mr. Madeleine Broersen juridisch adviseur
Eylem Koseoglu senior kennismanager Europese aanbestedingen en overheidsinkoop
Nieuwe aanbestedingsrichtlijnen •
Maart 2014 → 3 nieuwe Europese aanbestedingsrichtlijnen: - 2014/23/EU voor concessieovereenkomsten - 2014/24/EU voor klassieke overheidsopdrachten - 2014/25/EU voor overheidsopdrachten in speciale sectoren (water- en energievoorziening, vervoer en postdiensten)
•
3 april t/m 5 mei 2015 consultatie conceptwetsvoorstel wijziging Aanbestedingswet 2012: https://www.internetconsultatie.nl/implementatiewetaanbestedingsrichtlijnen
•
April 2016: richtlijnen moeten zijn geïmplementeerd in Aanbestedingswet
Waarom herzien? Codificatie van jurisprudentie, in spelen op actuele beleidsmatige ontwikkelingen en regelgeving meer eigentijds maken. Voorbeelden hiervan in nieuwe aanbestedingsrichtlijnen:
• • • •
Verduidelijking toepassingsgebied Versimpeling en flexibilisering van aanbestedingsprocedures Bevorderen van elektronisch aanbesteden Etc.
Waarom herzien? Definitie van aanbesteden (artikel 1): “De verkrijging door middel van een overheidsopdracht van werken, leveringen en diensten door één of meer aanbestedende diensten gekozen ondernemers, ongeacht de werken, leveringen of diensten een openbare bestemming hebben of niet.” Aanbestedingsrichtlijnen hebben geen betrekking op alle publieke uitgaven: • Slechts leveren van goederen, diensten of werken; • Slechts financieren van activiteiten (subsidiëren) valt niet onder de richtlijn (overweging 3)
Wat betekenen de nieuwe aanbestedingsrichtlijnen voor u, als inkoper? Wijzigingen en nieuwe mogelijkheden, bijvoorbeeld:
Verval onderscheid tussen IIA- en IIB-diensten;
Uitsluiting/past performance;
Termijn zijn verkort (openbare procedure van 52
Raamovereenkomst (verduidelijkingen);
naar 35 dagen, niet-openbare procedure van 37/40
Dynamisch aankoopsysteem (vereenvoudigd);
dagen naar 30/30 dagen);
Concurrentiegerichte dialoog (vereenvoudigd);
Innovatiepartnerschap (nieuwe procedure);
Wezenlijke wijziging (codificatie jurisprudentie);
Elektronisch aanbesteden;
Etc.
Voor meer informatie zie:
Notitie ‘Nieuwe Europese Aanbestedingsrichtlijnen 2014’, Europa decentraal: http://www.europadecentraal.nl/wpcontent/uploads/2013/01/Notitie-nieuwe-aanbestedingsrichtlijnen.pdf
Verval IIA- en IIB-diensten Uitsluiting van diensten is opnieuw bekeken nieuwe categorie ‘sociale en andere specifieke diensten’ (artikel 74 e.v. Richtlijn 2014/24).
Sociale diensten: met name diensten aan personen zoals sociale diensten, gezondheidszorg en onderwijs
Andere specifieke diensten: • hotel- en restaurantdiensten (overweging 115);
• juridische diensten (artikel 10 sub d, overweging 25 en 116) • veiligheidsdiensten (overweging 117) Bijlage XIV van Richtlijn 2014/24 CPV codes overheidsopdrachten voor sociale en andere specifieke diensten
Verval IIA- en IIB-diensten Bijzondere aanbestedingsregeling voor overheidsopdrachten voor sociale diensten en andere specifieke diensten, wanneer de waarde van de opdracht gelijk is aan of hoger dan 750.000 euro. Vrijheid lidstaten om toepasselijke procedure regels te bepalen voor bijzondere aanbestedingsregeling sociale en andere specifieke diensten. Daarbij wel voldoen aan: bekendmaking aankondiging en bekendmaking gunning (artikel 75 richtlijn 2014/24)
Nieuwe procedure sociale en andere specifieke diensten boven 750.000 euro Concept wetsvoorstel: “…wordt voorgesteld om het bestaande regime voor B-diensten te handhaven en alleen uit te breiden met de verplichtingen die uit richtlijn 2014/24/EU voortvloeien. Die verplichtingen betreffen het aankondigen van een opdracht voor sociale en andere specifieke diensten met een waarde
boven de € 750.000, en de aankondiging van een gegunde opdracht.” Dus procedure voor sociale diensten en andere specifieke diensten:
bestaande regime voor IIB-diensten toepassen; plus
aankondigen van opdracht en aankondigen gegunde opdracht.
Bestuurlijk aanbesteden • Veel gebruikt voor inkoop in het sociale domein • Procedure niet vastgelegd in wet/richtlijn Wat is bestuurlijk aanbesteden?
- Flexibel convenant met leveranciers van zorg- en welzijnsdiensten - Meestal vaste prijs, waardoor accent ligt op kwaliteitscriteria - Onderhandelen over wensen/eisen van opdrachtgever en mogelijkheden die opdrachtnemers kunnen bieden - Naast inhoudelijke afspraken, wordt ook formele overlegstructuur vastgelegd
Bestuurlijk aanbesteden
• Bestuurlijk aanbesteden → ruimte binnen IIB procedure • Keuze Nederlandse wetgever voor IIB regime • Dus: bestuurlijk aanbesteden blijft mogelijk voor categorie sociale diensten
Elektronisch aanbesteden • Vanaf april 2016 elektronisch aanbesteden verplicht • Elektronisch aanbesteden, verplichting tot: • Aankondiging in elektronische vorm; • Elektronische beschikbaarstelling van aanbestedingsdocumenten; en
• Overgang naar volledige elektronische communicatie. • TenderNed • Elektronische communicatie = overbrengen van informatie langs elektronische weg in alle fasen van de procedure, met inbegrip van de verzending van verzoeken om deelneming en verzending van inschrijvingen via elektronische indiening.
Contact
Kenniscentrum Europa decentraal 070 - 338 1090 Helpdesk 9.00 – 12.00
[email protected]
www.europadecentraal.nl Twitter: @EUdecentraal Linkedin: Europa decentraal
Sociaal domein en Maatschappelijk verantwoord aanbesteden Eylem Koseoglu
Doel nieuwe aanbestedingsrichtlijn • Doeltreffendheid en efficiëntie overheidsaanbestedingen vergroten • Richtlijn stelt aanbesteders in staat om overheidsopdrachten beter te gebruiken om strategische, maatschappelijke doelen te bereiken - Milieu - Innovatie - Werkgelegenheid - Maatschappelijke integratie
• Belangrijkste wijzigingen t.o.v. huidige richtlijn: - Basisprincipes niet gewijzigd - Regels wel flexibeler ingevuld
Nieuwe aanbestedingsrichtlijn en Zorgdiensten • Specifiek regime voor o.a. zorg- en sociale diensten • Drempelbedrag wordt € 750.000,• Gemeenten verder in beginsel vrij in aanpak procedure
• (Voor) aankondiging en gunningsbericht zijn verplicht Europese Commissie levert formats • Lidstaten kunnen nationale regels opstellen voor waarborgen transparante en gelijke behandeling
randvoorwaarden inkoop zorgdiensten • Aanbestedende diensten moeten rekening kunnen houden met kwaliteit, continuïteit, toegankelijkheid, betaalbaarheid, beschikbaarheid en compleetheid van diensten, specifieke behoeften gebruikerscategorieën incl. achtergestelde en kwetsbare groepen, betrokkenheid en emancipatie van gebruikers en innovatie • Lidstaten mogen voorschrijven dat de gunning op basis van EMVI plaatsvindt, waarbij rekening wordt gehouden met kwaliteit en duurzaamheid voor sociale diensten.
Zorgdiensten • Diensten voor de terbeschikkingstelling van huishoudelijke hulp • Diensten voor de terbeschikkingstelling van verpleegkundig personeel • Diensten voor de terbeschikkingstelling van medisch personeel Particuliere huishoudens met personeel • Personeelsdiensten voor huishoudens, Uitzendkrachtdiensten voor huishoudens, Kantoorpersoneelsdiensten voor huishoudens, Tijdelijk personeel voor huishoudens, Thuishulpdiensten en Huishoudelijke diensten Samenvatting nieuwe aanbestedingsrichtlijn www.pianoo.nl
Meer ruimte voor onderhandelingsprocedure en concurrentiegerichte dialoog Onder het nieuwe regime mag een aanbestedende dienst ook voor een onderhandelingsprocedure kiezen wanneer hij, versimpeld weergegeven, om niet-standaard producten/oplossingen vraagt. Dit betekent dat er voor niet-standaard producten/oplossingen ruimte komt voor aanbestedingsprocedures waarin kan worden onderhandeld Het valt daarom te verwachten dat we de onderhandelingsprocedure en concurrentiegerichte dialoog (veel) meer gaan zien dan voorheen.
Innovatieve partnerships Door deze nieuwe 'Innovatieve Partnerships' kunnen overheidsinstanties aanbestedingen doen om een specifiek probleem op te lossen, zonder vooruit te lopen op de oplossing, dan wel vooraf te specificeren.
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden • Maatschappelijk Verantwoord Aanbesteden is niet meer weg te denken op de agenda van overheidsorganisaties. - Maar wat houdt dat eigenlijk in? - Juridisch inkoopkader? - Hoe werkt dat in de praktijk? - Welke taak kunt u opnemen als inkoper?
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden Wat houdt het in? • Bij maatschappelijk aanbesteden pakt overheid aanbesteding van publieke opgaven anders op: - samen met de doelgroep - (ook nieuwe) aanbieders
- van opdrachtgever naar partner
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden Juridisch inkoopkader? • Maatschappelijk aanbesteden niet specifiek vastgelegd in wet- en regelgeving • Wel onderhevig aan wet- en regelgeving op gebied van aanbesteden en subsidiëren • Wel beperkter voor het sociale domein
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden Hoe werkt dat in de praktijk? • Soms is de markt nog lang niet zover, dus dan kun je dit ook niet uitvragen. Maar soms is de markt al verder dan je denkt:
- Gemeente Eindhoven Eindhovense bewoners kiezen zelf hun welzijn
- Gemeente Zaanstad Op zoek naar wat de wijk wil
• Zie websites PIANOo en MVO Nederland voor meer informatie en praktijkvoorbeelden
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden Welke taak kunt u opnemen als inkoper? • Inkoop niet achteraan in traject Maak prioriteiten van uw organisatie inzichtelijk t.a.v. MVI. Ga gesprek aan met interne klant en de markt. • Samenwerking beleid en inkoop • Ga in gesprek Met interne opdrachtgever en met potentiële leveranciers
• Voorkom dat ondernemers afhaken
Maatschappelijk verantwoord aanbesteden • PIANOo sinds 2014 centrale loket voor MVI • Doel: effectuering van MVI en professionele toepassing bij overheidsinkoopdiensten versnellen en actief ondersteunen. Webdossier biedt inkopers informatie en handvatten om met inkoop te sturen op maatschappelijk verantwoorde oplossingen. • www.pianoo.nl (verslag maatschappelijk verantwoordinkopen in de praktijk)
PIANOo-desk PIANOo-desk brengt inkopers en aanbesteders binnen de publieke sector op interactieve wijze bij elkaar https://www.pianoodesk.nl Vragenloket Aanbesteden: Heeft u als aanbestedende dienst vragen over bijvoorbeeld wet- en regelgeving, de toepassing van een (gunning)methodiek of beleidsthema's als duurzaamheid of social return? Of heeft u als opdrachtgever in de waterbouw marktspecifieke en technische vragen in de aanloop naar een aanbesteding? Dan kunt u deze via het Vragenloket voorleggen aan onze experts:
[email protected]
• Heeft u nog vragen?
www.europadecentraal.nl
www.pianoo.nl
• 18 juni voorlichtingsbijeenkomst ‘Decentralisatie in de zorg – Hoe maak je decentralisatie in de zorg Europaproof?’ • Locatie: provinciehuis Den Bosch • Tijd: 11.30 -17.30 uur, met aansluitend een borrel • Aanmelden via:
[email protected] • Hartelijk dank voor uw aandacht!
