie: Diavoorstelling van passanten voor het voormalig ICC, geluidsband met inteview van kinderen over de betekenis van projectie, aangepaste boeken, in vitrine een maquette en print van 2 deelnemende kunstenaars Inkijkexemplaren publicatie worden verspreid over de tentoonstellingsruimte Bezoekerscomfort: omdat de tentoonstelling rond het thema film en projectie werkt, werd gekozen om oude filmstoelen uit de collectie Vrielynck te gebruiken als zitcomfort. Persaandacht: “De tentoonstelling fascineert, het boek is zeer lezenswaardig en het filmluik goed begeleid”, zo vat Knack het hele project samen. In een diepgaand artikel voor [H]Art beschrijft Pieter Van Bogaert ‘The Projection Project’ als “één van de mooiste tentoonstellingen van het moment, maar ook één van de moeilijkste te begrijpen”. Kwantitatief krijgt het project misschien daarom minder persaandacht, maar kwalitatief des te meer: behalve besprekingen in de Vlaamse kranten, verschijnen er uitgebreide lovende artikels in de Nederlandse Volkskrant en dito kunsttijdschriften Metropolis M, Museumtijdschrift en Kunstbeeld.

P37



5.2 REAR WINDOWS 15.12.200625.02.2007 > locatie: MuHKA - 4e en 5e verdieping Korte inhoud curator: Als een ‘epiloog’ bij de tentoonstelling The Projection Project stonden op de bovenste verdiepingen van het MuHKA drie installaties opgesteld die het idee van film of video als venster op de wereld problematiseren. Een van de oudste motieven uit de schilderkunst sinds de renaissance, wordt door de huidige film-, video en mediakunstenaars telkens opnieuw gethematiseerd. Deelnemende kunstenaars: Michael Snow, Anri Sala, Julie Morel Communicatie- en bemiddelingsinstrumenten + Persaandacht: Titel Bemiddelingsfolder: Nederlands, Frans en Engels [idem tentoonstelling The Projection Project] Titelbordjes Bezoekerscomfort: zitelementen

P38



5.3 ZONDER TITEL. Moussem Festival Lente 2007 15.0303.06.2007 > locatie: MuHKA – gelijkvloers Korte inhoud curator: De hele lente lang was het feest in het MuHKA. De vzw Moussem, beeldend kunstenaar Charif Benhelima en het MuHKA, sloegen de handen in elkaar voor een bijzonder project. Zonder Titel werd een evenement dat wou ontsnappen aan de klassieke invulling van zowel tentoonstelling als festival: een podiumfestival en een beeldende kunstpresentatie vloeiden hier ineen. De MuHKA-ruimtes werden van louter tentoonstellingsruimtes ook ontmoetingsplekken. Moussem groeide uit de bekommernis van een aantal Vlamingen van Marokkaanse oorsprong. Zij zagen in Vlaanderen niet de hele culturele waaier die zij uit Marokko verwachtten. In eerste instantie brachten zij muziek, later werd daar literatuur, dans, film en theater aan toegevoegd, ondertussen gaan zij ten gepaste tijde ook het maatschappelijke debat aan. Omdat Moussem zijn blikveld verder wilde openen, werd contact gezocht met het MuHKA. Met de samenwerking wilden beide organisaties bruggen slaan en hun eigen domein overstijgen. Hierbij ging er grote aandacht naar het creëren van een goede vibe voor een festivalplek. Maar daar bleef het niet bij. In dialoog met Moussem zette het MuHKA een traject uit waarin het zichzelf doorlichtte. Het kernpubliek van Moussem werd de referentie om te onderzoeken of het museum in de toekomst niet een stukje anders kan gaan functioneren. Moussem werd in de lente van 2007 bij wijze van spreken hoofdaandeelhouder van het MuHKA. We dachten samen na over welke verwelkoming, welke woorden, welke afspraken het museum, zijn bezoekers en een publiek als dat van Moussem konden aanspreken. Uit de talrijke prospecties, ideeën, discussies en overlegmomenten, die sinds 2005 plaats vonden, ontstond een veelzijdig programma dat onmogelijk te vatten is onder één noemer. In het tentoonstellingsluik lag de focus op kunstenaars die op een eigentijdse en bewuste manier, soms inhoudelijk, soms vormelijk en soms op beide manieren verwezen naar Marokko; de vraag hoe hun kunst een rol kan spelen in sociale en politieke veranderingen heeft de keuze bepaald. De tentoonstelling bestreek geen afgebakend gebied. Marokko – als referentieveld – bestaat ook buiten Marokko, in de emigratie waar ook Benhelima zelf uit voortkomt en in de mediterrane en Arabische wereld. Het bijzondere aan de expositie was dat ze afrekende met bewuste of onbewuste ‘vooronderstellingen’ over Oost en West en ze het publiek de verrassende verschillen en raakvlakken liet zien tussen de Arabische en de Westerse hedendaagse beeldende kunst. Deelnemende kunstenaars: Wafae Ahalouch el Keriasti, Hicham Benohoud, Ali Chraïbi, Abdelali Dahrouch, Hassan Darsi, Touhami Ennadre, Safaâ Erruas, Khaled Hafez, Amal Kenawy, Younès Rahmoun, Studio Ifriqia Publicatie: Parallel met Zonder Titel liep in het Vlaams-Nederlands huis deBuren in Brussel een tentoonstelling met foto’s van Charif Benhelima, Black-Out. Ter gelegenheid van de twee tentoonstellingen brachten het MuHKA en deBuren samen de publicatie ‘Zonder Titel / Sans Titre’ uit. Die kadert in woord en beeld het werk van alle betrokken kunstenaars en is een blijvende herinnering aan een ontmoeting met beeldende kunstenaars uit een land dat wij zelden associëren met hedendaagse vormen.

P39



Auteurs: François Aubral, Charif Benhelima, Hassan Boussetta, Lucas Cathérine, Christian Caujolle, Bart De Baere, Ann De Craemer, Floris Dogterom, Christian Gattinori, Sophie Gregoir & Sofie Vermeiren, Khaled Hafez, Mohamed Ikoubaân, Mousseum Club, Younès El Jabri, Laura J. Kuo, Simon Njami, Florence Renault, Dorian Van der Brempt, Koen Van Synghel, Sami Zemni 144 pagina’s Film / Videografie: Het ganse festival werd op tapes opgenomen [ca. 68 tapes]. Muziek: Eén van de benedenzalen van het MuHKA werd getransformeerd tot zaal waar in het weekend concerten werden gehouden. De zaterdagen stonden in het teken van grote, populaire concerten met bekende namen; de concerten op zondagmiddagen waren fijne aperitiefconcerten. Woord: In de rand van Zonder Titel was het MuHKA ook een plek voor dialoog en reflectie over identiteit, migratie, Oost-West, stedelijkheid, kortom over immer relevante items aangaande culturele diversiteit en relaties tussen gemeenschappen en culturen. Dat gebeurde in breedmaatschappelijke debatten, gesprekken en lezingen. Daarnaast organiseerden we literatuurmomenten en gesprekken met kunstenaars en andere gasten. Weekendgasten: Met de Marokkaanse gemeenschap als uitgangspunt wou Zonder Titel de dialoog aangaan met verschillende in België verblijvende gemeenschappen. Onder andere de Belgische Noord-Kaukasische Vereniging, Diwaan [een Iraakse vereniging], de Latijns-Amerikaanse federatie en de Unie van Turkse Verenigingen werden uitgenodigd om een weekend te programmeren. Ook vrouwen, jongeren en kinderen kregen ‘hun’ eigen feestdag binnen het festival. Programma: 15.03.2007 Arabanda [muziek] 16.03.2007 Thee met de kunstenaars met o.a. Hicham Benohoud, Hassan Darsi, Safaâ Erruas, Amal Kenawy, Philippe Aguirre, Guillaume Bijl, Ulrike Lindmayr, Toma Muteba, Sophie Nys, Ria Pacquée, Luc Lambrecht, Stella Lohaus, Johan Van Steenkiste [woord] 17.03.2007 Mimoun Rafroua + Panache Culture [muziek] 18.03.2007 Taha Adnan [woord] + Michel Waisvisz/Najib Cherradi [muziek] 23.03.2007 Ahlaam + Gesprek met regisseur Al-Daradji [gasten, film, woord, M_m] 24.03.2007 Bagdad Café: dichters Majid Matroud en Mouaffaq Assawad, muzikant Jaafar Al Khaffaf en performer Ali Rayssan [muziek, woord] 25.03.2007 Bart Moeyaert [woord] + Karim Baggili Quartet [muziek] 30.03.2007 Schaduw des Doods + gesprek met regisseur Sabur Tofan [gasten, film woord, M_m] 31.03.2007 Nawrooz met Farid Razai, Haroon Tanha en Mahmoud Kamen + Padida [gasten, muziek] 01.04.2007 Saïd el Haji & Annelies Verbeke [woord] + Abid Bahri [muziek] 05.04.2007 Debat [woord, deBuren] 07.04.2007 Wajd + Imetlaa & NL Mundo + Panache Culture + DJ Luc Calis [muziek, Beursschouwburg] 14.04.2007 Rush met DJ Sense, JR, Young G’s, Srah Chebaro & Jam-all en 2winz [gasten, muziek] P40



15.04.2007 Vingeroefeningen: toonmoment van aanstormend allochtoon en ander schrijftalent [woord] + Wajd met zangeres Naziha Meftah, dichter Khaled Roumo en componiste/pianiste Ghaïss Jasser [muziek] 24.04.2007 What a Wonderful World [film, regie Faouzi Bensaidi, M_m] 27.04.2007 Proyectomurga la Matinee + Gesprek [gasten, film, woord, M_m] 28.04.2007 Mestizo Club met optreden van Los Mueginales & Ouled Bambara, Circo Tres Pasos, La Llave Inglesa, Duo Criminal & Sindicato Sonico Allstars met een afterparty door Music Selectors van de Puma van Vlaanderen, Barbie Sound System en Amigos [gasten, muziek, woord, expo] 29.04.2007 Modeshow Ésté Beauté met oriëntaalse dans van Sara Chebaro op livemuziek van het Brusselse feestorkest El Manar 29.04.2007 Offside [film, regie Jafar Panahi, M_m] 05.05.2007 Rush party part 2 met DJ Mst, Jizz, Brahim, Marjan Ghyssaert, Saïd Assissi, Nigel Williams en DJ Davidov 06.05.2007 Muzikale vertelling Het Licht; geschreven door Michel Berckmans en verteld door Herwig De Weerdt Partners / Sponsors: Belgische Ontwikkelingssamenwerking – DGOS, Beursschouwburg, CC Berchem, deBuren, Filmfestival Open Doek, Mondriaan Stichting, Mousseum vzw, Provincie Antwerpen, SD Worx Fonds, Stad Antwerpen, Vlaams Minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel, Zuiderpershuis Bemiddelingsinstrumenten: Titel + inleidende muurtekst in drie talen + namen kunstenaars Teksten op de muur bij de kunstwerken in drie talen Titelbordjes MuHKA ontvangt kinderen MuHKA ontvangt jongeren Flatscreen aan balie met overzicht van activiteiten van de week Doe-opdracht: nieuwe titel bedenken voor tentoonstelling en vormgeven gelinkt aan een wedstrijd Bezoekerscomfort: lounge en café in de puntzaal MUST: Vitrine met kunstwerk van deelnemende kunstenaars Kinderboeken gerelateerd aan Marokko en Arabische wereld [kunst, cultuur, verhalen] Noord-Afrikaanse muziek Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, via Moussem, balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Affiche formaat: A2/ verspreiding: Antwerpen, Brussel, Gent, Sint-Niklaas, Leuven, Mechelen,…via Agrafa, balie museum MuHKA, Moussem, ronde: nocturne galeries, universiteiten, hoge scholen, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Website [speciaal aangemaakte website moussem.muhka.be] Banner op website Kifkif Programmafolder MuHKAzine Advertenties [H]art. beursschouwburg, Weekup, Art Brussels, Opendoek Filmfestival T-shirts Badges Registraties+promofilms P41



Flyers [per weekend-programma] formaat: A5, verspreiding: via Moussem, balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen/evenementen, cultuurhuizen, eetgelegenheden Affiches [per weekend-programma] formaat: A3, verspreiding: via Moussem, balie museum MuHKA + FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen/evenementen, cultuurhuizen, eetgelegenheden E-nieuwsbrief [gehele programma + per weekend] Spandoek Opening Aankondiging in communicatie deBuren, Beursschouwburg, Zuiderpershuis, CCBerchem + Nieuwsbrief stad + Nieuwsbrief Toerisme Antwerpen,… Persreis Casablanca Persdossier + diverse persberichten Homepage website Persaandacht: Er verschijnen artikels over dit project in de belangrijkste Belgische en Marokkaanse kranten, terwijl twee Nederlandstalige radio - én twee TV - programma’s aandacht besteden aan dit festival. De critici onderkennen het belang van het ongewone samenspel van disciplines en het initiatief wordt alom geprezen: “Hoe het MuHKA een doorbraak helpt forceren via het westen” schrijft De Gazet van Antwerpen. Een bekend kunstcriticus als Marc Ruyters in [H]Art oordeelt dat “het getoonde werk in het MuHKA van topkwaliteit is” en “Cette exposition est très probablement l’une des plus importantes manifestations, dédiées à l’art contemporain au Maroc”, vindt Mohamed Bada in Libération [Casablanca]

P42



5.4 JUBILEE 20 jaar MuHKA Dit jaar bestond het MuHKA, dat in 1987 zijn deuren voor het publiek opende, 20 jaar. Dit werd gevierd met een reeks tentoonstellingen waarin telkens een ander aspect van de collectie belicht wordt, onder de overkoepelende titel JUBILEE. Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Advertenties [H]art, A-prior [Documenta #12 editie], FotoMuseum, A-prior Combi-tickets [MuHKA+KMSKA+FotoMuseum] Ballonnen Flyer [boek] verspreiding: balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen E-nieuwsbrief Spandoek Aankondiging MuHKA_zine Opening Voucher boek Persconferentie Persdossier Homepage website 5.4.1 JUBILEE #1 Een verhaal van het beeld 01.0619.08.2007 > locatie: MuHKA – 2e verdieping Korte inhoud curator: Het MuHKA en het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen en het MuHKA werkten al twee jaar samen aan de prestigieuze tentoonstelling A Story of the Image: Visual Art as Visual Culture, die in het voorjaar van 2009 zal openen in Singapore. Een verhaal van het beeld was hiervan de eerste proefopzet. In de tentoonstelling werd werk van, voornamelijk Vlaamse, hedendaagse kunstenaars uit de collectie van het MuHKA, zoals Luc Tuymans, David Claerbout en Francis Alÿs gecombineerd met kunsthistorische meesterwerken uit de KMSKAverzameling: schilderijen van onder andere Antoon Van Dyck en David Teniers en innovatief, Antwerps grafisch werk dat het begin markeert van het reproduceerbare beeld. Zoals kunstenaars uit deze regio van groot belang zijn voor inzicht in de beeldcultuur van dit moment, waren Antwerpse kunstenaars in de 16de en 17de eeuw bepalend voor die van destijds. In Antwerpen ontstond immers in de 16de eeuw, onder invloed van de kunstmarkt, een nieuw soort beeld, waarvoor opdrachtgever en omgeving niet langer bepalend waren. De grandeur van Rubens en een massale grafiekproductie waren daar uitingen van. Men kan dus wel stellen dat de grondslag voor de massamedia gelegd werd met de kunstontwikkeling in Antwerpen in de 16de en 17de eeuw. Deelnemende kunstenaars: Francis Alÿs, Carla Arocha, Sven Augustijnen, Charif Benhelima, Guillaume Bijl, Dirk Braeckman, David Claerbout, Berlinde De Bruyckere, Marlene Dumas, Jan Kempenaers, Danny Matthijs, Guy Mees, Hans Op De Beeck, Ria Pacquée, Liza May Post, Walter Swennen, Frank Theys, Ana Torfs, Luc Tuymans, Maarten Vanden Abeele, Koen van den Broek, Anne-Mie Van Kerckhoven, Gonzales Coques, Henri De Braekeleer, Jan Steen, David Teniers II, Antoon Van Dyck, Marijke Van Warmerdam P43



Partners / Sponsors: Duvel Moortgat, Quinze & Milan Bemiddelingsinstrumenten: Titel + inleidende muurtekst [NL,FR,EN] Titel AS in ronde zaal AS Collectiefiches + fiches bij werken van KMSKA met infopijl Titelbordjes [witte voor de werken van het MuHKA, rode voor de werken van het KMSKA] Museumspel [plattegrond en opdrachten bij kunstwerken, start is in MUST] Witte zitblokjes met kussens verspreid in de presentatie Persaandacht: De viering in vijf afzonderlijke luiken, wordt dikwijls in zijn geheel besproken of aangekondigd. [H]Art wijdde aparte diepgaande artikels aan de verschillende tentoonstellingen. De internationale uitstraling van “Een verhaal van het beeld”, als eerste proefopzet van een tentoonstelling over oude en nieuwe ‘Vlaamse kunst’ die in 2008 te zien is Singapore en Shangai, wordt benadrukt in de pers.

P44



5.5 WELCOME HOME [Hommage aan Fred Bervoets] 07.0907.10.2007 > locatie: MuHKA – 2e verdieping Korte inhoud curator: De Antwerpse schilder en graficus Fred Bervoets [°1942, Burcht, België] heeft zijn bewondering en respect voor andere kunstenaars nooit onder stoelen of banken gestoken. Het woord ‘hommage’ is in de titel van een aantal van zijn werken zelfs letterlijk opgenomen: Hommage aan Van Gogh, Hommage aan Ensor, een werk uit de reeks Welcome Home [waar ook de titel van deze tentoonstelling naar verwijst] en Hommage aan een vriend, een cyclus die Bervoets creëerde naar aanleiding van de dood van zijn vriend Jan Cox. Welcome Home was in de eerste plaats een hommage aan Fred Bervoets zelf, samengesteld door drie kunstenaars voor wie zijn werk een grote betekenis heeft [Vaast Colson, Tom Liekens en Dennis Tyfus] en kunsthistoricus Johan Pas die verschillende teksten over hem schreef en tevens het voorstel deed voor het project. Door deze vier verschillende visies op het oeuvre en de persoon van Fred Bervoets ontstond een alternatieve, dynamische retrospectieve die geen uniforme blik en een klare kijk nastreefde, maar vertrok vanuit noties als intensiteit, energie en generositeit. Daarbij werd indirect ook verwezen naar een mogelijke actualiteit van de schilderkunst en de rol van de kunstenaar als verteller en als bezieler. De kern van de tentoonstelling ging terug op de hoogdagen van Fred Bervoets en werd gevormd door Tekens aan de wand, een keuze uit het rijke oeuvre van Bervoets door Colson, Tyfus, Liekens en Pas die zijn veelzijdigheid illustreerde. Daarnaast werd het werk van elf oud-studenten van Bervoets getoond onder de noemer The Little Cavaliers. Daar omheen organiseerde het MuHKA verschillende activiteiten, die met zijn werk en leven verband hielden. Deze leidden tot een zeer dynamische presentatievorm die toeliet Bervoets te actualiseren en te koppelen aan de hedendaagse beeldende kunstproductie en -reflectie. Welcome Home werd zo geen monografie, maar een voorstel aan het publiek waarin Bervoets’ betekenis voor de hedendaagse picturale ontwikkelingen gedemonstreerd wordt. Via de tentoonstelling kreeg Bervoets de plaats die hem toekomt binnen het kunstenlandschap. In de ‘officiële’ geschiedschrijving ontbrak zijn naam immers: deze reconstrueerde de kunstscene in Antwerpen bijna volledig in het licht van de avant-gardepraktijken van ondermeer Marcel Broodthaers en Panamarenko in de Wide White Space Gallery [1966-1976]. Daarbij werd voorbij gegaan aan het feit dat minder conceptueel getinte tendensen een belangrijke aanhang én relevantie kenden. Het psychedelische post-Cobra neo-expressionisme van Fred Bervoets was er daar één van. Deelnemende kunstenaars: Fred Bervoets, Nick Andrews, Vaast Colson, Caroline Coolen, Vincent Geyskens, Kati Heck, Tom Liekens, Pieter Mathysen, Maryam Najd, Nadia Naveau, Lieven Segers, Dennis Tyfus, Koen van den Broek, Cindy Wright Publicatie: Op de laatste dag van Welcome Home [Hommage aan Fred Bervoets] werd naast een reguliere [1200 exemplaren] ook een bibliofiele publicatie op 90 exemplaren voorgesteld met zes originele kunstwerken van Fred Bervoets, Vincent Geyskens, Vaast Colson, Dennis Tyfus, Tom Liekens en Lieven Segers, naar een idee van Vincent Geyskens en met tekst van Paul Ilegems, Johan Pas en Bart De Baere. Uitgegeven door De Paepe Editions i.s.m. het MuHKA. 76 pagina’s P45



Vernissage 06.09.07 20.30 Tijdens de vernissage stelde Dennis Tyfus een vinylplaat voor, in een beperkte oplage van 250 exemplaren, uitgebracht op zijn label Ultra Eczema producties, met geluidsfragmenten uit interviews met Fred Bervoets. De hoes van de lp werd gemaakt door Bervoets en Tyfus. KMSKA Ter gelegenheid van Welcome Home stelde ook het KMSKA de schilderijen van Bervoets uit zijn collectie tentoon. Bovendien werden Bervoets’ lievelingswerken uit de KMSKA-collectie met een quote van hem in de kijker gezet. locatie: KMSKA Leopold De Waelplaats, 2000 Antwerpen M_m 06.09.2007 Fred in zijn eeuwige storm Première van de nieuwe film van Lieven Segers Kunstenaarsgesprek 07.09.07 In het kader van het galerieweekend [06.09-09.09.07] organiseerde het MuHKA een informele babbel tussen Fred Bervoets, Vaast Colson, Tom Liekens, Dennis Tyfus en Koen van den Broek. Fred & Friends 21.09-23.09.07 Twee dagen lang werden enkele zalen in het MuHKA opengesteld om een werk op te hangen van iedereen die dat wenste. Deze selectieloze presentatie kon gezien worden als een soort publiek huldeboek aan Bervoets, maar symboliseerde vooral Bervoets als genereuze en solidaire sociaal geëngageerde kunstenaar. Tentoongestelde werken: Miki De Loor, Freddy Beyns, Jaques Lizène, Paul Devree, Bart Van Dijck, Lorenzo Smets, Bruno Dijckmans, Natacha Dimouska, Frank Laplanche-Pizon, Jorge Mendes, Dirk Janssens, Wilfried Boons, Eric Apers, Leen Tanghe, Dave Schweitzer, Jan Wuyts, Ingrid Uytterhoeve, Andrea Urbankova, Dagmar Bazgierova, Jana Josefikova, Serge Steenhoudt, Mieke Dijkstra, Jan Pas, Stefan Martens, Bob De Groot, Jan Wellens, Jacky Devillers, Maja Embrechts, Sara Wagemans, Natalie Vandermore, Steve De Schrijver, Stijn Buyst, Irene Judong, Koenraad Rosen, Ori Van Der Avoort, Ingrid Panen, Marlou Pluymackers, Masha Eeman, Kun Fang, Carol de Block, Henri Daloze, Anja de Mooij, Sjoerd Van Lankveld, Kimi Debrabant, Piet Dirckx, Barry Camps, Walter Pas, Wilfried Pas, Stefan Annerel, Lut Verhaert, Maya Beyns, Wendy D’Hollander, Iso Decleer, Ann Wodinski, Rudy De Graef, Anna Stemerdink, Jordan Tamouree, Mona Van Waes, Clara Janssens, An Haneveir, Thomas Dielman, Tom Dries, Christine Clinckx, Czajkowska Kasia, Kitoko Mambu, Tim Segers & Andreas Klotz, Harald Vandriesche, Henri Daloze, Jean Lamine, Florian Tomballe, Ann De Schrijver, Freddy De Vierman, Johan Gysels, Martin Reyes Naira, Bruno Sluydts Het verloop van dit evenement werd verfilmd door Christine Clinckx en de video werd in de expositie opgenomen. Academy, part two 25.09.07-07.10.07 Gedurende twee weken verplaatste de masterklas schilderkunst van de Antwerpse Academie voor Schone Kunsten haar werkterrein naar het MuHKA.

P46



Vrij podium/Gesproken Woord 30.09.07 om 14.00 -17.00 een ‘spoken word hommage’ aan Fred Bervoets Iedereen die dat wenste – kunstenaars, auteurs, bewonderaars, collega’s, studenten, personen uit Bervoets’ omgeving – kreeg de gelegenheid gedurende max. 10 minuten een woord tot Fred Bervoets te richten, of over hem te vertellen. Marcel van Maele sloot het gebeuren poëtisch af met de voordracht van een aantal van zijn gedichten uit edities die door Bervoets werden geïllustreerd. met o.a. Michaël Pas, Johan Pas, Adriaan Raemdonck, Dirk Van Baestelaere, Paul Ilegems, Eric Ubben, Tom Liekens, Vaast Colson, Dennis Tyfus, Paul Huvenne, Flor Bex, Wim Van Mulders en Marcel van Maele. Finissage Welcome Home met voorstelling publicatie: 07.10.07 vanaf 14.00 Het evenement werd rechtstreeks uitgezonden door Radio Centraal. Actie Antaki: 07.10.2007 Het museum verwelkomde Antaki met zijn ‘troonactie’. De kunstenaar zette in de Bervoets-tentoonstelling een troon neer waarop iedereen gefotografeerd kon worden als de koning[in] die hij/zij graag zou willen zijn. Met die foto’s werd diezelfde dag een expo in de expo georganiseerd. Van deze performance werd ook een videotape gemaakt. + Gegen die Wand: Vaast Colson organiseerde – op het dakterras van het MuHKA - een ‘wereldkampioenschap’ muurzitten, een fysieke uithoudingsproef waarin Fred Bervoets uitblinkt. Hierop kwamen een groot aantal kandidaten af. Winnares werd Nadia Naveau, Bervoets werd eervol tweede. In the air: Bij een aantal van de evenementen verzorgde Dennis Tyfus radio-uitzendingen voor Radio Centraal rechtstreeks vanuit het MuHKA Documentaires: Doorlopende vertoning van een aantal documentaire films met ondermeer interviews met Bervoets, waaronder een nieuwe film door Lieven Segers. Deze film, Fred in zijn eeuwige storm, ging in première in MuHKA_media op 06.09 18.00. Film / Videografie: In opdracht van presentatie realiseerden Chris en Nick Goyvaerts een videofilm van 90 minuten over het complete verloop van ‘Welcome Home’ [Hommage aan Fred Bervoets] en alle evenementen die eruit voortvloeiden. Partners / Sponsors: met dank aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, Hogeschool Antwerpen voor de samenwerking en het transport Bemiddelingsinstrumenten: Titel + inleidende muurtekst [vertaling op fiches in FR en NL, aan haakjes in de tentoonstelling] Titelbordjes, collectiefiches [KMSKA] Vermelding in plakletters [podiumruimte, zalen] Bezoekerscomfort: zitblokken met hoezen 1 zitblok met oude krantenartikels [geplastificieerd] MUST: aanpassen boeken aan de presentatie P47



Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA, fflyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen E-flux [incl ANTWERP ART OPENING WE] Advertenties [H]art Flyer verspreiding: balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen E-nieuwsbrief x 3 Aankondiging MuHKA_zine Persdossier Persconferentie Opening Kunstenaarsgesprek Homepage website Persaandacht: Ondanks het feit dat deze tentoonstelling maar één maand duurt, wijdt de nationale Nederlandstalige pers massaal aandacht aan de expo en de randactiviteiten. Van interviews [Humo, VRT Eén – journaal] tot uitgebreide artikels. De tentoonstelling figureert voortdurend in de top 5 van De Morgen. The little cavaliers: Christine Vuegen in De Huisarts besteedt speciale aandacht aan de jonge kunstenaars die hun vak leerden bij Fred Bervoets aan de Academie en van wie hier ook werk wordt getoond. De Gazet van Antwerpen en Het Nieuwsblad [ed. Antwerpen] maken gewag van de wedstrijd ‘muurzitten’, telkens ludiek geïllustreerd.

P48



5.6 IF I CAN’T DANCE, I DON’T WANT TO BE PART OF YOUR REVOLUTION Edition II episode 4: Feminist Legacies And Potentials in Contemporary Art Practice 27.10.200706.01.2008 > locatie: MuHKA – 2e verdieping Korte inhoud curator: In het vierdelige project Feminist Legacies And Potentials In Contemporary Art Practice werd nagegaan welke ideeën er vandaag leven bij kunstenaars als het om feminisme gaat en vooral welke vorm zij daaraan geven. Het feminisme was een belangrijke kracht achter de veranderingen binnen de kunst in de periode 1960-70. Zo had feministisch georiënteerde kunst aandacht voor neokolonialisme en rassenproblematiek, brak zij disciplines open, trad zij pionierend op binnen het terrein van kunst in de openbare ruimte, stond zij aan de wieg van institutionele kritiek. Het project geeft inzicht in de ideeën van deze periode, maar wil ook laten zien hoe kunstenaars – vrouwen en mannen, van westerse en niet-westerse afkomst – sindsdien met de erfenis omgaan. De tentoonstelling bracht werk samen van kunstenaars van verschillende generaties. Kunstenaars die zich in de jaren 1960-70 over feministische vraagstukken hebben geuit, zoals Sanja Ivekovic en Lili Dujourie waren vertegenwoordigd, net als kunstenaars die in de jaren tachtig een kritisch oeuvre opbouwden, zoals Jutta Koether. De generatie geboren rond 1968 was vertegenwoordigd met o.a. Hito Steyerl, Cathy Wilkes en Karl Holmqvist; de jongste generatie door o.a. Katarina Zdjelar en Falke Pisano. Curatoren: Frederique Bergholtz en Annie Fletcher Deelnemende kunstenaars: Heather Allen, Monica Bonvicini, Lili Dujourie, Jef Geys, Unni Gjertsen, Karl Holmqvist, Sanja Ivekovic, Jutta Koether, Sarah Pierce, Falke Pisano, Erik van Lieshout, Frances Stark, Hito Steyerl, Anne-Mie Van Kerckhoven, Cathy Wilkes, Haegue Yang, Katarina Zdjelar Publicatie: In de loop van 2008 wordt een publicatie verwacht – uitgegeven door de Appel – waarin een waaier van kunstenaars verslag doet van zijn of haar ervaringen met feminisme in relatie tot de cultuur en samenleving - in een land of regio waarmee ze vertrouwd zijn. Naar verwachting zal eind 2008 een Feminism Reader verschijnen, geproduceerd in samenwerking met de partners en Afterall Books. Filmprogramma: In MuHKA_media stelde Edwin Carels een filmprogramma samen met werk van feministische cineasten. Op het programma stonden o.a. de klassiekers Cléo de 5 à 7 [1962] van Agnes Varda, Jeanne Dielman, 23 Quai du Commerce, 1080 Bruxelles [1975] van Chantal Akerman en Riddles of the Sphinx [1977] van Laura Mulvey en Peter Wollen, maar ook Anna Biller’s Viva [2001]. Performance programma: 02.11-03.11.2007 Parallel aan de tentoonstelling in het MuHKA, werd in Huis a/d Werf in Utrecht een performance programma georganiseerd. Hier gaven o.a. Heather Allen en Katarina Zdjelar acte de présence.

P49



Symposium: 28.10.2007 Het slotsymposium van Feminist Legacies And Potentials In Contemporary Art Practice borduurde voort op de twee eerdere symposia die If I Can’t Dance... organiseerde. Het ging verder in op noties van ‘global feminism’ met als sprekers o.a. Rosi Braidotti, hoogleraar Vrouwenstudies aan de Universiteit Utrecht, en Connie Butler, samensteller van WACK! Art and the Feminist Revolution en beeldend kunstenares Hito Steyerl. Het symposium werd geproduceerd door het MuHKA, Huis en Festival a/d Werf en de Appel. Reading group: De ‘reading group’ die sinds september 2007 georganiseerd wordt i.s.m. de Appel vond nog vier maal plaats: in september, oktober en november in de Appel, en in december in het MuHKA. Mogelijkheid tot een gastgesprek van de curatoren in Universiteiten en hogescholen. Interventie VZW Poppesnor buiten het museum: Video Speakers Corner op 06.12.2007. Partners / Sponsors: If I Can’t Dance… wordt financieel ondersteund door Fonds BKVB, Stichting Cultuurfonds Bank Nederlandse Gemeenten, Prins Bernhard Cultuurfonds, British Council en de Mondriaan Stichting. If I Can’t Dance... wordt geleid door Frederique Bergholtz, Annie Fletcher en Tanja Elstgeest. Binnen de editie over feminisme werkt If I Can’t Dance... samen met Huis en Festival a/d Werf in Utrecht, de Appel arts centre in Amsterdam en het MuHKA. Bemiddelingsinstrumenten: Muurtitel Nederlandstalige bemiddelingstekst: meeneemblaadje [MuHKA] Engelstalige folder [IICD] MuHKAontvangt_kinderen MuHKAontvangt_jongeren Titelbordjes Interventie MUST: reeks boeken over jongens en meisjes, pictogrammen in de gordijnen, in vitrine komt een origami-ster van een deelnemende kunstenares Focusgroep met nadruk op vrouwenorganisaties Bezoekerscomfort: hergebruik meubilair lounge Moussem maar in aangepast kleur, aanmaak maquette voor de curatoren van de tentoonstelling voor het werk van Hito Steyerl Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Spandoek E-flux Advertenties [H]art 2x, Witte Raaf E-nieuwsbrief [ook nog eens extra voor de interventie van Poppesnor] Aankondiging MuHKA_zine Folder Flyer formaat: A5 / verspreiding: balie museum MuHKA, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen/evenementen, cultuurhuizen, eetgelegenheden P50



Opening Persdossier Homepage website Persaandacht: Kwantitatief relatief weinig persaandacht [artikels in [H]Art, De Standaard, De morgen, La Libre Belgique, Elle België], maar kwalitatief schoort de tentoonstelling in de media een hoge top: ze wordt nl. gefilmd door de Franstalige zender ARTE Belgique voor het programma “50 degrés nord”.

P51



6 MuHKA COLLECTIEPRESENTATIES 6.1 Collectiepresentatie XVII … en double 25.11.20061.02.2007 > locatie: MuHKA – 2e verdieping Korte inhoud curator: Naar aanleiding van de wintertentoonstelling The Projection Project stelde het MuHKA een collectiepresentatie samen aan de hand van een thematisch complex dat nauw met dat van de projectie – in figuurlijke zowel als letterlijke zin – samenhangt: een wereld van schaduwen, dubbels en ontdubbelingen, tweelingen, maskerades, spoken en spiegelingen. In de collectiepresentatie zitten weinig projectiewerken in de strikte, technische zin van het woord – ook daarin weerspiegelde deze de metaforiek van de wintertentoonstelling – maar des te meer fantasmagorische beelden: allusies op de magische kracht van de cinema om het leven in tweeën te klieven. Twee identieke beelden – maar wat is nu juist waar, en wat slechts representatie ? Deelnemende kunstenaars: Tiong Ang en Roy Villevoye, Richard Artschwager, Luc Deleu, Paul De Vree, Braco Dimitrijevic, Jiri Georg Dokoupil, Jan Fabre, Bernard Frize, Jef Geys, Douglas Gordon, Rodney Graham, Philip Huyghe, Ilya & Emilia Kabakov, Hubert Kiecol, John Körmeling, Edward Lipski, Danny Matthijs, Paul McCarthy & Mike Kelley, Allan McCollum, Vlad Monroe, Antonio Muntadas, Bruce Nauman, Ria Pacquée, Michelangelo Pistoletto, Hermann Pitz, Thom Puckey, Gert Robijns, Cindy Sherman, Ettore Spaletti, Sven ’t Jolle, Joëlle Tuerlinckx, Michael Van Den Abeele, Richard Venlet, Didier Vermeiren, Jan Vercruysse, Paul Van Hoeydonck, Jörgen Voordeckers, Lawrence Weiner, Marthe Wéry Communicatie- en bemiddelingsinstrumenten + Persaandacht: Titel + inleidende tekst op de muur + namen van de kunstenaar [alles in plakletters] Vertalingen van muurtekst in E en FR op meeneemblaadje aan de balie Titelbordjes Collectiefiches onder infopijl op verschillende plaatsen in de presentatie Bezoekerscomfort: zitcomfort MUST: zoekspel galerij van verloren voorwerpen

P52



6.2 Collectiepresentatie XVIII Ontmoeting 15.0313.05.2007 > locatie: MuHKA – 2e verdieping Korte inhoud curator: Een jaar lang engageerden een aantal vrijwilligers van de Moussem Club zich, onder begeleiding van MuHKA-medewerkers, om na te denken over de mogelijkheden van de museumcollectie en wat deze voor hen kan betekenen. Hun keuze vertelde niet één groot verhaal, maar veel kleine, waarbinnen verschillende interpretaties mogelijk zijn. Realiteit versus illusie, vrouwelijk versus mannelijk, kwetsbaarheid en vragen rond identiteit... De Moussemleden zagen het museum vooral als een ontmoetingsplaats waarbij de kunstwerken een gesprekspunt konden vormen voor mensen met verschillende achtergronden. Deelnemende kunstenaars: Tiong Ang & Roy Villevoye, Charif Benhelima, Sergei Bratkov, Vaast Colson, Berlinde De Bruyckere, Richard Deacon, Luc Deleu, Wim Delvoye, Eugenio Dittborn, Jan Fabre, Michel François, Jef Geys, Ann Veronica Janssens, Ilya & Emilia Kabakov, Anish Kapoor, Barbara Kruger, Vlad Monroe, Bruce Nauman, Anatoli Osmolovski, Ria Pacquée, Michelangelo Pistoletto & Cittadellarte & calc, Bill Vazan, Barbara Visser Partners / Sponsors: Belgische Ontwikkelingssamenwerking – DGOS, Beursschouwburg, CC Berchem, deBuren, Filmfestival Open Doek, Mondriaan Stichting, Mousseum vzw, Provincie Antwerpen, SD Worx Fonds, Stad Antwerpen, Vlaams Minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel, Zuiderpershuis, Moussem Club Bemiddelingsinstrumenten: Titel + inleidende muurtekst Foto’s deelnemers moussemclub [visueel essay] + korte tekst over moussemclub + namen deelnemers moussemclub Moussemmanifest [tekst op de muur] Titelbordjes Collectiefiches: in elke zaal 1 centraal punt Filmpjes met foto’s en gesproken commentaar van de deelnemers, verspreid over de presentatie [vrijwilligers praten over hun ervaringen en hun favoriet kunstwerk] Bezoekerscomfort: ontmoetingsruimte in de presentatie [zithoek met kussens] waar mensen reactie kunnen nalaten op een kaartje MUST: zoekspel galerij van verloren voorwerpen Communicatie-instrumenten: Zie Moussem P40-41

P53



6.3 JUBILEE #4 Who’s got the Big Picture ? 29.0618.11.2007 > locatie: MuHKA – gelijkvloers Korte inhoud curator: In de collectiepresentatie Who’s got the Big Picture stond in de eerste plaats de [voor]geschiedenis van het MuHKA centraal. In de inkomhal van het museum was historisch werk te zien van Vito Acconci, Daniel Buren, James Lee Byars, Gordon Matta-Clark en andere, aan het I.C.C. gerelateerde persoonlijkheden uit de belangrijke ‘embryonale’ fase die aan de stichting van het museum van hedendaagse kunst in 1987 voorafging. In tweede instantie stond in deze presentatie het nieuw te verschijnen collectieboek centraal. In een aantal museumzalen werden onderscheiden hoofdstukken uit het boek tot leven gewekt, met speciale aandacht voor de sculpturale traditie [een belangrijke historische leidraad in het vroege verzamelbeleid] en het ‘tactiele’ schilderkunstige beeld. Voorts reflecteerde het MuHKA ook op de invloed van Fluxus in de collectie, en zoomde het in op twee grote ensembles van jongere kunstenaars, met name Wilhelm Sasnal en Steven Shearer. De titel van deze presentatie verwees naar het opschrift op een groot schilderij van de Oostenrijkse kunstenares Johanna Kandl, het eerste kunstwerk dat de museumbezoeker tegemoet trad. De vraag ‘Who’s got the big picture?’ hield verband met de ambitieuze maar tegelijk ook ambigue poging een globaal beeld te scheppen van een organisch gegroeide museumcollectie. Wie heeft het overzicht [‘the big picture’] - en is zo’n overzicht überhaupt wel mogelijk en/of wenselijk? Deelnemende kunstenaars: Marina Abramovic & Ulay, Vito Acconci, Stephan Balkenhol, Hicham Benohoud, Fred Bervoets, Sergei Bratkov, Marcel Broodthaers, Daniel Buren, James Lee Byars, Jacques Charlier, Alan Charlton, Vaast Colson, Anthony Cragg, Roberto Cuoghi, François Curlet, Bert De Beul, Thierry De Cordier, Raoul De Keyser, Paul De Vree, Braco Dimitrijevic, Jiri Georg Dokoupil, Lili Dujourie, Robert Filliou, Michel François, Andrea Fraser, Bernard Frize, Jef Geys, Tina Gillen, Dan Graham, Sven ’t Jolle, Alfredo Jaar, Johanna Kandl, Ruben Kindermans, Martin Kippenberger, John Körmeling, Ivan Kozaric, Moshekwa Langa, Mark Lewis, Jacques Lizène, Gordon MattaClark, Paul McCarthy & Mike Kelly, Ulrich Meister, Aernout Mik, Pieter Laurens Mol, Andrei Monastirski, Antonio Muntadas, Maurizio Nannucci, Honoré d’O, Anatoli Osmolovski, Panamarenko, Michelangelo Pistoletto, CK Rajan, Guy Rombouts, Thomas Ruff, Wilhem Sasnal, Steven Shearer, Cindy Sherman, Roman Signer, Christophe Terlinden, Toon Tersas, Althea Thauberger, Narcisse Tordoir, Nicolas Uriburu, Caroline Van Damme, Philippe Van Snick, Ben Vautier, Jan Vercruysse, Didier Vermeiren, Henk Visch, Marthe Wéry, Franz West Publicatie: JUBILEE - 2007/1987/1967 bevat werk van meer dan 170 kunstenaars, afbeeldingen, foto’s, korte duidende teksten en 12 essays van verschillende auteurs. Zie PUBLICATIES P90 Partners / Sponsors: KMSKA

P54



Bemiddelingsinstrumenten: Titel in plakletters Tijdslijn in plakletters met kernmomenten Collectiefiches verspreid in de presentatie met infopijl MuHKA_ontvangt kinderen: zoektocht vlieg [start= aan de balie, einde = aan balie] Fotocollage ‘MuHKA dankt zijn publiek’ op tussenverdieping Collectiebanken en hoezen Polsbandjes waaronder sommigen met de handtekening van een kunstenaar Ballonnen Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKA_zine Opening Persaandacht: “There are some great pieces here as well as a fascinating story”, lezen we in The Bulletin, weekblad voor in België wonende Engelstaligen, dat de programmatie van het MuHKA op de voet volgt. De publicatie “Jubilee 2007/1987/1967” wordt meermaals vermeld en in [H]Art “een schitterend nieuw collectieboek” genoemd.

P55



6.4 JUBILEE #3 Atelier Panamarenko 29.0618.11.2007 > locatie: MuHKA – gelijkvloers Korte inhoud curator: De tentoonstelling kwam tot stand in samenwerking met de vzw Panamarenko Collectief, die de artistieke belangen van de kunstenaar vertegenwoordigt, en die na de renovatie van het pand zijn intrek zal nemen in de Biekorfstraat 2. Nu het pand ‘Biekorfstraat 2’, de voormalige woning en werkruimte van Panamarenko, deel uitmaakt van de collectie van het MuHKA, wordt de gehele artistieke en niet-artistieke inboedel van het huis geïnventariseerd. In afwachting van de renovatie van het pand, waar de kunstenaar 33 jaar woonde en werkte, werd in het kader van JUBILEE een selectie getoond van de meest markante attributen, gereedschappen, onderdelen en artistieke experimenten die zich in het pand bevinden. Maar de leef- en denkwereld van Panamarenko werd ook opgeroepen aan de hand van historische foto’s, tekeningen, multiples, documenten en archivalia. De tentoonstelling Atelier Panamarenko was niet alleen het startschot voor een actieve artistieke werking in en rondom de Biekorfstraat, maar ook een avant-première van de latere openstelling van het pand. Door de bezoeker een blik te gunnen in het artistieke universum van de kunstenaar, kon het MuHKA zichtbaar maken waar het al een tijdje in stilte aan werkt: de ontsluiting van een historisch pand als een belangrijk stukje cultureel erfgoed. Curator: Hans Willemse Deelnemende kunstenaars: Panamarenko Partners / Sponsors: in samenwerking met vzw Panamarenko Collectief en met steun van de Vlaams Minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel Bemiddelingsinstrumenten: Titel + inleidende muurtekst Zoektocht vlieg [onderdeel van zoektocht in the big picture via MuHKA_ontvangt kinderen] Communicatie-instrumenten: Extra uitnodiging direct mailing, balie museum MuHKA, FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen, Panamarenko Collectief Affiches formaat: A2 Aankondiging MuHKAzine Homepage website Persaandacht: Met de slogan “Hammers up!” neemt het MuHKA in januari Panamarenko’s vroegere woon- en werkplaats officieel in ontvangst, een gebeurtenis die meteen veel media-aandacht krijgt in de geschreven pers zowel als op radio en TV. De tentoonstelling, m.a.w de ‘reconstructie’ van het atelier, wordt in de pers wel eens ‘nostalgisch’ en ‘hallucinant’ genoemd, terwijl de foto van de opstelling menig artikel illustreert over de MuHKA - Jubilee in het algemeen.

P56



6.5 Collectiepresentatie XXI 01.12.200710.02.2008 > locatie: MuHKA - gelijkvloers Korte inhoud curator: In het kader van dit jubileumjaar zal het MuHKA in de volgende collectiepresentaties aandacht vragen voor de monumentale werken en grotere ensembles die, vanwege het plaatsgebrek, tijdens JUBILEE niet getoond werden. Tijdens de winterpresentatie werd vooral gefocust op die collectiewerken die een soort visueel maatschappelijk commentaar ambiëren. Van The 15th History of the Human Face [The Children of Breughel] [1993] van Eugenio Dittborn [terug opgesteld op de plaats waarvoor het gecreëerd werd] en Kerim Ragimovs Human Project [1994 tot heden], een reeks geschilderde kopieën van groepsportretten en andere afbeeldingen uit tijdschriften en ander triviaal bronnenmateriaal; en Vlad Monroe’s kritische, cynische en soms zelfs ronduit sentimentele portrettengalerij StarZ [2006]. Over het sleutelwerk Vivre d’Abord [1978] van Danny Matthys, een monumentale fotoreeks waarin fotografische documenten van de vooroorlogse Duitse Freikörper-cultuur in hun proto-nazistische hoedanigheid worden ontmaskerd. En de pseudo-didactische installatie August 20th, 1968 – 2000 [2000] van Ilya Kabakov en zijn echtgenote Emilia Kanevsky. Tot Ahava-Soap Balls [1996] van Uri Tzaig, een videoinstallatie waarin de precaire aard van het Alltagsleben in het door militairpolitieke conflicten en religieus-culturele spanningen geteisterde Midden-Oosten wordt gethematiseerd. En Kaled Hafez’ Revolution Project [2006] een reflectie over de impact van de [westerse] massamedia op niet-westerse samenlevingen. Deelnemende kunstenaars: Charif Benhelima, Sergei Bratkov, James Lee Byars, Paul Casaer, Jacques Charlier, Vaast Colson, Leo Copers, François Curlet, Berlinde De Bruyckere, Mark Dion, Eugenio Dittborn, Jan Fabre, Robert Filliou, Khaled Hafez, Ilya & Emilia Kabakov, Amal Kenawy, Suchan Kinoshita, Barbara Krüger, Gordon Matta-Clark, Danny Matthys, Vlad Monroe, Ria Pacquée, Panamarenko, Kerim Ragimov, Roman Singer, Joëlle Tuerlinckx, Luc Tuymans, Uri Tzaig, Patrick Van Caeckenbergh, Maarten Van Den Abeele, Lidwien van de Ven, Philippe Van Snick, Barbara Visser, Ian Wallace, Konstantin Zvesdochotov Bemiddelingsinstrumenten: Titel in plakletters op de muur aan de balie Collectiefiches verspreid over de presentatie Collectiefiches op de website Computer in MuHKAFE met link naar collectiefiches digitaal Titelbordjes Bezoekerscomfort: zitbanken met jubileeboek MUST: galerij van verloren voorwerpen Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKA_zine Homepage webite Persaandacht: Wordt aangekondigd in Het Volk en De Tijd.

P57



7 LONELY AT THE TOP > locatie: MuHKA – 5e en 6e verdieping Korte inhoud curator: De kleinere bovenzalen van het MuHKA werden vanaf de lente van 2007 ingeruimd voor specifieke presentaties van kunstwerken door jonge en minder jonge, meer en minder bekende kunstenaars uit Antwerpen, Vlaanderen, België, Europa en/of de wereld daarbuiten. De bovenverdiepingen functioneren daarbij als een soort ‘project room’, met een geheel eigen tentoonstellingsprogramma dat zich op onderzoeksmatig artistiek denken wil toespitsen. De inauguratie van Lonely at the Top viel samen met de opening van het grote Moussem-project. Deelnemende kunstenaars: Sophie Nys, Marie Julia Bollansée, Jos De Gruyter & Harald Thys, Annik Leroy, Ives Maes Bemiddelingsinstrumenten: Titel in plakletters Titelbordjes Fiche met tekst over Herman Asselberghs en het project + bij de werken Zaaltekst [EN, NL] op meeneemblaadjes Inleidende zaaltekst bij de drie werken Computer met site van het kunstwerk [Ives Maes] Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA+Fotomuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Advertentie A-prior, Recto-Verso E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKA_zine Aankondiging folder Monty Homepage website Persaandacht: De verschillende kleine presentaties worden ontleed en besproken in [H]Art. De Franstalige Belgische kunstkrant Arte News praat kort over aflevering #4 Jos De Gruyter en Harald Thys, en #5 Ives Maes krijgt, behalve in [H]Art, artikels in De Standaard [een interview], Zone O3, Knack Focus en Kunstbeeld. 7.1 #1 Sophie Nys Lénine en pensant 15.03 – 15.04.2007 De jonge Brusselse kunstenares Sophie Nys [°1973] reisde in 2005 af naar Ulan-Ude, de hoofdstad van de onherbergzame Russische deelstaat Boerjatië in oostelijk Siberië, om er het grootste nog rechtstaande standbeeld van Lenin, de stichter van het intussen alweer vergane Sovjet-rijk, te filmen. Van dat standbeeld werd destijds alleen maar het hoofd gerealiseerd, en Lenins monumentale, enigzins Mongools ogende kop vormt dan ook het dramatische punctum van Nys’ grofkorrelige super 8-film. We krijgen het hoofd van Lenin vanuit alle mogelijke hoeken te zien, vanop wisselende afstanden, terwijl rondom zijn norse, op oneindig gestelde blik het dagelijkse leven op het centrale stadsplein zijn prozaïsche gangetje gaat – één die natuurlijk allang niet meer overeenstemt met het utopische visioen van Vladimir Iljitsj P58



Oeljanov. Onderaan in beeld verschijnen tekstflarden uit de gesprekken die Lenin in het begin van de jaren twintig met de Duitse communiste Clara Zetkin voerde, en waarin herhaaldelijk de vraag wordt gesteld naar de plaats van de ‘vrouwenkwestie’ binnen het bredere kader van de proletarische revolutie en de arbeidersstaat. Vraag en antwoord lijken zich volledig binnen Lenins hoofd af te spelen; de klinische stilte van dit historische gesprek wordt alleen op het einde van de film doorbroken door een langzaam aanzwellende revolutionaire mars. Zetkin is vandaag grotendeels vergeten, maar was destijds een gerespecteerde compagnon de route van Rosa Luxemburg, en de ‘stichter’ van de allereerste internationale vrouwendag, op 8 maart 1911 – belangrijke herinneringen die allemaal meespelen in Nys’ elegische “Lénine en pensant”, een monument ter nagedachtenis van de toekomst in het verleden en het verleden in de toekomst. In de aanpalende ruimte zijn van Sophie Nys nog eens vijf posters te zien uit haar gestaag groeiende “ever-growing personalized catalogue”: vijf “pages” waarin ze voor haar belangrijke kunstwerken of beelden van die kunstwerken honoreert – in dit concrete geval onder meer uit de schatkamer van het Poesjkin-museum in Moskou. Deze vijf posters schenkt de kunstenares aan het MuHKA. 7.2 #2 Marie Julia Bollansée Tarquinia 15.03 – 15.04.2007 De titel van het werk van Marie Julia Bollansée [°1960] verwijst naar een oude Etruskische stad in de buurt van Rome. Tarquinia was de belangrijkste van het twaalfkoppige verbond van Etruskische steden, en is vandaag als archeologische site in de eerste plaats bekend om zijn zogeheten necropolis – een ondergrondse dodenstad die meer dan zesduizend graftomben telt, waarvan velen met prachtige, kleurrijke wandschilderingen zijn versierd. Van deze deels macabere voorgeschiedenis is echter weinig te merken in Bollansées “Tarquinia”, een drievoudige projectie waarin een feestelijk gedekte tafel met een steeds wisselende line-up van gasten centraal staat – een beeld dat losjes gebaseerd is op de historische muurschilderingen uit het historische Tarquinia. Hoewel de associatie met de iconografische traditie van het Laatste Avondmaal zich onvermijdelijk aan ons opdringt, bespeelt “Tarquinia” toch een ander emotioneel register – dat van een feestelijk begin, in plaats van een majestatisch, fataal einde. Het beeld van de vrienden en kennissen van de kunstenares die gezamenlijk aan de feestdis aanschuiven, ademt verwachtingsvolle hoop uit, en de belofte van een schier eindeloze hoeveelheid aan [mogelijke] gesprekken. Even belangrijk als het avondrood waarin dit lyrische tafereel baadt, is de klank: moeilijk te identificeren maar hartverwarmend geroezemoes [het is onmogelijk te achterhalen waar de gesprekken over gaan, maar daar is het Bollansée dan ook niet om te doen], en het consistente gekletter van borden, bestek, en onophoudelijk aangevulde wijnglazen. De feestelijke teneur van dit werk, waarin de hoop van grote en kleine verwachtingen speelt, reflecteert daarmee perfect de ambities van “Lonely At The Top” als nieuw, autonoom opererend tentoonstellings- en presentatieprogramma – in “Tarquinia” ensceneert Bollansée de heilsdronk annex toast van dienst.

P59



7.3 #3 Herman Asselberghs 26.04 – 26.05.2007 Aansluitend bij KINO EYE #7 EVACUATION, worden in de derde editie van Lonely at the Top drie videowerken van Herman Asselberghs getoond. 7.4 #4 Jos De Gruyter & Harald Thys 01.06 – 19.08.2007 met o.m. voorstelling van de nieuwe film van Jos de Gruyter & Harald Thys Ten Weyngaert Brussel boven in Lonely at the Top deze zomer, want de bovenste verdiepingen van het MuHKA worden van eind mei tot midden augustus ingeruimd voor een solopresentatie door het in Brussel gevestigde kunstenaarsduo Jos De Gruyter & Harald Thys. De aanleiding daarvoor is de voltooiing en screening van hun langverwachte nieuwe film Ten Weyngaert, hun meest ambitieuze en langste film totnogtoe, die hier op 31 mei in première gaat. De films, installaties en fotografische tableaux van De Gruyter & Thys worden bevolkt door mysterieuze creaturen en mensachtigen – de “mens op de grens” – die in tragische situaties zijn aanbeland die de kunstenaars met veel zin voor absurde, bij voorkeur zwarte humor verbeelden. Hun doorzichtig ogende narratieve constructies baden in het ‘unheimliche’ licht van obscure Freudiaanse associaties en duistere lokale geschiedenissen. Zo is Ten Weyngaert genoemd naar het Vlaamse gemeenschapscentrum in de Brusselse gemeente Vorst waar De Gruyter & Thys hun film hebben gerealiseerd. Het centrum doet dienst als de fictieve setting voor een morbide experiment in community building, waarin een reusachtige zwarte spin een web van gure machtsverhoudingen spint rond haar gerobotiseerde onderdanen. In Lonely at the Top # 4 was ook ouder werk van de kunstenaars te zien zijn – een suite van zwart-witfoto’s waarin een gelijkaardige reeks sinistere taferelen wordt geënsceneerd, eveneens gesitueerd in een hermetisch afgesloten, door bizarre routines beheerste ruimte. Ten Weyngaert gaat in première in Lonely at the Top op 31.05 om 20.30. Er is die avond een tweede voorstelling. 7.5 #5 Annik Leroy 07.09 – 21.10.2007 In het kader van Black September toont Annik Leroy in de vijfde Lonely at the Top drie installaties rond Ulrike Meinhof, die actief was binnen de Rote Armee Fraktion [RAF]] Ze werd in 1972 opgepakt, in 1974 tot acht jaar gevangenisstraf veroordeeld en in 1976 dood aangetroffen in haar cel. De installatie [Psycho] Zerreisswolf ontleent haar titel aan een citaat waarin Meinhof de omstandigheden van gevangenschap en isolatie in West-Duitse gevangenissen aan de kaak stelde. Lieber wütend als traurig [Mieux vaut être en colère que triste] bestaat uit drie naast elkaar geprojecteerde videobeelden en bevat fragmenten van de briefwisseling die Meinhof tot 1973 voerde met haar dochters Bettina en Regine. Unheimlich schwer/politisch tenslotte is een video-installatie waarin geluidsfragmenten opgenomen zijn van interviews met Meinhof uit de tijd dat ze nog vrij was en een bekend journaliste.

P60



7.6 #6 Ives Maes 26.10.2007 – 06.01.2008 Recyclable Refugee Camp is een vluchtelingenkamp dat bestaat uit biologische afbreekbare structuren zoals wooneenheden, latrines en glijbanen. Maar eerder dan een ecologische toepassing voor humanitaire kwesties is RRC een kritische vraagstelling bij het groeiende, hyperethische bewustzijn van de hedendaagse westerse mens. Recyclable Refugee Camp is een ironische poging om een 100% ethisch correct kunstwerk te maken. TOURISM is binnen dit project een nieuw onderdeel. Het promoot de vluchtelingensituatie als een modieuze levensstijl, een soort utopisch alternatief voor de alledaagse verveling van het eerste wereldburgerschap. Het is een oproep aan alle 49 miljoen vluchtelingen, zakenmannen, depressieve huisvrouwen, ‘potential trouble sources’, arbeiders en mislukkelingen. TOURISM biedt hen de mogelijkheid om een simpel bestaan te leiden in één van de composteerbare RRC kampen verspreid over de wereld. Onthaasten in een biologische omgeving. TOURISM bestaat uit drie delen: een aantal foto’s die het alledaagse Recyclable Refugee Camp leven beschrijven; promotiemateriaal dat uit posters en advertenties bestaat; en de website www.r-r-c.org waarop je informatie kan vinden, een locatie kan uitkiezen en tickets kan boeken.

P61



8 FoMu TENTOONSTELLINGEN 8.1 JUBILEE #2 Luc Tuymans I don’t get it 01.0609.09.2007 > locatie: FoMu – 4e verdieping Korte inhoud curator: Het MuHKA organiseerde deze zomer, in het kader van JUBILEE, een bijzondere tentoonstelling van Luc Tuymans op de vierde verdieping van het FotoMuseum. Op deze locatie programmeert het MuHKA samen met het FotoMuseum tentoonstellingen rond beeldcultuur. Tijdens Luc Tuymans I don’t get it werd het brede spectrum van Tuymans’ oeuvre getoond, met nadruk op de efemere kant ervan. Voor het eerst sinds twintig jaar werd de video Feu d’Artifice opnieuw getoond, alsook het volledige overzicht van edities, allerhande publicaties en de polaroids. Met de polaroid als metafoor, werd Luc Tuymans I don’t get it een tentoonstelling over het precaire beeld, het beeld dat nog niet gefinaliseerd is, dat een belang zou kunnen krijgen in de vorm van een schilderij, maar waarbij dit beeld niet is zeker gesteld. De beelden in deze tentoonstelling werden belangrijk, en ze zijn daardoor meteen twijfelachtig, een twijfelachtigheid die typerend is voor de omgang van Tuymans met beelden. Waar eerder de context van Tuymans centraal stond in de omkadering, werd nu een ander kader uitgezet, dat van onvaste beelden, losgekoppeld van een strikte interpretatie, en daardoor opnieuw ‘geboren’. Bedoeling was om een dynamisch verband te tonen tussen de verschillende aspecten uit het oeuvre van Luc Tuymans; de multiples, documenten, muurschilderingen, polaroids, … met nadruk op het ontwikkelingsproces van beelden van een kunstenaar die werkt op de grens van afwezigheid/aanwezigheid [van herkenning, collectief bewustzijn, etc]… De tijdelijkheid van de muurschilderingen is illustratief hiervoor, het is een tijdelijkheid als die van een sigaret, of de verschijning van het beeld in een polaroid. Deelnemende kunstenaars: Luc Tuymans Publicatie: In het kader van Luc Tuymans I don’t get it brengt Ludion een gelijknamige publicatie uit. Auteurs: Gerrit Vermeiren, Rose Van Doninck, Montserrat Albores Gleason, Dieter Roelstraete, Luc Tuymans. 200 pagina’s Film / Videografie: DVD van Finissage Luc Tuymans op 09.09.2007 M_m programmeert een door Luc Tuymans samengesteld filmprogramma: 01.06.2007 Kortfilms van Peter Weiss 10.06.2007 Bwana Kitoko 15-16-17.06.2007 Hitler: ein Film aus Deutschland, deel 1-3 De enige 16-mm film die Luc Tuymans zelf ooit realiseerde, Feu d’Artifice is doorlopend te zien in de tentoonstelling.

P62



09.09.2007 Kunstenaarsgesprek Luc Tuymans en Peter De Graeve [UA Antwerpen] 09.09.2007 Antwerp Tax Luc Tuymans ontwierp special voor Antwerp Tax graffiti van chauffeurs-profielen. Een van deze taxi’s zal heel de dag voor het MuHKA ter beschikking staan. Partners / Sponsors: productie van het MuHKA in het FoMu, Antwerp Tax Bemiddelingsinstrumenten: titel in plakletters algemene tekst over de tentoonstelling op A4 meeneemblaadje [NL,FR,EN] interview met Luc Tuymans in rokerskamer [montage van geluidsband + beelden] titelbordjes op forex stoelen in rokerskamer Communicatie-instrumenten: Extra uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA, FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Aankondigende flyer Affiches formaat: A2/ verspreiding: via agraffa, balie museum MuHKA Spandoek aan FotoMuseum E-flux Advertentie [H]art Opening Flyer [finisage] verspreiding: balie museum MuHKA, FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen E-nieuwsbrief Persdossier Persconferentie Homepage website Persaandacht: De tentoonstelling blijkt een media – hype en wordt massaal besproken en/of aangekondigd in de nationale en internationale pers [NRC – Handelsblad [NL], Artein [It], Modern Painters en The Wall street Journal, USA]. Op de radio: Klara [Ramblas], Radio 1, Radio Centraal, Kunststof [NL], en op de nationale TV- zenders: C’est du Belge [RTBF], LUX [VRT – Canvas] en ATV. Internationale TV: MUSE [Bloomberg News, New York].

P63



8.2 Stage Fright 28.09.200706.01.2008 > locatie: FoMu – 4e verdieping Korte inhoud curator: ‘All the world’s a stage’ impliceert tegelijk dat er geen ontsnappen aan is: elke figuur wordt een figurant in een groter verhaal. Optimale zichtbaarheid in de publieke sfeer is nu niet alleen meer een vanzelfsprekendheid, maar ook een vereiste. Steeds meer mensen trekken deze behoefte zelf ook door tot in hun privéleven: permanent passief bereikbaar zijn [via gsm, internet] wordt actief exhibitionisme dankzij de explosieve toename aan weblogs, myspace-pagina’s, enz. Vragen om gezien te worden, is vragen om getaxeerd te worden, elke registratie impliceert ook een zekere mate van onderwerping. De thematische tentoonstelling Stage Fright evoceerde dit krachtenspel tussen kijker en bekekene met als letterlijke blikvanger de video-installatie Jeanne, waarin de Oostenrijker Martin Arnold het kijkende, zoekende, vertwijfelde, smekende gezicht van actrice Maria Falconetti uit de historische Jeanne d’Arc-verfilming van Carl Dreyer isoleerde. Juist door het weglaten van alle andere beelden en scènes, actualiseert Arnold deze emblematische procesfilm, de verstomde respons van het individu tegenover de macht van kerk, staat en leger. In Stage Fright botste de blik van Jeanne op een reeks fotoprojecties, een geritmeerde slideshow waarin de macht van de camera gethematiseerd werd. Het was een selectie gedigitaliseerde reportagefoto’s uit het archief van het Fotomuseum over de media aan het werk. Tussenin en aan de muur een aantal voornamelijk sculpturale werken, die de licht unheimliche, beklemmend lege sfeer.accentueren en een interpunctie in het optische parcours vormden. Deelnemende kunstenaars: Martin Arnold, Michael Druks, Michel François, Paul Gees, Alfredo Jaar, Bertrand Lavier, Jacques Lizene, Manfred Muller, Bruce Nauman, Jean-Marc Navez, Ria Pacquée & Danny Devos, Giulio Paolini, Buky Schwartz, Didier Vermeiren, Mark Verstockt Partners / Sponsors: co-productie van het MuHKA en het FoMu Bemiddelingsinstrumenten: Nederlandstalige bemiddelingstekst: meeneemblaadje Titelbordjes Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKA_zine Homepage website Persaandacht: De tentoonstelling op de vierde verdieping van het FotoMuseum wordt in één adem vermeld met de andere die er in die periode plaats vinden en die alle een beetje in de schaduw blijven staan van de populaire fototentoonstelling van Stefan Vanfleeteren. Enkel het Nederlandse online cultuurmagazine “8Weekly” wijdt een apart artikel aan “Stagefright”, naast [H]Art, waar Bert Danckaert “de visuele presentatie iets te cryptisch” vindt, hoewel “een mooie illustratie bij boeiende teksten in het FotoMuseum Magazine”. De Gazet van Antwerpen kondigt het bijhorende filmprogramma aan. P64



9 EXTRA MUROS 9.1 JUBILEE #5 MuHKA te gast in KMSKA 29.0618.11.2007 > locatie: KMSKA Korte inhoud curator: Ook het KMSKA ruimde plek in voor werk uit de MuHKA-collectie. De installaties van ‘wereldbeeldenbouwers’ Nedko Solakov, Mark Manders en Pistoletto werden opgesteld in de zalen met werk uit de verzameling van het KMSKA, uit de jaren ’50 en ’60. In de benedenzalen met 19de en vroeg 20ste eeuwse modernisten, werd met het werk van Amerikaanse Conceptualisten zoals Edward Ruscha, Donald Judd en Lawrence Weiner kleine tussenkomsten voorzien. Deelnemende kunstenaars: Richard Artschwager, Leo Copers, Patrick Corillon, Richard Deacon, Wang Du, Jimmie Durham, Jan Fabre, Dan Flavin, Irène Fortuyn/O’Brien, Hugo Heyrman, René Heyvaert, Philip Huyghe, Craigie Horsfield, Donald Judd, Suchan Kinoshita, Joseph Kosuth, Barbara Krüger, Bernd Lohaus, Mark Manders, Alan McCollum, Vlad Monroe, Bruce Nauman, Tony Oursler, Panamarenko, Yu Peng, Michelangelo Pistoletto Cittadellarte en calc, Hermann Pitz, Peter Rogiers, Edward Ruscha, Nedko Solakov, Patrick Van Caeckenberg, Ian Wallace, Lawrence Weiner, Bill Woodrow Partners / Sponsors: KMSKA Bemiddelingsinstrumenten: Collectiefiches verspreid in de presentatie met infopijl Verloren voorwerpen zoektocht [start is aan begin van tentoonstelling] met meubel Titelbordjes Communicatie-instrumenten: Spandoek aan KMSKA Aankondiging in Museumkrant KMSKA Aankondiging MuHKAzine Persconferentie Persdossier Persaandacht: Niet alleen de goede samenwerking tussen de twee musea wordt geprezen, maar ook het feit dat deze topwerken uit de MuHKA - collectie zeer mooi tot hun recht komen in het 19de-eeuwse museumgebouw.

P65



9.2 MuHKA@NanoNu NIEUWE DIMENSIES 0910.11.2007 > locatie: Brussel - Vlaams Parlement Korte inhoud curator: Op uitnodiging van het viWTA [Vlaams Instituut voor Wetenschappelijk en Technologisch Aspectenonderzoek] selecteerde het MuHKA [Museum van Hedendaagse Kunst Antwerpen] voor Nieuwe Dimensies, het tentoonstellingsluik binnen NanoNu, een reeks kunstenaars van diverse generaties, die allen een fascinatie hebben voor wetenschappelijke beeldtaal, of die wetenschappelijke processen in hun praktijk betrekken. De meesten van hen focussen niet rechtstreeks op de nano-technologie, maar exploreren in hun werk wel fenomenen die dankzij de nano-wetenschap niet langer pure fantasie of hypothese hoeven te blijven. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is een grensverleggende attitude. In hun werk komen toepasselijke thema’s aan bod zoals instabiele identiteit, actieve dimensies, sensoriële perceptie, de electronische ruimte en conceptuele, dan wel categorische verwarring. Stuk voor stuk zijn het kunstenaars die systematisch onze vertrouwde noties van realisme, beeldtaal, wetenschap en kunst ondergraven, om nieuwe kruisbestuivingen uit te proberen. Curator: Edwin Carels Deelnemende kunstenaars: Louis De Cordier, Peter De Cupere, Patricia De Martelaere, Honoré d’O, Nick Ervinck, Auriea Harvey & Michaël Samyn, JODI, Dirk Vander Eecken, Anne-Mie Van Kerckhoven, Angelo Vermeulen Partners / Sponsors: i.s.m. viWTA [Vlaams Instituut voor Wetenschappelijk en Technologisch Aspectenonderzoek] en met steun van Märklin Publicatie: Brochure uitgegeven door MuHKA met tekst van Patricia De Martelaere Communicatie-instrumenten: Brochure formaat A5 / verspreiding: tijdens NanoNu E-nieuwsbrief Persaandacht: Enkel in [H]Art verschijnt er een geïllustreerd, kort beschrijvend artikel.

P66



10 REFLECTIE: LEZINGEN, REEKSEN EN SYMPOSIA 10.1 Lezingen Sleutelwoord / Culture > locatie: MuHKA Korte inhoud curator: Sommige woorden lijken gemakkelijk te begrijpen en de term cultuur is er een van. In zijn baanbrekend boek Keywords beschrijft de marxistische academicus Raymond Williams echter het woord cultuur als één van de meest gecompliceerde termen, aangezien het verschillende dingen tegelijk betekent. Het kan verwijzen naar het werk van kunstenaars, het kan eigenschappen zoals goede manieren beschrijven en het kan gebruikt worden om de levenswijze aan te duiden van etnische of geografisch bepaalde groepen. Conflicten rond cultuur bepalen ook veel hedendaagse, politieke debatten. In een ‘in gesprek’-reeks in het MuHKA werd de complexiteit van deze term besproken door kunstenaars, theoretici, curatoren en pedagogen. De sprekers, met een verschillende achtergrond en uiteenlopende standpunten, bespraken het snijpunt tussen kunst en een breder gebied van culturele activiteit. Zij bekeken hoe cultuur uitgespeeld wordt in de arbeidswereld, in het politiek strijdperk, doorheen de recente geschiedenis van cultureel onderzoek, in de rassenverhoudingen en ook specifiek in de Vlaamse context. Van het begin tot het einde werd deze term gebruikt als een middel om het kunstzinnige en maatschappelijke te overbruggen, en ook als een manier om na te denken over hoe personen en samenlevingen betekenis betwisten, verhandelen, produceren en delen. Deelnemende kunstenaars: Paul Gilroy & Steve McQueen 01.03.2007 Op 1 maart 2007 traden theoreticus Paul Gilroy en kunstenaar Steve McQueen met elkaar in dialoog. Gepolst voor zijn deelname aan deze reeks, suggereerde Gilroy zelf McQueen als ‘sparring partner’. Beide sprekers zijn bevriend en vertrouwd met elkaars werk. De Britse sociaalwetenschapper Paul Gilroy [°1956] bekleedt een leerstoel Sociale Theorie aan de London School of Economics. Zijn interesseveld bestrijkt niet alleen de sociologie, maar ook literatuur, kunst, muziek en cultuurgeschiedenis. Gilroy is het meest gekend van zijn werk rond racisme, nationalisme en van zijn originele benadering van de geschiedenis van de Afrikaanse diaspora. Zijn geëngageerde theorieën over ras, discriminatie en cultuur hebben grote invloed gehad op de culturele en politieke bewustwording van de zwarte bevolking in het Engeland van de jaren ’90. Gilroy schreef onder andere Ain’t no Black in the Union Jack [1993], The Black Atlantic [1993] en After Empire [2004]. Op dit moment werkt hij onder andere aan een studie over de sociale en technologische dynamiek van populaire muziek en aan een vergelijkende, historische studie rond koloniale regeringen. De Britse kunstenaar Steve McQueen [°1969] is één van de leidende hedendaagse video- en filmkunstenaars en woont en werkt in Amsterdam. Hij raakte geïnteresseerd in film als student aan Goldsmiths’ College, Londen. Nadat hij daar in1993 zijn graad gehaald had, studeerde hij een jaar film aan de Tisch School of the Arts in New York. Zijn stille zwart-wit films, waarin hij vaak zelf een rol speelt, worden gekarakteriseerd door hun visueel zuinige karakter. Zijn minimalistische en niet-narratieve manier van werken, wordt wel gezien als een techniek van vervreemding en maakt duidelijk hoe hij creatief gebruik maakt van een rijke cinematografische traditie. McQueen won de ICA Futures Award in 1996 en de Turner Prize in 1999. P67



Rudi Laermans & Lieven De Cauter 22.03.2007 Kunst is koopwaar, maar koopwaren zien er tegenwoordig vaak ook kunstig uit. Bovendien lijken creativiteit en innovatie gemigreerd van de kunsten naar de sfeer van gamedesign en softwareontwikkeling, alternatieve popmuziek, publiciteit, ... Is het verschil tussen kunst en niet-kunst dus soms volledig geïmplodeerd? Realiseert de huidige ‘creatieve economie’ de droom van de avant-garde van een fusie tussen kunst en alledaags leven binnen het kapitalisme? Rudi Laermans en Lieven De Cauter vormen samen de kern van het collectief Oxumoron. Voor de avond in het MuHKA bereidde Rudi Laermans een korte lezing voor, waarop Lieven De Cauter reageerde als opmaat tot een publieke discussie. De inzet luidde: in welke tijd leven wij - hier en nu? Rudi Laermans [°1957] is professor sociologie aan de Katholieke Universiteit Leuven en gastdocent in sociale en culturele theorie aan P.A.R.T.S, de in Brussel gevestigde dansschool van A.T. De Keersmaeker. Hij publiceerde talrijke werken over sociale en culturele theorie, sociologie van de kunst, culturele politiek en hedendaagse dans. Recentelijk deed hij onder meer empirisch onderzoek rond artistieke organisaties vanuit een sociologisch perspectief, het cultuurbeleid en cultuurparticipatie in Vlaanderen en de kwestie van cultureel erfgoed. Zijn theoretisch onderzoek is vooral gericht op de theorie van sociale systemen enerzijds en op de post-Foucault traditie binnen de kritische theorie anderzijds. Lieven de Cauter [°1959] is filosoof en initiator van het BRussels Tribunaal. Hij is verbonden aan het Department Architectuur, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening van de Katholieke Universiteit Leuven en doceert cultuurfilosofie aan verschillende kunstscholen en universiteiten, onder meer aan het RITS en P.A.R.T.S in Brussel, de UA en de Willem De Kooning-Academie. Hij is momenteel gastprofessor aan het Berlage Instituut in Rotterdam. Hij publiceerde onder meer De capsulaire beschaving - Over de stad in het tijdperk van de angst [2004] en is co-redacteur van een uitgebreide anthologie van belangrijke teksten over de architectuur van de 20e eeuw. Adrian Rifkin & Dr Sudeep Dasgupta 12.04.2007 Sudeep Dasgupta en Adrian Rifkin zullen het hebben over de mogelijkheid van culturele onverschilligheid – hoe men een persoonlijke cultuur kan verwerven door overgang, groei, toevallige bewustwording, verlies en het gevoel eindelijk iets bereikt te hebben. Ze betrekken daarbij recent literair werk, van Amitay Gosh’s In an Antique Land, Vikram Seth’s Two Lives tot het werk van Paula Jacaues en denken na over hoe in deze boeken de verandering van historische en seksuele identiteit beschreven wordt. Tot op zekere hoogte vanuit autobiografisch oogpunt, gaan zij in hun gesprek in op de grote migratiestromen van afgelopen eeuw en op de technologische veranderingen die nieuwe categorieën van bezit [bovennationaal/electronisch] tot stand gebracht hebben. Verder vragen ze zich af wat het verschil zou kunnen zijn tussen deze nieuwe, niet-vervreemde vorm van los zijn van zijn oorsprong en het oudere concept van de kosmopolitische cultuur. Adrian Rifkin is professor visuele cultuur aan de universiteit van Middlesex. Hij publiceerde Street Noises – Parisian Pleasure 1900-1940 [1993] en Ingres Then, and Now [2000]. Hij verrichtte grondig onderzoek naar en publiceerde talrijke werken over cultuur- en kunstgeschiedenis en over uiteenlopende onderwerpen als populaire muziek, opera, Kantiaanse esthetica en homoseksuele subjectiviteiten. Momenteel werkt hij aan een uitgebreid interactief boek op zijn website www.gai-savoir.net. Hij werkt ook aan een artikelenreeks over Richard Wagner, waarin hij onder meer aandacht besteedt aan Wagners techno-erfenis. Een aantal van deze artikelen kan op zijn website worden geraadpleegd.

P68



Dr. Sudeep Dasgupta [1967] is assistent professor aan het departement Media en Cultuur van de Universiteit van Amsterdam. Hij doceert en verricht onderzoek naar esthetica en migrantensubjectiviteit, kunstgeschiedenis en hedendaagse visuele analyse en de relevantie van postkoloniale theorie voor mediastudies. Hij verricht ook onderzoek op het vlak van Britse culturele studies, de kritische theorie van de Frankfurter Schule, film en televisie, postkoloniale theorie, postmodernisme, feminisme en ‘queer theory’. Hij publiceerde artikelen over globalisering en nationale identiteit, ‘queer theory’ en postkoloniale studies, de globale dimensie van hindoefascisme, culturele politiek en film en werkt momenteel aan een boek over transnationale cultuur en de politiek van identiteit. Maria Hlavajova & Rosi Braidotti 10.05.2007 In deze Keywords/Culture lezing zullen Maria Hlavajova en Rosa Braidotti het hebben over hun bijdrage aan de Nederlandse inzending voor de Biënnale van Venetië in 2007, en over de relatie cultuur / nationale vertegenwoordiging in internationale manifestaties zoals de Biënnale van Venetië. Het project voor Venetië bestaat uit drie gelijkwaardige, met elkaar verweven facetten die het accent leggen op de thema’s veiligheid, geweld, bezorgdheid en immigratie. Het project omvat een nieuw werk van Aernout Mik, een kritische reader [geredigeerd door Maria Hlavajova en Rosi Braidotti, samen met Charles Essche, directeur van het Van Abbemuseum, en een lezingenreeks. Maria Hlavajova [°1971] is curator, artistiek directeur van BAK, Basis voor Actuele Kunst in Utrecht, en programmadirecteur van Tranzit, een project dat wordt uitgewerkt in Bratislava, Praag, Wenen en Boedapest. Haar werk is gericht op een kritische praktijk die tegelijk het diepliggende verband tussen kunst en kennis wil aantonen en aandacht heeft voor belangrijke aspecten in de huidige culturele en politieke omstandigheden. Zij ontwikkelt haar projecten vaak in ‘stukken’ of ‘episodes’, die toelaten om specifieke aspecten tegelijk vanuit verschillende perspectieven en op verschillende manieren te onderzoeken. Hlavajova heeft vooral interesse voor interdisciplinariteit, met de nadruk op tentoonstellingen en het onderzoek van het hedendaagse in een esthetische context. Hlavajova was co-curator van Manifesta 3. Rosi Braidotti [°1954] is professor vrouwenstudies aan de kunstenfaculteit van de universiteit van Utrecht en wetenschappelijk directeur van de Nederlandse Onderzoekschool Vrouwenstudies. Zij publiceerde talrijke werken over feministische filosofie, epistemologie, poststructuralisme en psychoanalyse. Zij is adviseur van de tijdschriften: ‘Signs’, ‘Differences’ en ‘The European Journal of Women’s Studies’. Zij publiceert over en verricht onderzoek naar feministische filosofie en culturele studies/studies van populaire cultuur. Zij heeft grote interesse voor poststructuralisme en psychoanalyse, theorieën over seksuele verschillen en de geschiedenis van feministische ideeën. Haar onderzoek spitst zich toe op het werk van Gilles Deleuze en Luce Irigaray. Momenteel verricht ze onderzoek naar de politiek van het feministische postmodernisme vanuit een multicultureel perspectief en naar de geschiedenis van wetenschappelijke teratologie. Zij publiceerde onder meer ‘Transpositions: on Nomadic Ethics’ [2006] en ‘Baby Boomers: Vite parallele dagli anni Cinquanta ai cinquant’ anni’ [2003]. Film / Videografie: De lezing van Paul Gilroy & Steve McQueen werd op videotape opgenomen. Partners / Sponsors: Evens Foundation, Volksuniversiteit Maurits Sabbe

P69



Communcatie-instrumenten: Affiche [tekst+ gehele programma] formaat: A2/ verspreiding: balie museum MuHKA folderronde: nocturne galeries, universiteiten, hoge scholen, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme + verspreiding Antwerpen via Agrafa Flyer [per lezing uitleg programma] formaat A5 / verspreiding: balie museum MuHKA, folderronde: nocturne galeries, universiteiten, hoge scholen, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme E-flux Advertentie Recto-verso E-nieuwsbrief [per programma] Aankondiging MuHKAzine Persconferentie Persbericht Homepage website

P70



10.2 Videogasten Korte inhoud curator: In het oeuvre van heel wat belangrijke Belgische kunstenaars neemt video een centrale plaats in. Toch is het bijzonder moeilijk om een duidelijk beeld te krijgen van hun specifieke visie of van de ontwikkeling van het medium de afgelopen decennia. Welke betekenis heeft videokunst nog ? En in welke mate helpt het videobeeld om bijzondere ideeën of denkbeelden vorm te geven ? Net zoals afgelopen jaar peilde Chris Van Camp [Kingkong] in 2007 naar de plaats en betekenis van het videobeeld in het oeuvre van een actuele kunstenaar. Elk gesprek van ongeveer anderhalf uur werd gelardeerd met een rijke selectie aan fragmenten. Nadien volgde een integrale projectie van één of meerdere titels, door de gast van die avond gekozen. Hem/haar werd gevraagd om een bijzondere invloed te illustreren en om een jong, nog onbekend talent te signaleren. Deelnemende kunstenaars: Els Dietvorst 15.01.2007 Voor Els Dietvorst is de videocamera een sociaal instrument. Zo ontwikkelde ze projecten in de Brusselse Anneessenswijk en in de jeugdgevangenis van Mol. Anouk Declercq 19.02.2007 Een videowerk is voor Anouk De Clercq een ontmoeting van kunsten. Daarom werkt ze geregeld samen kunstenaars zoals muzikanten, choreografen, schrijvers, architecten… Els Opsomer 19.03.2007 Els Opsomer focust op de overlevingsstrategieën van het individu in extreme situaties. In haar intimistische verslagen verweeft ze een perspectief dat in geen enkel nieuwsitem te zien is. Sarah Vanagt 16.04.2007 Op korte tijd heeft Sarah Vanagt een indrukwekkende reeks video’s gerealiseerd die even fijnzinnig als beklijvend de mondiale problematiek [en met name Afrika] aankaarten. Nicolas Provost 21.05.2007 Het nog vrij jonge oeuvre van Nicolas Provost is vormelijk verrassend divers, maar inhoudelijk altijd sterk poëtisch geladen. Zelfs wanneer hij sociaal kritisch wordt, bewaart hij tegelijk een fascinatie voor het exotische in het alledaagse. Stefaan Decostere 10.10.2007 Decostere benadert het medium televisie als een serieus platform voor zijn specifieke ideeën rond media analyse, structureel experimenteren en videobeeld creatie. Zijn documentaires blijven tot op de dag van vandaag veel meer dan louter een verslag over hun onderwerp. In tegenstelling tot ‘normale’ televisieproducties, vormen de programma’s van Decostere een uitdaging voor de toeschouwer.

P71



Kurt D’Haeseleer 24.10.2007 Het werk van Kurt D’Haeseleer draait om de visualisatie en symbolisering van de dynamiek van informatie- en dataverkeer in tijden van glasvezelkabels, computers en modems. Special effects spelen een belangrijke rol in zijn werk, dat misschien best als een ‘pixel-drama’ of ‘pixel-soap’ omschreven kan worden en zich vaak op het snijvlak van schilderkunst, videoclip, cinema en performance bevindt. Anne-Mie Van Kerckhoven 07.11.2007 Anne-Mie Van Kerckhovens multimedia-installaties [audio, video, computer en internet] in agressieve kleuren en harde technologische materialen plaatsen de kijker in een compromitterende positie. Ze kijkt naar het obscene in de maatschappij vanuit een vrouwelijk standpunt. Haar directe beeldtaal heeft een sterke impact. Vincent Meessen 21.11.2007 Vincent Meessen hanteert een documentaire stijl waarbij hij narratieve elementen verbindt met een sociaal-maatschappelijke reflectie op de hedendaagse samenleving. Vormelijk heeft zijn fotografie- en videowerk een documentaire stijl. Inhoudelijk keert de vraag van de ‘betwiste ruimte’ of het territorium als inzet van de politiek regelmatig terug. David Claerbout 05.12.2007 Hoewel David Claerbout werd opgeleid tot schilder, werkt hij vooral met fotografische installaties en [interactief] videowerk. Hij richt zich op de vluchtige natuur van tijd en ruimte en op het onvermogen van om het even welke visuele weergave de ‘werkelijkheid’ te vatten zoals die bestaat. Manon de Boer 19.12.2007 Het werk van Manon de Boer draait rond het portret en het geheugen. Het beeld en het biografische verslag worden vaak gescheiden om de aard van het portret in vraag te stellen aan diegene die wordt geportretteerd en tegelijk ook aan de toeschouwer. Partners: Kingkong Communicatie-instrumenten: Flyer [tekst+ programma] formaat: A5 / verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA + FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen E-nieuwsbrief [gehele programma] Advertentie Weekup, Recto-verso Aankondiging MuHKAzine Homepage website Persberichten

P72



10.3 DOCUMENTAIR FILMPLATFORM ZONE 0204.03.2007 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Naast het vertonen van een beperkt aantal documentaires legt ZONE het accent op seminaries, professionele ontmoetingen en beschouwingen met betrekking tot de eigentijdse kunstzinnige documentaire. In focus: Deimantas Narkevicius [°1964, Litouwen]. ZONE neemt een visionaire positie in en wil via filmvertoningen, ontmoetingen, lezingen en een masterclass zowel filmproducers, -makers, -docenten, -studenten als het reguliere publiek een bredere kijk op de documentaire film aanbieden en nieuwe mogelijkheden binnen het genre aanreiken. Deelnemende kunstenaars: Deimantas Narkevicius [filmmaker in focus] Partners / Sponsors: Desire Productions Communicatie-instrumenten: Aankondiging MuHKA_zine E-nieuwsbrief Persbericht

P73



10.4 Floating Territories. Een Trans-Biennial Project. Istanbul/Athene/Venetië 0616.09.2007 Korte inhoud curator: In het vroege najaar van 2007 was het MuHKA één van de initiatiefnemers van het door de Evens Foundation georganiseerde “Floating Territories”-project, dat plaats vond in het kader van het biënnaleseizoen – het betrof hier immers letterlijk een schip [“float”] dat achtereenvolgens Istanbul, Athene en Venetië aandeed, de locaties van respectievelijk de tiende biënnale van Istanbul, de eerste biënnale van Athene, en de 52ste biënnale van Venetië. MuHKA-directeur Bart De Baere en Extra City-directeur Anselm Franke stonden, in nauw overleg met Germana Jaulin van de Evens Foundation, samen in voor de conceptualisering van de eerste twee etappes van dit nomadische project – twee discursieve evenementen, aangedikt met een reeks performances, die zowel in Istanbul als Athene plaatsgrepen binnen de context van de [openingen van de] biënnales, en dus op een internationaal, professioneel kunstpubliek konden rekenen. De “Mood Salon” [zoals deze nomadische laboratoria werden gedoopt] in Istanbul werd gecoördineerd door Anselm Franke, en nam de vorm aan van een “Blackmarket for Useful Knowledge and Non-Knowledge” – een geïmproviseerde ‘marktplaats’ waar individuele bezoekers/participanten voor één symbolische euro de expertise konden aanboren van sprekers als Brian Dillon, Irene Kopelman, MuHKA-curator Dieter Roelstraete, Pelin Tan en anderen. Deze als symposium vermomde reeks performances vond plaats op het dak van een oud Ottomaans burgerhuis in Beyoglu. De “Mood Salon” in Athene werd in georganiseerd door Bart De Baere en MuHKAcurator Grant Watson, en in goede banen geleid door Katerina Gregos en Michalis Paparounis. Hoewel minder performatief en meer neigend naar een conventioneel symposium-format, hield ook deze “Mood Salon” vast aan een principieel informele dynamiek; het vormde dan ook een dankbaar kader voor de exploratie van de vooropgezette thematiek – een reflectie omtrent de Verlichting en haar vele schaduwen. Bestaat er zoiets als een “atmosferische politiek”? Kunnen we ondanks alle kritiek op het Verlichtingsdenken toch nog in luciditeit blijven geloven? Een lezing door de Duitse filosofe Eva Meyer werd gevolgd door een reeks rondetafelgesprekken met Kodwo Eshun en Angelika Sagar [samen bekend als The Otolith Group, deelnemers aan de biënnale van Athene], Grant Watson e.a. Het avondprogramma in Bios, het Atheense cultuurcentrum dat dit hoofdstuk van “Floating Territories” onderdak bood, besloot met een screening van enkele films van het Brusselse collectief Auguste Orts [Herman Asselberghs, Sven Augustijnen, Manon de Boer, Anouk De Clerq]. Deelnemers aan ‘Floating Territories’ zijn o.a. Stanley Brinks, Pascale Cassagnau, Alex Cecchetti, Brigitte de Malau, Nico Dockx, Yona Friedmann, Christian Frosi, Liam Gillick, Katerina Gregos, Hannah Hurtzig, Bouchra Khalili, Abdelwahab Meddeb, Eva Meyer, Steve Nieve, Susan Philipsz, Alasdair Roberts, Dieter Roelstraete, Suely Rolnik, Anjalika Sagar, Jennyfer Teets, Pelin Tan, Muriel Teodori, Jalal Toufic, Tris Vonna-Michell, Grant Watson Partners / Sponsors: ‘Floating Territories’ was een initiatief van de Stichting Evens.

P74



10.5 KINSHIP oktober 2007februari 2008 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Najaar 2007 startte MuHKA_media samen met Extra City een onderzoek naar de ‘familiewaarden’ binnen de historische avant-gardefilm. Om de twee maanden werd een nieuwe etappe gebreid aan het onderzoek naar de interactie tussen de diverse centra voor experimentele film. De vertoningen gingen telkens vergezeld van sprekers, onderzoekers en discussiemomenten. Het openingsweekend van de reeks werd samengesteld door Marc Siegel, die o.a. zeldzaam materiaal meebracht van de legendarische Jack Smith. Underground/ Overseas: From Jack Smith and Andy Warhol to Zanzibar is een filmserie waarin, voordien nauwelijks bestudeerde, historische, thematische en esthetische relaties tussen de New Yorkse en de Parijse underground filmscènes van de jaren ’60 worden onderzocht. Underground/Overseas werd uitgetekend door filmkenner Marc Siegel, gefinancierd door het Hauptstadtkulturfonds Berlin en werd voor het eerst getoond bij de Freunde der Deutschen Kinemathek/Kino Arsenal in Berlijn en op het Forum Expanded section van het Filmfestival van Berlijn in 2007. Partners / Sponsors: Extra City Communicatie-instrumenten: Folder ism Extra City verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Flyer verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum Aankondiging MuHKA_zine E-nieuwsbrief Persbericht

P75



11 EVENEMENTEN EN OPPORTUNITEITEN 11.1 Hammers up ! Persdag schenking Biekorfstraat 2 09.01.2007 > locatie: MuHKA – MuHKAFE en auditorium Korte inhoud curator: Op 8 januari 2007 vond in het Muhka de officiële bekendmaking plaats van de schenking van de ouderlijke woonst van Panamarenko aan het MuHKA. In aanwezigheid van de Vlaamse minister van Cultuur Bert Anciaux, de voorzitter van de vzw Panamarenko Collectief Paul Morrens en de kunstenaar Panamarenko zelf, werd aan pers en publiek het ambitieuze project voorgesteld om van het historische pand een culturele ankerplaats te maken. Tegelijk met de schenking van het pand, sloot het MuHKA een samenwerkingsovereenkomst af met het Panamarenko Collectief, dat na de restauratie van het pand door architect Luc Deleu, zal instaan voor de dagelijkse werking en het artistieke beheer. Directeur Bart De Baere noemde het huis een ‘buitengewoon artistiek environment’, dat met de steun van de Vlaamse Gemeenschap ‘ontmanteld en vervolgens opgefrist’ zal worden. De druk bijgewoonde persconferentie resulteerde in tal van krantenartikels en een item op het VRT-journaal. Partners / Sponsors: in samenwerking met vzw Panamarenko Collectief en met steun van de Vlaams Minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel

P76



11.2 Nocturama > locatie: M_m Anne-Mie Van Kerckhoven 25.01.2007 Non-stop digitale beeldenstroom, waarvoor AMVK The AntiSade Press Calendar for 2007 versneed met notities, momentopnames en anderssoortige gedachtenstrepen uit Berlijn. Honoré δ’O 15.03.2007 Als Honoré δ’O een boek maakt, dan is dat altijd een gebeurtenis. Twee jaar geleden was er de vuistdikke publicatie ‘Tant Pis’, naar aanleiding van zijn deelname aan de Biënnale van Venetië. Vorig jaar realiseerde de kunstenaar met Opera Aperta een eigentijdse variante op de Dode Zee-rollen of de joodse Thora. Het werd een interactief boek, tegelijk een rolboek als metafoor voor het hele oeuvre en tegelijk een nieuw arsenaal aan mogelijkheden: “papier dat op zijn eigen benen heeft leren staan”. Inmiddels is er alweer een nieuw boek: the QUEST – variation on a Theme. Dit grijze boek behandelt the QUEST met vooral beelden van Venezia en Charleroi, en in het midden reeksen videostills van de filmpjes; vooraan en achteraan zijn begeleidende projecten geschetst, als voorbereiding en afsluiting van de laguna. Honoré δ’O presenteerde zijn nieuwe boek the QUEST – variation on a Theme op een achtergrond van eigen video-beelden.

P77



11.3 Vlag Pascale Marthine Tayou 15.0303.06.2007 > locatie: MuHKA – voorgevel Korte inhoud curator: Heeft kunst anno 2007 een maatschappelijke relevantie? Oftewel: kan kunst de wereld redden? De tentoonstelling Commitment, die getoond werd in De Garage in Mechelen en Cultuurcentrum Strombeek, toonde artiesten die het engagement niet schuwen, onder wie grote namen als Francis Alÿs, Martin Kippenberger en Marcel Broodthaers. De Kameroense kunstenaar Pascale Marthine Tayou trok de straat op om zijn engagement meer kracht bij te zetten. Hij vervaardigde een zevental vlaggen: aan de ene zijde de Europese Unie, aan de andere zijde de Afrikaanse Unie. De vlaggen werden door de kunstenaar gehesen op de basiliek van Koekelberg, de Romboutstoren in Mechelen, de abdij van Grimbergen. Ook op het Gentse S.M.A.K., het Antwerpse MuHKA, MAC’s in Henegouwen en het Cultuurcentrum Strombeek wapperden Tayous vlaggen. De vlag werd achteraf geschonken aan het MuHKA. Deelnemende kunstenaars: Pascale Marthine Tayou Partners / Sponsors: CC Strombeek Bemiddelingsinstrumenten: Groot titelbordje met titel + tekst

P78



11.4 Het Bezette Scherm April 2007 > locatie: M_m Korte inhoud curator: In de zomer van 1943 gingen honderdduizenden Vlamingen in bezet België kijken naar Wenn die Sonne wieder Scheint, een film gebaseerd op Stijn Streuvels’ roman De Vlaschaard. De Antwerpse cinema Eldorado alleen trok op vier weken tijd bijna 85.000 bezoekers. Vanaf april 2007 bracht het project ‘De Vlaschaard 1943’ de film in herinnering met een tentoonstelling, een boek en een dvd. Met de studiedag Het bezette scherm werd het verhaal van deze film in zijn internationale context geplaatst. Roel Vande Winkel en Ine Van linthout vertelden waarom Duitsers in bezet gebied een typisch Vlaams gegeven kwamen verfilmen. Ingo Schiweck vertelde een soortgelijk verhaal uit bezet Nederland, waar Hans Steinhoff een film over Rembrandt maakte. Paul Lesch gaf dan weer aan wat er gebeurde met het bioscoopwezen van het Groothertogdom Luxemburg dat werd ingelijfd bij het ‘Derde Rijk’. Studiedag: 10.00 Verwelkoming 10.15 Roel Vande Winkel [postdoctoraal onderzoeker FWO UGent] over de Duitse film in nazi-Duitsland en bezet gebied 1939-1945; 10.45 Paul Lesch [docent film en geschiedenis aan Miami University John E. Dolibois European Center in Luxemburg] [in het Engels] over film in bezet Groothertogdom Luxemburg op basis van zijn boek Heim ins Ufa-Reich?; 11.15 Kortfilm Leinen aus Kortryk + Ufa-journaal over de opnamen van Wenn die Sonne wieder scheint, ingeleid door Roel Vande Winkel en Ine Van linthout; 12.00 Middagpauze 13.30 Lezing door Roel Vande Winkel en Ine Van linthout [Universiteit Antwerpen, Humboldt-Universität Berlijn] over de film Wenn die Sonne wieder scheint/De Vlaschaard; 14.30 Lezing door Ingo Schiweck [auteur, voormalig docent aan Heinrich-HeineUniversität Düsseldorf]over film in bezet Nederland, Roel Vande Winkel over de film Rembrandt; 15.30 Pauze 16.00 Filmvertoning Rembrandt 19.00 Filmvertoning Wenn die Sonne Wieder Scheint Partners: Koninklijk Belgisch Filmarchief en Vlaamse Dienst voor Filmcultuur.

P79



11.5 Laboratorium Champ d’Action 02.06.07 > locatie: MuHKA - gelijkvloers Korte inhoud curator: In Laboratorium werden studenten van de masteropleiding van het Conservatorium Antwerpen een schooljaar lang ondergedompeld in de hedendaagse muziek. De focus lag op het gebruik van elektronica in nieuwe muziek en op het werk van de Sloveense componist Vinko Globokar. Globokar werd als centrale figuur gekozen omdat hij heel wat andere componisten heeft gestimuleerd om nieuwe speeltechnieken te gebruiken: Luciano Berio, Karlheinz Stockhausen en Magnus Lindberg zijn maar enkele namen die schatplichtig zijn aan Vinko Globokar. Het project werd begeleid door componisten en musici van Champ d’Action en vond zijn uitwerking in de vorm van workshops en toonmomenten. De bedoeling van het project was om de studenten praktijkervaring mee te geven in een ideaal en experimenteel kader. In het MuHKA brachten de studenten een staalkaart van wat zij tijdens het workshopproject hadden opgestoken. PROGRAMMA: Vinko Globokar - Discours V [4 saxofoons] > 20’ Vinko Globokar - Corporel [percussie] > 7’ George Crumb - Vox Balaenae [fluit-cello-piano + amp] > 19’ Vinko Globokar - Voix Instrumentalisée [basklarinet + amp] > 8’ Salvatore Sciarrino - delen uit 6 Caprices [viool] > 10’ Vinko Globokar - Dialog über Wasser [gitaar – elektrisch gitaar] > 10’ Uitvoerders: Sarissa Rombouts [saxofoon], Nele Geubels [saxofoon], Wim Van de Merlen [saxofoon] Peter Verdock [saxofoon], Juan Carlos Bonifaz [percussie], Romy-Alice Bols [fluit], Sam Faes [cello], Fabian Coomans de Brachene [piano], Sabine Uytterhoeven [basklarinet], Marieke Berendsen [viool], Matthias Koole [gitaar], Kobe van Kauwenberghe [gitaar] Partners / Sponsors: Laboratorium is een gezamenlijk project [schooljaar 2006–2007] van deSingel, het Conservatorium Antwerpen en Champ d’Action Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine

P80



11.6 BLACK SEPTEMBER 0515.09.07 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Voor Black September nodigden MuHKA_media het WCC Zuiderpershuis en Monty kunstenaars en opiniemakers uit die wijzen op de band tussen structureel geweld en terrorisme. Het elfdaagse project ontleende zijn naam aan het installatiekunstwerk Black September van Christoph Draeger, een fictieve presentatie van de gijzeling van en moord op elf leden van het Israëlische Olympische team in 1972. De maand september raakte toen al verbonden met terrorisme – een band die nog versterkt werd met de aanslagen op 9/11. MuHKA_media stelde een reeks films samen rond terrorisme. Ook de installaties van Keith Sandborn [Monty_ABN] en van Annik Leroy in LONELY AT THE TOP 5 [MuHKA] gaan in op dit onderwerp. Partners / Sponsors: WCC Zuiderpershuis, Monty Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine Aankondiging folder Monty Affiches Flyer Artikel in ‘De Morgen’

P81



11.7 Pavel Büchler. The Castle 06.0925.10.2007 > locatie: MuHKA – voorgevel Korte inhoud curator: Op de voorgevel van het MuHKA was tijdelijk een geluidsinstallatie bevestigd van Pavel Büchler, gebaseerd op een passage uit Het Slot van Franz Kafka, die de positie van de vreemdeling ten opzichte van de kasteelgemeenschap schetst. De installatie bestaat uit een rij luidsprekers – uitgevonden door Marconi in het jaar waarin ook Het Slot gepubliceerd werd – die de Kafkapassage doen weerklinken, afgewisseld met Oost-Europese propagandamuziek. Met het werk gaat Büchler in tegen de conventiële interpretatie van Het Slot, waarin de vreemdeling voorgesteld wordt als slachtoffer van ondoorgrondelijke macht en omstandigheden. Misschien, zo stelt de kunstenaar, wordt de vreemdeling niet geaccepteerd omdat hij zelf een leugenaar is. Büchler trekt een vergelijking met zijn eigen situatie, als vreemdeling binnen een andere cultuur, die hem ervan bewust maakt dat ook kunstenaars ‘leugenaars’ zijn. Ze zeggen niet wie ze zijn en moeten dat volgens Büchler ook niet zeggen. Deelnemende kunstenaars: Pavel Büchler Partners / Sponsors: De installatie is een productie van Objectif_exhibitions en was gelijktijdig te zien met nieuw werk van Pavel Büchler in Objectif_exhibitions Bemiddelingsinstrumenten: Poster aan raam met titel en tekst Communicatie-instrumenten: Flyer formaat A5 / verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: galeries, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine Communicatie Objectif_exhibitions Persaandacht: Deze installatie wordt kort besproken in [H]Art.

P82



11.8 ’t Zuid Antwerp Art Opening Weekend 06.0909.09.2007 > locatie: MuHKAFE Korte inhoud curator: Met zijn galeries en drie grote musea die een programma van beeldende kunst en beeldcultuur brengen, is ’t Zuid in Antwerpen een plek waar de kunstbeleving centraal staat. Om dit gegeven extra in de verf te zetten, bundelden de galeries en het MuHKA, het FotoMuseum, het Hessenhuis en het KMSKA hun krachten en organiseerden ze van 06.09 tot 09.09 samen ’t Zuid Antwerp Art Opening Weekend. In het MuHKA stond het programma in het teken van WELCOME HOME. Partners / Sponsors: KMSKA, Galeries, FotoMuseum en Hessenhuis Communicatie-instrumenten: Affiches verspreiding: via Agraffa, balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Promokaart verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Special [H]art bijlage Gallery Night [voor genodigden galleries] Flyer verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme E-flux E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine Homepage website Persaandacht: Hedendaagse Kunstkrant [H]Art besteedt een volledig katern aan de opening van het nieuwe seizoen.

P83



11.9 Mute 09.0907.10.2007 > locatie: MuHKAFE Korte inhoud curator: Tentoonstelling van de drie, door het publiek meest gewaardeerde, grafische werken uit de tentoonstelling Mute, een kunstenaarsinitiatief in het kielzog van de actie 01.10 aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen in 2006. Het ging om een litho van Fred Bervoets en zeefdrukken van Kris Fierens en Walter Swennen. Deelnemende kunstenaars: Fred Bervoets, Kris Fierens, Walter Swennen Partners / Sponsors: Galerie Koraalberg, Pocket Room Bemiddelingsinstrumenten: Zie onder Bervoets Communicatie-instrumenten: Flyer verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: galeries, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine

P84



11.10 Anne-Mie Van Kerckhoven vanaf 14.10.2007 > locatie: MuHKA - gelijkvloers Korte inhoud curator: Op vraag van Guy Cassiers en de andere Toneelhuismakers levert Anne-Mie Van Kerckhoven [AMVK] één seizoen lang de affichebeelden bij de producties van Toneelhuis. Samen met de makers selecteerde ze hiervoor beelden uit haar werk van de afgelopen 25 jaar. Inhoudelijk zijn de affiches losgekoppeld van de producties. Hoewel AMVK zich aan de hand van de affiches voor de producties verbindt met de artiesten van Toneelhuis, vertelt ze in de totaliteit van haar werk een eigen verhaal. AMVK en Guy Cassiers werkten meer dan 25 jaar geleden al samen. Guy Cassiers maakte zijn allereerste theatervoorstelling Kasper [1981] in Club Moral van AMVK en haar partner Danny De Vos. Dit seizoen kruisen hun wegen opnieuw. Beiden hebben ze een eigen kijk op de wereld, gefascineerd door technologische ontwikkelingen en moderne communicatiemiddelen. Omdat ook het MuHKA en Toneelhuis samenwerken, zal het MuHKA een seizoen lang, aansluitend bij de productieaffiches, het originele werk van AMVK tonen. Het eerste werk, Altaar van de Aarde werd getoond in de collectiepresentatie op de benedenverdieping. De andere werken worden afwisselend gepresenteerd op de vierde verdieping van het MuHKA. Altaar voor de Aarde [De 5de Kracht], 1989, 11.10-06.11.2007, Voorstelling Toneelhuis: Wolfskers [Guy Cassiers] Rorty, The Headroom [Deleuze], 2002, 07.11-20.11.2007, Voorstelling Toneelhuis: NQZC [Wayn Traub] Berlin, Uhlandstrasse, 2006, 21.11-13.12.2007, Voorstelling Toneelhuis: WeerSlechtWeer [Peter Misotten / De Filmfabriek] ... Schiffer und Kahn. [De Loreley], 1991, 14.12-20.01.2008, Voorstelling Toneelhuis: Winterverblijf [Lotte van den Berg] Akute Rheumatische Myocarditis, 1992, 21.01-05.02.2008, Voorstelling Toneelhuis: De Geruchten [Olympique Dramatique] Achterover, 2000, 06.02-02.04.2008, Voorstelling Toneelhuis: Origine [Sidi Larbi Cherkaoui] Santo/Santa, 1993, 03.04-14.05.2008, Voorstelling Toneelhuis: De Versie Claus Man in vrouw, 1988, 15.05-11.06.2008, Voorstelling Toneelhuis: Atropa [Guy Cassiers] Berlin, Gleisdreieck, 2006, 12.06-31.06.2008, Voorstelling Toneelhuis: De Zingende Vergeetput [Peter Misotten / De Filmfabriek] Deelnemende kunstenaars: Anne-Mie Van Kerckhoven Partners/Sponsors: Toneelhuis Bemiddelingsinstrumenten: Algemene tekst op meeneemblaadje Titelbordje Persaandacht: Vooral lokale persaandacht: Het Nieuwsblad en De Nieuwe Gazet, maar ook De Morgen kondigen dit samenwerkingsproject met het Toneelhuis aan. P85



11.11 Sokurov – Het metabolisme van de macht 20.10.2007 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Discussie-forum rond ‘metabolisme en macht’, waarbij vanuit zowel politieke, economische als artistieke hoek de representatie van macht, en de macht van de beeldtaal. Hoe functioneert de macht? Waar zit de macht? Is er nog een centraal punt waar de macht geconcentreerd is? Is het de politiek of de economie? Zijn het de politici die dagelijks het nieuws halen of de veel minder bekende captains of industry die de touwtjes in handen hebben? Is de werkelijke macht niet onzichtbaar? Of veeleer een netwerk dat niemand nog precies overziet of controleert? Hoe gedraagt een individu zich binnen de structuren van de macht? Is het slechts een vervangbare functie in het geheel of kan het wel degelijk een verschil maken? Of is dat verschil slechts een laagje glazuur? Sprekers: de politica Wivina De Meester, de zakenman Wouter de Ploey [McKinsey & Company] en Danny Devos [kunstenaar]. Moderator: Gui Polspoel [journalist] Tussen de gesprekken in worden enkele zeldzame kortfilms getoond, zoals Sonate voor Hitler en het door Gorik Lindemans gefilmde portret Aleksandr Sokurov, Kamer 333, Lenfilm, St Petersburg, 3 mei 1995 Partners/Sponsors: Het Toneelhuis Bemiddelingsinstrumenten: Meeneemblaadjes met algemene tekst Communicatie-instrumenten: Flyer formaat A5 / verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: galeries, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Aankondiging MuHKAzine E-nieuwsbrief Folder Toneelhuis Folder deSingel

P86



11.12 MUSIC@VENTURE [Concert] 20.10.2007 > locatie: MuHKA – gelijkvloers Korte inhoud curator: Om de twee jaar organiseren het Festival van Vlaanderen-Antwerpen en deSingel het 4-daagse Music@Venture waarin hedendaagse muziek centraal staat. In het festivalluik in het MuHKA en het Zuiderpershuis, staat een samenwerking tussen een componist en muzikant van het conservatorium [Gent of Antwerpen] en een beeldend kunstenaar van het HISK centraal. In het MuHKA zullen twee jonge trio’s een performance brengen. Deelnemende kunstenaars: De performance van Daan Janssens [componist-Conservatorium Gent], Vlad Weverbergh [Basklarinet] en Clemens Hollerer [HISK] vertrekt van de trapinstallatie van in lak geschilderde mdf-platen. Janssens componeerde een minimaal muziekstuk, dat de mdf-panelen van de trap volgt. De performance van Szymon Brzoska [componist-Conservatorium Antwerpen], Roeland Hendrikx [Klarinet] en Jasmina Fekovic [HISK] heet Space = the place en bestaat uit een projectie in 3D en objecten gecombineerd met muziek. Partners / Sponsors: de performances waren opgenomen in een wandelparcours [11.00-13.00] dat vertrok vanuit het Zuiderpershuis en eindigde in het MuHKA. Het parcours werd gevolgd door een concert van I Solisti del Vento in het Zuiderpershuis Communicatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine

P87



11.13 Symposium : The Wrong Artist: Hitchcock and the Other Arts 17.11.2007 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Dit symposium ging in op de relaties tussen Hitchcock en diverse artistieke disciplines. Enerzijds werd aandacht geschonken aan fenomenen als architectuur, kostumering en de rol van schilderijen in de films van Hitchcock. Anderzijds kwam ook de invloed van Hitchcock op de hedendaagse kunst aan bod. Programma: 10:15 Steven Jacobs: Welcome and Introduction 10:45 Dirk Lauwaert: Cold Costume 11:45 Videoprogramma 1 12:00 Susan Felleman: Real Objects in Unreal Situations: The Work of Art in the Space of its Symbolic Appropriation 13:00 Middagpauze 14:00 Michael Walker: Hitchcock and Theatre 15:00 Videoprogramma 2 15:15 John Orr: Hitchcock, Kammerspiel and Cinematic Space 16:15 Koffiepauze 16:30 Videoprogramma 3 16:45 Johan Grimonprez: Double Take 17:45 Einde 20:00 Vertoning van Under Capricorn Sprekers: Susan Felleman [Southern Illinois University, auteur van Art in the Cinematic Imagination en Botticelli in Hollywood: the Films of Albert Lewin] Johan Grimonprez [School of Visual Arts, New York, filmmaker van dial H-I-S-T-O-R-Y en Double Take] Steven Jacobs [Sint-Lukas Brussel, auteur van The Wrong House: The Architecture of Alfred Hitchcock] Dirk Lauwaert [Sint-Lukas Brussel, auteur van diverse teksten over kostumering in de film en van Dromen van een expeditie: Geschriften over film 1971-2001] John Orr [University of Edinburgh, auteur van Hitchcock and 20th Century Cinema en Cinema and Modernity] Michael Walker [Redactielid van Movie magazine, auteur van Hitchcock’s Motifs] Partners: deSingel internationaal kunstcentrum, Antwerpen; Hogeschool Sint-Lukas Brussel; KASK, Gent. Communcatie-instrumenten: Folder formaat 4-luik gevouwen tot A5 / verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA + FotoMuseum, folderronde: universiteiten, hogescholen, galeries, culturele instellingen, horeca, hotels, dienst toerisme Folder deSingel E-nieuwsbrief Aankondiging MuHKAzine Advertenties deSingel Persbericht

P88



11.14 Presentatie van het ICC-brochure-modificatie-project / UKKR onderdeel van de revisie-reeks KURK / Factor 44 18.11.2007 > locatie: MuHKAFE en dakterras Korte inhoud curator: Toen het ICC in 1998 zijn deuren sloot, werd het grootste gedeelte van het archief ondergebracht in het MuHKA, maar ook bij Factor 44 kwam een stapel van de eerste catalogus terecht. In het kader van het icc-brochure-modificatie-project / Ultra Koninklijk Kunst Revue stuurde Factor 44 deze naar een aantal kunstenaars [o.a. die tentoonstelden in het ICC met de vraag om 100 pagina’s ervan te bewerken. Met hun bijdrage werd een editie gemaakt die voorgesteld werd in het MuHKA. Bij de presentatie werd een performance van ORC [US] voorzien, een video van Cel Crabeels [BE] en muziek van Alessi Pucci [AR]. Deelnemende kunstenaars aan de publicatie: Guillaume Bijl, Jan Carlier, Leo Copers, Ellie Vossen, Filip Francis, Dialogist-Kantor, Panamarenko, Cel Crabeels, Guy Rombouts, Roland van den Berghe, Luc Deleu, Christine Clinckx, Johan Van Geluwe, Ludo Mich, Danny Devos, Anne-Mie Van Kerkhoven, Daniel Weinberger, Narcisse Tordoir, Dennis Tyfus, Wout Vercammen, Patrick Van Caeckenbergh, Kurt Ryslavy, Jacques Lizène, Ben Vautier, Ria Pacquée, Andrew Webb [JLB], Bernd Lohaus, Guy Bleus, Jörgen Voordeckers Auteurs: Flor Bex, Johan Pas, Bart De Baere Productie en afwerking : Factor 44 en Bureau Gruzemayer Partners / Sponsors: Factor 44 en Bureau Gruzemayer Communicatie-instrumenten: Flyer: verspreiding op nocturne galeries E-nieuwsbrief

P89



11.15 MUKA PRINTS FOR YOUNG PEOPLE 01.12 – 09.12.2007 > locatie: MuHKA – gelijkvloers Korte inhoud curator: De Muka Prints waren voor de vijfde keer weer te gast in het MuHKA. In de tentoonstelling waren 60 steendrukken te bewonderen die door kunstenaars van over de hele wereld zijn gemaakt, exclusief voor jonge mensen. Bovendien kon je de Muka Prints kopen. Zo kunnen jonge museumbezoekers een eigen kunstcollectie beginnen of uitbreiden. Er zijn wel een aantal spelregels te volgen. De tentoonstelling is enkel toegankelijk voor wie tussen de 5 en 18 jaar is: alleen zij kunnen een Muka Print kopen. Deelnemers mogen maximum 3 Muka Prints kopen. Bovendien is de handtekening van de kunstenaar verborgen zodat niemand zich laat verleiden door bekende namen. Deelnemende kunstenaars: o.a. Luc Deleu, Anne Mie Van Kerckhoven, Luc Tuymans, … Partners/Sponsors: Muka Gallery Communicatie-instrumenten: Flyer: verspreiding via lokale basisscholen Mailing naar MuHKA adressenbestand voor kinderen Uitnodigingskaart naar beperkt adressenbestand van vorige kopers Bemiddelingsinstrumenten: Onthaalzone Zithoek voor de ouders Boekentafel Tekenopdracht voor de kinderen Informatieblad Persaandacht: Een aankondiging in het regionale Zone 03 magazine

P90



12 DRUKWERK 12.1 JUBILEE—MuHKA 2007|1987|1967 Een momentopname van de verzameling 28.06.2007 Korte inhoud curator: Het langverwachte vervolg op de twee collectiecatalogi die twintig jaar geleden, ter gelegenheid van de opening van het MuHKA, verschenen. Een nieuwe catalogus van de MuHKA-collectie die een rijkgeschakeerd beeld wil scheppen van de complexiteit van de verzameling anno 2007 - meteen ook een weerspiegeling van de complexiteit van de hedendaagse kunst als dusdanig. In vijfendertig hoofdstukken passeert het werk van meer dan tweehonderd kunstenaars, van Gordon MattaClark tot Keith Haring en van Marina Abramovic tot Konstantin Zvezdochotov, de revue. Auteurs: Herman Asselberghs, Edwin Carels, Wouter Davidts, Leen De Bakker, Jan DeVree, Marc Holthof, Johan Pas, Anne-Marie Poels, Dieter Roelstraete, Hans Theys, Grant Watson en Hans Willemse. Pagina’s: 336 Afmetingen: 26,6 x 20 cm Talen: Nederlands Illustraties: kleur

P91



12.2 AS # 179 A Portrait of the Artist as a Researcher [september 2007] driemaandelijks Korte inhoud curator: Het driemaandelijks mediatijdschrift AS fungeert sinds 2003 als het vlaggenschip van de verschillende reflexieve activiteiten van het MuHKA. Het wil daarbij een platform en laboratorium zijn voor de ontwikkeling van een kritisch discours met betrekking tot de premissen, concepten, producten en projecten van de hedendaagse beeldcultuur in de meest brede zin van dat woord. AS bestrijkt daarmee niet alleen het traditionele terrein van film, video, televisie – de thematische erfenis van een tijdperk toen het tijdschrift, dat in 1978 werd opgericht, nog “Andere Sinema” heette – en beeldende kunst, maar ook het brede veld van de visuele technologieën en beeldvormingen die de ‘verbeelding’ van de samenleving als geheel mogelijk maken. AS#179 is het allerlaatste nummer van het nu bijna drie decennia oude tijdschrift en is een aan één thema gewijd dubbelnummer. Auteurs: Herman Asselberghs, Elke Bippus, Sabeth Buchmann, Kathrin Busch, Hans Christian Dany, Jan De Pauw, Diedrich Diederichsen, Stephan Dillemuth, Mika Hannula, Dieter Lesage, Eva Meyer, Marion Von Osten, Eran Schaerf, Stephan Schmidt-Wulffen, Felicitas Thun-Hohenstein, Klaas Tindemans, Beatrice Von Bismarck, Ina Wudtke, Ulf Wuggenig Partners / Sponsors: AS #179 kwam tot stand met de steun van Alfred Toepfer Stiftung F.V.S. [Hamburg], the Universitätsgesellschaft Lüneburg e.V. and the Re: RESEARCH Project [2006-2008] of the Institute for Drama and Audiovisual Arts [DeA], department Rits, Erasmushogeschool Brussel

P92



12.3 Afterall #16 [herfst-winter 2007] 3x/jaar Korte inhoud curator: In september 2007 verscheen het allerlaatste nummer van AS, het vertrouwde tijdschrift voor beeldcultuur en mediakritiek dat in 1978 onder de naam Andere Sinema boven de doopvont werd gehouden. Met het afscheid van AS verdwijnt meteen ook een belangrijk stuk Vlaamse intellectuele geschiedenis, een platform waarop decennialang werd gepolemiseerd omtrent [en gereflecteerd op] ontwikkelingen in het brede landschap der hedendaagse beeldcultuur. Het MuHKA, dat AS sinds 2003 uitgaf, zet zijn engagement voor een kritisch discours rond hedendaagse kunst en beeldcultuur echter onverminderd voort – vanaf nu weliswaar onder de gewijzigde vorm van een nieuwe publicatie. Deze ‘nieuwe’ publicatie betreft het Engelstalige tijdschrift Afterall, dat in 1998 werd opgericht, en tot op heden werd uitgegeven door Central Saint Martins College of Art and Design in Londen en de School of Art van het California Institute of the Arts in Los Angeles – een institutionele tandem die vanaf de herfst 2007 door het MuHKA wordt versterkt. Vanaf januari 2008 verschijnt Afterall driemaal per jaar, en zal in elk nummer ruim plaats worden geboden aan de reflexieve traditie die tot voor kort door AS werd belichaamd. Auteurs: Yto Barrada, Gillian Carnegie, Ulrike Ottinger, Christopher Williams, Claire Barliant, Anthony Huberman, Lars Bang Larsen, Peter Osborne, Jeff Wall Partners / Sponsors: Central Saint Martins College of Art & Design, University of the Arts London and The School of Art, California Institute of the Arts

P93



12.4 Nieuwjaarspublicatie: Liefde. Een zoektocht naar intimiteit en meer in het stedelijk weefsel [Pascal Gielen] / Over vreugde. Geen andere deugden [Dieter Roelstraete] 2007 Inhoud van curator: Na de “nieuwjaarswens” van Vivian Liska in 2006 [“Irgendwo/Ergens”] opteerde het MuHKA in 2007 voor een nieuwjaarspublicatie waarin twee auteurs van eigen bodem [onrechtstreeks] met elkaar in dialoog traden, met name socioloog Pascal Gielen en MuHKA-medewerker Dieter Roelstraete. Zij schreven elk een korte, speculatieve tekst over respectievelijk “Liefde” en “Vreugde” - twee sleutelbegrippen uit het metaforen-onderzoek dat het MuHKA in de voorgaande jaren een centrale plaats toekende in zijn reflexieve werking. “Liefde” en “Vreugde” zijn twee monumentale concepten die maar moeizaam kunnen worden gemobiliseerd als leidinggevende principes in een hedendaags kunst- of cultuurbeleid, en dat is nu precies wat beide teksten wilden vooropstellen: het her-denken en her-ijken van zwaarbeladen, grote begrippen met het oog op hun culturele activering. In die zin vloeide de keuze voor deze begrippen dan ook voor uit een presentatieproject als “Emotion Pictures” uit 2005, dat eveneens kaderde in de museale context van een zogeheten waardenonderzoek, van een brede reflectie omtrent grootse metaforen. Auteurs: Pascal Gielen en Dieter Roelstraete

P94



12.5 De nieuwste multipel van Panamarenko Korte inhoud curator: Het MuHKA en het Panamarenko Collectief stellen de allernieuwste multiple van Panamarenko voor. Deze bestaat uit een luxebox met een exemplaar van het fotoboek Atelier Panamarenko, vergezeld van een gesigneerde en genummerde prent van de rugzak-vlieger Pepto Bismo van Panamarenko. De multiple werd uitgegeven ter ondersteuning van het renovatieproject ‘Biekorfstraat 2’, het voormalige woonhuis en atelier van de kunstenaar. Beperkte oplage van 200 genummerd en gesigneerde exemplaren Formaat 21,5 x 30,5 cm Partners / Sponsors: in samenwerking met vzw Panamarenko Collectief en met steun van de Vlaams

P95



Minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel

13 NIEUWE MEDIA 13.1 The Projection Project Film als projectie 16.12.200612.01 en 16.02.2008 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Elke filmvertoning is letterlijk en figuurlijk een projectie. Uiteraard kijken we naar een scherm waarop lichtstralen worden opgevangen. Tegelijk krijgt in elke specifieke film een wereldbeeld gestalte. Aan de hand van drie uitgesproken voorbeelden, benadrukken we de drijfveren die filmmakers er toe bewegen een geïdealiseerde versie van de wereld op te roepen. David Lynch sleurt zijn publiek systematisch mee in een doolhof van waanvoorstellingen, op de grens tussen waken en slapen, realisme en fantasme, perversie en onschuld, mens en organisme. Door zijn kronkelende verhaallijnen, wordt de kijker voortdurend op zijn eigen angsten, verlangens, fantasieën… teruggeworpen. Werner Herzog haalt zijn inspiratie minder uit de donkerste regionen van de eigen psyche, maar uit de literatuur, de muziek en vooral rechtstreeks uit de natuur. En toch wordt elke film gestuurd door een bijzondere blik, de visie van een regisseur die zich niet wil neerleggen bij de menselijke onmacht. Abbas Kiarostami flirt met de grens tussen fictiefilm en documentaire, en dat op een systematische manier. Aanvankelijk onthaald als de onverwachte erfgenaam van het neorealisme, reveleerde Kiarostami zich inmiddels tot een meester van de metafoor. Curators Edwin Carels, Mark Kremer en Dieter Roelstraete werkten nauw samen voor The Projection Project, maar hebben uiteraard ook een erg persoonlijke kijk op de mogelijkheden van film als projectiemiddel. Onder de noemer ‘persoonlijke projecties’ stelde elk van hen een compilatie kortfilms samen en voorzag die van een korte inleiding. 16.12.06 Mark Kremer wijdde zijn avond aan het filmische oeuvre van beeldende kunstenares Ansuya Blom. Haar films zijn gebalde voorstellingen van innerlijke processen. Herinneringen, emoties, solitude worden op een uitgebeende maar fantasierijke manier verbeeld. 12.01.07 Edwin Carels liet zijn compilatieprogramma beginnen en eindigen met werk van Pieter-Paul Mortier, waarin blikrichting en ballistiek, bestaande beelden en onvermoede betekenislagen enkele sleutelbegrippen zijn. Daartussen video’s van Anri Sala, Benjamin Verdonck en Melvin Moti. 16.02.07 Dieter Roelstraete verzamelde in zijn programma o.a. werk van Charles & Ray Eames, Joachim Koester, Mark Lewis en Roland Schimmel. Koester en Lewis hebben als filmmakers aandacht voor de utopische, deels onvervulde aspiraties van de moderniteit; de films van Eames en Schimmel smeden wereldbeelden aan de hand van mathematisch spektakel.

P96



Partners / Sponsors: Desire Productions 13.2 Kino Eye #7 Evacuation – Voorbij het lege beeld 2629.04.2007 > locatie: M_m Korte inhoud curator: Kino Eye #7: Prelude: In de drie weken van april die aan het festival Evacuation vooraf gingen, toonde MuHKA_media een filmreeks die de impact van het menselijke gelaat onderzoekt door klassieke langspeelfilms af te wisselen met kort, vaak experimenteel werk. ‘Evacuation’ is een vierdaags evenement ‘buiten categorie’, waarin film, installaties, performance, theater, lezingen en muziek elkaar afwisselen, in een zoektocht naar een alternatief voor de dominantie van personencultus in onze beeldcultuur. Met de jaarlijkse manifestatie Kino Eye gaat MuHKA_media telkens dieper in op een frappante tendens in de ons omringende beeldcultuur. Vorige editie peilden we naar het plaatselijke talent inzake toekomstscenario’s, nu gaan we op zoek naar alternatieven voor de woekerende democratie. Het programma werd samengesteld door kunstenaar/publicist Herman Asselberghs. In het MuHKA liep tegelijk een solo-tentoonstelling met recent video-werk van Asselberghs: a.m./p.m., Capsular en Proof of Life.Voorafgaand liep in MuHKA_media de hele maand april een filmreeks die de impact van het menselijke gelaat onderzoekt door klassieke langspeelfims af te wisselen met kort, vaak experimenteel werk. Deelnemende kunstenaars: Renée Falconetti, Martin Arnold, Dominique Somers, Sharon Lockhart, Willem Oorebeek, Rose Lowder, Stefaan Quix, Guy Debord, Chantal Akerman, Tony Conrad, Pieter Geenen, Andy Warhol, Annie Declerck, Annik Leroy, Ariane Michel, Herman Asselberghs en een lezing door Ivone Margulies Publicatie: Naar aanleiding van KINO EYE #7 verscheen een gratis editie met aanvullende teksten over het hele programma, een gesprek tussen Dieter Roelstraete, Anouk De Clercq, Willem Oorebeek en Herman Asselberghs. Partners/sponsors: Co-productie met Monty. Met de medewerking van de Franse Ambassade, Galerie Jan Mot, Lightcone, Av-Arkki, Cinédoc, VRT-beeldarchief, Paradise Films, Galerie Martin Janda, Freunde der Deutschen Kinemathek eV, Lux, Argos, Transmedia, Jacques Leglou en Auguste Orts en met de steun van IVOK. Communicatie-instrumenten: Uitnodiging verspreiding: direct mailing, balie museum MuHKA + FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Flyer [tekst+ programma] formaat: A3 gevouwen tot A5 / verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum, flyerronde: nocturne galeries, culturele instellingen Flyer [programma 30.4.07] formaat A5 / verspreiding: balie museum MuHKA + FotoMuseum E-niewsbrief [gehele programma] Advertentie Weekup Aankondiging MuHKAzine P97



Persbericht Homepage website 13.3 Media at the Top 25.08.2007 en 01.09.2007 > locatie: MuHKA – dakterras Korte inhoud curator: Tijdens de zomermaanden werden enkele openluchtvoorstellingen georganiseerd op het dak van het MuHKA. ZA 25.08 22.00 Grindhouse Expanded Voor deze gelegenheid werd aanstormend muzikaal talent gevraagd om horror klassiekers als Suspiria, The Haunting, The Shining en Texas Chainsaw Massacre van een niuwe soundtrack te voorzien. [Balbaard, Dez Mona, Tip Toe Topic] Jonas Govaerts stelde zijn nieuwste kortfilm Of Mice and Women voor. ZA 01.09 22.00 Anything Goes Compilatie programma met animatiefilms van Martha Colburn, David Shrigley en Phil Mulloy. Floris Vanhoof kwam eigen werk live begeleiden. Anne-Mie Van Kerckhoven stelde haar nieuwste film voor. DO 06ZO 09.09 22.00 Black September Zoektocht naar de oorsprong van terrorisme Communcatie-instrumenten: E-nieuwsbrief Advertentie Weekup Aankondiging MuHKAzine

P98



14 FILMVOORSTELLINGEN Locatie: MuHKA_media De programmareeksen die over een heel seizoen [of academiejaar] liepen zijn: 14.1 Filmhistories Filmhistories op maandagavond biedt een traject doorheen de filmgeschiedenis aan de hand van veertien klassiekers. De titels illustreren diverse periodes uit de filmgeschiedenis en zijn representatief voor het genre waartoe ze behoren en/of het oeuvre van hun maker. Zeven films werden ingeleid door Wouter Hessels, docent filmgeschiedenis KASKA-dko, RITS, BFM/Tallinn University. Er werden films vertoond van George Stevens, Mark Sandrich, Orson Welles, William Dieterle, Jacques Tourneur, Nicholas Ray, Edward Dmytryk, Robert Wise, Robert Stevenson, John Farrow, John Ford, Raoul Walsh, Edwin L. Marin, Howard Hawks, Don Siegel, Buster Keaton, Clyde Bruckman, F.W. Murnau, Sergej M. Eisenstein, William Wellman, Jean Vigo, Marcel Carné, George Cukor, Billy Wilder, Roberto Rossellini, Robert Bresson, Douglas Sirk, Louis Malle, John Cassavetes. 14.2 Vlaamse Filmconfidenties Het Atelier Video- En Filmkunst van het KASKA-dko organiseerde i.s.m. MuHKA_media in maart ontmoetingen met drie Brusselse filmmakers: Marc Didden, Alex Stockman en Kaat Beels 14.3 Matinees MuHKA_media Filmmuseum vertoont speciaal voor senioren afwisselend op dins- en donderdagen oudere films die men beslist nog eens wil terugzien op groot scherm. Alle films werden kort ingeleid. Films van o.a.Paul May, Gustav Ucicky, Edmund Goulding, King Victor, Frank Tashlin, Victor Vicas, Stanley Donen en Gene Kelly, Rouben Mamoulian, Robert Z. Leonard, Anthony Asquith, Billy Wilder, Detlef Sierck [Douglas Sirk], Rolf Hansen, Claude Sautet, Jacques Rouffio, Robert Wise, Vincente Minnelli 14.4 Vanaf 6 zijn ze groot Kinderfilms op woensdagnamiddag i.s.m. het Europees Jeugdfilmfestival met films van o.a.Torun Lian, Martin Koolhoven 14.5 Animatheek Is een zeer onregelmatige format waarin gefocust werd op het werk van animatiefilmers; nl. het beste van Norman McLaren, een compilatie van alle topwerkjes van deze Canadese meester-animatiefilmer. De films werden met veel liefde gerestaureerd door de National Film Board of Canada en waren te zien op een nieuwe 35mm-kopie. De hommage aan Joe Barbera [die eind 2006 overleed] bevatte hoogtepunten uit het gezamenlijk werk van Barbera en zijn partner William Hanna [die al in 2001 stierf]. De Zweed Jonas Odell maakt commercials, kortfilms, series voor tv en videoclips. De compilatie bevatte zijn beste werk. 14.6 Time Frames MuHKA_media en het FotoMuseum grasduinden in het oeuvre van hedendaagse fotografen en beeldende kunstenaars en selecteerden een reeks films, die iedere zondag getoond werden, films van o.a. Ana Torfs, William Eggleston en Robert Gordon, Sarah Moon, Martin Parr en Manon de Boer P99



14.7 Retrospectieves werden dit jaar gewijd aan: Januari: Film als Projectie: Werner Herzog i.s.m. Goethe Institut, Bozar en Filmmuseum Brussel; de regisseur was zelf te gast en werd voor het publiek geïnterviewd door Kees Rienen en ATV en VPRO namen interviews op Herzog haalt zijn inspiratie uit de literatuur, de muziek en rechtstreeks uit de natuur. Toch worden al zijn films gestuurd door een bijzondere blik, de visie van een regisseur die zich niet wil neerleggen bij de menselijke onmacht. Persoonlijke Projecties Curators Dieter Roelstraete, Mark Kremer en Edwin Carels werkte nauw samen voor The Projection Project [MuHKA], maar hebben ook een erg persoonlijke kijk op de mogelijkheden van film als projectiemiddel. Ze stelden een eigenzinnige compilatie kortfilms samen, die ze voorzien van de gepaste commentaar. Februari: Abbos Kiarostami en Victor Erice: Film als projectie De Iraniër Abbas Kiarostami en de Spanjaard Victor Erice hebben meer gemeen dan men op het eerst zicht zou denken. Dat bewees de aan hen gewijde tentoonstelling die in Barcelona en Parijs [Centre Pompidou] werd gehouden. Terugkerende thema’s in hun beider werk zijn de kinderjaren, het landschap, het geheugen en de tijd. We vertoonden een keuze uit Kiarostami’s oeuvre en de complete Erice, inclusief zijn recente kortfilm La Morte Rouge. April: Abderrahmane Sissako Deze Afrikaanse regisseur [°1961, Mauretanië] is begaan met het Afrika van vandaag. Hij neemt dan ook een bijzondere plaats in binnen de Afrikaanse cinema, die vooral films aflevert met aloude, mondeling overgeleverde verhalen als onderwerp. Mei: Bruno Dumont Bruno Dumont [°1958] maakte sinds 1986 zo’n veertig industrie- en reclamefilms. In 1994 schreef hij scenario’s voor de documentaire televisieserie Arthur et les fusées en voor zijn korte fictiefilm Marie et Freddy, een voorstudie van La vie de Jésus. Zijn L’Humanité werd drievoudig bekroond in Cannes. Dumonts films hebben tot nu toe het publiek verdeeld en dat zal met zijn nieuwste, Flandres, ook alweer een sterk confronterend werk, niet anders zijn. September: Clint Eastwood Clint Eastwood verwierf iconische status dankzij zijn rollen in meer dan 50 films. Zijn opvallendste rollen vertolkte Eastwood in films van zijn mentor, actieregisseur Don Siegel. De bekendste is allicht Dirty Harry. Later bouwde hij een tweede carrière op als regisseur van inmiddels zijn kleine 30 films [waarin hij meestal ook de hoofdrol speelde] en die hem een aantal Oscars en andere onderscheidingen opleverden. November: Alfred Hitchcock —Filmcyclus Hitchcocks Wrong Houses MuHKA_media [Filmmuseum] besteedde in november uitvoerig aandacht aan die films van Hitchcock waarin architectuur en decors een essentiële rol spelen. Eén van de hoogtepunten is de vertoning van de originele 3D-versie van Dial M for Murder. —Concert In 1999 schreef de Britse componist Joby Talbot een soundtrack voor Hitchcocks meest spraakmakende stille film. Zijn muziek werd live uitgevoerd door het Hermes P100



Ensemble op 11 oktober in deSingel. —Symposium —Tentoonstelling The Wrong House Alfred Hitchcock / PauHof [Wolfgang Pauzenberger & Michael Hofstätter] De tentoonstelling werd uitgewerkt door de in Wenen, Linz en Berlijn gevestigde architecten PauHof. Naast het ontwerpen van een ruimte voor het bekijken van filmfragmenten en architectuurtekeningen over Hitchcock presenteerde PauHof eigen werk en werd de foyer van de Blauwe Zaal omgebouwd tot een ‘Wrong House’ Produktie: deSingel Internationaal kunstcentrum, Antwerpen; met de steun van Bundesministerium für Kunst, Wien; Hogeschool Sint-Lukas Brussel; i.s.m. MuHKA_media [Filmmuseum], Antwerpen December: Kenneth Anger Looking Back at Anger MuHKA_media blikte in December terug op het werk van Kenneth Anger, de legendarische pionier van de Amerikaanse filmavant-garde, occultist, schandaalschrijver over Hollywood en nog zo veel meer, wiens invloed niet beperkt bleef tot de avant-garde. Regisseurs als Martin Scorsese, David Lynch, R.W. Fassbinder, Derek Jarman, Roger Corman en Sergej Paradjanov zijn allemaal aan hem schatplichtig. Looking Back at Anger bevat behalve recent videowerk o.a. ook een documentair portret van Elio Gelmini, de Hollywoodklassieker A Midsummer Night’s Dream, met Anger als kindacteur en werk van Brakhage en Menken met of geïnspireerd door Anger. December: Andrzej Wajda [in het kader van Europalia.europa] De nu 80-jarige Andrzej Wajda is één van de belangrijkste filmmakers uit Oosteuropa van na de oorlog en allicht Polens topregisseur. In zijn werk toonde hij zich de gevoelige, maar compromisloze en vaak dissidente chroniqueur van de sociale en politieke ontwikkelingen in zijn land. De jonggestorven acteur Zbigniew Cybulski [bijgenaamd ‘de Poolse James Dean’] was vaak Wajda’s alter-ego. In de jaren ’70 sloot Wajda zich aan bij de Solidarnosc-beweging en maakte hij sterke, moedige films over de toenmalige politieke omwenteling: De man van marmer, Zonder verdoving en De man van ijzer. Zijn engagement dreef hem echter naar het buitenland: hij keerde pas in 1989, na de val van het communisme, naar Polen terug. 14.8 Themareeksen Januari: Best of 2006 Zeven filmjournalisten tipte ons hun beste film van het afgelopen jaar. Wij toonden ze met plezier, de favoriet van MuHKA_media was alvast Me and you and everyone we know van Miranda July. Samen met Harrell Fletcher is deze laatste ook verantwoordelijk voor www.learningtoloveyoumore.com. Een website vol leuke opdrachten. Maart: In het vizier MuHKA_media programmeerde in maart een reeks films rond politieke aanslagen en politiek geweld. Films van o.a. Raoul Peck, Mimmo Calopresti, Oliver Stone, Andrzej Wajda, Robert Altman, Claude Chabrol, Wolfgang Petersen, Alan J. Pakula, John Frankenheimer, Robert Rossen, Orson Welles, Alfred Hitchcock April: IFFR Awards 2007 Love Conquers All, Die Unerzogenen [Pia Marais] en het Spaanse Yo [Rafa Cortés] werden op het 36ste Internationaal Filmfestival Rotterdam bekroond: de eerste twee met een VPRO Tiger Award, de laatste met de Fipresci Award. De films passeerden P101



in april de revue in MuHKA_media. Mei: 5° Hong Kong Film Panorama i.s.m. het Hong Kong Economic and Trade Office Brussel en Belgian Hong Kong Society Op het programma stonden onder meer After This Our Exile van Patrick Tam, waarvan de director’s cut werd vertoond. De film kreeg maar liefst tien nominaties op de laatste Hong Kong Film Awards-uitreiking. Ook op het programma stonden drie films gemaakt kort na de overdracht van Hongkong aan China en dit naar aanleiding van de 10de verjaardag van die historische gebeurtenis: Made in Hong Kong en The Longest Summer van Fruit Chanen, Ordinary Heroes van Ann Hui. Juni: De keuze van Luc Tuymans Naar aanleiding van Luc Tuymans I don’t get it selecteerde de kunstenaar een aantal films die in juni werden vertoond. Het betreft o.a. Syberberg’s epische film Hitler, Bwana Kitoko van André Cauvin, kortfilms van Peter Weiss en Les Yeux Sans Visage van Georges Franju. Juni: Swinging London Britse films uit de jaren ’60 met films van o.a. Clive Donner, Peter Whitehead, Desmond Davis, Michelangelo Antonioni, Silvio Narizzano, Lewis Gilbert, John Schlesin, John Boorman, Richard Lester, Karel Reisz Juli-Augustus: O Dierbaar Antwerpen i.s.m. Antwerpen Open Voor O Dierbaar Antwerpen ging MuHKA_media op zoek naar alle facetten van het dier in film en tv-series. Wetenschappelijke observaties, mensen met dierlijke trekjes, dieren met menselijke kantjes, het kwam allemaal aan bod in een reeks bekende en mindere bekende [cult]films van o.a. Werner Herzog, Michel Gondry, Nagisa Oshima, Hall Bartlett, Saul Bass, Robert Bresson, Marco Ferreri Augustus: Punk/Jazz Traditioneel ruimde MuHKA_media in de zomer ook plaats in voor muziek. In juli werd op donderdag de middelvinger opgestoken naar de autoriteiten met een selectie films die de tijdsgeest van de punk-era probeerde te vatten. In augustus serveerden we vaak zeldzame, digitaal gerestaureerde Vitaphone shorts uit de jaren ’30 en ’40 met tal van jazzlegenden en de Best of Duke Ellington [van 1929 tot eind jaren ’60]. Films van o.a. Paul Rachman, Jack Hazan, David Mingay, Don Letts, Derek Jarman Juli-Augustus: Grindhouse Grindhouse is een term die verwijst naar Amerikaanse bioscopen die in de jaren ’70 de meest bizarre en gewelddadige films toonden. Quentin Tarantino en Robert Rodriguez lieten zich voor hun nieuwste films sterk inspireren op dat soort cinema. MuHKA_media groef een reeks van deze titels uit de donkerste krochten van de filmgeschiedenis op. Films van o.a. William Lustig, Danny Steinmann, Lucio Fulci, Lewis Teague, Jonathan Kaplan, Paul Bartel, Toshio Masuda, Jack Hill Juli-Augustus: Mexican New Wave Het Mexicaanse triumviraat Inarritu, Del Toro en Cuaron verzamelde de afgelopen jaren een hele hoop prijzen, nominaties en commerciële successen bij elkaar. Ook al uit Mexico komt de interessante auteurscinema van onder andere Carlos Reygadas. Een blik op de Mexicaanse cinema in het nieuwe milennium. Films van o.a. Carlos Reygadas, Amat Escalante, Fernando Eimbcke, Carlos Carrera, Alfonso Cuaron, Guillermo del Toro, Alejandro Gonzalez Inarritu P102



Augustus: Andere Sinema Binnen het jubilieumverhaal JUBILEE besteedde het MuHKA ook bijzondere aandacht aan de historiek van het tijdschrift AS, voordien Andere Sinema dat via de fusie met het voormalige Centrum voor Beeldcultuur onderdeel werd van het museum. In de zomer brengen drie medewerkers [Herman Asselberghs, Edwin Carels en Dieter Roelstraete] van het tijdschrift hun persoonlijke selectie, die tegelijk de thematische klemtonen en kritische kijkhouding van het blad reflecteert. Met films van o.a. Catherine Breillat, Sarunas Bartas, Jean-Luc Godard, Joao César Monteiro, Jean-Marie Straub, Danièle Hullet, David Cronenberg, Maurice Pialat, Andrej Tarkovski, R.W. Fassbinder, James Cameron, Chris Marker, Todd Haynes, Manoel de Oliveira, Stefaan Decostere, Etom Agoyan, John Cassavetes, Aleksandr Sokoerov, Jacques Tati, Peter Delpeut Oktober-November: Astrid Lindgren 100: Film- en Boekenfeest i.s.m. Europees Jeugdfilmfestival, Stichting Lezen, Jekino Distributie en met steun van de Ambassade van Zweden en de Vlaamse Overheid Op 14 november 2007 zou Astrid Lindgren 100 jaar zijn geworden. Naar aanleiding van deze verjaardag vertoonde MuHKA_media in oktober en november films naar kinderboeken van deze beroemde, invloedrijke schrijfster. Enkele jeugdauteurs kwamen langs om te vertellen wat hen zo aanspreekt in het werk van Lindgren. 14.9 MuHKA_media verzorgde ook het filmluik van enkele grotere kunstenfestivals Februari: 0090 De derde editie van Kunstenfestival 0900 presenteerde werk van hedendaagse kunstenaars met een link naar Turkije. Het festival liep van 7 tot 17 februari langs Zuiderpershuis via Monty naar Toneelhuis en MuHKA_media, waar het filmluik van het festival doorging. Voorjaar: Moussem Festival In het filmluik probeerde Moussem Festival Lente een plek te geven aan de filmcultuur uit de Arabische en Islamitische landen. Met films van o.a. Jafar Panahi, Sebastian Badnarik, Faouzi Bensaidi, Mohamed ADaradji, Hany Abu-Assad, Raja Amari, Karim Traidia. De films in maart werden uitgekozen door de weekendgasten uit de Irakese en de Afghaanse gemeenschap. Oktober: Cinemaf Cinémaf, het Afrikaanse filmfestival van Antwerpen, vindt dit jaar voor de vierde keer plaats en biedt het publiek de gelegenheid om kennis te maken met Afrikaanse films en documentaires. Cinémaf 2007 wou vooral ruimte voor ontmoeting en uitwisseling creëren en beperkte zich daarom niet tot filmvertoningen: er waren ook een Afrikaanse markt en concerten op de openingsdag, debatten, poëzieavonden. Cinemaf was te gast op verschillende plaatsen en ook in MuHKA_media. Met films van o.a. Darrell James Roodt, Bram De Rijcker, Ousmane Sembene, Marion Hänsel, Abderrahmane Sissako, S. Pierre Ameogo, Margarida Cardoso Europalia Europa Van 3 oktober 2007 tot 3 februari 2008 heeft Europalia, het festival waarin de cultuur van de lidstaten van Europa voorgesteld wordt, maar liefst 27 gastlanden. In het kader daarvan laat MuHKA_media je in oktober kennis maken met de filmcultuur van Denemarken en Roemenië. MuHKA_media presenteerde in oktober een overzicht van de Roemeense cinema met representatieve films uit het Ceaucescutijdperk en voorbeelden van de recente ‘new wave’. P103



14.10 MuHKA_media organiseerde of participeerde in events 10 maart: We Feed the World Na de voorstelling van We Feed the World, een documentaire over de voedingsindustrie, werd in samenwerking met MO* Magazine, een debat georganiseerd over dit thema. 17 maart: Laurel & Hardy-namiddag i.s.m. My and My Pal Tent, Sons of the Desert 13.10.3 18 maart: La Masseria delle Allodole In samenwerking met het Andere Boek nodigden we de Armeens-Italiaanse auteur Antonia Arslan uit. Haar boek La Masseria delle Allodolo was de basis voor de gelijknamige film van de broers Taviani. Arslan leidde deze film [een Belgische première] in en was achteraf beschikbaar voor een Q & A. 10 mei: Spend the night with FRONTforyou De ‘live’-versie van het magazine FRONTforyou #8 met kortfilms van o.a. Yvan Derwéduwé, Pieterjan Ginckels, MaxNormal, Pietro Celestina, Oliver Laric, en met performances van Bum Collar, Blonde,… november: Happy Helvetica Ter ere van het vijftigjarige bestaan van Helvetica, maakte Gary Hustwitt een documentaire ode aan het lettertype. In samenwerking met International Design Conference Integrated 2007, een initiatief van Sint-Lukas Hogeschool Antwerpen, werd op de avond van de voorstelling een kleine expo georganiseerd met werk van Kevin Apetown, Guy Rombouts, de Letterleggers en N.B. Studio. 7 december: Het grote ongeduld! 2007 i.s.m. de Dienst Cultuur van de Vrije Universiteit Brussel Naar jaarlijkse gewoonte programmeerde MuHKA_media een selectie eindwerken van studenten uit alle Belgische filmscholen. Getoond worden o.a. de laureaten van de Canvasprijzen voor beste korte fictie, animatie en documentaire, de Meuter Titraprijs en van de La Deux-Prijs voor beste kortfilm. De najaarscursus was gewijd aan Anatomie van de Film Een initiatief van de Vlaamse Dienst voor Filmcultuur i.s.m. het Koninklijk Filmarchief Anatomie van de Film is een cursusreeks over de diverse aspecten van de filmcreatie: scenario, fotografie, montage, mise-en-scène, costume design, decor, sound design, special-effects, productie, acteren, muziek, title design… Elk van de acht lessen bevat de analyse van een scène uit de film die aansluitend op de les wordt getoond en wordt geïllustreerd met fragmenten. De sessies belichten de creatieve inbreng van ‘vaklui’ uit diverse disciplines. Europees Jeugdfilmfestival MuHKA_media was ook partner van het Europees Jeugdfilmfestival dat in februari voor de 19de keer plaatsvond en de eerste maal in de zalen van M_m wat trouwens een groot succes was. Van 17 tot 25 februari werden er in totaal 34 films vertoond van o.a. Niels Arden Oplev, Danielle Proskar, Heiki Ernits & Janno Pöldma, Grégoire Solotareff & Stefan Fjeldmark, Bretislav Pojar & Miroslav Stepanek, Cristiano Bortone, Josef Fares, Dome Karukoski, Gavin Millar, Louis Malle, Michael Steiner, Olivier Ringer, Klaus Härö, Filip Van Neyghem, Jean-Pierre Ameris, Annette K. Olesen, Ivo Caprino, Per Fly, Cristina Rosendahl, Jorgen Lerdam & Anders Sorensen, Olle Hellbom, Cristian Schwochow, P104



Tamar van de Dop en Kasper Barfoed. Vlaamse Opera En tenslotte verleende MuHKA_media ook zijn medewerking aan de voorstellingen van de stille film Die Nibelungen die de Vlaamse Opera in september organiseerde in het kader van zijn Ring-cyclus. 14.11 Import Buiten de reguliere programmatie van Zaal 2, waarin we een selectie maken uit het ‘arthouse’ circuit hadden we dit jaar alweer een aantal [Antwerpse] premières van films die we daarvoor vaak uit het buitenland moesten importeren. Container [Lukas Moodysson], Les Hommes [Ariane Michel], Old Joy [Kelly Reichardt], The Piano Tuner of Earthquakes [Quay Brothers],... 14.12 Communcatie- en bemiddelingsinstrumenten + Persaandacht De filmprogramma’s die aansluiten aan tentoonstellingen worden opgenomen in deze verslaggeving. Daarnaast zijn er artikels gewijd aan thema’s zoals de retrospectieves van Werner Herzog, Fassbinder, Andrzej Wajda, Kenneth Anger, Hitchcock, Sokurov, Bergman en Antonioni. Het filmprogramma staat het hele jaar door, meerdere keren per week, aangekondigd in de diverse Nederlandstalige kranten, tijdschriften en webmagazines.

P105



15 Vrienden van het MuHKA Aantal leden: 403 De verbouwingswerken aan het dakterras en de aparte toegang tot het MuHKAFE: zijn eind december 2006 gestart. De Vrienden financierden een groot deel hiervan en gingen ook een kredietcontract aan bij de KBC voor € 45.000; in totaal: € 100.000. De verbouwingswerken werden afgewerkt in juni 2007. De Vrienden betaalden de factuur van Mertens schilderwerken voor een bedrag van €15.106,85. Panamarenkohuis: Panamarenko schonk in 2006 zijn haast legendarische ouderlijk huis Biekorfstraat 2 – met de inboedel ervan – aan het MuHKA. De vzw Vrienden van het MuHKA wilde de werking van het MuHKA ondersteunen en heeft een ontwikkelingsgericht subsidiedossier ingediend bij de Vlaamse Gemeenschap om in een eerste fase deze schenking te valoriseren. De subsidie werd opnieuw toegekend; er werd reeds € 110.000 [2006] en € 64.000 [2007] gestort op een speciaal daarvoor geopende bankrekening. De werking rond dit project valt volledig ten laste van het MuHKA. Activeiten Vrienden van het MuHKA Zie hoofdstuk bedrijvenclub p 106

P106



16 Bedrijvenclub Bedrijvenclub: Aantal leden: 60 leden, waaronder 12 naturasponsors: Volgende bedrijven zijn lid van de Bedrijvenclub: Klara , Evonik Industries Antwerp, Akzo Nobel Decorative Coatings – Levis, ARGEX, Duvel Moortgat, Hifinesse, McKinsey & Company, Inc., Ramada Plaza Antwerp, Vooruitzicht, Dockx-Verbo, Elegis Advocaten, KBC, Noord Natie, Retail Estates, Abati, Ackemans & Van Haaren, Allift Michielsens, Antwerpse Bouwwerken, Antwerpse Waterwerken, Antwerps Havenbedrijf, ATAB, Aquafin, Bank J. Van Breda & Co, BASF Antwerpen, Blondé, Centea, CERA, Cipal, Coca-Cola Enterprises Services, Conix Architecten, Data Clean, Deplo Schoonmaak, Dexia-Bank, DSV Belgium, Ethias, Fortis Bank, F. Van Lanschot Bankiers België, GS1 Belgium en Luxembourg, Immobiliën Hugo Ceusters, ING NV, Interbuild, Kappa Consult, Kunstuitleen Dijkstra, Mensura, Mercator Bank & Verzekeringen, Methis, Nationale Bank van België, Peleman Industries, Pre-Press Group De Schutter, Rem.B, SD Worx, Soudal, Speed-Colli, ‘t Fornuis, UBS Belgium, Vivium, VOKA – Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland, VOKA – Kamer van Koophandel Kempen, Willemen Groep, Zoontjens Beton. Activeiten Vrienden van het MuHKA en Bedrijvenclub: 14 januari 2007: Nieuwjaarsvertoning in onze filmzalen [MuHKA_media] Filmvoorstelling van circa 40 minuten, waarin we even terug- en vooruitblikken op het MuHKA_media-programma aan de hand van een aantal kortfilms. Nieuwjaarsreceptie in het MuHKAFE [MuHKA] Tijdens de receptie wordt de premie 2007: Vaast Colson voorgesteld. 7 februari 2007: Lezing in het kader van The Projection Project. Ernest Van Buynder: toelichting Paul Van Hoeydonck in een artistieke en historische context, gefocust op de periode 1955-1971 en diens intense contacten met kunstenaars en galeries in de steden Milaan, Parijs, Antwerpen, Düsseldorf en New York. Gesprek geleid door Ivo Van Vaerenbergh, beheerder MuHKA, met de kunstenaar Paul Van Hoeydonck en met mevrouw Tine D’haeyere, die zopas aan de Universiteit Gent met grote onderscheiding een licentiaatsthesis heeft gepubliceerd over het wit in het oeuvre van Walter Leblanc en Paul Van Hoeydonck. 18 maart 2007: Rondleiding in de tentoonstelling ZONDER TITEL Moussem Festival Lente 2007. 2 juni 2007: Daguitstap naar 2 privé-verzamelaars. Rondleiding door de Ivo Van Vaerenbergh t e Zoersel. De gastheer heeft een prachtige collectie actuele kunst Rondleiding door de Hugo Voeten door zijn collectie Bulgaarse en Continentale Moderne en Hedendaagse kunst en beeldhouwkunst te Geel 3 juni 2007: Interview met Luc Tuymans in MuHKA_media. Rondleiding in de tentoonstelling LUC TUYMANS. I don’t get it. In het Provinciaal Museum voor Fotografie – 4de verdieping. 1 juli 2007: Rondleiding in de tentoonstelling: JUBILEE. Who’s got the Big Picture? 5 september 2007: Friends and Companies Meet Fred Bervoets. Prevernissage van Welcome Home! Hommage aan Fred Bervoets. P107



Rondgang in de prevernissage verzorgd door Johan Pas, Adriaan Raemdonck, Ernest Van Buynder 23 september 2007: Interview met Fred Bervoets. Rondleiding in de tentoonstelling: Welcome Home! Hommage aan Fred Bervoets. 4 november 2007: Rondleiding in de tentoonstelling: If I can’t dance, I don’t want to be part of your revolution. 23 december 2007: Eindejaarsrondleiding in Collectiepresentatie XXI Tijdens de receptie werd onder meer de premie 2008 KUNSTKALENDER EN KUNSTAGENDA voorgesteld en overhandigd.

P108



17 Nocturnes en verhuur accommodatie in 2007 Het MuHKA biedt de mogelijkheid aan bedrijven, organisaties en particulieren om [private] nocturnes, evenementen en workshops in te richten, buiten de normale openingsuren van het museum. Een nocturne omvat een [geleid] museumbezoek met gebruik van de inkomhal en balie voor ontvangst van de genodigden en mogelijkheid tot aanbieden van een receptie en/of catering. Beschikbare museumruimtes kunnen worden afgehuurd voor het organiseren van workshops, personeelsdagen, brainstorms, colloquia e.d. Anders dan bij nocturnes zijn de niet afgehuurde museumruimtes in een dergelijk geval afgesloten. 12.01.2007 Team-dag voor Vlaamse Permanente Vertegenwoordiging rondleiding in The Projection Project en buffet 21.01.2007 Ontbijt en rondleiding voor Jan Willemsfonds in The Projection Project 02.03.2007 Porsche event met walking dinner [via tijdschrift Porchist – Sven Hoyaux] 06.04.2007 Filmopnames door Roughcut nv 28.04.2007 Infonamiddag door Flandes 31.05.2007 Discussie en receptie door VOBK 10.06.2007 Blikopener + drankje voor Quintessence 22.06.2007 Proclamatie + receptie Sint-Lucas Antwerpen 30.06.2007 ARTKING: Art Makes You Happy – party met foodbar 06.07.2007 Afscheid Erik Van den Eynden [ING]: rondleiding in Who’s Got The Big Picture + BBQ 28.07.2007 ARTKING: Art Makes You Happy – party met foodbar 24.08.2007 Fotoshoot Desso muren door Haenen Reclamebureau 18.09.2007 ARTKING: Art Makes You Happy – party met foodbar 29.09.2007 Rondleiding in tentoonstelling Bervoets + etentje voor De Bedelzak P109



25.10.2007 Gala na première show Varekai van Cirque du Soleil – Bricwerk 22.11.2007 Lezingen, CERA Award en receptie [PMC] 23.11.2007 Persvoorstelling Akzo Nobel 30.11.2007 5 workshops door Centrum voor Ontwikkeling van Creatief Denken 2006-2007 Lessenreeksen door Amarant

P110

MuHKA 2007 Jaarverslag

Recommend Documents