OVERZICHT De Raad Aanvang: Tijd
08-01-2008 18:00
Raadzaal 1.02
Molendijkzaal 0.01
Vermeerzaal 1.03
19:00 Motie BPA rekenkameronderzoek afvalstoffenheffing Voorbereiding besluit ’
CDA: Initiatiefvoorstel luchtkwaliteit huizen Vathorst Voorbereiding besluit
Stuurgroep GA2030 Interne voorbereidende bijeenkomst
20:00 VVD/CDA: Raadsinformatiebrief subsidie omroep Amersfoort Peiling
Startnotitie Vathorst West en Noord (voortgezette behandeling) Voorbereiding besluit
Communicatie-beleidskader Voorbereiding besluit ’
18:00 Vragen raadsleden aan college Informatie
21:00 21:15 Tijd
Raadzaal 1.02
21:30 Besluiten zonder debat 1. Goedkeuring jaarstukken 2006 en begroting 2008 Stichting Meerking Openbaar Onderwijs Amersfoort Toelichting : Op grond van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra dient de raad in te stemmen met de jaarrekening en de begroting goed te keuren, waarna heet bestuur van de stichting de stukken vaststelt. De rekening heeft een positief resultaat en de begroting is sluitend voor de komende jaren. 2. Beslissing op bezwaar tegen afwijzing planschadevergoeding Bunschoterstraat 30. Toelichting : Op 16 januari 2007 heeft de raad besloten tot afwijzing van het verzoek tot vergoeding van planschade voor Bunschoterstraat 30. Hiertegen is bezwaar ingediend. De SAOZ ziet geen aanleiding haar advies van mei 2006 te herzien. De indieners van het bezwaarschift zijn gehoord. Voorgesteld wordt het bezwaarschrift ongegrond te verklaren. Moties x. Einde
1
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 8 januari 2008 18:00
Vragen raadsleden aan college Informatie Motie BPA rekenkameronderzoek afvalstoffenheffing Voorbereiding besluit ’ VVD/CDA: Raadsinformatiebrief subsidie omroep Amersfoort Peiling
Vragen raadsleden aan college Informatie Reg.nr.: 2622213 Van: Presidium Ambtelijk contact: Richard-Pronk (033 469 4379) Portefeuillehouder: Niet van toepassing Opsteller: Richard-Pronk Samenvatting: De fractievoorzitters hebben besloten te experimenteren met de mogelijkheid voor raadsleden om vragen te stellen aan het college. Uitgangspunten · De mogelijkheid is bedoeld voor raadsleden (en derhalve niet voor insprekers) · De mogelijkheid is bedoeld voor korte vragen (en derhalve niet voor discussie, peiling van meningen of interpellatie, waarvoor immers andere mogelijkheden en spelregels bestaan Reden van aanbieding: — Van de raad wordt gevraagd: — Vervolgtraject: Afhankelijk van het antwoord Doel activiteit: Informatie Soort activiteit: Raad stelt vragen aan college Opmerkingen presidium: Spelregels · Vragen worden uiterlijk maandag, voorafgaand aan de dinsdag van Het Besluit, voor 16.00 uur aangemeld bij de griffie. · De griffie mailt de aanmeldingen eind van de maandagmiddag door aan raad en college. · De voorzitter bepaalt de orde van de vergadering en kan vragen doorverwijzen naar een volgende of andere mogelijkheid. Soort verslag: Besluitenlijst
Motie BPA rekenkameronderzoek afvalstoffenheffing Voorbereiding besluit ’ Reg.nr.: 2618259 Van: Raadsfractie BPA Portefeuillehouder: Hekman Opsteller: BPA Samenvatting: Uit onderzoek door de BPA is gebleken, dat er in de afvalstoffenheffing een aantal zaken niet goed gaat. O.a. met aantallen en wetgeving. Ook de grote dividend uitkeringen van de ROVA staan op gespannen voet met het principe dat de afvalstoffenheffing niet meer dan kostendekkend mag zijn. Reden van aanbieding: Tijdens de begrotingsbehandeling is afgesproken, dat in De Ronde afstemming zou plaatsvinden m.b.t. de kosten afvalstoffenheffing. Van de raad wordt gevraagd: Zich uit te spreken over de conclusies van de notitie om in te stemmen met het verzoek aan de rekenkamercommissie voor nader onderzoek. Vervolgtraject: Stemming in de raad over de motie om de rekenkamercommissie te verzoeken nader onderzoek te doen. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Motie Soort verslag: Besluitenlijst Bijbehorende documenten: Motie: Ook afval is een serieuze zaak /smartsite.shtml?id=183402 : Toelichting op motie /smartsite.shtml?id=183403
VVD/CDA: Raadsinformatiebrief subsidie omroep Amersfoort Peiling Reg.nr.: 2620140 Van: VVD-fractie, CDA fractie Ambtelijk contact: Filius (033 4695103) Portefeuillehouder: Kruyt Opsteller: Voogt / Boeve Samenvatting: In RIB nr. 156 van 18 december 2007 wordt de raad geïnformeerd over de volgende zaken: • Het besluit van het college om de subsidiering in 2008 aan Omroep Amersfoort te continueren. • Het besluit van het college om het tekort van Omroep Amersfoort op het resultaat 2007 van 51.000,- te saneren. • Het voornemen van het college om in 2008 middelen ter beschikking te stellen voor de financiering van apparatuur voor de publieke lokale omroep in Amersfoort. De fracties van de VVD en CDA hebben hier de volgende vragen over 1. De raad heeft bij voortduring en expliciet aangegeven over besluiten inzake de omroep zelf een beslissing te willen nemen; waarom is dit collegebesluit niet aan de raad voorgelegd? Waarom wordt de raad ondanks eerdere signalen hiermee voor voldongen feiten gesteld? 2. Aan de mediawoordvoerders werd nog onlangs meegedeeld dat het om een liquiditeitstekort van circa 50.000 betrof, nu spreekt de RIB over een exploitatietekort. Ook zou e.e.a worden onderbouwd. Heeft college inmiddels die onderbouwing? Waarom is nu ineens sprake van sanering van exploitatie- i.p.v. een liquiditeitstekort? 3. Eind 2006 is al een bedrag aangezuiverd, nu zou dat weer moeten, terwijl ook voor 2008 kennelijk al weer een tekort is voorzien. Graag toelichting, waarom college relatie legt tussen terugval inkomsten reclame en onzekerheid zendmachtiging. 4. In een eerder overleg met de woordvoerders zijn enkele modaliteiten aan de orde geweest voor de aanschaf van apparatuur. Wij willen die nader bepreken. 5. Wat betreft de subsidies is tot nu toe steeds sprake geweest van bevoorschotting. Is het jaar om dan volgt vaststelling. Dat zouden we ook voor 2008 willen aanbevelen, mede vanuit de gedachte dat beëindiging na een rechterlijke uitspraak op een redelijke termijn mogelijk blijft. 6. Waarom staat in de RIB zo expliciet dat de procedure nog anderhalf tot twee jaar of nog langer kan duren, terwijl in het beroepschrift van de raad op een versnelde behandelingsprocedure is aangedrongen? 7. Realiseert het college zich dat hier mogelijk sprake zou kunnen zijn van een bepaalde concurrentievervalsing in die zin dat, tijdens de beroepsprocedure, de ene omroep boven de andere wordt bevoordeeld? Reden van aanbieding: De raad kan de inhoud van een RIB agenderen in De Ronde Van de raad wordt gevraagd: Zich uit te spreken over de inhoud van de RIB
Vervolgtraject: Na bespreking in De Ronde kan afhankelijk van het resultaat het college besluiten zijn aanpak bij te stellen. Doel activiteit: Peiling Soort activiteit: Raad peilt raad Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: /smartsite.shtml?id=183388 : /smartsite.shtml?id=179171 : Financiële prognose 2007 van accountant Schriftelijke vragen 2007 nr. 103 CDA (pdf) Raadsinformatiebrief nr. 156 (pdf)
Gemeente Amersfoort
B en W-voorstel
Opsteller:
Mediabeleid WSO/MO/CTS P. Filius
User-id:
FILP
Beleidsterrein: Org. onderdeel:
Tel:
5103
Onderwerp:
BEANTWOORDING RAADSVRAGEN VAN HET CDA OVER HET SUBSIDIEVOORSCHOT AAN OMROEP AMERSFOORT Kader:
Reg.nr. Datum
2521152 13-09-2007
verantwoordelijken
datum
Argumenten:
afdelingshoofd
Het raadslid Boeve van het CDA heeft raadsvragen gesteld over uw besluit om de subsidie 2007 voor Omroep Amersfoort vast te stellen en het vierde kwartaal van de subsidie vervroegd uit te te betalen. Wij stellen voor zijn vragen te beantwoorden conform onderliggende conceptbeantwoording.
manager hoofdafdeling
paraaf
sectorcontroller directeur sector directeur sector …… juridisch advies
Beslispunten:
De raadsvragen van de heer Boeve (CDA) te beantwoorden conform onderliggende conceptbeantwoording.
gemeentecontroller
staf CUL
d.d. 4-9-2007
B en W behandeling agendastuk hamerstuk geheim embargo datum:
tijd:
B en W vergadering datum
agd.pnt paraaf
secretaris parafering B en W-hamerstuk
akkoord
secretaris burgemeester weth. Luchtenveld weth. Hekman weth. Eerdmans weth. Van 't Veld weth. Van Daalen weth. Kruyt
advies De Raad De Ronde Het Besluit Raadsinformatiebrief geen overige: CST (begr.wijz.) G.O. Ondernemingsraad Financiële toelichting: sectorcontroller:
gemeentecontroller:
B en W - besluit d.d.:
conform aangehouden vervallen
Peiling Voorbereiding besluit
Gemeente Amersfoort
Vragen 2007, nummer 103
DOCS.nr. 2518995 __________________________________________________________________________________
VRAGEN van het raadslid Boeve (CDA) inzake het subsidievoorschot aan Omroep Amersfoort gedaan overeenkomstig artikel 43 van het reglement van orde voor vergaderingen van de gemeenteraad van Amersfoort (WSO, nr. 2512609; ontvangen d.d. 24 augustus 2007). ANTWOORD van burgemeester en wethouders (verzonden d.d. 18 september 2007) __________________________________________________________________________________
Inleiding: In de Raadsbrief nummer 96 van 23 augustus jl. staat dat uw college de subsidie voor het jaar 2007 voor Omroep Amersfoort heeft vastgesteld. Tevens heeft u besloten om de subsidie voor het vierde kwartaal vervroegd uit te betalen. Begin juli hebben de gemeente, vertegenwoordigd door uw college, en de raad bezwaar ingediend tegen het besluit van het Commissariaat voor de Media, tegen haar besluit om de zendmachtiging toe te kennen aan Omroep Amersfoort. De CDA-fractie is van mening dat het vanwege de lopende procedure niet voor de hand ligt om in dit vroege stadium de subsidie voor het vierde kwartaal beschikbaar te stellen. Tenminste gaat hier een raar signaal van uit. Daarnaast baart de uitzonderlijk slechte financiële situatie – ondanks allerlei mogelijke verklaringen – zorgen, en vormen zeker geen aanleiding om thans met nog meer subsidie over de brug te komen. Vraag 1: Deelt het college de mening van het CDA dat het richting Commissariaat en naar de stad moeilijk uitlegbaar is dat u, ondanks het bezwaarschrift van zowel gemeente, door u vertegenwoordigd, en raad, méér doet dan uw reguliere verplichting richting Omroep Amersfoort, namelijk het nu al beschikbaar stellen van de subsidie voor het vierde kwartaal? Antwoord 1: Nee, wij delen de mening van het CDA niet. Zoals wij in de raadsinformatiebrief hebben gezegd, hechten wij er belang aan dat Omroep Amersfoort op korte termijn kan blijven functioneren en uitzenden. Wij hebben toegelicht dat een besluit over vervroegde uitbetaling van de vastgestelde subsidie voor 2007 het bezwaar van de termijn waarbinnen het Commissariaat voor de Media niet doorkruist. De termijn voor besluitvorming door het CvdM en de termijn voor een eventuele afbouw van de subsidie aan Omroep Amersfoort conform de bepalingen in de Algemene wet bestuursrecht beslaan immers tenminste de rest van het jaar 2007.
Vraag 2: Deelt het college de mening van het CDA dat de huidige financiële situatie zo slecht is, dat het maar zeer de vraag is of Omroep Amersfoort reeds bij aanvang van het vierde kwartaal niet een nieuwe financiële injectie nodig heeft? Antwoord 2: Wij weten niet of Omroep Amersfoort bij aanvang van het vierde kwartaal een nieuwe financiële injectie nodig heeft. Wij sluiten echter niet uit dat Omroep Amersfoort het jaar 2007 met een tekort zal afsluiten. Het bestuur van Omroep Amersfoort heeft ons 3 scenario’s geschetst waarbij het jaarresultaat afhangt van de al dan niet aanhoudende onzekerheid over de zendmachtiging. De brief van Omroep Amersfoort waarin deze scenario’s zijn geschetst ligt voor u vertrouwelijk ter inzage bij het secretariaat van de afdeling Maatschappelijke Ontwikkeling. Vraag 3: Is door het college al met Omroep Amersfoort gesproken over de subsidiëring van de Omroep in 2008, dan wel zijn er andere mogelijke verwachtingen over financiële injecties gewekt? Antwoord 3: Er is geen enkele toezegging gedaan aan Omroep Amersfoort over subsidiering in 2008 of eventuele andere financiële injecties buiten de gereserveerde subsidie voor 2007. Op 22 juni heeft bestuurlijk overleg plaatsgevonden met Omroep Amersfoort. Dit overleg vond plaats kort na bekendmaking van het besluit van het CvdM van 20 juni 2007 over toewijzing van de zendmachtiging aan Omroep Amersfoort en nog vóór uw besluit om bezwaar aan te tekenen bij het CvdM. In dit overleg hebben wij Omroep Amersfoort gevraagd een aangepast bedrijfsplan in te dienen, zodat wij u tijdig een voorstel voor subsidiering konden voorleggen. Vraag 4: De CDA-fractie stelt het in deze bijzonder op prijs als het college nieuwe toezeggingen, in welke vorm dan ook, eerst vooraf met de raad bespreekt, zeker waar het de kaderstellende en controlerende rol van de raad aangaat. Wil het college dit onverkort toezeggen? Antwoord 4: Wij zullen geen toezeggingen doen aan Omroep Amersfoort of Eemstad RTV voordat het Commissariaat voor de Media uitspraak heeft gedaan over de ingediende bezwaren, zonder met uw raad te overleggen. Wij zullen geen toezeggingen doen aan de - na uitspraak van het CvdM zendgemachtigde omroep over incidentele of structurele subsidiering in 2008 voordat u daarvoor de kaders heeft gesteld. We zullen vooruitlopend op besluitvorming door het CvdM met beide omroepen de plannen voor de bedrijfsvoering bespreken.
Gemeente Amersfoort
RAADSINFORMATIEBRIEF NR 156 Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : gemeenteraad : Wethouder A. Kruyt
Reg.nr. Datum
: 2593038 : 18 december 2007
TITEL Subsidiering lokale omroep
KENNISNEMEN VAN • • •
Het besluit van het college om de subsidiering in 2008 aan Omroep Amersfoort te continueren. Het besluit van het college om het tekort van Omroep Amersfoort op het resultaat 2007 van € 51.000,- te saneren. Het voornemen van het college om in 2008 middelen ter beschikking te stellen voor de financiering van apparatuur voor de publieke lokale omroep in Amersfoort.
AANLEIDING In de raadvergadering van 27 november 2007 heeft u besloten om beroep aan te tekenen bij de bestuursrechter tegen de uitspraak van het Commissariaat voor de Media van 6 november 2007. In deze uitspraak werden de bezwaren van gemeente en gemeenteraad niet ontvankelijk verklaard. Gedurende de beroepsprocedure behoudt Omroep Amersfoort de zendmachtiging. In afwachting van het resultaat van de beroepsprocedure willen wij de continuïteit garanderen van de uitzendingen van de lokale omroep die over de zendmachtiging beschikt. Daartoe zullen wij de zendgemachtigde omroep subsidiëren voor het verzorgen van uitzendingen voor Amersfoort. U heeft hiervoor de kaders gesteld in de vastgestelde meerjarenbegroting 2008 – 2011. Daarnaast willen wij u in deze raadsinformatiebrief informeren over ons besluit om het tekort 2007 van Omroep Amersfoort te saneren en middelen ter beschikking te stellen voor aanschaf of leasen van apparatuur.
KERNBOODSCHAP Subsidiering 2008 Zoals de afdeling Juridische Zaken u heeft geïnformeerd, zal een uitspraak van de hoogste bestuursrechter anderhalf tot twee jaar duren, maar met een langere duur moet rekening worden gehouden. Wij hechten er belang aan dat de zendgemachtigde omroep gedurende deze periode op een goede manier kan blijven uitzenden en zullen de subsidiering voor Omroep Amersfoort in 2008 dan ook continueren. Wij stellen daarbij als voorwaarde dat Omroep Amersfoort voor 2009 de rechtspersoon omzet in een stichting en in 2008 de samenwerking met RTV-Utrecht intensiveert. Sanering tekort 2007 Omroep Amersfoort zal het jaar 2007 afsluiten met een tekort. Dit blijkt uit de prognose die in opdracht van Omroep Amersfoort is opgesteld door de accountant van Omroep Amersfoort. Ondanks dat de kosten van de bedrijfsvoering zijn teruggebracht, is een tekort ontstaan van € 51.000,- Wij hebben besloten dit tekort door middel van een incidentele subsidie te saneren. Het tekort in 2007 hangt samen met de voortdurende onzekerheid rond de zendmachtiging en het voortbestaan van de vereniging. De onzekere situatie heeft geleid tot het achterblijven van reclameinkomsten. Omroep Amersfoort genereerde in de periode voor de zendmachtigingsprocedure relatief
Inlichtingen bij:
P. Filius, WSO/MO, (033) 469 51 03
Gemeente Amersfoort raadsinformatiebrief 2593038
veel reclame-inkomsten, namelijk 70% van de totale inkomsten. Landelijk is dit gemiddeld bijna 40%. Daarnaast heeft KPMG in de reviews van de omroeporganisaties in augustus 2006 reeds geconstateerd dat het niveau van de subsidie voor de publieke lokale omroep in Amersfoort relatief laag is en de totale inkomsten te laag zijn om een financiële buffer op te bouwen om tegenslagen op te vangen. Ook in 2008 zal Omroep Amersfoort te maken krijgen met dezelfde factoren die mede geleid hebben tot het tekort in 2007. Wij sluiten niet uit dat Omroep Amersfoort in 2008 opnieuw een extra beroep op de gemeente moet doen. Investering voor apparatuur De aanvraag van Omroep Amersfoort voor een investeringssubsidie voor apparatuur uit begin 2006 is gedurende de zendmachtigingsprocedure aangehouden. Vervanging van de huidige verouderde en slecht functionerende apparatuur is op korte termijn noodzakelijk voor voldoende technische kwaliteit van de uitzendingen en een efficiënte productie. Hiervoor is een investeringssubsidie van € 300.000,nodig. Wij willen hierover in 2008 een besluit nemen, waarbij wij streven naar een constructie waarbij de apparatuur beschikbaar blijft voor de publieke lokale omroep in Amersfoort – ook na een eventuele wijziging van zendgemachtigde omroep.
CONSEQUENTIES Continuering van de uitzendingen van de zendgemachtigde lokale omroep.
BETROKKEN PARTIJEN Omroep Amersfoort Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Raadsinformatiebrief nr. 156
Het Besluit Datum: Aanvang:
dinsdag 8 januari 2008 21:30
Besluiten zonder debat 1.
Goedkeuring jaarstukken 2006 en begroting 2008 Stichting Meerking Openbaar Onderwijs Amersfoort Toelichting : Op grond van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra dient de raad in te stemmen met de jaarrekening en de begroting goed te keuren, waarna heet bestuur van de stichting de stukken vaststelt. De rekening heeft een positief resultaat en de begroting is sluitend voor de komende jaren.
2.
Beslissing op bezwaar tegen afwijzing planschadevergoeding Bunschoterstraat 30. Toelichting : Op 16 januari 2007 heeft de raad besloten tot afwijzing van het verzoek tot vergoeding van planschade voor Bunschoterstraat 30. Hiertegen is bezwaar ingediend. De SAOZ ziet geen aanleiding haar advies van mei 2006 te herzien. De indieners van het bezwaarschift zijn gehoord. Voorgesteld wordt het bezwaarschrift ongegrond te verklaren. Moties
x.
Einde
Raadsinformatiebrief nr. 156
Besluiten zonder debat
Raadsinformatiebrief nr. 156
1.
Goedkeuring jaarstukken 2006 en begroting 2008 Stichting Meerking Openbaar Onderwijs Amersfoort Reg.nr .: 2608718 2608718 (pdf)
Raadsinformatiebrief nr. 156
Toelichting : Op grond van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra dient de raad in te stemmen met de jaarrekening en de begroting goed te keuren, waarna heet bestuur van de stichting de stukken vaststelt. De rekening heeft een positief resultaat en de begroting is sluitend voor de komende jaren.
Raadsinformatiebrief nr. 156
2.
Beslissing op bezwaar tegen afwijzing planschadevergoeding Bunschoterstraat 30. Reg.nr .: 2610601 2610601 (pdf)
Raadsinformatiebrief nr. 156
Toelichting : Op 16 januari 2007 heeft de raad besloten tot afwijzing van het verzoek tot vergoeding van planschade voor Bunschoterstraat 30. Hiertegen is bezwaar ingediend. De SAOZ ziet geen aanleiding haar advies van mei 2006 te herzien. De indieners van het bezwaarschift zijn gehoord. Voorgesteld wordt het bezwaarschrift ongegrond te verklaren.
Raadsinformatiebrief nr. 156
Moties
Raadsinformatiebrief nr. 156
x.
Einde
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : gemeenteraad : Wethouder G. Eerdmans
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2608718 : 18 december 2007 : HB-1
TITEL Goedkeuring jaarstukken 2006 en begroting 2008 Stichting Meerkring Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort
BESLISPUNTEN 1. In te stemmen met de jaarrekening 2006 van de Stichting Meerkring Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort; 2. de begroting 2008 van de Stichting Meerkring Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort goed te keuren.
AANLEIDING Het bestuur van de Stichting Meerkring openbaar primair onderwijs Amersfoort heeft de jaarrekening 2006 en de begroting 2008 ter goedkeuring ingediend. Op basis van artikel 48 van de Wet op het primair onderwijs en artikel 51 van de Wet op de expertisecentra dient de raad in te stemmen met de jaarrekening en de begroting goed te keuren. Na accordering door de raad stelt het bestuur van de Stichting Meerkring de stukken vast.
BEOOGD EFFECT Het bestuur van de Stichting Meerkring geeft inzicht in de financiële situatie van het openbaar primair onderwijs in Amersfoort. Het stichtingsbestuur stelt op die wijze het gemeentebestuur in staat invulling te geven aan haar wettelijke toezichtstaak op het openbaar onderwijs.
ARGUMENTEN De jaarrekening 2006 en begroting 2008 sluiten met een positief resultaat In 2006 heeft Meerkring een positief resultaat gerealiseerd van € 199.000,-. De jaarrekening is opgesteld conform de richtlijnen van het ministerie van OC en W. De vermogenspositie is gezond. De accountant verklaart dat de baten, lasten en balansmutaties voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Meerkring is gestart met een gestructureerde beschrijving van de administratieve organisatie op het gebied van afbakening van taken en bevoegdheden, procedures en werkinstructies. Het proces is in een afrondende fase en het monitoren zal door de accountant van Stichting Meerkring plaatsvinden. De begroting is sluitend voor de komende jaren.
KANTTEKENINGEN Stimuleren deelname openbaar onderwijs De leerlingaantallen zijn stabiel maar in relatie tot de groei van Amersfoort loopt het aandeel van het openbaar onderwijs relatief terug. In de begroting zijn in het kader van het meerjaren strategisch beleidsplan middelen gereserveerd voor een campagne om het imago van het openbaar onderwijs te verbeteren.
FINANCIËN Het voorstel heeft geen financiële gevolgen voor de gemeente.
Inlichtingen bij:
M. van Opbergen, WSO/MO, (033) 469 49 50
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel 2608718 pagina 2
VERVOLG Niet van toepassing.
BETROKKEN PARTIJEN Niet van toepassing.
Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- ontwerp-raadsbesluit
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2608718 De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 18 december 2007, sector WSO/MO (nr.2608718); b e s l u i t:
1. in te stemmen met de jaarrekening 2006 van de Stichting Meerkring Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort; 2. de begroting 2008 van de Stichting Meerkring Openbaar Primair Onderwijs Amersfoort goed te keuren.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 8 januari 2008. de griffier,
de voorzitter,
Gemeente Amersfoort
RAADSVOORSTEL
Van Aan Portefeuillehouder
: Burgemeester en Wethouders : Gemeenteraad : Wethouder drs. J.A. Hekman
Reg.nr. Datum Agendapunt
: 2610601 : 18 december 2007 : HB-2
TITEL Beslissing op bezwaar verzoek om planschadevergoeding ten aanzien van de Bunschoterstraat 30 van de gemachtigde van de heer P.R. Smink en mevrouw A.J. Smink-Hilhorst.
BESLISPUNTEN 1. Het bezwaarschrift van de gemachtigde namens de heer en mevrouw Smink, Bunschoterstraat 30, tegen het afgewezen verzoek om vergoeding van planschade, ongegrond verklaren; 2. het verzoek om vergoeding van de gemaakte proceskosten afwijzen; 3. het hoofd van de afdeling Juridische Zaken te mandateren om het besluit te ondertekenen.
AANLEIDING Namens de heer en mevrouw Smink is op 15 februari 2005 verzocht om vergoeding van planschade. Uw raad heeft het verzoek afgewezen. Tegen dit besluit is bezwaar gemaakt.
BEOOGD EFFECT Niet van toepassing.
ARGUMENTEN • De SAOZ heeft geadviseerd om het verzoek om planschade af te wijzen. Voor het plangebied gold voorheen het (globale) bestemmingsplan ‘Bieshaar1969’. In artikel 2 was zowel een uitwerkingsplicht als een wijzigingsbevoegheid voor het college opgenomen. Ter plaatse hadden belanghebbenden ten tijde van het bestemmingsplan ‘Bieshaar 1969’ geen bouwmogelijkheid voor het bouwen van een tweede woning omdat een uitwerkingsplan ontbrak en er op basis van het bestemmingsplan een bouwverbod gold. Ook in het bestemmingsplan ‘Hoogland 2002’ is niet in een bouwmogelijkheid voorzien. In mei 2006 heeft de SAOZ geadviseerd om het verzoek om planschade af te wijzen omdat de planologische maatregel niet leidt tot een nadeliger positie met vergoeding van schade tot gevolg. In het bestemmingsplan ‘Hoogland 2002’ is goedkeuring onthouden aan de aanduiding ‘te bebouwen erven’. Hierdoor bestaat er planologisch gezien geen mogelijkheid om bijgebouwen op te richten. Volgens de SAOZ leidt ook dit niet tot planschade die vergoed moet worden. De SAOZ geeft aan dat het bestemmingsplan ‘Bieshaar 1969’ voor dit perceel wel voorzag in de oprichting van een eensgezinshuis met de daarbij behorende bijgebouwen maar dat er in de uitwerkingsregels van het oude bestemmingsplan geen minimum aantal bijgebouwen waren voorgeschreven. De SAOZ stelt dat een uitwerking van de bestemming zonder oprichting van bijgebouwen daarmee mogelijk was waardoor er geen sprake is van planschade als gevolg van een vervallen bouwmogelijkheid. Bovendien merkt de SAOZ op dat met betrekking tot de naastgelegen percelen er per saldo geen sprake is van een noemenswaardige toe- danwel afname van de bebouwingsmogelijkheden. De gemeenteraad heeft het advies van de SAOZ in het besluit van 16 januari 2007 overgenomen. • De SAOZ heeft de gronden van het bezwaarschrift beoordeeld. Gelet op het bezwaarschrift en dat wat tijdens de hoorzitting aan de orde is gekomen, hebben wij aan de SAOZ gevraagd of dit aanleiding is om het advies te herzien. De reactie van de SAOZ hebben wij op 4 juli 2007 ontvagen. De SAOZ komt in haar advies, gelet op de in bezwaar aangevoerde punten, niet tot een andere conclusie dan in haar advies van mei 2006. Inlichtingen bij:
mw. mr I.G. van den Konink, DIA/FJD, (033) 469 49 03
Gemeente Amersfoort raadsvoorstel pagina 2
In aanvulling op het advies van mei 2006 merkt de SAOZ op met betrekking tot de wijzigingsbevoegdheid die ten onrechte niet zou zijn betrokken bij de planvergelijking dat wijzigingsbevoegdheden ex artikel 11 WRO buiten de planologische vergelijking blijven aangezien de oorspronkelijke bestemming, zolang deze niet is gewijzigd, van toepassing blijft. Planschade kan zich pas voordoen als de wijzigingsbevoegdheid daadwerkelijk wordt geëffectueerd. Eventueel gedane toezeggingen aan belanghebbenden danwel het feit dat al dan niet meerdere malen met betrekking tot de bouw van objecten in de omgeving van het perceel van belanghebbenden gebruik is gemaakt van de wijzigingsbevoegdheid, maakt dit volgens de SAOZ niet anders. • De SAOZ is deskundig op het gebied van planschade. Het advies is op de juiste wijze tot stand gekomen en de SAOZ heeft bij de advisering de juiste informatie gebruikt. Er bestaat geen aanleiding om te veronderstellen dat het advies niet zorgvuldig tot stand is gekomen. Het is vaste jurisprudentie dat de SAOZ mag worden beschouwd als een onafhankelijke deskundige op het gebied van planschade. De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft bepaald dat de gemeenteraad in principe mag afgaan op adviezen van de SAOZ. Het advies is voldoende duidelijk en helder. De gemachtigde van belanghebbenden heeft het tegendeel niet aannemelijk kunnen maken en zijn stellingen leiden niet tot een ander inzicht. • Het besluit wordt niet herroepen en er is dus geen vergoeding van de proceskosten. Wij vergoeden de kosten van een belanghebbende als wij het besluit herroepen. Daarvan is in dit geval geen sprake.
KANTTEKENINGEN Geen
FINANCIËN Niet van toepassing.
VERVOLG Belanghebbenden kunnen in beroep bij de rechtbank.
BETROKKEN PARTIJEN Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris,
de burgemeester,
H. Huitink
A. van Vliet-Kuiper
Bijlagen
- ontwerp-raadsbesluit Ter inzage -beslissing op bezwaar
Gemeente Amersfoort
RAADSBESLUIT
Reg.nr.2567338
De raad van de gemeente Amersfoort; op basis van het voorstel van burgemeester en wethouders van 18 december 2007, sector DIA/FJD (nr.2567338); b e s l u i t: 1. het bezwaarschrift van de gemachtigde namens de heer en mevrouw Smink, Bunschoterstraat 30, tegen het afgewezen verzoek om vergoeding van planschade, ongegrond verklaren; 2. het verzoek om vergoeding van de gemaakte proceskosten afwijzen; 3. het hoofd van de afdeling Juridische Zaken te mandateren om het besluit te ondertekenen.
Vastgesteld in de openbare vergadering van 8 januari 2008. de griffier
de voorzitter
2610601
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 8 januari 2008 19:00
CDA: Initiatiefvoorstel luchtkwaliteit huizen Vathorst Voorbereiding besluit Startnotitie Vathorst West en Noord (voortgezette behandeling) Voorbereiding besluit
2610601
CDA: Initiatiefvoorstel luchtkwaliteit huizen Vathorst Voorbereiding besluit Reg.nr.: 2620433 Van: Raadsfractie CDA Portefeuillehouder: Van Daalen Opsteller: Offereins Samenvatting: De GGD heeft een onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het binnenmilieu in woningen in Vathorst en de relatie tussen de kwaliteit van het binnenmilieu en gezondheidsklachten van bewoners. Uit de resultaten blijkt dat de gezondheid van met name bewoners van woningen met een WTW installatie in het geding is. De gemeente heeft inmiddels een informatieavond gehouden. Daar is aangegeven wat bewoners zelf kunnen doen. Daarnaast is aangegeven hoe bewoners kunnen handelen als ze klachten hebben. Omdat bewoners niet actief preventief benaderd worden, zal het er op neer komen dat bewoners pas actie gaan ondernemen als ze gezondheidsklachten hebben èn die klachten relateren aan hun woonsituatie. Wij zijn van mening dat gezondheidsklachten zo veel mogelijk voorkomen moeten worden. Daarom vinden wij dat alle bewoners zo goed mogelijk geïnformeerd moeten worden, ongeacht of ze al klachten hebben. Daarnaast vinden wij het van belang dat er een goed inzicht komt in de gezondheidssituatie in Vathorst. Het onderzoek van de GGD is nu slechts onder een klein deel van de bewoners uitgevoerd. Het is van belang dat alle bewoners die dat wensen inzicht krijgen in hun eigen situatie en dat de GGD een volledig beeld krijgt. Reden van aanbieding: Een raadslid heeft de mogelijkheid een initiatiefvoorstel te agenderen Vervolgtraject: Na behandeling in De Ronde en Het Besluit zal bij positieve besluitvorming het college de kosten en de te verrichten activiteiten in beeld brengen. Vervolgens kan de raad zich uitspreken of de voorgestelde activiteiten worden uitgevoerd. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Initiatiefvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: /smartsite.shtml?ch=&id=183405 : http://www.ggdeemland.nl/client/1/?websiteid=1&contentid=1114&hoofdid=166 Onderzoek GGD gezondheidsklachten Vathorst
2610601
Startnotitie Vathorst West en Noord (voortgezette behandeling) Voorbereiding besluit Reg.nr.: 2602831 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Goossens (033 4603) Portefeuillehouder: Van ’t Veld Opsteller: Goossens Samenvatting: In de ronde 26-06-2007 is de concept-startnotitie Vathorst West en Noord besproken. In deze ronde is afgesproken dat in een besloten bijeenkomst de juridische en financiele consequenties besproken zouden worden. Daarnaast zijn in een bijzondere raadsbijeenkomst op 20-11-2007 ambities voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord verzameld. Naar aanleiding van deze bijeenkomsten is de startnotitie aangepast. In de concept-startnotitie wordt het proces van de visie ontwikkeling middels werkateliers beschreven. De kaders en ambities worden beschreven. Tevens wordt in relatie tot de Europese aanbestedingsregels een aantal mogelijke samenwerkingsmodellen met marktpartijen beschreven. Eindprodukt van de processen die in de startnotitie beschreven zijn, is een discussienota met verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord en een voorstel voor een samenwerkingsmodel met marktpartijen. Vervolgbijeenkomst op 8 januari 2008 in De Ronde. In Raadsvoorstel zijn kaders en ambities uitvoeriger opgenomen (zie argument 1.2 en 1.3.) ten opzichte van De Ronde van 18 december 2007. De startnotitie is ook op deze onderdelen aangepast. Reden van aanbieding: Het raadsvoorstel is het startdocument van de raad. Dit wordt ter vaststelling aangeboden en kan worden geamendeerd. De bijgevoegde startnotitie is van het college en achtergrondmateriaal voor de raad. Van de raad wordt gevraagd: Voorbereiding besluitvorming Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel/smartsite.shtml?ch=&id=183469 : Startnotitie/smartsite.shtml?ch=&id=183470 Achtergrond: http://www.amersfoort.nl/docs/2462498%20-%20Verslag%20Startnotitie%20Plan%20van%20aanpak%20ontwikkeling%20Vathorst%20West%20en%20Noord.pdf : http://www.amersfoort.nl/smartsite.shtml?ch=&id=175867 : /smartsite.shtml?ch=&id=183654 Reg.nr.: 2446514 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Goossens (033 469 4603) Portefeuillehouder: Van ’t Veld Opsteller: Goossens
2610601
Samenvatting: De startnotitie is een uitwerking van de motie Uitwerkingspunten voor plan van aanpak Ontwikkelingsstrategie Vathorst en omgeving die is aangenomen in de raadsvergadering van 30 januari 2007. In de startnotitie is het plan van aanpak beschreven om een structuurvisie voor Vathorst West en Noord te ontwikkelen. Het proces van participatie middels drie werkateliers wordt beschreven. Tevens wordt een aantal mogelijke samenwerkingsmodellen met marktpartijen beschreven. Eindproduct van het plan van aanpak is een discussienota met verschillende scenario’s voor ontwikkeling van Vathorst West en Noord een voorstel voor een samenwerkingsmodel met marktpartijen. Reden van aanbieding: vaststelling van plan van aanpak Vathorst West en Noord Vervolgtraject: Na de besluitvorming over de kaders en de procesaanpak worden verschillende scenario’s ontwikkeld, die de bandbreedte van de denkbare ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit van plangebied en omgeving in beeld brengen. De scenario’s worden opgesteld in een interactief proces met verschillende partijen in een aantal werkateliers. Het resultaat van het interactief proces met werkateliers vormen de verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord die in de discussienota worden opgenomen. De scenario’s geven antwoord op de voorgenoemde kaders waarbij minimum- en maximumvarianten zijn opgenomen. De raad krijgt de discussienota met de verschillende scenario’s voorgelegd, met daarbij keuzemogelijkheden en dilemma’s. Aangegeven wordt welke (elementen van) scenario’s te combineren zijn en waar nu reeds moet worden gekozen voor ontwikkeling van bepaalde ruimtelijke kwaliteiten en programma’s. Deze keuzes vormen de uitgangspunten die verder worden uitgewerkt in een structuurvisie. In de discussienota wordt ook het vervolgproces uitgewerkt, met aandacht voor de nog uit te werken procedures, zoals Milieu Effect Rapportage en/of Strategische Milieu Beoordeling procedure, Natura 2000 en Natuurtoetsen, en eventueel verdrag van Malta. Het is de bedoeling in het tweede kwartaal van 2008 de discussienota met de verschillende scenario’s aan de raad aan te bieden. Na de keuze voor een scenario kan dit scenario uitgewerkt worden tot een structuurvisie voor Vathorst West en Noord. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: Raadsvoorstel (/smartsite.shtml?ch=&id=175868) : Startnotitie (/smartsite.shtml?ch=&id=175869) : Motie /smartsite.shtml?ch=&id=169949 : Ivm toezeggingen en afspraken: - Notulen raadsvergaderingen 1997 24 juni 97: pag. /smartsite.shtml?ch=&id=175896|, /smartsite.shtml?ch=&id=175897, /smartsite.shtml?ch=&id=175898, /smartsite.shtml?ch=&id=175899, /smartsite.shtml?ch=&id=175900, /smartsite.shtml?ch=&id=175902, /smartsite.shtml?ch=&id=17590325 juni 97: pag. /smartsite.shtml?ch=&id=175904, /smartsite.shtml?ch=&id=175905, pag. /smartsite.shtml?ch=&id=175906, /smartsite.sht-
2610601
ml?ch=&id=175907 : - /smartsite.shtml?ch=&id=175895 - /smartsite.shtml?ch=&id=175894 - /smartsite.shtml?ch=&id=175892- /smartsite.shtml?ch=&id=175893 Verslag bespreking 26 juni 2007 (pdf) (30/01/07) (pdf) Concept verslag De Ronde 18-12-07 (pdf) (nr. 2600452) (pdf)
Verslag De Ronde op 26 juni 2007: Startnotitie Plan van aanpak ontwikkeling Vathorst West en Noord Voorzitter: Voogt Secretaris: Van de Meerendonk Aanwezig: Van Berkum-Admiraal, Kesler, Van Muilekom, Offereins, Van Ravenzwaaij, Schoenmaker, Smit en Van Wegen, Pers: Publiek: 40 Conceptverslag: MKW secretariaatsservices Portefeuillehouders: Van ‘t Veld Ambtenaar: Goossens Reg. nr.: 2462498 Tel. nr.: (033) 4694379 E-mail:
[email protected]
Punt
Inhoud
Actie
Doel: Voorbereiding besluit over de integrale planvorming van Vathorst West en Noord; met het beschreven proces met werkateliers voor de planvorming; de voorgestelde kaders voor het proces zoals vermeld in 1.3 van dit raadsvoorstel; in te stemmen met een nadere uitwerking van een samenwerkingsmodel met marktpartijen. CDA (Offereins): - Complimenteert de opsteller met de kwaliteit van het stuk. - Vraagt een lijst met de gemaakte afspraken, zoals de afspraken over 1200 sociale koopbouwwoningen. - Is het eens met het voorstel om een integrale visie te ontwikkelen. Er moet echter geen last op de nieuwe gebieden worden gelegd doordat doelen van Vathorst niet zijn behaald. De plannen moeten financieel en maatschappelijk gescheiden blijven. - Wat is het effect van de Europese aanbestedingseis op de toezegging om 1200 sociale koopwoningen te bouwen? - Groen is ook in Vathorst West belangrijk. De parkeernorm is nu 1,9. Stelt voor om te kijken naar mogelijkheden om parkeren alleen op eigen terrein toe te staan. Dit levert een rustiger straatbeeld op. - Is blij dat de motie inzake participatie is verwerkt in het voorstel en is benieuwd hoe een en ander vorm gaat krijgen. BPA (Van Wegen): - Vraagt verduidelijking over inspraak. Er wordt gesproken over een nieuw consultatiemodel. Wat wordt daaronder verstaan? - Wat mag wel en niet worden gebouwd in het groene uitloopgebied van 150 ha? - Is er een juridisch gebonden toezegging over de 1200 sociale koopwoningen? - Voor Vathorst Noord was reeds € 740.000 RSV1-geld gereserveerd. Bij dit plan wordt weer € 500.000 voorbereidingskrediet berekend. - Heeft de voorkeur voor het eerst aan de raad presenteren van de resulta-
1
-
ten vanuit de werkateliers in plaats van eerst aan het college Op pagina 4 van de bijlage staan vier alinea’s die alle wat anders zeggen. Wat wordt verstaan onder hoogwaardige ruimtelijke projecten? Voor Vathorst West zou 185 hectare beschikbaar zijn inclusief de vuilstort. Dit betekent dat er netto slechts 100 hectare over blijft. De maximum hoogte voor de vuilstort was afgesproken op 40 meter. Hier staat ineens een maximum hoogte van 50 meter. Kan nog niet instemmen met de beslispunten.
ChristenUnie (Van Berkum-Admiraal): - Is het eens met beslispunt 1 maar vraagt naar de consequenties van het geheel. Is het realistisch dat alles in samenhang wordt ontwikkeld? - Welke ontwikkelaar wil meewerken aan een plan dat hij zelf niet mag uitvoeren? - Heeft de vertraging van Vathorst consequenties voor de start van de bouw van Vathorst West? Wanneer wordt er begonnen met de bouw? - Vathorst West is geen Vinex-locatie. Er moet Europees aanbesteed worden. Is benieuwd naar uitspraken hierover van het Europese Hof. - Vreest dat men door middel van dit model weer in een PPS-constructie wordt gedwongen. GroenLinks (Kesler): - Complimenteert de opstellers van het stuk. Er is een goede voorzet gegeven om langdurige processen zo vorm te geven dat ze gemonitord kunnen worden door opvolgers. - Is het geheel eens met beslispunt 1. Stelt voor om het raadsvoorstel vast te stellen en niet het plan van aanpak dat daarachter zit. - Beslispunt 2 moet beter worden beschreven in het raadsvoorstel. Dit moet ook worden genoemd in het proces van de kaders. - Beslispunt 3 is te globaal omschreven. Stelt voor om na het reces uitgebreid de kaders te bespreken. - Beslispunt 4 is in tegenspraak met de regels voor Europese aanbesteding. - Het college vindt de 1200 sociale koopwoningen een kader. Het staat echter niet bij de kaders vermeld. Vindt de raad dit ook een kader? - Adviseert om voor het vaststellen nog eens te praten over het uitwerken van de kaders. SP (Schoenmaker): - Is tegen beslispunt 1. - Indien de kaders goed zijn wordt ingestemd met beslispunt 2. - Beslispunt 4 gaat te snel. Eerst moeten de vijf modellen worden uitgewerkt alvorens ze in de raad besproken kunnen worden. - Hoe het zit met woningbouw, bereikbaarheid, de aansluiting op de A1. - Duurzaam groen staat op gespannen voet met economische doelen. - Wil meer duidelijkheid over de stortplaats. - Er worden verschillende termen voor inspraak gebruikt, wat wordt verstaan onder consultatie? - Vraagt of er een minimum en een maximum is verbonden aan 30% bijdrage van de provincie voor de groen-blauwe structuur. - De bestuurlijke kaders verschillen in pretentie. - De SP-fractie kan niet uit de voeten met het stuk. Jouw Amersfoort (Smit): - Vindt het een leesbaar stuk maar mist een aantal dingen. - Niet wordt duidelijk waarom integraal ontwikkeld moet worden. De twee ge-
2
-
bieden hebben een eigen karakter, ruimtelijk is integraal ontwikkelen niet noodzakelijk. Is enthousiast over de werkateliers en hoopt dat de resultaten daarvan beter worden benut dan in eerdere situaties. De relatie tussen de werkateliers, het college en de raad is onduidelijk. De rollen van CV en OBV moeten verduidelijkt worden. Vraagt meer duidelijkheid over het financieringstekort van € 45 miljoen bij de ontwikkeling van Vathorst Noord. Begrijpt de angst voor weer een PPV-constructie. Gunt de partners extra winst op voorwaarde dat zij alle grond die zij in Amersfoort Noord hebben verkopen tegen gebruiksprijzen. Door de extra inkomsten is sociale woningbouw in Vathorst West bijna onmogelijk. De financiële consequenties zijn niet helder in beeld gebracht. Is tegen bebouwing van Vathorst West. Nu er toch gebouwd gaat worden wil de fractie constructief meedenken. Kan na de beantwoording door het college pas een mening geven over de beslispunten.
PvdA (Van Muilekom): - Is blij met de wijze waarop motie en initiatiefvoorstel zijn uitgewerkt. Een aantal punten kan worden aangescherpt. - Er wordt een stuk nieuwe stad toegevoegd aan Amersfoort. De stadsarchitect moet worden gevraagd naar zijn ideeën hoe dit stuk stad gezien kan worden in samenhang met de rest van de stad en de rest van Vathorst. - Beslispunt 1: de twee gebieden moeten niet geïsoleerd van de stad worden gezien. - Beslispunt 2: prima. De wensen en behoeften van bewoners kunnen via b.v. internet worden duidelijk gemaakt. Hoopt op voldoende aandacht voor de verkeersstromen. - Beslispunt 3: het is goed om de kaders samen te verkennen en scherper te maken. - Beslispunt 4: het is een goede zaak om met marktpartijen te verkennen. - Kan instemmen met de beslispunten. VVD (Van Ravenzwaaij): - Uit zijn lof voor het stuk. Er is een poging gedaan om alle verschillende ambities bij elkaar te brengen. Het stuk is echter nog niet af. - Beslispunt 1: wanneer is besloten dat West en Noord integraal ontwikkeld dienen te worden? Het gaat om twee losstaande gebieden. Het is logischer om de integratie van West te zien met andere bouwlocaties in de stad. - Beslispunt 2: de raad moet meer betrokken worden. - Beslispunt 3: nee. Burgers worden verzocht om te participeren maar het risico bestaat dat er achteraf niets met hun input wordt gedaan. Op voorhand moeten aan partijen en burgers goede kaders worden meegegeven. De raad moet eerst verder discussiëren over de kaders. - Ziet graag de verschillende vormen naast elkaar met de voor- en nadelen zodat de juiste vorm kan worden gekozen. - Over de financiën moet nog een keer worden gesproken. Portefeuillehouder (Van ‘t Veld): - Stelt voor om na het zomerreces een besloten bijeenkomst te organiseren waarin de juridische consequenties van de afspraken over de 1200 woningen worden besproken. Er is recentelijk advies gevraagd aan een advocaat. - Er is een doorzicht gegeven in de samenwerkingsmodellen. Deze worden nader uitgewerkt.
3
- Het is de bedoeling om de expertise van marktpartijen te gebruiken in de werkateliers. De bedoeling is om een proces in te gaan waarin bewoners en belangenorganisaties betrokken zijn; in een open proces worden de mogelijkheden te bespreken. De zomerperiode kan worden gebruikt om te zien hoe de deelnemers geselecteerd kunnen worden. - Het is een goed idee om de stadsarchitect en/of stedenbouwkundigen te betrekken. - Dit geldt ook voor het betrekken van bewoners via bijvoorbeeld internet of een prijsvraag. - Integrale ontwikkeling was de opdracht van de motie. De gedachte erachter was financieel; vanuit West verdienen om de ambities in Noord waar te maken. Het is goed om ook stedenbouwkundig integraal naar de gebieden te kijken. - De ideeën die ontstaan in de werkateliers worden in drie fases uitgewerkt. Tussentijds komt men bij de raad terug. - Het uiteindelijke besluit wordt pas na de zomer genomen. In het raadsvoorstel wordt een aantal zaken verder uitgewerkt. - De kaders zijn verwoord aan de hand van de ingediende motie. De raad had de wens dat er meerdere scenario’s zouden worden opgesteld waaruit een keuze kon worden gemaakt. Komt met aangepast raadsvoorstel waarin kaders verder zijn uitgewerkt. - Vraagt of wordt ingestemd met het voorstel om tijdens de zomerperiode de organisatie van de werkateliers verder voor te bereiden, zodat na de zomer hiermee een start kan worden gemaakt. Tijdens de zomerperiode zullen de kaders nader worden uitgewerkt. Daadwerkelijke start van de werkateliers zal in oktober zijn. Samenvattend: Na de zomer wordt over dit onderwerp verder gesproken in een besloten Ronde over (status van) afspraken en toezeggingen en over financien. Meerdere fracties vonden de kaders nog te ruim geformuleerd en daarom wordt in een openbare Ronde verder gesproken over de kaders waarbinnen de planvorming dient plaats te vinden. Wel kan de wethouder starten met de voorbereidingen voor de werkateliers. Na deze bijeenkomsten in De Ronde kan besluitvorming in Het Besluit plaats vinden.
Vastgesteld in de vergadering van 4 september 2007. De secretaris,
De voorzitter,
4
Verslag De Ronde op 18 december 2007: Startnotitie Vathorst West en Noord Voorzitter: Imming secretaris: Van de Meerendonk Aanwezig: Van de Berg (Jouw Amersfoort), Van Garderen (CDA), Van Muilekom (PVDA), Van Ravenzwaaij (VVD), Van Rheenen (GroenLinks), Smit (PBA), Tigelaar (Christen Unie), Wiersma (SP) nee Pers: publiek: 14 Conceptverslag: MKW secretariaatsservices Wethouders: Van ‘t Veld Amtenaar: Goossens Reg. nr.: 2626512 Tel. nr.: (033) 4694379 E-mail:
[email protected] Punt
Inhoud
Actie
Doel: voorbereiding besluitvorming m.b.t. de volgende beslispunten: 1. Kennis te nemen van de collegenotitie Vathorst West en Noord; 2. In te stemmen met de voorgestelde kaders en ambities uit het voorliggende raadsvoorstel; 3. In te stemmen met het voorgestelde proces met werkateliers; 4. In te stemmen met de uitwerking van een samenwerkingsmodel. BPA (Smit): - Heeft moeite met het genoemde uitgangspunt van 3000 woningen. De notitie van de NV Utrecht moet nog in de raad komen, waarmee er nog een besluit moet worden genomen over de komst van 3000 woningen. Het aantal van 3000 woningen is daarmee voor hem “boterzacht” en onaanvaardbaar. - De koppeling van West en Noord vindt hij onacceptabel, aangezien dit de volgende negatieve consequenties kan hebben: • Prijsopdrijvende werking; • Het aantal te realiseren woningen kan daarmee onder druk komen te staan; • De realisatie van starterswoningen komt onder druk te staan. - Mist naast de visie op de woningbouw de visie op het buffergebied gelegen tussen wonen en de vuilstort. Dit gebied zou mogelijk kunnen dienen voor door de wijk gewenste sportvoorzieningen. - Maakt zich zorgen over de relatie van de gemeente en de ontwikkelaars in het kader van de Europese Aanbesteding. - Kaders en ambities zijn erg verwarrend weergegeven. Er is een opsomming van vele tegenstellingen ontstaan. Er heeft geen serieuze discussie plaatsgevonden en er zit geen enkel lijn of logica in de opsomming. - Beslispunten:1: akkoord; 2: niet realistisch, niet geloofwaardig; 3: ja, er is echter geen alternatief (het eerder werken met werkateliers in Vathorst heeft tot frustratie geleid); 4: ja, maar wacht de conclusie af. Wethouder Van ’t Veld: - Verwijst naar de voorstudie, die is gedeeld met de Raad. raar aanleiding daarvan is er een brief verzonden, waarmee het maximale aantal van 3000 woningen is vastgesteld. VVD (Van Ravenzwaaij):
1
-
Zes maanden geleden is de concept startnotitie besproken in de Ronde. Het stuk dat nu voorligt is exact hetzelfde als toen. - Is teleurgesteld dat de uitkomsten van de werkateliers in een bijlage zijn toegevoegd. Dit was niet de bedoeling. - Verstedelijking: zou nader uitgewerkt moeten worden. - Niet meer bouwen dan nodig is t.b.v. de financiering van Smink. - Parkeernorm: ontbreekt in de notitie. - Participanten: niet alleen vanuit Amersfoort-Noord, maar ook andere partijen uitnodigen, bijv. de VHB. - Particulier opdrachtgeverschap ontbreekt in de notitie. - Koppeling m.b.t. de mogelijke uitbreiding van Bunschoten; - Toezegging vanuit de provincie m.b.t. “Vitaal Platteland” wordt in de notitie gemist. - Vrije kavels: ontbreekt bij de genoemde kaders. - Beslispunten: de VVD heeft nog steeds dezelfde bezwaren als zes maanden geleden en geeft het stuk dus terug aan het college. CDA (Van Garderen): - In het verleden zijn de volgende ambities genoemd, dit zijn o.a.: - Ondergronds vuiltransport; - Water (2 type leidingen); - Biomassacentrale t.b.v. energie voor heel Vathorst. - Ambities geven een gevoel/richting aan, maar zijn geen richtlijnen. Dit is voor de kaders echter anders. Deze moeten in de notitie worden aangescherpt. Het gaat daarbij om de volgende kaders: - 2% parkeren, waarvan 80% op eigen terrein; - bereikbaarheid: bewoners moeten op een fatsoenlijke manier de wijk uit kunnen; - omissie m.b.t. de genoemde kaders in het rapport (zie pagina 4). - Openbaar vervoer: dit moet er komen, voordat de wijk gerealiseerd wordt. - Wil voorzieningenvoor toevoegen (geen hoogdravende plannen i.v.m. de ontsluiting). - Proces: heeft moeite met de koppeling met de raad en wil daarvoor een andere modus zien te vinden als het gaat om het houden van contact met de bewoners. PvdA (Van Muilekom): - Het voorliggende stuk is duidelijk. De kaders mogen echter wel aangescherpt worden. - Het volkshuisvestingsvraagstuk was het uitgangspunt t.b.v. de uitbreiding van Vathorst met 3000 woningen. - Groenvoorziening: als het gaat om grootstedelijke bebouwing, dan het liefste bij de A1. Indien de bebouwing richting Bunschoten gaat, dan steeds lager en groener bebouwen, i.v.m. de mogelijke toekomstige groei van Bunschoten. Pleit ervoor geen “wespentaille” te laten ontstaan. De ruimte tussen Bunschoten en Vathorst moet voldoende groot en breed worden gemaakt. - Pleit ervoor dat geëxperimenteerd wordt met ruimtegebruik en hoopt dat er creativiteit komt in het proces. - Vraag m.b.t. het samenwerkingsmodel: hoe vindt de discussie daarover plaats? - Wat is de rol van 40 à 60 participanten. Hebben zij een expertrol? Hoe w zal dit proces verlopen? - Onderschrijft opmerking over het laten participeren van de VHB e.a.
2
Jouw Amersfoort (Van den Berg): - Beslispunten: 1: ja, 2: nee, 3: ja, 4: ja/nee/geen mening. -
-
Als het gaat om beslispunt 2: er wordt op geen enkele wijze iets over de financiële uitgangspunten genoemd, kortom dit is voor “Jouw Amersfoort” niet bespreekbaar. De nota maakte een rommelige indruk. De kaders worden niet goed weergegeven. Stelt voor de werkateliers te vervangen door “co-productie”. Participanten: de ene keer wordt AM Vastgoed genoemd, de andere keer niet. De knip in de voorbereidende fase en de realisatiefase: hoe dit te organiseren? Dit lijkt hem lastig. De kaders van NV Utrecht zijn nog niet in de raad geweest, dus Jouw Amersfoort kan nu geen besluit nemen. Stelt voor een beslissingskalender in het leven te roepen, zodat duidelijk wordt wanneer waarover besloten moet worden. In het Streekplan van de provincie wordt gesproken over “rafelranden van het groen”. Jouw Amersfoort wil geen kartbanen, landgoederen, etc. ontwikkelen.
SP (Wiersma): - Heeft grote moeite met realisatie van 3000 woningen. - Is tegen koppeling Noord en West en zou dit los willen laten. - Openbaar vervoer en bereikbaarheid ontbreken in de notitie, evenals Leefbaarheid. - Advies: Vereniging van Nederlandse Cultuurlandschappen benaderen. - Beslispunten: 1. ja, 2. nee, 3. ja, mits er sprake is van co-productie en samenspraak, 4. komt BP op terug GroenLinks (Van Rheenen): - Beslispunten: 1 j a, 3. ja, 4. ja, 2: is te mager en te weinig uitgewerkt v.w.b. het groen en de wespentaille. - Bij de kaders moet niet teveel worden uitgegaan van de input, maar van de output. GroenLinks zou meer uitleg willen hebben over de invulling. Indien deze niet wordt gegeven, dan komt zij met een amendement. ChristenUnie (Tigelaar) - Bij kaders en ambities mist nadere uitwerking van het groen; geen versnippering van groen. - Gaat ervan uit dat de bedrijven niet in Vathorst-Noord komen. Er moet onderscheid tussen Noord en West worden gemaakt. - Adviseert het college meer naar de kaders te kijken. - Beslispunt 3: Kan zich vinden in het proces. Hoe vindt echter de selectie van 40/60 deelnemers plaats? Zou recreatieschap hier geen rol in kunnen vervullen? - Beslispunt 4: akkoord. Wethouder Van ’t Veld: - Kaders: in hoeverre moet je kaders aangeven of welke ruimte geef je in het creatieve proces? Hierover heeft reeds eerder een discussie plaatsgevonden. Vandaar dat er een werkatelier met de raad heeft plaatsgevonden. Hier kwamen tegengestelde ambities uit, die vervolgens in de werkateliers zullen worden uitgewerkt. In de methodiek wordt vervolgens getrechterd naar scenario’s. Daarom is hierbij geen sprake van een co-productie, maar van con-
3
-
-
-
-
sultatie. Vervolgens is de raad aan zet als het gaat om welk scenario wordt uitgewerkt. De scenario’s moeten uiteraard wel voldoen aan de kaders die de raad en het college gesteld hebben. Als het gaat om de kaders, dan behoeven de volgende onderwerpen nog een nadere formulering, welke vervolgens aan de raad zal worden toegekomen: Wespentaille, Ruimtegebruik/parkeren, Duurzaamheid, Ontsluiting/bereikbaarheid, Vrije kavels. Begrijpt niet waarom de VVD de notitie teruglegt, aangezien is besloten dat niet alles tot in detail wordt uitgewerkt, maar dat dit in het creatieve proces gebeurt. Het is niet de bedoeling dat er bedrijven komen in Vathorst-Noord. Als het gaat om de tegenstellingen m.b.t. het aantal woningen, dan kunnen we hier pas na de werkateliers, bij de behandeling van de scenario’s, op terugkomen.
Samenvattend: Het proces met betrekking tot de werkateliers kan rekenen op veel steun vanuit de raad. De raad wil een aanscherping van de kaders. In De Ronde van januari 2008 zal de wethouder een aangepast voorstel inbrengen. De kaders worden aangepast op de punten van de wespetaille, ruimtegebruik, ontsluiting/bereikbaarheid, rol van de raad, parkeren, duurzaamheid. Enkele onjuistheden in de tekst worden aangepast.
Vastgesteld in de vergadering van 22 januari 2008. De griffier,
De voorzitter,
4
Concept
Startnotitie Plan van Aanpak Ontwikkeling Vathorst Noord en West
dec 2007
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
1
1. Inleiding De integrale ontwikkeling van Vathorst West en Noord biedt Amersfoort de kans om een op goede wijze een kwaliteitsslag te maken voor de afronding van de stad aan de noordkant. Deze startnotitie is de uitwerking van de motie ‘uitwerkingspunten voor Plan van Aanpak Ontwikkelingsstrategie Vathorst en omgeving’, die is aangenomen door de gemeenteraad op 30 januari 2007. Conform het collegeprogramma waarin de integrale afronding van Vathorst, inclusief Vathorst West en Noord is aangekondigd. De startnotitie is aangepast naar aanleiding van de bespreking van het concept in de Ronde van 26 juni 2007. De ontwikkeling van Vathorst West en Noord kan vanuit het perspectief van de stad en vanuit het perspectief van de polder bekeken worden. Vathorst West grenst aan het Nationaal Landschap Eemland Arkemheen. Dit landschap wordt gekenmerkt door extreme openheid. Daardoor heeft de ontwikkeling van Vathorst West grote invloed op het Nationaal Landschap en de beleving ervan. Bekeken vanuit de polder vraagt dat een inzet voor hoge ruimtelijke kwaliteit en hoogwaardig stadslandschap voor Vathorst West. Vathorst Noord ligt in het overgangsgebied van het Nationaal Landschap. Vanuit de polder bekeken kan Vathorst Noord als een buffer dienen tussen de wijk Vathorst en de kwetsbare polder Arkemheen. Het kan zorgen voor een goede landschappelijke overgang van stad naar polder. Bekeken vanuit het perspectief van de stad is de ontwikkeling van Vathorst West de laatste kans om in een uitleggebied woningen te bouwen voor de opvang van de toekomstige woningbehoefte van Amersfoort. De ontwikkelingsvisie van NV Utrecht vraagt om maximaal 3000 woningen in Vathorst West om aan de toekomstige regionale woningbehoefte te voldoen. Het is ook de laatste kans om in een uitleggebied voorzieningen en bedrijven te ontwikkelen. Het is daarom van belang om bij de ontwikkeling van Vathorst West de vraag te stellen wat dit uitleggebied voor de stad kan betekenen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat er aan de noordzijde van de stad behoefte is aan een groen recreatief uitloopgebied. Met name de inwoners van Vathorst geven aan een groot groengebied te missen. In gesprekken over Vathorst is de bereikbaarheid een terugkerend thema. De verbindingen tussen Vathorst en de stad aan de andere kant van de A1, de verbindingen tussen Vathorst en omliggende landschap, de files op de A1 en A28 met bijbehorende risico’s voor sluipverkeer. Bij de ontwikkeling van Vathorst West zal er waarschijnlijk behoefte zijn aan een extra ontsluiting. Tevens moeten de inwoners van Vathorst West een goede verbinding krijgen met de voorzieningen in Vathorst. Kortom er zijn verschillende redenen om aandacht te besteden aan de bereikbaarheid van Vathorst West en Noord. Ondanks dat Vathorst West en Noord verschillende kaders en een andere opgave hebben, biedt een integrale visie ontwikkeling de mogelijkheid om oplossingen voor de hierboven genoemde kwesties met een hogere ruimtelijke kwaliteit op te lossen. Sleutelwoorden in het plan van aanpak zijn regierol gemeente, participatie van bewoners en belangenorganisaties, ruimtelijke kwaliteit, strategisch grondbeleid en samenwerkingsmodellen, integrale ontwikkeling en ontwikkelingsscenario’s. In deze startnotitie stellen we voor om de visie ontwikkeling voor Vathorst West en Noord integraal via een open planproces vorm te geven. Bewoners, betrokkenen en belanghebbende organisaties worden uitgenodigd om deel te nemen aan een aantal creatieve sessies. Een aantal partijen hebben inmiddels een grondpositie in het gebied. In de ontwikkeling van Vathorst West en Noord zullen ze op enigerlei wijze een rol spelen. Marktpartijen hebben tegenwoordig vaak een rol in gebiedsontwikkeling. In de startnotitie wordt aandacht besteed aan de rol die de marktpartijen kunnen spelen in de ontwikkeling van Vathorst West en Noord. Met de ontwikkeling van Vathorst zijn veel ervaringen opgedaan. Deze ervaringen zijn op verschillende manieren geëvalueerd. Deze ervaringen zijn in de bijlagen opgenomen om ze te gebruiken bij de ontwikkeling van Vathorst West. 2
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
2. Plangebied Het gebied ten noorden van de A1 dat begrensd wordt door Zevenhuizerstraat aan de westzijde, de A28 aan de oostzijde en de gemeentegrens aan de noordzijde, inclusief Vathorst, Hooglanderveen, Vathorst West en Noord en de stortplaats). In bijlage 3 worden Vathorst, Vathorst West en Noord en Laakzone beschreven.
Kaart plangebied Vathorst West en Noord De ontwikkelingen in dit gebied kunnen niet los gezien worden van de ontwikkelingen in de regio. Om de ontwikkeling van Vathorst West en Noord in een bredere ruimtelijke context te plaatsen zal er afstemming plaatsvinden met de planvorming van de gebiedsuitwerking Eemland, die in het kader van de ontwikkelingsvisie NV Utrecht wordt gemaakt. Ook voor het bereikbaarheidsvraagstuk is het van belang een ruimere context te bezien. Daarvoor zal afstemming met de planvorming voor de pakketstudie A1-A27-A28 plaats vinden. Deze pakketstudie betreft het gebied rondom de driehoek Amersfoort – Hilversum – Utrecht. In deze pakketstudie worden concrete (investerings)beslissingen voorbereid voor het openbaar vervoer, de fiets en de auto. Tevens is het doel van de pakketstudie te komen tot besluitvorming over de uitvoering van andersoortige maatregelen voor de verbetering van de auto-, OV- en fietsbereikbaarheid in de regio Utrecht.
kaart gebiedsuitwerking Eemland
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
3
3. Opdrachtformulering, kaders en ambities. Kaders In de motie van GL, CDA en PvdA die door de raad op 30 januari 2007 is aangenomen, worden een aantal kaders gegeven voor de ontwikkelingsstrategie. In de Ronde van 10 april 2007 heeft op initiatief van de PvdA een ruime meerderheid van de fracties zich uitgesproken voor een voorspraak voor betrokkenen voorafgaand aan de planvorming. Hierbij is de wens uitgesproken om helder aan te geven welke kaders er zijn, maar tevens het planproces zo open mogelijk te starten. In het verleden zijn een aantal beleidsdocumenten vastgesteld door de gemeenteraad die kaders meegeven voor de ontwikkelingsstrategie, zoals Ontwikkelingsvisie NV Utrecht, Woonvisie, Beleidsvisie Groenblauwe structuur. Naast deze kaders zal de ontwikkeling van Vathorst West en Noord moeten passen binnen geldt het bestaand gemeentelijk beleid. Ook beleidsdocumenten van andere overheden zoals provincies en Rijk, streekplannen en de Nota Ruimte geven een aantal kaders. De ervaringen die zijn opgedaan in de ontwikkeling van Vathorst zijn op verschillende wijzen geëvalueerd, onder andere door rondetafelgesprekken en bewonersonderzoeken. Ook deze ervaringen zullen gebruikt worden als ambities voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord. Het zijn echter geen kaders waarbinnen de visie ontwikkeling plaats moet vinden maar geven wel richting voor de visie. De kaders gelden voor alle scenario’s maar de ambities kunnen in verschillende scenario’s uitgewerkt worden. De kaders gelden voor alle scenario’s maar de ambities kunnen in verschillende scenario’s uitgewerkt worden. Ruimtelijke Kaders: Vathorst West: • Wonen Voor de woningbouw wordt, naast de woonvisie, het volkshuisvestingsvraagstuk als uitgangspunt genomen, zoals verwoord in de ontwikkelingsvisie NV Utrecht. In de ontwikkelingsvisie NV Utrecht is overeengekomen dat er maximaal 3000 woningen in Vathorst West gebouwd kunnen worden. Er worden in de uit te werken scenario’s verschillende woningcategorieën (sociale woningbouw, vrije kavels) in beeld gebracht. Ook de mogelijkheden voor particulier opdrachtgeverschap worden in de scenario’s onderzocht. • Bereikbaarheid Om de bereikbaarheid van Vathorst te verbeteren is een extra ontsluiting nodig voor Vathorst West, zonder dat dit tot sluipverkeer van A1-A28 in de wijk Vathorst zal leiden. De bereikbaarheid van van de wijk en de voorzieningen in de wijk zijn een belangrijk aandachtspunt. • Parkeren De parkeernorm voor Vathorst West wordt 2,0 parkeerplaats per woning. Bij de inrichting van parkeervoorzieningen wordt gezocht naar nieuwe oplossingen voor parkeren naast gebouwde parkeermogelijkheden en parkeren op eigen terrein. • Nationaal landschap Arkemheen Eemland Er dient voldoende open ruimte te blijven in het gebied tussen Bunschoten en Amersfoort. Er dient een goede landschappelijke overgang van Vathorst West naar het nationaal landschap ontwikkeld te worden. • Voorzieningen De voorzieningen in Vathorst West zijn afgestemd op de wijk. Eventueel kunnen er stedelijke voorzieningen geplaatst worden. • Stortplaats De milieu- en hinderzone rondom de stortplaats moeten een goede ruimtelijke invulling krijgen. Onderzocht moet worden of er mogelijkheden zijn voor bedrijven of voorzieningen voor sport of leisure. Vathorst Noord: • Duurzaamheid en groen 4
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
•
Vathorst Noord wordt ingericht als groenrecreatief uitloopgebied van 150 ha voor Amersfoort Noord dat toegankelijk is voor inwoners van Amersfoort. In de scenario’s worden hiervoor verschillende varianten uitgewerkt. Nationaal landschap Arkemheen Eemland Door de ontwikkeling van Vathorst Noord wordt de recreatiedruk op polder Arkemheen en Hoevelakense bos verminderd. Vathorst Noord vormt een landschappelijke overgang van Vathorst naar Nationaal landschap Arkemheen Eemland.
Financiële kaders: • De ontwikkeling van Vathorst West moet minimaal de boekwaarde van 20 miljoen euro voor de financiering van de afkoop van de baggerproblematiek goedmaken. • Vathorst West en Noord worden financieel in samenhang ontwikkeld. De gemeentelijke inzet van Vathorst West is de boekwaarde van 20 miljoen euro in de ontwikkeling van Vathorst West goedmaken. Om dit mogelijk te maken zal ook rekening gehouden moeten worden met de belangen van andere partijen, onder andere de partijen die een grondpositie in het gebied hebben. Daarnaast moet met de ontwikkeling van Vathorst West ook een bijdrage aan de financiering van Vathorst Noord geleverd worden. Daarnaast zal ook externe financiering een belangrijk onderdeel van de financiering van Vathorst Noord worden. In het kader van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO), is een intentieverklaring tussen gemeente Amersfoort en provincie Utrecht getekend waarin de provincie een bijdrage toezegt voor de projecten Vathorst Noord. Ambities De ontwikkeling van Vathorst is al een eind op weg. Inmiddels hebben er ook een aantal evaluaties plaatsgevonden naar de ruimtelijke kwaliteit van Vathorst specifiek, en Vinexwijken in het algemeen. Het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst heeft via een consumentenonderzoek de bewoners en gebruikers van Vathorst naar hun mening over Vathorst gevraagd. De project- en wijkwethouder Mirjam van ’t Veld heeft in een reeks van gesprekken met betrokkenen en belanghebbenden van gedachten gewisseld over de kwaliteit van de ruimte en functies in Vathorst. Tot slot heeft het ministerie van VROM een onderzoek gedaan naar de ruimtelijke kwaliteit van ontwikkelde Vinexlocaties. In de bijlagen II zijn de resultaten van een aantal rondetafelgesprekken (“Vathorst , het verschil maken”), het consumentenonderzoek en VROM evaluatie opgenomen. Uit deze resultaten van deze evaluaties komen aanbevelingen naar voren, die als ambities vertaald kunnen worden voor de ontwikkeling van Vathorst West. In een bijzondere raadsbijeenkomst zijn ambities van raadsleden verzameld. Het is opvallend hoe deze ambities uit de verschillende processen overeenkomen. In het kort zijn deze ambities: Naar aanleiding van Consumentenonderzoek: • Vathorst West wordt geen standaard woonwijk maar krijgt een (bijzonder) dorps karakter. • De autobereikbaarheid binnen de wijk en naar buiten wordt goed • Er zijn geen parkeerproblemen en geen overlast van geparkeerde auto’s in de openbare ruimte. • Er zijn naast voorzieningen als scholen, kinderdagverblijven en apotheken ook voldoende winkels. • Er is voldoende groen, met voldoende kwaliteit en het wordt goed onderhouden. Naar aanleiding van ronde tafelgesprekken: • Er is behoefte aan een groot groen uitloopgebied, bij voorkeur Vathorst Noord. • Er zijn innovatieve oplossingen nodig voor het parkeren en de invloed van geparkeerde auto’s op de openbare ruimte. • Er zijn realistische oplossingen nodig voor de vervoerstromen van en naar voorzieningen (met name scholen en winkels). #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
5
•
• •
• •
De buitengebieden en de bestaande stad krijgen goede langzaam verkeer verbindingen. De wijk Vathorst West krijgt een goede verbinding met de buitengebieden en Vathorst Noord krijgt goede verbindingen met Vathorst met elkaar. Er worden informele ontmoetingsplaatsen ontwikkeld, zoals terrasjes e.d.. In de openbare ruimte is voldoende te beleven door speelplekken, bankjes e.d.. Deelgebieden worden tijdelijk niet ingevuld met een bestemming om dit gebied later voor een dan aan de orde zijnde ontwikkeling te gebruiken. Door zo’n flexibele opzet wordt rekening gehouden met de groeicyclus van een wijk en de veranderende leeftijdscategorieën en doelgroepen in de wijk. Herkenbaarheid van het oude landschap wordt positief gewaardeerd. Er kan meer voor bijzondere doelgroepen gebouwd worden en minder voor de markt.
Van Wieg tot Wieg In de Ronde van 11 december 2007 is een inititatiefvoorstel van de VVD besproken met als titel “van Wieg tot Wieg in Vathorst West en Noord”. In de Rondebijeenomst is door de wethouder toegezegd om het thema duurzaamheid in een van de drie scenario’s uit te werken, en daarin de mogelijkheden van het principe van Wieg tot Wieg te onderzoeken.
Resultaten bijzondere bijeenkomst raad: In de bijzondere bijeenkomst voor de raad van 20 november 2007 is een deel van de eerste creatieve sessie uitgevoerd met een aantal raadsleden. In dit deel is de matrix van de werkbank ruimtelijke kwaliteit van Habiforum ingevuld. In de bijlage is de ingevulde matrix voor Vathorst West en Noord te vinden. Hieronder staan de ambities die genoemd zijn: Vathorst West: • Als visitekaartje van de stad een voorbeeld voor europa met bijzondere bouwwerken; heeft een grootstedelijke allure en is spannend. • Hoogwaardige, aanpasbare, duurzame robuuste woonconcepten die CO2 neutraal zijn. • Veel groen in de wijk gecombineerd met wonen en werken, met behoud van de ecologische structuur. • Een goede verbinding naar het landelijk gebied met aandacht voor de overgang van stad naar polder. • Afwisseling en diversiteit met een mix van mensen en functies. • Inwoners zelf hun woonomgeving laten creëren met vrije kavels. • Een bereikbare wijk met een goede ontsluiting. • Stimuleren van openbaar vervoer. • Een autoluwe wijk met alternatief (ondergronds) parkeren. • Een waterrijke wijk. • Een wijk met hoogbouw. • Een ongedeelde stad. Vathorst Noord • Rust en ruimte als thema voor de inrichting. • Recreëren aan de rand van de stad. • Een toegankelijk landelijk gebied met goede verbindingen. • Het bestaande landschap en ecologische structuur bewaren en versterken. • Het erfgoed behouden met traditionele gebouwen. • Ontwikkel het gebied met minimaal ingrijpen. Creatieve sessie college Het college van b en w heeft een proefsessie gedaan met de eerste creatieve sessie om een beeld te krijgen van de methode. Hieronder staan de ambities die door het college genoemd zijn: Vathorst West 6
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
• • • • •
Stedenbouw van hoogwaardige kwaliteit. Goede ontsluiting naar A1 zonder sluipverkeer. Groene ruimten in de wijk en het inpassen van bestaand groen. Water als belangrijk element bij de inrichting. Duurzaam en flexibel, energieneutraal.
Vathorst Noord • Een mooi kwalitatief hoogwaardig gebied dat het mooiste park van Europa kan zijn. • Combinatie van cultuur, groen en recreatie. • Stilte, rust en ruimte; bijvoorbeeld met een kloostertuin. • Water als belangrijk element voor de inrichting. • Water als verbinding naar Eemmeer. • Inrichting met verschil in openen gesloten ruimten en zones voor gebruikers.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
7
4. Proces Het proces voor de gebiedsontwikkeling Vathorst West en Noord kent een aantal belangrijke onderdelen. Een van de belangrijkste is het betrekken van partijen en bewoners die voor de ontwikkeling van het gebied mogelijk van belang zijn. Uitgangspunt voor het proces is dat de gemeente de regierol heeft voor het opstellen van de discussienota en structuurvisie. Het opstellen van die ontwikkelingsstrategie is een interactief proces, waarvoor verschillende partijen en bewonersgroepen uitgenodigd zullen worden. Medewerking geschiedt op vrijwillige basis. We stellen voor om ons in het proces te laten ondersteunen door Habiforum, kenniscentrum voor vernieuwend ruimtegebruik. Habiforum werkt aan de uitvoering van het programma Vernieuwend Ruimtegebruik. Dat heeft tot doel kennis te ontwikkelen en toepasbaar te maken die een impuls vormt voor vernieuwingen in de ruimtelijke ordening. Het programma brengt wetenschap, beleid en praktijk bij elkaar en maakt het mogelijk om gezamenlijk vernieuwende oplossingen te ontwikkelen. Naast proeftuinen, waarin voor concrete situaties gezocht wordt naar doorbraken voor het realiseren van hoogwaardige ruimtelijke projecten leveren onderzoeksprojecten een belangrijke bijdrage aan het wegnemen van kennislacunes. Door de ondersteuning van Habiforum komt al deze kennis en ervaring ter beschikking van het proces.
4.1. Procesaanpak creatieve sessies De creatieve sessies worden georganiseerd volgens de methode van de werkbank Ruimtelijke Kwaliteit van Habiforum. Ze zijn zo georganiseerd dat parallel getekend en gerekend kan worden. Tijdens deze creatieve sessies worden schetsontwerpen gebruikt om de opgaven helder te maken. Door in de creatieve sessies de gebiedsontwikkeling voor Vathorst West en Noord samen te behandelen worden de mogelijkheden tot een optimale integrale ontwikkeling van Vathorst West en Noord in relatie tot Vathorst in beeld gebracht. Op grond daarvan kan het college en de gemeenteraad vervolgens keuzes maken of en op welke wijze zij de vervolgfase(s) vorm wil geven. Om de verschillende partijen een rol te geven in het proces stellen we voor om via drie opeenvolgende creatieve sessies de verschillende scenario’s te ontwikkelen en uit te werken. In de periode tussen de creatieve sessies worden de resultaten ervan uitgewerkt.
1e creatieve sessie : benoemen van bouwstenen, de oriëntatie. Verkennen van ruimtelijke opgaven, knelpunten wensen en kansen. In deze sessie is met name het samenbrengen van kennis en het verzamelen van wensen en ambities van belang. In verschillende themagroepen worden bouwstenen (kwaliteitsprofielen) geschetst waarmee in de volgende sessie scenario’s geformuleerd kunnen worden. Hierbij wordt ook gekeken naar behoeften vanuit Vathorst , Amersfoort Noord, de stad Amersfoort en de regio 2e creatieve sessie: scenario ontwikkeling, de integratie Op basis van de opgaven, kwaliteiten en knelpunten uit het eerste atelier worden verschillende scenario’s geformuleerd. In deze scenario’s worden verschillende programma’s (aantallen woningen, ontsluitingsoplossingen, aantal hectaren en inrichting van groenrecreatie gebied) en verschillende kwaliteitsambities aan elkaar gekoppeld (bijvoorbeeld duurzaamheid,energieneutraal, waterbeheer, stadslandschap met hoogwaardige overgang van stad naar nationaal landschap, de mens centraal, etc.). Naast een indeling in programma kan een andere invulling van de te onderscheiden scenario's gekozen worden bijvoorbeeld een scenario met een traditionele stadswijk, een wijk die Vathorst Noord en West op een nieuwe wijze verbindt met de stad, met veel aandacht voor leefbaarheid en een scenario waarin de nadruk op de relatie op het ommeland ligt, met veel aandacht voor innovatie en duurzaamheid. 3e creatieve sessie: uitwerking van de scenario’s, de discussienota De verschillende scenario’s worden uitgewerkt in de discussienota met een winst en verliesrekening voor de ruimtelijke kwaliteit van het plangebied en de omgeving daarvan. Daarbij komen thema’s als ecologie, water, woonmilieus, bereikbaarheid, economie, recreatie en grondexploitatie aan de orde. In de discussienota worden keuzemogelijkheden en dilemma’s aangeven. 8
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
In de drie creatieve sessies worden verschillende scenario’s ontwikkeld, die de bandbreedte van de denkbare ontwikkeling van de ruimtelijke kwaliteit van plangebied en omgeving in beeld brengen. De scenario’s geven antwoord op de voorgenoemde kaders waarbij minimum- en maximumvarianten zijn opgenomen. Alle scenario’s die ontwikkeld worden, moeten resulteren in een integrale gebiedsvisie, waarbij de gemeentelijke inbreng van de gronden met een boekwaarde van 20 miljoen euro wordt goedgemaakt. Onderzoek naar samenwerkingsmodellen Een belangrijk onderdeel in de procesaanpak zijn de mogelijke samenwerkingsmodellen met marktpartijen in de ontwikkelingsfase, onder andere in relatie tot de grondstrategie. In de periode van de creatieve sessies worden de mogelijke samenwerkingsmodellen verder uitgewerkt. Deze samenwerkingsmodellen moeten voldoen aan de Europese aanbestedingsregels voor gebiedsontwikkeling. De uitgewerkte samenwerkingsmodellen worden opgenomen in de discussienota. Ontwikkelingsvisie NV Utrecht Parallel aan het de creatieve sessies vindt de integrale gebiedsuitwerking Amersfoort-Eemland van de NV Utrecht plaats. Deze integrale gebiedsuitwerking is een van de uitwerkingsmogelijkheden van de concept Ontwikkelingsvisie NV Utrecht. Door het in beeld brengen van ambities, kwaliteiten en ontwikkelingsmogelijkheden wordt een beleidskader gevormd dat de hoofdlijnen van de ruimtelijke structuur anno 2030 weergeeft. De resultaten van de creatieve sessies en de tussenproducten van de gebiedsuitwerking zullen op elkaar afgestemd worden.
4.2 Communicatie Communicatie is een sleutelwoord voor de visieontwikkeling voor Vathorst West en Noord. Doel van de communicatie is de stad (bewoners, ondernemers, belanghebbenden, natuur- en milieuorganisaties en verenigingen e.d.) op een interactieve manier bij het proces te betrekken door middel van creatieve sessies. De Kamers in Vathorst wordt gevraagd om 15 inwoners van Vathorst en Amersfoort Noord te werven voor de creatieve sessies. Daarbij wordt ook via de Stadsberichten en de website van de gemeente Amersfoort een algemene oproep gedaan mee te doen aan drie creatieve sessies. Bij de mogelijke selectie van inwoners wordt gekeken naar diversiteit van de groep, ongebondenheid, enthousiasme voor en betrokkenheid bij de omgeving Vathorst West en Noord. De groep deelnemers aan de creatieve sessies is maximaal tussen de 40 en 60 mensen groot. Een van de voorwaarden waarmee deelnemers van de creatieve sessies moeten instemmen is dat zij alle drie de creatieve sessies aanwezig zijn en vanuit een breed, algemeen belang willen meepraten over de ontwikkeling van Vathorst Noord en West. Daarnaast zullen de deelnemers moeten instemmen met de kaders die aan het proces zijn meegeven, zoals de financiële opgave en de bouw van woningen in Vathorst West. Mogelijke deelnemers Een aantal partijen wordt uitgenodigd omdat ze expertise hebben op het gebied van gebiedsontwikkeling, bijvoorbeeld Habiforum, deskundigen uit de wetenschap, de markt van projectontwikkelaars en de woningcorporaties. Daarnaast is het de bedoeling groene partners als Staatsbosbeheer, en andere overheden als provincie Utrecht of Waterschap Vallei en Eem uit te nodigen. In bijlage I.3 is een actorenanalyse van de verschillende partijen gemaakt. Andere partijen die mogelijk ook een belang hebben bij de gebiedsontwikkeling, krijgen eveneens een rol in het proces, zoals bewoners, belangenorganisaties en andere betrokkenen. In bijlage I.2 worden de mogelijke partijen genoemd.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
9
De resultaten van de creatieve sessies zullen tussentijds steeds aan de raad gepresenteerd worden in de Ronde. Participatiemodel De gemeente Amersfoort onderscheidt drie participatiemodellen: Het inspraakmodel: de gemeente bepaalt het beleid, de communicatie vindt plaats in de vorm van voorlichting en inspraak; Het consultatiemodel: de gemeente ontwikkelt samen met belanghebbenden beleid, maar de gemeente is uiteindelijke beslisser; Het coproductiemodel: de samenwerking vindt plaats op basis van gelijkwaardigheid tussen gemeente en betrokkenen. Er wordt in het proces van Vathorst West en Noord , gekozen voor het consultatiemodel. Het is immers de raad die uiteindelijk besluit over de discussienota.
10 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
5. Besluitvorming en resultaat Deze startnotitie met daarin het plan van aanpak wordt eerst aan de gemeenteraad ter vaststelling aangeboden. In deze startnotitie is eveneens een aantal kaders opgenomen die aan de raad voorgelegd worden. Vervolgens wordt een procesaanpak voorgesteld waarmee invulling wordt gegeven aan de gestelde kaders. Met de voorliggende startnotitie stelt de raad de kaders en de procesaanpak vast. De resultaten van de afzonderlijke creatieve sessies zullen steeds aan het college van b en w worden voorgelegd. Het college zal naar aanleiding van de resultaten van de creatieve sessies een voorstel doen aan de raad dat als input voor de volgende creatieve sessie gebruikt zal worden.
Planning: Startnotitie met plan van aanpak Vaststelling startnotitie
in Ronde in Besluit
Keuze deelnemers Creatieve sessie 1 Resultaten creatieve sessie 1 Creatieve sessie 2 Resultaten creatieve sessie 2 Creatieve sessie 3
dec 2007 jan 2008 jan 2008
in Ronde in Ronde
feb 2008 mrt 2008 mei 2008 jun 2008 sep 2008
Discussienota met scenario’s
in Ronde
okt 2008
Bepalen van kwalitatieve en programmatische uitgangspunten voor structuurvisie.
in Besluit
dec 2008
Resultaat creatieve sessies De verschillende scenario’s voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord worden in een discussienota verwerkt als resultaat van het interactief proces met creatieve sessies. De raad krijgt de discussienota met de verschillende scenario’s voorgelegd, met daarbij keuzemogelijkheden en dilemma’s. Per scenario wordt een winst- en verliesrekening opgesteld, zowel kwalitatief als kwantitatief. Aangegeven wordt welke (elementen van) scenario’s te combineren zijn en waar nu al moet worden gekozen voor ontwikkeling van bepaalde ruimtelijke kwaliteiten en programma’s. Deze keuzes vormen de uitgangspunten die verder worden uitgewerkt in een structuurvisie. In de discussienota wordt ook het vervolgproces behandeld, met aandacht voor de nog uit te werken procedures, zoals MER en/of SMB procedure, Natura 2000 en Natuurtoetsen, en eventueel verdrag van Malta. Het is de bedoeling in het derde kwartaal van 2008 de discussienota aan de raad aan te bieden. Na de keuze voor een scenario kan dit scenario uitgewerkt worden tot een structuurvisie voor Vathorst West en Noord.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
11
6. Samenwerkingsmodellen en strategie grondbeleid De gebiedsontwikkeling Vathorst West en Noord heeft een aantal randvoorwaarden die belangrijk zijn voor het te behalen succes. Een daarvan is de keuze voor het samenwerkingsmodel in relatie tot de strategie voor het grondbeleid. Grondposities In juni 2006 heeft de gemeente Amersfoort de Wet Voorkeursrecht Gemeenten gebruikt voor Vathorst West. Dat betekent dat iedereen die grond wil verkopen binnen de grenzen van Vathorst West, deze grond eerst te koop moet aanbieden aan de gemeente. In de periode daaraan voorafgaand hebben verschillende partijen al grond verworven in Vathorst West en Noord. In Vathorst West heeft de gemeente 27 ha. in eigendom, Vathorst CV heeft 23 ha. in eigendom, de OBV heeft 42 ha. in eigendom. Bouwbedrijf Schoonderbeek heeft 4 ha. in eigendom. De resterende gronden, ca 6 ha. zijn in bezit bij oorspronkelijk eigenaren, en moeten daarom nog verworven worden. In Vathorst Noord heeft de gemeente 24 ha. in eigendom, Vathorst CV heeft circa 50 ha. in eigendom. Daarnaast zijn 20 ha. eigendom van woningcorporatie Portaal en 20 ha. van Bouwbedrijf Schoonderbeek. De resterende gronden zijn in bezit van onder andere de woningcorporatie Ons belang (10 ha.)en de R.K. Kerk en Parochiale Charitas (10 ha.). In bijlage I.3 zijn de grondpositie in beeld gebracht. De gronden van OBV, 42 hectaren, zijn de zogenaamde overhoeken. Deze gronden zijn juridisch eigendom van de gemeente, maar economisch eigendom van OBV. In de Grondexploitatie en realisatieovereenkomst Vathorst (GROK Vathorst, 1998) is in artikel 12.7 de volgende passage opgenomen over de zogenaamde overhoeken. Art 12.7:
”Voorts hebben de Gemeente en Vathorst CV buiten het plangebied bepaalde zogenaamde overhoeken moeten verwerven, c.q. zullen bij de verdere grondverwerving conform artikel 13 nog verdere zogenaamde overhoeken worden verworven. Gedurende de uitvoering van de Locatie- ontwikkeling, heeft Vathorst Beheer de optie, om de in dit artikel 12.7 bedoelde gronden van de Gemeente geheel of gedeeltelijk te verwerven tegen de aan partijen genoegzaam bekende (rest)waarden.”
6.1. Side-letter In de raadsvergadering van 24 juni 1997 is het Masterplan Vathorst en de Grondexploitatie- en Realisatie-Overeenkomst Vathorst (GROK Vathorst) behandeld. Tijdens deze raadsvergadering hebben verschillende fracties amendementen ingediend met betrekking tot een toezegging in de GROK Vathorst van 1200 marktwoningen aan het consortium Vathorst CV. Deze afspraak was een compensatie aan Vathorst CV voor het realiseren van 1200 sociale koopwoningen in Vathorst. De verschillende fracties hadden amendementen ingediend omdat ze bezwaren hadden tegen de toezegging, omdat deze strijdig zou kunnen zijn met Europese regelgeving, de economische mededingen en de toezegging niet met een einddatum beperkt was. In een bestuurlijk overleg op 25 juni 1997 met Vathorst CV (de marktpartijen van Ontwikkelingsbedrijf Vathorst) hebben vertegenwoordigers van het college van b en w, naar aanleiding van de ingediende amendementen over de toezegging in de GROK Vathorst medegedeeld dat de raad duidelijk heeft aangegeven dat de toezegging, dat een aantal woningen in het totale gebied van de gemeente door partijen zal worden gerealiseerd, niet wenselijk werd geacht. Tevens hebben vertegenwoordigers van het college van b en w de intentie uitgesproken om met Vathorst CV als eerste in overleg te treden over de feitelijke ontwikkeling en realisatie van een woningbouwprogramma in stadsuitleggebieden. In het verslag van het overleg van 25 juni staat de volgende tekst: “Gelet op de verdwenen passage in het contract c.q. Side-letter over de 1200 woningen, wordt afgesproken dat de gemeente het volgende uitspreekt: ‘Als verdere verstedelijking van Amersfoort na 2010 zal plaatsvinden in het kader van de Vinex stadsuitleg, heeft de gemeente de nadrukkelijke intentie om met Vathorst CV als eerste in overleg te 12 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
treden over de feitelijke ontwikkeling en realisatie van het woningbouwprogramma op locaties welke zijn gelegen binnen de huidige of toekomstige gemeentegrenzen, niet zijnde het bestaande stedelijk gebied, met dien verstande dat een dergelijke intentie alleen kan worden gehonoreerd als de gemeente dan kan beschikken over een bouwvolume in de marktsector. De gemeente verwacht na overleg met hogere overheden (medio 1999) of zoveel eerder of later als mogelijk is, deze intentie te kunnen concretiseren.’ Deze intentie dient in het licht te worden gezien van de aanvankelijke Side-letter. Met betrekking tot het bestaand stedelijk gebied merkt de heer Gielen op dat dit niet zo gelezen moet worden dat het bestaand stedelijk gebied nu definitief als bouwlocatie uitgesloten is.” In de raadsvergadering van 25 juni, waarin de behandeling van het Masterplan en GROK Vathorst vervolgd werd, heeft wethouder De Man in de raadsvergadering verteld dat het college van b en w het consortium van Vathorst CV heeft voorgesteld de passage over het bouwen van 1200 woningen , eventueel ook op locaties in het bestaand stedelijk gebied, uit de samenwerkingsovereenkomst te schrappen. Het consortium heeft hierover niet het onaanvaardbaar uitgesproken. De wethouder heeft namens het college toestemming gevraagd aan de raad om het consortium aan te geven dat het college de nadrukkelijke intentie heeft -als zich grote bouwlocaties na Vathorst, niet zijnde bestaand stedelijk gebied- aan de orde komen de partijen deelnemend aan het Consortium de eerste kans te geven. Met deze reactie van het college van b en w stemmen de verschillende fracties in de raad in en nemen ze hun amendementen terug. Tijdens een overleg op 18 december 2002 tussen college van b en w en Vathorst beheer BV zegt het college b van w: “ Het college erkent de afspraken van het bestuurlijk overleg van 25 juni 1997. In de praktijk ging het daarbij om de afspraken die aan de orde waren vanwege de toewijzing van 1200 sociale koopwoningen aan de gemeente, waartegenover de bereidheid van de gemeente stond om over de ontwikkeling van een even groot aantal marktwoningen in vervolg op het huidige contractgebied eerst in overleg te treden met de Vathorst beheer partijen. Het college is bereid die afspraak na te komen.” 6.2. Samenwerking met marktpartijen en Europese aanbestedingsregels Door de grondposities in het gebied en de hierboven vermelde afspraken uit de Side-letter is het noodzakelijk na te denken over mogelijke samenwerkingsmodellen met de verschillende marktpartijen.. In februari 2007 heeft een Frans gerechtshof in het arrest Rouanne Arroux nieuwe jurisprudentie ontwikkeld waardoor de regels voor aanbesteding van gebiedsontwikkeling veranderd zijn. Tijdens het opstellen van het plan van aanpak is er onderzoek verricht naar de samenwerkingsmodellen met private partijen voor de realisatie van Vathorst West in relatie tot de Europese aanbestedingsregels. Uit dit onderzoek komt naar voren dat de gebiedsontwikkeling van Vathorst West op grond van de Europese richtlijn aanbestedingsplichtig is, zodra de gemeente optimaal regie wil voeren en projectspecifieke eisen wil stellen. Projectspecifieke eisen zijn kwaliteitseisen die de gemeente kan stellen, naast de eisen en kaders die in een bestemmingsplan gesteld kunnen worden, bijvoorbeeld over ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid of bouwsnelheid. Het ligt voor de hand dat er extra (projectspecifieke) eisen voor de kwaliteit van Vathorst West gesteld zullen worden, met betrekking tot type woningbouw, bouwplicht, duurzaamheid (prestatienormen) en ruimtelijke kwaliteit. In theorie zijn er drie verschillende samenwerkingsmodellen mogelijk. Het bouwclaim model, concessiemodel en joint venture model. De mogelijke samenwerkingsmodellen zijn beschreven in de bijlage I.6. Een veel gebruikt model in het verleden was het bouwclaimmodel. Bij een bouwclaim model is er sprake van een transactie van grond. Grondbezitters verkopen hun grond aan de gemeente, de gemeente realiseert de openbare voorzieningen. Daarna verkoopt de gemeente de kavels aan de voormalige grondbezitters met het recht om woningen te bouwen. De kopers realiseren dan voor eigen risico de woningen. Een dergelijke grondtransactie is een private handeling en is in principe niet #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
13
aanbestedingsplichtig. Zodra er echter bij een grondtransactie een kwaliteitskader wordt afgesproken, over bijvoorbeeld de ruimtelijke kwaliteit, duurzaamheid of bouwsnelheid, wordt dat opgevat als het stellen van projectspecifieke eisen. De grondtransactie, c.q. het bouwclaim model, is dan aanbestedingsplichtig. Er wordt bij de grondtransacties gelet op de transactieprijzen bij een bouwclaim model. Als de gemeente een te hoge prijs voor de grond betaald bij aankoop of een te lage prijs vraagt bij verkoop wordt dat door de Europese Unie opgevat als staatssteun. Bij het concessiemodel model beperkt de gemeente zich tot het opstellen van randvoorwaarden voor de gebiedsontwikkeling. De verdere planontwikkeling en –realisatie wordt overgelaten aan private partijen die na een procedure zijn geselecteerd. Zowel bij dit model als bij het concessiemodel kan de gemeente projectspecifieke eisen, dus kwaliteitseisen stellen in de aanbesteding. Bij het concessiemodel heeft de gemeente in principe weinig regie tijdens de ontwikkeling en realisatie van het gebied. Ze heeft immers vooraf haar wensen en ambities in de randvoorwaarden vastgelegd. Het joint venture model is een vorm van Publiek Private Samenwerking. Deze samenwerking kan aanbesteed worden waarbij vooraf het plan met projectspecifieke eisen bekend worden gemaakt. Bij dit model kan de gemeente tijdens de ontwikkeling en realisatie regie voeren. Ze is immers partner in de ontwikkeling. Gezien de grondpositie van de marktpartijen en om recht te doen aan gemaakte afspraken met Vathorst CV ligt het voor de hand om samen te werken met de marktpartijen om de ontwikkeling van Vathorst West en Noord te realiseren. Vanwege de Europese aanbestedingsregels (BAO) kan een dergelijke samenwerking niet zonder Europese aanbesteding. Bij de uitwerking van een mogelijk samenwerkingsmodel, binnen de Europese aanbestedingregels, zijn een aantal factoren bepalend, namelijk de regierol van de gemeenteraad, risico’s (in relatie tot grondexploitatie, afzetrisico en andere financiële risico’s) en kwaliteit. Het mogelijke samenwerkingsmodel zal parallel aan de creatieve sessies verder uitgewerkt worden en in de discussienota gepresenteerd worden. Als planvormingfase en realisatiefase gescheiden worden, en de realisatiefase zeer waarschijnlijk Europees aanbesteed moet worden, kunnen partijen die willen meedingen in de aanbesteding niet meedoen in de planvorming. Ze zouden dan het risico lopen dat ze niet mee mogen doen aan de aanbesteding vanwege voorkennis. Het ligt daarom niet voor de hand om de partijen die nu Vathorst realiseren te betrekken bij de planvorming. De partijen die nu betrokken zijn bij Ontwikkelingsbedrijf Vathorst zijn Bouwfonds, Heijmans, Dura Vermeer, AM Vastgoed en Alliantie.
14 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Bijlagen Deel I:
Proces
I.1. I.2. I.3. I.4.
beschrijving plangebied Actorenanalyse Grondposities Mogelijke samenwerkingsmodellen
Deel II:
kaders en ambities
II.1
motie uitwerkingspunten voor Plan van Aanpak Ontwikkelingsstrategie Vathorst en omgeving bestuurlijke kaders bewonersonderzoek Vathorst Vathorst: het verschil waarmaken (verslag rondetafelgesprekken) Resultaat bijzondere bijeenkomst raad 20/11/2007
II.2. II.3. II.4. II.5.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
15
Bijlage I.1.: Beschrijving plangebied Vathorst West en Noord Vathorst Noord: Aan de noordkant van Amersfoort is ten noorden van de Laak een groen stedelijk uitloopgebied gepland van 150 ha. (0,5km x 3km). Het buitengebied Vathorst heeft nu een agrarische functie, er liggen 21 woningen en boerderijen in het gebied. Het gebied ligt op de overgang van het dekzand- naar veenweide landschap. In de omgeving van Palestina is een aantal houtwallen aanwezig. Het landschap wordt naar het noorden toe steeds opener tot aan de dijk langs de randmeren. Vathorst Noord is de overgang van de stad naar de polder Arkemheen. De polder Arkemheen is internationaal beschermd vogelrichtlijngebied. In het noordelijke deel van de polder ligt het accent op natuurontwikkeling, in het zuidelijke deel van de polder Arkemheen is de hoofdfunctie landbouw. Vathorst West: Het gebied Vathorst West heeft een omvang van 185 ha, inclusief de vuilstort. Het gebied wordt begrensd door de Laak in het noorden, de gemeentegrens in het westen en de A1 in het zuiden. Aan de zuidwestkant van het gebied bevindt zich het bedrijf Smink met de vuilstort en afvalverwerkingactiviteiten. In het gebied liggen twee aardgastransportleidingen die beperkingen opleveren voor het gebruik van de grond direct boven de leidingen, maar tevens voor het gebruik in een ruimere zone. Aan de zuidwestkant van Vathorst ligt het bedrijf Smink , met verschillende activiteiten op het gebied van afvalverwerking en afvalopslag, zoals de vuilstort. De afvalstort heeft een plateau op 21, 5 m boven maaiveld. Vanuit dit plateau rijst een topgedeelte dat een maximale hoogte krijgt van 41.5 meter. De oostzijde van de vuilstort zal als eerste worden afgewerkt. In het kader van de gemaakte procesafspraken voor de baggerproblematiek zal de bestaande afvalstort Lindeboom uitgebreid worden voor de berging en verwerking van baggerspecie. Het basisplateau van de afvalstortplaats zal daartoe met 5 m. worden verhoogd. Laakzone De Laak vormt de grens aan de Noordzijde van de wijk Vathorst. Het is een riviertje dat in de middeleeuwen is vergraven tot een circa 4 meter brede afwateringssloot. De Laak voert het water vanuit de Gelderse vallei via Nijkerk af naar het Eemmeer. Al vanaf de tijd van Hertog van Gelre en de Bisschop van Utrecht vormt de Laak de grens tussen Utrecht en Gelderland. In het gebied langs de woonwijk Vathorst is de Laak verbreed tot circa 20 meter in het kader van het regionaal waterbeheer en om de mogelijkheden voor kleine waterrecreatie te vergroten. Voor de bewoners van de wijk Vathorst is er een Laakjol ontwikkeld als vaartuig voor bewoners Vathorst, om het varen door bewoners te stimuleren. Daarnaast is er het Laaksloepen-project waarbij bewoners van De Laak zelf –in groepsverband- hun eigen boot bouwen. Het is de wens van verschillende partijen om de Laak in de richting van het randmeer te verbreden. De ontwikkeling van de Laak in dit opzicht is geen onderdeel van deze notitie. Dat is een apart project dat ontwikkeld wordt onder leiding van gemeente Bunschoten in samenwerking met de buurgemeenten, Waterschap en Provincies. Vathorst - Laak 2 Vathorst is een Vinexwijk aan de noordkant van de A1. In deze wijk die als thema "Een wereld van verschil" meekreeg worden in de periode van 2002 tot 2014 circa 11.000 woningen ontwikkeld, een bedrijventerrein en een kantorenlocatie. De ontwikkeling wordt uitgevoerd door Ontwikkelingsbedrijf Vathorst (OBV) een combinatie van gemeente Amersfoort en verschillende marktpartijen, waaronder Heijmans, Bouwfonds, Dura vermeer en woningcorportaie Alliantie. Nationaal Landschap Arkemheen Eemland Het Nationaal Landschap wordt begrensd door de A28 aan de oostzijde en de bebouwing van Eemnes, Baarn en Soest aan de westzijde. De kernkwaliteiten van het landschap zijn de extreme openheid, het 16 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
slagenlandschap en het veenweide karakter. Vathorst Noord behoort tot het overgangsgebied van het Nationaal Landschap. Vathorst West valt buiten de begrenzing van het Nationaal Landschap.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
17
Bijlage I.2.: Actorenanalyse Bewoners en gebruikers In de motie van GL, CDA en PvdA van 30 januari vragen deze partijen de bewoners van Vathorst en Amersfoort te betrekken bij de planvorming. De communicatie met bewoners en gebruikers is van belang om vertrouwen, acceptatie en enthousiasme op te bouwen voor de gebiedsontwikkeling. Het is belangrijk om bewoners uit Vathorst en de bestaande stad te betrekken bij de creatieve sessies, zodat ze meepraten en meedenken en wij rekening kunnen houden met hun wensen. De gebiedsontwikkeling Vathorst West en Noord heeft betekenis voor drie verschillende groepen bewoners: 1. op de leefomgeving van de bewoners in het gebied of in de directe omgeving, zoals de Zevenhuizerstraat en Palestina; 2. voor de bewoners van Vathorst en Amersfoort Noord heeft de ontwikkeling van Vathorst Noord betekenis voor hen als gebruikers van het toekomstige groenrecreatie gebied en voor Vathorst West als gebruikers van eventuele voorzieningen in Vathorst West; 3 ten slotte heeft Vathorst Noord ook betekenis voor alle bewoners van Amersfoort. Particuliere partijen en Groene partners Het collegeprogramma vermeldt dat een coalitie met groene partijen wordt voorgestaan om te investeren in groenrecreatieve voorzieningen. Ook in de Groenblauwe structuur is aangegeven dat in het traject van visieontwikkeling andere partijen als buurgemeenten, provincies, Waterschap, natuur en milieuorganisaties, recreatiebelangenorganisaties, agrarische belangenverenigingen en bewoners in en rondom het gebied betrokken worden. Het landelijk gebied in de provincie Utrecht is ingedeeld in invloedsferen voor de verschillende terreinbeheerders. Voor Vathorst Noord is er een afspraak gemaakt met de provincie Utrecht dat Staatsbosbeheer (SBB) de betrokken terreinbeherende organisatie kan zijn. Ontwikkeling van Noord zal dan ook in overleg/samenwerking met SBB gebeuren (brief besluit GS). SBB wil een actieve en zichtbare rol spelen in het proces om draagvlak te krijgen als beheerder van de natuur voor de mens. Andere partijen die betrokken kunnen/willen worden bij het proces van gebiedsontwikkeling zijn: • Natuur en Milieu Federatie Utrecht (heeft reactie gegeven over Vathorst West in NV Utrecht) • Landschapsfonds Eemland (ontwikkelt plattelandsprojecten in Eemland en Hoogland West) • Nationaal Landschap Marktpartijen en andere partners In Vathorst West heeft de gemeente 27 ha. in eigendom, Vathorst CV heeft ook 23 ha. in eigendom, de OBV (deze gronden zijn juridisch eigendom van de gemeente, maar economisch eigendom van OBV) heeft 42 ha. in eigendom. Bouwbedrijf Schoonderbeek heeft 4 ha. in eigendom. De resterende gronden, ca 6 ha. zijn in bezit bij oorspronkelijk eigenaren, en moeten daarom eventueel nog verworven worden. In Vathorst Noord heeft de gemeente 24 ha. in eigendom, Vathorst CV heeft circa 50 ha. in eigendom. De resterende gronden zijn in eigendom van woningcorporatie Portaal 20 ha. en Bouwbedrijf Schoonderbeek 20 ha. De resterende gronden zijn in bezit bij de oorspronkelijk eigenaren, onder andere bij de woningcorporatie Ons belang (10 ha.)en de R.K. Kerk en Parochiale Charitas (10 ha.). Ook als marktpartijen grondposities hebben verworven, valt er nog genoeg te kiezen over de precieze vormgeving van een eventuele samenwerking.
In een bestuurlijk overleg met Vathorst CV heeft de gemeente in juni 1997, naar aanleiding van een motie in de raad over het contract en Side-letter met Vathorst CV, de intentie uitgesproken om met Vathorst CV als eerste in overleg te treden over de feitelijke ontwikkeling en realisatie van 1200 woningen in stadsuitleggebieden. 18 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Als planvormingfase en realisatiefase gescheiden worden, en de realisatiefase zeer waarschijnlijk Europees aanbesteed moet worden, kunnen partijen die willen meedingen in de aanbesteding niet meedoen in de planvorming. Ze zouden dan het risico lopen dat ze niet mee mogen doen aan de aanbesteding vanwege voorkennis. Het ligt daarom niet voor de hand om de partijen die nu Vathorst realiseren te betrekken bij de planvorming. De partijen die nu betrokken zijn bij Ontwikkelingsbedrijf Vathorst zijn Bouwfonds, Heijmans, Dura Vermeer en Alliantie. Een marktpartij die als "buurman" van belang is in het proces is Smink als grondeigenaar (250 m.zone)en beheerder van de stortplaats. Het ligt voor de hand om Smink vanuit deze rol te betrekken bij het participatieproces. Publieke partners In het kader van de Agenda Vitaal Platteland van de provincie Utrecht wordt voor juni 2007 een raamovereenkomst opgesteld, waarin de provincie een bijdrage van 30% van de investeringskosten aan een aantal projecten van het programma Groenblauwe structuur toezegt. Vathorst Noord is een van de projecten in deze raamovereenkomst. Provincie Utrecht wil in dit kader graag betrokken worden bij de planvorming rondom Vathorst. In de invulling van Vathorst Noord als groen recreatief gebied kan water een belangrijke rol spelen. Naast de recreatieve mogelijkheden die water biedt, kan Vathorst Noord ruimte bieden voor waterberging van het water van de Laak. Tevens kan Vathorst Noord ook ruimte bieden voor de zuivering van het water van de Laak of voor Vathorst (via de inlaat van Eemmeer water in de zomer). Ook in het kader van de verbinding van Vathorst met het Randmeer speelt de Laak in het project Laakzone een belangrijke rol. Waterschap Vallei en Eem kan als partner betrokken worden om eventuele kansen voor verbetering van de waterkwaliteit en waterberging in Vathorst Noord te ontwikkelen. Ontwikkelingen Bunschoten De gemeente Bunschoten is bezig met de planvorming voor de woonwijk Rengerswetering aan de oostzijde van Bunschoten en uitbreiding van het industrieterrein Haarbrug-Zuid ten zuiden van Bunschoten (oppervlakte 20 ha.). In Rengerswetering (oppervlakte 62 ha.) zijn circa 1500 woningen gepland. In het verleden zijn er, in het kader van de grensverschuiving tussen Bunschoten en Amersfoort langs de Zevenhuizerstraat, bestuurlijke afspraken gemaakt met Bunschoten over de woningbouwontwikkeling. Eerst zal Bunschoten de woningbouw ontwikkelen, en daarna zal Amersfoort pas woningbouw ontwikkelen in Vathorst West, om zo de afzetmogelijkheden voor woningen voor Bunschoten niet in gevaar te brengen.. Ontwikkelingen Nijkerk De gemeente Nijkerk heeft woningbouwplannen in Nijkerkerveen in de wijk Groot Corlaer. Het voornemen is om in Groot Corlaer 7500 woningen te bouwen. Het ontwikkelen van Vathorst Noord als een recreatief uitloopgebied is in het kader van de ruimtelijke ontwikkelingen van Nijkerk ook voor de inwoners van Nijkerk interessant. Daarnaast kan Vathorst Noord de recreatieve druk op het Hoevelakense bos verminderen De ontwikkeling van 1500 woningen in Bunschotenen 7500 woningen in Nijkerk kan van invloed zijn op de woningmakt in Amersfoort Noord en de afzetmogelijkheid van woningen in Vathorst West. Er zal met deze ontwikkelingen rekening gehoudenmoeten worden , wat betreft marktsegment en planning en fasering van bouwtempo.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
19
Bijlage I.3.a: Grondposities in Vathorst West
20 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Bijlage I.3.b: Grondposities in Vathorst Noord
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
21
Bijlage I.4.: Mogelijke samenwerkingsmodellen De gebiedsontwikkeling Vathorst West en Noord heeft een aantal randvoorwaarden die belangrijk zijn voor het te behalen succes. Een daarvan is de keuze voor het samenwerkingsmodel in relatie tot de strategie voor het grondbeleid. Parallel aan de creatieve sessies zullen mogelijke samenwerkingsmodellen verder uitgewerkt worden en in de discussienota gepresenteerd worden. De strategie met betrekking tot de grondposities zal in de samenwerkingsmodellen verwerkt worden. Bij de uitwerking van de samenwerkingsmodellen is er aandacht voor de regierol van de gemeenteraad, risico’s (in relatie tot grondexploitatie, afzetrisico en andere financiële risico’s) en kwaliteit. Hieronder staan de mogelijke samenwerkingsmodellen in het kort beschreven. 1. Geen afspraken met betrekking tot grondposities. In dit model verwerft de gemeente alle gronden binnen een plangebied, maakt deze bouw- en woonrijp en geeft bouwkavels uit aan geïnteresseerde marktpartijen die binnen de grenzen van het bestemmingsplan tot ontwikkeling wensen over te gaan. De kaveluitgifte gebeurt al dan niet door middel van een selectie. De gemeente kan via de uitgifteprijzen zelf het grondexploitatieresultaat beïnvloeden. Hier staat tegenover dat ze ook alle daarmee samenhangende risico’s draagt. 2. Gezamenlijke grondbank (Joint Venture model) Alle partijen brengen hun grondpositie in een gezamenlijke grondbank. Afhankelijk van de oppervlakte grond vindt er achteraf een verevening plaats van opbrengsten en kosten. Er is meestal een gezamenlijke grondexploitatie, vastgelegd in een overeenkomst. In deze vergaande samenwerking kunnen de partijen hun inbreng en zeggenschap, en daarmee ook hun risico’s delen. 3. Bouwclaim model Als private partijen in het plangebied grond bezitten biedt het bouwclaimmodel hiervoor een uitweg. de private partijen dragen hun gronden over aan de gemeente die deze vervolgens, net zoals in het traditionele model, bouw- en woonrijp maakt en uitgeeft. Uiteraard verbinden private partijen hieraan wel voorwaarden. De belangrijkste is dat ze een aantal kavels claimen om later bouwproductie te kunnen realiseren. De gemeente kan met een ontwikkelende bouwer bijvoorbeeld een exploitatieovereenkomst sluiten (zie ook hierna). Daarmee kan zij de kosten voor de aanleg van infrastructuur en bovenwijkse voorzieningen met de marktpartij verrekenen. 4. Concessiemodel In dit model beperkt de gemeente zich tot het opstellen van randvoorwaarden voor de gebiedsontwikkeling. De verdere planontwikkeling en –realisatie wordt overgelaten aan private partijen die na een procedure zijn geselecteerd. Op het moment van contracteren moet de gebiedsontwikkeling volledig beschreven zijn, inclusief heldere toetsbare uitgangspunten en randvoorwaarden (programma, kwaliteit openbare ruimte, beeldkwaliteit etc). De overheid neemt in dit modelweinig tot geen risico. Een concessie heeft als nadeel dat het na het tekenen van het contract lastig is wijzigingen door te voeren of randvoorwaarden aan te passen. 5. Exploitatieplan in nieuwe grondexploitatiewet Als in januari 2008 de nieuwe grondexploitatiewet in werking treedt heeft de gemeente naast de privaatrechtelijke overeenkomsten ook de mogelijkheid om gebruik te maken van een exploitatieplan. Dit plan wordt gelijktijdig met een bestemmingsplan vastgesteld. In het plan staan alle kosten geraamd, die vervolgens worden toegerekend aan en verhaald op de grondeigenaren van de gebiedsontwikkeling. Nb1. Combinaties van een of meer modellen zijn denkbaar. 22 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Bijlage II.1: Tekst van de Motie Uitwerkingspunten voor Plan van Aanpak Ontwikkelingsstrategie Vathorst en omgeving
Amersfoort, 30 januari 2007 Behorend bij Afhandeling amendement voortgang baggerproblematiek Vathorst West
De raad van de gemeente Amersfoort in vergadering bijeen; Overwegende dat: • Er op basis van het RPB rapport “Krimp en Ruimte” de woningbehoefte in Amersfoort ook na 2015 er nog zal zijn; • In de studie NV Utrecht Vathorst West ook als B-optie voor woningbouw is opgenomen; • De verstedelijking van Vathorst West noodzakelijk is als financieringsbron voor de afkoop van de baggerproblematiek; • Vathorst West een geïsoleerde ligging heeft ten opzichte van het al vastgelegde bebouwde gebied boven de A1; • De invulling van Vathorst Noord als groenrecreatief gebied en stedelijk uitloopgebied prioriteit dient te krijgen en de inrichting de nodige extra middelen zal vragen ten behoeve van de cofinanciering; • Naast de reguliere instanties en organisaties nadrukkelijk ook de huidige bewoners in Vathorst e.o. en bewoners van Amersfoort Noord ideeën hebben over de toekomst van Vathorst Noord Verzoekt het college in het op te stellen Plan van Aanpak: • het gehele gebied ten noorden van de A1 als uitgangspunt te nemen voor de ontwikkelingsstrategie om uiteindelijk te komen tot 1 samenhangend gebied met betrekking tot woningen, groenvoorzieningen, bedrijven, winkels en infrastructuur (Vathorst, Hooglanderveen, Vathorst West en Noord en de stortplaats); • het volkshuisvestingsvraagstuk (aantallen, woningtypen, doelgroepen, % sociale woningbouw) als uitgangspunt is voor de verstedelijking en vervolgens ook het ontsluitingsvraagstuk en de groenvoorzieningen; • te onderzoeken welke ruimtelijke invulling mogelijk is in de milieu- en hinderzone van de stortplaats en aldus ook financieel gewin kan opleveren; • de stortplaats landschappelijk in te passen en de strook Vathorst Noord landschappelijk te verbinden met het omliggende Nationaal Landschap Arkemheen; • welke voorkeursmogelijkheden er zijn om middelen te genereren ten behoeve van de cofinanciering van Vathorst Noord; • een procesplan op te nemen waarin uitgewerkt is hoe de participatie van geïnteresseerden /belanghebbenden bij de uitwerking en inrichting van het gebied wordt vorm gegeven; • inzicht te verschaffen in de mogelijkheden en beperkingen die de huidige grondposities in Vathorst Noord hebben.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
23
Bijlage II.2: Bestuurlijke kaders Nota Ruimte: Nationaal Landschap In de nota Ruimte is de polder Eemland - Arkemheen aangewezen als Nationaal Landschap (NL). Provincie Utrecht zal eind 2006 een voorstel doen voor de begrenzing van het NL. Naar verwachting zal Vathorst West buiten de begrenzing van het NL vallen. Vathorst Noord valt in het overgangsgebied van het NL. In dit gebied wordt vooral aandacht gevraagd voor de overgang van Vathorst naar de polder Arkemheen. De kernkwaliteiten van dit nationaal landschap zijn o.a. extreme openheid, slagenverkaveling en veenweide karakter, gekenmerkt door het ontbreken van vrijwel elke bebouwing en opgaande begroeiing, historische binnendijken en een klassieke slagenverkaveling Provincie Utrecht Streekplan: Vathorst Noord In het streekplan 2005-2015 van de provincie Utrecht staat Vathorst Noord genoemd als een te ontwikkelen recreatief groengebied van 150 ha. met daarbij speciale aandacht voor een zorgvuldige overgang naar het open gebied Arkemheen. Het streekplan vindt voor dit gebied de landschapsstrategie stad-land van belang. In deze strategie staan het versterken van historische relaties tussen stad en ommeland en overgangen stedelijk en landelijk gebied centraal. Het streekplan vraagt om een visie die laat zien dat de ontwikkeling van dit gebied leidt tot een goede overgang stad-land vanuit de groene invalshoek die rekening houdt met het versterken van landschap en recreatie. Het streekplan streeft ernaar om bij het realiseren van het nieuwe recreatieve groen zoveel mogelijk koppelingen te leggen met waterberging en natuur. Het groen in de stadsrandzones moet zowel stedelijke (o.m. horeca, leisure sportvoorzieningen) als groen/blauwe (recreatief groen, varen, schaatsen) vrijetijdsbesteding mogelijk maken. Het gebruik van rood voor groen, landgoederen of vrijkomende agrarische bebouwing buiten de rode contouren is toegestaan als daarmee de kwaliteit van het landelijk gebied versterkt wordt. Vathorst West In het streekplan 2005-2015 wordt rekening gehouden met de huidige, buiten Vathorst gelegen stortlocatie Smink en met de baggerberging ten noorden hiervan, in overeenstemming met de eerder tot stand gekomen provinciale besluitvorming. Woningbouw in Vathorst West is voor de provincie tot 2015 niet aan de orde. Wanneer komt vast te staan dat de baggerlocatie niet wordt gerealiseerd, werkt de provincie mee aan functieverandering van het betrokken gebied. De procedures om het zover te brengen lopen inmiddels. De te verstedelijken locatie van Vathorst West valt buiten de rode contouren in het streekplan. Reconstructieplan Gelderse Vallei / Utrecht Oost Ook in het Reconstructieplan Gelderse Vallei / Utrecht Oost wordt het gebied Vathorst Noord aangeduid als stedelijk uitloopgebied. Tevens wordt het gebied op de Ruimtelijke themakaart aangewezen voor verbetering en aanpassing en verbetering van ecologische en recreatieve verbindingen tussen Vathorst en Vathorst Noord. Het traject van de Laak wordt op de themakaart water aangewezen voor het vertragen van water. Provincie Gelderland: streekplan 2005 Het gebied ten westen van Vathorst Noord is onderdeel van de Ecologische Hoofdstructuur. NV Utrecht: ontwikkelingsvisie In de Ontwikkelingsvisie Noordvleugel Utrecht 2015-2030 geven de 7 NV-Utrecht-partners (Utrecht, Amersfoort, Hilversum, Bestuursregio Utrecht, gewest Eemland, gewest Gooi & Vechtstreek en de provincie Utrecht) een beeld van de gewenste toekomst in ruimtelijk en economisch opzicht. De ontwikkelingsvisie spreekt zich uit over verstedelijking in relatie tot infrastructuur en groenblauwe kwaliteiten. De Noordvleugel Utrecht heeft in de periode 2015-2030 een woningbouwopgave van 65.500 woningen. Gelet op de bestuurlijke uitgangspunten is ervoor gekozen eerst te zoeken naar de 24 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
ontwikkelingsruimte die beschikbaar is in de steden en grote dorpen. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de bestaande en geplande infrastructuur voor openbaar vervoer en auto’s. Binnen deze zogenaamde A-opties is ruimte gevonden voor ongeveer 35.000 woningen. Hiervan zijn onder andere circa 3000 woningen gepland in het bestaand stedelijk gebied van Amersfoort. Na het benutten van de mogelijkheden binnen de A-opties is vervolgens voor alle drie de gewesten (Utrecht, Eemland en Gooi en Vechtstreek) een aantal ontwikkelingsrichtingen onderzocht om de resterende 32.000 woningen te kunnen realiseren. In de ontwikkelingsvisie wordt Vathorst West als een belangrijke ontwikkelingszone voor woningbouw in het gewest Eemland genoemd. De woningbouwopgave voor gewest Eemland is tussen de 3000 en 5000 woningen. De resterende woningbouwopgave voor gewest Eemland en Gooi en Vechtstreek worden gerealiseerd in Flevoland. Dat gaat om 10.000 tot 15.000 woningen. Vergezichten, AmersfoortPlus, 2007 AmersfoortPlus presenteert 6 vergezichten die bedoeld zijn om te inspireren voor het denken over en werken aan de toekomst van de regio Amersfoort Plus (Eemnes, Bunschoten, Nijkerk, Baarn, Soest, Amersfoort, Leusden en Woudenberg). In het vergezicht “Groen centraal” worden de drie unieke landschappen gebruikt als ruggengraat voor projecten op het gebied van regioproducten, natuur en recreatie en beelden en cultuur. Er wordt onder andere ingespeeld op de mogelijkheden van de Vallei en de Eempolders en aangesloten bij de trend om landbouwproducten uit de directe omgeving in bijzondere horecagelegenheden aan te bieden. In het vergezicht “Park Amersfoort” komt een nieuw park op Europese schaal tussen Bunschoten, Nijkerk en Amersfoort. Dit circa 250 ha grote gebied geeft de regio een nieuw natuurgebied. De unieke ligging als overloopgebied van Arkemheen en tussen de drie gemeenten in biedt mensen in AmersfoortPlus een grote groen oase dichtbij. Natuur, cultuur, landschap en recreatie gaan hier hand in hand. In het park is ruimte voor follies, opvallende bouwwerken die een bijzonder karakter aan de omgeving schenken. In het park zijn mogelijkheden voor (groene) vormen van horeca en overnachting, concepten als het Betere Boerenbed, restaurants met regioproducten en groen fietsen. Door een zogenoemde groen PPS, een samenwerking tussen publieke en private partijen, wordt de aanleg, exploitatie en het beheer van Park Amersfoort haalbaar gemaakt. Gemeentelijke kaders: Beleidsvisie Groenblauwe structuur In de Beleidsvisie Groenblauwe structuur (2004) wordt Vathorst Noord als een cruciaal onderdeel van de groenstructuur aan de noordzijde van de stad genoemd. Het vormt de groene grens van de stad, een buffer tussen de stad en het vogelweide gebied Arkemheen en biedt recreatieve mogelijkheden. De recreatieve ontwikkeling van Vathorst Noord moet de recreatieve druk op het Hoevelakense bos en de polder Arkemheen verminderen. Een goede landschappelijke overgang tussen Palestina en Arkemheen wordt in de Groenblauwe structuur als voorwaarde genoemd. Vanuit landschappelijk en natuurlijk oogpunt is het openhouden van de Wespentaille, het weidegebied tussen Vathorst West en Bunschoten een belangrijke eis. In Vathorst West is een groenzone opgenomen van 10 hectare tussen Vathorst West en de Zevenhuizerstraat.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
25
Bijlage II.3 Vathorst: het verschil waarmaken Verslag rondetafelgesprekken met wethouder Vathorst, Mirjam van ’t Veld. Een bijdrage aan de discussie over de kwaliteit van Vathorst 19 maart 2007
1. Vathorst: wonen in een Vinexwijk Vinexwijken en kwaliteit. “Vathorst, een bijzondere wijk. Een wijk die zich onderscheidt van andere Vinexwijken”. Die ambitie heeft Amersfoort. Media en vakbladen roepen vaak een niet onverdeeld gunstig beeld op van Vinexwijken. Al gauw vallen woorden als: saaie uitstraling, woningen te dicht op elkaar, te weinig groen en te weinig plekken om te spelen. En ook: te veel blik op straat, allerlei voorzieningen die te laat worden gerealiseerd, niet duurzaam genoeg ingericht en gebouwd. Voor het gemak worden dan alle Vinexlocaties maar over 1 kam geschoren. Alsof er zoiets bestaat als de Vinexwijk, alsof elke Vinexlocatie hetzelfde is. Doen we daarmee recht aan de kwaliteit van de nieuwe woongebieden? Hoe ervaren bewoners en gebruikers zelf die kwaliteit? Wat zeggen de mensen die hard werken aan Vinexwijken over de kwaliteit? Amersfoort en Vinexwijken In Amersfoort zijn de afgelopen 25 jaar veel nieuwe woonwijken ontwikkeld en gebouwd: Schothorst, Zielhorst, Kattenbroek en Nieuwland. Vathorst is de laatste grote uitbreidingswijk. Natuurlijk: niet op alle punten is iedereen even gelukkig met de invulling. Er is verschil van opvatting en waardering. Over de ruimtelijke kwaliteit en over de aanwezige voorzieningen. Er zijn minder geslaagde oplossingen. Maar de Amersfoortse Vinexwijken zijn wel wijken waar men over het algemeen prettig woont. Het zijn wijken met een eigen herkenbare ruimtelijke identiteit. Het zijn geen saaie, gemiddelde woonwijken. Het zijn wijken waar vaak ook uitstekende voorzieningen aanwezig zijn. En wie de moeite neemt om er echt naar toe te gaan, om de wijk te beleven en te ondergaan, zal zich vaak niet herkennen in het negatieve imago van de Vinexwijk. Kwaliteit waarmaken Kattenbroek, de wijk van spraakmakende stedenbouw en architectuur. Nieuwland, de milieuwijk. En Vathorst, een wereld van verschil! Mooie woorden. Maar worden die woorden ook waargemaakt?Wat verstaan we er eigenlijk onder? Welke discussie roept het op, waar lopen we tegenaan, Wat is lastig om gerealiseerd te krijgen? Wat kunnen we leren, wat kunnen we beter doen en wat moet er worden hersteld? Kattenbroek en Nieuwland zijn klaar. Maar Vathorst is nog volop in ontwikkeling. Daarom is het goed om stil te staan bij deze vragen. Om te proberen antwoorden op deze vragen te geven. Om vast te houden aan wat goed gaat. Om te verbeteren, te veranderen waar dat nodig is en waar het nog kan. Om samen te blijven te werken aan een Vinexwijk waar je veel over kunt zeggen, maar waarvoor de inzet blijft: Vathorst maakt het verschil! Die ambitie blijft overeind, die willen we waarmaken, daarop willen we ook aangesproken worden. Aan iedereen die meewerkt aan Vathorst vragen we daaraan zijn bijdrage te leveren.
2. Vathorst: kwaliteit staat voorop Het gaat altijd om kiezen, ook in de ontwikkeling van Vathorst De ontwikkeling en bouw van een woonwijk als Vathorst is geen sinecure. Het vraagt visie, daadkracht, organisatievermogen, inzet, betrokkenheid en uithoudingsvermogen. Van heel veel partijen. Allerlei belangen ‘strijden om hun eigen plek’ en moeten worden onderkend, erkend, samengebracht en op elkaar worden afgestemd. Er zijn altijd beperkingen: in (fysieke) ruimte, in tijd, in geld, in de menselijke factor. Er zijn veel verschillende inzichten, opvattingen en waarderingen die 26 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
om ruimte vragen. Het is een voortdurend proces van confrontatie van mogelijkheden en onmogelijkheden en van het daarin keuzes te maken. Manieren om bij de les te blijven Werken aan Vathorst vraagt van iedereen een houding van ‘bij de les blijven’. Dat kan op veel verschillende manieren. Zoals in het dagelijks werken aan de wijk. Dat doen heel veel professionals en vrijwilligers met hart en ziel. Een manier om bij de les te blijven is ook om de bewoners zelf te vragen wat zij van hun eigen wijk vinden. Om uit hun mond te horen wat goed is en niet goed is. Om zo feeling te houden met de wensen van de nieuwe wijkbewoners. En te bezien of aan die wensen tegemoet gekomen moet en kan worden. Daarom is het een goede zaak dat het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst recent de bewoners en een aantal gebruikers van de wijk via een consumentenonderzoek naar hun mening heeft gevraagd. Dit levert waardevol materiaal op voor de verdere ontwikkeling van de wijk. En is ook een waardevolle aanvulling op de discussie die het bedrijf zelf regelmatig met de aandeelhouders voert over de kwaliteit van Vathorst. Zo houden we elkaar vanuit verschillende invalshoeken bij de les en scherp. De gemeenteraad van Amersfoort heeft besloten onderzoek te doen naar het ontwikkelingsproces van Vathorst. Ook dat is een goed middel om lessen te trekken voor de toekomst. Want werken aan kwaliteit voor de toekomst is niet mogelijk zonder inzicht in het nu en in de geschiedenis. Reflectie op kwaliteit van ruimte en functies Als wijk- en projectwethouder Vathorst heeft Mirjam van ’t Veld het initiatief genomen om ook een bijdrage te leveren aan ‘het elkaar scherp te houden op de realisering van een wereld van verschil in Vathorst’. In een reeks gesprekken met betrokkenen en belanghebbenden is vooral met elkaar van gedachten gewisseld over de kwaliteit van de ruimte van functies in Vathorst. Vathorst is al een eind op streek. Niet alleen wat betreft feitelijk gerealiseerde plannen, maar ook vastgestelde ontwikkelingsplannen voor nu nog onbebouwde deelgebieden. Daarmee is de ruimte om binnen die plannen eventueel veranderingen aan te brengen zeer beperkt. Dar moeten we duidelijk en eerlijk zijn. Maar voor een aantal andere gebieden moeten er nog keuzes worden gemaakt en beslissingen genomen. We noemen onder meer het gebied Laak 2, maar natuurlijk ook voor de planvorming voor de gebieden Vathorst West en Vathorst Noord. Met name voor deze gebieden liggen de meeste mogelijkheden om effectief lering te trekken uit de ervaringen en uit de resultaten tot nu toe.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
27
Intermezzo Resultaten consumentenonderzoek naar de kwaliteit van Vathorst (bijlage III.4) In opdracht van het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst is door een extern bureau een interactief belevingsonderzoek onder consumenten van/in Vathorst gehouden. Het OBV zal over dat onderzoek nog uitgebreid rapporteren. Hier volstaan we met een aantal relevante resultaten van dat onderzoek: -
-
-
men is in Vathorst zeer te spreken over de woning, maar vindt de wijk nog wel teveel een standaard woonwijk en te weinig (bijzonder) dorps. Men mist ook bepaalde sfeerelementen in de wijk die het leven meer op straat brengt; De autobereikbaarheid en het parkeren wordt slecht beoordeeld. De verkeersonveilige situaties en de fasering vindt men een (tijdelijk) probleem. Over het openbaar vervoer is men goed te spreken; er zijn voldoende scholen, kinderdagverblijven en apotheken, maar men heeft vooral behoefte aan meer winkels; de bewoners voelen zich veilig in Vathorst en aanwezigheid van groen wordt zeer op prijs gesteld, hoewel de kwaliteit en het onderhoud ervan beter kan; Vathorst wordt beleefd als afwisselend en divers qua bouwstijlen. Het is origineel, vernieuwend en gedurfd. Er is sprake van een grote variatie in woonsferen en leefstijlen.
Resultaten VROM evaluatie Vinexwijken in Nederland (bijlage III.5) Recent is de VROM evaluatie verstedelijking Vinex 1995-2005 openbaar gemaakt. In de rapportage worden ook een aantal conclusies getrokken over de ruimtelijke kwaliteit van Vinexlocaties. We willen hier een aantal van die algemene conclusies noemen. Die zijn: - De kavels in Vinex-gebieden zijn groter dan op de grote uitleglocaties uit decennia eerder dan 1995; - in Vinexlocaties wordt gemiddeld 20% sociale huurwoningen gebouwd; - de doelstelling om meer differentiatie in woningen en meer particulier opdrachtgeverschap te realiseren is niet gehaald; - vanaf 1995 is de parkeernorm verhoogd van ongeveer 1,3 parkeerplaats per woning naar 1,9 parkeerplaats per woning nu. Daardoor is in al eerder gebouwde delen vaak een beheersprobleem ontstaan. Vaak zijn bewoners in Vinexwijken dan ook ontevreden over (het gebrek aan) voldoende parkeergelegenheid in hun wijk; - Vinexwijken zijn in hun fysieke uitstraling opvallend gevarieerd als men deze vergelijkt met wijken uit de jaren 1930, 1960, 1970 en 1980; - er is tussen de verschillende Vinexwijken, maar ook binnen een Vinexlocatie zelf, veel variatie in woningtype, architectuur, woonmilieu en stedenbouwkundige opzet; - bewoners van Vinexlocaties zijn vaak ontevreden over het niet tijdig aanwezig zijn van voorzieningen voor kinderen, basisschool en kinderopvang; - in Vinexwijken is er relatief veel aandacht voor voorzieningen voor jonge kinderen, maar de aandacht voor jongeren tussen 12 en 18 jaar is gering; - het belangrijkste aandachtspunten voor bewoners in Vinexgebieden is de wens naar meer groen(voorzieningen).
28 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
3. Rondetafelgesprekken over de kwaliteit van Vathorst De deelnemers Wie hebben meegedaan aan de in totaal acht gesprekken met de wethouder Vathorst over de ontwikkeling van de wijk? Dat zijn: - een vertegenwoordiger van bewoners uit Vathorst - de geestelijke vaders van het Masterplan Vathorst, Adriaan Geuze en Ashok Bhalotra; Het kwaliteitsteam van Vathorst: externe deskundigheden die de bouwkundige en architectonische kwaliteit van Vathorst bewaken. Bovendien houden ze de doelstellingen op het gebied van stedenbouw, milieu, beheer en volkshuisvesting in de gaten; - de supervisoren van de verschillende deelgebieden in vathorst. Dat zijn de (externe) stedenbouwkundigen die tot taak hebben om de verschillende deelgebieden te ontwerpen; De directie van het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst, projectleiders en (oud)medewerkers van het bedrijf; - een vertegenwoordiging van ambtelijke adviseurs die actief betrokken zijn bij de ontwikkeling van Vathorst. Een gemengd gezelschap. Maar ze hebben met elkaar gemeen dat ze weten waarover ze praten, dat ze zeer betrokken zijn bij Vathorst en dat ze voor Vathorst ‘het onderste uit de kan willen halen’.
De kern van de gesprekken De gesprekken waren open van karakter, er was geen sprake van en vastomlijnde agenda of vragenlijst. Centraal stond de vraag: Wat is de betekenis van het Vathorst-thema ‘een wereld van verschil ’op de ontwikkeling van de wijk voor de kwaliteit van ruimt en functies. Het bleek veelal de opmaat voor een boeiende en afwisselende discussie over zaken als: - ambities voor en realiteitszin in Vathorst - ruimtelijke kwaliteit en de vele smaken daarin; - het onderscheidende van vathorst ten opzichte van andere Vinexlocaties - de betekenis van ‘een wereld van verschil’. Een duiding en omschrijving van ambities die houvast biedt voor het handelen. Wat zou een unieke toevoeging kunnen zijn? - de invloed van particulieren op hun gewenste woonsituatie; - de organisatie en borging van de na te streven kwaliteit van ruimte en functies; - de rol van de gemeente binnen de publiek-private samenwerking voor Vathorst. Iedereen realiseert zich dat we ons met Vathorst op een rijdende trein bevinden. Veel is al gebouwd, aangelegd, bedacht, afgesproken en besloten. Bestaand beleid en bestaande afspraken worden gerespecteerd. De bewegingsruimte, de ruimte om te veranderen wordt daardoor beperkt. Ook dat is helder. Maar dat wil niet zeggen dat ‘alles in beton is gegoten’. Daar waar gebruik kan worden gemaakt van opgedane ervaringen, van nieuwe inzichten en van lessen uit het verleden daar moeten we die ook een kans geven. Zoals eerder gezegd, die kansen zijn er, vooral in gebieden die nog (verder ) ontwikkeld worden in en nabij Vathorst.
De resultaten van de gesprekken Eerst iets over het algemene beeld dat de gesprekspartners over Vathorst hebben: Het algemene gevoel is dat Vathorst zich duidelijk onderscheidt van andere Vinexwijken: het is een bovengemiddelde Vinexwijk. Natuurlijk is dat een waardeoordeel, maar niet onbelangrijk om t e constateren. Kennelijk zijn we met z’n allen in staat om iets bijzonders van Vathorst te maken. Het thema ‘een wereld van verschil’ werkt niet alleen inspirerend voor de professionals, maar ook voor bewoners en bewonersinitiatieven. Het werkt als een motor, een houvast en een kwaliteitscriterium waarop men elkaar kan bevragen, aanspreken en motiveren. Tegelijkertijd hangt aan kwaliteit ook een prijskaartje. Niet alles kan. Omdat de ontwikkeling van Vathorst ook in financiële zin zijn eigen grenzen e kaders heeft. De financiële uitvoerbaarheid van de wijk moet #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
29
steeds in het oog worden gehouden, ook dat is een kwaliteit. Hier strijden twee verschillende kwaliteitsbegrippen, namelijk de ruimtelijk/ functionele en de financiële kwaliteit. De kunst is en blijft om die twee kwaliteitsbegrippen goed met elkaar in evenwicht te houden. ‘Een wereld van verschil’ komt op velerlei terreinen en in veel gebieden goed tot zijn recht, maar niet overal. Zo is het verschil in woonmilieu en woningdichtheid tussen de Laak (grachtenstad) en de Velden evident. Maar tussen de Velden en het Lint is het onderscheid nauwelijks merkbaar. In het eerste geval blijkt ook dat het verschil in sfeer tussen beide gebieden verschillende groepen mensen aantrekt. Dat geeft meer mogelijkheid tot onderscheid en eigenheid van verschillende deelgebieden en kan ook het effect hebben op bijvoorbeeld geplande voorzieningen in een deelgebied. Het gebrek aan toekomstige stedenbouwkundige flexibiliteit wordt meermalen als een knelpunt ervaren. Buurten worden volledig ontwikkeld zonder ruimte te reserveren voor latere initiatieven en ontwikkelingen. Het tijdelijk onbenut laten van een terrein binnen een deelgebied om dit later voor een dan aan de orde zijnde ontwikkeling te gebruiken is geen geijkte strategie. Als gevolg daarvan leidt dit soms tot geforceerde oplossingen waarbij slechts op moeizame wijze kan worden geschoven met functies. De situatie rond de voetbalkooi op het Brinkcluster is hier een voorbeeld van. In de ontwikkeling van deelgebieden/ een wijk zou meer rekening moeten worden gehouden met de groeicyclus van een wijk. Van wijk met jonge gezinnen tot een wijk met opgroeiende jeugd, tot een wijk met jonge starters op de woningmarkt en senioren en een wijk die zich weer vernieuwt. Kortom een zodanige flexibele opzet dat rekening wordt gehouden met de behoeftes van alle leeftijdscategorieën en doelgroepen. Vooral ook met de behoefte van jongeren, door meer te doen dan alleen het opstellen en uitvoeren van een speelplekkenplan. Er zijn ook een groot aantal specifieke zaken in de gesprekken naar voren gekomen. We noemen hier de belangrijkste. Vathorst is een veelkleurige wijk in zijn architectonische expressie en het blijkt dat de woontevredenheid hoog is onder de bewoners. Ten opzichte van de landelijke 20% sociale huurwoningen in Vinexwijken, wordt er in vathorst 30 % sociale huur gebouwd. Als een groot pluspunt ten opzichte van andere Vinexwijken wordt ook genoemd de tijdige en soms zelfs voortijdige ontwikkeling van voorzieningen, zoals schoolvoorzieningen, sportvoorzieningen en winkels. De herkenbaarheid van het oude landschap in de stedenbouwkundige opzet, het handhaven van het verkavelingpatroon en van sommige oude bebouwing en houtwallen worden als positief gezien. Tegelijkertijd verstaat het Ontwikkelingsbedrijf Vathorst de kunst om jonge ontwerpers te stimuleren en de ruimte te geven om bijzondere objecten te realiseren. Opvallend in vathorst is ook hoe met toegepaste kunst wordt geprobeerd via Vario Mundo identiteit te geven aan het nieuwe gebied en bewoners te betrekken bij hun nieuwe wijk. Een punt van kritiek is dat er veel voor het gemiddelde van de markt wordt gebouwd en te weinig voor bijzondere doelgroepen. In het plan is tot nu toe, aansluitend bij het landelijk beeld voor Vinexwijken, nauwelijks ruimte voor particulier opdrachtgeverschap geboden. Een groot aantal personen/ professionals voelt zich verantwoordelijk voor de ruimtelijke kwaliteit in Vathorst. Dat is goed, maar kan ook leiden tot verwarring over de rolverdeling. Hiervoor is het van belang om de bestaande werkafspraken nog eens goed tegen het licht te houden. Inhoudelijk lijkt vooral de stedenbouwkundige afstemming tussen verschillende deelgebieden en de aandacht voor de relatie met de bestaande stad voor verbetering vatbaar. Een goed middel daartoe kan wellicht een overkoepelende en afstemmende blik van het kwaliteitsteam van Vathorst zijn. Dat zal nader bekeken worden. In ieder geval is het nodig om het belang van het algemene kwaliteitsbesef bij de verdere ontwikkeling van Vathorst niet uit het oog te verliezen. 30 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Drie kwaliteiten nader bekeken. Uit de gesprekken kwamen drie zaken naar voren die in relatie tot de ambities voor Vathorst zwaar wegen. Daarom gaan we daarop nu afzonderlijk in. Groen Een groot groen uitloopgebied wordt door veel partijen gemist als essentiële functie voor het functioneren van een nieuwbouwwijk met de omvang van Vathorst. De Groene Zoom rond Hooglanderveen is te beperkt (en daarvoor ook niet bedoeld) om als uitloopgebied voor het totale woongebied te dienen. Ook de centrale plas in de Bron kan deze functie niet vervullen. Gezegd moet worden dat het Masterplan niet voorziet in een dergelijk groot uitloopgebied. In de loop van de tijd zijn er wel enkele groene ruimten toegevoegd aan het plan, zoals het Park van de Tijden en het park in de Laak. Het is daarom de moeite waard om in de verdere uitwerking van Vathorst te bezien of de kleine(re) parkgebieden in een netwerk van langzaam verkeerroutes met elkaar kunnen worden verbonden. Als een ketting van groene en blauwe parels: Park van de Tijden, Brinkcluster, de Bron, park in de Laak, Groene Zoom. Maar de beste mogelijkheid biedt toch het gebied Vathorst Noord. Dit gebied kan een belangrijke rol vervullen in de behoefte aan een groot uitloopgebied. Automobiliteit en parkeren De gevolgen van de sterk toegenomen automobiliteit heeft een negatieve invloed op de kwaliteit van de openbare ruimte. Vinexwijken zijn echte autowijken, zo ook Vathorst. Ondanks alle inspanningen op het gebied en aanbod van andere verkeersvoorzieningen als trein, bus en fiets. Gelukkig krijgt Vathorst op afzienbare termijn een tweede aansluiting op het rijkswegennet (de A28), maar de druk blijft. Ook de parkeerdruk. In Vathorst is de parkeernorm in de loop der jaren al verhoogd naar 1,9 parkeerplaats per woning. In gebieden die nog ontwikkeld moeten worden vraagt dit vraagstuk om realistische en innovatieve benaderingen. Realistisch als het gaat om vervoerstromen van en naar voorzieningen (scholen, winkels) waarbij de auto een nog steeds groter wordende rol speelt. Innovatief als het gaat om het bedenken van parkeeroplossingen die een minder grote aantasting zijn van het openbaar gebied. Gelukkig was het mogelijk om de bereikbaarheidsituatie voor het al ontwikkelde deelgebied de Bron aan te passen naar aanleiding van de ervaringen rond het Brinkcluster. Maar we moeten eerlijk zijn` zolang we ook aan andere kwaliteitsaspecten tegemoet willen komen, houdt dat tevens in dat we een zekere mate van overlast van het ´blik op straat´moeten accepteren. Niettemin zien we het als een opgave om vooral in de deelgebieden Laak 2 en Vathorst West hieraan expliciet aandacht te besteden, de consequenties daarvan in beeld te brengen, op basis waarvan afgewogen beslissingen kunnen worden genomen. Relatie Vathorst met de stad en omgeving De relatie met de bestaande stad en met het buitengebied wordt als moeizaam gezien als het gaat om verbindingen voor langzaam en autoverkeer. Met de ontwikkeling van Vathorst Noord kan de relatie met het buitengebied sterk worden verbeterd, vooral voor langzaam verkeer. Tegelijkertijd wordt het maken van goede verbindingen voor alle soorten verkeer met de voorziene verstedelijking van Vathorst West een steeds groter aandachtspunt in de ontwikkeling van Vathorst. Dat de gesprekspartners de verbindingen van en naar de stad niet optimaal vinden is logisch. Vathorst is nog in ontwikkeling, een deel van de verbindingen is aangelegd, een ander deel moet nog worden gerealiseerd. Maar hoe dan ook, hierover zijn in de toekomst fundamentele beslissingen nodig.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
31
Bijlage II.4: Samenvatting Consumentenonderzoek kwaliteit Vathorst The SmartAgent Company , 27 maart 2007 Afgelopen maanden heeft The SmartAgent Company een consumentenonderzoek uitgevoerd naar de kwaliteitsbeleving in de nieuwbouwwijk Vathorst in Amersfoort. Tevens zijn hun wensen ten aanzien van wonen en leven in beeld gebracht. In deze samenvatting worden de belangrijkste resultaten van het consumentenonderzoek beschreven. Vraagstelling De vraag die centraal staat in dit onderzoek is de volgende: Hoe staat Vathorst er voor ten opzichte van de ambities die in het ontwikkelingsplan zijn gesteld op het gebied van wonen, verkeer & vervoer, voorzieningen, openbare ruimte, milieu, duurzaam bouwen, energie, veiligheid en beeldende kunst in de openbare ruimte. Een essentieel onderdeel van de beantwoording van deze vraag betreft de mening van de gebruikers van het gebied (bewoners, bedrijven, exploitanten van voorzieningen) ten aanzien van de kwaliteit van deze aspecten. Opzet van het onderzoek Het onderzoek bestaat uit verschillende onderdelen, te weten: • Kwantitatief onderzoek onder alle huidige bewoners van Vathorst • Kwalitatief onderzoek onder enkele bewoners van Vathorst • Kwalitatief onderzoek onder enkele bedrijven en instellingen in Vathorst Onder de huidige populatie van Vathorst heeft een grootschalig kwantitatief onderzoek plaatsgevonden, door middel van een vragenlijst. Alle 3.000 huishoudens zijn namens het OBV per brief benaderd om deel te nemen aan het onderzoek. In totaal hebben 467 huishoudens in Vathorst de vragenlijst volledig ingevuld, een respons van 16%. Vervolgens heeft een deel van de respondenten deelgenomen aan een verdiepend groepsgesprek. In totaal hebben er twee verdiepende groepsgesprekken plaatsgevonden, één met bewoners uit de Velden en één met bewoners uit de Laak. Naast de bewoners van de wijk zijn tevens een achttal bedrijven en instellingen uit Vathorst (en Hooglanderveen) geïnterviewd. Tevredenheid Over het algemeen zijn de bewoners erg tevreden over Vathorst, met name in Het Lint is men zeer tevreden. Het onderstaande plaatje toont de mate van tevredenheid onder de bewoners (hoe donker de kleur groen des te hoger is het tevredenheidgevoel). In geval van ontevredenheid zou het betreffende gebied rood kleuren. In Vathorst is dit echter nergens het geval.
32 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Thema’s De bewoners zijn zeer te spreken over de kwaliteit van de huidige woning en de diversiteit in Vathorst, daarentegen is men minder tevreden met de kwaliteit van de voorzieningen en de infrastructuur. Ook de kwaliteit van de openbare ruimte scoort gemiddeld lager. Totaaloordelen Huidige woning Diversiteit Wonen in Vathorst Contact met bewoners Veiligheid
Zeer tevreden Tevreden
Duurzaam bouwen
Neutraal Aandacht voor ecologie
Ontevreden Zeer ontevreden
Kwaliteit openbare ruimte Kwaliteit voorzieningen Verkeer en vervoer
Vathorst in z'n totaliteit 0%
10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Wonen en leven Men typeert Vathorst voornamelijk als een woonwijk. Indien er gekeken wordt welke vorm van samenleven (‘community’) de voorkeur heeft van de bewoners, dan gaat deze minder uit naar een woonwijk en meer naar een gemoedelijke dorpse sfeer. Samenlevingsvorm De woonwijk De privewijk Dorps De buurt
huidig gewenst
Gemengd Solitair wonen De broedplaats The scene 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
Verkeer en vervoer Het onderzoek bevat dusdanige vraagstellingen dat statistisch kan worden bepaald welke prioriteiten de consument toekent aan de verschillende aspecten van kwaliteit. Dit gebeurt middels prioriteitsanalyses, die in beeld brengen welke aspecten meer of minder bijdragen aan de totale beoordeling van, in dit geval, het verkeer en vervoer.
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
33
+
De bereikbaarheid van Vathorst per auto
Autobereikbaarheid eninbuiten Debinnen verkeersdrukte Vathorst Vathorst De autobereikbaarheid binnen Vathorst
B e l a n g
De parkeerruimte bij voorzieningen
De verkeersdrukte bij u in de straat
Parkeren De parkeerruimte bij uw woning/in uw straat
De fietsroutes binnen Vathorst De bereikbaarheid per openbaar vervoer
De fietsroutes van Vathorst naar de stad Amersfoort De busverbindingen van en naar Vathorst
Openbaar vervoer
De treinverbindingen van en naar NS station Vathorst
-
Waardering
+
De autobereikbaarheid binnen en buiten Vathorst heeft de aandacht nodig: men vindt dit aspect belangrijk en het wordt nu niet goed gewaardeerd. Het niet gebruiken van de eigen parkeerplaats voor de auto zorgt voor een te hoge belasting van de parkeerplaatsen in de openbare ruimte. Het openbaar vervoer wordt positief beoordeeld. Verder vindt men dat er enkele onveilige situaties zijn, voornamelijk bij de rotondes (verlichting, te hard rijden, samenkomen van vervoersstromen). De fasering van de werkzaamheden en de bewegwijzering is ook een punt van aandacht. Van alle thema’s binnen Vathorst wordt de verkeer en vervoerssituatie het minst goed beoordeeld. Voorzieningen De ontevredenheid op het gebied van de voorzieningen wordt grotendeels bepaald door onvrede over het winkelaanbod in Vathorst, er is behoefte aan een winkelhart voor de wijk. Ook heeft men behoefte aan informele, ongedwongen ontmoetingsplaatsen zoals een terrasje of een grand café. De ontwikkelingen op het gebied van voorzieningen en winkels zijn niet duidelijk zichtbaar voor de bewoners, er is behoefte aan meer communicatie. Openbare ruimte en veiligheid De aanwezigheid van bestaand groen wordt zeer op prijs gesteld. Op dit moment laat de kwaliteit en het onderhoud van het groen echter wel eens te wensen over. In de openbare ruimte moet er meer belevingswaarde, levendigheid en sfeer, worden gecreëerd, bijvoorbeeld door bankjes, kinderboerderij, park en water. Men voelt zich over het algemeen veiligheid in Vathorst. Onveilige situaties betreffen verkeerssituaties en de coffeeshop en hangjongeren zorgen voor een onveilig gevoel. Duurzaam bouwen en milieu Het handhaven van planten en dieren in Vathorst wordt zeer gewaardeerd in Vathorst, evenals het treffen van energiebesparende maatregelen. De meerderheid van de bewoners is bereid extra te betalen voor duurzaam bouwen. Er moet wel voldoende individuele keuzevrijheid zijn. Diversiteit en identiteit De identiteit van Vathorst wordt bepaald door de variatie in bouwstijlen, alleen ontbreekt het (winkel)hart nog. Het is een gebied op zich en heeft een dorps karakter in een stedelijke setting. De Velden wordt gekarakteriseerd door een meer extraverte, gezellige, knusse en dorpse wijk met kinderen, tuintjes en speelplaatsen. De Laak is meer stads, introvert en stenig en wordt gekenmerkt door moderne tweeverdieners. Overdag is het stil. Bedrijven en instellingen Over het algemeen zijn de bedrijven en instellingen eveneens erg te spreken over de wijk Vathorst. Ze vinden de wijk zeer divers en mooi van opzet. Er zou meer aandacht uit mogen gaan naar de representativiteit van de wijk (aanleg en afwerking wegen, entreegebied, gebied rondom eigen 34 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
gebouw). De bedrijven hebben behoefte aan meer nazorg en onderlinge kennismaking. Er liggen mogelijkheden voor parkmanagement.
Conclusies Wonen is tegenwoordig meer dan alleen een goede woning hebben. Het gaat ook om de sfeer, de mensen en de uitstraling van de buurt waarin men woont. Deze sfeer wordt voornamelijk gevormd door de inrichting en het gebruik van de openbare ruimte. In Vathorst wordt het product (de woning/ architectuur) sterk gewaardeerd. Minder gewaardeerd zijn thema’s zoals openbare ruimte, winkels en infrastructuur. Deze thema’s hangen samen met de experience / beleving van het wonen (experience economy, Pine & Gillmore). De consument wenst een verdere afwijking van de “normale woonwijk”, bijvoorbeeld meer een dorpse en ontspannen omgeving of een meer stedelijke en levendige wijk.
Woonbeleving levendigheid
sociaal individualiteit
privacy
horeca
eigen plek
de woning
openbare ruimte
geborgen architectuur dorps
voorzieningen
ontmoetingsplekken
Verkeer en vervoersperikelen zijn zogenaamde “dissatisfiers”. De verkeersveiligheid, verlichting, verbinding met Amersfoort vormen een onnodig imago risico. Buitenruimte, dorpse sfeer, dat zijn zogenaamde “satisfiers” en dragen bij aan een meer ‘leefbare wijk’ volgens de bewoners. Bij het bedienen van die wensen biedt je een grotere belevingswaarde en dat leidt tot een hogere tevredenheid en rendement. In andere woorden: deze dragen bij aan het verhogen van de lusten. De effectiviteit van communicatie is van groot belang. De bewoners nemen de ontwikkelingen niet voldoende (bijv. komst kinderboerderij, wegomleidingen, komst winkelcentrum, etc).
#2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
35
Bijlage II.5: Resultaten van de bijzondere raadsbijeenkomst op 20-11-2007 Hieronder worden de resultaten weergeven van de bijzondere raadsbijeenkomst op 20 november 2007 waarin ambities voor de ontwikkeling van Vathorst West en Noord zijn verzameld. De ambities worden voor Vathorst West en voor Vathorst Noord afzonderlijk weergegeven.
Vathorst Noord gebruikswaarde
Cultureel profiel Groen , kunst en educatie
belevingswaarde
Toegankelijk voor alle leeftijden Accentueren landschap
toekomstwaarde
Erfgoed behouden Recreëren aan de rand van de stad vermaak
Ecologisch profiel Verbinding landelijk gebied Ecologische structuur bewaren waterrijk Rust en verbinding landelijk gebied Ruimte Rust en ruimte Bloemenveld en fruitgaard Minimale ingreep golfbaan Zelfredzaamheid , niet sturen
Economisch profiel
Sociaal profiel Doortrekken laak naar Eem Wandelplaats toegankelijk
Autoluw Traditioneel agrarische gebouwen Water als drager
Toegankelijk en rustig
Investeren in groen
Rust
Terugkomende centrale begrippen: • • • • •
Rust en ruimte Recreëren aan de rand van de stad, vermaak Verbinding landelijk gebied en toegankelijk Accentueren landschap, ecologische structuur bewaren, traditionele agr. gebouwen en erfgoed behouden minimale ingreep en zelfredzaamheid, niet sturen
36 #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
Vathorst West Cultureel profiel Bijzonder e bouwwerken langs A1 Moderne woonmolens Kleinschalig afwisseling ontmoetingsruimte
Ecologisch profiel Verbinding landelijk gebied Ecologische structuur bewaren Waterrijk Duurzaam bouwen Co2 neutraal Ondergronds transport
belevingswaarde
Spannend Fort vathorst Duurzaamheid Hoogwaardig wilde bouw
Relatie met sminkey mountain parkwijk
toekomstwaarde
Zelfstandige groei
Ecologisch bouwen
gebruikswaarde
Economisch profiel Bereikbaar Ontsluiting Stimuleren openbaar vervoer Autoluw (2x) Voldoende ondergronds parkeren Autovrij (parkeren a.d. rand en dan electrisch verder) Wonen , werken en studie Hoogbouw, wilde bouw, vrije kavels Vrije kavels A.H.A. Building Grootstedelijke allure Visite kaartje van de stad Voorbeeld in west europa Uitnodigend om te wonen Parkeren Netwerk Overgang stad – polder Veel groen in de wijk waterverbindingen Transferium , hub Duurzaam Hoogwaardige , aanpasbare , duurzame robuuste woonconcepten In functie aanpasbare hoogbouw Combinatie wonen en groen Hoogbouw combi van wonen , werken en groen
Sociaal profiel Sociale woningbouw 30% sociaal Ongedeelde stad Woonruimte voor starters Keuzevrijheid Mixen van functies Het leven van de toekomst
Mix van mensen Iedereen een kans Diversiteit (2x) Domotica Ambitiehoog Zelf woonomgeving maken Recreëren op de hoek van de straat
Veiligheid Tijdelijke woningbouw (<10 j)
Terugkomende centrale begrippen ronde vathorst west • Bijzondere bouwwerken, moderne woonmolens, hoogwaardig wilde bouw, grootstedelijke allure, visitekaartje van de stad, voorbeeld in west europa, spannend • Duurzaam bouwen, ecologisch bouwen, hoogwaardige , aanpasbare duurzame robuuste woonconcepten, in functie aanpasbare hoogbouw, duurzaamheid, co2 neutraal • veel groen in de wijk, combi werken en groen, combi wonen en groen, verbinding landelijk gebied, ecologische structuur bewaren, overgang stad -polder • Afwisseling, diversiteit, mix van mensen, , mix van functies • Zelf woonomgeving maken, zelfstandige groei, vrije kavels • iedereen een kans, sociale woningbouw, 30% sociaal, woonruimte voor starters • bereikbaar, ontsluiting, stimuleren openbaar vervoer, • ondergronds parkeren, parkeren a d rand, autoluw • waterverbindingen, waterrijk • hoogbouw, hoogbouw combi werken en groen • ongedeelde stad #2600452 v1 - STARTNOTITIE VATHORST WEST EN NOORD
37
(nr. 2600452)
De Ronde Datum: Aanvang:
dinsdag 8 januari 2008 19:00
Stuurgroep GA2030 Interne voorbereidende bijeenkomst Communicatie-beleidskader Voorbereiding besluit ’
(nr. 2600452)
Stuurgroep GA2030 Interne voorbereidende bijeenkomst
(nr. 2600452)
Communicatie-beleidskader Voorbereiding besluit ’ Reg.nr.: 2618251 Van: College van B&W Ambtelijk contact: Van Winkel (033 469 4318) Portefeuillehouder: Van Vliet-Kuiper Opsteller: Van Winkel Samenvatting: Het communicatiebeleidskader geeft de ambitie weer om met een goede overheidscommunicatie bij te dragen aan een goed functionerende lokale democratie. Communicatie dient vanuit het hart van het beleidsproces plaats te vinden, waarvoor de gemeentelijke organisatie in zijn totaliteit communicatiever moet worden. Daarmee willen wij de relatie tussen burgers en de gemeente verbeteren en de deelname van de inwoners aan onze Amersfoortse samenleving. Amersfoort heeft als kenmerk dat ze in haar communicatie zorgvuldig, open en trots handelt. Reden van aanbieding: In deze -tweede- behandeling van het communicatiebeleids-kader ligt een aangepast raadsvoorstel voor, waarin opmerkingen van de eerdere behandeling in De Ronde zijn verwerkt. Van de raad wordt gevraagd: Om dit communicatiebeleidskader te toetsen aan de hand van twee kernvragen. 1. zijn ’zorgvuldig, open en trots’ de juiste houding voor het Amersfoortse communicatiebeleid? 2. zijn de negen uitgangspunten juist en adequaat om leidend te zijn voor de aanpak van de communicatie? Vervolgtraject: Na behandeling in De Ronde wordt het communicatiebeleids-kader aangeboden voor besluitvorming in De Raad. Een uitwerking van het onderdeel ’met de stad’ is afzonderlijk aan De Ronde (d.d. 18 dec.) aangeboden. Doel activiteit: Voorbereiding besluit Soort activiteit: Raadsvoorstel Soort verslag: Verslag Bijbehorende documenten: /smartsite.shtml?ch=ter&id=183400