Modulebeschrijving
Make a Move 24-uurs Oudere Jeugd
INDEX
Samenvatting
3
A. Modulebeschrijving: probleem, doelgroep, doel, aanpak, materialen en uitvoering
4
1. 2. 3. 4. 5.
4 4 4 5 6
Risico- of probleemomschrijving Doel van de module Doelgroep van de module Aanpak van de module Materialen en links
B. Onderbouwing van de module 6. 7. 8. 9.
Verantwoording: doelgroep, doelen en aanpak Samenvatting onderbouwing Randvoorwaarden voor uitvoering en kwaliteitsbewaking Onderzoek naar de uitvoering van de module
7 7 9 9 10
C. Effectiviteit
11
10. 11.
11 11
Nederlandse effectstudies Buitenlandse effectstudies
D. Overige informatie
12
12. 13. 14.
12 12 12
Toelichting op de naam van de module Uitvoering (uitvoerende en/of ondersteunende organisaties en partners) Overeenkomsten met andere modules
Bijlage CAP-J classificatieoverzicht (assen en rubrieken)
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 2/16
SAMENVATTING
Doel Make a Move is een groepsinterventie voor jongens gericht op het bevorderen van de seksuele gezondheid. Bij Make a Move worden jongens gemotiveerd om positief gedrag te laten zien. Deze positieve benadering gaat samen met het beperken van risico’s op seksueel grensoverschrijdend gedrag en het vergroten van de verantwoordelijkheid en vaardigheid om zich op een aanvaardbare manier te gedragen.
Doelgroep Make a Move is een groepsinterventie voor jongens in jeugdzorginstellingen van 12 tot 18 jaar met diverse etnische achtergronden. De kalenderleeftijd is minder belangrijk dan de seksuele ontwikkelingsfase waarin zij zitten.
Aanpak Make a Move is een intensieve semigestructureerde, sekse-specifieke groepscounselmethodiek van 8 bijeenkomsten van 1,5 uur, voor groepen van 6 tot 8 jongens. De begeleiders volgen verplicht vooraf een tweedaagse opleiding tot counselor Make a Move. Make a Move is uit te voeren in diverse settings en geschikt voor het (buurtgerichte) jeugdwelzijnswerk, de jeugdzorg, de residentiële jeugdhulpverlening en als buitenschoolse activiteit in een schoolse setting. De nadruk ligt op het versterken van interactiecompetenties, het versterken van ondersteunende attituden en gedrags-intenties, uitwisseling en evaluatie van persoonlijke ervaringen en, in mindere mate, overdracht van kennis. Er wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen als spel, discussie, rollenspelen, creatieve opdrachten, reflectieoefeningen en lichaamsgerichte opdrachten.
Materiaal Methodiekhandleiding Make a Move Rutgers WPF, 2014. Voor ouders en begeleiders is ondersteunend informatiemateriaal ontwikkeld.
Onderzoek November 2011 startte Rutgers WPF samen met de Universiteit Maastricht met het preventieproject ‘Make a Move’. Het programma kan een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jongens en het voorkómen van incidenten op het gebied van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Einddoel van het project is het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij jongens die verblijven in residentiële jeugdzorginstellingen. Jeugdzorginstellingen kunnen momenteel voor meisjes de groepsinterventie Girls’ Talk (Rutgers WPF, 2012) inzetten, een programma om de weerbaarheid van kwetsbare meisjes te vergroten (empowerment). Het programma Make a Move is ontwikkeld voor jongens. Behandelcentrum Woodbrookers doet meed aan het onderzoek naar Make a Move van Rutgers WPF en de Universiteit Maastricht.
Erkenning In ontwikkeling, zie ook punt 9. Onderzoek.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 3/16
A. MODULEBESCHRIJVING: PROBLEEM, DOELGROEP, DOEL, AANPAK, MATERIALEN EN UITVOERING
1. Risico- of probleemomschrijving Nog niet beschikbaar.
2. Doel van de module De module Make a Move heeft als centrale doelstelling de bevordering van seksuele gezondheid van jongens. Seksuele gezondheid omvat verschillende aspecten zoals: een positief seksueel zelfbeeld en acceptatie van de eigen seksualiteit; gelijkwaardigheid en afwezigheid van dwang in seksuele relaties; seksueel plezier en bescherming tegen soa/hiv en ongewenste zwangerschap. Deze kenmerken sluiten aan bij de definitie van seksuele gezondheid door de Wereld Gezondheid Organisatie (WHO): "Sexual health is a state of physical, emotional, mental and social well-being related to sexuality; it is not merely the absence of disease, dysfunction or infirmity. Sexual health requires a positive and respectful approach to sexuality and sexual relationships, as well as the possibility of having pleasurable and safe sexual experiences, free of coercion, discrimination and violence. For sexual health to be attained and maintained, the sexual rights of all persons must be respected, protected and fulfilled (WHO, 2004; http://www.who.int/reproductive-health/gender/sexualhealth.html ). Met Make a Move wordt de volgende gedragsuitkomst beoogd: jongens vertonen aanvaardbaar en positief gedrag binnen relationele en seksuele interacties. Om de beoogde gedragsuitkomst te bereiken, zijn de determinanten vertaald in de volgende subdoelen op individueel niveau: 1. Percepties en attitudes - De jongen heeft een positieve houding ten aanzien van aanvaardbaar en positief seksueel gedrag. 2. Vaardigheden - De jongen reageert adequaat in relationele en seksuele interacties. - De jongen reguleert in relationele en seksuele interacties zijn gedrag. - De jongen is weerbaak tegen negatieve sociale druk uit de omgeving (zoals groepsdruk). 3. Eigen-effectiviteit - De jongen geeft aan in staat te zijn zich op een aanvaardbare en positieve manier in relationele en seksuele interacties te gedragen. 4. Intentie/motivatie - De jongen is gemotiveerd en heeft de intentie om zich op een aanvaardbare en positieve manier te gedragen in relationele interacties.
3. Doelgroep van de module 3.1 Voor wie is de module bedoeld? Make a Move is een groepsinterventie voor jongens in jeugdzorginstellingen van 12 tot 18 jaar met diverse etnische achtergronden. De kalenderleeftijd is minder belangrijk dan de seksuele ontwikkelingsfase waarin zij zitten. De module is bedoeld voor jongens met heteroseksuele relaties of heteroseksuele voorkeur. Echter jongens met een homoseksuele voorkeur zijn niet uitgesloten van deelname. Het is aan de trainer oefeningen en opdrachten af te stemmen op de groep.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 4/16
3.2 Indicatie- en contra-indicatiecriteria Jeugdhulp Friesland biedt specialistische jeugdzorg op het gebied van opgroei- en opvoedingsproblemen, in de leeftijdscategorie 0 t/m 18 (met een uitloop tot 23) jaar. Kinderen, jongeren en hun ouders/opvoeders kunnen een beroep doen op Jeugdhulp Friesland. Dit doen zij als de normale ontwikkeling van het kind wordt belemmerd. Mogelijk is er sprake van psychosociale problemen, psychiatrische problemen, gezinsgerelateerde problemen, psychische problemen, gedragsproblemen of een combinatie daarvan. Kinderen en jongeren met een psychiatrische, zintuiglijke, lichamelijke en/of verstandelijke beperking die redelijk sociaal redzaam zijn, worden ook behandeld en/of opgevangen, als dit past binnen de behandelprogramma’s en mogelijkheden van Jeugdhulp Friesland. We nemen ook jongeren op met een civielrechtelijke maatregel. In specifieke situaties worden kinderen met een strafrechtelijke maatregel behandeld (Gedragsbeïnvloedende maatregel). De door Jeugdhulp Friesland gehanteerde indicatiecriteria en contra-indicaties zijn uitgebreid beschreven in De Betekenis onder het hoofdstuk Doelgroepenbeleid. Deze folder is te downloaden op www.jeugdhulpfriesland.nl onder het tabblad ‘Jeugdhulp Friesland’. Module specifieke indicatie: Jongens moeten voldoende leerbaar zijn om te kunnen profiteren van de training (IQ vanaf 80, geen pervasieve ontwikkelingsstoornissen, zoals autisme) en; Jongens moeten zich voldoende veilig bij elkaar voelen in de groep. Module specifieke contra-indicaties: Jongens met ernstige seksuele problematiek of met post traumatische stress ten gevolge van seksueel misbruik; Jongens met een zedendelict-verleden NB: Make a Move is een training, geen behandeling. 3.3 Toepassing bij migranten Make a Move is geschikt voor jongens uit verschillende culturen. De trainer houdt rekening met de culturele diversiteit of homogeniteit van de groep.
4. Aanpak van de module 4.1 Structuur en opbouw Make a Move is een intensieve semigestructureerde, sekse-specifieke groepscounselmethodiek van 8 bijeenkomsten van 1,5 uur voor groepen van 6 tot 8 jongens. De nadruk ligt op het versterken van interactie-competenties, het versterken van ondersteunende attituden en gedrags-intenties, uitwisseling en evaluatie van persoonlijke ervaringen en, in mindere mate, overdracht van kennis. Er wordt gebruik gemaakt van diverse werkvormen als spel, discussie, rollenspelen, creatieve opdrachten, reflectieoefeningen en lichaamsgerichte opdrachten. De werkvormen bevatten veel beeldmateriaal, waarbij de jongens zelf niet (veel) tekst hoeven te lezen en/of hoeven te schrijven en abstracties vermeden worden. De programma opbouw is geënt op een actief participerend leervermogen. De training bestaat uit de volgende 8 bijeenkomsten: 1. Jongens! 2. Vrienden en vriendinnen 3. Typisch meiden? 4. Seks 5. Flirten en versieren 6. Daten
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 5/16
7. 8.
Plezier in seks (hebben) De toekomst
Make a Move is een trainingsprogramma, geen behandelprogramma en ook geen programma seksuele voorlichting. 4.2 Duur Make a Move is een module met de looptijd van 2 maanden. 4.3 Frequentie Make a Move is een module met 8 bijeenkomsten van 1,5 uur. 4.4 Intensiteit Wekelijks. 4.5 Setting Make a Move kan worden uitgevoerd op de locatie waar de deelnemersverblijven of desgewenst in een andere locatie in wijk, dorp of stad. Daarbij geldt een laagdrempelige goed bereikbare locatie, waar rust en veiligheid zijn gegarandeerd. Een lokaal met voldoende ruimte voor lichaamsgerichte en creatieve oefeningen en rollenspellen. De inrichting van de ruimte (stoelen met tafels of banken) is minder belangrijk.
5. Materialen en links Methodiekhandleiding Make a Move, Rutgers WPF, 2014. Voor ouders en begeleiders is ondersteunend informatiemateriaal ontwikkeld. www.sense.nl voor jongeren met betrekking tot kennis over seksualiteit.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 6/16
B. ONDERBOUWING VAN DE MODULE
6. Verantwoording: doelgroep, doelen en aanpak Koppeling risico/probleem - doelen - aanpak Seksuele gezondheid Seksuele gezondheid is een staat van lichamelijk, emotioneel, mentaal en sociaal welbevinden met betrekking tot seksualiteit; het is niet alleen de afwezigheid van ziekte, disfunctie of gebrek. Seksuele gezondheid vereist een positieve en respectvolle benadering van seksualiteit en seksuele relaties en de mogelijkheid tot het aangenaam en veilig beleven van seksualiteit, vrij van dwang, discriminatie en geweld (definitie seksuele gezondheid, Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), 2002). Jongens met een optimale seksuele gezondheid plegen geen seksueel grensoverschrijdend gedrag als ze seksueel actief zijn, is dit gedrag aanvaardbaar en positief. Onder aanvaardbaar en positief seksueel gedrag verstaan we seksueel gedrag dat voldoet aan de volgende zes criteria (Frans & Franck, 2010): 1. Wederzijdse toestemming Bij toestemming gaat het erom dat alle partijen met het volle bewustzijn instemmen. Voorwaarde is dat ze begrijpen wat er gaat gebeuren, zonder verwarring of misverstand. En dat ze besef hebben van de maatschappelijk norm. Ze weten wat als normaal wordt beschouwd in hun omgeving. Ze weten ook wat de consequenties kunnen zijn van het gedrag en er kan geweigerd worden zonder negatieve gevolgen. 2. Vrijwilligheid Bij vrijwilligheid gaat het erom dat er geen druk, dwang, dreiging of geweld is. Er mag geen sprake zijn fysieke dwang maar ook net van psychische dwang. Verleiding, beloning en beloftes, dreiging, chantage en geweld zijn allemaal vormen van dwang. 3. Gelijkwaardigheid Bij een gelijkwaardige relatie is er een balans tussen beide partijen op vlak van leeftijd, kennis, intelligentie, macht, aanzien, religie, levenservaring, maar ook aspecten zoals passiviteit en assertiviteit, macht en controle en autoriteit bepalen of een relatie gelijkwaardig is. 4. Leeftijds- of ontwikkelings-adequaat Leeftijds- of ontwikkelingsadequaat betekent dat het gedrag past bij de leeftijd of ontwikkeling van het kind of de jongere. 5. Context adequaat Voor het beoordelen van gedrag is de context ook belangrijk. Op school gelden bijvoorbeeld andere regels dan thuis. Gedrag dat thuis acceptabel is, kan op school grensoverschrijdend zijn. In openbare ruimte gelden andere regels dan thuis. In de ene cultuur gelden ook andere normen dan in de andere. 6. Zelfrespect Met het criterium zelfrespect wordt bedoeld dat het gedrag het kind of de jongere niet schaadt, niet op fysiek, psychologisch of sociaal vlak. Seksueel grensoverschrijdend gedrag Bij seksueel grensoverschrijdend gedrag gaat het om gedrag of toenaderingen die seksueel van aard zijn en de grenzen van het slachtoffer overschrijden. Dit kan al dan niet fysiek zijn. Voorbeelden van niet-fysiek seksueel grensoverschrijdend gedrag zijn het ongevraagd toezenden van pornografische afbeeldingen of het ongevraagd versturen van seksueel getinte berichten via mobiele telefoon en e-mail. Bij fysieke grensoverschrijding moet het slachtoffer zonder toestemming of onder dwang seksuele handelingen uitvoeren. Toestemming betekent dat er sprake is van instemming met het volle bewustzijn, zonder verwarring of misverstand en met besef van de maatschappelijke norm en van de consequenties van het Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 7/16
gedrag. Bij dwang gaat om alle situaties waarin het slachtoffer niet kon weigeren of zich niet aan de situatie kon onttrekken of situaties waarin geen sprake was van vrijwilligheid. Bijvoorbeeld omdat er sprake is van lichamelijk of relationeel overwicht, emotionele druk (zoals verleiding, beloning en beloftes, dreiging, manipulatie of chantage), lichamelijk geweld of economische afhankelijkheid (De Haas, 2012). Factoren die met Make a Move worden beïnvloed Make a Move is een training voor jongens ter bevordering van seksuele gezondheid en ter voorkoming van het uitoefenen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wil Make a Move effectief (kunnen) zijn, dan moet deze zich richten op risicofactoren 1 die gedrag beïnvloeden dan ten grondslag ligt aan seksuele grensoverschrijding of aan aanvaardbaar en positief seksueel gedrag, en beïnvloedbaar zijn. Seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt veroorzaakt door een complexe interactie tussen individuele factoren en omgevingsfactoren, zoals sociale en culturele omstandigheden (Ward & Gannon, 2006; Ward & Beech, 2006). Op basis van de determinanten van seksueel grensoverschrijdend gedrag, van aanvaardbaar en positief gedrag en van gedragsverandering, moeten de volgende vier factoren in Make a Move worden beïnvloed. 1. Perceptie en attitudes Negatieve attitudes op het gebied van seksualiteit, seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksrollen. Voorbeelden zijn: Permissieve attitudes ten aanzien van seksuele dwang, zoals minimaliseren en legitimeren van seksueel grensoverschrijdend gedag (denkfouten). Het hebben van stereotiepe opvattingen (subjectieve normen en waarden, meningen, zoals een vijandige houding tegenover vrouwen) of misvattingen over sekserollen en seksueel gedrag en dwang (verkrachtingsmythen). Deze negatieve attitudes moeten worden uitgedaagd en worden vervangen door positieve attitudes. Positieve attitudes ten aanzien van aanvaardbaar en positief seksueel gedrag. Die moeten bekrachtigd en gestimuleerd worden. Deze attitudes worden mede beïnvloed door sociale normen. 2. Vaardigheden Seksuele interactiecompetentie Seksuele interactiecompetentie (SIC) is een complex geheel aan (sociale) vaardigheden, gevoeligheden en strategieën die nodig zijn om een seksueel contact prettig, veilig en gelijkwaardig te maken. Door jongens vaardiger te maken in het herkennen en het juist interpreteren van (non-verbale, dubbele) signalen en grenzen, zullen zij beter in staat zijn adequaat te reageren in relationele en seksuele interacties. Zelfregulatie bij seksueel gedrag Zelfregulatie is het vermogen om controle te hebben over het eigen gedrag. Jongeren die hun gedrag kunnen reguleren, kunnen hun gedrag aanpassen aan (de verwachtingen van) hun sociale omgeving en hun behoefte uitstellen, zonder dat ze hiervoor een externe stimulus nodig hebben (bijvoorbeeld een ouder die zegt dat iets niet mag). Bij zelfregulatie gebruikt de jongen vaardigheden en hulpmiddelen waarmee hij op eigen kracht zijn gedrag adequaat beheerst binnen een risicosituatie (zoals het adequaat reguleren van seksuele spanning of frustratie). Hierdoor reageert de jongen niet impulsief en past hij adequate gedragsalternatieven toe. Weerbaarheid tegen groepsdruk en omgevingsdruk Veel jongens krijgen vanuit hun omgeving tegenstrijdige boodschappen, waardoor het soms moeilijk is gefundeerde beslissingen te nemen op het gebied van relaties en seksualiteit. Complexe situaties zoals groepsdruk en druk vanuit de omgeving (cultuur, religie of media) spelen hierbij een rol. Jongens die
1
Risicofactoren zijn gelijk aan oorzaken. De aanwezigheid van risicofactoren is noch garantie noch voorwaarde voor een negatieve uitkomst, maar vergroot wel de kans daarop. Een oorzaak is een factor die noodzakelijk is, wil de uitkomst optreden. Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 8/16
weerbaar zijn, kunnen adequaat op voor hen complexe situaties reageren en kunnen gedragsalternatieven toepassen. 3. Eigen-effectiviteit Ten derde is het van belang dat de jongen gelooft of overtuigd is dat hij in staat is om zich bovenstaande vaardigheden eigen te maken en het gewenste gedrag te laten zien (eigen- effectiviteit). 4. Intentie/motivatie Ten slotte is het van belang dat de jongen een sterke intentie heeft en gemotiveerd is om het gewenste gedrag te laten zien. Jongens die positieve attitude hebben ten aanzien van het gewenste gedrag en bij wie het gewenste gedrag in overeenstemming is met het zelfbeeld e met zijn normen en waarden, zijn vaak meer gemotiveerd voor gedragsverandering. Jongens die sociale druk ervaren om het gewenste gedrag te vertonen, zijn eveneens vaak meer gemotiveerd.
7. Samenvatting onderbouwing Make a Move is een training ter bevordering van seksuele gezondheid en ter voorkoming van het uitoefenen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wil Make a Move effectief (kunnen) zijn, dan moet deze zich richten op risicofactoren die gedrag beïnvloeden dan ten grondslag ligt aan seksuele grensoverschrijding of aan aanvaardbaar en positief seksueel gedrag, en beïnvloedbaar zijn. Seksueel grensoverschrijdend gedrag wordt veroorzaakt door een complexe interactie tussen individuele factoren en omgevingsfactoren, zoals sociale en culturele omstandigheden Op basis van de determinanten van seksueel grensoverschrijdend gedrag, van aanvaardbaar en positief gedrag en van gedragsverandering, worden de volgende factoren in Make a Move beïnvloed: perceptie en attitudes, vaardigheden, eigeneffectiviteit, en intentie/motivatie
8. Randvoorwaarden voor uitvoering en kwaliteitsbewaking 8.1 Eisen ten aanzien van opleiding De trainers zijn voor de module getraind en gecertificeerd door Rutgers WPF. 8.2 Eisen ten aanzien van overdracht en implementatie Eisen ten aanzien van de uitvoering van het programma zijn opgenomen in de handleiding. Samenvattend gaat het om: vaststellen en bewaken van groepsregels; bewaken van veiligheid en onderling respect; de opbouw van het programma aanhouden; begeleider is ook buiten de groep aanspreekbaar; een groepsgrootte van 6 - 8 deelneemsters; met deelnemers afspraken maken over consequente deelname; jongens moeten in cognitief niveau bij elkaar passen; jongens moeten over enige seksuele basiskennis beschikken, het is geen voorlichtingsprogramma; in taalgebruik en uitleg aansluiten bij opleidingsniveau van de jongens; bij de keuze van werkvormen rekening houden met de thema's die in de groep relevant zijn. De gecertificeerde trainers bewaken overdracht en implementatie. De gedragswetenschappers geven de indicatie af voor de uitvoering van de module.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 9/16
Een preferentie is dat de jeugdzorginstellingen mogelijkheden creëren voor bij- en nascholing en supervisie voor trainers van Make a Move. Trainers kunnen tijdens de uitvoering van het programma bijvoorbeeld tegen gevoelige of moeilijke zaken aanlopen. Het programma wordt bij voorkeur uitgevoerd door twee trainers, een mannelijke en een vrouwelijke trainer. 8.3 Eisen ten aanzien van kwaliteitsbewaking De module is niet vrij beschikbaar. Trainers die met het programma willen werken moeten eerst een tweedaagse training hebben gevolgd. Daarbij wordt als voorwaarde gesteld dat trainers ervaring hebben en werkzaam zijn in een instelling waar laag opgeleide meiden tot de doelgroep behoren. De kwaliteit van de training wordt bij iedere groep schriftelijk geëvalueerd. Make a Move kan binnen de jeugdzorginstelling gezien worden als een specifieke aanvulling op de dagelijkse orthopedagogische basiszorg, op de dagelijkse interventies binnen de leefgroep en op andere geïndiceerde interventies. Make a Move biedt ondersteuning bij een adequate seksuele opvoeding van jongens en is derhalve zinvol voor in principe alle jongens die in jeugdzorginstelling verblijven. Daarnaast kan deze interventie bijdragen aan het voorkómen van incidenten op het gebied van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Make a Move is in het reguliere behandelaanbod van Jeugdzorg Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers ingebed. Make a Move is ook ingebed in een heldere visie en een helder beleid op het gebied van seksualiteit in Jeugdhulp Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers. Op zichzelf staande lessen hebben minder effect als die niet worden ondersteund door de visie van de organisatie. Het heeft bijvoorbeeld minder effect om in een op zichzelf staande interventie bepaalde attitudes uit te dagen als jongens vervolgens in de behandelsetting wel de vrijheid krijgen om negatieve attitudes te uiten (Smith, 2011). Het is daarom dat Jeugdzorg Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers een heldere visie en een compleet beleid hebben op het gebeid van relaties en seksualiteit. Het bovenstaande sluit nauw aan bij de aanbevelingen uit het Kwaliteitskader (Commissie-Rouvoet, 2013) die Jeugdzorg Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers volgen. De kwaliteit van de module wordt bewaakt aan de hand van de resultaten uit de prestatie-indicatoren: doelrealisatie, cliënttevredenheid, reden beëindiging hulp en afname ernst problematiek. Jeugdhulp Friesland voldoet aan de kwaliteitsnormen HKZ, hetgeen betekent dat de cliënt centraal staat en er continu gewerkt wordt aan het verbeteren van de hulpverlening. 8.4 Kosten van de module Betrokken professionals: Hulpverlener Gedragswetenschapper
Verblijf: nee Verzorgingskosten: nee Pleeggeld: nee Licentie: ja Training/opleiding: ja, zie 8.1 Specifiek materiaal: materiaalkosten werkvormen
9. Onderzoek naar de uitvoering van de module November 2011 startte Rutgers WPF samen met de Universiteit Maastricht met het preventieproject ‘Make a Move’. Het programma kan een belangrijke bijdrage leveren aan de ontwikkeling van jongens en het voorkómen van incidenten op het gebied van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Einddoel van het Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 10/16
project is het voorkomen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij jongens die verblijven in residentiële jeugdzorginstellingen. Jeugdzorginstellingen kunnen momenteel voor meisjes de groepsinterventie Girls’ Talk (Rutgers WPF, 2012) inzetten, een programma om de weerbaarheid van kwetsbare meisjes te vergroten (empowerment). Het programma Make a Move is ontwikkeld voor jongens.
C. EFFECTIVITEIT
10. Nederlandse effectstudies 10.1 Studies naar de effectiviteit van de module in Nederland Niet van toepassing. 10.2 Samenvatting Nederlandse effectstudies Niet van toepassing.
11. Buitenlandse effectstudies Er zijn geen studies die de effectiviteit van buitenlandse versies van de module aantonen.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 11/16
D. OVERIGE INFORMATIE
12. Toelichting op de naam van de module Geen bijzonderheden.
13. Uitvoerende en/of ondersteunende organisaties en partners Taaktrainers van Jeugdhulp Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers voeren de training uit.
14. Overeenkomsten met andere modules Voor meiden in deze leeftijdscategorie is met hetzelfde doel binnen Jeugdhulp Friesland en Behandelcentrum Woodbrookers de module Girls’ Talk beschikbaar. Beide modules zijn ook nauw gerelateerd aan het Vlaggensysteem.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 12/16
Aangehaalde literatuur Frans, E. & Franck, T. (2010). Vlaggensysteem. Praten met kinderen en jongeren over seks en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Antwerpen; Apeldoorn, Garant. Haas, S. de (2012). Seksueel grensoverschrijdend gedrag onder jongeren en volwassenen in Nederland. Rutgers WPF, Utrecht. Rutgers WPF (2012). Methodiekhandleiding Make a Move Ward, T. & Beech, A. (2006). An integrated theory of sexual offending. Agression and Violent Behavior, 11, 44-63. Ward, T. & Gannon, T. (2006). Rehabilitation, etiology, and self-regulation: The Good Lives Model od sexual offender treatment. Agression and Violent Behavior, 11, 77-94.
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
Pagina 13/16
Bijlage CAP-J CAP-J classificatieoverzicht (assen en rubrieken): Naam van de module: Onderdeel van het zorgprogramma:
Make a Move 24 uurs Oudere Jeugd
Legenda: X (probleem waar de module aan werkt), X! (probleem waar de module aan werkt, niet genoemd in de modulebeschrijving), C (contra indicaties of belemmerende factoren genoemd in de beschrijving), 0 (kenmerken van de doelgroep, genoemd in de moduleomschrijving maar de module is hier niet op gericht) ? (niet duidelijk, discussiepunt) Richt zich op CAP-J Groep As A: Psychosociaal functioneren jeugdige A100 Emotionele problemen A101 Introvert gedrag A102 Angstproblemen A103 Stemmingsproblemen A200 Gedragsproblemen A201 Druk en impulsief gedrag A202 Opstandig gedrag en/of antisociaal gedrag A300 Problemen in de persoonlijkheid(sontwikkeling en identiteit(sontwikkeling) A301 Problemen met de competentiebeleving A302 Problemen in de gewetensvorming/morele ontwikkeling A303 Identiteitsproblemen A400 Gebruik van middelen/verslaving A900 Overige psychosociale problemen jeugdige A901 Problemen bij de verwerking van ingrijpende gebeurtenissen A902 Overmatige stress A903 Automutilatie A904 Andere problemen psychosociaal functioneren jeugdige CAP-J groep As B: Lichamelijke gezondheid, aan lichaam gebonden functioneren jeugdige B100 Lichamelijke ziekte, aandoening of handicap B101 Gehooraandoeningen B102 Oogaandoeningen B103 Spraakaandoening B104 Motorische handicap B105 (Chronische) lichamelijke ziekte B200 Gebrekkige zelfverzorging, zelfhygiëne, ongezonde levenswijze B201 Problemen met zelfverzorging en zelfhygiëne B202 Ongezonde levenswijze B203 Overgewicht B300 Aan lichamelijke functies gerelateerde klachten B301 Lichamelijke klachten B302 Voedings-/eetproblemen B303 Zindelijkheidsproblemen B304 Slaapproblemen B305 Groeiproblemen B306 Onverklaarbare lichamelijke klachten Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
X! X! O X! O
O X!
X! X! O
X!
Pagina 14/16
B900 Overige problemen lichamelijke gezondheid B901 Andere problemen lichamelijke gezondheid, aan lichaam gebonden functioneren jeugdige CAP-J Groep As C: Vaardigheden en cognitieve ontwikkeling jeugdige C100 Problemen in de cognitieve ontwikkeling C101 Problemen met schoolprestaties/leerproblemen C102 Aandachtsproblemen C103 Problemen verbandhoudend met hoogbegaafdheid C104 Problemen met het sociaal aanpassingsvermogen C200 Problemen met vaardigheden C201 Sociale vaardigheidsproblemen C900 Overige problemen vaardigheden en cognitieve ontwikkeling C901 Andere problemen cognitieve ontwikkeling jeugdige C902 Andere problemen vaardigheden jeugdige CAP-J groep AS D: Gezin en opvoeding D100 Ontoereikende kwaliteiten van de opvoeding D101 Ontoereikende opvoedingsvaardigheden D102 Problemen met ondersteuning, verzorging en bescherming kinderen D103 Pedagogische onwil D104 Onenigheid tussen ouders over opvoedingsaanpak D105 Problematische gezinscommunicatie D200 Problemen in de ouder-/kindrelatie D201 Gebrek aan warmte in ouder-/kindrelatie D202 Symbiotische relatie tussen ouder en jeugdige D203 Jeugdige in de rol van ouder (parentificatie) D204 Vijandigheid tegen of zondebok maken van jeugdige door de ouder D205 Problemen in de loyaliteit van jeugdige naar ouder D206 Problemen in de hechting van jeugdige aan ouder D207 Generatieconflict D208 Problemen door religieuze en/of culturele verschillen tussen ouder en jeugdige D209 Mishandeling ouder door jeugdige D210 Jeugdige weggelopen van huis D211 Jeugdige weggestuurd door ouders D300 Verwaarlozing, lichamelijke/psychische mishandeling, incest, seksueel misbruik van de jeugdige in het gezin D301 Jeugdige slachtoffer verwaarlozing D302 Jeugdige slachtoffer mishandeling D303 Jeugdige slachtoffer seksueel misbruik D400 Instabiele opvoedingssituatie D401 Problemen bij scheiding ouders D402 Problemen met omgangsregeling D403 Problemen met gezagsrelaties D404 Problemen die gepaard gaan met het samengaan van twee gezinnen/samengestelde gezinnen D405 Problematische relatie tussen ouders D406 Problematische relatie jeugdige met partner opvoeder D407 Problematische relatie (stief)broers/zussen D500 Problemen van ouder D501 Negatieve jeugdervaring/traumatische ervaring ouder Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
O
X! X! O O
O
X! X!
X! X! X
O
Pagina 15/16
D502 Problemen met werkloosheid ouder D503 Problemen bij zwangerschap of bevalling D504 Moeilijke start ouderschap D505 Gezondheidsproblemen of handicap/invaliditeit ouder D506 Antisociaal gedrag ouder D507 Gebruik van middelen/verslaving ouder D508 Pleger seksueel misbruik D509 Overmatige stress ouder D510 Psychische/psychiatrische problematiek ouder D600 Problemen van ander gezinslid D601 Gezondheidsproblemen of handicap/invaliditeit ander gezinslid D602 Antisociaal gedrag ander gezinslid D603 Gebruik van middelen/verslaving ander gezinslid D604 Psychische/psychiatrische problematiek ander gezinslid D700 Problemen in het sociaal netwerk gezin D701 Problemen in de familierelaties (niet het gezin) D702 Gebrekkig sociaal netwerk gezin D800 Problemen in omstandigheden gezin D801 Problemen met huisvesting D802 Financiële problemen D803 Problemen met hulpverleners of (vertegenwoordigers van ) instanties D804 Problematische maatschappelijke positie gezin als gevolg van migratie D900 Overige problemen gezin en opvoeding D901 Andere problemen gezin en opvoeding CAP-J Groep As E: Jeugdige en omgeving E100 Problemen op speelzaal, school of werk E101 Problematische relatie met leerkracht, werkgever of leidinggevende/problemen met hiërarchische relatie E102 Problematische relatie met medeleerlingen, collega’s of groepsleden E103 Motivatieproblemen op school of werk (onder andere spijbelen) E104 Van school gestuurd E105 Problemen met school-, studie- of beroepskeuze of vakkenpakket E106 Problemen met werkloosheid jeugdige E107 Problemen met speelzaal, schoolorganisatie of onderwijsstijl, arbeidsorganisatie E200 Problemen met relaties, vrienden, sociaal netwerk en vrije tijd E201 Problemen met vrijetijdsbesteding E202 Problemen met verliefdheid/liefde en relaties E203 Problematische relatie met leeftijdgenoten (onder andere gepest worden buiten school/werk) E204 Gebrekkig sociaal netwerk jeugdige E205 Risicovolle vriendenkring (antisociaal gedrag, gebruik middelen) E300 Problemen in omstandigheden jeugdige E301 Problemen met zelfstandige huisvesting jeugdige E302 Financiële problemen jeugdige E303 Problemen van jeugdige met hulpverleners of (vertegenwoordigers van) instanties E304 Problematische maatschappelijke positie jeugdige (onder meer als gevolg van migratie) E305 Problemen jeugdige met justitiële instanties E900 Overige problemen omgeving jeugdige E901 Andere problemen jeugdige en omgeving
Make a Move – 24-uurs Oudere Jeugd
O
?
O O
X! ?
? X
X!
? O
X!
Pagina 16/16