Milieu en Management bij Umicore Hoboken Jan Kegels, Milieucoördinator
Argus, 12 juni 2008
Ontdek Umicore
Materiaaltechnologie: de aanpak van Umicore
know-how van toepassingen
metalen
scheikunde materiaalkunde metallurgie
recyclage
3
materiaaloplossingen
Op dit moment levert Umicore…
l
De autokatalysator voor één op vier auto’s die wereldwijd geproduceerd wordt.
l
Basismateriaal voor herlaadbare batterijen voor meer dan 40% van al de mobiele telefoons en laptops die dit jaar verkocht werden.
l
Halfgeleidende substraten voor meer dan 50% van alle zonnecellen in satellieten in de laatste twee jaar.
l
Recyclagediensten voor meer dan 20 metalen voor klanten van alle continenten en is bovendien wereldleider op het vlak van recyclage van edele metalen.
4
Een historische metamorfose 1800
1850
1900
2000
1950
1853 Asturienne des Mines
1985
1805 Vieille-Montagne
2005 Cumerio
1989 1928 Compagnie des Metaux d’Overpelt 1970 1908 Société Générale Métallurgique de Hoboken
1887 Usine de Désargentation (Degussa)
1985 1919 Société Générale des Minerais 1989 1959 Mechim
2001
1906 Union Minière du Haut-Katanga 1981 Union Minière 1989 UM
1904 ACEC 1919 SIBEKA
1990 DMC2
1873 Degussa (EM)
2003 PMG
MDK Kombinat Pirdop Sogem 5 * Kleine acquisities werden niet in dit overzicht opgenomen
2007 Nyrstar
Vier business groups Element Six Abrasives
ElectroOptic Materials
Electronic Materials
Cobalt & Specialty Materials Zinc Chemicals
Precious Metals Management Precious Metals Refining
Advanced Materials
Precious Metals Services
Zinc Specialties
Zinc Battery Materials
Precious Metals Products & Catalysts
Platinum Engineered Materials
Automotive Catalysts
Catalyst Technologies
Technical Materials
6
Thin Film Products
Building Products
Jewellery & Electroplating
14.500 medewerkers in meer dan 50 industriële locaties ter wereld
kerncijfers* (cijfers in miljoen € ) 2006
2007
in mio €
in mio €
Omzet
8.205,7
8.309,9
Opbrengsten
1.685,4
1.910,0
EBIT
329,2
359,1
EBITDA
470,9
528,8
Geconsolideerd nettoresultaat
195,8
653,1
1.752,4
1.878,0
Aangewend kapitaal
** cijfers van 2005 na afsplitsing van de koperafdeling (Cumerio) 7
Ontdek Umicore Precious Metals Refining
Elektronisch schroot e- schroot is een echte “oppervlaktemijn”: • Ag, Au, Pd… (edele metalen) • Cu, Al, Ni, Sn, Zn, Fe… (basismetalen) • Hg, Be, Pb, Cd, As, Sb, Bi… • halogenen (Br, F, Cl...) • kunststoffen e-schroot houdt een hoog milieurisico in, indien ondoordacht gestort of op een niet-milieuvriendelijke wijze verwerkt
9
Afgedankte autokatalysatoren
Platina, palladium en rhodium zijn de werkzame bestanddelen van autokatalysatoren UPMR is wereldwijd één van de 3 grootste verwerkers 10
Wereldleider in recyclage van edele metalen § unieke & innovatieve technologie § uitgebreide dienstverlening aan een internationaal klantenbestand § een groot gamma van complexe edelmetaalhoudende materialen § efficiënte herwinning van 17 verschillende metalen § op de meest milieuvriendelijke manier 11
+/- 300.000 ton grondstoffen per jaar Gerecycleerde producten
Bijproducten
Bijproducten uit de non-ferro industrie
Gebruikte industriële katalysatoren
Elektronisch schroot
Gebruikte autokatalysatoren
Edelmetaalhoudende grondstoffen
bijv. drossen van loodsmelters, slibs uit de koperindustrie …
industriële katalysatoren uit de chemie & petrochemie
bijv. printplaten, gsm’s…
autokatalysatoren aan het einde van hun levenscyclus
bijv. brandstofcellen, fotografisch afval
12
Recycleren en raffineren Lood, koper en nikkel vormen de basis van ons uniek recyclingproces. Zij bezitten de eigenschap om andere metalen in verschillende mate te kunnen oplossen. Hierdoor worden 17 verschillende metalen met de grootst mogelijk efficiëntie gevaloriseerd.
Au
Pd Se Ir Ru
Cu Ag
Rh Te
Pb In
As Sb
Bi Sn 13
Pt Ni
Grondstoffen Bemonstering
Precious Metals Operations
Zwavelzuur
Smelter
Base Metals Operations
Hoogoven
Pb-slak
SO2
Cu-matte Ni-speiss Cu- granulen
Werklood
Loging- en Elektrowinning
Loodraffinaderij
Agresidu
EM- residu Edelmetaalraffinaderij
Nikkelraffinaderij
Residu Ni-speiss
H2SO4
Ni
In-Te- residu
Cu
Bijzondere Metalenraffinaderij
Seresidu
14 Ag, Au, Pt, Pd, Rh, Ir, Ru
In, Se, Te
Pb, Bi, Slakken Sb, Sn, As
Flexibiliteit in edelmetaalproductie … Ag
Au
Pt
Pd
Rh
Capaciteit t/j
2,400
100
16
24
5
Productie t/y
1,200
25
12
15
3
Uit recyclageproducten
25%
25%
65%
65%
30%
15
… en voor basismetalen en bijzondere metalen Jaarcapaciteiten
Pb
Cu
125,000t 30,000t
Sb
Sn
Bi
Ni
In
Se
Te
Slakken
3,000t
1,000t
400t
2,000t
50t
600t
150t
140,000t
16
Milieu en management bij Umicore Hoboken
120 jaar industriële activiteit Op het einde van de jaren ’80:
§ verouderde installaties en productieprocessen § historische vervuiling in en omheen de fabriek § teleurstellende financiële resultaten De uitdaging: hoe een performant bedrijf uitbouwen vlak bij een woonwijk ?
18
120 jaar industriële activiteit In het begin van de jaren ’90: § strategie gericht op recycling en industriële bijproducten
§ “extreme make-over” van de fabriek met als kenmerken: flexibiliteit, robuustheid en milieugerichtheid
§ sanering van de historische verontreiniging
19
Hoe “milieu” actief integreren in een organisatie? § Beleidskeuze door het topmanagement: “The Umicore Way” § Zichtbaar engagement van het Management Team van Umicore Hoboken § Kiezen voor robuuste, flexibele en duurzame processen § Elan voor continue verbetering op gang brengen (project “Totale Kwaliteit”)
en onderhouden via het milieuzorgsysteem: q
q
q
jaarlijkse update van de milieu-aspecten en definiëren van projecten milieu-objectieven stellen jaarlijkse evaluatie (PCDA-cirkel !)
§ Milieukritische componenten registreren in een opvolgingssysteem
§ Attitude! Milieu is aspect van evaluatiesystemen van alle werknemers § Samenwerking & dialoog met de overheid en met de lokale gemeenschap 20
The Umicore Way Basiswaarden op vlak van leefmilieu:
• duurzame ontwikkeling • risicobeheersing op basis van wetenschappelijke gegevens
• continue verbetering van de milieuprestaties
• actief deelnemen in het opruimen van de gevolgen van het verleden
• verantwoordelijkheid in de levenscyclus van onze producten
• transparante communicatie 21
“extreme make-over” SO2
Roosting-Agglomeratie
Smelter 3 hoogovens
SO2
Convertoren
Elektrische oven
Loodraffinaderij Olen Olen LEW Raffinaderij Bijzondere Metalen Raffinaderij Edele Metalen Zwavelzuur
Ag, Au, Pt, Pd, Rh, Ru, Ir
Pb, Sb, Sn, Bi
22
Se, Te, In
Arme slakken
Milieu-objectief 1: voortdurende beperking van de emissies naar lucht Geleide luchtemissies 15.000
Pb in kg/jaar 12.000 9.000 6.000 3.000
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1990
0
Niet-geleide luchtemissies 10000
Pb in kg/jaar 8000 6000 4000 2000
23
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1990
0
… en continue verbetering
24
Milieu-objectief 1: voortdurende beperking van de emissies naar water
25
§
al het water van de site (proceswater, koelwater, regenwater, sproeiwater…) wordt behandeld vóór lozing of hergebruik
§
2/3 van het gezuiverde water wordt hergebruikt
§
spuiwaterkwaliteit wordt nauwgezet opgevolgd & normen worden strikt nageleefd
§
proef met een biologisch zuiveringsprocédé om de toekomstige strenge normen te kunnen halen
Milieu-objectief 2: een gecertificeerd milieuzorgsysteem §
milieuzorgsysteem gecertificeerd volgens ISO14001: “… zeer goed opgebouwd en geïntroduceerd …”
§
Umicore ontving als eerste Belgische bedrijf een geïntegreerd certificaat voor het geheel van milieuzorgsysteem (ISO14001), kwaliteitszorgsysteem (ISO9001) en veiligheidszorgsysteem (OSHAS18001)
§
managementsystemen worden actief benut in het milieubeheer en als instrument voor voortdurende verbetering 26
Milieu-objectief 3: Sanering van de historische verontreiniging Convenant met de Vlaamse overheid: § sanering bedrijfsterreinen & aanpalende woonwijken § 50 % kosten verdere omgeving
< 1998
27
Nà 6 mio € investeringen : 2001 >
Milieu-objectief 3: Sanering Moretusburg § afgraven van de vervuilde toplaag en vervangen door propere grond § 700 private percelen en het openbare domein § gestart in september 2006, afgerond in december 2007
28
Milieu-objectief 3: Sanering Hertogvelden § zelfde saneringswijze als Moretusburg § 55 van de 300 onderzochte percelen § gestart in maart 2008 – einde zomer 2008
29
Milieu-objectief 4: Klimaatverandering en energie § UPMR streeft naar een efficiënt energieverbruik: q
herwinning van energie in de Smelter, Hoogoven en Loodraffinaderij
q
sterke verhoging van het elektrisch rendement in de Elektrowinning
q
voortdurende verbetering
§ convenant met de Vlaamse overheid & verbintenis om binnen de wereldtop van energie-efficiëntie te blijven behoren 10% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% 0%
4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 2001
2002
2003
2004
Energieverbruik (in TJ)
30
2005
2006
Energieherwinning (in %)
2007
Milieu-objectief 5: Risicobeheer van producten § voor alle eindproducten is er een MSDS (material safety data sheet) opgesteld. Deze MSDS wordt meegeleverd aan de klanten. § Umicore Hoboken is geëngageerd in diverse consortia voor de risicokarakterisering van zijn grondstoffen, tussenproducten en eindproducten in het kader van de REACh*-wetgeving. § sterke bekommernis om de werknemers te beschermen tegen de intrinsieke risico’s van de verwerkte producten q
werkplaatsmetingen
q
opvolging via Medische Dienst
q
analyse van de meetresultaten
q
verbeteringsprojecten voor verlaging van de blootstelling
31
Facelift § oubollig imago afschudden § verdere verbetering van de werkomgeving (comfort & veiligheid) § bezoekers/klanten op een stijlvolle manier ontvangen § opleidingsfaciliteiten verbeteren § wat? q
q
q
32
een modern ontvangstgebouw in zink & glas renovatie administratief gebouw brede groenstrook langs de straat en groenvoorzieningen in de fabriek
Milieu en duurzaam ondernemen is een gedeelde verantwoordelijkheid § Drastische verbetering van de lood-in-bloedresultaten bij de kinderen van Moretusburg § Verdere verbetering vraagt ook inspanningen van andere betrokkenen: Lood-in-bloedwaarden kinderen Moretusburg q
diverse overheden
16
q
school
14
50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0%
10 8 6 4 2 0
v9 8 n9 8 v9 9 n9 9 v0 0 n0 0 v0 1 n0 1 v0 2 n0 2 v0 3 n0 3 v0 4 n0 4 v0 5 n0 5 v0 6 n0 6 v0 7 n0 7
µg/dl
12
33
www.preciousmetals.umicore.com