Mobiliteit: ook een vraagstuk voor HR. Een benadering op het vlak van fiscaliteit, RSZ en arbeidsrecht. Kathelijne Verboomen, oktober 2013

Mobiliteit: ook een vraagstuk voor HR. Een benadering op het vlak van fiscaliteit, RSZ en arbeidsrecht Kathelijne Verboomen, oktober 2013

4

5

6

Situering Bedrijfswagens zijn zeer populair in België - Forfaitair voordeel alle aard (nog steeds interessant) - Grote kost eigen wagen (+- € 500 per maand) - Geen zorgen Groeiende vraag van werknemers welke volgens hun functie geen recht hebben op een bedrijfswagen - Bereid om loon in te leveren Werkgevers willen tegemoet komen aan de vraag van de werknemers indien het voor hen budgetneutraal is (loonnorm)

12

Situering Complexiteit regels items mobiliteit -

Tussen WG – WN

(het arbeidsrecht)

-

Voor RSZ

(sociale zekerheid)

-

Voor belastingen

(fiscus)

Al die regels verschillen van elkaar Drie soorten mobiliteit - Verplaatsingen in opdracht van WG & - Privéverplaatsingen: het woon-werkverkeer zuiver privéverkeer

13

Algemeen overzicht

Soort verplaatsing

Arbeidsrecht

RSZ

Fiscus

Verplicht?

Loon?

Loon?

Loon

In opdracht WG

Ja

Neen

Neen

neen

Woon-werk

Ja

Ja

Neen

Ja/nee

Zuiver privé

Neen

ja

Ja

Ja

Waarom mobiliteitsplan? Loonverlaging bij gelijkblijvende functie kan niet  Geen bestaande wetgeving voor invoering mobiliteitsbudget - Wetsontwerp kabinet minister Geens ism SD Worx  Nieuw anti-fraudebepalingen (fiscaal en sociaal)  Concurrentieel voordeel door - een ‘modern loonbeleid’ (keuze ligt bij de werknemer) - ecologie (recente wagens zijn milieuvriendelijker) -…  De implementatie van een mobiliteitsplan gebeurt via een totale herschikking van het loonpakket en beschermt de werkgever en de werknemer

15

Werkwijze  Het total rewardpakket wordt herschikt nl.

•Huidig salaris  nieuwe basissalaris + mobiliteitsbudget

!! Het oude loon houdt op te bestaan

16

Stappenplan implementatie 1.

Haalbaarheidsstudie mbt het bestaande loonbeleid

2.

Implementatiemogelijkheden nieuw loonbeleid a)

Geen cao

b)

CAO

3. Bepaling mobiliteitsbudget a)

Aanbod mobiliteit

b)

Invulling wagenaanbod

4. Berekening kost bedrijfswagen 5. Geen (volledig) gebruik mobiliteitsbudget 6. Communicatie – infosessies - simulaties

17

Bepaling mobiliteitsbudget a) Aanbod mobiliteit - Bedrijfswagens - (elektrische) fietsen  Lease of eigendomsoverdracht - Parkingabonnement aan station - Verhoogd sociaal abonnement  Openbaar vervoer aan 100%  Woon-werkverplaatsingen aan kilometertarief ambtenaren  Fietsvergoeding  Stap- en loopvergoeding - Autodelen - Tickets openbaar vervoer -…  De werkgever vult dit in rekening houdend met de noden van de werknemers en de organisatie (ligging bedrijf)

18

Bepaling mobiliteitsbudget b) Invulling wagenaanbod - werken met vaste wagenkeuze  1 model of meerdere  1 categorie of meerdere - keuzevrijheid binnen een budget  1 budget  Meerdere budgetten - tankkaart  Geen  Vast bedrag  Geen beperking en aanrekening volgens forfait  Bij de invulling van het wagenaanbod houdt de werkgever rekening met de beweegredenen van de implementatie van het mobiliteitsplan bv. Aantrekken bepaalde knelpuntberoepen, ecologie,…

19

Geen (volledig) gebruik van MB Het mobiliteitsbudget is een virtueel budget dat geen loon is en pas opeisbaar zal zijn nadat de werknemer een mobiliteitskeuze heeft gemaakt nl. - Gebruik van het budget voor bv. een wagen - Geen gebruik van het budget voor een mobiliteitsoplossing  nettoloon van de werknemer wijzigt niet

De keuze wordt vastgelegd in de arbeidsovereenkomst en is vanaf dan opeisbaar. Het niet (volledig) gebruikte budget zal dan omgezet worden naar een mobiliteitspremie (loon).

20

Mobiliteitsbudget Zelfde behandeling als gewoon loon •RSZ en bedrijfsvoorheffing •Index •Eindejaarspremie •Vakantiegeld •Opbouw sociale zekerheidsrechten •Arbeidsongevallen, mutualiteit,… •Groepsverzekering (eventueel polis aanpassen) •Uit dienst

21

Aandachtspunten De implementatie van een mobiliteitsplan mag NIET bekeken worden als een loonoptimalisatie Een mobiliteitsplan is een keuzeoptimalisatie van de werknemer nl. Hij/zij kiest voor een mobiliteitsoplossing die het best aanleunt bij de individuele behoefte Bewustwording van de impact op de sociale zekerheid pensioen, werkloosheid, mutualiteit,…)

22

Extra aandachtspunten Bepaling doelgroep - Anciënniteit - Deeltijdse werknemers - Tijdelijke werknemers Events - Wijziging arbeidsregime (voltijds -> deeltijds) - Tijdelijke afwezigheid (ziekte, ouderschapsverlof,…) Op voorhand vastleggen welke impact dit heeft op het mobiliteitsbudget (geen inkomen = geen budget om mobiliteit te financieren) Uit dienst - De werknemer kan niet verplicht worden om de extra kost agv einde lease op zich te nemen (ontslagverzwaring)

23

Aanvullende documenten Keuzeformulier Bijlage aan de arbeidsovereenkomst (verschillende mogelijkheden) Policy mbt mobiliteitsplan Handleiding mobiliteitsplan voor HR

24

Wat doen we met de juridische regels?

Doel van MB? WN + WG van bedrijfswagen naar andere vervoermiddelen brengen Criteria: Vrijwillig Budgetneutraal (WG – WN én overheid) Administratief beheersbaar Juridisch correct

Probleem?

De regels verschillen te veel

Drie soorten regels voor mobiliteit Tussen WG – WN (het arbeidsrecht) Voor RSZ

(sociale zekerheid)

Voor belastingen

(fiscus)

Al die regels verschillen van elkaar

Drie soorten van mobiliteit Verplaatsingen in opdracht van WG & Privéverplaatsingen: het woon-werkverkeer zuiver privéverkeer

Middelen om WN’s mobiel te maken Geld geven als terugbetaalde kost als verplichting in woon-werk

Een vervoermiddel geven Auto Moto Fiets Abonnementen e.d.

Regels verschillen per item

Probleem? Bedrijfswagen (BW) vr privé-vervoer: gunstig sociaal/fiscaal statuut Andere middelen (MB) vr privé-vervoer: belast als loon MB zwaarder belast dan BW er zal geen overstap gebeuren van BW naar MB

Krachtlijnen vr oplossing? MB juridisch statuut geven dat concurrentieel is met BW Beleid? Ofwel accent op budgetneutraal vr overheid Ofwel accent op ecologie - overstap naar MB

Krachtlijn 1: accent = budgetneutraal voor overheid WN’s met BW : zelfde tarief toepassen op MB

WN’s zonder BW : ofwel een vrijgesteld MB ofwel een tarief ‘alsof’ WN kleine BW heeft

Krachtlijn 2. accent = ecologie – overstap naar MB Gunstiger tarief vr MB dan vr BW Uitgespaarde budgetten BW gaan naar MB + toeslag (bv 10%): als WN geen BW kiest  ganse budget BW naar MB + X% als WN kleinere BW kiest  rest budget BW naar MB + X%

Aspecten van de nieuwe regels MB Één enkel juridisch systeem van toepassing op MB: 1. Geen onderscheid woon-werk, beroeps en privé 2. Gelijke regels sociale zekerheid en fiscaal 3. Geen overlap tussen MB en bestaande regelingen

Waarborgen vr correct gebruik Geen bijkomende optimalisatietool via sociale documenten – bv Individuele rekening of via belastingaangifte – bv op fiche 281.10 een bedrag invullen onder c) – in combinatie met rubriek 254 van belastingaangifte of via ecocheques – hier kunnen sociale partners van de sectoren hun rol spelen

Wat onthouden we? Probleem? Regels zijn een chaos BW heeft gunstiger tarief dan MB

Oplossing? MB een even (of beter) tarief geven dan BW Één enkel juridisch statuut vr MB Eenvormigheid van regels

VW? Wetgevende keuze – 2 beleidsopties

Bedankt!

Kathelijne Verboomen [email protected]

@KVerboomen

39