MOC 't Kabouterhuis jaarverslag 2013
Voorwoord
Inhoudsopgave
We zagen het al een tijdlang aankomen,
Organisatieverandering verloopt vaak
Voorwoord ................................................................. 2
Hoofdstuk 5: Personeelsbeleid ................................... 18
maar nu is het zover. Jarenlang vormde
volgens de fases unfreezing, moving en
Inhoudsopgave ........................................................... 3
5.1 Visitatie psychiaters
MOC ’t Kabouterhuis een relatief rustige
freezing. Momenteel zitten we midden in
Hoofdstuk 1: Profiel van de organisatie ...................... 4
MOC ‘t Kabouterhuis .................................................. 18
organisatorische omgeving voor onrus-
de ‘moving’ fase, en die gaat nog wel een
1.1 Uitgangspunten verslaggeving .............................. 4
5.2 Professionalisering en registratietraject
tige cliëntjes met (bij binnenkomst) zeer
paar jaar duren. Werk erbij, werk eraf,
1.2 De juridische, organisatorische en
jeugdzorgwerkers ........................................................ 18
ingewikkelde problematiek. Nu komen we
ander werk.
medezeggenschapsstructuur van
5.3 Een oplossingsgericht 2013 ................................... 19
MOC ’t Kabouterhuis .................................................. 4
5.4 Personeelsbestand ................................................ 20
Dat levert ’t Kabouterhuis veel zorgen op:
Hoofdstuk 2: Kernprestaties ....................................... 5
Hoofdstuk 6: Personeelsbeleid ................................... 21
De gemeentes staan nu voor een grote
kunnen we de zorg bieden waar kinderen
2.1 Cliënten 2013 ........................................................ 5
6.1. Hoofdlijnen financieel beleid ............................... 21
uitdaging: de herinrichting van grote
om vragen? Hoe zorgen we goed voor
2.2 Personeel .............................................................. 5
6.2. Beschrijving positie op balansdatum ................... 21
delen van de zorgsector. De gemeente en
onze medewerkers en wat betekenen
2.3 Financiering .......................................................... 7
6.3 Toekomstverwachtingen ....................................... 22
de zorginstellingen werken hier hard aan.
grote bezuinigingen voor onze teamsa-
Hoofdstuk 3: Toezicht, bestuur
Hoofdstuk 7: Maatschappelijk ondernemen .............. 23
Toch is het doel om dit op korte termijn te
menstelling? Hoe houden we de begro-
en medezeggenschap ................................................. 8
7.1 Samenwerkingsrelaties en
realiseren zeer ambitieus, en mogelijk té
ting op orde? Hoe organiseren we de zorg
3.1 Bezwaarschrift beëindiging
maatschappelijke doelen ............................................ 23
ambitieus.
optimaal met minder geld?
subsidierelatie met de Stadsregio
7.2 Samenwerking OuderKindLijn .............................. 24
Amsterdam per 1 januari 2015 ................................... 8
7.3 Expertisenetwerk jonge kind ................................ 25
3.2 Raad van Toezicht ................................................. 8
Bijlage 1 Organogram 2013 MOC ’t Kabouterhuis ...... 26
organisatorisch in steeds woeliger water.
Het organisatorische water is op allerlei
Naast deze onzekerheden zien we ook
Thomas Overing
fronten woelig, vanwege inhoudelijke
grote kansen. Als iedereen in de samen-
directeur-bestuurder
3.2.1 Jaarbeeld ..................................................... 9
veranderingen, bezuinigingen en realloca-
leving zijn verantwoordelijkheid neemt,
MOC ‘t Kabouterhuis
3.3 Cliënten medezeggenschap .................................. 9
tie van zorg naar nieuwe zorgvormen en
zal de behoefte aan zorg afnemen. Onze
3.4 Ondernemingsraad ............................................... 10
nieuwe uitvoerders. Financieringssyste-
rol daarin zal zich blijven ontwikkelen: van
Hoofdstuk 4: Beleid, inspanningen en prestaties ....... 11
men en regiogrenzen veranderen, er ver-
stand-alone specialist naar diagnosticus,
4.1 Kwaliteitsmanagement ......................................... 11
schijnen nieuwe territoria (Samen Doen
adviseur, coach en behandelaar. We gaan
4.1.1 Meldingssysteem .......................................... 11
of Sociale Wijkteams, Wijkzorgteams,
de zorg om het kind steeds meer invullen
4.1.2 Kwaliteitskader voorkomen
Ouder Kind Teams, Specialistische Zorg,
in samenwerking met de andere betrok-
Flexibele Schil, etc) en de grenzen tussen
kenen.
4.1.3 Brandpreventie ............................................. 12 4.1.4 Klachten ........................................................ 12
Provinciale Jeugdzorg, Verzekerde GGZ en AWBZ-zorg komen te vervallen.
seksueel misbruik ......................................... 11
Toch blijft ons adagium onveranderd:
4.2 Prestatie-indicatoren ............................................. 12
“je kunt er te laat bij zijn, maar nooit te
4.2.1 Routine Outcome Monitoring ...................... 12
vroeg”.
4.2.2 Kwaliteitsgesprek: onderdeel van
zelfsturend team .......................................... 13 4.2.3 Wijze beëindiging ........................................ 14 4.2.4 Wachtlijst overbrugging .............................. 14
4.3 Zorginnovatie ........................................................ 15 4.3.1 Oog voor de doelgroep ................................ 15 4.3.2 Alert4you ..................................................... 16 4.3.3 Pilot vroegsignalering en ondersteuning ..... 16 4.3.4 Behandeling in combinatie met de vroeg
‘It takes a whole village to raise a child’
voorschoolse educatie ................................. 17 4.3.5 Pivotal Resonse Treatment (PRT) ................. 17 4.3.6 Theraplay ..................................................... 17
2
3
Hoofdstuk 1 : Profiel van de organisatie
Hoofdstuk 2: Kernprestaties
Medisch Orthopedagogisch Centrum
2.1 Cliënten 2013
In- en uitstroomgegevens *
LVB
J-GGZ
J&OH
Totaal
Unieke cliënten
Deze cijfers, zie figuur 2, zijn exclusief
Aantal cliënten op 01-01-2013
31
236
345
612
539
het Alert4you-programma. Inclusief
Instroom cliënten in 2013
42
400
592
1034
721
Alert4you zijn er meer dan 2200
Uitstroom cliënten in 2013
39
395
516
950
709
programma’s uitgevoerd in 2013.
Aantal cliënten per 31-12-2013
30
219
418
667
610
Meer over Alert4you staat in
Totaal aantal ingezette programma’s
69
614
934
1617
1319
(MOC) ’t Kabouterhuis is al 70 jaar een gewaardeerde partner in onderzoek en behandeling van het jonge kind met ernstige gedrags- en ontwikkelingsproblemen. ’t Kabouterhuis helpt gezinnen met kinde-
De missie van MOC ’t kabouterhuis “Samen met ouders en andere opvoeders zorgt ’t Kabouterhuis door onderzoek en behandeling voor een optimale ontwikkeling van jonge kinderen met ernstige gedrags- of ontwikkelingsproblematiek.”
ren van 0 t/m 6 jaar met complexe combi-
figuur 2: In- en uitstroomgegevens per zorgprogramma en unieke cliënten *Afkortingen zorgprogramma’s staan voor: Licht verstandelijke beperking (vanuit AWBZ); Jeugd GGZ (vanuit Zorgverzekeraar) en Jeugd & Opvoedhulp (vanuit Stadsregio Amsterdam).
paragraaf 4.3.2.
naties van bijvoorbeeld autisme, agressie, angst, trauma, leerproblemen, eet- of
huis bestaat uit een hulpverleningsstich-
Het kwaliteitsmanagementsysteem vol-
spraaktaalstoornissen. Familie, leerkrach-
ting (Stichting ’t Kabouterhuis) en een
doet voor de toepassingsgebieden jeugd-
ten, medewerkers van Kinderdagverblij-
stichting die het onroerend goed beheert,
zorg en jeugd-GGZ aan de nieuwe normen
ven en collega-instellingen worden actief
Stichting Onroerend Goed Kabouterhuis
in het certificeringsschema Jeugdzorg HKZ
betrokken bij de behandeling.
(OGK).
2010 inclusief ontwerp en ontwikkeling.
Intensieve multidisciplinaire diagnostiek / (groeps)behandeling
Ook voldoen we aan de norm ISO 9001 MOC ’t Kabouterhuis heeft een direc-
(2008).
tigingen, vier in Amsterdam, één in Hoofd-
teur-bestuurder, een Raad van Toezicht,
dorp en één in Amstelveen. Bij ’t Kabou-
een decentrale en een centrale cliën-
In het kader van de WTZi beschikt ’t Ka-
terhuis wordt multidisciplinair gewerkt
tenraad en een ondernemingsraad (zie
bouterhuis over de toelatingen persoonlij-
door orthopedagogisch medewerkers,
hoofdstuk 4: Toezicht, bestuur & mede-
ke verzorging, verpleging, ondersteunen-
gezinsbegeleiders, gedragswetenschap-
zeggenschap).
de begeleiding, activerende begeleiding
kinderfysiotherapeuten, logopedisten,
Het werkgebied van ’t Kabouterhuis
psychotherapeuten en verpleegkundigen.
is ingedeeld in de regio’s Amsterdam
MOC ’t Kabouterhuis is een erkend oplei-
Zuidoost, Noord, Amsterdam Zuid en
dingsinstituut van onder andere STOP 4-7
1.1 Uitgangspunten verslaggeving
Amsterdam Oost, Amsterdam West en
trainingen en GZ-psychologen.
Medisch Orthopedisch Centrum ’t Kabou-
Amstelland en de Meerlanden. Vanuit
terhuis wordt gefinancierd vanuit de doe-
de zes vestigingen van het MOC werken
luitkering VWS middels de Stadsregio Am-
zelfsturende teams met teamcoaches
sterdam, de gemeenten, het zorgkantoor
Inhoud en Organisatie. Zie de bijlage voor
en de zorgverzekeraars. Met dit jaardo-
het organogram van de organisatie. MOC
cument streeft ’t Kabouterhuis naar een
’t Kabouterhuis is sinds 2007 in het bezit
verantwoording die voldoet aan de eisen
van het certificaat Harmonisatie Kwali-
van alle financiers. Het maatschappelijk
teitsbeoordeling in de Zorgsector (HKZ).
1.2 De juridische, organisatorische en medezeggenschapsstructuur van
Preventief aanbod coaching / training Versterken van ouders en beroepsopvoeders bij hanteren van kinderproblematiek
figuur 3: We bieden zorg op maat; licht als het kan, intensief waar nodig. Wij zetten onze specialistische kennis in en dragen zo bij aan de versteviging van het netwerk om het kind
2.2 Personeel
verslag biedt de ruimte om te informeren zich in 2013 hebben afgespeeld.
Diagnostiek / behandeling / thuis / op KDV / op (voor)school
en GGZ behandeling.
pers, kinderartsen, kinderpsychiaters,
over de belangrijkste ontwikkelingen die
Zeer complexe problematiek Aantal kinderen
MOC ‘t Kabouterhuis werkt vanuit zes ves-
Aantal personeelsleden op 31 december 2013: 245, waarvan
Identificatiegegevens
232 vrouwen en 13 mannen.
Naam verslaggevende persoon
Stichting ‘t Kabouterhuis
Adres
Amsteldijk 196
Postcode
1097 LK
Personeelsformatie
2012
2013
Telefoonnummer
Amsterdam
MOC ’t Kabouterhuis
Formatie in fte’s per 31 december 2013
173,8
161,5
Identificatienummer Kamer van Koophandel
41207079
Gemiddelde formatie in fte’s exclusief stagiaires
157,9
156
MOC ’t Kabouterhuis heeft een stichtings-
E-mailadres
[email protected]
Instroom (in aantallen medewerkers)
49
30
structuur met een Raad van Bestuur en
Internetpagina/website
www.kabouterhuis.nl
Uitstroom (in aantallen medewerkers)
een Raad van Toezicht volgens de Gover-
Rechtsvorm
Stichting
Divers Culturele Achtergrond
nance code van de zorg. MOC ’t Kabouter-
figuur 1: Identificatiegegevens
4
20
16
18%?
11,5%
figuur 4: Personeelsformatie
5
1.400 1.200 1.000 800
2.3 Financiering
Financieringsvorm
MOC ’t Kabouterhuis biedt multifocale
Jeugd- en Opvoedhulp door de Stadregio Amsterdam (SRA)
zorgtrajecten aan haar cliënten om dat te
AWBZ middelen door het zorgkantoor
kunnen bieden wat de cliënt nodig heeft.
GGZ middelen door de zorgverzekeraars
Verschillende specialisten werken samen onder één dak.
600
Sinds 2005 is de hulp korter en efficiënter 400
geworden. De gemiddelde kostprijs per
2012
2013
€ 10.159.682
€ 9.790.839
€ 210.614
€ 514.011
€ 1.857.072
€ 1.674.707*
Projectsubsidie Alert4you
€ 283.800
€ 200.000
Overig
€ 236.113
€ 372.241
Totaal
€ 12.747.281
€ 12.351.798
figuur 7: Financieringsvormen *dit bedrag is op basis van de nieuwe systematiek tot stand gekomen en is exclusief de verrekening transitiebedrag €99.883 negatief en met een groot aandeel uit jaren 2011 en 2012
cliënt is gehalveerd, terwijl het aantal
200
cliënten in behandeling bij ’t Kabouterhuis 0 2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
figuur 5: Aantal cliënten in behandeling: van de 1.316 unieke cliënten in 2013 waren 76% jongens en 24% meisjes.
is verdriedubbeld. De doelrealisatie en
Financiering zorg - unieke cliënten
2010
2011
2012
2013
cliënttevredenheid zijn hoog.
Stadsregio A´dam (Jeugd & Opvoedhulp)
418
510
488
592
Zorgverzekeraar (Jeugd GGZ)
302
291
314
310
AWBZ (LVG)
14
17
29
11
J&OH +Jeugd GGZ
273
277
273
324
J&OH+AWBZ
10
7
7
15
Jeugd GGZ+AWBZ
5
2
6
19
J&OH +AWBZ+ Jeugd GGZ
Vroeg signaleren, een must!
Totaal unieke cliënten
Als je écht iets wil veranderen bij een kind, moet je dat tussen 0 en 7 jaar doen. In deze fase wordt het sociaal en emotioneel
12
17
27
28
1034
1121
1144
1316
figuur 8: Multifocale zorgtrajecten
fundament gelegd. Hoe vroeger je dus een probleem signaleert, hoe meer mogelijkheden je nog hebt om de ontwikkeling gunstig te beïnvloeden. Bovendien scheelt dit de samenleving een hoop geld.
Kostprijs in zes jaar bijna gehalveerd. Tendens zet komende jaren door. 18.000 16.000 14.000
Behandeling op jonge leeftijd helpt
12.000 10.000 8.000
Investeringsrendement op het menselijk kapitaal
Programma’s gericht op de jongste kinderen
6.000 4.000
Voorschoolse educatie
2.000 0
Onderwijs
2006
2007
2008
figuur 9: Gemiddelde kostprijs per cliënt Job training 0-4
4-2
Kinderopvang
Preschool
School
Leeftijd figuur 6: Rendement investering in ontwikkeling en opvoeding
6
7
2009
2010
2011
2012
2013
Hoofdstuk 3 : Toezicht, bestuur en medezeggenschap 3.1 Bezwaarschrift beëindiging
verwacht dat de zorg vanaf 1 januari 2015
een onkostenvergoeding ontvangen.
subsidierelatie met de Stadsregio
gecontinueerd wordt.
De Raad van Toezicht heeft in 2013
Kind: Mark
onderschrijft het behoedzame financiële
Amsterdam per 1 januari 2015
De Stadsregio Amsterdam heeft op 19
zesmaal regulier vergaderd. De voorzitter
Leeftijd bij aanmelding: 3 jaar
beleid dat het bestuur voert. Tevens
Afgelopen jaar heeft de Raad van Be-
september 2013 de door 't Kabouterhuis
heeft ter voorbereiding van de verga-
Tweeoudergezin
ziet de Raad dat de medewerkers van
stuur namens ’t Kabouterhuis juridisch
aangevoerde bezwaren geheel ongegrond
deringen steeds overleg gehad met de
Problematiek: autisme
‘t Kabouterhuis in deze onzekere tijden
bezwaar gemaakt tegen de beëindiging
verklaard. Dit betekent derhalve dat de
bestuurder.
Aangemeld door: huisarts
binnen het beschikbare budget kwalitatief
van de subsidierelatie tussen de Stadsre-
subsidierelatie in beginsel eindigt per 1
De volgende onderwerpen zijn onder
Ingezette hulp: Alert4you, diagnostisch onderzoek,
hoogwaardige zorg leveren. De Raad van
gio Amsterdam en ’t Kabouterhuis per 1
januari 2015.
andere besproken:
groepsbehandeling en PRT training
Toezicht blijft alle ontwikkelingen nauw-
januari 2015. ’t Kabouterhuis vindt dat de
men en andere onzekerheden. De Raad
• jaarplan en begroting 2014;
gezet volgen en besteedt daarbij extra
beoogde beëindiging van deze subsidie-
3.2 Raad van Toezicht
• de jaarrekening 2013;
Vader Daan:
aandacht aan de mogelijke gevolgen voor
relatie niet plaatsvindt met inachtneming
Na 9 jaar (drie termijnen van 3 jaar)
• de (financiële) gevolgen van de transitie
“Ik wist altijd al dat Mark anders was dan mijn andere kinderen. Hij had van die
de medewerkers. Tegelijkertijd inves-
van een redelijke termijn. Daarom kan ’t
eindigde in 2013 het voorzitterschap van
heftige driftbuien en hij praatte maar niet. Eten was een groot probleem. De
teert de Raad in contacten met externe
Kabouterhuis niet verplicht worden om
Godelieve van Heteren. Zij werd in sep-
• reorganisatie en sociaal plan;
leidsters op de kinderopvang wisten het ook niet meer. Yvette van het Kabou-
bestuurlijke partijen, gemeentebesturen
hiervoor voorbereidingen te treffen.
tember opgevolgd door Michiel Geuzinge.
• het strategisch communicatiebeleid;
terhuis heeft Mark geobserveerd en ze heeft ook een logopedist en de GZ-psy-
en ambtenaren en streeft hij naar een
De Stadsregio Amsterdam dient in overleg
De leden hadden geen nevenfuncties die
• actualisering van statuten en reglemen-
choloog geconsulteerd. Uit diagnostisch onderzoek blijkt dat Mark een vorm
duurzame relatie met cliënten en andere
met gemeenten een adequate overgangs-
strijdig zijn met lidmaatschap.
van autisme heeft. We zijn vooral opgelucht dat we hem rust en duidelijkheid
belanghebbenden.
regeling bekend te maken. Daarnaast
De NVTZ heeft richtlijnen voor de bezoldi-
dienen gemeenten meer duidelijkheid
ging. De Raad van Toezicht heeft in 2012
te verschaffen over de zorg die ‘t Kabou-
besloten deze niet onverkort van toepas-
terhuis per 1 januari 2015 moet leveren.
sing te verklaren, maar om een lagere ver-
Totdat de overgangsregeling helder is, is
jeugdzorg voor ’t Kabouterhuis;
ten; • langetermijnvisie en strategische
kunnen bieden. De adviezen van de kinderarts hielpen bij het verbeteren van het eetpatroon. Prachtig dat zo’n breed team zich in vrij korte tijd over je kind
3.3 Cliënten medezeggenschap
buigt. Een mooie formule. Na een half jaar deeltijdbehandeling gaat Mark nu
Op alle locaties van ’t Kabouterhuis is
De Raad van Toezicht heeft zich gekweten
naar groep 1 van de basisschool bij ons om de hoek. Geruststellend dat Yvette
er sprake van cliëntenparticipatie: de
goeding te hanteren, te weten 50% van
van zijn financieel toezichthoudende ta-
de overgang begeleid”.
cliënten worden betrokken bij de veran-
de beëindiging van de subsidierelatie door
categorie C. De vergoeding betreft een
ken door de reguliere bespreking en vast-
Stadsregio Amsterdam volgens ‘t Kabou-
bruto bedrag, waarover belasting dient te
stelling van de jaarplanning, de kwartaal-
Leidster Suzanne:
sten van de cliëntwaarderingsmetingen
terhuis onredelijk. ‘t Kabouterhuis kan im-
worden ingehouden. De leden Van Hete-
verslagen, de begroting en het jaarverslag
“Yvette begreep direct hoe ingewikkeld het was met Mark op de groep.
worden zo mogelijk en zo nodig met hen
mers niet anticiperen op de beëindiging.
ren en Geuzinge zagen af van de vergoe-
en door de bespreking van de accoun-
Fijn om met iemand te praten die zelf ook groepservaring heeft en adviezen
kwalitatief verdiept. ’t Kabouterhuis werkt
Tegelijkertijd wordt van de organisatie
dingsregeling. Het lid Veldman heeft enkel
tantsrapportages over het voorgaande
geeft die ook echt werken”.
steeds meer vraag gestuurd waarbij de
positionering.
deringen in het jeugddomein, de uitkom-
cliënt co-creator is van de zorg.
Naam
Aandachtsgebied
(Neven)functies
Mevr. G. van Heteren
Voorzitter (tot september 2013) Algemene zaken, ontwikkelingen politiek en maatschappelijk veld, financiële/bouwcommissie
Director Rotterdam Global health Initiative Erasmus Secretaris Netherlands Platform Global Health Policy & Health Systems Research International PBF Health ConsultantDirecteur Europa Arena Lid RvA Nieuwe Kerk Lid RvT Stichting De Opbouw Voorzitter Bestuur Wemos
Voorzitter (vanaf september 2013) Algemene zaken, ontwikkelingen politiek en maatschappelijk veld, strategie, juridische zaken
Beleidsmedewerker Openbare Orde en Veiligheid, Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) Voorzitter Stichting Connect Initiatieven Voorzitter BV De Spuyt Basketball Penningmeester Stichting Theater Stuiter
Dhr. P. Nota
(vanaf 2 juni 2008) Jeugdbeleid nationaal en lokaal
Expert Onderwijs en Jeugdzorg Zelfstandig beleidsadviseur De Pannenboog
Mevr. D. Veldman
(vanaf 2 juni 2008) Jeugdbeleid nationaal en lokaal
Expert Onderwijs en Jeugdzorg Zelfstandig beleidsadviseur De Pannenboog
Mevr. J. Wakkerman
(vanaf 1-1-2011) Financiën/ bouwcommissie
Zelfstandig adviseur Lid RvT Amie
Mevr. W. GoudsmitMeijer
(vanaf 1-1-2012) Kindergeneeskunde en onderzoek
Kinderarts BovenIJ Ziekenhuis
Dhr. R.E.M. Geuzinge
figuur 10: Samenstelling Raad van Toezicht in 2013
8
jaar. Er is over de accountantsrapportages
3.2.1 Jaarbeeld
eenmaal vergaderd in aanwezigheid van
Ook 2013 stond in het teken van de de-
plaats tussen cliëntvertegenwoordigers
de accountant. In deze vergadering zijn de
centralisatie van de jeugdzorg, de transitie
en de directeur-bestuurder. Onder-
verbeterpunten nadrukkelijk aan de orde
en de gevolgen hiervan voor MOC ‘t Ka-
werpen in 2013 waren: verwachtingen
geweest.
bouterhuis. Zo moest de organisatie zich
voor 2014, communicatie bij trajecten
Er is eenmaal formeel overleg geweest
instellen op een forse financiële korting
waarbij ’t Kabouterhuis en scholen
met de Ondernemingsraad. Toen is onder
en inkrimping van medewerkersbestand.
gezamenlijk zorg aanbieden, cliëntte-
meer gesproken over de gevolgen van de
De Raad van Toezicht heeft zich tijdens
vredenheidsonderzoek, forum voor
transitie voor de organisatie. Ook heeft de
dit proces uitgebreid laten informeren
cliënten, communicatie met ouders en
Raad van Toezicht een vergadering van de
over het verloop hiervan. Ook is uitvoerig
betrokkenheid van ouders in keuzes
Cliëntenraad bezocht. Met de bestuurder
gesproken over de langetermijnvisie en de
met betrekking tot het behandelbeleid.
is door de voorzitter het jaarlijkse functio-
positionering van ‘t Kabouterhuis als ex-
neringsgesprek gehouden.
pertisecentrum voor het zeer jonge kind.
kend om zich voor een cliëntenraad
De Raad van Toezicht constateert dat
in te zetten. Hulpverleningstrajecten
de organisatie rekening moet houden
worden vaak heel anders dan enkele
met grote veranderingen in de geldstro-
jaren geleden beleefd, door inkorting,
• Drie keer per jaar vindt een gesprek
9
• Het is niet voor alle ouders vanzelfspre-
Hoofdstuk 4: Beleid, inspanningen en prestaties herstructurering en ambulantisering en
Merlyn van Tholl
Voorzitter (gezinsbegeleider)
4.1 Kwaliteitsmanagement
een toenemende betrokkenheid van de
Wendy Stribos
Lid (orthopedagogisch medewerker)
Het kwaliteitsmanagementsysteem van
ouders, opvoeders en maatschappelijk
Lieke van Steen
Lid tot april 2013 (orthopedagogisch medewerker)
MOC ’t Kabouterhuis biedt als het ware
omgeving van de kinderen. Toch blijft ‘t
Marit Molenaar
Lid vanaf oktober 2013 (orthopedagogisch medewerker)
een aantal ‘vensters’ op het beleid. Ven-
Kabouterhuis ernaar streven, het cliënt-
Wendy van Jel
Lid (orthopedagogisch medewerker)
sters waardoor je van buiten naar binnen
participatiebeleid intact te houden.
Yvonne Imholz
Lid (ambulant medewerker)
en van binnen naar buiten kunt kijken – of
Pauline Prins- van Tets
Lid vanaf december 2013 (orthopedagogisch medewerker)
klimmen! Je kunt deze vensters ook zo af
‘t Kabouterhuis streeft ernaar het cliën-
Renske Lauret
Ambtelijk secretaris vanaf april 2013
en toe eens openzetten om te luchten, de
tenperspectief te betrekken bij alles wat
Nienke van Melle
Lid tot april 2013
zon naar binnen te laten schijnen en een
de organisatie in de transitieproces in
Manouck Veenman
Ambtelijk secretaris tot maart 2013
frisse wind te laten waaien. Bij dit proces
de jeugdzorg ondergaat en onderneemt.
van verbeteren van de kwaliteit van zorg,
figuur 11: Samenstelling Ondernemingsraad
Geen vanzelfsprekende zaak, want de cliënten (in ons geval kinderen van
Normen en targets regelmatig evalueren en bijstellen
Normen en targets vaststellen
ACT
CHECK
Elkaar aanspreken op positieve en negatieve prestaties
PLAN
DO
Informatie consequent gebruiken voor analyse en actie
wordt door 't Kabouterhuis gebruik ge• Mei tot november 2013
• September tot december 2013
maakt van de PDCA cirkel, zie figuur 12.
BORGEN
CONTINUE VERBETERING
0-7 jaar, grotendeels bij monde van hun
De OR is gedurende het (doorlopend)
De OR adviseerde over een bezuiniging
ouders en opvoeders) zijn nauwelijks
Sociaal Plan toehoorder geweest bij
van € 900.000 (later gewijzigd naar
In 2013 is een interne audit gehouden,
zichtbaar als belanghebbenden in de
de onderhandelingen met de bonden
€ 630.000). De noodzaak tot bezuinigen
waarvan alle bevindingen zijn omgezet in
transitie.
en zo nauw betrokken geweest bij het
werd onderkend. De OR kon echter niet
verbeteracties. Tevens is er door HKZ een
proces. Het Sociaal Plan is uiteindelijk in
op alle onderdelen overeenstemming
externe audit afgenomen. ’t Kabouter-
november definitief geworden.
bereiken met de bestuurder. Door
huis is opnieuw gecertificeerd (het derde
middel van achterbanvergaderingen
HKZ-certificaat in zeven jaar) en kreeg
systeem. ’t Kabouterhuis analyseert de
’t Kabouterhuis heeft de eisen die in het
zijn medewerkers van ’t Kabouterhuis
complimenten met de werkwijze, ondanks
incidenten en calamiteiten om hier lering
Kwaliteitskader VSM staan ingebed in de
3.4 Ondernemingsraad Er zijn veel onderwerpen in de OR vergadering besproken in 2013. Hieronder
• Juni tot oktober 2013
Informatie gebruiken om te verbeteren en innoveren figuur 12: PDCA cirkel om de kwaliteit van de zorg te verbeteren
staan de onderwerpen vermeldt waar-
De OR gaf advies over de zelfsturende
betrokken bij dit adviesproces. De OR
de moeilijke omstandigheden waarin
uit te trekken.
organisatie. Veilig opgroeien en kindveilig-
over de OR advies en instemming heeft
teams bij de overgang van pilotfase naar
heeft gebruik gemaakt van een adviseur
het verkeert. Dit is een topprestatie! Alle
In 2013 zijn in totaal 202 meldingen gere-
heid staan bij ’t Kabouterhuis van ouds-
gegeven:
doorvoering in de gehele organisatie.
om tot een goed advies te komen.
bevindingen zijn omgezet in plannen van
gistreerd van (bijna-)incidenten, (bijna-)
her centraal. Het Kwaliteitskader VSM
aanpak, die op hun beurt grotendeels zijn
klachten, onveilige situaties, verbeter-
impliceert dan ook niet meer dan een
gerealiseerd.
voorstellen, agressief gedrag van clientjes,
aanscherping van het al bestaande beleid.
Tevens heeft de OR geadviseerd over
• November 2013
Advies
het creëren van leerplekken voor Ortho-
Het medewerkerstevredenheidsonder-
• April tot augustus 2013
pedagogisch Medewerkers (OPM’ers).
zoek (MTO) is dit jaar uitgevoerd door
De OR heeft vragen toegevoegd aan de
Ter ondersteuning van dit adviestraject
de Monitorgroep. De OR heeft een
Ook is in 2013 een inventarisatie gemaakt
agressief gedrag van kinderen is in 2013
‘t Kabouterhuis vraagt al enige jaren aan
enquête over de pilot met zelfsturen-
heeft de OR gebruik gemaakt van een
aantal vragen toegevoegd en aange-
van de risico’s van toekomstige ontwikke-
afgenomen ten opzichte van 2012. In
sollicitanten een verklaring omtrent het
de teams op locatie Zuid. Deze vragen
adviseur. Over de leerplekken is nega-
past, en zo zijn steentje bijgedragen aan
lingen, waarmee ’t Kabouterhuis zich be-
Amsterdam Zuidoost, de regio waarin het
gedrag. In 2013 is besloten om ook me-
spitsten zich toe op de werkdruk van
tief geadviseerd. Met betrekking tot
dit onderzoek.
geeft op het pad van risicomanagement.
agressiebeleid is ontwikkeld en geïmple-
dewerkers die al in dienst zijn periodiek
medewerkers en of de invoering van
de invoering van zelfsturing in de hele
De permanente werkgroep ‘Kwaliteit en
menteerd, is het aantal meldingen van
om een nieuwe verklaring te vragen. Bij
de zelfsturende teams deze werkdruk
organisatie: de OR heeft in een kort
Instemming
veiligheid’ monitort de status van corrige-
agressief gedrag (met inzet van nood-
sollicitatie en benoeming zal er expli-
heeft vergroot. De resultaten van deze
document laten weten hier geen advies
De OR heeft aan twee zaken instemming
rende en preventieve maatregelen, zoals
maatregelen) ook absoluut gedaald: een
ciet aandacht besteed worden aan het
enquête zijn in augustus geëvalueerd.
over te geven, daar het al volledig was
gegeven. Het nieuwe stagebeleid is na
de uitkomsten van interne en externe
extra motivatie om dit beleid ook in de
spanningsveld ‘afstand versus nabijheid’
Deze enquête zal in 2014 op alle loca-
uitgevoerd en de meerwaarde van een
lang onderhandelen aangenomen. Ook
audits, de plannen van aanpak naar
andere vestigingen te implementeren.
in combinatie met de risico’s van seksueel
ties gehouden gaan worden en ook dan
advies dus ontbrak.
heeft de OR ingestemd met de wijziging
aanleiding van inspectiebezoeken en de
van de arbeidsongeschiktheidsverzekering
beheersmaatregelen uit een risicoanalyse.
zal de OR nauw betrokken zijn.
enzovoort. Het aantal meldingen van
4.1.2 Kwaliteitskader voorkomen
opvoedingssituatie komt aan bod, net
seksueel misbruik
als onderwerpen die kunnen leiden tot
4.1.1 Meldingssysteem
Een van de resultaten van de werkzaam-
secundaire traumatisering en de gedrags-
MOC ’t Kabouterhuis is verplicht inciden-
heden van de commissie Samson in 2012
code van ‘t Kabouterhuis.
ten en calamiteiten te melden bij de in-
is het Kwaliteitskader voorkomen seksueel
spectie Jeugdzorg. Medewerkers melden
misbruik (VSM) in de jeugdzorg, opge-
Er was opnieuw aandacht voor het beleid
incidenten in het bestaande meldings-
steld door de commissie Rouvoet. MOC
ten aanzien van kindermishandeling,
(van De Goudse terug naar UWV).
10
grensoverschrijdend gedrag. Ook de eigen
11
inclusief huiselijk geweld en (het vermoe-
4.1.4 Klachten
de prestatie-indicators; doelrealisatie,
als doel om de behandeleffecten van
den van) seksueel misbruik. ’t Kabouter-
Er zijn in 2013 geen formele klachten
clienttevredenheid en Routine Outcome
veelvoorkomende stoornissen inzichtelijk
huis heeft gekozen voor de basismetho-
geweest.
Monitoring (de voor- en nametingen).
te maken. Dit geeft zorgaanbieders inzicht
diek ‘het vlaggensysteem’ om seksuele
in de effectiviteit van de behandeling
Onderzoek naar de invloed van omgevingsfactoren: verschillen tussen peuters en kleuters treden alleen bij jongens op
ontwikkeling en seksueel grensoverschrij-
Bij een klacht wordt het meestal door
4.2.1 Routine Outcome Monitoring
per locatie, afdeling en therapeut. Ook
dend gedrag bespreekbaar te maken voor
middel van een gesprek tussen cliënt en
MOC ‘t Kabouterhuis doet aan Routine
kunnen zorgverzekeraars kunnen kijken
VU-studente Danique Wüst deed in 2013 onderzoek naar verschillen tussen
ouders, opvoeders en kinderen. Voor de
hulpverlener of zijn/haar leidinggevende
Outcome Monitoring (ROM), oftewel
naar de verschillen in effectiviteit tussen
peuters en kleuters, die bij MOC ‘t Kabouterhuis starten met ambulante dan wel
kinderen zijn er op hun leeftijd toegesne-
besproken. De cliëntvertrouwenspersoon
voor- en nametingen. Aan het begin en
GGZ-instellingen.
dagbehandeling. Aan de hand van interviews, dossieronderzoek en de Child Be-
den materialen aanwezig om het gesprek
kan hierbij aanwezig zijn. Indien de klacht
aan het einde van het zorgverlenings-
Verder levert het ‘t Kabouterhuis data
havior Checklist bekeek zij de aanmeld- en gedragsproblematiek en de diagnose.
hierover te ondersteunen.
formeel wordt ingediend is ’t Kabouter-
traject legt 't Kabouterhuis ouders twee
over de Diagnose Behandeling Combi-
Ook onderzocht ze omgevingsfactoren: gezinssamenstelling, psychopathologie
huis er voorstander van dat deze klacht in
vragenlijsten voor. Het gaat om de Child
natie (DBC/GGZ) aan het Landelijk DBC
en opvoedstress bij de ouders, middelenmisbruik (ook tijdens de zwangerschap),
4.1.3 Brandpreventie
eerste instantie door de hoofdbehande-
Behavior Checklist (CBCL) en de Vragen-
informatiesysteem (DIS). Sinds 2013 is
planningsstatus van de zwangerschap, huiselijk geweld en geldproblemen.
Brandpreventie is voortdurend onder-
laar en een manager wordt behandeld en
lijst Gezin & Opvoeding (VG&O). Hierin
de organisatie in staat de gegevens te
werp van zorg van de facilitaire dienst van
in tweede instantie door de klachtencom-
kunnen ouders hun mening geven over
leveren over zowel de CBCL als de VG&O.
Uit haar onderzoek blijkt dat peuters vaker dan kleuters worden aangemeld met
’t Kabouterhuis.
missie. Maar iedere cliënt kan ook direct
het (probleem)gedrag van hun kind en
De resultaten wat betreft effectiviteit zijn
spraaktaalproblemen (61% versus 43%). Kleuters worden vaker dan peuters aan-
Voor alle gebouwen beschikt MOC ’t Ka-
een beroep doen op de klachtencommis-
de problemen in het gezin. De hulpverle-
bemoedigend. Onderzoek laat zien dat de
gemeld met (externaliserende) gedragsproblemen (74% versus 59%). Kleuters
bouterhuis over een gebruiksvergunning.
sie.
ners bespreken de uitkomsten van deze
verschillen tussen begin- en eindmeting
krijgen ook vaker een diagnose voor een externaliserende stoornis, zoals ADHD,
Alle gebouwen voldoen aan het laatste
Een vertrouwenspersoon, in dienst bij het
metingen na afloop van het behandel-
significant zijn en de behandeleffecten
ODD, of gedragsstoornis NAO (19% versus 8%).
bouwbesluit 2012. Ieder jaar toetst de
Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg te
traject met de ouders. Wat heeft de hulp
variëren tussen middelgroot en groot.
brandweer van het betreffende stadsdeel
Amsterdam, is voor ’t Kabouterhuis werk-
opgeleverd: wat is er veranderd in het
De effectscores vormden afgelopen jaar
De gevonden omgevingsfactoren bij peuters en kleuters vertoonden geen
de gebouwen op brandveiligheid en op de
zaam ten behoeve van de cliënten.
probleemgedrag en worden de proble-
ook het onderwerp van wetenschap-
verschil. Toch bleken psychopathologie bij de ouders, middelenmisbruik door de
aanwezigheid van adequate bedrijfshulp-
Aan het begin van het hulpverlenings-
men in het gezin nu anders ervaren? Het
pelijk onderzoek, in samenwerking met
ouders of tijdens de zwangerschap en huiselijk geweld alleen bij kleuters voor-
verlening. Elke BHV’er gaat ieder jaar voor
proces wordt de klachtenfolder aan de
bespreken van resultaten en eventuele
VUmc. De uitkomst van het onderzoek
spellende factoren voor gedragsproblematiek. De afwezigheid van deze voor-
één dag op herhaling naar een BHV-trai-
ouders uitgereikt en toegelicht. Behalve
afwijkingen en het opstellen van een ver-
was positief: ouders rapporteren een
spellende factoren op peuterleeftijd geeft het belang aan van vroege signalering
ning conform de richtlijnen van het
deze folder krijgen de ouders ook specifie-
beterplan is standaard onderdeel van de
significante daling van externaliserende
en interventie.
NIVHB. Het uitvoerende bedrijf is hiervoor
ke informatie over het Advies- en Klach-
kwartaalgesprekken van ieder zelfstandig
en internaliserende problematiek bij de
gecertificeerd.
tenbureau Jeugdzorg (AKJ). Deze informa-
werkend team.
kinderen. Dit geldt over de hele linie voor
Dit verschil tussen peuters en kleuters doet zich overigens alleen bij jongens
Jaarlijks keurt een erkende installateur de
tie is ook beschikbaar via de website van
De voor- en nameting is overigens niet bij
zowel de ambulante behandeling als de
voor. Bij de groep meisjes worden op dit gebied geen verschillen gevonden. Het
noodverlichting en brandmeldcentrales
’t Kabouterhuis.
alle trajecten zinvol. Bij kortdurende diag-
dagbehandeling. De medewerkers zijn van
zou kunnen dat de ontwikkeling en de invloed van problemen bij jongens en
nostiektrajecten wordt bijvoorbeeld niet
de resultaten op de hoogte gebracht via
meisjes anders verloopt. De groep meisjes die op peuter- en kleuterleeftijd in
van al onze vestigingen, met uitzondering van de vestigingen waar wij huurder zijn.
4.2 Prestatie-indicatoren
een gedragsverandering beoogd, maar
intranet en via een bijeenkomst met een
de psychische hulpverlening terecht komt, is klein vergeleken met de groep jon-
Daarnaast wordt de brandmeldcentrale
Een prestatie-indicator is te beschou-
meer zicht op de problematiek.
presentatie over de gegevens. Hierbij was
gens. Wel is inmiddels bekend dat meisjes meer stabiliteit vertonen in de pro-
maandelijks getest door een hiervoor
wen als een meetlat die prestaties van
De gegevens over de voor- en nameting
ook iemand aanwezig van Villa Johanna
blematiek, waarmee ze mogelijk een slechtere prognose hebben dan jongens.
opgeleid persoon, conform de gestelde
de hulpverlening in beeld brengt. Door
geven we door aan Stichting Benchmark
als medefinancier van het wetenschappe-
wetgeving. Voor iedere vestiging zijn
de financiers zijn er normen opgelegd
GGZ (SBG), het onafhankelijke kenniscen-
lijk onderzoek.
ontruimingsprotocollen en noodplannen
voor de indicators. 't Kabouterhuis dient
trum voor GGZ-instellingen en zorgver-
opgesteld, die drie keer per jaar geoefend
te voldoen aan de norm metingen van
zekeraars in Nederland. De SBG heeft
Verder onderzoek naar deze verschillen is dus belangrijk. Het zou uiteindelijk kunnen leiden tot verschillen in de behandeling van ontwikkelings- en gedrags-
4.2.2 Kwaliteitsgesprek: onderdeel
problematiek tussen jongens en meisjes.
van zelfsturend team
worden.
De zelfsturende teams bespreken de
figuur 14: Onderzoek invloed van omgevingsfactoren
Presentatie-indicator
Respons norm
Resultaat norm
Huidige respons
Huidig resultaat
uitkomsten van de hulpverlening in hun
Doelrealisatie
70% (JZO)
80% behaalde doelen
67%
94%
team. Ook op de locatie in Amstelveen
van de hulp voor de cliënt en de cliën-
Marion van der Steen, teamcoach inhoud:
Clienttevredenheid
70% (SRA)
8 (rapportcijfer)
62%
8
bespreken de teams twee keer per jaar de
twaardering, maar ook of de ingezette
”We kijken of het aanbod innovatiever
ROM GGZ
40 %
uitkomsten van de hulpverlening. Daarbij
hulp aansluit bij de maatschappelijke
kan en wat het doet met de inzet, het
beoordelen ze niet alleen de effectiviteit
ontwikkelingen.
gedrag en het eigen handelen van me-
figuur 13: Prestatie-indicatoren, normen en resultaten
12
41%
13
dewerkers. Wanneer de cliënt een lage
Wijze beëindiging
Aantal
Percentage
4.2.3 Wijze beëindiging
4.3 Zorginnovatie 4.3.1. Oog voor de doelgroep
Stadsdelen Amsterdam
waardering heeft gegeven, bekijken we
Externe Omstandigheden
31
2,6
De manier waarop een behandeltraject
of er te hoge doelen zijn gesteld en of de
Uitval
53
4,5
is afgesloten is nog gemeten, zie figuur
In 2013 verzorgden medewerkers van
doelen aansloten bij de verwachting van
Regulier
1051
89,90
15, op uitstroom van programma’s in
’t Kabouterhuis in Amsterdam Zuidoost
de ouders. Bij een hele hoge cliëntwaar-
Overig
33
2,8
plaats van trajecten. Dit komt doordat
een aantal radio-uitzendingen voor de
dering kijkt het team waarom deze zo
totaal
1168
100
’t Kabouterhuis pas in 2012 is overgegaan
Ghanese radio, op verzoek van thuiszor-
van programma’s naar trajecten.
gorganisatie Akwaaba (voortgekomen uit het vrijwilligersproject Vice Versa). Het
Nieuw- West
4.2.4 Wachtlijst overbrugging
radioprogramma heet Obaatan Pa en dat
Totaal
Ter bestrijding van de wachtlijsten biedt
betekent ‘goed ouderschap’ in Twi, de
’t Kabouterhuis licht ambulante hulp. Dit
meest gesproken taal in Ghana. Er wordt
bestaat bijvoorbeeld uit het onderzoeken
gesproken, verteld en gediscussieerd over
Gemeente
van de hulpvraag, een eerste paar ge-
opvoeden en opgroeien.
Onbekend
gewaardeerd is. Vaak blijkt dat ouders in
figuur 15: Wijze beëindiging in 2013
zo’n geval bij aanvang weten wat ze kunnen verwachten en dat de hulpverlener en ouders samen heldere doelen hebben
Vervolgtraject na einde dagbesteding
Aantal
Basisonderwijs 4 tot 12 jaar
264
Kinderdagverblijf (crèche)
53
MKD/MKT
7
Peuterspeelzaal
19
REC cluster2 (auditief)
16
sprekken met een ambulant begeleider en
de medewerkers van locatie Amstelveen
REC cluster3 (gehandicapt)
8
het bieden van een aantal handvatten.
is dat de aandacht van gaat van zorgen
REC cluster4 (psychiatrie)
61
voor, naar zorgen dát het gebeurt. Dit doe
Speciaal basisonderwijs 3 tot 12 jaar
54
Tevens zorgt ’t Kabouterhuis door middel
je altijd samen met de ouders en andere
Voorschool
57
van coaching via Alert4you (zie 4.3.2.)
betrokkenen. Zo kun je, als blijkt dat de
Anders
107
dat hulpvragen opgepakt kunnen worden
geformuleerd. Op deze manier kan de locatie leren van wat er wel en niet goed is gegaan.” Annelies de Leeuw, teamcoach organisatie, vult aan: “Speerpunt voor
verwachtingen niet uitkomen, de volgende keer in de behandeling de doelen bijstellen.”
Niet geregistreerd
26
Onbekend
37
Eindtotaal
665
figuur 16: Uitstroomgegevens unieke cliënten dagbesteding 2013
de ouders om zo de instroom naar duurdere vormen van zorg te beperken.
Aantal kinderen MOC 't Kabouterhuis
Centrum
2145
6
28
3
Noord
5352
16
158
19
Oost
6173
18
115
14
Zuidoost
4091
13
117
14
Zuid
4542
13
90
11
West
4760
14
106
13
6983
21
229
27
34046
100
843
100
figuur 18: Verdeling kinderen in de stad naar stadsdeel en cliënten van ‘t Kabouterhuis naar stadsdeel 2013
De uitzendingen die ‘t Kabouterhuis dit
Haarlemmermeer
213
219
jaar verzorgde gingen over:
Aalsmeer
36
36
Amstelveen
78
80
Amsterdam
847
843
De ronde Venen
1
34
Uithoorn
28
28
Den Haag
10
1
Zuidoost; • samenwerken met ouders uit verschillende culturen; • ontwikkelingsproblemen en zorgen over
39
3
14
de ontwikkeling van jonge kinderen;
Haarlem
150
1
• de algemene ontwikkeling van jonge
Zaanstad
8
12
Landsmeer
3
3
Oostzaan
2
3
Ouderkerk aan de Amstel
8
5
• onderwijs en speciaal onderwijs voor jonge kinderen. ’t Kabouterhuis heeft bij Vice Versa aangegeven een volgende stap te willen
Ouder-Amstel
Purmerend
2
1
Diemen
28
26
120
Velsen
7
1
maken in de samenwerking. Veel mensen
Den Haag
10
1
100
uit de Afrikaanse gemeenschap schamen
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
5
1
Almere
190
1
Beverwijk
39
1
zich voor het aannemen van hulpverle-
80
ning en speciaal onderwijs. In de laatste
60
uitzending is er samen met een ex-cliënt
40
de wens geuit om hierover in gesprek te
20
komen. In 2014 gaat ’t Kabouterhuis vaker
0
Hilversum Totaal
85
1
1647
1316
figuur 19: Herkomst gemeenten van cliënten in 2013
met de Afrikaanse gemeenschap in ge-
Marokko
Nederland
Nederlandse Antillen
Niet Westers
Onbekend
Overig Westers
Suriname
Turkije
2
73
1
26
14
11
6
Hoofddorp
2
117
2
22
58
14
Noord
20
51
1
46
18
24
West
94
83
7
131
28
36
28
63
Zuid
23
72
3
51
45
29
18
10
Zuidoost
4
40
5
50
22
6
18
1
Amstelveen
% kinderen
Kinderen MOC 't Kabouterhuis
kinderen;
140
% bevolking
Aantal inwoners alle leeftijden
• het aanbod van MOC 't Kabouterhuis in
door leidsters op het kinderdagverblijf en
Bevolkingsaantal kinderen 0 t/m 9 jaar
sprek op de radio over diverse onderwer-
landen. ‘t Kabouterhuis gaat op een heel
deze regio speelt vaak de problematiek
1
pen zoals opvoeden, opgroeien, cultuur
open manier met ouders van diverse
van het kind voortkomt uit een vecht-
5
7
en gemeenschap.
culturen om. Op de groepsbehandeling
scheiding.
21
22
wordt voor deze kinderen ook in het En-
Het gebied richting Uithoorn (Kudelstaart
Ook op de locatie in Amstelveen hebben
gels gesproken. Kenmerkend voor expats
en de Kwakel) is van oudsher een regio
medewerkers te maken met een zeer
is dat ze niet beschikken over een netwerk
waar veel tuinders wonen. Deze groep
diverse doelgroep. In Amstelveen wonen
waar ze om hulp kunnen vragen. Ze zijn
is niet gewend hulp te zoeken, domweg
veel expats, mensen uit Vietnam,
daardoor meer afhankelijk van professi-
omdat het er niet was. Ouders proberen
Ethiopië, Rusland, Marokko en andere
onele hulp. Bij relatief veel gezinnen in
het zelf op te lossen, voor zover dat mo-
figuur 17: Herkomst naar locatie * Niet westers: Allochtoon met als herkomstgroepering een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije ** Overig Westers: Allochtoon met als herkomstgroepering een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië, of Indonesië of Japan
14
15
gelijk is. Deze gezinnen komen vaak een
Financier
Opdracht
Bedrag
4.3.4 Behandeling in combinatie met de
heel eind met hulp uit hun eigen familie
Stadsregio Amsterdam
590 kindinterventies
€301.875
vroeg voorschoolse educatie (VVE)
en netwerk. Het is een relatief gesloten
Gemeente Amsterdam
Uitbreiding samenwerking met nieuwe voorschool- en kinderopvanglocaties Uitvoeren kindinterventies in het kader van de samenwerking met de voorschool- en kinderopvanglocaties Deelname proeftuin Oud-Oost
€200.000
Stichting Impuls in Amsterdam West
Extra inzet Alert4you contact & samenwerking
€20.000
cultuur. Men vraagt niet makkelijk om hulp. In deze regio zijn nog gezinnen, waar de vrouw niet werkt en voor de kinderen zorgt. Deze kinderen gaan niet naar de kinderopvang en problemen worden
Gemeente Haarlemmermeer
beheert een aantal VVE-locaties, waar kinderen van 0 tot 4 jaar verblijven. Im-
figuur 20: Opdracht Alert4you 2013 naar financier
puls signaleerde dat een groeiend aantal kinderen op deze locaties extra zorg nodig had.
slecht gesignaleerd. De kinderen die ‘t Kabouterhuis uit deze regio krijgt aan-
Financier
Activiteit
Aantal
Hoewel Impuls aan een goede zorg-
gemeld hebben vaak grote problemen,
Stadsregio Amsterdam
Kindinterventies (licht, middel, zwaar)
590
structuur werkt en gebruik maakt van
zoals ernstige GGZ-problematiek of een
Gemeente Amsterdam
Samenwerking met nieuwe locaties Kindinterventies (licht, middel, zwaar) Deelname proeftuin Oud-Oost
115 290 1
Alert4you en OKIDO, ziet men toch nog
Gemeente Haarlemmermeer
Contact met voorschool- en kinderopvanglocaties
42
lijk te hanteren gedrag. Een VVE-groep
autismestoornis, soms in combinatie met een laag verstandelijk niveau. Voor deze kinderen is in deze regio geen aanbod;
veel kinderen met opvallend en moeibestaat uit zo’n 15 kinderen. Wanneer
figuur 21: Activiteiten Alert4you 2013 naar financier
er is alleen hulp voor kinderen met een
er veel kinderen met moeilijk te hante-
lichamelijke handicap. MOC ´t Kabouter-
’t Kabouterhuis. De resultaten zijn in een
In 2013 zijn 880 specifieke coachingtrajec-
ren gedrag in zo’n groep zitten, komt de
DMO Amsterdam heeft meegedacht en
Een trainer coacht ouders bij het toepas-
huis kan deze kinderen wel hulp bieden.
monitor verschenen en vergeleken met de
ten (oftewel kindinterventies) uitgevoerd.
uitvoering van het VVE-programma onder
staat positief tegenover dit gezamenlijke
sen van de PRT-technieken. Ze leren om
landelijke resultaten van Alert4you. Het
Bij een aantal locaties komt een Alert4y-
druk te staan. Met als gevolg dat de ont-
aanbod.
in dagelijkse situaties de interactie met
4.3.2 Alert4you
blijkt dat de pedagogisch medewerkers de
ou op vaste basis langs, bij andere op
wikkeling van de kinderen stagneert en de
Alert4you stimuleert structurele samen-
ondersteuning van de jeugdzorgcoach als
aanvraag.
gedrags- en leerproblemen toenemen.
4.3.5 Pivotal Response Treatment (PRT):
kerngebieden. Later wordt ook de kin-
werking tussen opvoedexperts. Soms
zeer waardevol ervaren. Zij krijgen prakti-
’t Kabouterhuis biedt deze kinderen een
Een effectieve behandeling gericht op
deropvang of de school erbij betrokken,
heeft de kinderopvang extra steun nodig
sche handvatten aangereikt in de omgang
4.3.3 Pilot vroegsignalering en ondersteu-
behandeling van twee dagen, in combina-
kinderen met een autisme spectrum
zodat de behandeling nog meer effect
van lokale collega’s, zoals professionals
met kinderen met opvallend gedrag. De
ning Kinderopvang in de proeftuin Oost.
tie met twee dagen verblijf op een VVE.
stoornis en hun ouders
heeft. Het traject kan in totaal 9 maanden
die werken in de jeugdzorg. Samen kun-
coaching on the job is hiervoor een goede
In 2013 kregen alle kinderdagverblijven
In de loop van 2013 bleek uit onderzoek
MOC ’t Kabouterhuis actualiseert het
duren, met gemiddeld één sessie per
nen kansen en problemen bij jonge kinde-
methode gebleken. Het onderzoek/moni-
in Oud-Oost een bezoek van een Jeugd-
dat deze hulpvorm efficiënter kon. Eén
zorgaanbod in een doorlopend project,
week.
ren tijdig gesignaleerd worden, een goede
tor 2013 bevat aanbevelingen en verbe-
gezondheidszorgmedewerker (een Ouder
gecombineerde behandelgroep waar 8
genaamd Actua. Een belangrijke advies
ondersteuning binnen de kinderopvang
tervoorstellen.
Kind Adviseur, vanuit een Ouder Kind
kinderen verblijven en (zo nodig multidis-
uit project Actua was om een ambulant
4.3.6 Theraplay
Team). Om eventuele problemen vroeg
ciplinair) behandeld worden. Impuls (VVE)
programma te ontwikkelen voor gezin-
Een ander advies uit het project Actua
geboden worden en adequaat doorver-
hun kind aan te gaan, gericht op bepaalde
wezen. Daarmee worden de mogelijkhe-
Alleen door de juiste vragen te stellen,
te signaleren, is hierbij ook een jeugd-
verzorgt de opvoedkundige/pedagogische
nen met kinderen met autisme. Kinderen
was het in huis halen van een therapie-
den voor jonge kinderen enorm vergroot.
kun je deze kinderen de juiste zorg bie-
zorgcoach van ’t Kabouterhuis betrokken.
kant en ‘t Kabouterhuis vult deze groep
met autisme maken ongeveer 40% van
vorm voor ouder en kind, gericht op emo-
Medewerkers van ’t Kabouterhuis hebben
den. Hoe gaat het eigenlijk met dit spe-
Beide professionals spelen een belang-
aan met orthopedagogiek en specialis-
onze doelgroep uit. Pivotal Response
tionele problematiek, waaronder hech-
de Alert4you-principes omarmd en coa-
cifieke kind in de kinderopvang en in het
rijke rol in de hulpverlening aan een jong
tische kinder-GGZ. De integrale aanpak
Treatment bleek een effectieve behan-
ting. Dit is Theraplay geworden, waarin
chen de pedagogisch medewerkers on the
gezin? Wat is er voor nodig om dit kind in
kind waar zorgen over zijn.
zorgt voor kennisdeling en een efficiënte-
delmethode gericht op kinderen met een
alle GZ-psychologen en een aantal andere
job. Deze toevoeging van opvoedexpertise
de kinderopvang goed te kunnen begelei-
Zij werken nauw samen vanuit de filosofie
re zorg.
autisme spectrum stoornis en hun ouders.
pedagogen en psychologen van MOC ’t
maakt pedagogisch medewerkers deskun-
den? Wat hebben ouders nodig om hun
‘één visie, één kind, één plan’. Ze bekijken
Er zijn vier medewerkers opgeleid in
Kabouterhuis zijn getraind.
diger. En daarvan profiteren niet alleen
kind te kunnen begeleiden wanneer de
de situatie vanuit het kind en de leeftijds-
De voorbereidingen voor deze groep zijn
het geven van PRT. In 2014 zullen zij
de kinderen die extra zorg nodig hebben,
ontwikkeling niet soepel verloopt?
ontwikkeling met de daarvoor geldende
inmiddels gestart in samenwerking met
medewerkers van de behandelgroepen
maar alle kinderen.
Door Alert4you komt ’t Kabouterhuis
pedagogische uitgangspunten. De Ouder
Impuls in Amsterdam West. In 2014 gaat
coachen, zodat zij dit kunnen toepassen
Het Nederlands Jeugd Instituut deed in
op driekwart van de kinderopvang-
Kind Adviseur heeft de taak te coördine-
dit aanbod uitgerold worden in Amster-
bij cliënten op de groep. Vanuit verschil-
opdracht van de gemeente Amsterdam
locaties in Amsterdam en Amstelland en
ren en de jeugdzorgcoach wordt als spe-
dam en andere regio’s buiten Amsterdam.
lende locaties van MOC ’t Kabouterhuis
onderzoek naar de succesfactoren en
de Meerlanden: in totaal 320 locaties.
cialist ingezet voor complexe hulpvragen.
Naast Impuls is ’t Kabouterhuis ook met
wordt PRT als individueel behandeltraject
knelpunten in de samenwerking tussen
Alert4you medewerkers worden gebeld
Deze pilot wordt in 2014 ook in stadsdeel
de VVE van Swazoom en Combiwel in ge-
aangeboden.
enkele kinderopvangorganisaties en MOC
als er vragen zijn, en komen zo in gesprek.
West, Zuid en Zuidoost ingevoerd.
sprek over deze gecombineerde groepen.
16
17
Hoofdstuk 5: Personeelsbeleid 5.1 Visitatie psychiaters
De jeugdzorgwerkers hebben zich eind
aanvullen voor de uiteindelijke registra-
van de aanmeldingen voor registratie van
MOC ‘t Kabouterhuis
Kind: Mehmet
2013 aangemeld voor de registratie in de
tie. Dit betreft circa 50 medewerkers,
gedragswetenschappers bij NVO en NIP
In 2013 kreeg ’t Kabouterhuis een kwali-
Leeftijd bij aanmelding: 5,5 jaar
kamer Jeugdzorgwerker BAMw. Ongeveer
onder wie de gedragswetenschappers die
worden studieadviezen geformuleerd.
teitsvisitatie van de Nederlandse Vereni-
Alleenstaande moeder
100 medewerkers staan inmiddels gere-
bijvoorbeeld een studieadvies hebben
Dit zal de komende periode zijn beslag
ging voor Psychiatrie. De NVvP bewaakt
Problematiek: ernstige gedragsproblemen, trauma
gistreerd. De overige aanmeldingen zijn
aangevraagd bij het NIP of NVO. De be-
krijgen.
en bevordert de kwaliteit van de werk-
huiselijk geweld
nog in behandeling; in sommige gevallen
roepsregisters zijn dus hard bezig om de
plek in relatie tot de beroepsuitoefening
Aangemeld door: school en moeder
moeten medewerkers nog documenten
vele aanmeldingen te verwerken. Op basis
door psychiaters. De kwaliteitsvisitatie
Ingezette hulp: STOP 4-7 training, speltherapie
is gericht op groepen psychiaters (intervisiegroepen, teams, vakgroepen e.d.)
Moeder Bianca:
en legt de nadruk op zelfevaluatie. De
“Mijn oudste zoon zit op het slechte pad, dat wil ik bij Mehmet voorkomen. Met
visitatiecommissie vormt zich een oordeel
hulp van het Kabouterhuis stellen de juf en ik dezelfde grenzen bij Mehmet,‘Nee
op basis van zelfevaluaties door de groep
is nee en ja is ja’. Mehmet heeft in de STOPklas geleerd minder snel boos te
In januari 2010 nam een aantal enthou-
Kina Smit: “De reacties zijn enthousiast!
psychiaters. Daarnaast laat de commissie
worden en ik heb in de oudertraining geleerd om meer complimenten te geven.
siaste medewerkers het initiatief om de
Men ervaart het OGW als een welkome
informatie en indrukken meewegen die
Dat maakt een groot verschil. Nu hij rustiger is, gaat het beter op school. Uit
benadering ‘oplossingsgericht werken’
aanvulling op wat we al doen. De vra-
voortkomen uit de rondgang op locatie
het onderzoek blijkt dat hij meer moeite heeft met leren, toch kan hij op school
(OGW) door te voeren in onze organi-
gende manier van werken inspireert ons
(o.a. wachtruimten, behandelkamers,
blijven. Daar ben ik trots op”.
satie. Deze positieve, verrassende coa-
om cliënten en collega’s echt te coachen
chende benadering stroomt steeds meer
op het zelf formuleren van hun vraag en
dossierruimte, secretariaat) en het ge-
5.3 Een oplossingsgericht 2013
sprek met de gevisiteerde psychiaters op
Speltherapie:
de jeugdhulpverlening en het onderwijs
hun doelen. Het rekening houden met de
de visitatiedag zelf.
In de speltherapie werd duidelijk dat de gedragsproblemen van Mehmet voort-
binnen. Het Management Team reageer-
samenwerkingsrelatie en de motivatie
De visitatiecommissie rapporteert dat
kwamen uit angst. Hij had veel gewelddadige ruzies tussen zijn broer en moeder
de enthousiast op het initiatief en in 2013
van de cliënt biedt aanknopingspunten
de kinderpsychiaters uit een bevlogen,
meegemaakt. Het spelen hielp hem deze angst te uiten en het gaf hem rust.
heeft ook ‘t Kabouterhuis deze manier van
wanneer het proces vastloopt. Ook geeft
werken omarmd.
het OGW een bepaalde rust wanneer alles
betrokken en hechte groep bestaat. De
snel, snel, snel moet.
psychiaters dragen zorg voor en bieden
Juf Paula:
goede zorg aan de jongste doelgroep,
“Mehmet vroeg veel aandacht waardoor ik minder tijd had voor de andere 25
Het OGW staat vooral voor een basishou-
waarvoor nog weinig richtlijnen zijn en
kinderen in de klas. Door de leerkracht training te volgen ben ik bewuster ge-
ding, een doelgerichte manier
Sleutelwoorden vanuit de teams zijn:
die bovendien bloot staat aan de vele
worden in het stellen van duidelijke grenzen en het geven van gerichte compli-
van kijken naar samenwerking vanuit
‘niet overtuigen, duwen en trekken maar
spanningsvelden tussen jeugdzorg en
menten. Hierdoor kon ik aansluiten bij wat Mehmet in de STOPklas leerde. Het
respect en niet oordelen. Inmiddels
informeren en aansluiten bij het tempo
GGZ. Het lijkt de commissie zinvol dat de
gaat nu goed in de klas”.
hebben bijna alle teams een driedaagse
van de cliënt’. Termen als ‘empowerment’
binnen onze mogelijkheden? De komende
psychiaters zich profileren en sterk maken
basistraining gevolgd, onder leiding van
en ‘eigen kracht’ zijn mooi, maar vragen
jaren zal het OGW nog oefening en verdie-
als beroepsgroep met eigen belangen en
intern opleider Kina Smit en de OGW-sleu-
in de praktijk van iedereen veel creativiteit
ping nodig hebben. In samenwerking
verantwoordelijkheden.
telfiguren uit ieder team.
en doorzettingsvermogen. Het is elke keer
met de Hogeschool van Amsterdam zal
Deze sleutelfiguren volgden ter voorberei-
weer puzzelen welke vraag nu het beste
het borgingsproces goed uitgezet en on-
5.2 Professionalisering en
singen op het juiste moment neemt, waar
codes, tuchtrecht en ruimte voor profes-
ding op hun taak in het voorjaar
zou passen, hoe een stap verder te komen
derzocht worden. Belangrijk om te kijken
registratietraject jeugdzorgwerkers
mogelijk samen met de cliënt. Een pro-
sionele autonomie. Om de ontwikkeling
2013een basistraining, verzorgd door een
in de goede richting. De zelfsturende
wat voor de medewerkers werkt bij het
In een veranderende samenleving is
fessional die over het juiste vakmanschap
en ruimte voor professioneel handelen te
extern trainingsbureau. In april
teams gebruiken het OGW om de focus op
vasthouden en uitbreiden van het OGW.
het noodzakelijk dat professionals zich
beschikt en dat ook op peil houdt.
verbeteren, hebben verschillende partijen
2014 zullen nagenoeg alle medewerkers
succes niet kwijt te raken. Om na het vast-
Onder het oplossingsgerichte motto: ‘Doe
blijven ontwikkelen. Dat is goed voor de
Dat vraagt van professionals dat zij in-
uit het jeugdzorgveld een actieplan op-
hebben kennisgemaakt met het
stellen van het probleem ook de stap te
meer van wat werkt en als het niet werkt,
organisatie en voor de medewerkers:
vesteren in hun vakmanschap en van ons
gesteld gericht op professionalisering van
OGW. De medewerkers die buiten de zelf-
zetten naar: wat willen we graag in plaats
doe eens wat anders’.”
hun expertise kan op cruciale momenten
als organisatie dat wij investeren in onze
beroepsbeoefenaars in de jeugdzorg.
sturende teams vallen hebben een
van het probleem? Wat kunnen we zelf
een belangrijk verschil maken. Bovendien
medewerkers. Dit bij elkaar vertaalt zich
introductiebijeenkomst bijgewoond.
doen om dit te bewerkstelligen? Wat ligt
hebben onze cliënten recht op hulp van
naar: eisen stellen aan de vakbekwaam-
Hierbij hoort een registratietraject, dat
iemand die bekwaam, betrouwbaar en
heid, permanente educatie, ruimte voor
MOC ’t Kabouterhuis in het laatste kwar-
betrokken is. Iemand die de juiste beslis-
reflectie, het werken volgens de beroeps-
taal van 2013 succesvol heeft afgerond.
18
19
Kina Smit Opleider OGW
Hoofdstuk 6 : Financieel beleid 5.4 Personeelsbestand
6.1. Hoofdlijnen financieel beleid
6.2. Beschrijving positie op balansdatum
jeugdzorg, om een klein deel te kunnen
In 2013 stonden er 12 vacatures open en
Het kerndoel van het financieel beleid
Balans
opvangen van de forse frictiekosten die in
zijn er in totaal 11 nieuwe werknemers
van MOC ’t Kabouterhuis is het zorgen
MOC ’t Kabouterhuis is een kleine orga-
de komende jaren voorzien worden.
aangenomen. In figuur 22 is te zien dat er
voor een goede financiële positie, met
nisatie die financieel gezond is, met een
De bedrijfsopbrengsten worden in figuur
30 medewerkers zijn ingestroomd en 16
voldoende liquiditeit en reserves, om de
balanstotaal van
26 weergegeven.
uitgestroomd.
continuïteit van zorg te garanderen en
€ 8.125.095. De liquiditeit (vlottende acti-
flexibel te kunnen inspelen op veranderin-
va ten opzichte van vlottende passiva) op
De totale geconsolideerde bedrijfslasten
gen in de externe omgeving.
de balansdatum is 1,7%. De solvabiliteit
van 2013 zijn € 11.385.260. Veruit het
(eigen vermogen ten opzichte van totaal
grootste gedeelte hiervan zijn personeels-
In 2012 besloeg het aantal medewerkers met een divers culturele achtergrond 18% en eind 2013 is dit aantal teruggelopen
Hieronder staan de belangrijkste uitgangs-
vermogen) op de balansdatum is 32,4%.
lasten, te weten € 9.538.710. Ook in 2013
naar 11,5%. Van de totale aanstelling in
punten van het financieel beleid:
Dit zijn de geconsolideerde cijfers van de
is ingezet op verdere formatiereductie
2013 heeft 27% een divers culturele
• garanderen van continuïteit van zorg;
werkstichtingen van ’t Kabouterhuis.
waardoor de totale personeelskosten
• financiële middelen optimaal inzetten ten behoeve van de zorg;
achtergrond. Van de 19 aangenomen sta-
• duidelijke taakafbakening en werkaf-
giaires hadden er vier een divers culturele
omlaag zijn gegaan. Resultaten Het jaar 2013 wordt positief afgeslo-
De geconsolideerde financiële baten
achtergrond. De opbouw van het perso-
spraken inclusief functiescheiding en
ten. De totale geconsolideerde be-
en lasten zijn per saldo € 47.438. Het
neelsbestand zag er als volgt uit:
controles;
drijfsopbrengsten van 2013 bedroegen
resultaat uit gewone bedrijfsvoering komt
• een kleine en doelmatige overhead;
€ 12.351.798. De financiers hebben
daarmee op € 919.099.
• elk jaar een sluitende en taakstellende
allemaal een lager budget voor 2013
Personeelsformatie
2012
2013
Leeftijdsklasse
Formatie (in fte’s per 31 december 2013)
173,2
161,5
Gemiddelde formatie (in fte’s exclusief stagiaires)
2009
2013
19 en jonger
2
0
begroting;
beschikbaar gesteld met uitzondering van
Figuur 27 vat de geconsolideerde cijfers
165,1
148,8
20 t/m 24
25
5
• elk jaar een liquiditeitsbegroting;
het zorgkantoor; voor AWBZ-zorg waren
van de werkstichtingen van ’t Kabouter-
Instroom (in aantallen medewerkers)
49
30
25 t/m 29
67
21
• elk jaar een vastgestelde en door de
in 2013 meer middelen beschikbaar dan
huis samen.
Uitstroom (in aantallen medewerkers)
20
16
30 t/m 34
45
43
18%
11,5%
35 t/m 39
28
43
40 t/m 44
33
30
45 t/m 49
24
18
50 t/m 54
26
24
• maandelijkse financiële rapportages om
55 t/m 59
12
18
de budgetten te volgen en waar nodig
60 t/m 64
4
7
bij te sturen;
Divers culturele achtergrond figuur 22: Personeelsformatie
Jaar
Werknemer flexibel
Werknemer vast
Totaal
2009
39
14%
232
86%
271
2011
35
13%
236
87%
271
2013
15
7%
198
93%
213
figuur 24: Ontwikkeling vast en flexibele formatie
figuur 23: Ontwikkeling leeftijdsopbouw
accountant goedgekeurde jaarrekening; • een bescheiden positief saldo op de jaarrekening;
• per kwartaal een analyse, resultatenrekening, balans en prognose; • voldoende weerstandsvermogen om
2013
risico’s af te kunnen dekken;
2012
Z
Z/ZW
Z
Z/ZW
Verzuimpercentage
4,36%
6,89 %
4,1%
6,10%
Meldingsfrequentie
1,05
1,2
figuur 25: Ziekteverzuim
• voldoende liquiditeit, lage financieringskosten en geen beleggingen. Een afgeleide van continuïteit van zorg is continuïteit van de organisatie en werkgelegenheid. De organisatie moet goed
in het vorig jaar. Het positieve resultaat is mede een gevolg van sterke kostenbeheersing. De opbrengsten worden opgenomen in de nieuw gevormde bestemmingsreserve transitie Stadsregio Amsterdam
€9.790.839
ZVW-zorg (GGZ)
€ 1.674.707*
AWBZ-zorg
€ 514.011
Projectsubsidie Alert4You Gemeente Amsterdam
€ 200.000
Projectsubsidie Alert4you Gemeente Haarlemmermeer Logopedie
€20.000 € 151.716
Overige bedrijfsopbrengsten(gift) Totaal
€ 525 € 12.351.798
figuur 26: Bedrijfsopbrengsten * exclusief de verrekening transitiebedrag € 99.883 negatief
voor haar medewerkers zorgen, opdat
Bedrijfsopbrengsten
€ 12.351.798
de medewerkers ook goed voor cliënten
Bedrijfslasten
€ 11.385.260
kunnen zorgen. Continuïteit van zorg staat
Bedrijfsresultaat
€ 966.538
voorop, maar goed werkgeverschap volgt
Financiële baten en lasten
€ -47.438
direct daarna.
Resultaat uit gewone bedrijfsvoering
€ 919.100
figuur 27: Geconsolideerde cijfers van de werkstichtingen van ’t Kabouterhuis samengevat
20
21
Hoofdstuk 7 : Maatschappelijk ondernemen Aandachtspunten
wet (geestelijke gezondheidszorg voor
over de omvang van de frictiekosten die
Een financieel aandachtspunt van ’t Ka-
jeugdigen) en de Algemene Wet Bijzon-
samenhangen met de transitie en de
bouterhuis in 2013 was de verandering in
dere Ziektekosten (zorg voor kinderen
transformatie. Dit betekent in financiële
de bekostigingssystematiek in de GGZ.
en jongeren met een licht verstandelijke
termen dat er sprake is van een mogelijke
In 2012 was er al de wijziging van verant-
beperking). De Jeugdwet voorziet in een
onzekerheid, waardoor er twijfel ontstaat
woording op basis van verrichtingen naar
bestuurlijke en financiële decentralisatie
over de continuïteit.
verantwoording in Diagnose Behandeling
van alle ondersteuning, hulp en zorg bij
Al in 2014 zal ‘t Kabouterhuis te maken
Combinaties (DBC’s). In 2013 is daar de
opgroeien en opvoeden naar gemeenten.
krijgen met frictiekosten als gevolg van re-
overgang van kalenderjaar naar schade-
organisatie. Bij deze jaarrekening vormen
onderwijs en behandelingsaanbod.
Netwerk-zorg
• Basisonderwijs: MOC ‘t Kabouterhuis
Jonge kinderen zijn kwetsbaar en nog volledig afhankelijk van hun omgeving. Daarom richt onze hulp zich op het activeren van en samenwerken met iedereen in de natuurlijke omgeving van het kind. Via het ‘Expertisenetwerk Jonge Kind’ willen we als specialistische instelling de verbinding leggen met alle (beroeps) opvoeders en hulpverleners voor het jonge kind in de wijk. Dit alles vanuit de gedachte: ‘It takes a whole village to raise a child’.
werkt met diverse basisscholen samen in het kader van Stop 4-7, een programma voor kinderen met gedragsproblemen in de onderbouw. Ook bieden we diverse scholen in Amsterdam leerkrachtondersteuning, gericht op sociale ontwikkeling van onderbouwleerlingen en hantering van gedragsproblemen.
lastjaar bijgekomen. Dit laatste betekent
Momenteel wordt MOC ’t Kabouterhuis
wij een ‘bestemmingsreserve transitie
dat de definitieve nacalculatie van de
nog gefinancierd vanuit de drie verschil-
jeugdzorg’, waarmee de organisatie de
DBC’s die in 2013 zijn geopend, pas in
lende financieringsstromen: Stadsregio
frictiekosten van 2014 hopelijk goeddeels
7.1 Samenwerkingsrelaties en
dam) en binnen het samenwerkingsver-
hier is op diverse basisscholen Okido
juni 2015 plaatsvindt, terwijl voor de
Amsterdam, Zorgverzekeraars (GGZ) en
kan opvangen.
maatschappelijke doelen
band Jeugd GGZ, afstemming tussen de
aangeboden, ambulante hulp gericht
jaarrekening wel een omzetbepaling moet
Zorgkantoor (AWBZ). De financiering
MOC ’t Kabouterhuis werkt op allerlei
verschillende JGGZ-instellingen binnen
op kinderen binnen de kinderopvang,
plaatsvinden. Dit brengt landelijk risico’s
vanuit de Stadsregio Amsterdam is veruit
Ondanks alle onzekerheid ziet MOC ’t
gebieden nauw samen met overheden,
de stadsregio en samenwerking met
peuterspeelzalen en de kleutergroepen
met zich mee voor alle instellingen die
het grootste. Deze subsidierelatie is per 1
Kabouterhuis de toekomst met vertrou-
onderwijs en collega-instellingen. Hier-
deze instellingen, zoals De Bascule,
van het basisonderwijs.
curatieve GGZ leveren.
januari 2015, de invoeringsdatum van de
wen tegemoet. Gezien de huidige positie
onder een overzicht van deze samenwer-
Arkin, GGZ inGeest, de Opvoedpoli,
nieuwe Jeugdwet, opgezegd. De financie-
van de organisatie én de gesprekken die
kingsverbanden, ingedeeld naar werkveld.
Lucertis, Triversum en de Jeugd Riagg.
Zuidoost ondersteunt de Van Houte-
In 2013 stond veel in het teken van de
ring vanaf 2015 is onzeker. Wel is er door
daarover zijn en worden gevoerd, denkt
• Volwassenenpsychiatrie: Vanuit Jeugd-
school zowel inhoudelijk als organisa-
transitie jeugdzorg en de voorbereidingen
de gemeenten gewerkt aan Regionale
’t Kabouterhuis ook vanaf 1 januari 2015
Jeugd & Opvoedhulp
zorgoverleg Stadsregio Amsterdam
torisch. Er wordt samengewerkt rond
daarop. Er zal veel veranderen, onder
Transitiearrangementen. Deze RTA’s geven
voldoende financiering vanuit de gemeen-
• Gemeenten: MOC ‘t Kabouterhuis heeft
(JZO) is een convenant opgesteld tussen
Voorschool+ en nieuwe projecten. Een
meer ten aanzien van inkoop, bekostiging,
nadere invulling aan de wijze waarop de
ten te kunnen verwachten. Tevens is op
actief deelgenomen aan bijeenkomsten
volwassenenpsychiatrie en de jeugdzorg
dergelijke samenwerking bestaat ook
registratie, facturatie en verantwoording.
overgang van het oude jeugdstelsel naar
15 april jongstleden een budgetgarantie
in de verschillende gemeenten in het
ten aanzien van ouders met psychiatri-
met De Schakel in Amstelveen en De
Dit heeft veel impact op de bedrijfsvoe-
het nieuwe jeugdstelsel per regio gaat
van de gemeenten afgegeven voor onze
kader van de transitie Jeugdzorg.
sche problematiek, waarbij de veiligheid
Dolfijn in Uithoorn.
ring en brengt forse risico’s met zich mee.
plaatsvinden.
organisatie voor 2015 van minimaal €
In dat kader is onder meer een reorganisatie in gang gezet.
• Basisonderwijs Haarlemmermeer:
• Stadsregio Amsterdam: MOC ‘t Kabou-
• Speciaal Basisonderwijs: De locatie
van het kind mogelijk in gevaar is. • Volwassenenpsychiatrie Amsterdam
Kinderopvang
7.753.825. De jaarrekening is dan ook
terhuis participeert op zowel bestuurlijk
De onduidelijkheid is echter nog steeds
opgesteld op basis van deze continuïteits-
als beleidsniveau in diverse overlegcir-
Zuidoost: Samenwerking met de acute
MOC ’t Kabouterhuis werkt actief met
zeer groot. In haar derde voortgangs-
veronderstelling.
cuits en werkgroepen.
dienst van de volwassenenpsychiatrie,
de Voorschoolse voorzieningen en VVE,
met name de systeemtherapeuten
zowel vanuit Alert4you als vanuit de
De effecten van de transitie jeugdzorg
rapportage van februari 2014, signaleert
• Collega-instellingen (Altra, Spirit, BJAA,
zijn dit jaar nog slechts beperkt zichtbaar.
de Transitiecommissie Stelselherziening
Bascule/TGV): Verschillende samen-
van de sectie huiselijk geweld. Er vindt
groepsbehandeling.
Wel is al te zien dat een deel van het
Jeugd (TSJ) zelfs dat de voortgang van het
werkingsverbanden, waaronder het JZO
wederzijds consultatie plaats.
• Alert4you: In samenwerking met de
opdrachtgeverschap vanuit de Stadsregio
decentralisatieproces op cruciale punten
(Jeugdzorgoverleg), Beleidsoverleg en
naar de gemeenten is overgegaan. In ko-
forse vertraging heeft opgelopen. Met de
mende jaarrekeningen zullen de effecten van de transitie veel duidelijker zijn. 6.3 Toekomstverwachtingen
• OuderKindLijn: MOC ’t Kabouterhuis
gemeente Amsterdam is Alert4you
diverse werkgroepen op het gebied van
voerde verkennende gesprekken met
breed uitgerold over de Stadsregio
huidige aanpak en het huidige tempo kan
onderzoek en inhoudelijke samenwer-
deze tweedelijns GGZ-instelling voor
Amsterdam.
de transitie volgens de TSJ niet op verant-
king.
(aanstaande) ouders en jonge kinderen,
• Okido: ambulante hulp gericht op
woorde wijze per 1 januari 2015 worden
• Ouder Kind Teams
met het oog op nauwere samenwer-
kinderen binnen de kinderopvang, via
gerealiseerd.
• Samen Doen teams
king; zie paragraaf 3.2.
begeleidingsgesprekken op kinderdag-
• Loket Vroeghulp een verwijzer in de
Op 18 februari 2014 heeft de Eerste
verblijven. MOC ’t Kabouterhuis neemt Onderwijs
ook deel aan de stedelijke stuurgroep
MOC ’t Kabouterhuis denkt en doet
Okido.
Kamer de Jeugdwet aangenomen, met
Voor onze organisatie betekent de over-
als invoeringsdatum 1 januari 2015. De
gang naar de gemeente dat er momenteel
Jeugdwet vervangt niet alleen de Wet op
nog geen duidelijkheid bestaat omtrent
Jeugd GGZ
actief mee in het vormgeven van Passend
de jeugdzorg, maar ook de verschillende
de positie van ’t Kabouterhuis en be-
• Jeugd GGZ Amsterdam: Samenwerking
Onderwijs.
ning (SO&T): in het kader van Alert4you
andere onderdelen van de jeugdzorg die
kostiging van de zorg in de periode na 1
binnen SIGRA (Samenwerkende instel-
• De Bascule: REC 4 onderwijs vanuit
werken we samen bij het trainen van
nu nog vallen onder de Zorgverzekerings-
januari 2015. Ook is er onduidelijkheid
lingen gezondheidszorg regio Amster-
22
regio Amstelland en de Meerlanden
PWS, het geïntegreerd aanbieden van 23
• Stichting Opvoedondersteuning & Trai-
leidsters in de kinderopvang.
taaltraining voor slechthorende kleuters.
Kind: Lisa
• Visio: voor mensen met een visuele
Leeftijd bij aanmelding: 4 maanden Tweeoudergezin
beperking rondom visuscontrole bij de
Problematiek: excessief huilen
geplaatste kinderen.
7.3 Expertisenetwerk jonge kind
werken tot praktische deelplannen van
MOC ’t Kabouterhuis vervult de rol van
het expertisenetwerk. De werkgroepen
cule, Ingeest, Arkin/NPI –infant Mental
voorzitter voor de SIGRA commissie Kind-
zijn: Expertiseteam; Expertisetafel; Des-
Health ook zitting hebben.
zorg. Op 21 mei 2013 zond de Commissie
kundigheidsbevordering en het ontwik-
Kindzorg van de SIGRA de gemeente
kelen van een Virtueel netwerk voor het
Amsterdam een notitie in het kader van
delen van kennis tussen professionals.
werken monitoren van programma’s. • Crisisteam: Werkgroep, waarin de Bas-
• Landelijk instellingen rondom het jonge
Aangemeld door: consultatiebureau en ouders
• Welzijn Vita (Amstelveen):
Ingezette hulp: 4 weken gesprekken met gebruik
• OuderKindLijn
• GGZ Nederland.
de transitie jeugdzorg. Hierin zetten de
Van elke organisatie die participeert in de
van video-opname interactie ouders en kind
• GGZ inGeest
• Jeugdzorg Nederland.
betrokken zorgpartners hun visie op de
stuurgroep komt iemand in één of meer-
zorg aan het jonge kind uiteen en pleiten
dere werkgroepen. Ook de leden van de
kind.
• de Bascule Moeder Bianca:
• BJAA
7.2 Samenwerking OuderKindLijn
zij voor de oprichting van een ‘Experti-
Commissie Kindzorg zijn gevraagd om zelf
Lisa huilde dag en nacht, het ging door merg en been. We werden er wanhopig
• Altra
Medio 2013 voerden MOC ’t Kabouter-
senetwerk Jonge Kind (-9 maanden tot
aan te sluiten of een collega af te vaardi-
van. Ik zat wekelijks bij de huisarts, volgens hem was er met Lisa niks mis. Mike
• MEE
huis en de OuderKindLijn, een tweedelijns
6 jaar)’. Dit expertisenetwerk moet een
gen. Deze werkgroepen gaan in 2014 de
kwam steeds later uit zijn werk thuis, ik voelde me zo alleen. Ik dacht wel eens:
• Cordaan Jeugd
GGZ-instelling voor (aanstaande) ouders
aantal zaken bevorderen: de tijdige sig-
plannen verder uitwerken.
‘Was ze maar nooit geboren’.
• Ons Tweede Thuis
en jonge kinderen, een aantal verkennen-
nalering door het professionele voorveld
Nu heb ik er weer vertrouwen in. Ik was verbaasd hoe goed Lisa reageerde op
• Orion
de gesprekken. Als gevolg hiervan gaan
bevorderen, de consultatie en kennisover-
een strak dagritme. Els heeft me ook geleerd Lisa gerust te stellen en tegen
• Zigzag
we onze samenwerking naar verwachting
dracht naar het professionele voorveld
haar te praten. Ik durf nu ook mijn familie en vrienden meer om hulp te vragen.
• Kentalis
verder intensiveren.
en een adequate afstemming tussen de
Mike en ik zijn laatst zelfs een avondje uit geweest”.
• Universitair Audiologisch centrum
MOC ’t Kabouterhuis en de OuderKindLijn
verschillende zorgdomeinen in de zorg
• Afdeling Kindergeneeskunde van de
vinden elkaar al jaren in de aandacht voor
voor het jonge kind. Belangrijk hierbij is
Huilbabyteam:
Ziekenhuizen: St. Lucas, Slotervaart,
kwalitatief goede zorg voor het jonge
nauw overleg met de ouder- en kind-
De kinderarts bevestigde dat het huilen van Lisa geen medische oorzaak had.
AMC, VuMc; Spaarne Ziekenhuis.
kind, het belang van de relatie tussen
teams (OKT’s) en de Samen DOEN-teams
Het huishouden verliep erg chaotisch. Het eerste doel was meer rust en regel-
Afstemming met de kinderartsen rond-
ouder en kind en de context waarbinnen
(SDT’s) en goede samenwerking met de
maat te creëren. Dit had al snel effect op Lisa’s huilbuien. Hierdoor kon er na
om gezinnen waar zorgvragen zijn.
het jonge kind opgroeit. Onze expertise
volwassenenzorg, zoals volwassenen GGZ,
en ons behandelaanbod vullen elkaar aan
verloskundigen en huisartsen. Uit on-
een week gestart worden met het verbeteren van de interactie tussen ouders
• De SIGRA Commissie Kindzorg, zie ook
en Lisa. Door middel van de videobeelden kon gezinsbegeleidster Els positieve
paragraaf 3.3: De commissie spant zich
en versterken elkaar. Samenwerking op
derzoek blijkt dat een tijdige signalering
contactmomenten laten zien. Dit versterkte het vertrouwen bij moeder.
in voor brede, samenhangende zorg
gebieden als behandeling, wetenschappe-
ernstige problematiek op latere leeftijd
voor (zeer) jonge kinderen. Dit doet zij
lijk onderzoek en opleiding zal de kwaliteit
kan voorkomen.
door middel van intersectoraal overleg
van zorg aan het zeer jonge kind nog ver-
De notitie is besproken in een breed over-
lingsproblematiek veroorzaakt door een
en samenwerking, zowel op het gebied
der professionaliseren en optimaliseren.
leg tussen de gemeente Amsterdam en de
stichting voor kinderen met langdurige
verstandelijke handicap, ontwikkelings-
van speciale zorgvoorzieningen als op
Beide organisaties zijn ervan overtuigd
zorgpartners van de Commissie Kindzorg.
medische zorg is een groepsaanbod
stoornis, medische problemen.
het gebied van reguliere voorzieningen
dat deze samenwerking tot synergie zal
Op grond van de notitie en de bespreking
als onderwijs en kinderopvang.
leiden. Samen kunnen we in de keten
is een conceptopdracht geformuleerd om
van zorg binnen de regio Amsterdam een
het beoogde expertisenetwerk verder
• ZigZagZorg: In samenwerking met deze
opgestart, waarbij we gebruik maken van elkaars deskundigheid. Jeugd LVB • Cordaan: Observatiediagnostiek voor
Gespecialiseerde instellingen rondom het jonge kind
Overige partners
belangrijke en unieke bijdrage leveren aan
uit te werken. Dit concept is besproken
• JGZ van de GGD Amsterdam en Amstel-
• SAM, een laagdrempelig platform
specialistische en kwalitatief goede zorg
binnen de commissie en vervolgens met
waarbij klanten zelf hun hulpverlener
voor (aanstaande) ouders en zeer jonge
een beperkt aantal kernpartners en de
kunnen uitkiezen.
kinderen.
gemeente Amsterdam. Dit heeft geleid tot
Het streven is dat in de loop van 2014 de
een definitieve opdrachtformulering.
land.
jonge kinderen met een complexe
• JGZ van SAG
ontwikkelingsproblematiek veroorzaakt
• VTO team: Vroegtijdige onderkenning
door een verstandelijke handicap, ont-
ontwikkelingsproblemen. Er is diagnos-
wikkelingsstoornis, medische proble-
tiek aangeboden in samenwerking met
men.
NSDSK.
• Ons Tweede Thuis: Amstelland en de
• Matchpoint: Systeem voor zorg coördinatie. • Onderzoek VUMC: VUmc zet longitudinaal fundamenteel onderzoek op.
• NSDSK: De Nederlandse Stichting voor
Meerlanden. Samenwerking voor jonge
het Dove en Slechthorende Kind geeft
kinderen met een complexe ontwikke-
onze locatie in Zuidoost een spraak/ 24
hoogstaande zorg van de Ouder Kind Lijn door een aantal professionals bij ’t Kabou-
MOC ’t Kabouterhuis is voorzitter van de
terhuis gecontinueerd wordt.
stuurgroep (Kabouterhuis, Ouder Kind
• NEJA: Neemt deel aan het Netwerk
Lijn, VTO en Integrale Vroeghulp) van het
Effectieve jeugdzorg Amsterdam.
expertisenetwerk jonge kind. Er zijn vier
• NJI: In het kader van ‘Evidence Based’
groepen gevormd om deze thema’s uit te 25
Bijlage Organogram 2013 MOC ’t Kabouterhuis MOC ’t Kabouterhuis is op weg van een klassiek organogram met hiërarchische lijnen naar een organisatie gebaseerd op zelfsturing vanuit teams. Binnen ieder team zijn ten behoeve van verantwoordelijkheid op casus niveau per casus: • trajectcoördinator • hoofdbehandelaar GGZ / hoofdbehandelaar
Raad van Toezicht Raad van Bestuur / Directie OR
Cliënten Raad
Opleiding / beleid Manager P&O Advies en ondersteuning
Teamcoach Inhoud Team Coach Organisatie
Manager Bedrijfsbureau Manager Zorg Innovatie
Manager Zorg Organisatie (duo i.v.m. continuïteit)
Team Coach Organisatie
Facilitair ICT
Teamcoach Inhoud
Teamcoach Inhoud
Financiën
Manager Zorg Inhoud
Team Coach Organisatie
Team Coach Organisatie Teamcoach Inhoud
Medisch Orthopedagogisch Centrum ’t Kabouterhuis is een gespecialiseerd behandelinstituut voor hele jonge kinderen en hun gezin. We bieden observatie, diagnostiek en behandeling in combinatie met begeleiding van het gezin. Dit vindt plaats op ‘t Kabouterhuis en/of in de thuissituatie. De hulpverlening is systeemgericht en afgestemd op de hulpvraag van ouders en kind. Deze vraag vormt de basis voor het behandelaanbod. De behandeling is multidisciplinair en sluit daarmee aan bij de diversiteit en complexiteit van de hulpvragen. Het werkgebied van ‘t Kabouterhuis omvat de regio Amsterdam en Amstelland en de Meerlanden.
Colofon Tekst & Redactie: Marit Blom, Sophie van Elk Ontwerp: Design Stories Fotografie: Sake Rijpkema, istockphoto, Marit Blom, Monique Laeyendecker
26
www.kabouterhuis.nl ’t Kabouterhuis brengt nieuwe visie jeugdzorg nu al in praktijk Amsterdam, donderdag 18 april. Vanmiddag opende Pieter Hilhorst, wethouder Jeugd van Amsterdam, het totaal vernieuwde pand van Medisch Orthopedagogisch Centrum ’t Kabouterhuis aan de Amsteldijk 196. In dit gebouw is een unieke integrale aanpak gerealiseerd van de zorg voor kinderen tot en met 6 jaar met een ontwikkelings-, gedrags- en/of lichamelijk probleem. Meer met minder Vanaf 2015 moet de Jeugdzorg volledig anders georganiseerd zijn. Zo moet er meer samengewerkt en dichter bij het kind gewerkt worden. Hilhorst juicht het
toe dat ’t Kabouterhuis die nieuwe visie op jeugdzorg nu al effectief in praktijk brengt: “In een lastige tijd met krimpende budgetten is ’t Kabouterhuis erin geslaagd ‘meer te doen met minder’. De specialis-
Met een gulle lach opent wethouder Hilhorst samen met ouders en kinderen symbolisch MOC ‘t Kabouterhuis.
ten hier spelen een actieve rol, óók bij het terug begeleiden van het kind naar zijn natuurlijke omgeving.” Samen voor het jonge kind Onder het motto ‘Samen voor het jonge kind’ is samenwerking als sinds lange tijd het sleutelwoord bij MOC ’t Kabouterhuis. Ouders en beroepsopvoeders worden er getraind en gecoached, zodat zij beter in staat zijn om het kind zelf verder te helpen. Op de Amsteldijk 196 werken ruim 20 verschillende specialismen in team en zijn onder meer verpleegkundig kinderdagverblijf Zigzag, de prof. Waterinkschool voor speciaal basisonderwijs en een kinderfysiotherapiepraktijk gevestigd. Het nieuwe, fraaie complex biedt kinderen alle ruimte om veilig te spelen, te leren en zich te ontwikkelen. Amsterdam is hiermee een unieke plek rijker waar kinderen die het moeilijk hebben weer gewoon kind kunnen zijn.
figuur 28: Artikel in De Echo over opening locatie Zuid van MOC ’t Kabouterhuis, april 2013
Centraal Bureau
Regio Amsterdam Zuid
Regio Amsterdam Zuidoost / Noord
Regio Amstel- en Meerlanden
Amsteldijk 196 1079 LK Amsterdam 020 - 644 53 51
[email protected]
Vestiging Zuid Amsteldijk 196 1079 LK Amsterdam 020 - 644 53 51
[email protected]
Vestiging Noord Kopjachtplein 20 1034 JG Amsterdam 020 - 630 46 30
[email protected]
Vestiging Hoofddorp Kaj Munkweg 2 2131 RW Hoofddorp 023 - 555 44 11
[email protected]
Vestiging Zuidoost Leksmondplein 28 1108 EL Amsterdam 020 - 453 01 91
[email protected]
Vestiging Amstelveen Marne 127 1186 PJ Amstelveen 020 - 810 03 60
[email protected]
Regio Amsterdam West Vestiging West Albardagracht 1 1063 NN Amsterdam 020 - 613 85 85
[email protected]