•
METT ZIJN __
....
. BAGGERBEDRIJVEN,·· .. INDUSTRIEN · HAVENS· ••.........-..._EN .
BESCHIKBARE~TERREINEN· zo:
'
Unie-Vuilwater-pompen,Gewapende Zu igslangen, Persslangen, Scheepsen, M ach i nek am er - be hoe ft en
-
Aannemers-rnaterialen
-
IJzerwaren, Gereedschappen
Groote
voorraad
Con c u r ree ren dep rij zen
C. TEEUW Czn. Tel. 127, Dr. Langeveldplein
22, Sliedrecht
GEILLUSTREERDE
GIDS VOOR SLIEDRECHT UITGEGEVEN MET MEDEWERKING VAN HET GEMEENTEBESTUUR
b
r-.
TEKST BEWERKT DOOR
M. A. TIMMERMANS --FOTO·S
VAN--
L. SCHEERMEIJER
UITGAVE: NED. UITG.-EN RECLAMEBUREAU TR'OMPENBERGERWEG
1 -
HILVERSUM
--
CAFÉ
RESTAURANT
"BELLEVUE"
HOTEL
SLIEDRECHT MERWEDESTRAAT 62 TELEFOONNUMM.237 DAG GELEGEN B IJ
NACHT
GEOPEND
ONMIDDELLIJK
STOOM
FOP
EN
BOOT-VE
E R
SMIT
PRACHT GEZICHT OP RIVIER DE MERWEDE
• • •• •
2
KAMERS STROOMEND
MET
WARM CENTRALE
RUIME EN
KOUD
VELE
WATER
VERWARMING BAD
VAN
BEDDEN
GEMAKKEN
IN HUIS
VOORZIEN
VOORWOORD.
Bij het verschijnen
van den gids voor Sliedrecht
schrijf ik gaarne
een woorwoord. Sliedrecht
is een plaats van een zeer bijzonder type. wat in dezen
gids op uitstekende
wijze naar voren wordt gebracht.
hier zooveel groote recht afgeleid.
zaken
zijn kunnen
tot stand
Uit het feit. dat
komen. wordt
dat dè plaats zeer zeker onmiskenbare
met
voordeel en heeft
aan te bieden. Ik heb de overtuiging. vestiging
van nieuwe en de bedrijvigheid
gen en zaken ontegenzeggelijk
zal bevorderen.
want
van bestaande
onze plaats
hiervan.
de
ondernemin-
van inwoning
heeft
voor de toekomst schoone perspectieven.
De gids zal overigens vraagbaak
dat de gids. door publiceering
zeker in een behoefte
op velerlei gebied. aangezien
voorzien.
vele gegevens
als een
er in zijn ver-
zameld. Moge
de verschijning
er toe bijdragen.
dat Sliedrecht
alom in
den lande bekend wordt. als een plaats van "good business".
Ir. H. POPPING, Burgemeester
November
van Sliedrecht.
1931.
3
POLDERWAGENS En alle andere soorten
KRUIWAGENS Steeds
uit
voorraad
concurreerenden .verb.aar -
tegen prijs
le-
Onverwoestbaar
KRUIWAGE~FABRIEK MIDDELDIEPSTR.525UED~~~
DE BEER~ ~
SLIEDRECHT 1.
HET SLIEDRECHT
VAN
HEDEN.
Wie met de auto Sliedrecht passeert is de meening toegedaan. dat deze plaats enkel en alleen wordt gevormd door de lintwormige Merwedijk. die aan het Westeinde der gemeente pl.m. 1 K.M. voorbij de Sliedrechtsche Spoorbrug over gaat in Papendrechtsch grondgebied en juist voorbij de halte ..Gasfabriek" van de Stoombootreederij "Fop Smit", Giessendam gaat heeten. De Sliedrechtsche Dijk of beter gezegd. de Merwededijk staat bij den automobilist slecht aangeschreven. omdat deze. de hoofdverkeersweg vormende tusschen Rotterdam en Nijmegen. zich ten een enmale niet leent met zijn onnoemelijk aantal bochten voor snelverkeer. Vraagt men hem zijn oordeel over Sliedrecht. dan zal dit in de meeste gevallen niet vleiend zijn. omdat het slechts oppervlakkig gebaseerd is op den Dijk. thans slechts een onderdeel van het tegenwoordige Sliedrecht. Sliedrecht heeft de laatste 15 jaren een geheele metamorphose ondergaan. Vraagt het bijv. eens aan dengene. die Sliedrecht meer van nabij kent en is afgestapt aan het Spoorwegstation. Deze zal al direct de entree roemen. Langs een aan beide zijden met mooie boom en begroeiden weg bereikt ge het Centrum der Gemeente. Deze Stationsweg is een wandeling ten volle waard. De vele aan weerszijden gelegen pittoreske bruggetjes. welke voeren naar de aardige landelijke huisjes geven aan dezen weg iets aparts. Loopt men deze 1 K.M. lange Stationsweg af. dan treft ge daar. waar de opritten tot den Dijk beginnen. het Postkantoor en het Oude Lieden- en Vrouwengesticht aan. Rechts verheft zich statig het oude Kerkgebouw. Ge staat dan al dadelijk op het drukste verkeerspunt der Gemeente. We vertelden U reeds. dat Sliedrecht de laatste jaren een ge-heele verandering heeft ondergaan. Daar waar voor eenige l û-tallen jaren de Huibert de Baat's
5
BAGGER-
EN HAVENWERKEN
N.V. BAGCERMAATSCHAPPIJ BOS MERWESTRAAT
s
KAUS
1
SLIEDRECHT TELEFOON
'No,16
VERKOOP
6
TELEGRAM-ADRES:
EN VERHUUR MATERIEEL
BOKA
VAN
Plaat 'en Kerkplaat een complex grienden vormden tusschen de rivier de Merwede en de meer eigenlijke kom van het dorp. is thans een nieuw "stadsdeel" verrezen. Door den stalen wil en het ijzeren doorzettingsvermogen van zijn eigen mannen werd een geheel uitbreidingsplan ontworpen . . De woeste griendgronden werden met zand opgespoten. een moderne Haven werd aangelegd. een drietal toegangswegen tot den Dijk werden gemaakt en thans bezit Sliedrecht een Uitbreiding. waarop ook iedere andere plaats met recht trots zou kunnen zijn. Aan de ontwerpers van dit nieuwe deel. mannen als van den Houte, Willerus.
Foto, genomen vanuit F~to Scbeermeljer het Iëeedhuis, van het Dr. Langeveldplein met Muziektempel. Op den achtergrond de Ned. Herv. Kerk. Dr. Lanqeveld, C. M. van Rees en Johs. Kraaijeveld is Sliedrecht veel dank verschuldigd en de voornaamste pleinen en straten zijn naar hen genoemd. Degene. die de Uitbreiding bezoekt, zal moeten erkennen. dat het Gemeente-Bestuur de zaken niet half heeft aangepakt. Een nieuw gedeelte is verrezen hetwelk een "stadje" apart kan worden genoemd. Honderden en honderden huizen zijn gebouwd. Steeds hebben vele arbeiders. in den vreemde een prijzenswaardige spaarzaamheid aan den dag gelegd. waarvan de vele eigen woningen getuigenis afleggen. Mooie ruime pleinen en plantsoenen zijn aangelegd. Men heeft begrepen. dat het heusch niet meer voldoende is. dat een paar boeren tilbury's met beleidvol in achtnemen van eenige voor-
7
GROOTSTE DRIJFKRAAN VAN ElJROF'A
FIRMA A. LANSER - SLIEDRECHT (TELEFOONNUMMER 141)
III
III
SCHEEPSBOUW
NIEUWBOUW EN REPARATIEBEDRIJF SPECIAAL STUWADOORSEN BAGGERMATERIAAL
,8
zichtiqheid, eikander behoorlijk kunnen passeeren. Het is alles even ruim en fraai van aanleg. Het Dr. Langeveldplein verdient wel een aparte vermelding. Men bereikt dit vanaf den Dijk door de breede Kerkstraat. Aan beide zijden wordt dit plein omzoomd door mooie, groote winkelpanden, kantoren en villa's, terwijl het fraaie Raadhuis, een prachtige afsluiting aan de Zuidzijde vormt. In het midden van het plein is een vaste muziektent gebouwd en zijn groen~ en bloemperken aangebracht en vooral des Zomers, wanneer de boomen om het plein in vollen bloei en pracht staan geeft het geheel een beeld van rust en schoonheid. Vele straten, zoowel van de Westelijke Uitbreiding, meer arbeiderswijk, als van de Oostelijke Uitbreiding, welke in hoofdzaak bestemd is voor Middenstandsbouw, monden op dit plein uit. De Kerkstraat, welke van den Dijk langs het Dr. Langeveldplein in rechte lijn doorloopt tot de rivier en dan ook verderop Merwestr~at heet, kan als scheidingslijn van de W estelijke- en Oostelijke Uitbreiding worden beschouwd. Ten Westen van deze straat bevinden zich de Industrieterreinen, gunstig gelegen aan de Haven en waar de Sliedrechtsche industrie bloeiend zijn weg baant onder bestuurders, die hun blik steeds gericht houden op de toekomst. Hier zijn nog terreinen vrij voor hen die werken willen, voor wie proeven en smaken wil dien onwaardeerbaren zegen, die "arbeid" heet. Door moed, doorzettingsvermogen, onverstoorbaar bezielde geestkracht is Sliedrecht bekend geworden over de gansche wereld. Is de "Uitbreiding" geen sprekend voorbeeld van durf en energie? De Uitbreiding aan bouw- en industrieterreinen, groot: 70 H.A. met een lengte van straten van 9 K.M. En reeds nu ziet het actieve Gemeente-Bestuur uit naar meerdere uitbreiding. Biedt het Sliedrechtsche grondgebied, gelegen aan de overzijde der rivier, geen prachtige perspectieven? Ook als woonplaats is Sliedrecht boven vele andere plaatsen te prefereeren. Welk een heerlijk wonen is het niet langs de rivier aan de Merwesingel, de villawijk bij uitnemendheid. Het is een breede met 2 rijen boom en beplanten singel. welke langs de rivier de Merwede is aangelegd. Wie van mooie riviergezichten houdt, hij ka me hier wonen. In een Engelsch humoristisch tijdschrift kon men laatst een plaatje zien, waarop een hotelhouder stond afgebeeld, welke voor de deur van zijn zaak eenige gasten ontving. Deze gasten bleken zeer teleurgesteld, dat de plaats op geen historische feiten kon wijzen. De hotelhouder maakte de opmerking: "Het spijt me wel heeren, maar Karel I is hier niet onthoofd en Cromwell is hier ook nooit geweest, maar het leven is hier goed".
9
N.V. K. L. KALIS·ZONEN & (O·S
AANNEMING
MAATSCHAPPIJ
Telel. 13. Sliedrecht. Postbus 1 'fel.-adres Kalissons.SIi~drecht
Aannemers van Baggeren ODhoogingswerken
10
Zoo is het met Sliedrecht in zeker opzicht ook. Historische feiten van beteekenis zijn niet te vertellen en dat werkt er niet toe mede om een plaats eenige bekendheid te geven ... maar het leven is hier goed. De winkelstand bloeit er als in geen andere plaats. Steeds weer moeten oude panden aan den eens zoo pittoresken Dijk plaats maken voor moderne winkels en in een vrij snel tempo is een winkelstand ontstaan, welke voor de stadsche dito niet behoeft onder te doen. Aan het hoofd van dezen bloeienden winkelstand staat de "Slie~ drechtsche Middenstand Vereeniging". Telken jare organiseert deze een winkelweek of wel winkeltentoonstelling en deze actualiteiten trekken steeds vele bewoners uit de omliggende plaatsen. En ook voor natuurvrienden is er volop te genieten. De aan eene zijde bebouwde rivier, vormt met de teqenoverliqgende polders, grienden, watertjes en zandige oevers een heerlijk stuk natuur. De watersportliefhebbers uit Dordrecht en andere plaatsen kunnen U verhalen, welk een genot het is een zonnig en middag door te brengen op de Sliedrechtsche zandplaten en tevens te genieten van het steeds varieerend aspect op de drukke rivier. Doch behalve daar is er ook in den Sliedrechtsehen Polder volop te genieten van de natuur. Weinig soortgelijke gemeenten kunnen wijzen op een zóó groot aantal wandelwegen, mooie laantjes met bij dit landschap passende knoestige knotwilgen langs schilderachtige watertjes. Het is in Sliedrecht in ieder opzicht: goed. In verloop van eenige tientallen jaren beeft de gemeente zich aangepast aan vrijwel alle te stellen moderne eischen en wanneer, naar verwacht wordt, in 1932 een begin wordt gemaakt met de bestrating van den geheelen Sliedrechtsehen Dijk, dan kan van Sliedrecht worden gezegd, dat het behoort in de rij der meest moderne plaatsen van Nederland. In eenige volgende hoofdstukken zullen wij trachten de [n ) lezer (es) een beschrijving te geven van het ontwikkelingsproces van Sliedrecht, zij het dan ook schetsmatig en fragmentarisch en wanneer dit aanleiding moge zijn tot een nadere kennismaking met deze gemeente, dan is hiermede het doel van het Gemeente-Bestuur van Sliedrecht en niet in het minst van den schrijver, bereikt. Dat het zoo moge zijn.
2.
EEN
BROKJE
GESCHIEDENIS.
De Historie van Sliedrecht verliest zich, zoo goed als de historie van vrijwel iedere andere Hollandsche plaats, zoo zeer in het verleden, dat daaruit niet met zekerheid het ontstaan van het dorp is af te leiden.
11
N.V. SCHEEPSBOUWWERF V.H.
C. M. VAN REES
SLIEDRECHT (Holland)
Telef. Interc. 24
-
Nieuwbouw en Reparatie van alle soorten drijvend
Aannemers- en Sfuwadoorsmaferiaal
als:
Baggermolens, Zuigers, Elevatorkiepbakken, Elevatorbakken, Onderlossers, Onderoplossers, Kipbakken, Zolderbakken. Sleepbooten, Kraanpontons enz.
Zware electrische Eigen haven 12
dwarsh~lling
Blijkens oude archiefstukken had men in den jare 1360 een Sliedrecht in de Groote Waard en Oversliedrecht bij of in de Alblasserwaard. Aan deze beide plaatsen is de legende verbonden van -twee zusters, die ieder voor zich een kerk bouwden, de eene alzoo in Sliedrecht, de andere in Oversliedrecht. De eene bouwde evenwel een veel schooner gebouw dan de andere en verhoovaardigde zich daarop, doch de andere zuster, van meer bescheiden karakter, antwoordde: "Mijn kerk zal staan, maar de Uwe zal vergaan". En inderdaad het oude Sliedrecht is in de watervloeden ondergegaan. Hoe is men aan de naamsafleiding van Sliedrecht gekomen? In den tijd, dat de naam het eerst voorkomt, dat was in 1064, werden deze streken door vele Friezen bewoond. De Hollandsche graven kwamen immers uit Kinheim (Kennemerland) en kregen eerst in de 11de eeuw door Graaf Dirk 111vasten voet aan de Merwede. In de oudere taal, Friesche vorm, beteekende: slie, slee, sleen, slien = sleepruim of wel sleedoorn. Met vrij groote zekerheid mag worden aanqenomen dat de eerste lettergreep hierop betrekking heeft en wat betreft het tweede lid der samenstelling, het woord drecht is van Nededrankischen oorsprong. Tal van plaatsen in het gebied der Nederfranken hebben namen op -drecht, als Dordrecht, Papendrecht, Wieldrecht, Zwijndrecht en al deze plaatsen zijn aan een water gelegen. Drecht beteekent: strooming, stroom, drift der rivier. Wat nu Sliedrecht heet, was een combinatie van Over-Sliedrecht, Niemantsverdriet en Naaldwijk, alzoo drie Ambachtsheerlijkheden. Oversliedrecht, genaamd Lokhorst, was 423 morgen groot en was in de 17de eeuw eigendom van vrouwe Geertruijd van Lokhorst, vrouwe van Hazerswoude, weduwe van Jhr. Nicolaes van Matenesse. 't Is wel opmerkelijk, dat de tegenwoordige gemeente Sliedrecht het wapen voert van Lokhorst, een veld van goud, beladen met een geankerd kruis van sabel. (Zwart Bourgondisch kruis). Het Ambacht Niemantsverdriet had betrekkelijk een geringen omvang, namelijk 206 morgen van de 1234, die heel Sliedrecht besloeg. In dit Ambacht was een der 4 tollen gelegen, welke aan de 4 groote toegangswegen naar Holland waren ingesteld. Deze tol lag ongeveer ter plaatse van Oversliedrecht en wel in de nabijheid van het huis "den Engel" bij de nog bestaande Tolsteeg, welke weg voert naar het naburige Wijngaarden. De naam was zeker wel heel toepasselijk voor een tol, die zeker niemands vriend is te noemen. Het derde Ambacht Naaldwijk ging van de Kerk van Sliedrecht tot Heer Tielmans Ambacht of wel Giessendam.
13
TECHNISCH
c.
SCHEEPSBOUWBUREAU
BAKKER Gz.
MIDDELDIEPSTRAAT 21, SLIEDRECHT
aRqçER EIMC8
BUCKETDREDCER.
MOJ.EN. aRC
,
(HOL.L.AND)
ORRe: UE
eER.
R
eOD~"T.s·
\
)
ELeVJ'17"OR'
HLt!PII&J'JK.
I1'LRPPEIYPRRUHM.
Ontwerpen, Berekeningen, Bestekken en Detailteekenlngen. Toezicht bij Nieuwbouw en F~eparatie van Baggeren Stuwadoorsmateriaal, Sleepbooten en Handelsschepen voor Rivieren Zeevaart. Verhuren en Verkoopen van Baggermateriaal en alle andere soorten vanSchepen
I n I ic h ti n ge n gratis op aanvraag 14
Hoe lang de Naaldwijken het Ambacht bezeten hebben is niet bekend. maar men vindt. dat in de 17de 'eeuw de Dijkgraven en Hoog ~ heemraden van de Alblasserwaard de heerlijkheid. groot 620 morgen in bezit hadden. mogelijk doordat een der vroegere leenhouders het leen verlaten had of zooals men toen zeide: "de spade op den dijk gestoken". Vóórdat de bedijking van de Alblasserwaard in 1277 tot stand kwam. was het tegenwoordige Sliedrecht buitenland langs de Merwede. Volgens het charter dier bedijking van 1 April 1277 kwam de Polder Sliedrecht binnendijks te liggen 'en moest bijdragen in de kos-
Een kijkje op de Middeldiepstraat met links een gezicht
op de Scheepswerf
Foto Scheermetier
firma A, Lanser.
ten van den waterafvoer en het dijkonderhoud. Daarvoor werd ge~ heven een dijkgeld ten behoeve v,an de Alblasserwaard en een watergravengeld ten behoeve van het nieuwe Waterschap van de Nederwaard. Bij de oprichting der Waterschappen van den Over- en den Nederwaard in 1365 kwam Sliedrecht bij de Nederwaard. en toen het Nederwaardsche Waterschap in 1391 werd gescheiden in het oude Waterschap (Graaf en Alblas) en het nieuwe. kwam Sliedrecht bij dit laatste. De Polder bevatte voorheen 1225 morgen of 76 hoeven 9 morgen (een hoeve was 16 morgen) die in den omslag voor de waterloozing moesten contribueeren en 54 dijkhoeven voor het dijkonderhoud. De vroegere bemaling van den polder geschiedde door drie water15
CEBR. VAN BALLECOOIJEN'S MEELFABRIEK SLIEDRECHT
FABRIKANTE
VAN
MEEL EN BLOEM KRACHTVOEDERS EN HAVERMOUT SPECIAAL:
LI..JNZAADKOEK..JES GRONDNOOTKOEK..JES SAMENGESTELDE KOEKJES SAMENGESTELDE SCHILFERS V ARK E N S V 0 EDE R "V A V 0" VERKOOPCONDITIES
A.H.V.
VRAAGT onZE ARTIKELEn In ALLE GOEDE FOURA6EZAKEn 16
molens,
staande
onder
Bleskensgraaf.
benevens
één staande
onder
Alblas.: De bemaling heeft sedert 1883 plaats door een schepradstoomgemaal. staande in Materia. thans door een motorgemaal. De Polder Sliedrecht wordt thans bestuurd door een college bestaande uit Voorzitter, Secretaris, vier Heemraden (vroeger 7) en een Penningmeester. In het Hooqheemraadschap van de Alblasserwaard wordt hij vertegenwoordigd door een gecommitteerde. Komen we nu weer terug op het dorp. De oudste berichten getuigen niet van een rooskleurigen toestand, zoo waren er in 1514 slechts 75 haardsteden. In 1632 toen de Ver~ ponding opnieuw werd vastgesteld stonden er in Sliedrecht slechts 104 huizen, terwijl weer een oudere opgave 285 huizen vermeldt. In de 17de en 18de eeuw werd een aanzienlijk aantal huizen bijgebouwd, -en stond de bevolking toen reeds bekend door de bedrijven die zij uitoefende, namelijk het snijden en drogen van biezen, het matten van stoelen, touwslagerijen, visscherij, landbouw en veeteelt. Eerst in de 19de eeuw is vooral het aannemen en uitvoeren van groote graafwerken, het uitdiepen van rivieren en kanalen een bedrijf geworden, waardoor Sliedrecht en zijn polderwerkers over de geheele wereld vermaard zijn en waarover in een afzonderlijk hoofdstukIn dit boekje nog het een en ander wordt gezegd. De tegenwoordige gemeente was en is nog de grootste in de AIblasserwaard, zoowel in bunder- als in zielental. Oudtijds zei men: "Sliedrecht groot, Alblas rijk". Nu is Sliedrecht èn groot èn rijk. Merkwaardige oude gebouwen bezit Sliedrecht behalve de Kerk niet, of men zou nog kunnen noemen het huis "Blyenburgh", dat in de 17de eeuw door een der ambachtsheeren van dien naam gesticht werd als rechthuis. Dit huis staande tegenover het Stoombootenveer "Bene~ denveer" doet thans nog dienst als onderwijzerswoning en is eiqendom van de Gemeente. De Kerk die aan St. Pieter gewijd was, werd in den aanvang der 16de eeuw door de Gelderschen verwoest. De daarna herbouwde Kerk brandde af in 1762, 10 Maart, een uur na het einde der preek. Reeds spoedig werd door de Opperkerkmeesteren een adres tot de Staten van Holland gericht om steun voor den herbouw der Kerk. Het verzoek werd deels ingewilligd en Sliedrecht kon tevreden zijn met het verkregene. In de 19de eeuw werd de Kerk vervolgens vergroot, inwendig verfraaid en van een orgel voorzien. Op den 2den Kerstdag van het jaar 1852 werd ze plechtig ingewijd. Het bestek van de nieuwe kerk berust in het archief der gemeente. Wat het bestuur en de rechtsbedeeling betreft, stond Sliedrecht
17
•
leder rechtgeaard Sliedrechtsch MI ddens'ander organiseert zich in de
SlLDlEDRlECU=01rSCU=OlE MUDDlENS1rANDS IVlERlElENDGDNG Goedgekeurd bli Koninklijk besluit van 11Mei 1926. Staatsblad No. 57
Organisatie is voor den Middenstander een eisch des tUds 18
oorspronkelijk onder de Schouten en Gerechten der 3 bijzondere Ambachtsheerlijkheden. In den loop van 1805 werd de municipaliteit van geheel Sliedrecht omgezet in een gemeente die in 1806 in werking kwam. De Polderadministratie werd geheel afgescheiden, en voor geheel Sliedrecht werd een Schepenbank ingesteld. Van nu af werd meer zorg gewijd aan openbare veiligheid, geneeskundigen dienst, onderwijs enz. Na het Fransche bewind 1811-1813 werd een Burqemeester en assessoren .benoemd en na 1852 wethouders. De Gemeenteraad bestond toen uit 8 leden, thans uit 15 leden. Ook werd toen een Kantongerecht ingesteld. Op letterkundig- of kunstenaarsgebied heeft Sliedrecht geen vermaardheid, doch door den grooten ondernemingsgeest van zijn aannemers is Sliedrecht over de geheele wereld bekend, geroemd en geprezen. Dat de Alblasserwaard aan vele groote overstroomingen heeft blootgestaan is algemeen bekend, echter in de oude geschriften vindt men geen doorbraken bij Sliedrecht vermeldt. Wel zegt een 18de eeuwsch gedicht: Papendrecht en Slijdrecht samen Sien dat daagliks voor het oog, Hoe dat als Gods vloeden quaemen, Alles voor haar komste boog. Van de zeer vele watervloeden noemen we die van 1468 waarbij de geheele Alblasserwaard werd overstroomd en veel vee verloren ging, de groote Allerheiligen vloed van 1570 toen de Dijk bij Papendrecht over veertig roeden wegsloeg. Ook toen kreeg de Waard een niet te ramen schade, terwijl nog heviger was de overstrooming in 1658 toen even beneden Hardinxveld een ijsdam was ontstaan. Het water stond toen op sommige plaatsen meer dan 3 M. hoog op het land. Ook in 1825 was de overstroomingsramp van groote afrnetingen en liep het water in Sliedrecht over den Dijk. In de 19de eeuw werd Sliedrecht en ook de andere plaatsen in de omgeving minder door waterrampen getroffen, daar van overheidswege maatregelen werden genomen om den grooten watertoevoer naar de Merwede te beperken, als de afsluiting der Maas. de verlegging van den Maasmonden den aanleg van de Nieuwe Merwede van Werken dam naar het Hollandsch Diep. Behalve overstroominqsrampen heeft Sliedrecht ook in vroeger jaren veel last gehad van oorlogen. Hoe kon het ook anders, waar Sliedrecht gelegen was aan een breeden stroom die een toegang vormde tot Holland. In den Arkelschen oorlog rondom Gorinchem moest Sliedrecht het menigmaal ontgelden, terwijl in 1572 toen de Watergeuzen in Juni Dordrecht innamen en van daaruit aanslagen op Go-
19
Schoenmagazijn B. Stationsweg
J.
v. cl. Vlies en Zn.
3.,.,
Telefoon
135
Het meest soliede adres voor Schoenwerk Werkschoenen
en Laarzen
voor Bedrijfswerken
ASSURANTIE-KANTOOR
A. BAARS
Jzn.
MIDDELDIEPSTR.121TEL. 236 SLIEDRECHT Sluit ALLE voorkomende verzekeringen. U w belangen bij ons
HET VEILIGST WONINGBUREAU Koop en Verkoop - Huur en Verhuur Kantoor
der .
Onderlinge Verzekering Mij. van IJzeren Schepen
EENDRACHT
MAAKT MACHT Gevestigd te Hardinxveld
======================= Brood-
en
Banketbakkerij
hoe~ 0 anje Bur~em. k.J~eijstraat ~~
Fijne Bonbons
E. J. S 0 N N E VEL D DIJK 20
D 23
SLIEDRECHT
rinchem en andere plaatsen beraamden, was Sliedrecht menigmaal het kind van de rekening. Maar verder bleef het in de 17de en ,18de eeuw rustig. In 1795 zag men de Fransche langs den Dijk.
troepen
naderen
over het ijs en
In 1813 kwam er een einde aan het deerniswekkend tische bewind. Wel
had het nog veel last van het doortrekken
r- --------------~__,___-___c;--
Napoleon-
der benden
die '.-- ..
Het Gemeentehuis. velerlei gewelddaden pleegden, als het rooven van vee en het mishandelen van inwoners, doch na dien tijd ordende zich de samenleving meer en meer en kon de gemeente zich spoedig in bloei verheugen, Bij het opkomen der stoomvaart werd al spoedig een stoombootdienst ingesteld. Het isolement werd daardoor aanmerkelijk opgeheven en toen in 1885 een spoorbrug over de Merwede bij Baanhoek werd gebouwd en de spoorweg Dordrecht-EIst werd aangelegd, kreeg Sliedrecht eerst recht gelegenheid zijn handel en industrie in vooruitstrevende banen te leiden, waarvan de volgende bladzijden den lezer, naar ik mag hopen, een juist beeld zullen geven.
21
N.V. TECHNISCH
BUREAU
S. BAKKER SLIEDRECHT TELEFOONNUMMER
136
CENTRALE VERWARMING WARMWATERVOORZIENING SANITAIR - ELECTROTECHNIEK
GEMEENTELIJKE ARBEIDSBEURS SLIEDREC,..Y
C 46 TEL E FOON
GEOPEND
VAN
(ook na kantoortijd) 133
9-12 EN VAN
ZATERDAG
VAN
2-5 UUR 9-12 UUR
Bezorgt en plaatst geheel kosteloos personeel in alle mogelijke en bedrijven, zooals Bouwbedrijf, Metaalbedrijf. . Scheepsbouw, Land- en Tuinbouwbedrijf, Verkeerswezen, Huiselijke diensten, enz., enz., benevens alle Scheepvaart- en Baggerpersoneel. als: Kapiteins, Stuurlieden, Dekknechts. beroepen
Schippers,
Matrozen,
Cutterbazen.
VRIJE
Machinisten.
Elevatorbazen,
KEUZE
Stokers,
Molenbazen
Bakschippers,
en Zuigerbazen.
VLUGGEBEHANDEUNG
s. H. DEN HARTOG SLIED~ECHT.
A 664. TELEFOON
c1tn __
142
Grootste en meest gesorteerde magazijn in Heerenen Kinderconfecue, Manufacturen, Ledikanten, Bedden, en Ma
Heeren ... en Damesmodeartikelen __
22
tegen prijzen beneden elke concurrentie
Dekens a s se n'
tr
3.
HET
BAGGERBEDRIJF.
Wanneer ge aan een niet Sliedrechtenaar vraagt: Sliedrecht, wat is dat voor een plaats?......... in 99 van de 100 gevallen zal men U antwoorden: dat is toch die plaats van baggerwerkers. Inderdaad! Sliedrecht is de plaats van de aannemers en werklieden in het baggerbedrijf. En niet alleen in Holland is het als zoodanig bekend, doch over de geheele wereld weet men U dat te vertellen. Namen als: Volker, Bos, van Hattum, Kalis, Prins en Kraaijeveld, om er maar eenige te noemen, hebben een wereldreputatie. In Sliedrecht kunt ge ze vinden de eenvoudigen wien het niet is .aan te zien, dat zij 3 en 4 talen spreken en zich in nog meerdere verstaan baar kunnen maken, niet geleerd op Ml.Il.Ovschool of op H.B.S., neen louter in de practijk. Er is schier geen plaats op de wereld of Sliedrechtenaren zijn er geweest of zijn er nog om havens te rnaken. bestaande havens uit te diepen, havenhoofden te maken, land te winnen of om dijken te versterken. Worden de Zuiderzeewerken niet in hoofdzaak door" Sliedrecht~ sche arbeiders uitgevoerd. Het bijzondere karakter en de geweldige omvang van deze werken maakten het noodig dat een speciale Mij. daarvoor werd opgericht, de bekende Mij. tot Uitvoering van Zuiderzeewerken, bestaande uit de 4 grootste Baqqerfirma's: Van Hattum en Blankevoort, A. Bos Pzn., de H. A. M. en L. Volker Azn. Ook hierin vindt men weer terug de "echte Sliedrechtsche namen". Er is geen haven op de wereldkaart of de "Sliedrechtsche vakmenschen" kunnen U zeggen in welke windrichting zij ligt, hoe slecht het weer' er kan zijn, in hoe langen tijd het niet regent, kortom hier kent men de wereld als op geen andere plaats. "Een eigenaardige broodwinning hebben die Sliedrechtenaren toch" kan men den vreemdeling hocren zeggen, steeds van huis, wanneer het werk in het Binnenland is voor minstens 4 weken en in het Buitenland kan het zelfs 4 jaren duren. Zoo is het! De doorsnee Sliedrechter weet wat werken is. Hij vindt het heel gewoon, zijn werk brengt het mee en dus is de zaak voor hem af. Hoe dit bedrijf gegroeid is, valt moeilijk na te gaan. Reeds met de drooglegging van de Haarlemmermeer gingen de "Brijbroeken" (zoo zei men vroeger) in hun aken waarop een huik was gespannen, voor een heelen zomer weg en kwamen eerst in October terug om te hakken in de grienden of hoepels te maken. In den zomer baggerwerk buitenaf, in den winter bij huis, zoo was toen de gewoonte. De aken zijn vervangen door baggermolens en onderlossers, door zuigers en elevatorbakken, . door stoomhoppers en andere moderne
23
DUCO~LAKINRICHTING
nUITBREIDING
JJ
AUTOLAKKERIJ
BILDERDIJKSTRAAT
H. DE JONG W I...JN ENG
1
- A 644
E DIS TIL LEE R D
C. BOER KZN. C 157 HANDEL
IN WIJNEN, BINNENEN BUITENLANDSCHE LIKEUREN
HET
ADRES
ONG~_OPE"'DE
GLASWERK
WC F OT
--
BELEEFD
PARTI~EN
VOOR
FLESSCHEN
WORDEN
GRATIS
IN
RETOUR
BRUIKL.
GENOMEN
GEGEVEN
AANBEVELEND
KOMT U ZICH IN SLIEDRECHT Probeer dan ons lste klas kwaliteits-
B
VESTIGEN?
R0 0D
Groote verscheidenheid SPRITS EN SPECULAAS Tweemaal per week versch roggebrood Beleefd aanbevelend,_ Bakkerij P. HANSUM BZN·. "UITBREIDING" Dr. Langeveldplein 20
TE
-
KOOP OF TE HUUR BAGGERMOLENS· van 240,100
en 75 liter emmerinhoud
ONDEROPLOSSERS van
P.
EN
40,
30,
25
C. BONS
en
M3, In hou d
- SLIEDRECHT
TELEFOON
24
15
170
werktuigen, doch de mannen zijn van geslacht tot geslacht in het bedrijf gegroeid en gebleven. Het baggerbedrijf is een bedrijf geworden waarin patroon en werkman elkander hebben gevonden en begrepen. In Sliedrecht is de grootindustrieel te vinden, die des morgens met een Minister onderhandelt en die eenige uren later gemoedelijk met zijn personeel een praatje maakt over het werk en over de beste manier hoe het verder te doen. Want dat ook het baggerpersoneel en vooral de molenbazen en de kapiteins der verschillende schepen veel hebben bijgedragen tot de practische verbeteringen zal een ieder toch gaarne erkennen. V an baggerbeugel tot Patent-hopperzuiqer is een groote afstand. Het eerste begin was de baggermolen met stoom, met emmers van 50 Liter, benevens onderlossers. Baggeren op ondiepe plaatsen, storten op diepere. dat alleen kon er mee gebeuren. De verblijven waren primitief, in gebukte houding moest gegeten worden. Later kwamen grootere baggermolens en grootere bakken, waarvan de qelukkige schippers vertelden, dat je rechtop kon staan. Toen kwam de Zuiger, welke een geheele omwenteling in het baggerbedrijf teweeg bracht en waardoor het mogelijk werd opqebaqgerde specie met bijmenging van water op te spuiten. Vooral in het jaar 1878 bij de werken voor het maken van den Nieuwen Waterweg van Rotterdam naar Zee, zijn belangrijke verbetering en aanqebracht- aan de Zandzuigers. De uitvinding van de zelfladende hopper dateert van het jaar 1881 'en de eer van deze vinding en de eerste toepassing dezer werkwijze komt toe aan de heeren Vermaes, Volker en Bos. Men zie, wederom Sliedrechtsche namen. Sliedrecht stond bovenaan en overal werden, zoo mogelijk, de zuigers gebruikt, om met grond die in den weg zat nieuw land te maken. Dat was een vooruitgang en de mogelijkheden waren onbegrensd. De oudere inwoners weten het thans nog te vertellen, dat op de één of andere plaats een rivier moest worden uitgebaggerd en de specie in zee moest worden gestort. De aannemer verzocht aan de Directie of hij ook zelf die specie gebruiken mocht, en het antwoord luidde: "doe wat je wilt, als zij ons maar niet meer hindert". De slimme vogel kocht laag liggende gronden, spoot met den zuiger de terreinen op, won veel op zijn transport uit, en had waardevol industrieterrein ge~ maakt, dat met goede winst verkocht kon worden. In de loop der jaren werden de materialen voortdurend mcderner en wie thans op een Hopper, Zuiger of Baggermolen komt, zal moeten erkennen dat het baggermateriaal tot een volmaaktheid is opgevoerd als nooit te voren.
25
J. VAN
Fa.1.
APOTHEEK
DEN BER G
- ÖOSTERBRUG
SLIEDRECHT, TELEFOON
<;::;;.;ii!rmm •
ALLE GENEESMIDDELEN
B 449 34
EN CHEMICALIËN
ARTIKELEN VOOR ZIEKENVERPLEGING HOMOEOPATHISCHE GENEESMIDDELEN EN SPECIALITÉ'S
K. BLIJENBERG - SLIEDRECHT STATIONSWEG
85
- TELEFOON
41
~~
E-XPEDITEUR ==== MASSAVERVOER
VERHUIZINGEN
TRANSPORTEN MET
OPEN
-
P. v. d. Stel BAANHOEK
D. 345
-
EN
==== GESLOTEN
WAGENS
Sliedrecht
TELEFOON
188
Garage Auî:o't
Motor,
en RijwielherstelpIaats
tevens Luxe 6,pers+ Auto' s en Reiswagen voor G e z e l s c hap pen Betrouwbaar
Vlugge
beschikbaar bediening
W. UIT DEN
Billijke prijzen
BOOGAART
ARCHITECT B 118 - TELEF.121
WONING-, TAXATIES,
26
FABRIEKS-, KOOP,
VERKOOP
VILLABOUW -
WONINGBUREAU
4.
HET
SLIEDRECHTSCHE
BEDRIJFSLEVEN.
In een der vorige hoofdstukken hebben wij laten uitkomen, dat Sliedrecht de bakermat is van het baggerbedrijf. Ten onrechte zou men hieruit kunnen concludeeren, dat daarmede dan ook alles van de Sliedrechtsche industrie was gezegd. Niets is minder waar dan dat. Naast het baqqer-. qriend- en hoepelmakersbedrijf. telt Sliedrecht in de eerste plaats een aantal groote scheepswerven. Hoe kan het ook anders, waar het baggermateriaal steeds moet worden aangevuld, gerepareerd etc. Voorts zijn o. m. gevestigd een Machinefabriek, een Meelfabriek, een Zeepfabriek, een Kruiwagenfabriek, eenige groote Betonfirma's en Handelsondernemingen om bij de voornaamste slechts te blijven. In vogelvlucht zullen wij trachten de( n) lezer( es) een klein beeld te geven van de ontwikkeling en den omvanq dier bedrijven. Noodgedwongen moeten wij ons beperken tot een bepaald aan .. tal. Vele andere groot~bedrijven zouden zeker een nadere beschouwing verdienen, al waren het alleen maar de groote bedrijven: de Ia. A. Volker Lzn., bekend door de Zuiderzeewerken en Havenwerken van Rotterdam en de fa. A. Prins Thzn., welke eveneens tot in alle uithoeken der wereld in hoog aanzien staat. We beginnen dan met de N.V. Scheepsbouwwerf v.h. C. M. van Rees, welke een der oudste industrieën hier ter plaatse is. In het jaar 1880 begon de Heer C. M. van Rees, toen nog op zeer jeugdigen leeftijd, het scheepmakersbedrijf uit te oefenen op een klein terreintje, dat was gelegen aan het Kleine Diep. Hoewel aanvankelijk met 6 man werd gewerkt en hij zich in hoofdzaak toelegde op den bouw van houten vaartuig-en, kreeg de werf, door de groote kennis van den heer Van Rees op scheepsbouwgebied, een goeden naam. Al vrij spoedig moest dan ook tot uitbreiding worden overgegaan. Terreinen welke zeer gunstig aan het water waren gelegen, .werden aangekocht, terwijl de werf electrisch en pneumatisch werd inqesteld. Het was de eerste werf welke een zuig gasmotor daarvoor in werking stelde, welke later zoodra de gemeente den electrisch en stroom ging betrekken van het naburige Dordrecht, door dezen werd vervangen. In 1916 werden van de gemeente pl.m. 7 H.A. grond aangekocht, welke zich uitstrekken langs de Haven tot aan de rivier de Merwede en welke rechtstreeks zich aansluiten op de oude werf. Tusschen oude en nieuwe werf werd een eigen haven gebaggerd van pl.m. 1 H.A. oppervlakte, terwijl tevens een zware electrische dwarshelling werd aangelegd. Het was het laatste werk van den stichter. 30 Juni 1921 overleed de heer C. M. van Rees.
27
JOH. KORPORAALt
KERKSTRAAT 5
Aannemer van Schilder-, Glas- en Behangwerken Tevens verkoop
van G 1ase
n Ver f war en
~
GARAGE OOSTERBRUG SLIEDRECHT A. LANSER t
TELEFOON
FORD SERVICE
232
DEALER
VERHUURINRICHTING (LUXE AUTO'S)
REPARATIES (MODERNE WERKTUIGEN)
I1
--
!!!!!!!!!!!!;I.
lHlo (lElElblElN
p
IJ.
5IbDIEIQ)~IE(ÇIHI'
STATIONSWEC 196· TEL. 163
IMI &lIJ[ IE1b&l1A\~ DIN) s (ÇIMJ IElP>rEINI IEN rm&lCD(YIE~MlLA\'IE~DAAIL 28
Wat de vader met noesten vlijt had daargesteld. werd door de zoons met dubbele energie verder aangepakt en zij vereenigden zich in een N. V. Steeds werden nieuwe verbeteringen aangebracht. Zoo beslaat de werf momenteel pl.m. 9 H.A. en heeft o.m. een eigen smederij en timmerloods. Een groote scheepsbouw loods van de afmetingen 60 x 22 M. werd bijq ebouwd waarin de meest moderne machines zijn opgesteld. Verschillende zeer gunstig gelegen terreinen zijn nog be-
Een
aanblik
op de
uitgestrekte
terreinen
der Scheepswerf
v.h.
C. M. van Rees.
schikbaar voor opslagplaatsen. waaruit wel blijkt. dat de Ia. een open oog heeft voor de toekomst. De werf bezit een staf van goed geschoold personeel en is speciaal ingericht voor den bouw van drijvend baggermateriaal als baqgermolens. zuigers. elevatorklepbakken. onderlossers. elevatorbakken. zolderschuiten. kraanpontons. e. d. 1 Januari 1931 gaf de firma aan 160 werklieden emplooi. N. V. "Zuid~Holland". Mij. tot Exploitatie van Aannemersmateriaal. Deze Maatschappij is een dochtermaatschappij van de N. V. Scheepsbouwwerf v.h. C. M. van Rees en exploiteert in den meest uitgebreidsten zin alle soorten van aannemersmateriaal. Opgericht in 1902. bestaat haar bedrij f in hoofdzaak in het laten bouwen. verkoepen en verhuren van Baggermolens. Zandzuigers; Elevatorbakken. KIepbakken enz.
29
FA. BEENHAKKER C 423
& HARTOG
SLIEDRECHT
Exploitatie
TEL. 19
van Baggermateriaal
Speciaal adres voor het huren van
Zolderbakken, Zuigbakken Onderlossers enzoovoort ~aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa a a a a a a a
a a a a a a a
I
I
a
Het van ouds bekende eenig Speciaal
d a res
a
I
a
BIa
ia ! a
EI
a
voor
I
a
TAPIJTEN - LINOLEUMS BEDDEN - MATRASSEN EN GORDIJNSTOFFEN
Ia
aa
!
a
B
is nog ~teeds bij
B
i
iaa
a a
a a
BOosterbrug,
SLIEDRECHT,
a a
8
Telefoon 166
I a
I a
a a a aaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa
a a a
"Eerste Sliedrech tsche Mode lsl aqe r ij" Kerkstraat 8-10 Levering
Rund-
van
,., Telefoon 112
uitsluitend
eerste
kwaliteit
en Varkensvleesch F ij n e V 1e e s c h war e n Aanbevelend.
30
E. BAKKER
Cz n
Een op Baggergebied zeer vooraanstaande firma is de N. V. K. L. Zonen & Co's Aanneming Mij. Deze Vennootschap, eerst in 1925 opgericht, is ontstaan uit de firma K. L. Kalis W zn. & Co. Reeds meer dan 50 jaar is de naam Kelis-Sliedrecht over alle werelddeelen bekend en geniet deze een reputatie, welke ons dorp eer aandoet. De geheele baggervloot is gedurende de laatste jaren nieuw gebouwd en we zouden zeggen, de naam der werf waar deze is gebouwd, één der meest gerenommeerde werven van baggermaterieel, de firma L. Smit & Zoon te Kinderdijk, waarborgt kwaliteit. De constructie en de economische werkwijze zijn toch 2 factoren die een belangrijke rol spelen. De baggervloot van de firma K. L. Kalis' Zonen & Co's Aanneming Mij. is daarvoor bekend, omdat voor het overgroote deel het materieel overeenkomstig de instructies van de firmanten is gebouwd. Schepen als de baggermolens "Essex" met een baggerdiepte van 21 M. en een emmer-inhoud van 615 L.. de "Britannia" (20 M. en 650 L.) en de "Aden" (15 M. en 600 L.), de profiel- en bakkenzuigers "Reclaimer" en "Kent" en de cutter bakkenzuiger .Tberia' staan bij iederen baggerspecialist als uitstekend aangeschreven. In 1929 werd nog gebouwd een zelfleegzuig-ende Hopperzuiger, de "Guipuzcoa", welke een laadruimte heeft van 400 M3. Dat bij het bouwen van elk nieuw vaartuig de ervaring, opgedaan bij het vorige, groote waarde heeft, behoeft nauwelijks te worden vermeld. Men zal begrijpen, dat een algeheele opsomming van het uitgebreide materieel te veel plaats zou vergen, doch willen we nog terloops memoreeren. dat de firma een 3-tal zee-sleepboot-en in eigendom heeft, welke gerekend kunnen worden te behooren tot de superieure klasse, en transporten verrichten naar die landen, waar groote baggerwerken door haar worden uitgevoerd. We noemen slechts de bagger- en ophoogingswerken te Delfzijl, Valencia, Pasajes, SolI er, Palamos, Tarragona en Castellon, de bagger- en perswerken voor de Tilbury-dokken te Londen, Avcnmouth, Sunderland, Harwich en uitbreiding van de haven te Aden (Arabië). De kwestie der geoefendheid van het personeel voor de uitvoering en bekwaam technisch personeel voor het maken van plannen en berekeningen, speelt een niet te miskennen belangrijke rol. Dat de firma hierover de volledige beschikking heeft, zouden we tot uitdrukking willen laten komen in het simpele woordje "Sliedrecht". En dat zegt immers voldoende. Ten slotte zij vermeld, dat de hoofdzetel der firma is gevestigd: Dr. Langeveldplein 11, Sliedrecht en dat zij kantoren heeft te Londen en Bilbao.
«su«
31
-_.----------~----------~~ _0- LEZER,
WIE
VERBRUIKT •
HET
GIJ OF
OOK
ZIJT,-l
ADVISEERT
GEBRUIK
VAN
•
HET
BESPAART
GROOTE
JAARLIJKS
BEDRAGEN
OP
UW
HUISHOUDGELD,
BEDRAGEN
DIE
ONNOODIG
U ANDERS
BETAALT
IN DEN VORM VAN
RECLAME-GELDEN CON SU M PTI EARTI
VRAAG
INLICHTINGEN
OP
UW
KE L E N
BIJ
DE
FABRIEKEN VAN VERPAKTE LEVENSMIDDELEN EN MASSAPRODUCTEN
32
De N.V.Bagger Mij. Bos <'1Kelis, niet te verwarren met vorenbeschreven Mij., is ontsproten uit de oude in 1910 opgerichte firma Kraaijeveld en van Noordenne. In 1924 werd ze herdoopt in firma Johs. Kraaijeveld. terwijl ze in 1930 werd omgezet in een N. V .. kortweg Bos & Kalis genoemd. In 1910 begonnen met klein baggermateriaal. onderging de vloot. in verband met den steeds grooteren omvang der uit te voeren baggerwerken. telkens een aanmerkelijke uitbreiding. In 1930 heeft men een nieuwen baggermolen en in 1931 nog een nieuwen grooten zuiger laten bouwen, materieeldat beschouwd wordt te behooren tot het beste wat op baggergebied is te vinden. Momenteel heeft men de beschikking over o. m. 8 baggermolens. 5 zuigers. 4 sleepbooten. in totaal 60 stuks schepen. Het eerste groote werk dezer firma was in 1913/1914. namelijk de Zeehaven te Dordrecht. in 1916 volgden diverse werken in den Biesbosch. In 1919 werden groote terreinwerken uitgevoerd in de stad Groningen. Het benoodigde zand moest daarbij betrokken worden uit de Eems. Welke lange transporten dit waren kan een ieder op de landkaart becij feren. In 1919, 1923 en 1925 werden verschillende havenwerken in Delfzijl uitgevoerd, terwijl vanaf 1910 tot op heden onafgebroken aan de. firma werd opgedragen het op diepte houden der Haven te Delfzijl. Na 1925 werden verschillende werken in Duitschland. België en Engeland uitgevoerd en vooral in 1928-1929 heeft de firma van zich laten spreken (in de goede beteekenis van het woord dan) door het maken van den Amstel Meerdijk met sluisputten en het maken van havens en kanalen in de Wieringermeer. middels de door haar gevormde Mij. tot Aann. van Zuiderzeewerken. Het aantal werklieden in dienst dezer firma varieert van 200 tot 400. We durven hier gerust te verklaren. dat de firma Bos & Kalis behoort tot de grootste baggermaatschappij-en in den lande. en dientengevolge een wereldreputatie geniet. Een nog jonge fabriek is het, die wij aantreffen in het pand Middeldiepstraat 36. Hier zien wij een zeer ver doorgevoerd machinaal bedrijf. de Kruiwagenfabriek "De Beer". Dit bedrijf werd in 1929 gesticht en mocht zich sindsdien in een regelmatig stijgenden omzet verheugen en nog steeds breidt het afnemers aantal zich uit. Wanneer wij even binnentreden, valt al direct de moderne outilage van dit kleine. doch o. i. veelbelovende bedrijf op. De modernste houtbewerkingsmachines zijn aanwezig en men bespeurt reeds aanstonds, dat er in de gevolgde werkmethode .,lijn" zit, dat er alles uitgehaald wordt. wat slechts mogelijk is. Men huldigt hier niet het zoo vaak gevolgde. maar absoluut foutieve systeem: "Zooals grootvader het deed. doen wij het ook". Dat bewijst maar al te
ImRAINlIO>~TOIfIfIEN
.-'
Je adres voor de levering van Huisbranden Indusfriekolen
Gief- en Brechcokes voor Cenfrale verwarming is
DoCUBJJ! BRANDSTOFFENHANDEL C. 424. Tel. 205
~.w.
H. HAESER MIDDENVEER B. 127 TELEF. 227
•
EN 34
BEDDEN
zeer het groot aantal verbeteringen, dat in de constructies der verschillende wagens werd aanqebracht, Hier schept men een inderdaad "moderne" wagen, waarvan de soliditeit uitmunt boven het beste wat tot dusver in den lande vervaardigd werd. Een capaciteit van meer dan 10.000 wagens per jaar verzekert een onmiddellijke uitvoering van geplaatste bestellingen. Ook steek- en transportwag·ens behooren tot het fabricageprogrammà. Naar men ons mededeelde, zijn plannen tot den bouw van een modern ingerichte fabriek in bewerking en wacht de uitvoering nog slechts op de eerste teek enen van opleving in de zich thans moeizaam voortslepende Handels- en Industriewereld. De capaciteit der fabriek wordt dan nog aanzienlijk vergroot. De ondernemingsgeest van de eigenaren wordt hiermede wel duidelijk in het licht gesteld. De Omnibusdiensten der N. V. E. S. O. O. op Giessendam, Sliedrecht, Dordrecht, Nieuw-Lekkerland. werden in het jaar 1922 door den heer J. Ravestijn alhier in exploitatie gebracht met een tweetal omnibussen. De animo voor dit nieuwe en gemakkelijke vervoermiddel was echter in zeer korten tijd zoo groot, dat de diensten moesten worden uitgebreid en het aantal bussen aanzienlijk vermeerderd. Wij willen hier niet gaan verhalen de felle concurrentie welke ontstond tusschen een andere particuliere onderneming en de E.S.O.O. en hoe tenslotte de E.S.O.O. zegevierend uit den feilen concurrentiestrijd kwam. Van belang is, dat de diensten en het wagenpark belangrijk werden uitgebreid en een groote garage werd gebouwd. Toen kwam de A.T.O. roet in het eten gooien. De beslissing van Ged. Staten ligt nog versch in het geheugen: de A.T.O. kreeg het exploitatierecht en de E.S.O.O., de pionier van het geheel werd botweg geweigerd. Een groot€: actie door plaatselijke comité's tot behoud der E.S.O.O. en een beroep op de Kroon volgde. Een storm van verontwaardiging ging op. 1% jaar na de beslissing van Ged. Staten kwam de Kon. Beslissing, de uitspraak werd omgedraaid. Het recht zegevierde en sinds December 1929 is de concurrentiestrijd, welke voor omnibus-ondernemingen bijzonder fnuikend is, geëindigd en kon de onderhavige Maatschappij den gang van haar bedrijf rustig ontwikkelen. Thans heeft ze 14 moderne bussen in bedrijf. plaats biedend aan gemiddeld 30 personen per bus, benevens een tweetal luxe autocars. Haar tarieven zijn per Kilometer lager dan de overige diensten in Nederland, terwijl zij zich ten doel stelt door gunstige dienstregelingen en prima materiaal, zich dienstbaar te maken aan de ontwikkeling van deze streek. De N. V. Handelsonderneming .Mer wede" is een V erkoopcentrale voor Suikerwerken, Chocolade, Wijnen, Biscuits, Banket enz. Sedert de oprichting, welke plaats had in 1920, ondergingen de zaken
35
FA. G. ELSENAAR B 535
~ SLIEDRECHT
TELEFOON
110
FABRIKANT VAN EAU DE COLOGNES HOMCEOPATISCHE ENGROS
GENEESMIDDELEN
GEDIPL. DROGIST
EN DETAIL
•
A.de Meer Jr. Sliedrecht, Tel. 154
GEREEDSCHAPPEN VOOR ELK AMBACHT Hang- en Sluitwerk voor het bouwvak, Ups'
WA A R .
UIT
agentschap
men het beste tarwe- en wittebrood koopt en de van 0 u d s bek end e Pep e r- en R e c I am e koe k, dat is
de Electrische bakkerij van
Brood-,
Koek- en Beschuit-
M. DE KORVER B. 69
36
SLI EDRECHT
gaandeweg verschillende uitbreidingen, o. a. door het aanknoopen van relatie's met de meest vooraanstaande fabrikanten der bovengenoemde producten. Verscheidene dezer fabrikanten hebben aan de N. V. "Merwede" den alleenverkoop hunner producten voor ZuidHolland en een gedeelte van Brabant opgedragen 0, a. de bekende van Melle's Fabrieken te Breskens. De N. V. "Merwede" beschikt over een flink aantal reizigers, terwijl de Directeuren, de heeren [uch, zelf een werkzaam aandeel hebben in den verkoop. Door de gevolgde verkoop-methode is deze onderneming voor
De Sliediechtsche gezien
vanaf
de Merwestraat.
Haven, Rechts
Poto Scheermeijer
de loswal.
fabrikanten een uitstekend adres om hun artikelen in deze omgeving geplaatst te krijgen, terwijl ook anderzijds deze onderneming, door haar uitgebreide connectie's voor de afnemers een goed adres is voor het onderhouden en aanknoop en van relatie's, De N. V. .Feuelum" Fabrieken van Verpakte Levensmiddelen en Massaproducten brengt onder den naam Gépé, Cooie en the Ptincess RoyaL verschillende consumptie-artikelen in den handel, die deze in massa produceert of laat produceeren. In 1920 werd het bedrij f op bescheiden voet opgezet door den heer G. P.de Jong en' in 1929 had het bedrijf een zoodanigen omvang aangenomen, dat het werd omgezet in een N. V. Het rayon, dat thans door de N. V. Favelum wordt bestreken beslaat 2(3 van ons vaderland. Zij dankt haar uitbreiding en populariteit in hoofdzaak aan het door den heer de Jong gevoerde
37
•
~~~~~~~~~~~~l
•
N.V. Eerste Sliedrechtsche
Omnibus
•
4D
Onderneming
SLIEDRECHT Telefoon No. 84 OMNIBUSLIJNEN : Giessendam-Slledrecht-Papendrecht-Dordrecht Land- Alblasserdam - Papendrecht - Dordrecht LUXE TOURINGCARS beschikbaar voor Vertrouwd personeel, 1ste klas rnateriaal
Binnen-
-
Nw. Lekker-
en Buitenlandsche
reizen. 00
~
cadeausysteem. Steeds moesten de zaken worden uitgebreid en worden uitgezien naar grootere appartementen. In verschillende plaatsen vlan ons land, werden hulpdepöts opgericht en verteg·enwoordigers aangesteld. Een autopark bezorgt de goederen franco huis. Het aantal producten is allengs uitgegroeid tot een SO-tal consumptie-artikelen welke rechtstreeks worden geleverd aan de winkeliers. Het geheele bedrijf wordt geadministreerd door een vrijwel automatische moderne boekhouding, en zal zich, gesteund en gedreven door een soepele, economische en sociale leiding, zeer zeker opwerken tot een van de grootste bedrijven van het land. Reeds nu geeft het den indruk van een modern op Amerikaansche wijze geschoeid geheel. Een waardig slot van dit bioscopisch bedrijven-overzicht vormt de beschrijving over Gebr. van Belleqooijen's Meelfabriek, een bedrijf. dat dank zij aan den dag gelegde energie, zich in een gestadig en groei mag verheugen. In 1921 werd het groote fabrieksgebouw met terreinen door de tegenwoordige firmanten aangekocht uit den faillieten boedel der S. H. M. Reeds dadelijk ging men zich toelegg·en op de fabriceering van veevoeders, speciaal in veekoekjes in briketvorm en samengestelde schilfers voor melkvee. Het zich voortdurend uitbreidende afzetgebied en de belangrijke export, maakten aanbouw noodzakelijk. Pl.m. 1000 M2. naastbijgelegen grond werd aangekocht en in 1928 en 1929 onderging de fabriek een aanmerkelijke vergrooting en werd een nieuw kantoorgebouw bijgebouwd. In de fabriek zelve werden moderne machines geplaatst en thans is het geheele bedrijf op de meest economische wijze ingericht en wordt steeds aangestuurd de capaciteit zoo hoog mogelijk op te 7oeren. Zoo is, om slechts bij één onderdeel te blijven, de grootst mogelijke aandacht besteedt aan het laden en lossen. Dit geschiedt door middel van een geheel electrisch geïnstalleerde los- en laad inrichting met z.g. transportbanden, welke rechtstreeks voeren naar de Haven .. De fabriek heeft 3 eigen en gecharterde motorvr~chtbooten in haren dienst. De levering geschiedt voorts over een groot gedeelte van N ederland: franco huis, door middel van een eigen autopark. Inderdaad, we overdrijven niet als we schrijven, dat Gebr. van Balleqooiien's Meelfabriek gerekend kan worden tot het best geoutilleerde fabriekencomplex van Sliedrecht, met een zich gestaag uitbreidenden omzet en een productievermogen, dat daaraan kan voldoen. Wat dit zeggen wil, kunnen alleen zij beoordeelen die de beteekenis kennen van het fabriceeren van dergelijke artikelen.
39
40
5.
BEVOLKING.
Het bevolkingscijfer blijft in Sliedrecht vrij stabiel. De aanwas is in hoofdzaak te vinden in het geboortecijfer. Door de vele groote baggerwerken in schier alle werelddeelen, hebben vele werklieden tijdelijk hun domicilie verplaatst. waardoor de bevolkingsaanwas niet van dien aard is, als men mocht verwachten, gezien Sliedrecht's uitbreiding. We laten hieronder eenige cijfers volgen. 1895 10614 inwoners; 1910 11045 inwoners; 1925 13329 inwoners; 1928 12987 inwoners; 1929 12961 inwoners; 1930 ; 13129 inwoners; en in 1931 volgens de elfde 1O-jaarlijksche Volkstelling bedroeg het totaal aantal inwoners 13146. Door het ontbreken van een speciale bedrij fsstatistiek kan niet met volkomen nauwkeurigheid worden aangegeven hoe de verdeeling is van de verschillende beroepen. Door een berekening met gegevens ontleend aan de Gem. Ar~ beidsbeurs, meen ik te kunnen stellen, dat de arbeiders als volgt kunnen worden ingedeeld. Grond- en Baggerwerken Scheeps- en Machinebouw Hoepelmakerij e. a. v. Bouwbedrijven Binnenscheepvaart Overige takken van handel en verkeer
1350 700 200 250 75 100
* * * Het aantal Kerkqebouwen bedraagt in deze gemeente 8. In het historisch overzicht heeft men reeds het een en ander kunnen lezen over de Ned. Herv. Kerk. Na inwendig vergroot, verfraaid en van een orgel voorzien te zijn, welk laatste van groote klankschoonheid is, werd ze in 1852 plechtig ingewijd. Kerkelijk behoorde Sliedrecht vóór .1572 tot het· decanaat van Zuid~Holland in het Bisdom Utrecht, na 1572 bij de vestiging der Hervormde Kerk. tot de Classis Dordrecht van Z.~H., thans tot de Classis Dordrecht. vormende met eenige omliggende gemeenten den ring Sliedrecht. De eerste· predikant in Sliedrecht kwam in 1582 en heette Ds. Wilhelmus Lontlus. In 1850 was de bevolking zoo zeer toegenomen, dat een 2e predikant noodig was.
BAKKERIJ "DE STANDAARD" is het aangewezen adres voor Brood, Beschuit en Banket Eerste klas grondstoffen, 10% dividend
B. HANSUM, B 192
ARC HIT
EeT
Villa "Mira Rio" A. NI E U W P OOR
T B. N. A.
Het beste adres voor
Heerenmodearlikelen is bij
E. J. CAQUELE'IN Ht~~~N
MIDDEL~)~EPSTRAAT
17 _. TELEFOON
111
~Q~~==~~~~~===========
42
Terwijl de agreatie van den eersten predikant toekwam aan den ambachtsheer van Sliedrecht, werd de tweede slechts door den Kerkeraad beroepen. Uit het Fonds van den heer W. van Eck ontving de 2de predikant een toelage. Momenteel staat in Sliedrecht slechts 1 Ned. Herv. predikant. Na het vertrek van Ds. de Bel naar Warmond is nog geen 2de predikant beroepen. Het aantal Nederduitseli Hervormden bedraagt in deze gemeente momenteel pl.m. 5300. In de 19de eeuw hebben ook andere gezindten dan de Hervormden hun Kerkgebouwen gesticht. . Men heeft thans een Chr. Geref. Kerk (625 belijdende en doopleden). Een Kerkgebouw van de Gereformeerde Gemeente in H. V. Een Gereformeerde Kerk (900 belijdende en doopleden). Een Kerkgebouw van de "Groep Boogaard", zich noemend Oud Gereformeerd. Een Hulpkerkgebouw van de Roomsch Katholieken en een Synagoge van de Ned. Israëlitische Gemeente. Deze laatste wordt echter in verband met het kleine aantal volgelingen (pl.m. 20) niet gebruikt. Voorts houdt de Vereen. tot Evangelisatie, Godsdienstoefeningen in een eigen gebouw. De Vrijz. Herv. Vereeniging "Onze Roeping Getrouw" en de Hersteld Apostolische Gemeente hebben hun zetel in het voormalige Raadhuis. Een aparte beschouwing verdient zeker de eerst in 1931 gebouwde nieuwe Gereformeerde Kerk. Deze Kerk in streng modernen stijl opgetrokken is een kruisqebouw. De toren heeft een hoogte van 30 M., de spits is afgedekt met rood koper. Achter de Kerk is aangebouwd een predikantskamer, vergaderzalen en kosterwoning . De Kerk heeft 620 zitplaatsen, terwijl gerekend is eventueel op een uitbreiding met 2 galerijen. In de Kerk is een centrale voetenverwarming aangebracht, terwijl men er tevens telefoontoestellen kan vinden' voor harthoorenden. Het orgel in 1893 gebouwd is geheel gerestaureerd en voorzien van een nieuw front. Het inwendige der Kerk is al even fraai als het buitenaanzicht. Zoo is het podium en preekstoel een betimmering van arygonpijn met limba triplex bekleeding , terwijl de voet van de podiumafscheiding geheel van marmer is. Deze Kerk, gebouwd op de Oostelijke Uitbreiding beheerscht op schitterende wijze de geheele omgeving.
6.
GEZONDHEIDSZORG
EN
VOLKSHUISVESTING.
Op het gebied van hygiëne en volkshuisvesting neemt Sliedrecht een vooraanstaande plaats in. Dank zij de afdeeling "Sliedrecht" van de Z. H. Vereeniging
43
C
A. HO EVENS, Levering
van
alle
gewenschte
110 merken
Haarden, Kachels, Gasen Kolenfornuizen Age n t van de merken
Veeno,
Gruno,
Nederl.
rijwielen
Kroon
Tevens alle soorten
Radio-toestellen 1ste klas reparatie-inrichting Net, Spoedig
en Billijk
I KUN STNIJVERHEIDSHUIS 1J
nCOTHÉJA
Wijk B. SPECIAAL Artistiek
328,
Telefoon 51
HUIS VOOR
Koper,....,en Aardewerk
Moderne
Schemerlampen)
Damestasschen errz..,Dameshand,...., werken en daarvoor besteulde ma,...., terialen)
zooals WeefwoL
Smyrnawot
44
Breiwol, enz.
------
l
"Het Groene- Kruis" beschikt Sliedrecht over een Ziekenhuis waarop iedere Provinciestad trotsch zou kunnen zijn. Hiertoe in staat gesteld door het door schenking verkregen huis van wijlen Mej. Prins- Visser, gelegen in het Centrum der Gemeente, werd dit als Ziekenhuis ingericht. en volgens deskundige uitspraken mag dit thans gerekend worden te behooren tot een der beste, aan de moderne eischen van ziekenverpleging voldoende, inrichting. Omgeven door een grooten, welonderhouden tuin op het Zuiden, biedt het vele lijdenden een uitstekende behandeling en verpleging. Het heeft een doelmatige ingerichte operatiezaal en bezit tevens een inrichting
Een kijkje van waar men een schitterend met zijn steeds varieerend
op de Meriuesinqel, Foto Scheermeijer aanzicht heeft op de rivier de Merwede aspect van druk scheepvaartverkeer.
voor röntgenologie. Zoo noodig verleenen de specialisten uit Dordrecht hulp .. Deze zelfde afdeeling heeft ook een wijkverpleging en tevens een consultatiebureau voor zuigelingen. Dit consultatiebureau kan ge~ durende het geheele jaar gratis worden bezocht. De leiding berust bij de artsen Zijp, van Leeuwen en Folmer. Ook doet de afdeeling van het "Groene Kruis" veel nuttig werk inzake de T. B. C. bestrijding. Zoo is er in het nieuwe Ziekenhuis o. m. een hoogtezonkamer. Op het gebied van de T. B. C. bestrijding heeft verder de vereeniging tot Bevordering der belangen van T. B. C. Patiënten in Nederland een goeden naam. Een vereeniging, welke in dit hoofdstuk evenmin vergeten mag
45.
worden
te noemen
is die van "Ziekenhuishulp"
ten doel hebben de
de van medische zijde noodig geoordeelde ziekenhuisverpleging harer leden finantieel te vergemakkelijken. Op 31 December 1930 was de vereeniging gegroeid tot 1679 leden met 6944 gezinsleden, waaruit blijkt, dat meer dan de helft der bevolking zich in deze vereeniging heeft georganiseerd. Voorts heeft men in Sliedrecht nog een algemeen Ziekenfonds, hetwelk 3200 leden telt en medische verzorging en specialistische hulp biedt. Ook voor Ouden van Dagen wordt gezorgd en is een Tehuis. Dit is een eiqen stichting. namelijk het Hervormd Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Dit huis is gesticht in 1854 en wordt bestuurd door 6 regen~ ten, waarvan er 2 worden benoemd door den Raad der Gemeente Sliedrecht, 2 door den Kerkeraad en 2 door het Kerkbestuur. Tevens is in: Sliedrecht gezeteld een Gezondheidscommissie, ornvattende de gemeenten: Alblasserdam, Oud Alblas, Papendrecht, Sliedrecht, Wijngaarden, Bleskensgraaf, Molenaarsgraaf, Brandwijk. Giessendam, Giessen-Nieuwkerk, Hardinxveld, Schelluinen, Ottoland, Peursum, Goudriaan, Noordeloos, Hoornaar en Hooq-Blokland. In Sliedrecht zijn gevestigd 4 artsen. t.W.: H. C. R. Folmer, arts, Oranjestraat 1, Telefoon 124. G. B. van Leeuwen, arts, C 147, Telefoon 20. A. Prins 'de Baat, arts, B 209, Telefoon 104. D. Zijp, arts, A 626. Telefoon 86. Tandartsen: Kooreman en Sterkenburg. tandartsen, C 142, Telefoon 54. F. Orth, tandarts, C 244. Apotheken: Fa.,1. J. van den Berg, B 240. Telefoon 54. J. Hoogland, B 503, Telefoon 36. De gemeente heeft voor eenige jaren een nieuwe Gemeentelijke Slachtplaats laten bouwen aan den Industrieweg , waarvan aan het hoofd staat de directeur de heer M. J. J. Houthuis, Rijksveearts. Sliedrecht ressorteert, wat de Keuring van Waren betreft onder den Keuringsdienst der gemeente Dordrecht. Nevens een bad- en zweminrichting gelegen in de Sliedrechtsche Haven, waarin een ruim zwembassin en waarvan in de Zomermaanden een druk gebpuik wordt gemaakt, exploiteert de gemeente een modern ingericht ~?dhuis, gelegen op de Uitbreiding. We, vinden het een ongelukkig verschijnsel, dat 'in plaatsen van gelijke omvang en ~rootte als Sliedrecht, vaak meer dan één, ja zelfs 3 à 4 voetbalvereenigingen zijn. Gelukkig is dit in Sliedrecht niet zoo. Allen die de Voetbalsport minnen zijn vereenigd inde V. V. Sliedrecht. welke thans over de 100 leden telt en speelt in de 3e Klasse
46
van den Kon. Ned. Voetbalbond. 4 harer elftallen spelen tevens in competitieverband in den Dordr. Voetbal Bond. De vereenigin,g beschikt over een prachtig veld, hetwelk is gelegen a011 den Industrieweg. Zij die van turnen houden, kunnen zich aansluiten bij de Gymnastiekver. "Sport Staalt Spieren", terwijl tevens langs de Spoorbaan een tennisveld is aangelegd, zoodat ook deze sport kan beo~fend worden. Ten slott~ bezit Sliedrecht een moderne auto-sproeiwaqen en een Vuilophaaldienst. De laatste jaren is de Volkshuisvesting krachtig ter hand qenomen. De vereeniging tot Verbetering der Volkshuisvesting "Sliedrecht" heeft 164 huizen in exploitatie, "Beter Wonen" heeft er 132, ,,:Sani~ noe" 39 en de Gemeente 20. Dit zijn alle arbeiderswoningen, waarvan de huurprijzen varieeren van f 4.- tot .f 6.-. De woninqbouwvereeniging "De Middenstand" heeft tevens ook 6 middenstandswoningen in exploitatie. Voorts hebben de laatste jaren de particulieren zich niet onbetuigd gelaten bij de aanvulling van het woningtekort en zijn honderdtallen nieuwe woningen op de Uitbreiding verrezen. In het belang van het historisch aanzien der gemeente en van het artistiek en aesthetisch bouwen heeft de gemeente besloten toe te treden als lid van het Instituut "Stad en Landschap" van Zuid Holland en ingesteld een zoogenaamde "Schoonheidscommissie". Iedere bouwer is verplicht zijn plannen, deze commissie voor te leggen en zich te onderwerpen aan een eventueel te nemen beslissing betreffende den bouw. Ten slotte dient nog vermeld, dat buiten de kom der gemeente een woonwagenparkeerterrein is ingericht. Na het lezen van deze opsomming zal men toch moeten erkennen, dat Sliedrecht met zijn tijd meegaat ·en dat voor de gezondheid en de volkshuisvesting, twee onafscheidelijke zaken, op uitnemende wijze wordt zorqqedraqen.
7.
ONDERWIJS.
Het onderwijs is te Sliedrecht uitstekend verzorgd en vooral gedurende de laatste jaren werden door het bijbouwen van nieuwe en verbouw van bestaande scholen belangrijke bedrag-en ten koste gelegd. Beginnen we met het Bewaarschool onderwijs. Het Departement Sliedrecht der Mij. tot Nut van 't Algemeen, welke instelling in onze gemeente heel veel nuttig werk verricht, heeft er êêri in beheer aan het Benedeneinde van de 6% K.M. lange Sliedrechtsche Dijk, de
47
Speciaal adres voor Heeren-, en Maatwerk
w.
en Kinderkleeding is bij
GOEDHART~J. M:
v.
BEEST
Groote sorteering in Confectie- en WerkmansIJeeding Dr. LANGE VELDPLEIN
TELEFOON
12
DROGISTERIJ JOH. KORPORAAL KERKSTRAA
T 5
WIJ LEVEREN ALLE S P E C I A L I T É' S
DROGERIJEN EN CHEMICALIËN Speciaal
adres
voor
Uw Borstelwerk,
BLOEMENMAGAZIJN
enz.
C. VERGEER
SLIEDRECHT TELEFOON
Moderne
Bloemwerken
177
-
Bruidsbouquetten
Grafkransen
en ..Planten
Bloemvazen
en ..Potten
Bakjes
-
Plateel
~ Wie op kwaliteit gesteld is, koopt zijn ~
~
=~
~
~
Tabak, Sigaren en Sigaretten in
~
.~
~ ~
het bekende Sigarenmagazijn van
~
! 0
t D. J. Kooijman, Sliedrecht ~ ö 48
DR.- LANGEVELDPLEIN
4
Ö
andere in het Centrum der Gemeente gaat uit van de Vereen. tot Stichting en Instandhouding van Bewaarscholen. De 3de bewaarschool is gelegen aan het andere einde der Gemeente, Wijk A 733 en is een Christelijke instelling. We kunnen hieraan nog toevoegen, dat reorganisatieplannen betreffende het Bewaarschool onderwijs in de pen zijn. Het Openbaar Lager Onderwijs is verzorgd door middel van 5 scholen, elk met een gemiddeld aantal leerlingen van 230. In zijn Septemberzitting van 1931 besloot de Raad nog een 6de Openbare Lagere School op de Oostelijke Uitbreiding bij te bouwen. In de O. L. Scholen L V en VI heeft het Departement der Mij. tot Nut van 't Algemeen schoolspaarbanken ingesteld. Bovendien zijn nog gevestigd een 4~tal scholen voor Bijzonder Lager Onderwijs, namelijk School B 883, uitgaande van de Vereeniging voor Geref. Onderwijs en een 3~tal scholen uitgaande van de Vereen. voor Christelijk Onderwijs, t. w. de 7 klassige scholen C 163 en B 133 en de 5 klassige Prinses Julianaschool aan de Merwestraat. Het Openbaar Uitgebreid Lager Onderwijs wordt gegeven aan School VII, de zoogenaamde Kopschool, welke gebouwd is in het Centrum der gemeente. De Vereen. voor Chr. Onderwijs heeft eeneens een U. L. School, namelijk de Da Costa School. Ook deze is zeer gunstig gelegen. Inrichtingen voor Middelbaar Onderwijs telt Sliedrecht niet, doch dit wordt in geenen deele als een bezwaar gevoeld, daar Sliedrecht als het ware onder de rook van Dordrecht is gelegen, waar men H. B. S. Gymnasium, Hoogere Handelsschool, Kweekscholen, Ambachtsschool e. d. aantreft. In den aanhef vertelden we reeds, dat het Dep. Sliedrecht van het Nut van 't Algemeen zeer nuttig werk verricht ·en vooral op onderwijsgebied heeft het een goeden naam. Een harer voornaamste instellingen is wel de (Dag ) Vakschool voor Meisjes, gevestigd in de voormalige School III gelegen in het centrum der gemeente en waar les wordt gegeven in knippen, naaien, koken en strijken. In één adem dient genoemd de aan die school verbonden herstelcursus en ontwikkelingscursus. Deze worden gehouden in de avonduren. Voorts heeft het Nut op onderwijsgebied de Vakteekenschool (lessen in bouwkunde en werktuigkundig teekenen. wiskunde en werktuigkunde) en de Huisvlijtschool. Ook kan Sliedrecht bogen op zijn Ontwikkelingscursussen, welke in de avonduren worden gehouden en zijn Gem. cursus in Esperanto onderwijs. Bij het onderwijs op de Lagere scholen is ingevoerd het schoolzwemmen. De gemeente Sliedrecht is aangesloten bij den Merwekring van
49
-------------------------------------------------------------------/
.~
UW AANGEWEZEN
ADRES VOOR
KRUIDENIERSWAREN EN FIJNE VLEESCHWAREN IS
A. J. J. CEELEN
81J
- C 116 ~
LevensBrandBedrijfsZiekfeOngevallen-
Verzeke
~~~~~:~-rt-
rin ge n
Clas-
StormWette aan-
sprakeliikheld-
(aseo-
en alle voorkomende
assurranfië
n
Uitvoering Ziektewet voor "De Centrale Onderlinge" Den Haag Voor alle Verzekeringen vrage men geheel vrijblijvend premie-opgave bij:
J. Boer
Assuradeur
9
85.
Juhanasfr.
Sliedrechf
A. KLAESSENS
-
MIDDELDIEPSTR.17
EERSTE KLAS INGERICHTE
DAMES KAPSALON MINZAAM 50
AANBEVELEND~~~~~~~
9
Schoolartsen dienst, welke omvat de gemeenten Sliedrecht. Papendrecht. Hardinxveld. Gorinchem en Ottoland. Het geneeskundig schooltoezicht berust in handen van den schoolarts. benoemd door den gemeenteraad van Sliedrecht. Mej. Dr. Aberson. Ten slotte vermelden we dat op bijna iedere school een schoolbibliotheek is ingesteld. terwijl Oudercommissies en de Commissie voor Schoolvoeding in het belang van het onderwijs nuttig werk verrichten.
Een typisch dat langzamerhand
8.
Dijkoezicht. gaat verdwijnen.
P oto Scheermeiier
GEMEENTE-BEDRIJVEN.
Sliedrecht telde per 1 Januari 1931 niet minder dan 12 gemeentebedrijven. t. w.: Gasbedrijf. Waterleidingbedrijf. Grondbedrijf. Electriciteitsbedrijf. Woningbedrij f. Havenbedrijf. Slachtplaats. Zweminrichting. Badhuis. Ophaalen Stortingsdienst. Gemeentewerken. Algem. Begraafplaats en Begr. dienst. welke allen hunne boekhouding hebben ondergebracht bij een apart bedrijf. n.l. de Centrale Boekhouding voor de Gemeente-Bedrijven. Eenige dezer bedrijven verdienen een nadere beschouwing. Allereerst het: Gasbedrijf. In 1911 werd de Gasfabriek. die vanaf haar oprichting in 1855. de eerste jaren als petroleumgasfabriek. in particuliere handen was geweest. door de gemeente overgenomen. De Gasfabriek is tengevolge van een eigenaardige grensregeling gelegen op grond5J.
-----------------------------------------------------------------------------------./
e.Ç.~==============~~~==============~ iî'~Dames ... en Heerenmodernagazijn Çj. den D{kken Kerkbuurl
B. 955
~
Sliedrecbi.
~
Telefoon Wo. 20Zt
Speciaal adres voor f)ames~ en lCinderhoeden = H.eerenhoeden en C})eHen= Overhemden, 'Da33en, enz. ~ Kou3en, 30kken I
~==============~~~~================~m
Bloemenmagazijn Kerkstraat en Bloemisterij Stationsweg Levering van alle soorten Bloemwerken
H. DE GROOT Ruime sorteering Vazen, Potten enz. Bruidsbouquetten en Grafkransen
Aanleg en Onderhoud
van Tuinen
Stationsweg
- Telefoon 102
WED.
J. PRINS
- Sliedrecht
AZN.
SLI EDR ECHT
Electr. Brood -, Beschuiten Kleingoedbakkerij Chocolade- en S u i kerwerken.
52
Ruime sorteering F ij neB 0 n bon s
gebied van de gemeente Giessendam, welke gemeente met inbegrip van Neder-Hardinxveld ook door haar van gas wordt voorzien. De lengte-afstand van het buizennet, dat de laatste jaren geheel vernieuwd werd, bedraagt ruim 11 K.M . Reeds spoedig na de overname bleek de fabriek te klein om aan de vraag naar gas te kunnen voldoen, zoodat uitbreiding plaats vond. In 't bijzonder de laatste jaren is het bedrijf geheel gemoderniseerd en ingericht op een etmaal capaciteit van 10.000 Ma. De gasprijzen zijn niet hoog, terwijl de meterhuur bijzonder laag gesteld is. De eerstgenoemde varieeren van 12 cent tot 41f2 cent (deze laatste voor verwarmingsgas ) per M"., terwijl bij gebruikmaking van het vastrechttarief de prijzen 7 en 6 cent bedragen. Waterbedrijf. Het Waterbedrijf. gesticht in 1887, werd in 1920 door de gemeente overgenomen. Ook hier moesten belangrijke uitbreidingen en vernieuwingen plaats hebben. Werd tot voor kort nog steeds rivierwater geleverd, de laatste jaren is daarvan afgestapt en werd het bedrijf ingericht tot het leveren van diep-grond- en bronwater. De zuivering van het water geschiedt ter voorkoming van verontreiniging niet in de open lucht maar in een afgesloten ruimte. Zoowel het chemisch- als bacteriologisch-onderzoek wijzen telkens uit, dat het water aan de hoogst te stellen eischen voldoet. Het bedrijf. dat ook water levert aan Giessendam is thans ingericht op een etmaal aflevering van 3000 M3. water. Als tarief geldt een oppervlakte tarief, waarbij de prijs 16 cent per M3. bedraagt. Electriciteitsbedrijf. Het Gem. Electriciteitsbedrijf betrekt de stroom van de Centrale te Dordrecht en zorgt voor levering aan bedrijven en particulieren. Om te voorkomen dat de groot-bedrijven last hebben van den z.g. spertijd, is ten behoeve dezer bedrijven een speciale hoogspanningskabel aangelegd. Door dezen wordt de stroom aangevoerd in een door de bedrijven beschikbaar te stellen hoogspanningsruimte, waarin door het G. E. B. een transformator wordt geplaatst. Deze transformator brengt de spanning van 12500 op 380 volt. De op dezen kabel aangesloten bedrijven kunnen altijd doorwerken, ook in de speruren. Dit is een niet te onderschatten voordeel. Desniettegenstaande zijn de tarieven voor eenigszins belangrijke afname zeer laag en kunnen gerust de vergelijking doorstaan met die van de grootste centrales. De kleinere bedrijven en de particulieren worden aangesloten op de gewone laagspanningskabels onder een spanning van 380/220 volt. Ook hiervoor zijn de tarieven laag, terwijl voor licht- en huishoudelijk
53 -,
gebruik een vastrechttarief
bestaat
met een prijs van 6 of 4 cent per
K. W. U. Grondbedrijf. De grondverkoop op de Uitbreidng was de laatste jaren van dien aard, dat het Gemeente-Bestuur moest overgaan tot het laten volspuiten van het resteerende niet opgehoogde gedeelte der Oostelijke Uitbreiding, hetwelk geschiedde in 2 étappes in 1930 en 1931, waardoor de meerdere beschikking werd verkregen over 7 H.A prachtig gelegen bouwgrond. Op dit opgehoogde gedeelte zijn thans al reeds een dikke honderd huizen gebouwd. Voortdurend komen bij het Gem. Bestuur nog grondaanvragen voor woningbouw binnen. Dat het grondbedrijf floreert bewijzen de officieele Cijfers van 1930. In dat jaar werd door de gemeente op de Uitbreiding aan grond verkocht 17326 M2. voor een totaal bedrag van f 160.521.44. Behalve een prachtige hoeveelheid bouwgrond is tevens nog beschikbaar ongeveer 2% H.A. aan industrieterreinen, zeer gunstig en onmiddellijk gelegen aan de Haven met een diepte gemeten van Haven tot Industrieweg van 100 M. De prijs van dit Industrieterrein bedraagt f 4.- per M2., terwijl een erfpachtsrecht is vastgesteld van 22 cent per M2. per jaar. Havenbedrijf. Sliedrecht zou "Sliedrecht" niet zijn wanneer het niet had een uitstekend geoutilleerd Havenbedrijf, een onmisbaar iets voor de vele groote aannemersfirma's. Des winters wordt het baggermateriaal daarin opgeslagen. In 1930 werd alleen al 833 maal ligplaats verzekerd aan stoombaggermateriaal, om van de vele baggerbakken nog maar 'niet te spreken. De Sliedrechtsche Haven staat in rechtstreeksche verbinding met de rivier de Merwede en heeft een loswal welke in 1931 nog met 40 M. is verlengd. Tegelijkertijd is de geheele loswal 90 M. lang, in betonuitvoering vernieuwd. De kade-oppervlakte bedraagt thans pl.m. 800 M2. Tevens is een moderne weeginstallatie aanwezig. In 1930 werd hierop bruto gewogen in K.G. 2.446.948 K.G., uit welk cijfer ook weer is te zien, dat er volop leven en vertier in het Sliedr. Havenbedrijf is. Vermelding verdient voorts nog, dat de Haven-, Kade- en Weeggelden, den toets der vergelijking met iedere andere plaats kunnen doorstaan. 9.
BELASTINGEN.
Voor hen die zich in een andere gemeente gaan vestigen is het niet alleen van belang te weten wat hun nieuwe woonplaats biedt, doch tevens wat de gemeente verlangt, m. a. w. welke belastingen worden geheven en zijn deze hoog dan wel laag. 54,
Sliedrecht kan zich gelukkig prijzen dat van haar het laatste gezegd kan worden. In verhouding met andere gemeenten, is de belastingdruk, dank zij het voorzichtig finantieel beheer van het Gemeentebestuur, niet zwaar te noemen. Men constateere zelve. Geheven worden: 80 opcenten op de hoofdsom der grondbelasting (gebouwd); 20 opcenten op de hoofdsom der grondbelasting (ongebouwd); 45 opcenten op de hoofdsom der personeele belasting; Geen opcenten op de vermogensbelasting voor de gemeente. Belastingbedrag 8 % van de huurwaarde. Voor de personeele belasting is de Sliedrechtsche Dijk ingedeeld in de 7de Klasse, de Uitbreiding (het nieuwe gedeelte) in de 6e Klasse. Voor de gemeente Fondsbelasting is de gemeente ingedeeld in de lste Klasse. Geheven worden 30 opcenten. Voorts wordt geheven een hondenbelasting, welke bedraagt voor bednjfshonden en voor honden welke worden vastgehouden .f 2.- per jaar en voor los loop en de honden .f 6.- per jaar. Geen vermakelijkheidsbelasting. Vermelding verdient voorts nog, dat op prachtige wijze in onze gemeente functionneert een Gemeentelijke Ophaal- en Storting dienst: op 31 December 1930 bedroeg het aantal deelnemers 1164.
10.
DE VERKEERSVERBINDINGEN EN TE LAND.
TE WATER
Dank zij haar gunstige ligging bezit Sliedrecht uitstekende verbindingen zoowel te water als te land. Sliedrecht is gelegen aan de spoorlijn Dordrecht-Nijmegen en de spoordienst is zoodanig ingesteld dat 13 maal per dag in beide richtingen treinen vertrekken. Het station is met het centrum der gemeente verbonden door een prachtig en breeden weg. Een autobusdienst onderhoudt tevens den dienst tusschen Station en het centrum der gemeente, zoodat men het station vanuit het midden der gemeente binnen eenige minuten kan bereiken. De reis naar Dordrecht duurt een kwartier, 'naar Rotterdam een goed half uur. . Behalve het station heeft Sliedrecht nog nabij de Sliedrechtsche Spoorbrug de halte Baanhoek, waar bijna alle treinen stoppen. Zeer veel gebruik wordt gemaakt van de omnibusdiensten der N.V. E. S. O. O. die 3 per uur den dienst onderhouden tusschen Sliedrecht-Dordrecht en Sliedrecht-Giessendam met een rechtstreeksche verbinding op Gorinchem. De tarieven dezer Mij.. van welker ontwikkeling op een andere
55
MAASLAND·S WIJNHANDEL
11111 IN
vindt men steeds het meest gesorteerd adres voor
Wijnen - Likeuren - Gedistilleerd Limonades - Bieren - Azijn en Mineraalwateren PRIJSCOURANT
•
GRATIS
BESCHIKBAAR
S L lED REe H T
B 140
POST-GIROREKENING
B. MEIJER Piano's Gramophoons
Stemmen
-
VAN
• SLIEDRECHT Orgels en Radio
Repareeren
Violen, Mandolines,
TEL. 165
157961
111·
-
TELEF. 174
Verhuren
Chromo HarmonlKa's,
DEN
enz.
HERIK'S
MANUFACTURENHANDEL IS
RUIM
MIDDENSTRAAT 56
GESORTEERD
SLIEDRECHT
plaats in dit boekje meer is te vinden, zijn per K.M. lager dan van alle overige diensten in geheel Nederland. Langs de Merwedijk vervoert het geriefelijk en aan de hoogste eischen voldoend materiaal honderden passagiers. Wat de tram is voor de groote steden, is de autobus voor Sliedrecht, omdat binnen de gemeente door de Mij. een buurtverkeertarief is ingevoerd. Voor elken afstand, mits binnen de gemeente, behoeft slechts 10 cent te worden betaald. Behalve per trein en bus kan men ook met de prachtige ingerichte salonraderbooten van de N.V. Stoombootreederij Fop Smit reizen.
Gezicht Industrieterreinen.
op een gedeelte
der
Het groote gebouw is de Meelfabriek Gebr. van Ballegooijen.
Foto Scheermeijer
van
Deze Mij. heeft in Sliedrecht niet minder dan 4 aanlegplaatsen, t. w. Benedenveer, Veer Uitbreiding, Middenveer en Veer Gasfabriek. Hoewel de reis per boot vanzelfsprekend meer tijd vergt, loont het mooie watertochtje langs de druk bevaren Merwede met zijn talrijke scheepswerven alleszins de moeite. De Fop Smit booten zijn tevens ingericht op het vervoer van vrachtgoederen. Ook te water is Sliedrecht gelegen aan den hoofdvaarweg naar Duitschland. Het drukke scheepvaartverkeer van Rotterdam naar Duitschland en omgekeerd gaat langs Sliedrecht, zoodat het op de rivier steeds een bedrijvige drukte is. Vermelding verdient tevens, dat Sliedrecht een zeer druk automobielverkeer heeft, dat het Gem. Bestuur reeds tot bijzondere maat-
57
N.V. Handelsonderneming nMerwede'" Verkoopkantocr
van
Wijnen . Suikerwerken Biscuifs. Ba~kef. Chocolade Bonb~ns.
enz.
Gironu T mer 95732
- Tel. Int. 145
=== Sliedrecht === D.
Harinck.
-- Gedipl.
Stationsweg, Het
naast Postkantoor
juiste adres voor nette
Knippen
Dames-- en Heerenk.apper •
Sliedrecht
en vlugge bediening
W asschen
~
Onduleeren
':
Aparte
Salons
en Watergolven
Permanent Wa ve onder volle garantie Speciaal Ook
aan huis
adres
voor
l~ in der
te- ontbieden
en
knippen Telefoonnummer
216
P. EN J. LAVOOIJ PALI NG
EN
VISCH HAN DEL
SLIEDRECH"T - B 899 -TEL.
P. DE BAAT KASSIER
192
••
- SLIEDRECHT
EN COMMISSIONNAIR
IN EFFECTEN
DR. LANGEVELDPLEIN 6 TELEFOONNUMMER 130
BEHAN DEL T ALLE BA N KZAKEN ASSU RANTI ËN EN HYPOTH EKEN 58
regelen noopte. Oe hoofdverkeersweg Rotterdam-Nijmegen loopt o. m. door geheel Sliedrecht. Reeds langen tijd worden onderhandelingen gevoerd om te komen tot bestrating van den geheelen Merwededijk en het verheugt ons te kunnen mededeelen, dat de plannen in een dusdanig vergevorderd stadium zijn, dat vermoedelijk in het begin van 1932 met de verharding (bestrating of asphalteering) een aanvang zal kunnen worden gemaakt. Het Rijkswegenplan omvat o. m. den aanleg van een primairen weg voor snelverkeer Rotterdam-Nijmegen. Het is de bedoeling, dat deze nieuwe hoofdverkeersweg even ten Noorden van Sliedrecht zal worden aangelegd en ongeveer parallel zal loop en met de Sliedrechtsche Dijk, waardoor deze zal worden ontlast van het drukke doorgaande verkeer. Nu we den aan te leggen Rijksweg Rotterdam-Nijmegen hebben genoemd, mogen we niet vergeten te wijzen op het Provinciaal Wegenplan, meer speciaal van de Alblasserwaard. Dit beoogt Sliedrecht o. m. te geven een door de geheele Alblasserwaard snijdende rechte verkeersweg met Schoonhoven. Van hoe groot belang dit voor Sliedrecht is, Sliedrecht dat toch wel als de voornaamste en meest toonaangevende plaats van de Albiasserwaard mag worden gerekend, moge blijken uit het feit, dat dit belangrijke landbouwcentra een bevolking heeft van 75000 inwoners en dat het gemiddelde inkomen per aangeslagene in deze welvarende streek varieert van f 1750.- tot .f 2250.-, volgens de officieele gegevens van het Centraal Bureau v. d. Statistiek. Het vrachtvervoer door middel van auto-bodediensten en beurtvaartdiensten is ook op uitnemende wijze geregeld. Ten slotte behooren onder dit hoofdstuk nog thuis de Post-, Telegraaf- en Telefoonverbindingen, die in verband met de eischen van handel en industrie op bevredigende wijze zijn geregeld en dient vermeld, dat de belangen van het geldverkeer worden behartigd door het Bijkantoor van de Rotterdamsche Bankvereeniging, de Sliedrechtsche Boerenleenbanken het Kassierskantoor P. de Baat.
11.
AMUSEMENT
EN
ONTSPANNING.
Amusement en Ontspanning is in Sliedrecht volop te vinden. Het vereenigingsleven bloeit er en op dat gebied bestaat een prijzenswaardig saamhoorigheidsgevoel. Zoo hebben de diverse zanq-, muziek- en tooneelvereenigingen onderling een zoogenaamde "Vereenigingsraad", waarin zitting heeft een bestuurslid van iedere aangesloten vereeniging. Deze "Raad" benoemt op zijn beurt uit zijn midden een Dagelijksch Bestuur. Deze
59
B r à n d st 0 ff e n h a n del "U ITB REI DIN G" J. v. H E U K E LU M Stationsweg 66
- Telefoonnummer
~24
Speciaal adres in Prima kwaliteit Anthraciet en 8rechcokes voor Centrale verwarming Bij concurrentie of geen concurrentie ___ altijd de volle maat _
Billijke 60
prijzen
"Raad" nu stelt de diverse uitvoeringen van de vereenigÎngen vast, waardoor men voorkomt dat de vereenigingen onderling elkander concurrentie aandoen. Het geheele seizoen door heeft men daardoor' op gezette tijden uitvoeringen, zang, muziek of tooneel, waaraan volgens "Sliedrechtsch recept" in den regel een "bal" wordt verbonden. De Sliedrechtsche bevolking is op zang-, muziek- en tooneelgebied verwend. Het ligt immers onder de rook van Dordrecht, en hoe gemakkelijk is Rotterdam te bereiken. De hier gevestigde vereenigingen houden dit steeds voor oogen en wedijveren er steeds naar het publiek iets goeds voor te zetten. Uit dit alles is gemakkelijk te verklaren, dat het vereeniqinqsleven een hooge trap van ontwikkeling heeft bereikt en dat op concourses welhaast immer in de hoogste afdeelingen prachtige successen worden behaald. De uitvoeringen worden steeds gegeven in het Thalia Theater, een heel intiem zaaltje, dat plaats biedt aan ruim 400 bezoekers en waarin tevens wekelijks bioscoopvoorstellingen plaats vinden. Deze genieten een uitstekende reputatie. Behalve verschillende Gemenq de-, [onqedames-, Kinder- en Mannenkoren bezit Sliedrecht een Harmoniecorps, dat er wezen mag en in de Zomermaanden verschillende openluchtconcerten geeft in de prachtig gelegen Muziektent op het Dr. Langeveldplein. Deze concerten welke worden gesubsidieerd door het Gemeente Bestuur, trekken steeds duizenden muziekminnaars. Ook is er nog een Strijkorkest en een Accordeonvereeniging. Het is een Sliedrechtsche traditie, dat telken jare op Hemelvaartsdag een der plaatselijke vereenigingen een muziek- of zang- of wel muziek- en zangconcours uitschrijft, waaraan steeds van 20 tot 30 vereenigingen deelnemen. Bovendien bestaat er een goede dilettanten tooneelvereeniging, die geregeld keurig verzorgde uitvoeringen geeft, welke eveneens druk bezocht worden. Ook Zeeuwsch wordt ten tooneele gebracht door de "Zeeuwsche Vereeniging". Naast de gewone vereenigingsuitvoeringen geeft ook het Departement Sliedrecht van de Mij. tot Nut van 't Algemeen, de afdeeling van het ,.Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling" en de afdeeling van de "Volks Universiteit" heel mooie avonden. Voordrachtkunstenaars van naam en lste rangs tooneelgezelschappen treden dan op. De Sliedrechtsche Oranjevereeniging organiseert telkens op Koninginnedag op lofwaardige wijze een feest. De Sliedrechtsche Zwemclub, alsmede de Sliedrecl:tsche IJsclub, welke laatste de beschikking heeft over een prachtige ijsbaan, mogen evenmin in dit hoofdstuk ontbreken.
61
Het
o o n c u r r e e r e n d s t e adres
voor
Haarden . Kachels . Fornuizen en Huishoudelijke Artikelen is bij
W. v. EMPEL B. 116 tevens
Grof-,
SLIEDRECHT
Hoef- en Kachelsmederij
SIMPLEX EN AOEK RIJWIELEN AGENT:
M. W. STU IJ KERKBUURT
B. 250
SLIEDRECHT EERSTE
KLASSE
REPA-
RATIE-INRICHTING NETJES, BILLIJ
SPOEDIG
EN
K
W. C. UITDENBOOGAART HAVENSTRAAT
AAN NE M ER
VAN
5
-
• ALLE
SLIEDRECHT
VOORKOMENDE
STUCADOORSWERKEN Wit-
62
en Kleurwerken - Handel in Stucadoorsmaterialen
Voor wie er de voorkeur aan geeft van muziek of tooneel te genieten in z'n stoel bij de kachel, en een eigen radio toestel wat duur vindt, is er raad te vinden bij de "Sliedrechtsche Radio Centrale". Voor slechts 50 cent per week kan -men zijn woning reeds doen aansluiten. Ten slotte zij vermeld, dat in Sliedrecht verschillende bibliotheken zijn te vinden, ja zelfs een Correspondentschap is gevestigd van de Openbare Leeszaal te Dordrecht. Bij al deze verkrijgt men voor een luttel bedrag leesstof voor de winteravonden. Er valt op het gebied van amusement en ontspanning, zooals uit het vorenstaande blijkt, meer te genieten dan men misschien van het "Baggerdorp" wel zou verwachten. Sliedrecht is een nijvere plaats. gepaste ontspanning is daarom noodig. Men zal ze hier op velerlei manier kunnen vinden.
12. EENIGE
BIJZONDERHEDEN VAN ALGEMEENEN AARD.
MEER
In het Raadhuis zijn gevestigd: De Gemeente-Secretarie: Geopend van voorm. 9-12% uur en nam. van 2-5 uur. Zaterdag van 9-12% uur. Het Kantoor van den Gemeente-Ontvanger, dagelijks geopend van 9-1 uur, behalve des Zaterdags. Het kantoor van de Centrale Boekhouding, geopend van 9-12 uur en van 2-5 uur. Zaterdag van 9-12 uur. Het Kantoor van den Ontvanger der Directe Belastingen, geopend alle werkdagen, behalve Zaterdag van 8%-12% uur, voor accijnzen alle werkdagen, behalve Zaterdag van 8V2-12% uur en van 2-4 uur. Het Kantoor van den Ontvanger der Registratie, geopend alle werkdagen van 9-12% uur en van 11/2-5 uur. Zaterdag van 9-1 uur. De Kantoren van de Arbeidsbeurs en Maatschappelijk Hulpbetoon zijn in een apart gebouw, gelegen in het Centrum der Gemeente, ondergebracht (C 46). Arbeidsbeurs. Geopend voor werkgevers dagelijks van 9-12 uur en 2-5 uur. Zaterdags van 9-12 uur. Voor vrouwelijke werkzoekenden dagelijks, behalve Zaterdag van 2-5 uur. Voor werknemers dagelijks uitsluitend van 9-12 uur. Telefoon 133 (ook na kantoortij d). Maatschappelijk Hulpbetoon. Geopend van 9-12 uur en van 2-5 uur. Zaterdags van 9-12 uur. Telefoon 131. Burgemeester is: Ir. H. Popping., Dr. Langeveldplein 2, Telefoon 1 en 116 (huis).
63
INDUSTRIE-FOTOGRAAF VOOR SLIEDRECHT EN OMSTREKEN
L. SCHEERMEIJER DR. LANGEVELDPLEIN
16
-
TELEF.
120
SLIEDRECHT
EERSTE KLAS WERK
MATIGE PRIJS
HOOGACHTEND
64
Loco-Burqemeester: A. van Ballegooijen, Merwestraat 2, Telefoon 88. Wethouders: A. van Ballegooijen en A. W. de Landqraafv. d. Houte, Willemsplein 5, Telefoon 207. Gemeente-Secretaris: H. de Haas van Dorsser, Middeldiepstraat 8, Telefoon 28 en 50 (huis). Politie. De rechtervleugel van het Raadhuis is ingericht als Politiebureau. Inspecteur is J. H. Tienstra. Telefoon 70 en 53 (huis), welke 9 agenten ter zijner beschikking heeft.
Gezicht op den Sliedrechtsehen Dijk, genomen bij de Spoorbrug (Halte Baanhoek).
Foto Seheermeijer
Voorts is in Sliedrecht nog gezeteld een brigade van de Rijksveldwacht met aan het hoofd de Briqade-Commandant Hofmann, Havenstraat "I: en zijn gestationneerd "I: Rijksveldwachters behoorende tot de Rivier-briqade. Sliedrecht behoort tevens tot het raijon van de Kon. Marechaussee, welke 7 man sterk is en haar Kazerne heeft in het aan:grenzende Papendrecht. Post~ en Telegraafkantoor. Geopend op werkdagen: Voor den verkoop van zegels, de afgifte van pakketten, de verzending van het afhalen van aangeteekende stukken van 8 uur tot 19.30. Zaterdags tot 18 uur. Voor den dienst der Rijkspostspaarbank van. 9 uur tot 19.30. Zaterdags tot 18 uur. Voor postwissels, quitantiën, chèque- en girodienst en de Rijksverzekeringsbank van 8.30 uur tot 15 uur. Voor
65
het aanbieden
van telegrammen
en telefoongesprekken
van 8 uur tot
21 uur. Op Zondag: Verkoop van zegels, afhalen van aangeteekende stukken, verzending van expressestukken. aanbieden van telegrammen en telefoongesprekken van 8-9 en 13-14 uur. Voor het afhalen van gewone correspondentie alleen van 8.30-9.30 uur. Voor aangeslotenen aan het telefoonnet is den interlocalen en lokalen dienst onafgebroken geopend. Couranten. "De Merwebode", uitgave firma A. van Wijngaarden, Telefoon 39. "Nieuwe Sliedrechtsche Courant", uitgave M. A. Timmermans. Telefoon 222. "Nieuwsblad voor Sliedrecht", uitgave N. V. v.h. Gebr. Luijt. Telefoon 15.
DE..NIEUWE
I
SLiEDRECHTSCHE COURANT"
wordt in Sliedrecht. dat bekend staat om zijn koopkracht
huis aan huis
gelezen
UITG. M. A. TIMMER MANS JULIANASTRAAT
62. TEL. 222
Hotels. Hotel ,,'t Centrum", dir. J. van der Vlies, Kerkstraat L Telefoon·44. Hotel "Bellevue", dir. J. D. Dijkstra, Merwestraat. Telefoon 237. Bank- en Spaarinstellingen. Rotterdamsche Bankvereeniging, C 140, Telefoon 18 en 123. Sliedrechtsche Boerenleenbank. J. van Bergeijk, A 646. Kassierskantoor P. de Baat, Dr. Langeveldplein 6, Telefoon 130. Nutsspaarbank (nieuw gebouw in aanbouw C 220) Momenteel zitting iederen Zaterdag in het Raadhuis van 6%-8 uur. Notariaat. J. W. van Bockei B 222, Telefoon 65. Kantongerecht. Rechtsgebied: de gemeenten Sliedrecht, Peursum. Ottoland, Langerak, Groot-Ammers. Streefkerk, Papendrecht, Bleskensqraaf, c. a., Giessendam, Molenaarsgraaf. Goudriaan, Nieuwpoort. Brandwijk. Oud-Alblas, Wijngaarden. Kantonrechter Mr. S. T. A. Hermsen; Plaatsvervangende Kantonrechters J. W. F. van Huls. Ir. A. Roorda en S. Haijkens; Ambtenaar
66,
van het Openbaar Ministerie Mr. F. J. A .. Deelen te Dordrecht; Grif~ fier Mr. P. J. E. Vonkenberg; Deurwaarder C. Kommers. Zitting Burgerlijke en Handelszaken lederen Donderdag des voorm. 10 uur en gedurende het tijdvak 1 October-1 Mei iederen Donderdag des voorm. 11 uur. Zitting voor Strafzaken den tweeden Donderdag van iedere maand. des voorm. 10 uur.
ROTTERDAMSCHE BANKVEREENIGING KAPITAAL T50.00o.000 • RESERVE 1'20.000000
KANTOOR C 140
SLiEDRECHT Tel.
18 en 123
Correspondent schappen te Alblasserdam Hardinxveld-Giessendam VERLEENT SLUITEN
BEMIDDELING BIJ VAN VERZEKERINGEN ELK GEBIED
REKENING-COURANT
EN
en HET OP
DEPOSITO
SPAARBANK EFFECTEN
EN COUPONS
VERHURING MODERNE
VAN SAFE-LOKETTEN IN BRANDEN INBRAAKVRIJ KLUIS 150 KANTOREN IN NEDERLAND
Met bovenstaande regelen is getracht in korte trekken een beeld te geven van den groei en ontwikkeling van ons nijvere dorp. Veel dat belangrijk is. kan slechts in korte trekken worden aangestipt en het noemen van oorzaken en gevolgen is in het algemeen achterwege moeten blijven. omdat een eenigszins diepgaande uiteenzetting daarvan 67
zou leiden tot een uitvoerige
behandeling,
die in het kader van dit
boekje niet zou passen. Mogelijk is het gelukt den lezer als het ware een blik in voqelvlucht te hebben doen slaan op Sliedrecht, hoe het zich in betrekkelijk korten tijd ontwikkeld heeft tot een stoere, krachtige plaats, waar het leven, in alle lagen der bevolking, in dienst wordt gesteld van den arbeid. Een hoog ere en meer voldoening scheppende roeping is wel niet denkbaar:
IN
HET
CENTRUM
VAN
SLIEDRECHT
MANUFACTURENZAAK
VINDT VAN
DE
U
DE
FIRMA
MEIJER waarin
eischen
nagestreefd
worden
Vertrouwen. Uitgebreide sorteeringen wat tot het vak behoort,
als:
van alles
Steeds het nieuwste. Lage prijzen. Prima kwaliteiten, Moderne Vlotte
winkelinrichting.
bediening.
11 Firma Wed
Zoodat U tot volle tevredenheid koopt
.W. Meijer B. 306. Telefoon
SLIEDRECHT 68
113
~.O. !foomLoofreederü FOP SMIT & Co.
RQTI_~~~M
GEVESTIGD
TE
GEREGELDE
0 A GEL
IJ K S C H E PASSAGIERSDIENSTEN tusschen ROTTERDAM DORDRECHT GORINCHEM v.v. en tusschengelegen plaatsen. Met Salonraderstoombooten. Geriefelijk reizen - Billijke tarieven Uitstekend buffet aan boord Lunch
-
Plat
du Jour
-
Diner
AUTOBUSDIENST VULLENDAM in aansluiting stoombootdiensten
KINDERDIJK
v.v.
SNELGOEDERENVERVOER De eenige onderneming met een 1 0 ~ m a a 1 daaqschen dienst Rotterdam Dordrecht v.v. en 3~m a a I d a a g s c hen . dienst Rotterdam Gorinchem v.v. ( 's-zomers 4~maal) - Voor
massa ladingen
en ooersleq-ioetk stoombooten beschikbaar.
en motorgoederen-
Eigen aanlegplaatsen en besteldiensten te Rotterdam Kinderdijk Dordrecht Werkendam Kral. Veer Alblasserdam Sliedrecht Gorinchem Bolnes H.I. Ambacht Hardinxveld Slikkerveer Papendrecht Giessendam met doorbevrachting door de geheele Alblasserwaard. HOOFDKANTOOR DER REEDERIJ: naast het Maasstation (ponton) Tel. 52179. Goederenvervoer Tel. 51108.
OOSTERKADE
R'DAM
~~------------------------------------------------------------~
I
Sliedrechtsch Meubelmagaziin
R. GORT Azn. 8117
co -e
co
-e
••••••
••••••
a:: 1.1.I
a:: 1.1.I
~
~
~
~
z z
z z
:::»
:::»
o
o ••• •••• ••••
o o ••• 1.1.I
••••
c~
1.1.I
1.1.I
I-
I-
Eigen slo"eerelerii
Oud 5 Ie inrichling Ier Dlaalse
_._----
.......••• Druk:
N.V.
"De
Eerste Hilversumsche Centrale Drukkerij"· Diamantstraat 48. Hilversum