Als anderen het niet meer weten. MOC ‘t Kabouterhuis, thuis in hulp voor het jonge kind en gezin
Inhoud Inleiding ............................................................................................................................
5
Opvoeden is moeilijk .........................................................................................................
6
Zelf hulp zoeken ...............................................................................................................
6
Welkom bij ‘t Kabouterhuis ...............................................................................................
7
Wie zijn wij? ......................................................................................................................
7
Problemen bij jonge kinderen ...........................................................................................
8
Wat is er met mijn kind aan de hand? .............................................................................. 10 Hulp bij u thuis .................................................................................................................. 11 Trainingen ......................................................................................................................... 12 Hulp op kinderopvang en op school voor leidster, leerkracht en ouders ......................... 13 Uw kind op de groep ......................................................................................................... 14 Meer informatie ................................................................................................................. 15
Bas naar ‘t Kabouterhuis .................................................................................................. 17
In detail ............................................................................................................................. 35
3
Inleiding Maakt u zich zorgen om uw kind? Heeft u al hulp gezocht bij familie, vrienden, buren, medewerkers van het kinderdagverblijf of de leraar op school? Maar blijft het ingewikkeld en komt u er niet uit? Bij kinderen kan er van alles aan de hand
thuis of soms op een kinderdagverblijf of
zijn. Weinig of veel. U kunt hier wat aan
school. Een aantal kinderen gaat naar
doen en bij ‘t Kabouterhuis werken des-
groepsbehandeling bij ‘t Kabouterhuis. Dit
kundigen die u daarbij kunnen helpen. Zij
is net als voor het eerst naar school best
zoeken samen met u uit wat er aan de
spannend voor uw kind. Daarom hebben
hand is met uw kind en wat u kunt doen om
wij een voorleesverhaal met tekeningen
hiermee om te gaan.
voor u en uw kind gemaakt. Met dit verhaal kunt u uw kind op een gemakkelijke,
Voor u ligt een boekje waarin we zo goed
leuke manier voorbereiden op wat er gaat
mogelijk proberen uit te leggen wat we
gebeuren.
voor jonge kinderen en gezinnen kunnen betekenen. Een gezellig boekje met uitleg
Naast de behandeling op een groep bieden
over een serieus onderwerp voor u en uw
wij meer mogelijkheden. Achterin dit boek-
kind.
je vindt u gedetailleerde informatie.
Soms hebben kinderen hulp nodig, veel of
Wanneer u dit boekje leest, kan het zijn dat
weinig. Bij ’t Kabouterhuis werken allemaal
sommige informatie alweer verouderd is.
deskundigen. Onze medewerkers kunnen
Voor de meest actuele informatie verwijzen
vaak met een paar gesprekken al veel voor
we u naar www.kabouterhuis.nl.
u en uw kind betekenen. We komen bij u
5
Opvoeden is moeilijk
Zelf hulp zoeken
Opvoeden gaat niet altijd vanzelf. Misschien
U praat over het gedrag van uw kind met
is uw kind druk? Of juist heel stil? Praat uw
familie, vrienden of buren. Wat kunt u doen
kind nog niet? Schopt en slaat uw kind
om het gedrag van uw kind te verande-
andere kinderen? Ook kan het zijn dat de
ren? Wat zijn oplossingen? Op school en
school zich zorgen maakt of klachten heeft
op het kinderdagverblijf weten ze veel over
over uw kind. Dit is niet leuk om te horen. U
opvoeden. Ook bij het Ouder- en Kindcen-
maakt zich zorgen. “Is er iets met mijn kind
trum en uw huisarts kunt u met veel vragen
aan de hand?”
terecht. Toch lukt het niet altijd om een oplossing te vinden. Wat nu?
Wist u dat… ...u ook een Eigen Kracht-conferentie kunt aanvragen? Opvoeden is moeilijk. Soms kunt u het even niet alleen. U heeft hulp nodig. Tijdens een Eigen Krachtconferentie maakt u samen met familie en bekenden een plan voor de toekomst. De bespreking wordt geleid door een onafhankelijke coördinator. Voor meer informatie kunt u kijken op www.eigen-kracht.nl.
6
Welkom bij ‘t Kabouterhuis
Wie zijn wij?
Als u en anderen het niet meer weten, kunt
Wij kunnen met u meedenken, u steunen
u bij ’t Kabouterhuis terecht. Wij weten veel
bij ingewikkelde vragen rondom opvoeden
over jonge kinderen.
of het opgroeien van uw kind. Samen met
Wij gaan samen met u uitzoeken wat er
u zoeken we naar oplossingen voor uw
met uw kind aan de hand is. Daarna wer-
problemen. Er zijn zes Kabouterhuizen
ken we samen aan een oplossing.
(zie achterin dit boekje voor de adressen). Deze Kabouterhuizen zijn ingericht voor jonge kinderen. De ruimtes zijn gezellig en hebben veel kleur, speelgoed en tekeningen. Buiten zijn er speelpleinen met zandbakken, klimrekken en glijbanen. Als u bij ons komt, krijgt u een rondleiding. We praten over de zorgen die u heeft over uw kind en hoe dit voor u is. Wij overleggen met u wat we samen het beste kunnen doen om u en uw kind te helpen. We maken hier met elkaar afspraken over.
Wist u dat… ...kleine kinderen flexibel zijn? Hierdoor kunnen we met jonge kinderen meer bereiken dan met oudere kinderen of jongvolwassenen. Dus, hoe jonger het kind is als het probleem wordt aangepakt hoe beter voor het kind en de omgeving. Ook wordt de kans kleiner dat het kind later nog in aanraking komt met zwaardere vormen van (jeugd)zorg.
7
Problemen bij jonge kinderen Kinderen worden vanzelf groter maar hun
Emotionele problemen
ontwikkeling gaat niet altijd vanzelf.
Kinderen met emotionele problemen kun-
Opgroeiende kinderen zijn niet altijd even
nen stil, teruggetrokken, angstig, of juist
gemakkelijk. Er kan van alles aan de hand
droevig of somber zijn. Dit kan bijvoorbeeld
zijn.
komen doordat er iets gebeurd is waardoor er stress ontstaat. Bij ‘t Kabouterhuis kun-
Het kan zijn dat uw kind:
nen we helpen. We zoeken eerst uit wat er
•
angstig, stil en teruggetrokken is;
met uw kind aan de hand is. Door met uw
•
extreem druk en beweeglijk is;
kind te spelen, kunnen we erachter komen
•
vaak ongehoorzaam is;
wat er aan de hand is. Daarna kijken we
•
veel aandacht vraagt en agressief is;
welke hulp uw kind nodig heeft.
•
niet of moeilijk spreekt;
•
moeilijke omgang met leeftijdgenoot-
Gedragsproblemen
jes heeft;
Kinderen met gedragsproblemen doen
•
problemen met eten en groeien heeft;
vaak dingen zonder eerst na te denken.
•
(kenmerken van) autisme, ADHD
Sommige kinderen schelden veel of ma-
heeft;
ken dingen stuk. Ze zijn driftig, stamp-
•
medische problemen heeft;
voeten of luisteren niet. Sommig kinderen
•
zich langzamer ontwikkelt dan andere
pakken dingen af van andere kinderen. Wij
kinderen.
gaan samen met u en eventueel het kinderdagverblijf of de school aan de slag om deze gedragsproblemen bij u kind te verminderen of te laten verdwijnen. Hierdoor kan uw kind zich beter ontwikkelen.
8
Autisme
Problemen met spraak en taal
Kinderen met autisme gaan op een andere
Sommige kinderen praten niet of vinden
manier om met mensen en dingen. Som-
praten moeilijk. ’t Kabouterhuis zoekt uit
mige kinderen maken moeilijk contact en
hoe dat komt. Hangt het niet praten sa-
houden afstand. Sommigen blijven iets wat
men met een ander probleem? Praat uw
ze doen steeds herhalen. Ook kunnen ze
kind bijvoorbeeld niet of moeilijk omdat het
moeite hebben met taal en met duidelijk
geen contact kan maken? Bij ’t Kabouter-
maken wat ze willen. Het begrijpen van an-
huis leert uw kind beter praten en leert het
deren kan ook erg moeilijk zijn. Autisme zit
te communiceren met plaatjes en gebaren.
in de hersenen van een kind en gaat niet
Ook zonder woorden leert u met uw kind
over. Wel kunnen kinderen en ouders leren
praten. Samen met u zoeken we vervol-
zo goed mogelijk met autisme om te gaan.
gens naar de beste school of begeleiding
Bij ’t Kabouterhuis kunnen we u hierbij hel-
voor uw kind.
pen.
Wist u dat… ...we bij ’t Kabouterhuis rekening houden met het IQ en de lichamelijke conditie van uw kind? Heeft uw kind een hoog of laag IQ? Een slechte of goede lichamelijke conditie? Wij kijken naar wat uw kind begrijpt en kan.
9
Wat is er met mijn kind aan de hand? Eerst gaan we uitzoeken wat er precies
Misschien komt u voor onderzoek en en-
met uw kind aan de hand is. Dit doen we
kele gesprekken naar ’t Kabouterhuis. Ook
bij ’t Kabouterhuis maar het kan ook zijn
kan één van onze medewerkers bij u thuis
dat we bij u thuis komen. Medewerkers
komen om u te helpen, of uw kind komt
doen testjes. Hoe doet uw kind bepaalde
overdag bij ons op de groep.
opdrachtjes? Wat kan uw kind al goed? En wat nog niet zo goed? Wanneer we weten
De hulp duurt zolang het nodig is. Soms
wat er met uw kind is, bespreken we dit
duurt dat een hele tijd. Soms is het maar
met u. Samen met u gaan we kijken naar
kort.
wat we willen bereiken en hoe we dit gaan doen.
Wist u dat… …er bij ’t Kabouterhuis een kinderarts werkt? Het is namelijk belangrijk om ook naar lichamelijke problemen te kijken als een kind wordt onderzocht en behandeld. Soms hangt het gedrag van een kind samen met iets lichamelijks.
10
Hulp bij u thuis U kunt thuis hulp krijgen bij het opvoeden.
en ben naar de huisarts gegaan. Zo kwam ik
Bij ’t Kabouterhuis weten we veel over op-
bij ‘t Kabouterhuis terecht. Ze stelden hulp
voeden. We kunnen u allerlei manieren le-
bij mij thuis voor. Dat zag ik eerst niet zo zit-
ren om met uw kind om te gaan. Elk gezin
ten: iemand die je thuis op de vingers kijkt!
heeft een andere manier nodig. Een me-
Na overleg met mijn familie besloot ik het
dewerker van ‘t Kabouterhuis komt een tijd
toch te proberen en dat pakte goed uit. Mo-
lang elke week bij u thuis. We praten over
niek kwam een half jaar lang twee keer per
de zorgen die u heeft over uw kind. Als u
week. Ze bracht een videocamera mee en
zelf moeite met iets heeft kunnen we het
filmde mij met Ferhat als we gingen puzze-
daar ook over hebben. Samen werken we
len of als ik een boekje voorlas. De volgende
aan hoe u het beste met deze zorgen kunt
keer bekeken we de opname. Ze vertelde
omgaan.
me wat ik goed deed en ze gaf tips wat ik beter of anders kon doen. Het is heel anders
Moeder van Ferhat: ‘Ferhat was als baby al
als je jezelf op video ziet. Ik deed anders te-
druk. Toen hij ging lopen werd hij nog druk-
gen Ferhat dan ik zelf dacht. Ferhat is nog
ker. Ferhat sliep heel laat in. Hij was een
steeds een druk kind, maar ik kan er beter
paar keer per nacht wakker en alweer heel
voor zorgen dat hij ook periodes rustiger is.
vroeg op. Op een gegeven moment kon ik
Hij gaat binnenkort naar de voorschool.’
het niet meer aan. Ik raakte oververmoeid
Wist u dat… …door spelen een kind kan leren omgaan met bepaalde gevoelens? Soms heeft een kind iets ergs meegemaakt en is het vaak verdrietig, bang of boos en weet niemand waarom dit zo is. Door spelen kunnen ouders en het kind begrijpen wat er aan de hand is.
11
Trainingen ‘t Kabouterhuis heeft veel kennis over de
Medewerker over Triple P: Met uw kind
ontwikkeling van het jonge kind. Wanneer
gaat het thuis of op school niet zo goed.
u ondersteuning nodig heeft bij het opvoe-
Uw kind kan erg druk zijn en snel boos wor-
den kunt u gebruik maken van trainingen,
den. Misschien eet uw kind niet. Voordat
bijvoorbeeld Triple P en STOP 4>7. Vaak
de situatie verslechtert kan deze cursus u
worden deze trainingen in groepsverband
ondersteuning geven bij de opvoeding en u
gegeven zodat u ervaringen kunt uitwisse-
versterken in het ouderschap.
len met andere ouders. Vader van Natasja: Door de cursus Triple P hebben we geleerd na te denken over hoe je bepaalde dingen doet en hoe je deze beter kunt aanpakken.
Wist u dat… …'t Kabouterhuis haar kennis en ervaring ook inzet ter ondersteuning van medewerkers van andere instellingen? Dit kan door middel van bijscholing of training en is bedoeld voor professionals die met jonge kinderen werken in de kinderopvang, het Ouder Kind Centrum, consultatiebureau of op een basisschool.
12
Hulp op de kinderopvang en school voor leidster, leerkracht en ouders Is uw kind druk en lastig op school of op de
voor kinderen met lastig gedrag thuis en op
kinderopvang? Of juist heel stil en terug-
school. Ik heb veel geleerd in de oudergroep.
getrokken? Soms weten leerkrachten en
Ik kon zelfs soms ook andere ouders helpen.
groepsleiding dan niet meer hoe ze met uw
Ik merkte dat Wendy het leuk vond in de
kind om kunnen gaan.
kindtraining. Haar gedrag op school verbe-
’t Kabouterhuis gaat samen met ouders en
terde. Dat gaf mij ook weer zelfvertrouwen.
leerkrachten op zoek naar een oplossing.
De training duurde 10 weken. Daarna gaven
Ouders, leerkrachten of groepsleiding wor-
ze mij het advies om Wendy op een clubje te
den hier vervolgens voor getraind.
doen, bijvoorbeeld turnen. Het belangrijkste dat ik geleerd heb is dat ik eigenlijk best wel
Moeder van Wendy: ‘Ik hoorde steeds van
veel dingen weet en goed doe, maar ook dat
de juf dat Wendy moeilijk was in de klas.
ik consequenter moet zijn tegenover Wendy.
Ze luisterde slecht en had vaak ruzie met
Het gaat nu beter met Wendy op school,
andere kinderen. Thuis ging het ook niet
maar ook thuis is het gezelliger geworden. Ik
altijd makkelijk. Een leerkracht van school
hoef minder vaak boos op haar te worden en
vertelde dat er een training werd gegeven
voel me ook een stuk minder schuldig.’
door ’t Kabouterhuis. Een training speciaal
Wist u dat… …’t Kabouterhuis steeds vaker samenwerkt met de kinderopvang? Met kinderopvangorganisatie Partou hebben wij het project Alert4you ontwikkeld. Alert4you staat voor kennis over opvoeden binnen de kinderopvang. ’t Kabouterhuis ondersteunt medewerkers binnen de kinderopvang door middel van coaching. Medewerkers zijn zo in staat vroeg te signaleren en te reageren bij problemen met jonge kinderen.
13
Uw kind op de groep Iets leren of iets veranderen in het gedrag
Medewerker: ‘Bram was geschorst door
van een kind gaat soms beter in een groep
zijn basisschool omdat hij andere kinderen
met andere kinderen.
sloeg en schopte. Vaak schreeuwde hij de
Daarom zijn er groepen op ’t Kabouterhuis
boel bij elkaar. Bram ging naar ’t Kabouter-
met zes tot tien kinderen. De kinderen wor-
huis. Hij kwam op één van de groepen. In
den begeleid door deskundige medewer-
plaats van alleen maar te wijzen op wat hij
kers van ’t Kabouterhuis.
fout deed, gaven we Bram veel positieve
De medewerkers kijken goed naar wat er
aandacht. Bram kreeg de ruimte om zich-
aan de hand is met de kinderen. De kinde-
zelf te zijn en bleek een lief jongetje. Op de
ren spelen en eten samen. Ze leren dingen
gewone school vond hij het lastig om mee
die ze nog niet goed kunnen, zoals praten,
te komen met de andere
vragen stellen, samen spelen, een werkje
kinderen. Daarom ging hij gillen en slaan.
maken of op hun stoel blijven zitten.
Bij ons mocht Bram alles in zijn eigen tempo doen en werd hij weer rustig. Daardoor kon hij verder leren. Nu gaat Bram naar een speciale school.’
Wist u dat… …’t Kabouterhuis met meerdere organisaties samenwerkt om de zorg te kunnen bieden die u en uw kind nodig hebben? Op alle Kabouterhuizen zijn behandelklassen waar kinderen vanaf 4 jaar naar school gaan. Hiervoor werken we nauw samen met de Professor Waterinkschool. Op de groep bekijkt een medewerker van ’t Kabouterhuis samen met een leerkracht per kind wat het aankan en wat het beste lesprogramma is.
14
Meer informatie? Voor meer informatie over ’t Kabouterhuis kunt u terecht bij uw kinderdagverblijf, basisschool, de huisarts, het consultatiebureau, een Ouder- en Kind Centrum of de kraamzorg. Of ga naar onze website: www.kabouterhuis.nl.
Wist u dat… …een probleem van een kind nooit alleen komt? Het probleem hangt vaak samen met het gezin, met school en vriendjes, met problemen met horen en zien, met zijn eigen sociale handigheid, met de oppas en/of met zijn gezondheid. ’t Kabouterhuis kijkt in de zoektocht naar oplossingen voor het kind naar al deze dingen.
15
Bas naar ‘t Kabouterhuis
17
Dit is Bas. Bas woont in een leuk huis in Amsterdam. Hij woont daar samen met zijn papa, mama en zijn kleine broertje. Bas gaat naar ‘t Kabouterhuis.
18
Bas houdt van bouwen met blokken en lezen. Spelen met lego vindt hij heel erg leuk. Jij ook?
20
Op de peuterspeelzaal zag de juf dat het in de klas niet zo goed ging met Bas. Hij was niet blij in zijn klas. Papa en mama willen graag dat Bas blij is. Daarom zijn zij naar ’t Kabouterhuis gegaan.
22
Mama brengt Bas elke dag naar ’t Kabouterhuis. Als ze binnen komen hangt hij zijn jas op. Bas gaat op zijn stoel zitten en kiest iets uit om mee te spelen. Hij kiest lego. Dan gaat mama weg. Bas zwaait naar mama en de dag begint.
24
Het Kabouterhuis lijkt een beetje op de peuterspeelzaal maar de klas is veel kleiner. Bas en de juf doen veel samen. De juf legt alles goed uit. Ze helpt hem als hij iets moeilijk vindt. Het gaat al een stuk beter en daar wordt Bas blij van.
26
Op ’t Kabouterhuis is een mooi schoolbord. Hierop staan iedere dag plaatjes met wat iedereen die dag gaat doen. Kleien, tekenen, lezen, puzzelen of tellen en buiten spelen. Vandaag gaat Bas eerst puzzelen.
28
's Middags eet hij gezellig met zijn klas en de juffen een broodje. Hij mag proberen zijn eigen boterham te smeren! Na het eten doet hij nog wat oefeningen met de juf.
30
Ook is er tijd om lekker buiten te spelen op een heel mooi plein. Bas fietst en speelt op het klimrek. Dan is het tijd om naar huis te gaan. Mama komt Bas halen. Hij zwaait naar de juf. Tot morgen!
32
In detail Doelgroep met betrekking tot diagnostiek Kinderen tussen de 0 en 7 jaar met een vermoeden van meervoudige problematiek, waarbij de eerstelijnshulpverlening reeds onderzoek heeft verricht maar meer expertise noodzakelijk blijkt.
Doelgroep met betrekking tot behandeling Dit betreft kinderen tussen 0 en 7 jaar bij aanmelding met een sterk vermoeden van meervoudige problematiek. • A1. Emotionele problemen • A2. Gedragsproblemen • A3. Psychosociale problemen • B. Lichamelijke ziekte, aandoening of handicap • C1. Problemen in de cognitieve ontwikkeling • C2. Problemen met vaardigheden Meervoudige problematiek, minimaal problematiek op de A 1, 2 of 3 (uit de indeling Classificatie Aard Problematiek Jeugdzorg).
Passend hulpaanbod Wat is de hulpvraag van dit gezin? En welke vorm van hulpverlening past bij de situatie van dit kind en gezin? Het antwoord op deze vragen bepaalt de keuze van de hulp. • ’t Kabouterhuis biedt diverse onderzoeksprogramma’s om bij deze kinderen vroegtijdig ontwikkelingsproblemen te kunnen duiden, opdat de juiste hulp op tijd kan worden ingezet. • ’t Kabouterhuis biedt ook advies en ondersteuning aan beroepskrachten in de kinderopvang en in de eerste groepen van de basisschool. • ’t Kabouterhuis biedt diverse behandelprogramma’s voor kind en gezin aansluitend op de aard van de problematiek en hulpvraag. Deze kunnen zowel thuis, op kinderdagverblijf, school of in groepsverband op het Kabouterhuis plaatsvinden.
Meting en combinaties Om een beeld te verkrijgen van het gedrag van het aangemelde kind wordt gebruik gemaakt van de Child Behavior Checklist (CBCL) en/of Teacher Report Form (TRF). De CBCL en de TRF beogen competenties en een breed spectrum aan probleemgedrag te meten en is de vertaling van de Amerikaanse vragenlijst van Achenbach (Verhulst e.a., 1996). Voor kinderen jonger dan 1,5 jaar oud kan de CBCL-lijst niet gehanteerd worden en is klinische observatie leidend om te bepalen of het aangemelde kind tot de doelgroep van ‘t Kabouterhuis behoort. Langdurig en ontroostbaar huilen kan voor hele jonge baby’s een indicatie zijn.
35
Problematiek ouders/ context Diagnostiek Wanneer een jong kind onderzocht wordt, worden ook altijd de ouder–kindrelatie en de (opvoedings)vaardigheden van de ouders/verzorgers in beeld gebracht. Er wordt gekeken naar de mogelijkheden van het sociale netwerk en de omstandigheden waarin het gezin leeft. Tot de behandeling van kind en gezin behoort het werken aan ontoereikende opvoedingsvaardigheden, het oplossen van problemen in de ouder-kindrelatie en het verbeteren van een instabiele opvoedingssituatie. Veilig opgroeien is een thema dat altijd met de ouders wordt besproken. Er wordt een risicotaxatie gemaakt ten aanzien van mishandeling en verwaarlozing. Zo nodig wordt verwezen of samengewerkt met het AMK. Diagnostiek en behandeling van eigen psychische/psychiatrische problematiek van volwassenen behoort niet tot ons aanbod. Daarin wordt samengewerkt met collega-instellingen. Wel heeft ‘t Kabouterhuis een signalerende functie t.a.v. ouderproblematiek die intervenieert met de opvoedingsvaardigheden of de kwaliteit van de ouder/kindrelatie.
In de directe hulpverlening werken de volgende disciplines: Orthopedagogisch medewerker Gezinsbegeleider Orthopedagoog Psycholoog GZ psycholoog Klinisch psycholoog Kinderarts Kinderpsychiater Systeemtherapeut (consulent) Neuroloog (consulent) Kinderfysiotherapeut Logopedist Psychotherapeut Verpleegkundige Behandelcoördinator
Competentie Vergrotend werken De medewerkers van het Kabouterhuis werken volgens het competentiemodel. Dit houdt in dat de hulpverlener kijkt naar de balans tussen de dagelijkse taken en de vaardigheden (competenties) van kind en gezin. Bij de kinderen en gezinnen die op het Kabouterhuis terecht komen is deze balans tussen taken en vaardigheden verstoord, door de invloed van pathologie en/ of stressoren. Medewerkers van het Kabouterhuis stellen alles in het werk om de competenties van kind en gezin weer te vergroten. Zo wordt er gebruik gemaakt van technieken, die gebaseerd zijn op een aantal leertheorieën. Deze richten zich op het versterken en/ of aanleren van gewenst gedrag en het reduceren van ongewenst gedrag. Daarbij wordt er in de behandeling van kind en gezin aangesloten op de sterke kanten van kind en gezin. Dit noemen we ‘empowerment’ (Geeraets 1998)1. 1
Geeraets, M. (1998) Competentievergrotend werken binnen een MKD. Duivendrecht: Paedologisch Instituut.
36
Investeringensrendement op het menselijk kapitaal
Rendement van investeringen in ontplooiing en opvoeding
Programma’s gericht op de jongste kinderen
Voorschoolse educatie
Onderwijs Job training 0-4
4-5
Kinder opvang
Preschool
School
Leeftijd
Bron: Heckman. James J. and D. Masterov. 2004. The Productivity argument for investing in young children. Working Paper 5. Invest in Kids. Working Group. Committee for Economic Development.
37
Colofon Dit is een uitgave van MOC ’t Kabouterhuis 2011 Tekst, redactie en vormgeving: Lijn 76, Marit Blom en Sofie Blaisse Tekst en illustraties 'Bas naar 't Kabouterhuis': Lijn 76
Centraal bureau Amsteldijk 196 1079 LK Amsterdam 020 - 644 53 51
[email protected] www.kabouterhuis.nl
Regio Amsterdam Zuid
Regio Amsterdam West
Vestiging Zuid Amsteldijk 196 1079 LK Amsterdam 020 - 644 53 51
[email protected]
Vestiging West Albardagracht 1 1063 NN Amsterdam 020 - 613 85 85
[email protected]
Regio Amsterdam Zuidoost / Noord
Regio Amstel- en Meerlanden
Vestiging Noord Koopvaardersplantsoen 3 1034 KE Amsterdam 020 - 630 46 30
[email protected]
Vestiging Hoofddorp Kaj Munkweg 2 2131 RW Hoofddorp 023 - 555 44 11
[email protected]
Vestiging Zuidoost Leksmondplein 28 1108 EL Amsterdam 020 - 453 01 91
[email protected]
Vestiging Amstelveen Marne 127 1186 PJ Amstelveen 020 - 810 03 60
[email protected]
40